BT Kısaltmaları Ansiklopedik Açıklamaları

İletişim ve Bilgi Teknolojileri Terim ve Kısaltmaların Türkçe Karşılıkları ve Açıklamaları

Kısaltması Açık Yazılımı Açıklaması

1-9

10Base-T 10-Mbps Baseband eThernet

10Mbps temel band Ethernet Spesifikasyonu, IEEE 802.3 spesifikasyonlarının bir parçası olan 10-BASE-T, bir çift bükümlü kablo üzerinden, segment başına ortalama 328ft (100mt) uzağa kadar veri alıp göndermesi, yapan iletişim spesifikasyonu.

100Base-TX

Ethernet Uplink Interface for LAN

Geniş Bilgisayar Ağı (WAN) için Ethernet Uplink (Ağa Çıkış) Arabirimi.

8B6T 8-bit Binary 6 Ternary

100Base –T4’de full-dupleks iletim için kullanılan kodlama şeması

A

AAA Authentication, Authorization and Accounting

Doğrulama, Yetkilendirme, ve Hesaplama

AAL2 ATM Adaptation Layer 2

Asenkron Transmisyon Modu Uyumlandırma Katmanı 2

AAS Auto Attendant Console

Otomatik Sekreter Konsolu

ABR

Automatic Bit (Baud) Rate Detection

Otomatik Bit (Baud) Hızı Algılaması

ACF Admission İzin Onayı, İzin Teyidi, bir RAS

Sayfa 1 / 40 Derleyen: Hasan Zeki ALP11.04.2023 document.doc


ConFirmation mesajıdır.

ADPCM Adaptive Differencial Pulse Code Modulation (codec)

Uyarlamalı, Diferansiyel PCM kodlayıcı/kod çözücü

ADSL Asymmetric Digital Subscriber Line

Asimetrik Dijital (Sayısal) Abone Hattı

AFSK Audio Frequency Shift Keying

Ses Frekans Kaydırmalı Anahtarlama

AIN Advanced Intelligent Network

Geliştirilmiş Akıllı Ağ

ALG Application Layer Gateway

Uygulama Katmanı Ağ Geçidi (Layer 7 GW)

AM Amplitude Modulation

Genlik Modülasyonu

AMPS Advanced Mobile Phone System

Gelişmiş Mobil Telefon Sistemi. 1983’te FCC tarafından onaylanan, 824 MHz, - 894 MHz analog hücresel telefon kanallarını kullanan standart analog hücresel telefon sistemi.

ANI Automatic Number Identification

Otomatik Numara Tanıma

ANSIAmerican National Standards Institute Amerikan Ulusal Standartlar

Enstitüsü

APCM Adaptive PCM Adaptif (Uyarlamalı) PCM



(codec) (Darbe Kod Modülasyonu)

API Application Programming Interface

Uygulama Programı Arabirimi

APPC Advanced Program to Program Communication

Programdan Programa Geliştirilmiş Haberleşme

APPN Advanced Peer-to-Peer Networking

Geliştirilmiş Uçtan-Uca Ağ Yapısı, IBM’in Yeni SNA’yi.

ARP Address Resolution Protocol

Adres Çözünürlük Protokolü

ARPA Advanced Research Projects Agency

İleri Düzeyde Araştırma Projeleri Ajansı. ABD Savunma Bakanlığının bir kuruluşu.

ARPUAverage Revenue Per User Kullanıcı Başına Ortalama Gelir

ARQAutomatic Repeat Request

Otomatik Tekrar İsteği

ARQAdmission ReQuest

İzin İsteği, bir RAS mesajıdır.

AS Autonomous System Otonom Sistem

ASN.1 Abstract Syntax Notation.1

Mutlak Sentaks Gösterimi. 1 Veri Yapılarının sınıflandırılmasında kullanılan uluslar arası bir standart.

ASP Active Server Pages Aktif Sunucu Sayfaları. Web uygulamalarının programlamasını olabildiğince



kolaylaştırmak için Netscape ve Microsoft tarafından tasarımlanmış Sunucu Programlama Ortamları

ASP Application Service Providers

Uygulama Hizmeti Sağlayıcıları

ASR Average Success Rate

Ortalama Başarı Oranı

ASR Application Specific Routing

Uygulamaya Özgü Yönlendirme

ATM Asynchronous Transmission Mode

Asenkron (Eş zamanlı olmayan) İletim Protokolü

AVVID

Architecture for Voice, Video and Integrated Data

Ses, Görüntü ve Entegre Veri için Mimari

B

B8ZS Binary 8 Zero Suppression

8 İkili Sıfır Bastırmalı kod formatı. 8’in dizisi içerisindeki sıfır bitini değiştirmek üzere bipolar violation kullanarak kanal başına 64 kbps bir temiz veriye olanak verir.

BBN Bolt, Baranek and Newman

Bolt, Baranek ve Newman (DARPA’nın kurucuları)

BECN Backward Explicit Congestion Notification

Geri Yönde Bariz Tıkanma İşareti. Frame Relay Teknolojisinde kullanılan, bit rate’i yavaşlatmak için veri bitleri içerisine sokulan bitler.

BGP Border Gateway Sınır Ağ geçidi Protokolü



Protocol

BICC Bearer Independant Call Control Protokol

Taşıyıcı Sistemlerden Bağımsız Çağrı Kontrol Protokolü

BIOS Basic Input Output System

Temel Giriş Çıkış Sistemi

BRI Basic Rate Interface Temel Hız Arabirimi (ISDN), 2 adet 64K taşıyıcı kanal ve bir adet 16K denetleyici kanaldan oluşan ISDN müşteri hattı

BSC Binary Synchronous Control

İkili sistem Senkron Kontrol

BSDBerkeley Software Distribution Şirket ismi

C

CAMA Centralized Automated Message Accounting

Merkezileştirilmiş Otomatikleştirilmiş Mesaj Hesaplaması

CAP Carrierless Amplitude/Phase

Taşıyıcısız Genlik/Faz (ADSL tekniği)

CC Communication Controller

İletişim Denetleyicisi

CCITT Consultative Commitee for International

Uluslar arası Telgraf ve Telefon Danışma Komitesi



Telegraph and Telephone

CCS Common Channel Signalling

Ortak Kanal İşaretleşmesi

CCTN Circuit Switched Telephone Network

Devre Anahtarlamalı Telefon Şebekesi (Ağı)

CDMACode Division Multiple Access

Kod Bölmeli Çoklu Erişim

CDR Call Detailed Records

Çağrı Ayrıntılı Kayıtları

CDP Cisco Discovery Protocol

Cisco’nun Ağ üzerindeki aygıtları tespit etmede kullandığı bir protokol.

CENTREX Central Office Exchange service

Merkezi Santralda PBX Hizmeti

CED Tone Detection

CallED Station IDentification Tone Detection

Faks iletişim protokolünde kullanılan bir sinyal. CNG sinyaline karşılık diğer uçtaki faks tarafından gönderilir. 3 sn süreli 2100Hz bir sinyaldir.

CELP Code-Exited Linear Predictive

Kod-Uyarmalı Doğrusal-Öngörü (ses sıkıştırma tekniği)

CGI Common Gateway Interface

Ortak Ağ Geçidi Arabirimi. CGI, programların kendileri ile bir web sunucusu vasıtasıyla iletişim yapabildikleri bir özelliği gösterir.



CHAP

Challenge String Authenticaiton Protocol

Bir Cisco Protokolü- RADIUS birimlerinde kullanılır. The MSCHAP Version 2 feature in CiscoIOS Release 12.2(13)T introduces the ability of Cisco routers to utilize Microsoft Challenge Handshake Authentication Protocol Version 2 (MSCHAPV2) authentication for PPP connections between a computer using a Microsoft Windows operating system and a network access server (NAS). MSCHAPV2 authentication is an updated version of MSCHAP that is similar to but incompatible with MSCHAPVersion 1 (V1). MSCHAPV2 introduces mutual authentication between peers and a change password feature

CHI Communications Hardware Interface

İletişim Donanımı Arabirimi

CIC Circuit ID Code SS7 linklerin üzerindeki Devre ID (Kimlik) kodu

CIC Cisco Info Center CISCO Bilgi Merkezi

CIDR Classless Inter Domain Routing

Sınıf içermeyen İsimler Arası Yönlendirme

CIPT Cisco IP Telephony Cisco Internet Telefonu



CIR Committed Information Rate

Taahhüt edilen Bilgi Hızı

CIs Communication Interfaces

İletişim Arabirimleri

CLASS Custom Local Area Signalling Services

Müşteri Yerel Alan Sinyalleşme Servisleri, POTS + çağrı perdeleme+güvenlik+görüntüleme gibi ekstra özellikleri de destekler.

CLEC Competitive Local Exchange Carriers

Rekabetçi Yerel Santral Taşıyıcıları

CLI Command Line Interface

Komut Satırı Arabirimi

CLIR Caller Line Identification Restriction

Arayan Hattın Kimlik Gizlemesi

CMTS Cable Modem Termination System

Kablo Modem Sonlandırma Sistemi. Çoklanmış bir ağ arabirimi üzerindeki pek çok kablo modem kullanıcısından gelen verileri yönlendirmek üzere özellikle tasarlanmış olan bir veri anahtarlama sistemidir.

CNAM Calling NAMe Arayanın İsmi

CNG Calling Tone Arama Tonu

CNG Comfort Noise Generate

VoIP uygulamalarında konuşmalar arasında geçen sessizlik sürelerinin geri planındaki hat gürültüsünün bastırılması.



CO Central Office Merkez Telefon Santrali

CODEC Coder Decoder Kodlayıcı Çözücü. Analog modülasyon sinyallerini PCM (Darbe Kodlu Modülasyon) ve tersine dönüştüren bir aygıt.

cRTP Compressed RTP Sıkıştırılmış Gerçek Zamanlı İletim Protokolü (RTP)

CoS Class of Service Servis (Hizmet) Sınıfı

CPE Customer Premises Equipment

Özel Müşteri Cihazları

CPIC Common Programming Interface for Communication

Haberleşme için Ortak Programlama Arabirimi, IBM’in SNA sistemlerinde yerleşik programlama arabirimi

CRC Cyclic Redundancy Check

Dönüşümlü Yedekleme Denetimi

CRM Customer Relations Management

Müşteri İlişkileri Yönetimi

CRTP Compressed RTP Sıkıştırılmış Gerçek Zamanlı Protokol

CSI Called Subscriber Information

Aranan Abone Bilgileri

CSMA/CD Carrier Sensitive Multiple Access with Collusion Detect

Taşıyıcıya Hassas Çoklu Erişim / Çarpışma Algılamalı (Ethernet teknolojisi)

CSN Circuit Switched Network

Devre Anahtarlamalı Şebeke.



CSS Cascading Style Sheets

Ardışık Stilde Sayfalar

CTS Clear To Send Göndermeyi Sil. İşaretleşme sinyali, MODEM, Senkron iletişimde, santraller arası iletişimde kullanılır.

CUA Common User Access

Ortak Kullanıcı Erişimi

CUG Closed User Group Kapalı Kullanıcı Grubu

CVM Cisco Voice Manager CISCO Sesli Yanıt Yöneticisi

D

DA Destination Address Hedef Adres, Ethernet Veri İletim Çerçevesini hangi istasyonların alacağını belirler. 6 bayttır

DAP Data Access Protocol

Veri Erişim Protokolü

DARPA Defense Advanced Research Projects Agency

Savunma Bakanlığı İleri Araştırma Projeleri Ajansı

DCB Delayed Call Billing Geciktirilmiş Çağrı Ücretlendirme

DCE Data Communication Equipments

Data (Veri) Haberleşme Cihazları (Repetörler, Ağ Anahtarları, Yönlendiriciler, arabirim kartları ve Modem gibi Haberleşme arabirimleri)



DDD Direct Distance Dial Doğrudan Uzak-mesafe Araması

DDoS Distributed DoS Dağıtılmış Servis Dışı Bırakma

DFU Data File Utility Veri Kütüğü Hizmet Programı

DGK Directory Gate Keper

Rehber Gate Keper

DHCP Dynamic Host Configuration Protocol

Dinamik Host Yapılandırma Protokolü

DIA Document Interchange Architecture

Belge Değiş Tokuş Mimarisi

DID Direct Inward Dialing

Doğrudan İçeriye Doğru olan Arama. PABX sistemlerinde dahili bir numarayı dışarıdan ararken dış hat numarasına dahili numaranın eklenerek, Konsola düşülmeden doğrudan doğruya aranması.

DIX Digital Intel Xerox Digital Intel Xerox firmaları

Dial Peer Dial Peer Arama Başlatma noktası. Adreslenebilir bir uç-noktası. Internet üzerinden Ses Haberleşmesi (VoIP) uygulamalarında iki tip dial peer mevcuttur: POTS ve VoIP

DiffServs Differentiated Services

Farklılaştırılmış Servisler (Hizmetler)

DLCIs Data Link Veri Link Bağlantı



Connection Identifiers

Tanımlayıcıları. Frame Relay teknolojisinde paketlerin üzerlerine gönderildiği Sanal Devreler. Bunlar PVC (Permanent Virtual Circuits) veya SVC (Switched Virtual Circuit) olabilir ve Frame Relay’in spesifikasyonunun bir parçalarıdır.

DMT Discrete Multi Tone

Ayrık Çoklu Ton (ADSL tekniği)

DMZ De-Militarized Zone -IP/Port Mapping

Şirket için özel Yerel Bilgisayar Ağı (PLAN) gibi güvenilir bir dahili ağ ile genel Internet ağı gibi güvenilir olmayan harici bir ağ arasına yerleştirilmiş bir bilgisayar veya küçük bir alt-ağ. DMZ tipik olarak Web (http) Server, FTP Server’ler, SMTP Server’ler ve DNS Server’ler gibi Internet trafiğine erişebilir aygıtları içerir.

DNIS Destination Number Identification System

Aranılan (Hedef) Numara Tanımlama Sistemi

DNS Domain Name System

İsim Yer Sistemi, Internet Ağı üzerindeki düğümlerin IP adreslerine dönüştürüldüğü bir Sistem

DOCSIS Data Over Cable Service Interface Specifications

Kablo Üzerinden Veri Hizmeti Aayüz Spesifikasyonları

DOSDisc Operating System

Disk İşletim Sistemi



DOVE Data Over Voice Equipment

Ses Donanımı üzerinden Veri iletimi

DPNSSDigital Private Network Signalling System

Özel Sayısal Ağ İşaretleşme Sistemi

DSDifferentiated Services

Farklılaştırılmış Servisler (Hizmetler)

DS0VDDigital Simultaneous Voice & Data

Aynı anda Dijital Ses ve Veri

DS-1 DS-1 24 data kanalı her iki yönde 1.54Mbps (1,540K) taşıyan yüksek hız kapasiteli hat

DSCP DiffServ Code Points Farklılaştırılmış Servisler Kod Noktaları

DSL Digital Subscriber Line

Dijital (Sayısal) Abone Hattı

DSLAM DSL Access Multiplexer

Sayısal Abone Hattı Erişim Çoklayıcısı

DSN Data Switched Network

Veri Anahtarlamalı Ağ (Şebeke)

DSP Digital Signal Processor

Sayısal Sinyal İşlemcisi

DTE Data Terminal Equipment

Data (Veri) Terminal Cihazları (PC’ler, İş İstasyonları, Dosya Sunucuları, Yazdırma sunucuları gibi aygıtlar)

DTMF Dual Tone Multi Frequency

İki Tonlu Çoklu Frekans



DVMRP

Distance Vector Multicast Routing Protocol

Uzaklık Vektörü Çok Noktaya Yönlendirme Protokolü

E

E&M E and M Signalling E/M sinyalleşmesi. Transmisyon cihazları ile santral anahtarlama (teçhizatını E ve M ile belirtilen uçlar üzerinden işaretleşme (sinyalleşme) bilgilerinin aktarılması için bir kanal-yardımıyla işaretleşme yöntemi. E ucu anahtarlama teçhizatına, M ucu transmisyon cihazına iletim sağlar.

E-1 E-1T-1 Avrupa eşleniği, 30 veri kanalı taşır.

EBCDIC Extended Binary Coded Decimal Interchange Code

Genişletilmiş İkili Kodlamalı Ondalık Dönüşüm Kodu

EBGP External Border Gateway Protocol

Harici Sınır Ağ Geçidi Protokolü

ECCElectronic Common Control

Ortak Elektronik Kontrol . Telefon teknolojisinde santral içi ve santraller arası işaretleşme kontrol sisteminin genel adı.

ECS Enterprise Communication Server

Şirket Haberleşme Sunucusu



EEM Embedded Rvrnt Manager

Yüklü Olay Yöneticisi, bir CISCO IOS çözümü

EGA Enhanced Graphic Adapter

Geliştirilmiş Grafik Bağdaştırıcı

EGP Exterior Gateway Protocol

Harici Ağ geçidi (Gateway) Protokolü

EIA Electronics Industries Association

Elektronik Endüstrileri Derneği

EP End Point Bir SIP terminali veya Ağ Geçidi (Gateway)

ERLANG Erlang Bir Trafik yoğunluk Birimi

ESD End-of-Stream Delimiter

100Base–X kod grubunda gönderilen ve alınan veri akışının bitiş bloğu

ETSI TIPHON

European Telecommunication Standards Institute Internet Protocol Harmonization Over Networks

Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü Ağlar Üzerinde Internet Protokolü Düzenlemeleri

F

FCB File Control Block Kütük Denetim Öbeği, Dosya Kontrol Bloğu

FCS Frame Check Çerçeve Denetim Dizisi



Sequence

FCS Frame Check Sequence

Çerçeve Denetim Dizisi. Ethernet Veri Akış Çerçevesinin CRC değerini içeren son bloğu, 4 bayt (32 bit)’tir.

FDDI Fiber Distributed Data Interface

Fiber Dağıtımlı Veri Arabirimi

FDM Frequency Division Multiplex

Frekans Bölmeli Çoklama

FEC Forward Error Control

İleri Yönde Hata Denetimi

FEC Forward Error Correction

İleri Yönde Hata Düzeltmesi

FECN Forward Explicit Congestion Notification

İleri Yönde Bariz Tıkanma İşareti, Frame Relay teknolojisinde bit rate’i düşürmek için veri bitleri içerisinde kullanılan bitlerdir.

FIREWALL Firewall Birbirine bağlı genel ağlardan herhangi biri ile özel bir ağ arasında bir tampon olarak belirlenmiş Yönlendirici (Router) veya Erişim Sunucusu ya da birkaç yönlendirici veya erişim sunucularından oluşan öbek.

FLP Fast Link Pulses Hızlı Link Palsları

FMDS Function Management Data Services

İşlev Yönetimli Veri Hizmetleri

FoIP Fax Over IP Internet Protokolü üzerinden



Faks

FQDN Fully Qualified Domain Name

Tam olarak açıklamalı İsim yer sistemi formatı. Örneğin, “mydomain.com”, “sitem.com”, “company.mydomain.com” gibi.

FRA Floating Rate Adjustments

Küsuratlı Tarife Ayrıntıları

FRADs Frame Relay Access Devices

Frame Relay (Data Şebekesi) Erişim aygıtları

FSK Frequency Shift Keying

Frekans Kaymalı anahtarlama

FTP File Transfer Protocol

Dosya Transferi (Aktarımı) Protokolü

FXO Foreign eXhange Office (PSTN/PTT) Interface

Kamu Telefon Şebekesi Hat Terminali Arabirimi, RJ-11

FXS Foreign eXchange Station

Kamu Telefon Şebekesi Abone Terminali, RJ-11

G

G.711 G.711 64kbps PCM half-dupleks kodlayıcı/çözücü (yüksek-kaliteli, yüksek bant-genişlikli, minimum işlemci yükü)

G.723.1 G.723.1 6.4/5.3kbps MP-MLQ kodlayıcı/çözücü (düşük kaliteli, düşük bant-genişlikli, sıkıştırmadan dolayı yüksek oranda işlemci yükü)



G.726 G.726 40/32/24/16 ADPCM kodlayıcı/çözücü (iyi kaliteli, orta-düzeyde bant-genişliği, düşük işlemci yükü)

G.728 G.728 16kbps LD-CELP kodlayıcı/çözücü (orta düzeyde kalite, orta düzeyde bant-genişliği, çok yüksek işlemci yükü)

G.729 G.729 8kbps ACELP kodlayıcı/çözücü (orta düzeyde kalite, düşük düzeyde bant-genişliği, yüksek işlemci yükü)

GK GateKeeper H.323 terminalleri, gateway (ağ geçitleri), ve MCU’lar için adres dönüşümü ve LAN’a erişim sağlayan, LAN üzerinde bulunan H.323 öğesi.

GoS Grade of Service Hizmet (Servis) Derecesi. Belirtilen şartlarda mevcut tesisin yeterliliğinin bir ölçüsünü sunmak üzere kullanılan bir dizi trafik mühendisliği parametreleri. Bu hizmet derecesi parametreleri kayıpların olasılıkları, gecikme olasılığı, vs olarak ifade edilebilir.

GLBPGateway Load Balancing Protocol

Ağ Geçidi Yük Dengeleme Protokolü

GW Gateway Ağ geçidi. Bir ağ geçidi, SIP veya H.323 terminallerinin



protokol dönüştürmesi yapılarak, bu terminallerin diğer protokoller için yapılandırılmış terminaller ile iletişimine olanak verir.

H

H.225 H.225

İçerisinde H.323’ün (RAS, RTP/RTCP, Q.931 çağrı sinyalleşmesi) ve mesaj formatlarının geçtiği protokol.

H.245 H.245

Media streams, vs. (yani medya işaretleşmesi için) uygulamalarında açılış ve kapanış kanalları için görüşme (negotiation) ve mesajlaşma yeteneği olan protokol.

H.323 H.323

Standart bir protokol kullanarak, birbirinden farklı haberleşme aygıtlarını birbirleriyle iletişim yapar haline getiren bir protokol. H.323, CODEC’ler için ortak bir set, çağrı oluşturma ve görüşme prosedürleri ile temel veri taşıma yöntemlerini tanımlar.

HDB3 High Density Bipolar 3 Yüksek Yoğunluklu bipolar 3

kodlama formatı. AMI (Alternate Mark Inversion) temeline dayanır fakat violation kodlarını 4 0 (zero) Araya sokar.



HDD Hard Disc Drive Sabit Disk Sürücü

HDLCHigh Level Data Link Control

Yüksek Seviyeli Veri Link Denetimi

HLL High Level Language

Yüksek Seviyeli Programlama Dili. Belirli bir bilgisayar veya belirli bir bilgisayarlar sınıfının yapısını yansıtmayan, bunlara bağlı olmayan bir programlama dili.

HSP Host Signal Processor

Host Sinyal İşlemcisi

HTML Hyper Text Marking Language

Genişletilmiş Düz Metin İşaretleme Dili

HTTPHyper Text Transfer Protocol

Genişletilmiş Düz Metin Transfer Protokolü

I

IA5 International Alphabeth Number 5

Uluslar arası Kodlama alfabesi No: 5 (ASCII kod ile hemen hemen özdeştir.

IAB Internet Architecture Board

Internet Mimarisi Kurulu, önceki adı Internet Faaliyetleri Kurulu idi.

IAM Initial Address Message

Başlangıç (Giriş) Adres Mesajı (İletisi)

IANA Internet Assigned Numbers Authority

Internet Atanmış Sayılar Otoritesi

IBGP Internal Border Gateway Protocol

Dahili Sınır Ağ Geçidi Protokolü



ICMP Internet Control Message Protocol

Internet Denetim Mesaj Protokolü

ICQ I Seek You Internet Altyapısını Kullanan bir Sohbet Uygulama Programı

IDRPICMP Router Discovery Protocol

ICMP Yönlendirici Keşif Protokolü

IEEE

Institute of Elecrical & Electronics Engineers

Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü

IETFInternet Enginering Task Force

Internet Mühendisliği Görev Gücü

IFG Inter Frame GapÇerçeveler Arası Boşluk. Aynı link üzerinde, aynı anda çift-yönlü iletişime imkan veren Full-Dupleks çalışma formatında çerçeveler arasında bırakılan boşluk. Tıkanmalara karşı kullanılır.

IGP Interior Gateway Protocol

Dahili Ağ Geçidi Protokolü

ILEC Incumbent Local Exchange Carrier

Sorumlu Yerel Santral Taşıyıcısı

IN Intelligent Network Akıllı Ağ (Şebeke)

InterNICInternet Network Information

Internet Ağ Bilgilendirme / Kayıt Kuruluşu

IP Internet Protocol Internet Protokolü

IPDC Internet Protocol Device Control

Internet Protokolü Aygıt Denetimi. Seviye 3 ve diğerlerinden sorumlu Teknik Danışmanlık Komitesi tarafından geliştirilmiş olan medya ağ geçitlerinin (Gateway’ler) denetlenmesi için bir protokol. Giren veri



sinyallerini, bant-içi kontrol sinyallerini ve tonlarını, uygun gateway’lerin kuruluş ve denetimlerini analiz eder. Aynı zamanda yönetim ve raporlama da yapar.

IPLC International Private Leased Line

Uluslararası Özel Kiralık Hat

IPM Internet Protocol Manager

Internet Protokol Yöneticisi

IPT Internet Protocol Telephony

Internet Telefonu

IRC Internet Relay Chat Internet Aracılığıyla Sohbet

ISD International subscriber Dialling

Millerlerarası Numara arama

ISDN Integrated Services Digital Network

Tümleşik Hizmetler Dijital Ağı

ISL Inter-Switch Link Switch (Anahtarlama Öğesi) Arası Bağlantı. ISL, Ethernet MAC ve Ethernet Madia kullanan Ethernet Anahtarlama özellikli iki VLAN’ı birbirine bağlamada kullanılır.

ISO International Standards Organization

Uluslar arası Standartlar Organizasyonu

ISUP ISDN User Par ISDN Kullanıcı KısmıITSP Internet Telephone

Service ProviderInternet Telefonu Servis Sağlayıcı

ITU International Telecommunication

Uluslar arası Telekomünikasyon Birliği



Union

IVR Interactive Voice Response System

Etkileşimli Sesli Yanıt Sistemi

IXC Inter Exhange Carrier

Santraller Arası Taşıyıcı

J

Jitter Jitter Sapma. Bir ses akışının (audio stream) Sapması (Jitter), ses RTP paketlerinin varışları arasındaki değişme (standart sapma olarak hesaplanır) olarak tanımlanır. Ardışık RTP paketlerinin her bir çifti için alıcıdaki varış süresi, göndericinin gönderim süresine bölünür. Oranlar tüm bir ses akışı (stream) için toplanır ve bu değerlerin standart sapması, o akışın sapma değerlerini (jitter) verir.

JTM Job Transfer and Manipulation

Görev Aktarımı ve İşlemesi

K

KTS Key Telephone System

Tuşlu Telefon Sistemi

L



LAN Local Area Network Yerel Bilgisayar AğıLANE Local Area Network

EmulationYerel Bilgisayar Ağı Emülasyonu

LAP-B Link Access Protocol-Balanced

Link Erişim Protokolü – Dengeli. X-25 protokolünde geçen karmaşık seçenekler seti. SDLC’deki NRM (Normal Response Mode) aksine aynı anda alım ve gönderim için Balanced (Dengeli Çalışma)’ya olanak verir.

LAP-D Link Access Protocol D-Channel Link Erişim Protokolü – D Kanalı

LBR Codec Low Bit Rate Codec Düşük Bit Hızlı Kodlayıcı/Çözücü

LCFLocation ConFormation

Yer Teyidi, CISCO sistemlerinde kullanılan bir RAS sinyali.

LCRLeast Cost Routing Algorithm

En Ucuz Güzergah (Rota) Algoritması

LD-CELP Low Delay CELP (codec)

Düşük Gecikme Oranına Sahip CELP kodlayıcı/çözücü

LEC Local Exchange Carrier

Yerel Telefon Şirketinin diğer bir ifadesi. Yerel telefon için standart sinyal taşıyıcı sistemi.

LLC Logical Link Control Mantıksal Link Denetimi

LNP Local Number Portability

Yerel Numaranın Taşınabilirliği

LPF Low Pass Filter Alçak Geçiren Süzgeç

LRQLocation ReQuest Konum İsteği mesajı, bir RAS

mesajıdır.



M

MAC Media Access Control

Ortam (Medya) Erişim Denetimi

MB Mail Box Posta kutusu

MCUsMultipoint Control Units

Çok Noktalı Denetim Birimleri. CISCO H.323 konfigürasyonlarında kullanılan bir denetim birimi

MDFMain Distribution Frame Ana Repartitör (Dağıtım) Çatısı

MDIMedia Dependent Interface Ortama Bağımlı Arabirim

MDIMedia Dependant Interface

Medyaya Bağımlı arabirim, IEEE 802.3 Referans modelinde bir katman. Örneğin Ethernet kablo bağlantı soketleri

MEGACO MEdia GAteway COntrol

Medya Ağ Geçidi Denetimi. MGCP ve IPDC protokollerinin bir kombinasyonu olan bir IP telefonu protokolü. H.323’den daha basittir.

MGCP Media Gateway Control Protocol

Medya Ağ Geçidi Denetim Protokolü

MII Media Independant Interface

Ortamdan Bağımsız Arabirim, IEEE 802.3 Referans modelinde bir katman.

MIME Multipurpose Internet Mail Extension

Çok amaçlı (Çoklu-Ortam) Internet Posta Uzantısı. MIME başlangıçta bir dizi binary dosya eklerini (ASCII olmayan) e-posta yazılımının ele alması için geliştirilmişti. MIME’in kullanımı web’e genişlemiştir.



Örneğin, web tarayıcıları tarafından kullanılan temel MIME türü html dosya uzantısıyla ilişkili olan text/html’dir.

MML Man Machine Language

İnsan-Makine Dili. Bir bilgisayarın doğrudan kullanıcı tarafından denetimini kolaylaştırmak üzere tasarımlanmış dil.

MMUSIC Multiparty MultiMedia Session Control

Çok Taraflı MultiMedya Oturum Kontrolü

MNP Mobile Number Portability

Mobil Numaranın Taşınabilirliği

MPEG Moving Pictures Expert Group

Bir çeşit hareketli görüntü formatı

MPLS Multi Protocol Label Switching

Çoklu Protokol Etiketli Anahtarlama

MPOA Multi Protocol Over ATM

Asenkron Transfer Mod Üzerinden Çoklu Protokol

MSCHAP Micro Soft Challenge String Authentication Protocol

The MSCHAP Version 2 feature in CiscoIOS Release 12.2(13)T introduces the ability of Cisco routers to utilize Microsoft Challenge Handshake Authentication Protocol Version 2 (MSCHAPV2) authentication for PPP connections between a computer using a Microsoft Windows operating system and a network access server (NAS). MSCHAPV2 authentication is an updated version of MSCHAP that is similar to but incompatible with MSCHAPVersion 1 (V1). MSCHAPV2 introduces mutual authentication between



peers and a change password feature.

MTA MultiMedia Terminal Adapter

Çoklu Ortam Terminal Uyumlandırıcısı.

MTBF Mean Time Between Failures

Arızalar arası (iki arıza arası) ortalama süre

MTTR Mean Time To Repair

Arıza hallinde hizmetin durmasından onarıma kadar geçen ortalama süre.

MTU Maximum Transmission Units

Maksimum İletim Birimleri

MWI Message Waiting Indication

Bekleyen Mesaj Göstergesi

N

NAPT Network Address Port Translation

Ağ Adres Port Dönüştürmesi

NAS Network Access Server

Ağ Erişim Sunucusu

NAT Network Address Translation

Ağ (Şebeke) Adresi Dönüştürmesi. Global tek bir IP adres gereksinimini azaltan bir düzenek

NAT/PAT Network Address Translation/Port Address Translation

Ağ Adres Dönüştürücü/Port Adres Dönüştürücü

NAUs Network Addressable Units

Adreslenebilir Ağ Birimleri



NEO New End Office Yeni Sonlandırma Santrali

NFS Network File System Ağ (Şebeke) Dosya Sistemi

NGNNext Generation Networks

Gelecek Neslin Şebekeleri, Yeni Nesil Ağları

NICsNetwork Interface Cards Ağ Arabirim Kartları

NLP Normal Link Pulse Normal Link Palsı

NNINetwork-to-Network Interface

Ağdan-Ağa Arabirim (bir sinyalleşme arabirimi)

NRMNormal Response Mode

Normal Tepki Modu, IBM’in SDLC’de kullandığı, HDLC’nin bir alt seti.

NSENamed Signalling Event

İsimlendirilmiş İşaretleşme Olayı

NTPNetwork Time Protocol Ağ Zaman Protokolü

O

O/S Operating System İşletim Sistemi

OSIOpen Systems Interconnections Açık Sistemler Ara bağlantıları

OSP Open Settlement Protocol

Açık Yerleştirme Protokolü. CISCO’nun aygıtlarını yapılandırırken kullandığı bir sistem

OSS Operational Support System

Operasyonel Destek Sistemi

P

PAD

Packet Assembler/Disassembler Paket Derleyici / Çözücü



PAM Pulse Amplitude Modulation

Darbe (Pals) Genlik Bindirimi (Modülasyonu). Modüle edici sinyalin darbe genliğini kontrol ettiği akımın yeniden oluşturulduğu bir pals akış modülasyonu.

PAN Personal Area Network (piconet)

Kişisel Alan Şebekesi

PAR Positive Acknowledgement & Retransmission

Olumlu onay ve Yeniden İletim

PBXPrivate Branch Office Dahili Telefon Santrali

PCM Pulse Code Modulation

Pals (Darbe) Kod Modülasyonu

PCMCIA Personal Computer Memory Card International Association

Modem, Bellek ver diğer aygıtlar için lap-top’ta kullanılabilen genişletme kartları, PC kartları

PCSPhysical Coding Sublayer

Fiziksel Kodlama Alt-katmanı, IEEE 802.3 Referans modelinde bir katman.

PDAPersonal Digital Assistant

Avuç-içi Bilgisayar, Kişisel Dijital Yardımcı

PDD Post Dialing Delay Tuşlama Sonrası Gecikme. Telefon numarasının son rakamının tuşlanması ile meşgul sinyali ya da zil sesi sinyali (ring-back tone) arasında geçen süre.

PDF Portable Document Format

Taşınabilir Doküman Formatı.

PHP Personnal Kişisel Kablosuz telefon sistemi



Handyphone System – Japonya’da ortaya çıkan, dijital şebeke için dijital kablosuz iletişim seti.

PHP Hypertext Preprocessor

Hiperteks Ön işlemcisi

PINT PSTN-IP Interworking Protocol

Genel Kamu Telefon Şebekesi (PSTN) – Internet Protokolü (IP) Birlikte Çalışma Protokolü

PLAR Private Line Automatic Ringdown

Özel Hat Otomatik Zil Çaldırma, Hot-Line, Warm-Line uygulamalarına benzer, belirli bir numaranın zilini çaldırma özelliği

PMA

Physical Medium Attachement

Fiziksel Ortam Eki. IEEE 802.3 Referans modelinde bir katman.

POP Point of Presence Bulunma (Varlık) Noktası

POP Post Office Protocol

Posta Ofisi Protokolü, E-posta mesajını posta sunucusundan almakta kullanılan bir protokol.

POST Power-On Self Test

Çalıştırıldığında Otomatik Olarak Kendini Test Etme Özelliği

POTS Plain Old Telephone System

Eskiden süregelen alelade telefon şebekesi sistemi.

PPTP Point to Point Tunnelling Protocol

Noktadan Noktaya Tünelleme Protokolü

PRE PREAMBLE

Temel Ethernet Çerçeve formatının ilk bloğu. 7 bayttan oluşur, alıcı istasyonlara bir çerçevenin gelmekte olduğunu haber veren 1ve 0’lardan oluşan bir dizidir.

PRI Primary Rate Bir ISDN hat çeşidi



Interface

PSDN Public Switched Data Network Anahtarlamalı Kamu Veri Ağı

PSEPacket Switching Exchange Paket Anahtarlama Santrali

PSK Phase Shift Keying Faz Kaymalı anahtarlama

PSTNPublic Switched Telephone Network

Kamu Telefon Şebekesi (Ağı),(örnek Türk Telekom hatları)

PSTNPacket Switched Telephone Network

Paket Anahtarlamalı Telefon Şebekesi (Ağı)

PTFProgram Temporary Fix Geçici Program Düzeltmesi

PVCPermanent Virtual Circuits

Sabit (Kalıcı) Sanal Devreler, Frame Relay spesifikasyonlarının bir parçasıdır.

Q

Q.931 Q.931

ISDN Çağrı sinyalleşme protokolü. H.323 senaryosunda, bu protokol TCP içerisine hapsedilir ve meşhur 1720 portuna gönderilir.

QAM Quadruple Amplitude Modulation

Dördüncü Dereceden Genlik Modülasyonu

QoS Quality of Service Servis (Hizmet) Kalitesi. Abonelere sunulan hizmetin bir ölçüsü. Hizmet kalitesi belirlendiğinde, bu ölçünün karakteristikleri açıklanmalıdır. Bu karakteristikler, transmisyon kalitesi, hatalar, tıkanmalar ve gecikmeler, vs gibi karakteristikleri



içermektedir.

R

RADIUS

Remote Authentication Dial-In User Servise

Uzaktan Doğrulamalı Aramalı Kullanıcı Servisi

RADSL Rate Adaptive DSL

Hız Uyarlamalı DSL (Sayısal Abone Hattı). Hattın kalitesi ve uzunluğuna göre modem hız uyarlamasının yapıldığını DSL sistemi

RAIResource Allocation Issue Kaynak Tahsis Konusu

RARPReverse Address Resolution Protocol

Geriye Adres Çözünürlük Protokolü

RASRegistration Admission & Status

Kayıt olma İzin Verilme ve Durum, standart H.323 V2 Mesajları. Terminaller ve Gatekeeper’lar arası Kayıt, İzin Alma ve Durum – yönetim protokolü.

RFCRequest For Comments

Açıklama İsteği (Dokümantasyon)

RIP Routing Information Protocol

Yönlendirme Bilgilendirmesi Protokolü

RISC Reduced Instruction Set Computer

İndirgenmiş Komut Takımı Bilgisayarı

RJE Remote Job Entry Uzaktan Görev Girişi

ROBO Remote Office Branch Office

Uzak Ofis Şube Ofis

RP Route Processor Yol İşlemcisi, CISCO IOS yazılım



paketinde yer alan bir çözüm yöntemi

RPC Remote Procedure Call

Uzak Prosedür Çağrısı

RRQ Registration ReQuest

Kayıt İsteği.

RSVP Resource Reservation Protocol

Kaynak Tahsis Protokolü

RTCP RTP Control Protocol

Gerçek-Zamanlı Kontrol Protokolü

RTOS Real Time Operating System

Gerçek Zamanlı İşletim Sistemi

RTP Real Time Transport Protocol

Gerçek Zamanlı Taşıma Protokol

RTS Request To Send

Gönderme İsteği Sinyali, İşaretleşme sinyali, MODEM, senkron iletişim, santraller arası işaretleşmede kullanılır.

S

SA Source Address Gönderen istasyonu belirtir. 6 bayttır.

SAP Service Access Point Servis (Hizmet) Erişim Noktası

SCCP Signalling Connection Control Part

İşaretleşme Bağlantısı Denetim Kısmı

SDH Synchronous Digital Hierarchy

Eşzamanlı Dijital Hiyerarşi



SDLC Synchronous Data Link Control

Senkron (Eş-zamanlı) Veri Link Denetlemesi. IBM Veri Link Protokolü

SDP Session Description Protocol

Oturum Tanımlama Protokolü

SDSL Symmetric DSL Gönderim ve Alım bit hızının aynı olduğu DSL, küçük işletmelerde kullanılır, aynı anda telefon kullanılamaz.

SGCPSimple Gateway Control Protocol

Basit Ağ geçidi Denetim Protokolü

SIPSession Initiation Protocol Oturum Başlatma Protokolü

SLAService Level Agreement

Hizmet (Servis) Seviyesi Sözleşmesi

SLIC Subscriber Line Interface Circuit

Abone Hattı Arabirim Devresi

SMDR Station Message Detail Recording

İş iştasyonu mesajı ayrıntılı kaydedilmesi

SMBs Small & Midsize Businesses

Küçük ve Orta Büyüklükteki Şirketler

SMTP Simple Mail Transfer Protocol

Basit Posta Aktarım Protokolü

SNA Systems Network Architecture

Sistemlerin Ağ Mimarisi (IBM)

SNMP Simple Network Management Protocol

Basit Ağ Yönetimi Protokolü

SNTP Simple Network Time Protocol

Basit Ağ Zaman Protokolü



SOF Start Of Frame Delimiter

Ethernet Çerçeve Formatının 2. bloğudur. 1 bayttan oluşur. Ardarda iki adet 1 biti ile biten 1,0’lar dizisidir.

SOHO Small Office Home Office

Küçük Ofis Ev Ofisi

SONET Synchronous Optical Network

Eşzamanlı (Senkron) Optik Ağ

SPF Shortest Path First

İlk önce en kısa Yol, Internet terminolojisinde yeni bir yaklaşım.

SQL Structured Query Language

Yapılandırılmış Sorgu Dili

SS7 Signalling System 7 No:7 İşaretleşme Sistemi. Öncelikle, telefon haberleşme şebekelerinin işletimini denetleyen, paket-tabanlı işaretleşme ve kontrol alt şebekesi. SS7, çağrı kurulum süresini belirgin bir şekilde hızlandırırken, aboneye sunulan kullanım özelliklerini, arayan numaranın taşınmasını destekler, genelde şebeke yönetimini ve performansını geliştirir.

SSD Start-of Stream Delimiter

100Base –X kod grubunda gönderilen ve alınan veri akışının başlangıç bloğu

STD Subscriber Toll Dialling

Şehirlerarası Numara Arama



STP Shielded Twisted Pair

Zırhlı Bükülü Kablo Çifti

SVC Switched Virtual Circuits

Anahtarlamalı Sanal Devreler. Frame Relay Spesifikasyonlarının bir parçasıdır.

T

T-1 T-1

DS-1 formatlı veri taşıyan Kuzey Amerika Standardı Dijital Taşıyıcı

T.120 T.120 Data Konferans Protokolü

TCL Total Command Language

Tek satırda komut lisanı, IVR script’lerinin yazıldığı programlama dili.

TCO Total Cost of Ownership

Sahip olma Toplam Maliyeti

TDM Time Division Multiplex

Zaman Bölmeli Çoklama

TDMA Time Division Multiple Access

Zaman Bölmeli Çoklu Erişim

TFTP Trivial FTPİstemci doğrulamasına (kullanıcı ismi ve şifresi) gerek olmaksızın dosya transferine imkan veren basitleştirilmiş Dosya Transfer Protokolü (FTP).

TOS Type Of Service Servis (Hizmet) Türü



TSI Time Slot Interchange

PCM, TDM tekniğinde kullanılan Zaman Aralığı (Time Slot) Değişimi

TTLTime to Live Parameters

Geçerli olma (ömür) parametreleri

U

UART Universal Asynchronous Receiver Transmitter

Evrensel Asenkron Alıcı Verici, modeme gelen ve giden verileri işleyen bir denetleyici çip

UDP User Datagram Protokol

Kullanıcı Datagram Protokolü, bağlantısız bir taşıyıcı katman protokolü

UI User Interface Kullanıcı Arabirimi

UID User Identification Number

Kullanıcı Kimlik No

UNI User-to-Network Interface

Kullanıcıdan Ağa Arabirim. (bir sinyalleşme arabirimi)

USB Universal Serial Bus Evrensel Seri Veri Yolu

UTP Unshielded Twisted Pair

Zırhsız Bükülü Kablo Çift

V



V-90 V-90 56K modülasyonlu ITU standardı

VAD Voice Activate Detection

Ses Varlığı Algılaması, Ses Faaliyeti Algılaması

VDSL Very High-Bit Rate DSL

Çok Yüksek Bit Hızlı DSL. Çok Kısa mesafelerde kullanılan yüksek hızlı DSL

VDU Video Display Unit Görüntü Ekran Birimi

VICVoice Interface Cards Ses arabirim Kartları

VM Virtual MachineSanal Makine. Bir IBM Sistem /370 İşletim Sistemi

VoATMNative Voice Over ATM

Asenkron Transfer Mod (ATM) üzerinden Doğal Ses İletimi

VoFR Voive over Frame Relay

Frame Relay (Data Şebekesi) üzerinden Ses İletimi

VoIP Voice over Internet Protocol

Internet üzerinden Telefon Haberleşmesi

VON Voice Over Net Ağ Üzerinden Ses İletişimi

VPN Virtual Private Network

Sanal Özel Ağ (Şebeke)

VRML Virtual Reality Modelling Language

Sanal Gerçeklik Modelleme Dili

VRS Voice Recognition System

Ses Tanıma Sistemi

VRU Voice Response Unit Sesli Yanıt Birimi

VWIC Voice WAN Interface Cards

Ses – Geniş Bilgisayar Ağı Arabirim Kartları



W

WAN Wide Area Network Geniş Alan Şebekesi (Ağı)

WML Wireless Marking Language

Kablosuz İşaretleme Dili, WML ile iletişim kurmak için 4620 web tarayıcısı tarafından kullanılır.

WPP Web Presense Provider

Web Varlık Noktası Sağlayıcısı

WWW World Wide Web İsmi Internet ile özdeşleşmiş bir iletişim protokolü

X

X-2 X-2 U.S. ROBOTICS firmasının 56K modülasyon için geliştirdiği protokol

XDRExternal Data Representation

Harici Veri Sunumu (Temsili)

XID eXchange ID ID Değişimi (IBM SNA Mimarisi)

XML Extended Marking Language

Genişletilmiş İşaretleme Dili

Y

Z



ZBI Zero Bit InsertionVeri Dizileri içerisine Sıfır biti eklenmesi


Documents

BT Kısaltmaları Ansiklopedik Açıklamaları