DACHY 2_2010

DA

CH

Y 2

/201

0

dachyPŁASKIE

aktualnych informacji

o materiałach pokryciowych

i izolacyjnych,

rozwiązań konstrukcyjno-

-projektowych,

wydarzeń w branży.

ZAMÓW PRENUMERATĘ I CZYTAJ!

PRENUMERATA DACHY 2010

Zamów prenumeratę roczną miesięcznika Dachy w cenie 102 zł (brutto)

Nazwa firmy …………………………………………………………………………………………..………………....……....…….

Imię i nazwisko zamawiającego …………………………………………………………………..…………………..……....…….

Ulica ……………………………………………………………………………………….……………………………………………

Kod ………………………………….……… Miasto ……………………………………………………………...……...........……

NIP ……………………………………………………………………………………….…………………………….……................

Tel/fax …………………………………..………….. e-mail ………………………………………..…………………….….…..….

Polskie Centrum Budownictwa Sp. z o.o., ul. Starościńska 1B lok. 2, 02-516 Warszawa

e-mail: [email protected] tel. 0-22 646 75 21

Wyra am zgod na umieszczenie moich danych osobowych w bazie danych wydawnictwa Polskie Centrum Budownictwa Sp. z o.o., oraz na ich przetwarzanie zgodnie z tre ci Ustawy o ochronie danych osobowych z dn. 29.08.1997r. (Dz.U.133, poz.88) wy cznie dla potrzeb marketingowych wydawnictwa.

Dzięki prenumeracie masz stały dostęp do: dachy

PŁASKIE

PRENUMERATA 2010

Zamawiam prenumeratę roczną kwartalnika DACHY PŁASKIE w cenie 20 zł (brutto)

Nazwa firmy …………………………………………………………………………………………..………………....……....…….

Imię i Nazwisko zamawiającego …………………………………………………………………..…………………..……....…….

Ulica ……………………………………………………………………………………….……………………………………………

Kod ………………………………….……… Miasto ……………………………………………………………...……...........……

NIP ……………………………………………………………………………………….…………………………….……................

Tel/fax …………………………………..………….. e-mail ………………………………………..…………………….….…...….

Polskie Centrum Budownictwa Difin i Müller sp. z o.o., ul. Starościńska 1B lok 2, 02-516 Warszawa tel/fax /022/ 646 75 23,

e-mail: [email protected] www.dachyplaskie.info.pl

Wyrażam zgodę na umieszczenie moich danych osobowych w bazie danych wydawnictwa Polskie Centrum Budownictwa Difin i Müller Sp.z o.o, oraz na ich przetwarzanie zgodnie z treścią Ustawy o ochronie danych osobowych z dn. 29.08.1997 r. (Dz. U. 133, poz.88) wyłącznie dla potrzeb marketingowych wydawnictwa.

dachyPŁASKIE

dachyPŁASKIE

3Dachy 2/2010

OD REDAKCJI

W Kolonii odbędzie się druga edycja nowych-starych targów Dach+Holz. Impreza jest kontynuacją znanych targów Dach+Wand, ale od 4 lat odbywa się tylko w latach parzystych, zamiast co roku.Do Kolonii przybędzie kilkanaście tysięcy dekarzy, blacharzy, cieśli i innych osób związanych z rzemiosłem dekarskim. Mogą oni liczyć na 450 stoisk z ofertą przeznaczoną wyłącznie dla nich. Poza produktami czeka na nich rozbudowany program konferencji, seminariów i wykładów.Na pewno będzie to duże wydarzenie, tym bardziej, że „dachowe” trendy promieniują z Niemiec na całą Europę. W Polsce widać to wyraźnie.W marcowym wydaniu naszego miesięcznika zamieścimy relację z targów.W tym wydaniu szczególnie polecamy natomiast kolejny odcinek cyklu poświęconego konstruowaniu wolego oka, a także zwracamy uwagę na unikalny w skali naszego kraju projekt Polskiej Federacji Dekarzy, Blacharzy i Cieśli – szczegóły na str. 36.

Zapraszam do lektury!

Tadeusz Bąk

Dyrektor wydawnictwa

Szanowni

Państwo

ADRES REDAKCJI I BIURA REKLAMY 02-516 Warszawa, ul. Starościńska 1B lok. 2tel./fax (0-22) 646 75 21 do [email protected]

REDAKTOR NACZELNY

Piotr Roż[email protected]

REDAKCJA

Artur Kuźmiuk

SZCZEGÓŁOWE INFORMACJE

I OBSŁUGA ZLECEŃ REKLAMOWYCH

Sylwia Rogoziń[email protected]

Zbigniew [email protected] [email protected]./fax (0-22) 646 75 21 do 23

PRENUMERATA I KOLPORTAŻ

Anna [email protected]

Zlecenia na prenumeratę przyjmuje redakcja, Kolporter, Poczta Polska, Ruch, Garmond Press. Cena prenumeraty rocznej: 102 złCena prenumeraty specjalnej: 55 zł + 7% VAT (dla uczniów, studentów, uczelni, szkół budowlanych, bibliotek i prenumeratorów Forum Budowlanego).

ODPOWIEDZIALNA ZA REKLAMĘ

I PRENUMERATĘ NA TERENIE NIEMIEC

Tanja Petrich

tel. (0-049) 221-5497-297, fax (0-049) 221-5497-326Verlagsgesellschaft Rudolf Müller GmbH & Co. KG, Postfach 41 09 49, 50869 Köln

CENNIK OGŁOSZEŃ

Obowiązuje cennik ogłoszeń ważny od 1 stycznia 2008 r. Termin dostarczania materiałów do redakcji:2 tygodnie przed publikacją.Materiałów nie zamówionych redakcja nie zwraca, a w razie opublikowania zastrzega sobie prawo do ich skracania. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń i reklam.

PRZYGOTOWANIE DO DRUKU

Edit sp. z o.o.

Wydrukowano w Polsce

ADRES WYDAWCY

02-516 Warszawa, ul. Starościńska 1B lok. 2; tel./fax (0-22) 646 75 21 do 23, e-mail: [email protected]

PREZES ZARZĄDU

Tadeusz Bąk

4 Dachy 2/2010

SPIS TREŚCI

13Wpływ pokryć dachowych o wysokiej

refleksyjności na zużycie energii w budynku

Mieszkańcy strefy tropikalnej zazwyczaj noszą białe ubra-

nia, co pomaga im lepiej funkcjonować w wysokiej tempe-

raturze. Intuicja podpowiada im, że jasne kolory odbijają,

natomiast ciemne absorbują promienie słoneczne. Pod

tym względem budynki są podobne do ludzi.

9Obróbki blacharskie na dachach krytych

blachą płaską. Detale

Niniejszy artykuł omówi obróbki blacharskie miejsc

szczególnych, niekiedy występujących na dachu bardzo

licznie. Obowiązuje tutaj zasada pełnej szczelności

pokrycia mimo konieczności przedziurawienia blachy

pokrycia.

Przegląd

6 Tyvek® i Energain® pod Mount Everest

Budmat Diamentem

Zjazd Polskiej Federacji Dekarzy, Blacharzy i Cieśli

8 Szkolenie w Łódzkim PSD

Tyvek® w rozwiązaniach antysejsmicznych

Technika

9 Obróbki blacharskie na dachach krytych blachą

płaską. Detale

13 Wpływ pokryć dachowych o wysokiej refleksyjności

na zużycie energii w budynku

18 Kołnierz uszczelniający z dodatkową termoizolacją

20 Płynna folia na pałacu w Żywcu

22 Klapy dymowe. Funkcje, zasady rozmieszczania

i montowania

26 Jaki sztucer do rynny

28 Z myślą o dachach

30 Lukarna wole oko, cz. 2

33 Rozpoznanie wartości zabytkowych konstrukcji

dachowych, cz. 1

36 Montaże kontrolowane. Lukarna trójkątna – folie

dachowe Marma

Przegląd techniczny

39 Okno obrotowe

Dachówka suwakowa

40 Silikon wysokotemperaturowy

Folia niskoparoprzepuszczalna

Branża

42 Wypadek na dachu

44 Statuetki Superdekarza wręczone

45 I Narciarskie Mistrzostwa Świata Dekarzy

46 Budma 2010 – relacja

48 Przewodnik branżowy

50 Zapowiedzi

Zdjęcie na okładce pochodzi ze zbiorów

firmy Protekt. Przedstawia ono pracownika

wykonującego prace dekarskie przy użyciu

zestawu asekuracyjnego Protekt – Roofer Pro.

5

SPIS TREŚCI

33Rozpoznanie wartości zabytkowych

konstrukcji dachowych, cz. 1

Dokumentacja prac remontowych dotycząca zabytko-

wych konstrukcji dachowych oraz podejmowane na jej

podstawie działania naprawcze powinny być poprzedzo-

ne szczegółowym rozpoznaniem wartości zabytkowych

całości konstrukcji przewidzianej do naprawy lub kon-

serwacji. Rozpoznanie powinno dotyczyć zarówno sfery

historii, jak i techniki.

42Wypadek na dachu

Rutyna i rażące naruszenie przepisów o bezpieczeństwie

pracy, brak informacji o zagrożeniach, brak przeszkole-

nia z zakresu wykonywanych robót oraz brak środków

ochrony stały się przyczyną śmierci dekarza.

6 Dachy 2/2010

PRZEGLĄD

Tyvek® i Energain®

pod Mount Everest

Wodoodporna, oddychająca membrana DuPont™ Tyvek® oraz energooszczędna technologia materiału DuPont™ Ener-gain® zostały użyte w projekcie budowy demonstracyjnego domu, który powstał u stóp góry Mount Everest. Projekt ten jest wspólnym przedsięwzięciem zorga-nizowanym przez chińskie agencje rzą-dowe oraz grupy wolontariacie. W 2008 fi rma DuPont Building Inno-vations wsparła ten projekt, dzięki cze-mu chciała zbadać wpływ globalnego ocieplenia na okolice Mount Everest, jak również sprawdzić, w jaki sposób konstrukcje przyjazne środowisku na-turalnemu mogą pomóc w ulepszeniu standardów życia ludzi w wysoko po-łożonych terenach Tybetu, a co za tym idzie, chronić lokalne zasoby naturalne. W tym samym roku została utworzona grupa naukowa składająca się z wolon-tariuszy z technicznym wykształceniem oraz badaczy mieszkających w Tybe-cie. Grupa ta odbyła dwie ekspedycje w okolice Mount Everest przeprowa-dzając badania, które miały na celu ana-lizę lokalnej pogody i potrzeb miesz-kańców tamtejszych terenów. Dało to podstawy do rozpoczęcia poszukiwań rozwiązań ulepszenia warunków życia. W końcowej fazie projektu zespół ba-daczy podjął współpracę z chińskimi instytutami technologii budowlanej oraz DuPont Building Innovations, aby zaprojektować „energooszczędne bu-dynki w wysokich, równinnych regio-nach Tybetu”.

Demonstracyjny dom uwzględnił trady-cyjny styl tybetańskiego budownictwa, jednak inaczej niż pozostałe, posiada mocniejszą ochronę przeciwwiatrową oraz lepsze możliwości zatrzymywania ciepła w pomieszczeniach. Rezultat dało się zauważyć w postaci redukcji kon-sumpcji lokalnych zasobów grzewczych. Większość materiałów konstrukcyjnych budynku jest pochodzenia lokalnego. Natomiast specjalistyczne materiały Du-Pont™ Tyvek® i DuPont™ Energain® zostały wybrane ze względu na ich do-skonałe możliwości energooszczędne: ulepszenie poboru energii i jej magazy-nowanie, bez znaczącego wzrostu kosz-tów budowy. Mieszkańcy domu już potwierdzili, że w śnieżne dni nowa budowa struktury domu daje znacznie cieplejsze wnętrze aniżeli tradycyjne budynki. Budowany dom zainteresował lokalne jednostki rządowe, które chcą promo-wać ekonomiczne i energooszczędne konstrukcje. Firma DuPont pomoże zbudować grupę domów w okolicy je-ziora Qinghai (10 budynków o łącznej powierzchni mieszkalnej 820 m2), a także pomoże zaprojektować kod efektywno-ści energetycznej budynków.

Budmat Diamentem

Firma BUDMAT Bogdan Więcek w pre-stiżowym rankingu „DIAMENTY For-besa – przedsiębiorstwa najszybciej zwiększające swoją wartość”, zajęła za-szczytne 7 miejsce (w kategorii Dużych Diamentów Regionu) oraz 28 miejsce w rankingu ogólnokrajowym.

Autorzy rankingu podają, że w tego-rocznym zestawieniu można poszukiwać fi rm, które z kryzysu wyjdą wzmocnione i wykorzystają szanse kryjące się w oży-wieniu. Ranking Forbesa (...) jest unikal-ny ponieważ opierając się na informa-cjach zebranych w 2009 r., uwzględnia różne parametry fi nansowe i aktualne dane (...). Pozwala on prognozować, kto będzie grał pierwsze skrzypce w czasie ożywienia.

Zjazd Polskiej Federacji

Dekarzy, Blacharzy i Cieśli

Kolejny, coroczny zjazd liderów PFDBiC odbędzie się w dniach 4–7 marca 2010 r. w miejscowości Chyrowa (Beskid Niski). Zjazd będzie miał charakter seminarium poświęconego w tym roku głównie zja-wiskom fi zycznym występującym w war-stwach dachu i ścian w kontekście stoso-wania materiałów termoizolacyjnych i folii dachowych.Nie zabraknie również tematów po-krewnych tematycznie. Oprócz roz-ważań czysto teoretycznych po raz pierwszy przygotowano również kilku-godzinne warsztaty praktyczne pozwa-lające na szybką weryfi kację pomysłu z realiami rzeczywistego dachu. Jak co roku uczestnikami Zjazdu będzie czołówka najbardziej utytułowanych i wykwalifi kowanych dekarzy polskich, liczna grupa autorów branżowych pub-likacji, rzeczoznawców, przedstawicieli liczących się w kraju producentów po-kryć dachowych, wydawnictw, jak rów-nież sympatyków i zainteresowanych fachowym, rzetelnym rzemiosłem. Panel dyskusyjny „Dyfuzyjność ścian i warstw dachu – mity czy fakty” to szczególny rodzaj projektu-wyzwania przygotowany przez Federację i skiero-wany do fi rm produkujących lub oferują-cych na rynku materiały termoizolacyjne i folie. To prośba skierowana do liderów rynku o prezentację własnego stanowi-ska w tym budzącym wiele sporów i kon-trowersji temacie. Wyjątkowość tego pomysłu polega rów-nież na założeniach, w oparciu o które zostanie zrealizowany. Jak podkreślają organizatorzy, producenci muszą zaak-ceptować fakt, że prezentacje ich produk-

Uczestnicy projektu

przed energooszczęd-

nym domem „na trze-

cim biegunie Ziemi”

Fot.

DuP

ont

8 Dachy 2/2010

PRZEGLĄD

tów odbędą się w kontekście wyłącznie technicznym – z całkowitym wyłącze-niem polityki marketingowej danej fi r-my. Ponadto zostaną one wygłoszone na forum, na którym obecne będą również fi rmy konkurencyjne. Szczegółowe informacje oraz agen-dę Zjazdu można znaleźć na stronie www.dachy.info.pl.

Szkolenie w Łódzkim PSD

Na początku lutego Oddział Łódzki PSD zorganizował szkolenie. Tematem warsztatów był montaż produktów fi rm Fakro i Isola.

Szkolenie poprowadzili Jacek Ludwig (Fakro) i Michał Wilczek (Isola). 28 słu-chaczy przyglądało się poprawnej insta-lacjiokna dachowego w pokryciu płaskim (gonty bitumiczne) i jego obróbce na no-kach. Po demonstracji mogli sami zade-monstrować swoje umiejętności.Michał Wilczek przypomniał natomiast dekarzom podstawy montażu i rozmie-rzania gontów bitumicznych na połaci.

Tematy niby proste, ale – jak się okazało – ważne i nie do końca przez wszystkich zrozumiane. Zainteresowanie uczestni-ków było duże, zadawali oni sporo szcze-gółowych pytań.

Tyvek® w rozwiązaniach

antysejsmicznych

Po katastrofalnym trzęsieniu ziemi w Abruzji, które miało miejsce 6 kwiet-nia 2009 roku, stowarzyszenie “Co-gEsi” zakończyło budowę budynków w ramach projektu o nazwie C.A.S.E. (“Complex Antiseismic Sustainable Ecocompatible”). “CogEsi” zbudowa-ło w rekordowym czasie siedem blo-ków (każdy z 25 mieszkaniami) zgod-nie z najnowszymi przepisami ochrony środowiska i antysejsmicznymi. Zostały one wybudowane dla rodzin, których domy zostały przez lokalne władze rzą-dowe uznane za zbyt zniszczone do za-mieszkania.

Projekt C.A.S.E. adaptuje technologię „suchej budowy modułowej” zaprojek-towane przez fi rmę “CeP Consulenza e Progetti”. Technologia ta zapewnia za-chowanie najwyższych standardów anty-sejsmicznych oraz ekologicznych, krótki okres budowy oraz znaczące oszczędno-ści energii i wysoki komfort mieszkań.Technologia „suchej budowy modu-łowej” pozwala na montaż na pod-porze wykonanej ze stali, drewna lub prefabrykowanej konstrukcji różnych warstw elementów biotrwałych na ze-wnętrznych ścianach budynku. Na ta-kiej podporze warstwowo mocowane są kolejne elementy. Domy, które zo-stały zbudowane w rekordowym czasie (krótszym niż trzy miesiące), spełniają wysokie standardy jakościowe i po-siadają najwyższą klasę oszczędności energetycznej. Było to możliwe dzięki systemowi konstrukcyjnemu, oparte-mu na zaawansowanym rozwiązaniom technologicznym. Firma „Celenit” (z siedzibą w okolicach Padwy, Włochy, członek “Consorzio esi”) opracowała rozwiązanie izolacyj-ne dla obudowy budynku, stworzone z paneli (na dachy i ściany). Panele te zostały wykonane z naturalnych ma-teriałów „eko-kompatybilnych” oraz z DuPont™ Tyvek® Enercor® – me-talizowanej i oddychającej membrany. Wydział fi zyki uniwersytetu w Padwie przyznał certyfi kat wartości izolacyjno-ści dla paneli oferowanych przez Sele-nit, wyprodukowanych z naturalnych i zgodnych z ekologią materiałów izo-lujących wraz z membraną DuPont™ Tyvek® Enercor®.DuPont™ Tyvek® Enercor® jest łatwy do zainstalowania na dachach i ścianach i dobrze się łączy z innymi materiałami używanymi do „suchej budowy moduło-wej”. Chroni on budynek przed nieko-rzystnymi warunkami atmosferycznymi i podnosi poziom komfortu wnętrz. Aby zoptymalizować zarządzanie wilgocią, kontrolna warstwa DuPont™ Tyvek® VCL (Vapour Contol Layer, membrana kontrolująca przepływ powietrza i pary wodnej z wnętrza pomieszczeń) została zamontowana w niektórych obszarach konstrukcji paneli na dachu. W połącze-niu z DuPont™ Tyvek® Enercor® zapo-biegają procesom kondensacji.

Uczestnicy

szkolenia

Głos ma Jacek Ludwig z Fakro

Jak poprawnie rozmierzyć gonty demon-

struje Michał Wilczek z Isoli

BLACHARSTWO

Obróbki blacharskie na dachach krytych blachą płaską Detale

Niniejszy artykuł omówi obróbki blacharskie miejsc szczególnych, niekiedy występujących Niniejszy artykuł omówi obróbki blacharskie miejsc szczególnych, niekiedy występujących na dachu bardzo licznie.na dachu bardzo licznie.Obowiązuje tutaj zasada pełnej szczelności pokrycia mimo konieczności przedziurawienia Obowiązuje tutaj zasada pełnej szczelności pokrycia mimo konieczności przedziurawienia blachy pokrycia. Dotyczy to masztów, różnych uchwytów, wsporników instalacji odgromowej, blachy pokrycia. Dotyczy to masztów, różnych uchwytów, wsporników instalacji odgromowej, płotków przeciwśniegowych i in. elementów. Do tego trzeba dodać obróbki kominów, murów płotków przeciwśniegowych i in. elementów. Do tego trzeba dodać obróbki kominów, murów ogniowych i szczytowych.ogniowych i szczytowych.

ależy tu rozróżnić dwa rodzaje obróbek:– przy podłożu sztywnym (dach żelbe-

towy),– przy podłożu elastycznym (podłoże

z desek).

Każde z ww. podłoży wymaga innego podejścia do obróbki.

Podłoże sztywneW przypadku sztywnego podłoża, czyli dachu żelbetowego zarówno podłoże,

jak i przyległe mury budynku i urządze-nia zamocowane do podłoża odkształca-ją się w takim samym stopniu pod wpły-wem temperatury (wilgotność powietrza nie ma tu wpływu).

BLACHARSTWO

10 Dachy 2/2010

W przypadku podłoża elastycznego (de-skowanie, drewniana konstrukcja dachu) muszą być zachowane dylatacje, ponie-waż dach z pokryciem z blachy odkształ-ca się inaczej niż inne elementy związane z murami budynku.Rys. 1 przedstawia obróbkę muru szczy-towego budynku na styku z dachem. Jak widać na rys. 1A, dach odkształca się jednakowo w ścianie szczytowej i w pły-cie dachowej, gdy płyta jest wykonana z żelbetu opartego na murach. Nie ma

tu różnic w osiadaniu pod wpływem zmian temperatury i wilgotności powie-trza. Na rys. 1B jest taka sama obróbka jak na 1A, lecz ponieważ konstrukcja dachu jest z drewna, pokrycie połaci na deskowaniu jest błędne. Otóż pod wpływem zmian temperatury i wilgot-ności powietrza konstrukcja drewnia-na dachu podlega przemieszczeniom pionowym w stosunku do niezmienne-go muru. Jeżeli w budynku jest wysoki strych użytkowy i dach drewniany opar-

ty na słupach, różnice w przemieszcze-niach pionowych są znaczne. Tutaj obróbka blacharska i pokrycie na styku z murem ulegają odrywaniu, tj. niszczeniu powodującemu przecieki. W takim przypadku konieczne jest stoso-wanie dylatacji umożliwiającej swobod-ne przesuwanie się płaszczyzny dachu z pokryciem i obróbką z zachowaniem pełnej szczelności poprzez użycie listwy zamocowanej do muru. Rozwiązanie to przedstawia rys. 2A; na rys. 2B brak jest dylatacji, gdyż jest ona zbędna w przy-padku dachu nieodkształcalnego, tj. kon-strukcyjnie związanego z murami.

Obróbka wysokiego

ogniomuruGdy attyka jest wysoka, musi mieć ob-róbkę przy styku z płaszczyzną dachu oraz pokrycie swej wierzchniej strony. Obróbki te wykonuje się tradycyjnie, jak na rys. 3. Obecnie jest jednak łatwiejszy sposób mocowania obróbki do podłoża przy pomocy kleju do blach na zimno Enkolit.

Miejsca specjalnej uwagi

na dachu żelbetowymMiejsca takie przedstawia rys. 4. Na-grzewający się komin dymowy ulega zmianom termicznym, wymaga więc obróbki z zachowaniem dylatacji ter-micznej (rys. 4C i 4D). Rys. 5 pokazuje szczególny przypadek, kiedy rura lub maszt jest mocowana w stropie poniżej, a przez żelbetowy dach jedynie przechodzi, nie będąc z nim zwią-zana. Poniżej dachu element ten może się wydłużać lub kurczyć – konieczna jest więc dylatacja termiczna. Detal ten widać na rys. 5A. Dolna część stożkowej obrób-ki jest szczelnie przyklejona (przylutowa-na) do pokrycia dachu, natomiast górna obróbka stożkowa jest szczelnie zamoco-wana do elementu przechodzącego przez płytę stropodachową lub stropową.

Dach drewnianyObróbka miejsc newralgicznych na dachu drewnianym jest przedstawiona na rys. 6. Jest tu wysoki strych, oparta na murach zewnętrznych i stropie konstrukcja dachu ulega deformacjom termicznym i wpły-wom wilgotności powietrza. Dach niemal bez przerwy zmienia swe położenie w pio-

Rys. 2. Obróbka styku ściany z dachem. A – obróbka z dylatacją; B – obróbka bez dylatacji

Rys. 3. Możliwości wykonania obróbek ogniomuru. 1 – właściwa obróbka, 2 – pas usztywniający,

3 – gwóźdź, 4 – klocek osadzony w betonie, 5 – grzybek z lutu, 6 – kołek rozporowy, 7 - żabka

Rys. 1. Obróbka wykonana poprawnie (A) i błędnie (B)

nie względem murów i innych elementów przechodzących przez dach, a opierających się na innych elementach. Tutaj w każdym miejscu konieczna jest dylatacja termiczna. W praktyce bardzo często brak takich dylatacji w obróbkach, co staje się przyczyną nieszczelności pokrycia dachowego.

Rys. 5. Dach z przechodzącym przez niego masztem (rurą)

Rys. 4. Miejsca specjalne na dachu żelbetowym

BLACHARSTWO

12 Dachy 2/2010

Akcesoria dachowe mocowane

na pokryciu

Do akcesoriów zalicza się wszelkie wspor-niki, np. płotków przeciwśniegowych, zwodów instalacji odgromowej, haków montażowych, rury wywiewne itp.Rury wywiewne i odpowietrzniki ocie-plenia dachu mocuje się bezpośrednio do pokrycia dachowego poprzez lutowanie. Rury wywiewne wentylujące ocieplenie lutowane są do pokrycia po wycięciu ot-woru w deskowaniu. Podobnie jest z ru-rami odpowietrzającymi piony kanaliza-cyjne.Wszelkie wsporniki mocowane do de-skowania lub konstrukcji drewnianej dachu poprzez pokrycie dachowe wy-magają więcej uwagi. Pierwsza część to mocowanie tych akcesoriów wkrętami do drewna, a druga to nakrycie tego miejsca tzw. kopertami.Aby przykręcić wspornik do dachu, nale-ży w odpowiednich miejscach nawiercić otwory o średnicy nieco mniejszej niż średnica wkrętów. W otwór ten wcisnąć nieco minii ołowianej, z lekkim nadmia-rem. Po przyłożeniu wspornika i jego przykręceniu nadmiar minii wypełnia ewentualnie nierówności pomiędzy pro-stym z reguły wspornikiem i pokryciem z blachy. Nadmiar minii należy usunąć, np. szpachelką lub nożem. Takie połą-czenie pozostanie wodoszczelne niemal na zawsze.Jednak dla poprawnego wykonania tego połączenia trzeba jeszcze miejsce mo-cowania wspornika nakryć tzw. kopertą i przylutować ją do blaszanego pokrycia. Pokazuje to rys. 7.

inż. Edmund Ratajczak

Expronad

Rys. 6. Miejsca specjalne na dachu drewnianym

Rys. 7. Koperta do nakrycia miejsca połączenia

Kopert przykrywających miejsce mocowania wspornika nie można kupić, trzeba je

wykonać samemu. Jest to jednak sprawa bardzo prosta. Wystarczy do tego piłka

do metalu, pilnik, wiertarka

i nożyce do cięcia blachy. Forma

do wykonywania kopert składa

się z dwóch części (rys. 8). Dwa

szkice w środku przedstawiają

wycięty szablon z blachy gru-

bości przykrywanego wspornika.

Lewa część wyciętego szablonu

zostanie przynitowana do bla-

chy po lewej stronie (strzałka),

natomiast środkowa część do

blachy po prawej stronie (strzał-

ka). Po włożeniu kawałka blachy

w formę i ściśnięciu jej w imad-

le otrzymuje się odpowiednią

kształtkę. Trzeba ją jeszcze tylko

obciąć dookoła (z wyjątkiem kra-

wędzi czołowej). Rys. 8. Forma do wykonywania kopert

PROJEKTOWANIE

13Dachy 2/2010

Wpływ pokryć dachowych

o wysokiej refleksyjności

na zużycie energii w budynku

Mieszkańcy strefy tropikalnej zazwyczaj noszą białe ubrania, co pomaga im lepiej Mieszkańcy strefy tropikalnej zazwyczaj noszą białe ubrania, co pomaga im lepiej funkcjonować w wysokiej temperaturze. Intuicja podpowiada im, że jasne kolory odbijają, funkcjonować w wysokiej temperaturze. Intuicja podpowiada im, że jasne kolory odbijają, natomiast ciemne absorbują promienie słoneczne. Pod tym względem budynki są podobne natomiast ciemne absorbują promienie słoneczne. Pod tym względem budynki są podobne do ludzi. Jeśli dach budynku będzie koloru ciemnego (z czym spotykamy się najczęściej), do ludzi. Jeśli dach budynku będzie koloru ciemnego (z czym spotykamy się najczęściej), będzie on nagrzewał się nieporównywalnie mocniej niż dach, którego wierzchnią warstwę będzie on nagrzewał się nieporównywalnie mocniej niż dach, którego wierzchnią warstwę wykonano z materiału o jasnym kolorze.wykonano z materiału o jasnym kolorze.

ostatnich latach w Ameryce Północnej silnie rozwinął się rynek tzw. „chłodnych dachów” (z ang. Cool Roofs). Zagadnienie to zajmuje się zmniejsza-niem zużycia energii budynku (głównie poprzez minimalizację zapotrzebowania na energię na potrzeby klimatyzacji) dzię-ki stosowaniu powłok o wysokim współ-czynniku odbicia słonecznego.

Kiedy dach jest chłodny?Chłodne dachy oznaczają się wysoką refl eksyjnością, co oznacza, że odbijają znaczną część padających promieni sło-necznych i w ten sposób oddają energię z powrotem do atmosfery – tylko nie-znaczna część promieniowania absorbo-wana jest jako energia cieplna [7]. Dzięki zmniejszeniu emisji ciepła do wnętrza budynku, zmniejszone zostaje obciążenie urządzeń chłodzących podczas ciepłych pór roku. Szacuje się, że oszczędności energii używanej do chłodzenia powie-trza, przy zwiększeniu współczynnika odbicia z istniejącego 0,10–0,20 do 0,60 mogą wynosić nawet 20% [1].Materiały wykorzystywane do wykony-wania pokryć dachowych charakteryzu-ją dwie cechy fi zyczne (rys. 2). Pierwsza

to współczynnik odbicia promienio-wania słonecznego (określany również jako refl eksyjność lub albedo). Jest to stosunek sumy energii słonecznej pa-dającej na dach do ilości energii przez dach odbitej. Druga cecha to emisja termiczna czyli zdolność do odprowa-dzania zaabsorbowanej energii cieplnej [7]. Defi nicję „chłodnego dachu” poda-ła Cool Roof Rating Council (Rada ds. Klasyfi kowania Chłodnych Dachów): jest to produkt, który charakteryzuje się współczynnikiem odbicia promieniowa-nia słonecznego (albedo) co najmniej 0,70 oraz emisją termiczną minimum 0,75 [3].

Należy tu zaznaczyć, że określenie „dach chłodny” odnosi się nie do przegrody, a jedynie do materiałów zastosowanych jako wierzchnia powłoka.

Emisja gazów cieplarnianych

do atmosferyObok oszczędności energii stosowanie chłodnych dachów wpływa również na obniżenie emisji do atmosfery takich ga-zów jak dwutlenek węgla (CO2). Energia słoneczna zaabsorbowana przez dach, oddawana jest w późniejszym okresie w postaci energii cieplnej. Jak podają Ak-bari, Menon i Rosenfeld [1], zastosowanie jasnych powłok dachowych, zwłaszcza na

Rys. 1. Odczyt temperatury przed (178°F/81°C) oraz po (93°F/34°C) zastosowaniu jasnego

pokrycia dachowego [11]

PROJEKTOWANIE

14 Dachy 2/2010

obszarze wielkich aglomeracji miejskich (w połączeniu z jasnymi powierzchnia-mi ulic), pozwoliłoby zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych (w skali światowej) o 44 miliardy ton – chłodny dach na ty-powym nowym budynku o powierzchni 180 m2 pozwala zredukować emisję CO2 o ponad 103 kg/rok. Dodatkowo, stoso-wanie chłodnych dachów w aglomera-cjach miejskich pozwoliłoby ograniczyć (a być może nawet zlikwidować) zjawisko tzw. „miejskich wysp gorąca”, polegające na wzroście średniej temperatury o 1 do 5°C w porównaniu z sąsiadującymi ob-szarami wiejskimi [7].

Refleksyjność materiałów

dachowychPrawdopodobnie najpowszechniej stoso-wanym materiałem na pokrycia dacho-we są dachówki. Ze względu na szeroki asortyment kolorystyczny charakteryzują się one zróżnicowanym albedo, od 0,18–0,20 do nawet 0,73–0,74, w przypadku białych dachówek cementowych [10]. Podkreślenia wymaga fakt, że pokrycia wykonane przy zastosowaniu dachówek zawierają zazwyczaj przestrzeń wentylo-waną, co ułatwia wymianę ciepła.Innym popularnym pokryciem dacho-wym są też gonty asfaltowe. Dlatego w prowadzonych w USA badaniach [10] dużo miejsca poświęcono sprawdzeniu ich właściwości pod kątem wpływu na nagrzewanie się pokrycia dachowego. Wykazano jednak, że pod tym względem gonty asfaltowe zachowują właściwości zbliżone do tradycyjnej papy dachowej, a więc współczynnik odbicia promie-niowania słonecznego utrzymuję się na poziomie ok. 0,20. Również zastosowa-

nie kolorowych gontów dachowych nie pozwala na uzyskanie parametrów, któ-re uznać by można za zadowalające do wykonywania chłodnych dachów. Przy zastosowaniu gontów w kolorze białym odnotowano wzrost albedo nie większy niż o ok. 30%. Jako przyczynę powyż-szego należy postrzegać możliwość za-stosowania ograniczonej ilości pigmentu, znaczną szorstkość powierzchni (któ-ra powoduje wielokrotne rozproszenie światła) oraz fakt, iż nie udało się jak do tej pory w sposób całkowity przekryć posypką warstwy asfaltowej.W przypadku membran dachowych o ich właściwościach pod względem odbijania światła decyduje w znacznej mierze rodzaj materiału, jakiego uży-to do wykonania membrany. Ciemne membrany wykonane z materiałów bitumicznych posiadają właściwo-ści zbliżone do gontów asfaltowych. Z kolei wykonanie membrany z jas-nych odmian polimerów takich jak np. EPDM pozwala na uzyskanie materiału o albedo rzędu 0,70 [10]. Wierzchnia warstwa membrany może zostać po-kryta barwionym materiałem, co do-datkowo poprawi jej właściwości.W celu nadania pokryciu dachowemu odpowiedniego koloru stosuje się da-chowe powłoki malarskie. Ich receptura oparta jest najczęściej na transparentnym materiale bazowym (np. żywicy akrylo-wej) oraz odpowiednio dobranych bar-wnikach. Współczynnik odbicia powłok dachowych może kształtować się na po-ziomie 0,70–0,85 [10]. Oprócz koloru powłoki znaczącą rolę odgrywa ponadto stopień jej chropowatości. Białe powłoki o strukturze tynku (chropowate) charak-

teryzować się będą gorszymi parame-trami niż gładkie powierzchnie o nieco ciemniejszej barwie (np. żółtej). Pokry-cia z zastosowaniem powłok malarskich wymagają jednakże stosownej pielęgnacji oraz zapewnienia odpowiedniego od-wodnienia powierzchni. Gromadzący się na powierzchni brud oraz porastające ją mchy lub algi mogą powodować obniże-nie właściwości refl eksyjnych pokrycia.Specjalne powłoki malarskie z wprowa-dzonym wypełniaczem aluminiowym powstały dzięki połączeniu materia-łu o wysokim współczynniku odbicia z substancją charakteryzującą się lep-szymi właściwościami pod względem przewodności cieplnej. Zastosowano zatem płatki aluminiowe zatapiane w emulsji asfaltowej. Płatki aluminiowe wypływają na powierzchnię wykona-nej warstwy. Uzyskana w ten sposób powłoka chroni hydroizolację dachu przed promieniowaniem ultrafi oleto-wym oraz zapewnia wysoki poziom odbicia promieniowania słonecznego. Szacuje się, że albedo pokrycia wzrasta

z 0,04 (dla nieosłoniętych warstw asfal-towych) do nawet 0,50 [10].Metalowe pokrycia dachowe wykonu-je się najczęściej z aluminium, stali lub miedzi. Czyste aluminium odbija około 60% światła, lecz mimo tak dobrych pa-rametrów materiał ten nie sprawdza się pod kątem zastosowania na chłodnych dachach. Stanowi on bowiem bardzo dobry przewodnik ciepła, co sprawia, że zaabsorbowana przez niego energia sło-neczna bardzo szybko przenoszona jest na niższe warstwy dachu. Dlatego też w praktyce budowlanej stosuje się naj-częściej barwione powłoki polimerowe, które w sposób znaczący podnoszą uży-teczność dachów metalowych. Już cienka

Rys. 2. Cechy definiujące chłodny dach wg [9]

Fot. 3. Nakładanie powłoki aluminiowej [13]

PROJEKTOWANIE

15Dachy 2/2010

powłoka pozwala uzyskać współczynnik odbicia porównywalny ze znacznie grub-szymi białymi powłokami naniesionymi na inne materiały dachowe [10].Albedo typowych materiałów używanych do pokrywania dachów mieści się w zakre-sie od 0,10 do 0,25 – można zatem bez-piecznie założyć, że średnie albedo dla ist-niejących dachów nie przekracza 0,20 [1]. Zastosowanie białych gontów nie przynio-sło spodziewanych rezultatów, z uwagi na fakt, że szybko ulegały one zabrudzeniu

[12]. Najlepsze parametry uzyskują nato-miast jasne membrany dachowe, białe po-włoki malarskie (w tym aluminiowe) oraz dachy metalowe z jednoczesnym zastoso-waniem cienkich powłok malarskich.

Temperatura przegrody

dachowejW laboratorium Instytutu Konstrukcji Budowlanych Politechniki Poznańskiej przeprowadzono badania porównawcze dostępnych na rynku polskim materia-łów do wykonywania powłokowych po-kryć dachowych [4]. Celem badań była weryfi kacja tezy, że zastosowanie mate-riałów jasnych oraz zawierających płat-ki aluminiowe jako wierzchnią warstwę pokrycia dachowego może, poprzez zmniejszenie stopnia nagrzewania się dachu, spowodować obniżenie poziomu zużycia energii elektrycznej w budynku i przez to zredukować emisję dwutlen-ku węgla do atmosfery. Na podstawie analizy dostępnego na rynku polskim asortymentu powłok dachowych, zde-cydowano się przeprowadzić badania z wykorzystaniem ośmiu dachowych

powłok malarskich (tabela 1). Nano-szono je na próbkę wykonaną z płyty warstwowej (składającej się z rdzenia styropianowego i papy podkładowej), na której umocowano metodą zgrzewa-nia papę asfaltową wierzchniego krycia. Dodatkowym celem badań było okre-ślenie potencjalnych właściwości pro-duktów pod kątem ich zastosowania przy wykonywaniu chłodnego dachu. Badania nagrzewania się powłok dacho-wych prowadzono przy wykorzystaniu promiennika podczerwieni o mocy 1400 W, ustawionego w odległości 0,66 m od powierzchni badanej próbki.

Pomiar temperaturyPomiarów temperatury dokonywano za pomocą termometrów umieszczonych na powierzchni próbki (termometr osłonięto przed bezpośrednią ekspozycją na promie-niowanie), pod powierzchnią papy oraz pod warstwą izolacji termicznej. Pierwszy odczyt temperatury wykonywano po 15 minutach od momentu włączenia pro-miennika. Kolejne odczyty wykonywano co 5 minut do momentu upłynięcia godzi-

Fot. 4. Chłodny dach metalowy [8]

DPT038_205x146.indd 2DPT038 205 146 indd 2 2009-07-22 13:30:262009 07 22 13:30:26

PROJEKTOWANIE

16 Dachy 2/2010

ny, a następnie co 15 minut aż do ustabili-zowania się temperatury.Wyraźne różnice temperatury poszcze-gólnych powłok (rys. 5) zaobserwowano już przy pierwszym pomiarze. Po okresie początkowego wzrostu (ok. 30 minut) temperatura powłok wciąż rośnie, moż-na jednak zaobserwować zbliżoną dyna-mikę wzrostu (z upływem czasu różnica temperatur pomiędzy poszczególnymi powłokami utrzymuje się na niemalże stałym poziomie).Najwyższą temperaturę odnotowano w przypadku materiału w kolorze czar-nym (tzw. lakieru do dachów), który po-mimo znacznej gładkości powierzchni rozgrzał się do temperatury wyższej od próbki bez powłoki (papy wierzchniego krycia). Najniższą temperaturę odnoto-wano w przypadku materiałów z dodat-kiem płatków aluminiowych.W podobny sposób temperatura zmie-niała się pod powierzchnią papy. Różni-ce temperatury na powierzchni powłoki i pod powierzchnią papy kształtowały się na poziomie od 10 do 20°C (średnia róż-nica wyniosła 15,79°C).Po 135 minutach od momentu rozpo-częcia nagrzewania, w przypadku po-włok zawierających płatki aluminiowe, na powierzchni powłoki odnotowa-no temperaturę o 19–26% niższą niż w przypadku papy wierzchniego krycia bez powłoki malarskiej. Analogicznie różnica temperatury pod powierzchnia papy wynosiła 28–42%. Różnica tem-peratury pomiędzy powłokami alumi-niowymi a powłoką w kolorze czarnym sięga nawet 20°C.Zastosowanie warstwy termoizolacyj-nej w postaci polistyrenu ekspando-wanego (styropianu) spowodowało, że temperatura pod warstwą polistyrenu, w odróżnieniu od temperatury na po-wierzchni powłoki, zmienia się w spo-sób liniowy (rys. 6). Przy warstwie sty-ropianu grubości 5 cm, po krótkim okresie nagrzewania nie zaobserwowa-no pod termoizolacją różnic tempera-tury przekraczających 2°C.

Interpretacja wyników

Na wykresie (rys. 8) przedstawiono schematyczne widmo odbicia jasnej po-włoki malarskiej, powłoki aluminiowej (dane zaczerpnięto z pracy Berdahl’a Rys. 6. Temperatura na powierzchni powłoki

Rys. 5. Materiały dachowe w świetle słonecznym [12]

Tabela 1. Badane materiały

Lp. Materiał bazowy Kolor Płatki aluminiowe

1 bitum srebrny (metaliczny) tak

2 bitum srebrny tak

3 dyspersja tworzyw

sztucznych

czerwony nie

4 dyspersja tworzyw

sztucznych

zielony nie

5 żywica poliuretanowa srebrnoszary nie

6 akryl jasnoszary nie

7 bitum czarny nie

8 bitum srebrny tak

PROJEKTOWANIE

17Dachy 2/2010

i Bretz’a [2]) a także uogólnione widmo światła słonecznego i prawdopodobne widmo zastosowanego źródła ciepła.Powłoki aluminiowe, które powodują znaczące obniżenie temperatury pokry-cia dachowego, osiągają maksimum war-tości współczynnika w przedziale widma światła podczerwonego, w którym pro-wadzono badania. Pozostałe materiały, w tym powłoki malarskie, posiadają wy-soki współczynnik odbicia w zakresie światła widzialnego. Stąd celowe byłoby przeprowadzenie badań przy użyciu pro-mieniowania o widmie podobnym do światła słonecznego lub też wykonać ba-dania terenowe.

PodsumowanieProblemy energetyczne związane z kli-matyzacją budynków mają bardzo istotne znaczenie także w polskich warunkach kli-matycznych. Rośnie ono wraz z postępują-cymi zmianami klimatu.

W warunkach meteorologicznych wy-stępujących w Polsce do zapewnienia odpowiedniego mikroklimatu wewnątrz budynku dąży się zazwyczaj stosując od-powiednio dobraną (pod względem gru-bości) oraz zabezpieczoną przed wilgocią warstwę termoizolacyjną [6]. O ile jednak znaczne oszczędności energii można osiąg-nąć szczególnie w przypadku klimatu cie-płego i gorącego, korzyści z zastosowania chłodnych dachów można również uzy-skać w klimacie umiarkowanym, zwłasz-cza w przypadku klimatyzowanych latem budynków o dużej powierzchni zabudowy. Oszczędności te mogą nawet przewyższać zyski ciepła uzyskiwane zimą [5].Należy także zwrócić uwagę, iż zjawisko miejskich wysp gorąca dotyczy również aglomeracji umiejscowionych w strefach klimatu umiarkowanego. Stosowanie chłodnych dachów wpływa nie tylko na mikroklimat zewnętrzny budynku, ale po-średnio także na obniżenie emisji gazów

cieplarnianych do atmosfery [1]. Obni-żenie temperatury dachu powoduje rów-nież przedłużenie żywotności materiałów hydroizolacyjnych. Oznacza to istotną redukcję kosztów związanych z okresową modernizacją pokrycia dachowego. Jest ono bowiem wyeksponowane na stałe od-działywanie promieniowania ultrafi oleto-wego (UV) i podczerwonego (IR), Dachy chłodne jako rozwiązanie wspoma-gające oszczędność energii zostały włączo-ne do odpowiednich programów rządo-wych w USA [7]. Nie oznacza to jednak, że technologia ta powinna być bezkrytycznie przeniesiona na grunt polski. Opisane po-wyżej badania ukazują, że warto przyjrzeć się temu, jakie korzyści może przynieść zastosowanie dachów chłodnych w nowo wznoszonych, jak również modernizowa-nych budynkach na terenie naszego kraju.

Literatura [1] Akbari, H., Menon, S., Rosenfeld, A., Global

cooling: increasing world-wide urban albedos to offset CO2, Cli-matic Change, DOI 10.1007/s10584-008-9515-9, 2008

[2] Berdahl, P., Bretz, S.E., Preliminary survey of the solar refl ectance of cool roofi ng materials, Energy and Buildings, Volume 25, Issue 2 (1997), 149–158

[3] Bianchi, M., Miller, W. A., Desjarlais, A., Petrie, T., Cool Roofs and Thermal Insulation: Energy Savings and Peak Demand Reduction.” w: Ther-mal Performance of the Exterior Envelopes of Buildings X, proceedings of ASHRAE THERM X, Clearwater, FL, Dec. 2007

[4] Monczyńska, M., Wpływ koloru wierzchniej war-stwy pokrycia dachowego na nagrzewanie się oraz transport ciepła przez przegrodę, Praca dyplomowa pod kierownictwem Zielińskiego, K., Politechnika Poznańska, 2008

[5] Novak, C. A., Van Mantem, S. What’s So Cool About Cool Roofs?

(http://continuingeducation.construction.com/article.php?L=68&C=488)

[6] Patoka, K, Dlaczego izolacja jest najważniejsza, Izolacje 2 (2009), 35

[7] Van Tijen, M., Cohen, R., Dachy chłodne – spo-sób na obniżenie zużycia energii w budynkach, Izolacje 1 (2009), 44–45

[8] Cool Metal Roofi ng (www.coolmetalroofi ng.org) [9] Cool Roof Rating Council (http://www.coolro-

ofs.org/)[10] Cool Roofi ng Materials Database (http://eetd.

lbl.gov/coolroof)[11] Cool Roofs (http://www.consumerenergycenter.

org/coolroof/)[12] Heat Island Group: Cool Roofs (http://eetd.lbl.

gov/HeatIsland/CoolRoofs)[13] www.gardner-gibson.com

dr hab. inż. Krzysztof Zieliński

mgr inż. Małgorzata Monczyńska

mgr inż. Bartłomiej Monczyński

Rys. 7. Temperatura pod termoizolacją

Rys. 8. Graficzna interpretacja wyników

OKNA DACHOWE

18 Dachy 2/2010

Kołnierz uszczelniający

z dodatkową termoizolacją

Przy wyborze okien dachowych ważnym kryterium jest ich energooszczędność. Pod uwagę Przy wyborze okien dachowych ważnym kryterium jest ich energooszczędność. Pod uwagę bierze się zwykle jedynie parametr przenikania ciepła dla okna Uw. Nie wolno jednak bierze się zwykle jedynie parametr przenikania ciepła dla okna Uw. Nie wolno jednak zapominać o sposobie zamontowania okna w połaci dachowej. Nowy uniwersalny kołnierz zapominać o sposobie zamontowania okna w połaci dachowej. Nowy uniwersalny kołnierz uszczelniający EHV-AT Thermo z dodatkową termoizolacją jest doskonałym, systemowym uszczelniający EHV-AT Thermo z dodatkową termoizolacją jest doskonałym, systemowym rozwiązaniem gwarantującym szczelne i „ciepłe” połączenie okna z połacią dachu. rozwiązaniem gwarantującym szczelne i „ciepłe” połączenie okna z połacią dachu.

ołnierz EHV-AT Thermo do okien Fakro umożliwia docieplenie okien dachowych ponad poziomem łat. Posia-da przyklejony od wewnątrz elastyczny materiał dociepleniowy, który szczelnie przylega do ościeżnicy okna, dzięki cze-mu po zamontowaniu tworzy termoizo-lacyjną ramę. Materiał termoizolacyjny charakteryzuje się bardzo korzystną war-tością współczynnika λ. Poniżej poziomu łat okno jest docieplane przez naturalną wełnę owczą znajdującą się w produkcie – zestaw izolacyjny XDP. Taki system montażu okna w połaci dachu ogranicza ryzyko powstawania ewentualnych most-ków termicznych i strat ciepła.

Kołnierz EHV-AT Thermo nadaje się do wszystkich okien dachowych, zarówno drewnianych, jak i aluminiowo-tworzy-wowych (standardowo przystosowany jest do pojedynczego okna, ale dostępna jest też wersja modułowa dla okien ze-spalanych poziomo, pionowo i blokowo). Kołnierz jest przystosowany do wszyst-kich pokryć dachowych o wysokości pro-fi lu do 90 mm. EHV-AT Thermo jest szerszy od stan-dardowego kołnierza o 22 mm i składa się z czterech podstawowych elementów (dolny, górny i dwa boczne) z przyklejo-nym materiałem dociepleniowym. Pakiet zawiera również odpowiedniej szeroko-

ści boczne profi le kryjące okno. Dolny element kołnierza posiada długi i szero-ki aluminiowo-tworzywowy fartuch. Od spodu ma podklejoną plastyczną masę, która umożliwia przyklejenie kołnierza do pokrycia dachowego. Na kołnierzu znajdują się fabrycznie naklejone kliny uszczelniające zapewniające ochronę przed nawiewaniem liści, pyłu i śniegu. W zestawie znajduje się również rynienka odwadniającą do odprowadzania skrop-lin pary wodnej z folii wstępnego krycia. Kołnierz Thermo izoluje termicznie okno i znacznie poprawia współczyn-nik przenikania ciepła nawet o 15% w zależności od typu okna.

Na podstawie materiałów

firmy Fakro

Termodiagram dla okna PTP-V z kołnierzem

EHV-AT Thermo

Kołnierz EHV AT Thermo

PŁYNNE FOLIE HYDROIZOLACYJNE

20 Dachy 2/2010

Płynna folia na pałacu w ŻywcuPrace przeprowadzane na obiektach zabytkowych wymagają od wykonawców specjalnego Prace przeprowadzane na obiektach zabytkowych wymagają od wykonawców specjalnego podejścia. Także stosowane produkty obok dobrych właściwości technicznych muszą też podejścia. Także stosowane produkty obok dobrych właściwości technicznych muszą też charakteryzować się estetycznym wyglądem.charakteryzować się estetycznym wyglądem.

udynek Nowego Zamku w Żyw-cu posiada bardzo wysokie walory histo-ryczne, artystyczne i naukowe, w związ-ku z czym podlega szczególnej ochronie. Wszelkie prace remontowe i stosowane produkty są nadzorowane przez konser-watora zabytków.Projekt remontu dachu Nowego Za-mku w Żywcu przewidywał wymianę konstrukcji dachowej wraz z deskowa-niem oraz wymianę pokrycia z blachy ocynkowanej na blachę cynkowo-tyta-nową grafi t.

Po zapoznaniu się z dokumentacją projek-tową oraz obiektem, wskazałem projek-tantowi miejsca, w których zastosowanie samej tylko blachy nie dałoby gwarancji

szczelności. Miejsca te to szerokie na 2 i długie na 22 metry kosze oraz połać płaskiego dachu o powierzchni 85 m2. Należało znaleźć więc rozwiązanie, które zabezpieczyłoby te miejsca przed wodą. Wspólnie z projektantem i in-spektorem nadzoru dokonaliśmy analizy produktów do pokryć dachów płaskich dostępnych na polskim rynku i wybór nasz padł na hydroizolacyjną płynną fo-lię z tworzyw sztucznych Enkopur.

Środek ten doskonale wnika we wszystkie niedostępne miejsca, zachowuje trwałą szczelność, pozostając paroprzepuszczal-nym, elastycznym i neutralnym wobec tytancynku. Dodatkową, nie mniej waż-ną zaletą Enkopuru jest jego estetyczny wygląd – na obiektach jak ten opisywany w artykule cecha ta jest równie ważna co pozostałe.Prace z Enkopurem rozpoczęto od przy-gotowania podłoża. Zgodnie z projektem

Obiekt: Nowy Zamek w Żywcu

Produkty: płynna folia

hydroizolacyjna

Enkopur

Wykonawca: Dach-System

Artur Wagner, Myszków,

[email protected]

Folia Enkopur nie wpływa na blachę cynkowo-tytanową

Nakładanie pierwszej

warstwy Enkopuru

i wciskanie włókniny zbrojącej

Układanie włókniny na pasie blachy

PŁYNNE FOLIE HYDROIZOLACYJNE

stanowiły je deski szerokości 140 mm. Na deskowaniu położona została warstwa papy termozgrzewalnej. Papa nie pełniła tu funkcji uszczelniającej, lecz jedynie za-bezpieczała przed wlewaniem się płynnej folii w szczeliny pomiędzy deskami, co prowadziłoby do niepotrzebnego pod-wyższonego zużycia materiału.Następnym etapem prac było zmycie za-brudzeń oraz gruntowanie. Posłużył do tego szybkoschnący preparat podkładowy Uniwersalny VA933. Czas schnięcia w op-tymalnych warunkach wynosi około 30 minut, a zużycie (w zależności od podło-ża) waha się w przedziale 100–200 g/m2.Po wyschnięciu podkładu przystąpiliśmy do nakładania pierwszej warstwy płynnej folii Enkopur, wtapiając w nią włókninę Enke-Polyfl exvlies. Czynność tę najlepiej wykonywać twardym wałkiem malarskim. Dobrze wykonana powłoka hydroizo-lacyjna nie powinna posiadać pęcherzy powietrza. Po nałożeniu pierwszej warstwy En-kopuru z włókniną poliestrową roz-

prowadzona została druga, wierzchnia warstwa. Czas uzyskiwania ostatecznej postaci i pełnej funkcjonalności gotowej powłoki jest uzależniony od warunków atmosferycznych oraz grubości nałożo-nej warstwy. Tu łączne zużycie produk-

tu wyniosło ok. 3 kg/m2, zaś na całym obiekcie zużyto prawie tonę tej płynnej hydroizolacji. Prace były prowadzone od lipca do listo-pada 2009 r. przy różnej pogodzie, ale ani upał, ani chłodniejsze dni nie miały wpływu na właściwości Enkopuru oraz nie powodowały trudności z jego nakła-daniem. (Trzeba wiedzieć, że Enkopur staje się odporny na deszcz niemal od razu po aplikacji).Po uszczelnieniu koszy i zaizolowaniu płaskiego dachu wyrobami Enke przy-stąpiono do dalszych prac blacharskich. Połączenie Enkopuru i blachy Rhein-zink okazało się bardzo dobrym roz-wiązaniem. Przedstawiciele inwestora odpowiedzialni za opisane prace nie kryli zadowolenia z uzyskanych właściwości technicznych i wizualnych.

Artur Wagner

Dach-System

Myszków

Enkopur®

Jednokomponentowa srebrno-szara, płynna folia tworzywowa, wodoszczelna do najdrobniejszego detalu

� Samosieciująca, aplikowana na zimno mieszanka prepolimerowa PUR

� Odporna na warunki atmosferyczne bez dodatkowej powłoki ochronnej

� Posiadająca doskonałe właściwości paroprzepuszczalne

� Trwale elastyczna, pokrywająca rysy

� Po aplikacji uzyskuje natychmiastową odporność na opady

� Doskonała do uszczelnienia systemów odwodnieniowych,

przepustów dachowych oraz dachów płaskich i o małym spadku

� Posiada świadectwa ETA (Europejska Aprobata Techniczna)

� Jakość sprawdzona w praktyce przez wiele lat

Pojemniki

4 kg, 12,5 kg i 25 kg

Enke – wyznacza jakość od 1924 roku

Dowiedz się więcej tel.: 0513 078 430

Bogusław Ziółkiewicz Doradca Techniczny – Specjalista d\s Szkoleń

Enke – Werk Johannes Enke GmbH & Co.KGHamburger Str. 16 40221 Dusseldorf

Biuro Katowice:40-524 Katowice ul.Kościuszki 173skr. poczt. 2118tel. kom. 513078430,tel\fax: (033) 8105014, fax: (032) 2091206

e-mail: [email protected] www: www.enke.pl

Fragment gotowego kosza

BEZPIECZEŃSTWO POŻAROWE

22 Dachy 2/2010

Klapy dymowe Funkcje, zasady rozmieszczania i montowania

Wentylacja pożarowa to jeden z najważniejszych systemów przeciwpożarowych Wentylacja pożarowa to jeden z najważniejszych systemów przeciwpożarowych warunkujących bezpieczeństwo w budynku. Co do zasady jego działanie zaplanowane jest warunkujących bezpieczeństwo w budynku. Co do zasady jego działanie zaplanowane jest w czasie trwania pożaru, jednak pewne funkcje można wykorzystywać w trakcie codziennej w czasie trwania pożaru, jednak pewne funkcje można wykorzystywać w trakcie codziennej eksploatacji budynków.eksploatacji budynków.

Przeznaczenie i funkcje

urządzeń oddymiających

Stosowanie instalacji oddymiającej pozy-tywnie wpływa szereg czynników związa-nych z bezpieczeństwem pożarowym, np. skraca długości przejść i dojść ewakuacyj-nych, zmniejsza dopuszczalne powierzch-nie strefy pożarowej oraz obniża wymaga-ną odporność pożarową budynku.Zadaniem systemu oddymiającego jest odprowadzanie dymu i ciepła z płoną-cych budynków. Prawidłowo wykonane urządzenia oddymiające ułatwiają ewa-kuację i działania ratownicze, utrzymując w dolnej części pomieszczenia warstwę wolną od dymu, chronią konstruk-cję przed działaniem temperatury oraz zmniejszają straty wynikające z oddziały-wania dymu w czasie pożaru.

Oddymianie budynku w czasie pożaru niesie nieocenione korzyści dla bezpie-czeństwa. Przede wszystkim odpro-wadzając gazy pożarowe utrzymujemy widoczność na drodze ewakuacyjnej. Pozwala to nie tylko na bezpieczne opuszczenie budynku, ale i na sprawne działania ratowniczo–gaśnicze. Trzeba tu zaznaczyć, że dym jest największym wrogiem bezpiecznej ewakuacji. Według różnych źródeł, 90–97% ofi ar pożaru to ofi ary zatrucia gazami pożarowymi. Po-zostały odsetek to oprócz ofi ar płomie-ni osoby, które nie opuściły płonącego budynku ze względu na zadymienie bądź inne utrudnienia na drogach ewakuacyj-nych (np. zamknięte drzwi ewakuacyjne).Pożary to bardzo złożone zjawiska – można pokusić się o stwierdzenie, że nie ma dwóch identycznie przebiegających.

Ich cechą wspólną jest gwałtowny wzrost temperatury, która z łatwością osiąga pu-łap kilkuset stopni. W dymie znajdują się cząstki, które nie uległy spaleniu, ponieważ w otoczeniu panuje zbyt niska temperatu-ra. Jeżeli układ ogrzeje się do odpowied-niego poziomu, to dochodzi do zapalenia się gazów pożarowych w całej objętości. Temu zjawisku, zwanemu rozgorzeniem (ang. fl ash over) towarzyszy gwałtowny rozwój pożaru i wzrost temperatury. Oddymianie pomieszczenia opóźnia lub wręcz uniemożliwia powstanie roz-gorzenia poprzez usunięcie palnych substancji znajdujących się w warstwie dymu oraz obniża temperaturę. Trzeba pamiętać, że wysoka temperatura jest niebezpieczna nie tylko dla ludzi, ale i dla konstrukcji budowli. Szczególne znaczenie ma to w obiektach o kon-

Fot. 1 . Pożar w pomieszczeniu. Od lewej: pomieszczenie oddymiane, pomieszczenie nie oddymiane, rozgorzenie

23Dachy 2/2010

strukcji stalowej, której wytrzymałość w wysokich temperaturach dramatycz-nie spada. Poprzez odprowadzanie dymu chronimy więc również kon-strukcję budynku. Na zdjęciach (fot. 1) pokazano pomiesz-czenie testowe, w którym wywołano po-żar. Widzimy pomieszczenie oddymiane poprzez otwór w sufi cie – klapę dymo-wą. Na kolejnym zdjęciu widać, jak dym gromadzi się w pomieszczeniu nie od-dymianym i wreszcie jak po osiągnięciu odpowiedniej temperatury dochodzi do rozgorzenia.Oddymianie może być realizowane przez złożone systemy wentylacyjne. Wszędzie tam, gdzie dym można wy-puszczać poprzez otwory w dachu bądź uchylne okna w elewacji, zastosowanie grawitacyjnego oddymiania będzie roz-wiązaniem prostym, skutecznym i sto-sunkowo najtańszym.

Wykorzystujemy tu właściwości fi zyczne gazów, które po ogrzaniu unoszą się do góry. Należy im tylko zapewnić otwory, przez które będą się mogły wydostać. Podczas działań ratowniczych zdarza się, że w dachu płonącego budynku wy-konuje się otwory, aby obniżyć stopień zadymienia. Takie otwory są też ujmo-wane w projekcie i zamykane następnie urządzeniami przeciwpożarowymi zwa-nymi klapami dymowymi (nie należy ich mylić z klapami pożarowymi, sto-sowanymi w kanałach wentylacyjnych, które w przeciwieństwie do klap dymo-wych w czasie pożaru zamykają się).System oddymiania przy pomocy klap dymowych może też być wykorzystywa-ny podczas normalnego funkcjonowa-nia budynku. Odpowiednio wyposażony i skonfi gurowany może realizować zadnia z zakresu wentylacji i klimatyzacji budyn-

ku. Producenci wyposażają te urządzenia w możliwość otwierania ręcznego w celu przewietrzania. System można tez roz-szerzyć o tzw. centralę pogodową, która nie tylko otworzy klapy w przypadku ko-nieczności przewietrzenia pomieszczeń, ale i zamknie je, jeżeli zacznie padać deszcz lub wiać zbyt silny wiatr.Wentylowanie budynku poprzez system okien uchylnych zostanie pominięte ze względu na charakter niniejszego wy-dawnictwa. Poniżej zostanie omówione stosowanie i montowanie klap dymo-wych na dachach płaskich.

Klapy dymowe

– rodzaje i zastosowanieKlapy dymowe różnią się kształtem, wielkością i sposobem montażu oraz sposobem sterowania otwarciem. Róż-nice pomiędzy klapami dymowymi wy-nikają z miejsca zastosowania.

Każda klapa jest wyposażona w urzą-dzenie wyzwalające, odpowiedzialne za otwieranie lub otwieranie i zamykanie. Jako urządzenia wyzwalające stosuje się mechanizmy elektryczne (siłowniki elektryczne współpracujące z systemem przeciwpożarowym) lub pneumatyczne (z wyzwalaczem termicznym lub sprężyny gazowe z bezpiecznikiem termicznym).Napędy elektryczne stosowane są przede wszystkim do sterowania kla-pami wolnostojącymi. Zestaw sterujący składa się z centrali oddymiania, czujki dymowej, przycisku oddymiania, siłow-nika elektrycznego z napędem zębat-kowym lub łańcuchowym, przycisku przewietrzania i opcjonalnie modułu pogodowego.Napędy pneumatyczne złożone są z mechanizmu pneumatycznego, ter-mowyzwalacza z ampułką alkoholową,

Rys. 2. Klapa dymowa okrągła i prostokątna


24 Dachy 2/2010

naboju CO2, (ewentualnie rurek miedzia-nych, skrzynki pożarowej z butlami CO2 – w przypadku konieczności ręcznego wyzwalania klap). Uruchomienie pneumatycznego układu napędowego klap może być realizowane na dwa sposoby: automatycznie po za-działaniu urządzenia wyzwalającego lub ręcznie przy użyciu alarmowej skrzynki sterowniczej. W przepisach często po-jawia się pojęcie „samoczynne urządze-nia oddymiające” – należy pamiętać, że jeżeli jedyną metodą otwarcia klap jest uruchomienie ręczne, to urządzenie nie może być traktowane jak samoczynne.Klapy dymowe wyposażone wyłącznie w pneumatyczne urządzenia oddymia-jące nie realizują funkcji przewietrzania, o ile nie zostanie w nich zamontowany dodatkowy siłownik elektryczny.Każda klapa wyposażona w wyzwalacz pneumatyczny jest w zasadzie samo-dzielnym urządzeniem. Klapy otwierane elektrycznie zazwyczaj tworzą systemy złożone z kilku lub kilkunastu urządzeń.Rodzaj zastosowanego napędu klapy za-leży od rodzaju i przeznaczenia obiektu oraz rozmiarów pokrywy klapy. Napę-dy elektryczne stosuje się zazwyczaj w budynkach użyteczności publicznej i w klatkach schodowych, natomiast pneumatyczne w pomieszczeniach magazynowych i produkcyjnych oraz

w wielko powierzchniowych obiektach handlowych.Kształt i wielkość klap ograniczone są możliwościami producenta i pomysło-wością projektanta. Najczęściej stosowane są klapy monto-wane na otworach prostokątnych, ale produkuje się również klapy przezna-czone do montażu na okrągłych otwo-rach. Miejsce montażu też jest dowolne: mogą być montowane jako pojedyncze urządzenia, mogą też stanowić elementy systemu naświetli. Klapy zamykane są pojedynczym bądź podwójnym skrzydłem uchylnym. Coraz częściej spotyka się też urządzenia żalu-zjowe. Zaletą tego rozwiązania jest nie-wielka siła potrzebna do otwarcia oraz dużo mniejszy opór, jaki otwarta klapa stawia opływającemu je powietrzu. Wypełnienie skrzydła klapy stanowią różnego rodzaju tworzywa: poliwęglan komorowy lub lity o różnej grubości i różnym stopniu transparentności (prze-źroczyste, mleczne, przydymione lub ko-lorowe) oraz płyty warstwowe (np. alumi-nium – izolacja – aluminium), stanowiące tzw. „ślepe” wypełnienie. Zastosowanie w klapie wypełnienia przepuszczającego światło pozwala doświetlić pomieszcze-nia chronione.Dodatkowe wyposażenie klap dymowych mogą stanowić kraty antywłamaniowe,

owiewki zabezpieczające przed wiatrem oraz czujniki otwarcia, które mogą być stosowane np. do sterowania przez cen-trale pogodowe.

Zalecenia montażowe

W ofercie znajdziemy klapy zarówno do dachów krytych papą, jak i membraną PCV czy blachą. Przykładowy przekrój klapy przedsta-wiono na rys. 4. Elementy klapy to: pod-stawa prosta lub skośna (6) z kołnierzem montażowym w dolnej części (1), który służy mocowaniu do konstrukcji dachu. Pomiędzy podstawą a zewnętrznym opie-rzeniem (7) umożliwiającym obrobienie klapy papą lub membraną PCV znajduje się warstwa izolacyjna (2). Wypełnienie (5) osadzone jest w ramie dociskającej (3). Pomiędzy podstawą a ramą dociska-jącą umieszczona jest uszczelka (4).Zamawiając klapę należy pamiętać o właściwym podaniu wymiarów (A × B) stanowiących wymiar otworu montażo-wego. Ten wymiar jest równocześnie wy-miarem powierzchni czynnej (parametr istotny dla ustalenia ilości potrzebnych urządzeń) z wyjątkiem klap o skośnej podstawie. Tam powierzchnię czynną stanowi iloczyn a × b. Istotne dla insta-lowania klapy jest prawidłowe dobranie odpowiedniej wysokości podstawy kla-py (H). Źle dobrana wymusi wykonanie dodatkowej obróbki dekarskiej podczas montażu (rys. 5 b). Klapy montowane są bezpośrednio do konstrukcji dachu albo na przygotowa-nych cokołach betonowych, stalowych lub drewnianych.W każdym przypadki podstawa klapy musi być stabilnie przymocowana do konstruk-cji dachu. Prawidłowe wykonanie obróbek warunkuje szczelność dachu. Warto więc to zadanie powierzyć fachowcom.

Rys. 3. Klapa dymowa: dwuskrzydłowa i żaluzjowa

Rys. 4. Przekrój przez klapę dymową o podstawie prostej i skośnej: 1 – kołnierz montażowy, 2 – warstwa izolacyjna podstawy,

3 – rama dociskająca, 4 – uszczelka, 5 – wypełnienie, 6 – podstawa, 7 – opierzenie zewnętrzne


25Dachy 2/2010

Zalecenia projektoweIlość i rozmieszczenie klap oraz ich powierzchnia wynikają z konieczności zapewnienia odpowiednich warunków ewakuacji. Ustala się je (podobnie jak ro-dzaj zastosowanych klap i urządzeń wy-zwalających) w projekcie instalacji oddy-miającej. Projekt wykonuje się w oparciu o normę (PN-B-02877-4 Instalacje gra-witacyjne do odprowadzania dymu i cie-pła Zasady projektowania). Zasady pro-jektowania choć niezbyt skomplikowane wymagają jednak zgłębienia tematu, któ-ryprzekracza rozmiar tego artykułu. Po-niżej przedstawiono jednak podstawowe zasady, którymi należy się kierować przy rozmieszczaniu klap na dachu.

Klapy dymowe powinny być rozmiesz-czone równomiernie w obrębie danej przestrzeni poddachowej, którą chronią. Jeżeli w obszarze chronionym są różne pod względem szybkości i intensywno-ści spalania materiały, klapy można roz-mieszczać nierównomiernie z uwzględ-

nieniem właściwości zgromadzonych materiałów. Przez otwarte klapy dymowe może roz-przestrzeniać się pożar. Z tego powodu ważne jest aby zachowywać odpowied-nie odległości pomiędzy klapami dy-mowymi (rys. 6).Odległość między klapami dymowy-mi a krawędzią budynku nie może być większa niż 10 m na dachach o nachy-leniu < 12° oraz 20 m na dachach o na-chyleniu > 12°.Wzajemne odległości między klapa-mi nie mogą być mniejsze niż suma dłuższych boków lub średnic obu klap, a większe niż 20 m.

PodsumowanieJak powiedziano na wstępie, instalacja oddymiająca to jeden z najważniejszych systemów przeciwpożarowych warun-kujących bezpieczeństwo w budynku. Niestety jak większość zabezpieczeń przeciwpożarowych jest droga i praco-chłonna w wykonaniu. Istniejące już in-stalacje podlegają czynnościom konser-wacyjnym, które należy przeprowadzać zgodnie z zaleceniami producenta lecz nie rzadziej niż raz w roku. W praktyce fi rmy produkujące i montujące urzą-dzenia oddymiające zalecają konserwa-cje w okresach półrocznych. Tak więc konieczne jest utrzymywanie instalacji w należytym stanie technicznym, co sta-nowi kolejny wydatek. Biorąc jednak pod uwagę korzyści płynące z zabezpieczenia budynku instalacją oddymiającą, nie będą to pieniądze wydane na darmo.

mgr inż. Krzysztof Łącki

Szkoła Główna Służby Pożarniczej

Odstępy do zewnętrznej krawędzi klapy dymowej

od ścian działowych L1 7,0 m

od ścian oddzielenia przeciwpożarowego L2 5,0 m

między budynkami o różnej wysokości L3, jeżeli ściana budynku wyższego 2,5 m

jest pozbawiona otworów, stanowi element nie rozprzestrzeniający ognia

oraz posiada odpowiednią odporność ogniową,

w przeciwnym razie, 8,0 m

od ścian zewnętrznych L4 2,5 m

Rys. 6. Zasady rozmieszczania klap dymowych

Rys. 5. Montaż klapy dymowej na dachu krytym papą o konstrukcji stalowej: 1 – podstawa

z kołnierzem montażowym, 2 – opierzenie do zamocowania obróbek, 3 – izolacja podstawy,

4 – obróbka papą, 5 – izolacja dachu, 6 – konstrukcja dachu, 7 – blacha trapezowa,

8 – dodatkowa obróbka dekarska

BLACHARSTWO

26 Dachy 2/2010

Jaki sztucer do rynny?

Każdy, kto ma do czynienia z naprawami dachów, oprócz błędów popełnionych przez Każdy, kto ma do czynienia z naprawami dachów, oprócz błędów popełnionych przez poprzednika w koszach czy obróbkach komina zapewne spotkał się z błędami w obszarze poprzednika w koszach czy obróbkach komina zapewne spotkał się z błędami w obszarze rynien. Mimo, że każdy z producentów udostępnia wykonawcom swoje instrukcje montażu rynien. Mimo, że każdy z producentów udostępnia wykonawcom swoje instrukcje montażu – „radosnej twórczości” niektórych pseudodekarzy nie widać końca.– „radosnej twórczości” niektórych pseudodekarzy nie widać końca.

Normatywne wycięcieDo wymiarowania podwieszanych i leżą-cych rynien dachowych i rur spustowych stosuje się normę EN 12056-3. Ustala ona podstawy projektowania i dobierania wielkości systemu odwadniającego do wielkości pokrycia dachowegoJednak ważne jest nie tylko użycie dobrej jakości elementów systemu. Odpowied-nio zwymiarowane i umieszczone otwo-ry wylotowe (wycięcia w rynnie) bardzo skutecznie przeciwdziałają blokowaniu się spływającej wody. Aby otwór pod sztucer można było wy-konać szybko i dokładnie, RHEINZINK ma do dyspozycji wykonawców szablony, przy pomocy których łatwo i bez zbęd-nej straty czasu można w rynnie wyko-nać otwór odpowiedni do średnicy rynny i wielkości sztucera.

Znaczenie wielkości odpływuUsuwanie szkód spowodowanych wodą przeciekającą z niesprawnych rynien jest kosztowne i trudne. Przyczynami nie-sprawności systemu rynnowego mogą być: niefachowe wykonawstwo, złe zwy-

miarowanie elementów odwadniających (rynien, rur spustowych, przelewów) oraz częstsze niż zwykle występowanie intensywnych opadów. Współczesne elementy systemów od-wadniających pozwalają uniknąć szkód

Prawidłowe wykonanie otworu w rynnie

Takiego wykonania otworu pod sztucer na

pewno nie znajdzie się w żadnej instrukcji

montażu Odpływ w rynnie wyciąć wg szablonu

odpowiedniego do rozmiarów sztucera

podwieszanego i rynny dachowej

Używając młotka plastikowego wywinąć

brzeg odpływu do dołu ok. 8 mm

Przednią blachę sztucera wczepić

w wulstę

Tylne blachy zagiąć do środka rynny

BLACHARSTWO

z tym związanych – pod warunkiem ich fachowego montażu. Dobrej jakości ele-menty charakteryzują się tym, że oprócz spełniania obowiązujących norm i wy-tycznych ich przepustowość wręcz prze-wyższają poziom wymagany przez obo-wiązujące normy.


firmy Rheinzink

Szablon do wycinania otworów pod sztucer

Wykonanie dylatacji w sztucerze

Wyciąć pierwszą połowę odpływu rynny

wg szablonu, pozostawiając 8 mm na

wywinięcie brzegu

Drugą połowę odpływu wyciąć

z przesunięciem 50 mm od krawędzi rynny,

pozostawić 2 boczne ”języki”, każdy

o wymiarach ok. 50 × 20 mm oraz

pozostawić 8 mm na zawinięcia brzegu

Rynny zmontować razem z zakładem

50 mm

Zagiąć „języki”, 8 mm krawędzi wywinąć

do dołu

MATERIAŁY

28 Dachy 2/2010

Z myślą o dachach

Wszystko, czego potrzebuje dekarz do wykonania dachu – tak najkrócej można opisać liczącą Wszystko, czego potrzebuje dekarz do wykonania dachu – tak najkrócej można opisać liczącą kilkaset pozycji ofertę mdm S.A. Istniejąca już od 15 lat firma jest czołowym producentem kilkaset pozycji ofertę mdm S.A. Istniejąca już od 15 lat firma jest czołowym producentem i dystrybutorem akcesoriów dachowych w Polsce. W swojej ofercie posiada m.in. uniwersalny i dystrybutorem akcesoriów dachowych w Polsce. W swojej ofercie posiada m.in. uniwersalny system akcesoriów do powszechnie stosowanych pokryć dachowych, a jej flagowe produkty system akcesoriów do powszechnie stosowanych pokryć dachowych, a jej flagowe produkty to membrany i folie dachowe marki mdm AQ oraz taśmy kalenicowe Vent-roll. to membrany i folie dachowe marki mdm AQ oraz taśmy kalenicowe Vent-roll.

dm AQ to rodzina wodo-szczelnych i wysokoparoprzepuszczal-nych membran o dużej wytrzymałości mechanicznej. Chronią one konstruk-cję i izolację termiczną dachu przed wodą opadową, zapewniając jedno-cześnie swobodny przepływ pary wod-nej. Membrany mdm AQ składają się z 3 lub 4 warstw i oferowane są w kilku odmianach różniących się gramaturą i parametrami mechanicznymi i dyfu-zją. Membrany marki mdm AQ wyróż-nia wyjątkowa technologia produkcji – laminacja ultradźwiękami. Dzięki temu są one bardziej wytrzymałe, co w praktyce przekłada się na możliwość montażu w dowolnych warunkach at-mosferycznych.mdm AQ VB to aktywna folia paroizo-lacyjna o dwukierunkowym działaniu: chroni warstwę termoizolacyjną dachu przed wilgocią napływającą z wnętrza i zapobiega skraplaniu się nadmiaru pary wodnej na wewnętrznej stronie

ocieplenia. Folie paroizolacyjne mdm AQ VB także produkowane są z wyko-rzystaniem technologii ultradźwiękowej na jednej z najbardziej nowoczesnych linii produkcyjnych w Europie. Ochronę kalenic i grzbietów przed czynnikami atmosferycznymi, a jed-nocześnie ich doskonałą wentylację zapewniają taśmy kalenicowe Vent-roll. Wykonane z aluminium (dostępne są także odmiany z blachą miedzianą) łączonego z tkaniną wentylacyjną, do-

stępne są w 4 rozmiarach (szerokoś-ciach): 240 mm, 280 mm, 300 mm i 390 mm. Zastosowana tkanina cechu-je się dużą powierzchnią wentylacyjną i odpornością na promienie UV. Poza funkcją wentylacyjną taśmy są dosko-nałym zabezpieczeniem przed wodą, śniegiem oraz owadami i małymi gry-zoniami. Montaż ułatwia zintegrowany pasek kleju butylowego, umieszczone-go na krawędziach.

Ofertę fi rmy uzupełniają takie produk-ty jak: − taśma kalenicowa Blach-vent do ochro-

ny i wentylacji kalenic i naroży dachów krytych blachodachówką; to nowe rozwiązanie zapewnia zdecydowanie lepszą wentylację od stosowanych po-wszechnie uszczelek gąsiorów,

− taśmy kominowe EuroTec, płaskie lub plisowane taśmy z aluminium lub oło-wiu do obróbki kominów,

− system komunikacji dachowej,− system dachówek przejściowych, − duży wybór akcesoriów dachowych: śniegołapy i płotki przeciwśniegowe, kosze dachowe, wsporniki łaty kale-nicowej typu gwóźdź i typu blaszka, klamry i spinki, kliny, grzebienie oka-powe i kratki zabezpieczające przed ptactwem.


firmy mdm S.A. Oferta folii dachowych mdm AQ

Taśmy kalenicowe

Przegląd oferty akcesoriów dachowych mdm

KONSTRUKCJE

30 Dachy 2/2010

Lukarna wole oko, cz. 2 Wole oko z koszem twardym

– metoda wykreślna, odc. 1

Kolejna część cyklu omawiającego metody konstruowania wolego oka. Niniejszy artykuł Kolejna część cyklu omawiającego metody konstruowania wolego oka. Niniejszy artykuł opisuje zastosowanie metody wykreślnej z wykorzystaniem bezpłatnego programu opisuje zastosowanie metody wykreślnej z wykorzystaniem bezpłatnego programu komputerowego do projektowania wolego oka z koszem twardym. komputerowego do projektowania wolego oka z koszem twardym.

etoda wykreślna wyznaczania krążyn oraz deski koszowej nie jest skom-plikowana, za to bardzo pracochłonna. Prace kreślarskie można wykonać meto-dą tradycyjną na papierze lub kalce przy pomocy ołówka, kolorowych pisaków, rapidografu, linijki, ekierki oraz cyrkla. Można również wykorzystać programy komputerowe do kreślenia rysunków.

Okna dialogoweRys. 1 przedstawia okno, jakie pojawi się na ekranie przy pierwszym uruchomieniu programu. Praca z programem wymaga poznania sposobów komunikacji z nim. Do tego celu używamy myszki (rys. 2) lub kla-wiatury. Myszką obsługuje się większość funkcji rysunkowych. Oto jak w progra-mie funkcjonują przyciski myszki:

lewy klawisz: wybór „tak”/włączenie lupy, środkowy klawisz (alternatywnie – SHIFT + prawy klawisz): pomiary/punkty pomocnicze/powiększanie-zmniejszanie (kółko), prawy klawisz: wybór „nie”/zakończe-nie funkcji/edycja.

Bardzo łatwo można zapamiętać, że klik-nięcie lewym klawiszem myszy znaczy „tak”, a prawym „nie”. Środkowy klawisz umożliwia pomiar odległości i wybór punk-tów pomocniczych. Kiedy wybierzemy jakąś funkcję, na przykład rysowanie linii, to obracając środkowym klawiszem myszy przybliżamy lub oddalamy rysunek.

Prawy klawisz myszy ma jeszcze jedną specyfi czną funkcję. Kiedy najedziemy kursorem na jakiś element rysunku (np. na linię lub tekst), to podświetli się on na kolor różowy. Klikając teraz w pod-świetlony element prawym klawiszem myszy sprawimy, że wyświetli się menu podręczne, dzięki któremu uzyskuje się dostęp do bardzo przydatnych funkcji.

Zasadniczo trzeba wybrać jakąś funk-cję, zanim zaczniemy z niej korzystać. Przykład: trzeba wykreślić linię. Naj-pierw z górnego menu 2 rysuj → 3 linia →

1 linia, wskazujemy punkt początkowy i końcowy linii, potwierdzamy lewym kla-wiszem myszy, a kiedy chcemy zakończyć funkcję, korzystamy z prawego klawisza myszki.

Wszystkie rysunki zamieszczone w artykule wykonano w bezpłatnym programie D-CAD

L/V firmy Dietrich’s. Program ten to dwuwymiarowe narzędzie CAD, które może służyć

zarówno do edycji dokumentacji rysunkowej przygotowanej przez systemy trójwymiarowe,

jak również może być całkowicie niezależnym narzędziem do robienia rysunków. Program

jest prosty i przyjazny w obsłudze nawet dla początkujących użytkowników.

D-CAD pracuje w środowisku Windows, poczynając od wersji Windows 98, skończywszy

na Windows XP, Vista oraz Windows 7. Nie potrzebuje szczególnych wymogów

w zakresie sprzętu komputerowego. Program można pobrać z internetu, ze strony firmy

Dietrich’s 3D CAD/CAM pod adresem: www.dietrichs.com/polski/serwis/pobierz lub

zamówić drogą telefoniczną (71/793 67 99).

Rys. 1.

KONSTRUKCJE

31Dachy 2/2010

Funkcje, z których ostatnio korzysta-liśmy, możemy przywołać używając na klawiaturze klawiszy + oraz -.

ZadanieZadanie będzie wieloetapowe i zakłada wykonanie rysunków:

widok lukarny z przodu, widok lukarny z boku, widok lukarny z góry, widok prostopadły do płaszczyzny dachu.

Na bazie wykonanych rysunków możli-we będzie wykreślenie rysunków krążyn oraz deski koszowej dla lukarny wole oko o wymiarach 2,0 × 0,4 m (proporcja 1:5), przy nachyleniu połaci dachu głów-nego 30º i odchyleniu grzbietu lukarny od połaci dachu o 10º. Rozstaw krążyn ustalono na 0,7 m w świetle, mierzone po linii grzbietu. Pierwszy etap zakłada wyznaczenie kształtu deski czołowej. W drugim eta-pie wykonane zostaną rysunki: widok z przodu oraz z boku. Dzięki nim możli-we będzie wykonanie rysunków krążyn. Ostatni trzeci etap wymaga wykonania widoku z góry oraz prostopadłego do płaszczyzny dachu. To umożliwi wykre-ślenie ostatniego elementu, czyli deski koszowej.

WskazówkaGdy mamy problemy z jakąś funkcją, po-maga wielokrotne wciskanie prawego kla-wisza myszy – wracamy wówczas do punk-tu początkowego i próbujemy powtórzyć procedurę.Zawsze trzeba zwracać uwagę na tekst, który wyświetla się na samym dole ekra-nu. Są tam podane współrzędne aktual-nego położenia kursora myszki, kąty oraz wymiary.

Nowy rysunekWykonanie nowego rysunku wiąże się z doborem formatu papieru, na którym będziemy pracowali (rys. 3) oraz jego orientacją. Po uruchomieniu programu na ekranie pojawi się okno Nowy rysu-

nek, a za pomocą przycisku Nowy rysu-

nek otwieramy okno o tej samej nazwie. Wybór rozmiaru papieru w zasadzie zależy jest od wielkości papieru, na ja-kim może drukować nasza drukarka. Wybieramy format A4, pionowo. Po-czynione ustawienia akceptujemy przy-ciskiem Tak. Teraz mamy do dyspozy-cji puste, białe pole rysunkowe, które nie posiada określonej skali. Właśnie

skala będzie pierwszą rzeczą, o którą zapyta program po wybraniu dowolne-go narzędzia rysunkowego i kliknięciu w dowolne miejsce na rysunku. Skalę rysunku można ustalić w dowolnym momencie za pomocą komendy 7 okno

→ 1 ustawienia.Jednostką naszego zadania jest metr. Standardowe ustawienia programu rów-nież bazują na metrze jako podstawowej jednostce, więc tu nie musimy dokony-wać zmian. (Zmiana jednostek dostępna jest komendą 1 plik 7 ustawienia → 5 jed-

nostki).

I etap: deska czołowaPrace rozpoczynamy od wykreślenia kształtu deski czołowej lukarny w WIDO-KU Z PRZODU. W przykładzie zasto-sowano metodę „jednej czwartej”. Pracę rozpoczynamy od narysowania prostokąta 1,0 × 0,4 m, czyli połowy deski czołowej. Wybieramy komendę 2 rysuj → 3 linie →

1 linia i klikamy myszką w prawą górną ćwiartkę okna grafi cznego. Automatycz-nie na ekranie pojawi się okno umożliwia-jące defi nicję skali naszego rysunku; wpi-sujemy wartość 30 (rys. 4).Komenda linia jest cały czas aktywna

i oczekuje punktu końcowego. Wskażemy go za pomocą strzałek kursora – rysowa-nie w trybie ortogonalnym. Naciskamy strzałkę w prawo, a następnie wpisuje-my wartość 1 i akceptujemy klawiszem ENTER (rys. 5).

Kolejne linie rysujemy wybierając strzał-kę do góry i wpisując wartość 0,4, strzał-kę w lewo oraz wartość 1 i na koniec strzałkę w dół oraz wartość 0,4. Komen-dę linie kończymy prawym przyciskiem myszy lub klawiszem ESC. Teraz narysujemy przekątną AC pro-stokąta. Wybieramy komendę 2 rysuj →

3 linie → 1 linia i jako punkt początkowy wskazujemy prawy dolny narożnik A,

Rys. 2.

Rys. 3.

Rys. 4.

Rys 6.

Rys. 5.

KONSTRUKCJE

32 Dachy 2/2010

a jako punkt docelowy lewy górny naroż-nik C (rys. 6).Podział przekątnej na cztery równe od-cinki wykonamy wstawiając trzy nowe punkty. Wybieramy komendę 2 rysuj →

2 punkty → 2 rozłóż. Podobnie jak poprzed-nio jako punkt początkowy wskazujemy prawy dolny narożnik A, a jako punkt do-celowy lewy górny narożnik C. W oknie Wybierz punkty pomijamy wszystkie opcje za wyjątkiem pozycji „Liczba punktów” – tutaj wpisujemy wartość 3 (rys. 7).

Wyznaczanie środków oraz promieni łu-ków wymaga wykonania kilku kroków. Najpierw narysujemy linię prostopad-łą do przekątnej. Linię rozpoczynamy w lewym dolnym narożniku B prosto-kąta. Punkt końcowy wyznaczymy za pomocą punktów pomocniczych. Naci-skamy środkowy przycisk myszy (kółko), na ekranie pojawi się podręczne menu, z którego wybieramy opcję „Prostopad-le” (rys. 8). Następnie wskazujemy linię przekątnej. W ten sposób powstała linia pomocni-

cza, prostopadła do przekątnej prostoką-ta (rys. 9).

Nowo narysowaną linię musimy prze-sunąć do punktu E, wyznaczającego długość jednej czwartej na przekątnej. Wybieramy komendę 3 edycja → 9 prze-

suń, wskazujemy punkt początkowy – prawy koniec linii oraz punkt docelowy – punkt E, jednej czwartej, najbliższy le-wemu górnemu narożnikowi prostokąta. Program standardowo wybiera koniec linii, aby zmienić wybrany punkt, naci-skamy prawy przycisk myszy, tym razem podświetlony został właściwy punkt, akceptujemy lewym przyciskiem. Poszu-kiwany środek górnego łuku znajduje się na przedłużeniu nowej linii z lewym bokiem prostokąta. Wydłużymy intere-sujące nas linie aż do ich przecięcia. Wy-bieramy komendę 3 edycja → 7 wierzchołek

→ 1 wierzchołek, a następnie wskazujemy nową linię i lewy bok prostokąta. Teraz nie pozostaje nic innego jak narysować górny łuk (rys. 10).

Do tego celu wykorzystamy komendę 2 rysuj → 5 łuki → 2 początek/środek/koniec. Punktem początkowym jest punkt F, na środku linii przekątnej. Środek łuku to dolny koniec H, lewego boku prostokąta, a koniec łuku to górny koniec C, lewego boku prostokąta. Narysowanie dolnego łuku wymaga powtórzenia całej proce-dury po raz kolejny dla prawego boku prostokąta, potraktujmy to jako zadanie

sprawdzające do samodzielnego wykona-nia. Ten etap pracy kończymy zapisaniem naszego rysunku 1 plik → 1 rysunek →

3 zapisz. Rysunek obecnie składa się z połowy deski czołowej oraz kilku linii pomocni-czych, niepotrzebnych na dalszych eta-pach pracy. Pozbędziemy się zbędnych elementów oraz dorysujemy drugą poło-wę naszej deski czołowej.Najpierw porządki: usuniemy wszystkie linie i punkty za wyjątkiem dwóch łuków. Wybieramy komendę 3 edycja → 05 usuń

i wskazujemy po kolei elementy. Wybór każdego elementu należy potwierdzić le-wym przyciskiem myszy. Na zakończenie prawym przyciskiem myszy usuwamy wy-brane elementy. Łuków składających się na lewą połowę deski czołowej nie będziemy rysować, lecz zastosujemy lustrzane odbi-cie względem osi symetrii (rys. 11).

Wybieramy komendę 3 edycja → 3 lustro, wskazujemy obydwa łuki. Prawym przy-ciskiem kończymy wybieranie elemen-tów, następnie wskazujemy pierwszy punkt linii symetrii – lewy koniec górne-go łuku. Drugi punkt symetrii wskaże-my wybierając strzałkę kursora do góry i wpisując wartość 1. Akceptacja klawi-szem ENTER spowoduje pojawienie się na ekranie drugiej połowy naszej deski czołowej. Zakończyliśmy pierwszy etap pracy, koniecznie należy zapisać rysunek.

CDN.

W kolejnym odcinku wykonane zostaną rysunki: widok z przodu oraz z boku. Dzięki nim możli-we będzie wykonanie rysunków krążyn.

mgr inż. Piotr Leń

Dietrich’s Polska

[email protected]

Rys. 7.

Rys. 8.

Rys. 10.

Rys. 11.

Rys. 9.

KONSTRUKCJE

33Dachy 2/2010

Rozpoznanie wartości zabytkowych

konstrukcji dachowych, cz. 1

Dokumentacja prac remontowych dotycząca zabytkowych konstrukcji dachowych Dokumentacja prac remontowych dotycząca zabytkowych konstrukcji dachowych oraz podejmowane na jej podstawie działania naprawcze, powinny być poprzedzone oraz podejmowane na jej podstawie działania naprawcze, powinny być poprzedzone szczegółowym rozpoznaniem wartości zabytkowych całości konstrukcji przewidzianej szczegółowym rozpoznaniem wartości zabytkowych całości konstrukcji przewidzianej do naprawy lub konserwacji. Rozpoznanie powinno dotyczyć zarówno sfery historii jak do naprawy lub konserwacji. Rozpoznanie powinno dotyczyć zarówno sfery historii jak i techniki. i techniki.

istoryczne więźby dachowe posiadają wartości zabytkowe związane z historią rzemiosła (ciesielstwa) i tech-nik stosowanych do wznoszenia budyn-ków. Są zróżnicowane pod względem występujących typów konstrukcji (w da-nych epokach), ich pracy statycznej oraz pod względem zastosowanych materia-łów (użytych do wykonania konstrukcji więźby oraz do pokrycia dachu). W ciągu wieków ewoluowały i doskonaliły się me-tody obróbki drewna, transportu i mon-tażu na budowie, a wszystko to miało na celu zapewnienie odpowiedniej jakości

i długotrwałości wykonanej konstrukcji. Ślady zachowane na obrabianych po-wierzchniach drewna pozwalają w róż-nym stopniu odtworzyć i udokumen-tować zapomniane techniki, ponieważ obecnie zawód cieśli i budowniczego to zawody częściowo zapomniane.

Konstrukcje pod ochroną

prawnąKonserwatorów zabytków obowiązują zapisy ujęte w obowiązujących przepi-sach prawnych1 oraz zawarte w między-narodowych dokumentach dotyczących

konserwacji zabytków, sygnowanych przez Polskę2. Obowiązująca doktryna konserwatorska mówi przede wszystkim o konieczności ochrony zachowanej substancji zabytko-wej oraz o stosowaniu technik odwracal-nych w celu jej naprawy. Ta odwracal-ność metod napraw bez powodowania uszczerbku dla substancji zabytkowej uznana została także za kluczowy prob-lem w zaleceniach dotyczących konser-wacji budowli drewnianych, sformuło-wanych przez Międzynarodowy Komitet Ochrony Drewna ICOMOS3. Cieśla przy pracy

Rozpoznanie konstrukcji

KONSTRUKCJE

34 Dachy 2/2010

Nieznane przestrzeniePoddasza i znajdujące się tam ciesielskie konstrukcje do niedawna jeszcze nie bu-dziły zainteresowania badaczy i naukow-ców. Do dzisiaj są to miejsca w obiektach zabytkowych, które w bardzo dużym stopniu nie zostały odpowiednio zinwen-taryzowane, zbadane i udokumentowane. W XXI w. postęp w nauce i w metodach badawczych, które przyjmują coraz bar-dziej interdyscyplinarny charakter, wska-zuje, że substancja zabytkowa, a w tym przypadku dawne drewno, jest nośnikiem jeszcze wielu innych, niezwykle interesu-jących informacji naukowych. Należy bardzo wyraźnie podkreślić, że historyczne drewniane konstrukcje da-chowe współtworzą wartość całego zabytkowego obiektu architektoniczne-go – są z nim nierozerwalnie związane i stanowią część jego historii. Poddasza, konstrukcje dachowe, to część budowli zabytkowej bardzo cenna pod względem naukowym i historycznym.Dlatego też po przeprowadzeniu odpo-wiedniego rozpoznania wiele z histo-rycznych więźb dachowych zasługuje na szerszą ochronę oraz zachowanie w for-mie możliwie niezmienionej. Doświad-czenia europejskie jasno pokazują, że w przypadku zabytkowych konstrukcji dachowych projekt remontu zachowaw-czego w wielu przypadkach powinien

raczej zakładać naprawę konstrukcji in situ, ograniczoną do miejsc, w których nastąpiło osłabienie konstrukcji, niż demontaż całej konstrukcji. Rozkłada-nie istniejących, często odkształconych i osłabionych konstrukcji drewnianych, zawsze wiąże się z ryzykiem ich dodat-kowego uszkodzenia lub trudnościami z powtórnym zamontowaniem (po kon-serwacji) w pierwotnym miejscu. W stosowanych rozwiązaniach napraw-czych znane są przykłady wprowadzania nowych, współczesnych konstrukcji, nie naruszających starych ustrojów i mają-cych na celu ich częściowe lub całkowite odciążenie4.

Niestety w Polsce nadal zbyt często traktuje się drewniane historyczne kon-strukcje więźb dachowych jako użytkowe struktury techniczne pozbawione innych wartości. To błąd, wynikający z braku pełnego ich rozpoznania, a zatem i świa-domości konieczności ich ochrony.

Projekt i remontW zależności od wartości zabytkowej konstrukcji, wykonanie projektu remon-tu jest możliwe dopiero po jej szczegó-łowym zbadaniu przez konserwatora i wydaniu wytycznych konserwatorskich dotyczących zakresu remontu. Inaczej powinno się bowiem traktować kon-strukcję typową pochodzącą z XX w., która jest zazwyczaj standardowa, a ina-czej konstrukcję np. z XVI w., rozbudo-waną np. w XVIII w. i posiadającą warto-ści zabytkowe. W celu właściwego przygotowania re-montu prace można podzielić na trzy na-stępujące grupy: 1. Badania i dokumentacja stanu

istniejącego – rozpoznanie nauko-we prowadzące do określenia war-tości zabytkowych (artystycznych, historycznych i naukowych) kon-strukcji zabytkowej:

1.1. Kwerenda archiwalna5;1.2. Inwentaryzacja architektoniczna; 1.3. Rozpoznanie i dokumentacja (ewen-

tualna inwentaryzacja) oraz analiza znaków ciesielskich i inskrypcji wy-stępujących na powierzchniach ele-mentów konstrukcji;

Badania dendrochronologiczne

Inwentaryzacja znaków

1.4. Traseologia – rozpoznanie i analiza śladów pozostawio-nych przez narzędzia ciesielskie;

1.5. Rozpoznanie układu i typu konstrukcji historycznej oraz jej wartości historycznej;

1.6. Ekspertyza dendrochronolgiczna – datowanie kon-strukcji lub jej fragmentów również do badań stratygra-fi cznych;

1.7. Rozwarstwienie chronologiczne konstrukcji – fazy bu-dowy.

2. Etap przedprojektowy – prowadzący do określenia stanu technicznego konstrukcji

2.1. Ekspertyza mykologiczna (mikologiczna);2.2 Ekspertyza konstrukcyjna – zawierająca odpowiednie

obliczenia statyczne wynikające z rzeczywistego stanu zachowania konstrukcji.

3. Projekt remontu – uwzględniający wnioski wynikające z wyników wcześniejszych badań, wykonany przez oso-bę z odpowiednimi uprawnieniami.

CDN.

mgr inż. arch. Dominik Mączyński

Krajowy Ośrodek Badań Dokumentacji Zabytków

Zdjęcia: Autor

Przypisy1 Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (z dnia 23 lipca

2003 r. - Dz.U. Nr. 162, poz. 1568 z późn. zmianami)2 Do takich dokumentów należą: Postanowienia konferencji w Atenach

1931 r., Karta Rzymska – Włoska Karta konserwacji zabytków 1931 r., Karta Wenecka – Postanowienia i uchwały II Międzynarodowego Kongresu Architektów i Techników Zabytków w Wenecji 1964 r., Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalne-go i naturalnego, Paryż, 1972 r., Deklaracja Amsterdamska – Kongres w sprawie europejskiego dziedzictwa architektonicznego – 1975 r., Zalecenia dotyczące ochrony zespołów zabytkowych i tradycyj-nych i ich roli w życiu współczesnym – Nairobi 1976 r., Konwencja o ochronie dziedzictwa architektonicznego Europy, Granada , 1985 r., Międzynarodowa Karta ochrony miast historycznych ICOMOS Tole-do – Waszyngton 1987 r., Karta Krakowska – wnioski z Międzynaro-dowej Konferencji Konserwatorskiej – Kraków 2000 r.

3 Polska jest członkiem ICOMOS ( http://www.icomos.org/iiwc/) 4 Tak postąpiono np. w katedrze w Rouen we Francji, gdzie de facto

istnieją dwie drewniane konstrukcje dachowe – jedna pochodząca z XIII w. oraz druga z przełomu wieku XVIII i XIX. Innym spo-tykanym rozwiązaniem jest wprowadzanie dużych konstrukcji metalowych, odciążających konstrukcje drewniane lub stosowanie wzmocnień metalowych, wspomagających istniejące struktury kon-strukcyjne.

5 Warchoł M., Uzupełniające metody badań historycznych konstrukcji więźb dachowych, materiały VIII Konferencji Antikon – „Architektura ryglo-wa – wspólne dziedzictwo”, 2007 r.

36 Dachy 2/2010

Lukarna trójkątna Folie dachowe Marma

Montaże kontrolowane jako specyficzne studium przypadku są jednym z etapów Montaże kontrolowane jako specyficzne studium przypadku są jednym z etapów pilotażowego przedsięwzięcia w ramach projektu pt. Zalecenia techniczne, przygotowanego pilotażowego przedsięwzięcia w ramach projektu pt. Zalecenia techniczne, przygotowanego przez Polską Federację Dekarzy, Blacharzy i Cieśli. Zasady są następujące: wybrani przez Polską Federację Dekarzy, Blacharzy i Cieśli. Zasady są następujące: wybrani partnerzy projektu samodzielnie, od początku do końca wykonują pokrycie na wybranym partnerzy projektu samodzielnie, od początku do końca wykonują pokrycie na wybranym trudnym elemencie dachu. trudnym elemencie dachu.

ak naprawdę jest to konfronta-cja instrukcji montażowych danej fi rmy z realnym dachem. Jak w praktyce fi rmy radzą sobie z tym problemem pokazu-je kolejny artykuł z tego cyklu. Wiemy, że przyjęte przez fi rmy rozwiązania bu-dzą czasami wątpliwości wśród dekarzy. Dlatego też każdy z artykułów ma cha-

rakter prezentacji fotografi cznej typu „krok po kroku”, a po zakończeniu cyklu o ocenę i komentarz poproszeni zosta-ną najbardziej doświadczeni praktycy z naszej federacji. Tym razem wykonania zadania podjął się producent folii dacho-wych, fi rma Marma Polskie Folie. Prace powierzono autorowi wielu publikacji

dotyczących problematyki dachowej – mgr inż. Krzysztofowi Patoce. Jego asystentem był terminujący w zawodzie dekarza czeladnik Michał Romanow. Re-alizację zadania z ramienia PFDBiC ob-serwowali i dokumentowali Krzysztof Kępniak i Jerzy Romanow.

MONTAŻE KONTROLOWANEMONTAŻE KONTROLOWANEPOLSKA FEDERACJA DEKARZY, BLACHARZY I CIEŚLIPOLSKA FEDERACJA DEKARZY, BLACHARZY I CIEŚLI

Foliowanie lukarny trójkątnej

Prace rozpoczęto od zamontowania deski okapowej, a na niej blaszanego okapnika z naklejoną dwustronną taśma klejącą

MATERIAŁY: MEMBRANY I FOLIE DACHOWE

37Dachy 2/2010

Pierwszy odpowiednio przycięty bryt folii wyłożono na blachę okapnika. Kolejny etap to ułożenie rynienki foliowej wzdłuż kosza

Odpowiednie docięcie pasów folii po obu stronach kosza pozwoliło przygotować podłoże do ułożenia kolejnego brytu folii

MATERIAŁY: MEMBRANY I FOLIE DACHOWE

38 Dachy 2/2010

Kolejnym etapem było zamontowanie blaszanych obróbek na szczycie lukarny oraz przymocowanie folii za pomocą systemowych taśm klejących.

To jednak nie koniec zadania, wykonawcom pozostał jeszcze wybór typu okapu, sposobu mocowania rynien oraz łacenie połaci dachowej

Wybrano jeden z bardziej „wyszukanych” sposobów wykonania okapu. Na desce okapowej zamontowano kontrłaty, a na nich deskę czołową.

Rozwiązanie takie pozwala na odprowadzenie skroplin spod połaci dachowej pod deskę czołową oraz na wentylację pokrycia dachowego. Wlot

szczeliny wentylacyjnej zabezpieczono systemową siatką ochronną

Finał zwieńczył montaż rynien na hakach „doczołowych” Uczestnicy montażu kontrolowanego. Od lewej: Krzysztof Kępniak,

Michał Romanow, Krzysztof Patoka

mgr inż. Jerzy Romanow

Orzecznik Techniczny Polskiej Federacji Dekarzy, Blacharzy i Cieśli

www.polskie.ciesielstwo-dekarstwo.pl

Wszystkie zdjęcia w wykonaniu Autora ©®, www.dach-dom.com

PRZEGLĄD TECHNICZNY

Dachy 2/2010 39

N owe superenergooszczędne okno dachowe Fakro FTT Thermo to

okno o specjalistycznej i nowatorskiej konstrukcji, zapewniające dużą oszczęd-ność energii cieplnej. Dwukomorowy, superenergooszczędny pakiet szybo-wy o grubości 42 mm zbudowany jest z trzech szyb (6H – Tg14Kr – 4HT – Tg12Kr – 33.2T). Szyby zewnętrza i środkowa są hartowane, a wewnętrzna

laminowana (bezpieczna). Zestaw posia-da dwie warstwy niskoemisyjne i ciepłe ramki dystansowe TGI. Obie przestrze-nie międzyszybowe wypełnione są gazem szlachetnym – kryptonem. Taka budowa zestawu szybowego umożliwia uzyskanie znakomitych parametrów termicznych Uszyby = 0,46 W/m2K. Okno FTT posiada poczwórny system uszczelnienia, co dodatkowo zapewnia szczelność. Pakiet szybowy osadzony jest w specjalnie zaprojektowanej ramie skrzydła, która posiada wydłużone drew-niane profi le skrzydła w porównaniu ze standardowym oknem. Doskonałe para-metry termoizolacyjne okna na poziomie Uokna = 0,79 W/m2K*) pozwalają na sto-sowanie okna FTT Thermo w budowni-ctwie pasywnym.

Po zamontowaniu okna z kołnierzem EHV-AT Thermo współczynnik Uokna wynosi 0,68 W/m2K*).Nowe okno FTT Thermo posiada zmie-niony sposób ryglowania okna. Po prze-kręceniu klamki dwa metalowe pręty wsuwane są w boki ościeżnicy zapewnia-jąc trwałe zamknięcie skrzydła. Okno superenergooszczędne FTT Ther-mo dostosowane jest do istniejącego sy-stemu produktów Fakro. Oznacza to, że możemy do niego zastosować wszystkie kołnierze uszczelniające oraz akcesoria wyposażenia dodatkowego przeznaczo-ne są do okien obrotowych Fakro. Zakres montażu okna obrotowego wy-nosi od 15° do 90°. *) wewnętrzne badania Fakro

Okno obrotowe

fot.

Fakr

o

H olenderka 11 produkcji Tondach to dachówka wielkoformatowa,

wyposażona w podłużne głębokie za-mki podwyższające szczelność pokrycia i umożliwiające układanie na dachu o po-chyleniu już 22° (z zastosowaniem wodo-szczelnie ułożonej warstwy wstępnego

krycia nawet już od 12°). Zakres przesu-wu dachówek w pionie wynosi 25 mm.Holenderka 11 wchodzi w skład sy-stemu dachowego, w ramach którego dostępne są także dachówki podkaleni-cowe, skrajne, wentylacyjne, podwójne

i przejściowe, a ponadto także kołnierze uszczelniające, taśmy izolacyjne i nasad-ki wentylacyjne i antenowe.

Dachówka suwakowa

Dane techniczneDane techniczne

Szerokość całkowita [mm]Szerokość całkowita [mm] 280

Długość całkowita [mm]Długość całkowita [mm] 470

Szerokość krycia [mm]Szerokość krycia [mm] 228

Długość krycia [mm]Długość krycia [mm] 355–380

Ciężar 1 szt. [kg]Ciężar 1 szt. [kg] 3,7

Zapotrzebowanie [szt./1 mZapotrzebowanie [szt./1 m2]] od 11,5

fot.

Tond

ach

fot.

Tond

ach

40 Dachy 2/2010

PRZEGLĄD TECHNICZNY

Silikon wysokotemperaturowy

S ilikon wysokotemperaturowy Tytan Professional z Aplikatorem 360°

tworzy trwałą spoinę odporną na szero-ki zakres temperatur. Dzięki doskonałej przyczepności do takich powierzchni, jak: szkło, ceramika, aluminium i me-tal znajduje on zastosowanie zarówno w uszczelnianiu urządzeń mechanicz-

nych, jak i w budownictwie. Został on wyposażony w unikalny, obrotowy Apli-kator 360°, który znacznie ułatwia apli-kację uszczelniacza w trudno dostępnych miejscach. Odporność produktu na ekstremalne róż-nice temperatury pozwala na zastosowa-nie go do uszczelniania takich urządzeń

jak: fi ltry w kominach, elementy grzejne, przewody dymowe i wentylacyjne, a ze względu na odporność na promieniowa-nie UV może być także wykorzystywany przy uszczelnianiu elementów kolekto-rów słonecznych. Dzięki odporności si-likonu na niskie temperatury z powodze-niem można używać go także do łączenia elementów chłodnic i klimatyzatorów.


KonsystencjaKonsystencja pasta

System utwardzaniaSystem utwardzania octanowy (kwaśny)

KolorKolor czerwony

Ciężar właściwyCiężar właściwy 1,03 +/–0,02 g/cm3

Twardość w skali Shore’aTwardość w skali Shore’a 27

Zalecana temperatura stosowaniaZalecana temperatura stosowania od +5°C do +40°C (tempo utwardzania

silikonu w temperaturach ujemnych ulega

znacznemu spowolnieniu)

Odporność temperaturowaOdporność temperaturowa od –65°C do +260°C (do +315°C przez krótki

okres czasu)

Czas obróbkiCzas obróbki 10–20 min.

Tempo utwardzaniaTempo utwardzania 3,0 mm/24h (zależnie od grubości spoiny,

temperatury otoczenia i wilgotności

powietrza

fot.

Selen

a

Folia niskoparoprzepuszczalna

B raas wprowadził do swojej oferty nowość w postaci folii Veltitech

120. Jest to folia o niskiej paroprzepusz-czalności, przeznaczona zarówno do sto-

sowania na poddaszach nieużytkowych, jak i poddaszach użytkowych z zachowa-niem szczeliny wentylacyjnej pomiędzy folią a termoizolacją. Dwuwarstwowa folia dostępna jest w ko-lorze czarnym i dzięki wyjątkowym właś-ciwościom jest gwarancją bezpieczeństwa dachu jak i na dachu. Do głównych zalet folii Veltitech 120 za-liczyć można:– wytrzymałość i bezpieczeństwo,– łatwość układania i transportu,

– powierzchnię antypoślizgową,– wyjątkową odporność na przesiąkanie

wody. Materiały, z jakich Veltitech 120 został wyprodukowany zapewniają odporność na promieniowanie UV, podwyższoną odporność na środki ochrony drewna i podwyższoną odporność na ściera-nie. Dodatkowo folia jest wyposażona w specjalną włókninę wchłaniającą wil-goć i chroniącą przed kapaniem kon-densatu.


Długość × szerokość [m] Długość × szerokość [m] 50 × 1,5

Ciężar powierzchniowy [g/mCiężar powierzchniowy [g/m2] ] 120 +/–8

Odporność ogniowa Odporność ogniowa E

Odporność na przesiąkanie wody Odporność na przesiąkanie wody klasa W1

Współczynnik sd [m] Współczynnik sd [m] 16 +/–2

Wytrzymałość na rozciąganie [N/50 mm]Wytrzymałość na rozciąganie [N/50 mm]

wzdłuż wzdłuż 230 +/–30

w poprzek w poprzek 200 +/–30

Wytrzymałość na rozerwanie na gwoździu [N]Wytrzymałość na rozerwanie na gwoździu [N]

wzdłuż wzdłuż 150 +/–30

w poprzek w poprzek 150 +/–30

Zakres temperatur Zakres temperatur od –40°C do +80°C

Odporność na ciśnienie hydrostatyczne wody Odporność na ciśnienie hydrostatyczne wody > 2500 mm

Odporność na promieniowanie UV Odporność na promieniowanie UV 4 miesiące

fot.

Mon

ier

fot. Monier

BEZPIECZEŃSTWO

42 Dachy 2/2010

Wypadek na dachuRutyna i rażące naruszenie przepisów o bezpieczeństwie pracy, brak informacji Rutyna i rażące naruszenie przepisów o bezpieczeństwie pracy, brak informacji o zagrożeniach, brak przeszkolenia z zakresu wykonywanych robót oraz brak środków o zagrożeniach, brak przeszkolenia z zakresu wykonywanych robót oraz brak środków ochrony stały się przyczyną śmierci dekarza.ochrony stały się przyczyną śmierci dekarza.

dniu wypadku zatrudniony na podstawie umowy o pracę 44-letni dekarz-konserwator, wraz z innymi pra-cownikami (dekarzami) pracował przy remoncie dachu na dwupiętrowym bu-dynku.Na tym samym dachu pracowali jeszcze dwaj murarze, którzy tynkowali ściany na niższej części dachu. Po zakończeniu prac dekarskich poszkodowany wspólnie z dwoma kolegami dekarzami przystąpił do wycinania stalowego masztu odgro-mowego o wysokości 5 m.Maszt ten był umieszczony na środku płaskiego dachu i był zakotwiony czte-rema stalowymi linkami do powierzchni dachu.Koledzy poszkodowanego byli doświad-czonymi dekarzami i wykonywali takie demontaże kilkanaście lub wręcz kilka-dziesiąt razy. Poszkodowany był najmniej doświadczonym pracownikiem w tego typu pracach.Poszkodowany w pierwszej kolejności odciął szlifi erką kątową trzy linki od ko-tew, pozostawiając jedną linkę nieodcię-tą. Była to linka zakotwiona w odległości około 2 m od krawędzi dachu.Po odcięciu trzech linek do pomocy za-wołano pracowników wykonujących pra-ce murarskie. Pracownicy ci złapali po jednej z odciętych linek, a poszkodowa-ny szlifi erką kątową naciął rurę masztu. Podcięty maszt zaczął powoli przechylać się w kierunku podłużnym dachu, co groziło upadkiem na świeżo wyremonto-wane kominy.Chcąc zmienić kierunek upadku masz-tu, poszkodowany przerwał podcinanie masztu i złapał za nieodciętą linkę zmie-niając kierunek upadku masztu. Maszt

Miejsce upadku odcinanego masztu

Przed masztem widoczna linka odciągowa z nieodciętą kotwą. Z lewej widoczna krawędź

dachu. Odległość od zakotwienia linki do krawędzi dachu wynosi ok. 2 m. Na krawędzi dachu nie

ma barierek lub attyki zabezpieczających przed upadkiem z dachu

BEZPIECZEŃSTWO

43Dachy 2/2010

zaczął pochylać się na poszkodowanego, w związku z czym puścił on trzymaną linkę i cofając się do tyłu znalazł się poza krawędzią dachu.W skutek upadku z wysokości 9 m na be-tonowy chodnik poniósł śmierć.

Ustalenia i wnioski

pokontrolneW trakcie kontroli stwierdzono, że dach nie był zabezpieczony barierkami bezpie-czeństwa; nie był również zakończony attyką lub murkiem, które zabezpieczały-by przed upadkiem z wysokości w przy-padku potknięcia lub przewrócenia się pracownika na płaszczyźnie dachu.Wzdłuż dachu nie stwierdzono również zainstalowanej pomocniczej liny ochron-nej, do której pracownicy mogliby przypi-nać linki od szelek bezpieczeństwa, co sta-nowi rażące naruszenie przepisów bhp.Zgodnie z §§ 133, 134, 136, 138 roz-porządzenia ministra infrastruktury z 06.02.2003 r. w sprawie bhp podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. z 2003 r. nr 47, poz. 401) osoby przeby-wające na stanowiskach pracy znajdujące się na wysokości co najmniej 1 m od po-ziomu ziemi powinny być zabezpieczone przed upadkiem z wysokości (np. balu-stradą, szelkami z linką i amortyzatorem przymocowanym do pomocniczej liny lub stałych elementów konstrukcji bu-dynku).Bezpośrednią przyczyną omawianego wypadku był upadek pracownika z wyso-kości około 9 m na betonowy chodnik ustalono także, że pracodawca naruszył

szereg przepisów bezpieczeństwie pracy poprzez:− niezapewnienie poszkodowanemu

ochrony zbiorowej lub środków ochrony indywidualnej przed upad-kiem z wysokości,

− nieprzeprowadzenie szkolenia stano-wiskowego bhp pracowników w zakre-sie bezpiecznego demontażu masztu,

− brak opracowanej instrukcji demonta-żu stalowych masztów odgromowych,

− niepoinformowanie pracowników o ry-zyku zawodowym związanym z demon-tażem masztów na dachach budynków,

− braku nadzoru i koordynacji pracy zbio-rowej podczas demontażu masztu,

− tolerowanie od dłuższego czasu przez nadzór techniczny faktu, że demonto-wanie masztów stalowych na dachach odbywało się w sposób niezgodny z przepisami o bezpieczeństwie pracy.

Na podstawie dokumentacji

powypadkowej inspektora pracy

z Rzeszowa opracował:

Ryszard Rodzoch

Sekretarz Rady Do Spraw Bezpie-

czeństwa Pracy w Budownictwie

Miejsce odcinania masztu Widok dachu wzdłuż jego osi z miejscem odcinania masztu. W tym

kierunku powinien być położony maszt (wg niektórych świadków)

Widok na maszt z drugiej strony

BRANŻA

44 Dachy 2/2010

Statuetki Superdekarza wręczone

Statystyczny Superdekarz jako dziecko lubił bawić się w podchody, w szkole najwyżej cenił Statystyczny Superdekarz jako dziecko lubił bawić się w podchody, w szkole najwyżej cenił wychowanie fizyczne, a dziś ponad wszystko kocha piłkę nożną. Wieczór uwielbia spędzać wychowanie fizyczne, a dziś ponad wszystko kocha piłkę nożną. Wieczór uwielbia spędzać oglądając filmy akcji i popijając wódkę z colą albo egzotyczne mojito. Gdyby na kanapie obok oglądając filmy akcji i popijając wódkę z colą albo egzotyczne mojito. Gdyby na kanapie obok niego siedziała wtedy Sharon Stone byłby w siódmym niebie… Aha! Nie możemy zapomnieć niego siedziała wtedy Sharon Stone byłby w siódmym niebie… Aha! Nie możemy zapomnieć o tym, że do perfekcji opanował przyrządzanie jajecznicy. Jedno jest pewne – wieczór o tym, że do perfekcji opanował przyrządzanie jajecznicy. Jedno jest pewne – wieczór 29 stycznia 2010 roku spędził bawiąc się na wielkim i hucznym balu w towarzystwie 29 stycznia 2010 roku spędził bawiąc się na wielkim i hucznym balu w towarzystwie 100 najlepszych kolegów po fachu. 100 najlepszych kolegów po fachu.

a nami wielki, pełen atrakcji bal, który zakończył pierwszą edycję progra-mu społecznościowego dla dekarzy fi r-my Monier Superdekarz. Przez ostatnie miesiące zrzeszał on fachowców, których łączy profesjonalizm, poczucie humoru oraz marzenia. W trakcie fi nałowej gali, w błysku fl eszy i wśród gwaru tłumu, najlepsi z najlepszych zostali specjalnie wyróżnieni. Całość imprezy wypełniły niezwykłe atrakcje. Galę fi nałową popro-wadziła Monika Richardson, a towarzy-szył jej nikt inny, jak tylko sam Krzysz-tof Skiba, który prowadził cykl imprez inaugurujących program – „Pod dachami świata”. Jego obecność zagwarantowała szalone i pełne niespodzianek afterparty. Zanim na scenie pojawił się Stachursky, który w trakcie swojego koncertu zaśpie-wał hymn programu – „Zostań deka-rzem”, wręczono nagrody główne – sta-tuetki Superdekarza 2009.

Uhonorowanych zostało czterech de-karzy: Marian Maciejasz ze Świdnicy, Marian Szmigiel z Poznania, Edward Bartyla z Chudoby oraz Roman Dyduch z Orzesza. Dodatkowo sześciu dekarzy zostało wyróżnionych jako najlepszych w regionach: Marian Małka z Piły, Tomasz

Święty z Czwartakowa, Edward Karniej z Sobótki, Bogdan Kalinowski z Białe-gostoku, Zbigniew Gozdur ze Zwolenia oraz Jan Hajduk z Warmątowic. W trakcie tego niezwykłego wieczo-ru odbył się m.in. pokaz akrobatyczny w wykonaniu fi nalisty programu „Mam talent” Ssnake’a, a profesjonalni mimo-wie ożywili komiks o Superdekarzu oraz odegrali scenki ilustrujące wyniki ankiet dotyczących członków dekarskiej spo-łeczności. Muzykę do białego zapewnił m.in. zespół Szymonersi.Gdy 6 kwietnia 2009 uruchomiliśmy serwis internetowy www.superdekarz.pl nie spodziewaliśmy się aż tak duże-go odzewu – stwierdził w trakcie Gali Grzegorz Barycki, dyrektor marketingu fi rmy Monier Sp. z o.o. – W pierwszej edycji programu wzięło udział ponad 600 osób z całej Polski, a w trakcie dziewięciu miesięcy stronę odwiedziło 3000 osób. Jest to prawdziwy sukces w branży dekarskiej. W trakcie trwania programu rozdanych zostało ponad 2 tysiące nagród i ułożo-nych 837 731 metrów kwadratowych da-chówki. Dzięki temu ok. 19 tysięcy ludzi ma pewny dach nad głową. Wielka Gala Finałowa była hucznym podsumowaniem pierwszej edycji pro-gramu oraz niezwykle udanym spotka-niem najlepszych w Polsce specjalistów. Przed nami kolejna edycja, która wyłoni następnych Superdekarzy 2010.

Superdekarz Marian Maciejasz ze Świdnicy

odbiera pamiątkowy dyplom z rąk przesa

zarządu Monier Sp. z o.o., Franka Schniebera

Grono nagrodzonych i wyróżnionych na scenie

BRANŻA

45Dachy 2/2010

I Narciarskie

Mistrzostwa Świata Dekarzy To był absolutny strzał w dziesiątkę! Tak I Narciarskie Mistrzostwach Świata Dekarzy IFD To był absolutny strzał w dziesiątkę! Tak I Narciarskie Mistrzostwach Świata Dekarzy IFD FAKRO Ski Word Cup ocenili zawodnicy i kibice. Sportowa rywalizacja rozegrała się 6 lutego FAKRO Ski Word Cup ocenili zawodnicy i kibice. Sportowa rywalizacja rozegrała się 6 lutego na stokach Jaworzyny Krynickiej. Organizatorem imprezy była firma Fakro.na stokach Jaworzyny Krynickiej. Organizatorem imprezy była firma Fakro.

o Muszyny zjechała ponad setka gości z całej Europy – byli to przedsta-wiciele krajowych organizacji dekarskich zrzeszonych w IFD. Pierwszego dnia zwiedzili oni zakład produkcyjny Fakro w Nowym Sączu. Goście, w tym przedstawiciele zagra-nicznych mediów branżowych, nie kryli wielkiego wrażenia, jakie zrobił na nich nowoczesny proces produkcji okien da-chowych z zastosowaniem najnowocześ-niejszej technologii.

Do zawodów narciarskich zgłoszono 45 zawodników z siedmiu krajów (Sło-wacja, Polska, Szwajcaria, Niemcy, Wę-gry, Anglia, Rosja).Rozegrany na Jaworzynie Krynickiej sla-lom gigant wygrał reprezentant Polski – Grzegorz Kurek. Drugie miejsce nale-żało także do Polaka, Józefa Jarkowskie-go. Trzecie miejsce zajął Niemiec Udo Schneider.Wśród pań najlepszą lokatę uzyskała re-prezentująca Polskę Magdalena Florek. Drugie miejsce przypadło Karinie Dea-kovej ze Słowacji, trzecie miejsce zajęła Szwajcarka, Karin Gamma. W klasyfi kacji drużynowej zwyciężyła Szwajcaria, drugą lokatę zdobyła Słowa-cja, a trzecią Polska.Nikomu wcześniej nie przyszło do gło-wy, żeby dekarze z całej Europy rywali-zowali ze sobą nie na dachu, ale na „neu-tralnym” gruncie, czyli na narciarskim stoku. To naprawdę świetna inicjatywa, doskonała zabawa i niebanalny sposób na integrację naszego środowiska. A dla-

czego Narciarskie Mistrzostwa Świata Dekarzy wymyśliła właśnie fi rma Fa-kro? Nie mogło być inaczej, skoro serce przedsiębiorstwa bije w górskiej beskidz-kiej miejscowości, w Nowym Sączu. Do tego dochodzą osobiste pasje prezesa fi rmy – Ryszarda Florka, który jest zapa-lonym narciarzem. Czterodniowe spotkanie było świet-nie zorganizowane. Bazą wypadową dla wszelkich atrakcji był malowniczo poło-żony hotel Activa. Goście mogli nie tylko

biernie kibicować zawodnikom, ale i sami korzystali z przygotowanych dla nich roz-rywek. Wśród nich były oczywiście narty i deski snowboardowe, ale także skutery śnieżne, quady i trikke-ski. Goście zagra-niczni byli pod wrażeniem góralskiego kuligu – jazda saniami z towarzyszeniem pochodni to dla nich szczególna atrakcja. Byli także zachwyceni góralskimi tańca-mi, jakie organizatorzy przygotowali dla nich podczas kolacji. Fakro zorganizowało także konferencję prasową. W znacznej części była ona poświęcona zagadnieniom związanym z funkcjonowaniem IFD na europejskim rynku budowlanym i współpracy organi-zacji z Fakro. Ponieważ za kilka miesięcy upływa kadencja jednego z członków za-rządu IFD, powstanie wakat, który móg-łby zostać zajęty przez Polaka. Otwierają się więc spore możliwości odpowiednie-go wpłynięcia na IFD.Na pożegnanie prezes fi rmy Fakro, Ry-szard Florek zadeklarował chęć zorga-nizowania przez fi rmę także II edycji Narciarskich Mistrzostw Świata Dekarzy. Deklaracja została przyjęta z ogromnym entuzjazmem, tym bardziej, że według zapowiedzi ma ona zostać zorganizo-wana z jeszcze większym rozmachem. Uroki Beskidu Sądeckiego, gościnność gospodarzy i imponujące rekreacyjne zaplecze w postaci należącego do Fakro kompleksu rekreacyjno-szkoleniowego Activa dają wszelkie podstawy ku temu, aby przypuszczać, że w roku 2011 w Mu-szynie zjawi się jeszcze więcej „branżo-wych” gości.

Klasyfikacja indywidualna I Narciarskich

Mistrzostw Świata Dekarzy

IFD FAKRO Ski Word Cup

Panowie

1. Grzegorz Kurek, Polska

2. Józef Jarkowski, Polska

3. Udo Schneider, Niemcy

Panie

1. Magdalena Florek, Polska

2. Karina Deakova, Słowacja

3. Karin Gamma, Szwajcaria

TARGI

46 Dachy 2/2010

Budma 2010 – relacjaMiędzynarodowe Targi Budownictwa Budma 2010, które odbyły się w Poznaniu w dniach Międzynarodowe Targi Budownictwa Budma 2010, które odbyły się w Poznaniu w dniach 19–22 stycznia 2010 r., potwierdziły swe znaczenie jako największa budowlana impreza 19–22 stycznia 2010 r., potwierdziły swe znaczenie jako największa budowlana impreza targowa w Europie Wschodniej. targowa w Europie Wschodniej.

godnie z tematem przewod-nim – „Zrównoważone budownictwo – ekonomia, ekologia, człowiek” - eks-pozycja i program 19. edycji targów kon-centrował się wokół bezpiecznych dla człowieka, ekologicznych materiałów budowlanych, technologii zapewniają-cych wysoką sprawność energetyczną, komfort i funkcjonalność budynku przy zminimalizowaniu skutków jego oddzia-

ływania na środowisko naturalne, a także projektowania w harmonii z kontekstem kulturowym i krajobrazowym. Styczniowe targi zajęły 15 pawilonów o powierzchni 60.000 mkw. W ramach ekspozycji prezentowana była oferta 1350 fi rm, które przyciągnęły ogromną rzeszę zwiedzających: z propozycjami wystaw-ców zapoznało się 55 000 osób. Podczas targów Budma w Centrum Prasowym MTP akredytowało się 450 dziennikarzy.

Zrównoważone ekspozycjeHasło zrównoważonego budownictwa było zarówno tematem ekspozycji tar-

gowej, jak i myślą przewodnią progra-mu wydarzeń. Jednym z nowatorskich projektów na targach Budma 2010 było Budownictwo Pasywne. Z kolei w ramach projektu BudShow w jed-nym z pawilonów wybudowany został modelowy dom spełniający wymogi zrównoważonego budownictwa, czyli ekologiczny, ergonomiczny, energoo-szczędny, zasilany energią odnawial-ną, niezanieczyszczający otoczenia i gwarantujący domownikom komfor-towy wypoczynek i zdrowe warunki życia. Do budowy zastosowane zosta-ły tradycyjne materiały w połączeniu w nowoczesną technologią. Rosnące zainteresowanie budowaniem w tech-nologii drewnianej stało się inspiracją do zorganizowania specjalnej ekspozy-cji Wioski Domów Drewnianych, gdzie

Złote Medale Międzynarodowych Targów Budownictwa BUDMA 2010

Złotym Medalem Międzynarodowych Targów Poznańskich nagradzane są produkty, które spełniają najwyższe wymagania pod względem jakości, innowacyjności rozwiązań technolo-gicznych oraz norm w zakresie ochrony środowiska. Podczas tegorocznej edycji targów Złotymi Medalami nagrodzono m.in. wyroby trzech pro-ducentów z branży dachowej. Były nimi:

Zgrzewarka automatyczna do membran dachowych Leister Uniroof E Leister Process Technologies, Szwajcaria Zgłaszający: Heisslufttechnik Flocke Sp. z o.o., Katowice

Membrana dachowa DachGam z PVC Zakłady Tworzyw Sztucznych Gamrat S.A., Jasło

Stalowy system rynnowy Flamingo Budmat Bogdan Więcek, Płock

Konkurs ACANTHUS AUREUS

Kapituła Konkursu wyróżniła m.in. sto-isko Zakładów Tworzyw Sztucznych Gamrat S.A.

TARGI

47Dachy 2/2010

zaprezentowane zostaną przykłady naj-nowocześniejszych rozwiązań stosowa-nych w budownictwie drewnianym.

Platforma spotkań i edukacjiBogaty program targów Budma stanowił dobrą okazję do spotkań i wymiany do-świadczeń między specjalistami z branży budowlanej oraz cenne źródło wiedzy o najnowszych trendach w sektorze bu-dowlanym. W programie znajdowały się liczne konferencje i debaty przygotowy-wane z myślą o poszczególnych grupach

zwiedzających, jak Dni Inżyniera Bu-downictwa, Dzień Architektury, Dzień Urbanisty, Kongres Dekarzy Polskich czy Rzemieślnicze Forum Budowlane. Zainteresowaniem zwiedzających cieszy-ły się Pokazy Sztuki Dekarskiej, Nowo-czesny Warsztat Ciesielski oraz Archispa-ce – specjalna platforma dla architektów, gdzie każdy mógł otrzymać przygoto-waną specjalnie na targi Budma płytę z 32.000 rysunków CAD.

Nasz komentarz

Z roku na rok słychać utyskiwania na targi: że drogo, że wystawianie mija się z celem, że jeśli już wystawiać się, to co 2 lata… Jednak mimo tych narzekań Budma wciąż po-zostaje największymi targami budowlanymi nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie Wschodniej. Znamienne jest za to, że mimo wszystko niektóre fi rmy konsekwentnie ograniczają swoją obecność na tego typu imprezach, właśnie zmniejszając częstotli-wość udziału lub budując wyraźnie mniejsze stoiska. W branży dachowej w oczy rzucał się brak kilku poważnych producentów. W bezpośrednich rozmowach przedstawiciele wystawców jasno dawali do zrozumienia, że w Poznaniu wystawiają się raczej „siłą roz-pędu” i z tradycji niż z prawdziwej potrzeby. Zwiedzający to w znacznej mierze osoby przypadkowe, drobni inwestorzy indywidualni. Ponadto Poznań jest miastem drogim. Dla fi rm wystawiających się Budma oznacza konieczność zapewnienia noclegu co naj-mniej kilku pracownikom; niezbędny jest też transport elementów wyposażenia stoisk. Po podsumowaniu kosztów okazuje się, że idą one co najmniej w dziesiątki tysięcy złotych. Uczciwie trzeba przyznać jednak, że nie wszyscy narzekają na Budmę. Np. fi rma Lift-Polska była bardzo zadowolona z imprezy. Na stoisku pracownicy odnotowali dużo zapytań o dźwigi ciesielsko-dekarskie oraz wyciągarki, nowe i używane. Firmie udało się pozyskać nowe kontakty i nowych potencjalnych klientów. Już po zakończeniu targów sfi nalizowano dwie transakcje zapoczątkowane właśnie na stoisku. Może więc jednak pogłoski o całkowitym upadku tradycyjnych targów są przesadzone? Mimo wszystko nam wydaje się, że słusznym kierunkiem rozwoju będą imprezy ściśle branżowe, specjalistyczne, jak Ogólnopolski Salon Dekarski – dla wyraźnie zaznaczo-nego kręgu odbiorców i z jasno ograniczoną ofertą.

Fakro na Budmie 2010

Na tak ważnej imprezie nie mogło zabraknąć fi rmy Fakro. Na łącznej powierzchni 280 m2 fi rma zaprezentowała swoje najnowsze produkty, w tym m.in.:

okna o podwyższonej osi z naświetlem dolnym, kolektory słoneczne, okna PCV w kolorze złoty dąb, schody strychowe LWM-L.

Hitem stoiska okazały się nowości, które po raz pierwszy w Polsce zaprezentowano właśnie w Poznaniu: były to okna FGH-V Galeria, czyli okno balkonowe oraz nowe okno FTT Thermo. Okno balkonowe cieszyło się zainteresowaniem do tego stopnia, że sporo zwiedzających za-trzymywało się tylko po to by zrobić sobie przy nim zdjęcie. Sporą uwagę zwracały również dotykowe panele do sterowania oknami oraz dodatkami elektrycznymi - Z WAVE. Na stoisku odbywały się pokazy bezpieczeństwa okien dachowych o podwyższonej od-porności na włamanie z systemem topSafe. Na specjalnej konstrukcji zamontowane były 2 okna, po których skakał przedstawiciel Fakro, prezentując ich wytrzymałość. W ciągu 4 dni stoisko fi rmy odwiedziło łącznie ok. 4000 zwiedzających. Poza samym udziałem w targach Fakro promowało swą markę oraz produkty w imprezach bezpośrednio powiązanych z targami. Np. na Budshow fi rma dostarczyła 3 okna FTP-V

Elektro z systemem do płaskich dachów EFW. Na Pokazach Sztu-ki Dekarskiej zorganizowanych przez Polskie Stowarzyszenie Dekarzy prezentowano okna Fa-kro oraz sposób ich poprawnego montażu.Kolejny projekt, w którym fi rma udział to Archispace, czyli pokazy demonstrujące proces projekto-wania architektoniczno-budowla-nego z wykorzystaniem bibliotek cyfrowych modeli produktów bu-dowlanych.

W styczniowym wydaniu miesięcznika DACHY ukazała się nieprawidłowa reklama fi rmy WA-BiS. Klientów fi rmy oraz naszych czytelników przeprasza-my za zamieszanie i ewentualne wyni-kłe z tego faktu utrudnienia.

PRZEWODNIK BRANŻOWYD L A D E K A R Z Y

AKCESORIA

ASTAT Sp. z o.o.ul. Dąbrowskiego 44160-451 Poznańwww.astat.com.plCentrala tel. 61 848 88 71Dział Taśm Samoprzylepnychtel. 61 849 80 70e-mail: [email protected]

Blachotrapez T.J.Luberda Sp. Jawna34-700 Rabka Zdrój; Ponice 216atel. 18 268 52 00; fax. 18 268 52 15Działy handlowe: Rabka Ponice: detal/ 18 269 15 22; hurt/ 18 269 15 13Warszawa Sękocin: detal/ 22 720 27 58; hurt/ 22 720 32 85e-mail: [email protected]; [email protected]; www.blachotrapez.eu

Braas, Monier Sp. z o.o.ul. Wschodnia 26, 45-449 Opoletel. 77 541 20 00; fax 77 541 20 09infolinia 0801 900 555e-mail: [email protected]; www.braas.pl

ENKE-WERK Johannes Enke GmbH & Co.KGHamburger Str. 16, 40221 DusseldorfBiuro Katowice:40-524 Katowice, ul.Kościuszki 173tel. kom. 513078430,tel/fax 33 810 50 14, fax 32 209 12 06,email: [email protected]; www: www.enke.pl

Klober – HPI Polska Sp. z o.o.ul. 17 Stycznia 45 b, 02-146 Warszawatel. +48 22 35 12 900fax +48 22 35 12 901e-mail: [email protected]; www.kloeber-hpi.biz

RuppCeramika, Monier Sp. z o.o.ul. Wschodnia 26, 45-449 Opoletel. 77 541 20 00; fax 77 541 20 09; infolinia 0801 900 555e-mail: [email protected]; www.ruppceramika.pl

BLACHY POWLEKANE

Blachotrapez T.J.Luberda Sp. Jawna34-700 Rabka Zdrój; Ponice 216atel. 18 268 52 00; fax 18 268 52 15Działy handlowe: Rabka Ponice: detal/ 18 269 15 22; hurt/ 18 269 15 13Warszawa Sękocin: detal/ 22 720 27 58; hurt/ 22 720 32 85e-mail: [email protected]; [email protected]; www.blachotrapez.eu

BLACHY SZLACHETNE

BROCHEM METAL Sp. z o.o.ul. Szkolna 39, 62-023 Robakowotel. 61 664 29 50; fax 61 664 29 55ul. Warszawska 15, 32-086 Węgrzce k. Krakowatel. 12 286 30 55; fax 12 285 74 24e-mail: [email protected]; [email protected]; www.brochem.pl

PROTEC Budowa Prototypów i Technika Wytłaczania Sp. z o.o.ul. Korfantego 43, 46-080 Chróścice tel. 0-77/427 81 16,18, fax 0-77/427 81 08e-mail: [email protected]; www.protec.com.pl

PREFA Polska sp. z o.o.ul. Emaliowa 28, 02-295 Warszawatel. 22 720 62 90, fax 22 886 10 54e-mail: [email protected]; www.prefa.com

RHEINZINK Polska Sp. z o.o. Majdan 105; 05-462 Wiązowna tel. 22 611 71 30; fax 22 611 71 32 e-mail: [email protected]; www.rheinzink.pl Polska północno-zachodnia 604 60 55 92 Polska południowo-zachodnia 608 08 70 70 Polska południowo-wschodnia 604 50 64 44 Polska środkowo-wschodnia 660 77 58 05

UMICORE Marketing Services Polska Sp. z o.o.ul. Ludwiki 4; 01-226 Warszawatel. 22 632 47 61 01; fax 22 632 46 40e-mail: [email protected]; www.vmzinc.pl

ZM Silesia SAul. Konduktorska 8, 40-155 Katowicetel. 32 35 87 400; fax 32 259 83 31e-mail: [email protected]; www.blachasilesia.pl;

DACHÓWKA CERAMICZNA

DACHY BAWARII Sp. J.Generalny Partner Bayerische Dachziegelwerke Bogen w Polsce63-460 Nowe Skalmierzyce, Ociąż ul. Ostrowska 50aTel. +48 62 735 31 75, +48 62 735 45 14Fax +48 62 505 70 89e-mail: [email protected]; www.bogen.pl

Dachkeramik Meyer-Holsen GmbHTonstraβe 78, 32609 HüllhorstTel.+49 57 44 94 01 17e-mail: [email protected];www.meyer-holsen.deReprezentant firmy w Polsce Maciej ReniecTel. 0606 273 [email protected]

RuppCeramika, Monier Sp. z o.o.ul. Wschodnia 26, 45-449 Opoletel. 77 541 20 00; fax 77 541 20 09infolinia 0 801 900 555e-mail: [email protected];www.ruppceramika.pl

CHEMIA BUDOWLANA

ASTAT Sp. z o.o.ul. Dąbrowskiego 44160-451 Poznańwww.astat.com.plCentrala tel. 61 848 88 71Dział Taśm Samoprzylepnychtel. 61 849 80 70e-mail: [email protected]

ENKE-WERK Johannes Enke GmbH & Co.KGHamburger Str. 16, 40221 DusseldorfBiuro Katowice:40-524 Katowice, ul.Kościuszki 173tel. kom. 513078430,tel/fax 33 810 50 14, fax 32 209 12 06,email: [email protected]; www: www.enke.pl

DACHÓWKA CEMENTOWA

Braas, Monier Sp. z o.o.ul. Wschodnia 26, 45-449 Opoletel. 77 541 20 00; fax 77 541 20 09; infolinia 0801 900 555e-mail: [email protected]; www.braas.pl

IBF Polska Sp. z o.o.ul. Kościuszki 21; 59-700 Bolesławiectel. 75 732 40 31; fax 75 732 40 34Oddział: ul. Poznańska 294; 87-700 Toruńtel. 56 658 14 51; fax 56 658 14 48e-mail: [email protected]; www.ibf.pl

FOLIE DACHOWE

DuPont Poland Sp. z o.oul. Powązkowska 44C, 01-797 Warszawa tel. 022 320 09 00, fax 022 320 09 88infolinia techniczna: 801 88 99 40e-mail: [email protected]; www.construction.tyvek.com

Zakłady Tworzyw Sztucznych Gamrat S.Aul. Mickiewicza 108, 38-200 Jasłotel. kom. 0726 002 166, fax 13 491 50 94e-mail: [email protected]; www.gamrat.pl

Klober-HPI Polska Sp. z o.o.ul. 17 Stycznia 45 b, 02-146 Warszawatel. +48 22 35 12 900fax +48 22 35 12 901e-mail: [email protected]; www.kloeber-hpi.biz

INTERNET

Polskie Centrum Budownictwa Sp. z o.o. 02-516 Warszawa, ul. Starościńska 1b lok. 2tel./fax 22 646 75 21 – 24, e-mail: [email protected]; www.dachy.info.pl

Dachowy Sp. z o.o.91-341 Łódź, ul. Brukowa 16tel/fax 42 651 26 57e-mail: [email protected]; www.dachowy.pl;

Specjalistyczny serwis o dachach52-427 Wrocław, ul. Kupiecka 10tel./fax (71) 363 45 80www.dachy.org, www.dekarze.pl

NARZĘDZIA I MASZYNY

BROCHEM METAL Sp. z o.o.ul. Szkolna 39, 62-023 Robakowotel. 61/664 29 50; fax 61/664 29 55ul. Warszawska 15, 32-086 Węgrzce k. Krakowatel. 12 286-30-55; fax 12 285-74-24e-mail: [email protected]; [email protected]; www.brochem.pl

LIFT POLSKAul Wolności 15, 46-034 Pokójwoj. opolskietel. kom. 796 388 026 e-mail: [email protected]; www.lift-polska.pl

Zi-Co Sp. z o.o. Specjalistyczne narzędzia, maszyny dla dekarzy52-427 Wrocław, ul. Kupiecka 10tel. 71 364 33 38; tel/fax 71 363 45 80e-mail: [email protected]

WINDEX Maszyny i Urządzenia Dekarskieul. Towarowa 8, 89-620 Chojnicetel. 52 396 77 20, fax 52 396 77 21e-mail: [email protected]

RYNNY

Alpodach Sp.z o.o.Ul. Witosa 29, 68-200 Żarytel. 68 470 49 96; fax 68 470 49 94e-mail: [email protected]; www.alpodach.pl

Braas, Monier Sp. z o.o.ul. Wschodnia 26, 45-449 Opoletel. 77 541 20 00; fax 77 541 20 09infolinia 0801 900 555e-mail: [email protected]; www.braas.pl

BROCHEM METAL Sp. z o.o.ul. Szkolna 39, 62-023 Robakowotel. 61/664 29 50; fax 61/664 29 55ul. Warszawska 15, 32-086 Węgrzce k. Krakowatel. 12 286-30-55; fax 12 285-74-24e-mail: [email protected]; [email protected]; www.brochem.pl

Zakłady Tworzyw Sztucznych Gamrat S.Aul. Mickiewicza 108, 38-200 Jasłotel. (013) 491 48 08; fax 13 491 50 94email: [email protected], www.gamrat.pl

Plastmo PolskaFalencka 1, 05-090 Janki tel. 22 720 37 93; fax 22 720 37 95, email: [email protected]; www.plastmo.pl

PREFA Polska sp. z o.o.ul. Emaliowa 28, 02-295 Warszawatel. 22 720-62-90; fax 22 886-10-54e-mail: [email protected]; www.prefa.com

PROTEC Budowa Prototypów i Technika Wytłaczania Sp. z o.o.ul. Korfantego 43, 46-080 Chróścice tel. 0-77/427 81 16,18, fax 0-77/427 81 08e-mail: [email protected]; www.protec.com.pl

RHEINZINK Polska Sp. z o.o. Majdan 105; 05-462 Wiązowna tel.: 22 611 71 30; fax 22 611 71 32 email: [email protected]; www.rheinzink.pl Polska północno-zachodnia 604 60 55 92 Polska południowo-zachodnia 608 08 70 70 Polska południowo-wschodnia 604 50 64 44 Polska środkowo-wschodnia 660 77 58 05

UMICORE Marketing Services Polska Sp. z o.o.ul. Ludwiki 4; 01-226 Warszawatel. 22 632 47 61 01; fax 22 632 46 40email: [email protected]; www.vmzinc.pl

ZM Silesia SAul. Konduktorska 8, 40-155 Katowicetel. 32/35 87 400; fax 32/259 83 31www.blachasilesia.pl; [email protected]

SZKOLENIA

Akademia Sztuki Dekarskiej ul. Witosa 29, 68-200 Żarytel.+48 68 470 49 96; fax +48 68 470 49 94 email: [email protected]; www.asd.alpodach.pl

WYCIĄGI DEKARSKIE

GEDA-Dechentreiter GmbH/Co. KG Mertinger Strasse 60; D-86663 Asbach-Bäumenheim fax +49 906 9809 50; email: [email protected] dealerów na http://www.dachy.info.pl/

LIFT POLSKAul Wolności 15, 46-034 Pokójwoj. opolskietel. kom. 796 388 026 e-mail: [email protected]; www.lift-polska.pl

WINDEX Maszyny i Urządzenia Dekarskieul. Towarowa 8, 89-620 Chojnicetel. 52 396 77 20, fax 52 396 77 21e-mail: [email protected]

PRZEWODNIK BRANŻOWYD L A D E K A R Z Y

50 Dachy 2/2010

W NASTĘPNYM NUMERZE

Kreatywność zamiast projektu

Artykuł opisuje dalszą część robót wykonywanych na obiekcie niegdyś już w DACHACH przedstawianym. Zlecenie dotyczyło wykonania zadaszenia nad wjazdem do warsztatu samochodo-wego wraz z wykonaniem elewacji na ścianach warsztatu i bu-dynku biurowego. Prace były o tyle trudne, że inwestor nie miał projektu i zdał się na inwencję fi rmy wykonawczej. Ta poradziła sobie z zagadnieniem sposób koncertowy.

Męka wyboru – jakie pokrycie dachowe

na jaki dach

Potrzeba dachu na głową to jedna z podstawowych potrzeb człowieka. Jednak dach będący tylko ochroną przed deszczem i śniegiem to dzisiaj o wiele za mało. Współczesna „piąta elewa-cja” musi spełnić więcej zadań.

O odwodnieniu dachów stromych

Autor artykułu wygłasza odważne spostrzeżenia na temat spo-sobów obliczania odwadnianej powierzchni dachów spadzi-stych. Nie są to powszechnie obowiązujące przekonania, ale za to dobrze uargumentowane.

aktualnych informacji

o materiałach pokryciowych

i izolacyjnych,

rozwiązań konstrukcyjno-

-projektowych,

wydarzeń w branży.

ZAMÓW PRENUMERATĘ I CZYTAJ!

PRENUMERATA DACHY 2010

Zamów prenumeratę roczną miesięcznika Dachy w cenie 102 zł (brutto)

Nazwa firmy …………………………………………………………………………………………..………………....……....…….

Imię i nazwisko zamawiającego …………………………………………………………………..…………………..……....…….

Ulica ……………………………………………………………………………………….……………………………………………

Kod ………………………………….……… Miasto ……………………………………………………………...……...........……

NIP ……………………………………………………………………………………….…………………………….……................

Tel/fax …………………………………..………….. e-mail ………………………………………..…………………….….…..….

Polskie Centrum Budownictwa Sp. z o.o., ul. Starościńska 1B lok. 2, 02-516 Warszawa

e-mail: [email protected] tel. 0-22 646 75 21

Wyra am zgod na umieszczenie moich danych osobowych w bazie danych wydawnictwa Polskie Centrum Budownictwa Sp. z o.o., oraz na ich przetwarzanie zgodnie z tre ci Ustawy o ochronie danych osobowych z dn. 29.08.1997r. (Dz.U.133, poz.88) wy cznie dla potrzeb marketingowych wydawnictwa.

Dzięki prenumeracie masz stały dostęp do: dachy

PŁASKIE

PRENUMERATA 2010

Zamawiam prenumeratę roczną kwartalnika DACHY PŁASKIE w cenie 20 zł (brutto)

Nazwa firmy …………………………………………………………………………………………..………………....……....…….

Imię i Nazwisko zamawiającego …………………………………………………………………..…………………..……....…….

Ulica ……………………………………………………………………………………….……………………………………………

Kod ………………………………….……… Miasto ……………………………………………………………...……...........……

NIP ……………………………………………………………………………………….…………………………….……................

Tel/fax …………………………………..………….. e-mail ………………………………………..…………………….….…...….

Polskie Centrum Budownictwa Difin i Müller sp. z o.o., ul. Starościńska 1B lok 2, 02-516 Warszawa tel/fax /022/ 646 75 23,

e-mail: [email protected] www.dachyplaskie.info.pl

Wyrażam zgodę na umieszczenie moich danych osobowych w bazie danych wydawnictwa Polskie Centrum Budownictwa Difin i Müller Sp.z o.o, oraz na ich przetwarzanie zgodnie z treścią Ustawy o ochronie danych osobowych z dn. 29.08.1997 r. (Dz. U. 133, poz.88) wyłącznie dla potrzeb marketingowych wydawnictwa.

dachyPŁASKIE

dachyPŁASKIE

DA

CH

Y 2

/201

0

dachyPŁASKIE

Documents

DACHY 2_2010