38
ÊÒ¢ÒÇÔªÒ¹Ôà·ÈÈÒʵúÙóҡÒà | ¤³ÐÈÔÅ»ÈÒʵà | ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂáÁ‹â¨Œ ¤ÇÒÁÃÙŒàº×้ͧµŒ¹à¡Õ่ÂǡѺ¡ÒÃÍ͡ẺÊ×่ÍÊÔ่§¾ÔÁ¾ o ¤ÇÒÁËÁÒ ¤ÇÒÁÊํÒ¤ÑÞ áÅлÃÐ⪹¢Í§Ê×่ÍÊÔ่§¾ÔÁ¾ o á¹Ç¤Ô´ »ÃÐÇÑµÔ áÅоѲ¹Ò¡ÒüÅÔµÊ×่ÍÊÔ่§¾ÔÁ¾ o »ÃÐàÀ·áÅÐÅѡɳТͧÊ×่ÍÊÔ่§¾ÔÁ¾ o ʋǹ§Ò¹·Õ่à¡Õ่ÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº¡ÒüÅÔµÊ×่ÍÊÔ่§¾ÔÁ¾ o à·¤â¹âÅÂÕáÅÐá¹Ç⹌Á¢Í§Ê×่ÍÊÔ่§¾ÔÁ¾ ¹È 321 Ê×่ÍÊÔ่§¾ÔÁ¾ [CA 321 Printed Media] ÃÇÁÃÇÁ/àÃÕºàÃÕ§ â´Â ÍÒ¨Òóѯ°¾§É ÊÒ¾Գ º··Õ1

Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

Embed Size (px)

DESCRIPTION

เอกสารประกอบการสอน นศ321 บท 1 : ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการออกแบบสื่อสิ่งพิมพ์

Citation preview

Page 1: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

ÊÒ¢ÒÇÔªÒ¹Ôà·ÈÈÒʵÃ�ºÙóҡÒà | ¤³ÐÈÔÅ»ÈÒʵÃ� | ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂáÁ‹â¨Œ

• ¤ÇÒÁÃÙŒàº×ͧµŒ¹à¡ÕÂǡѺ¡ÒÃÍ͡ẺÊ×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾� o ¤ÇÒÁËÁÒ ¤ÇÒÁÊÒ¤ÑÞ áÅлÃÐ⪹�¢Í§Ê×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�

o á¹Ç¤Ô´ »ÃÐÇÑµÔ áÅоѲ¹Ò¡ÒüÅÔµÊ×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�

o »ÃÐàÀ·áÅÐÅѡɳТͧÊ×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�

o ʋǹ§Ò¹·Õà¡ÕÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº¡ÒüÅÔµÊ×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�

o à·¤â¹âÅÂÕáÅÐá¹Ç⹌Á¢Í§Ê×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�

¹È 321 Ê×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾� [CA 321 Printed Media]

ÃÇÁÃÇÁ/àÃÕºàÃÕ§ â´Â ÍÒ¨ÒÃÂ�³Ñ¯°¾§É� ÊÒ¾Գ

º··Õ 1

Page 2: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 1

“¤ÇÒÁÃÙŒàº×ͧµŒ¹à¡ÕÂǡѺ¡ÒÃÍ͡ẺÊ×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�”

ในบทนจะกลาวถงภาพรวมของสอสงพมพในแงตางๆ ทงความหมาย ความสาคญ พฒนาการของ

สอสงพมพตงแตอดตจนถงปจจบนทสงผลใหเกดสงพมพประเภทตางๆ ทถกออกแบบและผลตขนมาเพอ

ตอบสนองการใชของมนษย ซงลวนแตอาศยสวนงานทมความเกยวของกบการผลตสอสงพมพในการ

สรางสรรคขนมาในรปแบบทแตกตางกนไปตามบทบาททางการสอสาร ตลอดจนเทคโนโลยและแนวโนม

ของสอสงพมพในอนาคต

¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧÊ×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�áÅÐÊ×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�Í͹äŹ�

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานไดใหความหมายคาทเกยวกบ“สอสงพมพ”ไววา

“สงพมพ หมายถง สมด แผนกระดาษ หรอวตถใด ๆ ทพมพขน รวมตลอดทงบทเพลง แผนท

แผนผง แผนภาพ ภาพวาด ภาพระบายส ใบประกาศ แผนเสยง หรอสงอนใดอนมลกษณะเชนเดยวกน ”

“สอ หมายถง ก. ทาการตดตอใหถงกน ชกนาใหรจกกน

น. ผหรอสงททาการตดตอใหถงกน หรอชกนาใหรจกกน”

“พมพ หมายถง ก. ถายแบบ , ใชเครองจกรกดตวหนงสอหรอภาพ เปนตนใหตดบนวตถ เชน

แผนกระดาษ ผา ทาใหเปนตวหนงสอหรอรปรอยอยางใด ๆ โดยการกดหรอการใชพมพหน เครองกล วธ

เคม หรอวธอนใด อนอาจใหเกดเปนสงพมพขนหลายสาเนา

น. รป , รปราง, รางกาย, แบบ”

ดงนน “สอสงพมพ” จงมความหมายวา “สงทพมพขน ไมวาจะเปนแผนกระดาษหรอวตถใด ๆ ดวย

วธการตาง ๆ อนเกดเปนชนงานทมลกษณะเหมอน ตนฉบบขนหลายสาเนาในปรมาณมากเพอเปนสงททา

การตดตอ หรอชกนาใหบคคลอนไดเหนหรอทราบ ขอความตาง ๆ”

สอสงพมพ

การพจารณาถงความหมายของคาวา “สอสงพมพ” นน จะมงเนนพจารณาวาสอสงพมพชนนน ๆ

ประกอบดวยอะไรบางเปนเกณฑ ซงโดยหลกการแลวเหมอนกน นอกจากการแบงแยกประเดนปลกยอย

อาจมความแตกตางกนบาง เชน แบบหนงอาจพจารณาวาสอสงพมพประกอบดวยหนงสอพมพ นตยสาร

วารสาร หนงสอเลม และสงพมพเฉพาะกจ ซงประกอบดวย โปสเตอร แผนพบ ใบปลว จดหมายขาว

หนงสอเลมเลก และคมอ เปนตน

Page 3: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 2

จากการทแบงประเภทของสอสงพมพเชนน แสดงใหเหนวา สอสงพมพนนจะตองใชกระดาษเปน

วสดในการตพมพนนเอง แตอยางไรกตาม สอสงพมพทใชหรอไมใชกระดาษเพยงอยางเดยว ลวนม

ความสาคญยงตอการดารงชวตประจาวนและสงคมมนษยทงสน

สอสงพมพออนไลน

สงพมพ ทมอยโดยทวไป จะมลกษณะเปนเอกสารทจดพมพดวยกระดาษ แตดวยความ

เปลยนแปลงของยคสมย และความเปลยนแปลงดานอเลกทรอนกส ทมการพฒนาไปตอเนองอยางไมมท

สนสด ทาใหมการคดคนวธการใหมโดยใชเทคโนโลยคอมพวเตอรเขามาชวย จงไดนา สงพมพ ดงกลาว

เหลานนมาทาการคดลอก ( scan) โดยทหนงสอกยงคงสภาพเดมแตจะไดขอมลอเลกทรอนกสทเปนแฟม

ภาพขนมาใหม วธการตอจากนนกคอจะนาแฟมภาพตวหนงสอมาผานกระบวนการแปลงภาพเปน

ตวหนงสอ ( text) ดวยการทา OCR (Optical Character Recognition) คอการใชโปรแกรมคอมพวเตอร

เพอแปลงภาพตวหนงสอใหเปนตวหนงสอทสามารถแกไขเพมเตมได การถายทอดขอมลในระยะตอมา จะ

ถายทอดผานทางแปนพมพ และประมวลผลออกมาเปนตวหนงสอและขอความดวยคอมพวเตอร ดงนน

หนากระดาษกเปลยนรปแบบไปเปนแฟมขอมล ( files) แทน ทงยงมความสะดวกตอการเผยแพรและ

จดพมพเปนเอกสาร ( documents printing) รปแบบของ สงพมพ อเลกทรอนกสยคแรกๆ มลกษณะเปน

เอกสารประเภท . doc, .txt, .rtf, และ .pdf ไฟล ตอมาเมอมการพฒนาภาษา HTML (Hypertext Markup

Language) ขอมลตางๆ กจะถกออกแบบและตกแตงในรปของเวบไซต โดยในแตละหนาของเวบไซตเรา

เรยกวา “web page” โดยสามารถเปดดเอกสารเหลานนไดดวยเวบบราวเซอร ( web browser) ซงเปน

โปรแกรมประยกตทสามารถแสดงผลขอความ ภาพ และการปฏสมพนธผานระบบเครอขายอนเทอรเนต

สาหรบสงพมพออนไลน อยางเชน หนงสอพมพออนไลน หรอ E-newspaper คลาย หนงสอพมพ

กระดาษ วธอานจะเปดอานทละหนา ไมใชคลกอานทละขาว หนงสอพมพ จะถกแปลงขอมลในรปแบบ

ไฟล .pdf ซงอานไดจากหนาจอคอมพวเตอร และสามารถสงพมพเปนกระดาษได

เมออนเทอรเนตไดรบความนยมมากขน บรษทไมโครซอฟต ( Microsoft) ไดผลตเอกสาร

อเลกทรอนกสขนมาเพอคอยแนะนาในรปแบบ HTML Help ขนมา มรปแบบของไฟลเปน . CHM โดยมตว

อานคอ Microsoft Reader (.LIT)

หลงจากนนตอมามบรษทผผลตโปรแกรมคอมพวเตอรจานวนมาก ไดพฒนาโปรแกรมจนกระทง

สามารถผลตเอกสารอเลกทรอนกสออกมาเปนลกษณะเหมอนกบหนงสอทวไปได เชน สามารถแทรก

ขอความ แทรกภาพ จดหนาหนงสอไดตามความตองการของผผลต และทพเศษกวานนคอ หนงสอ

อเลกทรอนกสเหลาน สามารถสรางจดเชอมโยงเอกสาร ( Hypertext) ไปยงเวบไซตทเกยวของอนๆ ทง

ภายในและภายนอกได อกทงยงสามารถแทรกเสยง ภาพเคลอนไหวตางๆ ลงไปในหนงสอได โดย

คณสมบตเหลานไมสามารถทาไดในหนงสอทวไป

Page 4: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 3

¤ÇÒÁÊÒ¤ÑÞáÅлÃÐ⪹�¢Í§Ê×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�áÅÐÊ×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�Í͹äŹ�

สอสงพมพ ( Printed Media) เปนสอทนยมใชกนมากในการประชาสมพนธไมวาจะเปนการ

ประชาสมพนธของหนวยงานของรฐหรอหนวยงานของเอกชน เพราะสอสงพมพเปนสอทสามารถให

รายละเอยดเกยวกบเรองทตองการประชาสมพนธไดอยางเทจจรง ยอนหลงกสามารถคนควาไดอยาง

สะดวกสบาย สามารถอานซาไปซามาไดตามทตองการ

เมอโลกออนไลนเขามาเปนสวนหนงของวถชวตประจาวนของผคน ธรกจ สงพมพทวโลก ตางตอง

ลกขนมาปรบตวครงใหญ เชนวงการหนงสอพมพ จากเดมทเป น "หนงสอพมพฉบบกระดาษ" กาวสการ

เปน "หนงสอพมพออนไลน" เชนเดยวกบนตยสารทมการปรบตว เพอเปนชองทางในการ "ทาเงน" ใหกบ

ธรกจบนเวบไซต

การสอสงพมพมลกษณะพเศษหลายประการทาใหสอสงพมพยงคงเปนสอทมความสาคญอยาง

มากในปจจบนแมมผตงขอสงเกตวาการใชสอสงพมพจะลดนอยลง และจะหายไปจากบรรณพภพเนองจาก

เทคโนโลยคอมพวเตอรโดยเฉพาะ สออนเทอรเนตจะเขามาแทนท อยางไรกตาม ขอสงเกตขางตนยงไมเปน

ความจรงในเวลานเพราะ ขอจากดในการเขาถงเทคโนโลยคอมพวเตอรของสงคมไทย ในทนจะขอกลาวถง

ลกษณะพเศษของสอสงพมพททาใหสอสงพมพยงมความสาคญอยเวลาน สงพมพ เปนสงทมราคาถก เมอ

เปรยบเทยบกบสอมวลชนประเภทอน ๆ

สอสงพมพเปนสอมวลชนทมราคาถกทสด

สอสงพมพเสนอเรองราวทสามารถเกบรกษาไวเปนหลกฐานได คงสภาพนานเมอ ตองการอานหรอ

อางองกสามารถทาได สอสงพมพเมอซอมาแลวจะเปดอานเมอใดกได เรองทลงในหนงสอพมพ หรอ

นตยสารมหลายประเภท สอสงพมพเปนสอมวลชนทแตกตางไปจากสงพมพประเภทอน ขอมลขาวสาร

ตาง ๆ เปนเรองใหมนาสนใจชกจงใหอยากอาน อานแลวเกดความรและเขาใจ เหตการณตางๆ มขอมลใน

การตดสนใจบางกรณ ทาใหมองเหตการณตางๆดวยทศนะอนกวางและพฒนาความรสกนกคดเปนอยางด

เมอเปรยบเทยบหนงสอพมพกบสอมวลชนประเภทอเลกทรอนกสในดานการเสนอขาวหรอ

เรองราวตาง ๆ แลวพบวาหนงสอพมพมขอไดเปรยบดงน คอ

ดานความเชอถอได (Reliability)

คนเรามกจะมนใจในสงทไดอานมากกวาสงทไดยน และแมวาโทรทศนจะทาใหเราเหนภาพกจรง แต

เปนการเหนภาพเพยงแวบเดยว สอสงพมพจงใหความมนใจตอผ รบขาวสารในประการนมากกวา

สอมวลชนประเภทอน

Page 5: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 4

ดานความสมบรณ (Completeness)

สอสงพมพประเภทหนงสอพมพยอมใหรายละเอยดของขาวสารไดมากกวาวทยหรอโทรทศน

ดานการอางอง (Deferability)

ผอานสอสงพมพสามารถกลบมาอานเรองราวทไดอานแลวอกครงหรอหลายครงกไดและอาน ใน

เวลาใดกไดสวนวทยและโทรทศนนนผ ฟงและผชมจะตองไมพลาดเวลาออกอากาศ

ดานการยา (Repetition)

สอสงพมพประเภทหนงสอพมพอาจลงขาวเดยวกนตดตอกนหลายวนและ ทกครงมรายละเอยด

เพมเตม ซงอาจจะนาเบอสาหรบผ รแตเปนการกระตนมวลชนใหเกดความตนเตนเกดอารมณรวมมการ

เรยนร ไดเปนอยางด และชวยเผยแพรตอๆ กนไป วทยอาจรายงานขาวซากนไดกจรงแตมโอกาสนอยทจะ

เตมรายละเอยด สวนโทรทศนมโอกาส เสนอขาว ซงนอยกวาวทย และมโอกาสขยายความไดนอยกวา

หนงสอพมพ

á¹Ç¤Ô´ »ÃÐÇÑµÔ áÅоѲ¹Ò¡ÒüÅÔµÊ×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�

ในชวงหลายปทผานมา เกดกระแสวพากษวจารณถงความอยรอดของสอสงพมพ อยเปนระยะวา

จะอยรอดไดหรอไม ภายใตยคคอนเวอรเจนซทมสอใหมอยางอนเทอรเนตหมนวนรอบตวตลอดเวลา สอ

ใหมนทาใหพฤตกรรมการรบขาวสารของผบรโภคเปลยนไป เพราะสอใหมไมมขอจากดเรองเวลาในการรบ

สาร จงสามารถรบขาวสารเมอไหรกได อกทงยงสามารถเลอกวธรบสารไดหลากหลายอกดวย ไมวาจะเปน

การอาน การด หรอการฟง เปนตน จงเกดคาถามตามมาวา แลวผผลตสารทางสอสงพมพ จะม การ

ปรบตวอยางไรเพอใหอยรอดไดในยคคอนเวอรเจนซ1 น

สอสงพมพเดม

สอสงพมพ ( Printed Media) เปนสอทนยมใชกนมากไมวาจะเปนการประชาสมพนธ เผยแพร

ขอมลขาวสารหนวยงานของรฐหรอหนวยงานของเอกชน เพราะสอสงพมพเปนสอทสามารถใหรายละเอยด

เกยวกบเรองทตองการไดอยางเทจจรง สามารถคนควาไดอยางสะดวกสบาย สามารถอานซาไปซามาได

ตามทตองการ

1 ณฏฐพงษ สายพณ. 2557. การปรบตวของสอสงพมพในยคคอนเวอรเจนซ.วารสารแมโจปรทศน ปท15 ฉบบท2 ประจาเดอนมนาคม-

เมษายน 2557.

Page 6: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 5

ในสวนของการผลตสอสงพมพนน ใชวสดตพมพ (Printed Materials) ทไดรบการผลตขนดวย

กระบวนการพมพระบบตางๆ ลงบนกระดาษหรอวสดอน ออกมาเปนสาเนาทจบตองไดเพอแจกจายใหกบ

ผอาน โดยไดถกจดแบงเปนประเภทตางๆ ตามวตถประสงค ทางการสอสาร เชน หนงสอ หนงสอพมพ

นตยสาร หรอสงพมพเฉพาะกจ เปนตน

หากพดถงหนงสอพมพแลว จดวาเปนสอมวลชนดงเดม เกดขนมากอนสอมวลชนอน ทงวทยและ

โทรทศน ถากลาวเฉพาะในสงคมไทย ผคนมกเรมตนนบหนงกนตรงหนงสอพมพ “บางกอกรคอรเดอร ”

(The Bangkok Recorder) หรอ “หนงสอจดหมายเหต ” ซงเปนผลงานของมชชนนารชาวอเมรกน ชอ

หมอบรดเลย (Dr. Dan Beach Bradley) โดยถอกนวา ฉบบปฐมฤกษของหนงสอพมพบางกอกรคอรเดอร

ในวนท 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2387 คอการปกหมดแรกของประวตศาสตรหนงสอพมพไทย กอนทจะมการ

พฒนาจนเปนสงพมพประเภทอนๆ ตอมาในปจจบน

สอดงเดม - สอใหม

มาล บญศรพนธ ( 2556) กลาววา “สอใหม” (New Media) เปนชองทางสอทอาศยศกยภาพของ

เทคโนโลยการสอสารไรสายทกรปแบบในการสงผานเนอหา ขาวสาร ขอมล สารสนเทศ ฯลฯ ไปยงผ รบสาร

ซงไมวาจะอยทใดกสามารถสอสารกบผสงสารและมปฏสมพนธกนไดทกสถานททกเวลาตราบทมความ

พรอมทางเศรษฐกจในการเปนเจาของเครองคอมพวเตอร

“อนเทอรเนต” (Internet) เปนสอใหมทไดรบความนยมอยางกวางขวางในปจจบน ทาใหมนษย

สามารถตดตอสอสารแลกเปลยนขอมลถงกนทงโลกไดสะดวกและรวดเรวในหลากหลายบรการและ

วตถประสงค อาท จดหมายอเลกทรอนกส (E-mail) การพาณชยอเลกทรอนกส (E-commerce) หนงสอ

อเลกทรอนกส (E-book) หนงสอพมพอเลกทรอนกส (E-newspaper) หรอ วารสารศาสตรอเลกทรอนกส

(E-journalism) ในรปแบบอนๆ เปนตน

ภาพท 1 หนงสอพมพไทยรฐแบบดงเดม

Page 7: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 6

ภาพท 2 หนงสอพมพไทยรฐฉบบออนไลน

การเกดขนของสออนเทอรเนต ยอมกอผลกระทบตอเนองตามมา แตจะเปนไปในมตใดบางคงตอง

ใชเวลาในการพสจน อยางไรกตามสงทเหนไดชดเจนในวนนคอการทาใหสอดงเดม ( Traditional

Media) อยางสอสงพมพ สอวทย สอโทรทศน ฯลฯ จาตองปรบตวกาวสโลกออนไลนอยางหลกเลยงไมได

ดงเชนหนงสอพมพไทยรฐ นอกจากจะมฉบบดงเดมแบบเปนกระดาษทจบตองไดแลว ยงตองมแบบฉบบ

ออนไลนควบคไปดวย ทกวนนเราเหนคนรนใหมเลอกเสพรบสอไดทกท ทกเวลา และสามารถเลอกสรร

เนอหาขอมลขาวสารไดตามใจชอบ ( Content-on-demand) นนเปนกาวแรกของการเปลยนผานของสอ

ดงเดมกลายเปนสอใหม (New media)

สอสงพมพอเลกทรอนกส

เมออนเทอรเนตไดรบความนยมมากขน บรษทไมโครซอฟต ( Microsoft) ไดผลตเอกสาร

อเลกทรอนกสขนมาเพอคอยแนะนาในรปแบบ HTML Help ขนมา มรปแบบของไฟลเปน . CHM โดยมตว

อานคอ Microsoft Reader (.LIT) ตงแตนนมาโลกออนไลนกไดเขามาเปนสวนหนงของวถชวตประจาวน

ของผคน บรษทผผลตโปรแกรมคอมพวเตอรจานวนมาก ไดพฒนาโปรแกรมจนกระทงสามารถผลตเอกสาร

อเลกทรอนกสออกมาเปนลกษณะเหมอนกบหนงสอทวไปได

สาหรบสอสงพมพอเลกทรอนกส เปนสงพมพทผลตขนเพอใชงานในคอมพวเตอร ผานระบบ

เครอขายอนเทอรเนต ไดแก Document Formats, E-book for tablet หรอแมแตในแพลทฟอรมอนๆ ความ

แตกตางจากสงพมพแบบดงเดมทเหนไดชดเจน คอ สามารถแทรกขอความ แทรกภาพ จดหนาหนงสอได

Page 8: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 7

ตามความตองการของผผลต และทพเศษกวานนคอ หนงสออเลกทรอนกสเหลาน สามารถสรางจด

เชอมโยงเอกสาร ( Hypertext) ไปยงเวบไซตทเกยวของอนๆ ทงภายในและภายนอกได อกทงยงสามารถ

แทรกเสยง ภาพเคลอนไหวตางๆ ลงไปในหนงสอได โดยคณสมบตเหลานไมสามารถทาไดในหนงสอทวไป

ธรกจสงพมพทวโลก ตางตองลกขนมาปรบตวครงใหญ เชน วงการหนงสอพมพจากเดมท

เปน “หนงสอพมพฉบบกระดาษ” กาวสการเปน “หนงสอพมพออนไลน”เชนเดยวกบวงการนตยสารทมการ

ปรบตวในการเพมพนทในการสอสารกบผบรโภค นอกจากการผลตออกมาเปนฉบบทสามารถจบตองได ยง

เปนชองทางในการเพม “เมดเงน” ใหกบธรกจบนเวบไซต อยางเชน เวบไซต www.issuu.com ซงเปน

เวบไซตใหบรการสงพมพออนไลน ทงเอกสาร หนงสอ หรอนตยสาร ทมผผลตหนมาใหความสนใจเปน

จานวนมาก

ภาพท 3 เวบไซตนตยสารออนไลน www.issuu.com

สาหรบสงพมพออนไลนในทน จะถกแปลงขอมลใหอยในรปแบบไฟลอเลกทรอนกส โดยการอาน

นนสามารถจะเปดอานทละหนา (Flip book) ผานหนาจอคอมพวเตอรหรอแพลทฟอรมอนๆ สามารถขยาย

เขา (Zoom in) หรอขยายออก (Zoom out) ในแตละหนาได ทงนผอานสามารถดาวนโหลดไฟลเพอเกบไว

ไดในรปแบบไฟล PDF และสามารถสงพมพเปนกระดาษไดอกดวย

Page 9: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 8

ภาพท 4 รปแบบการเปดอานของสอสงพมพออนไลน

การปรบตวของสอสงพมพ

วรพนธ โลกตสถาพร นายกสมาคมผจดพมพและผ จาหนายหนงสอแหงประเทศไทย ( PUBAT)

กลาววา ธรกจสงพมพในป พ.ศ. 2556 เปนสวนหนงของธรกจทเกยวของกบการศกษาและบนเทงซง

แบงเปน 2 สวน คอ สวนทเกยวกบแบบเรยน คมอ วชาการ ยงคงอยในความตองการของตลาดมการใช

หนงสอหมวดนอยางสมาเสมอ แตมอปสรรคคอไมสามารถเพมราคาตอปกไดเนองจากงบประมาณ

ทางดานนยงมจากดและจานวนการสงซอหรอการใชยงไมขยายตว สวนทางดาน หนงสอเลม มภาระตนทน

สงขนนบแตตนทางทงตนทนการผลต การเพมขนของราคากระดาษจากปทผานมาโดยยงทยอยขนเปนชวง

ๆ คาแรงขนตาทเพมเปน 300 บาท มผลกบสวนงานทยงมบคลากรทใชแรงงานแมจะไมมาก อยาง

คลงสนคา ธรการ การจดการตางๆ ซงสานกพมพตองมภาระคาจางขน สวนปลายนานบแตกระบวนการ

ขนสงไปยงรานหนงสอ การจดจาหนายและรานหนงสอซงสะทอนออกมา ในรปการขอขนคาโลจสตกส

การใชบคลากรจานวนมากในสวนของรานหนงสอยงเปนสาเหตหลกททาใหเหนแนวโนมของการ

ขนราคาของหนงสอ สงเหลานทาใหการเลอกซอสนคามความระมดระวงมากขน อยางเชน เลอกซอหนงสอ

จากคายหนงสอทโดดเดนตรงใจเทานน การซอตอครงลดลง การเลอกซอใชเวลายาวนานมากขน ทาใหทง

สานกพมพและรานหนงสอตองปรบตว ทาสนคาใหตรงใจผอานมากยงขนและยงไมสามารถขนราคาสนคา

ไดมากนก ตองอาศยการขยายฐานจานวนคนอานใหมากขนแทน

จากปทผานมาและตอเนองมาในปนสงสะทอนในภาพรวมคอ การลมหายไปของสานกพมพขนาด

เลกจานวนมากกวา 60 แหง ทาใหเหนการแขงขนอยางรนแรงในธรกจ ขณะเดยวกนมผ เขามาในตลาด

เพมขนอยางตอเนอง แสดงใหเหนวาธรกจนยงสามารถเตบโตไดโดยอาศยชองวางของตลาดทยงมอยมาก

Page 10: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 9

สงเหลานมองยอนกลบไปพบวาสานกพมพมการปรบตว การทาหนงสอตรงแนวกบทศทาง

การตลาด มความแมนยาในการทาหนงสอมากขน สรางแบรนดง ซงสะทอนออกมาจากจานวนหนงสอท

ผลตออกมาเพมมากขนและเปนแนวทตลาดตองการไมใชแนวทสานกพมพถนดเปนการสรางเอกลกษณท

โดดเดนเฉพาะตว”

ไมนานมานในบานเรากมการปดตวลงของสานกพมพหลายแหง และเนนไปทบรการทางสอใหม

และแพลทฟอรมอนๆ แทน จากกรณทมกระแสขาววาวานตยสารบม ( BOOM) นตยสารการตนรายสปดาห

ทมการตพมพมาหลายสบปจะปดตวลง ลาสดไดมการเผยแพรแถลงการณผานเวบไซตเอมไทยดอทคอม

(www.mthai.com) ของนตยสาร BOOM ฉบบสดทายกอนทจะปดฉากลงอยางเปนทางการ เมอวนท 26

มนาคม 2557 ทผานมา โดยทางสานกพมพเผยวาสาเหตทตองทาใหหยดการผลต เนองจากพฤตกรรมของ

ผอานเปลยนไป ไปอานฟรตามเวบไซตกนมากขน ซงสวนใหญเปนการตนทไมไดรบอนญาตจากเจาของ

ลขสทธ แตผอานสวนใหญถอความสะดวกจงทาใหยอดขายนตยสารบมลดลง สวนการตนลขสทธฉบบรวม

เลมนนยงมการตพมพเชนเดม ทงนทางสานกพมพคาดหวงวาในอนาคตอาจจะมการทานตยสารบมใน

รปแบบอนเพอใหกลบมายนในวงการการตนไดอกครง

ภาพท 5 ปกนตยสารบม (BOOM) นตยสารการตนรายสปดาห ฉบบปฐมฤกษ

ทผานมาเราเหนแตสอหนงสอพมพขยบตวกาวสโลกของสอใหมดวยการเปดเวบไซตขาวของ

ตนเอง บางคาย บางฉบบอาจจะยอสวนหนงสอพมพจรงลงในเวบไซต เชน ไทยรฐ บางคาย บางฉบบ

Page 11: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 10

อาจจะผลตขาวสารขอมลบางอยางเปนการเฉพาะสาหรบผบรโภคในโลกอนเตอรเนตเพยงอยางเดยว หรอ

อาจจะนาขอมลขาวสารของตนไปนาเสนอในรปแบบอนๆ

การหลอมรวมกนของสอ

นกวชาการดานสอหลายทานวเคราะหวา องคกรสอสงพมพโดยเฉพาะหนงสอพมพกาลงอยใน

ระหวางการปรบตว คนอานหนงสอพมพมจานวนลดลง เพราะมรสนยมและวถชวตของคนเสพขาว

เปลยนไป ดงนนจงเรมเคลอนยายการลงทนไปสดานเทคโนโลย (Technology Investment) และการ

ดาเนนการทางการตลาด รวมทงพยายามทาความเขาใจกลมเปาหมายอยางเปนระบบและเขาถงอยางม

ประสทธภาพดวยการปรบเนอหา ลลา และรปแบบการนาเสนอ รวมทงเพมชองทางการเขาถงผบรโภค

มากขน

ภาษาวชาการเรยกปรากฏการณนวา “การหลอมรวมกนของสอ” (Media Convergence)

ซงหมายถงองคกรสอไดขยายครอบคลมธรกจสอหลายประเภท ในเวลาเดยวกน การรวมมอกนระหวาง

องคกรในลกษณะพงพาอาศยกน และงานขาวทมเนอหาออกหลากหลายชองทาง

ทงนแนวโนมดงกลาวถกมองวาเปนวารสารศาสตรแหงอนาคต การรายงานขาวเนนขาวเดยวออก

หลากหลายชองทาง (One Content, Multiple Platforms) เพอตอบสนองผ รบสารทเปลยนแปลงไปท

ตองการบรโภคขาวสารทกเวลาทตองการ

ดวยพลงของสอใหมทาใหพฒนาการทางการสอสารดวยเทคโนโลยตางๆ เปลยนแปลงไปมาก

จนถงจดทสอทกสอสามารถหลอมรวมเปนสอทสามารถนาเสนอเนอหาภายในสอชนดเดยวกน

"Convergence Journalism" คอ การหลอมรวมสอในงานวารสารศาสตร ทงสอสงพมพ วทย ทว ออนไลน

และอนๆ หมายรวมถงสอใหม เชน สมารทโฟน แทบเลต และสอสงคมออนไลน เปนตน

อรค บเยอราเกอร (Eric Bjerager) ประธานการประชมบรรณาธการสอสงพมพโลก (World

Editors Forum) ไดชใหเหนถงแนวโนมในยคคอนเวอรเจนซในการประชม เมอเดอนมถนายนทผานมาโดย

กลาววา หองขาวในอนาคตจะถกขบเคลอนดวย 5 เทรนดหลก ไดแก

1) การเขามาของเทคโนโลยเคลอนททงสมารทโฟน แทบเลตทมยอดจาหนายสงมาก และไดรบ

การตอบรบจากคนรนใหมสงผลตอเนองถงพฤตกรรมททาใหการอาน หนงสอพมพ ทเปนตวเลมลดลง และ

เสพเนอหาจากมอถอมากขน

2) กระแสการใชโซเชยล มเดย ทาใหคนหนมสาวหนไปหาขอมลจากชองทางเหลานเพม และเรมม

ผ เขามาทวตขาวสารจากชองทางดงกลาวเพมขนเชนกน

3) แวดวงของสอเรมปรบตวดวยการเลาเรองราวขาวสารตางๆ อยางมนวตกรรม ( Innovation

Storytelling) เชนท เดอะ นวยอรก ไทมส เรมใชวธการใหมๆ รายงานเรองราวในรปแบบทดงความสนใจ

ของคนบนโลกดจทลไดมากขน

Page 12: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 11

4) เทรนดการใชขอมลมาวเคราะหเพอดการปฏสมพนธของผคนและนามาปรบปรงวธการเสนอ

ขาวสาร และ

5) เทรนดของคอนเทนทดจทลทตองจายเงน ทจะเปนอนาคตและความอยรอดของธรกจสอทกาลง

เกดขน

ซงสอดคลองกบนายเดวด โรวาน (David Rowan) บรรณาธการนตยสารไวรจากองกฤษ เสรมวา

"รปแบบของอปกรณเคลอนทในอนาคต ไมวาจะเปนอยางไร หนงสอพมพตองดวาจะเขาไปมสวนรวมได

อยางไรบาง รายไดจากโฆษณาอยางเดยวอาจไมใชคาตอบ แตสงทจะทดแทนไดกมอกหลายอยาง เชน

รายไดจากการใหคนซอสนคาบนเวบไซต การทาตวเปนทปรกษา การทามหาวทยาลย และการรวมมอกบ

ชมชนตางๆ บนเวบไซต ซงสงสาคญคอตองมนวตกรรมเพอสรางรายได"

จะเหนไดวาสอสงพมพนนไดมการพฒนารปแบบของตวเองอยางตอเนอง จากการเทคโนโลย

ทางการสอสารไดเขามามบทบาททาใหทสอตางๆ ไดมการหลอมรวมกน ดงนนเราจะเหนการปรบตวของ

สอสงพมพในลกษณะตางๆ เพอใหสามารถมพฒนาการและตอบสนองความตองการของผบรโภคไดอยาง

เหมาะสมกบบรบททางสงคม

»ÃÐàÀ·¢Í§Ê×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�

สอสงพมพในปจจบนมมากมายหลายชนด แตเราสามารถจดแบงเปนประเภทตาง ๆ ดงน

สอสงพมพประเภทหนงสอ

• หนงสอสารคด ตารา แบบเรยน

o เปนสอสงพมพทแสดงเนอหาวชาการในศาสตรความรตาง ๆ เพอสอใหผอาน เขาใจ

ความหมาย ดวยความรทเปนจรง จงเปนสอสงพมพทเนนความรอยางถกตอง

• หนงสอบนเทงคด

o เปนสอสงพมพทผลตขนโดยใชเรองราวสมมต เพอใหผอานไดรบความ เพลดเพลน

สนกสนาน มกมขนาดเลก เรยกวา หนงสอฉบบกระเปา หรอ Pocket Book ได

• หนงสอเลม คอ สงพมพทเยบรวมกนเปนเลมทมความหนาและมขนาดตาง ๆ กน ไมมกาหนด

ออกแนนอน และไมตอเนองกน มเนอหาทเปนเรองเดยวกน ไมหลายหลายและมความสมบรณใน

ตวเอง หนงสอเลมแบงออกเปนหลายประเภทตามแตลกษณะของเนอหา เชน หนงสอนยาย

หนงสอเรยน หนงสอวชาการ สารคด หนงสอเพลง หนงสอการตน บทกวนพนธ หนงสอเลม เปน

สงพมพทมผสนใจเฉพาะกลม เชนเดยวกบหนงสอวารสาร เชน กลมนกเรยน นกศกษาหรอกลม

Page 13: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 12

อาชพทมความสนใจเฉพาะดาน ยกเวนแตหนงสอทเนนหนกไปทางดานบนเทง สวนใหญหนงสอ

เลมจะมจานวนพมพไมมากนก

สอสงพมพเพอเผยแพรขาวสาร

• หนงสอพมพ (Newspapers) เปนสอสงพมพทผลตขนโดยนาเสนอเรองราว ขาวสารภาพและ

ความคดเหน ในลกษณะของแผนพมพ แผนใหญ ทใชวธการพบรวมกน ซงสอสงพมพชนดน ได

พมพออกเผยแพรทงลกษณะ หนงสอพมพรายวน, รายสปดาห และรายเดอน

หนงสอเปนสอสงพมพทเปนสอมวลชนประเภทหนง ซงมลกษณะเฉพาะตว คอ มเนอหา

เนนหนกในเรองของการรายงานขาว และเหตการณสาหรบคนทวไป มความหลากหลายในเนอหา

ไมเนนเฉพาะเรองใดเรองหนง นอกจากนหนงสอพมพจะตองพมพเปนรายประจาแนนนอน

สมาเสมอ อาจเปนรายวนหรอรายสปดาหกได และพมพเผยแพรสสาธารณชนจานวนมาก ๆ เปด

โอกาสใหคนซออานได ปจจบนนมหนงสอพมพรายวนภาษาไทยอยหลายฉบบ เชน ไทยรฐ

เดลนวส คนชดลก มตชน ขาวสด สยามกฬารายวน ฯลฯ สวนหนงสอพมพภาษาองกฤษไดแก

บางกอกโพสต เดอะเนชน ฯลฯ นอกจากนยงมหนงสอพมพประเภทธรกจอกหลายฉบบ เชน

ฐานเศรษฐกจ ประชาชาตธรกจ ผจดการ ฯลฯ และยงมหนงสอพมพในสวนภมภาคทพมพเผยแพร

เฉพาะในบางจงหวดอกเปนจานวนมาก

หนงสอพมพ ออนไลน (E-newspaper) หนงสอพมพ ออนไลน จะนาเสนอในรปแบบ

เวบไซต โดยหนาแรกของโฮมเพจจะพบกบหวขอขาวทเปนตวเนนซงสามารถคลกเมาสทตวหนงสอ

ใหโปรแกรมบราวเซอรดงขอมลมาอานได โดยเนอหาอาจเหมอน หรอแตกตางจากหนงสอพมพฉบบ

กระดาษ

• นตยสารและวารสาร (Magazines and Journals) เปนสอสงพมพทผลตขนโดยนาเสนอสาระ

ขาว ความบนเทง ทมรปแบบการนาเสนอ ทโดดเดน สะดดตา และสรางความสนใจใหกบผอาน

ทงนการผลตนน มการ กาหนดระยะเวลาการออกเผยแพรทแนนอน ทงลกษณะวารสาร , นตยสาร

รายสปดาห รายปกษ (ครงเดอน) รายเดอน ราย 3 เดอน เปนตน

นตยสาร ( Magazines) มลกษณะตางจากสงพมพอน ๆ คอ เนนหนกทางดานเสนอ

บทความ สารคด และขอเขยนตาง ๆ ทใหความร ความบนเทงกบผอานโดยทวไป มการจดหนา

และรปเลมทสวยงาม ในประเทศไทยมนตยสารอยมากมายหลายฉบบ ทงนตยสารทใหความร

ความบนเทงเฉพาะดานแตกตางกนไป เชน เศรษฐกจ การเมอง ศลปะ วฒนธรรม ธรกจ การ

ทองเทยว บนเทง สขภาพ กฬา ตลอดจนนตยสารทออกมาเพอผอานเฉพาะวย ไดแก นตยสาร

สาหรบเดก ผใหญ ผชาย ผหญง ฯลฯ นตยสารและวารสารทจดวามประโยชนมากตองานสงเสรม

Page 14: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 13

และเผยแพร คอ นตยสารประเภทธรกจ การคา อตสาหกรรม นตยสารวชาชพ เชน ธรกจเกษตร

อตสาหกรรมไทย ใกลหมอ ชวตและสขภาพ เปนตน

วารสาร ( Journals) ตางจากนตยสารตรงทวารสารมกจะ เปนสงพมพทางวชาการของ

หนวยงานตาง ๆ ซงจดพมพโดยสถาบน สมาคม หนวยงายของรฐ และเอกชน เนองจากวารสาร

เปนสงพมพทใหความรเฉพาะดานจงมกมผสนใจ เฉพาะกลมเทานน และบางฉบบไมมการ

จาหนายแพรหลายโดยทวไปตองสงซอจากหนวยงานนน ๆ หรอบางหนวยงานกพมพเพอเผยแพร

ในรปแบบของการใหเปลา

นตยสารออนไลน หรอ อแมกกาซน (E-magazine) เปนสอทเกดขนเมอคอมพวเตอร

และอนเทอรเนตเขามามบทบาทมากขนในการใชชวตประจาวน เนองจากพฤตกรรมของผ ทตดตาม

สอไดเปลยนแปลงไป และตวเจาของสอเองตองการความรวดเรว รวมไปถงการประหยดการใช

หนากระดาษ ลดตนทนการผลตในอกทางได รายไดของนตยสารจะมาจากการขายหนาโฆษณา

ออนไลนใหกบสนคาตางๆ เมอเทคโนโลยทางคอมพวเตอรพฒนาจนสามารถสรางนตยสารออนไลน

ไดงายขน บวกกบโลกไดกาวเขาสยคอนเทอรเนตความเรวสง รปแบบของนตยสารออนไลนจงม

หลากหลายกวาเดม ทงในรปแบบทเปนการเปดหนากระดาษคลายหนงสอจรง ( Flip page) สราง

ขนโดยโปรแกรม อะโดบ แฟลช หรอในรปแบบไฟล PDF (ใชโปรแกรม Adobe Acrobat ในการเปด)

โดยผอานจะตองดาวนโหลดไฟลของนตยสารออนไลนลงมาไวทเครองคอมพวเตอรและเปดอาน ซง

ขนาดไฟลมตงแตไฟลเลกๆ ไปจนถงขนาดหลายรอยเมกกะไบต

• จลสาร (Booklets หรอ Pamphlets) เปนสอสงพมพทผลตขนแบบไมมงหวงผลกาไร เปนแบบให

เปลาโดยใหผอานไดศกษาหาความร มกาหนดการออกเผยแพรเปนครง ๆ หรอลาดบตาง ๆ ใน

วาระพเศษ

• สงพมพโฆษณาและประชาสมพนธ

o โบรชวร (Brochure) เปนสอสงพมพทมลกษณะเปนสมดเลมเลก ๆ เยบตดกนเปนเลม

บาง ๆ จานวน 8 หนาเปน อยางนอย มปกหนาและปกหลง มเนอหาและสสนนาอาน ใช

เผยแพร แนะนา หรอโฆษณาสนคา

o ใบปลว (Leaflet, Handbill) เปนสอสงพมพใบเดยว ทเนนการประกาศหรอโฆษณา ซงจะ

พมพเนอเรองสน ๆ เพยงเรองเดยว มกมขนาด A4 เพองายในการแจกจาย ลกษณะการ

แสดงเนอหาเปนขอความทผอาน อานแลวเขาใจงาย

Page 15: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 14

o แผนพบ (Folder) เปนสอสงพมพทผลตโดยเนนการนาเสนอเนอหา ซงเนอหาทนาเสนอ

นนเปนเนอหาทสรปใจความสาคญ เพอขาว แนะนา หรอเตอนความจา ลกษณะมการพบ

เปนรปเลมตาง ๆ เปนแผนกระดาษทพมพแผนเดยวแตพบเปนหลายหนา

o ใบปด (Poster) เปนสอสงพมพโฆษณา โดยใชปดตามสถานทตาง ๆ มขนาดใหญเปน

พเศษ ซงเนนการนาเสนออยางโดดเดน ดงดดความสนใจ เปนกระดาษเพยงแผนเดยว ม

ขอความหรอรปภาพประกอบชวยสอความหมายในการบอกขาว ชกจงใจ หรอเรยกความ

สนใจเพอรณรงคในเรองตาง ๆ

สงพมพเพอการบรรจภณฑ

เปนสอสงพมพทใชในการหอหมผลตภณฑการคาตาง ๆ แยกเปนสงพมพหลก ไดแก สงพมพทใช

ปดรอบขวด หรอ กระปองผลตภณฑการคา สงพมพรอง ไดแก สงพมพทเปนกลองบรรจ หรอลง หรอวสด

ลกษณะอนๆ ตามความเหมาะสมในการออแบบและการใชงานของผลตภณฑนนๆ

สงพมพมคา

เปนสอสงพมพทเนนการนาไปใชเปนหลกฐานสาคญตาง ๆ ซงเปนกาหนดตามกฎหมาย เชน

ธนาณต, บตรเครดต, เชคธนาคาร, ตวแลกเงน, หนงสอเดนทาง, โฉนด เปนตน

สงพมพลกษณะพเศษ

เปนสอสงพมพมการผลตขนตามลกษณะพเศษแลวแตการใชงาน ไดแก นามบตร , บตรอวยพร ,

ปฏทน, บตรเชญ, ใบสงของ, ใบเสรจรบเงน, สงพมพบนแกว, สงพมพบนผา เปนตน

สงพมพอเลกทรอนกส

เปนสอสงพมพทผลตขนเพอใชงานในคอมพวเตอร หรอระบบเครอขาย อนเทอรเนต ไดแก

Document Formats, E-book for tablet/iPad เปนตน

ภาพท 6 การอานสงพมพอเลกทรอนกสผาน iPad

Page 16: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 15

ÅѡɳТͧÊ×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�

ลกษณะของสอสงพมพ

1. มความประณตสวยงาม สอสงพมพสวนใหญจะมการจดทาอยางประณตสวยงามเพอดงดด

ความสนใจของผอานโดย ในการจดทาจะตองใชศลปะเขาชวยในการออกแบบอยางดเพอใหผอานอยาก

อานอยากตดตามตงแตหนาแรกจนถงหนาสดทาย มเอกลกษณในการจดทาเพอสรางความแตกตางไปจาก

สงพมพประเภทเดยวกน เชน หนงสอพมพไทยรฐมเอกลกษณคอสเขยว หนงสอพมพเดลนวสใชสชมพ

เปนตน

2. มวตถประสงคในการจดทาทชดเจน เนองจากสอสงพมพเปนสอทมความเปนลายลกษณ

อกษร สามารถใชเปนเอกสาร หลกฐานอางองได จงมกมการกาหนดวตถประสงคในการจดทาอยางชดเจน

เอาไว เชน การพมพหนงสอมกจะบงบอกวตถประสงคของการจดพมพเอาไว ทาใหผอานรจดมงหมายใน

การจดทา

3. มระยะเวลาการพมพเผยแพรทแนนอน โดยเฉพาะอยางยงในสอสงพมพจาเปนตองม

กาหนดการเผยแพรทแนนอน เชน รายเดอน รายสปดาห รายไตรมาศ รายปกษ เปนตน

4. มคณภาพและมประสทธภาพ การจดทาสงพมพโดยคานงแตเพยงการประหยดและราคาถก

หรอสกแตวาทาไปเพราะเปนหนาทตองทา หรอทาอยางเสยไมได ทาใหสงพมพนนไรคณคาเทากบเปนการ

สญเปลาทางดานการประชาสมพนธแทน ทจะประหยดกลบเปนการสนเปลอง กลายเปนของทมราคาแพง

เมอเปรยบเทยบกบประโยชนทควรไดรบ สงพมพทมคณภาพและมประสทธภาพในการประชาสมพนธแม

จะแพงขนบาง แตจะไดผลดและคมคากบการลงทน

5. มความตอเนองและสมาเสมอในการเผยแพรเปนประจา อยาใหขาด ๆ หาย ๆ การขาด

หายไปนาน ๆ จะทาใหความรสกนกคดของผอานไมตอเนองเทากบเปนการเรมตนใหม จงเปนการยากทจะ

ดงดดความสนใจของผอานใหกลบมาสนใจอกครงหนง

6. มวตถประสงคในการเขยน อาจเขยนเรมจากสงทกวาง ๆ หางไกล สงทตองการขององคกร

แตใกลตวผอาน หรอสอดคลองกบตวผอาน ซงความตองการพนฐานของบคคลเพอเราอารมณใหตดตาม

การอานตอไป แลวจงเขยนดงเรองใหแคบเขาจนเขาจดเฉพาะเจาะจงตามวตถประสงคทผจดทาตองการ

7. สรางสมพนธภาพ สงพมพทดตองจดทาขนเพอสรางสมพนธภาพใหแกองคกรกบประชาชน

ไมใชกลบเปนทาลายมตรภาพสมพนธภาพกบประชาชน เปนการสรางความแขงแกรงในการประชาสมพนธ

เพอความราบรน

Page 17: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 16

ลกษณะของสอสงพมพออนไลน

นบตงแตวทยาการตาง ๆ เขามามบทบาทกบชวตของมนษยมากขน ในทศวรรษ 1990 ยคแหง

การสอสารระบบดจทลเกดการหลอมรวมของเทคโนโลยภาพ เสยง การพมพ และคอมพวเตอร ทาใหเกด

สอใหมขน สงพมพจงไดมการปรบเปลยนรปแบบเพอใหทนตอเทคโนโลย

เมอมการใชอนเทอรเนตและอปกรณอเลกทรอนกสมากขน หนงสอพมพเปนอกสอทปรบตวและ

พฒนาเปน หนงสอพมพอเลกทรอนกส + หนงสอพมพออนไลน และนตยสารกปรบเปลยนรปแบบในการ

อาน ทาใหมนตยสารในอนเทอรเนต ซงมใชสงพมพ แตกยงเรยกกนวา "นตยสาร” รปแบบจากเดมทเปน

กระดาษจะถกแปลงขอมลในรปแบบไฟล pdf และไฟลมลตมเดยอน ๆ ทรองรบรปการเปดอานไฟลใน

ลกษณะของดจทลไฟล

ภาพท 7 การเปรยบเทยบการหลอมรวมสอในป ค.ศ.1978 และ ค.ศ. 2000

สอสงพมพออนไลนในประเทศไทย

สาหรบหนงสอพมพออนไลนในประเทศไทย เกดขนจาก กระแสความนยมดานเทคโนโลย

สารสนเทศจากตางประเทศ ดวยเพราะความสามารถในการเชอมโยงขอมลตางๆ ไดทงขอความ ภาพนง

ภาพเคลอนไหวพรอมเสยง ชวยลดขอดอยของสอหนงสอพมพไดเปนอยางด ผนวกกบปญหาเดยวกนกบ

ทองคกรหนงสอพมพทวโลกประสบ นนคอ ผลกระทบจากภาวะ เศรษฐกจตกตาทวโลก ใน เดอนมนาคม

2539 หนงสอพมพบางกอกโพสต เปนองคกรแรกทใหบรการ Online Edition ซงตอมากไดมการปรบปรง

และพฒนาใหมรปแบบและลกษณะใหเปนเวบไซตเชนในปจจบน ทงบางกอกโพสต ไทยรฐ และอนๆ

Page 18: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 17

ภาพท 8 หนาตาของเวบไซตของหนงสอพมพ Bangkok Post ในยคแรก

(ภาพจาก องทส ฉนทตลยและธนวรรณ ทวมยม, 2540)

Page 19: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 18

ภาพท 9 หนาตาของเวบไซตของหนงสอพมพ Bangkok Post ในยคแรก

ภาพท 10 หนาตาของเวบไซตของหนงสอพมพ Bangkok Post ในปจจบน

Page 20: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 19

สวนนตยสารออนไลนกมการปรบรปแบบใหอยในรปของเวบไซตและแอพพลเคชนตางๆ

เชนเดยวกบหนงสอพมพออนไลน บางฉบบจะมใหบรการออนไลนจากเจาของเอง บางฉบบจะใหบรการ

ผานเวบไซต ookbee.com ซงเปนหนงในเว บไซตใหบรการสงพมพออนไลน โดยผใชสามารถดาวนโหลด

เกบเปนไฟลดจทลเพออานได โดยมการคดคาบรการแตกตางกนไป

ภาพท 11 หนาตาของเวบไซต ookbee.com ของสงพมพออนไลนในปจจบน

Page 21: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 20

ʋǹ§Ò¹·Õà¡ÕÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº¡ÒüÅÔµÊ×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�

สวนงานทเกยวของกบการผลตสอสงพมพมหลายสวนงานการผลตดวยกน โดยจะขอแบงเปน 2

ประเภทใหญๆ คอ สวนงานหลกและสวนงานทเกยวของ ดงตอไปน

สวนงานหลกในการผลตสอสงพมพ

สวนงานพนฐานของการผลตสอสงพมพมดวยกน 3 สวน คอ กองบรรณาธการ กองการผล ต

และกองการจดการ โดยหนวยงานทงสามนจะอยภายใตการดและของฝายบรหารสงสด อนประกอบดวย

เจาของ บรรณาธการ ผพมพโฆษณา ผ อานวยการ และบรรณาธการบรหาร คณะผบรหารเหลานทาหนาท

ควบคมนโยบายและกาหนดทศทางการผลตใหเปนไปตามเปาหมาย อยางไรกตาม เนองจากสอสงพมพแต

ละประเภทไมวาจะเปนหนงสอพมพ นตยสาร และหนงสอ ตางกมขนาดของกจการแตกตางกน ทาใหการ

จดแบงหนวยงานขางตน อาจไมเปนไปตามทกลาวมา โดยมความเหมอนและความแตกตางกนดงน

1. กองบรรณาธการ

เปนจดเรมตนของกระบวนการผลตสงพมพ ดงนนกจการสงพมพทกประเภทจะมกองบรรณาธการ

เปนสวนงานหลก ถอเปนมนสมองของงานผลตสงพมพ เนองจากเปนสวนทรบผดชอบในการจดทาเนอหา

ทกประเภท ยกเวนโฆษณา

สาหรบสอหนงสอพมพและนตยสาร สวนงานนจะประกอบดวยหนวยงานยอยหลายหนวยงานท

ดแลจดทาเนอหาทงหมดใหสมบรณถกตองเปน “ตนฉบบ” ทพรอมสงไปยงโรงพมพหรอกองการผลตตอไป

หนวยงานยอยเหลานไดแก

1.1. หองขาว (Newsroom)

หากเปนหนงสอพมพ หองขาวกเปนหองทางานของผ สอขาวสายตางๆ เชน สายการเมอง

สายเศรษฐกจ สงคม กฬา บนเทง บทความ สารคด ฯลฯ สวนนตยสารและสานกพมพทผลต

หนงสอตางๆ หองนกเปนศนยกลางการทางานของบรรดานกเขยนหรอเจาหนาทประจากอง

บรรณาธการ

1.2. ฝายบรรณาธการ (Copydesk)

เปนฝายททาหนาทตรวจแกและตกแตงตนฉบบทมาจากหองขาวใหถกตองสมบรณ หาก

เปนหนงสอพมพ ฝายนกมหนาทเขยนพาดหวขาว รวมทงทาหนาทจดวางตนแบบจดหนา

(Dummy) ดวย

Page 22: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 21

1.3. ฝายภาพ (Photography division)

มหนาทรบผดชอบภาพถายทงหมด ไดแก ภาพขาว ภาพประกอบบทความ สารคด ฯลฯ

ซงตองประสานงานกบหองขาวอยางใกลชด

1.4. ฝายศลป (Art department)

มหนาทผลตงานศลป เชน แผนผง แผนภม ภาพกราฟกรวมถงตกแตงภาพถายใหสมบรณ

สาหรบฝายศลปของนตยสารนนมหนาทรบผดชอบเรองการออกแบบจดหนาใหนตยสารดสวยงาม

นาอานดวย

1.5. หองสมด (Morge)

เปนทเกบรวบรวมแฟมขอมลอางองตางๆ เชน ขอมลบคคล เหตการณสาคญ ขอมล

เบองหลงขาว รวมทงภาพเหตการณ ภาพบคคล ฯลฯ เพอใหผ สอขาวหรอนกเขยนใชประกอบการ

เขยน สาหรบกจการสานกพมพซงผลตหนงสอนน ไมนยมตงหองสมดมากนก นกเขยนประจากอง

บรรณาธการจงมกคนควาและรวบรวมขอมลตางๆ ดวยตนเอง

หนวยงานยอยในกองบรรณาธการขางตนน จะปรากฏครบทกสวนในกจการหนงสอพมพ ขณะท

กจการนตยสารและสานกพมพอาจรวมหนวยงานยอยเหลานไวดวยกน เชน รวมฝายภาพและฝายศลปเขา

ดวยกน นอกจากน กองบรรณาธการนตยสารและสานกพมพสวนใหญจะวาจางนกเขยนประจาไมมากนก

แตใชวธการทาบทามและใหคาตอบแทนนกเขยนภายนอก รวมทงอาจจางเจาหนาทประจาใหทาการ

รวบรวมตดตามตนฉบบจากนกเขยนภายนอก เพอใหทนเวลาสงเขาโรงพมพและทนรอบวาระการเผยแพร

เมอรวบรวมปละปรบแกเสรจแลว กถงเวลาการสงตองานไปยงฝายผลตเพอจดพมพตอไป

บคคลทมหนาทรบผดชอบในกองบรรณาธการขางตนนมหลายระดบและมขอบเขตความ

รบผดชอบดงน

• บรรณาธการ

เปนผบรหารสงสดของกองบรรณาธการ เปนผ กาหนดนโยบายและความรบผดชอบตอ

การเสนอขาวสารและขอเขยนทงหมดของสงพมพ หากมการฟองรองทางกฎหมาย บรรณาธการ

จะเปนผ รบผดชอบเตมตว ตาแหนงนเปนขอกาหนดทางกฎหมายทสงพมพทกประเภทตองระบชอ

บคคลทเปนบรรณาธการ

สาหรบนตยสาร อาจมการเพมตาแหนงททาหนาทบรหารในลกษณะเดยวกนนวา

บรรณาธการใหญ หรอ Editor-in-chief

Page 23: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 22

• บรรณาธการบรหาร

รบผดชอบการบรหารงานของกองบรรณาธการ เปนผ รบนโยบายจากบรรณาธการมา

ปฏบต ดแลในเรองการบรหารกาลงคน เงน และการจดการดานอปกรณเครองมอตางๆ รวมทงการ

ประสานกบสวนงานอนเพอใหสงพมพสามารถออกวางตลาดไดตามกาหนด

• หวหนากองบรรณาธการ

ทาหนาทเชนเดยวกบบรรณาธการบรหาร แลวแตวาจะกาหนดใชชอตาแหนงใด โดยหาก

มบรรณาธการบรหาร กจะไมมหวหนากองบรรณาธการ หรอหากมหวหนากองบรรณาธการกไมม

ตาแหนงบรรณาธการบรหาร เชน หนงสอพมพไทยรฐ เดลนวส จะเปนตาแหนงหวหนากอง

บรรณาธการ

อยางไรกตาม หนงสอพมพบางแหงอาจมทงสองตาแหนงขางตนพรอมกนกได ซงหากเปน

เชนนนกจะกาหนดหนาทความรบผดชอบตางกน กลาวคอ บรรณาธการบรหารทาหนาทบรหารและ

ดแลการผลตสงพมพใหสาเรจตรงตามเวลา ดงนนจงตองประสารกบสวนงานอนๆ เชนโรงพมพ ฝายจด

จาหนายและโฆษณา ฯลฯ เพอบรหารสงการใหการผลตเปนไปดวยความเรยบรอย สวนหวหนากอง

บรรณาธการจะทาหนาทรบผดชอบบรหารดและเฉพาะในกองบรรณาธการเทานน ไมไปของเกยวกบ

ฝายอนๆ แตอยางใด

• บรรณาธการขาว

ในกจการหนงสอพมพซงเนนเนอหาดานขาวสารเปนหลก ตาแหนงนเปรยบเสมอนหวหนาสาย

งานขาวแตละสาย เชน บรรณาธการขาวการเมอง บรรณาธการขาวเศรษฐกจ ฯลฯ ทาหนาทดแลสาย

ขาวของตนเองและขนตรงกบบรรณาธการหรอหวหนากองบรรณาธการ สวนนตยสารนนจะแบงตาม

ประเภทเนอหาทนาเสนอในเลม เชน บรรณาธการฝายแฟชน บรรณาธการบทความ เปนตน

นอกจากน เปนทนาสงเกตวา กจการสงพมพเชนหนงสอพมพและนตยสารตางๆ อาจม

ตาแหนงบรรณาธการอนๆ อกหลายตาแหนง เชน บรรณาธการอาวโส บรรณาธการทปรกษา

บรรณาธการกตตมศกด ฯลฯ ตาแหนงเหลานตงขนเพอเปนการใหเกยรตแกบคคลทไดรบการแตงตง

ถอเปนการยกยองเพอสรางสถานะทางสงคมและเปนเหตผลทางธรกจของผ ดาเนนกจการสงพมพ

เหลานน ไมมผลโดยตรงตอการผลตสงพมพแตอยางใด

สาหรบกจการสานกพมพซงผลตหนงสอหรอพอคเกตบกนน หนวยงานยอยและการกาหนด

ตาแหนงตางๆ ในกองบรรณาธการจะแตกตางกบกจการหนงสอพมพและนตยสาร โดยจะมขนาดและ

กาลงคนทนอยกวา กลาวคอ บคลากรในกองบรรณาธการทาหนาทคดเลอกเรองทจะจดพมพ อาจ

เขยนเองหรอชวยกนเขยน หรออาจทาหนาทตดตอประสารกบผ เขยนภายนอก ตดตามตนฉบบและ

ตรวจอานจนครบสมบรณ รวมถงประสานงานกบโรงพมพดวย

Page 24: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 23

ดงนนการผลตเนอหาของสงพมพแตละประเภทจะยดตามนโยบายเนอหาเปนหลก เนนการ

ประสานงานตามบทบาทหนาทของแตละคน จงจะไดเปนตนฉบบเพอสงไปฝายผลตตอไป

2. กองการผลต

เปนหนวยงานทมหนาทจดพมพเนอหาใหออกมาเปนรปเลมตามทกาหนด โดยนาตนฉบบมา

ดาเนนการตามกระบวนการพมพจนสาเรจเปนรปเลมสมบรณ พรอมนาออกวางตลาดไดตอไป

สาหรบกจการสอหนงสอพมพ ซงสวนใหญมการตงโรงพมพของตนเองนน จะมบคคลทาหนาท

บรหารรบผดชอบหนวยงานนคอ “ผจดการฝายการผลต” หรอ “ผ อานวยการกองการผลต” ตามแตจะ

กาหนดเรยกเปนชอใด โดยมหนาทดงน (มาล บญศรพนธ 2541: 165-166)

- ประสานงานกบผบรหารและฝายอนๆ อยางใกลชด เพอรบฟงความคดเหนและให

คาแนะนาเกยวกบคณภาพการผลต

- จดสรรหนาทใหพนกงานในโรงพมพหรอสวนงานตางๆ ในความดแลของตน

- ดแลการใชวสดทกชนใหเกดประโยชนสงสด รวมทงควบคมการสญเสยวสดในการผลตให

นอยทสด โดยเฉพาะการใชกระดาษพมพ ตองใชใหคมคาและลดการสญเสยสนเปลองใหนอยทสด

- บรหารตนทนการผลตใหมประสทธภาพ คานงถงความประหยด แตคงระดบคณภาพทด

- ประเมนสถานการณการผลตในอนาคต เพอจดเตรยมวสดการพมพไมใหขาดแคลน

สาหรบกจการนตยสารและสานกพมพนน พบวาการจดองคกรดานการผลต จาแนกได 2 ลกษณะ

คอกจการทมโรงพมพเปนของตนเองและกจการทไมมโรงพมพเปนของตนเอง

ในสวนของกจการทมโรงพมพเปนของตนเอง สวนใหญเรมตนมาจากการดาเนนธรกจดานโรงพมพ

คอ รบจางพมพงานพมพตางๆ มากอน จากนนจงขยายงานมาจดทานตยสารหรอหนงสอตางๆ เพมขน

กจการในกลมนจะเปนนตยสารทมจานวนจาหนายสง และมนตยสารในเครอหลายฉบบ รวมทงจดพมพ

หนงสอหรอพอคเกตบกดวย ดงนนฝายผลตหรอกองการผลตจงเปนหนวยงานหลกของการผลตทมระบบ

การบรหารจดการไมแตกตางกบกจการหนงสอพมพ ซงจะตองเนนใหเกดประสทธภาพและตรงตามวาระ

การเผยแพรของนตยสารแตละหวดวย

สวนกจการนตยสารหรอสานกพมพทไมมโรงพมพเปนของตนเองนน พบวามอยทวไปเปนจานวน

มาก เนองจากผลงทนไมจาเปนตองทมเงนเพอจดซอเครองพมพและจดตงโรงพมพ ซงตองใชเงนเปน

จานวนมาก แตกจการสงพมพเหลานใชการวาจางโรงพมพอนใหจดพมพเปนรปเลมตามทกาหนดได

ตวอยางของกจการประเภทนไดแก นตยสารสารคด คสรางคสม ฯลฯ ดงนน จงไมมกองการผลตหรอโรง

พมพเปนหนวยงานหลกทตองบรหารจดการภายใน แตจะเนนการบรหารในสวนของกองบรรณาธการและ

กองการจดการมากกวา นบเปนการเลอกรปแบบการดาเนนงานทประหยดการลงทนดานเครองจกร

เครองพมพและภาระการวาจางบคลากรทางการพมพอกจานวนมาก อกทงโรงพมพของเอกชนทวไปมให

Page 25: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 24

เลอกมากมายหลายระดบคณภาพ ดงนนองคกรลกษณะนอาจมอบหมายใหมบคคลทาหนาทประสานงาน

กบโรงพมพเพอตดตามและตรวจสอบคณภาพการพมพใหถกตอง สวยงาม นาอานและตรงตามเวลาการ

จดจาหนาย

3. กองการจดการ

กองการจดการเปนหนวยงานหลกทสาคญในการจดหาทรพยากรตางๆ ตงแตจดแรกเรมใน

กระบวนการผลตไปจนถงการนาสงพมพไปถงมอของผอาน ถอเปนหนวยงานสนบสนนททาหนาท

ชวยเหลอและอานวยความสะดวกใหการผลตสงพมพดาเนนไปอยางสะดวกมประสทธภาพ และทสาคญ

คอ ชวยใหธรกจผลตสอสงพมพเกดผลกาไรและสามารถดาเนนการตอไปไดอยางราบรน

หนาทความรบผดชอบของกองการจดการโดยทวไปแบงออกไดเปน 4 ภาระงานใหญๆ คอ

3.1. งานจดการทวไป

เปนงานทเกยวกบการบรหารงานทวไป ถอเปนสวนงานสนบสนนการผลตสงพมพให

สามารถดาเนนไปไดอยางราบรน งานกลมนไดแก งานบคคล งานธรการ งานอาคารสถานท งาน

บรการ ฯลฯ ซงจะมหนวยงานสนบสนนมากนอยตางกนขนอยกบการจดการของแตละองคกรวาจะ

แยกยอยลกษณะงานตามความจาเปนอยางไร

3.2. งานโฆษณา

เปนงานขายเนอทในหนงสอพมพและนตยสารใหบคคลหรอธรกจตางๆ ไดลงแจงความ

หรอโฆษณาสนคาและบรการ ถอเปนแหลงรายไดหลกของธรกจหนงสอพมพและนตยสาร ขณะท

หนงสอเลมหรอพอคเกตบกจะไมมสวนงานน เนองจากเนนรายไดจากการขายหนงสอโดยตรง

3.3. งานเผยแพรและจดจาหนาย

เปนงานดานการจดสง เผยแพรและกระจายสงพมพใหถงมอผอานใหทวถงครอบคลมทก

พนท เพอใหสามารถจาหนายสงพมพใหมากทสดเทาทจะทาได ทงนอาจตองมการจดกจกรรม

สงเสรมการขายหนงสอเพอเปนการกระตนใหผอานรจกและสนใจ เชน การจดงานแนะนาหนงสอ

การจดชงรางวลสาหรบผอาน รวมถงกจกรรมทกระตนใหตวแทนจาหนายหรอผขายมกาลงใจชวย

สงเสรมการขายหนงสอดวย เชน การจดกจกรรมทองเทยวสาหรบตวแทนจาหนาย

3.4. งานการเงนและบญช

เปนงานทเกยวของกบกระบวนการผลตสงพมพตงแตแรกเรมจนสาเรจเปนรปเลมแลวสง

จาหนาย งานการเงนและบญชจะเปนงานทควบคมขอมลดานรายรยและรายจายของธรกจ เปน

เครองมอทผบรหารสามารถใชขอมลเหลานชวยวเคราะหฐานะและผลการดาเนนงานของธรกจได

นอกจากนการบรหารทดจะทาใหการใชจายในกระบวนการทงหมดเกดความประหยด ชวยลด

ความเสยง และสามารถใชทรพยากรใหเกดประสทธภาพสงสด

Page 26: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 25

ภาระงานทง 4 งานขอ งกองการจดการทจดมา ปรากฏอยในโครงสรางของกา รผลตหนงสอพมพ

อยางครบถวน รวมทงนตยสารทมยอดจาหนายจานวนมาก แตสาหรบนตยสารบางฉบบและสานกพมพ

ตางๆ จะพบวามการจดกลมงานแตกตางกน

สรปไดวาการผลตสงพมพทกประเภทนนลวนอาศยหนวยงานหลกทสาคญสามหนวยงานดวยกน

คอ กองบรรณาธการ กองการผลต และกองการจดการ ซงแตละกจการกจะมการปรบเปลยนโครงสราง

แตกตางกนออกไปตามความเหมาะสม

สวนงานทเกยวของในการผลตสอสงพมพ

นอกจากสวนงานหลกทมหนาทโดยตรงในการผลตสงพมพแลว ยงมสวนงานอนๆ ทเกยวของกบ

การผลตสอสงพมพดงน

1. สวนงานประชาสมพนธ

ปจจบนสอสงพมพทงหนงสอพมพและนตยสารตางมหนวยงานดานการประชาสมพนธซงอาจตง

เปน “ฝาย” หรอ “แผนก” กได ทงนเพอใหทาหนาทในฐานะตวแทนองคกรสรางความเชอถอศรทธา สราง

การมสวนรวมและใหบรการดานขอมลขาวสารแกผมาเยยมเยอน อนเปนการมงสรางภาพลกษณทดใหแก

องคกรในฐานะเปนสอมวลชนทด

กจกรรมทเหนไดบอยครงกคอ การเปดใหเยยมชมโรงพมพ การรบเชญไปเปนวทยากรบรรยายหรอ

อภปรายตางๆ การจดทาสอโฆษณาสงพมพเพอใหเผยแพรในสอตางๆ รวมถงกจกรรมทเนนการบาเพญ

ประโยชนเพอสงคม เชนการตงโรงเรยน การตงหองสมด หรอการเปนศนยกลางรบบรจาคทรพยและสงของ

ในชวงอบตภยตางๆ

การาเนนงานของสวนงานประชาสมพนธจงมผลตอความรสกเชอถอศรทธาของผอาน ซงสงผลตอ

ยอดจาหนายของสงพมพนนๆ ดวย

2. สวนงานจดจาหนาย

งานจดจาหนายถอเปนงานสาคญททาใหกระบวนการผลตสอสงพมพเปนไปดวยความสมบรณ

โดยงานจดจาหนายมหนาทและความรบผดชอบดงน

2.1. การจดสงและการเกบคน

คอการจดสงสงพมพใหไปถงผอานอยางทวถงและรวดเรว รวมถงการเกบคนสงพมพทเหลอ

จากการจาหนายของเอเยนตและรานคา

2.2. การขาย

การพยายามเขาถงและรกษากลมผอานเดมใหคงอย รวมถงการสรางและขยายจานวนผอาน

ใหมากขน ซงอาจตองมการศกษาหรอวจยความสนใจหรอความตองการของผอานแตละกลม เพอ

Page 27: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 26

นามาปรบเนอหาและวธการในการเขาถงใหมากขน ทาใหสามารถเจาะตลาดและดนยอดขายใหสงขน

ตามไปดวย

2.3. การกาหนดราคาขาย

เปนกลยทธในการกาหนดราคาขายทเหมาะสมกบสภาพการแขงขนในธรกจเดยวกน

กลาวคอ เปนการกาหนดราคาขายปลกทเหมาะสมกบฐานะรายไดขอลกลมผอาน และการกาหนด

ราคาสงเพอสรางแรงจงใจใหแกเอเยนตตวแทนจาหนายหรอสายสง

2.4. การวางแผนรณรงคเพอเพมจานวนจาหนาย

เปนกลยทธการสงเสรมการจดจาหนายเพอทาใหสามารถจาหนายไดมากขน สวนใหญจะ

เนนการสรางกจกรรมในรปแบบตางๆ เชน การเปดตวหนงสอ การจดงานสปดาหหนงสอ การให

ผอานรวมสงคปองชงโชค การใหทายผลการแขงขนกฬาชงรางวล การใหของแถมแกผสมครเปน

สมาชก เปนตน

การจดจาหนายเปนงานทไมหยดนง ตองวางแผน ควบคมและตดตามผลตลอดเวลา อก

ทงตองประสานการทางานอยางใกลชดกบผบรหารกองบรรณาธการ เพอสะทอนขอมลและความ

คดเหนของตวแทนหรอเอเยนตและผอาน เพอนาไปสการปรบปรงหรอเพมเตมเนอหาทครอบคลม

กลมผอานใหกวางขน อนจะชวยขยายจานวนผอานและทาใหยอดจาหนายสงขนดวย ซงหมายถง

ผลกาไรและการเตบโตทางธรกจเนองจากการจดจาหนายทมาจากรายไดตรง อนสงผลใหเกด

รายไดทางออมดวยคอการขายพนทโฆษณา

3. สวนงานโฆษณา

เปนแหลงรายไดหลกของหนงสอพมพและนตยสาร ซงหากไมมการโฆษณาแลวสงพมพนนกอย

ไมได ดงนนสอสงพมพทงสองนจงใหความสาคญกบการโฆษณา ยงมมากเทาใด ยงแสดงใหเหนวาสงพมพ

นนมยอดจาหนายสง มนคง และมกาไร

แตเดมนนการเสนอเนอหากบโฆษณาจะมสดสวน 60 ตอ 40 กลาวคอหนงสอพมพ

หรอนตยสารทงฉบบ จะเสนอเนอหาของขาว บทความ หรอเรองราวตางๆ ประมาณรอยละ 60 อกรอยละ

40 เปนพนทโฆษณาตางๆ แตปจจบนเมอเทคโนโลยการพมพกาวหนา ทาใหการพมพแยกฉบบสามารถทา

ไดงายขน เนอทสาหรบโฆษณากเพมสดสวนและเพมหนาไดโดยงาย ฉะนน สดสวนของโฆษณาในแตละ

ฉบบแตละวนจงอาจมสดสวนแตกตางกนได ขนอยกบความสามารถในการหาโฆษณาและความคมทนใน

การพมพหนาเพม

นอกจากงานโฆษณาจะสรางรายไดและผลกาไรแกธรกจสงพมพแลว งานโฆษณาอาจมผล

โดยตรงตอการเสนอเนอหาของสงพมพนนเชนกน คอทาใหเกดการเสนอเนอหาในหวขอทเกดจาก

ผลกระทบหรอเกยวกบโฆษณานน มการเปดหวเรอง (Section ) ใหม เปนตน ซงเปนไดชดเจน

Page 28: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 27

ในเนอหาของนตยสารทมกเสนอขาวการจดกจกรรมตางๆหรอมคอลมนแนะนาสนคาทลงโฆษณาใน

นตยสารของตน

4. สวนงานไอทหรองานดานเทคโนโลยสารสนเทศ

เปนสวนงานทดแลรบผดชอบดานการจดการระบบสารสนเทศทงหมดขององคกร โดยทาหนาท

ประสานงานและใหบรการเกยวกบการวางระบบขอมลใหกบสวนงานภายใน ไมวาจะเปนระบบขอมลใน

กองบรรณาธการไปจนถงระบบขอมลดานบญช พสดและการจดจาหนาย ฯลฯ ดแลเครอขายคอมพวเตอร

รวมทงการรกษาปองกนความปลอดภยของระบบขอมลองคกรดวย

ปจจบนองคกรทกแหงนาคอมพวเตอรมาใชเปนเครองมอในการบรหารจดการเพอใหขอมลการ

ดาเนนงานขององคกรทรวดเรวและถกตอง อนจะชวยใหการตดสนใจทางธรกจเปนไปดวยความแมนยา

และสอดคลองกบสภาพการณทเปนจรง สวนงานนจงมความสาคญชวยใหผบรหารในแตละหนวยงาน

ไดรบทราบผลการดาเนนงานของตน และสามารถนาขอมลดงกลาวมาปรบปรงงานใหมประสทธภาพมาก

ยงขน

5. สวนงานสงพมพออนไลน

ผลของความกาวหนาทางเทคโนโลยดจทล ทาใหการผลตสงพมพตองหนมาเพมสวนงานดานการ

ใหบรการขาวสารทางสออนเทอรเนตอกทางหนง เกดเปนหนวยงานทมหนาทจดทาสอสงพมพออนไลน ซง

อาจเรยกชอแตกตางกนไป

หนาทของสวนงานนคอการจดทาและดแลเวบไซตใหผอานไดเปดรบโดยไมเสยคาบรการ

กอใหเกดคาใชจายทไมสรางรายไดหรอผลตอบกลบทคมคากบการลงทนมากนก แตเมอปรมาณผใชสอ

อนเทอรเนตมมากขน พบวาบางเวบไซตสามารถสรางผลกาไรในเชงของการไดรบการตอบรบจากผอาน

มากขน สงผลใหเรมมรายไดจากโฆษณาสนคาในเวบไซตไดเชนกน ดงนน ในระยะยาวจงเชอกนวา

สงพมพออนไลนจะสามารถสรางรายไดเสรมใหกบธรกจสงพมพได เนองจากตนทนการจดทาเวบไซตใช

การลงทนไมมากนก อกทงเนอหาทนาเสนอกเปนเรองราวชดเดยวกนกบฉบบพมพ จงไมตองเพมงบลงทน

มากนก แตสามารถเพมชองทางการบรการผอานไดอกทางหนง

6. สวนงานสงพมพฉบบพเศษหรอฉบบเพมเตม (Supplement)

สงพมพฉบบพเศษหรออฉบบเพมเตมคอ สงพมพทจดพมพแทรกในฉบบปกต โดยสวนใหญจะเปน

เนอหาเรองราวขององคกรตางๆ ทอาจวาจางหรอยนยอมใหกองบรรณาธการฉบบพเศษนากจกรรม

เรองราวและผลงานขององคกรไปจดพมพเผยแพรโดยแทรกไปกบฉบบปกต ซงองคกรหรอสถาบนทยนยอม

ใหจดทาฉบบพเศษอาจไมตองเสยเงนคาใชจายใดๆ หากทางฝายหนงสอพมพหรอนตยสารสามารถหา

Page 29: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 28

โฆษณาจากลกคาขององคกรนนไดตามเปาหมาย ในสวนของผอานกถอเปนการไดรบทราบขาวสารอนๆ

เพมขน อกทงไมตองจายเงนเพมแตอยางใด เพราะเปนสงพมพทแจกฟรทแนบมาพรอมกบฉบบจาหนาย

โดยทวไปสงพมพฉบบพเศษมกจดทาขนในวาระสาคญขององคกรตางๆ ทงภาครฐและเอกชน เชน

การครบรอบการสถาปนา การแนะนาสนคาหรอบรการใหม การเปดสานกงานใหม ฯลฯ หรออาจเกดจาก

ความคดของกองบรรณาธการทจะเลอกเอาชวงวาระสาคญตางๆ มาจดทาเปนฉบบพเศษ แลวขายพนทให

องคกรหนวยงานตางๆ ซอพนทโฆษณาองคกรของตน เชน ในชวงวนเฉลมพระชนมพรรษา ชวงวนขนปใหม

เปนตน

สงพมพฉบบพเศษจงเปนอกชองทางหนงในการหารายไดของธรกจสงพมพ โดยจะมทมงาน

รบผดชอบโดยเฉพาะ เรยกวา “กองบรรณาธการฉบบพเศษ” ซงไมเกยวของกบกองบรรณาธการทจดทา

เนอหาหลกขององคกร แตถอเปนสวนงานทเกยวของกบกองการผลตและกองการจดการโดยตรง เนองจาก

ตองดแลคณภาพการพมพ การแทรก การมด และการจดสงเผยแพรใหครบถวนตามจานวนพมพทกาหนด

เพอใหเปนไปตามขอตกลงทางธรกจนนเอง

7. สวนงานศนยขอมลหรอศนยบรการขาวสาร

นบเปนการปรบเปลยนและพฒนาหนวยงานใหสอดรบกบธรกจการผลตสงพมพในยคไอทอก

รปแบบหนง กลาวคอจากเดมทสอหนงสอพมพตางๆ มหนวยงานหองสมดเพอใหบรการแกกอง

บรรณาธการในการสบคน รวบรวมและศกษาขอมลเพอการรายงานขาวตางๆ พฒนามาเปนศนยขอมลท

ใหบรการขาวสารแกประชาชนทวไปในหลายรปแบบและหลายชองทาง กลาวคอ

- เปนแหลงคนควาขอมลขาวสารเชนเดยวกบหองสมดทวไป

- ใหบรการสบคนขอมลทางดานขาวสารโดยเฉพาะ ซงปจจบนมการจดทาเปนหองสมดขาว

ออนไลน ทาใหสามารถสบคนขาวสารผานเครอขายอนเทอรเนตไดอยางสะดวกรวดเรว

- ใหบรการจดทาแฟมขาวหรอแฟมขอมลตามความตองการของผใชงานอยางเปนระบบ

สรปไดวาหนวยงานตางๆ ทกลาวมาเปนสวนงานทเกยวของกบการผลตสอสงพมพในฐานะเปน

ปจจยทสงผลกระทบตอการเสนอเนอหาและการผลตสงพมพไดทงทางตรงและทางออม รวมถงการ

ประยกตใชทรพยากรทสาคญ คอ “เนอหา” ของสอสงพมพมาสรางรายไดเพมแกองคกร เพอใหการผลต

สงพมพดาเนนไปไดอยางมนคงและยาวนาน

Page 30: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 29

º·ºÒ·¢Í§Ê×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�áÅÐÊ×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�Í͹äŹ�

สอสงพมพและสงพมพออนไลนตาง ๆ มบทบาทดงตอไปน

1. บทบาทและหนาทในกระบวนการสอสาร

1.1 ฐานะผสงสาร (Sender, Source)

- บอกวตถประสงค information, teaching, education, attention, entertain

- บอกเนอหา facts, truth

- รบผดชอบเนอหา และวธการนาเสนอ การเขยน การเลอกชองทางเผยแพร

- วเคราะหผ รบสารใหถกตว ถกกลม ถกกาละ ตรงตามตองการ /สนใจ

1.2 ฐานะสาร (Message) สารประกอบดวย 3 สวนสาคญ คอ

- รหสสาร (Code message)

- เนอหา (Content message)

- การจดสาร (Message treatment) -“ตอกไข ปรง ใสขาว”

1.3 ฐานะสอ (Channel)

- สงไปยงผ รบอยางรวดเรว และจานวนมาก (สอสารมวลชน)

- มองเหน อานได

- คงทนถาวรกวาสออน

- สงไปยงกลมเปาหมายไดดกวาสออน

- ทบทวนขาวสารไดหลายครง โดยไมจากดเวลา สถานท จานวนครง

- ราคาถก

1.4 ฐานะผ รบสาร (Reciever)

- ความเปนปจเจกบคคล (เปนตวของตวเอง)

- ความเปนกลมกอน (เปนสมาชกกลม)

- ความเปนสอกลาง

- เปนผใช หรอบรโภคขาวสาร

2. บทบาทในงานสอมวลชน สอสงพมพมความสาคญในดานการนาเสนอขอมล ขาวสาร สาระ

และความบนเทง ซงเมองานสอมวลชนตองเผยแพร จงตองผลตสอสงพมพ เชน หนงสอพมพ , วารสาร ,

นตยสาร ทงในรปแบบปกตและออนไลน เปนตน

Page 31: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 30

3. บทบาทในสถานศกษา สอสงพมพถกนาไปใชในสถานศกษาโดยทวไป ซงทาใหผ เรยน ผสอน

เขาใจในเนอหามากขน เชน หนงสอ ตารา แบบเรยน แบบฝกหด สามารถพฒนาเปนเนอหาในระบบ

ออนไลนได

4. บทบาทในงานดานธรกจ สอสงพมพทถกนาไปใชในงานธรกจประเภทตาง ๆ เชน งาน

โฆษณา ไดแก การผลต หวจดหมาย/ซองจดหมาย , ใบเสรจรบเงน/ใบสงของ , โฆษณาหนาเดยว , นามบตร

เปนตน

5. บทบาทในงานธนาคาร งานดานการธนาคาร ซงรวมถง งานการเงน และงานทเกยวกบ

หลกฐานทางกฎหมาย ไดนาสอสงพมพหลาย ๆ ประเภทมาใชในการดาเนนงาน เชน ใบนาฝาก , ใบถอน,

ธนบตร, เชคธนาคาร, ตวแลกเงน และหนงสอเดนทาง

6. บทบาทในหางสรรพสนคาและรานคาปลก สอสงพมพททางหางสรรพสนคา หรอรานคา

ปลกใชในการดาเนนธรกจ ไดแก ใบปดโฆษณาตาง ๆ ใบปลว , แผนพบ , จลสาร และปจจบนทมการ

โฆษณาประชาสมพนธผานระบบออนไลน หรอแอพพลเคชนตางๆ เชน เฟสบค หรอไลน เปนตน

สงพมพทงดงเดมและออนไลน มบทบาทตอการดาเนนชวตของผอานแตกตางกนไปตามบรบท ซง

หากพจารณาถงขอดของสอสงพมพและสอสงพมพออนไลนแลว จะเหนขอแตกตางไดดงน

ขอดของสอสงพมพ

1. กระบวนการในการผลตสอสงพมพสามารถทาไดหลายแบบ เปดโอกาสใหเลอกในรปแบบท

เหมาะสมกบสถานการณนน ๆ เชน พมพเปนเอกสารโรเนยวเปนวธทงายทสด หากตองการใหมคณภาพ

ยงขน กใชการพมพดวยเครองพมพ ซงสามารถเลอกพมพเปนขาวดาหรอสกได

2. สามารถจดพมพไดหลายรปแบบ ตามวตถประสงคทจะนาไปใช เชน แผนปลว จดหมายเวยน หรอ

เอกสารเผยแพร

3. สามารถใชสอสงพมพไดหลาย ๆ ทาง อาจใชเปนสอใหการศกษาโดยตรงหรอใชสนบสนนสออน ๆ

กได นอกจากนยงสามารถเลอกจดพมพใหมระยะเวลาการใชงานตาง ๆ กน เชน พมพเพอใชงานระยะสน

อานแลวกทงไป หรอพมพเพอเกบไวใชอยางถาวร สามารถออกแบบใหใชเฉพาะบคคล ใชเปนกลมหรอเปน

มวลชนกได

4. สงพมพสามารถผลตเพอใชใหเหมาะกบกลมเปาหมายเฉพาะดานได

5. การผลตสงพมพสามารถปรบใชใหเหมาะสมกบกบกระบวนการใชและผลลพธทตองการตาม

สภาพของเครองอานวยความสะดวกทมอย

Page 32: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 31

6. การใชสอสงพมพเปนไปอยางอสระ ในการศกษาสงพมพ ไมจาเปนตองใชวธพเศษหรอเครอง

อานวยความสะดวกอยางอนเขามาชวยแตอยางใด

7. ผอานสามารถใชสอสงพมพในการเรยนรและอานซา ๆ กนไดหลาย ๆ ครง

ขอดของสอสงพมพออนไลน

1. รบรขาวสารทเกดขนไดทนทกอนฉบบกระดาษจะตพมพ รบรขาวได 24 ชวโมง

2. กองบรรณาธการทราบความเหน/ขอมลทเปนประโยชนจากปฏสมพนธกบผอานผานเวบบอรด

โพลล อเมล ฯลฯ

3. ชวยเสรมภาพลกษณองคกรใหทนสมย ขยายชองทางการสอสาร+ตลาดผอาน

4. สรางรายไดใหกบองคกรเชน ขายพนท โฆษณาบนเวบไซต ขายขอมลยอนหลง การสมคร

สมาชก ฯลฯ

5. ผสมผสานสอมากกวา 1 ชนดทง ขอความ ภาพนง ภาพเคลอนไหว เสยง ทาใหนาสนใจและ

นาเชอถอ

6. พนทนาเสนอเนอหามมากกวาแบบกระดาษ

7. เกดชมชนออนไลนแลกเปลยนขาวสารหรอเกดกลมนกขาวพลเมอง

à·¤â¹âÅÂÕáÅÐá¹Ç⹌Á¢Í§Ê×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾�

ภาพท 11 เทคโนโลยสอสงพมพรปแบบดจทลแมกกาซน

Page 33: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 32

เทคโนโลยของสอสงพมพ

เตบโตของสอใหมทเรยกวานวมเดย ( New Media) ซงปจจบนไมใชมเพยงแคสอออนไลน แต

ครอบคลมหลากหลายผนวกรวมกน ไมวาจะเปนสอโฆษณารปแบบตางๆทพลกแพลงมากขน , SMS

รายงานขาวผานโทรศพทมอถอ , Social network อยาง facebook - twitter - youtube หรอเทคโนโลย 3G

ฯลฯ ทงหมดลวนเปนเทคโนโลยใหมทเตบโตขนมาทาทายสอดงเดมอยางหนงสอพมพ และนตยสาร เกด

เปนคาถามขนบอยครงในยคน วาทศทางของวารสารศาสตรแหงอนาคตจะเปนอยางไรตอไป

ภาพท 12 หนงสอพมพออนไลนในรปแบบเวบไซต

หากมองในภาพรวมของประเทศไทย แนวโนมในอนาคต ของสอสงพมพและสงพมพออนไลนนน

นอกเหนอจากหนงสอพมพออนไลนทอยในรปแบบเวบไซตจะไดรบความนยมจากผอานมากขนเรอยๆ แลว

ตลาดนตยสารออนไลนหรอ ดจทลแมกกาซนยงไปไดอกไกล กระแสของดจทลมเดยกาลงมาแรง เนองจาก

ดจทลแมกกาซนนนมรปแบบการนาเสนอทนาสนใจ รวดเรว สะดวก มความทนสมย และงายตอการอาน

ในขนาดทกะทดรด สามารถเขาถงขอมลไดตลอดเวลา รวมถงยงสรางประสบการณทแปลกใหมใหกบ

ผอาน ซงหากพจารณาจากโลกทกาลงกาวเขาสยคดจทลนน ดจทลแมกกาซนถอเปนอกหนงทางเลอกท

นาสนใจ ตวชวดทจะเปนปจจยในการขบเคลอน ดจทลแมกกาซนใหแพรหลายนน ขนอยกบปจจยหลาย

อยางไมวาจะเปน การพฒนาเนอหา ( Content) ใหโดนใจผอานซงสามารถพฒนาไดอยางหลากหลาย

รปแบบ, การเขาถงเรองของเทคโนโลยตางๆทเปนอปกรณในการอาน , ระบบอนเทอรเนตความเรวสง ( Hi

Page 34: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 33

Speed Internet) เปนชองทางในการนาขอมลขาวสารไปสผอาน ซงปจจยดงกลาวเกดขนจากสงแวดลอม

ภายในคอ ผผลตเองทตองพฒนาในดานตางๆ และสงแวดลอมภายนอกคอการสนบสนนของรฐบาล เชน

นโยบายแจก Tablet หรอ การพฒนาระบบ 3G และ 4G ใหเกดขนในประเทศไทย ดงนนในอนาคต

อนใกลน เราอาจจะไดเหนการพฒนาวงการสอนตยสารรปแบบใหม คอนเทนตทกาวหนามากขนทงในดาน

คณภาพและความสะดวกสบายตอผบรโภค รวมทงจะมระบบการเขาถงในเรองของเทคโนโลยและระบบ

อนเทอรเนตความเรวสง ซงจะมสวนชวยผลกดนใหมลคาตลาดรวมของอตสาหกรรมดจทล แมกกาซน

เตบโตขนอยางมาก และดจทลแมกกาซน อาจจะเขามาเปนสอทางเลอกใหมใหผอานไดตดสนใจ หรออาจ

เขามาทดแทนและเปลยนแปลงรปแบบการอานแมกกาซนแบบเดมๆ ในทสด จากการสมมนาหวขอ "วารสารศาสตรแหงอนาคต" 1

2 ซงจดขนโดยคณะนเทศศาสตร

มหาวทยาลยหอการคาไทย โดยมการแลกเปลยนความร ความคดเหนถงการเปลยนแปลงทเกดขนกบ

วารสารศาสตรปจจบน ผานมมมองวทยากรผอยในวงการสอ ไดแก นรนดร เยาวภาว Web master

ผจดการออนไลน , ภทระ คาพทกษ บรรณาธการขาวการเมอง นสพ.โพสตทเดย และ ทรงกลด

บางยขน บรรณาธการนตยสาร a day

เรมตนทความคดเหนของ รศ.มาล บญศรพนธ คณบดคณะนเทศศาสตร มหาวทยาลยหอการคา

ไทย ทกลาววา นกศกษามกเกดคาถาม และความกงวลวา ในยคทเทคโนโลยอนเทอรเนตเขามามบทบาท

มากขน หนงสอพมพจะคงอยไดในอนาคตหรอเปลา "มนใจวาอยได ไมมวนหายไปจากโลก แมรปแบบของ

การบรโภคขาวอาจมเปลยนแปลงไป อยางไรกตาม ความรสกของการอานหนงสอพมพกยงใหอารมณท

แตกตาง ดงนนแนวโนมของสออาจเปลยนรปแบบใหเหมาะสมกบยค อาจไมไดเปนกระดาษเหมอนเดม แต

หนงสอพมพกยงคงอยตอไป"

เมอเปรยบจดเดน และจดดอยระหวางสอสงพมพกบสอออนไลน ในแงมมของการตลาดและการ

โฆษณา นรนดร เยาวภาว อธบายวา "สอออนไลนไดเปรยบในแงมสถตผชมทเหนไดชดเจน และวดได

จาก truehits ซงรบรองจากหนวยงานของกระทรวงวทยาศาสตร เมอวดสถตผ เขาชมไดวามคนคลกเขามา

อานมากนอยแคไหน ยอดดงกลาวกนาไปใชกาหนดโฆษณาไดงายขน แตกตางจากสอสงพมพทยงตองใช

เอเจนซในการสารวจ และประมาณจานวนผอาน นอกจากนสอออนไลนไดเปรยบในแงรายละเอยดของ

สนคานนๆ เพราะสามารถเชอมตอไปยงเวบไซตผลตภณฑ หรอแมกระทงการจอง การซอขาย ผานทาง

อนเทอรเนตไดอยางสะดวกรวดเรว"

เวบมาสเตอร เวบขาวชอดง ยงกลาวตอไปวา "ความรวดเรวของการนาเสนอขาว ถอเปนจดแขงท

สาคญของสอออนไลน เพราะมการอพเดตไดตลอดเวลา ขณะท นสพ. ตพมพออกมาไดวนละฉบบ หรอ

อยางมากกกรอบเชา กรอบบาย นอกจากนสอยคใหมยงเพมเตมเรอง SMS ขาว ความหลากหลายใน

2 ผจดการออนไลน. 2553. "วารสารศาสตรแหงอนาคต" จดเปลยน - ความทาทายในสอยคใหม ทนศ.ไทยควรร . Life on Campus.

Page 35: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 34

คอนเทนทอยางวดโอคลป รปภาพจานวนมาก หรอ interactive ทเกดขนระหวางนกขาว กบผอาน ท

สามารถโพสตขอความ ความคดเหน รวมถงใหขอมลเพมเตมไดทนท"

ทางดานคนในแวดวงสงพมพอยาง ภทระ คาพทกษ มองในเรองนวา "ปจจบนสอมการ

เปลยนแปลง เพราะคนทอยในทเกดเหต ชาวบานทวไป กสามารถรายงานขาว สงรป บอกเลาไดละเอยด

มากกวานกขาว คาวา สอมวลชนจงเปลยนไปดวย คนทาขาวเปลยน สอกจาตองเปลยน ไมเชนนนกคงจะ

ตายไปตามการเปลยนแปลง อยางไรกตาม หนงสอพมพกยงอยได แมกระทงสอใหญอยางโทรทศน - วทย

กยงตองเอาหนงสอพมพไปอาน เพยงแตคนในแวดวงสอสงพมพ ตองปรบตว จะมพฤตกรรมเดมๆ เปน

นกขาวแบบเดมๆไมได เพราะภมศาสตรของการสอสารเปลยนแลว และองคกรตางๆกคงไมสามารถจาง

งานไดคราวละมากๆ ดงนน คนทาสอตองมความรทงดานการเขยน การถายภาพ เทคโนโลย เวบไซต

เรยกวา อายงานไมเกยวกน เพราะเมอลงสนามขาว ทกคนเทาเทยมเสมอกน

"ถาเรากาวพนคานยามของคาวาสอ ออกมาเปนสอแบบใหม มนจงตองไมใชแคการสอสาร

ชองทางเดยว แตตองเพมความหลากหลาย อยางไรกตาม สอจะอยไดหรอไมนน อยทคณภาพเปนสาคญ

ถาคณภาพไมเหมาะ เชน SMS ชากวาคนอน ขาวไมแตกตางจากเลมอน วถการนาเสนอไมนาสนใจ ผอาน

กยอมไมเลอกรบสอนน" ภทระ กลาว

สาหรบความกงวล และคาถามซาๆทมกกลาวถงกนบอยวา สอสงพมพกาลงจะตายจรงหรอเปลา

? ประเดนน ทรงกลด บางยขน ตอบวา "ขอเทจจรง สอสงพมพกตายลงไปหลายฉบบ แตขณะเดยวกนกม

หลายฉบบเกดขนใหมๆ เหตกเนองมาจากการโฆษณา เพราะสอสงพมพอยไดดวยโฆษณาเปนหลก สอ

บางเลมมยอดขายนาพอใจ มกลมแฟนคนอาน มสงคมผอาน แตกอยไมได ดงนนการทสอสงพมพจะตาย

หรอไม ผมมองวาไมไดขนอยกบเทคโนโลยทเปลยนแปลงเปนหลก"

ดาน นรนดร เสรมถงประเดนนวา "คาวาสอสงพมพกาลงจะตาย เปนคาทใชกนมานานมาก

แลว ตงแตยคท ดร.สมเกยรต ออนวมล เขามาเปลยนแปลงงานขาวทชอง 9 เมอผชมเหนความ

เปลยนแปลงทตอบสนองไดจากโทรทศนในยคนน กเปนคาถามวาสอสงพมพจะอยตอไปไดหรอ

เปลา ซงกผานมากวา 20 ปกยงอยได เพราะจดแขงของสอสงพมพ คอ ความนาเชอถอ ความ

เปนมออาชพในการทาขาว รายการขาวทางโทรทศนยงตองเอาไปนาเสนอ จดแขงของสอสงพมพ

จงเปนการจดการของกองบรรณาธการ อยางไรกตาม เมอถงยคแหงการเตบโตของสอใหมๆ กอง

บรรณาธการกตองปรบตว บรณาการระหวางกระดาษ และสอออนไลนเขาดวยกน คนเดยวสามารถทาได

ทงสองอยาง รวมทงบรหารจดการวาจะทาอยางไรไมใหสอออนไลนไปกระทบสอสงพมพ เชน ขาว

exclusive กลงหนงสอพมพกอน เปนตน สวนขาวสถานการณทตองขายความรวดเรวกลงสอออนไลน"

เวบมาสเตอรดง กลาวยาถงจดแขงในสอยคใหมอกวา "ความนาสนใจของสอออนไลน หรอสอ

ใหมๆ คอ ความรวดเรวในขอมล ทนกบสถานการณ มการปฏสมพนธกนระหวางผอาน สรางเปน Social

Media มากขน ทงยงสามารถเพมเตมลกเลนตางๆ เขาไปไดมากมาย ซงกรณทเกดขนเมอไมนานมาน

Page 36: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 35

อยางการประทวงทอหราน พบวา นกขาวพลเมองทาไดด รายงานทงภาพ และขาวผานทาง twitter ได

ละเอยดกวา CNN ดวยซา แตอยางไรกตาม ผ รบขาวกยงตองตรวจสอบความถกตอง จากนกขาวมออาชพ

หรอสอหลกอกครง โอกาสของคนทจะเขามาทางานดานสอจงยงเปดกวางเสมอ"

"ในอนาคต แมวาจานวนหนงสอรปแบบสงพมพอาจจะลดลง หรอปรบเปลยนขนาด แต

เชอวาสอสงพมพยงไมหายไป แตจะเปนการนาเสนอควบคไปกบสอออนไลน แมยคสมยจะ

เปลยนแปลงไป แตสอกยงคงอย เพราะปจจยสาคญทกาหนดความเปนไปของสอ คอ ผบรโภค ท

ยงตองการรบรขอมลนนเอง"

แนวโนมอนาคต

แมวาเทคโนโลยตางๆ จะเขามามบทบาทตอวงการสอสงพมพอยางมากจนตองมการปรบตว

เพอใหสามารถดารงอยทามกลางความเปลยนแปลงได แตกยงมผตงคาถามเกยวกบแนวโนมในอนาคต

ของสอสงพมพมากมาย

ทงนความเหนของบรโน จอสซาน (Bruno Giussani) (อางใน มาล บญศรพนธ ( 2556))

นกหนงสอพมพและนกเขยนประจาใน New York Times on the Web และหนงสอพมพในประเทศ

สวสเซอรแลนดหลายฉบบเชอวา “อนเทอรเนตจะไมสามารถเปนสอแทนทสอวารสารศาสตร นอกจากจะ

เปนชองทางการสอสารในรปแบบทคขนานไปกบรปแบบสอสงพมพดงเดม ลกษณะหนงสอพมพออนไลน

แบบหลายมตจะเออโอกาสใหนกขาวนกหนงสอพมพสามารถนาเสนอเนอหาสาหรบกลมผอานท

หลากหลายโดยไมตองคานงถงขอจากดดานพนทและความยาวของเนอหา ความหลากหลายนจะควบคไป

กบการขยายของเขตการสอสารในสอใหม พฒนาการดงกลาวอาจนาไปสปรากฏการณชมนมแบบใหม ซง

บทบาทของนกวารสารศาสตรอาจปรบแปรเปนผใหบรการ (Facilitators) กระตนใหเกดบรรยากาศการ

ถกเถยงแลกเปลยนทศนะในประเดนเรองทสาคญสาหรบกลมตางๆ ในแตละชมชนได”

คนรนใหมในยคคอนเวอรเจนซมแนวโนมการใชสอใหม (New Media) และสอสงคมออนไลน

(Social Media) เชน สมารทโฟน แทบเลต เพมมากขน เพอตอบสนองตอพฤตกรรมและไลฟสไตลท

ตองการการสอสารทสะดวกรวดเรวและมปฏสมพนธในการสอสารแบบทนททนใดมากขน บรษทและ

สานกพมพตางๆ จงพยายามหาวธปรบตวและสรางกลยทธทางการตลาด เพอใหสอดคลองกบพฤตกรรม

ผบรโภค ดงคากลาวของนายแพทรค แดเนยล Editor in Chief, English&Malay Newspaper, Singapore

Press Holdings, Singapore ทไดกลาวถงทศทางการปรบตวของสอสงพมพวา “ทศทางผบรโภคเรมยาย

ไปสออนไลนเรวมากขน แตรายไดจากเวอรชนออนไลนในปจจบนยงไมสามารถรองรบตนทนของการทา

ขาวได ดงนน แนวทางทเปนไปได คอ หนงสอพมพทเปนตวเลมยงตองมอย แตกตองใชยทธศาสตรท

ผสมผสานกบเวอรชนออนไลนดวย...การปรบตวของธรกจหนงสอพมพเปนสงทตองทาในขณะน ไมวาจะ

เปนการลดตนทน การมองหารายไดใหม หรอหารปแบบใหมๆ ในการนาเสนอ”

Page 37: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 36

การทสอสงพมพมลกษณะพเศษหลายประการจงทาใหสอสงพมพยงคงเปนสอทมความสาคญ

อยางมากในปจจบน แมมผตงขอสงเกตวาการใชสอสงพมพจะลดนอยลง และจะหายไปเนองจาก

เทคโนโลยคอมพวเตอร โดยเฉพาะสอใหมจะเขามาแทนท อยางไรกตาม ขอสงเกตขางตนยงไมเปนความ

จรงในเวลาน เพราะขอจากดในการเขาถงเทคโนโลยคอมพวเตอรของสงคมไทย

นอกจากนยงมทวางสาหรบนกวารสารศาสตรรนใหมๆ อยางแนนอน ขอเพยงมทกษะอยางรอบ

ดาน ขยน ตงใจ รจกปรบตวตามสภาพแวดลอมในวงการสอสงพมพกจะอยรอดไมวาจะในยคคอนเวอร

เจนซหรอยคใดกตาม

บรรณานกรม

กาญจนา กาญจนทว. 2546. หนงสอพมพออนไลน . เอกสารประกอบการสมมนาเชงปฏบตการ

“นกขาวพราบดจทล” รนท 1 ชมรมนกขาวสายเทคโนโลยสารสนเทศ

สมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย 26 กรกฎาคม 2546.

กตตมา ยงดมตรภาพและคณะ . 2544 . บทบาทของหนงสอพมพออนไลนในปจจบน .

4 มกราคม 2545 รายงานวชา 64 0309 สมมนาวารสารศาสตร สาขาวชาวารสารศาสตร

คณะนเทศศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย.

ณรงค จนเจอศภฤกษ และคณะ. 2543. ผลกระทบของหนงสอพมพทางอนเทอรเนตตอ

พฤตกรรมการบรโภคขอมลขาวสารจากหนงสอพมพรายวน (ศกษาเฉพาะกรณ

บรษทมตชน จากด [มหาชน] . วทยานพนธปรญญามหาบณฑต

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ณฏฐพงษ สายพณ. 2557. การปรบตวของสอสงพมพในยคคอนเวอรเจนซ.วารสารแมโจปรทศน

ปท15 ฉบบท2 ประจาเดอนมนาคม-เมษายน 2557. ผจดการออนไลน. 2553. "วารสารศาสตรแหงอนาคต" จดเปลยน - ความทาทายในสอยคใหม ท

นศ.ไทยควรร. Life on Campus.

มาล บญศรพนธ. 2556. วารสารศาสตรเบองตน : ปรชญาและแนวคด. กรงเทพฯ : สานกพมพ

มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

วรณ ตงเจรญ. 2545. การออกแบบกราฟค. กรงเทพมหานคร. สนตการพมพ.

ศภนตย วงศทางสวสด. 2549. หนงสอพมพออนไลน : มองอดต สปจจบน และเสนทางอนาคต.

วารสารวชาการนเทศศาสตรปรทศน คณะนเทศศาสตร มหาวทยาลยรงสต ปท 10 ฉบบท 1

กรกฏาคม - ธนวาคม 2549.

Page 38: Ca321 week02 chapter1 introduction to printed media design

เอกสารประกอบการสอน นศ321 สอสงพมพ : ความรเบองตนเกยวกบการออกแบบสอสงพมพ | 37

ศภนตย วงศทางสวสด. 2549. แนวนโยบาย การจดวาระขาวสาร และการกาหนดรปแบบเนอหา

ในการเสนอขาวของหนงสอพมพออนไลนกบการใช ความตองการและความพงพอใจ

ของผอาน. รายงานการวจยโดยทนของมหาวทยาลยหอการคาไทย.

ศภศลป กลจตตเจอวงศ. 2555. ดจทล แมกกาซน : ยอนอดต มองปจจบน และเสนทางสโลก

อนาคต. บทความวชาการ มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด. สนทด ทองรนทร. 2543. หนงสอพมพออนไลนฉบบภาษาไทย : แนวคด การจดทา และ

แนวโนม . วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชน

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สนทร สจรกลไกร . 2539 . หนงสอพมพอเลกทรอนกส : สอดจทลบนทางดวนขอมลยค 2020 .

สารนพนธปรญญาวารสารศาสตรบณฑต สาขาวชาหนงสอพมพและสงพมพ

คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชน มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

โสรชย นนทวชรวบลย. 2545. BE GRAPHIC สเสนทางกราฟกดไซเนอร. กรงเทพมหานคร. เอ.อาร.

อนฟอรเมชน แอนด พบลเคชน จากด.

องทส ฉนทตลยและธนวรรณ ทวมยม. 2540 . หนงสอพมพบนอนเทอรเนต . ปรญญานพนธปรญญา

วศวกรรมศาสตรบณฑต ภาควชาวศวกรรมคอมพวเตอร คณะเทคโนโลยสารสนเทศ

มหาวทยาลยรงสต.