Upload
ngoc-diep-ngocdiep
View
228
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
1/35
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
2/35
- 2 -
2 2 2 22 1 2 1 2 1 2 1
1 2
Ta co : MN = (x x ) (y y ) , M N = 9(x x ) (y y )
Neu x x th M N MN . Vay : f khong phai la phep di hnh .(V co 1 so iem f khong bao toan khoang cach) .
4 Trong mpOxy cho 2 phep bien hnh :
a) f : M(x;y) M = f(M) = (y ; x-2) b) g : M(x;y) M = g(M) = ( 2x ; y+1) .
Phep bien hnh nao tren ay la phep di hnh ?HD :
I I
1 2a) f la phep di hnh b) g khong phai la phep di hnh ( v x x th M N MN )
5 Trong mpOxy cho 2 phep bien hnh :
a) f : M(x;y) M = f(M) = (y + 1 ; x) b)I
1
g : M(x;y) M = g(M) = ( x ; 3y ) .
Phep bien hnh nao tren ay la phep di hnh ?Giai :a) f la phep di hnh b) g khong phai la phep di hnh ( v y y
I
2 th M N MN )
6 Trong mpOxy cho phep bien hnh f : M(x;y) M = f(M) = ( 2x ;y 1) . Tm anh cua ng
thang ( ) : x 3y 2 = 0 qua phep bien hnh f .Giai :Cach 1: Dung bieu thc toa o
I
xx = 2x xTa co f : M(x;y) M = f(M) = 2y y 1
y y 1
xV M(x;y) ( ) ( ) 3(y 1) 2 0 x 6y 2 0 M (x ;y ) ( ) : x 6y 2 0
2Cach 2 : Lay 2 iem ba t k M,N ( ) : M N .
+ M
I
( ) : M(2;0) M f(M) ( 4;1)
+ N ( ) : N( 1; 1) N f(N) (2;0)
I
I
Qua M ( 4;1) x+ 4 y 1( ) (M N ) : PTCtac ( ) : PTTQ ( ) : x 6y 2 0
6 1VTCP : M N (6; 1)
2 2
7 Trong mpOxy cho phep bien hnh f : M(x;y) M = f(M) = (x 3;y 1) .a) CMR f la phep di hnh .
b) Tm anh cua ng tron (C) : (x + 1) + (y 2) = 4 . (C ) : (x
I
I 2 22) + (y 3) = 4
8 Trong mpOxy cho phep bien hnh f : M(x;y) M = f(M) = (x 3;y 1) .
a) CMR f la phep di hnh .b) Tm anh cua ng thang ( ) : x+ 2y 5 = 0 .
c) Tm anh cua ng tron (C) : (x
I
2 2+ 1) + (y 2) = 2 .
2 2x y
d ) Tm anh cua elip (E) : + = 1 .3 2
1 1 2 2
1 1 1 1
2 2 2 2
Giai : a) Lay hai iem bat k M(x ;y ),N(x ;y )
Khi o f : M(x ;y ) M = f(M) = (x 3; y 1) .
f : N(x ;y ) N = f(N) = (x 3; y 1)
Ta co : M N = (
I
I
2 22 1 2 1x x ) (y y ) = MN
Vay : f la phep di hnh .
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
3/35
- 3 -
b) Cach 1: Dung bieu thc toa ox = x 3 x x 3Ta co f : M(x;y) M = f(M) =y y 1 y y 1
V M(x;y) ( ) (x 3) 2(y 1) 5 0 x 2y 4 0 M (x ;y ) (
I
) : x 2y 4 0
Cach 2: Lay 2 iem bat k M,N ( ) : M N .
+ M ( ) : M(5 ;0) M f(M) (2;1)
+ N ( ) : N(3 ; 1) N f(N) (0;2)
I
I
Qua M (2;1) x 2 y 1( ) (M N ) : PTCtac ( ) : PTTQ( ) : x 2y 4 0
2 1VTCP : M N ( 2;1)
Cach 3: V f la phep di hnh nen f bien ng thang ( ) thanh ng thang (
) // ( ) .
+ Lay M ( ) : M(5 ;0) M f(M) (2;1)+ V ( ) // ( ) ( ) : x + 2y m = 0 (m 5) . Do : ( ) M (2;1) m = 4 ( ) : x 2y 4 0
c) Cach 1: Dung bieu thc toa o
I
2 2 2 2
x = x 3 x x 3Ta co f : M(x;y) M = f(M) =y y 1 y y 1
V M(x;y) (C) : (x + 1) + (y 2) = 2 (x 4) (y 3) 2M(x;y)
I
2 2
f 2 2
(C ) : (x 4) (y 3) 2
+ Tam I( 1;2) + Tam I = f [ I( 1;2)] ( 4;3)Cach 2 : (C) (C ) (C ) : (x 4) (y 3) 2
BK : R = 2 BK : R = R = 2
d) Dung bieu thc toa ox = x 3 x x 3Ta co f : M(x;y) M = f(M) =y y 1 y y 1
I
2 2 2 2 2 2x y (x + 3) (y 1) (x + 3) (y 1)
V M(x;y) (E) : + = 1 + = 1 M (x ;y ) (E ) : + = 1
3 2 3 2 3 2
9 Trong mpOxy cho phep bien hnh f : M(x;y) M = f(M) = (x 1;y 2) .a) CMR f la phep di hnh .b) Tm anh cua ng thang ( ) : x 2y 3
I
2 2
2
2 2 2
= 0.
c) Tm anh cua ng tron (C) : (x + 3) + (y 1) = 2 .
d) Tm anh cua parabol (P) : y = 4x .
S : b) x 2y 2 = 0 c) (x + 2) + (y 1) = 2 d) (y + 2) = 4(x 1)
10 Trong mpOxy cho phep bien hnh f : M(x;y) M = f(M) = ( x ;y) . Khang nh nao sau aysai ?
I
A. f la 1 phep di hnh B. Neu A(0 ; a) th f(A) = AC. M va f(M) oi xng nhau qua truc hoanh D. f [M(2;3)] ng thang 2x + y + 1 = 0
S : Chon C . V M va f(M) oi xng nhau qua truc tung C sai .
1 1 2 2
1 2
12 Trong mpOxy cho 2 phep bien hnh :
f : M(x;y) M = f (M) = (x + 2 ; y 4) ; f : M(x;y) M = f (M) = ( x ; y) .
Tm toa o anh cua A(4; 1) qua f roi f , ngha la tI I
1 22 1
f f
m f [f (A)] .
S : A(4; 1) A (6; 5) A ( 6 ; 5 ) .I I
x
11 Trong mpOxy cho phep bien hnh f : M(x;y) M = f(M) = ( ; 3y) . Khang nh nao sau ay sai ?2A. f (O) = O (O la iem bat bien) B. Anh cua A Ox th
I
anh A = f(A) Ox .C. Anh cua B Oy th anh B = f(B) Oy . D. M = f[M(2 ; 3)] = (1; 9)
S : Chon D . V M= f[M(2 ; 3)] = (1;9)
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
4/35
- 4 -
Vn 2 : PHP TNH TINA.KIN THC C BN
1/ N: Php tnh tin theo vct u l mt php di hnh bin im M thnh im M sao cho uMM .
K hieu : T hay T .Khi o : T (M) M MM uu uPhep tnh tien hoan toan c xac nh khi biet vect tnh tien cua no .
Neu T (M) M , M th T la phep ong nhat .o o
2/ Biu thc ta : Cho u = (a;b) v php tnh tin Tu .
x = x + aM(x;y) M =T (M) (x ; y ) thu y = y + bI
3/ Tnh cht:L : Phep tnh tien bao toan khoang cach gia hai iem bat k .HQ :
1. Bao toan tnh thang hang va th t cua cac iem tng ng .2. Bien mot tia thanh tia .3. Bao toan tnh thang hang va th t cua cac iem tng ng .
5. Bien mot oan thang thanh oan thang bang no .6. Bien mot ng thang thanh mot ng thang song song hoac trung vi ng thang a cho .
Bien7. tam giac thanh tam giac bang no . (Trc tam trc tam , trong tam trong tam )I I
8. ng tron thanh ng tron bang no .
(Tam bien thanh tam : I I , R = R )I
PHNG PHP TM NH CA MT IM
x = x + aM(x;y) M =T (M) (x ; y ) thu y = y + bI
PHNG PHP TM NH CA MT HNH (H) .Cch 1: Dng tnh cht (cng phng ca ng thng, bn knh ng trn: khng i)
1/ Ly M (H) M (H )I
2/ (H) ng thang (H ) ng thang cung phng
Tam I Tam I(H) (C) (H ) (C ) (can tm I ) .+ bk : R + bk : R = R
II
Cach 2 : Dung bieu thc toa o .Tm x theo x , tm y theo y roi thay vao bieu thc toa o .
Cach 3 : Lay hai iem phan biet : M, N (H) M , N (H )I
B. BI TP
1 Trong mpOxy . Tm anh cua M cua iem M(3; 2) qua phep tnh tien theo vect u = (2;1) .Giai
x 3 2 x 5Theo nh ngha ta co : M = T (M) MM u (x 3;y 2) (2;1)u y 2 1 y 1
M (5; 1)
2 Tm anh cac iem ch ra qua phep tnh tien theo vect u :
a) A( 1;1) , u = (3;1)
A (2;3)b) B(2;1) , u = ( 3;2)
B ( 1;3)
c) C(3; 2) , u = ( 1;3) C (2;1)
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
5/35
- 5 -
3 Trong mpOxy . Tm anh A ,B lan lt cua iem A(2;3), B(1;1) qua phep tnh tien theo vect u = (3;1) .
Tnh o dai AB , A B .Giai
Ta co : A = T (A) (5;4) , B = T (B)u u
1 2
1 2
(4;2) , AB = |AB| 5 , A B = |A B | 5 .
4 Cho 2 vect u ;u . Ga s M T (M),M T (M ). Tm v e M T (M) .1 2 1 u 2 u 1 2 vGiai
Theo e : M T (M) MM u , M T (M ) M M1 u 1 1 2 u 1 1 2
u .2
Neu : M T (M) MM v v MM MM M M u + u .Vay : v u + u2 v 2 2 1 1 2 1 2 1 2
5 ng thang cat Ox tai A( 1;0) , cat Oy tai B(0;2) . Hay viet phng trnh ng thang la anhcua qua phep tnh tien theo vect u = (2; 1) .
Giai V : A T (A) (1; 1) , B T (B) (2;1) .u uqua A (1; 1) x 1 tMat khac : T ( ) i qua A ,B . Do o : ptts :u y 1 2tVTCP : A B = (1;2)
6 ng thang cat Ox tai A(1;0) , cat Oy tai B(0;3) . Hay viet phng trnh ng thang la anhcua qua phep tnh tien theo vect u = ( 1; 2) .GiaiV : A T (A) (0; 2) ,u
B T (B) ( 1;1) .u
qua A (0; 2) x tMat khac : T ( ) i qua A ,B . Do o : ptts :u y 2 3tVTCP : A B = ( 1;3)
7 Tng t : a) : x 2y 4 = 0 , u = (0 ; 3) : x 2y 2 0b) : 3x y 3 = 0 , u = ( 1 ; 2) : 3x y 2 0
2 28 Tm anh cua ng tron (C) : (x + 1) (y 2) 4 qua phep tnh tien theo vect u = (1; 3) .Giai
x = x + 1 x = x 1Bieu thc toa o cua phep tnh tien T la :u y = y 3 y = y + 3
V
2 2 2 2 2 2 : M(x;y) (C) : (x + 1) (y 2) 4 x (y 1) 4 M (x ;y ) (C ) : x (y 1) 42 2Vay : Anh cua (C) la (C ) : x (y 1) 4
9 Trong mpOxy cho phep bien hnh f : M(x;y) M = f(M) = (x 1;y 2) .a) CMR f la phep di hnh .
b) Tm anh cua ng thang ( ) : x 2y 3
I
2 2
2
2 2 2
= 0.c) Tm anh cua ng tron (C) : (x + 3) + (y 1) = 2 .
d) Tm anh cua parabol (P) : y = 4x .
S : b) x 2y 2 = 0 c) (x + 2) + (y 1) = 2 d) (y + 2) = 4(x
1)
10 Trong mpOxy cho phep bien hnh f : M(x;y) M = f(M) = ( x ;y) . Khang nh nao sau aysai ?
A. f la 1 phep di hnh B.
I
Neu A(0 ; a) th f(A) = A
C. M va f(M) oi xng nhau qua truc hoanh D. f [M(2;3)] ng thang 2x + y + 1 = 0S : Chon C . V M va f(M) oi xng nhau qua t ruc tung C sai .
2 29 Tm anh cua ng tron (C) : (x 3) (y 2) 1 qua phep tnh tien theo vect u =( 2;4) .x = x 2 x = x + 2Giai : Bieu thc toa o cua phep tnh tien T la :u y = y 4 y = y 4
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
6/35
- 6 -
2 2 2 2 2 2V : M(x;y) (C) : (x 3) (y 2) 1 (x 1) (y 2) 1 M (x ;y ) (C ) : (x 1) (y 2) 12 2Vay : Anh cua (C) la (C ) : (x 1) (y 2) 1
2 2 2 2BT Tng t : a) (C) : (x 2) (y 3) 1, u = (3;1) (C ) : (x 1) (y 2) 12 2
b) (C) : x y 2x 4y 4 0, u = ( 2;3) (C ) 2 2: x y 2x 2y 7 0
10 Trong he truc toa o Oxy , xac nh toa o cac nh C va D cua hnh bnh hanh ABCD biet nh
A( 2;0), nh B( 1;0) va giao iem cac ng cheo la I(1;2) .Giai
Goi C(x;y) .Ta
co : IC (x 1;y 2),AI (3;2),BI (2; 1)V I la trung iem cua AC nen :
x 1 3 x 4C = T (I) IC AI C(4;4)
AI y 2 2 y 4
V I la trung iem cua AC nen :
D = T (I) IDBI
x 1 2 x 3D DBI D(3;4)y 2 2 y 4D D
Bai tap tng t : A( 1;0),B(0;4),I(1;1) C(3;2),D(2; 2) . 11 Cho 2 ng thng song song nhau dv d . Hy ch ra mt php tnh tin bin d thnh d . Hi c bao
nhiu php tnh tin nh th?
Gia i : Chon 2 iem co nh A d , A dLay iem tuy y M d . Ga s : M = T (M) MM AB
AB
MA M B M B/ /MA M d d = T (d)AB
Nhan xet : Co vo so phep tnh
tien bien d thanh d .
12 Cho 2 ng tron (I,R) va (I ,R ) .Hay ch ra mot phep tnh tien bien (I,R) thanh (I ,R ) .Giai : Lay iem M tuy y tren (I,R) . Ga s : M = T (M) M
II
M II
IM I M I M IM R M (I ,R ) (I ,R ) = T [(I,R)]II
13 Cho hnh bnh hanh ABCD , hai nh A,B co nh , tam I thay oi di ongtren ng tron (C) .Tm quy tch trung iem M cua canh BC.
Giai
Goi J la trung iem canh AB . Khi o d e thay J co nh va IM JB .Vay M la anh cua I qua phep tnh tien T . Suy ra : Quy tch cua M la
JB
anh cua ng tron (C) trong phep tnh tien theo vect JB
214 Trong he truc toa o Oxy , cho parabol (P) : y = ax . Goi T la phep tnh tien theo vect u = (m,n)
va (P ) la anh cua (P) qua phep tnh tien o . Hay viet phng trnh cua
u
(P ) .Giai :
TM(x;y) M (x ;y ) , ta co : MM = u , vi MM = (x x ; y y)
x x = m x = x mV MM = uy y = n y = y n
2 2Ma : M(x;y) (P) : y ax y n = a(x m) y =
I
2 2a(x m) n M (x ;y ) (P ) : y = a(x m) n
2 2 2Vay : Anh cua (P) qua phep tnh tien T la (P ) : y = a(x m) n y = ax 2amx am n .u15 Cho t : 6x + 2y 1= 0 . Tm vect u 0 e = T ( ) .uGi
ai : VTCP cua la a = (2; 6) . e : = T ( ) u cung phng a . Khi o : a = (2; 6) 2(1; 3)u
chon u = (1; 3) .16 Trong he truc toa o Oxy , cho 2 iem A( 5;2) , C( 1;0) . Biet : B = T (A) , C = T (B) . Tm u va vu ve co the thc hien phep bien oi A thanh C ?
Giai
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
7/35
- 7 -
Tu+ v
u vT T
A( 5;2) B C( 1;0)I I . Ta co : AB u,BC v AC AB BC u v (4; 2)
u v
17 Trong he truc toa o Oxy , cho 3 iem K(1;2) , M(3; 1),N(2; 3) va 2 vectu = (2;3) ,v = ( 1;2) .Tm anh cua K,M,N qua phep tnh tien T roi T .u v
T THD : Ga s : A(x;y) BI I
C(x ;y ) . Ta co : AB u,BC v AC AB BC u v (1;5)x 1 1 x 2
Do o : K =T (K) KK (1;5) K (2;7) .u v y 2 5 y 7Tng t : M (4;4) , N(3;2) .
18 Trong he truc toa o Oxy , cho ABC : A(3;0) , B( 2;4) , C( 4;5) . G la trong tam ABC va pheptnh tien theo vect u 0 bien A thanh G . Tm G = T (G) .u
u u
GiaiT T
A(3;0) G( 1;3) G (x ;y )
x 1 4 x 5V AG ( 4;3) u . Theo e : GG u G ( 5;6).y 3 3 y 62 219 Trong mat phang Oxy , cho 2 ng tron (C) : (x 1) (y 3) 2,(
I I
2 2C ) : x y 10x 4y 25 0.
Co hay khong phep tnh tien vect u bien (C) thanh (C ) .HD : (C) co tam I(1; 3), ban knh R = 2 ; (C ) co tam I (5; 2), ban knh R = 2 .
Ta thay : R =
R = 2 nen co phep tnh tien theo vect u = (4;1) bien (C) thanh (C ) .
20 Trong he truc toa o Oxy , cho hnh bnh hanh OABC vi A( 2;1) va B :2x y 5 = 0 . Tm taphp nh C ?
Giai
u
V OABC la hnh bnh hanh nen : BC AO (2; 1) C T (B) vi u = (2; 1)uT x x 2 x x 2
B(x;y) C(x ;y ) . Do : BC uy y 1 y y 1
B(x;y) 2x y 5 = 0 2x y 10 = 0 C(x ;
I
y ) : 2x y 10 = 0
21 Cho ABC . Goi A ,B ,C lan lt la trung iem cac canh BC,CA,AB. Goi O ,O ,O va I ,I ,I1 1 1 1 2 3 1 2 3tng ng la cac tam ng tron ngoai tiep va cac tam ng tro
1AB
2
n noi tiep cua ba tam giac AB C ,1 1BC A , va CA B . Chng minh rang : O O O I I I .1 1 1 1 1 2 3 1 2 3
HD :
Xet phep tnh tien : T bien A C,C B,B A .1 1 1 1AB2
T
AB C C BA ;O1 1 1 1
I I I
I
1 1AB AB
2 2
T T
O ;I I .1 2 1 2
O O I I O O I I .1 2 1 2 1 2 1 2Ly luan tng t : Xe t cac phep tnh tien T ,T suy ra :1 1
BC CA2 2
O O I I va O O I2 3 2 3 3 1 3
I I
I O O I I ,O O I I O O O I I I (c.c.c).1 2 3 2 3 3 1 3 1 1 2 3 1 2 3
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
8/35
- 8 -
BC
22 Trong t giac ABCD co AB = 6 3cm ,CD 12cm , A 60 ,B 150 va D 90 .Tnh o dai cac canh BC va DA .
HD :
TXet : A M AM BC.Ta co : ABCM la hnh bnh hanh va BCM 3I 0 (v B 150 )
oLai co : BCD 360 (90 60 150 ) 60 MCD 30 .
nh ly ham cos trong MCD : 32 2 2 2 2MD MC DC 2MC.DC.cos30 (6 3) (12) 2.6 3.12. 362
MD = 6cm .
1Ta co : MD = CD va MC = MD 3 MDC la tam giac
2
eu
MCD la na tam giac eu DMC 90 va MDA 30 .
Vay : MDA MAD MAB 30 AMD la tam giac can tai M .
6 3
Dng MK AD K la trung iem cua AD KD=MDcos30 cm AD 6 3cm2
Tom lai : BC = AM = MD = 6cm , AD = AB = 6 3cm
Vn 3: PHP I XNG TRCA . KIN THC C BN
1/ N1:im M gi l i xng vi im Mqua ng thng a nu a l ng trung trc ca on MM Phep oi xng qua ng thang con goi la phep oi xng truc . ng thang a goi la truc oi xng.
N2 : Phep oi xng qua ng thang a la phep bien hnh bien mo
a o o o
i iem M thanh iem M oi xngvi M qua ng thang a .
K hieu : (M) M M M M M , vi M la hnh chieu cua M tren ng thang a .
Khi : aNeu M a th (M) M : xem M la oi xng vi chnh no qua a . ( M con goi la iem bat ong )
aM a th (M) M a la ng trung trc cua MM
a a (M) M th (M ) M
a a (H) H th (H ) H , H la anh cua hnh H .
dN : d la truc o i xng cua hnh H (H) H .Phep oi xng truc hoan toan xac nh khi biet truc oi xng cua no .
Chu y : Mot hnh co the khong co truc oi xng ,co the co mot hay nhieu truc oi xng .
2/ Biu thc ta : dM(x;y) M (M) (x ;y )I
x = x x = x d Ox : d Oy :y = y y = y
3/ L:Php i xng trc l mt php di hnh.
1.Phep oi xng truc bien ba iem thang hang thanh ba iem thang hang va bao toan th t cua caciem tng ng .
2. ng thang thanh ng thang .3.
HQ :
Tia thanh tia .
4. oan thang thanh oan thang bang no .5. Tam giac thanh tam giac bang no . (Trc tam trc tam , trong tam trong tam )
6. ng tron thanh ng
I I
tron bang no . (Tam bien thanh tam : I I , R = R )7. Goc thanh goc bang no .
I
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
9/35
- 9 -
aPP : Tm anh M = (M)
1. (d) M , d a2. H = d a
3. H la trung iem cua MM M ?
a
a
PP : Tm anh cua ng thang : = ( )TH1:( ) // (a)
1. Lay A,B ( ) : A B2. Tm anh A = (A)
3. A , // (a)
a
TH2 : // a
1. Tm K = a2. Lay P : P K .Tm Q = (P)3. (KQ)
PP: minTm M ( ) : (MA + MB) .
min
min
Tm M ( ) : (MA+ MB)
Loai 1 : A, B nam cung pha oi vi ( ) :1) goi A la oi xng cua A qua ( )2) M ( ), th MA + MB MA + MB A BDo o: (MA+MB) = A B M = (A B) ( )
min
Loai 2 : A, B nam khac pha oi vi ( ) :M ( ), th MA + MB AB
Ta co: (MA+MB) = AB M = (AB) ( )
B . BI TP
OyOx
1 Trong mpOxy . Tm anh cua M(2;1) oi xng qua Ox , roi oi xng qua Oy .
HD : M(2;1) M (2; 1) M ( 2; 1)
2 Trong mpOxy . Tm anh cua M(a;b) oi xng qua Oy , roi oi x
I I
Oy Ox
a b
a b
ng qua Ox .
HD : M(a;b) M ( a;b) M ( a; b)
3 Cho 2 ng thang (a) : x 2 = 0 , (b) : y + 1 = 0 va iem M( 1;2) . Tm : M M M .
HD : M( 1;2) M (5;2)
I I
I I
I I
a b
a bt(m;y) t(
M (5; 4) [ ve hnh ] .
4 Cho 2 ng thang (a) : x m = 0 (m > 0) , (b) : y + n = 0 (n > 0).
Tm M : M(x;y) M (x ;y ) M (x ;y ).
x 2m xHD : M(x;y) My y
I I
2m x; n)x 2m xMy 2n y
5 Cho iem M( 1;2) va ng thang (a) : x + 2y + 2 = 0 .HD : (d) : 2x y + 4 = 0 , H = d a H( 2;0) , H la trung iem cua MM M ( 3; 2)
6 Cho iem M( 4;
a
a
1) va ng thang (a) : x + y = 0 . M = (M) ( 1;4)
7 Cho 2 ng thang ( ) : 4x y + 9 = 0 , (a) : x y + 3 = 0 . Tm anh = ( ) .HD :
4 1V
1
a
cat a K a K( 2;1)1
M( 1;5) d M, a d : x y 4 0 H(1/ 2;7 / 2) : tiem cua MM M (M) (2;2)KM : x 4y + 6 = 0
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
10/35
- 10 -
a
a
a
8 Tm b = (Ox) vi ng thang (a) : x + 3y + 3 = 0 .HD : a Ox = K( 3;0) .
3 9M O(0;0) Ox : M = (M) = ( ; ) .
5 5b KM : 3x + 4y 9 = 0 .
9 Tm b = (Ox) vi ng thang (a) : x + 3y 3 = 0 .
HD : a Ox = K(3;0) .
P O(0;0) Ox .
+ Qua O(0;0): 3x y 0
+ a
3 9 3 9E = a E( ; ) la trung iem OQ Q( ; ) .
10 10 5 5b KQ : 3x + 4y 9 = 0 .
1
Ox
Ox
0 Tm b = (a) vi ng thang (a) : x + 3y 3 = 0 .Giai :Cach 1: Dung bieu thc toa o (rat hay)
Cach 2 : K= a Ox K(3;0)P(0;1) a Q = (P) = (0; 1) b KQ : x 3y 3 = 0 .
a11 Cho 2 ng thang ( ) : x 2y + 2 = 0 , (a) : x 2y 3 = 0 . Tm anh = ( ) .PP : / /a
Cach 1 : Tm A,B A ,B A BCach 2 : Tm A A / / , A
a
2 2a
2 2
Giai: A(0;1) A (A) (2; 3)A , / / : x 2y 8 0
12 Cho ng tron (C) : (x+3) (y 2) 1 , ng thang (a) : 3x y + 1= 0 . Tm (C ) = [(C)]
HD : (C ) : (x 3) y 1 .
Ox
13 Trong mpOxy cho ABC : A( 1;6),B(0;1) va C(1;6) . Khang nh nao sau ay sai ?A. ABC can B B. ABC co 1 truc oi xngC. ABC ( ABC) OyD. Trong tam : G = (G)
HD : Chon D
2 214 Trong mpOxy cho iem M( 3;2), ng thang ( ) : x + 3y 8 = 0, ng tron (C) : (x+3) (y 2) 4.Tm anh cua M, ( ) va (C) qua phep oi xng truc (a) : x 2y + 2 = 0 .
Giai : Goi M ,
( ) va (C ) la anh cua M, ( ) va (C) qua phep oi xng truc a .Qua M( 3;2)
a) Tm anh M : Goi ng thang (d) : a+ (d) (a) (d) : 2x y + m = 0 . V (d) M( 3;2) m = 4 (d) : 2x y 4 = 0
H M M
H M M
MM
MM
1x (x x )
2+ H = (d) (a) H( 2;0) H la trung iem cua M,M H1
y (y y )2
12 ( 3 x ) x 12 M ( 1; 2)
1 y 20 (2 y )
2
b) Tm anh ( ) :1 3
V ( ) cat (a1 2
) K= ( ) (a)
x + 3y 8 = 0Toa o cua K la nghiem cua he : K(2;2)x 2y + 2 = 0
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
11/35
- 11 -
aLay P K Q = [P( 1;3)] = (1; 1) . ( Lam tng t nh cau a) )
Qua P( 1;3)Goi ng thang (b) :a
E P Q Q
E P Q Q
+ (b) (a) (b) : 2x y + m = 0 . V (b) P( 1;3) m = 1 (b) : 2x y 1 = 0+ E = (b) (a) E(0;1) E la trung iem cua P,Q
1 1x (x x ) 0 ( 1 x ) x
2 2E 1 1
y (y y ) 1 (3 y )2 2
Q
Q
1
Q(1; 1)y 1
Qua K(2;2) x 2 y 2+ ( ) (KQ) : ( ) : 3x y 4 0
1 3VTCP :KQ ( 1; 3) (1;3)
a a
c) + Tm anh cua tam I( 3;2) nh cau a) .Tam I Tam I+ V phep oi xng truc la phep di hnh nen (C): (C ) : .Tm I IR 2 R R 2
+ Tam I( 3;2)Vay : (C)BK :
I I
a a
2 2
2 2+ Tam I = [I( 3; 2)] ( ; )(C ) 5 5R = 2
BK : R = R = 2
2 2(C ) : (x ) (y ) 4
5 5
I
2 215 Trong mpOxy cho iem M(3; 5), ng thang ( ) : 3x + 2y 6 = 0, ng tron (C) : (x+1) (y 2) 9.Tm anh cua M, ( ) va (C) qua phep oi xng truc (a) : 2x y + 1 = 0 .
HD :
a) M(3; 5) I
a
a
33 1 9 13M ( ; ),(d) : x 2y 7 0,tiem H( ; )
5 5 5 54 15
b) + K= (a) K( ; )7 7
+ P ( ) : P(2;0) K , Q = [P(2;0)] = ( 2;2) ( ) (KQ) : x 18y 38 0
c) + I(1; 2) 2 2a 9 8 9 8I ( ; ) , R = R = 3 (C ) : (x + ) (y ) 9
5 5 5 5I
2 2
Ox
16 Cho iem M(2; 3), ng thang ( ) : 2x + y 4 = 0, ng tron (C) : x y 2x 4y 2 0.Tm anh cua M, ( ) va (C) qua phep oi xng qua Ox .
x xHD : Ta co : M(x;y) M (y y
Ox
x x1) (2)
y y
Thay vao (2) : M(2; 3) M (2;3)
2 2 2 2
2 2 2 2
M(x;y) ( ) 2x y 4 = 0 M (x ;y ) ( ) : 2x y 4 = 0 .
M(x;y) (C) : x y 2x 4y 2 0 x y 2x 4y 2 0(x 1) (y 2) 3 M (x ;y ) (C ) : (x 1) (y 2) 3
Ox
Ox
17 Trong mpOxy cho ng thang (a) : 2x y+3 = 0 . Tm anh cua a qua .
x x x xGiai : Ta co : M(x;y) My y y y
V M(x;y) (a) : 2x y+3 = 0 2(x ) ( y )+3 = 0 2x y +3 = 0 M (
I
Oy
x ;y ) (a ) : 2x y + 3 = 0
Vay : (a) (a ) : 2x y + 3 = 0I
2 2Oy
Oy
2 2 2 2 2
18 Trong mpOxy cho ng tron (C) : x y 4y 5 = 0 . Tm anh cua a qua .
x x x x
Giai : Ta co : M(x;y) M y y y yV M(x;y) (C) : x y 4y 5 = 0 ( x ) y 4(y ) 5 = 0 x
I
2
2 2
Oy 2 2
y 4y 5 = 0
M (x ;y ) (C ) : x y 4y 5 = 0
Vay : (C) (C ) : x y 4y 5 = 0I
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
12/35
- 12 -
2 2
a
a
19 Trong mpOxy cho thang (a) : 2x y 3 = 0 , ( ) : x 3y 11 = 0 , (C) : x y 10x 4y 27 = 0 .a) Viet bieu thc giai tch cua phep oi xng truc .b) Tm anh cua iem M(4; 1) qua .
a a
2 2
a
c) Tm anh : ( ) = ( ),(C ) (C) .Giai
a) Tong quat (a) : Ax + By + C=0 , A B 0
Goi M(x;y) M (x ; y ) , ta co : MM (x x; y y) cung phng VTPT n = (A;B) MM tnx
I
2 2
x x y yx At x x At( t ) . Go i I la trung iem cua MM nen I( ; ) (a)
y y Bt y y Bt 2 2
x x y y x x At y y BtA( ) B( ) C 0 A( ) B( ) C 0
2 2 2 22(Ax + By + C)
(A B )t 2(Ax + By + C) tA
2 2
2 2 2 2
a
B
2A(Ax + By + C) 2B(Ax + By + C)x x ;y y
A B A B
4(2x y 3) 3 4 12x x x x y
5 5 5 5Ap dung ket qua tren ta co :2(2x y 3) 4 3 6
y y y y y5 5 5 5
4 7b) M(4; 1) M ( ;
5I
a
2 2a
)5
c) : 3x y 17 0
d) (C) (C ) : (x 1) (y 4) 2
I
I
20 Trong mpOxy cho ng thang ( ) : x 5y 7 = 0 va ( ) : 5x y 13 = 0 . Tm phep oi xng quatruc bien ( ) thanh ( ) .
Giai1 5
V ( ) va ( ) cat nhau . Do o truc oi xng (a) cua phep oi xng bien ( ) thanh ( ) chnh5 1
la ng phan giac cua goc tao bi ( ) va ( ) .
1
2
1 2
x y 5 0 (a )| x 5y 7 | | 5x y 13|T o suy ra (a) :
x y 1 0 (a )1 25 25 + 1Vay co 2 phep oi xng qua cac truc ( ) : x y 5 0 , ( ) : x y 1 0
a21 Qua phep oi xng truc :1. Nhng tam giac nao bien thanh chnh no ?2. Nhng ng tron nao bien thanh chnh no ?
2 2
HD :
1. Tam giac co 1 nh truc a , hai nh con lai oi xng qua truc a .2. ng tron co tam a .
22 Tm anh cua ng tron (C) : (x 1) (y 2) 4 qua phep oi xng truc Oy.
2 2PP : Dung bieu thc toa o S : (C ) : (x 1) (y 2) 4
23 Hai ABC va A B C cung nam trong mat phang toa o va oi xng nhau qua truc Oy .
Biet A( 1;5),B( 4;6),C (3;1) . Hay
tm toa o cac nh A , B va C .S : A (1;5), B (4;6) va C( 3;1)
24 Xet cac hnh vuong , ngu giac eu va luc giac eu . Cho biet so truc oi xng tng ng cua moiloai a giac eu o va ch ra cach ve cac truc oi xng o .
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
13/35
- 13 -
S :Hnh vuong co 4 truc oi xng , o la cac ng thang i qua 2 nh oi dien va cac ng thangi qua trung iem cua cac cap canh oi dien .
Ngu giac eu co 5 truc oi xng ,o la cac ng thang i qua nh oi dien va tam cua ngu giac eu .Luc giac eu co 6 truc oi xng , o la cac ng thang i qua 2 nh oi dien va cac ng thang iqua trung iem cua cac cap canh oi dien .
d25 Goi d la phan giac trong tai A cua ABC , B la anh cua B qua phep oi xng truc . Khang nh
nao sau ay sai ?A. Neu AB < AC th B tren canh AC .
d
B. B la trung iem canh AC .C. Neu AB = AC th B C .D. Neu B la trung iem canh AC th AC = 2AB .
S : Neu B = (B) th B AC .
A ung . V AB < AC ma AB = AB nen AB < AC B tren canh AC .1
B sai . V gia thiet bai toan khong u khang nh AB = AC.2
C ung . V AB = AB ma AB = AC nen AB = AC B C .
a b a b
D ung . V Neu B la trung iem canh AC th AC=2AB ma AB =AB nen AC=2AB .
26 Cho 2 ng thang a va b cat nhau tai O . Xet 2 phep oi xng truc va :
A B CI I
. Khang nh nao sau ay khong sai ?A. A,B,C ng tron (O, R = OC) .B. T giac OABC noi tiep .C. ABC can BD. ABC vuong B
1 2HD : A. Khong sai . V d la trung trc cua AB OA = OB , d la trung trc
cua BC OB = OC OA = OB = OC A,B,C ng tron (O, R = OC) .Cac cau B,C,D co the sai .
27 Cho ABC co hai truc oi xng . Khang nh nao sau ay ung ?A. ABC la vuong B. ABC la vuong can C. ABC la eu D. ABC la can .
HD: Ga s ABC co 2truc oi xng la AC va BCAB = AC AB AB BC ABC eu .BC = BA
o
o o o o o o o
28 Cho ABC co A 110 . Tnh B va C e ABCco truc oi xng .
A. B = 50 va C 20 B. B = 45 va C 25 C. B = 40 va C 30 D. B = C 35
o o
o o oo
HD : Chon D . V : ABC co truc oi xng khi ABC can hoac eu
V A 110 90 ABC can tai A , khi o :
180 A 180 110B C 35
2 2
29 Trong cac hnh sau , hnh nao co nhieu truc oi xng nhat ?A. Hnh ch nhat B. Hnh vuong C. Hnh thoi D. Hnh thang can .S : Chon B. V : Hnh vuong co 4 truc oi xng .
30 Trong cac hnh sau , hnh nao co t truc oi xng nhat ?A. Hnh ch nhat B. Hnh vuong C. Hnh thoi D. Hnh thang can .S : Chon D. V : Hnh thang can co 1 truc oi xng .
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
14/35
- 14 -
31 Trong cac hnh sau , hnh nao co 3 truc oi xng ?A. Hnh thoi B. Hnh vuong C. eu D. vuong can .
S : Chon C. V : eu co 3 truc oi xng .
32 Trong cac hnh sau , hnh nao co nhieu hn 4 truc oi xng ?A. Hnh vuong B. Hnh thoi C. Hnh tron D. Hnh thang can .S : Chon C. V : Hnh tron co vo so truc oi xng .
33 Trong cac hnh sau , hnh nao khong co truc oi xng ?A. Hnh bnh ha nh B. eu C. can D. Hnh thoi .S : Chon A. V : Hnh bnh hanh khong co truc oi xng .
34 Cho hai hnh vuo
ng ABCD va AB C D co canh eu bang a va co nh A chung .Chng minh : Co the thc hien mot phep oi xng truc bien hnh vuong ABCD thanh AB C D .
HD : Ga s : BC B C = E .
AE
Ta co : AB = AB , B B 90 ,AE chung .EB = EB
ABE = AB F B Bbiet AB = AB
I
AE
A AE
EC = ECMat khac : C CAC = AC = a 2
BABNgoa i ra : AD = AD va D AE DAE 90
2
D D ABCD AB C D
I
I I
35 Goi H la trc tam ABC . CMR : Bon tam giac ABC , HBC , HAC , HAC cong tron ngoai tiep bang nhau .
1 21 1 1 2
BC BC
HD :
Ta co : A = C (cung chan cung BK )
A = C (goc co canh tng ng ) C = CCHK can K oi xng vi H qua BC .
Xet phep oi xng truc BC .
Ta co : K H ; B B ;I I
BC
BC
C C
Vay : ng tron ngoa i tiep KBC ng tron ngoa i tiep HBC
I
I
a
36 Cho ABC va ng thang a i qua nh A nhng khong i qua B,C .a) Tm anh ABC qua phep oi xng .
b) Goi G la trong tam ABC , Xac nh G la anh cua G qua phep oi xng a.
a
a
a
a
Giaia) V a la truc cua phep oi xng nen :
A a A (A) .
B,C a nen : B B ,C C sao cho a la trung trc cua BB ,CC
b) V G a nen : G G sao cho a la trung trc
I I
I cua GG .
37 Cho ng thang a va hai iem A,B nam cung pha oi vi a . Tm tren ngthang a iem M sao cho MA+MB ngan nhat .
Giai : Xet phep oi xng : A A .aM a th MA = MA . Ta c
I
o : MA + MB = MA + MB A Be MA + MB ngan nhat th chon M,A,B thang hang
Vay : M la giao iem cua a va A B .
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
15/35
- 15 -
38 (SGK-P13)) Cho goc nhon xOy va M la mot iem ben trong goc o . Haytm iem A tren Ox va iem B tren Oy sao cho MBA co chu vi nho nhat .
GiaiGoi N = (M) va P = (M) . KhiOx Ox
o : AM=AN , BM=BPT o : CVi = MA+AB+MB = NA+AB+BP NP
( ng gap khuc ng thang )MinCVi = NP Khi A,B lan lt la giao iem cua NP vi Ox,Oy .
39 Cho ABC can tai A vi ng cao AH . Biet A va H co nh . Tm tap hpiem C trong moi trng hp sau :
a) B di ong tren ng thang .b) B di ong tren ng tro
n tam I, ban knh R .Giaia) V : C = (B) , ma B nen C vi = ( )AH AH
Vay : Tap hp cac iem C la ng thangb) Tng t : Tap hp cac iem C la ng tron tam J , ban knh R la anh cua
ng tron (I) qua .AH
Vn 4: PHP I XNG TMA.KIN THC C BN
1 N : Phep oi xng tam I la mot phep di hnh bien moi iem M thanh iem M oi xng vi M qua I.Phep oi xng qua mot iem con goi la phep oi tam .iem I goi la tam cua cua phep oi xng hay n gian la tam oi xng .
K hieu : (M) M IM IM .I
Neu M I th M INeu M I th M (M) I la trung trc cua MM .IN :iem I la tam oi xng cua hnh H (H) H.I
Chu y : Mot hnh co the khong co tam oi xng .
I2 Bieu thc toa o : Cho I(x ;y ) va phep oi xng tam I : M(x;y) M (M) (x; y ) tho o Ix = 2x xoy 2y yo
3 Tnh chat :1. Phep oi xng tam bao toan khoang cach gi
I
a hai iem bat k .2. Bien mot tia thanh tia .3. Bao toan tnh thang hang va th t cua cac iem tng ng .
4. Bien mot oan thang thanh oan thang bang no .5. Bien mot ng thang thanh mot ng thang song song hoac trung vi ng thang a cho .6. Bien mot goc thanh goc co
so o bang no .
7. Bien tam giac thanh tam giac bang no . ( Trc tam trc tam , trong tam trong tam )
8. ng tron thanh ng tron bang no . ( Tam bien thanh tam : I I , R = R )I
B . BI TP
1 Tm anh cua cac iem sau qua phep oi xng tam I :1) A( 2;3) , I(1;2) A (4;1)
2) B(3;1) , I( 1;2) B ( 5;3)3) C(2;4) , I(3;1) C (4; 2)
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
16/35
- 16 -
Giai :
x 1 3 x 4a) Ga s : A (A) IA IA (x 1;y 2) ( 3;1) A (4;1)I y 2 1 y 1
Cach : Dung bieu thc toa o
2 Tm anh cua cac ng thang sau qua phep oi xng tam I :1) ( ) : x 2y 5 0,I(2; 1) ( ) : x 2y 5 0
2) ( )
: x 2y 3 0,I(1;0) ( ) : x 2y 1 0
3) ( ) :3x 2y 1 0,I(2; 3) ( ) :3x 2y 1 0
GiaiPP : Co 3 cachCach 1: Dung bieu thc toa oCach 2 : Xac nh dang // , roi dung cong thc tnh khoang cach d( ; ) .Cach 3: Lay bat ky A,B , roi tm anh A ,B
I
A B
x 4 x x 4 x1) Cach 1: Ta co : M(x;y) M
y 2 y y 2 yI
I
V M(x;y) x 2y 5 0 (4 x ) 2( 2 y ) 5 0 x 2y 5 0
M (x ;y ) : x 2y 5 0
Vay : ( ) ( ) : x 2y 5 0Cach 2 : Goi = ( ) song songI
I
: x + 2y + m = 0 (m 5) .
|5| | m | m 5 (loai)Theo e : d(I; ) = d(I; ) 5 | m |
m 52 2 2 21 2 1 2
( ) : x 2y 5 0
Cach 3 : Lay : A( 5;0),B( 1; 2) A (9; 2),B (5;0) A B : x 2y 5 0
3 Tm anh cua cac ng tron sau qua phep oi xng tam I :2 2 2 21) (C) : x (y 2) 1,E(2;1) (C ) : (x 4) y 1
22) (C): x
2 2 2y 4x 2y 0,F(1;0) (C ) : x y 8x 2y 12 0
/ nghia hay bieu thc toa o23) (P) : y = 2x x 3 , tam O(0;0) .
E
2(P ) : y = 2x x 3
HD:1) Co 2 cach giai :Cach 1: Dung bieu thc toa o .
Cach 2 : Tm tam I I ,R R (a cho) .2) Tng t .
4 Cho hai iem A va B .Cho biet phep bien oi M than
I
h M sao cho AMBM la mot hnh bnh hanh .
HD :
MA BMNeu AMBM la hnh bnh hanh
MB AM
V : MM MA AM MA MB (1)
Goi I la trung iem cua AB . Ta co : IA IB
T (1) MM MI
IA MI IB MM 2MI
MI IM M (M) .I
5 Cho ba ng tron bang nhau (I ;R),(I ;R),(I ;R) tng oi tiep1 2 3xuc nhau tai A,B,C . Ga s M la mot iem tren
ICA B 1
(I ;R) , ngoai ra :1
M N ; N P ; P Q . CMR : M Q .I I I I
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
17/35
- 17 -
A A A
HD :
Do (I ;R) tiep xuc vi (I ;R) tai A , nen :1 2
M N ;I I MI NI MI NI (1)1 2 1 2 1 2I I I
B B B
C C C
Do (I ;R) tiep xuc vi (I ;R) tai B , nen :2 3
N P ;I I NI PI NI PI (2)2 3 2 3 2 3Do (I ;R) tiep xuc vi (I ;R) tai C , nen :
3 1 P Q ;I I PI3 1 3
I I I
I I I
1
QI PI QI (3)1 3 1
T (1),(2),(3) suy ra : MI QI M (Q) .1 1 I
5 Cho ABC la tam giac vuong tai A . Ke ng cao AH . Ve pha
ngoai tam giac hai hnh vuong ABDE va ACFG .
a) Chng minh tap hp 6 iem B,C,F,G,E,D co mot truc oi xng .
b) Goi K la trung iem cua EG . Chng minh K tren ng than
g AH .
c) Goi P = DE FG . Chng minh P tren ng thang AH .
d) Chng minh : CD BP, BF CP .e) Chng minh : AH,CD,BF ong qui .
DF DF DF DF
DF
HD :
a) Do : BAD 45 va CAF 45 nen ba iem D,A,F thang hang .
Ta co : A A ; D D ; F F ; C G ;
B E (Tnh chat hnh vuong ).Vay : Tap
l l l l
l
hp 6 iem B,C,F,G,E,D co truc oi xng chnh la ng thang DAF .
b) Qua phep oi xng truc DAF ta co : ABC = AEG nen BAC AEG.
Nhng : BCA AGE ( 2 oi xng = ) AGE A (do KAG can tai K) . Suy ra : A A K,A,H thang hang K tren AH .2 1 2c) T giac AFPG la mot hnh ch nhat nen : A,K,P thang hang . (Hn na K la trung iem cua AP )
Vay : P tren PH .
d) Do EDC = DBP nen DC = BP .DC = BP
Ta co : DB = AB BDC ABP CD BP BCD APB nhng hai goc nay co capBC = AP
canh : BC AP cap canh con lai : DC BP.Ly lua
n tng t , ta co : BF CP.
e) Ta co : BCP . Cac ng thang AH, CD va BF chnh la ba ng cao cua BCP nen ong qui .
2AB
6 Cho hai iem A va B va goi va lan lt la hai phep oi xng tam A va B .A Ba) CMR : T .B A
b) Xac nh .A BHD : a) Goi M la mot iem bat ky , ta co :
M
A
B
M : MA AM
M M : MB BM . Ngha la : M = (M), M (1)B A
I
I
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
18/35
- 18 -
B A Ta chng minh : M M :
Biet : MM MM M M
Ma : MM 2MA va M M 2M B
Vay : MM 2MA 2M B 2MA 2M A 2AB
V:MA
I
2AB
AM nen MA M A 0 . Suy ra : MM 2AB M T (M), M (2)
2AB
2BA
T (1) va (2) , suy ra : T .B A
b) Chng minh tng t : T .A B
7 Chng minh rang neu hnh (H) co hai truc oi xng vuong goc vi nhau th(H) co tam oi xng .
HD : Dung hnh thoiGa s hnh (H) co hai truc oi xng vuong goc vi nhau
.
Lay iem M ba t ky thuoc (H) va M (M) , M (M ) . Khi o , theo1 a 2 b 1
nh ngha M ,M (H) .1 2
Goi O = a b , ta co : OM = OM va MOM 2AOM1 1 1OM = OM va M OM 2M OB1 2 1 2 1
Suy ra : OM = OM va MOM M OM 2(AOM +M OB)2 1 1 2 1 1
hay MOM 2 90 1801Vay : O la
trung iem cua M va M .2Do o : M (M), M (H), M (H) O la tam oi xng cua (H) .2 O 2
N
8 Cho ABC co AM va CN la cac trung tuyen . CMR : Neu BAM BCN = 30 th ABC eu .HD :
T giac ACMN co NAM NCM 30 nen noi tiep tron tam O, bknh R=AC va MON 2NAM 60 .
Xet : A I
N
M M
B (O) (O ) th B (O ) v A (O) .1 1
C B (O) (O ) th B (O ) v C (O) .2 2
OO OO 2R1 2Khi o , ta co : OO O la tam giac eu .1 2MON 60
V O B O B R R 2R O O nen B la trun1 2 1 2
I
I I
g iem O O .1 2Suy ra : ABC OO O (V cung ong dang vi BMN) .1 2V OO O la tam giac eu nen ABC la tam giac eu .1 2
Vn 5: PHP QUAYA. KIN THC C BN
1 N : Trong mat phang cho mot iem O co nh va goc lng giac . Phep bien hnh bien moi iemM thanh iem M sao cho OM = OM va (OM;OM ) = c goi la phep quay tam O vi
Phep quay hoan toan xac nh khi biet tam va goc quay
K hieu : Q .O
goc quay .
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
19/35
- 19 -
Chu y : Chieu dng cua phep quay chieu dng cua ng tron lng giac .2kQ phep ong nhat , k(2k+1)Q phep oi xng tam I , k
2 Tnh chat :L : Phep quay la mot phep di hnh .HQ :
1.Phep quay bien ba iem thang hang thanh ba iem thang hang va bao toan th t cua cac iem tngng .
2. ng thang thanh ng th
ang .3. Tia thanh tia .4. oan thang thanh oan thang bang no .
(O ; )
Q Q5. Tam giac thanh tam giac bang no . (Trc tam trc tam , trong tam trong tam )
Q6. ng tron thanh ng tron bang no . ( Tam bien thanh tam : I I , R
I I
I = R )
7. Goc thanh goc bang no .
B. BI TP
(O ; )
/1 Trong mat phang Oxy cho iem M(x;y) . Tm M = Q (M) .(O ; )HD :
x = rcosGoi M(x;y) . at : OM = r , goc lng giac (Ox;OM) = th My = rsin
Q/ /V : M M . Goi M (x ;y ) th oI
/ / dai OM = r va (Ox;OM ) = + .Ta co :
x = rcos( + ) = acos .cos asin .sin x cos ysin .
y = rsin( + ) = asin .cos acos .sin xsin y cos .
x = x cos ysin/Vay : My = xsin y cos
(O ; )
(I ; )
o o
(I ; )
o o
ac biet :Q x = x cos ysin/ /M M
y = xsin y cos
Q x x = (x x )cos (y y )sin/ o o oM My y = (x x )sin (y y )cosI(x ;y ) o o o
Q
M I(x ;y )
I
I
I
x x = (x x )cos (y y )sin/ / o o oM y y = (x x )sin (y y )coso o o
(O;45 )
2 Trong mpOxy cho phep quay Q . Tm anh cua :(O;45 )
2 2a) iem M(2;2) b) ng tron (C) : (x 1) + y = 4Q
/ / /Giai . Goi : M(x;y) M (x ;y ) . Ta co : OM = 2 2, (Ox; OM)I
=
x = rcos( +45 ) r cos .cos45 rsin .sin45 x.cos45 y.sin45/Th My = rsin( +45 ) rsin .cos45 r cos .sin45 y.cos45 x.sin45
2 2x = x y
/ 2 2M2 2
y = x y2 2
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
20/35
- 20 -
(O;45 )
(O ; 45 )
(O ; 45 )
Q/
a) A(2;2) A (0 ;2 2)
Q/Tam I(1;0) Tam I ?b) V (C) : (C ) :
Bk : R = 2 Bk : R = R = 2
Q2 2 2 2/ 2 2I(1;0) I ( ; ) . Vay : (C ) : (x ) + (y ) =
2 2 2 2
I
I 4
1 3x = x y
2 23 Trong mpOxy cho phep bien hnh f : . Hoi f la phep g ?3 1
y = x y2 2
Giai
x = x cos ysin3 3Ta co f : M(x;y) M (x ;y ) vi f la phep quay Q
(O; )y = xsin y cos33 3
I
4 Trong mpOxy cho ng thang ( ) : 2x y+1= 0 . Tm anh cua ng thang qua :a) Phep oi xng tam I(1; 2). b) Phep quay Q .
(O;90 )Giai
a) Ta co : M (x ;y ) = (M) th bieu thcI
x 2 x x 2 xtoa o My 4 y y 4 y
V M(x;y) ( ) : 2x y+1= 0 2(2 x ) ( 4 y ) 1 0 2x y 9 0M (x ;y ) ( ) : 2x y 9 0
I
(O;90 )
Vay : ( ) ( ) : 2x y 9 0
Q
b) Cach 1 : Goi M(x;y) M (x ;y ) . at (Ox ; OM) = , OM = r ,Ta co (Ox ; OM ) = + 90 ,OM r .
x = rcosKhi o : M
y
I
I
(O;90 )
(
Qx r cos( 90 ) r sin y x y
M= rsin y xy rsin( 90 ) rcos x
V M(x;y) ( ) : 2(y ) ( x ) + 1 = 0 x 2y + 1 = 0 M (x ;y ) ( ) : x 2y 1 0Q
Vay : ( )
I
IO;90 ) ( ) : x 2y 1 0
(O;90 )
(O;90 )
(O;90 )
Q
Cach 2 : Lay : M(0;1) ( ) M ( 1; 0) ( )Q1 1
N( ;0) ( ) N (0; ) ( )2 2
Q
( ) ( ) M N : x 2y 1 0
I
I
I
(O;90 )
(O;90 )
Q1
Cach 3 : V ( ) ( ) ( ) ( ) ma he so goc : k 2 k2
Q
M(0;1) ( ) M (1;0) ( )
Qua M (1;0)
( ) : ( )1hsg ; k =
2
I
I
: x 2y 1 0
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
21/35
- 21 -
5 Trong mat phang toa o Oxy cho A(3;4) . Hay tm toa o iem A la anhocua A qua phep quay tam O goc 90 .
HD :
Goi B(3;0),C(0;4) lan lt la hnh chieu cua A len cac truc Ox,
Oy . Phepoquay tam O goc 90 bien hnh ch nhat OABC thanh hnh ch nhat OC A B .
Khi o : C (0;3),B ( 4;0). Suy ra : A ( 4;3).
6 Trong mat phang toa o Oxy . Tm phep quay Q bien iem A( 1;5)thanh iem B(5;1) .
OA OB 26HD : Ta co : OA ( 1;5) va OB (5;1)OA.OB 0 OA OB
B = Q(
(A) .O ; 90 )
7 Trong ma t phang toa o Oxy , cho iem M(4;1) . Tm N = Q (M) .(O ; 90 )
HD :
V N = Q (M) (OM;ON) 90 OM.ON = 0 4x+y = 0 y= 4x (1)(O ; 90 )
2 2Do : OM ON x y 16 1 17 (2) .
Giai (1) va
(2) , ta co : N(1; 4) hay N( 1;4) .
Th lai : ieu kien (OM;ON) 90 ta thay N( 1;4) thoa man .
8 a)Trong mat phang toa o Oxy , cho iem A(0;3) . Tm B = Q (A) .(O ; 45 )
HD : Phep quay Q bien iem A Oy thanh iem B t : y x,ta co :(O ; 45 )
x y 0 2 2B B . Ma OB = x y 3 xB BOA OB 3
o
3 3 3B( ; ).B
2 2 2
4 3 3 3 4 3b) Cho A(4;3) . Tm B = Q (A) B ( ; )(O;60 ) 2 2
2 29 Cho ng tron (C) : (x 3) (y 2) 4 . Tm (C ) = Q (C) .(O ; 90 )
2 2HD : Tm anh cua tam I : Q (I) I ( 2;3) (C ) : (x 2) (y 3) 4 .(O ; 90 )
2 210 Cho ng tron (C) : (x 2) (y 2 3) 5 . Tm (C ) =
Q (C) .(O ; 60 )
2 2HD : Tm anh cua tam I : Q (I) I ( 2;2 3) (C ) : (x 2) (y 2 3) 5 .(O ; 60 )
2 211 Cho ng tron (C) : (x 2) (y 2) 3 . Tm (C ) = Q (C) .(O ; 45 )
2 2HD : Tm anh cua tam I : Q (I) I (1 2;1 2) (C ) : (x 1 2) (y 1 2) 3 .(O ; 45 )
12 [CB-P19] Trong mat phang toa o Oxy , cho iem A(2;0) va ng thang (d) : x + y 2 = 0.Tm anh cua A va (d) qua phep quay Q .
(O ; 90 )
HD :
Ta co : A(2;0) Ox . Goi B = Q ((O ; 90 )
A) th B Oy va OA = OB .
V toa o A,B thoa man pt (d) : x + y 2 = 0 nen A,B (d) .Do B = Q (A) va tng t Q (A) = C( 2;0)(O ; 90 ) (O ; 90 )
x y x ynen Q (d) = BC (BC) : 1
(O ; 90 ) x y 2 2C C
1 x y 2 0
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
22/35
- 22 -
13 Cho (d) : x 3y 1 = 0 . Tm = Q (d) . ( ) : 3x y 1 0(O ; 90 )
14 Cho (d) : 2x y 2 = 0 . Tm = Q (d) .(O ; 60 )
1 3anhHD : d Ox = A(1;0) , d Oy = B(0;2) A ( ; ),B ( 3;1)
2 2
( ) : ( 3 2 )x (2 3 1)y 4 0
15 Cho tam giac eu ABC co tam O va phep quay Q .(O;120 )a) Xac nh anh cua cac nh A,B,C .b) Tm anh cua ABC qua phep quay Q
(O;120 )
Giai
a) V OA = OB = OC va AOC BOC COA 120 nen Q : A B,B C,C A(O;120 )
b) Q : ABC ABC(O;120 )
I I I
16 [CB-P19] Cho hnh vuong ABCD tam O .a) Tm anh cua iem C qua phep quay Q .
(A ; 90 )b) Tm anh cua ng thang BC qua phep quay Q
(O ; 90 )
HD : a) Goi E = Q (C) th AE=AC va(A ; 90 )
CAE 90 nen AEC
vuong can nh A , co ng cao AD . Do o : D la trung iem cua EC .b) Ta co : Q (B) C va Q (B) C Q (BC) CD.
(O ; 90 ) (O ; 90 ) (A ; 90 )
17 Cho hnh vuong ABCD tam O . M la trung iem cua AB , N la trung iemcua OA . Tm anh cua AMN qua phep quay Q .
(O;90 )
HD : Q (A) D , Q (M) M la trung iem cua A(O;90 ) (O;90 )
D .
Q (N) N la trung iem cua OD . Do o : Q ( AMN) DM N(O;90 ) (O;90 )
18 [ CB-1.15 ] Cho hnh luc giac eu ABCDEF , O la tam ng tron ngoai tiep cua no . Tm anh cua
OAB qua phep di hnh co c bang cach thc hien lien tiep phep quay tam O
OE
OE (O;60 )
(O;60 ) (O;60 ) (O;60 )
OE OE OE
, goc 60 va pheptnh tien T .
HD :
Goi F = T Q . Xet :
Q (O) O,Q (A) B,Q (B) C .
T (O) E,T (B) O,T (C) D
Vay : F(O) = E , F(A) = O , F(B) = D F( OAB) = EOD
19 Cho hnh luc giac eu ABCDEF theo chieu dng , O la tam ng tron ngoai tiep cua no . I latrung iem cua AB .
a) Tm anh cua AIF qua phep quay Q .(O ; 120 )
b) Tm a
nh cua AOF qua phep quay Q .(E ; 60 )
HD :
a) Q bien F,A,B lan l t thanh B,C,D , trung iem I(O ; 120 )thanh trung iem J cua CD nen Q ( AIF) CJB .
(O ; 120 )
b) Q bien(E ; 60 )
A,O,F lan lt thanh C,D,O .
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
23/35
- 23 -
15 Cho ba iem A,B,C theo th t tren thang hang . Ve cung mot pha dng hai tam giac eu ABE vaBCF . Goi M va N tng ng la hai trung iem cua AF va CE . Chng minh rang : BMN la tam giac eu .HD :Xet phep quay Q .Ta co : Q (A) E , Q (F) C
(B; 60 ) (B; 60 ) (B; 60 )Q (AF) EC .
(B; 60 )Do M la trung iem cua AF , N la trung iem cua EC , nen :
Q (M) N BM(B; 60 )
= BN va MBN 60 BMN la tam giac eu .
21 [ CB-1.17 ] Cho na ng tron tam O ng knh BC . iem A chay tren na ng tron o .Dng ve pha ngoai cua ABC hnh vuong ABEF . Chng minh rang : E chay
tren na
ng co nh .HD : Goi E = Q (A) . Khi A chay tren na ng tron (O) ,
(B;90 )
E se chay tren na ng tron (O ) = Q [(O)] .(B;90 )
22 Cho ng (O;R) va ng thang khong cat ng tron . Haydng anh cua ( ) qua phep quay Q .
(O ; 30 )
Giai
T O ha ng vuong goc OH vi . Dng iem H sao cho(OH
;OH ) = 30 va OH = OH . Dng ng tron qua 3 iem O,H,H ;
ng tron nay cat tai iem L . Khi o LH la ng thang phai dng .
23 Cho ng thang d va iem O co nh khong thuoc d , M la iemdi ong tren d . Hay tm tap hp cac iem N sao cho OMN eu .
Giai : OMN eu OM ON va NOM 60 . V vay khi M cha
y tren d th :N chay tren d la anh cua d qua phep quay Q .
(O;60 )
N chay tren d la anh cua d qua phep quay Q(O; 60 )
24 Cho hai ng tron (O) va (O ) bang nhau va cat nhau A va B .T iem I co nh ke cat tuyen di ong IMN vi (O) , MB va NB cat(O ) tai M va N . Chng minh ng thang
M N luon luon i qua motiem co nh.
GiaiXet phep quay tam A , goc quay (AO; AO ) = bien (O) thanh (O ) .V MM va NN qua B nen (AO;AO ) = (AM;AM ) = (AN;AN ) .
Qua phep quay Q : MI
(A; )
M , N N va do oQ
MN M N
ng thang MN qua iem co nh I nen ng thang M N quaiem co nh I la anh cua I qua Q(A; )
I
I
25 Cho hai hnh vuong ABCD va BEFGa) Tm anh cua ABG trong phep quay Q .
(B; 90 )
b) Goi M,N lan lt la trung iem cua AG va CE .Chng minh BMN vuong can .
GiaiBA BC
a) V(BA;
BG BEva
BC) 90 (BG;BE) 90
Q : A C,G E Q : ABG CBE(B; 90 ) (B; 90 )
b) Q : AG CE Q : M N BM BN va (BM;BN) = 90(B; 90 ) (B; 90 )
BMN vuong can tai B .
I I
I
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
24/35
- 24 -
26 Cho ABC . Qua iem A dng hai tam giac vuong can ABE va ACF . Goi M la trung iem cua BCva gia s AM FE = H . Chng minh : AH la ng cao cua AEF .
HD :
Xet phep quay Q : Keo da i FA mot oan AD = AF .(A;90 )
V AF = AC AC = AD nen suy ra : Q bien B , C lan lt thanh E , D(A;90 )
/ngh
nen goi trung iem K cua DE th K= Q (M)(A;90 )
a
MA AK (1) .
Trong DEF , v AK la ng trung bnh nen AK // FE (2)T (1),(2) suy ra : AM FE AH la ng cao cua AEF .
27 Cho hnh vuong ABCD co canh bang 2 va co cac nh ve theo chieudng . Cac ng cheo cat nhau tai I. Tren canh BC lay BJ = 1 . Xac nh
phep bien oi AI thanh BJ .
HD
AB 2: Ta co : AI= 1 AI BJ . Lai co : (AI,BJ) 45 .
2 2
BJ = Q (AI) . Tam O = ttrc cua AB cung cha goc 45 i(O;45 )
qua A,B BJ = Q (AI)(O;45 )
28 [CB-1.18] Cho ABC . Dng ve pha ngoai cua tam giac cac hnh vuong BCIJ,ACMN,ABEFva goi O,P,Q lan lt la tam oi xng cua chung .
a) Goi D la trung iem cua AB . Ch
ng minh rang : DOP vuong can tai D .b) Chng minh rang : AO PQ va AO = PQ .
HD :
a) V : AI = Q (MB) MB = AI va MB AI .(C;90 )
Mat khac : DP1
BM , DO2
AI
DP = va DO DOP vuong can tai D .
(D;90 ) (D;90 )
b) T cau a) suy ra :Q Q
O P,A Q OA va PQ.I I
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
25/35
- 25 -
29 Cho ABC co cac nh k hieu theo hng am . Dngve pha ngoai tam giac o cac hnh vuong ABDE va BCKF .Goi P la trung iem cua AC , H la iem oi xng cua D qua B ,M la tr
ung iem cua oan FH .
a) Xac nh anh ua hai vect BA va BP trong phep quay Q .(B;90 )
b) Chng minh rang : DF BP va DF = 2BP .
HD :BA = BH (cung bang BD)
a) Ta co :(BA;BH) = 90
90 90H Q (A) BH Q (BA)B B
90 90 90V : Q (A) H,Q (C) F Q (AC) HF .B B B90 90Ma : F la trung iem cua AC , Q (F) M la trung iem cua HF . Do o : Q (BP) BMB B
.
90b) V : Q (BP) BM BP BM,BP BM .B
1 1Ma : BM = DF va BM // DF (ng trung bnh cua HDF ). Do o : BP = DF , DF BP .
2 2
30 Cho t giac loi ABCD . Ve pha ngoai t giac dng cac tam giac eu ABM , CDP . Ve pha trongt giac, dng hai tam giac eu BCN va ADK . Chng minh : MNPK la hnh bnh hanh .
H
(B;90 )
(D;90 )
60D : Xet phep quay Q : M A , N CBQ
MN AC MN AC (1)
60
Xet phep quay Q : P C , K ADQ
PK CA PK CA (2)
T (1) , (2) suy ra : MN = PK .L luan , t
I I
I
I I
I
ng t : MK = PN MKNP la hnh bnh hanh .
(B;60 ) (B;60 )
31 Cho ABC . Ve pha ngoai tam giac , dng ba tam giac euBCA ,ACB ,ABC . Chng minh rang : AA ,BB ,CC ong quy .1 1 1 1 1 1
HD :
Q Q
Ga s AA CC I . Xet : A C,A C1 1 1 1
A A1
I I
I
(B;60 )Q
CC (A A;CC ) 60 AJC 60 (1)1 1 1 1
Lay tren CC iem E sao cho : IE = IA . V EIA 60 EIA eu .1
(A;60 ) (A;60 ) (A;60 )Q Q Q
Xet : B C ,I E , B C1 1V : C ,B,C thang hang nen B,I,B thang hang1 1
AA ,BB ,CC ong quy .1 1 1
I I I
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
26/35
- 26 -
32 Chng minh rang cac oan thang noi tam cac hnh vuong dngtren cac canh cua mot hnh bnh hanh ve pha ngoai , hp thanhmot hnh vuong .
HD : Goi I , I , I , I la tam cua1 2 3 4
(I;90 )
hnh vuong canh AB,BC,CD,DA .
Dung phep quay Q(I;90 ) : B C . V I BA I CD1 3
CI BI va DCI ABI 45 . Ma DC // AB CI BI3 1 3 1 3 1Q
Vay : I I I I I I va I I I I .3 1 2 1 2 3 2 1 2 3Ly luan tng t
I
I
, ta co : I I I I la mot hnh vuong .1 2 3 4
Vn 6: HAI HNH BNG NHAUA. KIN THC C BN
1 L : Neu ABC va A B C la hai tam giac bang nhau th co phep di hnh bien ABC thanh A B C .
2 Tnh chat :
1. Neu thc hien lien tiep hai phep di hnh th c mot phep di hnh .2. Hai hnh goi la bang nhau neu co phep di hnh bien hnh nay thanh hnh kia .
B. BI TP
1 Cho hnh ch nhat ABCD . Goi E,F,H,I theo th t la trung iem cua cac canhAB,CD,BC,EF. Hay tm mot phep di hnh bien AEI thanh FCH .
HD :
Thc hien lien tiep phep tnh tie
n theo AE va phep oi xng qua ng thang IH
T : A E,E B,I H T ( AEI) EBHAE AE
I I I
: E F,B C,H H ( EBH) FCHIH IH : T ( AEI) FCHIH AEDo o : T ( AEI) FCH AEI FCHIH AE
I I I
2 Cho hnh ch nhat ABCD . Goi O la tam oi xng cua no ; E,F,G,H,I,J theo th t la trung iem cuacac canh AB,BC,CD,DA,AH,OG . Chng minh rang : Hai hnh thang AJOE va GJFC bang nhau .
HD :
Phep tnh tien theo AO bien A,I,O,E lan lt thanh O,J,C,F . Phep oixng qua truc cua OG bien O,J,C,F lan lt thanh G,J,F,C.
T o suy ra phep di hnh co c bang cach thc hien lien tiep haiphep bien hnh tren se bien hnh thang AJOE thanh hnh thang GJFC .Do o hai hnh thang ay bang nhau .
3 [CB-1.20] Trong mpOxy , cho u = (3;1) va ng thang (d) : 2x y = 0 . Tm anh cua (d) qua phepdi hnh co c bang cach thc hien lien tiep phep quay Q va phep tnh tien
(O;90 )T .u
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
27/35
- 27 -
(O;90 ) uQ
THD : PP : d d d
Goi d Q (d) . V tam O d nen Q (O) O d .(O;90 ) (O;90 )
Mat khac : d d d : x 2y C 0 (C 0) ma d qua O nen C = 0 d : x + 2y = 0
Cach khac : Chon
I I
(O;90 )Q
M(1;2) d M d .
x OMcos( 90 ) x OMcos cos90 OMsin sin90 x xcos90 ysin90Ta co : My OMsin( 90 ) y OMsin cos90 OMcos sin90 y y cos90 xsin90
I
x 1cos90 2sin90 x 2M ( 2;1)
y 1y 2cos90 1sin90
Goi d T (d ) d // d d : x 2y C 0 .ux x 3 x 3
Goi O T (O) OO = u O (3;1) .u y y 1 y 1V d O 3 2 C 0
C 5 d : x 2y 5 0
Vay :T Q (d) (d ) : x 2y 5 0u (O;90 )
2 24 Tm anh cua ng tron (C) : x y 2x 4y 4 0 co c bang cach thc hien lien tiep pheptnh tien theo u = (3; 1) va phep .Oy
2 2 S : (C ) : (x + 4) (y 3) 9
2 25 Tm anh cua ng tron (C) : x y 6x 2y 6 0 co c bang cach thc hien lien tiep phepquay Q va phep .Ox(O;90 )
HD : (C) co tam I(3;1) , bk : R = 2 . Khi o :
(C) : I(3;1)
(O;90 ) OxQ
, R = 2 (C ) : I ( 1;3) , R = 2 (C ) : I ( 1; 3) , R = 22 2(C ) :(x + 1) (y 3) 4
I I
6 [CB-P23] Trong mpOxy cho cac iem A( 3;2),B( 4;5) va C( 1;3).a) Chng minh rang : Cac iem A (2;3),B (5;4) va C (3;1) theo th t la anh cua A,B va C qua Q .
(O; 90 )
b) Goi A B C l1 1 1 a anh cua ABC qua phep di hnh co c bang cach thc hien lien tiep phep
(O;
Q va phep oi xng . Tm toa o cac nh cua A B C .Ox 1 1 1(O; 90 )HD :
a) Goi M,N lan lt la hnh chieu cua A tren Ox,Oy thM( 3;0),N(0;2).Q
Khi o : Hnh ch nhat OMAN I
90 )
(O; 90 )
hcnhat OM A Nvi M (0;3),N (2;0).
Do o : A (2;3) = Q (A) .(O; 90 )
Tt : B (5;4) = Q (B),C (3;1) = Q (C) .(O; 90 ) (O; 90 )
Q
Cach khac : Ga s A A AOA vuong cI
an tai O .
ieu o ung v : OA = OA = 13, OA.OA 0 . Lam tng t cho B,C ta co ieu can chng minh .
b) Phep quay : Q ( ABC) A B C , ( A B C ) A B COx 1 1 1(O; 90 )
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
28/35
- 28 -
1
1
x x 2A AKhi o : A (2; 3).Tt : B (5; 4),C (3; 1).1 1 1y y 3A A
27 Trong mpOxy , cho hai parabol : (P ) : y 2x ,12(P ) : y 2x 4x 1. Khang nh nao sau ay sai ?2
2 2A) y 2x 4x 1 y 2(x 1) 3
B)
Tnh tien sang trai 1 n v roi xuong di 3 n v ta c (P ).2C) (P ) va (P ) bang nhau .1 2D) Phep tnh tien theo u = (1; 3) bien (P ) thanh (P ) .1 2
S : B)
8 Trong mpOxy ,
(O;90 )
cho 4 iem A(2;0),B(4;4),C(0;2) va D( 4;4) .Khang nh nao sau ay sai ?A) Cac OAC, OBD la cac tam giac vuong can .
Q
B) Phep quay : OAB OCD .
C) OAB va OCD la hai h
I
nh bang nhau .D) Ton tai mot phep tnh tien bien A thanh B va C thanh D .
S : D)
9 Trong mpOxy cho ABC vi A( 3;0),B(0;3),C(2;4) . Phep bien hnh f bien A thanh A ( ;3) , Bthanh B (2;6),C thanh C (4;7) . Khang nh nao sau ay ung ?
3
A) f la phep quay Q . B) f la phep oi xng tam I( 1; ) .(O;90 ) 2
C) f la phep tnh tien theo vect u = (2;3) . D) f la phep oi xng truc .S : C)
Vn 7: PHP V T
1 N : Cho iem I co inh va mot so k 0 . Phep v t tam I t so k .kK hieu : V , la phep bien hnh bien moi iem M thanh iem M sao cho IM k IM.I
kI
k2 Bieu thc toa o : Cho I(x ;y ) va phep v t V .o o Ix = kx+ (1 k)xV k oM(x;y) M V (M) (x ;y ) thI y = ky+ (1 k)yo
I
3 Tnh chat :k k1. M V (M), N V (N) th M N = kMN , M N = |k|.MNI I
2. Bien ba iem thang hang thanh ba iem thang hang va bao toan th t cua cac iem tng ng .3. Bien mot ng thang thanh mot ng thang song song hoac trung vi ng thang a cho .
4. Bien mot tia thanh tia .5. Bien oan thang thanh oan thang ma o dai c nhan len |k| .6. Bien tam giac thanh tam giac ong dang vi no .7. ng tron co ban knh R tha nh ng tron co ban knh R = |k|.R .
8. Bien goc thanh goc bang no .
B . BI TP
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
29/35
- 29 -
1 Tm anh cua cac iem sau qua phep v t tam I , t so k 0 :a) A(1;2) , I(3; 1) , k = 2 .
A ( 1;5)
b) B(2; 3),I( 1; 2),k 3 . B ( 10;1)
1c) C(8;3), I(2;1) , k = .
2
C (5;2)
2 1 1d) P( 3;2),Q(1;1),R(2; 4) , I O,k = 1/ 3 P (1; ),Q ( ; )
3 3 3
(I;2)
2 4,R ( ; )
3 3
V x 3 4HD : a) Goi : A(1;2) A (x ;y ) IA 2IA (x 3;y 1) 2( 2;3)y 1 6
x 1A ( 1;5) .
y 5
I
2 Cho ba iem A(0;3),B(2; 1),C( 1;5) . Ton tai hay khong ton tai mot phep v t tam A , t so k bienB thanh C ?
HD : Ga s ton tai mot phep v t tam A , t so k bien B tha
(A;k)
nh C .
V 11 k(2)Khi o : B C AC kAB k
2 k( 4) 2
Vay : Ton tai phep v t V : B C .1(A; )
2
3 Cho ba iem A( 1;2),B(3;1),C(4;3) . Ton tai hay khong ton ta
I
I
(A;k)
i mot phep v t tam A , t so k bienB thanh C ?
HD : Ga s ton tai mot phep v t tam A , t so k bien B thanh C .V
Khi o : B C AC kAB (1) .I
4 Cho OMN . Dng anh cua M,N qua phep v t tam O , t so k trong moi trng hp sau :
1 3a) k = 3 b) k = c) k =2 4
Giai3a) Phep v t V : M M , NO I I
N th ta co OM 3OM, ON 3ON
1/2b) Phep v t V : M H , N K th HK la ng trung bnh cua OMN .O33/4c) Phep v t V : M P , N Q th ta co OP OM,OQO 4
I I
I I 3
ON4
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
30/35
- 30 -
5 Cho hnh bnh hanh ABCD (theo chieu kim ong ho) co tam O . Dng :a) Anh cua hnh bnh hanh ABCD qua phep v t tam O , t so k = 2 .
b) Anh cua hnh bnh hanh ABCD qua phep v t
1 tam O , t so k = .
2Giai
2a) Goi V : A A th OA 2OAO
B B th OB 2OBC C th OC 2OC
D D th O
I
I
I
I
D 2OC
2V : ABCDM A B C D .OTa ve : AB// A B ,BC//B C ,CD//C D ,DA // D A
11/2b) Goi V : A P th OP OAO 21
B Q th OQ OB2
I
I
I
1C R th OR OC
21
D S th OS OD2
1/2V : ABCDM PQRS .OTa ve : AB// PQ,BC// QR,CD// RS,DA // SP .
I
I
6 Cho ABC co AB = 4, AC = 6 , AD la phan giac trong cua A cua ABC (D BC) . Vi gia tr naocua k th phep v t tam D , t so k bien B thanh C .
HD :Theo tnh chat cua phan gi
( D; 3/2 )
ac trong cua A , ta co :VDB AB 4 2 3
DC DB B C .AC 6 3 2DC
Do DB va DC ngc hng .
I
7 Cho ABC vuong A va AB = 6, AC = 8 . Phep v t V bien B thanh B ,C thanh C .3(A; )
2Khang nh nao sau ay sai ?
9
A) BB C C la hnh thang . B) B C = 12 . C) S S . D) Chu vAB C ABC4
(A;3/2)
2
i ( ABC) = Chu vi( AB C ) .3HD :
VA) ung v B C BC .
3 3 2 2B) sai v : B C = BC AB AC 152 2
1 3 3.AB .AC .AB. .ACS 9AB C 2 2 2C) ung v : .
1S AB.AC 4ABC .AB.AC2
Chu vi AB C 3D) ung v :Chu vi ABC 2
8 Cho ABC co hai nh la B va C co nh , con nh A di ong tren ng tron (O) cho trc .Tm tap hp cac trong tam cua ABC .
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
31/35
- 31 -
1
HD : Goi I la trung iem cua BC . Ta co I co nh . Neu G la trong tam cua ABC th IG IA .3
1/3Vay G la anh cua A qua phep v t V .I
Tap hp iem A la ng tron (O) nen tap hp G la ng tron (O ) , o chnh la anh cua ng tron1/3(O) qua phep v t V .I
9 Trong mpOxy , cho iem A( 1;2) va ng thang d
i qua A co he so goc bang 1 . Goi B la ng
thang di ong tren d . Goi C la iem sao cho t giac OABC la hnh bnh hanh .Tm phng trnh taphp :a) Cac tam oi xng I cua hnh bnh hanh .b) Cac trong tam G cac tam giac ABC .
HD :
a)
Qua A( 1;2)(AB): (AB) : y 2 1(x 1) y x 3
Hsg : k = 1
1Vay B chay tren d th I chay tren d // d va i qua trung iem M( ;1) cua oan OA .23
Vay d : x y = 0 .2
b) Ta
2 2 42/3 2/3co : OG OB G V (B) . Vay G chay tren t d // d va qua iem N( ; ) V (A).O O3 3 3d : x y 2 = 0 .
10 Tm anh cua cac ng thang d qua phep v t tam I , t so k :2
a) d : 3x y 5 = 0 ,V(O; ) d : 9x 3y 13
0 0
b) d : 2x y 4 = 0 ,V(O;3) d : 2x y 12 0c) d : 2x y 4 = 0 ,V(I; 2) vi I( 1;2)
d : 2x y 8 0
d) d : x 2y 4 = 0 ,V(I;2) v i I(2; 1) d : x 2y 8 0
11 Tm anh cua cac ng tron (C) qua phep v t tam I , t so k : (Co 2 cach giai )2 2a) (C) : (x 1) (y 2) = 5 ,V(O; 2) (C) : (x 2) 2 2(y 4) = 202 2 2 2b) (C) : (x 1) (y 1) = 4 ,V(O; 2) (C) : (x 2) (y 2) = 162 2c) (C) : (x 3) (y 1) = 5 ,V(I; 2) vi I(1;2)
2 2(C) : (x 3) (y 8) = 20
12 Tm phep v t bien d thanh d :
x ya) d : 1,d : 2x y 6 0,V(O; k)2 4
2k = .3
HD : d : 2x y 4 0 // d : 2x y 6 0 . Lay A(2;0) d,B(3;0) d .3
V : phep v t V(O;k) : A B OB kOA . V : OA= (2;0),OB (3;0) OB OA2
I
3 3V(O; ) V(O; )
2 2Vay : A B d dLu y : V O,A,B thang hang nen ta chon chung cung nam tren mot ng thang . e n gian ta chonchung cung nam tren Ox hoac Oy
I I
.
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
32/35
- 32 -
2 2 2 2b) (C ) : (x 4) y 2 ; (C ) : (x 2) (y 3) 8 V(I; 2),I( 2;1)1 2HD :
(C ) co tam I ( 4; 0), R 2 , (C ) co tam I (2;3),R 2 21 1 1 2 2 2V(I;k)
Ga s :(C )1 I (C ) th :2
R2 R | k | R | k | 2 k 22 1
R1II kII th2 1
k = 2 . Goi I(x ;y ) th (2 x ;3 y ) 2( 4 x ; y ) I( 2;1)o o o o o ok = 2 . Goi I(x ;y ) th (2 x ;3 y ) 2( 4 x ; y ) I( 10; 3)o o o o o o
Vay co 2 phep v t bien (C ) (C ) la V(I; 2) vi I( 2;1) hoac V(I;2) v i I( 10; 3)1 2
2 2 2 213 Trong mpOxy , cho 2 ng tron (C ) : (x 1) (y 3) = 1 va (C ) : (x 4) (y 3) = 4 .1 2a) Xac nh toa o tam v t ngoai cua hai ng tron o .b) Viet phng trnh cac tiep tuyen c
hung ngoai cua hai ng tron o .
HD : (C ) co tam I (1;3) , bk : R 1 ; (C ) co tam I (4;3) , bk : R 2 .1 1 1 2 2 2
a) Goi I la tam v t ngoai cua (C ) va (C ) , ta co : II kII vi1 2 2 1 R 22k = 2 I( 2;3)R 11
b) Tiep tuyen chung ngoai cua hai ng tron la tiep tuyen t I en (C ).1Goi t i qua I va co he so goc k :y 3 = k(x+2) ky y 3 2k 0 .
1tiep xuc (C ) d(I ; ) R k1 1 1
2 2
: 2.x 4y 12 3 2 01
: 2.x 4y 12 3 2 02
14 Cho ng tron (O,R) ng knh AB . Mot ng tron (O ) tiep xuc vi (O,R) va oan AB tai
C, D , ng thang CD cat (O,R) tai I . Chng minh rang : AI BI .HD :
C la tam v
t cua 2 ng tron (O) va (O ) .D (O ), I (O) va ba iem C,D,I thang hang .Goi R la ban knh cua ng tron (O ) , khi o :
R
RV : O O ,I DC
OI // O D OI AB (V
I I
O D AB)
I la trung iem cua AB AI BI .
15 Cho hai ng tron (O,R) va (O , R ) tiep xuc trong tai A (R > R ) .ng knh qua A cat (O,R) tai B va cat (O , R ) tai C . Mot ng
thang di ong qua A cat (O, R) tai M va ca
t (O , R ) tai N . Tm quy tch cua I= BN CM .HD :
IC CNTa co : BM // CN . Hai BMI NCI . Do o :
IM BM
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
33/35
- 33 -
AC CNHai ACN ABM . Do o :
AB BMIC AC 2R R IC R
IM AB 2R R IM IC R RR
V(C;k )CI R R R RCI CM M : I
CM R R R RVay : Tap hp cac iem I la ng tron ( ) v t cua ng
I
R
tron (O,R) trong phep v t V(C ;k ) .R R
16 Cho ABC . Goi I , J . M theo th t la trung iem cua AB, AC va IJ . ng tron ngoai tiep tam Ocua AIJ , cat AO tai A . Goi M la chan ng vuong goc ha t A xuong BC
. Chng minh rang : A ,
M , M thang hang .
HD :
Goi M la trung iem BC .Ta co : AB 2AI va AC 2AJ1V(A;2)
T o : AIJ ABC . Khi o :
V : O A ,M M OM IJ A M BC .(A;2) 1 1
Nh the : M M A, M, M thang hang ( v A,M1
I I
,M thang hang )1
17 Cho ABC . Goi A ,B ,C tng ng la trung iem cua BC,CA,1 1 1AB. Ke A x,B y,C z lan lt song song vi cac ng phan giac trong1 1 1cua cac goc A,B,C cua ABC . Chng minh : A x,B y,C z1 1 1 ong quy.
HD :
1Xet phep v t tam G , t so . G la trong tam ABC ,
2
I la tam ng tron noi tiep ABC .Ta co : AJ A x , BI B y , CI C z ,1 1 1
GI 1I J ( ) A x,B y,C z ong quy ta1 1 1GJ 2
I I I
I i J .
18 Cho hai ng tron (O ,R ) va (O ,R ) ngoai nhau1 1 2 2R R . Mot ng tron (O) thay oi tiep xuc ngoai1 2
vi (O ) tai A va tiep xuc ngoai vi (O ) tai B . Chng1 2minh rang : ng thang AB luon luon i qua mot iemco nh .
HD :A la tam v t bien (O ) thanh (O) : AO va AO ngc hng .1 1B la tam v t bien (O) thanh (O ) : AO va AO ngc hng .2 1Keo dai AB cat (O ) tai C : AO va2 CO ngc hng .2Vay : AO va CO ngc hng . Nh vay AC hay cung la1 2AB phai i qua tam I a tam v t ngoai cua (O ) va (O ) .1 2
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
34/35
- 34 -
19 Cho ABC . Ngi ta muon nh ba iem A ,B ,C lan lt tren cac canh BC,CA,AB sao cho A B Ceu va A B CA , B C AB va C A BC .
1. Goi E,F,K lan lt la chan cac ng cao
phat xuat t A,B,C .2/3 2/3 2/3at : C = V (A),A = V (E),B = V (F).B B B
22/3a) Nghiem lai rang : A = V (E) va B C CK .B 3b) Suy ra rang : A B C eu .
2. Chng minh rang trc
tam H cua ABC cung la trong tam cua A B C .HD :
a 3Trong ABC eu cac ng cao : AE = BF = CK = .(a la canh cua ABC)
2va E,F,K lan lt la trung iem cac canh .
1. a) V A = V
2 2 1 22/3 2/3(E) BA BE BC CA ( BC) CA CB . Vay : A = V (E) .B B3 3 2 32 2 1 22/3 2/3V C = V (A) BC BA BA AC BA AC BA AK B = V (C).B A3 3 3 3
2/3 2/3A AV V 2Vay : C B , K C B C CK .
3I I
B C //CK cung AB2
b) Ta co : B C CK 2 a 33 B C = CK =
3 3
2 2
Tng t : C A AE va A B BF .3 3
a 3
Vay : B C AB,C A BC,A B AC va B C =C A =A B = A B C eu .3
2. Trc tam H cua ABC cung la trong tam cua tam giac o , nen :2 2 2 2
BH BF. Ma : BC BA BH BC (BF BA) C H AF .3 3 3 3
Vay : C H // AF . Suy ra : C
H A B
Ly luan tng t : A H B C .
Vn 8: PHP NG DNGA. KIN THC C BN
1 N : Phep bien hnh F goi la phep ong dang t so k (k > 0) neu vi hai iem bat k M , N va anh M ,N la anh cua chung , ta co M N = k.MN .
2 L : Moi phep ong dang F t so k (k> 0) eu la hp thanh cua mot phep v t t so k va mot phepdi hnh D.
3 He qua : (Tnh chat ) Phep ong dang :1. Bien 3 iem thang hang thanh 3 iem thang hang (va bao toan th t ) .2. Bien ng thang thanh ng thang .3. Bien tia thanh tia .4. Bien oan thang thanh oan thang ma o dai c nhan len k ( k la t so on
g dang ) .5. Bien tam giac thanh tam giac ong dang vi no ( t so k).6. Bien ng tron co ban knh R thanh ng tron co ban knh R = k.R .7. Bien goc thanh goc bang no .4
Hai hnh ong dang :N : Hai hnh goi la ong dang vi nhau neu co phep ong bien hnh nay thanh hnh kia .
FH ong dang G F ong dang : H GI
7/27/2019 Chuyen de Phep Bien Hinh Trong Mp
35/35
B.BI TP
1 Cho iem Ma) Dng anh cua phep ong dang F la hp thanh cua phep oi xng truc va phep v t V tam O ,a
vi O a , t so k = 2 .b) Dng anh cua phep ong dang F la
2a O
hp thanh cua phep v t V tam O , t so k = 3 va phep quay
tam I vi goc quay = 90 .Giai
Va) Goi : M M M1 2M (a) th M M va M la trung iem OM1 2M (a) v
I I
a O M th :1 a la trung trc oan MM1
M la trung iem oan OM1 2M (a) va O M th :1
a la trung trc oan MM1M la trung iem oan OM1 2
b) Go
3 90O IV Qi M M M . Khi o :1 2OM 3OM , IM = IM va (IM ;IM) 901 1 1
I I
2 Cho ABC co ng cao AH . H tren oan BC . Biet AH = 4 , HB = 2 , HC = 8 . Phep ong dang Fbien HBA thanh HAC . F c hp thanh bi hai phep bien hnh nao di ay ?
A) P1
hep oi xng tam H va phep v t tam H t so k = .2
B) Phep tnh tien theo BA va phep v t tam H t so k = 2 .C) Phep v t tam H t so k = 2 va phep quay tam H , goc (H
B;HA) .
D) Phep v t tam H t so k = 2 va phep oi xng truc .HD :
2Phep V va Q(H; ) vi = (HB;HA) : B A, A CHVay : F la phep ong dang hp thanh bi V va Q bien HB
I I
A thanh HAC .
3 Cho hnh bnh hanh ABCD co tam O . Tren canh AB lay iem I sao cho IA 2IB 0 va goi G latrong tam cua ABD . F la phep ong dang bien AGI thanh COD . F c hp thanh
bi hai phepbien hnh nao sau ay ?A) Phep tnh tien theo GO va phep v t V(B; 1) .
1B) Phep oi xng tam G va phep v t V(B; ).
23
C) Phep v t V(A; ) va phep oi xng2 tam O .2
D) Phep v t V(A; ) va phep oi xng tam G .3
2/3
OA
HD :
3V G la trong tam ABD nen AO AG
23
Theo gia thie t , ta co : AB AJ .2
Phep oi xng tam O , bien A thanh C va B thanh D ( O la bat bien )
VA AI I
2/3 2/3O OA A V VC . G O O . I B D .I I I I
3V(A; )