Bt Lt Olympic 30-4-

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Maths Olympic

Citation preview

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 1

    BI TP LUYN THI OLYMPIC TON HC TON MIN NAM LN TH XVIII

    Ch : PHNG TRNH, H PHNG TRNH,

    BT PHNG TRNH, H BT PHNG TRNH ( VN PH QUC- GV. TRNG H QUNG NAM)

    1. Gii PT: 3 2 3 2 3 33 2012 3 6 2013 5 2014 2013x x x x x .

    HD: t 3 23 2012a x x ; 3 23 6 2013b x x ; 3 5 2014c x

    Ta c h sau:

    33

    33 3 3

    201320132013 3 2013

    a b ca b ca b c a b c a b b c c a

    Suy ra: a b hoc b c hoc c a .

    2. Gii BPT:

    2 3 2012... 11 1 2 1 1 2 1 3 1 1 2 1 ... 2012 1

    x x x xx x x x x x x x x

    HD: k ta c:

    1 1 1 1

    1 2 1 ... 1 1 2 1 ... 1 1 2 1 ... 11 2 1 ... 1 1kxkx

    x x kx x x kx x x kxx x k x

    p dng cho bi ton trn, ta thu c:

    11 1 1 2 1 ... 2012 1 0

    1 2 1 ... 2012 1x x x

    x x x

    .

    Nghim ca BPT l: 1 1 1 1 11; ; ... ;2 3 4 2011 2012

    x

    .

    3. Gii HPT:

    1

    2

    3

    4

    2

    3

    4

    1

    2 2 os

    2 2 os

    2 2 os

    2 2 os

    x c

    x c

    x c

    c

    x

    x

    x

    xx

    ; 1 2 3 4, , ,x x x x .

    HD: Theo : 1 1, 4 os 1, 4022 2

    iix i c ix

    Nu 1 3x x th 2 4 2 4 3 1 3 1os os os osx c x x x xc c x c x x . Do : 1 3x x .

    Chng minh tng t ta c c: 2 4x x .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 2

    HPT cho tng ng vi: 2

    1 3

    2 4

    1

    2 1

    2 os42 os

    4

    x xx x

    x c

    x

    x

    xc

    th ca hai hm s: 212 os

    4x c x , 2 1

    1 arccos 2 2x x

    ; 110;2

    x

    , 220;

    4x

    trong h

    trc ta 1 2Ox x ct nhau ti mt im duy nht c ta 1 1;4 4

    .

    HPT cho c nghim duy nht l: 1 2 3 414

    x x x x .

    4. Gii HPT:

    2

    2

    2

    30 4 2012

    30 4 2012

    30 4 2012

    y yxz zyx xz

    ; , ,x y z

    HD: Ta c: 2 23030 4 2012 4 2012 0 0y y y y

    x x

    . Tng t , 0x z .

    Khng mt tnh tng qut, gi s: ,x y x z .

    Tr v theo v ca phng trnh th ba cho phng trnh th nht ta c:

    3 2 2 22 230 4 0 30 4 0x y x y x yz x z x yz x

    .

    V 0, 0y xx z nn 0x y ; 3 2 0x yz .

    Do : 3 2

    3 2 2 230 4 0x yz

    x yz x z x y x y zx y

    .

    5. Cho 2013 s dng: 1 2 2013, ,..., 0x x x tha mn:

    2 21 2 2 12 22 3 3 2

    2 22011 2012 2012 2011

    2 22012 2013 2013 2012

    ..........................

    ..........................

    x x x xx x x x

    x x x xx x x x

    .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 3

    Chng minh rng trong 2013 s c hai s ,a b sao cho: 12012

    a b .

    HD:

    T 2 21 2 2 1 2 1 1 20 0x x x x x x x x . Chng minh tng t c: 2 3 2013...x x x .

    Mt khc: 2 2 2 22012 2013 2013 2012 2013 2013 2012 2012 20130 0 1x x x x x x x x x .

    Khi : 1 2 20130 ...x x x .

    Chia an 0;1 thnh 2012 on con bng nhau, di ca mi on con l 12012

    .

    Theo nguyn l Dirichlet: ,a b trong 2013 s cho thuc v cng mt on con.

    Nh vy 1

    2012a b .

    6. Gii HPT: 2 2 22012 2012 2012

    33

    3

    x y zx y zx y z

    ; , ,x y z .

    HD: Xt cc vect: ; ; , 1;1;1u x y z v

    . D thy . . 3u v u v

    .

    Suy ra: ,u v

    cng phng 01 1 1x y z x y z .

    Kt hp vi phng trnh cn li ta c: 1x y z .

    7. Gii BPT: 2 22012 2014 2 4028 2014 2 4024x x x x ; x . iu kin: 2012x .

    BPT cho tng ng vi: 22012 2014 2 2014 2 2012x x x x .

    t: 2012 0u x ; 2014v x .

    BPT thnh:

    2 2

    2 2 2

    2 2 0 0

    2 2

    0uu v u v u v u v

    u v u v

    .

    8. Gii HPT:

    201220131 2 3

    201220132 3 4

    201220132012 1 2

    1 2 2012

    30 4

    30 4.......................................

    30 4, ,..., 0

    x x x

    x x x

    x x xx x x

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 4

    HD: Gi s: 1 2 2012, ,...,x x x l mt nghim ca HPT trn.

    t: 1 2 2012, ,...,M Max x x x ; 1 2 2012, ,...,m Min x x x .

    Suy ra: 0M m .

    Ta c:

    201220131 2 3

    201220132 3 4

    201220132012 1 2

    34 30 4

    34 30 4......................................................

    34 30 4

    M x x x

    M x x x

    M x x x

    20132012 2012 2012 20122013 2013 20131 2 201234 ; ;...; 34 34M Max x x x M M 4026 2013 402434 M M 2011 4026 2011 402634 34M M .

    Chng minh tng t, ta c: m 2011 402634 . Suy ra: 2011 402634M m .

    Do : 2011 40261 2 2012... 34x x x . Th li thy ng.

    Vy h phng trnh cho c nghim dng duy nht: 2011 40261 2 2012... 34x x x .

    9. Gii HPT:

    1 22

    2 33

    2012 11

    1 20122

    1 20122

    ..............................

    1 20122

    x xx

    x xx

    x xx

    ; 1 2 2012, ,...,x x x .

    HD: Ta c: 21 1 1 11

    1 2012 1 2012 02 2i i i i ii

    x x x x xx

    1,2011i

    Cc ix cng du 1,2012i .

    p dng BT Cauchy ta c: 11

    2012 2 2012 2 2 2012 2012i i ii

    x x xx

    1,2012i .

    Ly phng trnh u tin ln lt tr cho cc phng trnh s 2, s 3,..., s 2012 v theo v ta c:

    1 2 2 32 3

    1 201212

    x x x xx x

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 5

    2 3 3 43 4

    1 201212

    x x x xx x

    ................................................

    2012 1 1 21 2

    1 201212

    x x x xx x

    V 21 2 012...x xx nn 2 3 3 4 2011 2012

    2012 2012 20121 0;1 0;...;1 0x x x x x x

    v 1 2

    20121 0x x

    .

    Suy ra:

    2 3

    2011 2012

    1 2

    2012..................

    20122012

    x x

    x xx x

    . Kt hp vi 2012ix 1,2012i suy ra 1 2 2012... 2012x x x .

    10. Gii HPT:

    2

    2

    2

    2

    2222

    x x yy y zz z tt t x

    ; , , ,x y z t .

    HD: t: 1 , 1 , 1 , 1X x Y y Z z T t .

    Ta c h phng trnh sau:

    2

    216 8 4 2

    2

    2

    X YY Z

    X Y Z T XZ TT X

    . Nh vy: 15 01 0 1X

    X XX

    * Vi 0 0 1X Y Z T x y z t .

    * Vi 1 1 0X Y Z T x y z t .

    11. Gii HPT:

    221 1 2

    222 2 3

    222012 2012 1

    12

    12

    ....................................

    12

    kx kx x

    kx kx x

    kx kx x

    ; 1 2 2012, ,...,x x x , k l mt s cho trc.

    HD: Cng v theo v ca cc PT cho ta c:

    2 22012 2012

    21 2 2012

    1 1

    1 1 10 1 ...2 2 2i i ii i

    k k kx k x x x x x

    .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 6

    12. Cho s nguyn 3n . Gii h phng trnh:

    1 2 3

    2 3 4

    1 2

    2012 4025 2013 02012 4025 2013 0...............................................2012 4025 2013 0n

    x x xx x x

    x x x

    ; 1 2, ,..., nx x x .

    HD: t 1 1 2 2 2 3 2; ; ... ; n ny x x y x y y x x .

    H cho thnh:

    1 2

    2 31 2 1 2 1 2

    1

    2012 20132012 2013

    2012 ... 2013 ... ... 0...........................2012 2013

    n nn n n

    n

    y yy y

    y y y y y y y y y

    y y

    .

    Nh vy phi c mt ch s j sao cho 0jy . Nhng 12012 2013 ,j jy y ... nn 1 2 ... 0ny y y .

    Suy ra: 1 2 ... nx x x a .

    13. Gii HPT:

    2013 2 2013

    2012 2 2012

    2013 2 2013

    2 20122012

    22 2 122 2 1

    xyx x yx x

    xyy y xx y

    ; ,x y .

    HD:

    Cng v theo v ca hai phng trnh trn ta c:

    2 2

    2012 2 2012 2 20125

    1 122 2 1 2 2 1

    xy x yx x y y

    2 2

    2 22012 20122012 2012

    1 121 2 1 2

    xy x yx y

    (*)

    Nhn xt: 2 2* 2 *VT xy x y VP .

    0

    * * 11

    0

    x yx y

    VT VP x y x yx y

    .

    Vy tp hp nghim ca h phng trnh cho l: 0;0 , 1;1S .

    14. Gii PT:2 2

    2 2 2

    3 2 2 2 3 1033 3 4 4 3

    x x x x x x x x x xx x x x x x x x x x x x x x x x

    HD: t 22, 1, 1, 1, 1a b x c x d x x e x . Phng trnh cho tr thnh:

    103

    a b b c c d d e e ac d e d e a e a b a b c b c d

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 7

    101 1 1 1 1 53

    a b b c c d d e e ac d e d e a e a b a b c b c d

    1 1 1 1 1 253

    a b c d ec d e d e a e a b a b c b c d

    1 1 1 1 1

    25 *c d e d e a e a b a b c b c d

    c d e d e a e a b a b c b c d

    p dng bt ng thc Cauchy cho v tri ca (*) th ta c * 25VT . Du = xy ra khi v ch khi 1a b c d e x . Vy x = 1 l nghim duy nht ca phng trnh cho.

    15. Gii HPT: 2012 2012 2011 20112x y

    x y x y

    ; ,x y .

    HD: H phng trnh tng ng vi:

    2012 2012 2011 2011 2012 2012 2011 20112 2

    2 2 2

    x y x y

    x y x y x y x y x y

    2012 2012 2012 2011 2011 2012 2012 2012 2011 2011

    2 22 2x y x y

    x y x xy x y y x y x y xy

    2011 20112011 201122 2

    10 00

    x yx y x yx y

    x y x y x yx x y y x y

    16. Gii HPT: 2

    2 2

    5 4 4

    5 4 16 8 16 0

    y x x

    y x xy x y

    ; ,x y .

    HD: Ta c: 2 2 2 25 4 16 8 16 0 4 8 5 16 16 0y x xy x y y x y x x . Xem y l mt phng trnh bc hai theo n y ( tham s x ).

    Ta c: 29x , t : 5 4

    4y xy x

    .

    + Vi 5 4y x , thay vo phng trnh th nht ca h ta c:

    20 4

    5 4 5 4 4 6 5 4 0 5 04

    x yx x x x x

    x y

    .

    + Vi 4y x , thay vo phng trnh th nht ca h phng trnh ta c:

    20 4

    4 5 4 4 6 4 04 0

    x yx x x x x

    x y

    .

    Vy tp hp nghim ca h phng trnh cho l: 40;4 ; 4;0 ; ;05

    S

    .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 8

    17. Gii HPT:

    4 3 2 2

    24 2 2 2

    6 12 6

    5 1 11 5

    x x x y y x

    x x y x

    ; ,x y

    HD:

    + Xt 0x , h phng trnh cho thnh: 20 6

    5y

    ( v l)

    + Chia v theo v ca tng phng trnh trong h cho 2 0x ta c: 2 2 2 2

    2 2

    2 22 2 2 2

    2 2

    1 6 1 16 12 6 12 0

    1 5 1 15 11 5 11 0

    x x y y x x y yx xx x

    x x y x x yx xx x

    .

    t 2 221 1 2t x x tx x

    .

    H phng trnh thnh:

    2 2 2 2

    2 2 22 2 2

    6 2 12 0 6 0

    5 1 05 2 11 0

    t ty y t ty y

    t t yt t y

    + Xt 0t , h phng trnh thnh: 0

    1 0y

    ( v l).

    + Chia v theo v ca tng phng trnh trong h cho 2 0t ta c: 2 2

    2 2

    22 2

    2 2

    1 66 0 6

    1 1 15 0 5 2. 5

    yy y y y yt tt tt t

    yy y yt t t t

    t: 1; ya y bt t

    H phng trnh thnh:

    2

    2 2

    5 66 22 5 5

    2

    aaab

    a b ab

    3

    2

    5 12 0

    52

    a a

    ab

    22

    3 3 4 03

    5 22

    a a aa

    a bb

    Khi : 2

    111 213 2 3 2 3 1 0 1

    12222 221

    tt

    yy t t tt tty y t ty tt y t

    y

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 9

    * Vi 1t ta c: 21 1 51 1 02

    x x x xx

    .

    * Vi 12

    t ta c: 21 1 1 172 2 02 4

    x x x xx

    .

    18. Gii HPT:

    2 4 2 2 2 4

    2 2 4 2 2

    3 2 1 2

    1 1 2 2 1 0

    x y x y x x y

    x y x x x xy

    ; ,x y .

    HD: H phng trnh cho tng ng vi:

    22 4 2 2

    2 2 4 2 2

    4 1 1 2 2

    1 1 2 2 1 2

    x y y x x

    x y x x x xy

    .

    Suy ra: 4 2 21 2y x x 2 4 2 22 2 1x x x xy 4 2 4 6 4 3 2 22 2 2y x x x x x y x 26 3 2 4 3 2 3 22 0 0x x y y x y x y (*)

    T (*) v du = xy ra bt ng thc trn ta suy ra: 1x y .

    19. Gii HPT:

    2 2

    3 3

    214 2 2

    92 2

    xy y x y x y x y

    x y x y

    ; ,x y .

    HD:

    iu kin 00

    x yx y

    .

    t , 2 2

    x y x yu v ; , 0u v . Suy ra: 2 2 2 2, x u v y u v .

    H phng trnh cho thnh: 2 2 2 2 2 2 2 2

    3 3

    2 414

    9

    u v u v u v u vu v

    u v

    3 3 3 33 3 3 33 3

    7 0 0 79 99

    u v u v u v u vu v u vu v

    .

    H 3 3

    09

    u vu v

    v nghim.

    Gii h 3 3

    3 3

    79

    u vu v

    ta c

    21

    uv

    .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 10

    Do : 2 8 52

    2 31

    2

    x yx y xx y yx y

    .

    Vy phng trnh cho c nghim l: 53

    xy

    20. Gii HPT: 4 4

    2009 2013 2013 20092011

    2 1

    23

    xy x y

    x y x y

    ; ,x y .

    HD:

    Ta c: 2009 4 4 2009 2013 2013 2009 20112 0 0

    3xy x y x y x y xy .

    T phng trnh th nht ca h phng trnh ta c:

    4 41 2 2 2xy x y xy xy ( Bt ng thc Cauchy)

    13

    xy v 2

    4 4 12xy

    x y

    .

    Li c: 2

    2009 20092009 2013 2013 2009 4 4 1.2xy

    x y x y xy x y xy

    2008 2008 3 20111 1 1 22 . . . 2 .

    2 2 3 3xy xyxy xy xy .

    Du = xy ra

    4 4

    12

    1 13 3

    xyxy

    xy x y

    x y

    .

    Vy tp hp nghim ca h phng trnh cho l: 1 1 1 1; , ;3 3 3 3

    S

    .

    21. Gii HPT: 2 2

    2011 20132011 2013

    1

    2014

    x y

    x y y x x y xy

    ; ,x y .

    HD: T phng trnh th nht ca h ta suy ra: 1 , 1x y .

    Do : 2014 1 1 2013 0x y xy x y . + Nu x y th phng trnh th hai ca h c v tri dng, v phi m. iu ny v l. + Nu x y th phng trnh th hai ca h c v tri m, v phi dng. iu ny v l.

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 11

    + Nu x y th phng trnh th hai ca h tha mn. Thay vo phng trnh th nht ta c:

    2 12 12

    x x .

    Vy h phng trnh cho c hai nghim l: 1 1;2 2

    , 1 1;2 2

    .

    22. Gii PT: 4

    62

    cos 23 1 tan 7cos

    x xx

    HD: t 22

    cos 2 , tancos 1

    xa b xx

    .

    Phng trnh cho thnh: 4 33 4 7a b . D thy a, b 0 v 2a b . p dng bt ng thc Cauchy ta c:

    4 31 1 1 4 , b 1 1 3a a b . Suy ra: 4 3 4 33 3 12 , 4 2 12 3 4 7a a b b a b . Du bng xy ra 4 4 1 1a b a b hay tan 1

    4x x k k

    l nghim ca phng trnh cho.

    23. Gii HPT:

    3 33 3

    1 1 9

    1 1 1 11 1 18

    x y

    x y x y

    ( ,x y ).

    HD:

    iu kin , 0x y .t 3 3

    1 1, u vx y

    .

    H phng trnh cho thnh:

    33 3 9 3 91 1 18 1 18

    u v u v uv u vu v u v u v u v uv

    .

    t ,S u v P uv . iu kin 2 4S P .

    H phng trnh thnh:

    33

    2

    3 9 13 91 18 18 2

    S PSS PSS S P PS S S

    Thay (2) vo (1) ta c: 33 23 3 63 0 1 64 3 2S S S S S P .

    Vi 32

    SP

    ta suy ra: ,u v l nghim ca phng trnh: 21

    3 2 02

    XX X

    X

    .

    Khi : 12

    uv

    hoc 21

    uv

    . Suy ra: 181

    x

    y

    hoc 118

    x

    y

    .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 12

    24. Gii BPT: 2 4 26 3 1 1 0x x x x ; x HD: Bt phng trnh cho tng ng vi:

    2 4 2 2 2 4 26 3 1 6 1 0 6 2 1 1 6 1 0x x x x x x x x x x

    2 2 2 212 1 6 1 1 6 1 0x x x x x x x x

    222 2

    6 1112 6 01 1

    x xx xx x x x

    ( v 2 1 0 x x x )

    t 2

    2

    6 1 , 0

    1x x

    t tx x

    .

    Bt phng trnh thnh: 2 32 6 0 02

    t t t .

    Do : 2 2

    2

    6 1 9 11 21 11 215 11 5 01 4 10 10

    x xx x x

    x x

    .

    Vy tp hp nghim ca bt phng trnh cho l: 11 21 11 21;10 10

    S

    .

    25. Gii HPT:

    2

    2 2

    1 1 4 3

    12 2 3 7 1 12 3 5

    x y x y x y

    x x y xy y x

    , ,x y .

    HD:

    t 1 0u x y ; 3 0v x y .

    H phng trnh cho thnh:

    2 22 2

    24 2 2 4

    3 33 39 9 4 9 9 3 4 9

    u vu vu v u u v v

    2 22 2

    3 2 2 34 2 2 4

    3 33 39 9 3 3 09 9 9 6 3 0

    u vu vu v u u v uv vu v u u v v

    2 22 3 6

    2u v

    u vu v

    Khi :

    611 122 263

    2

    x yx y y x

    x y

    . Thay vo phng trnh th hai ca h phng

    trnh cho ta tm c:

    4 53 6

    1 76 10

    y x

    y x

    .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 13

    26.Gii HPT:

    4 4

    2 2 2

    1 1 22

    1 1 3 32

    y xx y

    y x x yx y

    , ,x y

    HD: iu kin , 0x y . Vi iu kin trn, h phng trnh cho tng ng vi:

    4 4 2 254 5 3 2

    4 5 2 3 54 4 2 2

    2 5 10 32 5 101 1 5 10 15 10

    y x x y x yxy x x yxx y y x y x yx y x y

    y

    5

    5

    5

    3 13 2

    1 3 12

    xx yx y

    y

    ( tha iu kin).

    Vy h phng trnh cho c nghim: 5 53 1 3 1;

    2 2

    .

    27. Gii BPT: 3 3 2 24 6 7 12 6 2x x x x x ; x . HD:

    iu kin: 32

    x .

    Vi iu kin trn, bt phng trnh cho tng ng vi:

    2 32 2 232 2 2 2 2 2 2x x x x x x x

    t 2 233 2 3 234 6 2 , 7 12 6 2 7 12 6 2A x x B x x x x x x x x (*)

    Th th 32

    x ta c: 0 , 0A B

    Khi 2 2 3 32 2 22 2 2 2 2 2* 2x x x x x x x

    A B

    2 21 12 1 0 2 0 2 2x B xxA

    ( tha iu kin 3

    2x )

    Vy tp hp nghim ca bt phng trnh cho l: 2; 2S .

    28. Gii BPT: 35 3 2 2 21 1x x x x x x x ; x . HD: iu kin: 0x . + Nu 0x th BPT lun ng

    + Nu 0x th chia c 2 v ca BPT cho: 2 2 1 0x x

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 14

    Ta c:

    32 2 2

    2 2

    5 3

    2 2 2 2

    1 1

    1 11x x x x x

    x x x xx x

    x x

    2

    2 2 2

    1 1 1 111 1 11 11x x xx x

    x x x x x xxx

    xx

    11

    11 1 11 x

    x xx

    xx x

    x

    .

    t 1t xx

    ; 2t .

    BPT trn thnh: 2

    1 11 .. 11 . 0t tttt t

    ( lun ng 2t ).

    Vy nghim ca BPT l: 0x .

    29. Gii HPT:

    22 2 2 2

    22 2 2 2

    22 2 2 2

    3 1

    4 1 ; , ,

    5 1

    x y z x x y z

    y z x y y z x x y z

    z x y z z x y

    .

    HD: + TH 1: 0xyz .

    Nu 0x th h c nghim 0;0; , 0; ;0z y . Tng t cho trng hp 0y hoc 0z .

    + TH2: Chia c hai v ca cc PT trong h cho 2 2 2 0x y z ta c: 2

    2

    2

    2

    2

    2

    1 1 1 13

    1 1 1 14

    1 1 1 15

    z y x x

    x z y y

    y x z z

    t 1 1 1, ,a b cx y z

    . HPT thnh:

    2 2

    2 2

    2 2

    3

    4

    5

    b c a a

    c a b b

    a b c c

    .

    Cng v theo v cc PT trn ri rt gn ta c: 24

    12 03

    a b ca b c a b c

    a b c

    .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 15

    30. Gii HPT:

    2

    2

    2

    222

    x x y yy y z zz z x x

    ; , ,x y z .

    HD:

    HPT cho tng ng vi:

    2

    2

    2

    1 2

    1 2

    1 2

    y x x

    z y y

    x z z

    (I)

    V mt trong cc gi tr , ,x y z bng 1 u khng tha h phng trnh ny nn: , , 1x y z .

    Khi

    2

    2

    2

    21

    21

    21

    xyxyI zyzxz

    .

    t tan ;2 2

    , x t t

    . Suy ra: tan 2y t ; tan 4 , tan8z t x t .

    Do : tan tan 8 7

    kt t t k . Nh vy: 2 4tan ; tan ; tan7 7 7

    k k kx y z .

    V ;2 2

    t

    nn 3; 2; 1;0;1;2;3k .

    31. Gii HPT:

    3 2 2

    2 2

    2 3 2 3

    3 3 2

    36

    x x z z

    y y x xy z zz

    ; , ,x y z .

    HD:

    HPT cho tng ng vi:

    23 2 2

    2 2

    3 2 3 3 3 0

    3 3 2

    36

    x z x z

    y y x xy z zz

    PT th nht c nghim 0

    03x

    zx

    z

    (1)

    PT th ba c nghim 2 6 60 0y z z z . (2) T (1), (2) v kt hp vi 3z ta suy ra: 0z hoc 3z . p s: C 2 nghim: 1;0;0 , 2; 3;3 .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 16

    32. Gii HPT:

    3 2

    3 2

    3 2

    3 3 1

    3 3 1 ; , ,

    3 3 1

    x x y x

    y y z y x y z

    z z x z

    .

    HD:

    Xt PT: 3 23 3 1x x y x . V 13

    x khng tha PT nn 3

    2

    33 1x xy

    x

    .

    t tanx t vi ;2

    \3 6

    t

    .

    D dng suy ra c: tan 3 , tan 9 , tan 27y t z t x t .

    33. Gii HPT: 2012

    1 1 1 1 13 2 3 2 3 2 2 2 2 2 2 2

    x y z

    x y y z z x x y z y z x z x y

    ; , ,x y z

    HD:

    iu kin: 2 2 2 2 2 2, , 0

    ; ; 0

    x y z

    Min x y y z z x

    .

    p dng BT Cau chy ta c:

    22 2 2 2 2 21 1 2

    3 2 2 2 3 2 2 2 2 22 2

    x y z x y zx y x y z x y x y z x y zx y z

    .

    Tng t chng minh c: 1 1 2

    3 2 2 2 2 2y z y x z x z y

    ; 1 1

    3 2 2 22

    2 2z y x zx z y x

    .

    Suy ra: 1 1 1 1 13 2 3 2 3 2 2 2 2 2 2 2x y y z z x x y z y z x z x y

    .

    Du "=" xy ra khi v ch khi x y z 20123 2012

    9x x . Do : 2012

    9x y z .

    34. Tm mi cp s thc ;x y tha h: 22

    6 3 2 2 2

    3 3 2

    2142

    1 2

    y y x xy x y

    xy y x x y

    .

    HD: iu kin: 2 2 0 0 1xy xyx y .

    Ta c: 2 22

    22 1 12 44

    1 12

    xy x y x xyy x y

    .

    Khi : 6 3 2 2 2122

    y y x xy x y .

    Suy ra: 3 3 3 3 6 214 4 2 22

    xy y xy y y x (1)

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 17

    M: 23 3 214 2 1 22

    xy y x x y (2)

    Cng v theo v (1) v (2) ta c:

    223 2 3264 1 4 1 2 1 1 2 2xy y x x y y y xx 2

    3

    1 1 2 0

    2 0

    x y

    y x

    .

    35. Gii HPT:

    21 1 222 2 323 3 424 4 1

    1 0

    1 0

    1 01 0

    x x xx x xx x xx x x

    ; 1 2 3 4, , ,x x x x .

    HD:

    HPT cho c dng:

    1 2

    2 3

    3 4

    4 1

    f x x

    f x x

    f x x

    f x x

    vi 2 1f t t t ng bin trong 1 ;2

    , nghch bin

    trong 1;2

    v 1 52 4

    f t f

    . Suy ra: 5 1, 44k

    x k .

    * Trng hp: 1 41 1 11 52 2 6 4

    x f x f

    , m 454

    x nn 41 ;2

    x

    .

    Lp lun tng t: 3 21 1;2 2

    x x .

    Nu 21x x th 3 2 3 3 41 2 3 42 4 1x f x f x x x f xf x f x x xf x x . T : 1 2 3 4 1x x xx x nn 1 2 3 4x x x x .

    Thay vo mt trong bn PT ca h ta c 1 2 3 4 1x x x x .

    * Trng hp: 112

    x , nu c 1k 12k

    x th theo trn 1 2k

    x k l mu thun.

    Vy 1 2k

    x k .

    Nu 31x x th 3 2 4 2 4 3 1 1 31 f x x x f x f x x x x xf x . Tng t 2 4x x .

    H tr thnh:

    1 3 2 4

    1 2 1 1 2 2

    2 1

    ,x x x xf x x x f x x f x

    f x x

    .

    t 2 2 1g x x f x x x . th ca hm s ny c trc i xng l ng 1x .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 18

    T 1 1 2 2x f x x f x suy ra: 1 2g x g x 1x v 2x i xng qua 1x tc l: 1 1x m

    v 1 1x m . Thay vo h

    1 3 2 4

    1 2

    2 1

    ,x x x xf x x

    f x x

    ta tm c 0m . Suy ra: 1 2 3 4 1x x x x .

    36. Gii PT: 2012 2011 22011 4023 2012x y

    x y y x z

    ; , ,x y z .

    HD:

    * Ta c BT thc sau: 2

    1 4ab a b

    ; , 0a b .

    * VP 2 2 zz

    . Du "=" xy ra khi 1z .

    *VT 2012 20114023 2011 2012

    y xx y y x

    2012.4023 2012 2011 2011.4023 2011 2012

    y x y x x yx y y x

    2 2 2

    2 22012.4023 2012 2011 20114 4

    4023 4023xy y x x y

    x y x y

    2 2 2

    2

    4023 2012 20112 2

    4023

    x y y xx y

    .

    Du "=" xy ra khi 2011, 2012x y .

    37. Tm m bt phng trnh sau v nghim:

    2

    2

    1 12 s inx s inx 7s inx s inx 2.

    1 13 s inx s inx 12s inx s inx

    m

    HD: Bt phng trnh cho tng ng vi:

    2

    2

    1 12 sin sin 1sin sin 21 13 sin sin

    sin sin

    x xx x

    x x mx x

    .

    t 1sin , tsin

    t x x kx

    .

    Bi ton tng ng vi vic tm m bt phng trnh sau ng vi mi t: 2

    2

    2 1 23

    t tt t m

    .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 19

    V mu thc xc nh t nn 11 12 0 .12

    t m Khi 23 0 tt t m .

    V 22 1 0 tt t nn 2

    22

    2 1 2 4 3 2 1 0 3

    t t t t t m tt t m

    359 16 2 1 0 .12

    m m

    Vy 3512

    m l gi tr cn tm tha mn yu cu bi ton.

    38. Gii phng trnh: 2 3 3 244 4 41 1 1 1x x x x x x x x ; x HD: iu kin: 0 1x

    t 4

    44 4

    00

    1 1

    uu x

    vv x u v

    T phng trnh cho ta c :

    2 2 3 2 2 2

    2 2 0

    u uv v v u u v

    u v u v u uv v

    1 0

    1 0

    u v u v u v

    u v u v

    ( do u , v khng m v u , v khng ng thi bng 0 nn 0u v ).

    Ta c cc h :

    4

    4 44

    10 2)

    112

    uu va

    u v v

    . Do

    112 .

    1 212

    xx

    x

    224 4 2 2

    11)

    1 2 2 1

    u vu vb

    u v u v uv u v

    2 2

    1 01

    0 110

    2 4 0 1 12

    2 0

    u v uu v

    uv vu vuv

    u v uv u v uuv

    uv v

    . Do

    01 1 0

    111 0

    xx x

    xxx

    .

    39. Gii phng trnh : 2012 20102 21 1 2x x x x ; x . HD:

    iu kin: 2

    2

    1 01

    1

    xx

    x x

    .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 20

    Khi : 2010 2010 20122 2 21 1 1x x x x x x ( do 1x ).

    Suy ra: 2012 2010 2012 20122 2 2 21 1 1 1x x x x x x x x p dng bt ng thc Cauchy ta c: 2012 2012 2012 20122 2 2 21 1 2 1. 1 2x x x x x x x x

    Do : 2012 20102 21 1 2x x x x . Vy phng trnh cho v nghim.

    40. Gii PT: 338sin 1 162sin 27 0x x . HD: t 2sinu x K: 2 2u

    PT cho thnh: 3 33 31 81 27 0 1 81 27u u u u . t 3 33 1 3 1v u u v . Do , ta c:

    3 33

    3 3 2 23

    1 3 1 31 33 3 01 3

    u v u vu vu v v u u v u uv vv u

    3

    332

    2

    1 31 3

    3 13 3 02 4

    u vu v

    u uvu v u v u v

    Lc :

    3 3 16sin 8sin 1 3sin 4sin sin 3 sin2 6

    x x x x x

    23 26 18 35 5 23 26 18 3

    x k x k

    x k x k

    .

    41. Tm m PT: 2 21 1 2012x x x x m c nghim. HD:

    2 22 22 2 1 3 1 31 1 2012

    2 2 2 2x x x x m x x m

    Trong mt phng vi h ta Oxy, xt: 1 3 1 3; ; B ;2 2 2 2

    A

    v nh ;0M x ta c: 1AB .

    Vi mi im M th 1AM BM AB .

    M 2 22 21 3 1 3 ; BM=

    2 2 2 2AM x x

    Suy ra: 1 12012 1 1 2012 12012 2012

    m m m .

    42. Gii HPT: 2

    2

    1 1

    1 3

    x y

    y x

    ; ,x y .

    HD: K: 1 , 1x y .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 21

    t os ; y osx c c , , 0; .

    H phng trnh thnh:

    2 2

    2 2

    os 2cos .sin sin 1 1os sin 1

    os sin 3 os 2sin . os +sin 3 2

    cc

    c c c

    Cng v theo v ca (1) v (2) ta c: sin 12 2

    (3)

    Kt hp (3) v PT: os sin 1c ta gii c: 1os2

    c hay 1 32 2

    x y ( tha K)

    Vy 1 3, ;2 2

    x y

    l nghim duy nht ca h.

    43. Tm m phng trnh sau c nghim duy nht: 2012 2014 2011 20142012 201130. 2011 4. 2012 68378x x m .

    HD: iu kin : Nu phng trnh c nghim 0x th 0x cng l nghim ca n. Do phng trnh c nghim duy nht th iu kin l: 0 0 0 0x x x . Thay vo phng trnh, ta c: m 1 iu kin cn: Vi 1m , phng trnh c dng:

    2012 2014 2011 20142012 201130. 2011 4. 2012 68378x x

    nh gi 2012 2014 2011 20142012 201130. 2011 4. 2012 68378x x . Do phng trnh c nghim khi v ch khi 0.x Vy phng trnh c nghim duy nht khi v ch khi 3.m 44. Gii PT: 2 2 211 14 9 11 2 3 17 2 3 2 2 2x x x x x x x ; x HD:

    Ta c: 2 2 2 2 2 2* 3 1 2 2 3 1 2 1 3 1 2 2 1VT x x x x x x

    2 2 22 2 2 1 2 2 1 2 2 1 2 1x x x x x x

    2 2 1 2 1 2 2 2x x x x .

    Vy

    13 1 0 32 0 2 1* 2 2 2 .1 0 1 32 1 0 1

    2

    xxx x

    VT x xx x

    x x

    45. Cho h phng trnh: 2 2 2

    2 2

    2 1 2 2 0

    2 9 0

    m m x m y m m

    x y x

    .

    Chng minh rng h phng trnh trn lun c hai nghim phn bit 1 1,x y v 2 2,x y . Tm m biu thc 2 21 2 1 2P x x y y t gi tr nh nht.

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 22

    HD: Nghim ca h phng trnh ny l to giao im ca ng thng

    2 2 2: 2 1 2 2 0m m x m y m m v ng trn 2 2: 1 10C x y tm 1;0I , bn knh 10R . Ta c: 2 2 22 1 2 2 0m m x m y m m

    21 2 2 2 0x y m x m y . Phng trnh ny nghim ng vi mi m khi 1, y = 2x ngha l: lun i qua im c nh 1;2A v A nm trong C . Do lun ct C ti hai im phn bit 1 1 2 2; , N ;M x y x y . Vy h cho lun c hai nghim phn bit. Ta c: 2P MN nh nht khi v ch khi 2 2. 0 1 .2 2 .2 0IA IAu m m m

    2 1 34 4 2 02

    m m m . Vy 1 32

    m .

    46. Tm gi tr ca m h phng trnh sau c ng hai nghim: 8

    20128 8

    256

    30 . 24

    x y

    x y m

    HD: Gi s 0 0;x y l mt nghim ca h phng trnh cho. Khi 0 0 0 0 0 0; , ; , ;y x x y y x cng l cc nghim ca h. V vy iu kin cn h c ng hai nghim l: 0 0 00 , xx y . Thay nghim ny vo h phng trnh trn ta c 0 1x v 0m .

    Ngc li vi 0m , ta c h phng trnh: 8

    8 8

    256

    2

    x y

    x y

    .

    p dng lin tip hu hn ln bt ng thc Bunhiacoski, ta c: 8 7 8 82 256.x y x y Du bng xy ra khi v ch khi x y . T y, ta d dng gii ra c nghim ca h l: 1;1 , 1; 1 .

    47. Gii PT: 3 24 14 1 3 8 408

    x x x x ; x .

    HD: iu kin: 1x . Phng trnh cho tng ng vi: 3 2 43 8 40 8 4 4x x x x . Xt hm s: 3 2 43 8 40 ; g 8 4 4f x x x x x x trn 1; . p dng bt ng thc Cauchy cho bn s khng m, ta c:

    4 4 4 4 4 44 12 .2 .2 . 4 4 2 2 2 4 4 13.4

    g x x x x

    I

    AM

    N

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 23

    Du = xy ra khi v ch khi 44 4 2 3x x . Mt khc 3 213 3 8 40 13f x x x x x x

    23 2 23 9 27 0 3 9 0 3 3 0x x x x x x x . Du = xy ra khi v ch khi 3x . Ta c: 13g x x f x . C hai du = xy ra khi 3x . Vy f x g x xy ra khi 3x .

    48. Gii HPT:

    2 22 2

    2 22 2

    2 21 11 1 1 1

    11 11 1

    x yx yy x x y

    x yx yx y

    ; ,x y .

    HD: + iu kin: 1 , 1x y . + Vi iu kin , h phng trnh cho c vit thnh:

    2 2

    1 1 2 2

    1 1 1

    x y y x

    x y y x

    + T y iu kin ca bi ton l: 2 2

    1 , 1

    1 1 0 *

    1 1 1

    x y

    x y y x

    x y y x

    + p dng bt ng thc Bunhiakovsky, ta c : 2 2 2 2 2 21 1 1 1 1x y y x x x y y

    Do : 2 2 2

    2

    0 , 1

    1 1 1 11

    x y

    x y y x x xyy

    ( do kt hp vi (*))

    2 20 , 1

    11

    x yx y

    + Li p dng bt ng thc Bunhiakovsky hai ln ( c kt hp vi (1) ), ta uc :

    2 21 1 2 2x y y x x y x y x y

    2 2 1 1 2 2 2x y .

    Do : 2 2

    0 , 0

    11 11 1 2 22

    1

    x yx y

    y xx y y x x yx yx y

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 24

    + T (1) v (2) ta c h cho tng ng vi: 2 20 , 1

    1121

    2

    x yx y x y

    x y

    Vy 12

    x y l nghim ca h phng trnh cho.

    49. Tm tt c cc cp s thc ;x y sao cho: 22 5 41

    0x

    x xy x yy

    .

    HD: 2 22 5 4 0 2 5 4 1 0x xy x y x x y x .

    Ta c: 1 1 1x x y xx y . Nh vy: 22 20 2 5 4 1 2 5 4 1 2 2x x y x x x x x x x y .

    50. Gii PT: 7 6 5 2011 2012 20132011 2012 2013 7 6 5x x x x x x

    ; x .

    HD: iu kin: 2013x PT cho tng ng vi:

    7 2012 6 2011 5 2010 02012 7 2011 6 2010 5x x x x x x

    (*)

    Cho 0b a vi 2018a b . Ta c: x a x b

    a b x a bx a x b b ab a x a x b x a x bab

    b a b a

    Nh vy: + Nu 2018x th * 0VT . + Nu 2018x th * 0VT ., + Nu 2018x th thy tha mn PT (*). Vy 2018x l nghim ca phng trnh cho. 51. Cho , ,a b c , 0a sao cho a v 4 3 2a b c cng du. Chng minh rng phng trnh:

    2 0ax bx c khng th c c hai nghim cng thuc khong 1;2 . HD:

    Ta c: 1 2 1 2 1 2 1 24 3 20 4 3 2 4 3 2 1 2 2 1a b c b c x x x x x x x x

    a a a

    (*)

    Gi s PT: 2 0ax bx c c hai nghim 1 2, 1;2x x th 1 2 1 21 2 2 1 0x x x x . iu ny mu thun vi (*). Vy ta c iu phi chng minh.

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 25

    52. Gii HBPT:

    1 2 3 4

    1 2 3 4 1 2 3 4

    1 2 3 4 3 4 1 2

    1 2 3 4

    00

    00, 0, 0, 0

    x x x xx x x x x x x x

    x x x x x x x xx x x x

    .

    HD: t 1 2 3 4A x x x x 1 2 1 3 1 4 2 3 2 4 3 4B x x x x x x x x x x x x 1 2 3 1 2 4 1 3 4 2 3 4C x x x x x x x x x x x x 1 2 3 4D x x x x . T HBPT cho ta c: , , , 0A B C D . Xt 4 3 21 2 3 4 0P X X x X x X x X x X AX BX CX D (1) V tt c cc h s ca PT (1) u dng nn n khng c nghim dng. V th 21 0, 0x x . Nhng theo HBPT th 1 20, 0x x . Vy HBPT cho v nghim.

    53. Gii HPT: 1 1 13 4 5

    1

    x y zx y z

    xy yz zx

    ; , ,x y z .

    HD: T PT th nht suy ra: , ,x y z cng du. Nu , ,x y z l nghim ca h th ; ;x y z cng l nghim ca h.

    Gi s , , 0x y z . t tan , tan , tan2 2 2A B Cx y z ; 0, ;,A B C .

    T PT th hai ta c: , ,A CB C BA l ba gc ca mt tam gic. Gi R l bn knh ng trn ngoi tip ABC . PT th nht tng ng vi: sin sin sin

    3 4 5A B C ABC l tam gic vung ti 1C z .

    Nghim ca HPT l: 1 1 1 1; ;1 , ; ; 13 2 3 2

    .

    54. Gii HPT:

    2 4 7

    2 4 7

    1 1 1 1

    1 1 1 1

    x x x y

    y y y x

    ; ,x y .

    HD: Xt cc trng hp sau: TH: 0xy . HPT c nghim 0;0 TH: 0xy . Khng mt tnh tng qut, gi s 0x y . Khi : 7 2 41 1 1 1 1y x x x . HPT v nghim TH: , 0x y ; x y . Khng mt tnh tng qut, gi s 0x y . Khi : 2 4 7 71 1 1 1 1x x x x y . HPT v nghim TH: , 0x y ; x y . Khng mt tnh tng qut, gi s 0x y . HPT cho tng ng vi:

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 26

    2 4 7

    2 4 7

    1 1 1 1 1 1

    1 1 1 1 1 1

    x x x x x y

    y y y y y x

    8 7 7

    8 7 7

    1 11 1

    x x y xyy y x x y

    Suy ra: 8 8 7 7 6 6x y x y x y xy x y . T 0x y , 8 8 0x y , 0x y , 7 7 0x y , 0xy v 6 6 0x y . HPT v nghim

    55. Cho a, b l hai s thc. Hy gii HPT:

    2 2

    2 2

    2 2

    2 2

    1

    1

    x y x y ax y

    y x x yb

    x y

    ; ,x y .

    HD:

    t ,u x y v x y . Khi 2 20 1x y uv ; ,2 2

    u v u vx v .

    HPT cho thnh:

    2 22 112 1

    2 21

    u v u v uva u v u v uv a uvuv

    u v u v u v u v uv b uvuvb

    uv

    Cng v theo v v tr v theo v ca hai PT trong h ny ta c:1

    1

    u u uv a uv

    v v uv b uv

    Nhn v theo v ca hai PT trong h ny ta c: 2 2 2 21 1uv uv a b uv uv a b 56. Cho cc s thc , ,m n p tha mn: 30 4 2012 0m n . Chng minh phng trnh

    2 0mx nx p lun c nghim. HD:

    * Vi 0m th 20124

    n p . PT tr thnh: 20120 1 04

    bx c p x

    + 0p suy ra PT c nghim x .

    + 0p suy ra PT c nghim 42012

    x .

    * Vi 0m , ta c tam thc bc hai: 2f x mx nx p

    Xt 2 24 16 4 16 2012 4 2012

    2012 2012 2012 2012mmf m m n p m n p

    2 16 2012.30 02012m m m .

    Vy PT lun c nghim.

    57. Gii HPT:

    3 2

    3 2

    3 2

    6 12 8 06 12 8 06 12 8 0

    y x xz y yx z z

    ; , ,x y z .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 27

    HD: Cng v theo v ca ba PT ta c: 3 3 32 2 2 0x y z . Nu 2x th t PT th nht ca h suy ra 3 6 2 8 8 2y x x y Vi 2y kt hp vi PT th hai ta suy ra 2z .

    Do : 3 3 32 2 2 0x y z . Nu 2x th t PT th ba ta suy ra: 36 2 8 0 0 2z z x z . D dng suy ra 0 2y . Do : 3 3 32 2 2 0x y z . R rng 2x y z l nghim ca HPT cho.

    58. Cho 1a . Gii HPT sau:

    13

    13

    x a y a z a aa

    a x a y a z aa

    ; ,x y .

    HD: p dng BT Bunhiacopski ta c c: 2 3 3A a x y z ; 2 3 3a y zB x .

    Suy ra: 2 2 18A B a . Li c: 2 2 1 19 18A B a a aa a

    .

    Do :

    11

    1

    x a y a z a aa x y z

    aa x a y a z a

    a

    .

    59. Gii PT: 1 1 14 30 30 30 304 4 4

    x x ; x

    HD: iu kin: 0x .

    t 1 130 304 4

    t x ta thu c h:

    14 30 30414 30 304

    x t

    t x

    .

    Gi s x t suy ra: 13014 30 304

    30 44

    t t x xx t . Do t x .

    T ta c PT: 14 30 304

    x x .

    t 1 304

    z x ta thu c h: 4 30

    4 30

    x z

    z x

    .

    Gi s 4 30 30 4z z x z xx z x . Do : z x .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 28

    60. Gii HPT:

    2 2

    2

    22 8

    4 3

    x yz z x y

    z y x

    ; , ,x y z .

    HD: Cng v theo v ca PT th nht cho PT th hai ta c:

    2 22 2 22 2 2 2 12 6

    2 2z zx y z zx xy x y

    .

    p dng BT Bunhiacopski ta c:

    2 2 2

    2 22 4 42 2

    2 22 2

    z zx y x yz zzy zx y x x y

    2 8.6 4 3zy zx z y x .

    Du "=" xy ra

    0

    2 22 2

    z y xz zx y

    y x

    .

    61. Gii HPT:

    2 2

    2 2

    2 2

    2 1 9

    2 1 9

    2 1 9

    x y y y

    y z z z

    z x x x

    ; , ,x y z .

    HD:

    HPT cho tng ng vi:

    2

    2

    2

    2

    2

    2

    9

    2 1

    9

    2 1

    9

    2 1

    y yx

    y

    z zy

    z

    x xz

    x

    .

    t

    2

    2

    9

    2 1

    t tf t

    t

    ; t .

    Gi s: ax , ,x M x y z tc l: x y ; x z .

    Ta c: 2 2... 3 0y f y f z y z yz y z y z f z f xx . Lp lun tng t ta c z x . Vy x y z .

    62. Gii HPT:

    2 2 2 3 132 3

    9

    x x y y z z

    x y y z z x x y z

    ; , ,x y z .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 29

    HD: iu kin: , 10 ,x y z .

    Gi s: ax , ,x

    x M x y zzxy

    , c 2 trng hp:

    + Nu x y z th 0x y y z z x x y z . HPT v nghim.

    + Nu x z y th ta s chng minh 2 39

    P x y y z z x x y z .

    Tht vy! 4 4 4P x y y z z x x y z z y x z x y z

    = 2 3 1 3 1z y x z x y z

    31 2 3 1 3 127

    z y x z x y z

    = 3 31 1 8 32 3 3 3 2 3

    27 272

    993x y x P

    .

    Du "=" xy ra 11; 0;3

    x y z .

    Tng t cho cc trng hp ax , ,y M x y z ; ax , ,z M x y z

    63. Tm tt c cc b ba ; ;x y z nguyn dng sao cho 2 2 2

    20122012

    x yy zx y z

    ; : tp hp cc s

    nguyn t. HD:

    Theo ta c: 20122012

    x y mny z

    vi *,m n ; ; 1m n

    Suy ra: 2012xn ym yn zm .

    V 2012 \ nn 200

    ny mz x y m xz ynx my y z n

    .

    Mt khc: 2 22 2 2 2 22x y z x z xz y x z y x z y x z y .

    Do 1x y z v 2 2 2x y z nn 2 2 2

    1x y z x y zz z y

    .

    V , ,x y z nn 2 2 2 2 2 2; ; x x y y z z x y z x y z . Du "=" xy ra 1x y z .

    64. Gii HPT:

    2 2 2

    2 2 2

    2 2 2

    8

    2 2

    3 18

    x x y z xyz

    y x y z xyz

    z x y z xyz

    ; , ,x y z .

    HD: t 2 2 2a x y z ; b xyz .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 30

    HPT thnh:

    2 2 2

    2 2 2

    2 2 2

    2 882 2 4 8 43 18 9 108 324

    x a b bxa bya b y a b bza b z a b b

    .

    Cng v theo v ca ba PT trong h ta c: 3 214 116 392a b b . Nhn v theo v ca ba PT trong h ta c: 3 8 2 2 3 18a b b b b . Suy ra: 214 116 392 8 2 2 3 18 ... 2 6b b b b b b b a .

    65. Gii HPT:

    2 2

    2 2

    2 2

    5

    13

    40

    x y x y

    y z y z

    x z x z

    ; , ,x y z

    HD: Ta thy x y hoc y z hoc x z khng l nghim ca h cho. Nhn PT th nht, th hai, th ba ca HPT cho ln lt vi x y ; y z ; x z ta thu c:

    4 4

    4 4

    4 4

    5

    13

    40

    x y y x

    y z y z

    z x x z

    .

    Cng v theo v ca tng PT ta c: 2 518 45 27 03

    y xy x z z

    Ta c:

    2 2

    2 2

    540 8

    x y x y

    x z x z

    .

    Thay 2 53

    y xz vo PT ny v bin i ta thu c 2y x ; 3z x .

    66. Tm b ba s thc ; ;x y z phn bit tha mn:

    1 1 1

    4 3 10

    x y zy z x

    x y zxyz

    ; , ,x y z .

    HD: iu kin: , , 0x y z .

    t 1 1 1x y z ky z x

    . Ta c: 1yz kz ; 1zx kx .

    T suy ra: 2 21 1 1k x k zx kzx k yz x k xyz x k k x xyz k . Tng t: 2 1k y xyz k . Suy ra: 2 1 0k x y . Do x y nn 1k . Mt khc 0xyz k nn 1k . Khi : 1 11 1 1x y z x

    y z x ; 1 1, 1

    1y z

    x x

    .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 31

    67. Gii HPT: 2 21 1 1 2 1

    1 1 21 1 1

    x x y

    x y xy

    ; ,x y .

    HD: iu kin: 1 , 1x y v 0xy . T PT th nht suy ra: 0 1x . Do : 0 1y .

    Ta c: 2

    1 1 1 121 11 1 x yx y

    .

    D dng chng minh c: 1 1 21 1 1x y xy

    .

    Khi : 1 1 2

    1 1 1x y xy

    .

    Du "=" xy ra x y . Thay y x vo h u tin ta c: 2 21 1 1 2 1x x x . t sinx t ; 0;

    2t

    .

    68. Cho cc PT: 2 1 0x ax (1) ; 2 1 0x bx (2) ; 2 1 0x cx (3). Bit rng tch mt nghim ca (1) vi mt nghim no ca (2) l nghim ca (3). Chng minh rng: 2 2 2 4a b c abc . HD: Gi 1 2,x x ln lt l cc nghim ca (1) v (2).

    Ta c: 11

    1x ax

    ; 22

    1x bx

    ; 1 21 2

    1x x cx x

    .

    Suy ra: 2 21 21

    1 2x ax

    ; 2 22 22

    1 2x bx

    ; 1 22 1

    x x ab cx x

    .

    69. Gii PT: 2 2 22 3 2 1 4 2 3 2x y xy x y x x x ; ,x y . HD: PT cho 2 22 1 2 3 2 2 2x y x y x x x x 2x

    21 2 2 1 2 2x y x x x x

    21 2 2 1 2 2x y x x x x

    2 22

    1 2 03

    xx y x

    y

    .

    70. Gii HPT: 20121 2

    1 2 2012

    20121 2 ...2012 2011 1

    ... 2012.2013

    xx x

    x x x

    ; 1 2 2012, ,...,x x x .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 32

    HD:

    Ta c: 1 2 201220121 2 ... 1 2 ... 201220121 2 ... 1

    2012 2011 1 2012 2011 ... 1x x xxx x

    Suy ra: 1 2 2012... 1x x x .

    Tng qut ha ton trn Gii HPT:2012 20121 1 2 2

    1 2 2012

    1 2 2012

    ...

    ...

    x ax a x ab b b

    x x x a

    ; 1 2 2012, ,...,x x x

    71. Gii HPT:

    1 2 3

    2 3 4

    98 99 100

    99 100 1

    100 2 1

    00

    ........................0

    00

    x x xx x x

    x x xx x xx x x

    ; 1 2 100, ,...,x x x .

    HD: Cng v theo v ca cc PT trn ta thu c: 1 2 100... 0x x x . V tri ca PT ny gm 100 s hng nn ta c th vit li PT ny nh sau: 1 2 3 4 5 6 97 98 99 100... 0x x x x x x x x x x . Theo mi tng trong ngoc n bng 0 nn 100 0x . Lm tng t nh trn, cui cng ta thu c: 1 2 100... 0x x x .

    72. Tm cc s nguyn ,x y tha mn PT: 2012

    ...x x x y .

    HD: Nu ,x y l cc s nguyn tha mn iu kin bi th x x m v x k l cc s nguyn. Suy ra: 21k k m . Nu 0k th 22 2 1 1k m k k m k v do m khng phi l s nguyn, tc 0k . Do 0x y .

    73. Gi s 1 2 3 4 5, , , ,x x x x x l cc s nguyn dng tha mn h sau:

    1 2 3 4 5

    1 2 3 4 5

    1 2 3 4 5

    1 2 3 4 5

    1 2 3 4 5

    1 2 3 4 5

    100000

    00

    0

    x x x x xx x x x xx x x x x

    x x x x xx x x x x

    x x x x x

    Tm gi tr ln nht ca 2 41 3x xx x .

    HD: Nu k hiu 1 2 3 4 5, , , ,y y y y y theo th t l v tri ca cc PT th hai n th su trong h trn th

    , 1,5i iy x i l cc s nguyn dng. Ngoi ra 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1000y y y y y x x x x x v 1 2 1 2 3 2 3 4 3 4 5 4 5 6 52 ; 2 ; 2 ; 2 ; 2y y x y y x y y x y y x y y x . T suy ra cc iy cng tnh chn l.

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam

  • Bi tp luyn thi Olympic Ton hc ton min Nam ln th XVIII - Dnh cho HS lp 10 chuyn Ton

    Vn Ph Quc, GV. Trng H Qung Nam - D: 0934 825 925 -Mail: [email protected] 33

    rng: 1 3 1 2 3 4 51 1 10002 2

    x x y y y y y ; 2 4 11 10002

    x x y .

    Nhng 1 5;y y l cc s nguyn dng v l s chn nn 1 2y ; 5 2y suy ra: 1 3 499x x ;

    2 4 499x x . Do : 2 4 41 993 499x xx x .

    74. Gii HPT:

    1 2

    1 3

    1

    1

    1 01 0..................1 01 0

    n n

    n

    x xx x

    x xx x

    ; 1 2, ,..., nx x x .

    HD: D thy cc n 1 2, ,.. , 0. nx x x . T PT th nht v th hai ta c: 1 3x x . T PT th ba v th t ta c: 3 5x x .... By gi nu n l th theo cch suy lun ny ta c: 1 3 5 2... n nx x x x x . Tng t ta cng c: 1 4 1... nx x x . T PT cui cng ta c:

    21 11 1x x . Thay gi tr ny

    vo PT th nht ta c: 2 1x . i vi n l ta c: 1 2 ... 1nx x x . Th li thy ng. i vi n chn, tng t nh trn ta c: 1 3 1... nx x x ; 2 4 ... nx x x .

    T PT u tin ta c: 21

    1xx

    . Gi s 1 3 1 2 41... ...n nx x x a x x x a

    0a .

    75. Gii HPT:

    1 2 1 3 2 3 4

    1 2 1 4 2 4 3

    1 3 1 4 3 4 2

    2 3 2 4 3 4 1

    2222

    x x x x x x xx x x x x x xx x x x x x xx x x x x x x

    ; 1 2 3 4, , ,x x x x .

    HD:

    Tr theo tng v tng i mt cc PT ca h cho, ta c:

    1 2 3 4

    1 3 2 4

    1 4 2 3

    2 3 1 4

    2 4 1 3

    3 4 1 2

    1 0

    1 0

    1 0

    1 0

    1 0

    1 0

    x x x x

    x x x x

    x x x x

    x x x x

    x x x x

    x x x x

    T xt 4 trng hp: TH1: 1 2 3 4x x x x TH2: 1 2 43x xx x TH3: 31 2x xx v 41x x TH4: jix x vi i j .

    www.MATHVN.com

    MATHVN.COM - Ton Hc Vit Nam