Upload
quoc-ho
View
8
Download
2
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Cơ sinh hoc -Thac si Dang Vu Hoang
Citation preview
C SINH HC
ThS. ng V HongPhn vin Vt l Y Sinh hc.
C SINH HC
Lc Chuyn ng (Vn tc, gia tc,)
(ng nng, th nng,)
Cc dng chuyn ng trong c th:
Chuyn ng ca vt rn : H c xng
Chuyn ng cc dng chy
H tun hon (lng) H h hp (kh)
Tim Mu C quan h hp S trao i kh
(O2, CO2)
Vai tr Vai tr Cu to ti cc ph nang
Cu to Thnh phn Hot ng
Hot ng S vn chuyn
H C XNG
CU TRC C VN
SI C VN CT DC
SI C VN CT NGANG
SI C VN DI NH SNG PHN CC
S CO C Ngng?
Khi c hin tng co c cc siu si actin strt vo cc siu si myosin, ko theo s dchchuyn ca hai vch Z vo nhau, do bng Iv vch H s b ngn li trong khi bng A vngi nguyn kch thc. Sarcomer v vy sngn li.
Ngc li, khi c hin tng dui c, cc siusi actin trt ra ngoi si myosin, do haivch Z s dch chuyn ra xa nhau lm cho bngI v vch H c ko di ra, sarcomer cngc ko di ra trong khi bng A vn khngthay i kch thc.
S CO C
ATP lin kt giu nng lng
Phn ng thy phn :ATP + H2O = ADP + H3PO4
Khng cho c hot ng 1s tng hp ATP ti c: Phosphocreatin + ADP ATP + creatin cho c hot ng vi s.
Tng hp nh phn hy glycogen (mt dng tch tr ca glucose c nhiu trong c).Glucose + 3H3PO4 + 2ADP 2lactat + 2ATP + 2H2O
Lng lactat nhiu s to cm gic mi mt v cng km hm qu trnh tng hp ATP.
CC BC CO C
1. Xung thn kinh phng thch acetylcholin ti din tip hp thn kinh - c 2. Acetylcholin gn vo receptor trn mng si c, m cng ion to ra th in ng. 3. Th in ng lan truyn dc theo b mt t bo c v i vo ng T. 4. in th ng trong ng T lm thay i tnh thm ca mng li c tng gy ra s phng thch ion Ca d tr. 5. Ion Ca gn vo phc h tropomyosin lm thay i v tr ca chng, khng cn che ph v tr gn myosin trn actin. 6. u myosin c hot ha bi s thy phn ATP s gn vo actin, ADP v H3PO4 c phng thch, u myosin gp li ko si actin v hng myosin.
7. ATP mi c gn vo u myosin, sau tch chng ra khi actin. ATP b thy phn lm cho u quay tr li v tr c. 8. ADP v H3PO4 vn gn trn u myosin gip chng c th lin kt mt ln na vi actin.
TNH CHT, THAM S?
Tnh n hi
Tnh do
Tnh kh co
nht
TNH N HI
C nguyn vn, tng si c
l nh nh lut Hooke
S
F
l
l
Mun n hi
Sc cng c hc
l
lE
l
l1
S
F
1E
SF
E n v o
Chut cng: 0,00046 kg/mm2
ch: 0,027 kg/mm2
Th: 0,15 kg/mm2
Ngi: 0,28 kg/mm2
l l+l
F
TNH DO
F 0, l 0
Thc t: l > 0, l > l
Do: Duy tr mt phn bin dng sau khi mt ngoi lc
Thc t l ln, khng cn nh lut Hooke
2
l
l'E
S
F
Phi tuyn F/S
ll l l1
TNH KH CO
Kch thch l < 0 Sinh F
Co c tiu tn nng lng
Co ng trng (Istonic): F/S = const
Co ng trng (Isometric): l = const
Mu 2 thnh phn:Co: nguyn nhn sinh lcn hi: cht lng lc
F/S
F/S
F/S +
Mu 3 thnh phn
NHT
Trt h s ni ma st
i lng rt c trng cho tnh cht ca si c
C: 16.10-3 Nsm-2
Mu: 4.10-3 Nsm-2
Nc: 1.10-3 Nsm-2
CC QUY LUT CO C
Phng trnh Hill
Hiu sut qu trnh co c
Quan h sc cng c vi di
PHNG TRNH HILL
(F + a) (v + b) = const
t F= F + a
v= v + b
Fv = const [Fv] = cng sut
Fv = Fv + Fb + av + ab
Cng ngoi Cng ni
Cng sut ton phn khng thay i
F (kg)
v (cm/s)
tc co c
HIU SUT CO C
Hiu sut qu trnh co cBao gi cng c to nhitHill (o) Nhit = Q + k l
Nhit hot ho H s t lKhng i Khng ph thuc tiKhng ph thuc ti(Gii phng u mi kch thch)
Co ng trng: A = F . l
Hiu sut: , F HS
Thc t: HS co c: 40%My nhit: mi trng 20C, mun c HS 40% th T c = 215C ATP: C ch bin i nng lng hiu qu
kFlQl.F
U
A
QUAN H SC CNG DI
LC C HC C TH
Nguyn l ph qut: 3 loi n byW: Trng lc; M: Lc ca c; F: Lc ti im ta
Th d: C nh u
Khng tnh trng lng ring (tay):
4M = 30W M = 7,5W
C k trng lng tay
4M = 14H + 30W M = 3,5H + 7,5W
LC C HC C TH
Thay i t th tay
Gc
Cc iu kin cn bng vn nh c
Vn : kh nng sinh lc ph thuc di c
LC C HC C TH
Th d: C Delta
18 T sin = 36W1 + 72W2
sin
W4W2T 21
LC C HC C TH
H TUN HON
Vng tun hon ln : 80% mu 15% ng mch 10% mao mch75% tnh mch
Vng tun hon nh: 20% mu
Mu t tm tht tri theo ng mch ch v cc c quan, cung cp O2, nhn CO2 (tr thnh mu en) ri tr v tm nh phi qua tnh mch ch VTHL
Mu t tm tht phi qua ng mch phi v cc ph nang phi, nhn O2 v thi CO2 (thnh mu ) ri tr v tm nh tri qua tnh mch phi VTHN
Tim
Khi lng trung bnh 340g
4 khoang: 2 tm nh nm trn.
2 tm tht nm di
Tm tht tri ngn vi tm nh tri bi van 2 l
Tm tht phi ngn vi tm nh phi bi van 3 l
Cc van c gi bi dy gn tim ko b bt ngc vo tm nh di p lc ca mu.
Hot ng ca tim
Co bp y mu lu thng khp c th
Nhp tim: mu (tnh mch ch v phi) 2 tm nh
2 tm nh thu 2 tm tht
2 tm tht thu 2 ng mch (ch v phi)
Tm nh thu ch y vo 8-10% khi lng mu, a s mu vo tm tht trc , khi tm tht trng v tm nh cha thu, do lc p sut trong tm tht thp hn trong tm nh v trong tnh mch.
Lc tm thu F = p.S
p l p sut trong tm tht
S l din tch khoang tm tht
o : F u v cui k tm tht thu l 89 v 67N
Trung bnh: T = 0.8s Trong tm nh thu 0.1s trng 0.7s, tm tht thu 0.3s
trng 0.5s Tm tht thu c 2 giai on: tng trng lc c, tng p
nhng si co cha co 0.25s, giai on co c y mu ch 0.05s
u th tm tht thu V khong 85ml, p t 50 n 80mmHg
Cui th tm tht thu V khong 25ml, p t 120 n 150mmHg
Tim l c quan u tin hnh thnh trong phi, 8 tun bt u lm vic
Mu chim khong 7% trng lng c th. VD: ngi 55kg c 3,85kg mu (3,77l)
Cng thc Laplace (gn ng):p = 2.d.T/rd l b dy thnh tm thtT l sc cng c timr l bn knh khoang tm tht (coi nh hnh cu)
Hot ng ca tim
Cng ca tim(Ch yu l tm tht)Ha nng (ATP) C nng Thnh phn tnh A1 dng nn mu chng li p sut trong ng
mch chA1 = P.Vt
P : p sut trung bnh trong ng mch chVt : th tch mu tm tht y vo ng mch trong 1 chu k
Thnh phn ng A2 to cho mu chy vi vn tc trung bnh vA2 = .m.v2 = ..Vt. v2
A = A1 + A2 = P.Vt + ..Vt. v2
Theo kt qu o c trung bnh thu cP = 100mmHg = 13000 N/m2
Vt = 60ml = 0,00006 m3
= 1020 kg/m3
v = 0,3 m/s
Tnh ra c A ~ 0,78 J trong A2 ch chim cha ti 0,1%
MUHng cu (d = 7m, 30 - 45% th tch mu
5.106 t bo/mm3 mu)
Bch cu (d = 9 15m, nhiu loi
8.000 t bo/mm3 mu)
Tiu cu (d = 1 4 m
3.105 t bo/mm3 mu)
Hocmon, dng cht (H2O), kim loi,
Lm g? O2, CO2
Bo v c th
iu ho, iu khin mt s qu trnh
Dinh dng
Cn bng ni mi
S VN CHUYN MU TRONG MCH
Phng trnh lin tc (cht lng ko b nn)
Phng trnh Bernoulli (ko c ni ma st)
Phng trnh Hagen Poiseuille (c ni ma st cng xa tim p sut cng gim)
PHNG TRNH LIN TC(cht lng khng b nn)
V = S1.l1 = S2.l2 V = S1.v1.t = S2.v2.t I = v.S = const Tnh lin tc th hin ch cng dng thy ng I mi v tr tit din
dc theo ng l nh nhau, ko i. Do tnh n hi ca thnh mch mu chuyn ng lin tc.
ng mch ch : v = 0,3 m/sMao mch (do tng tit din mch mu tng ln) ch cn 1 n 5 mm/s. Nh tc nh nh vy cc qu trnh trao i cht mi xy ra thun li.
PHNG TRNH BERNOULLI(khng c ni ma st)
p dng nh lut bo ton nng lng vi dng cht lng ko c ni ma stP.V + .m.v2 = const P.V tnh
hay P + . . v2 = const .m.v2 ngVn tc chy gim p sut ng gim, p sut tnh tngp dng vo mch mu : p sut tnh mao mch phi ln?Ni ma st tiu ph 1 phn nng lng t p sut tnh khc phc ma st p sut ng v p sut tnh u gim theo dng chy ca mu Vn tc chy vch s nh hn trc mt hng cu trc ln hn
bin.
PHNG TRNH HAGEN POISEUILLE
(c ni ma st)
Phn b dng chy
nh lng dng chy phng hay ri ngi ta dng ch s Reynolds
l khi lng ring ca cht lng Re 2300 dng ri. Re ph thuc tc chy v.
v nh ng nng nh (ko ln hn nhiu so vi nng lng cn thit thng ma st)
v ln ng nng ln 1 phn s sinh ra xoy lm dng cht lng b ri. Re ca mu ~ 1000 dng mu trong mch c th coi l phng. Trong trng thi bnh l, mch b hp t ngt, van ng mch ng m ko hon
ton, nht ca mu gim, dng phng s chuyn sang ri v xut hin nhng m thanh bt thng (nghe c bng ng nghe). Nhng m thanh ny l 1 ch th cho ta bit tnh trng bnh.
vR...2Re
ng Mao Tnh
mch mch mch
p sut
Vn tc chy
Tng din tchmt ct ngang
S THAY I P SUT, VN TC CHY MU V DIN TCH MT CT NGANG MCH MU
H H HPKhng kh (O2, CO2, N2,)
Mi
Hng
Kh qun
2 ph qun
Cc ph qun nh hn
Cc tiu ph qun
Cc ph nang (ng knh 0,2mmm thnh dy 0,4m).
Khi ht vo : N2 80%; O2 20%
Khi th ra : N2 80%; O2 16%; CO2 4%Tr s sinh h hp 60 ln/pht, 5 tui 25Trng thnh: n ng 12, n b 20
Hot ng h hpHt vo : Tng th tch lng ngc bng cch nng cc xng sn ln(nh cc c lin sn) v h c honh xung (ph n # nam gii) Phi gin ra, p sut trong cc ph nang gim xung.p sut ph nang v p sut kh quyn chnh lch Dng khng kh di chuyn i qua mi, hng, kh qun, 2 ph qun vo phi.Lu lng kh (lt/s) V = P/RR : sc cn ng hc do ma st gia dng khng kh chuyn ng v thnh ng h hp cng vi lc ni ma st bn trong lng cht khR tng ln khi dng kh chuyn t dng theo lp sang dng xoy (khi i qua nhng vng mp m do cht nhy, dch tit cc khi u, d vt. bnh hen sc cn ny c th tng ln 7 n 8 ln.
Th ra : Gim th tch lng ngc tng p sut trong cc ph nang cao hn p sut kh quyn bn ngoikhng kh di chuyn t phi ra bn ngoi.
Khi trng lc c ht vo gim i, lc n hi s lm c honh nng ln v cc xng sn h xung lm gim th tch lng ngc. Khi cc lc n hi cn bng vi p sut trong khoang mng phi th ng tc th ra kt thc
Ni trao i O2 v CO2 : b mt ph nang
ng knh 0,2mm thnh dy 0,4m.
Mi sinh : 30tr ph nang 8 tui : 300tr Sau ch kch c ph nang pht
trin, s lng ko tng na.
Tng din tch b mt ph nang khong 100m2
nh lut Henri: lng kh khuch tn vo cht lng (mu) t l vi p sut ring phn ca cht kh trn b mt cht lng.
%O2 pO2(mmHg) %CO2 pCO2(mmHg)
Th vo 20,9 150 0,04 0,3
Ph nang 14,0 100 5,6 40
Th ra 16,3 116 4,5 32
S trao i O2 ph nang v cc m t bo xy ra do chnh lch p sut ring phn ca O2 gia mu vi khng kh ph nang, mu vi cc m t bo. S chnh lch p sut ny to ra hin tng khuych tn v nh hng ti chiu thun nghch ca phn ng
Hb + O2 HbO2 1 phn t Hb cha 4 gc hem. Trong cu trc ca hem c 1 nguyn t Fe
nm gia. Mi nguyn t Fe ny c kh nng kt hp vi 1 phn t O2 mi phn t Hb c th kt hp vi 4 phn t O2 oxihemoglobin.Trng lng phn t gam ca Hb = 67000Th tch phn t gam O2 = 22.4 l 1g Hb c th gn vi 4 x 22.4 / 67000 = 1.34 ml O2100ml mu ngi c khong 15g Hb 1l mu c th vn chuyn c 200ml O2.
S trao i CO2 tng t cng ph thuc vo p sut ring phn ca CO2trong ph nang, trong mu v trong m t bo.
100ml mu tnh mch cha khong 52ml CO2. T 2 n 10% CO2 l kt hp vi Hb thnh carbohemoglobin, cn hu ht
l dng H2CO3 CO2 + H2O H2CO3 l phn ng thun nghch, chiu phn ng ph
thuc phn p CO2 ti ch, pH, tc dng ca enzim, m t bo hnh thnh H2CO3 kt hp vi mui cacbonat, phosphat trong
mu thnh cc hp cht d phn ly, ph nang Hb tc dng nh 1 axit yu s phn ly thnh CO2 v H2O.
H hp k
(1 ngi n ng khong 70kg, cao 1m7 n 1 m8)Dung tch ton phi (TLC) = 6 L. Th tch ca cc kh trong phi sau khi ht vo ti a. Dung tch sng (VC) = 4.8 L. Lng kh th ra ht sc sau khi ht vo ht sc.
Th tch kh lu thng (Tidal volume TV) = 500 mL. Lng kh ht vo th ra khi ht th bnh
thng. Th tch kh cn (RV) = 1.2 L. Lng kh cn li trong phi sau khi th ra ti a. Th tch d tr th ra (ERV) = 1.2 L. Lng kh c th th ra tip sau khi th ra bnh thng. Th tch d tr ht vo (IRV) = 3.6 L. Lng kh c th ht thm vo sau khi ht vo bnh thng.
Dung tch cn chc nng (Functional residual capacity FRC = ERV + RV) = 2.4 L. Lng kh
cn li trong phi sau khi th ra bnh thng. Dung tch ht vo (IC) = l th tch ht vo ti a sau khi th ra bnh thng.
CC LOI TH TCH H HP
H hp k My gip th
Xc sut thnh cng khi tin hnh phu thut thay th l 79%Bnh nhn sau khi c thay tim th kh nng sng c trong 1nm l 86%5 nm l 64%
TIM NHN TO2004
1963
Tim nhn to (tip)