Улс төрийн Улс төрийн засаглал, засаглал,

түүний түүний хэлбэрүүдхэлбэрүүд

Оюутан багш: Б. Мягмаржав

Засаглал гэж юу вэ?Засаглалын

хэмжигдэхүүнЗасаглалын бүтэц, гол

бүрдлүүдУлс төрийн засаглал ба

төрийн засаглалын ялгааЗасаглалын легитм шинж

Засаглал гэж юу вэ? Засаглалын харилцааны мөн чанар

нь харилцаанд оролцогч нэг тал өөрийн хүссэнээ нөгөө талын хүсэл зоригт нийцэх, эс нийцэхээс үл хамааруулан түүгээр гүйцэлдүүлэхэд оршдог.

Засаглал гэдэг нь нэр хүнд, эрх мэдэл, албадлага зэрэг хэрэгсэлийн тусламжтайгаар нэг хэсэг хүмүүс нийтээрээ дагаж мөрдөх ёстой шийдвэр гаргах боломж чадвараар хамгаалагдсан харилцаа юм.

Засаглалын харилцаа

НоёлохНөлөөлөхУдирдахЗахирахАлбадах +Захирагдах

Засаглалын хэмжээ

Засаглалын хэмжээ гэдэг нь ямар нэгэн засгийн нөлөө, ач холбогдол, цар хүрээ, хэм хэмжээг тодорхойлох үзүүлэлт юм. Үүнд:

Засаглалын эзэлхүүн Засаглалын цаг хугацаа Засаглалын орон зай

Засаглалын бүтэц, бүрдлүүд

Засаглалын бүрдлүүд

Нөөц

Субъект Объект

Арга хэрэгсэл

Засаглалын субъект гэж:

Эрх мэдлийн идэвхтэй, хөтлөн чиглүүлэгч шинжийг агуулдаг бөгөөд тушаал, шийтгэл, тогтоол, хэм хэмжээ зэргээр дамжуулан засаглалаа явуулж байдаг.

Суъектэд: Анхдагч – хувь хүн Хоёрдогч – улс төрийн байгууллагууд Гуравдагч – улс төрийн элит

хошуучлагчид

Засаглалын объект гэж:

Энд иргэд, нийгмийн хэсэг бүлэг, ер нь нийгэм бүхэлдээ ордог.

Субъктээр удирдуулж байгаа албан байгууллагууд объектэд ордог.

Засаглалын нөөц Засаглалын субъект зорилгоо

хэрэгжүүлэхийн тулд объектэд үзүүлж буй арга хэрэгсэлийг засаглалын нөөц гэнэ.

Эдийн засгийн нөөцСоёл мэдээллийн нөөцНийгмийн нөөцХүн амын нөөцАлбадлагын нөөц

Засаглалын нөөц

Улс төрийн засаглал болон төрийн засаглал

Улс төрийн засаглал•Энэ нь сайн дурын үндсэн дээр эсвэл аргагүйн эрхэнд хүлээн зөвшөөрөгд-сөн улс төр, эрхзүйёс суртахууны хэмхэмжээнүүдээр Зохицуулагддаг засаглал юм.

Төрийн засаглал• Энэ нь хууль цаазын үндэстэй, албадлагын тусгай аппаратадтулгуурладаг , хүн амыгнийтэд нь хамардаг зэргээрээ улс төрийндэглэмээс ялгаатай.

Улс төрийн легитм шинж Легитм шинж/ хууль ёсны.

Хуульчлагдсан гэсэн утгатай франц үг/

Легитм шинж нь засаглалын нэр хүнд, олонхийн дэмжлэг,тухайн улс орны бодит нөхцөлд нийцэж байгаа байдал,улс төрийн тулгуур үнэт зүйлсүүдийн хүрээн дэх зөвшил зэрэгтээ холбоотой.

Легитм шинжийн ангилал

Уламжлалт легитм шинж Харизмат ноёрхол/грек хэлний

charisma-бурхан тэнгэрээс олгосон чадвар/ Хууль ёсны легитм шинж

Дүгнэлт

Улс төрийн засаглал гэж систем дэх янз бүрийн үйл ажиллагаанд нөлөө үзүүлэх чадвар юм.

“Засаглал гэдэг бол нийгмийн нэг субъект улс төрин үйл ажиллагаа явуулж буй бусад оролцогчийн эсэргүүцлийг даван туулж өөрийн хүсэл зоригоо хэрэгжүүлэх боломж юм”М.Вебер

Анхаарал тавьсанд баярлалаа

Гэрийн даалгавар

Эрх мэдэл гэж юу вэ? Товчилж бичих

“Нийгмийн ухаан ” номны 112 – 114 хуудас