Upload
truong-trong-huu
View
16
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Trng THCS Nguyn Tri Phng GVGD: Trng Trng Hu
Nng Cao Ton 8
CHUYN 1: PHN TCH A THC THNH NHN T 1) Phn tch a thc thnh nhn t l bin i a thc thnh tch cc a thc.
2) Cc phng php thng dng : t nhn t chung, dng hng ng thc, nhm cc hng t v phi
hp c ba phng php.
3) Ngoi nhng phng php trn, vn cn mt s phng php, dng ton m rng Phn tch a thc
thnh nhn t nm ngoi chng trnh lp 8. Cc dng ton m rng u da trn nn tng ca cc
phng php c bn i ra.
Dng 1 : i Xng Vng Quanh Du hiu : Thay a = b ;b = c ; c = a : biu thc khng thay i.
Phng php : Thm bt phn t th 3 vo mt a thc bt k ca biu thc.
Bi mu : Phn tch a thc thnh nhn t :
them
A ab(a b) bc(b c) ca(c a)
ab(a b) bc(b c) ca(c a)
ab(a b) bc(b a) bc(a c) ca(c a)
ab(a b) bc(a b) bc(c a) ca(c a)
(a b)(ab bc) (c a)(ca bc)
b(a b)(a c) c(a c)(a b)
(a b)(a c)(b c
a
)
a
Bi tp : Phn tch a thc thnh nhn t
2 2 2 3 3 3 3 3 3
1) xy(x y) yz(y z) zx(z x) 2) ab(a b) bc(b c) ac(a c)
3) a (b c) b (a c) c (a b) 4) a(b c ) b(c a ) c(a b )
5) ab(a b) bc(b c) ca(c a) 2abc 6) ab(b a) bc(b c) ca(c a) 2abc
Dng 2 : t n ph Du hiu : phn chung, ging nhau
Phng php : t t = phn chung , nguyn tc mn phi tr .
Bi mu : Phn tch a thc thnh nhn t
1) A = 6x4 11x2 + 3
= 6(x2)2 11x2 + 3
t t = x2
A= 6t2 11t + 3
= 6t2 2t 9t + 3
= 2t(3t 1) 3(3t 1)
= (3t 1)(2t 3)
= (3x2 1)(2x2 3)
x2 x + 3)(x2 x 2) + 4
t t = x2 x
Thay vo B = (t + 3)(t 2) + 4
= t2 + 3t 2t 6 + 4
= t2 + t 2
= t2 t + 2t 2
= t(t 1) + 2(t 1)
= (t 1)(t + 2)
= (x2 x 1)( x2 x + 2)
Trng THCS Nguyn Tri Phng GVGD: Trng Trng Hu
Nng Cao Ton 8
Bi tp : Phn tch a thc thnh nhn t
4 2 4 2
2 2 2 2 2 2
2 2 2 2
1) x 3x 4 2) 4x 37x 9
3) (x x) 4(x x) 12 4) (x 3x) 7x 21x 10
5) (x x 1)(x x 2) 12 6) (2x x 1)(2 x x 4) 10
Dng 3 : Bin ph hi quy
4 3 2A ax bx cx dx e
Du hiu : 2d e
m; mb a
Phng php : t m
t xx
Bi mu : Phn tch a thc thnh nhn t 4 3 2
2 4 3 2
2
4 3 22
2
2 2
2
2 2
2
2 2
2
B
A x 6x 11x 6x 1
x (x 6x 11x 6x 1)
x
x 6x 11x 6x 1x .
x
6 1x . x 6x 11
x x
1 6x . x 6x 11
x x
1 1x . x 6 x 11
x x
t 1
t xx
2 2 2
2 2
2 2
2
1 1 1t x 2.x. x 2
x x x
1t 2 x
x
Thay vo B
2 2
2 2
2
B (t 2) 6.t 11 t 2 6t 11
t 6t 9 (t 3)
1x 3
x
Vy
2
2 1A x x 3x
Bi tp : Phn tch a thc thnh nhn t 4 3 2 4 3 2
4 3 2 4 3 2
1)x x 4x x 1 2)x 5x 12x 5x 1
3)2x 5x 27x 25x 50 4)4x 6x 33x 24x 56
Trng THCS Nguyn Tri Phng GVGD: Trng Trng Hu
Nng Cao Ton 8
Dng 4 : Phn tch a thc da vo HT A2 B2 ( qui v bi ton tm GTLN, GTNN )
Du hiu : 2Ax Bx C
Phng php : Tch v HT 2 2(A B) C
Bi mu : Phn tch a thc thnh nhn t
2
2 2
2 2
2 2
A 2AB2.A.B
+B B
2 2
2 2
2 2 2
5 5 5a) x 5x 6 x 2.x. 6
2 2 2
5 25 5 49x 6 x
2 4 2 4
5 7 5 7 5 7x x x
2 2 2 2 2 2
x 1 x 6
5 3 5 5b)2x 5x 3 2 x x 2 x 2.x.
2 2 4 4
2 2
2
5 3
4 2
5 1 5 1 5 12 x 2 x x
4 16 4 4 4 4
32 x 1 x
2
Bi tp : Phn tch a thc thnh nhn t
2 2 2
2 2 2
2
a)x 4x 3 b)x 5x 4 c)x x 6
d)2x 7x 3 e)3x 10x 8 f )3x 7x 76
1 19g) x x 1
2 6
Dng 5 : Thm bt cng mt s hng 1) Thm bt xut hin A2 B2
Bi mu :
2 24 2 2 2 2 2 2
2.A.B 2.A.B
2 22 2 2
x 64 x 8 x 8 16x 16x
x 8 4x x 4x 8 x 4x 8
2) Thm bt cng mt s hng xut hin nhn t chung :
Bi mu :
5 5 2 2 2 3 2
Nhan Tu Chung
2 2 2
2 3 2
x x 1 x x x x 1 x x 1 x x 1
x (x 1)(x x 1) x x 1
x x 1 x x 1
Lu :
Cac a thc dang: x3m+2
+ x3n+1
+ 1 luon cha tha so x2 + x + 1
Trng THCS Nguyn Tri Phng GVGD: Trng Trng Hu
Nng Cao Ton 8
Bi tp : Phn tch a thc thnh nhn t 4 4 4
4 2 12 6 16 8
5 7 2 5 4
7 10 5
a) x 4 b)x 324 c)x 64
d)x x 1 e)x x 1 f ) x x 1
g)x x 1 h)x x 1 i)x x 1
j)x x 1 g)x x 1
Dng 6 : t n ph dng (x a)(x b)(x c)(x d) e
Du hiu : a c b d
Phng php : (x a)(x c)(x b)(x d) e nhn tng cm li, t n ph.
Bi mu : Phn tch a thc thnh nhn t
2 2
A (x 1)(x 2)(x 3)(x 4) 80
=(x 1)(x 4)(x 2)(x 3) 80
=(x 5x 4)(x 5x 6) 80
Nhn xt :a 1;b 2;c 3;d 4
a d b c 5
t 2t x 5x 5
2 2
2 2
2 2
A (t 1)(t 1) 80 t 1 80 t 81
= t 9 t 9 x 5x 5 9 x 5x 5 9
x 5x 4 x 5x 14
Bi tp : Phn tch a thc thnh nhn t
a) x 2 x 4 x 6 x 8 16 b) x 2 x 3 x 4 x 5 24
c)x x 4 x 6 x 10 128 d) x 1 x 3 x 5 x 7 20
e) x 1 x 2 x 3 x 6 28 f ) x 2 x 3 x 7 x 8 144
Dng 7 : t n ph dng 4 4
x a x b
Du hiu :
Phng php : t a b
t x2
S dng hng ng thc : 4 4 3 2 2 3 4a b a 4a b 6a b 4ab b
Bi mu : Phn tch a thc thnh nhn t
4 4
B x 3 x 5
t 3 5
t x x 42
4 4 4 3 2 4 3 2
4 2
B t 1 t 1 = t 4t 6t 4t 1 t 4t 6t 4t 1
= 2t 12t 2
Quay v bi ton t 2t x (dng 2)
Bi tp : Phn tch a thc thnh nhn t
4 4 4 4
4 4 4 4
a) x 2 x 8 b) x 6 x 4
c) x 2 x 4 d) x 8 x 6
Trng THCS Nguyn Tri Phng GVGD: Trng Trng Hu
Nng Cao Ton 8
CHUYN 2: NH L BEZOUT V S HORNER
PHP CHIA A THC :
nh Ngha :
Php chia a thc f(x) cho a thc g(x) ( khc 0) ta c thng l q(x) v d l r(x).
Ta vit : f(x) = q(x).g(x) + r(x) vi bc r(x) < bc g(x).
Nu a thc r(x) bng 0, ta c f(x) = q(x).g(x). Khi , ta ni : a thc f(x) chia ht
cho a thc g(x).
1. nh L BEZOUT (nh l Bedu):
S d trong php chia a thc f(x) cho a thc x a l f(a).
p dng :
a) Tm s d ca php chia a thc f(x) cho a thc g(x). Bit
4 3 23x 4x 12x 24x 1f(x)
g(x) x 2
Bi lm
Tm x khi g(x) 0 x 2
p dng nh l Bedu :
S d ca php chia a thc f(x) cho a thc g(x) l f(2)
f(2) 79
b) Tm d ca php chia a thc 5 4 3 236x x 27x 1
Px 2
5x
3
( d l
5587
16)
2. S HOCNER: Xt a thc f(x) chia cho x a .
Theo Bedu th ta bit s d a thc f(x) chia cho x a l f(a).
Hay c th ni cch khc l : f(x) = (x a).q(x) + f(a).
Vn y l ta lm th no xc nh c thng ca php chia a thc. Ni cch
khc l xc nh q(x).
By gi, ta s lm quen vi mt thut ton tm thng q(x). Ta gi l Thut Ton
Horner (s Hocne).
Thut Ton Horner :
Xt a thc: 5 4 3 2
0 1 2 3 4 5f (x) a x a x a x a x a x a v x = k l nghim ca a thc th
Ta c s Hocner: (Quy tc : Nhn ngang cng cho )
Lc : 4 3 2
0 0 1 2 3f (x) (x k)(a x b x b x b x b ) (x k).q(x)
Ngoi ra, s Hocne cn mt s cng dng khc :
+ H bc mt a thc xung 1 bc.
+ Tm s d ca php chia a thc: f(x) chia cho (x k) c s d l b4
a0 a1 a2 a3 a4 a5
x = k a0 a0.k + a1
= b0
b0.k + a2
= b1
b1.k + a3
= b2
b2.k + a4
= b3
b3.k + a5
= b4
Trng THCS Nguyn Tri Phng GVGD: Trng Trng Hu
Nng Cao Ton 8
+ Tm h s ca thng hai a thc: f(x) chia cho (x k) c s h s l a0 ;b0 ;b1 ;b2 ; b3
+ Phn tch a thc thnh nhn t bng s Hocne :
Phng Php :
Bc 1 : Chn mt gi tr x = a l mt nghim ca a thc f(x).
Bc 2 : S dng s Hocne a a thc f(x) = (x a).q(x).
Bc 3 : Thc hin ging nh bc 1 i vi a thc q(x).
Chn 1 gi tr x = b l nghim ca a thc q(x). Sau tip tc dng s
Hocne. Ta s phn tch c thnh f(x) = (x a).q(x) = (x a)(x b).h(x)
Bc 4 : Tip tc phn tch thnh nhn t h(x) nu nh cn phn tch c.
p dng :
1) Phn tch a thc 4 3f(x) 3x 4x 1 thnh nhn t.
Bi lm
Nhn xt : x = 1 l 1 nghim ca a thc :
S Hocne :
3 4 0 0 1
1 3 3.1 ( 4) 1 ( 1).1 0 1 ( 1).1 0 1 ( 1).1 1 0
T y, h s cc a thc thng q(x) ln lt l : 3; 1; 1; 1 v c d l 0
Lc 3 2f(x) (x 1)(3x x x 1) (x 1).q(x)
Tip tc, ta c x = 1 l nghim ca a thc q(x)
S Hocne :
3 -1 -1 -1
1 3 3.1 ( 1) 2 2.1 ( 1) 1 1.1 ( 1) 0
Lc 2q(x) (x 1).(3x 2x 1)
Suy ra : 2 2 2f(x) (x 1).(x 1).(3x 2x 1) (x 1) (3x 2x 1)
2) Phn tch a thc thnh nhn t : 3 2x) x 6h x 4x(
3. nh l v nghim nguyn ca a thc :
a. Tiu chun phn tch ca mt a thc.
Xt trn a thc bc n :
Cho a thc n n 1 n 2 2
n n 1 n 2 2 1 0 nf (x) a x a x a x ... a x a x a (a 0)
c n nghim 1 2 3 n
b ;b ;b ;...;b
Theo tiu chun phn tch a thc:
n 1 2 3 n
f(x) a (x b )(x b )(x b )...(x b )
V d:
Cho a thc: 2f(x) 3x 5x 2
Nhn xt: 2
x 1;x3
l nghim ca a thc.
Nn a thc 2
f(x) 3(x 1) x3
Trng THCS Nguyn Tri Phng GVGD: Trng Trng Hu
Nng Cao Ton 8
b. nh l v nghim nguyn ca a thc :
Cho a thc n n 1 n 2 2n n 1 n 2 2 1 0 nf (x) a x a x a x ... a x a x a (a 0)
Nu p
q l mt nghim ca a thc f(x), th p l c ca
0a v q l c ca
na
H qu :
Nu f(x) c nghim nguyn th nghim nguyn phi l c ca 0
a
Khi n
a 1 , a thc n n 1 n 2 2
n 1 n 2 2 1 0 nf (x) x a x a x ... a x a x a (a 0)
th nghim ca a thc f(x) s l c ca 0
a .
Nh vy, ta c th s dng nh l v nghim ca a thc kt hp vi s Hocne phn tch a thc
thnh nhn t hay c th tm c tt c cc nghim cn li ca mt a thc.
p dng :
Vn dng nh l v nghim ca a thc, nh l Bedu, s Hocne phn tch a thc thnh nhn t :
4 3 2f(x) x 2x 4x 5x 6
Bi lm
- Nghim ca a thc f(x) (nu c) phi l c ca (-6)
- Ln lt th cc c ca (-6). Ta thy f(2) 0;f( 3) 0 . Nn x 2;x 3 l 2 nghim ca f(x)
- Lc : f(x) (x 2)(x 3).q(x)
- S dng s Hocne tm a thc q(x)
1 2 4 5 -6
2 1 4 4 3 0
3 1 1 1 0
- Xc nh c 2q(x) x x 1
- Khi : 2f(x) (x 2)(x 3)(x x 1)
- M
2
2 1 3q(x) x x 1 x 02 4
x . Nn a thc q(x) v nghim.
- Vy 2f(x) (x 2)(x 3)(x x 1)
BI TP
1. Vn dng nh l Bedu. Tm d ca php chia a thc
7 5 3
9 7 4 2
4 3
4x 12x 3x x 1
3x 5x x x 201x 2014
2
A 275371x 5
4417B
x 1
1x 12x x
x
2C3
5
2
2
Trng THCS Nguyn Tri Phng GVGD: Trng Trng Hu
Nng Cao Ton 8
2. Tm a a thc f(x) chia ht cho a thc g(x), vi:
a) 4 3 2f(x) x 9x 21x ax 2 , g(x) x 2
b) 4 3 2f(x) x x 6x x a , g(x) x 5 (a 645)
c) 3 2f(x) 3x 10x 5 a , g(x) 3x 1 (a 4)
d) 3f(x) x 3x a , g(x) 3x2 46
a27
3. Vn dng nh l v nghim a thc, nh l Bedu, s Hocne, phn tch a thc thnh nhn t : 3 2
3
4 3 2
6 4 2
3 2
3 2
3 2
a(x) x 6x 13x 42
b(x) x 7x 6
c(x) x 8x 10x 104x 105
d(x) x 14x 49x 36
e(x) x x 8x 12
f(x) 3x 5x 14x 4
g(x) 2x x 3x 1
4. Vn dng tiu chun phn tch ca a thc, phn tch a thc sau thnh nhn t :
2 2 2 3 3 3 3 3 3
1) xy(x y) yz(y z) zx(z x) 2) ab(a b) bc(b c) ac(a c)
3) a (b c) b (a c) c (a b) 4) a(b c ) b(c a ) c(a b )
5) ab(a b) bc(b c) ca(c a) 2abc 6) ab(b a) bc(b c) ca(c a) 2abc
5. Xc nh hng s a,b a thc 3h(x) 3x ax b chia (x + 1) d 6 ; chia (x 3) d 70
6. Xc nh hng s a,b a thc 3m(x) 2x ax b chia (x + 1) d -6 ; chia (x 2) d 21
7. Tm a v b : 3 2
4 3 2 2
a)f(x) x ax b chia ht cho x 5x 6
b)g(x) x x 5x ax b chia cho x x 2 d 2x + 1
K TRC : 4 2 2 2
12 6 6 3 6 3
16 8
5
7 2
5 4
7
2 2 4 2 8 4
2 3 2
2 5 4 2
2 3
2
d)x x 1 (x x 1)(x x 1)
e)x x 1 (x x 1)(x x 1)
f ) x x 1
g
(x x 1)(x x 1)(x x 1)(x x 1)
(x x 1)(x x 1)
(x x 1)(x x x
)x x 1
h)x x 1
i)x x 1
j
x 1)
(x x 1)(x x 1)
(x) xx x 1
5 4 3
10 5 2 8 7 5 4 3
1)(x x x x 1)
(x x 1)(xk)x x 1 x x x x x 1)
Trng THCS Nguyn Tri Phng GVGD: Trng Trng Hu
Nng Cao Ton 8
CHUYN 4: PHNG TRNH PHNG TRNH CHA DU GI TR TUYT I
PHNG TRNH
Bi 1: Gii cc phng trnh sau : 3 2 3 2
3 2 3 2
4 2 2 2
a)x 2x x 2 0 b)x 2x x 2 0
c)x x 21x 45 0 d)x 3x 4x 2 0
e)x x 6x 8 0 f)(x 1) 4(2x 1)
Bi 2: Gii cc phng trnh : 4 2
4 2
2 2 2
2 2 2
2 2
2
2 2 2
2 2 4 2
2
a)x 3x 4 0
b)4x 37x 9 0
c)(x 5x) 2(x 5x) 24 0
d)(x 5x) 10(x 5x) 24 0
e)(x x 1)(x x 2) 12
f )x(x 1)(x x 1) 42
g)(x 6x 9) 15(x 6x 10) 1
h)(x x 1) 3(x x 1)
i)2x(8x 1) (4x 1) 9
Bi 3: Gii cc phng trnh :
a)x(x 1)(x 1)(x 2) 24
b)(x 4)(x 5)(x 6)(x 7) 1680
c)(x 2)(x 3)(x 5)(x 6) 180
Bi 4: Gii cc phng trnh :
4 4
4 4
4 4
4 4
a)(x 3) (x 5) 16
b)(x 2) (x 3) 1
c)(x 1) (x 3) 82
d)(x 2,5) (x 1,5) 1
Bi 5: Gii cc phng trnh :
4 3 2
4 3 2
4 3 2
4 3 2
4 3 2
a)x 3x 4x 3x 1 0
b)3x 13x 16x 13x 3 0
c)6x 5x 38x 5x 6 0
d)6 x 7x 36x 7x 6 0
e)2x 9x 14x 9x 2 0
Trng THCS Nguyn Tri Phng GVGD: Trng Trng Hu
Nng Cao Ton 8
PHNG TRINH CHA DU GIA TR TUYT DI :
gii cc phng trnh cha n trong du gi tr tuyt i, ta cn phi kh du gi tr tuyt
i. Nh li :
A nu A 0
AA nu A 0
Do , kh du gi tr tuyt i, ta cn xt gi tr ca bin lm sao cho biu thc trong du
gi tr tuyt i khng m hay m.
Nu biu thc trong du gi tr tuyt i l nh thc bc nht, ta cn nh n nh l sau :
nh l v du ca nh thc bc nht : ax b (a 0)
Gi x0 l nghim ca nh thc bc nht ax + b 0b
xa
Bng xt du nh thc bc nht :
x b
a
ax + b tri du vi a 0 cng du vi a
p dng:
Bi 1 : Gii phng trnh
2x 1 3x 2 (1)
1x
2 l nghim ca nh thc 2x 1
Lp bng xt du ca nh thc 2x 1
Trng Hp 1 : nu 1
x2
Phng trnh (1) 2x 1 3x 2
2x 1 3x 2
5 x (loi)
3
Trng Hp 2 : nu 1
x2
Phng trnh (1) 2x 1 3x 2
2x 1 3x 2
x 1 (nhn)
Vy phng trnh c tp hp nghim S 1
x 1
2
2x 1 + 0
Trng THCS Nguyn Tri Phng GVGD: Trng Trng Hu
Nng Cao Ton 8
Bi 2 : Gii phng trnh :
x 5 x 3 3x 1 (2)
x = 5 ; x = 3 l nghim ca nh thc x 5 v x + 3
Lp bng xt du ca nh thc x 5 v x + 3
Trng Hp 1 : Nu x 3
Phng trnh (2) x 5 x 3 3x 1
(5 x) (x 3) 3x 1
3x = (loi)
5
Trng Hp 2 : Nu 3 x 5
Phng trnh (2) x 5 x 3 3x 1
(5 x) (x 3) 3x 1
x = 3 (nhn)
Trng Hp 3 : Nu x 5
Phng trnh (2) x 5 x 3 3x 1
x 5 x 3 3x 1
x = 1 (loi)
Vy phng trnh c tp hp nghim S 3
Bi tp:
Bi 1: Gii cc phng trnh:
a) 2x 1 x 3 b) 3x 5 2x 7
1 3c) 3 x x 6 d) 5x 2 2x
2 2
Bi 2 : Gii cc phng trnh :
a)2 x 3 (5x 1) 0 b) x 1 x 5
c) x 1 3x 5 d)2 x x 1 2
e) x 4 x 1 9 f) x 3 x 5 2
Bi 3 : Gii cc phng trnh :
3 2
a) x 2 x 2 3 x 3 4 b) x 2 x 1 3 x 2 0
c) x 2 x 1 3 x 2 0 d) x 1 x 2 x 3 4x
e) x 3 x 2 0 f)x x 3 x x 1 1
x 3 5
x 5 | 0 +
x + 3 0 + | +