Upload
bijan
View
112
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Bir Uluslararası Yargı Yeri Olarak Dünya Ticaret Örgütü. ANLAŞMAZLIKLARIN HALLİ ORGANI. Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Anlaşmazlıkların Halli Mekanizması. 19 47 Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT) 1986 – 1994 Uruguay Round 1995 DTÖ’nü Kuran Marakeş Anlaşması - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Bir Uluslararası Yargı Yeri Olarak Dünya Ticaret Örgütü
ANLAŞMAZLIKLARIN HALLİ ORGANI
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Anlaşmazlıkların Halli Mekanizması
• 1947 Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT)
• 1986 – 1994 Uruguay Round
• 1995 DTÖ’nü Kuran Marakeş Anlaşması
• DTÖ Anlaşaması EK 2 Anlaşmazlıkların Halli Mekanizması
ANLAŞMAZLIKLARIN HALLİ ORGANI KURULUŞ AMACI
Üye devletlerin DTÖ Anlaşmaları’na uygun
hareket etmesini temin etmek
Üye devletlerin DTÖ Anlaşmaları
çerçevesindeki hak ve yükümlülüklerinin
korunmasını sağlamak
Çok taraflı ticaret sisteminde güvenlik ve
önceden sezilebilirlik sağlamak
Sadece DTÖ üyeleri (Aralık 2008’den itibaren 153 )
Anlaşmazlıkların Halli’ne Kimler Taraf Olabilir
Sivil Toplum Örgütleri, bireyler (Hükümetlere lobi yaparak dolaylı erişim)
İddia ortaya atma hakkıBir davayı getirip getirmeme konusunda üyelerin geniş takdir yetkisi vardır
Anlaşmazlıkların Halli Mekanizmasının Başlıca Özellikleri
Sadece Anlaşmazlıkların Halli Usulü Ekinde Yer alan Anlaşmalar bakımından uygulanabilir.
Zorunlu
Otomatik
Temyiz Aşaması
Yaptırım Gücü
Uyum Oranı yüksek
Hangi Anlaşmalardan Doğan Anlaşmazlıklar DTÖ Anlaşmazlıkların Halli Organına Taşınabilir?
Aşağıda belirtilen anlaşmalardan kaynaklı anlaşmazlıklar “kapsanan” anlaşmalardır:
DTÖ Anlaşması Çok Taraflı Ticari Anlaşmalar (GATT 1994 + 12 Mal
Ticareti Anlaşması) GATS TRIPS DSU (Çoklu Ticari Anlaşmalar)
Doğası
Zorunlu Yargı Yetkisi
Üyeler kapsam içerisindeki anlaşmalardan doğan anlaşmazlıkları DTÖ Anlaşmazlıkların Halli Organına getirmekle yükümlüdür
Katılım: Yargı yetkisini kabul
Münhasır Yargı Yetkisi
Anlaşmazlıkların Hallinde Başlıca Aktörler
Anlaşmazlıkların Halli Organı •DTÖ Anlaşmazlıkların Halli Sistemini idare eder•Panel kurar•Panel ve Temyiz Organı Raporlarını onaylar•Uygulama üzerinde gözetim sağlar•Uygulama yoksa misilleme tedbirlere onay verir
Panel 3 – 5 panelist, ad hoc organ
Temyiz Organı 7 sabit üye, 4-yıllık dönem
DTÖ Sekreteryası Panellere ve Temyiz Organına yardım
Anlaşmazlıkların Halli Mekanizması’nın Çalışması
Panel Rapor Temyiz Organı
Kurar Temyize gidilmezse AHO raporu onaylar
AHO raporları onaylar
Anlaşmazlıkların Halli Organı,
Bütün Üyeler
Temel Aşamalar
Danışmalar Aşaması60 gün
Panel Aşaması6 – 9 ay
Temyiz Aşaması 60 – 90 gün
AHO Raporunun Onaylanması
Uygulama
Danışma Süreci
Talebin alındığı tarih
0
Danışmaların başlaması
30 Gün/uzlaşılan süre
Danışmaların tamamlan
ması
60 Gün/uzlaşılan
süreŞikayet edilen
tarafın cevabı
10 Gün
• Şikayet edilen taraf bu sürelere uymazsa: Doğrudan panelin kurulması talep edilebilir
• Danışmaların süresi 60 gün ya da üzerinde mutabık kalınan süredir
Danışmalar
24%
40%
36%Uzlaşma veya geri çekme
Diğer: Danışma süreci devamedenler, danışma talebibulunanlar
Panel kurulanlar
Panel Süreci
Panel Kurma Talebi
0
Panelistlerin belirlenmes
i
1 ay
Panelin nihai raporu
6 ay/9 ay
Panel Kurulur
2. AHO
Toplantısı
• Panelin üyeleri ve görev çerçevesi üzerinde mutabık kalındıktan sonraki 6 ay içerisinde panel nihai raporunu taraflara iletir
• Panel bu süreyi 9 aya uzatabilir
Panellerin Kompozisyonu
42%
58%
Taraflarc aMutabık Kalınan
DTÖ Direktörütarafındanbelirlenen
Panel RaporlarıToplam 125 rapor
0
67
10
14
18
7
109
11
13
4
78
10
2
4
6
8
10
12
14
16
18
1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009
Nisan 2009 itibariyle
Deadlines for filing an appeal
Panel raporu, üyelere dağıtım tarihi üzerinden 20 gün geçinceye kadar AHO tarafından kabul edilmek üzere görüşülemez
Dağıtım tarihinden 60 gün içinde AHO tarafından kabul edilir (Negatif konsensus)
Temyize başvurulması hariç Temyiz başvurusu raporun dağıtılmasından sonraki 60 gün
içinde yapılmalıdır
Panel raporunun iletilmesi
0
← Kabul edilmesi
Day 60
Kabul edilmesi→
20 Gün
Temyiz
Temyiz:
Temyiz başvurusu (Şubat 2009 itibariyle): 96
Temyiz edilen panel raporları: yaklaşık %68
Temyiz süresi: Çoğunlukla 90 gün
Yıllara Göre Hukuki Uyuşmazlık Sayısı
AHO MEKANİZMASINA EN ÇOK BAŞVURAN/ŞİKAYET EDİLEN ÜLKELER
ŞİKAYETÇİ ŞİKAYET EDİLEN
ABD 94 108
AB 81 67
Kanada 33 15
Brezilya 24 14
Meksika 21 14
Hindistan 18 20
Arjantin 15 16
Kore 14 14
Japonya 13 15
Tayland 13 3
Avustralya 7 10
Çin 6 17
Türkiye 2 8
Türkiye’nin DTÖ’de Taraf Olduğu Anlaşmazlıklar
Danışmalar aşamasında çözümlenenler:
DS237- davacı Ekvator –Taze meyve ithalatında bazı ithalat prosedürleri
DS288- davalı Güney Afrika – Battaniyelerde kesin AD Önlemleri
DS29- davacı Hong Kong – Tekstil ve Konfeksiyon ürünlerinde
DS43- davacı ABD – Yabancı Film Gelirlerinin Vergilendirilmesi
DS47- davacı Tayland Tekstil, Konfeksiyon ve giyim ürünlerinde ithalat kısıtlamaları
DS208- davacı Brezilya ‑ Demir ve Çelik Boru döşemelerinde AD vergisi
DS256- davacı Macaristan– Macaristan’dan Evcil Hayvan Gıdası yasağı
Türkiye’nin DTÖ’de Taraf Olduğu Davalar
Panel aşamasına gelip karara bağlananlar:
DS34 - davacı Hindistan –Tekstil (1999)Panel kararı Türkiye tarafından temyiz edilmiştir
DS211 - davalı Mısır – Çelik İnşaat Demiri (2002) DS334 - davacı ABD - Pirinç (2007)
Türkiye’nin DTÖ’de Taraf Olduğu Davalar
DS34- Hindistan – Tekstil
Türkiye'nin AT ile oluşturduğu gümrük birliği çerçevesinde üstlendiği ve bazı tekstil ve hazır giyim ürünleri ithalatında uygulamaya koyduğu miktar kısıtlamalarının DTÖ hukukuna aykırılığı iddiasıyla Hindistan tarafından açılmıştır.
Panel Türkiye’nin uyguladığı miktar kısıtlamalarının GATT 1994’ün XI ve XIII. Maddeleri ile THGA’nın 2.4. maddesini ihlâl ettiğine karar vermiş ve Türkiye’nin GATT 1994’ün XXIV. Maddesi çerçevesindeki savunmasını reddetmiştir.
Türkiye panel kararını temyiz etmiş, Temyiz Organı panelin hükmünü onamıştır.
Türkiye ile Hindistan bir tazminat üzerinde anlaşmış ve dava böylece sona ermiştir.
Türkiye’nin DTÖ’de Taraf Olduğu Davalar
DS211- Mısır –Çelik İnşaat Demiri
Türkiye, Mısır'ın Türk menşeli demir-çelik ürünleri ithalatında uyguladığı dampinge karşı verginin DTÖ kurallarına aykırı olduğunu ileri sürmüştür.
Türkiye’nin ileri sürdüğü dava nedenleri kısmen kabul kısmen red edilmiştir.
Mısır kararın gereğini yerine getirmiş ve uyuşmazlık son bulmuştur.
Türkiye’nin DTÖ’de Taraf Olduğu Davalar
DS334 – ABD- Pirinç
17 Mart 2006: Panelin kurulması Şikayete konu ülkemiz uygulamaları:
Kontrol Belgesi Sistemi (KBS) Yerli Alım Şartına Bağlı Tarife Kontenjanı
Sistemi (TKS)
Türkiye’nin DTÖ’de Taraf Olduğu Davalar
DS334 – ABD - Pirinç Bulgu:
KBS: Tarım Anlaşması kapsamında gümrük vergisine dönüştürülmesi gereken keyfi ithalat lisansı uygulaması
TKS: yerli alım şartı ulusal muamele ilkesine aykırı 8 Haziran 2007: nihai raporun taraflara dağıtımı Tavsiye Kararı:
KBS Türkiye’nin Anlaşma kapsamındaki ulusal yükümlülükleriyle uyumlu hale getirilmeli
TKS halihazırda uygulamadan kaldırıldığından tavsiye kararı yok
Mevcut Durum: ABD ile karşılıklı uzlaşma yolu aranmaktadır. Mutabakat taslağı üzerinde çalışılmaktadır.
Teşekkürler
Nurdan Çamlıbel AydınDış Ticaret Müsteşarlığı
Daire Başkanı