Chuong6 - Vật liệu học

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/14/2019 Chuong6 - Vt liu hc

    1/13

    Chng 6. Hp kim mu

    Kim loi en Fe & HK Fe-C

    Kim loi mu KL cn li & HK ca chng

    t hn KL en6.1. Hp kim nhm:

    u im: ( so vi Fe v HK Fe-C)

    - nh ( hn 3 ln)

    - tng i bn ( HK siu bn thpkt cu)

    - tnh chng n mn cao

    - tr lng ln

    c s dng rng ri

    6.1.1. Nhm nguyn cht:

    1. c tnh:

    kiu mng lptm

    khi lng ring nh( 2,7g/cm3)

    tnh chng n mn tt ( Al2O3trn b mt

    mng v xt cht)

    dn in, nhit ttT0 chy thp

    bn thp, mm ( b= 60MPa; 25HB)

    2. Cc mc nhm nguyn cht :

  • 8/14/2019 Chuong6 - Vt liu hc

    2/13

    Tp cht : Fe, Si ( Fe Fe3Al gin c hi)

    Chia ra 3 nhm:

    - Sch c bit: A999 ( 99,999%)

    - Sch cao: A995- Sch k thut: A85, A8; A7..A0 dng c gia

    nh

    3. Phn loi: theo gin pha Al- NTHKchia ra

    2 nhm

    a. HK Al bin dng:

    thnh phn: bn tri Cd bin dng do

    bn tri F ( ch c pha )khng ho bn bng

    NL

    bn phi F ( + pha th 2) ho bn bng NL

  • 8/14/2019 Chuong6 - Vt liu hc

    3/13

    b. HK Al c:

    %Me cao t chc cha ch yu l cng tinh

    c. Ngoi ra gn y cn dng HK bt Al+ Al2O3

    thiu kt6.1.2. Hp kim nhm bin dng : (ho bn

    bng NL)

    1. HK Al- 4% Cu:

    L c s ca hu ht HK Al bin dng

    T0= 548 5,65%Cu tan vo AL

    T0 thng 0,5%Cu

    Khi ngui Cu tit ra di dng CuAl2 (t dung dchrn)

    HK Al-4%Cu T0 thng : ( Al(0,5% Cu)) + CuAl2 (

    7%)

  • 8/14/2019 Chuong6 - Vt liu hc

    4/13

    b= 200MPa

    Khi ti (>5200C) dung dch rn qu bo ho Cu

    b= 250MPa

    ( tng t)Sau ti 5-7 ngy b tng mnh 400MPa ho gi

    t nhin

    ( sau ti sa nn c)

    C ch ho gi: ( Gunier v Preston)

    Dung dch rn qbh sau ti khng n nh v

    trng thi cn bngtit ra Cu v tp trung li

    CuAl23 giai on:

    + giai on 1: Cu >4% mt s vng ( vng GP)

    kch thc b, hnh a( r=5n.m)x lch mng

    cao cng, bn cao

    + giai on 2: Cu trong vng GP tip tc tp trung

    t n 1Cu-2Al GP ln ln ( r=10n.m)( c

    bn cao nht) sau thnh pha

    ( bn gimi)

    T0 thng qu trnh dng giai on ny ( 5-7

    ngy) v duy tr mi

  • 8/14/2019 Chuong6 - Vt liu hc

    5/13

    + giai on 3: T0>50-1000, ( CuAl2): trng thi

    cn bng, kch thc ln mm

    Pha CuAl2 l pha ho bn

    NL ho bn l Ti + ho gi :

    ho gi t nhin 5-7 ngy

    ho gi nhn to T= 100-2000C, hng

    chc gi

    2. Hp kim Dura:s dng rng ri nht

    a. Thnh phn ho hc:

    Al- 4% Cu- 1%Mg

    Cu, Mg nng cao hiu qu ho bn bng

    NL+Ho gi

    Ngoi ra c Fe,Si v Mn(tng tnh chng nmn)

    b. T chc t vi:

    c cc pha CuAl2; Mg2Al3; CuMgAl2; CuMg5Al5

    ho tan c hn vao ddrn khi ti tit ra khi ho

    giho bn

    c. Cc mc HK nhm :

    AlCu 4,5Mg0,5MnSi

    AlCu4,5Mg1,5Mn0,5

  • 8/14/2019 Chuong6 - Vt liu hc

    6/13

    bn cao ( 420-470MPa), khi lng ring nh

    vt liu my bay

    6.1.3. Hp kim nhm c: HK trn c s Al-Si

    Silumin

    1. Silumin n gin :

    Ch gm Al-Si; 10-13% Si

    T chc : cng tinh Al-Si tnh c tt

    Bin tnh nhn c Cng tinh nh mn

    ( 2/3NaF+ 1/3NaCl) vi t l 1% HK lng

    2. Silumin phc tp:

    Tnh c tt

    C thm Cu, Mg c tc dng NL ho bn

    ( ti+ho gi)Thnh phn: ( thay i ): 4-30% Si ;

  • 8/14/2019 Chuong6 - Vt liu hc

    7/13

    1. c tnh:

    kiu mng lptm

    khi lng ring ln ( 8,94 g/cm3)

    t

    dn in v nhit cao

    T0 chy = 1083

    d cn, ko

    b= 160 MPa ; sau BD : b= 450 MPa2. Cc mc ng nguyn cht :

    Cu99,99; Cu99,97; Cu99,95; Cu99,90

    3. Phn loi HK Cu :

    C tnh cao; tnh CN tt, t ma st, dn in,

    nhit tt, doTheo tnh CN chia ra: HK bin dng v c

    Theo thnh phn ho hc : Latng v Brng

    ( thng gp)

    6.2.2. Latng: Hp kim Cu- Zn ( ch yu)

    1. Latng n gin:

    ch gm Cu-Zn

  • 8/14/2019 Chuong6 - Vt liu hc

    8/13

    thc

    t ch

    dng 45 ( ch c 1 pha

    )

    c. Latng 1 pha: (< 39% Zn)

    do, bn tng i cao, r ( hn ng nguyn

    cht )

    Mc : LCuZn30; LCuZn 32 dp su ( v n)

    d.Latng 2 pha: 39

  • 8/14/2019 Chuong6 - Vt liu hc

    10/13

    a. Brng Sn:

    NTHK: ch yu Sn

    %Sn

  • 8/14/2019 Chuong6 - Vt liu hc

    11/13

    6.4.1. Khi nim chung: ch to cc chi tit

    khc vi phng php truyn thng

    I. Ph ng php ch to:

    To bt KL v HK c thnh phn ng vi yucu trn u

    To hnh: p , nn vi p lc cao: 100-1000MPa

    ( tu theo yu cu khi lng ring ca chi tit)

    Thiu kt: cc ht bt lin kt bn vng vi

    nhau v tng c l tnh cho sn phm n gi

    tr mong mun

    II. c im ca ph ng php:

    V kinh t: nguyn liu c s dng trit ,

    khng hoc t phi gia cng ( sa hoc ct), s

    kinh t khi sn lng cao

    V cht lng: d m bo ng nht v thnh

    phn, t chc, kch thc trn u

    V t chc t vi: cu trc khng xt cht, lun

    c l hng ( 2-50%), c tnh khng cao6.4.2. Vt liu ct v mi:ng dng ln

    nht ca VL bt hin nay

    I. Hp kim cng:

  • 8/14/2019 Chuong6 - Vt liu hc

    12/13

    Tnh cng nng cao: 800-10000C

    Tc ct n hng trm m/ph

    cng : 70-75HRC

    Thnh phn: 3 loi

    + Loi 1 ccbt: bt WC+ bt Co ( dnh kt)

    ct gang,s...(phoi vn)

    + Loi 2 ccbt: bt WC+TiC + bt Cogia cng

    tinh thp

    + Loi 3 ccbt: WC+ TiC+ TaC+ bt Cogia

    cng th thi c,rn,cn

    II. a ct:

    L Vt liu siu cng: 8000-10.000HV

    Cc dng:+ Bt kim cng vi 1-2% bt B, Be, Si p di p

    lc ln

    Tthiu kt=30000C

    + Bt kim cng ( hoc BN) tri trn b mt HK

    cng p di p lc ln; Tthiu kt=18000C

    + Bt kim cng hoc BN trn vi bt KL( 20-

    30%);

    Tthiu kt=1200-16000C ; dao ct

  • 8/14/2019 Chuong6 - Vt liu hc

    13/13

    + Dao bng BN u vit hn dao kim cng (tc

    ct gang xm n 1800-2000m/pht)

    III. Bt mi: ht cng , thng l:

    + ct ( SiO2); bt Al2O3; SiC; kim cng+ cc dng : giy, vi, khi, bt t do