Smart Minerals. Smart Nutrition.

Büyükbaşlarda Mineral Emilimi ve Kullanımını Etkileyen Faktörler

İz Minerallerdeki Gelişmelerin Tarihçesi

2

Oksit iz mineraller1900’den

günümüze

Sülfat iz mineraller2. Dünya

Savaşı sonundan günümüze

Organik iz mineraller1970’ten

günümüze

Hidroksi iz mineraller1996’dan

günümüze

İz Minerallerin Tanımları:

3

İnorganik Tuzlar• Sülfatlar, karbonatlar,

klorürler:• Yüksek çözünürlük /

yemde ve rumendereaktif

• Düşük İM emilimi• Ucuz

Organik Şelatlar• Metal; AA’ ler, protein,

karbonhidratlarla kompleks , haldedir:

• Orta düzeyde çözünürlük/ pH 4.0 üzerinde reaktif

• Yüksek İM emilimi• En yüksek fiyat

Hydroksi İz Mineraller• Metal; belirli bir kristalin

yapı içinde bir dizi hidroksil grubuyla kompleks haldedir:

• Çok düşük çözünürlük / pH 4.0 üzerinde reaktif

• Daha yüksek İM emilimi• Uygun fiyat

Unstable Ionic bond

Zn

Sülfatların özellikleri:• Yemde ve rumende yüksek düzeyde çözünür• Esansiyel besinler karşısında çok reaktif• Rumen mikroorganizmaları üzerinde negatif

etki• Kan dolaşımına aktardığı metal miktarı az• Ucuz

İnorganik Tuzlar Yüksek Çözünürlükte ve “REAKTİF”tir.

4

Cu2+

Cu

2+

Cu

2+

Cu

2+

Cu

2+

Cu

2+

Cu2+

İnorganik Tuzlar Yüksek Çözünürlükte ve “REAKTİF”tir.

5

Cu2+

Cu

2+

Cu

2+

Cu

2+

Cu

2+

Cu

2+

Cu2+

• İz metallerin rumen mikrobiyotasıyla olumsuz etkileşimleri.

• Mineral karışımlarının kekleşmesi / süzülmesi

• Yemdeki esansiyel besinlerin daha fazla tahrip olması (vitaminler, yağlar, probiyotikler, vs.)

Şelatlanmış veya Hidroksi İz Minerallerle aynı konsantrasyonlarda sülfat İM kullanmak şu problemlere yol açabilir…

Hayvanlarınızı ve yemlerinizi Hidroksi İM kullanarak koruyunuz!

• Hayvanın kan dolaşımına aktarılan iz metal miktarında önemi ölçüde azalma.

Şelatlanmış İz Mineraller neden daha iyi bir tercihtir?

6

Şelatlanmış iz mineraller1970’lerin başında geliştirildiler.

Güçlü kovalent bağlar rumenden geçişi esnasında metale yüksek bir koruma düzeyi sağlar.

Zn

Proteinat yapısı

Şelat yapısı

Hidroksi İz Mineraller neden daha iyi bir tercihtir?

7

Hidroksi iz mineraller1990’ların ortalarında geliştirildiler.

İyi kaliteli, şelatlanmış iz minerallerde bulunan güçlü bağların aynıları hidroksi iz minerallerde de vardır.

Moleküler yapıDoğal, kristalin yapı

Besin Sülfatlar Şelatlanmış Hidroksi

Vitaminler (yağda çözünür) Yüksek Olumsuz Etki Düşük Etki Etki Yok

Probiyotikler Yüksek Olumsuz Etki Düşük Etki Düşük Etki

Yağlar Yüksek Olumsuz Etki Düşük Etki Etki Yok

Fitat Fosfor Yüksek Olumsuz Etki Düşük Etki Etki Yok

Amino Asitler Yüksek Olumsuz Etki Düşük Etki Etki Yok

Hidroksi ve Şelatlanmış İz Mineraller yemlerdeki esansiyel

besinleri daha iyi korur

• Yem, sürekli bir bozulma sürecinde olan biyolojik bir ortamdır.

• İz mineraller aktif kimyasal bileşikler olup esansiyel besinlerin stabilitesini olumsuz etkileyebilirler.

İnekte:

Rasyonda bulunan bütün iz mineraller dikkate alınmalı ve hesaplanmalıdır:

• Bazal rasyondakihammaddeler ve su

Takviye iz mineral kaynakları ancak metali ineğin kan

dolaşımına başarıyla

aktarabildikleri takdirde değer

ifade eder.

Hiçbir iz mineral, çinko sülfat,

şelatlanmış veya hidroksi çinko kan dolaşımına orijinal

formunda absorbe edilmez.

Sadece iz metal bağırsak

kanalından emilerek kan

dolaşımına taşınır.

Kan dolaşımına karıştıktan sonra

iz metalin vücudun

neresinde ve nasıl kullanılacağını ancak ineğin

kendisi belirler.

9

Rumenin iz mineral emilimine etkileriRumen gelişimi öncesi ve sonrasında

kuzularda bakır emilimi

Görünür Bakır Emilimi (%)____________________________________

Sütten kesim öncesi (sadece süt) %47 – 71 (karaciğerde ölçülen bakır)

Sütten kesim sonrası %8 – 10 (karaciğerde ölçülen bakır)

Mineral emilimi üzerinde rumenin belirgin bir olumsuz etkisi vardır!

Suttle 1975

10

● İz minerallerin rumende fazla çözünmesi istenmez.

● Çözünür formdaki iz mineraller hep çözünür formda kalacak diye bir şey yoktur:

− Mesela, rasyondaki antagonistlerle etkileşim nedeniyle biyo-yararlılıklarını koruyabilirler.

● İz mineraller çözünür hale geçtiklerinde şunlar olabilir:

− İnorganik maddelerle (örneğin sülfür veya fosfatlar veya organik bileşikler) kompleks

oluşunca iz mineralin emilimi azalabilir;

− Rumenin mikrobiyal popülasyonu olumsuz etkilenebilir.

● Düşük düzeylerde bakır ve çinko mikro-organizmalar için toksik olabilir, bu da rumen işlevini

olumsuz etkiler.

İz Minerallerin Rumendeki Kullanılabilirliği

J.W. Spears: Trace Minerals and Rumen Fermentation

Hidroksi İz Minerallerin KM sindirilebilirliğine faydaları

12

70,7

65,6

50

55

60

65

70

75

IntelliBond Sulfate

KM

Sin

dir

ileb

ilirl

iği,

%

Besleme düzeyi:Cu: 9 ppmZn: 30 ppmMn: 30 ppm

Hidroksi

P = 0.18

Hidroksi İz Mineral verilen sığırlarda NDF sindirilebilirliği artar

13

41,2

37,8

30

32

34

36

38

40

42

IntelliBond Sulfate

ND

F Si

nd

irile

bili

rliğ

i,%

P = 0.09

Besleme düzeyi:Cu: 9 ppmZn: 30 ppmMn: 30 ppm

Hydroxy

● İz minerallerin rumende çözünürlüğünün artması, rumen mikroflorası ve

diyetsel antagonistlerle etkileşimi kolaylaştırır.

● Eldeki veriler, hidroksi iz minerallerin suda çözünürlüğünün düşük

olmasının büyükbaşlarda kan dolaşımına kazandırılan iz mineral

miktarının artmasına ve rumen işlevinin iyileşmesine (sindirilebilirlik

gibi) katkıda bulunduğunu göstermektedir.

Özet

Hidroksi formunun diğer iz mineral formlarına kıyasla nispi biyo-yararlılık mukayesesi:

Mavi yazılan biyo-yararlılık değerleri, muhtelif organik iz mineral kaynaklarının sülfat formuyla kıyaslanmasına dair araştırma sonuçlarını temsil etmektedir.

Hidroksi bakırın sığırlarda nispi biyo-yararlılığı

CuSO4 = 100% Hidroksi Cu = 196% (P<.04)

OTM Cu = 105 - 150%

Hidroksi çinkonun sığırlarda nispi biyo-yararlılığı

ZnSO4 = 100% Hidroksi Zn = 204% (P<.01)

OTM Zn = 110 – 150%

Spears et al., 2004, Anim. Feed Science and Tech. 116:1-13 Sülfatlara kıyasla yaklaşık 2 kat daha fazla biyo-yararlılık

J. Spears, Ani. Feed Sci. & Tech 232 (2017) 1-5

9.7%

ZnSO4 Hidroksi Zn

19.9%

Şelatlanmış Zn

11- 15%

Sığırlarda Çinko tutulum düzeyleri

RBV Bazında 0% 110 - 150% 204%

0Gerçekte tutulan Zn düzeyi

Biyo-yararlılık ile Tutulan Çinko ilişkisi ?

Bu veriler göstermektedir ki:

• Çinko sülfattan %9.7 çinko emilmiş – %90.3 atılmıştır.

• Organik mineral kaynağından %11 – 15 çinko emilmiş - %85 – 89 atılmıştır.

• Hidroksi çinkodan %19.9 çinko emilmiş - %80.1 atılmıştır.

J. Spears, Ani. Feed Sci. & Tech 232 (2017) 1-5

17

Çinko kaynakları İneğe sağlananmetal

Korunan etkinlik Kan dolaşımına geçen metal Zn sülfata kıyasla mineral maliyeti

Zn Sülfat 770 mg 9.7% 74.7 mg 1.0 X

Org. İz Min. Zn 770 mg 15.0% 115.5 mg 8.0 X

Zn Sülfat (%75)Org. İz Min. Zn (%25)

577.5 mg192.5 mg770 mg

9.7%15.0%

56.0 mg28.9 mg84.9 mg

2.75 X

Hidr. İz Min. Zn 770 mg 19.9% 153.2 mg 2.45 X

Hidr. İz Min. Zn ISO 427 mg 19.9% 84.9 mg 1.36 X

Kan dolaşımına daha fazla Çinko sunulur!

Bazal Rasyon Hammaddeleri

• Çinko @ 25 ppm

• Çinko @ 550 mg

Su

+ 0 ppm

+ 0 ppm

İneğin ihtiyacı

- 60 ppm

- 1,320 mg

Toplam Bazal

= 25 ppm

= 550 mg

İhtiyaç Düzeyi

= 35 ppm

= 770 mg

TMR Formülasyon Stratejisi:

Mg/baş/gün hesaplaması 22 Kg KM alımına göredirI

Cornell – Deneme: Geçiş Dönemi Süt SığırlarıDeneme planı:

● Geçiş dönemi inekleri üzerinde deney (buzağılamanın 21 gün öncesinden 84 gün sonrasına)

● Toplam 60 multipar inek – Her biri 20 başlık üç uygulama grubu

● İnekler Cornell sağım hanesinde günde iki defa sağılmıştır

● Süt her sağımda tartılmıştır

● Haftada bir defa sabah ve akşam sağımlarından kompozit süt numunesi alınmıştır

Uygulamalar: (Zn @ 60 ppm; Mn @ 40 ppm & Cu @ 15 ppm)

− Hepsi Sülfat İz Mineraller

− %75 sülfat / %25 Organik İz Mineraller

− Hepsi hidroksi İz Mineraller

● Ölçümler:− Tüm performans parametreleri

− Plazma Markörleri – Hayvan sağlığı 18

J. Dairy Sci. 97:1-11

20

Cornell Geçiş dönemi: Pik Süt Verimi

Pik Süt (kg):

• HTM1 48.9a

• Inorganik1 44.6b

• ITM / OTM1 46.1ab

1) Pik süt 4, 5 ve 6. haftaların ortalamasını temsil eder.

2) Süt değeri 0.40 € piyasa fiyatını baz alır.

3) Mineral maliyeti yılın tamamında sülfat yerine Hidroksi İz Mineral kullanmanın getirdiği ek maliyeti baz alır.

Kg. M

ilk

Haftalık ortalama süt verimi

P<.05

40

44

48

52

Wk 1 Wk 2 Wk 3 Wk 4 Wk 5 Wk 6 Wk 7 Wk 8 Wk 9 Wk 10 Wk 11 Wk 12ITM OTM/ITM HTM

• İnorganik kaynaklara kıyasla pik verimde artış = 700 kg (€235.00 / baş2) için yılın tamamında €5.15/ baş3

• Laktasyon eğrisinin kalıcılığına göre pikte 1 kg süt = 200 kg süt / laktasyon

• 5. haftadan 10. haftaya ITM - HTM farkı = 32.7 kgs (€13.00 / baş) için yılın tamamında €5.15 / baş3

4.3 Kgs

2.8 Kgs

21

Özet:

Büyükbaş beslemesinde daha gelişmiş bir iz mineral kaynağına

geçmek şu avantajları sağlayabilir:

• Yemdeki esansiyel besinlerin stabilitesinin artması;

• Antagonistik reaksiyonlar nedeniyle rumendeki esansiyel besin

kaybının azalması;

• Rumenin daha iyi işlev görmesi (selüloz sindirilebilirliği);

• Kan dolaşımına iz metal sunumunun optimizasyonu;

• Sağlık ve üretim ihtiyaçlarının daha iyi desteklenmesi sayesinde

hayvanın kârlılığının yükselmesi.

Teşekkürler!