Chapter 6 : File Chapter 6 : File ManagementManagement

Computer Operating System ระบบปฏิ�บ�ติ�การคอมพิ�วเติอร�อ.คเชนทร� ซ่�อนกลิ่��น

6.1 การจั�ดการไฟล์6.2 ไฟล์ข้�อมู�ล์6.3 ไดเร�กทอร�

64. การท�างานข้องระบบไฟล์6.5 ตั�วอย่�างระบบไฟล์

ว�ตัถุ�ประสงค์ว�ตัถุ�ประสงค์2

66 1. 1. การจั�ดการไฟล์การจั�ดการไฟล์3

- ขณะท�างานข�อม�ลิ่จะถู�กเก"บอยู่��ในหน�วยู่ความจ�าในแอ"ดเดรสเฉพิาะ- เน*�องจากเม*�อไม�ได�ใช�งานข�อม�ลิ่จะส�ญหายู่ไปท�นท-ท-�ป.ดเคร*�อง จ/งม-ความจ�าเป0นท-�จะติ�องม-ส*�อจ�ดเก"บข�อม�ลิ่เหลิ่�าน�1น- ในการจ�ดเก"บข�อม�ลิ่จะติ�องม-การก�าหนดช*�อเพิ*�อแทนกลิ่2�มข�อม�ลิ่ท-�จ�ดเก"บช*�อท-�ใช�แทนกลิ่2�มข�อม�ลิ่ก"ค*อช*�อไฟลิ่� (File) น��นเอง

66..22 ไฟล์ข้�อมู�ล์ไฟล์ข้�อมู�ล์4

ไฟล์ข้�อมู�ล์ (file) หมายู่ถู/ง ส��งท-�บรรจ2ข�อม�ลิ่ติ�าง ๆ ไว�ในท-�เด-ยู่วก�น อาจหมายู่ถู/งโปรแกรมหร*ออะไรก"ติามท-�ติ�องการเก"บไว�ด�วยู่ก�น- ระบบปฏิ�บ�ติ�การม-หน�าท-�จ�ดการให�ผู้��ใช�ติ�ดติ�อไฟลิ่� โดยู่ผู้��ใช�ไม�ติ�องอ�างถู/งแอ"ดเดรสของไฟลิ่�น�1น ๆ โดยู่ติรง - ในระบบปฏิ�บ�ติ�การจะม-โอเปอร�เรช�นท-�เร-ยู่กว�า System call เป0นติ�วจ�ดการท-�เก-�ยู่วข�องก�บไฟลิ่� เช�น การสร�างไฟลิ่� การลิ่บไฟลิ่� การอ�าน/เข-ยู่นไฟลิ่� เป0นติ�น

66..22 ไฟล์ข้�อมู�ล์ไฟล์ข้�อมู�ล์5

6.2.1 การตั�#งชื่%&อไฟล์ ผู้��ใช�ไม�จ�าเป0นติ�องก�าหนดรายู่ลิ่ะเอ-ยู่ดเก-�ยู่วก�บแอ"ดเดรส เพิ-ยู่งแค�ระบ2ช*�อแลิ่ะนามสก2ลิ่ของไฟลิ่�ให�ถู�กติ�องก"เพิ-ยู่งพิอแลิ่�ว - การก�าหนดช*�อของไฟลิ่� ในแติ�ลิ่ะระบบปฏิ�บ�ติ�การม-ความแติกติ�างก�นอยู่��พิอควร แติ�ส�วนใหญ�แลิ่�วจะม-ข�อก�าหนดท-�ใกลิ่�เค-ยู่งก�นเช�น ในระบบดอส (DOS) จะสามารถูติ�1งช*�อไฟลิ่�ได�ไม�เก�น 8 ติ�วแลิ่ะส�วนขยู่ายู่ได�อ-ก

3 ติ�ว ส�วนในระบบ Unix หร*อ Linux จะสามารถูติ�1งได�ไม�เก�น 255 ติ�ว

ในระบบ Unix หร*อ Linux จะถู*อว�าติ�วอ�กษรติ�วใหญ�ก�บติ�วเลิ่"กเป0นคนลิ่ะติ�วก�น ส�วน Dos, Window95, 98 windows NT, Windows 2000 แลิ่ะ Windows XP จะถู*อว�าเป0นติ�วเด-ยู่วก�น

66..22 ไฟล์ข้�อมู�ล์ไฟล์ข้�อมู�ล์6

6.2.1 การตั�#งชื่%&อไฟล์ โดยู่ท��วไปช*�อไฟลิ่�ประกอบด�วยู่ 2 ส�วนค*อ - ชื่%&อ (Name) จะเป0นส�วนท�าให�ผู้��ใช�เข�าใจง�ายู่เม*�อติ�องการเร-ยู่กใช� - ส�วนข้ย่าย่ (extend) หร*อบางท-อาจเร-ยู่กเป0นนามสก2ลิ่ จะบอกชน�ดของไฟลิ่�ติ�วอยู่�างการติ�1งช*�อไฟลิ่�เช�น กรณ-ท-�เราพิ�มพิ�งานเอกสารโดยู่ใช� Microsoft Word version 2010

เวลิ่า save จะได�ช*�อไฟลิ่�ค*อ Doc1.docx

66..22 ไฟล์ข้�อมู�ล์ไฟล์ข้�อมู�ล์7

6.2.1 การตั�#งชื่%&อไฟล์ ติ�วอยู่�างการติ�1งช*�อไฟลิ่�

66..22 ไฟล์ข้�อมู�ล์ไฟล์ข้�อมู�ล์8

6.2.2 โค์รงสร�างไฟล์ การจ�ดโครงสร�างไฟลิ่�ท-�ใช�ก�นโดยู่ท��วไปม- 3 ว�ธี-1. เก"บเป0นไบติ�เร-ยู่งติ�ดติ�อก�นไป2. เก"บเป0นเรคคอร�ดท-�ม-ขนาดคงท-� 3. เก"บแบบโครงสร�างติ�นไม� (Tree)

1. เก�บเป(นไบตัเร�ย่งตั)ดตั�อก�นไปม-การเก"บเป0นไบติ�เร-ยู่งติ�อ ๆ ก�นไป ด�งเช�นในระบบปฏิ�บ�ติ�การของ UNIX

แลิ่ะ Windows การเก"บไฟลิ่�ในลิ่�กษณะน-1เป0นแบบท-�ไม�ม-โครงสร�างในการจ�ดเก"บ ไฟลิ่�ท-�ถู�กสร�างใหม�จะถู�กน�ามาเร-ยู่งติ�อก�นไปเร*�อยู่ ๆ จนเติ"มเน*1อท-� โดยู่ท-�ติ�วระบบปฏิ�บ�ติ�การแทบจะไม�ท�าหน�าท-�อะไรเลิ่ยู่

66..22 ไฟล์ข้�อมู�ล์ไฟล์ข้�อมู�ล์9

6.2.2 โค์รงสร�างไฟล์ การจ�ดโครงสร�างไฟลิ่�ท-�ใช�ก�นโดยู่ท��วไปม- 3 ว�ธี-2. เก�บเป(นเรค์ค์อรดท�&มู�ข้นาดค์งท�& โดยู่ม-ขนาดของเรกคอร�ดคงท-� ในแติ�ลิ่ะไฟลิ่�จะถู�กจ�ดเก"บอยู่��ในร�ปของเรกคอร�ดจ�ดเร-ยู่งก�นไปติามลิ่�าด�บ จนถู/งเรกคอร�ดส2ดท�ายู่ ซ่/�งในเรกคอร�ดส2ดท�ายู่อาจจะไม�เติ"มเรกคอร�ดก"ได� ในการอ�านแลิ่ะเข-ยู่นจะท�าไปท-ลิ่ะเรกคอร�ด

66..22 ไฟล์ข้�อมู�ล์ไฟล์ข้�อมู�ล์10

6.2.2 โค์รงสร�างไฟล์ การจ�ดโครงสร�างไฟลิ่�ท-�ใช�ก�นโดยู่ท��วไปม- 3 ว�ธี-3.เก�บแบบโค์รงสร�างตั�นไมู� (Tree)

แติ�ลิ่ะบลิ่"อกจะประกอบไปด�วยู่ เรกคอร�ด โดยู่ม-ขนาดของเรกคอร�ดข/1นอยู่��ก�บป9จจ�ยู่หลิ่ายู่ประการ เช�น ขนาดของไฟลิ่�ข�อม�ลิ่ เวลิ่าท-�ใช�ในการเข�าถู/งข�อม�ลิ่ (access time) เป0นติ�น ว�ธี-น-1ใช�ในระบบปฏิ�บ�ติ�การหลิ่ายู่เคร*�องด�วยู่ก�น

66..33 ไดเร�กทอร�ไดเร�กทอร�11

ระบบปฏิ�บ�ติ�การท2กติ�วจะติ�องม-สารบ�ญท-�เก"บรวบรวมรายู่ช*�อของไฟลิ่�ท�1งหมดไว�ในท-�เด-ยู่วก�น เพิ*�อให�ผู้��ใช�สามารถูติรวจสอบด�ไฟลิ่�ติ�าง ๆ ได� ส��งท-�ท�าหน�าท-�จ�ดเก"บไฟลิ่�เร-ยู่กว�า “ไดเร"กทอร- ”(Directory) ในบางระบบอาจจะเร-ยู่ก “โฟลิ่เดอร� ”(Folder)

- ไดเร"กทอร-เองก"ถู*อว�าเป0นไฟลิ่�อ-กประเภทหน/�ง- โครงสร�างในไดเร"กทอร-ประกอบไปด�วยู่หน�วยู่ยู่�อยู่หลิ่ายู่ ๆ หน�วยู่ ในแติ�ลิ่ะหน�วยู่ก"อาจจะม-โครงสร�างเด-ยู่วก�บม�นก"ได� หร*ออาจจะประกอบด�วยู่ไฟลิ่�เด-�ยู่วยู่�อยู่ ๆ อยู่��ภายู่ในก"ได�

66..33 ไดเร�กทอร�ไดเร�กทอร�12

ประเภทข้องไดเรค์ทอร� มู�อย่�� 3 ประเภทด�วย่ก�นไดเรค์ทอร�เด�&ย่ว (single directory)

- ม-โครงสร�างท-�ง�ายู่ท-�ส2ด - ภายู่ในระบบจะม-อยู่��เพิ-ยู่งไดเร"กทอร-เด-ยู่วแลิ่ะรวบรวมไฟลิ่�ท2กไฟลิ่�ไว�ท-�เด-ยู่วก�น ท2กไฟลิ่�จะจ�ดเก"บอยู่��ในระด�บเด-ยู่วก�น - ไม�สะดวกส�าหร�บผู้��ใช�หลิ่ายู่ ๆ คน แติ�ลิ่ะคนม-หลิ่ายู่ไฟลิ่� ไฟลิ่�หลิ่ากหลิ่ายู่ชน�ดติ�องอยู่��ปะปนก�นท�าให�ไม�สะดวกในการค�นหา - ในกรณ-ท-�ม-การสร�างไฟลิ่�ให�ม-ช*�อเด-ยู่วก�นก�บท-�ม-อยู่��ก�อนน�1นอาจท�าให�ไฟลิ่�เก�าถู�กเข-ยู่นท�บลิ่งไปแลิ่ะท�าให�ข�อม�ลิ่ส�ญหายู่ได�

66..33 ไดเร�กทอร�ไดเร�กทอร�13

ไดเรค์ทอร� 2 ระด�บ 2( level directory)

- แก�ไขป9ญหาของระบบไดเร"กทอร-เด-�ยู่วได�- การจ�ดโครงสร�างไดเร"กทอร- 2 ระด�บ จะก�าหนดให�ผู้��ใช�

แติ�ลิ่ะคนสามารถูสร�างไดเร"กทอร-ยู่�อยู่ของตินได�เร-ยู่กว�า ส�บไดเร"กทอร- “ “ (Sub-directory)

- แติ�ลิ่ะส�บไดเร"กทอร- จะอยู่��ภายู่ใติ�ไดเร"กทอร-รากเด-ยู่วก�น (root directory)

66..33 ไดเร�กทอร�ไดเร�กทอร�14

โค์รงสร�างตั�นไมู� (Tree directory)

- สามารถูแก�ป9ญหาระบบไดเร"กทอร-ท�1ง 2 ระบบได�- ผู้��ใช�สามารถูสร�างไดเร"กทอร-ข/1นมาได�โดยู่ไม�จ�าก�ดอยู่��ใน

ไดเร"กทอร-เด-ยู่วก�น - ระบบไฟลิ่�ในป9จจ2บ�นใช�โครงสร�างไดเร"กทอร-แบบน-1 เพิราะ

สามารถูแก�ป9ญหาท-�ม-อยู่��ได�ท�1งหมด

66..33 ไดเร�กทอร�ไดเร�กทอร�15

ชื่%&อพาธ (Path Name) ในการอ�างถู/งไฟลิ่�ใด ๆ จ�าเป0นติ�องระบ2ท-�อยู่��ของไฟลิ่�น�1น ๆ ให�ถู�กติ�อง ว�าอยู่��ในไดเร"กทอร- หร*อส�บไดเร"กทอร-ใด แลิ่ะเป0นเส�นทางในการบอกติ�าแหน�งของไฟลิ่�ว�าอยู่��ท-�ใด โดยู่การอ�างอ�งพิาธีม- 2 ว�ธี-การอ�างพาธแบบสมูบ�รณ์ (Absolute path name)

การอ�างช*�อไฟลิ่�แบบส�มบ�รณ� เป0นการอ�างถู/งไฟลิ่�โดยู่เร��มติ�นจากราก (root) เสมอติามด�วยู่ช*�อส�บไดเร"กทอร-ยู่�อยู่ติ�าง ๆ ไลิ่�ลิ่งมาติามลิ่�าด�บช�1นของไดเร"กทอร-ท-�สร�างข/1นจนกระท��งถู/งไดเร"กทอร-ท-�ไฟลิ่�บรรจ2อยู่�� แลิ่ะจบลิ่งด�วยู่ช*�อไฟลิ่�น� 1น เช�นใน Windows (MS DOS) \user\lib\dict.doc

ใน UNIX /user/lib/dict.doc

ใน MULTICS <user>lib>dict.docข�อส�งเกติ2 ใน MS-DOS จะใช� “\” ส�วน UNIXจะใช� “/” เช�น /usr/jum/test.pas

66..33 ไดเร�กทอร�ไดเร�กทอร�16

การอ�างแบบส�มูพ�ทธ (Relative path name)

ว�ธี-การน-1ผู้��ใช�จะติ�องร� �จ�กไดเรคทอร-ป9จจ2บ�นเป0นอยู่�างด- โดยู่จะม-ส�ญลิ่�กษณ�

ท-�ใช�ท-�ส�าค�ญค*อ “.” หมายู่ถู/งไดเรคทอร-ป9จจ2บ�น แลิ่ะ “..” ค*อไดเรคทอร-ท-�อยู่��เหน*อข/1นไป 1 ระด�บ (อยู่��ในเคร*�องหมายู่ค�าพิ�ด “”)

เช�น เราม-ไฟลิ่�ท-�ติ�องการ copy พิาธี อยู่��ท-� C:\Users\Admin\Downloads\Programs

ไฟลิ่�ช*�อ pci.doc แลิ่ะติ�องการ copy มาไว�ท-�ไดเรคทอร-เหน*อข/1น 1 ระด�บ ค*อ downloads ค�าส��งท-�ใช�ค*อ

C:\Users\Admin\Downloads\Programs>copy pci.doc ..\..\downloads

66..33 ไดเร�กทอร�ไดเร�กทอร�17

การอ�างแบบส�มูพ�ทธ (Relative path name)

C:\Users\Admin\Downloads\Programs>copy pci.doc ..\..\downloads

66..33 ไดเร�กทอร�ไดเร�กทอร�18

ค์�าส�&งข้องไดเร�กทอร� (DIRECTORY OPERATIONS)

ค�าส��งติ�าง ๆ ท-�ใช� เก-�ยู่วก�บไดเร"กทอร-ม-อยู่��มากมายู่หลิ่ายู่ค�าส��ง ท�1งน-1ก"ข/1นอยู่��ก�บแติ�ลิ่ะระบบปฏิ�บ�ติ�การ ค�าส��งติ�าง ๆ จะม-ช*�อคลิ่�ายู่ ๆ ก�น เช�นในระบบปฏิ�บ�ติ�การ UNIX ม-ค�าส��งติ�าง ๆ ท-�เก-�ยู่วก�บไดเร"กทอร- เช�น Create, Delete, Opendir, Closedir, Readdir, Rename หร*อ Link

ค�าส��ง DOS Unix, Linux

Create MD mkdir

Delete RD rmdir

Change CD cd

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์19

มู�มูมูองในระบบไฟล์มูองได�เป(น 2 มู�มูมูอง1. มู�มูมูองข้องผู้��ใชื่� ในม2มมองน-1ผู้��ใช�ร� �เพิ-ยู่งจะติ�1งช*�อไฟลิ่�อยู่�างไร - ข�อก�าหนดในการติ�1งช*�อ ซ่/�งผู้��ใช�จะติ�องข�อก�าหนดในการติ�1งช*�อไฟลิ่�ของแติ�ลิ่ะระบบปฏิ�บ�ติ�การ- ผู้��ใช�จะติ�องร� �ค�าส��งติ�าง ๆ (Operation) ของไฟลิ่�ว�าม-ค�าส��งอะไรบ�าง โครงสร�างของไดเร"กทอร-ของแติ�ลิ่ะระบบไฟลิ่�เป0นอยู่�างไร

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์20

2. มู�มูมูองข้องผู้��สร�างระบบไฟล์ - ในม2มมองน-1ผู้��สร�างจะติ�องร� �แลิ่ะเข�าใจว�าไฟลิ่�แลิ่ะไดเร"กทอร-ติ�าง ๆ ท-�สร�างข/1นมาถู�กจ�ดเก"บลิ่งบนด�สก�อยู่�างไร - ทราบว�ธี-จ�ดสรรเน*1อท-�ด�สก�ว�าเป0นอยู่�างไร เพิ*�อให�สามารถูจ�ดเก"บข�อม�ลิ่ได�มากท-�ส2ดแลิ่ะคงประส�ทธี�ภาพิส�งส2ด - สร�างความเช*�อม��นให�ก�บผู้��ใช�ว�าข�อม�ลิ่ท-�ม-การบ�นท/กใส�ลิ่งบนด�สก�แลิ่�วจะไม�ส�ญหายู่

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์21

6.4.1 โค์รงสร�างข้องระบบไฟล์ - ข�อม�ลิ่ถู�กเก"บบนส*�อ เช�น diskette, Hard disk, CD-ROM เป0นติ�น ซ่/�งส*�อเหลิ่�าน-1จะ ม-การเข�าถู/งแบบส2�ม - ภายู่ในด�สก�จะถู�กแบ�งออกเป0นเซ่"กเติอร� (Sector) เร��มติ�นจากเซ่"กเติอร� 0 ซ่/�งถู*อว�าเป0น Master Boot Record (MBR) ท-�ใช�เก"บค�าเร��มติ�นของระบบปฏิ�บ�ติ�การส�าหร�บการบ�ติเคร*�องคอมพิ�วเติอร�เม*�อเร��มติ�นใช�งาน - ติอนท�ายู่ของเซ่"กเติอร�ประกอบด�วยู่ติารางพิาร�ติ�ช�น (Partition table) ซ่/�งจะเก"บ แอ"ดเดรสเร��มติ�น แลิ่ะแอ"ดเดรสส2ดท�ายู่ของแติ�ลิ่ะพิาร�ติ�ช�นเอาไว� - ในแติ�ลิ่ะพิาร�ติ�ช�นจะประกอบไปด�วยู่ Boot block โปรแกรมใน Boot block จะท�าหน�าท-�ในการโหลิ่ดระบบปฏิ�บ�ติ�การในพิาร�ติ�ช�นออกมาท�างาน

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์22

6.4.2 ว)ธ�การเก�บข้�อมู�ล์ข้องไฟล์ 6.4.2.1 การเก�บแบบตั�อเน%&องเป0นว�ธี-การจ�ดเก"บข�อม�ลิ่ของไฟลิ่�แบบท-�ง�ายู่ท-�ส2ด แติ�ลิ่ะไฟลิ่�จะถู�กแบ�งออกเป0นบลิ่"อก แติ�ลิ่ะบลิ่"อกม-ขนาดเท�า ๆ ก�น เพิ*�อง�ายู่ในการบร�หารแลิ่ะการเก"บข�อม�ลิ่ ว�ธี-การน-1ไฟลิ่�ข�อม�ลิ่จะแบ�งออกเป0นบลิ่"อกเก"บลิ่งบนด�สก�อยู่�างติ�อเน*�องท�1งไฟลิ่� เช�น ถู�าก�าหนดขนาดของบลิ่"อกบนด�สก�ไว�เท�า ๆ ก�นท-� 1 KB ถู�าไฟลิ่�ข�อม�ลิ่ A ม-ขนาด 50 KB ด�งน�1นส�าหร�บไฟลิ่�ข�อม�ลิ่ A จะติ�องใช� 50 บลิ่"อก โดยู่จะเก"บแบบติ�อเน*�องเร��มจากบลิ่"อกท-� 1 ถู/งบลิ่"อกท-� 50

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์23

6.4.2.1 การเก�บแบบตั�อเน%&อง- ถู�าข�อม�ลิ่ของไฟลิ่�ใดเก"บในบลิ่"อกส2ดท�ายู่ไม�เติ"ม ไฟลิ่�ติ�อไปจะติ�องเก"บในบลิ่"อกถู�ดไปเท�าน�1น ไม�สามารถูเก"บลิ่งบลิ่"อกของไฟลิ่�อ*�นได�ข�อด-ในการเก"บข�อม�ลิ่แบบติ�อเน*�องท-�ส�าค�ญม-อยู่�� 2 ประการ ค*อ 1. เป0นการจ�ดเก"บข�อม�ลิ่แบบท-�ง�ายู่ท-�ส2ด แลิ่ะสะดวกท-�ส2ดเน*�องจากใช�เน*1อติ�อเน*�องก�นไป ระบบสามารถูบ�นท/กการเก"บข�อม�ลิ่ด�วยู่การบ�นท/กบลิ่"อกแรก แลิ่ะบลิ่"อกส2ดท�ายู่ก"เพิ-ยู่งพิอแลิ่�ว ภายู่ในติ�อเน*�องก�นอยู่��แลิ่�ว2. สร�างประส�ทธี�ภาพิได�ส�งส2ดในการค�นหาข�อม�ลิ่ เน*�องจากการจ�ดเก"บบลิ่"อกข�อม�ลิ่เร-ยู่งติ�อเน*�องจ/งไม�เส-ยู่เวลิ่าในการค�นหาบลิ่"อกท2ก ๆ บลิ่"อก เพิ-ยู่งแติ�หาบลิ่"อกแรกพิบก"สามารถูอ�านข�อม�ลิ่ได�ท� 1งไฟลิ่�แลิ่�ว

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์24

6.4.2.1 การเก�บแบบตั�อเน%&องข�อเส-ยู่ในการเก"บข�อม�ลิ่แบบติ�อเน*�อง- ถู�าม-การแก�ไขแลิ่�วท�าให�ขนาดของไฟลิ่�ใหญ�ข/1น ติ�องยู่�ายู่ไปเก"บท-�อ*�น- ท�าให�เก�ดเน*1อท-�ว�างกระจายู่อยู่��ท� �วไป (Fragment) ท�าให�ไม�สามารถูหาเน*1อท-�ว�างในการเก"บข�อม�ลิ่การแก�ไขข�อเส-ยู่ ด�งกลิ่�าวท�าได�โดยู่การใช�ส*�อประเภทซ่-ด-รอม เน*�องจากยู่อมให�จ�ดเก"บข�อม�ลิ่เพิ-ยู่งคร�1งเด-ยู่ว (Read Only)

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์25

6.4.2.1 การเก�บแบบตั�อเน%&อง

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์26

6.4.2.2 การเก�บแบบล์)งค์ล์)สตัว�ธี-การน-1ม-การแบ�งไฟลิ่�ออกเป0นบลิ่"อก ๆ- การจ�ดเก"บเน*1อท-�ของแติ�ลิ่ะบลิ่"อกจะไม�ติ�อเน*�องเหม*อนว�ธี-การจ�ดเร-ยู่งก�นอยู่�างติ�อเน*�อง - แติ�ลิ่ะบลิ่"อกจะถู�กเช*�อมโยู่งก�นด�วยู่พิอยู่เติอร� ติ�1งแติ�บลิ่"อกแรกจนกระท�1งบลิ่"อกส2ดท�ายู่ของไฟลิ่�ข�อม�ลิ่น�1น ๆ ท�าให�ไม�เส-ยู่เน*1อท-�ว�างภายู่ในด�สก� ยู่กเว�นม-เน*1อท-�ว�างในแติ�ลิ่ะบลิ่"อก ซ่/�งจะม-มากน�อยู่เพิ-ยู่งใดข/1นอยู่��ก�บการหาขนาดท-�เหมาะสมของบลิ่"อกข�อม�ลิ่ แลิ่ะจะเก�ดก�บบลิ่"อกส2ดท�ายู่ของแติ�ลิ่ะไฟลิ่�เท�าน�1น

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์27

6.4.2.2 การเก�บแบบล์)งค์ล์)สตัข�อเส-ยู่ท-�ส�าค�ญ ค*อ เส-ยู่เวลิ่าก�บการค�นหาแติ�ลิ่ะบลิ่"อกข�อม�ลิ่ เน*�องจากแติ�ลิ่ะบลิ่"อกอยู่��กระจ�ดกระจายู่ท��วไปบนด�สก� ว�ธี-การเก"บข�อม�ลิ่แบบน-1ยู่�งเส-ยู่เน*1อท-�ไปก�บพิอยู่เติอร�ท-�ท�าหน�าท-�ช-1ไปยู่�งบลิ่"อกติ�าง ๆ ด�วยู่ ในขณะท-�ระบบท�าการอ�านข�อม�ลิ่ระบบจะติ�องท�าการก"อปป<1ติารางบ�นท/กการจ�ดเก"บไฟลิ่�ท-�เร-ยู่กว�า FAT (File Allocation Table) ลิ่งบนหน�วยู่ความจ�าก�อนท-�จะท�าการอ�านข�อม�ลิ่จากด�สก�

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์28

6.4.2.2 การเก�บแบบล์)งค์ล์)สตั

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์29

6.4.2.3 การเก�บแบบไอโหนดใช�ในระบบปฏิ�บ�ติ�การ UNIX โดยู่การสร�างติารางเลิ่"กเร-ยู่กว�า ไอโหนด “ ” (I-node) ให�ก�บแติ�ลิ่ะไฟลิ่�

ไอโหนดจะเก"บข�อม�ลิ่ติ�าง ๆ ท-�เก-�ยู่วข�องก�บไฟลิ่�เอาไว� ภายู่ในไอโหนดจะม-หมายู่เลิ่ขบลิ่"อก 4 แบบ- แบบ direct 10 หมายู่เลิ่ข - แบบ single direct 1 หมายู่เลิ่ข - แบบ double direct 1 หมายู่เลิ่ข - แบบ triple direct 1 หมายู่เลิ่ข

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์30

6.4.2.3 การเก�บแบบไอโหนด- หมายู่เลิ่ข direct 10, single indirect 1, double indirect 1, triple indirect 1

- หมายู่เลิ่ข direct ค*อ หมายู่เลิ่ขท-�เก"บเน*1อหาข�อม�ลิ่ของไฟลิ่�เอาไว�- หมายู่เลิ่ข single indirect ค*อ หมายู่เลิ่ขบลิ่"อคของบลิ่"อคท-�เก"บหมายู่เลิ่ขบลิ่"อค แบบ direct เอาไว� ซ่/�งจะอ�างอ�ง direct ได� 1024 4 256/ =หมายู่เลิ่ข- หมายู่เลิ่ข double indirect ก"จะเก"บหมายู่เลิ่ขบลิ่"อคของบลิ่"อคท-�เก"บหมายู่เลิ่ข บลิ่"อกแบบ single indirect ซ่/�งจะเก"บหมายู่เลิ่ขแบบ single indirect ได�อ-ก 256

หมายู่เลิ่ข- หมายู่เลิ่ข triple indirect ก"จะเก"บหมายู่เลิ่ขบลิ่"อคของบลิ่"อคท-�เก"บหมายู่เลิ่ข บลิ่"อกแบบ double indirect

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์31

6.4.2.3 การเก�บแบบไอโหนด

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์32

6.4.3 การใชื่�ไฟล์ร�วมูก�นถู�าม-ผู้��ใช�ไฟลิ่�ในระบบหลิ่ายู่ ๆ คน -- > ก"อปป<1 ไฟลิ่�เหลิ่�าน-1ให�ท2กคนว�ธี-การน-1ไม�สะดวกแลิ่ะท�าให�เปลิ่*องเน*1อท-�จ�ดเก"บเป0นอยู่�างมาก - ถู�าม-ผู้��ใช�คนใดคนหน/�งติ�องการแก�ไขไฟลิ่�น-1 ก"จะติ�องไปบอกก�บท2ก ๆ คนให�ท�าการแก�ไขติามไปด�วยู่หร*อไม�ก"ให�มาก"อบป<1 ไฟลิ่�น-1ไปใหม�- ท�าให�เส-ยู่เวลิ่า แลิ่ะเก�ดความยู่ากลิ่�าบากในการท�างาน ถู�าไม�ประสานงานก�นให�ด-จะท�าให�เก�ดข�อผู้�ดพิลิ่าดแลิ่ะเก�ดความเส-ยู่หายู่ได�ว�ธี-แก�ป9ญหาน-1ค*อการใช�งานในลิ่�กษณะ ไฟลิ่�ร�วม “ ” (shared files)

โดยู่เก"บไฟลิ่�ท-�ใช�งานร�วมก�นน-1ไว�ในไดเร"กทอร-�ท-�เป0นส�วนกลิ่างให�ท2กคนสามารถูเข�าถู/งได� -- > สะดวกแลิ่ะประหยู่�ดเวลิ่าในการท�างาน

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์33

6.4.2.4 การใชื่�ไฟล์ร�วมูก�น

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์34

6.4.4 การจั�ดการเน%#อท�&ว�างภาย่ในด)สกการจ�ดการเน*1อท-�ว�างภายู่ในด�สก�เป0นส��งส�าค�ญในการออกแบบระบบการเก"บข�อม�ลิ่ การจ�ดเก"บข�อม�ลิ่ท-�อยู่��ในร�ปไฟลิ่� ได� 2 ว�ธี-ด�วยู่ก�นค*อ 1. การเก"บไฟลิ่�ท�1งหมดไว�ในเน*1อท-�เด-ยู่วก�น -- > เก�ดป9ญหาการขยู่ายู่เน*1อท-�เม*�อไฟลิ่�ม-ขนาดใหญ�ข/1นไม�สามารถูเก"บไว�ติ�าแหน�งเด�มได� ไฟลิ่�ท-�อยู่��ข�างเค-ยู่งไม�สามารถูเคลิ่*�อนยู่�ายู่ได�2. การแบ�งออกเป0นบลิ่"อก ๆ ลิ่ะเท�า ๆ ก�นแลิ่�วเก"บกระจายู่ในด�สก� -- > สะดวกกว�าส�าหร�บการขยู่ายู่ติ�วเม*�อไฟลิ่�ใหญ�ข/1น

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์35

6.4.4 การจั�ดการเน%#อท�&ว�างภาย่ในด)สก

เปร�ย่บเท�ย่บการจั�ดเก�บข้�อมู�ล์แบบ FAT16 แล์ะ FAT32

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์36

6.4.5 ค์วามูน�าเชื่%&อถุ%อข้องระบบไฟล์ ข�อม�ลิ่ม-ความส�าค�ญมาก จ�าเป0นติ�องเช*�อถู*อได�ว�าจะไม�เส-ยู่หายู่หร*อ ม-ระบบก��ค*นข�อม�ลิ่ได�ป9ญหาท-�อาจเก�ดข/1น ไฟด�บ อาจท�าให�การเก"บข�อม�ลิ่ส�ญหายู่ได�การแก�ป9ญหา ในระบบ windows จะม-การ scan disk ท2กคร�1งท-�ไม�ม-การ shut down เคร*�อง ในระบบ Linux, Unix จะม-การติรวจสอบไฟลิ่�ท-�เป0น i-node ติอนท-�เป.ดเคร*�อง เช�นเด-ยู่วก�นก�บ windows

Linux จะม-ระบบไฟลิ่�ท-�เร-ยู่กว�า Ext3 ซ่/�งจะป=องก�นป9ญหาน-1ได�ด-

66..44 การท�างานข้องระบบไฟล์การท�างานข้องระบบไฟล์37

6.4.6 การท�าแบ�ค์อ�พข้�อมู�ล์ - ส�ารองท�1งหมดท2กคร�1งท-�ม-การเปลิ่-�ยู่นแปลิ่ง - ส�ารองเฉพิาะท-�ม-การเปลิ่-�ยู่นแปลิ่ง

66..55 ตั�วอย่�างระบบไฟล์ตั�วอย่�างระบบไฟล์38

ตั�วอย่�างข้องระบบไฟล์- ระบบไฟลิ่�ของซ่-ด-รอม (CD-ROM File System)

- ระบบไฟลิ่�ของ Windows 98

- ระบบไฟลิ่�ของ UNIX

66..55 ตั�วอย่�างระบบไฟล์ตั�วอย่�างระบบไฟล์39

ตั�วอย่�างข้องระบบไฟล์- ระบบไฟล์ข้องซี�ด�รอมู (CD-ROM File System)

ความเร"วของ CD-ROM 1x = 150 KBps.

CD-ROM จะเก"บข�อม�ลิ่เป0นวงติ�อก�นไปเหม*อนก�นหอยู่ CD ท-�เป0นแบบ ข�อม�ลิ่(data) แลิ่ะเพิลิ่ง (audio) จะเก"บแติกติ�างก�น

66..55 ตั�วอย่�างระบบไฟล์ตั�วอย่�างระบบไฟล์40

ตั�วอย่�างข้องระบบไฟล์- ระบบไฟล์ข้องซี�ด�รอมู (CD-ROM File System) มาติรฐานของ ISO 9660 ประกอบด�วยู่ 16 บลิ่"อค

บลิ่"อกแรกเป0นส�วนท-�ใช� boot เคร*�องจากแผู้�นซ่-ด- primary volume descriptor เก"บข�อม�ลิ่ท��วไปของแผู้�นซ่-ด-

- 32 ไบติ� ส�าหร�บช*�อของระบบปฏิ�บ�ติ�การท-�ใช�เวลิ่าในการเข-ยู่นข�อม�ลิ่ลิ่งแผู้�นซ่-ด-

- 32 ไบติ�ถู�ดมาเป0นช*�อผู้��ผู้ลิ่�ติแลิ่ะจ�าหน�ายู่ - ส�วนส2ดท�ายู่ ใช�เก"บข�อม�ลิ่ - ส�วนประกอบยู่�อยู่ท-�ไม�แสดง ได�แก ติ�าหน�แสดงลิ่�ขส�ทธี�? , ข�อม�ลิ่รายู่ลิ่ะเอ-ยู่ดเก-�ยู่วก�บแผู้�น , ขนาดของบลิ่"อก , ว�นท-�หมดอายู่2ของแผู้�น , ข�อม�ลิ่ไดเรคทอร-ราก

แติ�ลิ่ะไดเรคทอร-จะแบ�งเป0นฟ.ลิ่ด�ติ�าง ๆ 1012 ฟ.ลิ่ด�

66..55 ตั�วอย่�างระบบไฟล์ตั�วอย่�างระบบไฟล์41

ตั�วอย่�างข้องระบบไฟล์- ระบบไฟล์ข้องซี�ด�รอมู (CD-ROM File System)

Local of file

File size

Date & Time

CD# File name

ver

sys

1 1 8 8 7 1 2 4 1 1 - 15 padding

Extend attribute record lengthDirectory entry length

66..55 ตั�วอย่�างระบบไฟล์ตั�วอย่�างระบบไฟล์42

ตั�วอย่�างข้องระบบไฟล์- ระบบไฟล์ข้อง MS-DOS แล์ะ Windows 98 MS-DOS ใช�ระบบไฟลิ่�ท-�เร-ยู่กว�า FAT16 (File Allocation Table) แติ�ลิ่ะไฟลิ่�ใช�พิ*1นท-� 32 ไบติ�ในการเก"บ ติ�1งช*�อได�เพิ-ยู่ง 8 ติ�วอ�กษร ขนาดไฟลิ่�ใหญ�ส2ดมองเห"นแค� 232 หร*อ 2 GB

ช*�อไฟลิ่� ก�นไว� ขนาด

ส�วนขยู่ายู่แอติทร�บ�ว

เวลิ่า ว�นหมายู่เลิ่ขบลิ่"อคแรกของไฟลิ่�

8 3 1 10 2 2 2 4

66..55 ตั�วอย่�างระบบไฟล์ตั�วอย่�างระบบไฟล์43

ตั�วอย่�างข้องระบบไฟล์- ระบบไฟล์ข้อง Windows 98 FAT 32 สามารถูมองเห"นขนาดไฟลิ่�ได�มากกว�า 8 GB ช*�อไฟลิ่�ได�ยู่าวกว�า 8 ติ�วอ�กษร ยู่�งสามารถูใช�ได�ก�บ Windows ME, 2000 แลิ่ะ XP

8 3 1 1 1 4 2 2 4 2 4

Base name

ext

NT sec

Create date

Last acces

s

Last write date time

File size

Upper 16 bits of starting block

lower 16 bits of starting block

66..55 ตั�วอย่�างระบบไฟล์ตั�วอย่�างระบบไฟล์44

ตั�วอย่�างข้องระบบไฟล์- ระบบไฟล์ข้อง MS-DOS แล์ะ Windows 98

Entry ของไฟลิ่�ส�วนยู่าว

1 10 1 1 1 12 2 4

5characters

Attr.

0 6 characters 0 2 characters

sequence Check sum

66..55 ตั�วอย่�างระบบไฟล์ตั�วอย่�างระบบไฟล์45

ตั�วอย่�างข้องระบบไฟล์- ระบบไฟล์ข้อง Unix

66..55 ตั�วอย่�างระบบไฟล์ตั�วอย่�างระบบไฟล์46

- ระบบไฟล์ข้อง Unix

1 “

1 “”

15

Bin

8 Dev

7 Lib

4 Usr

3 Etc

12

tmp

ไดเรกทอร-ราก

usr อยู่��ใน ไอโหนด 4

ModeSizeTime

120

ไอโหนด 4ส�าหร�บ /usr

ไอโหนด 6บอกว�า /usr

อยู่��ในบลิ่"อก 120

4 “

1 “”

23

dang

36

don

26

jib

19

tom

29

nuch

ไอโหนด 120ส�าหร�บไดเร"กทอร- /usr

usr/don อยู่��ใน ไอโหนด 26

ModeSizeTime

320

ไอโหนด 36ส�าหร�บ /usr/don

ไอโหนด 36บอกว�า

/usr/donอยู่��ในบลิ่"อก

320

4 “

1 “”

23

dang

36

don

26

jib

19

tom

29

nuch

ไอโหนด 320ส�าหร�บไดเร"กทอร- /usr/don

usr/don/mail อยู่��ในไอโหนด 38

ข้�#นตัอนในการเข้�าไปใน /usr/don/mail

47ค์�าถุามูท�าย่บทท�& ค์�าถุามูท�าย่บทท�& 66

1. การอ�างอ�งพิาธี ม-ก-�ว�ธี-อะไรบ�าง จงอธี�บายู่ 2. จงอธี�บายู่การก�าหนดช*�อของไฟลิ่� ของระบบปฏิ�บ�ติ�การ

Linux แลิ่ะ MS-DOS3. จงยู่กติ�วอยู่�างการติ�1งช*�อไฟลิ่� พิร�อมอธี�บายู่ นามสก2ลิ่ว�าใช�ก�บโปรแกรมประเภทอะไร มา 5 ช*�อไฟลิ่�