การออกแบบระบบเครือขาย

ไมวาจะเปนเครือขายสําหรับองคกรขนาดใดก็ตาม สิ่งท่ีจําเปนตองมีคือ บุคลากรท่ีจะ

ดูแลและจัดการระบบเครือขาย สาหรับองคกรขนาดเล็กอาจจะมีแคหนึ่งหรือสองคนท่ี

คอยดูแลและจัดการเร่ืองตาง ๆ ท่ีเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและระบบเครือขาย ซึ่งหลาย

องคกรมักจะจางเจาหนาท่ีแบบชั่วคราวหรือทํางานแบบไมเต็มเวลามาดูแลระบบสําหรับ

การออกแบบและการติดต้ังระบบเครือขายในคร้ังแรกนั้นหลายองคกรอาจใชวิธีการจาง

บริษัทท่ีปรึกษาทางดานเครือขายในคร้ังแรกนั้นหลายองคกรอาจใชวิธีการจางบริษัทท่ี

ปรึกษาทางดานเครือขายทาการออกแบบและติดต้ังระบบใหใชงานไดกอน เม่ือติดต้ัง

เสร็จแลวทางองคกรท่ีรับผิดชอบทางดานนี้เฉพาะ เพื่อทําหนาท่ีเปนผูประสานงานกับ

บริษัทท่ีจะมาออกแบบและติดต้ังระบบเครือขายใหกับองคกรกอน ในบทนี้จะเปนการให

คําแนะนําสิ่งตาง ๆ ท่ีควรพิจารณาใหกับผูท่ีไดรับมอบหมายจากองคกรใหทําหนาท่ีนี้

การประเมินความตองการ

กอนท่ีจะเร่ิมลงมือออกแบบเครือขายผูออกแบบระบบตองมีจุดประสงคท่ีชัดเจนกอน

สิ่งหนึ่งท่ีสําคัญท่ีตองทากอนท่ีจะออกแบบระบบเครือขาย การวิเคราะหระบบ ซึ่งจะ

รวมถึงการศึกษาระบบการทางานขององคกรแลววิเคราะหวาสามารถใชระบบ

สารสนเทศเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทางานขององคกรไดอยางไรขั้นตนก็อาจลอง

พิจารณาดูวามีระบบงาน อะไรบางถาใช เครือขายแลวจะชวยทาใหการปฏิบัติงานนั้นมี

ประสิทธิภาพมากขึ้น จะตองใชซอฟตแวรทางดานธุรกิจอะไรบาง ผูใชตองการท่ีจะแชร

ไฟลชนิดตาง ๆ เทานั้น หรือองคกรตองการท่ีจะมีระบบฐานขอมูลท่ีมีผูใชหลายคน

หรือไม องคกรตองการท่ีจะใชอีเมลหรือไม แลวเว็บเซิรฟเวอรจําเปนไหม องคกร

ตองการนาธุรกิจเขาสูระบบอีคอมเมิรซหรือไม ซึ่งถาใชนั่นก็หมายความวาเครือขายของ

องคกรตองการท่ีจะเชื่อมตอเขากับอินเตอรเน็ต ท่ีกลาวมาเปนสวนหนึ่งของหลายๆ สิ่งท่ี

ผูออกแบบระบบตองศึกษาและคนควากอนท่ีจะเร่ิมลงมือออกแบบระบบ เม่ือไดศึกษา

และวิเคราะหงานดานธุรกิจท่ีจําเปนตองใชเครือขายแลวตอไปใหลําดับความสําคัญของ

แตละงาน เพื่อจะได วางแผนไดวาสิ่งไหนท่ีตองทากอนหรือสิ่งใดท่ีสามารถรอกอนได ซึ่ง

ผูออกแบบตองใหความสําคัญกับงานท่ีมีผลกระทบกับธุรกิจขององคกรมากท่ีสุดเปน

อันดับแรก

การเลือกประเภทของเครือขาย

ในเครือขายใดเครือขายหนึ่งคอมพิวเตอรมักจะทาหนาท่ีไมเปนเซิรฟเวอรก็เปนไคล

เอนท เคร่ืองไคลเอนทคือ เคร่ืองท่ีใชบริการตาง ๆ ท่ีเคร่ืองเซิรฟเวอรมีให ซึ่งบทบาทนี้

จะไมตามตัวเสมอไปนั่นคือ บางเคร่ืองอาจจะเปนเคร่ืองไคลเอนทในการทํางานลักษณะ

หนึ่ง หรืออาจมี บทบาทเปนเคร่ืองเซิรฟเวอรเม่ือทํางานอีกอยางหนึ่ง เครือขายแบบไคล

เอนทเซิรฟเวอรนี้ตองมีเคร่ืองคอมพิวเตอรเฉพาะท่ีทําหนาท่ีใหบริการอยางเดียว การ

ทํางานแบบนี้จะแยกเคร่ืองเซิรฟเวอรออกจากเคร่ืองไคลเอนทอยางเด็ดขาด สําหรับ

เคร่ืองเซิรฟเวอรนั้นตองเลือกใชคอมพิวเตอรทีมีประสิทธิภาพสูง และใชเกี่ยวกับการ

ใหบริการดานนั้น ๆ โดยเฉพาะ สวนไคลเอนทอาจเปนคอมพิวเตอรท่ีมีประสิทธิภาพ

ธรรมดาหรือไมสูงมากนัก เนื่องจากไคลเอนทจะอาศัยเซิรฟเวอรคือ ความสะดวกในการ

บริหารและจัดการเครือขายในเร่ืองตาง ๆ เชน ทรัพยากรเครือขาย การรักษาความ

ปลอดภัยและยังทําใหการวางแผนใหระบบมีประสิทธิภาพเพียงพอสําหรับการใชงานของ

องคกรได

ข้ันตอนการออกแบบระบบเครือขายการออกแบบระบบเครือขาย

การออกแบบระบบเครือขายคอมพิวเตอรจําเปนตองทํางานอยางเปนระบบเพื่อใหได

ระบบเครือขายท่ีตองการสรางนั้น มีประสิทธิภาพท่ีคุมคากับการลงทุนและตอบสนอง

ความตองการของเราไดอยางครบถวน โดยมีขั้นตอนการทํางานดังนี้

1. สํารวจความตองการของผูใช

ความสําคัญของการออกแบบระบบเครือขายสิ่งท่ีสําคัญเปนอันดับแรกๆคือ

การสํารวจคอมตองการของผูใช และบทบาทหนาท่ีขององคกรนั้นๆ เพราะจะทําใหเรา

ไดขอมูลแนวทาง การออกแบบเพื่อพัฒนาระบบเครือขายท่ีรองรับและตรงตอความ

ตองการใชงานอยางมีประสิทธิภาพ โดยเราสามารถสํารวจความตอการไดจาก การ

วิเคราะหแผนกลยุธขององคกร แผนงานดานสารสนเทศ และออกแบบสอบถามเพื่อใช

ขอมูลสําหรับการวิเคราะหและออกแบบระบบเครือขายตอไป

2) ประมวลผลความตอการของผูใชงาน

นําขอมูลความตองการของผูใชมาประมวลผลใหเปนขอมูลทางเทคนิค โดยสามารถ

วิเคราะหความตองการดังกลาวเทรียบกับ OSI Model 7 Layers เชนใน Physical

Layer ก็จะเปนสวนท่ีกําหนดความตองการดานประเภทและชนิดของสายสัญญาณตาม

มาตรฐานตางๆ และใน Network Layer ก็จะเปนสวนท่ีกําหนดรูปแบบการเชื่อมตอ

และวิธีการสงผานขอมูลในระบบเครือขาย เปนตน

3. ออกแบบระบบเครือขายเบ้ืองตน

หลังจากไดขอมูลความตองการของผูใช ขอมูลระบบเครือขายเดิม(ถามี กรณี ปรับปรุงให

ของเดิมดีขึ้น) ขอมูลจากผูขายและเทคโนโลยีท่ีเปลี่ยนแปลงก็นํามาเขียนเปนเครือขาย

คราวๆ ออกมา อาจใชเคร่ืองมือสําหรับเขียน โครงสรางทางเครือขาย เชน Smart

Draw หรือ MS Visio เปนตน โดยเร่ิมเขียนจากสวนท่ี1 ออกแบบสวนท่ีเปนหลักๆของ

ระบบ (Core Network Access) กอน เชน แบ็คโบน อุปกรณหาเสนทางระดับแกนหลัก

ซึ่งเปนจุดศูนยกลางและเปนหัวใจของเครือขาย ทําหนาท่ีเชื่อมตออุปกรณกระจาย

สัญญาณเลเยอร 2, 3 หลายๆจุดเขาไวดวยกัน ซึ่งเปนสวนท่ีตองรองรับการรับสงขอมูล

ไดคร้ังละจํานวนมากๆ และรวดเร็วท่ีสุดใน 3 สวน

Smart Draw

MS Visio

สวนที่2 ออกแบบเครือขายในสวนที่สําคัญรองลงมา เชน อุปกรณ

สวิทซเลเยอร 2, 3 และสายสัญญาณตางๆ อาทิ สายใยแกวนําแสง สายคูตีเกียว

ซึ่งเปนสวนท่ีรองรับการเชื่อมตอจาก สวนท่ี 3 หลายๆ จุดเขาดวยกันและตอไป

ยัง สวนท่ี 1 อีกทอดหนึ่ง อุปกรณท่ีทําหนาท่ีในสวนท่ี2 นี้มักจะเปนสวิทชท่ีมี

ประสิทธิภาพคอนขางสูง คือสงขอมูลไดรวดเร็วและมรจํานวนของพอรตมากเพียง

พอท่ีจะรองรับการเชื่อมตอจากสวนท่ี 3

สวนที่3 ออกแบบสวนติดตอกับผูใช เชน ฮับ สวิทช และสายนําสัญญาณ

ประเภทสายคูตีเกลียว เปนตน ซึ่งเปนสวนท่ีใกลกับผูใชงานมากท่ีสุด เปนจุดท่ีเอา

คอมพิวเตอรมาเชื่อมตอเพื่อเขาสูระบบเครือขาย อุปกรณท่ีทําหนาท่ีในสวนนี้มัก

เปนอุปกรณท่ีมีขนาดไมใหญนัก มีพอรตพอประมาณ เชน 4,8,16 หรือ 24 พอรท

เปนตนถาเปนฮับจะตองมีอัพลิงคดวย มีราคาไมแพง สามารถติดต้ังไดงาย และ

เคลื่อนยายไดสะดวก

ตัวอยางการออกแบบเครือขายจริง

การติดตั้งระบบเครือขายคอมพิวเตอร

การติดต้ังระบบเครือขายคอมพิวเตอรมีวัตถุประสงคเพื่อใหคอมพิวเตอรสามารถแบงปน

ใชขอมูลรวมกันได หรือท่ีเรียกวาการแชรไฟล รวมท้ังการแชรเคร่ืองพิมพเพื่อใหใช

เคร่ืองพิมพรวมกัน ตลอดจนประโยชนดานอื่นๆ ซึ่งระบบเครือขายสวนใหญจะเปน

ระบบเครือขายอินเทอรเน็ตแบบสตารทํางานในลักษณะเวิรกกรุป โดยใชโพรโตคอล

TCP/IP เปนหลัก ซึ่งการทํางานบนโพรโตคอล TCP/IP เราตองกําหนด IP Address

เปนหมายเลขประจําใหกับเคร่ืองคอมพิวเตอรและอุปกรณตางๆ บนเครือขายเพื่อใชระบุ

ท่ีอยูหรือตําแหนงโดยหมายเลขท่ีกําหนดจะตองไมซ้ํากัน ดังนั้นเราจึงตองมีความรูและ

เขาใจวิธีการกําหนด IP Address และชุดคําสงตางๆ ท่ีจะใชสําหรับการติดต้ังและ

ทดสอบการติดต้ังระบบเครือขาย

ไอพีแอดเดรส (IP Address)

ไอพีแอดเดรสเปนหมายเลขประจําเคร่ืองคอมพิวเตอรและอุปกรณตางๆ ท่ี

เชื่อมตออยูในเครือขายเพื่อใชระบุท่ีอยูหรือตําแหนงของคอมพิวเตอรและอุปกรณโดยไม

ซ้ํากันทําใหคอมพิวเตอรและอุปกรณสามารถติดตอสื่อสารหรือรับสงขอมูลไดอยาง

ถูกตอง ไอพีแอดเดรสมีลักษณะเปนตัวเลข 4 กลุมแตละกลุมจะคั่นดวยเคร่ืองหมาย

มหัพภาค (.) เชน 192.160.1.22 ไอพีแอดเดรสก็เปรียบไดกับเลขท่ีบาน ซึ่งบานแตละ

หลังจะตองมีเลขท่ีบานไมซ้ํากัน เพราะถาซ้ํากันแลวบุรุษไปรษณียจะหาท่ีอยูไมเจอ ทํา

ใหสงจดหมายไมได สําหรับมาตรฐานการกําหนดไอพีแอดเดรสจะหนวยงานกลางคือ

NIC (Inter Network Information Center) ทําหนาท่ีจัดสรรไอพีแอดเดรสใหกับผูใช

ท่ัวโลก ไอพีแอดเดรสในปจจุบันยังคงใชเวอรชั่น 4 แตในอนาคตจะนําเวอรชั่น 6 มาใช

เรียกวา IPv6

ตามปกติสําหรับผูใชอินเทอรเน็ตตามบานท่ัวไป จะไดไอพีแอดเดรสมาก็ตอเม่ือ

ใชโมเด็มเชื่อมตอไปยังผูใหบริการอินเทอรเน็ต ซึ่งจะไดไอพีแอดเดรสมาใสชชั่วคราว 1

หมายเลขท่ีใชไดจริงบนอินเทอรเน็ต (Public IP Address) หากจะวาไปแลวไอพี

แอดเดรสนี้

ไมไดนํามากําหนดท่ีคอมพิวเตอรโดยตรง แตจะถูกกําหนดไวท่ีอุปกรณในการเชื่อมตอ

เชนโมเด็มหรือเราเตอร และเม่ือตัดการเชื่อมตอจากผูใหบริการอินเทอรเน็ตแลว

หมายเลขไอพีแอดเดรสท่ีไดรับมานี้ก็จะถูกยกเลิก ถาเชื่อมตอคร้ังใหมก็จะไดไอพี

แอดเดรสชุดใหมมาอีก เปนแบบนี้เร่ือยไป โดยสามารถตรวจดูไอพีแอดเดรสท่ีไดรับมา

จากผูใหบริการอินเทอรเน็ตไดจากการใหคําสั่ง ipconfig บน Command Prompt

ยังมีการใชไอพีแอดเดรสอีกแบบหนึ่ง คือการไดไอพีแอดเดรสมาใชประจําแบบคงท่ี

โดยไมตองเปลี่ยนไปเร่ือยๆ เหมือนผูใชตามบาน ซึ่งจะไดมาจากผูใหบริการอินเทอรเน็ต

เชนเดียวกัน เชนไดไอพีแอดเดรสคลาส C จํานวน 1 คลาส มีจํานวนไอพีแอดเดรสท่ี

สามารถนําไปกําหนดบนคอมพิวเตอรได 254 เลขหมาย สวนใหญแลวการไดรับไอพี

แอดเดรสแบบคงท่ีนี้ มักจะเปนองคกรขนาดกลางใหญทีมีการเชื่อมตอไปยังผูใหบริการ

อินเทอรเน็ตโดยใชลีสไลนหรือ ADSL แตสําหรับเครือขายอินทราเน็ตนั้น จะสามารถ

กําหนดไอพีแอดเดรสไดเองตามตองการ โดยใชไอพีแอดเดรสแบบภายใน (Private IP

Address) และถูกกําหนดจากผูดูแลระบบเครือขายในองคกรเพื่อความเขาใจท่ีงายขึ้นไอ

พีแอดเดรสจึงถูกเขียนใหอยูในรูปแบบเลขฐานสิบทีมีเคร่ืองหายมหัพภาค (.) คั่นไว เชน

192.168.0.1 แตเวลาเก็บคาในคอมพิวเตอรจะเปนเลขฐานสอง มีท้ังหมด 32 บิต

แบงเปน 4 กลุม กลุมละ 8 บิต ตัวเลขแตละกลุมจะเก็บคาท่ีเปนตัวเลขฐานสอง ไดถึง

256 คา คือต่ังแต 0 ถึง 255

ไอพีแอดเดรสประกอบดวย 2 สวนหลัก คือ Network ID กับ Host ID สําหรับ

Network ID เปนตัวบอกถึงขอบเขตของเครือขาย โดยไอพีแอดเดรสท่ีมี Network ID

เหมือนกัน หมายความวาอยูในเครือขายเดียวกัน สวน Host ID เปนตัวกําหนดท่ีอยูหรือ

ตําแหนงของคอมพิวเตอรหรืออุปกรณนั้นๆ ตัวอยางเชน คอมพิวเตอรสองเคร่ือง ถูก

กําหนดไอพีแอดเดรสท่ีอยูในคลาส C ซึ่งเคร่ืองท่ีหนึ่งมีไอพีแอดเดรส 192.168.10.1

สวนเคร่ืองท่ีสองมีไอพีแอดเดรส 192.168.10.2 ทําใหเรามองไดวาคอมพิวเตอรท้ังสอง

เคร่ืองนี้อยูในเครือขายเดียวกัน เพราะมี Network ID เหมือนกันคือ 192.169.10.x แต

Host ID ตางกันคือ 1 และ 2 ท่ีระบุวาเปนเคร่ืองท่ี 1 และ 2 ตามลําดับ สวนท่ีเปน

Network ID จะเปลี่ยนแปลงไมได สวนท่ีเปลี่ยนแปลงไดคือ Host ID ซึ่งนําไปกําหนด

ใหกับเคร่ืองคอมพิวเตอรในเครือขายไอพีแอดเดรสมีการแบงขอบขายออกหลายระดับ

หรือท่ีเรียกวา คลาส (Class) โดยถูกแบงไว 5 คลาส คือ คลาส A, B, C, D และ E แตท่ี

ใชกันในระบบเครือขายท่ัวไปจะใชกัน 3คลาส คือ A, B, C สวนคลาส D เอาไวใชใน

เครือขาย Multicast เชน Tele-Conference และท่ีเหลือคือคลาส E ถูกสงวนไว ไมมี

การใชงาน ท้ังนี้เลขท่ีอยูในลักษณะ 127.x.y.z เปนเลขสํารองใชสําหรับการทดสอบ

โปรแกรมโดยเฉพาะ รายละเอียดคลาสตางๆ เปนดังนี้

คลาส A มีไอพีแอดเดรสท้ังหมด 126 คลาส ในแตละคลาสจะกําหนดไอพีแอดเดรสได

16 ลานเคร่ือง สวนท่ีเปน Network ID คือตัวเลข 1 ชุดทางซาย ( 8 บิต) สวนตัวเลข 3

ชุดหลังทางขวาคือ Host ID (24 บิต) ซึ่งสามารถเปลี่ยนแปลงได โดยผูดูแลระบบ

เครือขายจะกําหนดสวนท่ีเปน Host ID เพื่อแจกจายใหกับคอมพิวเตอรในเครือขาย ซึ่ง

ไอพีแอดเดรสคลาส A จะใชกับองคกรขนาดใหญ

ตัวอยาง Network ID กับ Host ID ของไอพีแอดเดรสคลาส A

คลาส B มีไอพีแอดเดรสท้ังหมด 16,384 คลาส ในแตละคลาสจะกําหนดไอพีแอดเดรส

ได 65,534 เคร่ือง สวนท่ีเปน Network ID คือตัวเลข 2 ชุดทางซาย (16 บิต) สวน

ตัวเลข 2 ชุดทางขวาคือ Host ID (16 บิต) ซึ่งไอพีแอดเดรสคลาส B เหมาะสําหรับ

องคกรขนาดกลาง

ตัวอยาง Network ID กับ Host ID ของไอพีแอดเดรสคลาส B

คลาส C มีไอพีแอดเดรสท้ังหมด 2,097,152 คลาส ในแตละคลาสจะกําหนดไอพี

แอดเดรสได 254 เคร่ือง สวนท่ีเปน Network ID คือตัวเลข 3 ชุดแรกทางซาย (24

บิต) สวนตัวเลข 1 ชุดท่ีเหลือทางขวาคือ Host ID (8 บิต) ซึ่งไอพีแอดเดรสคลาส C

เหมาะสําหรับองคกรขนาดเล็ก

ตัวอยาง Network ID กับ Host ID ของไอพีแอดเดรสคลาส C

หมายเลขเครือขายและบรอดคาสตแอดเดรส

ในชวงหมายเลขไอพีแอดเดรสท่ีใชจะมีหมายเลขพิเศษอยู 2 คา คือหมายเลขเครือขาย

กับบรอดคาสตแอดเดรส (Broadcast Address) ซึ่งไอพีแอดเดรสท้ังสองคานี้หามนําไป

กําหนดใหกับคอมพิวเตอรและอุปกรณในเครือขาย

หมายเลขเครือขาย เปนไอพีแอดเดรสท่ีใชอางอิงเครือขายตัวอยางเชน ผูใหบริการ

อินเทอรเน็ตไดไอพีแอดเดรสหมายเลข 192.168.1.0 ซึ่งอยูในคลาส C ก็หมายความวา

สามารถกําหนดไอพีแอดเดรสใหกับเคร่ืองคอมพิวเตอรในเครือขายไดต่ังแตหมายเลข

192.168.1.1 จนถึงหมายเลข 192.168.1.254 ดังนั้นหมายเลขของไอพีแอดเดรสคลาส

นี้ก็คือ 192.168.0.1

บรอดคาสตแอดเดรส ใชสําหรับสงขอมูลกระจายไปยังคอมพิวเตอรและอุปกรณ

ท้ังหมดในเครือขาย โดยจะเปนไอพีแอดเดรสหมายเลขสุดทายของคลาส เชน

192.168.1.255

สรุปงายๆ วาไอพีแอดเดรสท่ีลงทายดวย 0 และ 255 หามกําหนดใหกับคอมพิวเตอร

และอุปกรณท้ังหมดในเครือขาย (แตกรณีท่ีไมใช 0กับ 255 เนื่องจากนําไอพีแอดเดรสมา

แบง

(ซับเน็ต) มีตัวอยางการแจกไอพีแอดเดรสคลาส C ซึ่งมีหมายเลขเครือขาย 192.169.0.0

ให

คอมพิวเตอร ดังนี้

192.168.0.0 เปนหมายเลขเครือขาย หามนําไปกําหนดใชงาน

192.168.0.1 กําหนดใหคอมพิวเตอรเคร่ืองท่ี 1

192.168.0.2 กําหนดใหคอมพิวเตอรเคร่ืองท่ี 2

192.168.0.x กําหนดใหคอมพิวเตอรเคร่ืองท่ี…

192.168.0.253 กําหนดใหคอมพิวเตอรเคร่ืองท่ี 253

192.168.0.254 กําหนดใหคอมพิวเตอรเคร่ืองท่ี 254

192.168.0.255 เปนบรอดคาสตแอดเดรส หามนําไปกําหนดใชงาน

เม่ือใชหมดเครือขาย 192.168.0.0 แลวตองใชเครือขายถัดไปคือ 192.169.1.0

192.168.1.0 เปนหมายเลขเครือขาย หามนําไปกําหนดใชงาน

192.168.1.1 กําหนดใหคอมพิวเตอรเคร่ืองท่ี 1

192.168.1.x กําหนดใหคอมพิวเตอรเคร่ืองท่ี…

192.168.1.254 กําหนดใหคอมพิวเตอรเคร่ืองท่ี 254

192.168.1.255 เปนบรอดคาสตแอดเดรส หามนําไปกําหนดใชงาน

ซับเน็ตมาสก (Subnet Mask)

เปนคาท่ีระบุวาคอมพิวเตอรเคร่ืองนี้อยูในเครือขายใด หรือเปนคาท่ีแบงกลุมเครือขาย

โดยตรงสอดคลองกับคลาสของไอพีแอดเดรส ซับเน็ตมาสกจะเปนตัวเลข 4 ชุด

เชนเดียวกับไอพีแอดเดรสแตมีคาเปน 0 กับ 255 เทานั้น (แตบางกรณีก็เปนคาอื่นได

เม่ือถูกแบงซับเน็ต)ซับเน็ตมาสกมีการแบงไวสําหรับไอพีแอดเดรสท้ัง 3 คลาส ดังตาราง

ซับเน็ตมาสกสําหรับคลาส A มีเลข 255 จํานวน 1 ชุดคือ 255.0.0.0 หมายความวา

ในเครือขายนี้จะมีไอพีแอดเดรส 1 ชุดแรกท่ีเหมือนกัน เชน 10.0.0.1,

10.1.50.6,10.2.33.4 จึงถือวาไอพีแอดเดรสท้ังหมดนี้อยูในเครือขายเดียวกัน

ซับเน็ตมาสกสําหรับคลาส B มีเลข 255 จํานวน 2 ชุดคือ 255.255.0.0 หมายความ

วาในเครือขายนี้จะมีไอพีแอดเดรส 2 ชุดแรกท่ีเหมือนกัน เชน 172.20.91.18,

172.30.92.77, 172.30.93.2 จึงถือวาไอพีแอดเดรสท้ังหมดนี้อยูในเครือขายเดียวกัน

ซับเน็ตมาสกสําหรับคลาส C มีเลข 255 จํานวน 3 ชุดคือ 255.255.255.0

หมายความวาในเครือขายนี้จะมีไอพีแอดเดรส 3 ชุดแรกท่ีเหมือนกัน เชน

192.168.1.11, 192.168.1.12, 192.168.1.13 จึงถือวาไอพีแอดเดรสท้ังหมดนี้อยูใน

เครือขายเดียวกัน

แนวทางการออกแบบและติดต้ังระบบเครือขาย (Network Design)

การออกแบบระบบแลน (LAN)

การท่ีจะนําระบบเครือขาย เขามาใชในองคกร สิ่งท่ีตองคํานึงถึงก็คือ Application และ

จํานวน Terminal ท่ีจะนําเขามาตอเชื่อม และขนาดของเครือขายก็มีต้ังแตขนาดเล็กท่ี

อาจจะมีเคร่ือง Terminal เพียง 4-5 เคร่ือง หรือขนาดใหญท่ีมีจํานวน Terminal เปน

พันๆเคร่ือง ในหัวขอนี้จะยกตัวอยางการออกแบบและติดต้ังระบบ LAN เพื่อเปน

แนวทางในการนําไปใชงาน

ตัวอยางที่ 1 ในกรณีที่ Office มีเครื่อง Computer ทั้งหมด 6 เครื่อง และ server

1 เครื่อง สิ่งที่จะตองเตรียมคือ

1. สาย UTP ตามจํานวน เคร่ืองท่ีจะนํามาติดต้ัง คือ 7 เสน อาจจะซื้อสายมาทําการ

เขาหัวเอง หรือสั่งซื้อสําเร็จจากบริษัทท่ีมีจําหนายท่ัวไป ราคาก็ขึ้นอยูกับความยาวของ

สายท่ีจะนําเขามาใช

2. HUB 8 port 1 set

3. รูปแบบการเชื่อมตอ U

TP c

able

Hub Server

UTP cable

UTP cable

UTP

cable

UTP cable

UTP cable

UTP

cab

le

SER

VER

แสดงการเช่ือมตอเครือขาย ภายใน (LAN) ขนาดเล็ก

แสดงการเช่ือมตอสาย UTP เขากับ HUB

แสดงการเช่ือมตอ HUB เขากับ LAN CARD

หากบริษัทฯมีการขยายตัวอยางตอเนื่องจากเดิมมีเพียงชั้นเดียวตอมาไดแยกเปน2ชั้น

จํานวนเคร่ืองคอมพิวเตอรเพิ่มเปน 20 เคร่ือง และมีเคร่ืองพิมพ 2 เคร่ืองสามารถทําตาม

ขั้นตอนไดดังนี้

1. เดินสายUTPใชสําหรับเปนสาย Main (Backbone)แตระยะทางตองไมเกิน100 ม.

2. ทําการเดินสาย ในสวนท่ีมีการเพิ่มเติม

3. รูปแบบการเชื่อมตอ ซึ่งสาย Main นั้นจะตองเสียบท่ี Port ของHUB ตัวท่ี 2 ตรง

ชองท่ี เขียนวา MDI-X/MDX หรือ HUB บางยี่หอ ก็จะมีSwitch ใหกด ขึ้นลง หากเสียบ

ถูกตอง สังเกตท่ีไฟของ HUB ใน Port ท่ีเราทําการเสียบเขาไป ไฟจะติด

แสดงการเช่ือมตอ HUB กับ HUB โดยใชสายเฉพาะ

ในกรณีท่ีมีการใชงาน ในชั้นเดียวกัน แตมีเคร่ืองมากกวาจํานวน Port ของ HUB ก็

สามารถทําไดดวยการใชสายเฉพาะทําการเชื่อมตอดานหลังเคร่ือง หรือเสียบทีดานหนา

ของเคร่ืองแลวทําการปรับ Switch

ชั�น 1

Printer

Server

SERV

ER

Printer

ชั�น 2

Modem

Print server

Print server

กดปุ่มให้เป็น MDX

Port 1

Port 2Port 3Port 4

Port 5

Port 6Port 7

Port 12Port 1

Port 2Port3 Port4

การเช่ือมตอเครือขาย ภายใน (LAN) ที่มีมากกวา 1 ช้ัน

หากมีความตองการท่ีจะใหองคเชื่อมตอกับ Internet เพื่อใหเคร่ือง Computer ท่ี

ติดต้ังอยูภายในเครือขายสามารถ ใชบริการ Internet ได โดยการขอบริการ ISDN หรือ

Cable Modem จากผูใหบริการ ปจจุบันครอบคลุมหลายพื้นท่ีแลว ประโยชนการใช

Cable Modem ท่ีเห็นไดชัดคือ รับสงขอมูลดวยความเร็วสูง โดยในสายสัญญาณ

โทรศัพท จะถูกแบงออกเปนขอมูล (Data) และเสียง (Voice) ซึ่งขอมูล (Data) จะถูก

สงผานไปยังโครงขาย ATM (Asynchronous Transfer Mode) และเสียง (Voice) ถูก

สงไปยังโครงขายโทรศัพทปกติ (Public Switching Telephone Network) ทําให

สามารถใชงานสื่อสารความเร็วสูงพรอมกับโทรศัพทปกติไดในเวลาเดียวกัน บนเลขหมาย

โทรศัพทท่ีมีอยูเดิมท่ีมีอยูแลว

Cable มีความเร็วใหเลือก 5 ระดับ คือ 128/64 , 265/128 , 512/256Kbps.,

1Mbps./265 Kbps. , 2Mbps./256 Kbps.

ISDN เปนระบบสื่อสารขอมูลแบบ Digital ท้ังระบบ จึงมีความนาเชื่อถือในดานการ

สงผานขอมูล ภาพ เสียง องคการโทรศัพทฯ เปนผูใหบริการ มีท้ังแบบ PRI และ BRI ซึ่ง

ไดกลาวโดยละเอียดในบทท่ีผานมา การขอใชบริการก็ติดตอขอใชไปท่ีองคการโทรศัพทฯ

รูปแบบการเช่ือมตอ

Internet

Modem

HubServer

SER

VER

ISDN หรือ ADSL

การเช่ือมตอเครือขาย ภายใน (LAN) กับ Internet

ในกรณีท่ีมี Office มีบริเวณท่ีต้ังหางกันมาก มากกวา 100 เมตร การใชสาย

UTP สําหรับเปน Backbone นั้นจะไมสามารถทําได เนื่องจากสัญญาณจะถูกลงทอนลง

ไปมาก การแกไข ขอจํากัดนี้เราจะเลือกใชสาย Fiber Optics ทําเปน Backbone แทน

ซึ่งมีต้ังแตความเร็ว 10Mbps, 100Mbps และ 1000Mbps หรือ 1 Gb นั่นเอง

Connector มีท้ังแบบ SC , ST และ MT-RJ

Connector แบบ ST

แสดงรูปแบบการเช่ือมตอConnector แบบ SC เขากับ Fiber Port

Connector แบบ SC

Connector แบบ MT-RJ

โดยความเร็วท่ี 10Mbps จะใช connector แบบ ST, ท่ีความเร็ว 100Mbps จะใช

connector แบบ SC และท่ีความเร็ว 1Gb จะใช connector แบบ MT-RJ ในกรณีท่ีไม

สามารถเดินสายใน Office ได สามารถนําอุปกรณ Wireless เขามาใชงานได โดยติดต้ัง

Access บริเวณท่ีไมมีสิ่งกีดขวาง และติดต้ัง Wireless NIC ท่ีเคร่ือง PC แลวทําการ

Setup ให NIC ติดตอกับ Access Point ก็สามารถทํางานได

Floor 4

Floor 3

Floor 2

Floor 1

Modem

2 3 4 5

Tax 41 44 45

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

2 3 4 65

Tax 21 24 2725

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

2 3 4 65

1 2 3

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

2 3 4 5

62 65

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

RIBACK

RIPOS RI_NTCRCRIP

CRCRIB

Router

2 3 4 5

Finance Tax 62 65

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Floor 5

3com

3com3com

UTP Backbone

3com

3com

3com

4

PBRI

IP 10.2.12.21IP 10.2.12.22IP 10.2.12.23

IP 10.2.12.24

IP 10.2.12.25

IP 10.2.12.26

IP 10.2.12.27

Link sw.3000

UTP Backbone

UTP Backbone

UTP Backbone

UTP Backbone

128 kbps

แสดงรูปแบบการใชงาน เครือขาย LAN ขนาดกลาง

การออกแบบระบบแวน (WAN)

การเชื่อมตอระบบ Network ระหวางสํานักงานท่ีอยูหางออกไปนั้น จะเชื่อมตอ

กันดวยคูสายเชา หรือ Lease Line ซึ่งเปนระบบสื่อสารแบบ Digital โดยจะตองทําการ

เชาคูสายของผูใหบริการท่ีมีอยู 3-4 รายในปจจุบัน รายละเอียดของการบริการแตละ

ชนิดมีดังนี้

การเช่ือมตอแบบ Digital

องคกรท่ีตองการสงขอมูลท่ีมีความเร็วและความปลอดภัยสูง ทางเลือกอาจจะเปน

สายสัญญาณแบบ “Digital Data Service (DDS)” ซึ่งในปจจุบันผูใหบริการคือ บริษัท

เทเลคอมเอเชีย ทําการเชื่อมตอในลักษณะ Point-to-Point ท่ีมีความเร็ว 9600, 32, 64

หรือ 128Kbps โดยชองสัญญาณ Digital ในลักษณะของการตอจาก LAN วงหนึ่งไปสู

อีกวงหนึ่งได

ขอดีของการใชสายสัญญาณแบบ Digital คือขอมูลมีความถูกตองสูงถึง 99% และ

สามารถใหบริการไดหลายรูปแบบเชน DDS, T1, T3, T4 และ Switched 56

จากการท่ี DDS สื่อสารดวยสัญญาณ Digital ทําใหไมมีความจําเปนท่ีจะตองใช

Modem โดย DDS จะทําการสงสัญญาณจาก Bridge หรือ Router ผานอุปกรณท่ีเรียก

จะทําการแปลงสัญญาณ Digital แบบมาตรฐานท่ีเคร่ืองคอมพิวเตอรสรางขึ้นใหอยูใน

ลักษณะสัญญาณ Digital แบบ Bipolar ซึ่งเปนสวนหนึ่งของการสงสัญญาณแบบ

Synchronous

ระบบ Leased Line

บริการแบบ T1

สําหรับการสงขอมูลท่ีเร็วขึ้น T1 ดูเหมือนจะเปนระบบ Digital ท่ีถูกเลือกใชมากท่ีสุด

คือจะทํางานในลักษณะ Point – to - Point โดยการใชคูตีเกลียว 2 คูๆหนึ่งทําหนาท่ีใน

การสงขอมูลและอีกคูหนึ่งทําหนาท่ีรับขอมูล จึงสามารถสงสัญญาณในลักษณะ Full

Duplex ไดท่ีความเร็ว 1.533 Mbps และมักถูกนํามาใชในการสงขอมูลเสียง ขอมูล

ธรรมดา และสัญญาณ Video

สาย T1 เปนสายชนิดท่ีมีราคาสูงพอสมควรในการเชื่อมตอ WAN ผูใชบริการท่ีไมมีความ

จําเปนท่ีจะตองใช Bandwidth ท้ังหมดของสาย T1 ก็สามารถขอใชแคสวนหนึ่งของ

ชองสัญญาณท่ีความเร็วประมาณ 64 Kbps ไดโดยการเชาสาย Factorial T-1 (FT-1)

ในแถบทวีปยุโรป สาย T1 อาจจะไมมีใหบริการ แตมีบริการท่ีคลายกันคือ E1 ท่ีมี

ความคลองตัวคลายกับ T1 มากแตสามารถสงขอมูลไดท่ีความเร็วสูงถึง 2.048 Mbps

Multiplexing Multiplexing ไดรับการพัฒนาโดย Bell Lap ใช T1 และเทคโนโลยีท่ี

เรียกวา Multiplexing หรือ Muxing โดยสัญญาณจากท่ีตางๆท่ีถูกสงมาจะถูกสงไปยัง

เคร่ือง Multiplexer และสงไปยังสัญญาณ ท่ีฝงของผูรับจะทําการ Demultiplex ให

สัญญาณอยูในรูปแบบเดิม วิธีการนี้ไดรับการพัฒนาขึ้นมาเม่ือมีการใชงานเครือขาย

สายโทรศัพทท่ีสามารถรับสงสัญญาณ ไดเพียงชุดเดียวอยางแพรหลาย Bell Lap จึงได

คิดวิธีการแกไขโดยใช T-Carrier ทําใหสามารถสงสัญญาณผายสายโทรศัพทไดมากกวา

1 ชุด สายสัญญาณแบบ T1 สามารถสนับสนุนการสงขอมูลไดท่ีความเร็ว 1.544 Mbps

และสามารถแบงออกไดเปน 24 ชองสัญญาณ โดยแตละชองสัญญาณจะสงสัญญาณได

8,000 ชุดตอวินาที ทําใหการใชสายสัญญาณแบบ T1 สามารถสงขอมูลได 24 ชุด

พรอมๆ กัน สัญญาณแตจุดจะมี 8 bits โดยแตละชองสัญญาณสามารถทําการสง

สัญญาณได 8,000 ชุด ทําใหแตละชองสัญญาณสามารถทําการสงขอมูลไดท่ี 64 Kbps

มาตรฐานนี้รูจักในชื่อวา DS-O และมีความเร็ว 1.544 Mbps หรือรูจักในชื่อวา DS-1

มาตรฐานแบบ DS-1 สามารถนํามารวมกันใหเกิดความเร็วท่ีสูงขึ้นไปอีกคือDS-1C, DS-

2, DS-3 และ DS-4 สําหรับรายละเอียดเกี่ยวกับเร่ืองความเร็วสามารถดูไดจากตารางท่ี

8.1 สาย T1 และ T2 เปนสายทองแดง สําหรับสาย T3 และ T4 ตองการสื่อความเร็วสูง

เชน Microwave หรือเคเบิลใยแกวนําแสง (Fiber Optic)

บริการแบบ T3

สายสัญญาณแบบ T3 และ Fractional T3 เปนสายสัญญาณแบบเชาท่ีสามารถใช

ในการสงขอมูลและสัญญาณเสียงไดท่ีความเร็ว 6 ถึง 45 Mbps ซึ่งเปนความเร็วสูงท่ีสุด

ไดในปจจุบัน T3 และ FT-3 ถูกออกแบบมาเพื่อสนับสนุนการรับสงขอมูลปริมาณมากๆ

ระหวาง 2 สถานท่ี ซึ่งสามารถนํามาใชแทน T1 ได

บริการ Switch 56

บริษัทท่ีใหบริการโทรศัพทภายในพื้นท่ี หรือโทรศัพททางไกลท่ีนิยมใหบริการ Switch

56 ท่ีใชในการเชื่อมตอระบบ LAN เขาหากันดวยความเร็ว 56 Kbps, Switch 56 มี

ลักษณะการทํางานคลายกับ Circuit Switching ท่ีความเร็ว 56 Kbps และสง

สัญญาณผาน DS โดยขอไดเปรียบของ Switch 56 คือการทํางานในลักษณะ ON-

Demand จึงสามารถชวยลดคาใชจายของสายสัญญาณแบบเชาได เคร่ืองคอมพิวเตอรท่ี

ตองการใชบริการทําการติดต้ังอุปกรณ CSU/DSU ท่ีชวยในการติดตอไปยังศูนยกลาง

Switch 56

Packet Switching Network

เนื่องจากเทคโนโลยีของ Packet ชวยใหเกิดความเร็ว ความสะดวกสบายและ

เชื่อถือได จึงถูกนํามาใชสงขอมูลในระยะทางไกล เชนขามเมือง ขามรัฐ และขามประเทศ

ระบบเครือขายท่ีทําการสงขอมูลของผูใชหลายคนผานทางเสนทางหลายเสนทาง

เรียกวาเครือขายแบบ Packet Switching เนื่องจากวิธีการใชการสง Packet และ

เสนทางท่ีใช

Packet Switching ทํางานอยางไร

ในระบบเครือขายแบบ Packet Switching ขอมูลจะถูกแยกเปน Packet และแตละ

Packet จะถูกใสท่ีอยูปลายทางลงไป รวมถึงขอมูลอื่นๆ ท่ีจําเปน ชวยใหสามารถสง

ขอมูลในระบบเครือขายแบบแยกกันได ใน Packet Switching โดยจะทําการเลือก

เสนทางท่ีเหมาะสมท่ีสุดระหวางเคร่ืองตนทางและปลายทาง Packet แตละชุดจะถูกสง

แยกกัน โดย Packet 2 ชิ้นอาจจะถูกสงไปในเสนทางท่ีตางกันโดยสิ้นเชิง กอนท่ีจะ

ถูกนําไปรวมกันท่ีปลายทางเดียวกัน โดยเสนทางท่ีจะถูกเลือกนั้นจะอยูบนบรรทัดฐาน

วาเปนเสนทางท่ีดีท่ีสุด ถึงแมวา Packet ท่ีถูกสงออกไปตามเสนทางท่ีตางกัน และไป

ถึงจุดหมายปลายทางเดียวกัน ในระยะเวลาท่ีตางกันและไมอยูในลําดับท่ีถูกตอง แต

เครือขายปลายทางจะมีความสามารถในการรวบรวมและเรียบเรียงขอมูลท่ีไดรับใหอยูใน

ลําดับท่ีถูกตองเหมือนกับขณะท่ีถูกสงออกมา

Switch จะทําการสง Packet ไปตามเสนทางท่ีเหมาะสมระบบเครือขายชนิดนี้

บางคร้ังเรียกวาระบบเครือขายแบบหลายทิศทาง การแลกเปลี่ยนขอมูลภายในระบบ

เครือขายจะทําไดโดยการอานขอมูลในแตละ Packet และจัดสงออกไปในเสนทางท่ี

เหมาะสมท่ีสุดขนาดของ Packet นั้นถูกออกแบบใหมีขนาดเล็ก เนื่องจากหากมีความ

ผิดพลาดในการสงขอมูล การสงขอมูลใหมในลักษณะท่ีมีขนาดเล็กสามารถทําไดงายและ

รวดเร็วกวาการสงขอมูลขนาดใหญ นอกจากนั้น Packet ขนาดเล็กจะยังคงอยูใน

Switch เพียงระยะเวลาสั้นๆ เทานั้น

การใชระบบเครือขาย Packet Switching ในการสงขอมูลเปรียบไดกับการสงสินคา

จํานวนมากโดยการใชรถบรรทุกหลายๆคัน แทนท่ีจะทําการจัดสงโดยการใชรถไปหนึ่ง

ขบวน ในการสงสินคาหากเกิดปญหาขึ้นกับรถบรรทุก ก็สามารถทําการแกไขไดงายกวา

ปญหาท่ีเกิดขึ้นจากการขนสงโดยทางรถไฟ และแนนอนวารถบรรทุก 1 คัน ไมเปน

สาเหตุท่ีทําทางแยก (Switch) เกิดจากจราจรติดขัดเหมือนกับรถไฟ

เครือขายแบบ Packet Switching ทํางานไดเร็วและดี ในการจัดการกับความ

หนาแนนของขอมูล ซึ่งประกอบดวยการรับและสง Packet ตองอาศัยความฉลาดบาง

ประการจากเคร่ืองคอมพิวเตอร และโปรแกรมบางชนิดในการควบคุมการขนสง ทําให

ระบบเครือขายแบบ Packet Switching ประหยัดคาใชจายไดมากกวา เนื่องจาก

ความเร็วท่ีสูงในการขนสงขอมูล เม่ือเปรียบเทียบกับราคาคาบริการในลักษณะท่ีคงท่ี

วงจรเสมือน (Virtual Circuit)

ระบบเครือขาย Packet Switching สวนใหญอาศัย Virtual Circuit ประกอบดวย

ลําดับขั้นตอนในการเชื่อมตอระหวางเคร่ืองตนทางและเคร่ืองปลายทางโดย Bandwidth

ของวงจรจะขึ้นอยูกับการรองขอ ไมขึ้นอยูกับสายสัญญาณ หรือถูกกําหนดไวลวงหนา

เปนการถาวร การติดตอจะเกิดขึ้นหลังจากเกิดขอตกลงในการสงขอมูล รวมถึง

กําหนดคาในการสงขอมูล โดยคาๆนี้นั้นจะเกิดขึ้นหลังจากเกิดขอตกลงในการสงขอมูล

รวมถึงกําหนดคาในการสงขอมูล โดยคาๆนี้นั้นประกอบดวยขนาดท่ีใหญท่ีสุดของขอมูล

และเสนทางการขนสงโดยคาๆนี้นั้นประกอบดวยขนาดท่ีใหญท่ีสุดของขอมูล และ

เสนทางในการขนสงขอมูล Virtual Circuit จะใชคาดังตอไปนี้เพื่อรักษาระดับความ

นาเชื่อถือ

- Acknowledgements

- Flow Control

- Error Control

Virtual Circuit สามารถจะใหบริการในลักษณะชั่วคราว (ตราบใดท่ียังมีการสงขอมูล

อยู) และใหบริการแบบถาวร (ตราบใดท่ีเคร่ืองท้ังสองฝงยังทํางานอยู) Switch Virtual

Circuits (SVC) ใน Switch Virtual Circuit หรือ SVC การติดตอระหวางเคร่ือง

คอมพิวเตอรจะมีการใชเสนทางท่ีกําหนดไว โดยทรัพยากรเครือขายจะถูกกันไวสําหรับ

วงจรนั้นๆ รวมถึงเสนทางในกาเชื่อมตอจะยังคงรักษาไวจนกวาจะสิ้นสุดการเชื่อมตอ

ระบบเครือขายในลักษณะนี้จึงรูจักในชื่อวา การเชื่อมตอแบบ Point-to-Mamy-Point

Permanent Virtual Circuit (PVCs Permanent Virtual Circuit มีสวน

เหมือนกับสายสัญญาณแบบ เชาท่ีมีการเชื่อมตออยางถาวร แตจะมีความแตกตางท่ี

ลูกคาจะชําระคาบริการเฉพาะเวลา ท่ีใชในการติดตอระหวางเครือขายจริง ๆ เทานั้น

ตัวอยางการติดตั้งอุปกรณ

การออกแบบระบบ Wireless Lan

แสดงการออกแบบและการเช่ือมตอระบบ Wireless Lan

CDSREPORTCENTRALCENTRALSER

WHTRANSARBASEBUYERFINANCEMISMISDEMO

10.2.0.14IBM

Server Farm

Office ฝ่ายบริหาร ชั�น 6

Core Layer

Distribution Layer

Access Layer

การเงินชั�น 5การเงินชั�น 10

Cisco 6006

3com 1100

ส่งเสริมการขาย

ติดตั�งที�ห้องShaft ชั�น 6

3com 1100

ติดตั�งที�ห้องShaftชั�น10

Buyer

ติดตั�งที�ห้องShaft

3com 1100

3com 1100

ติดตั�งที�ฝ่ายส่งเสริมการขาย ชั�น 11 ติดตั�งที�ห้องShaft ชั�น 12

3com 3300

100B

ase

Tx

10Ba

se T

10Base T

10Base T

10Base T

10Mbps

1Gbps Backbone

to GE Cap.

Fire wall Lanplex 2500

Cisco 35243com 610

ติดตั�งที� Office ชั�น 9

Converter UTP to Fiber

100

Mbp

s BB

100

Mbp

s BB

1Gbps BB

1Gbps BB1Gbps BB

100 Mbps BB

100 Mbps BB

Phase 1

Phase 2