Kako {to e voobi~aeno,na prvata sednica vo novatagodina sekoga{ se sumiraatrezultatite za rabotata voprethodnata godina, no i sezacrtuvaat glavniteaktivnosti za tekovnatagodina. Na Dvaesettata sednica na Sindikatot na UPOZ vo 2009 godina,kako prva to~ka na sednicatabe{e – Izve{tajot za rabo-ta na Sindikatot na UPOZvo 2008 godina. Vo materijalot ponuden na sednicata kako i vodiskusiite na prisutnite,glaven akcent be{e stavenna problemot odnosnootsustvoto na socijalniotdijalog vo dr`avata {tozna~itelno gi ote`nuva{enegovite aktivnosti.

No i vo takvi ote`natiokolnosti Sindikatot naUPOZ uspeva{e da gi realizira svoite aktivnostiblagodarj}i na svoitenavremeni reakcii. Taka, be{e konstatirano nasednicata, najgolemiot delod zacrtanite programskiaktivnosti bea realizirani.Otsustvoto na dijalog gizako~i aktivnostite na planot na kolektivnotodogovarawe koe se o~ekuvada bide pointenzivni vo 2009 godina.

Razgleduvaj}i gi programskite nasoki za dejstvuvaweto naSindikatot na UPOZ vo2009 godina, glaven akcent

be{e staven na aktivnostitekoi }e ja jaknat negovatapozicija vo dr`avata kakorelevanten i priznat socijalen partner, za{titana pravata od raboten odnosi zasileni aktivnosti za potpi{uvawe na kolektivnite dogovori.Me|utoa, ne pomalkuzna~ajni }e bidat iaktivnostite za formirawenovi sindikalni organizacii vo sredinitekade {to gi nema i za~lenuvawe na novi~lenovi kako zna~aen uslov

za masoven i mo}ensindikat. Me|utoa, pokrajzacrtanite aktivnosti, delod raboteweto }e bidat iaktuelnite sostojbi koi }ese nametnat vo tekot na godinata, po~ituvawetona odlukite i stavovite na Sindikatot koi treba dabidat obvrzuva~ki za sitenegovi ~lenovi zaradi poefikasno dejstvuvawe i realizacija na programskite masoki.

Vo delot na finansiskotorabotewe, Izve{tajot be{eprifaten bez nitu edna

zabele{ka. Najprvo,~lenovite naPretsedatelstvoto beainformirani deka istiotna svoja sednica go razgledai Nadzorniot odbor. Toj imprepora~a na ~lenovite naPretsedatelstvoto da goprifatat izve{tajot odpri~ini {to e konstatiranonamensko i racionalnorabotewe bez seriozniostapki.

Istite konstatacii beaiska`ani i za finansiskiotizve{taj na Solidarniotfond pri {to be{e konstatirano deka toj i vo 2008 godina sekoga{ imbe{e na raspolagawe na ~lenovite dodeluvaj}iim nepovratni finansiskisredstva po razni osnovikako i bezkamatni pozajmici.Podatokot deka 161 ~lendobile nepovratni sredstvavo iznos od 1 245 480,00denari a pravoto na pozajmica go iskoristile128 ~lenovi vo vkupen iznosod 1 440 000,00 denari, jasnoi nedvosmisleno japoka`uva negovata ulogakako afirmator na solidarnosta me|u~lenstvoto.

Na sednicata za nov ~lenna Pretsedatelstvoto naSindikatot na UPOZ be{ekooptiran Robert Petkovod Carinskata uprava na mestoto na MitkoDimitrovski koj si podneseostavka.

BiltenBiltenKAKO RABOTE[E UPOZ VO MINATATA GODINA

DVAESETTA SEDNICA NA PRETSEDATELSTVOTO NA SINDIKATOT NA UPOZ (26.02.2009 GODINA)

Sindikalen

BR. 53 (1) JANUARI - MART 2009

www.upoz.org.mk

Na svojata Dvaesetta sednica, Pretsedatel-stvoto na Sindikatot na UPOZ gi razgleda tri-te izve{tai za rabotata na UPOZ vo 2008 go-dina – eden za rabotata i vkupnoto dejstvu-vawe na Sindikatot i dva finansiski izve{-tai – za finansiskoto rabotewe na Sindika-tot i finansiskoto rabotewe na Solidarni-ot fond. Bea razgledani i usvoeni i program-skite nasoki za 2009 godina kako i pove}etekovni aktivnosti.

SINDIKAT NA RABOTNICITE OD UPRAVATA, PRAVOSUDNITE ORGANI I ZDRU@ENIJATA NA GRA\ANI NA R. MAKEDONIJA

Nepostoeweto vistiniski socijalen dijalog vodr`avata zna~itelno giote`nuva{e vkupniteaktivnosti na Sindikatot na UPOZ vo izminatata godina. Namesto problemiteda se re{avaat so dijalog ipregovori, otsustvoto navistinski socijalen dijalog~esto predizvikuva{e i konfliktni situacii koi gi pottiknuva{e ignorantskiotodnos na vlasta. Vo nekoisindikalni organizaciiima{e obidi duri i da sedezorganizira sindikalnataorganizacija, da serazo~araat ~lenovite vo sindikatot i sl. Vo nekoiima{e i duri i direktniupadi na rabotodava~ot kojso zapla{uvawe na ~lenovitevlijae{e tie da se otka`atod ~lenstvo vo Sindikatotna UPOZ. So pritisoci,zakani a nekade i so dekretim be{e nalo`uvano tie daistapat od Sindikatot naUPOZ i da pristapat vodrug sindikat (za niv pobli-zok), so koj }e mo`at poednostavno da manipuli-raat i da go kontroliraat.

No i vo takvi ote`natiokolnosti sindikatot uspeva{e i uspea da se sprotistavi na sitenegativni tendencii blagodarenie na negovite navremeni reakcii i lojalnosta na ~lenovite kon Sindikatot na UPOZ.Zacrtanite aktivnosti soprogramata za rabota beacelosno realizirani, soisklu~ok na aktivnostiteokolu potpi{uvaweto na poedine~nite (kaj rabotodava~ot) kolektivnite dogovori zaradi pogore navedenitepri~ini.

Koj gi o{teti vrabotenitevo javniot sektor?

Ministerstvoto za trud i socijalna politika be{edol`no da ja opredelireprezentativnosta nasindikatite vo Makedonija. No koga bea vo pra{awesindikatite od javniot sektorzdru`eni vo SSM, ednostavno toa ne saka{e da ja vidi realnosta koja ja znae celata makedonskajavnost. Ne pomognaa ni podnesenite(nekolkupati) podatoci za brojot na ~lenovite na sindikatite.

Arogancijata i ignoriraweto nareprezentativnosta na

sindikatite od javniot sektor vo SSM otidoa dotamu {to Vladata na RM vo po~etokot na fevruari gopotpi{a kolektivniotdogovor za javniot sektor soKonfederacijata na slobodnisindikati na Makedonija(KSS) koja po nitu edenparametar ne mo`e da bidereprezentativna na dr`avnonivo. Za vlasta ni{to nepretstavuvaa 68 000 – te iljadi ~lenovi nasindikatite od javniot sektor vo SSM od upravata,pravosudnite organi,zdrastvoto, socijalnataza{tita, javnite komunalnipretprijatija i javnite pretprijatijata vosoobra}ajot i vrskite. Za nea reprezentativni bea10 000 – tina iljada ~lenovizdru`eni vo KSS od obrazovanieto, odbranata i del od elektrostopanstvoto.

No, mora da ka`eme dekavo ka{ata koja ja podgotviVladata, so potpi{aniotkolektiven dogovor me|u nea

i KSS, ne be{e zgolemenonitu edno pravo, nekoi beanamaleni a nadomestocite za prevoz i ishrana ne beautvrdeni tuku samo bea spomenati so edna nebuloznaodredba deka za nivnatavisina partnerite }e pregovaraat kon krajot na godinata a visinata na iznosot }e se primenuvaod 2009 godina. So toa beasru{eni nastojuvawata naUPOZ i drugite sindikativo SSM da se po~ituvaatodredbite od kolektivnite dogovori spored koj iznosotza ishrana treba da isnesuva

25% od prose~nata plata (4 143,50 den. vo dekemvri) aza prevoz vo visina na realnite tro{oci vojavniot prevoz (okolu 1400, 00 den.).

Vo april be{e objavena iOdlukata na Ustavniot sudokolu nadomestocite za pre-voz i ishrana spored koja tietreba da se ispla}aat pokolektivnite dogovori.Taka, blagodarenie na naivnosta ili soglasnosta na KSS, nadomestocite zaprevoz i ishrana, Vladatamnogu lesno gi vgradivo bruto platite onie

2 Bilten

KOI AKTIVNOSTI GI REALIZIRA UPOZ VO 2008 GODINA

NAJSILNA BE[E BORBATANAJSILNA BE[E BORBATA

iznosi koi pove}e i odgo-varaat odnosno onie iznosikoi gi ospori Ustavniot sud. Taka, ogromen del odvrabotenite vo javniot sektor bea o{tetenii so okolu 2 000,00 denari vo nivnite bruto plati.

[trajk na pravosudnite organi

Za vrabotenite vo pravosudnite organi 2008godina be{e zna~ajna po toa{to treba{e da se doneseZakonot za sudska slu`ba so koj kone~no treba{e da sere{at site nere{eni statusnipra{awa na sudskiteslu`benici. Aktivnostiteokolu donesuvaweto naZakonot koi zapo~naa vo2007 prodol`ija i vo 2008godina, no su{tinski ni{tone se promeni. I pokrajdvata tridnevni {trajka vo2007 i eden tridneven i edenpetdneven vo 2008 godina,Ministerstvoto za pravdaostana gluvo na predloziteod Sindikatot na UPOZ.Nitu protestot koj be{eorganiziran na 19 fevruari2008 godina so u~estvo na re~isi site sudskislu`benici od Republikata,nitu porakata na protestot„Nema da dozvolime nepravdata da vleze vopalatata na pravdata” ne beadovolni da ja razbudat svestana odgovornite i da prifatat barem del odbarawata na {trajkuva~ite.[trajkuva~ite bea uporni,no i ministerot za pravdakoj vo {trajkot gleda{epolitika a ne opravdanibarawa na vrabotenite zakoi tie so godini se borat.Petdnevniot {trajk iupornosta na {trajkuva~ite

koi bea re{eni da {trajkuvaat do ispolnuvawena barawata be{e prekinatzaradi raspi{uvawe na predvremenite parlamentarni izbori.

Za problemite navrabotenite vo pravosudniteorgani, vo po~etokot na mart, Sindikatot na UPOZ go izvesti iGeneralniot sekretar na Evropskata federacijaod javniot sektor (EPSU). Vo informacijata, pokraj problemite, be{e istaknatoi toa deka Sindikatot nebe{e vklu~en vo donesuvawetona Zakonot za sudska slu`ba,krutiot i nefleksibilenodnos na vlasta i za drugiteproblemi koi gi predizvikuva vlasta,otsustvoto na socijalniotdijalog, potpi{uvaweto na Op{tiot kolektivendogovor so nereprezentativensindikat, kako i za protivzakonskite i protivsindikalnite dejstvija

na partiskite direktori koiso zakani gi prinuduvaatvrabotenite da istapat odSindikatot na UPOZ i da seza~lenuvaat vo KSS. No i po izborite i po konstituiraweto na Sobranieto politikatana vlasta kon sindikatotostana nepromeneta pa takanabrzina be{e izglasanZakonot za sudska slu`ba.Glavnoto barawe za zgolemuvawe na platite ne be{e vgradeno vo Zakonotzaradi {to sindikatot na UPOZ donese odluka zaprodol`uvawe na {trajkotna 18 noemvri.

Doneseni zakoni na {teta na rabotnicite

I po izborite, sostavot na Vladata glavno ostanaista so promena na nekolkuresori od novite koali-cioni partneri.Karakteristi~no za postizborniot period e

toa {to po ekspresnapostapka se donesoa nekolkuklu~ni zakoni me|u koi iZakonot za sudska slu`ba za kojSindikatot iska`uva{e rezervi vo odnos naponudenite re{enija. No, sepak se ~ini dekaona {to be{e napraveno so

Izmenite i dopolnuvawatana Zakonot za rabotniodnosi be{e vrv na netransparentnosta pridonesuvaweto na zakonite inepo~ituvaweto na socijalnoto partnerstvo. So toa, staro - novata Vladadade do znaewe deka i natamunema da po~ituva drugi mislewa nitu deka ima namera da go podobri socijalniot dijalog vo zemja-ta. I pokraj aktivnostite na Sindikatot so koi uspeaizmenite da se najdat povtorpat pred pratenicite ida podnese amandmani, tie ne bea prifateni.

Sindikatot ostana osamenvo borbata za za{tita napravata na rabotnicite, no se sprotistavuva{ena tendenciite za drasti~nokr{ewe na rabotni~kiteprava. Bea izvesteni siteme|unarodni sindikalni organizaci, Me|unarodnataorganizacija na trudot i dr.Zaradi lo{ite re{enija vozakonot, na 14.11.2009 godinaSSM organizira{e golemprotest na plo{tadot„Pela” vo Skopje i gi povikasite ~lenovi na sindikatitevo SSM, site drugi sindikativo zemjata, ste~ajcite, rabotnicite proglaseni zatehnolo{ki vi{ok, penzioniranite rabotnici,idnite generacii koi ~ekaatvrabotuvawe,

Bilten 3

PROTIV PARTISKITE VLIJANIJAPROTIV PARTISKITE VLIJANIJA

Zgolemeni platite na sudskite slu`benici

Gledaj}i deka pred ogromnoto nezadovolstvo vlasta}e nemaat argumenti, neposredno pred otpo~nuvaweto na {trajkot be{e objaveno deka platite na sudskiteslu`benici }e se zgolemi od 5 do 20% po~nuvaj}i od 2009 godina. Ova zgolemuvawe dojde kako rezultat napritisokot na Sindikatot i najavata deka vraboteniteovojpat }e {trajkuvaat do ispolnuvawe na barawata. Na sostanokot vo Vladata koj se odr`a na 2 noemvribe{e istaknat ovoj problem so barawe bez odlagawe da se zgolemat platite na sudskite slu`benici bidej}itie so godini se me|u najniskite. Po objavuvaweto naodlukata za zgolemuvawe na platite i ispolnuvawe naglavnoto barawe, {trajkot be{e odlo`en na neodredenovreme bidej}i za drugite barawa Sindikatot }e se obide dagi izdejstvuva so potpi{uvawe na kolektivniot dogovor.

u~enicite i studentite,nevladinite organizacii isite onie koi se nezadovolniod izmenite, da go iska`atsvojot revolt na masovenprotest. Vo povikot za protestot,pokraj baraweto po itnapostapka da bide donesenzakon so koj }e se ukinatdonesenite izmeni naZakonot za rabotni odnosi,bea istaknati i nekolkudrugi barawa koi gi ma~atogromniot broj rabotnici voMakedonija: postoewe napove}e uslovi za penzionirawe,pokraj vozrasta (64 g. ma` i 62 g. `ena) i rabotniot sta`da bide uslov za penzionirawe,potoa utvrduvawe na minimalna plata, za{tita naopadnatiot `ivoten standardi donesuvawe na zakon so kojmaterijalno }e bidat obezbedeni site ste~ajnirabotnici i rabotnici proglaseni za tehnolo{kivi{ok. Postoeja site uslovida se soberat iljadnicirabotnici koi }e i upatatjasna poraka na vlasta deka se nezadovolni od nivnotovladeewe, netransparentnotodonesuvawe na zakonite,skratuvaweto na rabotni~kite prava, opadnatiot `ivoten standard.Nekolkute iljadi rabotnici{to se sobraa na odli~noorganiziraniot protest nebea dovolni za da se upatisilna poraka do vlasta. No Sindikatot ne se otka`a i ne se otka`uva odnatamo{nite bitki.

I po odr`uvaweto na ovojsindikalen protest se potvrdipoznatata konstatacija dekaogromniot broj ~lenovi nasindikatite o~ekuvaat nekojvo nivno ime da gi re{i sitestatusni prava i

egzistancijalni problemi.Nitu stravot i zakanite za navodno otpu{tawe od rabotnite mesta,ne mo`atda bidat argument i opravduvawe za relativnomaloto u~estvo na protestot,bidej}i nikade vo svetot i vosindikalnata praksa ne postoibitka so vlasta {to mo`e daja dobie rakovodstvoto nasindikatot. Golemite bitkitreba da gi dobijat ~lenovitekoi na povik od nivnotorakovodstvo sekoga{ }e bidatso niv. Vo sprotivno i natamutreba da bideme podgotvenina novi skratuvawa na rabotni~kite i drugi prava,na opa|awe na `ivotniot standard, nepostoewe na socijalen dijalog i tendenciiod vlasta da go razedinisindikatot i da go marginalizira.

Pritisoci vrz ~lenovite na sindikatot

Posebno }e gi istakneme problemite na sindikalnoto organizirawe odnosno na tendenciite na odredenirabotodava~i pod pritisok izakani da gi teraat ~lenovitena Sindikatot na UPOZ da seotka`at od ~lenstvoto vonego i istovremeno da preminat vo drug sindikat.Takvite vlijanija bea prisut-ni vo pove}e organizacii, nonajizrazeni bea vo Agencijataza vrabotuvawe, Fondot zaPIOM i Cariskata uprava avo Dr`avniot zavod za statistika vakvite tendencii gi prote`iraavraboteni poedinci so cel daprofitiraat za li~ni interesi.Blagodarenie na cvrstata opredelenost i vrzanost na~lenstvoto kon sopstveniotsindikat, vo nekoi od niv

navreme bea spre~eni takvitedejstvija. Najgolemiot upadsepak be{e napraven voAgencijata za vrabotuvawekade dotoga{niot pretsedatelna sindikalnata organizacija podlegna na vlijanieto na rabotodava~ot (so unapreduvawe na rabotnotomesto). Li~nite celi iinteresi na pretsedatelot nasindikalnata organizacija seostvarija, no zatoa pak ostananepotpi{an poedine~niotkolektiven dogovor koj be{evo zavr{na faza i predpotpi{uvawe. No i pokraj ogromniot pritisok, ednatretina od ~lenstvoto ostanalojalno i ne podlegna na pritisocite, u{te tolku

izrazija `elba da ostanat, apo samo nekolku meseci imanajavi za vra}awe i na drugi~lenovi koi podocna ja uvidoamanipulacijata na direktor-kata i pretsedatelot nasindikalnata organizacija.

Drugi aktivnosti

Od 20 do 23 fevruari se odr`a Devetnaesettatasindikalnata {kola koja seodr`a vo hotelot „Drim” voStruga. Na nea beaprezentirana tri aktuelni

temi: „Problemite na upravuvaweto vo javniot sektor, transformacijata iulogata na sindikatot vo tieprocesi” (predava~

4 Bilten

Sindikatot prvpat so svoi kandidati na izborite

Vo 2008 godina be{e realizirana i pove}egodi{nataideja na Sindikatot na UPOZ za u~estvo na parlamen-tarni izbori so svoi nezavisni kandidati. Taka, na predvremenite izbori vo juni, sindikatot podnese kandidatska lista od 20 sindikalni aktivisti vo Izbornata edinica 1. Aktivnostite koi prethodea nakandidaturata - sobirawe na 1 000 potpisi bea okon~anivo rok od edna nedela. Za uspeh na izborite be{e dogovoreno da se animiraat site ~lenovi nasindikatite vo Izbornata edinica 1 i ovojpat daglasaat za svoi pretstavnici. Prognozite bea optimisti~ki od pri~ini {to gra|anitene bea zadovolni od vladeeweto na partiite i deka tiea posebno ~lenovite na sindikatite za prvpat imaatmo`nost da glasaat za svoi pretstavnici. Me|utoa iovaa aktivnost na sindikatot (prisutna vo site evropskii svetski sindikati) ne be{e prifatena od po{irokoto~lenstvo zaradi ogromnoto partisko vlijanie vrz~lenstvo i nivniot interes tie da se identifikuvaat,pred se, partiski a ne sindikalno. No kako i da e, be{enapraven poteg koj vo mo`e da dade podobri rezultati ideka naskoro i sindikatot }e dobie svoi pretstavnici vo zakonodavniot dom {to }e go napravi pomo}en i povlijatelen pri donesuvaweto na zakonite.

d-r Mirko Tripunovski, profesor i dekan naEkonomskiot fakultet na FON Univerzitetot voSkopje), „Rasporeduvaweto i prerasporeduvaweto soglasnozakonskite propisi“ -Zakonot za rabotni odnosi iZakonot za dr`avniteslu`benici - (predava~ m-r Lazar Jovevski odPravniot fakultet„Justinijan Prvi” od Skopje)i „Ostvaruvaweto nanadomestokot na {teta odraboten odnos” (predava~ m-r Angel Ristov, pomladasistent na Pravniot fakultet „Justinijan Prvi”vo Skopje).

Na poleto na edukacijata,na 19 i 20 septevri vo hotelot„Biser” vo Struga be{eodr`an u{te eden sostanok -Prvata sredba na sindikalniteorganizacii na Sindikatotna UPOZ. Sredbata be{eorganizirana so finansiskapomo{ na Fondacijata„Fridrih Ebert” odGermanija (Kancelarija voSkopje). Istata be{e organizirana kako rabotilnica, so u~estvo na 120 u~esnici koi imaaplenarna debata a bea rasporedeni vo tri rabotnigrupi. Temi po koi se rasprava{e bea : „Sindikatoti ostvaruvaweto na pravatana vrabotenite od javniotsektor” (predava~. Prof.D-r Bor~e Davitkovski,Dekan na Pravniot fakultet„Justinijan Prvi” vo Skopje),„Pravata na vrabotenite soakcent na mladite i izmenitena Zakonot za rabotni odnosi”(predava~: m-r Lazar Jovevskiod Pravniot fakultet„Justinijan Prvi” vo Skopje)i „Primenata na Zakonot za

bezbednost i zdravje” (predava~: Milan Petkovski,pretsedatel na Makedonskotozdru`enieto za za{tita prirabota).

Me|unarodnata sorabotkase ostvaruva{e vo ramkite nazacrtanoto a be{evospostavena i sorabotna soSindikatot Izmet – I[ odTurcija a pretsedatelot naovoj sindikat be{e vo posetana Sindikatot na UPOZ iu~estvuva{e naDevetnaesettata sindikalna{kola. I ovaa godina seintenzivira sorabotkata soSindikatot na dr`avniteslu`benici i lokalnite

name{tenici od Hrvatska so kogo vo ramkite na sportskite igri ve}e vtoragodina imame recipro~na raz-mena na 50 – tina u~esnici.Istovremeno bea realiziranii aktivnostite vo ramkite naSvetskata sindikalna organizacija na javniteslu`bi (PSI) i Evropskatasindikalna organizacija na javnite slu`bi (EPSU) vo koi ~lenuva Sindikatot na UPOZ.

I vo 2008 godina prekubiltenot „Sindikaleninformator” se nastojuva{esite sindikalni organizaciinavreme i kvalitetno da

bidat informirani zaaktivnostite. Kako i minatite godini be{epublikuvana bro{urata sotrite predavawa odDevetnaesettata sindikalna{kola. I biltenite ibro{urata im bea dostavuvanina sindikalnite organizacii.Iako i Internet stranicatana Sindikatot e vo funkcijana podobro informirawe na po{irokoto ~lenstvo,o~igledno zaradi maliotpristap na Internet na~lenovite i natamu ovoj vidna komunikacija ostanuva za pomal broj korisnici, no so tendencija toj broj da sezgolemi.

Vo delot na sportot irekreacijata prodol`i tradicijata na organizirawena sportskite igri i sredbina Sindikatot na UPOZ koiminatata godina bea organizirani po ~etirinaesetti pat. Tie se odr`aa vo Ohrid vo hotelite „Metropol” i„Belvi” so u~estvo na 500u~esnici.

Vo ramkite na aktivnostitena Sekcijata na mladi konkrajot na godinata be{e organiziran eden seminar sou~estvo na 15 – tina mladi~lenovi, dodeka Sekcijata na`eni ne ostvari nikakviaktivnosti.

Vo 2008 godina pretsedatelstvoto naSindikatot na UPOZ odr`a 6sednici na koi rasprava{e popove}e aktuelni temi i beapokrenati pove}e aktivnosti.Sindikatot na UPOZ dade isopstven pridones voodbele`uvaweto na jubilejot- 100 godini sindikalnodvi`ewe vo Makedonija {togo organizira{e Sojuzot nasindikatite na Makedonija.

Bilten 5

Solidaren fond

Vo ramkite na drugite aktivnosti zna~ajno e da seodbele`i i rabotata na Komisijata za Solidaren fondkoja odr`a 10 sednici i na niv gi razgleduva{e barawataza nepovratna pomo{ na ~lenovite po razni osnovi kakoi barawata za beskamatni pozajmici. Pravoto na solidarna pomo{ vo 2008 godina go ostvarijavkupno 161 ~len po razni osnovi i pritoa bea dodelenisredstva vo vkupen iznos od 1 245 480,00 denari.Pravoto na `alba go iskoristija pet ~lenovi od koitri bea pozitivno re{eni a dve bea odbieni. Pravoto na beskamatna pozajmica go ostvarija 128~lenovi vo iznos od 1 440 000,00 denari.

Inicijativa do Ustavniot sud

Sindikatot na UPOZ kon krajot na minatata godinapokrena i edna Inicijativa pred Ustavniot sud zaocenuvawe na ustavnosta na nekoi ~lenovi od Zakonotza sudska slu`ba. Inicijativata se odnesuva na~lenovite koi go ograni~uvaat pravoto na {trajk, pravotona jubilejni nagradi i pravoto na minat trud.Sindikatot na UPOZ podnesuvaj}i ja ovaa Inicijativasmeta deka navodite vo nea se osnovani i mu predlo`ina Ustavniot sud istata da ja prifati i da ja preispitaustavnosta na osporenite ~lenovi i istite da gi poni{ti.

4

Vo 2009 godina osnovnanasoka vo dejstvuvaweto naSindikatot na rabotniciteod upravata, pravosudniteorgani i zdru`enijata nagra|ani na RepublikaMakedonija }e bideProgramata usvoena na negovotoPettoto sobranie pred trigodini. Kako kolektiven iramnopraven ~len na Sojuzotna sindikatite na Makedonija, Sindikatot na UPOZ }e gi ostavruva iaktivnostite koi se od zaedni~ki interes na sitesindikati zdru`eni vo SSM,po~ituvaj}i go na~eloto nasamostojnost, zaedni{tvo isolidarnost.

Vo taa nasoka, kako iminatata godina, odgovornostana sekoj poedinec i edinstvotona seto ~lenstvoto treba da dojdat do izraz so celsindikatot da mo`e da sesprotistavi na se po~estitetendencii da se marginaliziranegovata ulogata, da se zanemarat negovite aktivnosti,da se dezorganizira, pa duri ida se rasturi. Celta natakvite potezi e pove}e odo~igledna – `elbata i potrebata na rabotodava~iteda rabotaat soglasno svoite

ubeduvawa i vizii a ne soglasno zakonite i kolektivnite dogovori.

Vo celiot period nadejstvuvawe na sindikatot vo samostojna Makedonija tojbe{e izlo`en na razni pritisoci i vlijanija, no zasre}a sekoga{ uspeva{e daopstoi i da odgovori napredizvicite na novotovreme. Toj i natamu ostanuvasinonim na vekovnata borbaza pogolemi prava na rabotnicite, pogolemiplati, podobri uslovi za rabota i sl.

Od ovie pri~ini i natamuprioritet vo aktivnostite }etreba da bide zacvrstuvawetona organizacijata na sindika-tot, otfrlawe na site partiskivlijanija nezavisno od kadedoa|aat, samostojnost vonegovoto dejstvuvawe i energi~nost vo nastojuvawataza odbrana na pravata odraboten odnos na negovite~lenovi i nepokoleblivostvo aktivnostite koi }e giprezema.

Za Sindikatot na UPOZprioritetni celi vo negoviteaktivnosti }e bidat:

- aktivnosti so koi }ejakne pozicijata na sindikatot

vo dr`avata kako relevanteni priznat socijalen partner:

- socijalen dijalog i partnerstvo, u~estvo i vlijanie pri odlu~uvaweto vo instituciite na sistemot;

- za{tita na pravata odraboten odnos soglasnozakonite i kolektivnitedogovori;

- intenzivirawe naaktivnostite za potpi{uvawena granskiot i poedine~nitekolektivni dogovori;

- formirawe novisindikalni organizacii iza~lenuvawe na novi ~lenovi;

- me|unarodna sorabotka; - informirawe na

~lenstvoto i javnosta zaaktivnostite; i

- drugi aktivnosti.

1. Aktivnosti za jaknewena pozicijata na sindikatotkako relevanten i priznatsocijalen partner. Nezavisno{to vo izminative dve godinisocijalnoto partnerstvo vodr`avata e na najnisko nivood osamostojuvaweto do denes,sepak se sozdavaat osnovniuslovi toj da za`ivee. Vlezotna zemjata vo golemoto evropsko semejstvvo (EU) ne e mo`en bez vistinsko socijalno partnerstvo.Zaklu~okot od sostanokotodr`an vo Vladata vopo~etokot na noemvriminatata godina so pretstavnicite na SSM na koj be{e dogovoreno i prifateno socijalniot dijalogvo naredniot period da bideunapreden kako i aktivnostitena Ekonomsko – socijalniotsovet, se pokazateli koidavaat nade`.

Vo odnos na priznavawetona sindikatot kako reprezen-tativen i priznat socijalenparner potrebno e najitno dase a`uriraat spisocite na

~lenovite na Sindikatot naUPOZ po sindikalni organizacii kako bi sespre~ile tendenciite zamanipulacii.

Za jakneweto naop{testvenata pozicija nasindikatot kako relevanten i priznat socijalen partnerpotrebno e:

- akciono zacvrstuvawe iobezbeduvawe pogolemo edinstvo, solidarnost ipogolema odgovornost vosproveduvaweto i obezbeduvaweto pogolemovlijanie i operativnost vosindikalnite organizacii;

- novo za~lenuvawe, mobilizirawe i konsolidi-rawe na ~lenstvoto i jaknewena svesta deka sekoj ~lenneposredno e odgovoren zapravata i obvrskite {to giima kako ~len na sindikatot;

- gradewe edinstvo i solidarnost vo sindikalnataborba zaradi ostvaruvawe na interesite na ~lenstvoto,najprvo preku instituciitena sistemot a potoa koristej}i gi site sredstva na sindikalna borba;

- jaknewe napregovara~kata mo} nasindikatot zaradi poefikasno ostvaruvawe na svoite celi i zada~i; i

- mobilizirawe na~lenstvoto vo primenata i nadrugi sredstva na sindikalna-ta borba koga }e se posegne po pravata na rabotniciteutvrdeni so zakon i kolektivni dogovori, socijalni protesti i {trajkovi.

2. Socijalen dijalog ipartnerstvo i u~estvo i vlijanie pri odlu~uvaweto vo instituciite na sistemot.Sindikatot na UPOZ i natamuod Vladata }e bara

6 Bilten

KON KOI CELI ]E STREMI SINDIKATOT NA

MNOGU AKTIVNOSTI MNOGU AKTIVNOSTI

doslednost vo po~ituvawetona socijalnoto partnerstvo avo taa nasoka i vklu~uvawe naSindikatot vo donesuvawetona site zakonski proekti koise odnesuvaat na pravata narabotnicite od raboten odnosi za{tita na nivna ekonomskai socijalna sigurnost i`ivoten standard. So toa }ese postigne socijalen balansbidej}i socijalniot dijalogvo zamjite so pogolemademokratska tradicija sepoka`a kako nezamenlivaforma i vistinski instrument vo iznao|aweto na pravedni, ekonomski isocijalni re{enija.

Zatoa e potrebno da sesledat site procesi osobenoonie koi imaat tendenciina zagrozuvawe na pravata od

raboten odnos. Vo taa nasoka sindikatot }e prezeme aktivnosti zaizmena na odredeni zakonski re{enija osobeno naonie koi se poka`aa kakoneefikasni a so toa

gi doveduvaat vrabotenite vo neednakva polo`ba i giograni~uva nivnite prava.

3. Za{tita na pravata od raboten odnos soglasnozakonite i kolektivnitedogovori. Borbata za kolektivno dogovarawe kakoustavna kategorija vo praktika i natamu ostanuvakako eden od sto`erniteoblasti na dejstvuvawe nasindikatot vo naredniotperiod i zatoa toj }e se zalaga:

- za po~ituvawe na pravatai slobodata na kolektivnopregovarawe i eliminirawena otporite za potpi{uvawena kolektivni dogovori kakoedinstvena i nezamenlivaforma na ureduvawe naodnosite vo sferata na trudot:

- potpi{uvawe nakolektivnite dogovori nasite nivoa na nivno donesuvawei utvrduvawe pogolemi pravai podobri uslovi za rabota od onie utvrdeni vo zakonite,

so {to }e se ostvari isu{tinata na kolektivnotopregovarawe;

- za dosledno po~ituvawei ostvaruvawe na pravata odpotpi{anite kolektivnidogovori i za efikasnosnainspekciska i sudska za{titana vrabotenite;

- za ureduvawe na rabotniteodnosi soglasno zakonite ikolektivnite dogovori ibarawe za nivno usoglasuvaweso me|unarodnite konvencii,preporaki i deklaracii naEvropskata unija;

- za aktivno vklu~uvawevo procesot na donesuvawetona zakonite od trudovatasfera i celosno po~ituvawena pravata na rabotnicite isproveduvawe na zakonite iodredbite na kolektivnitedogovori;

- spogodbeno re{avawe na sporovite; i

- besplatna pravnaza{tita vo ostvaruvawe napravata na ~lenovite predrabotodava~ite i sudovite.

4. Intenzivirawe naaktivnostite za potpi{uvawena granskiot i poedine~nitekolektivni dogovori.Kon krajot na minatata ipo~etokot na ovaa godina pregovara~kite grupi na Sindikatot na UPOZ iMinisterstvoto za pravdaima nekolku sostanoci so celda bide potpi{an kolektivniot dogovor zadr`avnite, pravosudnite iorganite nalokalnatasamouprava. Me|utoa zaradipretsedatelskite i lokalniteizbori toj proces e zabaven,no vedna{ po niv, pregovoritetreba da se intenziviraat ida prodol`at. Dokolku nemapra{awa koi mo`at da gozabavat toj proces, mo`no eda se o~ekuva negovopotpi{uvawe do krajot naapril ili po~etokot na maj.

Me|utoa, vo tekot na ovaagodina najintenzivniaktivnosti treba da ima vosindikalnite organizacii za potpi{uvawe na poedine~nite kolektivnidogovori vo organite na upra-vata kako i vo pravosudniteorgani. Zatoa do krajot nagodinata treba da sezaokru`i procesot napotpi{uvawe napoedine~nite kolektivnidogovori. Za realizacija na ovoj procespotrebna e pogolemaanga`iranost i inicijativnostna sindikalnite organizaciikoi treba da bidat nositelina taa aktivnost i pomo{ nastru~nite slu`bi na Sojuzotna sindikatite na Makedonija.

5. Formirawe na novisindikalni organizacii iza~lenuvawe na novi ~lenovi.Ovie aktivnosti sekoga{bile i }e bidat aktuelnitezaradi potrebata da se

Bilten 7

UPOZ VO 2009 GODINA

I NOVI PREDIZVICII NOVI PREDIZVICI

omasovuva organizacijata ida se popolnuva so novi imladi ~lenovi. So po~etokotna ovaa godina e zabele`anblag trend na formirawe nanovi sindikalni organizaciiosobeno vo onie sredini kadedosega od razni pri~ini nebile organizirani iliprestanale da dejstvuvaat. Za realizacija na ova potrebni se zasileniaktivnosti vo pridobivawetona novi ~lenovi, podobroinformirawe i animirawena site potencijalni kandi-dati koi sakaat da pristapatvo sindikatot. Na ovoj planosobena aktivnost treba daiska`e Sekcijata na mladi za koja ova treba da bide iprioritet vo nejzinoto deluvawe.

Posebni aktivnosti zapridobivawe novi ~lenovitreba da se pokrenat vo organizaciite koi gipotpi{aa poedine~nitekolektivni dogovori(Upravata za javni prihodi so cel da se formiraatsindikalni podru`nici u{tevo 10 –tina podra~ni slu`bikade ne se formirani),Lokalnata samouprava kadese zgolemi brojot navrabotenite a seu{te ne seformirani sindikalni organizacii vo nekoi op{tini,kako i vra}awe na ~lenstvotovo Agencijata za vrabotuvawekade pod pritisok bea prinudeni da go napu{tatsindikatot. No istovremenotreba po~esto da se kontakti-ra vo onie sindikalni organizacii kade {to dosegaprikrieno se praveaopstrukcii so cel da se zagubidoverbata vo sindikatot izaradi toa ~lenovite da gonapu{tat.

6. Me|unarodna sorabotkai nejzino unapreduvawe sovospostavuvawe pointenzivnasorabotka so pove}e evropskii svetski sindikati.Procesot na demokratizacijakako i prifa}aweto naevropskite i svetskite standardi na sindikalnotoorganizirawe imaat silnovlijanie vo odnosite naSindikatot na UPOZ sopove}e sindikati, evropski isvetski sindikalni organizacii na poleto

na me|unarodnata sorabotka.Zatoa Sindikatot na UPOZna ovoj plan i natamu:

- }e prodol`i da sorabo-tuva so srodnite sindikati sokoi dosega sorabotuva{e, noi so drugi so koi }evospostavi sorabotka kako isorabotka so Svetskatasindikalna organizacija nasindikatite od javniot sektor(PSI) i Evropskatasindikalna organizacija nasindikatite od javniot sektor (EPSU);

- osoben akcent }e bidestaven na sorabotkata sosindikatite od porane{nitejugoslovenski republiki isindikatite od Centralna iIsto~na Evropa kako iintenzivirawe na sorabotkaso sindikatite od zemjite~lenki na Evropskata unija;

- vo globalni ramki }ebidat poddr`ani siteaktivnosti na sindikatite voznak na solidarnost no ivklu~uvawe vo istite;

- }e se intenzivirasorabotkata a so toa i kontaktite so site sindikatiso koi e vospostavenasorabotka zaradi razmena naiskustvata i solidarnost; i

- }e go unapreduva proce-sot na sindikalna edukacijana me|unaroden plan;

7. Informirawe na~lenovite i javnosta zaaktivnostite.Vo realizacijata na zacrtanitezada~i i celi, Sindikatot naUPOZ aktivnostite na planot na informiraweto}e gi naso~i kon:

- informirawe na~lenstvoto i javnosta za sitepozna~ajni aktivnosti;

- redovno izdavawe idostavuvawe na biltenot„Sindikalen informator”;

- izdavawe na bro{uri od sindikalna {kola i popotreba od drugite edukativni seminari;

- soop{tuvawe nastavovite za odredenizna~ajni i drugi pra{awe na pres konferencii;

- organizirawe na rabotnisostanoci i neposredni kon-takti so ~lenstvoto; i

- nadgraduvawe naInternet stranicata na Sindikatot so novisodr`ini i a`urirawe

na aktuelni vesti;

8. Drugi aktivnosti.Zaradi podobra organiza-ciona postavenost i pogolemaefikasnost vo dejstvuvawetona Sindikatot na UPOZpotrebni se izmeni i dopolnuvawa na Statutotkako potreba koja ja diktiraatvremeto i slu~uvawata voizminative godini.Pokrenatata inicijativatreba da se realizira najdocnavo prvite ~etiri meseci odgodina so {to }e se ovozmo`ipogolema efikasnost naaktivnostite.

Solidarniot fond kako idosega od sredstvata na ovojFond }e dodeluva nepovratnapomo{ po razni osnovi kakoi beskamatni pozajmici.

I vo ovaa godina }eprodol`at da se organiziraat,Sindikalnata {kola (kojagodinava }e se organizira po dvaesetti pat) i Sredbata na sindikalnite organizaciikoja zapo~na da se organiziraod minatata godina kako iorganiziraweto na

Sportskite igri sredbi(godinava }e bidat orga-nizirani po petnaesetti pat).

So realizacija na ovieaktivnosti kako i aktivnostite koi }e ginametnat aktuelnite sosto-jbi vo tekot na godinata ipo~ituvawe na odlukite istavovite na Sindikatot koise obvrzuva~ki za site negovi~lenovi, mo`eme da o~ekuvameefikasnost vo dejstvuvawetoi realizirawe na zacrtaniteaktivnosti.

Glasilo na Sindikatot na rabotnicite

od upravata, pravosudniteorgani i zdru`enijata

na gra|ani na RM

12 Udarna brigada bb-Skopje, tel: 02/31-26-351;

tel./faks: 02/32-30-829;www.upoz.org.mk

• Biltenot go podgotvuva i ureduva: Peco Gruevski

• Podgotovka za pe~at: “Makform”- Skopje

• Tira` 600 primeroci

IMPR E S SUM

7

/ColorImageDict > /JPEG2000ColorACSImageDict > /JPEG2000ColorImageDict > /AntiAliasGrayImages false /CropGrayImages true /GrayImageMinResolution 300 /GrayImageMinResolutionPolicy /OK /DownsampleGrayImages true /GrayImageDownsampleType /Bicubic /GrayImageResolution 300 /GrayImageDepth -1 /GrayImageMinDownsampleDepth 2 /GrayImageDownsampleThreshold 1.50000 /EncodeGrayImages true /GrayImageFilter /DCTEncode /AutoFilterGrayImages true /GrayImageAutoFilterStrategy /JPEG /GrayACSImageDict > /GrayImageDict > /JPEG2000GrayACSImageDict > /JPEG2000GrayImageDict > /AntiAliasMonoImages false /CropMonoImages true /MonoImageMinResolution 1200 /MonoImageMinResolutionPolicy /OK /DownsampleMonoImages true /MonoImageDownsampleType /Bicubic /MonoImageResolution 1200 /MonoImageDepth -1 /MonoImageDownsampleThreshold 1.50000 /EncodeMonoImages true /MonoImageFilter /CCITTFaxEncode /MonoImageDict > /AllowPSXObjects false /CheckCompliance [ /None ] /PDFX1aCheck false /PDFX3Check false /PDFXCompliantPDFOnly false /PDFXNoTrimBoxError true /PDFXTrimBoxToMediaBoxOffset [ 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 ] /PDFXSetBleedBoxToMediaBox true /PDFXBleedBoxToTrimBoxOffset [ 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 ] /PDFXOutputIntentProfile () /PDFXOutputConditionIdentifier () /PDFXOutputCondition () /PDFXRegistryName () /PDFXTrapped /False

/CreateJDFFile false /Description > /Namespace [ (Adobe) (Common) (1.0) ] /OtherNamespaces [ > /FormElements false /GenerateStructure false /IncludeBookmarks false /IncludeHyperlinks false /IncludeInteractive false /IncludeLayers false /IncludeProfiles false /MultimediaHandling /UseObjectSettings /Namespace [ (Adobe) (CreativeSuite) (2.0) ] /PDFXOutputIntentProfileSelector /DocumentCMYK /PreserveEditing true /UntaggedCMYKHandling /LeaveUntagged /UntaggedRGBHandling /UseDocumentProfile /UseDocumentBleed false >> ]>> setdistillerparams> setpagedevice