Sera Gazı Emisyonlarının Takibi (İzlenmesi, Doğrulanması ve Raporlanması)

Belirsizlik ve Risk Analizi

ISO 14064-1: 5.4 Belirsizliğin değerlendirilmesi ve azaltılması

•  Emisyon ve uzaklaştırma faktörleri ile ilgili olan belirsizlikler de dahil olmak üzere, sera gazı emisyonları ve uzaklaştırmaları için belirsizlik değerlendirmelerini tamamlanmalı ve dökümante edilmelidir.

Sera gazı envanterlerindeki belirsizlikler genelde “bilimsel” ve “tahmin” olarak ikiye ayrılır. Bilimsel belirsizlik genelde gerçek emisyon prosesinin bilimi tam olarak anlaşılmadığında ortaya çıkar. Tahmin belirsizliği sera gazlarının her hesaplanışında ortaya çıkar. Bütün emisyon veya uzaklaştırma tahminleri bununla alakalıdır. Model ve parametre belirsizliği olarak ikiye ayrılır

Hesaplama bazlı yaklaşım için belirsizlik değerlendirmesi

Ø Kullanılanölçümcihazlarınaaitbelirsizlikler,cihazınverilenbelirsizlikdeğeri,kalibrasyonileilgilibelirsizlikveölçümcihazınınpra>ktekullanımıilealakalıolabilecekdiğerbelirsizliklerdenoluşur.

Ø Faaliyetverilerininbelirlenmesindekibelirsizliklerileilgilikanıtlargösterilmelidir.Ø Kuruluşhesaplamayıölçümcihazlarıüre>cisinintekniközelliklerinedayandırmalıdır

BELİRSİZLİK

BİLİMSEL TAHMİN

MODEL PARAMETRE

Belirsizlik Çeşitleri Bilimselbelirsizlik,emisyonunarkasındayatanbilimintamolarakanlaşılmadığızamanortayaçıkarTahminbelirsizliği,seragazıemisyonmiktarınınherbelirlenişindeortayaçıkar,dolayısıylahertüremisyonveyauzaklaşDrmatahmini,tahminbelirsizliğiniyanındage>rir.

Modelbelirsizliği,matema>kselformüllerleilgiliolanbelirsizliklerParametrebelirsizliği,tahminmodellerindekullanılanfaaliyetverileri,

emisyonfaktörlerigibiverilerinbelirlenmesiileilgilibelirsizliklerEmisyonenvanterlerindekibelirsizliğibelirlemekisteyenkuruluşlarınanaodaknoktasıparametrebelirsizlikleriniölçmekvebuölçümleredayanarakkaynakkategoribelirsizliklerinitahminetmekolmalıdır.

Belirsizlik ile karıştırmayalım!

• Doğruluk• Örneğinölçümcihazlarınındoğruluğu.• doğruluknicelolmaktanziyadenitelbirterimdir.• Bircihazsistema>kbirhatadandolayıdoğrusonuçvermiyorsa,kalibrasyonveyaayarlamayapılmasıgerek>ğihaDrlanmalıdır

Belirsizlik ile karıştırmayalım! Tekrarlanabilirlikveyakesinlik

• bağımsızsonuçlararasındakiyakınlık• Doğruolansonuçlardatekrarlanabilirdirfakattekrarlanabilirolansonuçlarherzamandoğruolmayabilir.

Iyikesinlikiyitekrarlanabilirlikge>rir

düşükkesinlikdüşüktekrarlanabilirlikge>rir

iyitekrarlanabilirlikiyikeskinlikolmayabilir

Ölçüm Belirsizliği

Ø “MiktarölçümüyapDğımızda,eldeeMğimizsonuçmiktarailişkingerçekvedoğrudeğerdeğildir;yalnızcadeğertahminidir”.

Ø Çünkühiçbircihazınmükemmeldeğildir;hertürölçümsonucunailişkinherzamanbirşüphepayıolacakDr.

Belirsizliğin ifadesi BirölçümeilişkinbelirsizlikşüphepayınınbüyüklüğüneeşiMr;aslındaölçümünkalitesineilişkinbirdeğerlendirmedirBirölçümünsonucunutamolarakifadeetmekiçin:1.  Ölçülendeğer..2.  Ölçümeilişkinbelirsizlik.3.  Belirsizliğeilişkingüvenseviyesi

Faaliyet verilerinde belirsizlik

İşletmetaraVndantespit,kurulumabağlıdır• Hesaplamatemelli,• Kendikontrolündeolupolmadığı• Cihazlarınulusalmetrolojikkontroletabiolupolmadığı• Kurulumortamınınkullanımşartlarınauygunolupolmadığı• İmalatçıtaraVndansağlananbilgiolupolmadığı• İşletme/dışarıdanbirimtaraVndanKaliteGüvencesi/KaliteKontrolüEnzorlayıcıolan:spesifikbelirsizlikdeğerlendirmesi

• HatabirikimininyansıDlması

Belirsizliğin belirlenmesi

Belirsizlik nasıl hesaplanır

• (ÖlçümdeBelirsizliğinİfadeEdilmesiiçinKılavuz)belirsizlikanaliziiçinATipiveBTipiolaraksınıflandırılanikiayrıyöntemvardır.

• ATipi->aynıölçümünbirdenfazlaokumasınınista>s>kselanalizinedayalıdır

• BTipi->temeldeista>s>kselolmayanbiryaklaşımdır.Çoğuanalizdebirçözümeulaşmakiçinikiyönteminkarışımınıuygulamakgereklidir.

A tipi Analiz Dağılımveyastandartsapma• Birölçümse>ninortalamadeğerininyanısıra,ölçümlerindağılımınıdagörmekfaydalıdır.Bu,ölçümünbelirsizliğineilişkinbirfikirvermektedir.

• DağılımınölçümüneilişkinyöntemlerdenbirienbüyükölçümdeğerindenenküçükölçümdeğeriçıkarDlarakeldeedilenaralıkDr.Buyöntem,verilerinçoğunukapsamamaktavebunedenlese>ndağılımınatekabületmemektedir.Dağılımıölçmeninenyaygınkullanılanyöntemlerindenbirtanesi,alınannoktasayısınadayalıolarakstandartsapmanınhesaplanmasıdır.

B tipi analiz Belirsizliğinboyutunutekrarlananölçümlerledeğerlendirmekgenellikleimkansızdırvebaşkayöntemlerkullanılarakölçülmesigereklidir.Örneğin,şunlarkullanılabilir:

•  Birkalibrasyonser>fikasındabelir>lenbelirsizlik•  Ölçümsistemideneyiminedayalıolarakmühendislikgörüşü•  Üre>cininaçıklamaları.•  B>pideğerlendirmeleryaparken,belirsizliklerinkarşılaşDrılabilmesive

birleş>rilebilmesiiçintümölçümlerinaynıgüvenseviyesindeolmasıgereklidir.•  Bu,genelliklenormalbirdağılımiçinstandartsapmayaeşdeğerstandartbir

belirsizlikolacakDr

Münferit ölçümün belirsizlik değerlendirme süreci

1.Adım.Ölçümüntümgirdilerivenihaisonucuarasındakiilişkiyitanımlayın.Örneğin,birölçümcihazınınkalibrasyonuveçözünürlüğüaşamasındabelirsizlikolabilir.

2.Adım.Ölçümünbelirsizliğinekatkıdabulunduğunudüşündüğünüztümfaktörlerinbirlistesinihazırlayın.Bu,ölçümüyapanvesistemieniyibilenişletmeyedanışmanızanlamınagelebilir.

3.Adım.Belirlediğinizherbelirsizlikkaynağıiçinbelirsizliğinboyutunuhesaplayın.

Münferit ölçümün belirsizlik değerlendirme süreci

4.Adım.1.ADIM’dabelir>lenilişkiiçin,hergirdininölçümsonucuüzerindekietkisinihesaplayın.

5.Adım.Nihaisonuçtagenelbelirsizliğeulaşmakiçinuygunmetodolojiyikullanaraktümgirdibelirsizliklerinibileş>rin.

6.Adım.Genelbelirsizliği,ölçülendeğerincivarındabulunanvegerçekdeğerinbelirlibirgüvenseviyesidahilindeiçerisindebulunduğubiraralıkolarakifadeedin.

Belirsizliğin birleştirilmesi Ø Herbirkaynağınbelirsizliğibirleş>rilmedenönceaynıbirimdeolmalıdır.Bu,normaldebelirsizliklerinçıkDmiktarıolarakifadeedilmesianlamınagelmektedir.

Ø Herbirkaynağınbelirsizliğininaynıgüvenseviyesindeifadeedilmesigereklidir.Ø Herkaynağınbelirsizliğininyanispi(veyayüzde)olarakyadamutlakolarakifadeedilmesigereklidir.Normaldebelirsizliklermutlakdeğerlerolarakhesaplanmaktavenispiveyayüzdeselşekildebelir>lmektedir.

Ø Ölçümüngenişle>lmişbelirsizliğine,birleş>rilmişstandartbelirsizliğinkapsamfaktörüyleçarpılmasıylaulaşılır.Bufaktörgenelliklenormalveridağılımları(Gaussiandağılımları)için2’yeeşitolarakalınır.2değerindekibirfaktör,doğrudeğerinkapsandığınailişkin%95’likbirih>maletekabületmektedir(%95’likbirgüvenaralığı)

Hata birikimi kuralı Korelasyon• Girdimiktarlarıiçinşuayrımlarınyapılmasıgereklidir:

• Korelasyonsuz(bağımsız)girdimiktarlarıve• Korelasyonlu(bağımlı)girdimiktarları.

• Tekrarlananölçümleryapmakiçinaynıcihazıkullanıyorsanız,alınanherölçümdecihazınkalibrasyonunedeniyleortayaçıkanhataherdurumdaaynıolacakDr.

Hata birikimi kuralı Korelasyon• Örnek1:Birgazakışıölçümu,ayrıölçümcihazlarıileölçülensıcaklıkvebasınçdagözönündebulundurularakm3’tenNm3’edönüştürülmektedir.Buparametrelergenelliklekorelasyonsuzolarakdüşünülebilir.

• Örnek2:Birkömürsantralininyıllıkkömürtüke>mi,yıliçerisindeteslimedilenpar>lerinağırlığınınaynıbantlıkantarileölçülmesiylebelirlenir.OperasyonsırasındauygulamadameydanagelensürüklenmeetkilerivebantlıkantarınkalibrasyonuileilgilibelirsizliklernedeniyleağırlıkölçümününsonuçlarınailişkinbelirsizliklerkorelasyonluolacakDr.

Hata birikimi kuralı Korelasyonsuz– Toplam

•  Prosesbuharıüre>miiçinbuharkazanı,gazınyakıtolarakısıDlmasıylaişle>lir.Kullanılanısıtmagazı,onfarklıboruylakazanaaktarılır.GazmiktarıENISO5167’yagöreonfarklıstandartorifisplakailebelirlenir.Toplam(nispi)belirsizlik,ısıtmagazınınyıllıktüke>mininbelirlenmesiilebağlanDlıdır:

Hata birikimi kuralı

Hata birikimi kuralı

Hata birikimi kuralı

Korelasyonsuz–Çarpım•  Tüke>lenyıllıkmiktar,merkezitransferistasyonunda(kazanlaradağıDlmadanönce)birtürbinmetre,ayrıbirbasınçölçülmüveayrıbirsıcaklıkölçümündenoluşanbirölçümsistemiylebelirlenir.Doğalgazınbelirlenmesineilişkintoplam(nispi)belirsizlik:

Hata birikimi kuralı

BelirsizlikHacim 1,50% BelirsizlikSıcaklık 0,30% BelirsizlikBasınç 0,50%Toplam 1,61%

Hata birikimi kuralı Korelasyonlu–toplam

Kömürleçalışanbirtermiksantralde,yıllıkkömürtüke>mi,yıliçerisindeteslimedilenpar>lerinağırlığınınaynıbantlıkantarileölçülmesiylebelirlenir.OperasyonsırasındauygulamadameydanagelensürüklenmeetkilerivebantlıkantarınkalibrasyonuileilgilibelirsizliklernedeniyleağırlıkölçümününsonuçlarınailişkinbelirsizliklerkorelasyonluolacakDr.Bunedenle,kömürün(birtoplamailişkinbelirsizliğin)belirlenmesiileilgilibelirsizlikşuformüllehesaplanır:

Hata birikimi kuralı

Hata birikimi kuralı

Korelasyonlu–çarpımBirmadenişletmesi,yanmadankaynaklanankaybıürünüyakmasürecindenöncevesonramasaüzeribasküldetartarakbelirlemektedir.Yanmadankaynaklanankayıp,yanmasüreciöncesindevesonrasındailkağırlığailişkinkütleoranıdır.TartmaişlemininsonuçlarıilebağlanDlıbelirsizliklerkorelasyonludurçünküaynımasaüzeribaskülükullanılmışDr.

Risk Analizi Ø  İşletmetaraVndanriskanalizisüreciØ  DahilirisklerintanımıØ  RiskörnekleriØ  KontrolfaaliyetleriØ  Kontrolfaaliye>örnekleri

Risk analizi atılacak adımlar

Adımlar Yapılacaklar SorularDahiliRiskler

1 Tespitetme Veriizindeneredehatalarveyasapmalaroluşabilir?

2 Değerlendirme Yıllıkemisyonlarlailgiliburisklerinolasılığıveetkisinedir?

3 Enazaindirme

Burisklerinenazaindirilmesiamacıylakaçınmavekontroleyönelikhangitedbirinuygulanmasıgerekir?

Risk analizi atılacak adımlar-devam

Adımlar Yapılacaklar SorularKontroleilişkinRiskler

4 Tespitetme 3.adımdauygulanantedbirlerleilgilirisklernelerdir?

5 Enazaindirme

Belirlenenkontroleilişkinrisklerienazaindirmekonusundahangitedbirleryardımcıolmaktadır?

6 Raporlama

Hatalarınnedenleri-Yöntem:risknasıltespitedilmişvedeğerlendirilmiş>r-Kontroleilişkintedbirlerinriskleriazaltmakiçinnedenyeterliolduğunuaçıklayınız

Risk analizi-Dahili Riskler

• Tanım:Dahilirisk,işletmeninraporundakibirparametreninonunlailişkiliherhangibirkontrolfaaliye>ninetkisinihesabakatmadan,tekbaşınaveyadiğerhatalıbildirimlerlebirarayageldiğindeönemliolabilecekhatalıbirbildirimeyatkınlığıdır.

• dahiliriskler,buriskleriazaltmakiçinilgilikontrolfaaliyetlerininolmadığınıvarsayanveişletmeninkontrolortamınıgözönündebulundurmayan,veriakışfaaliyetleriylebağlanDlırisklerdir

• tamamenişletmeninveriakışlarınınboyutveözellikleriyleilişkilidir

Risk analizi-Örnek 1: ölçüm cihazlarının kulumu ve işletimi

Risk analizi-Örnek 2: Üretim sürecinde meydana gelen aksaklıklar, durmalar ve değişiklikler

Durum Dahilirisk SonuçAksaklık:azalDlanüre>m

Üre>mebağlıolaraktahsisedilenemisyonlar

…tahsisçokyüksekolabilir

Durma:anaekipmanınbakımdaolması

Kullanılanekekipman Ekölçümaletlerinindüşükdoğrulukoranı

Aksaklık: alevlemenin gerçekleşmemesi

Doğal gaz veya atık akışı yanma yerine salınmakta

Emisyonlar kısmen raporlanmamış

KontrolFaaliye>:KaliteYöne>mSistemininkurulması,budönemdeyapılanölçümünaçıklamasıdadahilolmaküzereaksaklıklarınvedurmalarınraporlanması

Risk analizi-Örnek 3: Yeni emisyon kaynaklarının eklenmesi ya da mevcut olanların kaldırılması/kapatılması

Durum Dahilirisk SonuçDestek amaçlı yağ ile çalışan bir kazan kurulumu

Veri yönetim sisteminin güncellenmemesi

Emisyonlar kısmen raporlanmamış

Yakıt değişimi

Doğruluk ve ölçüm hala önceki emisyon kaynağına göre

Emisyonlar yanlış bir şekilde rapor edilmiş

KontrolFaaliye>:KaliteYöne>mSistemi,sistemsınırlarınındüzenliolarakkontroledilmesi,içdene>mlerveincelemeler

Risk analizi-Örnek 4: Önemli manuel transferler ve veri girdisi

Durum Dahilirisk SonuçManuel sayaç okumaları Yazım yanlışları veya

sayaç eksikliği Yanlış raporlama – çok yüksek veya çok düşük

Verilerinbirelektroniksistemdendiğerinetransferi,ör.emisyonraporu

Yazım yanlışları Yanlış raporlama

KontrolFaaliye>:tümtransferlerveokumalariçindörtgözilkesi

Risk analizi-Risk değerlendirmesi

Hatalıbildirimesebepolmaolasılıklarınaveraporlananverilerüzerindekietkilerinegöreriskler;yüksek,ortavedüşükolarakderecelendirilir.

MAKUL

DÜŞÜK

YÜKSEK

Risk analizi-Kontrol mekanizması

Riskanalizitemelindegeliş>rilecekkontrolsistemiİşletmenin,gereklikontrolfaaliyetleriniveprosedürlerinibelirlemekamacıyladahilirisklerivekontrolrisklerinideğerlendirmesigerekir

MAKUL

DÜŞÜK

YÜKSEK

Risk analizi-Olasılık örneği

Riskdeğerlendirmesi:riskinçokdüşük,düşük,orta,yüksekveyaçokyüksekolmasımatema>kiledeğil,tesisinkarmaşıklığıileilgilidir:biryıliçindesayaçarızasıolasılığışuşekildeolabilir:

Olasılık RiskoluşumuÇokdüşük BirdefadanazDüşük Enfazla4defaOrta Enfazla12defa Yüksek Enfazla24defaÇokYüksek 24defadanfazla

Risk analizi-Etkisi örneği

Riskdeğerlendirmesi:riskinraporlananemisyonlarüzerindekietki

Etki DurumÇokdüşük Ölçümlerüzerindeönemlibiretkiyok

Düşük Etkilermaksimum%0,1oranındabirhatalıbildirimenedenolmaktadır

Orta Etkilermaksimum%0,4oranındabirhatalıbildirime

nedenolmaktadır Yüksek Etkilermaksimum%1oranındabirhatalıbildirime

nedenolmaktadır

ÇokYüksek Etkilermaksimum%1’denfazlabirorandahatalıbildirimenedenolmaktadır

Risk analizi-ne olabilir?

Olasıbirkaçdurumayönelikriskdeğerlendirmesiörnekleri

Risk analizi-yeniden değerlendirme

Ø İşletme,kalanrisklerinönemlihatalıbildirim(ler)içermeyenEmisyonRaporuhazırlamakiçinyeterlidüzeydedüşükolduğunakanaatge>renekadarriskdeğerlendirmesiyenidendeğerlendirmelidir.

Ø Mevcutrisklertemelindeişletmeşunlarıuygulayabilir:ü birdurumunolmaolasılığınıazaltankontrolfaaliyetleriü birdurumunetkisiniazaltankontrolfaaliyetleriü ikisininkombinasyonu

Risk analizi-Uygulamada dikkate alınması gerekenler

Ø Verieldeetmeolasılığınınartması,başarısızlıkolasılığınıazaltmaktadır

Ø Birsayacınokunmasayısınınveyaanalizdekitemsilederniteliktekinumunelerinsayısınınaryrılmasıetkiyiazaltmaktadır

Ø İlişkiliancakbağımızolarakizlenenverikaynaklarınadayanankontrolfaaliye>ölçümleridahakullanışlıdır(ör.yakıtgirdisinin/çıkDsınınizlenmesi)

Ø Veriakışındakikri>knoktalar,diğerkontrolfaaliyetlerininolumluetkisiniortadankaldırabilmektedir(ör.verilenbirITsistemindetutulduğu,yedeklenmediğivebaşkabirbirincilkaynakverisibulunmayandurumlarda)

Risk analizi-Kontrol faaliyetleri: yazılı prosedürler

Ø KontrolfaaliyetleriyazılıprosedürlerlebelirlenirveizlemeplanındakontrolfaaliyetlerineaDzabulunulur

Ø Kontrolfaaliyetleri,enazındanşunlarıkapsamaktadır:a)ölçümekipmanınınkalitegüvencesi;b)Süreçkontrolbilgisayarteknolojisinideiçerecekşekilde,veriakışıfaaliyetleriiçinkullanılanbilgiteknolojisistemininkalitegüvencesi;c)Gerekliyetkilerinyöne>mininyanısıraveriakışfaaliyetlerivekontrolfaaliyetlerigörevlerininayrılması;d)İşletmeiçigözdengeçirmeveverilerinvalidasyonu;e)Düzeltmelervedüzel>cieylemler;f)Hizmetalımıilegerçekleş>rilenfaaliyetlerinkontrolu;g)Belgeyöne>minideiçerecekşekilde,kayıtvebelgelerinsaklanması.

Risk analizi-Kontrol faaliyetleri: yazılı prosedürler

Ø KontrolfaaliyetleriişletmetaraVndandahiliriskleriazaltmakamaçlıyapılantümuygulamalarvealınantümönlemlerdir.

Ø Örneğin:Ø BilgiteknolojisistemlerininkalitegüvencesiØ KullanılanölçümcihazınınkalitegüvencesiØ GörevlerayrılığıØ İşletmeiçigözdengeçirmefaaliyetleriØ Kontrolfaaliyetlerininanalizivekontrolfaaliyetlerininsağlamlığıveyeterliliği(kontrolriskdeğerlendirmesi)

Risk analizi-Kontrol faaliyetleri: Örnek

Ø Birkireçişletmesindekidoğalgazyakıtakışı,akışölçeryardımıylaölçülmektedir.Birkontroltedbiriolarakikinci(yedek)birgazakışölçeryerleş>rilebilir.Butedbir,olumsuzbirdurumunoluşmaolasılığınıetkilemektedirçünkubudurumdabüyükbirsayaçhatasındankaynaklıfaaliyetverisikaybıyaşanmasıiçinikiölçümcihazınındabozulmasıgerekmektedir.

Ø Bircihazınbozulmaolasılığı%10ise,budurumdabirraporlamadönemiiçindeikicihazınbirdenbozulmaolasılığı(%10)2=%1’dir.

Ø Başkabirsöylemle:“ikiölçümcihazınınbirdenbirraporlamadönemiiçindeciddibirşekildebozulmasıher100yıldabirolmaktadır”.

Risk analizi-Kontrol faaliyetleri: Örnek

• Örnektesistenalınanbirlotkirecinlaboratuvardayapılananalizisonucundanumuneninkontamineolduğufarkedilmiş>r.Sonuçolarak,bulotunemisyonfaktörükaybedilmiş>r.

• Ancak,kontroltedbiriamacıyla,alınanikiznumuneleriyilaboratuvaruygulamalarınagörelaboratuvardasaklanmaktadır.Bulo|analınannumuneleryenidenanalizedilebileceğiiçinbirlotunemisyonununtamamenkaybedilmesiolasılığıbüyükölçüdeazalmaktadır.

Risk analizi-Kontrol faaliyetleri: Örnek

• Örnekkireçtesisindekivardiyamüdüru,aylıkdoğalgazfaturasıalmasınaekolarakgazsayacınıdahazalıkveha|agünlükolarakokumaktadır.Birölçümcihazındaciddiarızaih>malihala%10olacakDrancakasıldahiliriskinetkisisırasıylayalnızca1/4veha|a1/30olacakDr.

• Birdurumunoluşmaolasılığınıazaltmakonusundaetkiliolandiğerbirveha|amuhtemelenenönemliuygulamagüvenlik(çapraz)kontrolleridir.Bukontroller,verilerlekarşılaşDrmayıiçermektedir,ör.ısı,elektrikveyaürünüre>mininyanısırailişkiliparametrelerdenveyaeskitrendlerdeneldeedilenveriler.

Risk analizi-Kontrol faaliyetleri: Örnek

•  Buörnekteişletme,kirecinemisyonfaktörünu(İzlemeYöntemiA:KarbonatGirdisi)akrediteolmayankendilaboratuvarındabelirlemektedir.EmisyonfaktörününhesaplanmasınayönelikverileriiçerenkayıtdezerininkaybolmasıdurumundaemisyonfaktörudekaybolacakDr.

•  Böylebirdurumileilişkilendirilendahilirisk,,enkötudurumda(ör.beklenenenkötukalitedekireçvarsayılarak)madendençıkarılankirecinyaklaşık0.4tCO2/temisyonfaktörubarındırdığıgözönünealınarakhesaplanmaktadır.BudasafCaCO3‘dan(EF=0.44tCO2/t)yaklaşık%10oranındasapmaktadır.

•  Buvarsayımlargözönünealındığında,kireçtaşınındekompozisyonundankaynaklananyıllıkemisyonunaetkioranı%10olabilmektedir,ör.7.500tCO2.Bunedenle,örnektekietkiseviyesi5’>r(>5.000tCO2).Birkontroltedbiriolarak,kayıtdezerindeyeralanverilerenazhazadabirkereelektroniksistemeaktarılmaktaveböylelikle,buşekildebirkaybınyıllıkdeğereoranı1/52’yeindirilmektedir.

Teşekkürler

Sorular için 10 dakika ayrılmıştır