Chuong 14 - Do va ghi cac dai luong bien thien.pdf

7/26/2019 Chuong 14 - Do va ghi cac dai luong bien thien.pdf

1/13

GIO N_KTHUTO LNG CHNG 14:O V GHI CC I LNG BIN THIN

GV: L Quc Huy_Bmn T-L_Khoa in 1

CCHHNNGG1144..

OOVVGGHHIICCCCIILLNNGGBBIINNTTHHIINN ((44LLTT))

14.1. Cschung, ngha v phn loi.

quan st, ghi li mt qu trnh cng nghtrong sn xut, trong nghin cukhoa hc hay trong thc nghim cng nhtrong y t... thng thng khng cho cc i lng vt l khc nhau m cn ghi li qu trnh thay i theo thi gianca gi trca cc a lng . thc hin nhim v ngi ta sdng ccdng ctghi khc nhau.

Ty theo kt qughi c ca cc i lng cn o m c thxc nh ccgi trtc thi cng nhmc thay i ca i lng o, v t m xc nhc mi quan hhm gia cc i lng o v.v...

C nhiu loi dng ctghi, ta c thphn loi chng tuthuc vo cc ch

tiu khc nhau:- Ty thuc vo cu to:c thchia thnh loi dng ctghi mt knh hay

nhiu knh: Loi dng cmt knh: l loi chc mt bt ghi duy nht. u vo chc mt i lng do duy nht. V d: cc in thkmt knh, dao ng kin tmt tia Loi dng cnhiu knh: l loi cng mt lc phc vnhiu i lng oc nhiu bt ghi. V d: dao ng k nh sng nhiu knh, dao ng k intnhiu tia...

-

Ty thuc vo hnh thc ghi:c thphn bit thnh dng c tghi trnbng giy, bng thay in s...

- Ty thuc vo scu trc:c thphn thnh 2 nhm: Dng co bin i thng: l cc loi dng cc cu trc thc hin theocc phng php bin i thng Dng co bin i kiu b: l cc loi dng cc cu trc thc hintheo cc phng php so snh.

Dng ctghi thng c sdng ghi li cc tn hiu thay i theo thigian. Cng c thl loi dng ctghi hai ta cho php ghi li quan hhm

gia hai i lng in phthuc nhau.Vmt tn stn hiu, tu thuc vo cu trc v nguyn l ca dng co

m c thphc vcc loi tn hiu c tn skhc nhau. Loi dng ctghi cin thng thng: tn hiu vo thng c tn strong khong 0 150 Hz. Loi doa ng k nh sng: tn sca tn hiu o c thn 25 kHz. Loi t ghi bng bng t, a t: tn s ca tn hiu o c tht nhng chc MHz. Loi dao ng k in t: c th s dng chi tn hiu c tn s n

10GHz.Cc loi thit b tghi v quan st ngy nay c ci t P iu chnh


2/13



qu trnh o. Cc dao ng k in tsra i cho php ta khng chquan stmt lc nhiu tn hiu m cn cho ta bit cschvln v cc thng skhcca tn hiu na.

14.2. Dng ctghi trc tip.

L loi dng co cin theo phng php bin i thng da trn cc ccu chthtin hay st in ng. y kim chc gn vi thit bghi (btghi) ghi li sthay i ca tn hiu theo thi gian. Bt ghi c thl mc, chhay bng phng php nhit t chy giy nn...

C cu ch th thng c s dng trong dng c t ghi phi c mmenquay ln thng c lc ma st ca bt ghi t trn giy. Do vy thng sdng c cu t in v st in ng v hai loi c cu ny c th to cmmen quay ln nhmch t, mmen quay c0,5 1,0 Nm.

Xt mt dng ctghi sdng ccu chthtin c snguyn l nhhnh 14.1:

Hnh 14.1. Snguyn l ca dng ctghi sdng ccu chthtin

Nam chm vnh cu thng phi to ra c tcm tng i ln so vidng c tin kim chbnh thng. Ngoi bt ghi ln bng giy hay a giycn c thchthln bng khc nhmt kim chni lin vi bt ghi.

Ccu chthtin thng c sdng chto cc loi dng ctghinhampemt, vnmt mt chiu. Ngoi ra lgmt tin chnh lu c thsdng chto tn sk.

Ccu chthst in ng thng ng dng chto dng ctghi cctn hiu xoay chiu nhvnmt, ampemt, watmt, fazomt (hay cosmt) mkhng sdng trong mch mt chiu trnh hin tng tdgy ra sai s. Cpchnh xc ca dng cst in ng c1,52,5. Tn slm vic t0 150Hz(nhng thng dng cho loi tn hiu c tn sthp khng qu 1Hz). loi trsai sphi tuyn trong dng ctghi st in ng th cn phi tnh ton v hiu

chnh mch tc thb c sai s.


3/13



14.3. Dao ng k nh sng (optical oscilloscope, optical oscillograph).

14.3.1. Nguyn l hot ng, cu to:Dao ng k nh sng l loi dao ng k dng tia sng in ln mn hnh hay in

ln giy nh quan st v ghi li cc tn hiu in thay i theo thi gian. a scc loi dao ng k nh sng sdng phng php chp nh ln giy nh, hin

hnh sau vi pht. Bphn quan trng nht tip nhn tn hiu l mt ccuchthtin c cu to c bit c gi l ccu dao ng.

V cu to ca c cu dao ng c cp chng 5 (mc 5.2.4).Thng mt dao ng k nh sng c cha t350 ccu dao ng nhvy. Ncho php cng mt lc quan st v ghi li nhiu qu trnh khc nhau.

a) b)

Hnh 14.2: Dao ng k nh sng:a) Scu to ca dao ng k nh sngb) Cu to ca ccu dao ng

Tn scc i ca tn hiu o c tht n 25kHz. Khi c tn hiu o i voccu dao ng slm cho phn ng ca ccu dao ng theo tn sca tnhiu cn o lm cho tia sng phn chiu qua tm gng nhgn vo phn

ng dao ng trn bmt bng giy nh ang chuyn ng v chp li qu trnhthay i . Kt quta nhn c ng cong phthuc thi gian.

ng thi vic quan st ng cong c thc hin bng nhng ccu khc:tia sng qua thu knh p vo mt trng gng quay hnh tr to ra tiasng phn chiu tia sng phn chiu ln mt knh m v ta quan st cdng ca ng cong phthuc thi gian.

14.3.2. Ccu dao ng:Cu to:ccu dao ng da trn ccu chthtin (H.14.2b) c cu to

nh sau: khung dao ng 3 (di 1015mm, rng 0,30,4mm) t vo giakhe hca nam chm vnh cu 4 v c treo trn dy treo 1 c gn vi gng

phn chiu 2 (c kch thc 0,5 x 0,8mm).


4/13



Nguyn l hot ng: khi c dng chy qua khung dy spht sinh mmenquay. Gc quay thng rt nh(chvi ) cho nn c thcoi cos1.Gisdng in i i vo khung l: i = Imsint th mmen quay tc thi sl:

tIWSBtM mq sin...)( =

nhvy phng trnh chuyn ng ca phn ng c dng:

tIWSBDdt

dP

dt

dJ m

sin...

2

2

=++

vi: J - mmen qun tnh ; P - hscn du ; D - mmen cn ringGii phng trnh vi phn trn c c gc quay ca phn ng l:

+=

22222 1

2sin.

4)1( q

qarctgqt

qq

m

vi: m: gc lch cc i: mm

m IkD

IWSB.

...==

D

Jq

==

0

, vi l tn sca dng in, 0l tn sdao ng

ring ca phn ng: bc suy gim ca dao ng ca phn ng.

Nhvy chxc lp phn ng sthc hin mt dao ng c cc tnh cht:Bin :phthuc vo v q. So vi dng in cn o i, dao ng ca

phn ng gp phi sai stng i vbin l:

100.14)1(% 2222

+= qq

k

nu ch to sao cho k = 1 th sai s % 0 khi q 0; sai snhnht khi qtrong khong 0 0,5.

Gc pha: lch pha vi dng in cn o i mt gc phthuc vo vq. Sai svgc l:

21

2

q

qarctg

=

Thng thng mt loi ccu dao ng c tn sring 0ca n. V vy khi

bit trc tn sca dng in ta c thla chn loi ccu dao ng c tn sring gn vi tn sca tn hiu cn o nhy vdng l cc i. Tn sca ccu dao ng c tht ti gi trcc i l fmax= 25 kHz.

V d: Loi ccu dao ng M017- 400 c tn sring 400Hz.nhy cci vi di tia sng 300mm l 1,06.10-4mm/mA; dng cc i l 1 mA.

Khi cn thit phi quan st hay ghi li tn hiu c tn sln hn th phi dngloi dao ng k c tn sln l dao ng k in t(electronic oscilloscope).

14.4. Dao ng k in t(electronic oscilloscope).

Dao ng k in t (cn gi l my hin sng in t) bao gm mt ngphng tia in tv mch in tiu khin v a tn hiu vo. Dao ng kin tc sdng quan st dng ca tn hiu ng thi o mt si lng


5/13



ca tn hiu.ng phng tia in t l mt n chn khng, trong c cc in t

(electron) pht ra tcatt bnung bi si t c to thnh mt chm hp vc tng tc, bn vpha mn hnh quang. Mn hunh quang spht sng tinhng im c chm tia in tp vo. Chm tia in tc li theo chiu

thng ng Y v chiu ngang X trn mn hnh nhcc in p t vo cc bncc Y v bn cc X ca ng phng tia in t.

quan st mt tn hiu trc tin ta t tn hiu ln hai bn cc Y nhngng thi hai bn X cng t vo mt in p to gc thi gian (gi l tn hiuqut - trigger signal, thng l xung c dng hnh rng ca).

14.4.1. Tn hiu qut:hnh 14.3a v tng trng mn hunh quang v cc bn cc Y v X. Khi

t tn hiu cn quan st vo hai bn cc Y th tia in t(di dng mt chmsng) sx dch theo chiu thng ng theo s thay i ca tn hiu vo. Nu

khng c tc ng ko ngang ra th ta chthy mt vch thng ng duy nht:

Hnh 14.3. Snguyn l mn hunh quang v cc bn cc

ca dao ng k in t

ko tn hiu nm ngang ra ngi ta sdng mt tn hiu to gc thi giant vo hai bn cc X gi l tn hiu qut ngang. Tn hiu ny c dngxung hnhrng ca(H.14.3b). Nu tn sca tn hiu qut nhhn n ln tn sca tn hiucn quan st th trn mn nh sc n chu k tn hiu quan st.

Nu tsgia tm squt v tn stn hiu cn o l mt snguyn th trnmn hunh quang sxut hin mt ng cong ng yn, ngc li ng congschuyn ng lin tc trn mn hunh quang v ta skhng quan st c gc. V vy cn thit phi c sng bgia tn hiu vo v tn hiu qut. t

c sng b ta iu chnh tn squt bng mt nm iu khin ngaytrn mt ca dao ng k n khi no hnh nh trn mn hunh quang ng ynth thi.

(Xem thm phn 5.2.4 - chng 5 ).

14.4.2. Skhi mt dao ng k thng dng:Mt dao ng k in t c bn bao gm cc b phn chnh nh hnh 14.4:trong s ny b ngun v mch iu khin cc in p ant v li khngc thhin:

Tn hiu cn quan st Y c a n bphn p vo n bkhuch iY (KY) v c a thng vo hai bn cc Y (trng hp nu tn hiu lnth khng cn qua khuch i na). ng thi tn hiu tbKY c a qua


6/13



mch ng bB kch thch my pht rng ca (my pht qut), tn hiung bsau qua KX v a vo bn cc X. Trng hp mun sdng ng

bngoi th qua B2tn hiu ng bngoi sc a thng vo mch ng bkch thch cho my pht qut lm vic.

Hnh 14.4. Skhi mt dao ng k thng dng

Khi cn o in p:trc tin cng tc B1c chuyn sang bphn chunbin v quan st lch ca tia khi ng 0 ng vi bin chun. Sau bt B1sang vtr tn hiu Y quan st tlgia bin tn hiu cn o vi

bin chun t tnh ra ln ca Y theo tn hiu chun.

Khi cn o chu k hoc tn s:trc tin cn phi chun thi gian bng cchnh du tng qung thi gian ng vi gi trchun trn ton tn hiu, quan st tlgia chu kca tn hiu cn o so vi chu k chun t suy ra chu k, tn sca tn hiu cn o.

14.4.3. Cc c tnh ca dao ng k in t:nhy:nhy ca dao ng k thng thp v vy tn hiu vo phi qua

bkhuch i. Yu cu i vi khuch i phi nhsau: C mo vbin v pha l t nht trong di tn srng, ngha l hskhuch i n nh v gc pha cng n nh.

Quan hgia in p ra trn in p vo ca bkhuch i l tuyn tnhtrong khong rng. in trvo phi ln (1 50M). Thng thng hskhuch i ca knh Y ln hn hskhuch i caknh X.

My pht qut:my pht qut thng dng my pht rng ca kiu phngnp tc snguyn l nhhnh 14.5a: mt my pht qut bao gm hai b

phn chnh. Mt bto xung rng ca.

Mch trigschmit khng o.


7/13



b)

a)

c)

Hnh 14.5. My pht qut ca dao ng k in t:a) Snguyn lb) Dng sng cc u ra

c) Dng tn hiu hin thtrn mn hnh

Nguyn l hot ng ca my pht rng ca:bqua gi trca tC2th inp vo ca TrigSchmit l in p ra U1ca bto sng rng ca c a vocc khng o qua in trR6. V bKTT c hskhuch i in p rt lndo c hi tip dng qua R5(thng hsKl 2.10

5) cho nn chcn mt s

chnh lch rt nhgia hai u vo ca KTT cng lm cho u ra ca mchTrigSchmit trng thi bo ho,thng in p ra bo ho l:

U2= 0,8.Vcc= 0,8.E

(vi Vcchoc E l in p ngun cung cp cho KTT)Khi c tn hiu ng b vo Trig Schmit th u ra xut hin xung U2.

Xung ny qua T2m kho T1v dng in qua T1np vo tC1, to ra xungrng ca. in p np vo tc tnh :

1

11

C

TIU =

trong U1l bin thin in p ca ttrong thi gian T.in p ca t tip tc tng tuyn tnh cho n mc khi ng cao ca TrigSchmit. Lc ny u ra ca Trig Schmit mc dng lm T2 thng v C1

phng nhanh qua T2. Khi in p C

1gim xung mc khi ng di ca Trig

Schmit tc l u ra ca mch khi ng chuyn sang mc m lm T2li ngt vin p trn C1bt u tng tuyn tnh mt ln na.


8/13



Qu trnh ny lp i lp li v to ra in p rng ca u ra U1, in p rngca ny phthuc vo chu k(tn s) ca tn hiu ng bLi vo ng b.

m bo iu chnh tn strong di rng th tC1c btr nhiu nc tkhc nhau ni song song.

lm mt tia quay trli (ng chm chm hnh 14.6c) ca tia in t

trong khong thi gian tngc(ng vii giai on phng ca tC1) th thi imC1bt u phng ta t ln li mt in p mln cn trkhng cho tia in ti n mn hunh quang.

Cc ch lm vic ca my pht: my pht c th lm vic hai ch:chlin tc v chch:

Chlin tc: l chqut bnh thng nh m ttrn. Chch: l chquan st cc xung ri rc cch nhau kh xa. Lcy my pht qut c khi ng bi tn hiu cn quan st. Khi c tn hiukch thch th bt u chu k qut vi di nht nh, slp li chu trnh

sxy ra chkhi c tn hiu kch thch khc. Nhthvic ng btnhiu qut v tn hiu o c thc hin tng .

Di tn sca tn hiu o: c thn 150 MHz tuthuc tng loi dao ngk, i vi loi tn scao c cu to thng kh phc tp.

Nhc im ca dao ng k mt tia: khng c khnng quan st mt lcnhiu tn hiu. khc phc nhc im ny ta c th s dng b i ni(MUX-multiplexer) bng kho in t ln lta nhiu tn hiu vo daong k in t. m bo chnh xc th tn sca bi ni phi ln hntn sca tn hiu cn o nhiu ln tc l fn>>fx. Ngoi ra c thsdng loi

dao ng k c nhiu tia in t(thng l c 2 tia) c khnng a nhiu tnhiu vo cng mt lc.

14.4.4. Dao ng k in thai tia:Vmt cu to dao ng k in thai tia gn tng tdao ng k mt tia.

to ra hai tia c hai cch:

Hnh 14.7. Cu to dao ng k in thai tia:a) To hai tia bng hai chm phng tia in tc lpb) To hai tia bng mt chm tia in tc tch lm hai

Cch th nht: (H.14.7a): dng hai chm phng tia in t gm haingun pht tia in tring bit, cc ant, li v bn cc Y l ring bit.Vic iu khin hai tia hon ton c lp. Chc bphn chung cho chaitia l hai bn cc X chung cho chai chm.

Cch thhai: (H.14.7b): dng mt chm tia in tnhng c tch lmhai i vcc pha bn cc A v B.


9/13



Hthng li tia cho hai knh A v B: c scu trc nhhnh 14.8: bncc X chung c t mt tn hiu qut duy nht qua bkhuch i X cn cc

bncc Y (A v B) c a tn hiu cn quan st vo thng qua bkhuch iA v B tng ng:

Hnh 14.8. scu trc ca hthng li tia cho hai knh A v B

Vi dao ng k in thai tia ta c thcng mt lc quan st c hai tn

hiu hon ton khc nhau. iu ny cho php so snh cc dng sng vi nhau vbin , pha v chu k. V hthng khin hai knh A v B hon ton c lpnn ta c thiu chnh c lp tng tia.

14.4.5. Phn loi dao ng k in t:Theo nguyn l lm vic ta c thphn thnh cc loi dao ng k in tsauy :

1. Dao ng k c chc nng chung thng dngl loi dao ng k phbinnht v thng c sdng kho st cc qu trnh c tn sthp, cc tn hiuxung kim tra cc thit bin t. Di tn sca cc loi dao ng k ny n100MHz, di in p ca tn hiu tmilivn n hng trm vn.

2. Dao ng k vn nngl loi dao ng k c nhiu chc nng do c nhiukhi chc nng khc nhau c thc thay i ty thuc vo chc nng m tamun sdng. Loi dao ng k ny c sdng kho st cc tn hiu tunhon cng nhtn hiu xung. Di tn sca dao ng k c tht ti hng trmMHz. Di in p thng chc micrvn n hng trm vn.

3. Dao ng k tc nhanhl loi dao ng k quan st v ghi li cc tnhiu xung ngn, cc tn hiu qu , cc xung hay tn hiu tun hon c tn scao. Di tn sc thln n hng chc GHz. loi dao ng k ny khng c

bkhuch i thng ng (khuch i Y). Tn hiu kho st c a trc tipvo hthng lm lch tia ca ng phng tia in t. Hthng ny c chtotheo nguyn tcsng chynhvy m tng c tc (mrng di tn s) cadao ng k do loi trc nh hng ca thi gian bay ca in tqua khongkhng gia hai bn cc.

loi dao ng k ny ngi ta sdng loi ng phng tia in tc mnhunh quang sng vi hthng hi tttrng. Nh m tng c tc ghi

bng chp nh.4. Dao ng k ly mul loi dao ng k dng quan st dng v o cc

thng sca cc tn hiu tun hon trong di tn rng n GHz, di in p tmV n vi vn, c th ghi mt lc hai hoc nhiu tn hiu quan st. N cn


10/13



c sdng quan st cc qu trnh qu trong cc mch in t, trong ccth nghim vt l ht nhn, trong kthut vin thng, kthut o lng...

Nguyn l ca dao ng k ly mu da trn vic bin i ta thi gianca ph tn hiu kho st u(t) bng phng php iu chbin xung sau khuch i v ni rng tn hiu iu ch, tip theo li bin i trli tn hiu

ban u bnggii iu ch.5. Dao ng k c nh: gm dao ng k c nhtng tv dao ng k c

nhs: l loi dao ng k kho st cc loi tn hiu tc thi, tun hon chm,hay tn hiu ngn, tn hiu qu ...

i vi dao ng k c nhtng tth qu trnh nhtn hiu c thc hinbng ng phng tia in tc nh: trong ng phng ny tn hiu sc binthnh in tch v c lu trtrong mt khong thi gian nhat nh v sau c phc hi li.

i vi dao ng k in tc nh s th qu trnh nh tn hiu c thc

hin nhvic chuyn i tn hiu cn o thnh tn hiu sv lu gi trong bnh.

Di tn s ca dao ng k c nh c thn 150 MHz vi tc ghi n4000km/s. Di tn hiu thng chc mV n hng trm vn. C thghi hai tnhiu cng mt lc.

6. Dao ng k c trng l loi dao ng k kho st cc tn hiu v tuyntruyn hnh. N c ci t bdi pha cho php kho st bt k on no ca tnhiu truyn hnh vi n nh theo thi gian cao.

7. Dao ng k sl loi dao ng k c nhs. Nguyn l lm vic da trn

vic sho tn hiu kho st nhmt bchuyn i A/D. Cc mu c ghi vobnh, sau c bin trli thnh tng tcho cc mc ch hin th.

u im ca dao ng k sl c thnhcc dng sng mt cch thun tinnhvic lu trc thc hin vi tn hiu svi cc u im: c khnng nhcc gi trtc thi, thng tin lu trtrong thi gian di, vic xl thng tin ddng

8. Dao ng k c ci t P l loi dao ng k sthng minh mi chcnng ca dao ng k u do P iu khin. Nhc P m c thtng chnthang o, tng tnh gi trkhong thi gian v khong in p, tng cho ra

thng tin di dng sv kim tra chlm vic...14.4.6. ng dng ca dao ng l in ttrong o lng:

Trong kthut o lng ni ring v khoa hc kthut ni chung dao ng kin tc rt nhiu ng dng. Vic la chn loi dao ng k ph hp phthucvo chc nng v khnng o lng ca n nhkhong thi gian o, di tn s,

bin , di tn hiu, chnh xc vic o bin v thi gian ca tn hiu,khnng ghi nhv thhin tn hiu...

Sau y sln lt xt mt sng dng ca dao ng k:

a) ng dng quan st tn hiu:quan st dng ng cong phthucthi gian ca mt tn hiu (di dng in p) ta c tht tn hiu vo u voY ca dao ng k. t chng b trong, iu chnh tn s ca my pht


11/13



qut sao cho tn hiu ng yn trn mn hnh l c.Mt dao ng k hin i c thquan st tn hiu c hnh dng bt kv tn

sc thn 150 MHz. Mt sdao ng k c thnhtn hiu hoc chp li tnhiu theo mun.

Ch :in p t vo bn cc Y thng phi t mt gi trnht nh v

nhy ca ng phng tia in tthp nn thng tn hiu vo phi qua bkhuchi Y c hs khuch i iu chnh c.

b) ng dng dao ng k in to in p: o in p trc tin cna tn hiu in p chun Uchvo dao ng k (c sn trong dao ng k hoc

bng cch a in p chun tngoi vo dao ng k). Tip theo tin hnh quanst lch ca tia in t(so vi vch chun 0) ng vi in p chun tnhnhy Su:

Su= Uch / svch

Sau cho in p cn o vo knh Y. Quan st lch lY(vch) ca tia in t(so vi vch chun 0) ng vi in p ca tn hiu cn o stnh c in pca tn hiu cn o:

uYmax .2.SlU =

Hnh 14.9. ng dng dao ng k in to in p

nhy ca dao ng k Suc thc xc nh trn nm iu chnh nhy (V/DIV) ca dao ng k.

c)o tn sbng dao ng k: tn sca tn hiu nghin cu c thxc nhnu ta a tn hiu c tn scn o vo u vo Y ca dao ng k in t. Nuiu chnh tn hiu qut chun c tn sl bi sca tn stn hiu vo th ta

snhn c trn mn hunh quang mt schu kca tn hiu nghin cu. Lc tn sca tn hiu cn o c tnh:

xx

xt

N

Tf ==

1

vi: N schu kquan st c ; txkhong thi gian o c.

chnh xc ca php o c thtng ln nu php o tn sc thc hinbng phng php so snh tn scn o vi tn schun. Dao ng k lc vitcch l mt chth.

Ngoi ra cn c mt sphng php o tn sbng dao ng k gm: o tnstn hiu theo hnh Lisaju, o tn sca tn hiu chqut vng.


12/13



d) o gc pha bng dao ng k in t: o gc lch pha gia hai in p ctn sging nhau c thsdng dao ng k in t. Phng php o n ginv c sdng rng ri khi o th (chnh xc thp) sdng dao ng k 2tia hay dng hnh Lisaju.

o gc lch pha dng dao ng k hai tia: vi dao ng k hai tia ch

qut tuyn tnh ta c tho gc lch pha gia 2 tn hiu u1, u2 c tn snhnhau.Hai tn hiu u1, u2c t vo u vo Y ca chai knh:

=

=

)sin(

sin

22

11

tUu

tUu

m

m

trong l gc lch pha gia hai tn hiu l i lng cn o.iu chnh cho hai tn hiu trng nhau theo trc thi gian t v quan st cc tn

hiu u1, u2nhhnh 14.10:

Hnh 14.10.o gc lch pha dng dao ng k hai tia

o cc on thng ab, ac tng ng vi cc khong cch thi gian t v T.T ta tnh c gc lch pha cn o l:

00 360.360.

=

=ac

ab

T

t

Ngun sai sca php o ny l do sx dch trc honh; do vic o khongab, ac khng chnh xc v do nt (rng hay mnh) ca tia in t.

o gc lch pha sdng hnh Lisaju: in p u1c a n hai bn ccthng ng Y cn in p u2c t vo hai bn cc nm ngang X. Ta snhnc hnh Lisaju l mt hnh lip (ch lc y my pht qut phi c ngt ra).iu chnh cho tm ca hnh lip trng vi gc to (H.14.11), tm im ctca hnh lip vi trc honh v honh ln nht ca hnh lip.

Khi t = 0 hay t = / th in p t vo hai bn cc Y l u1= 0 cn in pt vo hai bn cc X l u2= Um2sin hoc u2= - Um2sin . on thng abca lip stlvi 2Um2.sin , cn ab th tlvi gi trcc i 2Um2(tngng vi lch nht ca tia in ttheo chiu nm ngang), suy ra gc lch pha

sl:


13/13


=

=B

A

ba

abarcsin

''arcsin

Theo phng php ny ta c tho c gc lch pha nhng khng bit cdu ca n. xc nh du ca gc pha ta dng phng php sau: t in p u2vo bn cc X ca dao ng k ng thi t ln cc iu khin ng phng tia

in tvi gc lch pha l 900. Khi phn trn ca lip thy sng hn th gc lchpha dng, cn khi phn di ca lp ssng hn th gc lch pha m.

Hnh 14.11. Xc nh gc lch pha sdng hnh Lisaju

Sai sca php o c tht ti 5 10%. Nguyn nhn ca sai sl do vicxc nh di cc on khng chnh xc, do rng ca tia in t, bindng ca hnh lip do cc sng hi bc cao, sai sgc ca cc bkhuch i ...o gc lch pha bng phng php b: nng cao chnh xc ta c ths

dng phng php b. Ni dung ca phng php nhsau: tn hiu u1c tvo hai bn cc Y cn tn hiu u2c t vo X nhng qua mt bquay phachun (H.14.12) thnh tn hiu u2qp, hai tn hiu ny bng nhau vbin nhngngc pha nhau.:

Hnh 14.12. So gc lch pha bng phng php b

iu chnh u2qpbn cc X (nhbquay pha chun) cho n khi gc lchpha ca u1v u2qpbng 0 hay 180

0, khi trn mn hnh ca dao ng k (chth

cn bng pha) sxut hin ng thng nm nging vbn phi so vi trc tung(nu gc lch pha l ) hoc vbn tri so vi trc tung (nu gc lch pha l180

0 - ). Gc lch pha cn o c c trn mt khc ca b quay pha

chun.

Documents

Chuong 14 - Do va ghi cac dai luong bien thien.pdf