Upload
deubotetijenakada
View
80
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
1
Bilişim Teknolojileri Öğretim Ortamları
Hazırlayanlar: Aidai DERKİMBAEVA
Bermet ABDIRAŞİTOVA
Asel TOKOYEVA
Öğr. Gör. Tijen AKADA
3
Hedef ve Kazanımlar (1/3)
Bu sunumun sonunda öğrenciler;•Bilişim Teknolojisi Sınıfının tanımını yapabilecek,•Bilişim Teknolojisi Sınıflarının fiziksel özelliklerini
sayabilecek,•Bilişim Teknolojisi Sınıflarında aydınlatmanın nasıl
olması gerektiğini söyleyebilecek,•Bilişim Teknolojisi Sınıflarının rengi nasıl olması
gerektiğini söyleyebilecek,•Bilişim Teknolojisi Sınıflarının rengi nasıl olması
gerektiğini söyleyebilecek,
4
Hedef ve Kazanımlar (2/3)
Bu sunumun sonunda öğrenciler;•BT Sınıflarının yerleşim özelliklerinin türlerini
sayabilecek,•Geleneksel sınıf yerleşim düzeninin tanımını
yapabilecek,•U tipi yerleşim düzeninin tanımını yapabilecek,•Küme yerleşim düzeninin tanımını yapabilecek,•BT sınıflarının yerleşim özelliklerinin türlerinin
avantajlarını sayabilecek,
5
Hedef ve Kazanımlar (3/3)
Bu sunumun sonunda öğrenciler;•BT sınıflarının yerleşim özelliklerinin türlerinin
dezavantajlarını sayabilecek,•Ergonominin tanımını yapabilecek,•Standart bir BT sınıfının özelliklerini öğrenebilecek,•BT Sınıflarının Teknolojik Özelliklerini söyleyebilecek,•BT Sınıflarının kullanımı hakkında bilgi sahibi olacak,•Bilgisayarın verimli kullanılmasında dikkat edilecek
hususları söyleyebileceksiniz.
6
Ön Bilgi (Sınıf Nedir?) (1/2)
•Sınıf, okul içerisinde eğitim öğretim etkinliklerinin gerçekleştiği ortamdır.
•Öğretmen, sınıfta belirli süre içerisinde belirlenen amaçlara ulaşabilme amacı taşımaktadır. Bu amaca ulaşabilmek için öğretmen yeterlikleri ile birlikte, sınıf ortamının eğitim öğretim etkinliklerine uygun düzenlenmesi gerekmektedir.
7
Ön Bilgi (Sınıf Nedir?) (2/2)
•İyi yapılandırılmış sınıf ortamı, öğrencilerin güdülenmesini kolaylaştırır.
•Fiziksel çevre, öğrenmenin çerçevesidir, öğrenmeyi destekler ya da engelleyebilir.
8
Bilişim Teknolojisi Sınıfı Nedir? (1/2)
Türkiye’de ilköğretim ve ortaöğretim okullarında bilişim teknolojileri dersi öğretim programının uygulanması sürecinde yararlanılan temel öğrenme ve öğretme ortamı olarak kullanılan sınıflara “Bilişim Teknolojisi (BT) Sınıfı” denir.
Bilişim teknolojisi sınıfları bilgisayar laboratuarı ve bilgisayar sınıfı olarak da bilinmektedir.
9
Bilişim Teknolojisi Sınıfı Nedir? (2/2)
BT sınıflarında bilişim teknolojisi araçlarıyla örgün eğitim çalışmaları kapsamında öğrencilere bilgisayar teknolojisi kullanımı öğretildiği gibi çeşitli dersler için bilgisayar destekli eğitim uygulamaları ve öğrencilerin ders dışı çalışma etkinlikleri gerçekleştirilir.
10
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Fiziksel Özellikleri (1/14)
BT sınıfları ergonomi açısından incelendiğinde öğrenme ortamlarının fiziksel özellikleri:
•Boyut ve hacim •Aydınlatma,•Renklendirme,•Gürültü •Masa ve sandalye•Bağıl nem ve sıcaklık•Yerleşim şekilleri
olarak belirtilmiştir. (Cengizhan (2004), Tamer ve Koç (2010))
11
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Fiziksel Özellikleri (2/14)
• Okullarda BT sınıflarının açılmasında ve BT sınıfı sayısının belirlenmesinde okul tipleri ve okullardaki öğrenci sayıları belirleyicidir.
• Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda BT sınıfı açılmasında ve BT sınıflarının büyüklüğüne karar verilmesinde kullanılan ölçütler aşağıdaki tabloda verilmiştir.
12
Okul Tipi Öğrenci Sayısı
Bilgisayar Sayısı
BT Sınıfı Sayısı
A 400’den az 10+1 1
B 401-800 15+1 1
C 801-1200 20+1 1
D 1201-1600 15+1 2
E 1601-2000 20+1 2
F 2001-2500 15+1 3
G 2501’den fazla 20+1 3
(Dirisağlık, Kabakçı, 2007)
0kul Tipleri ve BT Sınıfları
13
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Fiziksel Özellikleri (3/14)
Bilişim Teknolojisi sınıfları: • Öğrenciler• Öğretmen • Tahta veya akıllı tahta• Yansıtma araçları• Network cihazları• Bilgisayar donanımları• Elektrik sistemleri• Kablolama sistemleri• Masa ve sandalye oturma düzenleri • Kesintisiz güç kaynakları
gibi pek çok bileşenden oluşur.
14
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Fiziksel Özellikleri (4/14)
• BT sınıflarının fiziksel olarak düzenlenmesi ve verimli kullanılması oldukça önemlidir.• Sınıf ortamı kalabalık olmamalı, uyumu kolaylaştırmalı,
öğrencilere serbestçe hareket olanağı sağlamalıdır.
15
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Fiziksel Özellikleri (5/14)
• Öğrenci başına düşen alan en az 1.5–2 m²,
• Hava hacmi en az 4 m³,
• Sınıfın yüksekliği en az 3 m, • Toplam pencere yüzeyinin taban alanına oranını
1/5 olarak belirtilmiştir.(Akgül & Yıldırım, 1995; Akal, 1997; Dan, 2000; Neufert, 1983).
• Hava hareketinin ise 150-510 mm/sn arasında olması gerekmektedir. Akgül ve Yıldırım (1995)
17
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Fiziksel Özellikleri (6/14)
• Geniş pencereler gün ışığı kontrolunun sağlanmasında ve dış gürültünün önlenmesinde problemlere sebep olur. Bu sebeple, pencere boyutları minimum düzeyde tutulmalıdır.•Pencereler sınıf yerleşim düzeninin ön ya da
arkasında değil yanında olmalıdır.
18
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Fiziksel Özellikleri (7/14)
•Pencereler fazla ışığı kesebilecek şekilde yerleştirilmelidir. Pencerelerden gelen gün ışığı laboratuvarlarda yansıma ve kamaşma problemlerine sebep olacağından gölgeleme elemanları kullanılmalıdır. Jaluziler, yassı levhalardan (ahşap, alüminyum, plastik) meydana gelebilir.
20
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Fiziksel Özellikleri (8/14)
• Çalışma ortamının rengi motivasyonu, yaratıcılığı, sosyal katılımın sağlanmasını, performansı vb. etkileyen bir faktördür. Bundan dolayı bilgisayar laboratuarlarında daha çok açık renkler (mavi, yeşil, bej, şampanya vb.) tercih edilmeli.• Parlamanın engellenmesi için mat ve doygun
renkler seçilmelidir (Polat, 2007).
23
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Fiziksel Özellikleri (9/14)
Aydınlatma
•Çok güçlü ışık, sınıfın ekrandan daha parlak olmasına neden olacağı için göz yorgunluğuna sebep olacak ve görsel algılamayı zorlaştıracaktır (Yücel, Vaizoğlu, & Güler, 2004).
24
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Fiziksel Özellikleri (10/14)
Aydınlatma
•Aydınlatma için flüoresan ışığı kullanımı daha uygundur. (Cengizhan, 2004; Polat, 2007; Yücel vd., 2004)
•Sınıfın her tarafında aynı ışık şiddeti sağlanmalı, sınıf aydınlatması farklı düğmelerle kontrol edilebilir olmalıdır. (Başar, 2008)
25
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Fiziksel Özellikleri (11/14)
Kabloların durumu
•Eğitim ortamlarında öğrencilerin güvenliğini sağlamak için gerekli tedbirlerin alınması koşuldur.•Bilgisayar laboratuarlarında önceden alınacak
tedbirler arasında, kabloların boşta ve ortalıkta olmaması, elektrik priz ve panolarının öğrenciler için ulaşılamaz olması, bilgisayar kasalarının açılmayacak şekilde kapatılması vb. sayabiliriz (Cengizhan,2004).
26
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Fiziksel Özellikleri (12/14)
Bağıl Nem ve Sıcaklık
•Sıcaklık için 18-23°C •Nem oranı %30-60
(ASHRAE, 1992)
27
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Fiziksel Özellikleri (13/14)
Gürültü
• Ortamdaki yüksek gürültü düzeyi rahatsız edici, işitmeyi engelleyici, dikkat dağıtıcı, öğrenmeye olumsuz etki yapan, fiziksel ve ruhsal sağlığı bozucu bir değişkendir (Başar, 2008).• Eğitim ortamları için önerilen maksimum gürültü
düzeyi 35 dB ile sınırlandırılmıştır (Çevre ve Orman Bakanlığı, 2008).
28
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Fiziksel Özellikleri (14/14)
Gürültü
•Eğitim ortamlarını gürültü kaynaklarından mümkün olduğunca arındırmak gerekir. Sınıf dışı gürültü kaynakları için kapı, pencere, duvar yalıtımı yapılmalıdır.
•Sınıf içerisinde ise genellikle bilgisayarların soğutucu fanları, regülatör, klima, projeksiyon gibi gürültü kaynakları bakımsızlık ve tozlanma nedeniyle gürültü yapmaktadırlar (Cengizhan, 2004).
29
Isparta Süleyman Demirel Üniversitesindeki üç bilgisayar laboratuarının fiziksel özellikleri ergonomik kriterler açısından
uygunluğu gösteren araştırma
Laboratuarların Fiziksel Özellikleri ÖnerilenDeğer A Lab B Lab C Lab
Öğrenci başına düşen alan (m²) En az 1.5–2 2.31 1.84 2.50
Öğrenci başına düşen hava hacmi(m³) En az 4 8.78 5.11 8.3
Tavan yüksekliği (m) En az 3 3.805 2.77 3.33Pencere yüzeyi/ taban alanı 0.2 0.15 0.07 0.17Aydınlatma aracı Flüoresan Flüoresan Flüoresan FlüoresanKoruyucu (perde, jaluzi vb) Olmalı Var Var VarDüğmelerle ışık kontrolü Olmalı Var Var Var
Elektrik tesisatı ve kablolarındurumu Gizli Gizli Açıkta Gizli
Elektrik sigortalarına öğrencilerinulaşabilirliği Olmamalı Var Var Yok
31
Sınıflar için en iyi şekil dikdörtgen biçimdir.
Alan ve bilgisayar sayısı belirleyici olmakla birlikte, öğrenci-öğrenci ve öğrenci-öğretmen etkileşimi, güvenlik, projeksiyon, tahta gibi diğer sınıf öğelerini dikkate alarak yerleşimin planlanması ve uygulanması oldukça önemlidir.
BT Sınıflarının Yerleşim Özellikleri (1/2)
32
Yaygın olarak üç yerleşim düzeni kullanılmaktadır. Bunlar;
1. Klasik Sınıf Düzeni2. U Düzeni3. Küme Düzeni
Yerleşim düzeni oluşturulurken etkileşim,hareket alanı, yönetilebilirlilik, temizlik, güvenlik
ve fiziksel alan özellikleri dikkate alınmalıdır.
BT Sınıflarının Yerleşim Özellikleri (2/2)
33
Klasik Sınıf Yerleşim Düzeni (1/3)
Geleneksel yerleşimde bilgisayarlar yan yana ve arka arkaya düz sıra şeklinde sıralanırlar.
34
Amerikadaki LCRP ögrenme merkezine ait bir laboratuvar. Önerilen masa tipi kullanılarak, klasik sıra düzenine göre kurulmuş bir sınıf.
Klasik Sınıf Yerleşim Düzeni (2/3)
35
Virginia Eyaletine ait Randolph Macon Koleji’n ait bir bilgisayar sınıfı. Dikey olarak yerlestirilen monitörler ögrencinin görüş alanını tamamen engelliyor.
Klasik Sınıf Yerleşim Düzeni (3/3)
36
Klasik Sınıf Yerleşim Düzeni (3/3)
Keiwa Koleji’nin bilgisyar laboratuvarı Shibata, Niigata, Japonya.
37
Avantajları
Eğitmenle en son sıradaki öğrenci arasındaki uzaklık U şekline oranla daha da kısalacağından egitmen en uzaktaki ögrenciyle bile rahatça iletişim kurabiliyor.
Ögrenciler bilgisayar ekranlarına ve eğitmene dönük olduğundan dersi kendi bilgisayarlarından da takip edebiliyor, eğitim esnasında öğrenci öğretmenle ve öğretmen de öğrenciyle yüz yüze olabiliyor.
38
Dezavantajları (1/2)
Ögrencilerin ortak çalısmalarını yapabilecegi ayrı bir masa için alan bulunmamaktadır.
Egitmenin sıraların arasında dolaşarak ögrenciyi kontrol etmesi zor olmaktadır.
Temizliği U düzenine göre daha zordur.
Altyapı düzenin görünmesi güvenliği ve fiziksel görünümü bozar.
39
Dezavantajları (2/2)
Öğrenci bilgisayar monitörlerinin yüzü öğretmene dönük olmadıgından öğretmen öğrencinin ne yaptığını takip edememektedir. Bu problem, eğitmenin her öğrencinin monitörünü kendi serverından hiç ayağa kalkmadan izleme imkanı sağlayan yazılımlarla çözümlenebilir.
41
U Tipi Yerleşim Düzeni (2/2)
Günümüzde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda çoğunlukla BT sınıf kurulurken U yerleşim düzeninin tercih edildiğini görmekteyiz.
U düzeni, geleneksel düzen ve küme düzeni dışında daire, proje, karma yerleşim düzenleri gibi farklı isimlerde yerleşim düzenleri de oluşturtuğu görülmektedir.
42
Avantajları
Öğrenci monitörleri eğitmene dönük olduğundan ögrencilerin yaptığı çalısmalar kontrol edilebilir. Grup çalışmaları için sınıfın ortasında masa konabilecek kadar yeterli boş alan vardır.
Altyapı birimleri duvarda olacağından güvenlik ve estetik avantajdır.
43
Dezavantajları
Diğer tip sıra düzeniyle kıyaslandığında en sondaki öğrencinin öğretmene ve yazı tahtasına uzaklığı çok daha fazladır.
Öğrenciler eğitmenin sınıf önünde yaptığı her sunumda bilgisayar ekranlarından ayrılarak tahtaya dönmek zorunda kalacaktır.
44
Laboratuvarda öğrencinin bilgisayar ekranından eğitmene dönmek zorunda kalması ve anlatım esnasında uygulama yapma zorluğu görülmektedir.
California’daki Calimesa ilkokulu.
U Tipi Yerleşim Düzeni (3/3)
45
Küme Yerleşim Düzeni (1/2)
Bilgisayarlar sınıfa istasyonlar şeklinde yerleştirilir.
Grup1 Grup 2
Grup 3
47
Avantajları
Grup ve takım çalışmalarına uygundur.
Her grup kendi içinde ve komşuları ile de etkileşim sağlar.
Sınıf boyutu yeterli ise hareket alanı sağlanmış olur.
48
Dezavantajları
Öğretmen öğrenci bilgisayarları ile çalışırken tahtayı ve sunumları görememesi önemli bir sınırlılıktır.
Temizliği zor, güvenliği risklidir.
49
Bilgisayar Kullanımı Ve Ergonomi (1/6)
Ergonomi kelimesi Yunanca’daki; iş anlamındaki “ergos” ve doğal yasalar anlamına gelen “nomas” sözcüklerinde saklıdır. Bu sözcüklerden meydana gelen “ergonomi” kavramı ilk kez 1949 yılında Oxford’da işin insana uyumu sorunuyla ilgilenen uzmanlar ile yapılan toplantıda kullanılmıştır (Erkan, 1977).
51
Bilgisayar Kullanımı Ve Ergonomi (3/6)
Ergonomi insanın yapısal ve fonksiyonel özelliklerine, yetenek ve kısıtlarına ilişkin bilgiler bütünü olarak tanımlanmaktadır (Milli Prodüktivite Merkezi [MPM], 2009).
Ergonomi, insan ile işin birbirine en uygun biçimde
uydurulması amacı ile insan biyolojisi bilimlerinin teknik bilimlerle birlikte kullanılmasıdır.
52
Ergonominin uğraş alanları asağıda sıralanmıştır.
1. İnsan özellikleri, duyular, fizik yapısı, akıl ve kapasite sınırları,2. Çalısma koşulları (duruş ve hareketler, yorgunluk, gerilim, monotonluk, motivasyon)
Bilgisayar Kullanımı Ve Ergonomi (4/6)
53
3. İnsan makine ilişkisi (Gösterge-kontrol düzeni, boyut sorunları, mekanik sorunlar)
4. Çevresel koşullar (aydınlatma, gürültü, titreşim, sıcaklık, nem, hava akımı, toksin maddeler, buharlar, gazlar, radyasyon, düzen ve temizlik, renk ve manzara)
Bilgisayar Kullanımı Ve Ergonomi (5/6)
55
Ergonominin Egitim Ortamları İçin Önemi
Bilgisayar kullanımının giderek yaygınlaşması ve devletin de bilgisayarlı eğitime destek vermesi, bütçe kaynaklarının büyük bir çoğunluğunu okullara bilgisayar laboratuvarı kurulumuna ayırması ile birlikte, bilgisayarların ögrenci sağlıgına etkileri kavramı da ön plana çıkmaktadır.
56
Ergonomik Kriterlere Uygun Olmayan Ortamların Yarattıgı Saglık Sorunları (3/5)
Bilgisayar kullanımı ile birlikte görülen başlıca sağlık sorunları; görme sorunları, kas-iskelet sistemine ilişkin sorunlar ve strese bağlı sorunlardır.
57
Ergonomik Kriterlere Uygun Olmayan Ortamların Yarattıgı Saglık Sorunları (2/4)
Mbaye ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada, bilgisayar kullanıcılarında en sık görülen yakınmaların kas ve iskelet sistemi yakınmaları olduğu ve bu yakınmaların sırt, boyun ve omuz ağrısı şeklinde kendini gösterdiğini tespit etmiştir.
58
Özellikle egitimin tamamen bilgisayar ortamında yapıldığı bilgisayar bölümü ögrencileri için uzun süreli küçük ve tekrarlı el hareketleri , saglıksız fare kullanımı sebebiyle kasların gerilmesi, stres ve gerginlik, yetersiz ergonomik koşullar, hatalı duruş, yetersiz dinlenme aralıkları, uygunsuz ortam koşulları bu tür rahatsızlıkları başlatan faktörlerdir.
Ergonomik Kriterlere Uygun Olmayan Ortamların Yarattıgı Saglık Sorunları (4/5)
61
Bilgisayar Masası Koltuğu Ve Oturma Özellikleri (1/9)
Masa genişliğinin en az 71 cm olması ve bilgisayar ile doküman için gerekli olan ek alanın da ilave edilmesi gerektiği belirtilmiştir (OSHA, 1999).
Masa yüksekliği 65–75 cm olmalıdır. (Keleş, 2005)
62
Bilgisayar Masası Koltuğu Ve Oturma Özellikleri (2/9)
Çalışma yüzeyi için ışığı yansıtmayacak nitelikteki mat yüzeyler tercih edilmelidir.
Çalışma masası sağlam, titreşimlere ve sallanmaya karşı dayanıklı olmalıdır (Cengizhan, 2004; Keleş vd., 2005; Yücel vd., 2004).
63
Bilgisayar Masası Koltuğu Ve Oturma Özellikleri (3/9)
Standartlara uygun masanın üstten görünüşü ve ölçüleri (ölçümler cm olarak alınmıstır).
64
Bilgisayar Masası Koltuğu Ve Oturma Özellikleri (4/9)
Standartlara uygun masanın yandan görünüşü ve ölçüleri.
66
Bilgisayar Masası Koltuğu Ve Oturma Özellikleri (6/9)
Öğrencinin çalışmasına kolaylık sağlaması için sandalyenin hareket özelliği olmalı, yüksekliği ayarlanabilir ve ekseninde dönebilir olmalıdır.
Sandalyenin beş tekerlekli olması, hareket kolaylığı sağlaması ve devrilmeye karşı direncini artırması açısından önemlidir (Akgül & Yıldırım, 1995; Orhun, 2000; Özkan, 1988; Polat, 2007; Yücel vd., 2004).
67
Bilgisayar Masası Koltuğu Ve Oturma Özellikleri (7/9)
Uygun sandalye derinliği 38–43 cm olmalıdır. (Polat, 2007)
Sandalye genişliği en az 51 cm olmaılıdır. (OSHA, 1999)
Sandalye yükseklik ayar aralığı 37–50 cm olmalıdır. (Oktav, Zelzele, Özcan & Özdemir,2003)
68
Bilgisayar Masası Koltuğu Ve Oturma Özellikleri (8/9)
Sandalye ye oturulduğunda ayaklar yere ya da ayak desteğine basmalıdır. (Akgül & Yıldırım, 1995; Keleş vd., 2005; MPM, 2009; Oktav vd., 2003; Yücel vd., 2004).
69
Sandalye yüksekliğinin ayarlanması :1.Ayakta duruş pozisyonu 2.Boşluk alan
Bilgisayar Masası Koltuğu Ve Oturma Özellikleri (9/9)
70
Monitör Özellikleri (1/4)
Ekran görüntüsü sabit olmalı, titremeler olmamalı, ekrandaki karakterler rahatça seçilebilmelidir.
Asağı doğru bakıldığında göz kapakları kısmen kapalı olur. Bu da göz yüzeyinin daha az kısmının atmosferle temasını saglar. Bu sebeple kuruma daha az olur . Objelere 45° açıyla bakmak, yatay olarak bakmaktan gözü % 40 oranında hava temasından korur. Buna ek olarak aşagı doğru bakış açısı göz tarafından üretilen göz yaşı miktarının artmasını da sağlar.
71
Monitör Özellikleri (1/4)
Monitörün yatay görüş hizasının altında konması gözün çalısması için en uygun pozisyondur.
Ekran ihtiyaca göre döndürülebilmeli, üst kısmı arkaya doğru 10-20° eğik olmalıdır (Bodur, 1989; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2004; Yücel, 2004).
72
Monitör Özellikleri (4/4)
Monitör, öğrencinin boynunun bükülmesini önleyecek biçimde tam karşıda olmalıdır. Ekran merkezinin yerden yüksekliği 80–97 cm olmalıdır (Keleş ,2005).
Ekran yüzeyi temiz olmalı, doğrudan ışık almamalı.İmkân varsa monitörün pencereye 90 derecelik açı ile durması parlamayı azaltacaktır (MPM, 2009; Keleş , 2005; Yücel , 2004).
73
Monitör Özellikleri (3/4)
Ayrıca ABD’de Sommerich, Ward ve Sikdar (2007)’ın
11 ve 12. sınıf öğrencileri üzerinde yaptıkları çalışmada; bilgisayar kullanımının %69 gibi büyük bir oranla en fazla göz ile ilgili sorunlara yol açtığını belirtmektedirler.
75
Klavye ve Fare Özellikleri (1/3)
Klavyenin ekrandan ayrı olması çalışma kolaylığı verecektir. Klavyenin yerden yüksekliği 55-61 cm aralığında olmalıdır (Keleş vd., 2005).
Klavyenin ön kısmında bileklerin dayanabileceği özel destekler bulunmalı ve eller ile kolların dayanabileceği bir alan olmalıdır (Keleş vd., 2005; Yücel vd., 2004).
76
Klavye ve Fare Özellikleri (2/3)
Klavye yüksekliği 2–2.5 cm olmalı, klavyenin eğimi ise 15° ’yi geçmemelidir (Bodur, 1989; Oktav vd., 2003).
Fare ise klavye ile aynı yükseklikte ve klavyeye yakın olmalıdır. Boyutları ve şekli ise elin ölçülerine uygun olmalıdır (MPM, 2009; Oktav vd., 2003; Yücel vd., 2004).
78
Yapılan Çalışmalar (1/2)
Brezilyada yapılan bir çalışmada ise Maciel ve Marziale (1997), çalışma alanının ergonomik kriterlere uygun olmamasından dolayı öğrencilerin bilgisayar başında geçirdikleri zamanın sadece %18,6’sında ideal yazı yazma pozisyonuna sahip olduklarını belirtmişlerdir.
79
Yapılan Çalışmalar (2/2)
Bu yüzden antropometrik boyutlara ilişkin gerçeklerin
bilinmesinin ve uygun özelliklere sahip mobilyaların kullanılmasının sağlık problemlerinden kaçınmada önemli olduğu belirtilmiştir.
80
Standart Bir Bilişim Teknolojisi Sınıfının Özellikleri (1/5)
Yapılan kaynak taramasından elde edilen bulgular ve
öngörülen standartlar dogrultusunda planlanan materyallerin standart boyutları ele alınarak laboratuvarın üst ve yan görünüm planları ve materyallerin yerleşimi ve ölçümleri çizilmiştir.
81
Standart Bir Bilişim Teknolojisi Sınıfının Özellikleri (2/5)
Bilgisayar laboratuvarı planının çiziminde, laboratuvarın kapasitesinin standart olarak 20 ögrenci ve 1 öğretmen toplam 21 kişi olacak şekilde belirlenmiştir.
Tahtanın en üst noktasından yere olan uzaklığının 2.108 m olarak alınması öngörülmüştür.
82
Standart Bir Bilişim Teknolojisi Sınıfının Özellikleri (3/5)
En iyi yerleşim düzeninin egitim ve ögretim etkinlikleri açısından klasik sıralı düzen olması gerektiğinden plan çizimleri bu düzene göre yapılmıştır.
Laboratuvarın toplam pencere alanı taban alanını %6 sı olacak sekilde 5,67 m² olarak öngörülmektedir.
84
Laboratuarın yandan görünümü 1. Aydınlatma armatürü 2. İnteraktif tahta 3. Ögretmen masası 4. Ögrenci masası 5. Masaya gömülü, egimli monitör 6. Ergonomik sandalye
Standart Bir Bilişim Teknolojisi Sınıfının Özellikleri (5/5)
85
BT Sınıfında Yer Alması Gereken Standart Donanımlar (1/2)
• Tarayıcı• Yazıcı• Etkileşimli tahta• Lambaları gün ışığına göre kontrol eden otomatik
anahtar• Aydınlatma armatürü • Harekete duyarlı sensör• Dolap ve pencere
86
BT Sınıfında Yer Alması Gereken Standart Donanımlar (2/2)
• Öğretmen masası,• Öğrenci masası,• Masaya gömülü eğimli monitör,• Ergonomik sandalye,• Klima,• Network ağı,• Web cam.
87
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Teknolojik Özellikleri (1/2)
BT sınıflarında, fiziksel öğelerin ve yerleşim düzeninin yanı sıra teknolojik öğeler de öğretim etkinliklerini etkiler.
88
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Teknolojik Özellikleri (2/2)
Bilişim Teknolojileri sınıflarında kullanılacak teçhizat ve bilgisayar sistemleri Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünce yayınlanan teknik şartnamelere göre düzenlenmektedir.
89
Teknik Şartname (1/2)
• Tüm sistemlerin 2 yıl garanti kapsamında olması istenmektedir.
• Sistem ve sabit disk bilgilerinin silinmemesi için gerekli lisanslı yazılım ve donanım çözümleri istenmektedir.
• 2 yıl süresince güncelleme yapılabilecek antivirüs programı yüklü olmalıdır.
90
Teknik Şartname (2/2)
En az 19’’ geniş ekran LCD
F tipi klavyeler
en az 10 KVA’lık KGK
Webkamera
1200 DPI lazer yazıcı
2000 ANSI Lümen XGA 4800 DPI tarayıcı
91
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Kullanımı (1/10)
MEB’in ifadesine göre, Bilgi Toplumu Stratejisi 2013 yılı sonuna kadar dersliklere BT araçları sağlanarak, BT destekli öğretimin gerçekleştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda FATİH Projesi’nin ilk pilot uygulaması 2010-2011 eğitim-öğretim yılında gerçekleştirilmiştir.
92
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Kullanımı (2/10)
FATİh projesinin yürütülmesi esnasındaAnkara Sincan İl Genel Meclisi İlköğretim Okulu’nda pilot bir uygulama yapılıp sonuçları izlenmiştir. Fatih Projesi Yürütme Ekibi bu okula her ay düzenli olarak karşılaşılan sorunlarla ilgili öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşlerini almaktadır.
93
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Kullanımı (3/10)
Ankete katılan öğrencilerin büyük bir bölümü BT cihazlarının kullanımının derslere olanilgilerini artırdığını, derslerini daha iyi ve kolay öğrendiklerini, derslerin çok daha eğlencelihale geldiğini ifade etmiştir.
Ancak bu veriler öğrencilerin BT cihazlarının kullanımına karşı tutumlarını göstermekte, BT cihazlarının kullanımının öğrencilerin başarısına nesnel olarak nasıl etki ettiğini göstermemektedir.
94
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Kullanımı (4/10)
Aynı okuldaki ankete katılan 47 öğretmenin büyük çoğunluğu dizüstü bilgisayarı ve projeksiyon cihazını kullanma konusunda sıkıntı yaşamadıklarını ifade etmiştir; ancak akıllı tahta hakkında büyük oranda bilgi sahibi olmadıkları özlemlenmektedir.
95
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Kullanımı (5/10)
Dile getirilen bir başka endişe BT öğretmenlerinin durumuyla ilgilidir. FATİH Projesi’nin yürütücüleri olması beklenen bu öğretmenler projeden dışlanmış görünmektedirler.
İlköğretimde haftada iki saat olan BT seçmeli dersinin sayısı önce bire düşürülmüş,ardından sadece 4 ve 5. sınıflar için ikiye yükseltilmiş, son olarak da 4 ve 5. sınıflarda dersesınıf öğretmenlerinin girmesine karar verilmiştir.
96
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Kullanımı (6/10)
Yetkilerinin ellerinden alındığını, normkadro fazlası durumuna düşürüldüklerini ve okulda “tamirci muamelesi“ gördüğünü ifadeeden bu öğretmenler, projede kendilerine neden görev verilmediğini sorgulamaktadır.
Bu konuya yanıt olarak MEB’den gelen açıklamaya göre, Bilişim Teknolojileri öğretmenlerinin haftada 10 saat derse girmesi, kalan 20 saatte de diğer derslere bilişim rehberliği yapması öngörülmektedir.
97
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Kullanımı (7/10)
FATİH Projesi’nin pilot uygulamasından esas uygulamasına geçmeden önce, teknolojininderslerde etkin kullanımının eğitimin çıktılarını nasıl etkileyebileceğine ilişkin daha fazlaaraştırma bulgusuna gereksinim vardır.
98
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Kullanımı (8/10)
ABD’de 1999 sonrasında yazılmış, öğretmenlerin teknoloji konusunda mesleki gelişimlerini araştıran 42 makaleyi inceleyen Lawless ve Pellegrino, teknolojinin derslerde kullanımının eğitimin çıktılarını nasıl etkilediği sorusuna odaklanarak, bu konuda yapılan ampirik araştırmaların yetersizliğine işaret etmektedirler.
99
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Kullanımı (9/10)
Teknolojinin etkisi çok yönlü bir biçimde ortaya çıktığından, çok basit görünen “işeyarıyor mu?” sorusu, teknolojinin öğrencilerin öğrenmesine ve motivasyonuna, öğrenci öğretmen-teknoloji arasındaki sınıf dinamiklerine, resmi kurum olarak okullara etkisi hesabakatılmadan cevaplanamamaktadır.
100
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Kullanımı (10/10)
Lawless ve Pellegrino’ya göre, mevcut araştırma bulguları, teknolojinin eğitimde iyileşmeyi sağladığını göstermemektedir; daha ziyade eğitimde iyileşmenin tutarlı bir öğretim veyüksek nitelikli öğrenmeyi destekleyen değerlendirme yoluyla sağlandığı görülmektedir.
101
Bilgisayarın Verimli Kullanılabilmesi için Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
• BT sınıfı kuralları herkesin görebileceği yerlere asılmalı
• Bilgisayarlar numaralandırılmalı ve izleme kartına sahip olmalıdır.
• Özellikle elektrikle ilgili güvenlik önlemleri sık sık kontrol edilmelidir.
• Sınıflarda yiyecek ve içecek tüketilmemeli.• Sınıfların temiz ve güvenli olması sağlanmalı.
102
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Kullanımı (1/2)
• Kullanılmadıkları durumda monitör, hoparlör, projeksiyon vb araçların kapatılması sağlanmalıdır.
• Sınıflar sık sık havalandırılmalı.• Sınıflarda yangın söndürücü bulunmalı.• Sınav haftasından önce bilgisayarlar kontrol
edilip arızalar giderilmelidir.• Yasaklanmış uygulamalar herkesin görebileceği
yerlere asılmalı.
103
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Kullanımı (2/3)
• Güvenlik kartı kullanılamıyorsa DeepFreeze tarzı bilgisayarın her açılışında sistemin ilk kurulduğu hale dönmesini sağlayan yazılımlar kullanılmalıdır.
104
Bilişim Teknolojisi Sınıflarının Kullanımı (3/3)
• Öğretmen sunucu bilgisayarlarında öğrenci bilgisayarlarını izlemek, çeşitli uygulamaları göstermek amacıyla NetOP School tarzı yönetim yazılımları kullanılmalıdır.
• NetOP School ücretsiz olarak temin edilebilir.
105
NetOp School
•Öğretmen tarafından merkezi kontrol•Öğrenci PC’lerini kilitleme
Kendi ekranınızı tüm öğrencilere eşzamanlı gösterebilirsiniz.
Give demo
106
Kaynakça• Tamer, S. L., Koç, M. (2010). Bilgisayar laboratuarlarının
fiziksel ergonomik kriterler açısından değerlendirilmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 7:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
• Çiğdem POLAT (2007). Her Yönüyle Standart Bir Bilgisayar Laboratuarı Tasarımı.Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.