67
1 Chương 4 Lymu–Lượng t- Mã hóa Th.S Đặng Ngc Khoa Khoa Đin- ĐinT

Chuong 4 Lay Mau - Luong Tu - Ma Hoa

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Lay Mau - Luong Tu - Ma Hoa

Citation preview

  • 1Chng

    4 Ly mu Lng

    t

    - M ha

    Th.S

    ng

    Ngc

    KhoaKhoa in - in T

  • 2Nhc li

    Hu ht cc h thng thng tin ngy nay u ldng thng tin s.

    u im ca thng tin s: tin cy cao do ckh nng khi phc d liu, linh hot (lp trnhc), d dng lu tr,

    Bc quan trng u tin trong qu trnh thngtin s: l qu trnh bin i ngun tin tc thnhmt dng tng thch vi h thng thng tin s c th truyn i.

  • 3S h

    thng

    thng

    tin s

    bng

    gc (baseband)

    M

    haPhtiu chxungLy mu Lng

    t

    Gii

    iu ch/Tch

    sng

    Knh

    truyn

    ThuLc

    thngthp Gii m

    Dng

    xungChui bit

    nh

    dng

    nh

    dng

    Tin tc s.

    Tin tcvn bn.

    Tin tcanalog

    Tin tcvn bn

    Tin tcanalog

    Tin tcdng

    s.

    Ngun

    ch

  • 4nh

    dng

    tn

    hiu tng t

    chuyn mt tin tc dng tng t sang mt dng thch hp vi h thng thng tin s, cn thc hin cc bc nh sau: Ly mu (sampling) Lng t (quantization) M ha (Encoding) Truyn d liu di nn (baseband transmission)

  • 5Qu trnh ly mu

    Qu trnh ly mu

    Bt k tn hiu no cng c th phn tch thnhtng ca cc tn hiu dng sin do vy ta s btu vi vic nghin cu mt tn hiu sin n

  • 6Qu trnh ly mu (tt)

    V d qu trnh ly mu

  • 7Qu trnh ly mu (tt)

    Cho tn hiu c dng hnh sin x(t) = sin(2f0t) Tn hiu trn c ly mu vi tn s fs=1/Ts

    fs: tn s ly mu Ts: chu k ly mu

    Suy ra

    c gi l tn s tn hiu sau khi ly mu

    ( ) ( ) ( )

    =

    == n

    TTn

    ffnTfnxnTx ss

    ss0

    00 2sin2sin2sin

    sff0

  • 8Qu trnh ly mu (tt)

    Nu bt u ly mu ti thi m t = 0, chng tas c mu ti nhng thi im 0, Ts, 2Ts, 3Ts,

    =

    =

    =

    =

    0

    0

    0

    0

    2sin)(

    22sin)2(

    2sin)(

    02sin)0(

    TnTnTx

    TTTx

    TTTx

    Tx

    ss

    ss

    ss

    #

  • 9Qu trnh ly mu (tt)

    Tn s ly mu bao nhiu l ph hp?

    -1.1

    0

    -1.1

    0

    -1.1

    0

    Ts=T/10

    Ts=T/4

    Ts=3/4T

  • 10

    Qu trnh ly mu (tt)

    Cho hai tn hiu

    C hai tn hiu c ly mu tn s fs = 40Hz

    Hai tn hiu khc nhau nhng cho cng mt ktqu, nguyn nhn l tn s ly mu khng ph hp

    ( )( ) Hzfttx

    Hzfttx50)100cos(10)20cos(

    22

    11

    ====

    ( ) ( )( ) ( )

    =

    +=

    =

    =

    =

    2cos

    22cos

    40100cos

    2cos

    4020cos

    22

    11

    nnnnnxnTx

    nnnxnTx

    s

    s

  • 11

    Qu trnh ly mu (tt)

    Mt cch tng qut, cc tn hiu c tn s khcnhau kfs, s c tn hiu sau khi ly mu gingnhau

    ( ) ( ) ( )( ) ( ){ } ( )

    =

    +=+=

    ==

    nffn

    ffkn

    ffnxtkfftx

    nffnxtftx

    ss

    s

    ss

    s

    00202

    0101

    2cos22cos2cos

    2cos2cos

  • 12

    B ly mu l tng

    x Zero-orderhold hO

    (t)

    =

    =n

    )nTt()t(s

    xa

    (t) xS

    (t) xQ

    (t)

    Sample-and-Hold System

    -3T -2T -T 0 T 2T 3T 4T 5T

    xS

    (t)xa

    (t)

  • 13

    nh l ly mu

    c th biu din chnh xc tn hiu x(t) bi ccmu x(n) th Tn hiu x(t) phi c gii hn bng thng ngha l

    tn ti tn s cc i (fmax) Tn s ly mu fs 2fmax

    fs = 2fmax: tc Nyquist

    : tn s Nyquist

    Do vy tn hiu phi i qua b lc thng thp

    2sf

  • 14

    nh l ly mu (tt)

    Oversampling tn s ly mu cao hntc Nyquist

    Undersampling tn s ly mu thphn tc Nyquist

    Critical sampling tn s ly mu bngvi tc Nyquist

  • 15

    nh l ly mu (tt)

    Tn hiu thoi c bng thng 3.4KHz. Do vy trong in thoi s, tn s ly muthng c chn l 8KHz.

    Trong m nhc, tn hiu cht lng cao cbng thng 20KHz. Do vy, a CD nhcc lu vi tn s ly mu l 44.1KHz.

  • 16

    V d 4-1

    Mt ng dng m thanh c: Tn s ly mu: 44.1Khz Kch thc mu: 16 bits

    Tn hiu sau khi ly mu c lu vo aCD (700MB). Xc nh thi lng ti ac lu trong a.

  • 17

    Bi tp 4-1

    Cho tn hiu lin tc

    Xc nh x(n) vi fs = 5000Hz Xc nh fs tn hiu c ly mu ng Vi fs = 5KHz, tm x2(t) chng ph vi x1(t) sau khi

    ly mu

    ( ) ( ) ( ) ( )ttttx 12000cos106000sin52000cos31 ++=

  • 18

    Ph ca tn hiu ly muXXCC

    (j(j))

    N--

    NN

    11

    22/T/TS(jS(j))

    0 S-S

    SN-N-S

    nhnh

    hhngng

    ccaa

    chchngng

    phph

    SS

    > 2> 2

    NN

    SS

    = 2= 2

    NN

    SS

    < 2< 2

    NN

    PhPh

    ccaa

    ttnn

    hihiuu

    nguynnguyn

    ththyy

    PhPh

    ccaa

    hhmm

    llyy

    mmuu

    PhPh

    ccaa

    ttnn

    hihiuu

    sausau

    khikhi

    llyy

    mmuu

    XXSS

    (j(j))

  • 19

    Ph ca tn hiu ly mu

    Nhn xt: Ph ca tn hiu ly mu c dng lp tun

    hon ph ca tn hiu trc khi ly mu vcch nhau fs

    Ph ca tn hiu ly mu trn c th cto thnh t mt trong cc tn hiu c tn s f+ mfs

    Nu tn s ly mu khng tha nh l lymu s xy ra hin tng chng ph.

  • 20

    Hin tng

    aliasing (chng

    ph)

    Lc

    thng

    thp

    Tc

    Nyquist

    aliasing

  • 21

    Hin tng

    aliasing (chng

    ph)

  • 22

    Ly mu

    Min thi gian Min tn s)()()( txtxtxs = )()()( fXfXfX s =

    |)(| fX)(tx

    |)(| fX

    |)(| fX s)(txs

    )(tx

  • 23

    Bi tp 4-2

    Cho tn hiu lin tc

    Xc nh x(n) vi fs = 1.5KHz Xc nh fs tn hiu c ly mu ng Vi fs = 5KHz, tm xa(t) chng ph vi x(t) sau khi

    ly mu

    ( ) ( ) ( ) ( )ttttx 3000cos2000sin21000cos34 +++=

  • 24

    Khi phc tn hiu

    Nu tc ly mu ln hn tc Nyquist, cth khi phc li tn hiu gc bng mt b lcthng thp c tn s ct bng fm.

    Trong min thi gian, tn hiu khi phc s ltch chp ca cc mu ca tn hiu gc vihm sinc (sinc(t) = Sa(t)):

    ( )

    n s

    ss T

    nTtcnTx sin

  • 25

    Ph

    ca

    tn

    hiu ly mu (tt)

  • 26

    V d minh ha

    Tn hiu thoi

    Tn hiu phi thoi

  • 27

    V d minh ha

    Tn hiu sau b lc thp(SSB=Fs/4=11.025 kHz)

    Tn hiu ly mu

    Fs/4(new Fs=11.025 kHz)

    Tn hiu gc(Fs=44.1 kHz)

  • 28

    Qu trnh lng t

    Qu trnh lng t s biu din gi tr ly mubi B bit nh phn [b1, b2, , bB]

    QuantizerTn

    hiu ly muTn

    hiu lng

    t

    B bits/sample

    .

    .

    .

    B : s bit ca mt mu

    c

    2B

    mc lng

    t

    R : tm o ton thang ca b bin i ADC

    rng

    lng

    tBRQ 2=

  • 29

    Qu trnh lng t

    B bin i A/D lng cc c cc gi trlng t nm trong khong

    B bin i A/D n cc c cc gi tr lngt nm trong khong

    ( ) QRnxR Q 22

    ( ) QRnxQ 0

  • 30

    B lng t lng cc

  • 31

    B lng t n cc

  • 32

    Sai s trong lng t

  • 33

    Sai s trong lng t

    Sai s lng t e(nT) = xQ(nT) x(nT) Khi x nm gia hai mc lng t, ty theo x

    nm na trn hay na di ca khonglng t m s c lm trn ln hay xung

    Sai s lng t22QeQ

    12Qerms =

  • 34

    Bi tp 4-3

    Trong mt ng dng m thanh, tn hiuc ly mu tn s 44KHz. B ADC cR=10V. Xc nh s bit B sai s lng t hiu

    dng thp hn 40uV Xc nh sai s hiu dng tht s. Tnh tc bit theo bps

  • 35

    Bi tp 4-4

    Cho mt tn hiu hnh sin c tn s 1KHz v bin 1 volt, tn hiu ny c lymu vi tn s 8KHz. Tn hiu sau khi ly mu c a n b lng t lng cc, u, 3 bit, R = 2V. Xc nh chui bit sau khi lng t trong mt chu k?

  • 36

    V d minh ha

    tTs: chu

    k

    ly mu

    x(nTs

    ): gi

    tr

    cc

    muxq

    (nTs

    ): gi

    tr

    lng

    t

    Bin

    gii

    Mc lng

    t

    111 3.1867

    110 2.2762

    101 1.3657

    100 0.4552

    011 -0.4552

    010 -1.3657

    001 -2.2762

    000 -3.1867

    T

    mPCM 110 110 111 110 100 010 011 100 100 011Chui PCM

    amplitudex(t)

    01234567m7

    m6m5

    m4

    m3

    m2m1

    m0

  • 37

    B chuyn i D/A

    Qu trnh bin i D/A bao gm hai khichnh sau: B khi phc bc thang (Mch gi) B lc ng ra

    Hold circuit Post-filterya

    (t)yS

    (t)yQ

    [n]

  • 38

    B chuyn i D/A

    Tn hiu trc khi a vo b khi phc bcthang phi c bin i t gi tr nh phnsang gi tr ri rc.

    M ha n cc

    M ha lng cc

    ( ) ( )BBQ bbbRny +++= 2...22 2211

    ( )

    +++= 212...22 22

    11

    BBQ bbbRny

  • 39

    Bi tp 4-5

    Sau khi lng t mt chui cc mu bngb lng t 3 bit c R=2V ta c chuibit sau y

    Xc nh gi tr cc mu khi s dng Lng t n cc Lng t lng cc

  • 40

    B chuyn i D/A

    B khi phc bc thang s cho ra tn hiutng t nhng cha phng do c thnhphn cao tn

    t

    Ys

    (t)

  • 41

    B chuyn i D/A

    So snh p ng tn s ca b lc ltng v b khi phc bc thang

    B

    lc l tngT

    -2/T -/T 0 /T 2/T

    B

    khi

    phc bc

    thang

  • 42

    B chuyn i D/A

    B lc post-filter c tc dng b phnchnh lch gia hai b khi phc. png tn s ca b lc post-filter nh sau

    -/T 0 /T

    1

    |Hr~(j)|

  • 43

    B chuyn i D/A

  • 44

    Lng

    t

    ha

    u v khng u

    Lng t ha u: Khng c thng tin thng k bin v c tnh tng quan ca

    tn hiu vo. Khng s dng nhng c tnh lin quan n ngi dng. Thch ng vi nhng bin thin nh ca tn hiu v khng cn

    tinh chnh cc thng s u vo. D thc hin ng dng trong x l tn hiu, ha v iu khin qu trnh

    Lng t ha khng u: S dng thng tin thng k ca tn hiu vo tinh chnh cc

    thng s ca b lng t Cho t s SNR tt hn lng t ha u vi cng s mc

    lng t. Cc khong lng t c chia khng u v bin trong ding ca b lng t nhng c t s SNR bng nhau.

    ng dng ch yu trong tn hiu ting ni.

  • 45

    Lng t ha khng u

    c thc hin bng cch nn tn hiu trc khi lngt ha u.

    my thu, phi din ra qu trnh ngc li, gi l gintn hiu, trnh mo dng tn hiu thu.

    Nn

    (compress) Lng

    t

    Knh

    truynGin

    (expanding)

    My

    pht My

    thu

    )(ty)(tx )( ty )( tx

    x

    )(xCy = x

    y

  • 46

    Thng

    k

    bin

    tn

    hiu ting

    ni

    i vi ting ni, cc tn hiu nh thng xut hinnhiu hn cc tn hiu ln.

    Nu dng lng t ha u s dn n t s thpi vi cc tn hiu b v cao i vi cc tn hiu ln.

    iu chnh khong cch lng t s ci thin t s SNR trn ton di ng ca tn hiu.

    0.0

    1.0

    0.5

    1.0 2.0 3.0Bin

    chuNn ha ca

    tn

    hiu ting

    ni

    H

    m

    m

    t

    x

    c

    s

    u

    t

    qNS

    qNS

  • 47

    Lng t ha u i vi tn hiu m thanh

    Vi cc tn hiu c m lng ln hay nh, cng sut nhiu lng t u c gi tr nh nhau.

    Nh vy SQNR (Signal to Quantization Noise Ratio) s c gi tr nh i vi cc tn hiu m lng nh v ngc li i vi cc tn hiu m lng ln.

    Cn ci thin t s SQNR cho cc tn hiu nh.

  • 48

    Lng t ha u i vi tn hiu m thanh

    Cn xc nh di bin thin ca cng sut tn hiu vo sao cho trong khong , t s SQNR l chp nhn c i vi ngi s dng.

    000

    111

    001

    volts

    OK

    qu ln vi cc m thanh nh

    qu nh vi cc m thanh ln

  • 49

    Di ng ca tn hiu

    nh ngha: l t s cng sut ti a ca tn hiu so vi cng sut ti thiu ca tn hiu sao cho t s SQNR l chp nhn c.

    T s SQNR ph thuc cng sut tn hiu, v cng sut nhiu lng t l khng i v bng 2/12.

    Vi tn hiu sin c lng t ha u bng n bit th:

    SQNR

    6n

    + 1.8 (dB) Cng thc ny cng gn ng i vi tn hiu

    m thanh.

  • 50

    V d v di ng ca tn hiu

    Nu SQNR ti thiu chp nhn c l 30dB, hy tnh di ng ca tn hiu sin lng t ha u 8 bit?

    Gii:Dy = (6n

    + 1.8)

    30 = 6x8 + 1.8

    30 =

    = 19.8 dBGi tr ny qu nh i vi tn hiu thoi.

    Bi tp: lm li v d trn vi nu dng 12 bit lng t u.

  • 51

    Lng t ha khng ng u

    tng t s SQNR i vi cc tn hiu c m lng nh, cn gim sai s lng t bng cch tng s mc lng t.

    x(t)

    t001111

  • 52

    V d minh ha

    Lng t ha u

    1-bit Q.

    2-bits Q.

    3-bits Q.

    4-bits Q.

    Lng t ha khng u

    1-bit Q.

    2-bits Q.

    3-bits Q.

    4-bits Q.

  • 53

    Truyn tn hiu di nn (baseband)

    truyn tin tc qua knh truyn vt l, cc t m PCM (codewords) c chuyn thnh cc dng xung (waveforms).

    Mi xung mang mt k hiu trong tp M k hiu c th c.

    Mi k hiu tng ng vi bit trong chui m PCM.

    C nhiu cch khc nhau truyn cc k hiu. l cc phng php iu ch xung.

    Mn 2log=

  • 54

    Cc

    phng

    php

    iu ch

    xung

    Chui xung PCM c truyn trc tiptheo mt trong cc dng sau: Nonreturn to Zero-Level (NRZ-L) Nonreturn to Zero Inverted (NRZI) Multilevel (Bipolar AMI) Manchester Differential Manchester B8ZS

  • 55

    Nonreturn

    to Zero-Level (NRZ-L)

    Hai mc in p khc nhau cho hai mclogic 0 v 1

    Gi tr in p truyn khng mc 0V V d: -5V miu t mc logic 1 v +5V miu t mc logic 0.

  • 56

    Nonreturn to Zero Inverted

    Truyn hai mc in p khc khng vo ti mc logic 1.

    Invert on 1

    0 v

    0 v

    +ve

    -ve

    -ve

    +ve

    1 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 0 1 0Bi

    tp

  • 57

    Bipolar-AMI

    Bipolar-AMI (Alternate Mark Inversion) Khng c tn hiu truyn (0 volt) m t bit 0 Bit 1 c miu t bi in p dng hay in p m. Gi tr xung m v dng xen k nhau H thng s mt ng b khi khng c tn hiu trong

    thi gian di.

    1 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 0 1 0Bi

    tp

  • 58

    Manchester

    Miu t gi tr bit ngay gia chu k xung Nguyn tc:

    T thp cao: miu t bit 1 T cao thp: miu t bit 0Chu k

    bit

    High

    Low

    1 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 0 1 0Bi

    tp

  • 59

    Differential Manchester

    Nguyn tc: Truyn bit 0: c s thay i v mc truyn ti u chu k bit. Truyn bit 1: khng c s thay i v mc truyn ti u chu

    k bit.

    1 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 0 1 0Bi

    tp

  • 60

    B8ZS

    B8ZS (Bipolar with 8-Zeros Substitution) Ging nh bipolar-AMI nhng khc phcc trng hp truyn nhiu bit 0 lin tip

    Nu xut hin 8 bit 0 v xung cui cngtrc l xung dng th 8 bit 0 c mha thnh 000+-0-+

    Nu xung cui cng l xung m th 8 bit 0c m ha thnh 000-+0+-

  • 61

    B8ZS

    xung cui cng l xung m v 8 bit 0 c mha thnh 000-+0+-

    1 0 1 1 0 0 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 0 1 0Bi

    tp

  • 62

    Cc dng xung PCM

    La chn cc dng xung PCM da trn cc tiu ch sau: c tnh ph (ph mt cng sut v hiu

    sut s dng bng thng). Kh nng ng b bit. Kh nng pht hin li. Tnh chng nhiu v giao thoa. phc tp v chi ph thit k h thng.

  • 63

    Ph cc tn hiu PCM

  • 64

    Cc dng iu ch xung M-ary

    Cc dng iu ch xung M-ary khc bao gm: iu ch bin xung M-ary (PAM) iu ch v tr xung (PPM) iu ch rng xung (PWM hay PDM)

    iu bin xung PAM: L tn hiu a mc, mi mc bin ng vi 1 k

    hiu M-ary (tng ng bng n = log2M bit PCM). Vi cng tc d liu, phng php ny yu cu

    bng thng nh hn PCM. Vi cng mc cng sut trung bnh ca xung,

    phng php PCM d pht hin d liu hn PAM.

  • 65

    V d iu ch PAM

    -0.5 0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4-6

    -4

    -2

    0

    2

    4

    6

    8

    time

    AnalogPAM

    Matlab

    Demo: pamm.m

  • 66

    Cc dng iu ch xung M-ary

    Pulse Amplitude Modulation (PAM): A m(t) Pulse Time Modulation (PTM): Td m(t) Pulse Width Modulation (PWM): T m(t)

    t

    T

    Ts

    TdA PAMPTM

    PWM

  • 67

    Cu hi?

    Chng 4Ly mu Lng t - M haNhc liS h thng thng tin s bng gc (baseband)nh dng tn hiu tng tQu trnh ly muQu trnh ly mu (tt)Qu trnh ly mu (tt)Qu trnh ly mu (tt)Qu trnh ly mu (tt)Qu trnh ly mu (tt)Qu trnh ly mu (tt)B ly mu l tngnh l ly munh l ly mu (tt)nh l ly mu (tt)V d 4-1Bi tp 4-1Ph ca tn hiu ly muPh ca tn hiu ly muHin tng aliasing (chng ph)Hin tng aliasing (chng ph)Ly muBi tp 4-2Khi phc tn hiuPh ca tn hiu ly mu (tt)Vi du minh hoaVi du minh hoaQu trnh lng tQu trnh lng tB lng t lng ccB lng t n ccSai s trong lng tSai s trong lng tBi tp 4-3Bi tp 4-4V d minh haB chuyn i D/AB chuyn i D/ABi tp 4-5B chuyn i D/AB chuyn i D/AB chuyn i D/AB chuyn i D/ALng t ha u v khng uLng t ha khng uThng k bin tn hiu ting niLng t hoa u i vi tin hiu m thanhLng t hoa u i vi tin hiu m thanhDai ng cua tin hiuVi du v dai ng cua tin hiuLng t hoa khng ng uVi du minh hoaTruyn tin hiu dai nn (baseband)Cc phng php iu ch xungNonreturn to Zero-Level (NRZ-L)Nonreturn to Zero InvertedBipolar-AMIManchesterDifferential ManchesterB8ZSB8ZSCac dang xung PCMPh cac tin hiu PCMCac dang iu ch xung M-aryVi du iu ch PAMCac dang iu ch xung M-aryCu hi?