Công việc Sinh viên chuẩn bị cho tuần 3Lên lớp ngày 10.09.2012

Học phần: Văn học Trung QuốcLớp: DH12NV

Bìa sách Kinh thi

Sinh viên chuẩn bị trước 3 việc theo thứ tự dưới đây:

1. Xếp các vị thần, các nhân vật trong 10 câu chuyện thần thoại tiêu biểu (Bàn Cổ, Nữ Oa, Ngưu Lang, Chức Nữ, Hậu Nghệ, Hằng Nga, người Toại, Phục Hi, Thần Nông, Hoàng Đế, Suy Vưu, Khoa Phụ, Nghiêu, Thuấn) vào các nhóm thần tương ứng như trong bảng dưới đây:

Thần sáng thế Thần cải tạo tự nhiên và xây dựng cuộc sống

Thần đấu tranh vì tình yêu

Các hoàng đế đầu tiên

2. Đọc phần 3 (Kinh thi) của Chương 1 (Văn học trước Tần), tức trang 10-11 trong giáo trình. Sau đó trả lời 3 câu hỏi sau: (1) Nói Khổng Tử là người sáng tác ra Kinh thi, đúng hay sai? (2) Nội dung tình yêu đối lứa trong Kinh thi có gì đặc biệt? (3) Lập bảng so sánh 3 phần Phong – Nhã – Tụng trong Kinh thi về các mặt: đối tượng sáng tác, phạm vi lưu truyền, nội dung, nghệ thuật (xem mẫu bảng dưới đây).

Phong Nhã TụngĐối tượng sáng tácPhạm vi lưu truyềnNội dungNghệ thuật

1

Chân dung Khổng Tử

3. Đọc tất cả các bài thơ tiêu biểu trong Kinh thi phía dưới; sau đó, xác định bài thơ mình được phân công phản ánh nội dung nào trong các nội dung sau đây: (1) Tình yêu đôi lứa và hôn nhân gia đình, (2) Cảnh lao động cực khổ và sự bóc lột của bọn thống trị, (3) Nỗi lòng trong cảnh chiến tranh loạn lạc; bình giảng những chỗ quan trọng trong bài thơ đó (trong khoảng 7 phút) để làm rõ nội dung trên.

Phân công: - Thanh Điền – Ngọc Giàu - Cẩm Lụa: 1. Thương Trọng Tử- Luyến – Minh Nguyệt - Thanh Nhàn – Hà Oanh: 2. Đông phương chi nhật- Cẩm Quyên - Hoàng Trang – Tiết Vân – Mỹ Ái: 3. Phạt đàn- Ngọc Bích – Công – Thúy Hằng - Thu Hằng: 4. Thạc thử- Minh Khoa – Xuân Lộc - Hồng Loan – Bé Năm: 5. Đông sơn- Trinh Nữ - Kim Ngân – Hồng Ngân – Ngọn: 6. Hữu nữ đồng xa- Thảo Nguyên – Thu Thảo – Hồng Vân - Thúy Vi: 7. Trắc hộ- Cẩm Vân – Xuân Diễm - Thanh Vân – Thanh Lan: 8. Quan thư

Ngự bút bài thơ Quan thư (Chu Nam) của vua Thanh Càn Long và bức tranh minh họa

2

1. THƯƠNG TRỌNG TỬ (Xin chào Trọng Tử) (Trịnh phong 2)將 仲 子 (鄭 風 第 二 )Thương Trọng Tử hề,      Vô du ngã lý,                       Vô chiết ngã thụ kỷKhởi cảm ái chi,Úy ngã phụ mẫu,Trọng khả hoài dã,Phụ mẫu chi ngôn,Diệc khả úy dã. Thương Trọng Tử hề,Vô du ngã tường,Vô chiết ngã thụ tang,  Khởi cảm ái chi,                       Úy ngã chư huynh,                 Trọng khả hoài dã, Chư huynh chi ngôn,Diệc khả úy dã.Thương Trọng Tử hề,              Vô du ngã viên,                       Vô chiết ngã thụ đàn,                Khởi cảm ái chi,                      Úy nhân chi đa ngôn, Trọng khả hoài dã,                 Nhân chi đa ngôn,                  Diệc khả úy dã.                       

將 仲 子 兮, 無 踰 我 里無 折 我 樹 杞, 豈 敢 愛 之畏 我 父 母, 仲 可 懷 也父 母 之 言, 亦 可 畏 也將 仲 子 兮, 無 踰 我 牆                  無 折 我 樹 桑, 豈 敢 愛 之畏 我 諸 兄, 仲 可 懷 也諸 兄 之 言, 亦 可 畏 也將 仲 子 兮, 無 踰 我 園無 折 我 樹 檀, 豈 敢 愛 之畏 人 之 多 言, 仲 可 懷 也人 之 多 言, 亦 可 畏 也

Xin chàng Trọng đừng sang xóm thiếp,Đừng bẻ cây kỷ diệp thiếp đi,Cây kia thiếp chẳng tiếc chi,

E song thân thiếp biết thì làm sao?Lòng riêng tuy những xuyến xao,

Mẹ cha mang nặng đẻ đau khác nhiều.Xin chàng chớ lắt leo vách nọ,Chớ bẻ cây tang thọ của em,

Dám đâu thương trộm nhớ thầm,Sợ anh em biết nói cùng mẹ cha.

Lòng riêng riêng những xuyến xao,Nhưng lời huynh đệ lẽ nào chẳng e.

Xin chàng Trọng chớ qua vườn thiếp,Cây thọ đàn chớ chiết bẻ đi,Thấy chàng há dám yêu vì,

Sợ nhiều người nói ắt thì khó khăn,Chàng thì dũng dáng tình nhân,

Sợ nhiều người nói dở gần thẹn xa.

3

Nguyên tác Kinh thi được viết trên thẻ tre (Trức giản)

2. ĐÔNG PHƯƠNG CHI NHẬT (Mặt trời phương Đông) (Tề phong 4)東 方 之 日 (齊 風 第 四)Đông phương chi nhật hề.     Bỉ thù giả tử,          Tại ngã thất hề. Tại ngã thất hề,                  Lý ngã tức hề. Đông phương chi nguyệt hề.Bỉ thù giả tử,           Tại ngã thát hề.  Tại ngã thát hề,      Lý ngã phát hề.                 

東 方 之 日 兮, 彼 姝 者 子在 我 室 兮, 在 我 室 兮                    履 我 即 兮, 東 方 之 月 兮彼 姝 者 子, 在 我 闥 兮在 我 闥 兮, 履 我 發 兮

Vầng dương vừa rạng trời đông,Nàng kia sớm đã tới phòng của ta.

Phòng ta nàng đã lân la,Theo ta bén gót, nàng đà tới đây.

Trăng vàng lấp ló trời đông,Nàng kia vẫn hãy còn trong cửa sài.

Thềm hoa nàng vội trở hài,Theo ta bén gót, ra ngoài chia tay.

4

Tranh minh họa tác phẩm trong Kinh Thi

3. PHẠT ĐÀN (Đốn cây đàn) (Ngụy phong 6)伐 檀 (魏 風 第 六)Khảm khảm phạt đàn hề.  Trí chi hà chi can hề.                Hà thủy thanh thả liên y.          Bất giá bất tường,           Hồ thủ hòa tam bách triền hề.     Bất thú bất lạp,                Hồ chiêm nhĩ đình          Hữu huyền huyên hề.    Bỉ quân tử hề.                  Bất tố xan hề.                

坎 坎 伐 檀 兮, 寘 之 河 之 干 兮河 水 清 且 漣 猗, 不 稼 不 穡胡 取 禾 三 百 廛 兮, 不 狩 不 獵胡 瞻 爾 庭, 有 縣 貆 兮彼 君 子 兮, 不 素 餐 兮

Choang choang đốn gỗ bạch đàn,Đốn rồi còn để ngổn ngang bên bờ.

Nước sông trong trẻo nhấp nhô,Giòng sông trong vắt lững lờ trôi xuôi.

Cấy không mà gặt cũng lơi,Lúa ba trăm đụn vậy thời đâu ra.

Ngại săn bắn cũng chẳng ưa,Sao treo cầy cáo lửng lơ sân nhà.

Chàng kia quân tử tài hoa,Lẽ đâu ngồi tỉnh với là ăn không.

5

Tranh minh họa tác phẩm trong Kinh Thi 

4. THẠC THỬ (Con chuột to) (Ngụy phong 7)碩 鼠 (魏 風 第 七)Thạc thử thạc thử,            Vô thực ngã thử;               Tam tuế quán nhữ,           Mạc ngã khẳng cố.          Thệ tương khứ nhữ,         Thích bỉ lạc thổ;                Lạc thổ lạc thổ,                  Viên đắc ngã sở.              Thạc thử thạc thử,                    Vô thực ngã mạch;                   Tam tuế quán nhữ,                   Mạc ngã khẳng đức.                Thệ tương khứ nhữ,                 Thích bỉ lạc quốc;                     Lạc quốc lạc quốc,                  Viên đắc ngã trực.                   Thạc thử thạc thử,                    Vô thực ngã miêu;                    Tam tuế quán nhữ,                   Mạc ngã khẳng lao.                  Thệ tương khứ nhữ,                 Thích bỉ lạc giao;                      Lạc giao lạc giao,                     Thùy chi vĩnh hào.                    

碩 鼠 碩 鼠, 無 食 我 黍三 歲 貫 女, 莫 我 肯 顧逝 將 去 女, 適 彼 樂 土樂 土 樂 土, 爰 得 我 所碩 鼠 碩 鼠, 無 食 我 麥三 歲 貫 女, 莫 我 肯 德逝 將 去 女, 適 彼 樂 國樂 國 樂 國, 爰 得 我 直碩 鼠 碩 鼠, 無 食 我 苗三 歲 貫 女, 莫 我 肯 勞逝 將 去 女, 適 彼 樂 郊樂 郊 樂 郊, 誰 之 永 號

Chuột cống hỡi, hỡi bầy chuột cống,Thôi thôi đừng ăn đống kê ta.

Ba thu cố nhịn cho qua,Nhưng bây nào đoái tưởng ta đâu nào.

Bây đã thế, ta sao cũng bỏ,

6

Bỏ chúng bây đi ở đất người,Đất người hoan lạc đẹp tươi,

Ung dung ta sẽ thảnh thơi xem vầy.Chuột cống hỡi, hỡi bầy chuột cống,

Thôi thôi đừng ăn đống mạch ta.Ba thu cố chịu cho qua,

Nhưng bây xử sự chẳng ra nghĩa gì.Bây đã thế, ta đi cho khuất,

Bỏ chúng bây tìm đất thảnh thơi.Đi tìm chốn ở an vui,

Ung dung ta sẽ vui tươi tháng ngày.Chuột cống hỡi, hỡi bầy chuột cống,Thôi thôi đừng ăn lúa giống của ta.

Ba thu cố nhịn cho qua,Nhưng bây nào biết ai là gian lao.

Bây đã thế, ta sao cũng bỏ,Bỏ chúng bây đi ở chốn xa.Chốn xa vui thú chan hòa,

Cũng là thở vắn với là than dài.

Quan quan thư cưu, tại hà chi châu…(Kinh thi)

5. ĐÔNG SƠN (Bân phong 3)東 山 (豳 風 第 三)Ngã tồ đông sơn,               Thao thao bất quy;             Ngã lai tự đông,                  Linh vũ kỳ mông.                Quả lõa chi thực,                 Diệc thí vu vũ;                      Y uy tại thất,                        Tiêu tiêu tại hộ.                  

我 徂 東 山, 慆 慆 不 歸我 來 自 東, 零 雨 其 濛果 臝 之 實, 亦 施 于 宇伊 威 在 室, 蠨 蛸 在 戶町 畽 鹿 場, 熠 燿 宵 行亦 可 畏 也, 伊 可 懷 也我 徂 東 山, 慆 慆 不 歸

7

Đình thoản lộc trường,      Dục diệu tiêu hàng.           Diệc khả úy dã,                  Y khả hoài dã.        Ngã tồ đông sơn,                     Thao thao bất quy;                   Ngã lai tự đông,                       Linh vũ kỳ mông.                     Hoan minh vu điệt,                   Phụ thán vu thất!                      Sái tảo khung trất,                    Ngã chinh duật chí,                  Hữu đôn qua khổ,                    Chưng tại lật tân;                      Tự ngã bất kiến,                       Vu kim tam niên.                      

我 來 自 東, 零 雨 其 濛鸛 鳴 于 垤, 婦 歎 于 室洒 掃 穹 窒, 我 征 聿 至有 敦 瓜 苦, 烝 在 栗 薪自 我 不 見, 于 今 三 年

Đông sơn từ buổi chinh yên,Ngày qua tháng lại triền miên chẳng về.

Ngày ta nhẹ bước hồi quy,Mưa bay lất phất lâm li mấy hồi.

Bầu kia chắc đã sinh sôi,Quả thòng, lủng lẳng lôi thôi đầu nhà.

Bọ mát chắc khắp buồng ta,Nhện kia trước cửa chắc đà giăng tơ.

Vườn ta hươu chắc nhởn nhơ,Lập lòe đom đóm nó đùa nó bay.

Nghĩ càng sợ hãi lắm thay,Nỗi lòng canh cánh, niềm tây thẫn thờ.

Đông sơn từ buổi chinh yên,Ngày qua tháng lại triền miên chẳng về.

Những từ trở ngọn chinh kỳMưa bay lất phất lâm li mấy hồi.

Cò trên tổ kiến kêu chơi,Phòng khuê chinh phụ bồi hồi thở than.

Cửa nhà kìa đã sửa sang,Ta nay phút đã lai hoàn nhà ta.

Khổ qua cành lật la đà,Kể từ xa cách tính vừa ba năm.

6. HỮU NỮ ĐỒNG XA (Có cô gái đi cùng xe) (Trịnh phong 9)有 女 同 車 (鄭 風 第 九)Hữu nữ đồng xa,                      Nhan như thuấn hoa;                Tương cao tương tường,          

有 女 同 車, 顏 如 舜 華將 翱 將 翔, 佩 玉 瓊 琚

8

Bội ngọc quỳnh cư,                  Bỉ mỹ mạnh Khương,               Tuân mỹ thả đô.                       Hữu nữ đồng hành,                  Nhan như thuấn anh;                Tương cao tương tường,          Bội ngọc tương tương,             Bỉ mỹ Mạnh Khương,              Đức âm bất vương.                  

彼 美 孟 姜, 洵 美 且 都有 女 同 行, 顏 如 舜 英將 翱 將 翔, 佩 玉 將 將彼 美 孟 姜, 德 音 不 忘

Chung xe chàng có cô em gái,Mặt như hoa, xinh hỡi là xinh.

Dáng nàng uyển chuyển hữu tình,Hoa cài ngọc dắt, rung rinh bên người.

Nàng Khương xuân sắc xinh tươi,Trên đời hồ dễ mấy ai như nàng.

Đi cùng chàng có cô em gái,Mặt như hoa, phơi phới tươi xinh.Dáng nàng uyển chuyển hữu tình,

Hoa kia ngọc nọ, rung rinh rộn ràng.Đẹp thay cô gái Mạnh Khương,

Nết na đức hạnh chi nhường cho ai.

7. TRẮC HỘ (Lên núi) (Ngụy phong 4)陟 岵 (魏 風 第 四)Trắc bỉ hộ hề.                   Chiêm vọng phụ hề.       Phụ viết: Ta !               Dư tử hành dịch,            Túc dạ vô dĩ,                      Thượng thận chiên tai.  Do lai vô chỉ.                   Trắc bỉ khỉ hề.                  Chiêm vọng mẫu hề.      

陟 彼 岵 兮, 瞻 望 父 兮父 曰 嗟, 予 子 行 役夙 夜 無 已, 上 慎 旃 哉猶 來 無 止, 陟 彼 屺 兮瞻 望 母 兮, 母 曰 嗟予 季 行 役, 夙 夜 無 寐上 慎 旃 哉, 猶 來 無 棄

9

Mẫu viết: Ta !              Dư quý hành dịch,        Túc dạ vô mị,                   Thượng thận chiên tai. Do lai vô khí.         Trắc bỉ cương hề.              Chiêm vọng huynh hề.      Huynh viết: Ta !             Dư đệ hành dịch,             Túc dạ tất kỷ.                      Thượng thận chiên tai.     Do lai vô tử.

陟 彼 岡 兮, 瞻 望 兄 兮兄 曰 嗟, 予 弟 行 役夙 夜 必 借, 上 慎 旃 哉猶 來 無 死.

Trèo lên núi trụi cỏ cây,Nhớ cha cách trở cỏ cây nhìn về.

Cha rằng số phận éo le,Con đi việc nước éo le ngàn tầm.

Biết bao vất vả gian truân,Ngày đêm hồ dễ mấy lần nghỉ ngơi.

Gìn vàng giữ ngọc con ơi,Chờ ngày tái ngộ lạc loài mãi sao !

Trèo lên núi rậm cỏ cây,Mẹ già cách trở nước mây nhìn về.

Mẹ rằng số phận éo le,Con đi việc nước sơn khê ngàn tầm.

Biết bao vất vả gian truân,Ngày đêm hồ dễ mấy lần nghỉ ngơi.

Khuyên con giữ một gìn hai,Hẹn ngày tái ngộ, chớ loài tấm thân !

Sườn non chen chúc cỏ cây,Nhớ anh cách trở nước may nhìn về.

Anh rằng: số phận éo le,Em đi việc nước sơn khê ngàn tầm.

Biết bao vất vả gian truân,Đêm ngày thôi cũng cát lầm như ai.

Khuyên em giữ một gìn hai,Hẹn ngày tái ngộ, chớ hoài thân em !

10

Hình ảnh con chim thư và chim cưu

8. QUAN THƯ (Đôi chim quan thư)關雎Quan quan thư cưu Tại hà chi châu Yểu điệu thục nữ Quân tử hảo cầu.Sâm si hạnh thái Tả hữu lưu chi Yểu điệu thục nữ Ngộ mị cầu chi Cầu chi bất đắc Ngộ mỵ tư bặc Du tai! Du tai! Triển chuyển phản trắcSâm si hạnh thái Tả hữu thể chi Yểu điệu thục nữ Cầm sắt vĩ chi Sâm si hạnh thái Tả hữu mạo chi Yểu điệu thục nữ Chung cổ nhạo chi.

關關雎鳩、在河之洲。 窈宨淑女、 君子好逑。參差荇菜、 左右流之。 窈宨淑女、 寤寐求之。 求之不得、 寤寐思服。 悠哉悠哉、 輾轉反側。參差荇菜、 左右采之。 窈宨淑女、 琴瑟友之。 參差荇菜、 左右芼之。 窈宨淑女、 鍾鼓樂之。

Quan quan cái con thư cưu, Con sống con mái cùng nhau bãi ngoài. 

Dịu dàng thục nữ như ai, Sánh cùng quân tử tốt đôi vợ chồng.

So le rau hạnh lơ thơ Hái theo dòng nước ven bờ đôi bên 

U nhàn thục nữ chính chuyên 

11

Nhớ khi thức ngủ triền miên chẳng rời Nếu cầu mà chẳng được người 

Khi mơ khi tỉnh bồi hồi nhớ thương Xa xôi trông nhớ đêm trường 

Chiếc thân trằn trọc trên giường nào yên.Vắn dài rau hạnh bên sông, 

Kiếm tìm mà hái theo dòng đôi bên. Được người thục nữ chính chuyên, 

Mến nàng, cầm sắt đánh lên vang dầy. Bên sông rau hạnh vắn dài, 

Đem về nấu chín mà bầy hai bên. Được người thục nữ chính chuyên, 

Để nàng vui thích, vang rền trống chuông.

HẾT

Sinh viên có thể in tài liệu này (có bản đính kèm) để tham khảo lâu dài về sau.Sinh viên có thể tham khảo thêm bài viết từ các trang web sau:

1. Kinh thi trên Wikipedia: http://vi.wikipedia.org/wiki/Kinh_Thi2. Tuyển tập Kinh thi: http://nhantu.net/VanHoc/KinhThi/KinhThi.htm3. Toàn tập Kinh thi:http://www.thivien.net/viewpoemgroup.php?ID=334. Tuyển tập Kinh thi:http://www.hoasontrang.us/trungvan/?tag=kinh-thi5. Giới thiệu về Kinh thi trên Đài phát thanh Quốc tế Trung Quốc:http://vietnamese.cri.cn/chinaabc/chapter15/chapter150107.htm6. Khổng Tử và Kinh thi: http://hoainguyen_53.violet.vn/entry/show/entry_id/4521391

12