43

Bölüm 5 Müşteri Analizi

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Bölüm 5 Müşteri Analizi. Doç. Dr. Mehmet Emin İNAL Niğde Üniversitesi. Müşteri Analizi (I). Pazarlamacılar, müşterilerin analizi için, şu sorulara cevap ararlar : 1. Kim satın alıyor ? Kimler satın almayı etkiliyor? - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: Bölüm 5 Müşteri Analizi
Page 2: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Bölüm 5Müşteri Analizi

Doç. Dr. Mehmet Emin İNALNiğde Üniversitesi

Page 3: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Müşteri Analizi (I)Pazarlamacılar, müşterilerin analizi için, şu

sorulara cevap ararlar:1. Kim satın alıyor? Kimler satın almayı etkiliyor?

Bunların demografik, coğrafi, psikografik veya davranışsal yönelimleri nedir?

2. Ne satın alınıyor?Öz ürün mü, artırılmış ürün mü yoksa bir hizmet

mi?3. Niçin satın alınıyor?

Satın alma üzerindeki etkiler- aile, kültür, arkadaş çevresi, pazarlamacılar, yaş, sosyal sınıf vb.

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 4: Bölüm 5 Müşteri Analizi

4. Hangi sıklıkta satın alıyorlar?Satın alma sıklığı, satın alma sayısı vb.

5. Nerede satın alınıyor? Konum, kolaylık, online, offline vb.

6. Ne zaman satın alınıyor? zaman, mevsim, fırsat vb.

7. Nasıl satın alınıyor? Karar alma süreci, planlı/ içtepisel vb.

Müşteri Analizi(II)

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 5: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Müşteri Analizi(III)

Özetle pazarlama yönetimleri;

Kime Hangi ürünü Ne zamanNeredeKaçaHangi miktardaNiçin

satabileceğini bilmek durumundadır.

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 6: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Tüketiciler Ne Satın Alır, Nasıl Kullanır?Özellik değil yarar satın alırlar

Matkap değil, delik satın alırlarKamyon değil, teslimat satın alırlar

Yine özellikler de ihmal edilmemelidir

Satın aldıkları ürünü kullanma konusunda farklılaşabilirlerEvde, ofiste, piknikte Kahvaltıda, öğle veya akşam yemeğinde

Satın aldıkları ürünün birlikte kullanımında farklılaşabilirlerKahve, çay veya şarap (yemekle birlikte)

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 7: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Tüketiciler Nerede(n) Satın Alırlar?

Kişisel bilgisayarlarÖzellikli mağazalar veya spot mağazaları

Taze sebze- meyveManav veya süpermarketler

KitaplarKüçük kitapçı dükkanı veya Amazon.com/

kitapyurdu.com

Uçak biletiAcente veya internet

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 8: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Tüketiciler Ne Zaman Satın Alırlar?

“Dunkin Donut” satışlarının % 80’i sabahleyin

Mercimek çorba satışlarının % 90’ı sabah, işkembe çorbası satışları ise değişiyor (gece yarısından sonra da)

Kömür satışlarının büyük çoğunluğu, Eylül’den sonra

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 9: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Tüketiciler Bir Ürünü Niçin Tercih Eder?

Değer: Maliyet- fayda karşılaştırması yaparKullanım durumunun önemiKullanılacak ürün kategorisinin etkililiği

Gerçek zorunluluklar üzerine değil, algılamalara göre…

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 10: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Malı/ Hizmeti Kim Satın Alır/ Kim Kullanır? (I)

Başlatıcı(Initiator): Mala/ Hizmete olan ihtiyacı tanımlar.

Etkileyici: Bilgi veya tercih sağlar.

Karar verici: Para harcamada karar verir.

Satın alıcı: Satın almayı yapar.

Kullanıcı: Alınan malı/ hizmeti bilfiil kullanır.

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 11: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Malı/ Hizmeti Kim Satın Alır/ Kim Kullanır? (II)

Örnek: Yaz Tatili

Başlatıcı: Çocuk(lar) eğlence ister.

Etkileyici: Kuzeni, önceden gittiği Side’deki otelin büyüleyiciliğini öve öve bitiremez.

Karar verici: Baba, düşük maliyet ister.

Satın alıcı: Anne, ailesinin mutluluğunu isteyerek satın alma işlemini gerçekleştirir.

Kullanıcı: Ailenin tüm fertleri,

kendilerinin eğlenmesini ister. Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi

ALTUNIŞIK Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 12: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Pazar Çeşitleri

Tüketici PazarlarıTüketici Pazarları:: Kişisel kullanım amacıyla nihai tüketici tarafından satın alınan mal veya hizmetlerdir.

Endüstriyel PazarlarEndüstriyel Pazarlar:: Doğrudan veya dolaylı bir biçimde diğer mal veya hizmetlerin üretiminde kullanmak üzere satın alınan mal veya hizmetlerdir.

Buradaki ayrımdaki temel nokta, satın alıcı ve mal/hizmeti satın alma nedenidir.

MADO Dondurma

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 13: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Pazarların Bileşenleri İhtiyaca sahip insanların

varlığıSatın alma gücüSatın alma isteğiSatın alma serbestisi

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 14: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Tüketici Satın Alma Karar Süreci (I) İhtiyacın ortaya çıkması

Satın alma karar süreci, tatmin edilmemiş bir ihtiyacın tüketici üzerinde baskı oluşturması ile başlamaktadır. Örneğin turist geziye gitme, değişik çevreleri, bir müzeyi görme, bir bölgeyi gezme gibi arzularını giderme çabası içerisine girmekte, bunlara bağlı olarak da ortaya çıkan, yeme-içme ve konaklama gibi fizyolojik ihtiyaçlarını da gidermek durumunda kalmaktadır.

Seçeneklerin tanınması Tüketici, bu aşamada, seçeneklerle ilgili yeterli

düzeyde bilgi edinme yoluyla, karar verme sonucu ortaya çıkabilecek risklerin azaltılmasına çaba göstermektedir.

Seçeneklerin değerlendirilmesi Tüketici, seçeneklerle ilgili bilgilerin tümünü birlikte

değerlendirecektir. Bu çerçevede maliyet-değer dengesi, alternatiflerin çekiciliği, ürünlerin imajı, ürünü sunan işletmelere duyulan güven gibi hususlara bakar. Toplam riskleri en az ve getirisi en yüksek seçenek, en uygun olarak seçilecektir.

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 15: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Alım kararıTüketici, seçenekleri değerlendirdikten sonra ürünü satın

alma veya satın almama kararını vermektedir. Tüketicinin ürün satın alımına karar vermesinde etkilendiği çok sayıda unsur bulunmaktadır: Ürünün kolay elde edilebilir olması, değeri, ödeme kolaylıkları, satın alma zamanının uygunluğu, ürünün/ işletmenin güvenilir olması vb. gibi

Alım sonrası davranışlar Tüketici, ürünü satın alması sonrasında beklentileriyle

gerçekleşenleri karşılaştırır. Beklentileriyle gerçekleşenler ne kadar birbirine yakın ise, tüketicinin tatmini o derece gerçekleşmiş olur. Tatmin olan tüketici, bu ürünü kullanmaktan duyduğu hazzı genellikle tekrar yaşama ve çevresiyle paylaşma arzusunda olmaktadır.

Beklentilerin istenen düzeyde olmaması, tüketiciye tatminsizlik yaşatacaktır.

Tüketici Satın Alma Karar Süreci (II)

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 16: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Satın Almayı Etkileyen Faktörler (I)

Ekonomik Faktörler: Satın almayı etkileyen gerek bireyle ilgili gerekse de toplumla ilgili her türlü faktör, ekonomik faktör olarak ele alınmaktadır. Ürün fiyatları

İkame ürünlerin fiyatları

Tüketicinin alım gücü

Ekonominin konjonktürel durumu vb.

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 17: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Demografik Faktörler: Yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim ve meslek, tüketicinin satın alma kararlarını etkileyen temel demografik faktörleri oluşturmaktadır. Turizm pazarlamasında kişinin yaşı turizme katılmasını,

seyahat hedeflerini ve ulaştırma araçlarının seçimini, konaklama biçimini ve tatil seyahatinin çeşidini etkilemektedir.

Meslek, otomobil tercihini doğrudan etkilemektedir.

25 yaş altı gençlerin giyim tarzı, 60 yaş üzeri insanlarla büyük ölçüde farklılaşmaktadır.

Satın Almayı Etkileyen Faktörler (II)

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 18: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Psikolojik Faktörler: Tüketicilerin satın alma davranışını, öğrenme, güdüleme, algılama, kişilik, tutum ve inançlar gibi birtakım psikolojik faktörler yönlendirmektedir İşletmenin/ sunduğu ürünün güvenilir olması, gerekli

hizmetleri sağlaması, saygınlık, beğenilme vb. gibi konular, bu güdüler arasında sayılmaktadır. Tüketiciler, algılama yoluyla çevresindeki uyarıcılara anlamlar yüklemektedir. İşyeri dekorasyonunda, tanıtıcı broşürlerin ve reklamların renk seçiminde, afiş vb. düzenlemesinde, işletme logosunun belirlenmesinde, algılama konusu önemli olmaktadır.

Satın Almayı Etkileyen Faktörler (III)

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 19: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Sosyal Faktörler: Kültür, aile, referans grupları ve sosyal sınıf, tüketicinin satın alma davranışını etkileyen sosyal faktörleri oluşturmaktadır.Referans grupları: Aile, arkadaş ve iş çevresi, komşular

gibi tüketicinin satın alma kararını doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen her türlü çevre. Aynı şekilde film yıldızları, popstarlar, futbol gibi popüler sporların oyuncuları da aynı çevre içerisinde değerlendirilir.

Referans gruplarının etkisi, kolayda mallara göre beğenmeli ürünlerde daha güçlüdür.

Satın Almayı Etkileyen Faktörler (IV)

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 20: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Günümüz Tüketicilerinin Temel ÖzellikleriTüketime Önem Veren- Her Şeyi

Arzulayan Tüketici Günümüzde işletmeler, tüketicilere kendileri için en

gösterişli ürünleri işaret ederek, onların bu şekilde tatmin olmalarını sağlayıcı çabalar içerisine girmektedir. Tüketiciler de genellikle buna uyumlu biçimde hareket ederek satın almalar yapmakta ve karar mekanizmaları buna göre şekillenmektedir. Böylelikle salt ihtiyaçların tatminine yönelik satın almalar söz konusu olmaktan çıkmaktadır.

Tam Tatmin Sağlayamayan Tüketici Tam tatminin sağlanamamasının temel nedeni,

tüketici beklentilerindeki yükselme ve buna karşılık işletme performanslarının düşüklüğü gösterilmektedir.

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 21: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Günümüz Tüketicilerinin Temel Özellikleri

Bireysellik Günümüz tüketicileri, kendisinin farklı olduğunu ve toplumu

oluşturan diğer bireylerden ayrıldığını düşünmekte ve bu doğrultuda hareket etmekte ve satın almalar yapmaktadır.

Kişilerin Grup Aidiyeti Duygularının Güçlenmesi Tüketiciler, bireyselleşmenin yanı sıra, aynı zamanda, sosyal,

ekonomik, dinsel, sportif ve mesleki gruplara üye olma ve aidiyet duygusu yaşama isteği de taşımaktadır. Günümüzde bu durum yoğun olarak yaşanmaktadır.

Güçlü Duygusal Bağlar Kurma işletmeler, rakipleriyle rekabette geri kalmamak için,

tüketicilerle güçlü duygusal bağlar kurmaktadır. Bu duygusal bağların tesisiyle, işletmeyle tüketici arasında bir güven ortamı sağlanmaktadır.

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 22: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Günümüz Tüketicilerinin Temel Özellikleri

Fonksiyonel Değer Yanında Sembolik Değere Önem Verme

Satın alınan ürünün fonksiyonel özelliklerinin yanında sembolik değeri de tüketici için önemli noktalardan birisini oluşturmaktadır.

Hizmete Dönük Yapılanma Turizm, perakendecilik, sigorta ve benzeri hizmet alanlarındaki

günümüzde meydana gelen değişimler ve yapılanmalar, tüketicilerdeki hizmet isteği bilincine dönük kaymanın etkisini göstermektedir.

Müşteri İsteklerinin Değer Odaklı Olması Tüketici satın aldığı ürünün, kendisi için bir değer taşımasını

istemekte ve bu özelliği aramaktadır. Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 23: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Günümüz Tüketicilerinin Temel Özellikleri

Eski Değerlerin Yenilenmesi Nostalji pazarlaması. Bu anlayışta, eski müzik parçalarının veya

eski eşyaların günümüz teknolojisinden yararlanarak modernize edilmesi, eski filmlerin, modern teknolojik araçlarla yeniden çekilmesinde olduğu gibi, yıllar önce o ürünleri kullanmış tüketicilerde eski zamanlardan kalan bir sevincin tekrar yaşatılması amaçlanmaktadır.

İnsanları Bir Araya Getirmenin Zorluğu- Kolaylığı Küreselleşmeyle birlikte tüketicilerin bir araya getirilmesi –

özellikle bireyselleşme nedeniyle– zorlaşmasına karşın, teknolojik gelişmeler nedeniyle de kolaylaşmıştır.

Evrensel Anlayış- Evrensel Kültür Tüketicileri Günümüzde her ulusun tüketicisi kendi ulusal kültürünü yaşarken,

aynı zamanda evrensel bir kültürün oluşmasına da katkı sağlamaktadır. Küresel pazarlama açısından ortak kültürü paylaşan, benzer algıların yaşandığı, alışkanlıkların gittikçe benzeştiği bir dünya pazarı oluşmaya başlamıştır. Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi

ALTUNIŞIK Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 24: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Günümüz Tüketicilerinin Temel Özellikleriİdeal Tüketici Tanımı Değişmektedir

Günümüzde ideal bir tüketici tipinin bulunmamakta, sadakat büyük ölçüde azalmış bulunmaktadır.

Ürün Yenilemede Yenilik ve Marjinal Yaşam Biçimleri Pazarlama felsefesi toplum içerisinde uç noktalarda yer alan -

marjinal- yaşam biçimlerine göre şekillendirilmektedir. Örneğin dünyanın en büyük şirketi General Motors (GM), kendisini değiştirmezse, iflas edebileceğini görmüş ve değişimin gerekliliğini kabul ederek tüketicilerin hangi tür otomobil ve kamyonları istediğini saptayarak o yönde üretim yapmaya başlamıştır.

Duygularda Ortak Paylaşım- Ortak Duyarlılık Sosyal sorumluluk ve çevresel değerler, kültürel yönelimleri de

değiştirmiştir. 1980’li yıllardaki “benim” değeri, 1990’lı yıllarda “bizim” değerine dönüşmüştür. Tüketicilerin daha duyarlı olmasına neden olan bu durum, aynı zamanda çeşitli tüketim ve satın alma modellerinin gerekliliğine de işaret etmektedir.

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 25: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Günümüz Tüketicilerinin Temel ÖzellikleriDoğrudan İletişime Geçme Zorunluluğunun

Ortadan Kalkması iletişim teknolojisindeki -özellikle de bilgisayar teknolojisindeki-

gelişim, tüketicilerin işletmelerin ürünlerini İnternet aracılığıyla satın alma olanağı tanımaktadır.  Böylelikle doğrudan iletişime geçme zorunluluğu ortadan kalkmaya ve sanal ortamda iletişime kayılmaya başlanmıştır.

Tüketicilerin Yaşam Vizyonlarının Değişimi Günümüzde tüketicilerin hayata bakışları ve vizyonları

değişmektedir. İletişim ve ulaşım teknolojilerindeki baş döndürücü gelişme, İnternet teknolojisi dahil medyadaki gelişim, bireylere kendilerine ait farklı bir yaşam vizyonu edinmeleri konusunda zorlayıcı ve yol gösterici bir noktayı oluşturmuştur.

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 26: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Müşteri Satın Alma Davranışlarında Değişim (I)

Markaların Öne Çıkışı Statü göstergesi olarak markanın kullanımı Markanın toplum katmanlarına yayılması Markalı ürün satın alımında aile bireylerinin etkisi

Online Alışverişler Online alışverişteki çekicilik noktaları: Ucuzluk ve kolaylık Fiyat Karşılaştırmasının kolaylığı Online alışverişin İmaj yönü

“Sembolik” Tüketim Mercedes dururken Kim Murat 124 kullanmak ister? Tüketimin imaj boyutu: Niçin Suşi tüketmeyelim?

Ev Ürünleri Evde geçirilen zamanı daha kaliteli hale getirmenin yolları Home cinema ürünleri, DVD playerlar vb.

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 27: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Müşteri Satın Alma Davranışlarında Değişim (II)Doğal (Organik) Gıdalar

Doğal gıdaların sağlığa etkisi konusundaki bilinçlenme Farklılaşma isteği İmaj

Kampanyaların Etkisi ve Bilinçli Tüketicilerin Ortaya Çıkışı Dönem sonu kampanyaları Tüketiciyi Koruma Kanunu Tüketici birlikleri ve dernekleri

Kadının Aile İçerisindeki Artan Rolü Çalışan kadın sayısında artış Kadınların aile içerisinde yardımcı rolünden eş-başkanlığa terfisi Yatırım kararlarının verilmesinde kadının değişen rolüPazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi

ALTUNIŞIK Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 28: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Müşteri Satın Alma Davranışlarında Değişim (III)

Geleneksel Ailenin Sonu ve Çocuğun Aile İçerisindeki Değişen Rolü Tüketim canavarı çocuklar Karar verici olarak çocuk Geleneksel ailenin sonu Çekirdek aile dönemi

Alışveriş Merkezlerinin Etkisi Eğlence merkezleri olarak AVM’ler AVM’lerin yaşam biçimlerini dizayn etmesi Tüketim tapınakları olarak AVM’ler

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 29: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Satın Alma Türleri (I)

Tüketim Ürünlerinde Satın Alma TürleriTüketim Ürünlerinde Satın Alma TürleriAlışılmış satın almaAlışılmış satın alma

ürün fiyatı düşük Özellikle kolayda malların satın alınmasında Bu tipteki ürünlere harcanan gelirin, tüketicinin bütçesinde

belirli ve önemli sayılabilecek bir yüzdeye sahip olması durumunda, bu tür ürünler de zamanla, önemli hale gelebilecektir. Bu durumda ekmeği bakkaldan satın almak yerine daha düşük fiyatlı belediye ekmeği alınacaktır.

Çeşitlilik Araştırıcı/ Gözetici Satın AlmaÇeşitlilik Araştırıcı/ Gözetici Satın Alma Tüketici ilgisi düşük, markalar arasında farklılık yüksek 5 ltlik Tariş zeytinyağı alırken, Komili ile karşılaştırma

yapmak Bu değişim isteği, memnuniyetsizlikten değil, değişim ve

çeşitlilik aramadan. Bu tüketiciler, alışılmış satın alma biçimine dönüştürülmeye

çalışılmalıPazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 30: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Satın Alma Türleri (II)

Tüketim Ürünlerinde Satın Alma Tüketim Ürünlerinde Satın Alma TürleriTürleri

Karmaşık Satın Alma ürün birim fiyatı yüksek/ çok yüksek Bu tür ürünlerin satın alınmasında, deneyimlerden,

yararlanma önemli Ürünle ilgili bilgi toplama Otomobil, gayrimenkul, beyaz/ kahverengi eşya çocukların

eğitim görecekleri okul

Uyumsuzluğu Azaltıcı/ Giderici Satın Alma Tüketicinin ilgi düzeyi yüksek, ama markalar arasında

önemli fark yoksaPazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi

ALTUNIŞIK Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 31: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Satın Alma Türleri (III)

Endüstriyel Ürünlerde Satın Alma Endüstriyel Ürünlerde Satın Alma TürleriTürleri

İlk Defa Satın Alma Ürün daha önceden hiç satın alınmamış Geniş bir araştırma yapılarak, fiyat kıyaslaması yapılır ve

alternatifler geliştirilir

Alışılmış Satın Alma Daha önceden satın alma yapılmış Rutin alışverişler Birim fiyatı genellikle düşük olan ürünler

Değiştirilmiş Tekrar Satın Alma Önceden alım yapılan tedarikçi iflas etmiş Tedarikçiyle çeşitli konularda anlaşma sağlanamamış Tedarikçiyi değiştirme arzusuPazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi

ALTUNIŞIK Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 32: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Pazar Bölümlendirmenin Rolü

Pazar BölümlendirmePazar BölümlendirmeHeterojen bir pazarın, daha küçük, homojen tüketici gruplarına bölünmesidir.

Tek boyuta sahip bir pazarlama karması tüm tüketicilerin tatmininde yetersiz kalabilmektedir. Bu nedenle, değişik pazar bölümlerinde ayrı ayrı pazarlama karması elemanları kullanılmalıdır.

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 33: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Niçin Bölümlendirme Yapılır?

İhtiyaçlar, güdüler, karar alma İhtiyaçlar, güdüler, karar alma süreçleri ve satın alma davranışları süreçleri ve satın alma davranışları insandan insana ve farklı gruplara insandan insana ve farklı gruplara

göre değişir.göre değişir.

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 34: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Hedef Pazar Seçim Stratejileri (I)

Bölümlendirilmemiş PazarlamaBölümlendirilmemiş Pazarlama:: İşletmenin tek bir pazarlama karması bileşimi ile, tüm tüketiciler için yalnızca bir ürün veya ürün dizisi üretme stratejisidir.

Bölümlendirilmiş PazarlamaBölümlendirilmiş Pazarlama : : İşletmenin pazarı daha küçük (kendisi içerisinde homojen) gruplara ayırarak, o gruplara yönelik ayrı ayrı ve çok sayıda ürün üretmesi ve bunların her biri için ayrı pazarlama karması bileşeni oluşturması stratejisidir.

Yoğunlaştırılmış PazarlamaYoğunlaştırılmış Pazarlama (niche marketing): (niche marketing): İşletmenin tüm kaynaklarını, belirlediği bir pazar bölümüne ayırarak, mal ve hizmet sunması stratejisidir.

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 35: Bölüm 5 Müşteri Analizi

MiMikkroropazarlamapazarlama:: Niş pazarlardan daha küçük pazar bölümlerine mikro pazarlar ve pazarlama çabalarının bu bölümlere yönlendirilmesine mikro pazarlama denir.

Mikro pazarlama, küçük ve dar tanımlanmış pazar bölümlerine hedeflenme sürecidir. Yoğunlaştırılmış pazarlama ile mikro pazarlamanın benzerliği bu noktada ortaya çıkmaktadır. Yoğunlaştırılmış pazarlamada da mikro pazarlamada olduğu gibi, küçük ve dar tanımlanmış pazar bölümlerine hedeflenilmektedir. İki pazarlama kavramı arasındaki fark ise mikro pazarların yoğunlaştırılmış pazarlardan daha küçük pazarlar ya da pazar bölümleri olduğudur.

Hedef Pazar Seçim Stratejileri (II)

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 36: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 37: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 38: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 39: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Etkili Bölümlendirme Kriterleri(I)

Pazar bölümlendirme, her durumda kullanılamaz. Etkili bölümlendirme için, aşağıdaki gereklilikler bulunmalıdır:

Pazar bölümleri, gerek satın alma gücü, gerekse de büyüklük olarak ölçülebilir olmalıdır (ölçülebilirlik).

Pazarlamacılar, her bir pazar dilimine etkin biçimde ulaşabilmeli ve hizmet sunabilmelidir (büyüklük).

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 40: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Etkili Bölümlendirme Kriterleri(II)

Pazar bölümleri, ayrı ayrı hedef pazarlar olarak hizmet sunmaya, karlı olarak çalışmaya değecek büyüklükte olmalıdır (erişilebilirlik).

Farklı pazarlama çabalarına karşı farklı pazar davranışları olan bölümler bulunmalı, pazar bölümü pazarlama karmasına uygun tepkiyi vermelidir (anlamlılık).

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 41: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Tüketici Pazarlarının Bölümlendirilmesi (I)Coğrafi BölümlendirmeCoğrafi Bölümlendirme

Tüketici gruplarının bölge, il, ülke, kıta gibi karakteristiklere göre bölümlendirilmesidir. Bazı mal ve hizmetlere olan talep, coğrafi bölgeye göre değişebilir.

Türkiye’nin doğu ve güneydoğusundaki insanlar, diğer bölgelerdeki tüketicilere göre daha çok acılı gıdalar tercih ederler.

Ege ve Akdeniz bölgesi tüketicileri, diğer bölgelerdeki tüketicilere göre daha çok sebze ve meyve tüketirler.

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 42: Bölüm 5 Müşteri Analizi

DemograDemografikfik BölümlendirmeBölümlendirmeTüketici gruplarının cinsiyet, yaş, gelir, eğitim ve hane halkı büyüklüğü gibi karakteristiklere göre bölümlendirilmesidir.

Sosyo- Ekonomik Kriterlere Göre Bölümlendirme Sosyo- Ekonomik Kriterlere Göre Bölümlendirme Tüketici gruplarının sosyal sınıf, etnik grup vb.ye göre bölümlendirilmesidir. Sosyal sınıf: Liberal, muhafazakar, sosyal demokrat, komünist,

faşist vb.

Din: Müslüman, Hıristiyan, Musevi, Budist, ateist vb.

Etnik köken: Türk, Kürt, Laz, Çerkez, Arap, Süryani (Türkiye için); Hispanic, Afro-Amerikalı, Asya kökenli Amerikalı, Amerikan yerlisi (Indian), karışık ırktan (ABD için)

Tüketici Pazarlarının Bölümlendirilmesi (II)

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009

Page 43: Bölüm 5 Müşteri Analizi

Psikografik BölümlendirmePsikografik BölümlendirmeTüketicilerin, benzer psikolojik karakteristiklere, değerlere ve yaşam biçimlerine göre bölümlendirilmesidir. Yaşam biçimi: İnsanların aile, mesleki ve sosyal boyuttaki

günlük yaşamlarını nasıl yaşayacakları konusundaki kararlarıdır.

Davranış kalıplarına Göre BölümlendirmeDavranış kalıplarına Göre Bölümlendirme Tüketicilerin alışveriş tipleri, satın alma zamanları, satın aldıkları miktar, alışveriş/ satın alma sıklığı gibi öğeler bağlamında bölümlendirilmesidir.Ürünü satın almada göz önünde bulundurulan yararÜrün kullanım oranları

Çok kullanıcı, orta düzeyli kullanıcı,az kullanıcı Pareto’nun 80/20 kuralı

Ürüne yönelik marka sadakati

Tüketici Pazarlarının Bölümlendirilmesi (III)

Pazarlama Stratejileri - Yönetsel Bir Yaklaşım Editörler: Ömer TORLAK ve Remzi ALTUNIŞIK

Beta Yayınları İstanbul 2009