Dæmi um námsmatsaðferðir

Dæmi um mikilvæga þætti sem erfitt er að meta

Vinnuvenjur

Umræður, upplestur, tilraunir, tjáning, vinnubrögð, leikni í samskiptum

Leikni

Umgengni, ástundun, iðni, frumkvæði, áræðni, úthald

Félagslegviðhorf

Tillitssemi, umhyggja, löngun til að stuðla að góðum samskiptum

Viðhorf til þekkingarÁhugi

Starfsgleði

Sjálfsmynd

Forvitni, opinn og spurull hugur

Áhugi

Ánægja – gleði

Virðing, geta tekið gagnrýni

Frammistöðumat

Require that students actively develop their approaches to the task under defined conditions,

knowing that their work will be evaluated according to agreed-upon standards. This requirement distinguishes performance assessment from other forms of testing.

http://www.ed.gov/pubs/OR/ConsumerGuides/perfasse.html

Þýðing

Frammistöðumatsverkefni krefjast þess að nemendur móti sjálfir úrlausnir verkefna við ákveðnar aðstæður; vitandi að frammistaða

þeirra verður metin með hliðsjón af viðmiðunum sem samkomulag er um. Þessi skilyrði greina

frammistöðumat frá öðrum námsmatsaðferðum.

Gildi frammistöðumatsverkefna

Reyna á fleiri þætti en hefðbundið skriflegt mat:

• Skilning, greiningu, mat• Öflun og beitingu þekkingar• Eigin lausnir• Útsjónarsemi, hugvit, sköpun• Samstarfshæfni

Frammistöðumatsverkefni?• Munnleg próf (?)• Verkleg próf (?)• Kynningar – flutningur• Þrautalausnir• Hönnunarverkefni• Nýsköpunarverkefni• Sýningar

Eru námsmöppur (portfolio) frammistöðumat?

Óhefðbundin próf

• Próf þar sem nemendur mega nota hjálpargögn • Svindlpróf, glósupróf, önnur hjálpargögn ... öll gögn

• Heimapróf• Prófverkefni gefin upp með fyrirvara • Munnleg smápróf, dæmi• Nemendur fá að gera endurteknar tilraunir við sama

próf / sömu próf: Prófavikur (Salaskóli)• Einstaklingsmiðuð próf (Salaskóli, Norðlingaskóli)• Samvinnupróf (Salaskóli)

Marklistar (sóknarkvarðar), matskvarðar, gátlistar

Á ensku: Scoring Rubrics, Rating Scales, Checklists:

– Tæki sem nota má bæði við mat á frammistöðu (flutningur, verkefnaskil) og afrakstri (skýrslum, ritgerðum, myndverkum, úrlausnum)

– Henta í öllum námsgreinum, á öllum skólastigum– Auka líkur á nákvæmni, óhlutdrægni– Nemendur fá glöggar upplýsingar um til hvers er

ætlast

Hverjir nota marklista, matskvarða og gátlista?

Kennarar Nemendur

Sjálfsmat Jafningjamat

Aðrir (foreldrar, samkennarar, gestir, stjórnendur)

Sjá sýnishorn á þessari slóð:

http://starfsfolk.khi.is/ingvar/namsmat/matsbanki/Welcome.htm

What is a Rubric? / Hvað er marklisti?

A rubric is an evaluation tool that describes quality of work on a continuum from excellent to poor. Specific characteristics of performance are detailed for all quality levels. A rubric measures student work against real-life criteria and is referred to as a form of authentic assessment.

–http://coe.sdsu.edu/eet/articles/rubrics/index.htm

Marklisti er námsmatstæki sem lýsir gæðum verkefna / úrlausna á skala frá mestu gæðum til hinna minnstu. Gefin er námkvæm lýsing á því hvað einkennir mismunandi frammistöðu. Marklisti byggist á viðmiðunum sem eru sótt í veruleikann og má því telja til þeirra aðferða sem kenndar hafa verið við „rauntengt“ námsmat.

–http://coe.sdsu.edu/eet/articles/rubrics/index.htm

Dæmi um marklista!

HAPPY FACE QUALITY EXAMPLE

4 - Displays amazing detail and color; highly elaborate theme; unique and original

3 - Displays detail and color; theme is present with some elaboration; displays initiative to develop original work

2 - Displays some detail and/or color; theme is present but not fully developed; evidence of some initiative to develop original work

1 - Displays a lack of detail, color, and theme; very little or no initiative in developing original work

http://coe.sdsu.edu/eet/articles/rubrics/index.htm

Dæmi um gátlista og matskvarða úr grunnskólum

Reglulegar athuganir (gátlistar, matskvarðar), dæmi– Hrafnagilskóli (virkni)– Ingunnarskóli (list- og verkgreinar)– Norðlingaskóli, mat á námi í smiðjum

Matsatriðabanki Baldurs Sigurðssonar

http://starfsfolk.khi.is/balsi/leidbeiningar.htm

Tilviks- eða atviksskráningar (Anecdotal Records)

• Dagbókarfærslur ... skráningar ... athugasemdir ...– Ótvírætt gildi ...– En hversu raunhæft?

Áhugaverð tenging við starfendarannsóknir þar sem dagbækur gegna veigamiklu hlutverki

Gögn frá nemendum

• Nemendasamtal, námssamtal „starfsmannasamtöl“ við nemendur

• Matsfundir með nemendur• Skýrslur, leiðarbækur, dagbækur,

greinargerðir, kannanir frá nemendum

Matsfundir

• 10–20 þátttakendur• Orðið gengur tvo til þrjá hringi:

– Jákvæð atriði: Hvað eruð þið ánægð með?– Kvörtunarhringur: Hvað má betur fara?

• Nemendur nefna eitt / tvö / þrjú atriði eftir því hvað ákveðið hefur verið

• Öll atriði eru skráð• Engar umræður

Kannanir

• Heildstæðar kannanir• Einstök námskeið eða áfangar, dæmi• Lotur, kennslustundir,

– Dæmi – mat á einni kennslustund– Dæmi – ígrundun í lok dags (Lundarskóli)– Dæmi – mat í vikulok– Dæmi – mat í lok þáttar (lífsleikni, MS)

• Leiðsagnarkannanir, dæmi (lífsleikni, MS), dæmi (Fsu)

• Áhugasviðskannanir, dæmi

Þýðing sjálfsmats

Þýðing– Virkja nemendur til ábyrgðar á námi sínu– Mikilvæg þjálfun– Nemendur skilja betur tilgang námsins– Kennarar fá mikilvægar upplýsingar um nám og

kennslu (þeir heyra raddir nemenda)– Rannsóknir sýna að sjálfsmat getur bætt

námsárangur

Að hvaða atriðum

þarf ég að einbeita mér

við upprifjun?

Hvar er ég

sterkur og hverjir

eru veikleikar

mínir?

Hvernig

stend ég mig?

Hvernig veit ég

hvort vinna mín sé

góð?

Hvað fær mig

virkilega til að

hugsa?

Hver eru

markmiðin mín?

Hvað get ég

munað og hvernig fæ

ég betur skilið?

Er ég að læra eins

og mér hentar best?

Hvað þarf ég

að gera til að

bæta mig?

Hvernig fer ég að

því að ná árangri og

taka framförum?

Lykilhlutverk sjálfsmatsins

Gagnlegt kver um leiðsagnarmat:Self-assessment Þóra Björk Jónsdóttir benti IS á þetta efni

Sjálfsmatsaðferðir

• Nemendasamtöl, – dæmi úr Norðlingaskóla

• Umræðufundir, sbr. matsfundir • Leiðarbækur, dagbækur• Gátlistar, matsblöð, kannanir, dæmi (MS),

dæmi (Kvennaskólinn, þýska)

Jafningjamat

• Virkja nemendur til þátttöku og ábyrgðar• Eflir skilning nemenda á markmiðum námsins• Eykur við endurgjöfina (hún verður fyllri – fleiri

sjónarhorn)• Nemendur taka ábendingum nemenda oft betur en

ábendingum kennara• Nemendur leggja sig oft betur fram ef þeir vita að

félagar þeirra taka þátt í mati• Veitir mikilvæga þjálfun (tjáning, samstarf,

jafningjastuðningur) – nemendur læra að gagnrýna uppbyggilega

Jafningjamat

• Dæmi (MS)

Dæmi um jafningjamat (IS)

Við jafningjamatið styðjist þið við eftifarandi spurningar:

• Er efnið í möppunni fjölbreytt? • Er efnið áhugavekjandi? • Leggur höfundur mikið af mörkum sjálfur? • Gætir hugmyndaflugs? • Virðist höfundur hafa lært mikið á námskeiðinu? • Gæti annar aðili nýtt sér efnið með auðveldum hætti? • Hversu góður er frágangur (málfar)? • Er heimilda getið? • Skrifið stutta umsögn og gefið einkunn. Notið einkunnaviðmiðanir

Kennaraháskólans við einkunnagjöfina (sjá á þessari slóð: • http://starfsfolk.khi.is/ingvar/namsmat/matsbanki/matskvardi.htm

Jafningjamatið sendið þið umsjónarmanni námskeiðsins (ingvar@khi.is).

Anecdotal Records / Tilviks- eða atviksskráningar

• Dagbókarfærslur ... skráningar ... athugasemdir ...– Ótvírætt gildi ...– En hversu raunhæft?

Áhugaverð tenging við starfendarannsóknir þar sem dagbækur gegna veigamiklu hlutverki

Gögn frá nemendum

• Nemendasamtal, námssamtal „starfsmannasamtöl“ við nemendur

• Matsfundir með nemendur• Skýrslur, leiðarbækur, dagbækur,

greinargerðir, kannanir frá nemendum

Námsmöppur

• Ekki ein aðferð heldur margar!• Gömul aðferð – í nýjum búningi – nýju

samhengi!

Portfolio - Processfolio

• Námsmappa• Sýnismappa

• Sýnishornamappa• Verkefnamappa

• Verkmappa• Ferilmappa

• Nemendamappa

Gengur undir ýmsum

heitum:

Heimilda-safn um nám –

feril – eða afrakstur

Megingerðir

• Safnmappa (documentation)• Ferilmappa• Sýnismappa (showcase)• Rafræn mappa (electronic portfolio, webfolio)

Sýnismappa (Portfolio / Processfolio)Minnispunktar kennarans

Ritgerðir

Umsagnir félaga

Ljósmyndir

Myndir

Riss

Uppköst

Glósur

Skýrslur

Dagbækur

Úrlausnir Ljósrit

Tölvuútprentanir

Sýnishorn

Markvisst val

Sýnir þróun í tíma - framfarir

Þátttaka nemenda(Sjálfsmat)

Safnið á að vera skapandi viðfangsefni

Minningar

Ljóð

Hugleiðingar

Verkefni

• Hópar (eftir námsgreinum)– Hvaða þýðingu hafa / möguleika gefa þær aðferðir

sem við höfum verið að ræða í ykkar námsgreinum?

– Gerið ykkur grein fyrir hugsanlegum ávinningi – sem og helstu hindrunum!