Broń Pancerna Francji - Artykuł MXXW

8/10/2019 Bro Pancerna Francji - Artyku MXXW

1/5

e mia o bezpo redniu,plr,

na kotr-

strukcje wozr.l, bojor ,vch

l,

1atach

30.

Francuzi przewidywali

g r ,nie

rr.lIk obronn

w folmie

ptlzr

cv

jnej

\,v

opalciu

o 1ini

Maginota.

Pojazdy

bojor,t

e

(czo gi

i samochody pancerne)

miaI1

sltl vc

lylkt, do

lt

sparcia pie-

choty

r .prz,vpadku przedarcia

si

od-

dzia rv

pieszych

lub

kart

alerii

r ,roga

poza

1ini

umocnie.

\/alk z czo gami

r ,roga nie przer ,idYr ,ano.

Takie

za o-

enia, realizol ,ane od

pocztku

1at 30.,

bl

lv

por tldeIll

powolneg,l

roztroju

motoryzacji

r,l, armii irancuskiej. W a-

dze

r

o1'skor ,e

rozrr,j broni pancer-

nych i zmechanizorvanych

traktor ,ah

jako

spraw

drugorzdn.

Mia o to

odniesienia zarr ro

do

konstrukcji

pojazdu,

jak

i u,ielko ci produkcji.

Nie vielkie

i ,nioski wycignittl

te

z kampanii wrze nior ,ej,w

ktrej

Niemcv

zademonstrowuli

rl6la, stra-

tegi,,t ,ojny

biyskawicznej".

Francuzi

bezkrytvcznie

lvierzyli

u,

1ini

Magino-

ta, nie rozpatrvu,ali

mo liwo ci

bej-

cia

ej,

co rrczvnili

Niemc\i

na,tvet

nie

prbujc

atakor ,a

francuskich pot -

nvch umocnie

przelvidyrvanych

do

stal .iania

r,r,ielomiesiczne8o oporu.

Pierlvsza

decyzja

o tr,r,olzeniu

Ar-

rnii Polskiej we

Flancii zapad a

ju

ve

u,rze niu

1939

roku. W

po ol,r,ie

pa -

dziernika

naczelny

wdz

gen.

W a-

dvs ar ,

sikorski

oficjalnie

rozkaza

rozbudow

Armii Polskiej we

Frarrcji

o

no\,e r ,ielkie

jedrrostki.

Od

1istopa-

da

rozpoczto

formor ,anie czterech

polskich

dyll.izji piecho

W styczniu

1940

roku dodatkou,o

Iozpoczto t\vo-

rzenie Samodzieinej

Brygady Strze1,

cl , Podhalaskich

oraz 10.

Brygady

Kar ,alerii

Pancernej.

Do

tego czasu

dotar o

ju

do Francji r.t

ielr,r

o nierz},

l0. Brygady Karvaleril,

na

jnotvocze-

sniejszej polskiei

jeJno,tki

pallcernej,

ktra

br;h

utlziai

rr karnpanii rvrze-

niowej.

Na bazie

tej

formacji zaczto

formowa

10. Brvgad Kar ,alerii

Pan-

cernej. R rric rv

nazlvie, v stosunku

do

jednostki

r,valczcej r, Polsce,

by o

dodanie s or ,a,,pancernej".

Jak

vspomirra gen. Stanis au,

Ma-

czek

-

dol ,dca 10.

Blygady

Kawa-

Czo gi

Benault

B-35

i

R-40

Rerrault R-35 by to najbardziej

popularnv

czo g

,lv

armii

frarrcuskiej,

uzy\vany \, najwikszej

ilo ci

pod-

czas

kampanii

1940

roku.

Powsta

rv pierr,r,szej

po orvie

1at

30.,

jako po-

jazd

rvsparcia

piecho. Po

serii

testr ,

poligonou,ych

i

kilku

modyfikacjaclr

wyj ciowych

r ,ersji prototypor,r,ych

r, kr,r,ietniu

1935 roku zosta oficjalnie

przyjty

w uzbrojenie armii

frarrcu-

skie1.

Po

pierr,vszyr;l1

miesicach

su-

by

w

jednostkach

1iniolvych czo g

Renault

R-35 nie zyska zbyt pochleb-

nych ocen. Narzekano

na

przegrze\,va-

j4cr ,i

silnik

i

s]abe

osigi

ttozu

ur,lz

dtl e

ztl r,cie

palirva,

ciasn

w,ie,

slabe uzbrojcnie

i tr ,arde zatr ieszc-

nie. Skutkiem 1icznrrclr ulva8

krvtycz-

czo gi Renault R-35

z 1.

Batalionu Pancernego

10. Brygady

KawaIerii

Pancernej,

W ostatnim

wozie wyra nie widocz-

ny ogon, ktry umo Ii-

wia

pokonywanie

ro-

ww

(okopw) o wik-

szej szeroko ci, aw cza-

sie

przemarszw

suy

jako

mielsce do

przewo-

zu ekwipunku

rrych

napwajcych

z

jednostek

bv o

podjcie prac

nad

przekonstruowa-

niem

wozu

w

celu wyeliminowania

jego

zasa


2/5

_

i.,:,

i

*'-.'

''1,...'..

'#,;*.-

"-:..t

" j

PzKpfw

35R

731 (f) i

w;lkorzy5ly1l,|1

do drugorzdnych zada bojowych,

jak

rwniez w policji i oddzia ach bez-

pieczestwa

na okupowanych

tere-

nach. Po

pewnych

modyfikacjac na

bazie czogow

Renault R-35

Niemcy

zbudowali rwnie

partie

niszczycieli

czo gw.

Czo g

Hotchkiss H-39

Czo g Hotchkiss H-39

by ze-

wntrznie

bardzo podobny

do Re-

nault

R-35,

ale

mia

nieco 1epsze

pa-

rametry,

co spo r,,odowa o,

ze

by on

przer,r,idyr,vany do wsparcia

kawalerii.

Model H-3q bvl

rozwiniciem

pierrv-

szego

\Iozu

z

tej

serii

H-35.

Na

pocztku

lat 30. dor ,dztl ,o

armii

fi,ancuskiej zdecydol ,a o

si

na

wprowadzenie

nowych

czo gw s u -

cych do wsparcia piechotv

i kar ,alerii.

W ramach tych dzia a

w

1934 roku

zaprojektowano i zbudor,vano proto-

typ

czo gu Hotchkiss

H-35,

jako

po-

jazd

wsparcia

jednostek

kawalerii. Po

prbach poligonowych

pojazd zosta

plzyity

w wyposaenie armii

francu-

skiej,

Produkcja

servjna

ruszy a \,1936

roku. Rozwiniciem wozu H-35

by

czolg

H-38 wvposa ony w mocniejszy

silnik

i

gr-trbszv pancerz.

W

1939

roku

rozpoczto

produkcj

zmodernizo r,,a-

nego modelu H-39, w ktrym

jeszcze

bardziej

wzmocniono pal:.celz

otaz

zmieniono

uzbrojenie

na skuteczniej-

sze. Oglem

wyprodukclwano nieco

ponad

1000

czo glr.

H-35, H-38,

H-39,

w

m

400 H-35.

W

maju

iub czerwcu

1940 roku

kilka wozw H-39 trafi o do polskiej

10.

Brygady

Karnalerii Pancernej. Ich

r,-.]di;

&r;l'j

wojennymi

i

szybkim

posuwaniem

si wojsk niemieckich w g b

Francji

oraz

nieskoordynowanymi

r

ozkaza-

mi dowdztwa francuskiego

tworzy

wieIe destrukcyjnego

zam ieszania.

Nie

by o

czasu na przegldy

i

pe ne

przygotowanie

techniczne

pojazdw

oraz odpowiednie

zapoznanie si ze

sprztem czy chocby podstawowe

szkolenie. w efekcie wiele wozw

nie

zosta o wykorzystanych

zgodnie

z

ich

pl

zeznaczeniem.

Prawdopodobnie

polskie oddzia otrzyma og em

czo gi

Renault R-40

przekazane polskim

od-

dzia om

We

Francji

na

prze omie

maja i

czerw-

ca

1940 roku

ok.

180

czo gw

Renault, w tym

ok.

120

wozrv R-35 i ok.

60

wozw

R-40.

Na marginesie lvarto doda, ze kil-

ka miesicy

przed

lvybuchem II woj-

ny

wiatowej

dotar o do Polski ok.

50

czo gw

Renault R-35 zakupionych

dla

naszej

armii.

Wyposa ono w nie

12.

Batalion Pancerny

w

ucku.

W

czerwcu 1940

roku

po klsce

Francji Niemcy przejli duz

iio

w pe ni sprawnych czo gw

francu-

skich, a w rd nich ok. 800 czo gu,

Renault R-35.

Nadali

im oznaczenie


3/5

wdra anie do s uzby odbywa o

si

w,

takich

samych

,arunkach

jak

czo -

gw

Renault R-35,

Po

kapitulacji Francji spora

ilo

w pe ni sprawnych czo gw

Hotch-

kiss H-39 sta a si

zdobvcz

Niem-

cw.

Francuzi, odwrotnie

ni Polacy,

w

obiiczu pora ki

nie

niszczyli

sprz-

tu wojskowego,

1ecz

przekazywali

go

w

jak

najlepszym

stanie

Niemcom,

tlumaczc sobie

to

korzv ciami

z nie-

dra nienia

Niemcw. T drog du e

ilo ci rancuskich pojazdw

wesz y

rt

,w,yposa enie

armii

niemieckiej,

kt-

ra

r ,iele z

nich

wykorzysta a, przy-

stosowujc

je

do w asnych potrzeb.

Niemcy

na

podr ,oziaclr

Hotchkissw

-___Wyoal

,|o ,'sle,,/ff}s,

1o\0n,T

''JO.rr,2200rr,

l0^a

_ClcLcq&,o]ryjy |r

ryyp9 l] )_ _

Opancelzen e

kadlub

przd

22-34

mm,

bokl

ity

34 mm,

spd

12 mm,

gra

22 mm;

t leza

przd

45 mm,

boki 1

ty 40 mrn,

9ra

30

mrn

U brql_lLc

_*

_*

-,

lfitq

]1-]1]]]

_9"_o

pq_sgylj

lslb 9rr}Lo]ryr.5ol( Q9'lgql

benzvnowv, 6 cvlindrowv,

qrnozaworowv, poiemno

skokowa

5975

cmj,

enzynowy, 6-cylindrowy,

9rnozaworowy,

pojemno

skokowa

5975

cm',

l|nl,

" '',

"-^":'

.:''"

_ l1oq

] . . L?,Q ]l|p_t y,?9@_s nl, _c]]]_od?g y l_i9_ a

_

ok,40 kUh

.O;ol

Dol,o

.0

|q,d &y lyq9]y] lerylq q,

,,, _ J239_12 Q

btrdowali dzia a

samobie ne,

czo gi

obserwacyjne artylerii oraz

r ,iele

po-

|azdw

specja

l

istvcznvch.

Cigniki

opanGerzony

Henault

UE

Oddzia y polskie

r ,eFrancji

w

1940

roku

u ywa

ak e cignikw

opan-

cerzonvch

Renault UE.

By

to uniwer-

salny

wz

gsienicowy

\/zorowany

na

cigniku Carden-Loyd.

Pojazdy

tego

pu

nie by

znane naszym zo -

nierzom

z

przedwrze niowej

Polski,

a

wykorzys,wane

by y w

Wojsku

Polskim

we Francji

g wnie w

od-

dzia ach piechoty

jako

transportery

i cigniki dzia przecir .pancernych.

Pojedyncze

wozy trafi y rwniez

do

l0. Brygadv Kawalerii lallcernej.

w

lq]I roku pojazd o oznaczenitl

fabrycznym

Renault UE zosta wpro-

wadzonv w uzbrojenie

armii francu-

skiej.

Do

1937 roku rvyprodukowano

ok.

4500 tych pojazdw

uzywanych

g wnie

jako

cigniki

artyleryjskie

armat przeciwpancernych olaz

tlans-

poltery

amunicji.

Powstawa

tez wel-

sje

pochodne, niekiedy uzbrojone.

Po

kapitulacji

Francji w 1940 roku spora

ilo ransporterrv

Renault UE zosta-

a

zdobvta

przez

Niemcw.

)

Czo gi

Hotchkiss H-39

przekazane polskim

oddzia om

we Fran-

cji na

prze omie

maja

i

czerwca

1940 roku,

We francuskich

p]anach

wojskowych mia to by

pojazd przeznaczony

do

wsp pracy z kawaleri


4/5

#ffi

amochd

pancerny

AM

White-Laf{ly

0

W 1940

roku

polski

batalion im.

24.

Pu ku

U anw

z

10.

Brygady Ka-

walerii

Pancernej otrzyma

te

trzy

przestar

za e

jl

w

w czas samochody

pancerne

AMD

White-Laffly

50.

By y

to r ,ozy, ktre po rednio

swym ro-

dowodem siga

I

wojny wiatowej.

Cignik opancerzony

Renau|t

UE

u ywany

w

polskiej piechocie

i 10.

Brygadzie Kawalerii

Pan-

cernej we Francji

Samochd

pancerny

AMD White-Lafily 50

Wvmiarv

(d]./szet,/wys.)

5400

mm, 2300 mm,2480

mm

Cl ar calkowity

(z

wyposazeniem) 6a92k9

ooancerzenie

7mm

uzbroienle

"__l 19lJzju:lr

n l

ry

l,:ls .

4

osoby

a oqa

5i]nik

benzynowy, 4-cy indrowy, dolnozaworowy

no(

.,]d|,5, oL

,

50

KM,

'

lodzor,

c

", -a

|gQ n&

_

ok.60 km/h

Pokonywanie

przeszkd

terenowych brody 60 cm

.

T

*.-

'fl

s5

,",,

#f

-.*'-

-:

| .,.i,;:

;f',

"

:]i- .,': ,j,t:.

j;:

E -'

j*

,"

-

:

,,

,@_,

r

.

.,

i.:

:..:,7j.::,E::::::..:,==

l

;j\"':

;

".\1l.&..:a.,.-a:_::,=?:

-

-,',. "+l


5/5

W 1931 roku ok. 100 samochodw

pancernych

White-Laffly 50

(model

1918) gruntol .nie przebudowano

i zmodernizowano.

W

1940

roku

po-

jazd1,

te

stanowi y

nien,ielk

rt arto

bojow

a wed ug opinii polskich

oficerw

nie nadawa y

si w ogle

do pror ,adzenia dzia a

bojowvch.

Woz1 te

na

>kutek

zu)5,cia nie

osi-

ga y wymaganej szybko ci, zdarte

opony

powodowa y

atwe 1a,padanie

ll,po lizg,

brak

narzdzi

i cz ci

zapa-

sowych

trniemozlir,via

iclr naprar ,,

a

brak

celo ,niku,

do

armat

i

kara-

binl .

maszyno.,vlrch

lub niew a ciwe

celolr.niki trniemozliwia ich uzycie

bojor,r,e,

Po zaledwie kilku dniach fronto-

l ,ejwalki, rr,>1,tuacji

okr enia,

gen.

stanis al ,

Maczek wyda ostatni

fron-

to.vy

rozkaz

-

o

rozlvizaniu

10. Br,v-

gady

Kawalerii

Pancernej.

Noc

z

17

na

18

czerr,vca 1940

roku

spdzono

na

niszczeniu sprztu, a

rankiem

ok.

500

o nierzv, biorcych

udzia w r ,alkacir

frontowvclr,

ruszy o

pieszo

z

zada-

niem lt}rrlvania

si z kot a.

Dla Polakw

kampania

francuska

1940 roku by a krtkim epizodem

pelnr m

norr

l

cll. przewazIrie

51orz-

Wvmian,

(d ,/szer,/wvs,)

2qp_0

mfil

]

71

llml

l?_5q mn

260 mm

rze lnlit:

,Cizar calkowity

"

t

yylpq:-z,liry]

0pancerzenle

-_

,

__lr_ prli-

Zq qg

Siln ik

W19] o (

pl9tu_\c_11

1nne

informacje

kich, do rviadcze. Nasi

o nierze

nie

potrafili

zrozumie postpowa-

nia Francuzw

-

rodakw Napole-

ona

Bonaparte,

o

ktrym

chl ,aleb-

nie

r,r,,spomina

hymn

Polski

(...

Dnl

nam.

7n,

zylr nd

B

o

nap ar

t

e,

j

ak zzuy ci a

n,tamy...)

i zr ,ycizcu,

I r ,ojn,v l,via-

towej. W 1940

roku

lt,

obliczu

walki

Francuzi panicznie uciekali,

polzuca-

jc

bro

r,

przydro nych

roll,ach

ltrb

dobrowolnie

przekazyr ,aii

s\,i sprzt

Niemcom,

b,vle

tylko

zaskarbi

sobie

ich przychvlno .

By o

to

dla Polakl ,

2100 kg

m q _

1l

\

]

_

KM

ff_4y_

?1g-j.o_ lry

ok, 30

km/h

ok

50

]/1

00 km,

podcas

jq4dy

w

le|eniq 4]ac4nie

w4ra

40

l

]9] ol-

ok,

4500

sztUk

w rznych rdlach niektre dane rzni

si

w

nier,vrelkrm zakresie, np

_

_

q_9__mm,

4y

Wiq ,o plgdukq]

o,k,

q0q0

niepojte i haniebn

kre,

gdyz

czynion

od

ktrych

w

pie

podleg o ciuczyli

Po

upadku F

Zbrojne zaczto o

Brytanii

i

innvch

c

dowdztr ,eln br

r

da zdj

oraz

Instytu

im.

gen. Sikors

Documents

Broń Pancerna Francji - Artykuł MXXW