CIVATA BALANTILARI

Problem 1

M18 lik normal vidann eim asn hesaplaynz. nce adml (h=1,25 mm ) vida olarak yapld takdirde, vidann di dibi apn ve eliin ekmeye emniyet gerilmesini cvata kalitesi 5,8 olduu takdirde (em =(ak/s forml ile hesaplaynz. Ve ekmeye alan her iki cvatann emniyetle tayabilecei kuvveti hesaplaynz. Verilen bilgiler vidann di dibi ap d1 = d-2.t1 ve t1 = 0,7036 h balantsyla bulunabilir.

Emniyet katsays s=1,5

zm

1- cetvel a-11,1`den [1.s.646] m 18 normal vida iin d1=14,933 mm; d2 =16,376 mm; h=2,5 mm olarak bulunur. Vidann ortalama eim as

0 =( 20 451 bulunur.

2- nce vidann boyutlar hesaplanr.

t1 = 0,7036.h =0,7036.1,25 = 0,8785 mm

d1 = d-2.t1=18-2.0,8785= 16,241mm

3- ekmeye alan cvatalarn emniyetle tayabilecei kuvvet emniyet gerilmesi : (AK =5.8 = 40daN/mm2 =400Mpa

(em= (AK/S=400/1,5=266,7Mpa ve

kuvvet normal vida iin

ince vida iin

bulunur.

Grld gibi ince adml di ekilmi cvatann tama gc daha byktr. Buna karlk ince vidalar ezilme ve kesmeye kar daha az dayankldr.

Problem 2

6.8 kalitesindeki M12`lik ve M18`lik cvalarn maksimum skma momentlerini hesaplaynz.

zm

1- M12`lik cvata iin cetvel A-11.1 den [1.s.646] d1 =9,853mm; d2=10,863mm ve h=1,75 mm dir.

Malzemenin akma snr(AK =6.8 =48daN/mm2 =480 Mpa

Maksimum skma momenti istenildiine gre n gerilme kuvveti (Fn) hesaplanr.

s2- Skma momenti hesaplanr: bunun iin ilenmi delik ap

dD =1,14d=1,14.12=13,68(14mm:

D0 =1,8d =1,8.12(21,6mm

olduuna gre

bulunur. (1=0,16 kabul ederek(1 =arctan (1=arctan 0,16(90 06ve (0=0,14:

(=arctan =arctan

deerleri ile

Mstop=Fn

=25590 olarak bulunur.

Toplam skma momenti aadaki denklemle de

Mstop(0,2. Fn d=0,2.25990.12=62380N olarak hesaplana da bilir.

Her iki denklemin sonular arasndaki fark

tr

3- M18`lik cvata iin

Cetvel A-11.1`den [1.-s.645] M18 iin

d1 =14,933 mm; d2 =16,376 mm ve h=2,5 mm`dir

n gerilme kuvveti

olarak bulunur.

Toplam skma momenti

dp =1,14d=1,14.18=20,5mm

D0 =1,8d= 1,8-18=32,4mm

(1=0,16; p1(9006

(0 =0,14:

deerle ile

olarak bulunur ve

olarak bulunur: Fark

olarak hesaplanr ve bu deerler pratik hesap bakmndan ok kk bir farktr. Bu deerlerin incelenmesinden grlecei zere zellikle M12`den daha byk vidalar iin, ikinci denklemin uygulanmas ile kvan verici sonular elde edilir.

Problem-3

5,8 kalitesindeki M14`lk cvata montaj esnasnda Mstop=70.103 Nmm `lik bir skma momenti ile sklmtr. Cvatann skma durumunda mukavemet momentini yapnz. zm

1- cetvel A-11,1 den [1.-s.646] M14 iin

d1 =11,546mm; d2 =12,701 mm ve h=2mm

2- Skma esnasnda meydana gelen n gerilme kuvveti (Mstop =0,2Fn d)

olarak bulunur 3- Skma esnasnda meydana gelen gerilmeler:ekme gerilmesi

ve burulma gerilmesi : bu zaman skma momenti

[((0,14(Cetvel A-11,7[1.-s.652] elik kuru]

deerleri ile

Ms (Fn

Hesaplanr ve burulma gerilmesi

olarak bulunur. Bileik gerilme

4- Emniyet katsays:

Malzemenin akma snr 5,8 kalitesi iin

olup emniyet katsays

S