48
fasi 2 lari britaneTis arCevnebi da saqarTvelo droebiT SeCerebuli agresia gv. 8 interviu mama giorgi CaCavasTan gv. 17 NDI -s kvleva: amomrCevlebis prioriteti gv. 19 orprocentiani kandidati gv. 22 umravlesobis konstitucia gv. 25 studenturi aqtivizmi saqarTveloSi gv. 27 Jurnalisturi gamoZieba: interesTa konfliqti gv. 29 kontrolis palata VS mTavroba gv. 21 medvedevis ori weli gv. 35 # 31 / 17 - 23 maisi / 2010 gv. 14

britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

fasi 2 lari

britaneTis arCevnebi da saqarTvelo

droebiT SeCerebuli agresia gv. 8

interviu mama giorgi CaCavasTan gv. 17

NDI-s kvleva: amomrCevlebis prioriteti gv. 19

orprocentiani kandidati gv. 22

umravlesobis konstitucia gv. 25

studenturi aqtivizmi saqarTveloSi gv. 27

Jurnalisturi gamoZieba: interesTa konfliqti gv. 29

kontrolis palata VS mTavroba gv. 21

medvedevis ori weli gv. 35

# 31 / 17 - 23 maisi / 2010

gv. 14

Page 2: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas
Page 3: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

nomerSi:

02 redaqtori

04 mokled

06 fotoreportaJi

07 vrclad

10 mediamonitoringi

rogor irCev mers

12 ori azri

amarTlebT Tu ara

radikaluri religiuri

organizaciebis brZolis

meTodebs?

14 Tvalsazrisi

britaneTis arCevnebi da

saqarTvelo

mark maleni

16 mimoxilva

moqalaqis xma, 50 laris

sanacvlod

17 interviu

unda vecadoT, ar

gavxliCoT

sazogadoeba

mama giorgi CaCava

Jurnalisturi gamoZieba

29 interesTa konfliqti

ekonomika

32 kontrolis palata VS mTavroba

konfliqtebi

34 aRiarebis procesi CixSia

mezoblebi

35 medvedevis ori weli

37 azerbaijani

alievis `sindisis

patimari~

sazogadoeba

39 winasaarCevnod

daviwyebuli problema

42 Tvalsazrisi

aidaho, rogorc sulieri

mdgomareoba

sporti

43 mTxveva da sia

qalaqSi moxetiale kacis

Canawerebi

44 me amisgan gavakeTeb...

Jurnali `liberali~ gamoicema fond `Ria sazogadoeba - saqarTvelos~

mxardaWeriT.

avtoris / avtorebis mier sainformacio masalaSi gamoTqmuli mosazreba

ar gamoxatavs fondis `Ria sazogadoeba-saqarTvelos~

pozicias. Sesabamisad, fondi ar aris pasuxismgebeli masalis Sinaarsze.

The views, opinions and statements expressed by the authors and those providing comments

are theirs only and do not necessarily reflect the position of Open Society Georgia Foundation.

Therefore, the Open Society Georgia Foundation is not responsible for the content of the

information material.

# 31 / 17 - 23 maisi / 2010

politika

19 amomrCevlebis

prioriteti

22 Tbilisis merobis

kandidati

orprocentiani kandidati

24 TviTmmarTvelobis

arCevnebi

arCevani saxlidan

gausvlelad

25 sakonstitucio

cvlilebebi

umravlesobis konstitucia

saubrebi liberalizmze

27 studenturi aqtivizmi

saqarTveloSi

garekanze:

britaneTis arCevnebi da saqarTvelo

fo

to

Tem

o b

arZi

maSvi

li

1liberali . maisi 2010 . № 30

Page 4: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

redaqtorebi: mTavari redaqtori Sorena SaverdaSvili /aRmasrulebeli redaqtori nino jafiaSvili / politika da saerTaSoriso ambebi sofo Waava / kavkasia da konfliqtebi sofo bukia / Jurnalisturi gamoZieba beso kurtaniZe / sazogadoeba Tamar babuaZe / adamianis uflebebi da samarTali nino beqiSvili / axali ambebi naTia axalaSvili redaqcia: foto-redaqtori levan xerxeuliZe / grafikuli dizaini Tornike lorTqifaniZe / redaqtor-stilisti nino svaniZe / koreqtori nino saiTiZegamomcemloba: proeqtis menejeri qeTi babunaSvili / proeqtis menejeris asistenti lela SubiTiZe / reklamis da gayidvebis direqtori Salva CubiniZe / marketingi da sazogadoebasTan urTierToba naTia rusaZe / distributori zviad Sengeliagamomcemeli: Sps `liberali~. misamarTi: Tbilisi 0162, faliaSvilis q. 108. tel.: (995 32) 232235, 233731, 912326. el-fosta: [email protected] sxva gamocemebi: `cxeli Sokoladi~, `cxeli Sokoladi _ literatura~, `biznesi: adamianebi, meTodebi, strategiebi~.`liberalis~ saavtoro uflebebi daculia. JurnalSi gamoqveynebuli masalebis nawilobrivi da/an mTliani gamoyeneba redaqciis Tanxmobis gareSe akrZalulia. beWdva: stamba `favoriti~. misamarTi: Tbilisi, CubinaSvilis q. 50. tel.: (995 32) 95 19 52. www.phfavorite.gegamodis kviraSi erTxel, yovel orSabaTs. pirveli nomeri gamocemulia 2009 wlis maisSi. rekomendebuli sacalo fasi 2 lari.

www.liberali.ge

redaqtori

ISSN 1987-7528

or kviraSi arCevnebia. politikosebisgan gansxva-vebiT, ar mgonia, rom am arCevnebze saqarTvelos yofna-aryofnis sakiTxi wydeba. gulis-gulSi maTac ar sjeraT amis, magram mainc ase amboben. politikosebi arian, arCevnebis win ase unda Tqvan. arc aris gasakvi-ri.

miuxedavad imisa, rom bevrjer gavuwbilebivar, mainc vfiqrob, rom qarTvelebi iseT arCevans ar gaakeTeben, rom qveynis yofna-aryofnis sakiTxi dadges. cota da-bneuli ki var _ jer bolomde isic ki ar gadamiwyve-tia, Tbilisis meris Tanamdebobaze romel kandida-turas davuWer mxars, magram arCevnebze aucileblad waval: mjera, Cemi xma raRacas Secvlis. aseve sjera saqarTvelos mosaxleobis did nawilsac da amitomac, savaraudod, saarCevno yuTebTan bevri xalxi iqneba.

wina kviraSi NDI-s mier ganxorcielebuli kvleva `sazogadoebis damokidebuleba arCevnebis mimarT saqarTveloSi~ erTmniSvnelovnad adasturebs, rom saqarTvelos mosaxleobis umetesobas yvelaze did problemad umuSevroba miaCnia. umetesoba gamarjve-buli partiisgan swored axali samuSao adgilebis Seqmnas moelis. Zalian minda, qarTvelebs es imedi ar gaucruvdeT. realizebuli, mSromeli da ekonomiku-rad ase Tu ise fexze mdgari moqalaqe imis garantiaa, rom qveyanaSi demokratia da demokratiuli Rirebu-lebebi ganviTardes.

demokratia bevrnairad SeiZleba ganimartos, magram CemTvis is upirvelesad arCevanis Tavisuflebas niSna-vs. es, cxadia, mxolod politikur uflebas ar exeba, aramed _ yvelanairi arCevanis Tavisuflebas. qristia-

nobac arCevanis Tavisuflebaze dgas, oRond _ pirov-nuli arCevanis Tavisuflebis principze. SeiZleba, ami-tomac moxda ase _ Tanamedrove demokratias swored qristianuli kulturis wiaRSi Caeyara safuZveli da miuxedavad imisa, rom dagvagvianda, qarTvelebs mainc gvaqvs Sansi, Tanamedrove demokratiad viqceT. miT umetes, rom demokratias gamokiTxulTa umravlesoba swored sityvisa da gamoxatvis Tavisuflebad (58%) an, ubralod, Tavisuflebad (51% )afasebs.

NDI-s kvleva optimizmis safuZvels bevri mizezis gamo iZleva. qarTvelebi sakmaod informirebulebi arian da situaciasac adekvaturad afaseben. `libe-ralTan~ interviuSi kvlevis erT-erTi xelmZRvane-li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas absoluturad ixsnebian. SeuZliaT, Tavisuflad isaubron TavianT probleme-bze. samwuxarod, politikosebTan amis Sansi xSirad ar eZlevaT. saqarTvelo saocrad dinamikuri qveyanaa. erTi wlis ganmavlobaSi bevri ram Seicvala. kidev erTi wlis Semdeg es tempi ufro gaizrdeba~.

nino beqiSviliadamianis uflebebis da samarTlis

ganyofilebis redaqtori

2 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 5: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

erToblivi gadawyvetilebebi grZelvadiani gadawyvetilebebia _ saqarTveloSi mcxovrebi devnilebis problemebis gadawyvetisken gadadgmuli nabijebi

proeqti dafinansebulia

evrokavSiris mier

proeqts axorcielebs

ltolvilTa daniis sabWo

JurnalistTa da fotografTa konkursi

iZulebiT gadaadgilebul pirTa (devnilTa) Temaze

evrokavSiris mier dafinansebuli proeqtis _ `erToblivi gadawyvetilebebi grZelvadiani gadawyvetilebebia _ saqar-TveloSi mcxovrebi devnilebis problemebis gadawyvetisken gadadgmuli nabijebi~ _ farglebSi, ltolvilTa daniis sa-bWo acxadebs Ria konkurss Jurnalistebisa da fotografe-bisTvis saqarTveloSi iZulebiT gadaadgilebul pirebTan (devnilebTan) dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb.

saqarTvelos mTavrobis `iZulebiT gadaadgilebul pir-

Ta (devnilTa) mimarT saxelmwifo strategiis~ samoqmedo

gegma miznad isaxavs devnilTa problemebis grZelvadian

mogvarebas. saxelmwifo strategia gulisxmobs devnilTa

socialur-ekonomikur integraciasa da maTi sacxovre-

beli pirobebis gaumjobesebas. samoqmedo gegmis mTavari

amocanaa iZulebiT gadaadgilebul pirTa sacxovrebeli

moTxovnilebebis dasakmayofileblad problemis grZelva-

diani gadawyveta, raTa isini sul ufro naklebad iyvnen

saxelmwifoze damokidebulni, raTa gamWvirvale SerCevis

kriteriumebze dayrdnobiT moxdes msurvelTa integra-

cia saxelmwifos socialuri daxmarebis programebSi. es

konkursi aris im sainformacio kampaniis nawili, romelic

miznad isaxavs rogorc devnilTa, aseve zogadad sazoga-

doebis informirebas devnilebTan dakavSirebiT mimdinare

samuSaoebis Sesaxeb.

moTxovnebi monawileobis msurveli

JurnalistebisTvis:

Jurnalistebis monawileobis pirobaa statiis dawera da cen-tralur/raionul gazeTSi, Jurnalsa Tu internet presaSi gamoqveyneba 2010 wlis 15 maisidan _ 15 ivnisamde periodSi. publikacia yuradRebas unda amaxvilebdes iZulebiT gada-adgilebul pirTa mimarT samoqmedo gegmis erT an ramdenime aspeqtze, kerZod, Tu ra gavlena iqonia samoqmedo gegmis farglebSi gatarebulma RonisZiebebma iZulebiT gadadgi-lebul pirTa cxovrebaze, ra axal SesaZleblobebs sTavazo-bs samoqmedo gegma maT cxovrebis pirobebis gasaumjobese-blad. statia unda Sedgebodes aranakleb 300 sityvisagan, is SeiZleba iyos warmodgenili reportaJis an istoriis saxiT qarTul, rusul an inglisur enaze. monawileebi unda iyvnen saqarTvelos moqalaqeni. iZulebiT gadaadgilebul pirTa samoqmedo gegma SegiZliaT ixiloT veb gverdze: http://www.mra.gov.ge/

moTxovnebi monawileobis msurveli

fotografebisTvis:

fotografebma erTi an ramdenime foto, an fotoreportaJi unda warmoadginon zemoaRniSnul Tematikaze. ltolvilTa daniis sabWo fotoebs A2 formatiT, 300 DPI rezoluciiT da-beWdavs. warmodgenil fotoebze ltolvilTa daniis sabWo, am proeqtis farglebSi misi donorebi da partniorebi iZenen maTi beWdur Tu eleqtronul publikaciebSi gamoyenebis uflebas. wardgenili namuSevrebi ar unda iyos manamde gamoqveynebuli. daculi unda iqnas pirovnebis Rirsebisa da piradulobis eTi-kuri normebi, monawileebi unda iyvnen saqarTvelos moqala-qeni. iZulebiT gadaadgilebul pirTa mimarT samoqmedo gegma SegiZliaT ixiloT veb gverdze: http://www.mra.gov.ge/

ganacxadis wardgenis wesebi:

statiebi unda gaigzavnos Semdeg eleqtronul misamarTze: [email protected]; amasTan, aucilebeli moTxovnaa nabeWdi presis daskanerebuli variantis an eleqtronuli gamocemis bmulis gagzavna, ara ugvianes 2010 wlis 15 ivnisisa. fotosuraTebi unda gaigzavnos eleqtronul misamarTze: [email protected]; JPEG formatis dacviT, ara ugvianes 2010 wlis 15 ivni-sisa. nabeWd versias aucileblad unda axldes Tan misi ele-qtronuli versia.aplikantebma unda miuTiTon sakuTari vinaoba, sakontaqto informacia, fotos SemTxvevaSi misi mokle aRwera, statiis SemTxvevaSi mokle reziume.

Jiuris Semadgenloba:

Jiuri Sedgeba profesional fotografTa da JurnalistTagan, aseve iZulebiT gadaadgilebul pirTa sakiTxebze momuSave or-ganizaciebis warmomadgenlebisagan, ltolvilTa da gansaxle-bis saministros warmomadgenlebisagan.

jildo JurnalistebisTvis:

pirveli prizis mflobels wilad ergeba kompiuteri `NetBook~;meore adgilze gasuli saCuqrad miiRebs diqtofons.

jildo fotografebisTvis:

pirveli adgilis mflobels wilad ergeba maRazia ̀ fotosamya-ros~ 300 evros ekvivalenti sasaCuqre baraTi.

meore adgilze gasuli monawile saCuqrad miiRebs maRazia

`fotosamyaros~ 150 evros ekvivalent sasaCuqre baraTs.

ganacxadis wardgenis vadaa 2010 w. 15 maisi - 15 ivnisi. 2010 wlis 15 ivnisis Semdeg miRebuli ganacxadi ganxilvas ar eqvemdebareba. gamarjvebuli statiebi da fotosuraTebi sazeimo viTarebaSi gamocxaddeba specialur ceremoniaze

da gamoifineba iZulebiT gadaadgilebul pirTa kvireulis ganmavlobaSi 2010 wlis 21-24 ivniss. 3liberali . maisi 2010 . № 30

Page 6: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

yirgizeTSi isev areulobaa. eqs-prezi-dent bakievis momxreebis gamosvlebs qveynis samxreTiT mdebare sam qalaqSi _ oSSi, jalal-abadsa da batkenskSi, administraciuli Senobebis dakaveba mo-hyva. regionSi specialuri daniSnulebis razmic Cavida. Setakebebs msxverplic mohyva. bakievis momxreebma mogvianebiT samive Senoba datoves. paraskevs jalal-abadSi droebiTi mTavrobis momxre „ata-mekenis“ par-

tiis wevrebsa da bakievis mxardamWere-bs Soris kidev moxda mwvave Setakeba. dapirispirebulebi erTmaneTs qvebiTa da joxebiT daerivnen. SeiaraRebulma pirebma cecxli waukides bakievisa da misi naTesavebis saxlebs.gardamavali mTavrobis Tavmjdomare roza otumbaeva acxadebs, rom damxo-bil xelisuflebas „revanSis aRebis“ uflebas ar miscems. misi TqmiT, bakievis momxreebi moskovidan imarTebian.

`evrokavSirsa da saqarTvelos Soris

savizo reJimis gamartivebis SeTanxmebis

xelmowera gadaido~, _ acxadebs evroka-

vSiris warmomadgeneli saqarTveloSi

per eklundi. misi TqmiT, xelmowera za-

fxulamde unda momxdariyo, Tumca, Se-

Tanxmeba gadaido. amis mizezad eklundi

evrokavSiris wevri saxelmwifoebis

Tanxmobis aucileblobas asaxelebs.

evrokomisarma Stefan fulem ki briu-

selSi gamarTul preskonferenciaze

ganacxada, rom saqarTvelos ultra-

liberaluri ideebi evrokavSirTan

Tavisufal vaWrobas srulad ar esa-

dageba. amis miuxedavad, fulem imedi

gamoTqva, rom `Tbilisi evrokavSiris

kanonmdeblobasTan daaxloebis kursze

darCeba~.

ruseTis prezidenti aRmo-

savleTSi, samdRiani turis

farglebSi, siriidan Tur-

qeTSi Cavida. am vizitisas

or qveyanas Soris ramdenime

mniSvnelovan dokuments

moewera xeli. maT Soris yve-

laze mniSvnelovani iyo or qveyanas Soris savizo

reJimis gauqmebisa da TurqeTis samxreT sanapiro-

ze atomuri eleqtrosadguris rusuli fuliT aSe-

nebis sakiTxebze SeTanxmeba. proeqti 20 miliardi

dolari dajdeba. moskovi da ankara mTiani yaraba-

Ris problemebTan dakavSirebiT TanamSromlobazec

SeTanxmdnen. TurqeTis prezidentTan Sexvedris

Semdeg medvedevma ganacxada, rom imedi aqvs, moma-

valSi or qveyanas Soris tvirTbrunva gasammagdeba.

mokled

areuloba yirgizeTSi

gadadebuli SeTanxmeba ruseTi da TurqeTi

saqarTvelo da

kiber-danaSauliTbilisSi kiber-danaSau-

lis winaaRmdeg brZolis

sakiTxebze regionuli

konferencia gaimarTa.

qarTvel eqspertebs,

sajaro moxeleebsa da

kerZo seqtoris warmo-

madgenlebs sxvadasxva

qveynis warmomadgenleb-

ma am sferoSi miRebuli

gamocdileba gauziares.

saqarTvelos iusticii-

sa da Sinagan saqmeTa

saministros evrokavSiri

da evrosabWo exmareba,

rom qveyanaSi kiber-dana-

SaulTan dakavSirebuli

sakanonmdeblo baza

daixvewos da am tipis

kriminalisgan Tavis

dasacavad efeqturi

meqanizmebi amoqmeddes.

kiber-danaSauli aris

danaSauli, romelic

Caidineba kompiuteru-

li sistemis meSveobiT

(nebismieri sistema,

romelic amuSavebs

monacemebs; Tundac,

mobiluri telefoni) _

aseTia ganmarteba.

iusticiis saministros

kvlevisa da analizis

ganyofilebis ufro-

sis rusudan mixeliZis

TqmiT, kiber-danaSaulis

sakiTxebze momzade-

bulia sakanonmdeblo

cvlilebaTa paketi,

romelic sisxlis sa-

marTlis kodeqsSi Seva;

aseve mzadaa personalur

monacemTa dacvis Sesaxeb

kanonproeqtic. proe-

qtis avtorebi acxadeben,

rom `kiber-danaSaulis

winaaRmdeg efeqturi

meqanizmebis gatare-

ba moqalaqeTa raime

uflebis xelyofas ar

niSnavs~. maTive TqmiT,

es proeqtebi evrosabWos

eqspertebis mieraa gada-

mowmebuli.

4 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 7: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

„Cven gvesmis, rom SeuZlebelia 50/50-ze gayofa,

amitom „gazpromi“ amas arasodes daeTanxmeba.

es raRac Taviseburi xumrobaa. sxva nebismieri

pirobiT gaerTianeba [`gazpromisa~ da `ukrainis

neftogazis~] ki SeuZlebelia“.

viqtor ianukoviCi

14 maisi, „bi bi si“

`is [saakaSvili] evropaSi xSirad Cadis, rogorc

turisti da uSveben, radgan kargad ixdis, magram

arc erTi saxelmwifo lideri saakaSvils ar

xvdeba~.

levan pirveli

14 maisi, moskovi

`viRac igebs reitingebs, magram me movigeb

arCevnebs~.

irakli alasania

11 maisi, Tbilisi

`roca saqarTvelos prezidenti mixeil

saakaSvili aRar iqneba, qarTuli jari moskovSi 9

maisis aRlumSi miiRebs monawileobas~.

zurab noRaideli

11 maisi

`saWiroa, rom saqarTvelom kvlav ganagrZos

demokratiuli reformebi da demokratiuli

institutebis gaZliereba, gansakuTrebiT

politikuri pluralizmis da mediis

Tavisuflebis kuTxiT~.

evrokavSiris angariSi saqarTvelos mier

samezoblo politikis samoqmedo gegmis

Sesrulebis Sesaxeb

12 maisi

mokled

citatebi

ruseTSi, `raspadskis~ maRaroSi momxdari afeTqebis Sedegad

gardacvlilTa saboloo raodenoba jer kidev ar aris dadge-

nili. afeTqebis momentSi maRaroSi 100-mde meSaxte imyofeboda.

samaSvelo da gawmendis samuSaoebi maRaroSi dagrovili airis

gamo SeCerebulia. Tumca, maRaroSi myofi meSaxteebis gadarCe-

nis imedi ukve aRar arsebobs. kemerovis mxaris gubernatoris

TqmiT, maRaros aRdgeniTi samuSaoebisTvis ramdenime weliwadi

iqneba saWiro. am afeTqebis gamo, `raspadskis~ aqciebi TiTqmis

24 procentiT gaufasurda. materialurma zaralma ki, SesaZloa,

200 milion aSS dolars miaRwios. arc maRaro da arc misi mo-

wyobiloba dazRveuli ar iyo.

afeTqeba maRaroSi

pentagonma, SesaZloa, kiber-Setevebs SeiaraRebuli pasuxi gas-

ces, _ acxadebs aSS-s Tavdacvis uwyebis maRalCinosani jeims

mileri. mileri ambobs, rom kiber-Setevis safrTxe mudmivad

izrdeba, ris gamoc, pentagonma `aucileblad unda ifiqros

SesaZlo pasuxebze, romlebic mxolod kiber-sivrciT ar Semoi-

fargleba~. mileri ambobs, rom aucilebelia, hakerul Tavdasx-

mebs aSS-s winaaRmdeg saomari aqtis Sefaseba mieces.

manamde pentagonSi ganacxades, rom bolo 6 Tvis ganmavlobaSi

aSS-s Tavdacvis saministrom hakerebisgan sakuTari kompiutere-

bis dacvaze 100 milioni dolari daxarja.

CNN-is informaciiT, romelic kongresisadmi pentagonis

moxsenebas eyrdnoba, amerikeli samxedroebis gansakuTrebul

SeSfoTebas iwvevs CineTis qmedebebi, romelic „mtruli“ kom-

piuterebis winaaRmdeg virusebs amzadebs.

aSS kiber-Setevebis winaaRmdeg

ricxvebi

-l adgilzea saqarTvelo programuli uzrunvelyofis mekobreobis kuTxiT.

procentiTaa Semcirebuli wels soflis meurneobis biujeti, SarSandelTan SedarebiT.

milioni lari dajda `mSvidobis xidis~ mSene-bloba.

milioni laria gamoyofili wlevandeli biujetidan Tbilisis dasufTavebisTvis.

1

51

12, 5

43

5liberali . maisi 2010 . № 30

Page 8: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

fotoproeqti

imperiis namsxvrevebioci weli gavida sabWoTa kavSiris daSlis Semdeg. miuxedavad imisa, rom mas dasavleTSi `borotebis imperias~ uwodebdnen

da totalitarul saxelmwifod miiCnevdnen, bevri sabWoTa adamianisTvis is sazogadoebrivi wyobis ideals warmoadgenda.

zogi dRemde fiqrobs, rom stalinis mmarTveloba, wesrigis da progresis mxriv, yvelaze warmatebuli iyo. sabWoTa ideo-

logiis mimdevrebis ricxvi nel-nela mcirdeba. Tumca, saqarTveloSi jerac xSirad gvxvdeba sabWoTa simbolikiani nivTebi,

Senobebi, monumentebi. zog aseT nivTs ki adamianebi ojaxSic inaxaven.

fo

to

ebi T

emo b

arZi

maSvi

li

6 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 9: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

vrclad

samgzavro pasportebis Semdeg cvlilebebi piradobis damadas-turebel mowmobebs Seexeba. axali tipis mowmoba plastikuri baraTi iqneba, romelzec, mflobelis Cveulebrivi xelmoweris nacvlad, eleqtronuli xelmowera gan-Tavsdeba. samoqalaqo reestris saagento varaudobs, rom qveya-naSi eleqtronuli xelmoweris amoqmedebiT droTa ganmavlobaSi qaRaldiT saqmiswarmoebas mTlia-nad eleqtronuli dokumentbrun-va Caanacvlebs. amasTan, proe-qti saxelmwifosa da moqalaqis urTierTobas gacilebiT martivsa da mosaxerxebels gaxdis. ma-galiTad, Tuki dRes romelime saxelmwifo uwyebaSi ganacxadis Setana gsurT, aucileblad unda mixvideT Sesabamis organizacia-Si, qaRaldze Sevsebul ganacxads xeli moaweroT da kancelaria-Si gaagzavnoT. axali piradobis mowmobis SemoRebis Semdeg ki am ganacxads saxlidan gausvlelad SeavsebT, plastikur baraTze datanili eleqtronuli xelmo-weriT daamowmebT da nebismier saxelmwifo uwyebaSi eleqtronu-li fostiT gaagzavniT.

eleqtronul xelmoweras aqvs iuridiuli Zala da misi meS-veobiT dokumentis damowmebis Semdeg am dokumentSi raime saxis cvlilebis Setana SeuZlebelia.

samoqalaqo reestris saagento-Si varaudoben, rom eleqtronuli xelmoweris realizeba mTlianad Secvlis moqalaqisa da kerZo se-qtoris urTierTobasac. kerZod,

ras Secvlis eleqtronuli

piradobis mowmoba?eleqtronuli piradobis mowmobebi arsebiTad Secvlis saxelmwifo da kerZo

seqtoris urTierTobas moqalaqeebTan. amasTan, sabolood gamoricxavs saarCevno

siebis uzustobis sakiTxs.

biznes-procesebi warimarTeba absoluturad gansxvavebulad da yvela im servisis miwodeba, ro-melsac esa Tu is uwyeba moqala-qeebs sTavazobs, onlain-sivrceSi moxdeba. pirovnebas identifi-cirebisTvis ama Tu im organi-zaciaSi misvla aRar mouwevs, yvela operacia distanciurad Sesruldeba, piris identifikacia ki swored piradobis mowmoba-ze ganTavsebuli eleqtronuli xelmoweriT gaxdeba SesaZlebeli. sxvaTa Soris, dRes saxelmwi-fo servisebis didi nawili ukve mzadaa amisTvis, Tumca erTaderT Semaferxebel faqtors pirovne-bis identifikacia warmoadgens. igive samoqalaqo reestris saa-gento piris misvlis gareSe verc erT operacias ver axorcielebs, eleqtronuli xelmowera ki am bariers moxsnis.

axali tipis piradobis mowmo-baze eleqtronul xelmowerasTan erTad datanili iqneba meore eleqtronuli matarebelic. dama-tebiTi Cipi gankuTvnilia yvela im masobrivi servisisTvis, rasac moqalaqeebi yoveldRiur cxovre-baSi iyeneben. am Cipze Sesabamisi informaciis Cawera ki nebismier kerZo kompanias SeeZleba. maga-liTad, Tuki gsurT, SeiZinoT gudaurSi sabagiros abonementi, amisTvis aRar mogiwevT calke baraTis aReba: Sesabamis aplika-cias CawerT pirdapir Cipze da sabagiroze piradobis mowmobiT isargeblebT. an Tu avtobusiT mgzavrobis baraTi gaqvT, igive

nino natroSvili

informacias piradobis mowmobaze CawerT da mas samgzavro baraTis nacvladac gamoiyenebT.

axali tipis paradobis mow-mobaze avtomaturad moxdeba mflobelis yvela monacemis mibma: aqvs Tu ara mas marTvis mowmoba, daajarima Tu ara igi patrulma, rogoria misi jandacvis istoria da ase Semdeg. Tavad monacemebi piradobaze ar Caiwereba, misi daxmarebiT, mxolod am infor-maciis onlain-sistemaSi naxva iqneba SesaZlebeli. magaliTad, Tuki pensiis daniSvna moginde-baT, mixvalT Sesabamis uwyebaSi, CadebT baraTs operatorTan da igi avtomaturad moaxdens mTeli informaciis identifikacias _ janmrTelobis istorias, mkur-nalobis istorias da ase Semdeg. igive baraTiT nebismieri moqala-qe SeZlebs internetiT naxos, Tu ra monacemebi aqvs dabadebidan saxelmwifos sxvadasxva uwyebas mis Sesaxeb, anu ra informaciaa mis Sesaxeb daculi samoqalaqo da sajaro reestrebSi, finans-Ta saministroSi da ase Semdeg. Tumca, monacemebis miReba SeeZ-leba mxolod da mxolod baraTis mflobels da mas, visac mflobe-li Sesabamis uflebas miscems.

samoqalaqo reestris saagen-to axali piradobis mowmobebis gacemis dawyebas momavali wlidan gegmavs. Tumca, es garkveulwilad damokidebulia finansur resur-sebze. saagento dafinansebasTan dakavSirebiT pasuxs evrokavSi-risgan da sxva donori organi-

7liberali . maisi 2010 . № 30

Page 10: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

vrclad

zaciebisgan elodeba. garkveuli Tanxis gamoyofa unda moxdes saxelmwifo biujetidanac. cno-bilia, rom baraTis gamosvlis-Tanave misi daxmarebiT minimum 5 servisiT sargebloba ukve iqneba SesaZlebeli. amisTvis iusticiis saministroSi momzaddeba erTia-ni portali, sadac samomavlod yvela is momsaxureba ganTavs-deba, romelsac dRes moqalaqes saxelmwifo sTavazobs. pirvel etapze ki moqalaqes internetiT misamarTis Secvla, qonebis re-gistracia, eleqtronuli dekla-rireba, gvaris Secvla, dabadeba da gardacvaleba. anu moqalaqeebs am servisebis misaRebad Sesabamis uwyebebSi misvla aRar mouwevT. momsaxurebas isini onlain-reJim-Si ganaxorcieleben.

kidev erTi mniSvnelovani de-tali saarCevno process ukavSir-deba. axali baraTebis SemoRebis Semdeg yvela moqalaqe droTa ganmavlobaSi iZulebuli iqne-ba, aiRos plastikuri baraTi eleqtronuli xelmoweriT da, rogorc samoqalaqo reestrSi acxadeben, eleqtronuli pirado-bis mowmoba iqneba saarCevno sie-bis 100%-iani sizustis garantia. Sesabamisad, 2013 wlis arCevnebis-Tvis es sakiTxi gansakuTrebul mniSvnelobas SeiZens. amas garda, Tuki saqarTveloSi dadgeba is dro, rodesac qveyana mzad iqneba eleqtronuli arCevnebis Casata-reblad, amomrCeveli xmis micemas saarCevno ubanze miusvlelad, kompiuterisa da eleqtronuli piradobis mowmobis daxmarebiT SeZlebs.

axali piradobis mowmobis aReba Tavdapirvelad savaldebulo ar iqneba. samoqalaqo reestrSi varaudoben, rom pirveli wlis manZilze daaxloebiT 700-800 aTasi moqalaqe TavisTavad gamocvlis Zvel mowmobas. Se-mdgomSi Zveli piradobis gamoye-neba TandaTan SeizRudeba da sabolood yvela axali Taobis piradobis mowmobis gamoyenebaze gadava.

`braldebulebi sasamarTlo sxdomaze cinizmiTa da agresiiT moixseniebdnen saqmeze mowmis da dazaralebulis saxiT dakiTxul da dasakiTx pirebs, ris gamoc, sasamarTlom miiCnia, rom bral-debulebi, TavisuflebaSi yofnis SemTxvevaSi, zemoqmedebas moaxde-nen procesis monawileebze an gaa-nadgureben mtkicebulebebs, riTac xeli SeeSleba saqmeze WeSmarite-bis dadgenas~, _ ase axsna saqalaqo sasamarTlos mosamarTlem, giorgi arevaZem `saxalxo marTlmadide-bluri moZraobis~ da `marTlmadi-debel mSobelTa kavSiris~ Svidi wevrisTvis orTviani winaswari patimrobis Sefardebis gadawyve-tileba. SoTa afxaiZe, rati maisu-raZe, levan CaCua, giorgi gabeda-va, daviT SalamberiZe, avTandil zumbaZe da zviad bliaZe telekom-

droebiT SeCerebuli agresia

erekle deisaZis wignis garSemo dawyebuli dapirispirebis

yvela mxare Tavs dazaralebulad miiCnevs.

pania `kavkasiaSi~ 7 maiss momxdari incidentis gamo daakaves.

telekompaniis pirdapir eTerSi dawyebuli da Semdeg xelCarTul brZolaSi gadazrdili Cxubi ram-denimedRiani dapirispirebis kul-minacia aRmoCnda. manamde, 4 maisisa da 7 maisis ilias universitet-Tan gamarTul aqciebSi policia mxolod gamSveleblis funqcias asrulebda. aqciis erT-erT mona-wile nika lutiZes im dRes marTl-madidebluri organizaciis saxe-liT moqmedma pirebma TavSi samjer Caartyes. eqimebma mas Sida qalis travma da Tavis tvinis Serye-va daudgines. miuxedevad imisa, rom nika patrulis TanamSromlis gverdiT idga da samarTaldamca-vebi xedavdnen, rogor urtyamdnen mas, erTaderTi, rac maT gaakeTes _ nika iqaurobas gaarides. po-

anita Tvauri

aqcia ilias saxelmwifo universitetis win, 4 maisi 2010

fo

to

nodar

cxv

iraS

vil

i

8 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 11: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

vrclad

droebiT SeCerebuli agresia

licielTa simravlis miuxedavad, muStebisgan Tavis dacva verc aq-ciis kidev erTma monawilem, ilias universitetis studentma, aCo xaCiZem moaxerxa. is ixsenebs, rom marTlmadidebluri organizaciis saxeliT moqmedma pirebma aqciaze mosul policielebs erekle dei-saZis wignidan amonaridebi wauki-Txes. `amis Semdeg policiac Cven mimarT zizRiT ganewyo. ar gvir-tyamda, magram isec aRar gvicavda. policia rom movida, imis merec bevrs moxvda xeli~, _ ambobs aCo xaCiZe.

Sinagan saqmeTa saministros sain-formacio analitikuri departa-mentis xelmZRvaneli SoTa utiaS-vili policiis qmedebas dadebiTad afasebs. `policia rom aSvelebda, mgoni, es is aris, rac mas unda ga-ekeTebina. is erTi mxaris pozicias ver daikavebda~, _ ambobs SoTa utiaSvili.

samarTaldamcavi struqturebi gacilebiT organizebulad moqme-debdnen 7 maiss, ilias universite-tis win meored gamarTul aqciaze da imave saRamos `kavkasiis~ pirda-pir eTerSi dawyebuli dapirispi-rebis dros.

swored maSin daakaves samarTal-damcavma struqturebma `saxalxo marTlmadidebluri moZraobisa~ da `marTlmadidebel mSobelTa kavSiris~ wevrebi. kinomcodne Teo xatiaSvili telekompania `kavka-siaSic~ iyo stumrad miwveuli da ilias universitetTan gamarTul aqciebsac eswreboda. is ambobs, rom aseTi aSkara Zaladobis Semdeg policiis umoqmedoba maTi upiro-bo mxardaWeris tolfasi iqneboda da policia iZulebuli gaxda, Cxu-bis organizatorebi daekavebina.

`kavkasiaSi~ momxdar dapiris-pirebas male prezidentis admi-nistraciac gamoexmaura. 8 maiss prezidentis presspikerma manana manjgalaZem ganacxada, _ `siZulvi-lis, Zaladobis, Seuwynareblobis qadageba da eqstremizmi katego-riulad miuRebelia. saqarTvelos prezidenti gmobs yovelgvar Ta-vdasxmasa da Zaladobas _ xeli-

sufleba aRkveTs nebismier, maT Soris, msgavs Zaladobas. namdvili demokratia mxolod kanonis pati-viscemis pirobebSia SesaZlebeli~.

momxdar incidentze gamoZiebis dawyebis Sesaxeb vake-saburTalos prokurorma, kote caguriam gana-cxada. `gamoZiebiT dadginda, rom telekompania `kavkasiis~ pirda-pir eTerSi mowveulma calkeulma pirebma, gareT myof mxardamWereb-Tan winaswari SeTanxmebiT, CaSales gadacema `barieri~. maT ganzraxu-li hqondaT ZaladobiT, Zaladobis muqariT xeli SeeSalaT Jurnalis-tebisaTvis maTTvis arasasurveli informaciis gavrcelebaSi, rac Semdgom maTi mxridan xulignur qmedebaSi gadaizarda. Sedegad, fi-zikuri Seuracxyofa miayenes te-lekompaniis damfuZnebels daviT aqubardias da telekompaniis sxva TanamSromlebs~, _ Tqva man.

gamoZiebis dawyebidan ramdenime dReSi `saxalxo marTlmadideblu-ri moZraobis~ liderma, malxaz gulaSvilma ganacxada, rom sa-marTaldamcavebi mis 17 wlis vaJs seqsualuri ZaladobiT daemuqr-nen. mogvianebiT cnobili gaxda, rom man, `ojaxis wevris usafrTxo-ebis mizniT~, Tbilisi datova da cxinvalSi gadavida. `ar vapireb, rom medvedevs vTxovo politi-kuri TavSesafari, magram Tu amis aucilebloba iqneba, medvedevsac vTxov da nebismiersac. problema ar maqvs~, ganucxada man telekom-pania `rusTavi 2~-s.

samarTaldamcavebis mxridan mu-qarebsa da zewolaze axalgazrdu-li organizacia `win~-is wevrebic saubroben. moZraobis wevri zuka CaCaniZe ambobs, rom Tavi monas-ters Seafara da mis megobrebsac mouwiaT droebiT saxlis dato-veba. policiis TanamSromlebis mier zewolaze `win~-is kidev erTi wevri Tengo omaniZe saubrobs. `vinc gareT davrCiT da ar davuWe-rivarT, SemogviTvales, _ Wkvianad iyaviT da ar iaqtiuroT, Torem Tqvenc agiyvanTo~, _ ambobs Tengo omaniZe.

wignis `saidumlo sirobis~ avto-

ri erekle deisaZe amJamad Tur-qeTSi axlobelTan cxovrobs da ambobs, rom qveyana usafrTxoebis mizniT datova. `ZiriTadad feis-buqSi momdioda muqaris werilebi, rogorc mmk-s wevrebisgan, ise moqalaqeebisgan. isini cemiT da mokvliT memuqrebodnen~, _ ambobs erekle deisaZe.

wminda marines saxelobis ekle-siis winamZRvari da `marTlmadide-bel mSobelTa kavSiris~ erT-erTi lideri, dekanozi daviT isakaZe sa-qarTvelos kaTalikos-patriarqma ilia II-m, 9 maiss `erisa da eklesiis sakeTildReod moRvaweobisTvis~ gamSvenebuli jvriTa da mitris tarebis uflebiT daajildova. es aris saCuqari da am jildos gadacema ar gulisxmobs ierar-qiul dawinaurebas. sapatriarqos presmdivanma mariam gaguam ganmar-ta, rom am jildos gadacema bolo dros ganviTarebul movlenebamde iyo dagegmili.

saxalxo damcvelis ofisTan arsebuli tolerantobis centris xelmZRvaneli, beqa mindiaSvili miiCnevs, rom patriarqis es ga-dawyvetileba iyo mkafio signali sazogadoebisTvis, rom man daviT isakaZis saqmianoba waaxalisa.

`dakavebulebi Semsruleblebi arian da pasuxismgebloba al-baT am yvelafris damgegmavebsac unda mosTxovon. isini momavalSic ipovnian sxva `Semsruleblebs~ da kvlav gagrZeldeba am TemebiT spekulireba~, _ ambobs Teo xatiaS-vili, romelic Tvlis, rom poli-ciam swori nabiji gadadga, Tumca sakmarisi ar aris.

SoTa utiaSvili acxadebs, rom arc malxaz gulaSvilsa da arc dekanoz daviT isakaZes amJamad arc eWvmitanilis da arc bralde-bulis statusebi ar aqvT. Tumca, `Tu damtkicdeba, rom isini [malxaz gulaSvili da daviT isakaZe] iyvnen organizatorebi da maTi waxalisebiT moxda es dapi-rispireba, Teoriulad SesaZlebe-lia, rom maTac gaiziaron pasuxis-mgebloba~, _ ambobs SoTa utiaSvili.

9liberali . maisi 2010 . № 30

Page 12: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

mediamonitoringi

rogor irCev mersamomrCevelTa aqtiurobas 30 maiss didwilad isic gansazRvravs, Tu rogor

gaaSuqebs media adgilobrivi TviTmmarTvelobis winasaarCevno periods.

rusudan ruxaZe

„rad minda me piradi simpaTia, me is minda, vinc kargs gaakeTebs xal-xisTvis“, _ asakovani qalbatoni Tavis arCevans usabuTebs „moambis“ Jurnalists. yvela ase ar fiqrobs:

„dapirebebis ar mjera, mTavaria, rogori cxovreba ganvlo [kandi-datma]“.

„pirovnebas mivaniWebdi upirate-sobas, pirvel rigSi, qalaqeli unda iyos“.

„mTavaria winasaarCevno programa, amis mixedviT gavakeTeb arCevans“.

siuJetSi politikosebic aRniS-navdnen, rom amomrCeveli gaizarda da maT mouwevT, rogorc daxvewili programis wardgena, ise piradi sim-paTiis mopoveba.

meore sakiTxia, rogor gaaSuqe-bs media winasaarCevno kampanias da raze gaakeTebs met aqcents _ kan-didatTa strategiaze, programebze, pirovnebaze Tu mxolod winasaarCe-vno qronikis gaSuqebiT Semoifar-gleba. swored esaa arCevnebis ga-Suqebis 4 yvelaze gavrcelebuli CarCo, romelTa proporcia, media-mkvlevrebis azriT, didwilad gan-sazRvravs sabolood amomrCevelTa aqtiurobas arCevnebis dRes.

gasul kviris yvelaze mniSvne-lovani axali ambavi NDI-is kvlevis Sedegebis gamoqveyneba iyo. mediam gansakuTrebuli aqcenti ramdenime monacemze gaakeTa: 53%-is azriT, qveyana swori gziT viTardeba, 57 % gigi ugulavas uWers mxars, gigi ugulavas reitingi metia, vidre saakaSvilis, orives ki patriarqi uswrebs.

Tumca, mediis yuradRebis miRma aRmoCnda winasaarCevno periodis-Tvis aranakleb mniSvnelovani mona-cemi _ „ar vici“ da „uari pasuxze“. ar iyo warmoCenili imis amsaxveli monacemebic, Tu ramdenad endoba „imedis“ da „sazogadoebrivi mauwye-blis“ axal ambebs mayurebeli.

aris Tu ara Tbilisis meris arCe-vnebi momavali saprezidento arCev-nebis ganmsazRvreli da eyoleboda Tu ara opozicias erTiani kandi-dati am brZolaSi _ am kiTxvebma ganapiroba is, rom mediam aqcenti imTaviTve adgilobrivi TviTmmar-Tvelobis arCevnebis strategiaze gaakeTa.

gaSuqebis amgvari CarCo ramde-nime kriteriumiT ganisazRvreba: warmoCenilia Tu ara mogeba-wagebis

aspeqtebi, moyvanilia Tu ara sazo-gadoebrivi azris kvlevis Sedegebi, agebulia erT konkretul SemTxve-vaze, dasmulia Tu ara romelime mxaris pasuxismgebloba da naCvene-bia Tu ara konfliqti mxareebs So-ris. maS, ase:

opoziciuri partiebis uSedego konsultaciebi da praimeri „erTia-ni kandidatis“ gamosavlenad;

gamarjvebis formulis SemuSaveba, minus noRaideli Tu plus noRaide-li da „edinaia rosias partnioris-gan“ pasuxi am yvelaferze: „Cvens gareSe gamarjveba ar arsebobs“;

marCieloba _ iyrida Tu ar kenWs merobis kandidatobaze levan gaCe-CilaZe da Seiqmneboda Tu ara axali triumvirati gaCeCilaZe-noRaide-li-oqruaSvilis saxiT. „levani mzad aris yvelafrisTvis, rac gamarjve-bis formulisTvis gamodgeba“, _ ase afasebda subari gaCeCilaZis Se-saZlo ambicias;

aleqsandre ebraliZis preziden-tobisTvis mzadeba da diasporis forumi igive „alik bazaris bazari“ („imedi“), romelSic koba daviTaSvi-li da kaxa kukavac monawileobdnen. „Cven gvinda megobruli urTierTo-

10 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 13: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

statiis gamocema SesaZlebeli gaxda amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos USAID-is mxardaWeriT. statiaSi gamoTqmuli Sexedulebebi ekuTvnis avtors da SeiZleba ar gamoxatavdes amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentosa da amerikis SeerTebuli Statebis mTavrobis Sexedulebebs.

mediamonitoringi

bebi, arc ruseTis kmeva, arc ameri-kis kmeva“, _ acxadebda daviTaSvi-li;

„aliansis“ SeTavazeba qristian-demokratiul moZraobas _ Wantu-rias kandidaturis moxsnis sana-cvlod, sakrebulos Tavmjdomared inga grigolias mxardaWera. „yvela saarCevno subieqti strategias Tvi-Ton gegmavs“, _ acxadebda kukava, „saerTo strategiis SesamuSaveblad gadadgmuli nabijia“, _ ganmarta-vda TofaZe;

„alasaniam gamarjvebis formula ver gaiazra“, _ acxadebda gaCeCila-Ze `aliansis~ saarCevno siidan so-zar subaris gamoTiSvaze. „brZola grZeldeba... Cveni mizania naciona-lebis gastumreba am qveynidan“, _ ganmartavda subari;

moxda Tu ara fizikuri dapiris-pireba didubis da samgoris saarCe-vno Stabis warmomadgenlebs Soris „raWis ubanTan“ da scema Tu ara na-cionalma petre ciskariSvilma gigi ugulavas „TaRlaurasTan“ da imave seriidan:

„ZiZiguris gasrola, saarCevno kampaniaSi denTis suni datrialda“ („rusTavi 2“), „ZiZiguris saarCevno gasrola“ („imedi“) _ incidenti na-cmoZraobis aqtivistebs da merobis erT-erT kandidats Soris;

„me viwyeb brZolas Tbilisis uke-Tesi momavlisTvis“, _ am fraziT SeuerTda gigi ugulava winasaarCev-no kampanias. iqceva meria dasaqmebis biurod Tu politikur centrad _ arCevani kandidatebis programebi-dan gamomdinare sakmaod SezRudu-lia.

programaze orientirebuli ga-Suqeba procentulad strategiul CarCos utoldeba. Tumca es ar aris sakiTxis zusti CarCo, romelsac Semdegi parametrebi gansazRvravs: aris Tu ara saubari axali ambavSi kandidatis programis konkretul sferoebze, problemis gadawyvetis gzebze da mocemulia Tu ara anali-zi. ukanaskneli kriteriumi TiTqmis arc erTi kandidatis SemTxvevaSi araa daculi da am tipis axali ambe-bis ZiriTadi xarvezia.

mmarTveli partiis kandidatis programas mediam yvelaze vrceli masala wardgenis dRes dauTmo. mas Semdeg ugulavas kampaniam perfor-mansis saxe miiRo da programul na-wilze media nakleb aqcents akeTebs.

winasaarCevno qronikazea mibmuli Wanturias programuli mimarTule-bebi, maSinac ki, roca igi saSualo biznesis ganviTarebis gegmas dargo-briv eqspertebTan waradgens. erTi Sadrevnis magaliTze imis axsna, Tu rogor gaxdeba wyali ufaso _ Wan-turias dapirebebis yvelaze xatova-ni ganmarteba iyo.

„dasaqmebaze Cven, 15 welia, vlapa-rakobT, Zalian kargia, rom agvyvnen da dRes yvela amas awveba”, _ gogi TofaZis programaze erT-erT siu-JetSi isic ki iyo miTiTebuli, rom 12- punqtiani gegma erT gverdze da-etia.

ZiZiguris sakandidato programis aspeqtebis warmoCena mediis mxridan umetesad amgvari frazebiT Semoi-fargleba: „meria aRar daafinansebs satanistur `helouins~ da gei-aR-lumebs“.

yvelaze vrclad Suqdeba irakli alasanias winasaarCevno programa, romelsac yvelaze met dros „kavka-siis“ sainformacio gamoSveba uT-mobs. misi jandacvis, dasaqmebis da socialur programebs vrceli siu-Jetebi mieZRvna. „kurierSi“ ki misi jandacvis gegma sadazRvevo poli-sis CamonaTvals Seadares.

mauwyeblebis mier gaSuqebuli yoveli mesame saarCevno axali am-bavi trivialuri informaciaa, anu partiebis da kandidatebis yo-veldRiuri aqtivobebis kolaJi: preskonferenciebi da Sexvedrebi amomrCevlebTan. rac Seexeba kandi-datebis portretebs, „rusTavi 2“-is mier wamowyebuli cikli kandidatis erTi samuSao dRe _ „moambem“ gaagr-Zela, romelic winasaarCevnod yve-laze mravalferovani rubrikebiT gamoirCeva. profiluri siuJetebi marTlac „pirad simpaTiazea“ ga-Tvlili, daviT iakobiZe studenteb-Tan, Tamaz vaSaZe nagazTan, ZiZiguri SvilebTan, irakli alasania gazeTe-bTan, ivaniSvili aqciis monawilee-bTan, ugulava yvelasTan erTad _ erT dReSi „gacnobili“ kandida-tisTvis xmis micema amomrCevels ar gauadvildeba.

„amerikelebo, Tavi dagvanebeT, Tqven vinc gindaT, proamerikuli po-litikuri partiebi adian Zalian zeiT, danarCens qveiT wevT“, _ sxva opoziciur kandidatebTan erTad un-dobloba gamoucxada TofaZem NDI-is reitingebs. ugulava ki uban-uban 5 wlis manZilze Seqmnil samuSao adgi-lebs amomrCevlebTan erTad iTvli-da: „15 _ erTgan, 20 _ meoregan“..., mosagrovebeli kidev bevria.

mmarTveli partiis

kandidatis programas

mediam yvelaze vrceli

masala wardgenis dRes

dauTmo. mas Semdeg

ugulavas kampaniam

performansis saxe miiRo da

programul nawilze media

nakleb aqcents akeTebs.

11liberali . maisi 2010 . № 30

Page 14: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

nana gogisvaniZe

34 wlis, istorikosi da filologi

arc erT radikalur mxares ar vemxrobi, cota

delikaturad unda gadawyviton es sakiTxi. jobs,

ufro humanuri meTodebiT moagvaro problema.

ase orive mxare zaraldeba. ar momwons radikaluri religiu-

ri organizaciebis ideologia. ra Tqma unda, arc wignis Si-

naarsi momwons, magram cemiT da galaxviT verafers miaRwev.

guranda kasraZe

50 wlis, Jurnalisti

ra Tqma unda, ar vemxrobi `saxalxo marTlma-

didebluri moZraobis~ msgavsi organizaciebis

meTodebs. roca brZola agresiulia, is saxifaTo

xdeba. ideologia absoluturad gansxvavdeba imisgan, rasac

qadagebs macxovari. pirveli qva iman isrolos, vinc ucodve-

li da udanaSauloao, _ da eseni Tavs amdenis uflebas ratom

aZleven? yvelafers ufali miuCens Tavis adgils. me, magali-

Tad, ar gavilaSqrebdi imaT sawinaaRmdegod, vis mosazrebasac

principulad ar veTanxmebi, naklebi emociebia saWiro.

naTela baqraZe

65 wlis, virusologi

marTlmadideblobas pativi unda vceT, magram

ara aseTi gamosvliT, ara deboSebiT da pirdapir

eTerSi Tavis SercxveniT. e.w marTlmadideble-

bma daarbies televizia, SeiZleboda aseTi rame? me vTvli,

rom is, rac daiwera im wignSi, aris Tavis moWra mTeli qar-

Tveli erisTvis, ara marto qristianebisTvis. Tumca, aseTi

meTodebiT ar unda moxdes dapirispireba, CxubiT, dartymiT,

gawev-gamoweviT veraferi moxerxdeba, yvelas aqvs Tavisi

azri, rac ar unda gamaRizianebeli iyos igi. unda SeveCvioT

movlenebis racionalurad gaanalizebas.

beso CageliSvili

21 wlis, Jurnalisti

Cemi azriT, egeni marTlmadideblebi ar arian,

ar SeiZleba marTlmadideblebi aseTi agresiu-

lebi iyvnen, iliaunis studentebs rac Seexeba,

arc maTze maqvs kargi Sexeduleba, da arc wignis avtorze.

Tumca, marTlmadidebloba sxva rames maswavlis, cema-tyepa

sruliad miuRebelia. `marTlmadidebel mSobelTa kavSirsa~

da mis msgavs organizaciebs faSistur dajgufebebad miviC-

nev. isini Cveni qveynis sawinaaRmdego saqmes akeTeben.

soso rostomiZe-bakuraZe

63 wlis, mSenebeli

es soroselebi raRac `finTad~ Semogvesivnen,

erTi suli maqvs, rodis Caatareben ,,gei para-

ds~, rom nacnobi saxeebi amovicno. albaT podiumze ugulavas

ori azri

amarTlebT Tu ara radikaluri religiuri

organizaciebis brZolis meTodebs?

biZaSvili gamoivlis. wigns rac Seexeba, deda rom pirjvars

iwers, da kacs rom nervebi eSleba, aseTi mwerali kaci unda

dakodo! me ar vapireb arc magis, arc burWulaZis da arc sxva

`pederastebis~ wakiTxvas! sazogadoeba mecodeba! deisaZes rom

damcvelebi gamouCndeba, esaa qveynis ubedureba! stalini rom

viyo dRes, deisaZis msgavs xalxs davxvretdi. marto egeni ki

ara, deda, mama, biZaSvili, damcvelebi, yvelasgan unda gawmin-

do qveyana. stalinma icoda ase, da sworadac iqceoda!

lali

45 wlis, pedagogi

qristianobas rom saqarTveloSi ebrZvian, es

faqtia, da amis winaaRmdegi var. qristianoba ga-

daarCens Cvens ers. aseTi wigni ar unda gamoicemodes. deisa-

Zes unda auxsnan, rom es aris miuRebeli qristianul qveya-

naSi. saukuneebis ganmavlobaSi SevinarCuneT sarwmunoeba da

ratom midis mis winaaRmdeg? gaukuRmarTebul xalxs aqeben

da qristes gvilanZRaven.

12 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 15: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

ori azri

amarTlebT Tu ara radikaluri religiuri

organizaciebis brZolis meTodebs?

giorgi qsovreliSvili

25 wlis, buRalteri

me mgoni, sworad moiqcnen, rom telekompaniis

studiaSi Sevardnen, ar SeiZleba aseTi wignebis

gamocema. Seuracxmyofelia, sxvis religiebs aqe-

ben da sakuTars agineben. aseTi wignebis gamoSveba rogor SeiZ-

leba? darbevaSic ver gavamtyuneb, mec agresia meufleba xol-

me, roca aseT rames vxedav. Tavadac mindeba, brZolaSi Caveba.

vladimer doborjginiZe

80 wlis, istorikosi

giyvardes moyvasi Senio, _ qadagebs marTl-

madidebloba, da sikeTiT sZlie Sens mterso;

qristianoba imiTaa Zlieri, rom unda SegeZlos miutevo da

dauTmo Sens mtersac ki. sul erTia, momwons me wigni Tu ara,

rogor SeiZleba daarbio televizia? an SezRudo gamoxatvis

Tavisufleba? Cven ase Sors ver wavalT!

nikoloz esitaiSvili

21 wlis, studenti

is, rac daiwera, mkrexelobaa. marTlmadide-

bloba xom Cveni identobaa, saukuneebis ganma-

vlobaSi iyo Cveni arsebobis sayrdeni. rwmenam fizikur da

sulier ganadgurebas gadagvarCina. universitetSi am wignis

prezentacia ar unda momxdariyo. amiT saswavlebelma mxari

dauWira mkrexelobis gavrcelebas, saerTod aseTi wignebi ar

unda ibeWdebodes. stambebs unda aukrZaloT maTi gamocema

da wignis avtorzec unda moxdes raime formiT zewola.

goCa

47 wlis, filologiur mecnierebaTa doqtori

umaRles saswavlebelSi aseTi wigni ar unda

ganixilebodes, es aris Cemi azriT danaSauli.

roca studentebi iTxoven, rom universitetis erT kuTxeSi

gaixsnas samlocvelo, umaRlesi saswavleblis reqtoratma

maT es ar unda dauSalos. aqciebic unda imarTebodes, mar-

Tlmadidebloba xelwamosakravi sakiTxi araa! radikaluric

unda iyo, roca saWiroa!

jemal saliaSvili

77 wlis, inJiner-meqanikosi

yvelam gamoTqvas sakuTari azri. sazogadoe-

bam unda Seafasos damoukideblad, vin mtyuania

da vin marTali. mwerali salman ruSdi maxsendeba, satanis

mociqulad rom Seracxes da misi sikvdiliT dasja moiTxo-

ves. Tu demokratia gvinda, avaSenoT, unda iyos azrTa sxva-

dasxvaoba. `saxalxo marTlmadidebluri moZraobis~ pozicia

CemTvis miuRebelia. cema-tyepiT apireben marTlmadideblo-

bis dacvas? ramdeni giJia am qveyanaze, vinc rames ityvis, sa-

zogadoeba unda daupirispirdes?

megri rogava

32 wlis, iuristi

yvelas aqvs ufleba, rom SemoqmedebaSi Tavisi

azri gamoxatos. visac ar moswons wigni, ubralod

ar waikiTxavs. erovnuloba da nacionalizmi yovel CvenganSia,

magram misi ase gadaWarbebulad da demonstraciulad gamoxa-

tva, Cvens mters aZlevs xels. Cven ki sikeTes ver mogvitans.

naniko daTunaSvili

23 wlis, istorikosi

arc erTi mxare ar aris swori. jer erTi,

ar momwons wigni, rac wavikiTxe, meore mxriv,

marTlmadidebloba ar gulisxmobs agresias. Cemi azriT,

yvelaze adekvaturi reaqcia iqneboda, yuradReba saerTod

ar migveqcia am wignisTvis. rac gakeTda, es yvelaze didi

reklama iyo. faqtobrivad, makulatura bestselerad va-

qcieT.

aqcia ilias saxelmwifo universitetis win, 4 maisi 2010

fo

to

naT

ia g

ul

iaSvi

li

13liberali . maisi 2010 . № 30

Page 16: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

CemTvis saintereso iyo brita-neTis arCevnebze dakvirveba da Semdeg misi saqarTvelosTan Se-dareba. pirvel rigSi, arCevnebis politikur fons gagacnobT.

konservatiuli partia tradi-ciulad, aristokratebis da mdi-darTa klasis partiaa, romelsac mdidrebisTvis gadasaxadebis Se-mcireba da imigraciis SezRudva surs. bolo xanebSi partiam er-Tgvari „rebrendingi“ (gadaxali-seba) ganaxorciela imisaTvis, rom britaneli amomrCevlisTvis metad mimzidveli gamxdariyo. magali-Tad, is gaxda ufro mwvane.

leiboristuli partia tradi-ciulad, muSebis partiaa. toni bleris premier-ministrobis pe-riodSi man mniSvnelovnad ga-dauxvia Tavisi socialisturi platformidan da dakarga popu-laruloba, radgan buSs gahyva erayis omSi.

mesame partia _ liberal-de-mokratebi, romlebic pro-evro-pulad arian ganwyobilebi da po-litikuri ideologiiT wina or partias Soris arian moqceulni, magram aqtiuri Zalaufleba jer arasdros hqoniaT xelT.

konservatorebma miiRes xme-bis 36 %, leiboristebma _ 29%, liberal-demokratebma _ 23%. britaneTis saarCevno sistema ma-Joritarulia da moqalaqeebi Ta-vis olqSi erT deputats irCeven. liberal-demokratebis amomrCe-

britaneTis arCevnebi da saqarTvelo

Tvalsazrisi

britaneTis bolo arCevnebi saqarTvelosTvis kargi

magaliTia. da amis damaxsovreba 31 maisisTvis

mniSvnelovani iqneboda.

mark maleni

veli mTeli qveynis masStabiT aris gafantuli da maT erT ro-melime regionSi gansakuTrebuli mxardaWera ar aqvT. amitom, li-beral-demokratebma saparlamen-

to adgilebis mxolod 6% miiRes, leiboristebma _ 40% da konser-vatorebma _ 47%, anu TiTqmis umravlesoba. albaT zedmetia imaze laparaki, rom liberal-de-mokratebs saarCevno sistemis Se-cvla surT ise, rom mTeli qveynis masStabiT miRebuli xmebis mTlia-ni proporcia sapartlamento ad-gilebze aisaxos.

xuTdRiani molaparakebebis Se-mdeg premier-ministri gordon brauni gadadga, liberal-de-mokratebi konservatorebTan ko-aliciaSi Sevidnen, da devid kame-

arCevnebis yvelaze

STambeWdavi momenti is

iyo, rodesac 6-dRiani

daZabulobis Semdeg devid

kameronma da nik qlegma

erToblivi preskonferencia

gamarTes.

nik qlegi, gordon brauni da devid kameroni, maisi 2010

14 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 17: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

Tvalsazrisi

ronma daikava premier-ministris posti.

saarCevno sistemis reformire-bis garSemo debatebi daZabulad mimdinareobs. axlandeli siste-ma leiboristebis da konserva-torebis mxaresaa, magram iqidan gamomdinare, rom adgilebis ab-soluturi umravlesoba parla-mentSi verc erTma partiam ver moagrova, liberal-demokratebs sakiTxis daZvra SeuZliaT. miuxe-davad imisa, rom konservatorebs es ar undaT, maT ganacxades, rom am sakiTxze SeiZleba referen-dumic gaimarTos. detalebi Za-lian mniSvnelovania da bevrs ar sjera, rom konservatorebi ama-ze wavlen. arCevnebis Semdeg, Sa-baTs, saarCevno sistemis Secvlis moTxovniT, demonstraciebic ki gaimarTa. ufro savaraudoa, rom referendumi marTla gaimarTeba, Tu koalicia konservatorebsa da liberal-demokratebs Soris Se-narCundeba.

amgvari kompromisi sruliad axalia. tradiciulad, rogorc ma-Joritarul (e.w. first-past-the-post) sistemaSi, vinc saparlamento ad-gilebis 51%-s iRebs, is Semdeg yvelafers akeTebs, rac moesurve-ba. danarCen 49 %-s ki isRa dar-Cenia, rom arCevnebs daelodos da gaimarjvos. amjerad absolu-turi umravlesoba (50 + %) arc erT partias ar aqvs da molapa-rakebebi politikis sakiTxebsa da ministrebis daniSvnaze britanuli politikisTvis sruliad axali xi-lia.

aseve, savaraudoa, rom brita-nelebi ufro preferenciuli sa-arCevno sistemisken gadaixrebian, rac imas gulisxmobs, rom amomr-Ceveli moaxdens saarCevno biu-letenSi kandidatebis rangirebas (mianiWebs sxvadasxva qulebs, imis mixedviT, Tu romeli kandida-ti ufro moswons), imis nacvlad, rom xma mxolod erT kandidats misces. e.w. taqtikuri xmis mice-misas, amomrCevlebi xmas aZleven ara imas, vinc undaT, aramed imas, visac, maTi azriT, gamarjvebis

meti Sansi aqvs. es problema pre-ferenciul saarCevno sistemaSi gadaiWreba, radgan amomrCevlebs miecemaT saSualeba, moaxdinon kandidatebis rangireba, da sabo-lood kompromisuli kandidatebi gaimarjveben. aRniSnul siste-mas amerikaSi „dauyovnebel meo-re turs“ eZaxian, radgan is aRar iTxovs meore turis daniSvnas pirveli turis Catarebidan or kviraSi, rogorc es saqarTvelos da safrangeTis saprezidento ar-CevnebSi xdeba. preferenciuli xmis micemis sistema amomrCevlis survilebs ufro detalurad ga-moxatavs.

am msjelobis fonze, Tbilisis meris arCevnebs Tu ganvixilavT, dawesebuli 30%-iani barieri Zal-ze sariskoa. am pirobebSi SesaZ-lebelia, rom axlandelma merma miiRos xmebis mesamedi da gaimar-jvos; arada, mosaxleobis 2/3 mis winaaRmdeg miscems xmas. arCevne-bisTvis es Zalze saSiSi Sedegi iq-neba.

agvistos omis Semdeg devid ka-meronis saqarTveloSi vizitze da ruseTis Sesaxeb mis komenta-rebze bevrs laparakobdnen. sina-mdvileSi, saqarTvelo arc erTi calkeuli britanuli partiisTvis ar gaxdeba imaze metad priori-tetuli, vidre danarCeni partie-bisTvis. erTaderTi gansxvaveba is iqneba, Tu romeli partia imuSa-vebs evropasTan ufro efeqturad. axla, rodesac yvelaze antievro-puli (konservatorebi) da yvelaze proevropuli (liberal-demokra-tebi) partiebi arian saTaveSi, rTulia imis Tqma, Tu ra moxdeba momavalSi. rac ufro erTiani iq-neba evrokavSiri, ufro efeqturi iqneba urTierTobebi kremlTan (am ukanasknelis ignorirebis na-cvlad), da misi samezoblo poli-tikac, maT Soris saqarTvelosTan mimarTebaSi, ufro produqtiuli gaxdeba. Cven jerjerobiT ar vi-ciT, am kuTxiT ras unda velo-doT.

arCevnebis yvelaze STambeWdavi momenti is iyo, rodesac 6-dRiani

molaparakebebisa da daZabulobis Semdeg konservatoruli partiis liderma, ukve premier-ministr-ma devid kameronma da liberal-demokratebis liderma nik qlegma erToblivi preskonferencia ga-marTes. ramdenime saaTis win isini erTmaneTis dauZinebeli mtrebi iyvnen, magram amjerad isini Ta-vazianad SeTanxmdnen, rom koali-cias Seqmnidnen. gansakuTrebiT bevris daTmoba mouxda premier-ministrs. media koaliciis mimarT Zalian pesimisturad iyo ganwyo-bili, radgan britaneTisTvis es sruliad axali xilia. liderebma warmoadgines samuSao gegma da ga-nacxades, rom erToblivi muSao-bisTvis arian mowodebulni.

namdvilad siamovnebaa imis yu-reba, Tu rogor fiqrobs erT-er-Ti yvelaze Zveli da warmatebuli demokratiis qveyana Tavisi siste-mis Sesaxeb diskusiebis wamowye-baze, kompromisis gamonaxvasa da mis Secvlaze. aRsaniSnavia, rom es xdeba arCevnebis Semdeg da ara ar-Cevnebamde.

ramdenjer momxdara saqarTve-loSi, rom wagebuli mxare arCevne-bis Semdeg mxolod arasamarTlian Sedegebze vai-viSs undeba da sxvas arafers? xSirad isini marTle-bic arian. mogebul mxares sxve-bTan laparakis aRaranairi inte-resi ar aqvs xolme. sinamdvileSi, aravin iwyebs saarCevno sistemis cvlilebebze saubars arCevneba-mde, maSin rodesac naTelia, rom raime konkretuli struqturuli cvlileba vinmes sasargeblod an winaaRmdeg iqneba mimarTuli. aq gadawyvetilebebi arCevnebis Se-mdeg unda miiRon, maSin rodesac jer kidev ar aris naTeli, Tu vin darCeba momavalSi am cvlilebe-biT mogebuli.

britaneTis bolo arCevnebi CvenTvis kargi magaliTia. modi, davimaxsovroT es magaliTi 31 maisisTvis.

inglisuridan Targmna giorgi cxadaiam

15liberali . maisi 2010 . № 30

Page 18: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

mimoxilva

rom maJoritari deputatobis kan-didati saCuqrebis darigebaSi mo-nawileobda.

medlebsa da saCuqrebs urigebd-nen meore msoflio omis veteranebs lanCxuTis raionis sofel SuxuT-Sic. `aliansi saqarTvelosTvis~ lanCxuTis raionuli organizaciis Tavmjdomaris elguja CxaiZis in-

formaciiT, dajildoebis cere-monialSi `erTiani nacionaluri moZraobis~ maJoritarobis kandi-dati revaz CitiZe monawileobda, `energo-pro jorjias~ lanCxuTis serviscentris warmomadgenelTan erTad. es informacia anonimurad daadastura soflis erT-erTma mcxovrebmac da Tqva, rom CitiZe veteranebis ojaxebs sakuTari man-qaniT stumrobda. revaz CitiZem `guria niusis~ Jurnalists ganu-cxada, rom misi avtomanqaniT xSi-rad sargeblobs soflis rwmunebu-li da TviTon masTan erTad xSirad ar aris xolme.

kaspis raionis sofel axalqa-laqSic `erTiani nacionaluri mo-Zraobis~ maJoritari deputatobis kandidatma giorgi iremaSvilma

soflis rwmunebulTan erTad pi-radad miutana prezidentis sa-Cuqari soflis mcxovreb nadena oqruaSvils da sxva veteranebs. ve-teranebisTvis medlebis gadacemis faqti daadastura amave soflis maJoritari deputatobis kandi-datma blokidan ̀ aliansi saqarTve-losTvis~ xaTuna elisabedaSvilma.

Tumca, soflis rwmunebulis ganmartebiT, im saRamos de-putatobis kandidatis manqa-nas is TviTon marTavda da iremaSvili am RonisZiebaSi ar monawileobda.

prezidentis saCuqari veteranebs `erTiani na-cionaluri moZraobis~ ma-Joritari deputatobis kan-didatebma sxva soflebSic gadasces. saqarTvelos sa-

arCevno kodeqsis 73-e muxlis me-9 nawilis Tanaxmad, es amomrCevelTa xmebis mosyidvas niSnavs. amave mu-xlis 9.1 punqti ki mosyidvis gamo kandidatis registraciidan mo-xsnas iTvaliswinebs. garda amisa, amomrCevlis xmis mosyidviT irR-veva euTo-s kopenhagenis konfe-renciis dokumentis 5.4-e muxli, romlis mixedviTac, unda arsebo-bdes `naTeli gansxvaveba saxel-mwifosa da politikur partiebs Soris. kerZod, ar unda moxdes `politikuri partiebisa da saxel-mwifos aRreva~.

`saerTaSoriso gamWvirvaloba _ saqarTvelom~ aRniSnul faqtze 13 maiss reagirebisTvis mimarTa cen-tralur saarCevno komisias da uwyebaTaSoris samuSao jgufs.

moqalaqis xma, 50 laris sanacvlod

`saerTaSoriso gamWvirvaloba _ saqarTvelo~

`nacionaluri moZraobis~ kandidatebma veteranebs fuladi jildo gadasces.

saqarTvelos kanonmdeblobiT es xmebis mosyidvas niSnavs da Sesabamisad isjeba.

9 maiss lanCxuTisa da kaspis so-flebSi me-2 msoflio omis vete-ranebs faSizmze gamarjvebis 65-e wlisTavisadmi miZRvnili saiubi-leo medlebi dauriges, romlebsac saqarTvelos prezidentis xel-mowera amSvenebda. gadasces er-Tjeradi fuladi daxmarebac _ 50 laris odenobiT. dajildoebis ce-remonialSi ki `erTiani na-cionaluri moZraobis~ kan-didatebi monawileobdnen.

saRamos 9 saaTis Semdeg lanCxuTis raionis sofel CoCxaTSi veteranebs _ se-verian zenaiSvils, biWiko zenaiSvils, amiran tuRuSs, kaxi ZimistariSvils da pa-vle xuciSvils, medlebTan erTad, 50-lariani jildos miRebis damadasturebeli dokumentic gadasces. saCuqrebis darigebaSi monawileobas iRebd-nen soflis rwmunebuli jumber lomineiSvili, rwmunebulis Tana-Semwe gedevan cincaZe da skolis direqtori da amave soflis ma-Joritarobis kandidati `erTiani nacionaluri moZraobidan~ dali kverenCxilaZe. dali kverenCxi-laZem uaryo medlebis gadacemis RonisZiebaSi monawileoba. `me maT-Tan [adgilobrivi xelisuflebis warmomadgenlebTan] erTad ar miv-sulvar am adamianebTan. roca isi-ni wavidnen, Semdeg mivuloce maT 9 maisi~, _ ganucxada `guria niusis~ Jurnalists satelefono saubarSi.

Tumca, arsebobs CoCxaTeli omis veteranebis faruli audioCana-werebi, sadac isini adastureben,

saCuqari veteranebs `nacionaluri

moZraobis~ maJoritari deputatobis

kandidatebma ramdenime sofelSi

gadasces. saarCevno kodeqsis 73-e

muxlis Tanaxmad, es amomrCevelTa

xmebis mosyidvas niSnavs.

16 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 19: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

interviu

mamao giorgi, misaRebia Tu ara mar-TlmadideblobisTvis Zaladobis gziT miznebis miRweva?

marTlmadidebloba ar unda ganvixiloT calke qristianobisgan. Cven upirvelesad qristianebi varT. Cveni codna, msjeloba, qceva qris-tianobaze, Zvel da axal aRTqmazea agebuli. qristianoba ki siyva-ruls da Semwynareblobas qadagebs, agreTve _ imas, rom Semcdars bevr-jer unda auxsna da Seagono.

yvela adamiani unikaluria da yvela ver upasuxebs im standarte-bs, rasac qriste qadagebs. skolaSi swavloben xuTosnebi, oTxosnebi da samosnebic. amitom, roca pedago-gi Sedis klasSi, man gakveTili ise unda aawyos, rom yvelam gaigos.

Zalian ganawyebuli var mTel si-tuaciaze, orive mxareze. vfiqrob, rom qveyanaSi ar xdeba safrTxeebis gaTviTcnobiereba. Cven vsaubro-bT benzinis kasrze, romelic dRes afeTqda. raRac aucileblad unda gakeTebuliyo imisTvis, rom es ar momxdariyo.

Tqven TvliT, rom es kasri specialu-rad aafeTqes?

mgonia, rom viRac gangeb ecada. mikvirs, ratom dabeWdes es pro-vokaciuli wigni? roca qveyanaSi aseTi sapasuxismgeblo saarCevno kampania mimdinareobs, iyo didi daZabuloba opoziciur partiebs Soris, zogi boikots ucxadebda arCevnebs, zogi qveyanaSi `biSkeki-zaciis~ safrTxeze saubrobda da rodesac TiTqos yvelaferi dawy-

unda vecadoT, ar gavxliCoT sazogadoeba

interviu wm. panteleimonis saxelobis eklesiis moZRvarTan,

mama giorgi CaCavasTan

`unda vecadoT, ar gavxliCoT sazogadoeba da veZeboT is, rac dagvaaxloebs.

dRes saqarTvelosTvis Zalian sapasuxismgeblo xanaa da, RmerTma qnas, mSvidobiT

gadavitanoT. rodesac sibneleSi xar dakarguli, mTavaria, sinaTleSi gamoagno~.

17liberali . maisi 2010 . № 30

Page 20: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

fokusi: qarTuli faSizmi

narda, es konfliqti moxda. ratom gaakeTes prezentacia? ar mesmis, ra saWiroa am avadmyofuri azrebis friali da propaganda.

marTlmadidebel mSobelTa kavSi-ris wevrebs SeeZloT es wigni mSvi-dobianad gaeprotestebinaT. magram maT pirdapir Zaladobas mimarTes.

geTanxmebiT, paranoiis niSnebi orive mxares aris. ra Tqma unda, Tqven me iq ver mnaxavdiT, iseve rogorc Cemi mrevlis verc erT wevrs. magram mgonia, rom rodesac sazogadoebaSi amxela uaryofiTi muxtia dagrovili, yvelas marTebs sifrTxile. meCveneba, rom dRes

ufro meti agresiaa, vidre 90-ian wlebSi, mxedrionis dros. Cven unda gvesmodes, rom adamianebi sxva-dasxvagvarad ganicdian religiuri grZnobebis Seuracxyofas.

mamao giorgi, SeiZleba Tu ara imis Tqma, rom dRes eklesiis erTi frTa radikaluria?

eklesiaSic, iseve rogorc ne-bismier sxva sazogadoebaSi, arian gansxvavebuli adamianebi. arian radikalebic. rogorc cisartyelas aqvs bevri feri, asevea eklesiac. vTvli, rom religiuri gancdebi yvelaze saTuTia. amitom vfiqrob, rom sjobs, saerTod ar Seexo im gr-Znobebs, romelic SeiZleba advilad afeTqdes. rodesac adamians xeli stkiva, ar SeiZleba specialurad magrad CamoarTva xeli da atkino; miT umetes, rodesac saubaria ada-mianebis krebulze, eklesiaze...

saqarTvelo TandaTan xdeba ci-vilizebuli samyaros nawili, sadac umciresobebis uflebebic daculi unda iyos.

umravlesobam aucileblad unda gaiTvaliswinos umciresobis uflebebi, magram umciresobac unda

mixvdes, sad mTavrdeba sityvis Ta-visufleba da iwyeba uxamsoba.

rogor fiqrobT, ra mizezis gamo daajildova patriarqma mama daviT isakaZe gamSvenebuli jvris da mitris tarebis uflebiT? es imas xom ar niS-navs, rom patriarqisTvisac misaRebia brZolis amgvari meTodebi?

samwuxarod, me piradad ar vici, ra xdeba. Cems taZarSi Zalian dakavebuli var da ver vadevneb Tvalyurs. erTaderTi, rac SemiZlia vTqva, isaa, rom ilia meore Zalian mowyale adamiania. patriarqs 1979 wlidan vicnob da xSirad gavuoce-

bivar misi patiebis unars da xSirad mifiqria, me Tu SevZlebdi mis adgi-las mepatiebina. bevri ram viswavle patriarqisgan. vfiqrob, rom man apatia mama daviTs. gaxsovT, albaT uZRebi Svilis araki. patriarqs eklesiis arc erTi wevris dakar-gva ar unda, iseve rogorc RmerTs ar emeteba arc erTi adamiani. Tu deisaZe dafiqrdeba da moinaniebs, masac iseve apatiebs eklesia.

dRes saubroben imazec, rom eklesia mxars uWers saqarTvelos ruseTSi integracias da eklesiisTvis dasav-leTze metad misaRebia ruseTi.

arsebobs raRac urTierToba, piradi megobroba, Znelia amis ua-ryofa, magram Cvens eklesiaSi iseTi procesebi midis, Znelia erTmniS-vnelovnad imis Tqma, rom eklesia ruseTs uWers mxars.

xSirad miwevs evropaSi yofna. 2006 wels erTdroulad vasrulebdi mRvdlis movaleobas londonsa da TbilisSi da dakvirvebiT vswavlob evropas. vatyob, rom ganaTlebiT evropelebi arafriT gvjobian, ma-gram maT ase kargad awyobili qveyana aqvT, sul mindoda amis mizezi

gamego. dRes amerikisa da evropis diskreditacia moxda qarTvelebis TvalSi da sazogadoeba motyue-bulia. Cven SegviZlia SevadaroT qarTveli mosamarTle da evropeli mosamarTle? qarTveli mosamarTle prokuroris yurmoWrili monaa da sasamarTlo procesze akankalebuli uyurebs prokurors. ar gegonoT, rom maincdamainc opoziciurad var ganwyobili da is, rac xelisuflebam gaakeTa, an gzebis dageba, an res-tavrirebuli Senobebi ar momwons. patruli Zalian wingadadgmuli na-bijia SevardnaZis policiis Semdeg. magram ra vuyoT sasamarTlo sis-temas? Cven miusafar bavSvTa saxli gvaqvs. am bavSvebs, Tu isini raRacas daaSaveben, Cveni advokatebi ica-ven sasamarTloebSi da mec miwevda sxdomebze daswreba. ramdenime pro-cesis Semdeg mivxvdi, rom advokati CvenTan apendicitiviTaa, mis yofnas procesze azri ara aqvs. mosamar-Tles da prokurors Soris iseTi urTierTobaa, rogorc generalsa da rigiTs Soris. dasavleTSi ase ar xdeba, da Tuki Cven vcdilobT, dasavluri standarti davamkvidroT, aucileblad unda SemovitanoT nor-maluri sasamarTlo sistema. mxolod amis Semdeg SeiZleba visaubroT sityvis Tavisuflebaze.

SegiZliaT Tu ara isaubroT im mo-ZRvrebis pirovnul pasuxismgeblo-baze, romlebic mrevls Zaladobas uqadageben?

eklesia subordinaciaze dgas da Tavisi arsiT ierarqiulia. sasulie-ro piris qmedebebs afasebs episko-posi, amitom me maT ver Sevafaseb.

Tumca, sazogadoebas aqvs ufleba sasuliero pirebis saqcieli Seafa-sos.

ra Tqma unda, amis ufleba sazoga-doebis yvela wevrs da medias aqvs. yvelani am qveynis moqalaqeebi varT, yvelas erTi saarCevno xma gvaqvs. ar SeiZleba Tqva, rom qveyanaSi arsebo-ben pirveli, meore da mesame xarisxis moqalaqeebi, Cven yvelas Tanabari uflebebi gvaqvs.

esaubra nino beqiSvili

eklesiaSic, iseve rogorc nebismier sxva

sazogadoebaSi, arian gansxvavebuli adamianebi. arian

radikalebic. rogorc cisartyelas aqvs bevri feri,

asevea eklesiac.

18 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 21: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

politika

erovnul-demokratiuli institutis kvlevis mixedviT, saqarTvelos moqalaqeebis

umravlesobas dasaqmebis problema awuxebs, politikosebma ki ar ician, ra aris

mosaxleobis prioritetebi.

batono navaro, gamokiTxuli mosax-leobis umravlesoba aRniSnavs, rom aqvs dasaqmebis, siRaribis problema. miuxedavad amisa, SekiTxvaze, ra mi-marTulebiT viTardeba saqarTvelo, respondentebis 53% pasuxobs, rom saqarTvelo swori an, ZiriTadad, swori mimarTulebiT viTardeba. riT axsniT am pozicias?

qarTveli moqalaqeebi niuansebs aniWeben did mniSvnelobas. maTTvis samyaro ar aris Sav-TeTri, ise, rogorc amas opozicia da mTavroba aRiqvams. ukmayofileba mTel rig nacionalur sakiTxebTan dakavSi-rebiT ar aisaxeba maT optimistur ganwyobaze. gamokiTxulTa umeteso-ba ambobs, rom saqarTvelo araa de-mokratiuli qveyana. isini ukmayo-filoebi arian imiT, rom qveyanaSi umuSevrobaa, media SezRudulia, da swored mediis Tavisuflebas miiC-neven demokratiis ganmsazRvrel mTavar niSnad. miuxedavad amisa, maTi azriT, qveyana mainc demokra-tiuli mimarTulebiT viTardeba. qarTveli amomrCeveli swored am progress aniWebs upiratesobas. Tumca, moqalaqeebis optimistur ganwyobaze isic moqmedebs, rom mTavroba winasaarCevnod maTi gu-lis mogebas cdilobs.

gamodis, qarTuli sazogadoeba Zalian mgrZnobiarea mimdinare mov-lenebis mimarT.

diax, zogadad, SeiZleba iTqvas, rom did yuradRebas aqceven, ra

xdeba qveyanaSi mocemul momentSi, da maT gadawyvetilebaze mimdina-re movlenebi aisaxeba. Tumca, es kompleqsuri sakiTxia, da ganwyo-baze yvelaferi axdens gavlenas _ rogorc mimdinare movlenebi, aseve tendenciebi.

samarTliani arCevnebis mTavar xe-lisSemSlel faqtorad umravlesoba asaxelebs saarCevno siebs, Tumca 65 procents arc ki Seumowmebia, aris Tu ara Tavad siaSi. saarCevno ubanze darRvevas Tu SeamCnevda, 29 procen-ti acxadebs, rom aravis mimarTavda, 25-ma ki ar icis, rogor moiqceoda aseT SemTxvevaSi. am monacemebze dayrdnobiT, rogor daaxasiaTebdiT

qarTvel amomrCevels? SeiZleba vi-msjeloT samoqalaqo sazogadoebis ganviTarebis tendenciebze?

mesmis, rasac gulisxmobT. Tumca, CemTvis saintereso iyo moqalaqeTa damokidebuleba sakuTari arCevanis mimarT. TiTqmis 60 procenti ambo-bs, rom SeuZlia arCevnebze gavlena iqonios. garda amisa, Sefasebisas arCevnebi samarTlianad Catardeba Tu ara, 50 procenti yvelaze metad sakuTar Tavs endoba, im partiebze metad, visac xmas aZlevs. es ganwyo-ba naTlad metyvelebs, rom qarTve-li amomrCeveli ganviTarda.

amomrCeveli gacilebiT ufro informirebulia, vidre politiko-sebs hgoniaT. magaliTad, 63-ma pro-

amomrCevlebis prioritetiinterviu erovnul-demokratiuli institutis saqarTvelos ofisis xelmZRvanelTan,

luis navarosTan

fo

to

lev

an x

erxe

ul

iZe

19liberali . maisi 2010 . № 30

Page 22: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

politika

centma icis, rom swored cesko-a pasuxismgebeli amomrCevelTa siis Semowmebaze. 85 procenti Tvals adevnebs axal ambebs. isini kargad ganasxvaveben adgilobriv da sapar-lamento an saprezidento arCev-nebis mniSvnelobas, TiToeuli ra rols asrulebs maT cxovrebaSi.

ar var darwmunebuli, rom op-timistur Sefasebebs miviRebdiT, erovnuli arCevnebi rom tarde-bodes. im sakiTxebiT, romelTa mogvareba erovnul mTavrobas exeba _ demokratiis ganviTareba, mediis Tavisufleba _ qarTveli moqalaqeebi ukmayofiloni arian. adgilobrivi mTavrobisgan ufro lokaluri sakiTxebis mogvarebas elian. magaliTad, komunaluri ga-dasaxadebisa da gzebis problema.

Cemi azriT, xval rom saparlamen-to arCevnebi tardebodes, zogier-Ti pozitiuri ganwyobis maCvenebe-li negatiuriT Seicvleboda.

aseve mniSvnelovani aRmoCena iyo, rom 75 procenti mxars uWers saarCevno ubnebze, Senobis SigniT sameTvalyureo kamerebis gamoye-nebas. amomrCevlebs ainteresebT, gamovlindes xmis micemisas dafi-qsirebuli darRvevebi. mxolod 1 procenti fiqrobs, rom kamerebs xalxis dasaSineblad gamoiyeneben. moqalaqeebi elian, rom arCevnebi mkacri monitoringis qveS Caivlis.

mosaxleoba optimisturadaa ganwyo-bili, Tumca kvlevidan Cans, rom cesko-s ar endobian.

diax, es marTlac sainteresoa. isini dadebiTad arian ganwyobile-bi, ician, rom cesko pasuxismgebe-lia amomrCevelTa siis Semowmebaze, Tumca mas ar endobian.

risTvis vatarebT am kvlevebs? rom xelisuflebam da opoziciam

gaiTvaliswinon amomrCevlebis prioritetebi.

moqmedeben politikosebi xalxis interesis Sesabamisad?

yovelTvis ara. me jer arsad minaxavs mimdinare movlenebis gaSu-qebiT ase dainteresebuli sazo-gadoeba. es imaze metyvelebs, rom maT undaT, saxelmwifos marTvaSi aqtiuri monawileoba miiRon, Tuki amis SesaZleblobas xelisufleba da opozicia miscemen.

magaliTad, aviRoT telekompa-nia `imedi~. erTi Tvis Semdegac ki, xalxi ver iviwyebs im uaryofiT emocias da gancdebs, rac maT-Si modelirebuli omis qronikam gamoiwvia. isini elodebodnen, rom amisTvis vinme daisjeboda. 30 procentis azriT, giorgi arvelaZe samsaxuridan unda gaeTavisuflebi-naT, magram sazogadoebis moTxov-nas aravin gasca adekvaturi pasuxi;

ufro metic, es sakiTxi saTanadod arc ki ganxilula.

saintereso Sedegebia ruseT-sa-qarTvelos urTierTobasTan daka-vSirebiTac. 2009 wlis dekemberSi moqalaqeebi ambobdnen, rom omis Tavidan acileba SesaZlebeli iyo. Tumca kiTxvaze, Tu romeli mxare iyo pasuxismgebeli omis Tavidan acilebaze, absoluturi umravle-soba ruseTs asaxelebda. miuxeda-vad amisa, bolo gamokiTxvaSi qar-Tvelebis umravlesobas ar moswons ruseTis mimarT saqarTvelos amJamindeli politika. gamodis, rom amomrCeveli xelisuflebis-gan prioritetebis da interesebis Secvlas moiTxovs.

maT aseve urCevniaT, ruseT-saqar-Tvelos urTierTobebis ganxilva mesame qveyanaSi xdebodes. magaliTad, moswonT irakli alasanias vizi-

ti miunxenSi da Sexvedra ruseTis sagareo saqmeTa ministr lavrovTan. naklebad moswonT vizitebi moskovSi. es niSnavs, rom xelisufleba da opo-zicia unda SeTanxmdes, ra strategias airCevs qveyana ruseTTan mimarTebaSi. da es gadawyvetileba unda efuZnebo-des xalxis moTxovnasac.

yvelaze reitinguli politikuri figurebi arian gigi ugulava, mixeil saakaSvili, giorgi TargamaZe, po-litikur partiebs Soris ki `nacio-naluri moZraoba~. raze miuTiTebs es? ra prioritetebi aqvs qarTvel amomrCevels? rogor liderzea moTxovna?

Cveni kvleva, samwuxarod, aseTi Rrma Sefasebebis gakeTebis saSu-alebas ar gvaZlevs. Tumca, erTi saintereso momentia, saakaSvilsa da ugulavas reitingSi opoziciuri partiis liderebi mohyvebian. anu amomrCeveli eZebs alternativas.

65 procenti ambobs, rom qveyanas axali partia ar sWirdeba. Tuki mainc Seiqmneba aseTi partia, 44 procents unda, rom igi iyos ,,zomierad opozi-ciuri~. anu sazogadoeba radikalizms emijneba. Tqveni azriT, Tuki arCevnebi gayalbda, aris Sansi, rom ukmayofi-lebis SemTxvevaSi, moqalaqeebi gareT gavidnen da gaaproteston Sedegebi?

amJamad Znelia, gansazRvro, ra moxdeba, Tuki arCevnebi gayalbda. Cven CavatarebT gamokiTxvas arCevnebis Semdegac, rom gavigoT, rogor gamarTlda an ar gamarTlda amomrCevlis molodini. Tumca, naTelia, rom sazogadoeba amJamad optimisturadaa ganwyobili. TiToeuli kvleva myisierad gadaRebul fotosuraTs hgavs, mxolod mocemul momentSi aR-beWdil situacias asaxavs.

esaubra eka WiTanava

saintereso iyo moqalaqeTa damokidebuleba sakuTari arCevanis mimarT.

TiTqmis 60 procenti ambobs, rom SeuZlia arCevnebze gavlena iqonios. garda amisa,

Sefasebisas _ arCevnebi samarTlianad Catardeba Tu ara, 50 procenti yvelaze metad

sakuTar Tavs endoba, im partiebze metad, visac xmas aZlevs.

20 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 23: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

politika

samuSao

adgil

ebi

Cemi s

akuTari

mosazreba

nac. moZraoba

ar v

ici

uari p

asuxze

qristian-demokratebi

al

iansi

saqarTvel

osTvis

arcerTi

CamoTvl

il

Tagani

erTiani

saqarTvel

osTvis

(irakl

i o

qruaSvil

i)

daicavi s

aqarTvel

o

(levan g

aCeCil

aZe)

TofaZe-mrewvel

ebi

(zurab t

yemal

aZe)

konservatiul

i p

artia

(zviad Z

iZiguri)

samarTl

iani

saqarTvel

osTvis

(zurab n

oRaidel

i)

inga g

rigol

ia

(qristian-

demokratebi)

ar v

ici

sozar s

ubari

(al

iansi

saqarTvel

osTvis)

sxva

arcerTi

uari p

asuxze

im p

ol

itikuri p

artiis,

romel

sac m

xars v

uWer

central

uri s

aarCevno

komisiis (cesko)

rigiTi m

oqal

aqis

mosazreba s

aqarTvel

oSi

euTos d

amkvirvebl

ebis

im a

rasamTavrobo

organizaciebis, roml

ebic

akvirdebian a

rCevnebs

saqarTvel

os

mTavrobis

ucxo q

veynebis

mTavrobebis

damkvirvebl

ebis d

sT-s

qveynebidan

70

43 42

36

3227 26

1715 15

9 8 5

siRaribe

teritoriul

i

mTl

ianoba

samedicino

momsaxureba

pensiebi

komunal

uri

gadasaxadebi

urTierToba

ruseTTan

gzebi

gazmomarageba

transportis

Rirebul

eba

samuSao a

dgil

ebi

nacional

uri

moZaroba (mixeil

saakaSvil

i)

uari p

asuxze

ar v

ici

qristian-

demokratebi (giorgi

TargamaZe)

arcerTi

al

iansi

saqarTvel

osTvis

(irakl

i a

lasania)

leiboristebi

(Sal

va

naTel

aSvil

i)

teritoriul

i

mTl

ianoba

siRaribe

pensiebi

xel

misawvdomi

jandacva

ruseTTan

urTierToba

infl

acia

natoSi g

awevrianeba

wyal

momarageba

komunal

uri

mricxvel

ebi

sxva

5957 57

4749 49

2830

23 25 23 2320

23 2218

16 16

21

16

107

30

19

im SemTxvevaSi, Tu partia / kandidati gaimarjvebs adgilobriv arCevnebSi, ra sakiTxebze isurvebdiT,

rom mas yuradReba gaemaxvilebina? (erovnuli)

sazogadoebis ganwyoba saqarTveloSi: 2010 wlis aprilis kvlevis Sedegebi

Catarebuli NDI-is dakveTiT kavkasiis kvleviTi resursebis centris mier

visi azria TqvenTvis yvelaze mniSvnelovani imisTvis, rom CaTvaloT, rom arCevnebi kargad Catarda?

romel partias miscemdiT xmas sakrebulos arCevnebSi? (erovnuli)

romelia TqvenTvis yvelaze sasurveli kandidatura sakrebulos TavmjdomareobisTvis?

romeli partia dgas Tqvens SexedulebebTan yvelaze axlos? (erovnuli)

TqvenTvis da Tqveni ojaxisTvis yvelaze mniSvnelovani erovnuli sakiTxi

aprili’10

pirveli arCevani

pirveli arCevani

dekemberi’09

meore arCevani

meore arCevani

maisi’09

46

4

293/39

17/15

7/8 8/64/5

3/31/1 1/1 2/1 1/1 0/1

2219

10 109

1411

10

6 6

346710111241

35

2726

23

15 14

8

5

21liberali . maisi 2010 . № 30

Page 24: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

Tbilisis merobis kandidati zviad ZiZiguri nacionaluri telearxebis yuradRebis centrSi 6 maiss 9 saaT-ze moxvda, mas Semdeg, rac sakuTar saxlTan cecxlsasroli iaraRidan samjer gaisrola.

es yvelaze xmauriani epizodi iyo `erovnuli sabWos~ erTiani kandida-tis winasaarCevno kampaniaSi.

dRes ZiZigurs am ambis gaxseneba ar surs. ambobs mxolod imas, rom gasroliT ̀ nacionaluri moZraobis~ aqtivistebsa da mis mezoblebs So-ris atexili Cxubis SeCereba scada.

ZiZiguris saxlTan `nacionalebi~ TavianTi maJoritari kandidatis xviCa sanaias winasaarCevno plakate-bs akravdnen.

prokuraturaSi saqme xulignobis muxliT im dResve aRiZra, Tumca eWvmitanilebis gamovlenas moaxlo-ebuli arCevnebi uSlis xels. `mi-mdinareobs mokvleva. winasaarCev-nod ar iqneba mizanSewonili vinmes

dakaveba“, _ ambobs Sss analitikuri centris xelmZRvaneli SoTa utiaS-vili.

ZiZiguri, romelsac cixeSi 5 weli ukve gatarebuli aqvs, am scenaris-Tvisac mzadaa.

`brZolas saknidan gavagrZeleb~, _ ambobs igi da ar gamoricxavs, rom 26 maisamde daakavon.

NDI-s bolo saarCevno reitingebis mixedviT, SesaZloa, xelisuflebas ZiZigurma saknidan meti ziani mou-tanos, vidre misma gvarma saarCevno biuletenSi.

am reitingis mixedviT, romlebsac

Tavad ZiZiguri gayalbebuls uwode-bs, `erovnuli sabWos~ kandidati me-robis yvela ZiriTad kandidats Ca-morCeba. mas gamokiTxulTa mxolod 2 procenti uWers mxars.

`erovnuli sabWos~ merobis kandi-datis mTavari mesijia misi mzaoba, gayalbebis SemTxvevaSi, saarCevno xmebi daicvas. `politikuri pro-testis nebismieri forma, maT Soris aqciebi, mosalodnelia~, _ ambobs ZiZiguri.

zviad ZiZiguri bevrad naklebs saubrobs erTian winasaarCevno pro-gramaze, romelic mas ar aqvs.

konservatiuli partiis vebgver-dze ganTavsebulia ori dokumenti _ `ganaTlebis reforma~ da ̀ erovnuli sabWo erovnuli TviTmyofadobis Sesaxeb~, sadac mravalSviliani oja-xebis daxmarebazea saubari. `erov-nul sabWoSi~ amboben, rom swored es aris maTi programa.

Tumca, es ar aris mTavari, ris ga-moc Tbiliselebma zviad ZiZigurs unda miscen xma.

`ruseTTan urTierTobis dare-gulireba mxolod Cveni priorite-tia, amitom visac qveyanaSi mSvidoba unda, xma Cven unda mogvces~, _ ambo-bs ZiZiguri.

sagareo politika `erovnuli sa-bWos~ mTavari saarCevno mesijia, romliTac igi TviTmmarTvelobis arCevnebis mogebas apirebs.

`gamarjvebis Sansi yvelas Tana-brad aqvs~, _ ambobs igi.

Tumca, 2-procentiani reitingis pirobebSi, `erovnul sabWos~ albaT ar aqvs imis iluzia, rom 30 maiss Tbilisis meris arCevnebs moigebs. Sesabamisad, arc imis mtkiceba Rirs, rom ZiZiguri, sxva opozicioneri

Tbilisis merobis kandidati

orprocentiani kandidati zviad ZiZiguri merobis is kandidatia, romlisTvisac amomrCevlis mobilizacia

arCevnebis Semdeg ufro mniSvnelovania, vidre uSualod kenWisyris dRes.

nino gogua

zviad ZiZiguri bevrad

naklebs saubrobs erTian

winasaarCevno programaze,

romelic mas ar aqvs.

politika

zviad ZiZiguri, 2010

fo

to

naT

ia g

ul

iaSvi

li

22 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 25: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

kandidatebis msgavsad, meris posts did politikaSi mosasvlelad ga-moiyenebs.

misi saarCevno slogani `brZola dResve“ arCevnebis Semdeg ufro aqtualuri SeiZleba gaxdes, roca politikuri asparezi saarCevno yu-Tebidan isev quCaSi gadainacvlebs. eqspertebis nawili Tvlis, rom rea-lurad `erovnuli sabWos“ kandida-tis gamowveva swored postsaarCev-no periodia.

`NDI-is garda, yvela sxva kvleva, merobis sxva opoziciur kandida-tebTan SedarebiT, zviad ZiZiguris dabal reitings aCvenebs. amitom ar gamovricxav sinamdvileSi misi strategia ar iyos koncentrire-buli merobaze. interesi SeiZle-ba arCevnebis dRes xelisuflebis provocireba ufro iyos, Semdeg ki darRvevebze apelireba da quCis aq-

ciebis mowyoba“, _ ganmartavs poli-tologi ramaz sayvareliZe.

quCaSi protestis gamoxatvaSi ZiZigurs bevrad ufro meti gamo-cdileba aqvs, vidre politikur br-ZolaSi. miuxedavad misi 20-wliani moRvaweobisa politikaSi, ZiZiguri bevrisTvis mainc 1990 wels samtre-diaSi sabWoTa erTpartiuli arCev-nebis winaaRmdeg gadaketil rkini-gzasTan asocirdeba. SevardnaZisa Tu saakaSvilis opoziciaSi yofnis periodSi ZiZigurs araerT mitin-gsa Tu saprotesto aqciaSi miuRia monawileoba. maT Soris iyo aqciebi ruseTis saelCosTanac. igi aqtiu-rad moiTxovda saqarTvelodan ruseTis bazis gayvanas da qveynis dsT-dan gamosvlas. am mitingebze ZiZiguri ruseTs agresorsa da oku-pants uwodebda.

dRes ruseTTan urTierTobis da-lagebis Tema misi mTavari winasaar-Cevno mesijia. am transformacias

igi imiT xsnis, rom `qveynis erTia-nobis SenarCuneba mxolod ruseTTan molaparakebis gziTaa SesaZlebeli~.

winasaarCevno periodis ganmavlo-baSi opoziciuri partiebi uSedegod cdilobdnen erTian kandidatze Se-jerebas. am procesSi garkveuli gardatexa zurab noRaidelma Seita-na, romelic opoziciuri partiebis nawilisTvis wyalgamyofi aRmoCnda.

miuxedavad mcdelobebisa, no-Raidelma ver moaxerxa sakuTari figuris garSemo mTeli opoziciis Semokreba. sabolood mis gverdiT mxolod ZiZiguri da daviTaSvili aRmoCndnen.

dRes, roca arCevnebamde ramdeni-me dRea darCenili, ZiZiguri kvlav opoziciis gaerTianebis albaTobaze saubrobs. misi TqmiT, im SemTxveva-Si, Tu 30 maiss xelisuflebam arCev-nebi gaayalba, opoziciis interesebi

SeiZleba kvlav gadaikveTos. `opozicia SeiZleba gaerTiandes

mxolod taqtikuri mosazrebiT da ara ideurad. magaliTad, `borjomi“ da `nabeRlavi“ orive `paxmeliaze~ ismeva, magram erT boTlSi ki ar aris Casxmuli“...

2009 wlis aprilis aqciebis kra-xiT dasrulebis miuxedavad, Tbili-sis merobis kandidats sjera, rom `radgan qarTvelebi samxreTeli warmoSobis xalxia, patara movle-nac sakmarisia, rom adamianebs ga-marjvebis rwmena daubrundeT~.

es `patara movlena~, ZiZiguris azriT, SeiZleba arCevnebis gayalbe-ba iyos.

kidev erTi Tema, razec ZiZiguris winasaarCevno kampaniaa agebuli, rw-mena da eklesiaa.

`erovnuli sabWos~ saarCevno rgolSi kaTalikos-patriarqis ilia meoris kadrebia gamoyenebuli. pa-triarqi avWalis cixeSi ZiZiguris

monawileobiT aSenebul eklesias akurTxebs.

marTlmadideblobis winaaRmdeg brZolad afasebs igi gasul kviras ilias universitetTan ganviTare-bul movlenebs da `srul TanagrZ-nobas ucxadebs“ `saxalxo marTlma-didebluri moZraobis“ wevrebs.

`yvela Zalian frTxilad unda iyos erovnul RirebulebebTan mi-marTebaSi. Setakebas ar vamarTleb, magram roca adamians eklesias Seu-gineb, gamova, gagitexavs Tavs da marTalic iqneba~, _ ambobs igi.

Tu gamoZiebam 9 maiss momxdar xu-lignobaSi brali ZiZigurs dasdo, es misTvis rigiT meore patimroba iqneba. 1995-2000 wlebSi igi avWa-lis mkacri reJimis izolatorSi saxelmwifos Ralatis, banditizmis da terorizmis braldebiT ixdida sasjels. 2000 wels eduard Sevard-naZem amnistias moawera xeli da zviad ZiZiguri, rogorc politpa-timari, gaaTavisufles.

am periodidan moyolebuli Zi-Ziguris mtrebi misi mokavSireebi xdebian, da _ piriqiT. 2003 wels igi `vardebis revoluciis“ aqtiuri mo-nawile iyo, Tbilisis sakrebulos da mogvianebiT parlamentis wevri. `nacionaluri moZraobis“ erT-erTi damfuZnebeli koba daviTaSvili ix-senebs, _ `saakaSvilis mmarTvelobis pirveli dReebidanve cxadi gaxda, rom is socialuri reformebis ga-tarebas da amomrCevlisTvis mice-muli pirobis Sesrulebas ar apire-bda. amitom me da zviadma 2004 wlis oqtomberSi davtoveT parlamenti da opoziciaSi wavediT~.

zviad gamsaxurdias xelisuflebis aqtiuri mxardamWeri ZiZiguri dRes im adamianebis gverdiT aRmoCnda, romlebic 90-iani wlebis dasawyisSi barikadebis meore mxares idga.

`warsulis mixedviT Tu vimsje-leb, yvelasTan dapirispirebuli unda viyo, vinc dRes politikur speqtrSia _ berZeniSvilebTan, sa-lome zurabiSvilTan, gaCeCilaZes-Tan. dRes qveynis keTildReoba ga-cilebiT mniSvnelovania, vidre `politikuri SurisZieba“, _ ambobs zviad ZiZiguri.

am reitingis mixedviT, romlebsac Tavad ZiZiguri

gayalbebuls uwodebs, `erovnuli sabWos~ kandidati

merobis yvela ZiriTad kandidats CamorCeba. mas

gamokiTxulTa mxolod 2 procenti uWers mxars.

politika

23liberali . maisi 2010 . № 30

Page 26: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

saubno komisiis ori wevri 30 maiss, dilis 9 saaTze, gamWvirvale saarCe-vno yuTiT da biuletenebiT, gadasa-tani yuTis siaSi registrirebul ada-mianebs saxlSi miakiTxavs.

ase emsaxurebian im adamianebs, vi-sac saxlidan gasvla ar SeuZliaT. SezRuduli SesaZleblobebis mqone pirebs, loginad Cavardnil moxucebs, winaswar patimrobaSi myofT, an ubra-lod garTulebuli janmrTelobis mqone adamianebs SeuZliaT, TavianT saarCevno ubanSi darekon da saarCe-vno yuTis saxlSi mitana moiTxovon.

Tumca, xmis micemis es civilizi-rebuli forma qarTul saarCevno tradiciaSi xmebis gayalbebis saSua-lebad, didi xania, iqca. gadasatan yu-Tebs, rogorc arCevnebis gayalbebis instruments, 2003 wlamdec iyenebd-nen da mas Semdegac. Tumca, konkre-tuli monacemebi, Tu rogor cvlis gadasatani yuTebi arCevnebis saerTo Sedegs, ar arsebobs. arasamTavrobo

organizacia `samarTliani arCevnebi~ wels pirvelad Seiswavlis gadasatani yuTebis siaSi moxvedrili amomrCev-lebis raodenobas da ecdeba, daadgi-nos, arCevnebis saboloo Sedegze aqvs Tu ara amas gavlena.

gadasatani yuTis SemTxvevaSi, gayalbebisgan damcavi erTaderTi me-qanizmi isaa, rom ar SeiZleba amomr-CevelTan yuTi erTi saarCevno su-bieqtis warmomadgenlebma miitanon. `samarTliani arCevnebis~ aRmasrule-beli direqtoris eka siraZe-delones TqmiT ki, mxolod sxvadasxva poli-tikuri gundis mier warmodgenili damkvirveblebi arCevnebs gayalebe-bisgan ver icaven. xSir SemTxvevaSi, gadasatan yuTebze gaTvaliswinebuli biuletenebis raodenoba aWarbebs siis danarTSi registrirebul amomr-CevelTa raodenobas.

`es ar muSaobs, mere gairkveva xol-me, rom komisiis wevrebi mosyidulebi iyvnen, an raime sxva mizezi gamoCn-

deba. dacvis meqanizmi aucileblad unda gamkacrdes~, _ acxadebs eka si-raZe-delone.

`samarTliani arCevnebis~ monaceme-biT, 2008 wlis saparlamento arCevne-bis dros saqarTvelos masStabiT ga-dasatan yuTebze 107%-iani aqtivoba dafiqsirda, zogierT olqSi ki aqti-voba 170 procentic ki iyo. es niSnavs imas, rom Tu gadasatani yuTis saSu-alebiT xma, vTqvaT, asma moqalaqem misca, yuTSi bolos 170 biuleteni aRmoCnda.

kanonis mixedviT, roca amomrCeve-li gadasatani yuTis siaSi gadahyavT, es ZiriTad siaSic unda aRiniSnos da komisiis mdivnis xelmoweriT unda dadasturdes. `samarTliani arCevne-bis~ monacemebiT ki, 2008 wlis sapar-lamento arCevnebis dros, xSir Se-mTxvevaSi, es ase ar xdeboda. amitom zogierTs ̀ umarTlebda~ ise, rom xmis micema orjer SeeZlo _ saxlSic da saarCevno ubanSic.

TviTmmarTvelobis arCevnebi

arCevani saxlidan gausvleladgadasatani yuTi arCevnebis gayalbebis nacadi instrumentia, Tumca ucnobia,

ramdenad axdens es monacemebi saboloo Sedegze gavlenas.

marika qoCiaSvili

politika

fo

to

mar

ika

qoCi

aSvi

li

24 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 27: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

eka siraZe-delones TqmiT, pro-blemas warmoadgens isic, rom maT, vinc arCevnebSi monawileobas saxli-dan gausvlelad iRebs, markirebas ar ukeTeben.

`Tuki markirebas ar ukeTeben da arc siaSia miniSnebuli, rom amomrCe-veli danarTSi gadaiyvanes, moqalaqes SeuZlia, xma orivegan misces. amitom, aucilebelia, markireba gadasatani yuTis saxlSi mitanis drosac xde-bodes da amave dros mniSvnelovania, rom siebis Sedgena centralizebuli iyos, cota ufro adre damTavrdes registracia da amis eleqtronuli baza Seiqmnas~, _ acxadebs siraZe-de-lone.

mTawminda-krwanisis 27-e ubnis Tavmjdomare badri SaraSiZe ki, Sin markirebis aucileblobas ver xeda-vs, radgan gamoricxavs, gadasatani yuTebis SemTxvevaSi, xmis meored micemis saSualebas. `siTxes saxlSi komisiis wevrebs ver gavatanT, sa-magierod, meorejer xmis misacemad saarCevno ubanSi misul adamians misi grafa Sevsebuli daxvdeba da xmas meored veRar miscems~, _ acxadebs SaraSiZe.

zusti ricxvi, Tu ramdeni adamia-ni miiRebs monawileobas arCevnebSi saxlidan gausvlelad, jerjerobiT ucnobia. maTi registracia arCevneba-mde ori dRiT adre _ 28 maiss damTa-vrdeba. cesko-s presspikeris juli giorgaZis TqmiT, msurvelTa raode-noba ZiriTadad registraciisTvis darCenili bolo ori dRis ganmavlo-baSi izrdeba.

mTawminda-krwanisis 27-e ubanze, romelSic daaxloebiT 1500 amomrCe-veli registrirdeba, bolo monace-mebiT, gadasatan yuTze siis danarT-Si 12 msurvelia gadayvanili. badri SaraSiZis TqmiT, es ricxvi SeiZleba bolo dReebSi 30-mde gaizardos.

siaSi arsebuli yvela amomrCevlis `monaxulebis~ Semdeg komisiis wevre-bi 20:00 saaTze ukve saarCevno ubanze unda dabrundnen da yuTi daluqon. mas Semdeg, rac ZiriTadi saarCevno yuTi gaixsneba, biuletenebs ZiriTa-di da gadasatani yuTebidan erTma-neTSi aureven da xmebs `saguldagu-lod~ daTvlian.

„Cveni mTavari amocana saqarTvelos prezidentis institutis maqsima-luri distancireba iyo aRmasrule-beli xelisuflebisagan. dRes mTa-vroba faqtobrivad prezidentisaa, da ara _ premier-ministris. es unda Secvliliyo“, _ ambobs sakonstitu-cio komisiis mdivani da erovnul-de-mokratiuli partiis warmomadgeneli Tengiz SarmanaSvili. is komisiis Ta-

sakonstitucio cvlilebebi

umravlesobis konstituciamTavroba sakonstitucio cvlilebebs amzadebs. ra

dgas am cvlilebebis ukan _ qveynis ukeTesi mowyobis

Tu Zalauflebis SenarCunebis survili?

maia wiklauri

vmjdomaresTan, avTandil demetraS-vilTan erTad im sakonstitucio proeqtis avtoria, romelic 11 maiss sakonstitucio komisiis umravleso-bam 31 xmiT samuSao variantad airCia.

sakonstitucio cvlilebebis es varianti e.w. Sereuli mmarTvelobis modelze dayrdnobiT Seiqmna, ris mi-xedviTac prezidentis uflebamosi-leba izRudeba, xolo mTavrobisa da

politika

mixeil saakaSvilis inauguracia, ianvari 2008

fo

to

zura

qurcik

iZe

25liberali . maisi 2010 . № 30

Page 28: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

orpalatiani parlamentis Zalaufle-ba izrdeba.

saxelmwifo premier-ministrma unda marTos. premieri da misi kabi-neti saparlamento umravlesobam, an parlamentSi politikur ZalTa koa-liciam unda airCios da daamtkicos. prezidents mTavrobaze aranairi ze-gavlena ar eqneba, maT Soris _ arc iusticiis, uSiSroebis da Tavdacvis ministrebze, romelTac dRevandeli konstituciiT uSualod niSnavs da aTavisuflebs Tanamdebobidan.

prezidenti veRar Caereva biujetis formirebaSi. saxelmwifos biujets mTavroba daadgens da parlamenti da-amtkicebs.

prezidenti mxolod arbitris rols Seasrulebs saxelisuflo Sto-ebs Soris. is realurad politikaSi maSin CaerTveba, Tu parlamenti da mTavroba erTmaneTs daupirispirde-bian da ver SeTanxmdebian. aseT kri-zisul situaciaSi prezidenti gada-wyvets, daeTanxmos parlaments da mTavroba Seicvalos, Tu sakanonmde-blo organo uunarod cnos, daiTxo-vos da axali arCevnebi daniSnos.

erTi mxriv, am proeqtiT SesaZlebe-lia qveynis marTva ise ganxorciel-des, rom koaliciuri parlamenti da koaliciuri mTavroba Seiqmnas. Tum-ca, meore mxriv, Tu parlamentSi ro-melime partia umravlesobiT movida, is mTavrobas sakuTari survilisame-br daakompleqtebs da qveyanas erTi gundi marTavs.

Tengiz SarmanaSvili ambobs, rom aseTi SemTxvevisgan dacva SeuZle-belia. „ar arsebobs meqanizmi, rom es gaakontrolo. SeiZleba saakaSvi-li airCios umravlesobam premier-ministrad, magram konstituciaSi pirdapir xom ar CavwerT, rom raRac Tanamdebobaze konkretuli gvaris adamiani ar dainiSnos?!~ _ ambobs igi.

sakonstitucio komisiisa da „Tavi-suflebis institutis“ wevri levan ramiSvili Tvlis, rom am konkretuli problemis mosaxsnelad jer koali-ciuri parlamentis, Semdeg ki mTa-vrobis Sesaqmnelad saarCevno siste-mis Secvla SeiZleba.

„dRes liberalizmi deklaraciis doneze TiTqmis saxelmwifo reli-

giadaa gamocxadebuli. mTavrobis ekonomikuri politika ki sakmaod wi-naaRmdegobrivia da sul sxva mimar-TulebiT, saxelmwifo xelisuflebis zrdisa da gafarToebisken midis“, _ ambobs levan ramiSvili, romelsac komisiaSi sakuTari, Zlieri saprezi-dento modeli hqonda wardgenili.

is fiqrobs, rom am viTarebaSi ko-misiis mier miRebuli sakonstitucio proeqti erTmniSvnelovnad ver pasu-xobs im problemebs, rac saqarTve-los aqvs da mxolod saxelisuflo Stoebs Soris Zalauflebis gadanawi-lebas iTvaliswinebs.

„Sereul modelSi yovelTvis Sei-Zleba, rom Zalaufleba romelime mimarTulebiT gadaixaros. amitomac dauWira mas mxari saxelisuflebo gundis umravlesobam. maT jer kidev ar gaurkveviaT, rogori mmarTvelo-ba awyobT. roca ar gaqvs pozicia, es yvelaze martivi gamosavalia“, _ ga-nacxada ramiSvilma.

misi TqmiT, dRes mTavari amocana liberaluri demokratiis, Tavisu-fali bazris da erovnuli saxelmwi-foebriobis erTmaneTTan SeTavsebaa. mTavaria, rom konstituciaSi libe-ralizaciisken mimarTuli gadawyve-tilebebi gaadvilebuli iyos da ar qmnides krizisebs. Sereuli modeli ki saqarTvelos saxelmwifoebriobas kiTxvis niSnis qveS daayenebs.

„SesaZloa, ukrainis mdgomareo-ba ganmeordes, sadac premiersa da prezidents Soris gauTavebeli da-pirispirebis fonze ruseTma mcoca-vi aneqsia ganaxorciela da ukrainam damoukidebloba 30 wliT dakarga“, _ ambobs ramiSvili.

is Zlieri prezidentis institut-Tan erTad saxelmwifos federalur mowyobasac lobirebs. damoukidebe-li Zlieri regionebi, arCeuli guber-natori da regionebis adgilobrivi sakanonmdeblo organo, romelic gu-bernatoris saqmianobas gaakontro-lebs, mravalferovani politikuri garemos garantiaa da SesaZlebeli iqneba, am saxiT opoziciuri Zalebi qveynis marTvaSi CaerTon. aseTi sis-tema sxva berketebTan erTad Zlieri prezidentis institutsac daabalan-sebs.

„magaliTad, Tu prezidents ga-dasaxadis Semcireba surs, man es uproblemod damoukideblad unda SeZlos. xolo gadasaxadis momate-bis SemTxvevaSi, sakiTxi gansaxilve-lad parlaments unda gadaeces da ufro meti regulaciebi CaerTos gadawyvetilebis miRebis procesSi“, _ ambobs ramiSvili. is Seecdeba, rom misi mosazrebebi maqsimalurad miawodos komisias da sakonstitu-cio cvlilebas misTvis misaRebi forma misces.

miuxedavad imisa, rogor daixveweba proeqti komisiaSi ucxoel eqsperte-bTan da veneciis kongresTan muSao-bis Semdeg, savaraudod, is saboloo saxes mainc parlamentSi miiRebs. par-laments mza dokumenti daaxloebiT seqtemberSi gadaegzavneba. 2010 wlis bolomde swored aq saxelisufle-bo umravlesoba gadawyvets, rogo-ri formiT moxdeba sakonstitucio cvlileba.

erTi SexedviT, sakonstitucio cvlilebebma saxelmwifos efe-qturi mowyoba unda gansazRvros, Tumca imis gamo, rom saparlamento umravlesoba xelisuflebis xelSia, mmarTveli Zala Seecdeba, swored is varianti gaitanos, romelic mas samo-mavlod Zalauflebas SeunarCunebs.

sakonstitucio komisiis kenWisyra-ze saparlamento umravlesobis sami-ve kandidatma sxvadasxva mosazreba gamoTqva. pavle kublaSvilma xma Sereul models misca, laSa Tor-diam _ saprezidento models, petre ciskariSvilma ki Tavi Seikava arCe-vanisgan. saxelisuflebo gundSi an dapirispirebaa, an jer bolomde ar aris SeTanxmebuli, vin SeiZleba ibr-Zolos ZalauflebaSi darCenisTvis 2013 wels.

faqtia, rom Tu mixeil saakaSvils xelisuflebaSi darCena surs, maSin mis gegmebSi aranairad ar jdeba ra-miSvilis Zlieri saprezidento mmar-Tveloba, radgan mesame vadiT prezi-dentad kenWisyris ufleba ar aqvs. saakaSvilisTvis Zalauflebis Sesa-narCuneblad is proeqtia misaRebi, rac komisiam ukve miiRo da romelic Zlieri premier-ministris instituts iTvaliswinebs.

politika

26 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 29: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

studenturi aqtivizmi saqarTveloSisaubrebi liberalizmze

imisaTvis, rom Caketili wre gairRves da administraciasa da studentebs Soris

ormxrivi komunikacia Sedges, pirveli nabiji studentebma unda gadadgan.

giorgi cxadaia

rodesac viwyebT saubars qarTveli studentebis samoqalaqo aqtivizmze, pirvel rigSi, gasuli saukunis 90-iani wlebis dasawyisis movlenebi gvaxsendeba. ufro uaxloes warsul-Si ki moZraoba „kmara“ arsebobda, romelic SevardnaZis reJimis Se-cvlas iTxovda. pirvel SemTxvevaSi, protestebi spontanuri da stiqiuri iyo, meoregan ki _ winaswar dagegmi-li da organizebuli. 90-iani wlebis dasawyisis studentebs finansuri mxardaWera ar hqondaT, maSin ro-desac „kmara“ ucxouri fondebidan iRebda grantebs. erTni naciona-lur damoukideblobas iTxovdnen, meoreni _ demokratiul reformebs. miuxedavad am gansxvavebisa, orive moZraobas aerTianebda is, rom kon-

centrirebuli iyo sazogadoebis politikuri da socialuri suraTis Secvlaze da Tavad universitetTan dakavSirebuli reformebis ganxor-cielebaze. magaliTad, 90-ianebis dasawyisSi studentebi universite-tis damoukideblobas iTxovdnen, „kmaras“ dros ki korumpirebuli le-qtorebisgan gaTavisuflebas. dRes qarTuli universitetebis Sida pro-blemebi bevri studentisTvis isev aqtualuria, magram ratomRac msgav-si tipis organizaciebi da moZraobe-bi aRar iqmneba.

vidre problemis mizezebis gan-xilvaze gadaval, Tavad problemis aRweras Sevecdebi. magaliTisTvis, Tbilisis saxelmwifo universitetis da ilias saxelmwifo universite-

tis SemTxvevebs ganvixilav, radgan saxelmwifosgan dafinansebuli uni-versitetebis sistemis gaumjobeseba, maTi xelmisawvdomobidan gamomdina-re, qarTveli studentebisTvis meti sikeTis momtani iqneba. studentebis umravlesoba isedac saxelmwifo uni-versitetebSi swavlobs da ara ker-ZoSi (Tbilisis teqnikuri universi-teti da samedicino universiteti, Tsu-s da ilias universitetebTan erTad, erT-erTi yvelaze mravalri-cxovani saswavleblebia).

2003 wlis „vardebis revoluciis“ Semdeg Tbilisis saxelmwifo univer-sitetSi masobrivi reformebi daiwyo. Sedegad, misaRebi gamocdebi gacile-biT ufro obieqturi da samarTliani gaxda, xolo universitetis SigniT

studentebi ilias saxelmwifo universitetis win, Tbilisi, 13 maisi 2010

fo

to

mar

ika

qoCi

aSvi

li

27liberali . maisi 2010 . № 30

Page 30: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

korufciis done sagrZnoblad Sem-cirda, zogierTi SefasebiT, srulad moispo. profesorebis nawili samsa-xuridan daiTxoves da axali leqto-rebis miReba daiwyes. Sedegad, bevrma axalgazrda kadrma Seavso asistent profesoris, asocirebuli profe-sorisa da, zogierT SemTxvevaSi, sruli profesoris Tanamdebobebi. ilias universiteti ucxo enebisa da pedagogiuri intitutebis gaerTia-nebis bazaze Seiqmna da masSic gan-sakuTrebuli adgili axalgazrda profesor-maswavleblebma daikaves. erovnuli gamocdebis Sedegad uni-versitetebSi Zalian bevri studenti miiRes. magaliTad, iuridiul, so-cialur da politikur mecnierebaTa fakultetebze, TiToeulze daaxlo-ebiT 500 pirvelkurseli iyo. dRes ukve bakalavriatis oTxive kursis studentebi erovnuli gamocdebis Cabarebis gziT arian moxvedrilni. universitetebSi studentebis ricxvi auditoriebis, leqtorebis da admi-nistraciuli TanamSromlebis rao-denobasTan aSkarad Seusabamoa. miu-xedavad mravalmxrivi problemebisa, universitetis TviTmmarTvelobebi, magaliTad, administraciuli perso-nalis gazrdasa da saleqcio ganri-gis metad organizebas ki ar iTxoven, aramed pasiur organizaciebad rCe-bian, romlebic zogierT SemTxvevaSi

universitetebis administraciasTan mWidrod TanamSromloben. damouki-debeli organizaciebi ki, romlebic administraciis winaSe studentebis saCivrebs da moTxovnebs wamoayeneben, faqtobrivad, aRar iqmneba.

mizezi, ris gamoc TviTmmarTve-lobebi administraciasTan harmo-niul urTierTobaSi arian, erTi mxriv, universitetebis politiza-ciis maRali xarisxia da, meore mxriv is, rom Tavad studentebs naklebad aRelvebT TavianTi saswavleblis problemebis artikulacia. isini be-

vrs wuwuneben arsebul probleme-bze, magram rodesac vinme xmis amo-Rebisken mouwodebs, ufro xSirad erTi da imave argumentiT cdiloben Tavisi umoqmedo poziciis gamar-Tlebas: sizarmaciT. sinamdvileSi problema studentebis sizarmace ki ara, swavlisadmi maTi damokidebu-lebaa. universiteti, rogorc ins-tituti (institutis sociologiuri ganmartebiT _ statusebisa da role-bis erToblioba), miuxedavad uamravi reformisa da dadebiTi cvlilebisa, jer kidev totalitarul sabWoTa kavSirSi Camoyalibebuli dawesebu-lebaa, sadac leqtoris, studente-bis da administraciis personalis uflebebi da movaleobebi Sesabamis yaidazea gawerili. magaliTad, Tsu-s mesame kursis studenti, Tako kakaba-Ze aRniSnavs, rom rodesac studente-bs maTive uflebebis da am uflebebis ZalaSi moyvanis Sesaxeb esaubreba, erTi da igive pasuxi esmis: „zedmeti problemebis Seqmna ar gvinda“. aseTi damokidebuleba nawilobriv skole-bidan modis, sadac xSirad maswavle-blebsa da moswavleebs Soris TiTq-mis „mmarTveli-qveSevrdomis“ tipis urTierTobebia damyarebuli, nawi-lobriv ki iqidanac, rom studentebs sakuTari damoukidebloba srulad gaazrebuli ar aqvT: TbilisSi mcxo-vreb studentebs ar uwevT ojaxis-

gan damoukideblad arseboba, xolo regionebidan Camosuli studentebi, pirvel rigSi, ucxo garemosTan mor-gebiT arian dakavebulebi.

imisaTvis, rom Caketili wre gairRves da administraciasa da studentebs Soris ormxrivi ko-munikacia Sedges, pirveli nabiji studentebma unda gadadgan, radgan administraciam Tavis droze refor-mebis ganxorcieleba Tavad gada-wyvita. pirveli kursis studentebs eubnebodnen, rom sistema Seicvala da axla maTac aqvT uflebebi, ro-

melic SeiZleba administraciasTan urTierTobaSi gamoiyenon. ganaTle-bis reformis erT-erTi lozungi studentze orientirebuli swavle-ba iyo. sxvadasxva universitetebis administraciis warmomadgenlebi specialur konferenciebsa da tre-ningebze evropaSic ki dadiodnen, imisaTvis, rom iqauri gamocdileba gadmoeRoT.

sinamdvileSi, gamocdileba, romli-Tac dasavleTis universitetebi xel-mZRvaneloben, realuri da aqtiuri gamocdilebaa, anu konkretul is-toriul epoqebSi, sxvadasxva kul-turuli, socialuri da politikuri faqtorebis zemoqmedebiT Camoya-libebuli. magaliTad, aSS-s uni-versitetebis sistema 70-ian wlebSi radikalurad Seicvala, rodesac kon-servatoruli universitetebi ufro metad liberaluri da pluralistu-ri gaxdnen. 60-iani wlebis frangulma studenturma moZraobebma ki fran-guli umaRlesi ganaTlebis sistemis reformireba ganapiroba. am gamocdi-lebebis Sedegad Seqmnili normebis saqarTveloSi gadmoReba situacias avtomaturad ver gamoasworebs.

dasawyisSi aRvniSne, rom saqar-TveloSi studenturi aqtivizmi warsulSi angariSgasawev Zalas war-moadgenda, magram dRes ratomRac ukana planzea gadaweuli. saqme is aris, rom dRes Cven winaSe mdgari problema gacilebiT ufro rTuli da fundamenturia, vidre ubralod gareSe Semaferxebeli faqtorebis mimarT protesti. saqme exeba imis garkvevas, Tu ra damokidebuleba aqvT studentebs sakuTari gana-Tlebis mimarT, ra uflebebsa da movaleobebs grZnoben administra-ciis mimarT, da ramdenad aqvT una-ri, rom sakuTari Tavis organizeba Tavadve moaxdinon, swored im Teme-bis irgvliv, romlebic uSualod maTi swavlebis process exebaT. amgvari TviTSemecnebidan amozrdi-li studenturi moZraoba, qvemodan wamosuli popularuli moZraoba, SeiZleba warmatebuli reformebis garanti gaxdes, magram samwuxarod, jerjerobiT amis niSnebi naklebad Cans.

studenturi aqtivizmi angariSgasawev Zalas warmoadgenda,

magram axla ukana planzea. dRes Cven winaSe mdgari problema

gacilebiT ufro rTuli da fundamenturia.

saubrebi liberalizmze

28 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 31: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

interesTa konfliqti Jurnalisturi gamoZieba

parlamentis 2008 wlis winasaarCevno sareklamo audio-video rgolebis damzadeba,

tenderis gareSe, prezidentis amJamindeli presspikeris meuRles da `mwvane

talRas~ daevalaT, sadac teqnikur direqtorad cesko-s Tavmjdomaris Zma

muSaobda.

studia `monitori~

iRebda, daemzadebina sareklamo saagitacio audio rgolebi da ga-neTavsebina radio `mwvane talRis~ nacionalur eTerSi. pirveli xel-Sekruleba _ 37 760 larze, xolo meore 41 407 larze gaformda. es xelSekrulebebi Sinaarsobrivad identuria, gansxvaveba mxolod TanxaSia.

am xelSekrulebebSi ar aris miTi-Tebuli, ramdeni audio rgoli unda daemzadebina `mwvane talRas~, aseve ganusazRvrelia erTi sareklamo rgolis Rirebuleba, rgolis Sina-arsi da dawvrilebiTi informacia valdebulebebis Taobaze.

50 aTas larze naklebi Rirebu-lebis mqone xelSekrulebis ga-formebas tenderis gamocxadeba ar esaWiroeba. SesaZloa, `mwvane tal-Ras~ amitomac gauformes 2 iden-turi xelSekruleba, romelTagan arc erTis Rirebuleba 50 aTass ar aRemateboda. Tumca, maSin moq-medi kanonmdeblobis mixedviT, am SemTxvevaSi fasTa kvotireba unda moexdinaT, anu sam mimwodebels SesTavazebda am momsaxurebis ga-wevas da vinc yvelaze dabal fass daasaxelebda, konkursSic is gai-marjvebda.

aRsaniSnavia, rom im dros, roca `mwvane talRasTan~ aRniSnuli xel-Sekrulebebi gaformda, cesko-s ma-Sindeli Tavmjdomaris levan Tarx-niSvilis Zma sandro TarxniSvili `mwvane talRaSi~ teqnikur dire-qtorad muSaobda.

`mwvane talRis~ redaqcias ko-

saqarTvelos prezidentma 2008 wlis saparlamento arCevnebi 21 maiss daniSna. man es TariRi arCe-vnebamde zustad 60 dRiT adre ga-moacxada.

drois simciris momizezebiT, cesko-m erT pirTan molaparakebis gziT SearCia is kompaniebi, rom-lebsac winasaarCevno saagitacio video da audio rgolebi unda da-emzadebinaT da SemdgomSi eTer-Si gaeSvaT. axalgazrda iuristTa asociaciis wevri Tamar gurCia-ni miiCnevs, rom cesko-s tenderi

unda gamoecxadebina da saamisod sakmarisi droc hqonda: `cesko-m ianvarSi ukve icoda, rom arCevne-bi gazafxulze Catardeboda. sanam prezidenti arCevnebis TariRs da-niSnavda, cesko-s SeeZlo tenderis gziT SeerCia kompaniebi, gadaewyvi-ta iuridiuli sakiTxebi, gansazR-vruliyo urTierTvaldebulebebi~.

`mwvane talRa~ cesko-m `mwvane talRasTan~ ori

xelSekruleba gaaforma, romelTa mixedviTac, kompania valdebulebas

cesko-s yofili Tavmjdomare levan TarxniSvili fo

to

int

erpr

esni

usi

29liberali . maisi 2010 . № 30

Page 32: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

mentarisTvis ramdenjerme davuka-vSirdiT, Tumca, araerTi mcdelo-bis miuxedavad, es ver movaxerxeT.

`yvela, vinc warmoadgens Semsyid-veli kompaniis interess da aris Semsrulebeli organizaciis warmo-madgenelis axlo naTesavi, CarTu-li xdeba interesTa konfliqtSi. am SemTxvevaSi, Semsyidvel kompanias levan TarxniSvili warmoadgenda, xolo misi Zma _ sandro TarxniS-vili `mwvane talRis~ warmomadge-nelia. interesTa konfliqti aSka-raa~, _ miiCnevs Tamar gurCiani.

Sps `oSxneli~eTerSi gasasvleli video rgole-

bis dasamzadeblad, aseve tenderis gareSe, ori kompania SeirCa _ Sps `oSxneli~ da Sps `kreativi~.

cesko-m kompania `oSxnels~ xuTi xelSekruleba gauforma da mas sa-mkerde niSnebis, saarCevno instru-qciebisa da saarCevno bukletebis, aseve 14 sainformacio klipis da-mzadeba daavala. saerTo jamSi, cesko-m Sps `oSxnels~ 237 967 lari gadauricxa.

gadaricxuli Tanxidan Sps `oSx-nelma~ ramdenime subkontraqti gaa-forma. liTonis samkerde niSnebisa da beWdviTi produqciis damzadeba

`oSxnelma~ sawarmoebs _ `ardieqs-sa~ da `TaTa soluSens~ SeukveTa.

Sps `kreativi~ cesko-m Sps `kreativs~ sami xel-

Sekruleba gauforma, Sesasrule-beli samuSaoebisTvis 238 030 lari gadauricxa da cameti video rgo-lis damzadeba daakisra. Sps `krea-tivis~ direqtori da erT-erTi da-mfuZnebelia giorgi ebraliZe.

`mwvane talRis~ msgavsad, Sps `kreativTan~ gaformebul xel-SekrulebebSi garkveuli detalebi

miTiTebuli ar aris. am proeqtis farglebSi, Sps `kre-

ativis~ mogebam daaxloebiT 27 000 lari Seadgina.

saswavlo satelevizio centribatoni zurab oSxneli, romelmac

Sps `oSxneli~ 2007 wlis 16 maiss daafuZna, amavdroulad ilia WavWa-vaZis universitetis saswavlo sate-levizio centris damfuZnebelia. batoni oSxnelis garda, Sps `oSx-nelSi~, `kreativsa~ da saswavlo sa-televizio centrSi erTdroulad muSaobdnen:

1. aleqsandre baevi, 2. goCa lor-TqifaniZe, 3. zurab cukilaSvili, 4. giorgi ebraliZe, 5. zurab oSxne-li, 6. giorgi wiqariSvili, 7. izabe-la zarnaZe, 8. Tamar talaxaZe. amas adasturebs am sami kompaniis saxel-faso uwyisebi.

paralelebi Sps `oSxnels~, `kreativsa~ da satelevizio centrs Soris

Sps-ebma _ `kreativma~ da `oSx-nelma~, teqnikis gamoyenebis miz-niT, saijaro xelSekruleba giorgi martaSvilTan gaaformes. saijaro xelSekrulebis Rirebulebam, Sesa-bamisad _ 14000 da 4800 lari Se-

adgina.Sps `kreativma~ saofised goCa

cukilaSvilisgan TbilisSi ak. we-reTlis 55, 1 korp. samoTaxiani bina # 96 erTi TviT iqirava, sa-fasurad ki erT TveSi 4000 lari gadauxada. goCa cukilaSvili aris zurab cukilaSvilis Zma, romelic zurab oSxnelTan erTad muSaobs Sps `oSxnelsa~ da ilia WavWavaZis universitetis saswavlo satelevi-zio centrSi.

`wereTlis gamzirze binis fasi SeiZleba yofiliyo 400 laridan,

Tu Zalian kargi remonti eqneboda, 450 aSS dolari, magram 4000 lari erT TveSi warmoudgenelia. rogo-ri garemontebulic unda yofiliyo es bina. es gaberili fasia~, _ ambo-bs uZravi qonebis saagentos warmo-madgeneli neli goguaZe.

Sps `kreativma~ goCa cukilaS-vilisgan erTi TviT 1996 wlis ga-moSvebis avtomobili `opel omega~ iqirava da, sanacvlod, 3400 lari gadauxada. am Tanxidan cukilaS-vils 300 litri benzini unda See-Zina, danarCeni mogebas Seadgenda.

Cven ramdenime taqsis mZRols ga-vesaubreT. maTi TqmiT, erTi TviT aseTi avtomanqanis daqiraveba ma-qsimum 900 lari SeiZleba dajdes. Tu amas benzinis fulsac davuma-tebT, romelic xelSekrulebaSia miTiTebuli, 300 litri sawvavis ma-qsimaluri fasi misi markis gaTva-liswinebiT 500 larze cota meti eRireboda. saerTo jamSi, avtomo-bilis ijara, 300 litri benziniT, maqsimum, 1400 lari unda yofiliyo da ara 3400, rogorc xelSekrule-baSia miTiTebuli.

Cven cesko-s amJamindel Ta-vmjdomares zurab xaratiSvils vkiTxeT, Tu ra kriteriumiT Seir-Ca video rgolebis dasamzadeblad

iseTi kompaniebi, romlebsac amis gasakeTeblad aranairi teqnikuri baza ar aRmoaCndaT.

`Sps `oSxneli~ da Sps `kreativi~ sareklamo samuSaos Sesrulebis-Tvis SeirCa cesko-sTan warsuli gamocdilebidan gamomdinare. am-denad, cesko araTu dainteresda, aramed qmediTi urTierToba hqon-da kompaniebTan da misTvis cnobi-li iyo maTi saqmianobis, teqnikuri saSualebebisa da kompetenciis Se-saxeb~, _ gvipasuxa xaratiSvilma.

zura cukilaSvili saswavlo sa-

50 aTas larze naklebi Rirebulebis mqone xelSekrulebis gaformebas tenderis

gamocxadeba ar esaWiroeba. SesaZloa, `mwvane talRas~ amitomac gauformes

2 identuri xelSekruleba, romelTagan arc erTis Rirebuleba 50 aTass ar

aRemateboda.

Jurnalisturi gamoZieba

30 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 33: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

Jurnalisturi gamoZieba momzadebulia studia `monitoris~ proeqtis farglebSi.Jurnalisturi gamoZieba ganxorcielda evrokavSiris finansuri mxardaWeriT.

Jurnalisturi gamoZieba

televizio centris direqtoris, zurab oSxnelis moadgilea. Sps `kreativsa~ da Sps `oSxnelSi~ ki winasaarCevno saagitacio periodSi ganaTebis specialistad aris ga-formebuli.

Cven zura cukilaSvils gavesau-breT:

_ sami welia, saswavlo satelevi-zio centrSi vmuSaob.

_ teqnikuri mimarTulebiT Tu gimuSaviaT?

_ ara._ ganaTebis specialistad?_ ara._ Sps `kreativSi~ da Sps `oSxnel-

Si~ Tu iyaviT dasaqmebuli odesme?_ diax._ ra gevalebodaT?_ klipebs ganaTeba xo sWirdeba,

xoda ai, magas vakeTebdi. _ Tavad ar miTxariT, rom gana-

Tebis specialistad ar gimuSaviaT?_ ganaTebis specialisti aris,

stolbaze rom dgas da kabelebi gayavs... is, rom qarxnuladaa da-mzadebuli, viyide, SevarWe da gava-naTe, is mag specialobaSi ar Sedis.

zura cukilaSvilma Sps `oSxnel-sa~ da Sps ̀ kreativSi~ ganaTebis spe-cialistad muSaobis dros, anu misi sityvebiT, `SerWoba-ganaTebisTvis~ orive kompaniaSi erTad, xelfasis saxiT, 4000 larze meti miiRo.

goCa cukilaSvili ki, romelTa-nac Sps `kreativma~ binisa da man-qanis saijaro xelSekruleba gaa-forma, rogorc ukve vTqviT, zura cukilaSvilis Zmaa.

`unda dadgindes, ra Rirs rea-lurad `opel omegas~ erTi TviT daqiraveba, ramdenad SeiZleba iqi-ravo bina wereTlis gamzirze da Tu dadgindeba, rom araadekvatu-ri, xelovnurad gazrdili Tanxaa gadaxdili, maSin es aris ukve ara ubralo samarTaldarRveva, ara-med sisxlis samarTlis danaSauli da, Sesabamisad, pasuxi unda moeki-TxoT. unda dadges rogorc cesko-s, aseve Sps `kreativis~ pasuxismge-blobis sakiTxi~, _ ambobs Tamar gurCiani.

am orive kompaniaSi maSin prezi-dentis amJamindeli presspikeri ma-

nana manjgalaZec muSaobda. zurab oSxneli misi meuRlea. manana manj-galaZem Sesrulebuli samuSaosTvis 20 000 larze meti aiRo. im dros manana manjgalaZe `rusTavi 2-is~ sainformacio gadacemis wamyvani gaxldaT. arCevnebidan daaxloebiT erT Tvis Semdeg manjgalaZe `te-leimedis~ sainformacio gadacemis ufrosad daniSnes. dRes ki prezi-dentis presspikeria.

zurab oSxnelma gviTxra, rom ma-nana manjgalaZes orive kompaniaSi sareklamo teqstebis redaqtire-ba evaleboda. Tavad manjgalaZem gviTxra, rom proeqtis koordina-toric iyo da miRebul 20 aTassac adekvatur anazRaurebad miiCnevs.

`detalebSi ar maxsovs, ra da ro-gor iyo, magram maxsovs, rom iyo saparlamento arCevnebi da vasru-lebdi prodiuseris movaleobas. amavdroulad, viyavi am proeqtis koordinatoric. redaqtirebasac vakeTebdi, Tumca ase aris Tu ara dazustebiT aRniSnuli dokumen-taciaSi da weria Tu ara es xel-SekrulebaSi, ar maxsovs. es iyo im gaweuli samsaxuris adekvaturi anazRaureba~, _ ambobs presspikeri.

studia `monitorma~ cesko-s ofi-cialuri weriliT mimarTa, sadac daqiravebuli kompaniebis mier ga-daricxuli Tanxis gankargvis ofi-cialur dokumentacias, saxelfaso uwyisebsa da subkontraqtebs iTxo-vda. Tumca cesko-m am informaciis mowodeba im martivi mizezis gamo ver SeZlo, rom mas es dokumenta-ciebi ar gaaCnda.

`saxelfaso uwyisebi an nebismie-ri finansuri dokumenti, romelic naTel suraTs Segviqmnida am kompa-niis saqmianobis Sesaxeb, ar gvaqvs~, _ acxadebs zurab xaratiSvili.

ufro metic, oficialur weril-Si, romliTac cesko-m gvipasuxa, weria, rom cesko ar aris ufleba-mosili, flobdes kerZo kompaniis

saxelfaso uwyisebsa da sxva finan-sur dokumentacias.

`cesko valdebulia, TiToeuli daxarjuli TeTris kontroli ga-naxorcielos. amisTvis maT saSua-lebebi aqvT. sxva sakiTxia, cesko xelSekrulebebs da daxarjul Tanxebs Segnebulad Tu ar amowme-bs; xolo rodesac amas ar akeTebs, arsebobs Sesyidvebis saagento da saqarTvelos kontrolis palata, romlebic aucileblad unda dain-teresdnen am faqtiT~, _ ambobs Tamar gurCiani.

Sps `oSxneli~ 2010 wlis adgilo-brivi arCevnebis winasaarCevno sa-reklamo agitaciaSi monawileobas gegmavda, Tumca zurab oSxnelma gviTxra, rom masTan xelSekrule-ba aRar gaaformes, ris erT-erT mizezad studia `monitoris~ mier misi saqmianobiT daintereseba ga-xldaT.

`Tqven xarT erT-erTi mizezi da Tqveni proeqti, romelmac me dRes damakargvina winasaarCevno klipebis dakveTa. Tqvenma gamo-Cenam, etyoba, cesko-s axali Ta-vmjdomare SeaSina. warmoidgine, win rom ori produqti dagidon da giTxran: erTi 10 lari Rirs da me-ore igive produqtze _ 2 lar-na-xevari. yvela normaluri adamiani xom 2.50 larian produqts iyidis, magram me ase vTvli, rom im adamia-nebs raRacebis SeeSindaT, radgan Tema gaxmaurda.

`vidre Tqveni gundi amis kvlevas daiwyebda, me sityvieri SeTavazeba gavukeTe cesko-s, rom klipebs da-vamzadebdi da mzad iyvnen, dakveTa moecaT.

mere uari miTxres. SeiZleba imis gamoc, rom cesko-s axali Tavmjdo-mare hyavs da mas sxvanairi xedvebi aqvs. Tumca, zustad ar vici, magram erT-erTi mizezi namdvilad xarT~, _ gviTxra prezidentis presspike-ris meuRlem zurab oSxnelma.

31liberali . maisi 2010 . № 30

Page 34: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

kontrolis palata VS mTavroba ekonomika

yvela momdevno wlis biujeti winas erTgvari gagrZelebaa. amdenad, 2010 wlis biujetze

saubrisas didi mniSvneloba eniWeba winamorbedi wlis mdgomareobasac; miT ufro, rom 2009

pirveli postsaomari weli iyo da misi biujetic _ ormagad niSandoblivi.

revaz sayevariSvili

SarSandeli mTavari safinanso doku-mentis kritikul analizs sakmaod didi mniSvneloba aqvs; miT ufro, Tu amas saxelmwifo organo akeTebs da miT ufro, Tu is marTlac kritikulia. amjerad swored amgvar SemTxvevasTan gvaqvs saqme: 2009 wlis biujetis Ses-ruleba da misi Tanamdevi procesebi sakmaod mwvaved kontrolis palatam gaakritika.

palatam, upirvelesad, saqarTvelos sagareo valebis permanentuli zrda gaumarTleblad miiCnia. misi Sefase-biT, saqarTvelos mTavrobam bolo erT weliwadSi imaze meti sagareo vali aiRo, vidre saWiro iyo. kerZod, erTi wlis ganmavlobaSi sagareo valis zrda 1 miliard lars aWarbebs, rac niSna-vs, rom finansuri krizisis pirobebSi, mTavrobam arsebuli resursebis swori mobilizeba da gadanawileba ver moa-xdina. winaaRmdeg SemTxvevaSi, am mocu-lobis sagareo valis aReba saWiro ar gaxdeboda (cnobisaTvis: sagareo valma 1 maisisTvis ukve 6 miliard 236 milion lars gadaaWarba).

aranakleb sayuradReboa kontrolis palatis sxva pretenziebic. kerZod, palatam araerT saxelmwifo uwyebas

mniSvnelovani finansuri darRvevebi aRmouCina. palatam mxarjavi uwyebebis Semowmebis Sedegad daaskvna, rom maT umetesobaSi Zveli davalianebebia. ama-ve dros, darRvevebi sxvadasxva uwye-bis mier biujetis Sesrulebis Sesaxeb momzadebul angariSebSic gamovlinda. magaliTad, aRmoCnda, rom ekonomikis saministros angariSSi finansuri aqti-vebis zrda ar aqvs asaxuli. regionuli ganviTarebis saministros ki `aTasw-leulis gamowveva saqarTvelos~ xar-jebi ara aqvs dafiqsirebuli. garemos dacvis saministros mimdinare daniSnu-lebis grantebi ar aqvs warmodgenili. finansur dokumentaciaSi darRvevebi aqvT jandacvis da energetikis saminis-troebs da uzenaes sasamarTlos. amave dros, kontrolis palatis daskvniT, xSirad angariSgebebi arazusti da ara-realuria. es ki sabolood sabiujeto procesis mniSvnelovan naklovanebebs iwvevs, rac sakmaod didi problemaa.

paralelurad, aranakleb proble-mebs qmnis saxelmwifo uwyebebis mier sajaro samarTlis iuridiuli pirebis gaxSirebuli dafuZneba. kontrolis palatam daadgina, rom qveyanaSi aseTi ukve 2 100 erTeuli arsebobs da ki-dev matulobs, radgan saxelmwifos an TviTmmarTveli erTeulebis mier saja-ro samarTlis iuridiuli pirebis da-fuZnebam, zrdadi da sabiujeto Tval-sazrisiT, arasasurveli tendenciis saxe miiRo.

kerZod, sajaro samarTlis iuridiu-li piris momsaxurebis Sedegad miRe-buli Semosavali, biujetis nacvlad, sxvadasxva sabanko angariSebze ileqeba, rac uaryofiT gavlenas axdens biuje-tis dagegmva-Sesrulebaze.

2009 wlis biujetis proeqtis pir-vel variantSi finansTa saministros

erT-erTi prioriteti swored sajaro samarTlis iuridiuli pirebis monace-mTa bazis dadgena iyo. Tumca biujetis Semdeg proeqtebSi da miRebul kanonSi es sakiTxi saerTod aRar figurirebs.

arada, sajaro samarTlis iuridiuli pirebis ricxvi nawvimarze sokoebiviT izrdeba da sul ufro did masStabebze gadis. magaliTad, aprilidan Semosav-lebis samsaxuric ki sajaro samarTlis iuridiuli piria, rac mis biujetTan damokidebulebas Tvisebrivad gansxva-vebul reJimSi ayenebs.

kidev erTi mtkivneuli wertili mTa-vrobis sarezervo fondia. mis Sesaxeb informaciac arasodes srulyofili ar aris. kontrolis palatis infor-maciiT, fondis angariSSi asaxuli ar aris milionobiT laris gamoyofis Sesaxeb gankargulebebi; arasrulia in-formacia regionebSi gansaxorciele-beli proeqtebis fondis xarjvazec da arc is aris dadgenili, Seesabameboda Tu ara mTavrobis gadawyvetilebebiT fulis xarjva fondis pirdapir daniS-nulebas. amasTan, kontrolis palatas miaCnia, rom rigi fondebi (magaliTad, regionulebi), Tavisi daniSnulebidan gamomdinare, aseve sarezervo fonde-bia. amitom saWiro ar aris qveyanaSi erTi da igive funqciis mqone ramdeni-me fondis arseboba.

mokled, kontrolis palatam, pra-qtikulad, mTeli sabiujeto proce-si da misi sakvanZo detalebi daiwuna. Tumca, ramdenad moxdeba am SeniSvnebis gaziareba, Zalian Zneli saTqmelia: fi-nansuri darRvevebi isev yvela aRmas-rulebel uwyebaSia, samTavrobo fon-debi kvlavac sruliad ukontrolod ixarjeba, sajaro samarTlis iuridiu-li pirebi isev waRma-ukuRma fuZndeba, sagareo valebis odenoba ki kvlavac

32 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 35: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

warmatebiT imatebs.sagareo valebis gazrdili odenobiT

mobilizebas sxvebTan erTad cnobili garemoebac ganapirobebs _ dacemuli ekonomikuri aqtivobis gamo, sabiu-jeto Semosavlebi iklebs. Tumca, ra gzebiTac saxelmwifo cdilobs maT gazrdas, es grZelvadian perspeqtivaSi kidev ufro didi problemebis momaswa-vebelia.

ukve farTod gavrcelda Semosav-lebis samsaxuris Tbilisis sagadasaxa-do inspeqciis 26 Tebervlis brZaneba, romlis Tanaxmadac, Tbilisis sagada-saxado inspeqcia avalebs mis raionul struqturebs, yvela raionSi mdebare savaWro dawesebulebasa da warmoeba-Si Catarebul iqnas Semowmeba da maTze ganxorcieldes jarimebi. sasaqonlo zednadebisa da salaro aparatebis Se-mowmebis mizniT, aTasze meti mcire da saSualo sawarmo dajarimda, ris Sem-degac maTi nawili saerTod daixura. daixura mTeli informaciac, romelic am periodis Semowmebebs da saxelmwi-fos mxridan ganxorcielebul sanqcie-bs ukavSirdeba.

zogadad, sabiujeto procesebis nawilobrivi tabuireba is sakiTxia, romelic droTa ganmavlobaSi sul ufro aqtiurad iCens Tavs da axal-axal dadasturebebs poulobs xolme. magaliTad, axla im novaciis moyvanac kmara, romelic saxelmwifo Sesyidve-bis sferoSi unda dainergos. amieridan saxelmwifo Sesyidvebis ganxorcieleba eleqtronuli formiTac iqneba SesaZ-lebeli, rac TavisTavad udavod winga-dadgmuli nabijia.

magram am wingadadgmuli nabijis ukan erTi Zalian mniSvnelovani pro-blema ibadeba, kerZod is, rom am pro-cess amieridan ukve ara kanoni, aramed iusticiis ministris brZaneba daaregu-lirebs. dRemde saxelmwifo Sesyidve-bze auqcioni sagangebo kanoniT regu-lirdeba, magram es cvlileba sakiTxs ufro `dabal doneze~ daaregulirebs.

Sesabamisi kanonproeqti `saxelmwifo Sesyidvebis Sesaxeb~ kanonSi cvlile-bebisa da damatebebis Setanis Taobaze ukve mzad aris.

kanonproeqtis Tanaxmad, SesaZle-beli xdeba saxelmwifo Sesyidvebze auqcionis eleqtronuli formiT Ca-

tareba. auqcionis wess ki iusticiis ministri brZanebulebiT gansazRvravs. dRes es procedura kanoniT aris gawe-rili da, Sesabamisad, darRvevac kano-niTve isjeba.

axal kanonproeqtSi aseve aRniSnu-lia, rom moxdeba saxelmwifo Sesyid-vebis eleqtronulad ganxorciele-bisTvis saqonlis momsaxurebisa da samSeneblo samuSaoebis mimarT erTgva-rovani midgomebis danergva, aseve dad-genili monetaruli normebis koreqti-reba. kerZod, eleqtronuli tenderis SemTxvevaSi, monetaruli zRvari Sead-gens 200 aTasi laris Rirebulebis da zeviT Sesyidvis saSualebas, 200 aTas laramde Rirebulebis Sesyidvaze ki tenderi gamartivebuli sistemiT Ca-tardeba. da, rac mTavaria, wess ukve iusticiis ministri gansazRvravs.

sainteresoa isic, rom, Sesyidvebis SemTxvevaSi, martivdeba interesTa konfliqtis sakiTxi. kanonproeqtiT gansazRvrulia, rom „interesTa kon-fliqtad ar CaiTvleba im fizikuri da iuridiuli pirebis mier SesyidvaSi mo-nawileoba, romlebic pretendentebis saxiT monawileobdnen am SesyidvasTan dakavSirebul saproeqto momsaxure-bis SesyidvaSi“. mokled, saxelmwifo Sesyidvebis kanonmdeblobaSi dagegmi-li cvlilebebi procesis gamWvirvalo-bisken mimarTul nabijad Znelad Tu Sefasdeba.

aseve sakmaod uWirT saqarTveloSi mimdinare procesebis pozitiurad aR-qma im Semfaseblebs, romlebic qveynis sainvesticio mimzidvelobas akvirde-bian. arada, investiciebis mozidvis ga-reSe, qveyanas krizisidan swrafad ga-mosvla rom gauWirdeba, didi mtkiceba ar unda.

`saqarTvelos erT-erT yvelaze msxvil firmaSi xangrZlivi sagadasa-xado davis Semdeg menejmentis uweso cvlilebam erTi signali gaagzavna _ SesaZloa, biznesis keTeba am qveyanaSi sulac ar aris iseTi ioli, rogorc dRevandeli mTavroba potenciur in-vestorebs arwmunebs~, _ wers Busi-

nessneweurope da magaliTad `Tibisi bankisa~ da „elit eleqtroniqsis“ da-pirispireba mohyavs.

gamocema aRniSnavs, rom saqarTvelo mTeli ZaliT cdilobs, ukan Seityu-os is ucxouri investiciebi, romelTa meSveobiTac ruseTTan omamde da glo-balur ekonomikur krizisamde qveynis ekonomikurma zrdam weliwadSi 12%-s gadaaWarba. „maCveneblebi, romlebic martis Sua ricxvebSi gamoqveynda, adasturebs, rom 2009 wels pirdapiri ucxouri investiciebi 51%-iT Semcir-da. 2009 wels is 759 milion dolaram-de daeca, maSin rodesac 2008-Si _ 1,6 miliards, xolo 2007 wels 2 miliard dolarze mets Seadgenda“, _ wers ga-mocema.

avtori aseve aRniSnavs, rom premier-ministri nika gilauri 2009 wlis bo-los londons, niu-iorks da abu-dabis ewvia, raTa xazi gaesva qveynis ekonomi-kis dasavlur yaidaze gardaqmnisTvis, xolo oqtombris Semdeg mTavroba xmamaRla acxadebs im „Tavisuflebis aqtis~ Sesaxeb, romelic konstitu-ciur cvlilebebs moiTxovs. am cvli-lebebis Tanaxmad, saxelmwifo xarje-bi mSp-s 30%-mde, biujetis deficiti 3%-mde izRudeba, xolo sagareo valma 60%-s ar unda gadaaWarbos, Tumca es aqti jer kidev misaRebia.

„elit eleqtroniqsis“ problemebze saubrisas Businessneweurope-s sagadasa-xado kodeqsis is Sesworeba mohyavs, romelic, sagadasaxado davebis warmo-qmnis SemTxvevaSi, xelisuflebas anga-riSebisa da qonebis gayinvas uadvilebs. am Sesworebebis miRebamdec, jer kidev 2009 wlis maisSi msoflio bankis anga-riSSi saqarTvelos sawarmoo seqtorze naTqvami iyo, rom arsebobs „gavrcele-buli gancda imisa, rom sagadasaxado samsaxurebi zedmetad agresiulebi arian gadasaxadebis jarimebis Sekrebis procesSi im kompaniebTan dakavSirebiT, romlebic yvelafers akeTeben, raTa ka-nonTan SesabamisobiT imoqmedon da ama-ve dros zedmetad ayovneben saCivrebis ganxilvas“.

statia momzadda evrokavSiris finansuri daxmarebiT, brita-nul-qarTuli profesiuli qselis mier ganxorcielebuli CSE-PFM proeqtis farglebSi. statiis Sinaarsze pasuxismgebelia Jurnali `liberali~. statia ar warmoadgens evrokavSiris an britanul-qarTuli profesiuli qselis pozicias.

33liberali . maisi 2010 . № 30

Page 36: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

aRiarebis procesi CixSiakonfliqtebi

soxumSi Relaven imis gamo, rom afxazeTis aRiarebis procesi Seferxebulia.

svetlana aviZba

soxumis xelisufleba ar gamori-cxavs, rom uaxloes momavalSi afxa-zeTis aRiarebis momxre qveynebis ri-cxvs bolivia da ekvadori Seematos.

afxazeTis sagareo saqmeTa mi-nistrma maqsim Rvinjiliam laTi-noamerikuli turnedan dabrunebis Semdeg ganacxada, rom `iq amierka-vkasiis respublikisadmi pozitiu-rad arian ganwyobilebi~.

Tumca, afxazi eqspertebi miiC-neven, rom procesi CixSi Sevida da xelisuflebis es gancxadebebi mxo-lod morigi aRiarebis momlodine afxazi xalxis dasaSoSmineblad ke-Tdeba.

gasuli wlis bolos respublikis xelisuflebam oficialuri Txovna gaagzavna ekvadoris dedaqalaq ki-toSi am sakiTxis ganxilvasTan daka-vSirebiT.

`Cven oficialuri weriliT miv-marTeT prezident rafael koreas, sadac vTxovdiT afxazeTis damou-kideblobis aRiarebas; aseve, werils axlda masalebi Cveni qveynis isto-riis Sesaxeb. amjerad ekvadoris mxare dawvrilebiT Seiswavlis Cven mier wardgenil masalebs da male amasTan dakavSirebiT gancxadebas gaakeTebs~, _ ganacxada afxazeTis sagareo saqmeTa uwyebis xelmZRva-nelma jer kidev dekemberSi.

Tumca, dRes Rvinjilia aRiarebs, rom ekvadoris oficialuri pasuxi kvlav ar Cans.

ukrainaSi xelisuflebis Secvlis Semdeg iyo molodini, rom kremli ukrainis axal prezidentTan vi-qtor ianukoviCTan ufro met saer-Tos gamonaxavda, vidre saakaSvilis pirad megobar iuSCenkosTan. Tumca, ianukoviCma calsaxad gamoacxada, rom `ukraina ormagi standartebis winaaRmdegia~... da `sayovelTaod

aRiarebuli saerTaSoriso wesebi yvelasTvis erTnairi unda iyos~.

afxazeTisa da samxreTi oseTis damoukidebel qveynebad aRiarebis procesis lobireba moskovma mas Semdeg daiwyo, rac 2008 wlis 26 agvistoSi Tavad aRiara maTi suve-reniteti.

sul male analogiuri gadawyveti-leba miiRo nikaraguam; kidev erTi wlis Semdeg ki afxazeTisa da sa-mxreTi oseTis damoukidebel qvey-nebad miCneva gadawyvita venesuela-mac.

`afxazeTisa da samxreTi oseTis damoukideblobis aRiarebas sul ufro meti qveyana daiwyebs da ve-nesuela maTTvis impulsis mimcemi iqneba~, _ ganacxada maSin laTino-amerikuli qveynis prezidentma ugo Cavesma.

Tumca, afxazeTSi didi molodine-bis miuxedavad, mas Semdeg venesue-leli lideris winaswarmetyveleba mxolod erT qveyanaze axda _ 2009 wlis dekemberSi kunZulovanma sa-xelmwifom, naurum afxazeTis da-moukideblobis aRiarebis Sesaxeb ganacxada.

sadavo teritoriebis aRiarebiT moskovma principuli Sidapoliti-kuri gadawyvetileba miiRo da da-savleTis qveynebs sakuTari neba da potenciuri resursi daanaxa.

Semdgomma procesebma _ ruseTis mier amierkavkasiis axal respubli-kebTan politikuri, samxedro, eko-nomikuri da kulturuli urTier-Tobebis institucionalizaciam _ cxadyo moskovis mzadyofna, Tanmim-devrulad daicvas 2008 wlis agvis-toSi dakavebuli sakuTari pozicie-bi.

afxazeTSi kargad esmiT, rom msxvili politikuri moTamaSeebi _

iseTebi, rogoricaa _ evrokavSiri, aSS da CineTi _ samxreTi oseTisa da afxazeTis damoukideblobas ar aRiareben.

Tumca, afxazeTSi mouTmenlad elian morig `patara gamarjvebas~, roca kidev erTi, Tundac egzoti-kuri qveyana maT damoukideblobas cnobs.

afxazi eqspertebi amboben, rom aRiarebis procesi didwilad ru-seTzea damokidebuli. is, rom kre-mlis liderebs dasavleTi eWvis TvaliT uyurebs da ruseTis mimarT geopolitikuri mxardaWera ar arse-bobs, mniSvnelovnad amcirebs mso-flios sxva qveynebis mier afxaze-Tis aRiarebis SesaZleblobas.

aSkaraa, rom ramdenime laTino-amerikuli qveynis mier afxazeTis aRiarebam Tbilisi SeaSfoTa. es imaSi gamoixata, rom Tbilisma am qveynebTan diplomatiuri kavSire-bis damyareba daiwyo. saqarTvelos prezidentis mixeil saakaSvilis bolo viziti kosta-rikaSi axali prezidentis inauguraciaze, sadac sxva samxreTamerikeli liderebic imyofebodnen, savaraudod, aRiare-bis process sasikeTod ar waadgeba.

moskovisTvis aseve mtkivneul sakiTxad rCeba minskis gaurkveveli pozicia, romelic sul samomavlod debs amierkavkasiis ori respubli-kis statusis ganxilvas.

statia momzadebulia hainrih biolis

fondis mxardaWeriT. am publikaciaSi

gamoTqmuli Sexedulebebi da

mosazrebebi ar aris aucilebeli,

gamoxatavdes hainrih biolis fondis

Sexedulebebs.

34 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 37: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

medvedevis ori weli mezoblebi

orwliani mmarTvelobis ganmavlobaSi yvelaze liberaluri, rac ruseTis

prezidentma medvedevma gaakeTa, internet sivrceSi sakuTari blogis

gaxsna iyo.

sofo bukia

ori wlis win putinis memkvidred dasaxelebuli dimitri medvedevis liberaluri imiji iluzias qmni-da, rom ruseTSi garkveuli cvli-lebebi daiwyeboda.

misi mmarTvelobidan ori wlis Tavze kvlav ar aris pasuxi kiTxva-ze _ SeZlebs Tu ara igi qveynis realuri mmarTveli gaxdes?

7 maiss, vidre wiTel moedanze faSizmze gamarjvebis 65-e wlis-Tavs pompezurad aRniSnavdnen, medvedevma gazeT `izvestiasTan~ interviuSi stalinze ilaparaka. stalini dRevandel ruseTSi is Temaa, romelic rusul sazogado-ebas umravlesobad da umcireso-bad hyofs.

`didi samamulo omi moigo Cven-ma xalxma da ara stalinma... ge-neralisimusma uamravi danaSauli Caidina sakuTari xalxis winaSe~, _ Tqva man.

2009 wlis dekemberSi ruseTis premier-ministrma vladimir pu-tinma stalini sruliad sxvagva-rad Seafasa: `veravin esvris qvas maT, vinc im gamarjvebis saTave-Si idga, radgan omi rom wagvego, Cvens qveyanas es bevrad ufro ka-tastroful Sedegs moutanda~.

es erT-erTi yvelaze TvalsaCi-no magaliTia imisa, rom medvedev-sa da putins mTel rig sakiTxebSi uTanxmoeba aqvT.

stalinis rolis Sefaseba princi-puli uTanxmoebebis rangSi gadis, radgan `didi beladi~ ruseTisTvis mxolod istoria ar aris. xelisu-flebaSi putinis mosvlis Semdeg ruseTSi sabWoTa warsulis gandi- dimitri medvedevi da vladimir putini

35liberali . maisi 2010 . № 30

Page 38: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

debis xana daiwyo, radgan `kagebes~ yofili TanamSromeli, romelic `ssrk-s daSlas meoce saukunis mTavar geopolitikur katastro-fas uwodebs~, cdilobs, sabWoTa warsuli qveynis gamaerTianebel `nacionalur idead~ aqcios.

sazogadoebrivi azris Seswavlis rusuli centris (vciom) mier Ca-tarebuli kvlevis mixedviT, ga-mokiTxulTa 75 procenti mizan-Sewonilad miiCnevs 9 maisisTvis ruseTis sxvadasxva qalaqSi sta-linis suraTebis gamokvras.

am fonze medvedevis gancxade-ba stalinze arapopularulia da metwilad saerTaSoriso sazoga-doebis gasagonad gakeTda, vidre _ Sida moxmarebisTvis. stalinze debatebiT medvedevma xazi gausva Tavis gansxvavebas putinTan.

medvedevsa da putins Soris br-Zola realuria. am brZolas ukve pirveli msxverplic hyavs da droebiTi gamarjvebulebic. jer-jerobiT am brZolis mogebis meti

Sansi putins aqvs. magram, arsebo-bs albaToba, rom Zalovnebsa da liberaluri ekonomikis momxre jgufebs Soris brZolaSi swored putinis imijma izaralos. manamde igi nebismier dapirispirebaSi ar-bitris rols TamaSobda, dRes ki Tavad xdeba mxare; anu miTi _ pu-tinis `politikaze maRla yofnisa~ da misi rogorc `nacionaluri li-deris~ Sesaxeb, SesaZloa, safrT-xis qveS dadges.

Tu putinis survili, isev gaxdes ruseTis prezidenti, met-nakle-bad naTelia, jerjerobiT bundo-vani rCeba medvedevis motivacia.

ar aris garkveuli, raSi ga-moiyenebs medvedevi im politi-kur wonas, romlis dagrovebasac cdilobs, gansakuTrebiT _ qveynis

farglebs gareT. faqtia, rom kremlSi aris Zala,

romelic medvedevs putinis al-ternativad momavalSic ganixila-vs. kremlis mTavari politteqno-logi gleb pavlovski, romelic manamde putinis mesame vadis ini-cirebaze muSaobda, dRes `exo moskvis~ eTerSi medvedevis Sesa-Zlo meore vadaze saubrobs.

daaxloebiT igive iniciativiT gamovida medvedevis mxardamWeri politikuri centris _ `Taname-drove ganviTarebis institutis~ xelmZRvaneli igor iurgensi. man Tqva, rom kargi iqneba, Tu 2012 wels putinsa da medvedevs Soris Ria da gamWvirvale konkurencia gaimarTeba. savaraudod, es iur-gensisa da pavlovskis mxolod piradi mosazrebebi ar aris da, rogorc minimum, elitis raRac na-wilis pozicias gamoxatavs.

ramdenime Tvea, rusuli inter-net sivrce gaivso rigiTi milicie-lebis videorgolebiT, sadac isi-

ni sistemaSi arsebul korufciasa da ganukiTxaobaze saubroben. ru-sul presaSi ibeWdeba interviue-bi saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministrTan da iwereba statiebi qarTuli policiis warmatebul reformaze. rogorc rusi komen-tatorebi aRniSnaven, es yvelafe-ri im piar-kampaniis nawilia, ro-melic medvedevis gundma ruseTis Ss ministris, raSid nurgalievis winaaRmdeg wamoiwyo.

nurgalievi putinis proteJea, brZola ki, romelic medvedevma daiwyo _ saxifaTo, radgan Zalo-vani struqturebi is sferoa, sa-dac mas, gegmis Tanaxmad, araferi esaqmeba.

medvedevi putinis sferoSi maSi-nac SeiWra, roca moskovis metro-

Si momxdari teraqtebis Semdeg usafrTxoebasTan dakavSirebiT garkveuli cvlilebebi ganaxor-ciela (transportSi usafrTxoe-bis gamkacreba, CrdiloeT kavka-siaSi axali Zalovanis daniSvna da teroristuli safrTxeebis skalis SemoReba). es imas niSnavda, rom am sferoSi aqamde arsebulma wesebma ar gaamarTla. terorizmi, Crdi-loeTi kavkasia da, gansakuTrebiT CeCneTi _ es putinis sferoa.

iseve, rogorc 2014 wlis soWis olimpiada da olimpiadasTan dakav-Sirebuli yvela sakiTxi. marTalia, vankuverSi rusi sportsmenebis sruli fiaskos Semdeg medvedevi yvela damnaSavis dasjiT daimuqra, realurad ki misi Zalebi mxolod olimpiuri komitetis xelmZRvane-lis Tanamdebobidan moxsnas eyo. sportis ministrma Tanamdeboba SeinarCuna.

2009 wlis ianvarSi, ukrainis `ga-zis omis~ dros, roca preziden-ti rusuli gazis momxmarebeli

qveynebis samitis mosamzadeblad saorganizacio sakiTxebs agvareb-da, premieri ukrainaSi Cavida da ministrTa kabinetis xelmZRvanel-Tan iulia timoSenkosTan piradad moagvara yvela problema. sazo-gadoebis TvalSi premierma kidev erTxel daamtkica, rom kritikul situaciebSi Seucvlelia. prezi-dentis dagvianebul iniciativebze ki presam bevri iqilika.

medvedevs putinis daCrdilva gauWirdeba. yvelaze saukeTeso Sansi, ruseTis srulfasovani li-deri gamxdariyo, medvedevs 2008 wlis agvistoSi hqonda. saqarTve-losTan omis sakiTxSi putinis po-ziciis gaziarebam mas es Sansi da-akargvina.

maT, visac medvedeviseuli cvli-

medvedevs putinis daCrdilva gauWirdeba. yvelaze saukeTeso Sansi, ruseTis

srulfasovani lideri gamxdariyo, medvedevs 2008 wlis agvistoSi hqonda.

saqarTvelosTan omis sakiTxSi putinis poziciis gaziarebam mas es Sansi

daakargvina.

mezoblebi

36 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 39: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

evropis adamianis uflebaTa sasa-marTlos gadawyvetilebiT, azerbai-janis xelisuflebam dauyovnebliv unda gaanTavisuflos terorizmis muxliT gasamarTlebuli Jurna-listi, gazeT `realuri azerbaija-nis~ redaqtori einula fatulaevi. garda amisa, azerbaijanis mTavro-bas fatulaevisTvis, kompensaciis saxiT, 25 aTasi evros gadaxda da-ekisra.

fatulaevi 2005 wlis aprilSi da-apatimres da 8,5 wliT Tavisufle-bis aRkveTa miusajes.

strasburgis sasamarTlos gada-wyvetileba mniSvnelovania ara mxo-lod am konkretuli Jurnalistis-Tvis. es kidev erTi dadasturebaa imisa, rom azerbaijanis cixeebSi politpatimari Jurnalistebi arian.

xelisuflebam ukve ganacxada, rom am gadawyvetilebis Sesrule-bas ar apirebs da zemdgom evropul instanciebSi apelacias Seitans.

einula fatulaevi samxreT kavka-siaSi erTaderTi Jurnalistia, ro-melsac gavleniani saerTaSoriso adamianis uflebaTa damcveli orga-nizacia Amnesty International `sindi-sis patimars~ uwodebs.

2009 wels mas JurnalistTa da-cvis komitetis mier (The Committee to Protect Journalists) presis Tavisu-flebis saerTaSoriso prestiJuli premia (The International Press Freedom Award) mieniWa.

euTo-s sityvis Tavisuflebis ganyofileba azerbaijanis xelisu-flebas evrosasamarTlos gadawyve-tilebis Sesrulebisken mouwodebs.

azerbaijani

alievis "sindisis patimari"evrosasamarTlos gadawyvetileba kidev erTxel

adasturebs, rom azerbaijanis xelisuflebas

politpatimrebi hyavs.

Sahin rzaevi, baqo

lebebis sjeroda, molodini gau-xangrZlivdaT. rusi politikuri komentatori andrei piontkovski ambobs, rom `liberalizmi cocxa-li putinis pirobebSi warmoudge-nelia~.

`es igivea, XX yrilobaze xruS-Covis cnobili gamosvla stalinis sicocxleSive rom yofiliyo da Cibuxis kvamlSi gaxveul stalins es yvelaferi netari saxiT prezi-diumis pirveli rigidan moesmina~.

medvedevma meti damoukideblo-bis mopovebac rom SeZlos, misi mmarTveloba putinis kursisgan bevrad gansxvavebuli mainc ar iq-neba. ruseTis federaciis saxel-mwifo aparati da am uzarmazari qveynis mTavari ideologia isto-riulad imperialistur sawyisebze dgas, amdenad konkretul indivi-debs, miT umetes arc ise Zliere-bs, ar ZaluZT am wesrigSi kore-qtivebis Setana.

SesaZloa, medvedevis gamosv-lebis toni ufro liberaluria, vidre putinis, magram mTavarSi isini absolutirad erTni arian: saqarTvelos winaaRmdeg daufa-rav agresiaSi, iranis reJimis mxardaWeraSi, antiamerikanizmSi, ruseTSi dRes arsebuli politi-kuri sistemis erTgulebaSi, mu-dmivi sagareo mtrebis ZiebaSi. medvedevic, iseve rogorc putini, miiCnevs, rom samxreTi kavkasia da yofili sabWoTa kavSiris qveynebi mxolod droebiT gavidnen ruse-Tis gavlenis sferodan da kre-mlis erT-erTi mTavari amocanaa maTi dabruneba.

miuxedavad misi replikebisa, rom uazrobaa ekonomikur danaSaulSi braldebulTa cixeSi gamomwyvde-va, xodorkovski da lebedevi cixeSi rCebian. `iukosis~ saqmeSi axali braldebebic ki gaCnda.

miuxedvad yvelafrisa,izrdeba im Teoriis momxreTa ricxvi, rom-lebic fiqroben, rom ruseTi ise-Ti unda miiRon, rogoric aris.

saqarTveloze gavlenis moxdena dasavleTis am midgomas SeuZlia da ara imas, Tu vin moigebs puti-ni-medvedevis brZolaSi.

mezoblebi

azerbaijaneli Jurnalisti einula fatulaevi

37liberali . maisi 2010 . № 30

Page 40: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

mezoblebi

`es mniSvnelovani gadawyveti-lebaa. amis Semdeg erTaderTi gza rCeba _ fatulaevis dauyovnebliv gaTavisufleba~, _ ganacxada euTo-s warmomadgenelma dunia miJatovi-Cma.

dapatimrebis momentSi fatulaevi azerbaijanSi ori yvelaze popula-ruli gamocemis mTavari redaqtori iyo _ yovelkvireuli rusuleno-vani gazeTis `realni azerbaijanis~ da yoveldRiuri azerbaijanuleno-vani gazeTis _ `giundalik azerbai-janis~.

manamde is skandaluri Jurnalis _ `monitoris~ mTavari redaqtoris moadgile iyo. am Jurnalis gamocema 2005 wlis martSi Sewyda, mas Semdeg, rac misi mTavari redaqtori elmar huseinovi mokles. es mkvleloba dRemde gauxsnelia.

fatulaevis gazeTebSi qveyndebo-da azerbaijanis xelisuflebis mi-marT mkveTri kritika, magram amave dros es gamocemebi romelime opo-ziciuri organizaciis rupori ar yofila.

fatulaevs Tavidan 2,5 wliT Ta-visuflebis aRkveTa miusajes. mas bralad edeboda cru informaciis gavrceleba xojalis tragediasTan dakavSirebiT. es yarabaRis omis yve-laze sisxliani epizodia. qalaq xo-jalSi 700-ze meti mSvidobiani mosa-xle daiRupa.

braldebis sababad iqca fatula-evis statia `yarabaRuli dRiuri~, romelic gazeT ̀ realni azerbaijan-Si~ gamoqveynda da aseve erT-erTi internet-forumisTvis mis mier mi-cemuli ramdenime komentari.

einula am statiaSi imeorebda sakmaod gavrcelebul versias `hu-manitaruli derefnis~ Sesaxeb, ro-melic TiTqos somxebma xojalis mkvidrTaTvis gaakeTes.

jer kidev maSin aravis eWvi ar epa-reboda, rom es braldeba mxolod mizezi iyo, sinamdvileSi ki Jurna-lists misi kritikuli statiebis-Tvis da sazogadoebrivi moRvaweo-bisTvis sjidnen.

`samxilebis~ saxiT, sasamarTlos warudgines forumidan amonabeWde-bi, sadac einulas saxeliT nebismier

sxva adamians SeeZlo ewera, maT So-ris _ forumis moderatorebsac.

xelisuflebam igrZno, rom Jurna-listisTvis wayenebul `braldebebs~ damajerebloba aklda da gadawyvita saqmisTvis kvalifikacia Seecvala. braldebas _ `azerbaijaneli xalxis Seuracxyofa~ _ gadasaxadebisTvis Tavis aridebis braldeba daemata. maleve gaCnda kidev erTi braldeba _ terorizmis xelSewyoba.

terorizmis xelSewyobis bralde-ba aseve fatulaevis erT-erTi sta-tiidan gamomdinare gaCnda. statia-Si saTauriT _ `alievebi omisTvis emzadebian~ avtori iranis mxridan azerbaijanis winaaRmdeg saraketo Setevaze saubrobs, rac im SemTxve-vaSi moxdeba, Tu vaSingtoni Tei-ranis reJimis winaaRmdeg samxedro operacias Caatarebs. masalaSi Camo-Tvlili iyo is strategiuli obie-qtebi, romlebic, avtoris azriT, iranuli raketebis samizne gaxdebo-da. magaliTad, sangaCalis navTobis terminali, saerTaSoriso aeropor-ti, wyalsacavi da sxva sayovelTaod cnobili `strategiuli obieqtebi~, romelTa CamoTvla bavSvsac ki Seu-Zlia.

2007 wlis 30 oqtombers fatulae-vi damnaSaved cnes da 8,5 wliT Tavi-suflebis aRkveTa miusajes.

masve 200 aTasi manaTis (daaxloe-biT 235 aTasi aSS dolari) odenobis jarimis gadaxda daekisra gadasaxa-debis gadauxdelobisTvis.

sasamarTlom aseve redaqciis ku-Tvnili 23 kompiuteris konfiskacia daadgina.

amis Semdeg gazeTebis gamocema Sewyda.

fatulaevi yvela braldebas ua-ryofda. man mTel am process farsi uwoda da Tanamedrove azerbaijani hitleris germanias Seadara.

fatulaevma mosamarTles Seaxse-na, rom Tuki evrosasamarTloSi is saqmes moigebda, maSin jarimebi im mosamarTles unda gadaexada, vinc saqmes uZRveboda.

`magram me Tqven fuls ar gamo-garTmevT, miuxedavad imisa, rom evrosasamarTloSi saqmes movigeb~, _ Tqva Jurnalistma im dRes, roca

8,5 wliT Tavisuflebis aRkveTa miusajes.

saqme ukve mogebulia, da Jurna-listis advokatis isxan aSurovis TqmiT, materialuri kompensaciis gadaxda 6 Tvis ganmavlobaSi unda moxdes. rac Seexeba fatulaevis gan-Tavisuflebis vadas _ aq raime zus-ti TariRis dasaxeleba advokats uWirs.

Tavad einula acxadebs, rom misi sicocxle safrTxeSia. garda amisa, 2009 wlis bolos mas kidev erTi braldeba wauyenes _ narkotikebis Senaxva. prokuraturis versiiT, 2009 wlis 29 dekembers №12 kolo-niaSi patimrobaSi myof fatulaevs 0,22 grami heroini aRmouCines. fa-tulaevi irwmuneba, rom narkotiki mas `Caugdes~.

dabolos, ramdenime versia mov-lenaTa Semdgomi ganviTarebis Se-saxeb. ukve cnobilia azerbaijanis saparlamento arCevnebis TariRi _ 2010 wlis 7 noemberi. saeWvoa, rom fatulaevi saarCevno procesis das-rulebamde gaaTavisuflon, Tundac am arCevnebiT araferi wydebodes da is prezidentis administraciis geg-mis mkacri SesabamisobiT Catardes.

yvelaze savaraudoa erTgvari kompromisi azerbaijanis xelisu-flebasa da saerTaSoriso organiza-ciebs, aseve _ demokratiuli qvey-nebis saelCoebs Soris:

dasavleTi azerbaijanis saparla-mento arCevnebs Seafasebs rogorc _ `Tavisufalsa da samarTlians~, `demokratiisken gadadgmul nabi-js~, prezidenti ki, Tavis mxriv, fatulaevs Seiwyalebs. savaraudod, es moxdeba daaxloebiT 2011 wlis martSi, novruzis dResaswaulis da-mdegs, rodesac, tradiciulad, cxa-ddeba xolme Sewyaleba.

rac Seexeba einulas. Tuki is gada-wyvets, rom qveynidan gaemgzavros da aqauri reJimi Soridan akriti-kos, maSin mas problemebi ar unda hqondes.

Tumca, maT, vinc am Jurnalists kargad icnobs, eWvi eparebaT, rom fatulaevi am kompromisze daTanxm-deba. imis warmodgenac Znelia, Tu ra elis mas aseT SemTxvevaSi.

38 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 41: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

dasaqmebis, dabali komunaluri gadasaxadebis Tu ufaso mSobiaro-bis dapirebebiT dakavebuli kandi-datebis umravlesobam verc sagan-gebod maTTvis Sedgenil kiTxvarze sapasuxod moicala.

kiTxvebi qalaqganviTarebis poli-tikis Sesaxeb ori Tvis win socia-lur qsel `feisbuqSi~ Seqmnilma jgufma Seagrova. jgufSi 1500 Tbi-liseli gawevrianda. daisva 102 ki-Txva. jgufis administratorebma sabolood 45 kiTxva Seajeres, me-robis kandidatebs daugzavnes da sapasuxod orkviriani vada misces. vada 14 maiss miiwura, magram dRis bolos merobis erTaderTi kandi-datis, gigi ugulavas pasuxebi dau-brundaT.

TiTqmis yvela kiTxvaze misi pasu-xebi iwyeba imis mtkicebiT, rom `am problemis gadaWrisTvis programa

ukve dawyebulia~ da mTavrdeba wina-dadebiT, rom `es sakmarisi ar aris da meria am sferoSi kidev bevris gakeTebas gegmavs~.

marTalia, ugulavas pasuxebi 50 gverds moicavs da sakmaod deta-luricaa, amomrCevelTan pirdapiri kontaqtisas am Temebze is TiTqmis arasdros saubrobs. ugulavas wi-naswar gawerili saarCevno programa arc aqvs. rogorc saarCevno Stab-Si acxadeben, misi programa sakre-bulos mier damtkicebuli 2010 wlis dasaqmebis biujeti iqneba. am dokumentSi ki qalaqis dagegmare-bis sakiTxebi erTaderTi kuTxiT moxvda: gaaqtiurdeba proeqti `Zve-li Tbilisis axali sicocxle~, rac, ugulavas azriT, kidev ufro meti Tbiliselis dasaqmebis saSualeba iqneba.

`ar mcalia, `feisbuqisTvis~ sa-

winasaarCevnod daviwyebuli problema

sazogadoeba

im qalaqis urbanuli politika, romlisTvisac merobis kandidatebi ibrZvian, maTi

winasaarCevno programebis erT-erTi yvelaze auTvisebeli Temaa. qalaqis iersaxe,

transporti, ekologia _ am sakiTxebs winasaarCevno programebSi an mxolod

zedapirulad exebian, anda saerTod ugulebelyofen.

rusudan fanoziSvili

erTod ver vicli, diliT gavdivar, Rame gvian Semovdivar~, _ ambobs merobis kandidati zviad ZiZiguri, romelic imasac amtkicebs, rom ki-Txvebis Sesaxeb mas araferi smenia. amave mizeziT xsnis gia Wanturiac imas, Tu ratom ar gamoexmaura ori kviris ganmavlobaSi amomrCevlis kiTxvebs. merobis zogma msurvel-ma, magaliTad, irakli alasaniam da nika ivaniSvilma ki gvian aRmoaCines, rom pasuxebisTvis gamoyofili dro dasrulda da daTqmul vadas gada-aWarbes.

jgufi `feisbuqSi~ berlinis te-qnikuri universitetis qalaqisa da regionuli gegmarebis institu-tis qalaqmSeneblobis ganyofile-bis warmomadgenelma luka baqraZem daaarsa. baqraZis TqmiT, jgufis Seqmnis mTavari mizezi `qalaqmSe-neblobis mxriv TbilisSi arsebuli

meidani, Tbilisi, maisi 2010 sacobi, Tbilisi, maisi 2010

fo

to

ebi T

emo b

arZi

maSvi

li

39liberali . maisi 2010 . № 30

Page 42: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

sazogadoeba

katastrofuli mdgomareobaa~. is miiCnevs, rom saWiroa sazogadoebam `saerTo sakuTrebis arsebobis gaa-nalizeba da masze pasuxismgeblobis aReba~ SeZlos. `mravali saxis saer-To sakuTrebidan ki yvelaze realu-ri da advilad gasaTviTcnobiere-beli adamianebisaTvis maTi uSualo sacxovrebeli garemo, ezo, quCa, ubani da qalaqia~, _ ambobs baqraZe.

mizanma gaamarTla. Tbiliselebi merobis kandidatebs ekiTxebodnen qalaqganviTarebis administrire-bis, Tbilisis iersaxis, ekologiisa da infrastruqturis Sesaxeb. zogs rkinigzis sadguris gadatana aRel-vebda, zogi ki merobis kandidate-bs tramvais, rogorc ekologiurad sufTa transportis, aRdgenas sTa-vazobda. TviTon proeqtis xelmZR-vanelis luka baqraZis azriT ki, Tbilisis erT-erTi yvelaze mwvave problema dauregulirebeli mSene-blobebia.

merobis kandidatebi erTxmad amtkiceben, rom kiTxvarSi wamoweu-li Temebi TbilisisTvis umniSvne-lovanesia. `Tbilisis meris arCev-

nebia, da aba rogor, es pirveladi sakiTxia!~ _ ambobs merobis kandida-ti irakli alasaniac da upirveles saWiroebad Tbilisis ganviTarebis saerTo gegmis SemuSavebas gamoyo-fs, rac, misi azriT, axla qalaqs ar gaaCnia.

Tumca, am `pirveladi~ sakiTxis Sesaxeb mis winasaarCevno programa-Si naTqvami araferia. urbanul saki-Txebs, isic mxolod gakvriT, ala-sanias socialuri programis ori qveTavi exmianeba, romlebSic kandi-dati devnilebs transportze SeRa-vaTebis dawesebas da municipalite-tis sakuTrebaSi arsebuli binebis kerZo sakuTrebaSi gadacemas hpir-deba. alasanias programaSi naxse-nebia SezRuduli SesaZleblobebis mqone pirebic, romelTac merobis

kandidati `saqalaqo infrastru-qturaSi gaadvilebuli da usafr-Txo gadaadgilebis standartuli pirobebis~ Seqmnas aRuTqvams.

`programaSi yvelafers ver gai-Tvaliswineb~, _ ambobs nika ivaniS-vili, romlis mtkicebiT, Tbilisis urbanuli dagegmva da ganviTareba sasicocxlod mniSvnelovania. Tum-ca, es `sasicocxlod mniSvnelova-ni~ sakiTxi saerTod gamotovebu-lia mis winasaarCevno programaSi. `urbanuli sakiTxebi imdenad mniS-vnelovania, rom Cvens programaSi TavisTavad igulisxmeba~, _ ambobs ivaniSvili da imiT amayobs, rom Se-zRuduli SesaZleblobebis mqone pirTa saTanado infrastruqturis Seqmnis sakiTxi winasaarCevno ma-raTonSi pirvelad misma partiam wamoswia, xolo sxva kandidatebma ubralod aitaces. ivaniSvilis pro-gramidan es erTaderTi Temaa, rac qalaqganviTarebis kategoriaSi Se-dis.

am mxriv, gamorCeulia gogi Tofa-Zis programa. kandidati Tavis wi-nasaarCevno programaSi miwisZvriT

dazaralebulTa binebiT uzrun-velyofis, qalaqis ganviTarebis gegmis SemuSavebis, samSeneblo da ekologiuri normebis dadgenisa da gamwvanebis pirobas debs. Tumca, es mxolod dapirebebia da konkretu-lad rogor apirebs kandidati si-tyvis Sesrulebas, TofaZis progra-maSi ar weria.

`qalaqganviTarebis sakiTxebi au-cileblad unda iyos merobis kandi-datebis programaSi, es xom qalaqis arCevnebia~, _ ambobs arqiteqtori koka amirejibi. misi azriT, kandi-datebi aqcents municipaluri mSene-blobebis da amortizebuli garemos gajansaRebaze unda akeTebdnen. yve-laze mTavari ki, rac TbilisSi unda Seicvalos, adgilobrivi TviTmmar-Tvelobebis ganviTarebaa, radgan

decentralizacia qalaqs ufro ga-aZlierebs.

merobis kandidatebi ratomRac miiCneven, rom amomrCevels qalaq-ganviTarebis sakiTxebi jandacvis problemebze naklebad aRelvebT. albaT amitom, gia Wanturiac Tavis winasaarCevno programaSi amomr-Cevels maTematikuri formulebiT daangariSebul iaf energetikul momaragebas hpirdeba da saerTod ar exeba urbanul sakiTxebs. Tumca, `liberalTan~ saubarSi Wanturia aRniSnavs, rom qalaqis ganviTarebis mniSvnelovan gegmaze specialisteb-Tan erTad axlac muSaobs.

zviad ZiZiguris, rogorc mero-bis kandidatis, prioritetebi ki `erovnuli TviTmyofadoba~, mra-valSviliani ojaxebis daxmareba da ganaTlebis reformaa. Tumca, ambo-bs, rom profesiiT arqiteqtoria da Tbilisis ganviTarebis sakuTari xedvac aqvs. gamarjvebis SemTxveva-Si ki, qveynis damsaxurebul arqite-qtorebTan TanamSromlobas apirebs. `televizorSi yvelafris Tqmas ver moaswreb, amitom vcdilob, ruseT-Tan urTierTobaze da jandacvis prioritetebze vilaparako~, _ am-bobs ZiZiguri.

TbilisisTvis ucxoa saerTaSori-so praqtika, romlis mixedviTac, arCevnebze merobis kandidatebi, pirvel rigSi, urbanuli programe-biT modian. magaliTad, niu-iorkis axlandeli meris, maikl blumbergis saarCevno programa `Camtvreuli SuSebis winaaRmdeg~ mimarTuli kam-paniiT gamoirCeoda. wlebis win ki Jak Siraki parizelebs swored `didi urbanuli proeqtebiT~ daamaxsovr-daT.

Tbilisel amomrCevels msgavsi proeqtebiT ar anebivreben. kandida-tebis umetesoba qalaqis urbanul ganviTarebaze mxolod zedapiru-lad saubrobs. moqmedi meri da me-robis kandidati gigi ugulava ki kursis Secvlas ar apirebs, erT-erT yvelaze did urbanul proeqts _ `Zveli Tbilisis axal sicocxlesac~ dasaqmebisTvis iyenebs da martivad gvpirdeba, rom `gasakeTebeli kidev bevria~.

TbilisisTvis ucxoa saerTaSoriso praqtika, romlis

mixedviTac, arCevnebze merobis kandidatebi, pirvel

rigSi, urbanuli programebiT modian.

40 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 43: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

mis: aRmaSeneblis 150tel: 910 954, 911 165

Tanamedrove qarTuli proza

www.sulakauri.ge

axali wigni

fasi 12.00s 41liberali . maisi 2010 . № 30

Page 44: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

maisis dasawyisSi, ilias universi-tetis win dawyebuli da telekompania `kavkasiis~ studiaSi damTavrebuli Setakebebi saqarTveloSi religiuri eqstremizmis erTgvari lustraciis safuZveli gaxda. am Temaze bevri daiwera. sazogadoebrivi azri gaiyo. is, rasac dRes sajaro sivrceSi gai-gonebT, ramdenime ZiriTad poziciaze miuTiTebs:

_ erekle deisaZis wigni Seuracxyo-faa morwmune adamianebisaTvis da, Sesabamisad, sityvis Tavisuflebis damcvelTa mimarT Zaladobac gamar-Tlebulia;

_ yvela, vinc sityvis Tavisuflebas icavs, `mamaTmavalia~ da, Sesabamisad, maT mimarT fizikuri Zaladoba reagi-rebis gareSe unda rCebodes policiis mier;

_ telekompania `kavkasia~ provoka-toria, romelmac ̀ udanaSaulo biWebis~ cixeSi Casmis provocireba moaxdina da swored mas miuZRvis brali erT-erTi dakavebulis mamis gardacvalebaSi;

_ `kavkasia~ vano merabiSvilis xelSi iaraRi aRmoCnda. swored mmarTveli gundi iyo dainteresebuli am areulo-biT, raTa yuradReba am incidentze ga-daetana, sxva, misTvis metad egzisten-ciuri problemebidan;

_ malxaz gulaSvili da misi razmi qristianobisaTvis wamebuli raindebi arian da mRvdeli daviT isakaZisaTvis miniWebuli jildo amis maCvenebelia;

da kidev mravali. samwuxarod axlac aravin saubrobs

umTavres problemaze _ homofobiaze. homofobia homoseqsuali adamianebis SiSs, maT mimarT siZulvils niSna-vs. homofobia qsenofobiis erT-erTi formaa, rasizmis, Sovinizmis, antise-mitizmis da sxva koleqtiuri fobiebis msgavsad. swored homofobiuri SeZa-xilebi axlda Tan im Sexla-Semoxlas, risi mowmec gaxda sazogadoeba. swored homofobiaa is argumenti, romelic ar-Cevnebis win yvelaze damajerebelia. swored es cneba gvaniWebs moralur uflebas, pirveli qva vesroloT Cvens Tanamoqalaqes.

homofobia is sityvaa, romelic am movlenebTan dakavSirebuli yvela diskursidan magiurad gaqra. arc erT-ma adamianma, vinc dagmo Zaladobis es incidenti, ar isaubra homofobiaze. Sefasebebis speqtri wignis gamocemis mizanSeuwonlobidan gamoxatvis Tavi-suflebis dacvamde Semoifargla. ara-vin axsena, rom homofobia dRevandeli sazogadoebisaTvis problemad iqca.

homofobia swored sazogadoebisken

mimarTuli safrTxea. is ufro metad mTeli sazogadoebis erTianobas emu-qreba, vidre TviT homoebis pirovnul mTlianobas. im sityvebs, rasac iSve-liebdnen moZaladeni, im saxeebs, rom-lebic Jurnalebis garekanze gamoCnd-nen, swored homofobia badebs. Tu Cven am sityvas wavSliT uxerxulobis Tavi-dan acilebis mizniT, mTel am mecadi-neobas, rom SevafasoT es incidenti, davgmoT an gavamarTloT Zaladoba, vitaluri konteqsti ekargeba da is morig dausrulebel polemikad iqceva; polemikad, romlis Sedegi ver iqneba sazogadoebis garkveuli winsvla am movlenebis gaazrebaSi. am diskursidan homofobiis dakargva igivea, rac dRe-mde sadavo an gauxsneli saqmeebis Se-mTxvevaSi moxda.

1990 wlis 17 maiss msoflio janda-cvis organizaciam homoseqsualoba daavadebaTa saerTaSoriso klasifika-toridan amoiRo, anu homoseqsualobis depaTologizacia moaxdina. swored amitom aRniSnavs aidaho am TariRs wels _ meeqvsed. gasuli wlidan is transfobiasac moicavs.

saqarTvelo gaero-s wevri saxel-mwifoa da, Sesabamisad, msoflio jan-dacvis organizaciis daavadebaTa sa-erTaSoriso klasifikatori maszec vrceldeba. Tumca amis Sesaxeb bevrma ar icis _ magaliTad, media holding `jorjian Taimsis~ xelmZRvanelma malxaz gulaSvilma.

25 marts malxaz gulaSvilma swored paTologizaciis xerxs mimarTa pirve-li arxis studiaSi, raTa mis mimarT dasmuli kiTxvebisaTvis aeridebina Tavi. sul axlaxan ki okupirebul te-ritoriebs miaSura, da rom ar dasmu-liyo kiTxva, Tu rogor aris, rom oku-pantma reJimma ase martivad Seifara, mosaneleblad informacia gadmoagdo imis Taobaze, Tu rogor upirebdnen gaupatiurebas mis Svils. homofobia erTaderTi mocemulobaa, rac am yve-lafers xsnis.

homofobia saqarTveloSi

aidaho, rogorc sulieri mdgomareoba`RmerTo, mixsen Seni mimdevrebisagan~ _ warwera macivarze mikruli magnitidan.

paata sabelaSvili

Tvalsazrisi

42 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 45: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

mTxveva da sia

imis miuxedavad, rom fabio kapelom nakrebis kandidatTa ocdaaTkaciani sia gamoaqveyna, londonur `fulems~ ki evropis Tasis finali hqonda hamburgSi madridis `aTletikos~ winaaRmdeg, mTa-vari mainc is iyo, rom samSabaTs saRamo-dan britaneTs axali premier-ministri hyavs, konservatori devid kameroni.

kameroni gaxlavT aristokrati, yve-laze axlagazrda premieri 1812 wlis Semdeg da mgoni, meoce itonis skola-damTavrebuli, vinc es posti miiRo. mas qveynis marTva liberal-demokratebTan erTad mouwevs, romelTac aseve aris-tokrati nik qlegi udgas saTaveSi.

raRa Tqma unda, am ambavma ajoba ka-pelos erTgvarad sensaciur sias da im pirvel inglisur skandalsac, ori wlis manZilze rom miswvda mravalnacad ita-liel mwvrTnels.

inglisi mainc saocari qveyanaa. rode-sac kameroni rogorc iqna moelaparaka qlegs koaliciis Sesaxeb, rasakvirve-lia, bukingemis sasaxlisken gaswia, sadac, adaTis mixedviT, misTvis dedo-fals unda eTxova mTavrobis Sedgena.

am Sexvedrisa gamoqveynda erTaderTi foto, sadac aRbeWdilia, rogor arT-mevs kameroni xels dedofals, da iqav, bibisis pirdapir eTerSi atyda namdvi-li inglisuri msjeloba: ki magram, am fotoze rom mxolod xelis CamorT-mevaa aRbeWdili, tradiciis Tanaxmad, dalocvilma premierma xom orive xelze unda akocos dedofals da nuTu es Zve-li wesi ugulebelyofili iqnao? sanam amaze msjeloba kargad gaxurdeboda, bukingemis sasaxlis ezodan korespon-denti CaerTo da Sexvedris oqmi daanaxa ers da bers, sadac ewera, _ batoni ka-meroni orive xelze emTxvia mis udide-bulesobaso.

es, ra Tqma unda, didad gansxvavdeba imisgan, berluskonim rom kadafis akoca xelze.

fabio kapelos skandali ki aseTia, rom samsoflioTasod amoqmedda axa-li vebgverdi, sadac sxva aTasTa So-ris kapelo, uSualod matCebis Semdeg dausvams sareitingo niSnebs ingli-sel fexburTelebs. aman, rbilad rom vTqvaT, gakvirveba gamoiwvia, sad gagonila, rom nakrebis mwvrTneli saxalxod, Tanac cxel gulze aqvey-nebdes Sexedulebebs Tavis fexbur-Telebze, viRac mefsoneebis dasaxma-reblado.

cxadia, uvargisi ramea. arc gundze imoqmedebs kargad da arc saqmeze, imi-tom, rom kapelo acxadebs, _ Cemi mizani finalSi gasvlaao.

kapelo iseTi profesoria, rom misi inglisSi Zalian sjeraT, magram es am-bavi mainc ar moewonaT. man ki Tqva, _ es fulisTvis ar gamikeTebiao, _ magram aba, mTlad ufulod ra saqme iqneboda.

cota gaukvirdaT kacisgan, romelsac

weliwadSi eqvs milion girvanqas uxdian da romelic moswonT.

mokled, aseTi ambavia, misi ocdaaTka-ciani sia ki saintereso gamodga, radgan iq iseTi biWebic moxvdnen, romlebsac nakrebSi arasdros uTamaSiaT, iseTi biWebic, romlebsac TavianTi saklu-bo mwvrTnelebi arcTu xSirad aTama-Seben ZiriTadSi da iseTebic, romlebic nakrebSi, wlebia, ar gamoCenilan.

TviTon icis, inglisi ki ukve mzadaa saqomagod. marTalia, samxreTi afrika Sorsaa, magram iq aTiaTasobiT adamiani gaemgzavreba da qveynis pabebsac nel-nela rTaven erovnuli droSebiT.

amasobaSi islandiuri vulkanis Rru-beli kvlav moswvda britaneTis Crdi-loeTs. ho, da kidev, rogorc ki devid kameroni dauning stritis 10 nomerSi Sevida, iqav gaisma telefonis zari ame-rikidan. gamzadebuli ambavi iyo, pir-velma iman miuloca, visac britaneTi yvelaze mtkiced udgas mxarSi.

`fulemma~ ki waago, dasananad da gr-Zeli matCis sul bolo wuTebze.

sporti

gasul kviraSi politikurma ambebma mainc gadaCrdila britaneTis

sportuli ambebi.

gio axvlediani, londoni

fabio kapelo

43liberali . maisi 2010 . № 30

Page 46: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

ramdenime dRis win guga kotetiSvili da me didxans vsau-

brobdiT imaze, Tu rogor da ratom aklia Tbiliss kreatiuli

Tbiliselebis xeli da artistuli iniciativa. im adamianebTan,

Cvens megobrebTan Tu nacnobebTan saubrebSi, visac qalaqis-

Tvis raRacis SeTavazeba SeuZlia, ideebis nakleboba TiTqos

ar igrZnoba, magram yvelaferi aq sruldeba; rogorc wesi,

aseTi saubrebi saxsrebis arqonaze an municipaluri samsaxure-

bis muSakebis saqmisadmi arakreatiul da ugemovno midgomaze

wuwuniT sruldeba, rac xSir SemTxvevaSi faqtia, Tumca aravi-

Tar SemTxvevaSi ar amarTlebs gamefebul kreatiul apaTias

da mxolod ̀ ar gadamixdian, arafers gavakeTeb~ midgomas. ara-

da, erTi aseTi adamianis interesma SeiZleba qalaqis saxe Se-

cvalos. amis kargi adgilobrivi magaliTi TviTon gugaa, vinc

lermontovis quCaze h o n o r a r i s gareSe (meriam mxolod

masalis fuli gamoyo) moawyo patara skveri da ase aacila

iqaurobas Tbilisuri skverebis umravlesobisTvis damaxasia-

Tebeli erzaculi saxe. iq jdoma da, vTqvaT, wignis kiTxva

ubralod sasiamovnoa. aseTi Tbilisuri magaliTebi cotaa,

amitomac ufro kargad rom vTqva saTqmeli, erT niu-iorkul

Zalisxmevazec mogiyvebiT. mas Semdeg, rac devid birnma, le-

gendaruli Talking Heads-is liderma da velo-enTuziastma

(devid birni qalaqSi mxolod velosipediT gadaadgildeba)

niu-iorkis quCebSi velosipedebis dasamagreblebi daayena, ua-

mravi niu-iorkelis da CamosulisTvis lamis aucileblobad

iqca im quCebis naxva, sadac es dasamagreblebia instalirebu-

li. yvelaferi ki niu-iorkis t r a n s p o r t i s saministros

iniciativiT daiwyo, romelmac qalaqSi velosipedebis dasama-

greblebis instalireba gadawyvita da birni Semosuli proe-

qtebis gansaxilvel JiuriSi miiwvia. birns imdenad moewona es

idea, rom uari Tqva Jiuris wevrobaze da TviTon gaugzavna

saministros Tavisi Canaxatebi. saministros reaqcia misTvisac

moulodneli aRmoCnda, _ Tu am dasamagreblebis damzadebaze

TviTon izruneb, maTi qalaqSi instalireba Cvenze iqnebao.

birnma axla fulian adamianebs mimarTa da maTganac Tanxmoba

miiRo. danarCeni ki, rogorc amboben, ukve istoriaa. sami mo-

TamaSis, transportis saministros, niu-iorkeli devid birnis

da fuliani xalxis meSveobiT, visTvisac qalaqis ganviTareba

mxolod sacxovrebeli da savaWro proeqtebis Seneba araa,

dRes niu-iorkis quCebs ironiulad daxvewili da sasacilo

velosipedebis dasamagreblebi amSvenebs, uol-sTriTze dola-

ris formis, Taimz-sqverze qalis da ase Semdeg qalaqis ubne-

bis da quCebis specifikis Sesabamisad. ai, ra aklia Tbilisis

yvela ubans, yvela quCas! Tbiliselebi da qalaqis maTeburi

me amisgan gavakeTeb...

kaxa Tolordava

qalaqSi moxetiale kacis Canawerebi

xedva, ramdenadac giJuri ar unda iyos is (mxedvelobaSi Tu

miviRebT sportis sasaxlis win mdgari mzeWabukis an, magali-

Tad, yofili sagzao saministros zedmet saxelebs, marto is

rad eRireba, Tu ras daarqmeven Tbiliselebi qalaqSi ganxor-

cielebul ama Tu im proeqts?). rogorc amas birnis magaliTi

gviCvenebs, amisTvis mxolod Tbiliselebis iniciativa sakma-

risi araa. vaRiareb, rom meriis Sesabamis samsaxurebs udavod

aqvT imis survili, rom Tbilisma ukeTesobisken icvalos

saxe, magram xSirad, Zalian xSirad maT proeqtebs erzaculi

saxe da naCqarevad Sesrulebis daRi atyviaT. rac mTavaria,

isini ar gamoirCevian individualobiT, arada esaa swored is,

rac dRes Tbiliss esaWiroeba, Tundac Tbilisis gareubnebs,

mis centralur nawilze rom araferi vTqvaT (ratom ar SeiZ-

leba, magaliTad, rom qalaqis garkveuli seqciebi grafitis

artistebs gadaeceT mosaxatavad, sanam qalaqi gadawyvets,

Tu rogor saboloo saxes miiRebs qalaqis esa Tu is seqcia?).

ho, Tbiliselebs unda gagviCndes imis survili, rom rame

saintereso, q a r T v e l i artistis TbilisisTvis (baTumis-

Tvis, quTaisisTvis, TelavisTvis, ra mniSvneloba aqvs?) Seqm-

nili proeqtis sanaxavad qalaqis/qveynis yvelaze Soreul na-

wilSic ki wavideT. darwmunebuli var, rom Tundac

TbiliselebisTvis Tbilisis dabrunebis procesi mxolod ma-

Sin daiwyeba, rodesac maT sakuTari kreatiuli ideebis gan-

xorcielebis saSualeba miecemaT. nebismier qalaqs iqauri ma-

cxovreblebis xeli unda etyobodes, ara? gugas davubrundebi.

mas unda, rom daaxloebiT ocamde artists qalaqis romelime

parkSi maT mier Seqmnili parkis skamebis gakeTeba da Cadgma

sTxovos. nebismieri formis, nebismieri sididis, nebismieri

dizainis, nebismieri masalis, nebismieri feris. warmoidgineT

rogori sxvanairi gaxdeba, vTqvaT, vakis parki, es proeqti rom

ganxorcieldes.

44 liberali . maisi 2010 . № 30

Page 47: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

radio „nacnobi“ gepatiJebaT

klubSi „nacnobi“

tradiciuli qarTuli samzareulo

cocxali musika

misamarTi: abanos q. N 3

Page 48: britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas

WWW.LIBERALI.GE