Luong Toi Thieu

8/8/2019 Luong Toi Thieu

1/27

I HC QUC GIA THNH PH H CH MINHKHOA KINH T

TIU LUNTIU LUN::

SO SNH CHNH SCH TIN LNG TI THIU CASO SNH CHNH SCH TIN LNG TI THIU CAKHU VC KINH T TRONG NC V KHU VC CKHU VC KINH T TRONG NC V KHU VC C

VN U T NC NGOIVN U T NC NGOI

GVHD: ThS. Nguyn Tn Pht

Nhm Sinh Vin:

1. T Thanh ng K06403 0386

2. Th Hong H K06403 0390

3. L Hng H K06403 0391

4. Hong Th Thy Linh K06403 0408

5. Cao Th Thu Tho K06403 0434

6. Nguyn Th Thy K06403 0440

7. Hong Th Thanh Vn K06403 0468

Tp. H Ch Minh, ngy 20 thng 03 nm 2009


2/27

NHN XT CA GING VIN....................................................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

MC LC

LI M U

2


3/27

CHNG 1:C S L LUN V TIN LNG TI THIU

1.1 Mc sng ti thiu

1.2 Khi nin v lng ti thiu

1.3 Phn loi tin lng ti thiu1.4 C s t ra lng ti thiu

1.5 t trng ca lng ti thiu

1.6 Vai tr ca lng ti thiu

1.7 ngha ca lng ti thiu

CHNG 2: THC TRNG V LNG TI THIU TI VIT NAM

2.1 Tin lng ti thiu ti Vit Nam2.1.1 Mc ch lng ti thiu ti Vit Nam

2.1.2 Tnh hnh thay i lng ti thiu t nm 2000 n nay

2.1.3 Thc trng lng ti thiu ti Vit Nam

2.1.4 Nhng hn ch ca lng ti thiu ti Vit Nam hin nay

2.2 Tin lng ti thiu tc ng n cung v cu lao ng

2.2.1 Tc ng n cung lao ng

2.2.1.1 Thc trng cung lao ng ti Vit Nam

2.2.1.2 Tc ng ca lng ti thiu n ngun cung lao ng Vit Nam

2.2.2 Tc ng n cu lao ng

2.3 Nhng mt thun li v kh khn ca doanh nghip khi tng lng ti thiu

2.4 Quan im ca doanh nghip v vn tng lng ti thiu

CHNG 3: GII PHP NNG CAO VAI TR V CHC NNG

CA CHNH SCH TIN LNG TI THIU

KT LUN

Danh mc ti liu tham kho

3


4/27

LI M U

* Gii thiu ti:

Chng ta bit rng: Trong x hi, bt k lnh vc kinh t no, tin lng l mt

trong nhng yu t kh quan trng. Tin lng c hiu l gi c sc lao ng cacon ngi c o lng bng mt s tin c th. N c ngha thit yu i vi

ngi bn sc lao ng, v n xc nh tnh hnh vt cht ca ngi lao ng v

gia nh ca h. i vi ngi mua sc lao ng, tin lng cng c ngha khng

km, c quan h trc tip v tc ng nhn - qu n li nhun ca doanh nghip.

Cng vi s chuyn bin khng ngng ca nn kinh t Vit Nam, cc khu cng

nghip, cc ngnh ngh ngy cng thu ht nhiu ngi lao ng. Do , chnh sch

tin lng ang c mi ngi quan tm tch cc. Cng vi vic thay di cc chnh

sch kinh t x hi ph hp vi s pht trin ca t nc th Nh Nc ta cng c

cc thay i v Chnh sch tin lng ph hp vi tng thi k, ph hp vi cc quan

h lao ng trong nn kinh t th trng. Chnh sch tin lng c th hin 3 ni

dung ch yu l: tin lng ti thiu, h thng thang bng lng v c ch tr

lng.

Tin lng ti thiu c tnh ton da trn cc nhu cu ti thiu ca ngi lao

ng, n cng l mt trong nhng cng c bo v ngi lao ng. Bt k mt quc

gia no trn th gii mun tnh ton mc lng ti thiu cng phi da trn iu kin

kinh t-x hi ca nc mnh. Tin lng ti thiu cao hay thp u gy ra s thiu

ht hay d tha v lao ng.

Vi gi c cc mt hng ha ngy cng gia tng, liu mc lng ti thiu ca

Vit Nam hin nay c p ng c nhu cu ca ngi lao ng hay khng ?

chnh l cu hi kh cho c ngi lao ng ln cc c quan chc trch. Chnh schtin lng ny nh hng g ti cung- cu lao ng tai Vit Nam? Chnh sch tin

lng ti thiu ca khu vc trong nc v khu vc c vn u t nc ngoi c

nhng c im g khc nhau? Chng ta hy cng phn tch lm r hn mi quan

h gia tin lng ti thiu v thc t cung-cu lao ng; cng vi cc tc ng ca

n n nn kinh t th trng hin nay.

4


5/27

* i tng nghin cu:

- Chnh sch tin lng ti thiu ca 2 khu vc: khu vc trong nc & khu vc c

vn u t nc ngoi.

- Ngun cung lao ng ti Vit Nam trong giai on t 2000-2008.- Cu lao ng trong ngnh dt may ti TP.HCM giai on 2000-2008.

* Mc ch nghin cu:

Nghin cu v chnh sch tin lng ti thiu ca khu vc trong nc & khu

vc c vn u t nc ngoi v cung-cu lao ng ti Vit Nam gip chng ta

c th hiu r hn v tc dng ca cng c ny i vi th trng lao ng nc ta.

ng thi qua vic nghin cu s gip chng ta a ra cc gii php c th trong

thc tin Vit Nam.

* Phng php nghin cu:

Cn c vo ni dung ca ti, nhm nghin cu quyt nh chn nhng

phng php nghin cu kinh t sau thc hin :

- Phng php thc chng, chun tc.

- Phng php thng k kinh t: thu thp nhng con s, thng k c lin quan dn

nhng vn ny.- Phng php chuyn kho: tham kho cc l thuyt, cc bi vit, sch v c lin

quan n vn nghin cu.

- Kt hp suy lun logic v phn tch vn t nhng kin thc, s liu thng k thu

thp c.

5


6/27

CHNG 1:

C S L LUN V TIN LNG TI THIU

1.1. Mc sng ti thiu:

Mc sng ti thiu l ch s khi lng v cu trc tiu dng nhng hng havt cht quan trng nht v dch v cho mc sng thp nht c th chp nhn c,

m bo iu kin duy tr tnh trng th lc bnh thng ca con ngi.

Cu trc cho mc sng ti thiu c th hin:

+ Chi ph cho n ung.

+ Chi ph cho nhng hng ha tiu dng thit yu.

+ Chi ph cho cc dch v vn ha & x hi.

+ Chi ph cho thu.

+ Cc khon thanh ton bt buc khc.

1.2. Khi nim v lng ti thiu (LTT):

- LTT l s lng tin dng tr cho ngi lao ng lm nhng cng vic gin n

nht, cha qua o to ngh trong nhng iu kin hay mi trng lm vic bnh

thng x hi.

- LTT l mc lng thp nht c Nh nc quy nh chnh thc v ph thuc vomc chi ph ti thiu.

- LTT l mc lng c quy nh trn c s cung- cu lao ng, kh nng kinh t

v ch s gi sinh hot theo tng thi k.

- LTT cn phi c xem xt thng k, v mc LTT khng c thp hn mc

sng ti thiu.

1.3. Phn loi tin lng ti thiu:

Cn c vo phm vi p dng, tin LTT c phn lm 3 loi:

+ Tin lng ti thiu chung.

+ Tin lng ti thiu ngnh.

+ Tin lng ti thiu vng.

1.4. C s t ra lng ti thiu:

- Da vo nhu cu ngi lao ng v gia nh ca h.

- Mc lng trung bnh t c.- Mc tin lng thc t ca lao ng khng c trnh tay ngh.

6


7/27

- Kh nng ca nn kinh t quc dn.

- Kinh nghim th gii.

1.5. t trng ca lng ti thiu:

- Tng ng vi trnh lao ng gin n nht.- Tng ng vi cng lao ng nh nht.

- Tng ng vi mi trng & iu kin lm vic bnh thng.

- Nhu cu tiu dng mc ti thiu.

- Ph hp vi lng hng ha tiu dng ch yu vng c mc gi trung bnh ca

t nc.

1.6. Vai tr ca lng ti thiu:

Vic quy nh mc LTT c ngha c bit quan trng khng ch i vi cc

n v s dng lao ng m cn i vi ngi lao ng.

- LTT l s bo m c tnh php l ca Nh nc i vi ngi lao ng trong mi

ngnh ngh, khu vc c tn ti quan h lao ng. Tin LTT bo m i sng cho

ngi lao ng, ph hp vi kh nng ca nn kinh t.

- L cng c iu tit ca Nh nc trn phm vi ton x hi v trong tng c s

kinh t nhm :

+ Loi b s bc lt c th xy ra i vi ngi lm cng n lng trc sc

p ca th trng.

+ Bo v sc mua cho cc mc tin lng trc s gia tng ca lm pht v cc

yu t kinh t khc.

+ Loi b s cnh tranh khng cng bng ca th trng lao ng.

+ m bo s tr lng tng ng cho nhng cng vic tng ng, tin

LTT mt mc no l s iu ha tin lng trong cc nhm ngi lao ngm tin lng khng c tnh ng mc.

- Thit lp mi quan h rng buc kinh t trong lnh vc s dng lao ng, tng

cng trch nhim ca cc bn trong qun l v s dng lao ng.

7


8/27

1.7. ngha ca lng ti thiu:

- L nn tng ca chnh sch tin lng, l cng c n nh x hi trn c s m

bo n nh i sng ngi lao ng.

- L cng c iu tit nhu nhp gia cc tng lp dn c, nht l gia ngi lao ngv ngi s dng lao ng.

- L cn c xc nh mc lng bc trn v cc loi mc lng khc.

- m bo cho ngi lao ng lm nhng cng vic gin n nht cng c th b

p c sc lao ng v dnh mt phn nui con v bo him tui gi.

- L c s php l m bo i sng ngi lao ng.

8


9/27

CHNG 2:

THC TRNG V LNG TI THIU TI VIT NAM

2.1. Tin lng ti thiu ti Vit Nam:

2.1.1. Mc ch LTT ti Vit Nam:- LTT c nh ra nhm bo v nhng ngi lao ng yu th, nhng lao ng lm

vic khng qua o to. Ngoi ra, LTT n nh i sng cho ngi lao ng, m

bo sc mua ca tin lng trong iu kin cc mc gi khc nhau cho mt lng

hng ha, iu ny m bo c mc sng ti thiu.

- Tng cc khon phc li x hi: Vit Nam tr cp, lng hu, Bo him x hi

u c tnh da trn mc LTT.

Mc lng = Mc LTT * H s lng

Mc ph cp = Mc LTT * H s ph cp

- iu tit cung cu lao ng: khuyn khch s dng ti ch. LTT thp nhng a

phng km pht trin s gip a phng thu ht nhiu vn u t ca doanh

nghip, to ra nhiu vic lm cho a phng hn, gim sc p v lao ng ti cc

khu vc trung tm.

- Mc ch khc: Khi Vit Nam l thnh vin ca WTO th tin lng khng thp t m phi thay i theo nh hng th trng, LTT phi c hnh thnh trn

c s cung cu lao ng, mc sng, gi c

2.1.2. Tnh hnh thay i LTT t nm 2000 n nay:

n v: nghn ng

Thi im

p dng

1/1/00 1/1/01 1/1/03 1/1/05 1/1/06 1/1/07 1/1/08

Mc lng

ti thiu

180 210 290 350 450 540 650

(Bng 1)

Nhn vo bng lng trn ta thy LTT c iu chnh qua cc nm. Tuy

nhin, mc tng khng ng k v c phn lc hu so vi lng thc t. LTT

khng tng theo kp vi tc tng gi c sinh hot, lm pht Vic iu chnh

LTT tng thm vi mc ch l tng thm tin ng BHXH, BHYT. Trong thc t thu ht c lao ng th cc doanh nghip u tr lng cao hn LTT.

9


10/27

T nm 2003-2007, tuy qua bn ln iu chnh mc LTT, tin LTT tng t

290 nghn ng/thng ln 540 nghn ng/thng. Tin lng, thu nhp ca ngi lao

ng trong cc doanh nghip tip tc n nh v tng ln. Theo s liu iu tra ca

1000 doanh nghip v 10.000 lao ng thuc 12 tnh, thnh ph trc thuc Trung

ng v s liu tng hp ca cc Tp on kinh t, th tin lng bnh qun ca

ngi lao ng trong nm 2007 t khong 2,2 triu ng/thng, tng t 8% n

10% so vi nm 2006, trong tin lng bnh qun trong cng ty nh nc t 2,6

triu ng/thng, tng 11% so vi nm 2006. Ring cc Tp on kinh t t 3,95

triu ng/thng, tng 15% so vi nm 2006 Tin lng thp nht bnh qun thc

tr ca cc doanh nghip nm 2007 u cao hn so vi quy nh ca Nh nc,

khong 1,05 triu ng/thng, tng 6% so vi nm 2006.C th ni, mc LTT chung hin cn thp v ph thuc vo kh nng ca ngn

sch Nh nc, cha theo kp mc sng dn c v quan h cung cu lao ng trn th

trng. Quan h lng ti thiu trung bnh ti a cn bnh qun, lm cho mc

lng ca ngi hng t ngn sch Nh nc cng thp, khng thu ht c ngi

gii vo cng chc.

Vi mt ln iu chnh LTT trong khi hnh chnh s nghip (1,5 triu lao

ng) l tng thm gnh nng ngn sch. Trong t iu chnh nm 2003 t 290

nghn ng/thng ln 350 nghn ng/thng nm 2005 gy nn tn tht cho ngn

sch l 7000 t ng. Cn trong t iu chnh t 350 triu ng/thng ln 450 triu

ng/thng th phi mt n 30.000 t ng t ngn sch. Bn cnh , thang bng

lng quy nh hin nay i vi cng ty Nh nc ch yu tnh ng, hng

BHXH, BHYT ch cha theo c ch th trng.

i vi nhiu doanh nghip ngoi Nh nc, doanh nghip c vn u t ncngoi t xy dng thang lng, bng lng bng cch ko di s bc lng v thu

hp khong cch gia cc bc lng, xy dng cc mc lng thp k kt hp

ng lao ng, nhm gim bt thu thu nhp, BHXH, BHYT gy thit hi cho ngi

lao ng.

Nhng mc LTT chung thp, cha t mc tiu m bo nhu cu sng ti thiu

ca ngi lao ng. Vic iu chnh mc LTT p dng i vi khu vc doanh

nghip cha theo nguyn tc ca th trng, c bn vn ph thuc vo kh nng ca

10


11/27

ngn sch Nh nc. iu chnh lng cn c s phn bit theo loi hnh doanh

nghip to ra s chnh lch, khng bnh ng. H thng thang lng, bng lng

ca cng ty Nh nc cha tr thnh thc o gi tr trong phn phi tin lng m

ch l c s ng BHXH, cha l thc o gi tr tr lng cho ngi lao ng

ca doanh nghip. Hin mi ch c 30% ngoi nh nc ng k thang lng, bng

lng theo quy nh, nhiu doanh nghip ch ng k kiu i ph hoc xy dng

thang, bng lng cha ng theo nguyn tc ca Nh nc, ko di s bc lng,

khong cch bc lng qu thp. loi hnh doanh nghip ny nht l doanh nghip

da giy, dt may, ch bin vn cn hin tng nhiu doanh nghip p mc tin cng

ca ngi lao ng. Thm ch, nhiu doanh nghip cn li dng chia thu nhp ca

ngi lao ng thnh ph cp, tr cp, tin thng trn ng BHXH, khng mbo cc quyn li ca ngi lao ng

Tuy nhin, iu ny cn ph thuc nhiu vo ngn sch hin c ca cc doanh

nghip, nht l doanh nghip ngnh dt may. V vic tng LTT hin nay ca nh

nc ch yu da vo cc chnh sch t a ra ch khng tham kho kin ca cc

doanh nghip, e rng c cng ch l hnh thc m thi.

2.1.3. Thc trng lng ti thiu ti Vit Nam:

- Chnh ph quy nh doanh nghip khng c dng mc LTT tr cng cho

nhng ngi qua hc ngh ngn hn m phi tr cao hn t nht 7% so vi LTT.

Mc LTT ch c ngha l cn c ng BHXH, cn c tnh mc lng , ph

cp ch khng phi l mc thu nhp ca ngi lao ng v ch l cng c iu tit

phn phi thnh qu lao ng gia ngi s dng lao ng v ngi lao ng.

- T nm 2003-2007, LTT c iu chnh bn ln, bnh qun tng 38.2%/nm.

Trong khi gi tiu dng tng bnh qun 6.8%/nm, GDP bnh qun tng 7.96%/nm,tin cng bnh qun tng 10%/nm. Vit Nam hin c khong 9,5 triu lao ng lm

vic trong cc doanh nghip, trong trn 1,5 triu ngi lm vic ti cc doanh

nghip FDI. D kin n nm 2012, Vit Nam s thng nht mc LTT gia cc

doanh nghip ni chung. Cn hin nay, LTT trong cc doanh nghip vn cn chnh

nhau.

+ LTT cc doanh nghip trong nc (khi hnh chnh s nghip): cha phn

vng

11


12/27

+ LTT cc doanh nghip FDI phn chia thnh 3 vng ln vi 3 mc khc nhau:

Vng 1: Cc qun thuc H Ni v TP.H Ch Minh.

Vng 2: Cc huyn thuc H Ni v TP.H Ch Minh; cc qun thuc

Hi Phng; H Long (Qung Ninh); TP Bin Ha (ng Nai); TP Vng Tu (B Ra Vng Tu); th x Th Du Mt, huyn Thun An, D An, Bn Ct, Tn Uyn

(Bnh Dng).

Vng 3: Cc a bn cn li.

- Chnh lch LTT gia cc vng ny l 10%. Mc ch ca cng vic phn vng

LTT thu ht vn u t nc ngoi. Doanh nghip ngoi quc doanh c tc

tng tin lng cha xng ng vi tc tng li nhun v nng sut lao ng.

Nhng nhn chung hin ti mc lng doanh nghip tr cho ngi lao ng cao hn

nhiu so vi LTT.

- T nm 2000 n nay, mc LTT c nhiu ln iu chnh, c th ta c xem xt

qua bng s liu sau y:

Nm Mc lng ti thiu doanh nghip trong nc

2000 180.000 /thng

2001 210.000 /thng2003 290.000 /thng

2005 350.000 /thng

2006 360.000 /thng

2007 450.000 /thng

2008 540.000-580.000-620.000 /thng

01/01/2009 650.000-690.000-740.000-800.000 /thng- Theo Ngh nh 111/2008 NCP ca Chnh ph v quy nh mc LTT vng p

dng i vi cc loi hnh doanh nghip, c thc hin t 01/01/2009 th mc LTT

s l:

+ Doanh nghip trong nc:

Vng 1: 800.000 /thng

Vng 2: 740.000 /thng

Vng 3: 690.000 /thng

Vng 4: 650.000 /thng

+ Doanh nghip FDI v doanh nghip ngoi quc doanh:

Vng 1: 1.200.000 /thng Vng 2: 1.080.000 /thng

12


13/27

Vng 3: 950.000 /thng Vng 4: 920.000 /thng

- V phn vng:

+ Vng 1: nh trc y, b sung thm TP H ng (H Ni)

+ Vng 2: nh trc y, b sung thm TP Nng, mt s huyn mi ca HNi v mt s qun, huyn thuc Thnh ph trc thuc Trung ng c iu kin

kinh t pht trin.

+ Vng 3: Cc thnh ph trc thuc tnh, mt s a bn c kinh t, x hi v

th trng lao ng pht trin.

+ Vng 4: Gm cc a bn cn li.

- Nh vy so vi mc lng nm 2008 (540.000 /thng) ta thy mc LTT nm

2009 ca cc doanh nghip trong nc tng trung bnh 25%, doanh nghip FDI tng20%. S d mc LTT ca doanh nghip FDI tng chm hn l v tin ti mc tiu

thng nht mc LTT nm 2012.

- LTT Vit Nam vn c Chnh ph duy tri mc thp nhm thu ht to mi

trng cnh tranh i vi u t nc ngoi.

* Tham kho LTT ti mt s nc trn th gii:

- LTT cc nc trn th gii c chia thnh cc nhm:

+ 20% nc c LTT thp nht (c Vit Nam): di 57$/thng.

+ 20% nc c LTT cao: khong 1185$/thng.

- Lng trung bnh trn th gii l 213$/thng.

LTT ti Vit Nam c lin tc iu chnh tng nhng vn thp hn so vi th

gii rt nhiu. Do , LTT ti Vit Nam trong cc nm qua thc t vn cha th m

bo c mc sng ti thiu nh ngha ca n.

2.1.4. Nhng hn ch ca lng ti thiu ti Vit Nam hin nay:- Phng php xc nh LTT ti Vit Nam vn cha c c s thc tin khng mang

tnh khoa hc. N c xc nh da trn tiu ch bnh qun ha cc yu t gi c,

nhu cu, trnh , kh nng, Do , khng th no ly mc LTT lm mc thc

o mc m bo i sng ca ngi lao ng.

- Nn kinh t Vit Nam hng nm vn c tc tng trng kh cao, gi c hng ha

tiu dng cng tng, nhng mc lng c iu chnh khng ph hp vi gi c

hng ha tiu dng.

13


14/27

- Mc LTT ti Vit Nam ch khong 10-20% lng trung bnh, trong khi cc nc

trn th gii c mc LTT trong khong 30-50% lng trung bnh.

- LTT ti Vit Nam b rng buc qu nhiu vi h thng an sinh x hi. Nu nh

cc nc khc, LTT thng gn vi yu t lm pht, thng c iu chnh kp

thi da trn nhng thay i v gi c sinh hot, th ti Vit Nam, LTT cn l c s

iu chnh lng hu, tr cp, BHXH

- Mc bao ph ca tin LTT rt thp. Theo thng k th Vit Nam c khong 9,5

triu ngi lao ng lm cng n lng, chim khong 20% lao ng x hi. Tuy

nhin, LTT ch p dng cho cc lao ng lm vic trong khu vc Nh nc v cc

doanh nghip c vn u t nc ngoi.

2.2. Tin lng ti thiu tc ng n cung v cu lao ng:2.2.1. Tc ng n cung lao ng:

2.2.1.1. Thc trng cung lao ng ti Vit Nam:

- Hin ti Vit Nam ang c mt ngun lao ng rt di do nhng li thiu trm

trng v cht lng. Lao ng Vit Nam c nh gi kho lo, thng minh, sng

to, tip thu nhanh nhng k thut v cng ngh c chuyn giao t bn ngoi

nhng li thiu tnh chuyn nghip. Nng sut lao ng km t 2 n 15 ln so vi

cc nc trong khu vc.

- Vit Nam c khong 47,6 triu lao ng nhng hu ht u thiu tay ngh. Theo

thng k c khong 70% lao ng cha qua o to. l mt trong nhng kh

khn v nhn lc khi Vit Nam ang trong qu trnh hi nhp quc t. Thc t cho

thy trong cc khu cng nghip hin nay, nht l cc doanh nghip c vn u t

nc ngoi, lao ng Vit Nam ang phi nhng nhng v tr c thu nhp cao cho

ngi nc ngoi.- Hin nay mt trong nhng th mnh ca Vit Nam v ngun nhn lc l gi nhn

cng r, song thc t ny li xut pht t s hn ch v trnh tay ngh ca ngi

lao ng. Gnh nng gii quyt vic lm ang t nng ln vai cc c quan chc

nng xut pht t s d tha lao ng gin n khng c tay ngh hoc tay ngh qu

thp khng ph hp nhu cu ca th trng lao ng.

- Trc y s lao ng trong khu vc nng thn chim a s, nhng s lao ng

ny gim mnh trong nhiu nm gn y; lc lng lao ng khu vc nng

14


15/27

nghip s b sung v lm tng ngun lao ng ph thng cho ngnh cng nghip,

nht l nhng ngnh s dng nhiu lao ng nh ch bin, dt may. S chuyn

dch lao ng ny c xem l mt xu hng tch cc trong qu trnh cng nghip

ha hin i ha Vit Nam.

- Tnh trng thiu ht nhn lc nm 2008, cho thy vic thiu ht nhn lc khng ch

tp trung cc cp qun l, lnh o m cn cc cp chuyn vin. Theo d bo ca

cc cng ty t vn ngun nhn lc, trong nm 2009 th trng lao ng s tip tc

thiu ht i ng qun l. Tnh trng thiu ht nhn lc cng vi s u t, m rng

doanh nghip trong thi gian ti s khin th trng lao ng tip tc cng thng.

- Vo qu 2/2008 ch s cung lao ng tng 6%, y l mc tng kh thp. Cc

ngnh ngh ngun cung lao ng kh cao trn th trng l bn hng, k thut ngdng, k ton / ti chnh, hnh chnh / th k.

- Nhn chung, ngun lao ng nc ta c chnh sch o to hp l s l mt ngun

ti nguyn v gi. Ngun lao ng l mt u vo quan trng cho tt c cc ngnh

ngh, lao ng c cht lng s gp phn thc y sn xut kinh doanh tng trng

cao. Do , ci thin cht lng ngun lao ng, B L-TBXH ra mc tiu

a t l lao ng qua o to ln 40%, trong 26% qua o to ngh vi

quy m tuyn sinh khong 1,5 triu ngi vo nm 2010. ng thi s xy dng cc

trung tm dy ngh vi quy m v cht lng ngang bng khu vc v th gii.

2.2.1.2. Tc ng ca lng ti thiu n ngun cung lao ng Vit Nam:

- Theo l trnh tng LTT tnh t nm 2000 n nay, nc ta tri qua 7 ln tng

LTT, ng v Nh nc a ra cc chnh sch v LTT, ban hnh h thng lng

mi. Nhng vi mc LTT hin nay, hu nh kh p ng c cuc sng cho ngi

dn. S d h thng lng c mc iu chnh lng lin tc nh vy l n b vo strt gi lng, nhm m bo cho thu nhp ca ngi lao ng theo kp vi sc

tng gi chng mt ca cc loi hng ha tiu dng.

- Ngoi ra, mc LTT cha thng nht gia cc khu vc to ra mu thun v cha

theo nguyn tc bnh ng trong kinh t th trng. Mc LTT thp cha phn nh

c s chnh lch v gi c sinh hot, ch tiu, mc sng dn c gia cc vng.

- Thc t cho thy, mc lng m ngun lao ng nhn lc cha p ng cho i

sng ca h. Mc lng ny hu nh khng da trn s tha thun gia ngi s

15


16/27

dng lao ng v ngi lao ng, m n bm st vo mc LTT. Nh th l khng

hp l. Vic khng ch mc lng trong doanh nghip nc ngoi, quy nh v

thang bng lng th hin s lc hu, nht l Vit Nam khi gia nhp vo WTO.

- Trn l thuyt, LTT nh hng bt li n vic lm, c bit l nhm ngi lao

ng c thu nhp thp. Nhng khng nh ny khng ph hp vi thc t Vit

Nam. nc ta, mc d LTT rt thp nhng ngi lao ng vn phi lm vic

duy tr cuc sng ca h. LTT cc nc pht trin khong t 30%-50% lng

trung bnh, ti Vit Nam, mc LTT so vi lng trung bnh l rt lc hu so vi thc

t. Do xt v c bn mc LTT v ngun cung lao ng khng nh hng nhiu

n nhau.

- Ti cc nc pht trin trn th gii, ngi dn c hng cc ch u i, ccngun tr cp khi tht nghip hoc mc lng qu thp, h thng an sinh rt pht

trin. Do khi mc LTT qu thp, h c th ngh vic nh, cuc sng b nh hng

tng i cao. H thng an sinh ti Vit Nam hu nh khng m bo c cuc

sng ca ngi dn, cha c chnh sch tr cp tht nghip. Do vy, d bit mc

lng kh thp nhng ngun lao ng tm vic vn khng ngng gia tng.

Tm li, cng c LTT nc ta hu nh khng nh hng ti cung lao ng,

ngi lao ng lm vic duy tr cuc sng ca h, h t khi quan tm ti mc LTT

l bao nhiu, cch tnh lng ra sao. LTT nc ta ch l cng c kim sot thu nhp,

tnh bng lng ca doanh nghip nc ngoi v cc c quan nh nc, lc lng v

trang, t chc chnh tr

2.2.2. Tc ng n cu lao ng:

Mi quan h gia tin lng v cu lao ng trong di hn i vi nhng ngnh c

sn phm ch yu phc v xut khu:Lao ng l mt b phn cu thnh ca th trng yu t sn xut. Mt cch

tng qut, trong di hn vic tng gi tin cng s dn n gim lng cu v lao

ng sn xut mt mc sn xut nht nh. Nhn chung, iu ny c th c

gii thch nh sau:

- Khi tin cng lao ng tng, ngha l chi ph bin tng, dn n sn lng sn xut

ra gim ng k, khng trnh khi gim li nhun (chng minh bng hnh v) gi

bn s tng ln.

16


17/27

- Trong iu kin kinh doanh trong mi trng cnh tranh, khi gi tng th lng cu

i vi sn phm trong di hn s gim kt qu tt yu l cu lao ng cng s

gim. V cu v lao ng khng phi l cu trc tip m l cu dn xut (cu th

sinh), n c sinh ra t cu v sn lng ca sn phm.- Trong tng trng hp c th ta c:

* Trng hp 1:

Hnh 1:

ng cu i vi sn lng ca mt hng sn xut co dn nhiu, ngha l mt

s thay i trong gi s lm lng cu i vi sn lng gim ng k. Trong trng

hp ny, chng ta gi s th trng l cnh tranh hon ho, doanh nghip i din

vi ng cu nm ngang DD, lc ny ta c doanh thu bin bng vi gi bn

(MR=P)

Trong hnh 1 ta thy, vi ng chi ph bin di hn LMC0 v ng doanh thu

bin MR th mc sn lng ti a ha li nhun (LMC0 = MR) l Q0. Khi chi ph

tng, chi ph bin di hn tng, LMC0 dch chuyn ln pha trn thnh LMC1. Lc

ny im giao nhau gia LMC1 v MR s xc nh mc sn lng ti a ha linhun mi l Q1. Doanh thu lc ny ch cn l din tch hnh ch nht OP0BQ1, lc

ny doanh thu gim, gi li khng th tng, cu v sn phm khng i nn kt qu

l cu v lao ng cng khng th tng c.

* Trng hp 2:

Hnh 2:

17

0

P0

A

Q1

Q0

Gi

Sn lng

R

LMC1 LMC0

MR = DD

Q0

Q1

Q2

0

P0

P1

R A

Gi

Sn lng

MR = DD

LMC0

LMC1

DD

MR


18/27

ng cu i vi sn lng ca mt hng sn xut t co dn hn, ngha l mt

s thay i trong gi s lm lng cu i vi sn lng gim khng ng k.

Trng hp ny chng ta c ng cu DD, ng doanh thu bin MR. Nhn vo

hnh 2 ta thy, vi cc gi nh nh trn, khi LMC 0 tng ln v dch chuyn thnh

LMC1, sn lng mi l Q2 (LMC1 = MR), gi bn tng ln P1cu sn phm gim

cu v lao ng gim. Ta thy rng, mc gim sn lng t hn hn Q0Q2 < Q0Q1

Nhn xt: khi ng cu i vi sn lng ca mt ngnh sn xut cng co dn

th lng cu s cng gim i khi gi tng (do chi ph bin tng). C th suy ra rng,

y l ng cu i vi cc sn phm ca ngnh c tnh cnh tranh cao, hoc c

nhiu sn phm cnh tranh trn th trng. iu ny l hp l i vi ngnh dt may

nc ta, mt ngnh c th trng sn xut ch yu phc v xut khu v tn dng

li th v ngun lao ng di do trong nc.

Hai nguyn nhn chnh lm cu lao ng trong ngnh dt may gim mnh khi

tin LTT tng:

+ Ngnh dt may nc ta ch yu phc v cho xut khu. c th ca sn phm

xut khu trn th trng quc t l c tnh cnh tranh cao v s am hiu v th

trng ca ngi dn nc nhp khu rt ln. Ngoi ra, hng ha nc ta cn phi

cnh tranh vi hng dt may ca nhiu nc khc nh Trung Quc, Thi Lan. Vvy, c th ni rng cu i vi sn phm dt may ca Vit Nam co dn nhiu (ng

ngha vi sn lng lm ti a ha li nhun gim nhiu hn). Do , nh hng ca

vic tng LTT, lm tng chi ph sn xut s nh hng rt ln n cu lao ng

doanh thu ca ngnh ny.

+ Vit Nam mt nc ang pht trin ngun cung lao ng di do cng vi vic

tr cng thp l mt li th ca cc ngnh thm dng lao ng, iu ny cng ng

vi ngnh dt may ca Vit Nam. Mt khi tin LTT tng, tng qu lng phi tr

18


19/27

cho ngi lao ng tng, trong khi c th ca ngnh l khng s dng nhiu

cng ngh cao nn khng th chuyn sang k thut dng vn nhiu hn. Kt qu l

doanh nghip buc phi gim cu lao ng do khng cn tn dng c li th tin

cng thp cng nh khng th nng cao mt cch nhanh chng nng sut lao ng.

Ta c bng bc, h s, mc lng trong ngnh dt may nm 2005:

Nhm 1: n gin

Bc I II III IV V VIH s 1.55 1.85 2.22 2.65 2.18 3.80

Mc lng 449,5 536,5 643,8 768,5 922,2 1102,0Nhm 2: Dt may

Bc I II III IV V VI

H s 1.67 2.01 2.42 2.9 3.49 4.2Mc lng 484,3 582,9 701,8 841,0 1012,1 1218,0

Nhm 3: Vn hnh

Bc I II III IV V VIH s 1.78 2.13 2.56 3.06 3.67 4.4

Mc lng 516,2 617,7 742,4 887,4 1064,3 1276,0

19


20/27


21/27

2.3. Nhng mt thun li v kh khn cho doanh nghip khi tng LTT:

2.3.1. Thun li:

- Th nht, ngi lao ng s yn tm hn khi c c ng lng n nh v ng

nhin khi kh nng nhy vic s t i rt nhiu. Nh vy, s c li cho doanhnghip trong vic o to li nhn cng lnh ngh.

- Th hai, trong khu vc doanh nghip, bc u quy nh mc LTT ph hp tnh

cht v kh nng ca tng loi hnh doanh nghip. Trong , i vi cng ty nh

nc, hnh thnh c ch p dng h s iu chnh tng thm so vi mc LTT chung,

to iu kin cho cc doanh nghip thc hin tnh ng, tnh chi ph tin lng

theo c ch th trng, gn tng tin lng vi tng nng sut lao ng, hiu qu sn

xut, kinh danh. i vi doanh nghip c vn u t nc ngoi, hnh thnh cmc LTT vng, bo m nhu cu ti thiu cho ngi lao ng v ph hp vi chnh

lch gi c sinh hot, chi tiu, mc sng dn c gia cc vng.

2.3.2. Kh khn:

- Doanh nghip l i tng chu nh hng trc tip t vic tng LTT, do khi

tng LTT lm tng chi ph u vo ca doanh nghip t 1.3% 1.7%. i vi

cc doanh nghip gia cng nh dt may, da giy, thy sn chi ph c th tng cao

hn, gy nhiu sc p ln cho doanh nghip.

- Tng LTT lm bin ph ca doanh nghip tng, nh vy s gy thm kh khn

trong cng tc d bo v hoch nh chin lc pht trin sn xut, c bit l trong

ngnh dt may, vn s dng nhiu lao ng v ph thuc nhiu vo cc n t

hng.

- Khi LTT tng dn n vic gia tng chi ph, nh vy khi lng n t hng tng

thay v thu thm nhn cng th doanh nghip c xu hng tng ca bo m snxut, n nh mc gi gi c kh nng cnh tranh trn th trng. Trn thc t,

nh cng mt s KCN mt phn cng t nguyn nhn ny nn s lm nh hng

n mi trng sn xut. c bit ngnh dt may vn c li th v nhn cng gi r,

tng LTT c th lm mt i th cnh tranh vn c. Nh vy, s gim i s hp dn

trong vic thu ht vn u t nc ngoi tai TP.HCM.

- LTT tng ng ngha vi chi ph ng bo him cho ngi lao ng tng. Hn na,

trc y doanh nghip lun c mt khon tin thng vo cui nm nhng khi tin

21


22/27

LTT tng th doanh nghip s dng khon tin ny b p cho khon chi ph tng

thm. Nh vy, qu thng ca doanh nghip b gim i s lm mt i s khuyn

khch i vi ngi lao ng.

2.4. Quan im ca doanh nghip v vn tng LTT:

Trc ht, LTT l mc lng tr cho lao ng gin n, khng qua o to. C

ngha l, mt thanh nin, khng hc hnh g, nu nhn vo doanh nghip lm mt

cng vic g th ch doanh nghip cng phi tr t nht bng LTT. iu ny c

phn cha hp l. Mt doanh nghip c nhiu loi cng vic khc nhau, trong c

nhng cng vic rt gin n, ngi lao ng sn sng nhn vi mc tin lng tha

thun, c th khng bng LTT. Nhng vi quy nh cng nhc ca php lut v

LTT, quyn tho thun gia ngi s dng lao ng v ngi lao ng khng cnc coi trng. T , doanh nghip s khng m rng cu i vi nhng doanh

nghip ny.

- Thc ra nu ch quy nh mc lng thc tr cho ngi lao ng khng c thp

hn mc LTT do Nh nc quy nh trong tng thi k th cng khng phi l mt

vn ln. iu cc doanh nghip ngi hn c l mc lng thc t tr cho ngi

lao ng c qua o to phi bng LTT nhn vi h s lng.

Vd: c th ca ngnh dt may l rt thiu nhn cng, o to mt th c

tay ngh phi qua rt nhiu khu, vi h s LTT l khong 1.67. H s ny nhn vi

540.000 ng/thng cng vi cc khon chi tr bo him cho mt ngi lao ng

trong giai on tp s Chi ph m doanh nghip phi b ra cho mt ngi mi vo

ngh l rt cao. Dn n cc doanh nghip dt may hin nay ch yu tn dng lao

ng hin c bng cch tng ca v gim i cu lao ng i vi nhng c nhn cha

c tay ngh hoc kinh nghim.- Doanh nghip phi xy dng bng h s lng hoc s dng bng h s lng

ban hnh i vi doanh nghip nh nc. C ngha l, khi LTT c iu chnh

tng, s c mt cuc tng lng ng lot v qu tin lng ca doanh nghip s

tng ln vi tc chng mt, bt chp doanh thu c tng ln c hay khng. Vi

quy nh ny s c khng t doanh nghip nh v va s kh tr vng nu LTT tng.

Bi l, nu gi li lao ng th khng th tin tr lng, nu gim lao ng th

ng ngha vi thu hp quy m v rt c th l gii th, ph sn.

22


23/27

- Doang nghip Vit Nam phn ln l doanh nghip va v nh, nu chng ta tnh

ton chi ly cho cuc sng ngi lao ng, cn ci ny, thiu ci kia a ra mt

mc LTT th cng kh c th p ng, v phi tnh n kh nng p ng ca doanh

nghip. Nu doanh nghip khng chu c s dn ti tnh trng qu ti, khng c

thu nhp, ko theo thu nhp thpV th, cn xc nh r, mc tiu ca vic tng

LTT l p ng c nhu cu ti sn xut lao ng gin n v mt phn ti sn

xut lao ng m rng.

23


24/27

CHNG 3:

GII PHP NNG CAO VAI TR V CHC NNG

CA CHNH SCH TIN LNG TI THIU

Nh trnh by, h thng tin lng Vit Nam ni chung v LTT ni ring

cn nhiu bt cp, c bit l LTT cha thc hin c y vai tr v chc nng

ca n, cn c nhng gii php ng b v hp l nhm gii quyt hi ha mi quan

h v li ch gia nh nc, doanh nghip v ngi lao ng.

* V pha Nh nc:

- Th nht, tip tc iu chnh mc LTT theo hng tip cn dn nhu cu mc sng

ti thiu ca ngi lao ng, c m bo cho s ngi n theo. Vic iu chnh tin

LTT chung s trn c s tng trng kinh t, kh nng chi tr ca doanh nghip, bin

ng ca ch s gi sinh hot v tng quan mc sng gia cc khu vc nng thn,

thnh th v cc tng lp dn c. Tch tin LTT chung v quy nh mc lng thp

nht cho khu vc hnh chnh nh nc, khu vc s nghip v khu vc sn xut kinh

doanh. Tng LTT c tnh n kh nng chi tr ca doanh nghip, c th tham kho

kin ca doanh nghip trc v sau khi tng LTT nm r tnh hnh doanh nghip

v nhng bin ng doanh nghip gp phi, c c ch iu chnh thch hp.- Th hai, xy dng l trnh thng nht mc LTT v c ch tin lng thng nht

cho cc loi hnh doanh nghip vo nm 2010, theo Lut Doanh Nghip thng nht,

c hiu lc t 7-2006.

- Th ba, xy dng c ch i thoi, thng lng, tha thun v tin lng, nht l

tin LTT doanh nghip v ngnh, tha thun gia doanh nghip v ngi lao ng

c mc lng hp l ph hp nguyn vng ca c hai bn.

- Th t, tng cng qun l Nh nc v tin lng, tin cng trong khu vc sn

xut kinh doanh theo hng tip tc hon thin khung php l. Xy dng lut TLTT,

lut vic lm; sp xp doanh nghip nh nc; thnh lp y ban cc bn v quan h

lao ng, ngnh v cp quc gia v thc hin chng trnh nh k gim st, v iu

chnh mc LTT.

- Th nm, c chnh sch h tr vi nhng ngnh c coi l chu nh hng nng

n nht khi LTT tng, nh ngnh dt may, h tr kinh ph xc tin v m rng th

trng xut khu. Vi nhng giai on qu kh khn, Nh nc c th linh ng c

24


25/27

nhng u i trong thi gian nht nh, nh b VAT vi nhng n hng y thc gia

cng, giao hon ton ph cng on (2%) cho cng on c s phc v ci thin,

chm lo i sng ngi lao ng.

* V pha doanh nghip:

- Doanh nghip cn phi c nhng chnh sch v bc i hp l, d tr kinh ph,

bin ph, cn i ngun thu n nh hot ng ca doanh nghip, trnh dn n

thua l v ph sn.

- Tng nng sut lao ng v gim chi ph kinh doanh vn l u tin hng u ca

doanh nghip. Cn nhng tnh ton chi tit, nng cao cht lng lao ng, trnh

lao ng.

- Doanh nghip cn c chnh sch gim bin ch v ct gim nhn cng mt cchhp l, ph hp quy m v nng lc sn xut ca doanh nghip. Vn ny cn

c xem xt v nh gi c th, chnh xc li- hi, v v lu di vic ct gim nhn

cng, gy tht nghip s gy nn nhng tc ng rt xu v mt kinh t-x hi.

- Mt s doanh nghip khi tng LTT iu chnh h s lng s thp v ct gim

cc ch khc ca ngi lao ng nh tin lm thm gi, tin lm vic ban m,

tin ph cp, ch bi dng bng hin vt vi lao ng lm vic trong mi trng

c hiTuy nhin, lm vy l vi phm php lut lao ng v vi phm o c kinh

doanh, y khng th coi l gii php ng n v lu di c.

* V pha ngi lao ng:

- Ngi lao ng cn tm hiu v bit r v doanh nghip mnh ang lm vic, v

vic TLTT cng nh Lut lao ng bo v quyn li ca bn thn v hi ha vi

li ch ca doanh nghip, chia s vi doanh nghip trong nhng khong thi gian kh

khn cng tn ti v pht trin.- Ngi lao ng cn ch ng hc hi, nng cao tay ngh, trnh , tip thu khoa

hc k thut mi hin i, lm giu vn kin thc cho bn thn cng nh doanh

nghip.

25


26/27

KT LUN

Nhn chung, LTT ti Vit Nam cn nhiu bt cp, cha theo kp mc lng

trung bnh ca cc nc trong khu vc, LTT cha ng vi ngha ca n, cha th

m bo cuc sng ti thiu ca ngi lao ng ph thng. Thc t ti Vit Nam,LTT khng tc ng nhiu n cung lao ng, LTT cao hay thp th ngun cung lao

ng khng c s chuyn bin nhiu. LTT ti Vit Nam khng phi l cng c bo

v ngi lao ng ph thng c trnh d thp.

Tuy nhin, Nh nc ta c nhng c gng c nhng chnh sch tin

lng cho ph hp vi tng thi k nhm mc tiu thng nht mc LTT vo nm

2012. Do , c Nh nc ln moi thnh phn kinh t cn phi n lc hn na t

mc tiu trong nhng nm ti, phn u LTT thc s tr thnh cng c bo v

ngi lao ng v iu tit cung- cu trn th trng lao ng. Vai tr h tr ca Nh

nc, s tc ng ca doanh nghip s gp phn gii quyt c nhng mu thun

v li ch gia cc bn mt cch hiu qu v tha ng.

26


27/27

DANH MC TI LIU THAM KHO

1. L Anh Cng & Nguyn Th Mai Hng dn xy dng thang bng lng v

quy ch tr lng theo ch tin lng mi NXB Lao ng x hi 2005.

2. GS.TS Nguyn Th Cnh Th trng lao ng TP HCM trong qu trnh chuyni nn kinh t v kt qu iu tra nhu cu doanh nghip v nhu cu lao ng- NXB

Thng k- 2001.

3. TSKH Phm c Chnh- Th trng lao ng C s l lun v thc tin Vit

Nam NXB Chnh tr quc gia H Ni- 2005.

4. Kinh t hc vi m Khoa Kinh T - NXB i hc Quc gia TP.H Ch Minh-

2004.

* Mt s website:

www.vneconomy.vn

www.vntrades.com.

www.vienkinhte.hochiminhcity.gov.vn

www.vnexpress.net

www.mof.com.vn

www.vietnamworks.com

www.doisongphapluat.com.vn
http://www.vneconomy.vn/http://www.vntrades.com/http://www.vienkinhte.hochiminhcity.gov.vn/http://www.vnexpress.net/http://www.mof.com.vn/http://www.vietnamworks.com/http://www.doisongphapluat.com.vn/http://www.vneconomy.vn/http://www.vntrades.com/http://www.vienkinhte.hochiminhcity.gov.vn/http://www.vnexpress.net/http://www.mof.com.vn/http://www.vietnamworks.com/http://www.doisongphapluat.com.vn/

Documents

Luong Toi Thieu