20
გვ. 9,16 გვ. 14-15 გვ. 13 გაგრძელება გვ. 2 “ღმერთო, სამშობლო მიცოცხლე! – მძინარიც ამას ვდუდუნებ.” – ვაჟა daviT Tarxan-mouravis cru patriotizmis gamo rogor daigegma prezident zviad gamsaxurdias likvidacia kaxa kukavas oinebi ლეილა ცომაია მამული ენა სარწმუნოება გამოდის 2003 წლის დეკემბრიდან დამოუკიდებელი ეროვნული გაზეთი 2014 წ. aprili * №40 * ფასი 1 ლარი ifxizle saqarTvelov! CMYK 75 wlisTavi გაზეთი გონიერი მკითხველებისთვის sruliad gadauWarbeblad unda ganvacxadoT, rom mimdinare, 2014 wlis 4 Tebervals - saqarTveloSi iseTive politikuri miwisZvra moxda, rogorc 2011 wlis oqtomberSi, rodesac bankiri ivaniSvili meteoriviT SemoiWra politikaSi. diax, ivaniSvilma sami wlis win moisrola, axalgazrdobis asakidan morgebuli uCinmaCinis qudi da aw ukve aSkarad iasparezebs. premier-ministrobis sapasuxismgeblo postidan nebayoflobiT gadamdgari, igi mimdinare wlis 4 Tebervals arasamTavrobo organizacia „moqalaqe“ s afuZnebs da mis prezentaciaze mTeli sisruliT warmoCindeba, rogorc mdidari monstri - finansuri urCxuli, romlis Semdgomi amocanaa sakuTar muWSi moiqcios arsebuli xelisufleba da saxelmwifos mTeli media-saSualebebi - presa, televizia Tu sainformacio saagentoebi. saamisod, ivaniSvili Tavad daafinansebs Jurnalistebs maTi Sesabamisi gadamzadebisa da saTanado unar-Cvevebis miRebis mizniT. anu, ivaniSvilis gacxadebuli ganzraxvaa JurnalistTa korpusis moTviniereba maTi finansuri daintersebis gziT! biZinaseuli e.w. arasamTavrobo organizacia „moqalaqe“ yalibdeba mravalganStoebian arasamTavroboebad, romlebsac eqneba sxvadasxva dasaxelebebi da ifunqcionireben sruliad saqarTveloSi, rac imas niSnavs, rom uaxloes momavalSi organizacia „moqalaqe“ da misi Svilobili sxvadasxva saxelwodebis arasamTavroboebi etapobrivad STanTqaven aqamde arsebul cnobil da met-naklebad avtoritetul arasamTavrobo organizaciebs. ivaniSvilis gacxadebuli

daviT Tarxan-mouravis cru patriotizmis gamodspace.nplg.gov.ge/.../1/Ganmatavisuflebeli_2014_N40.pdf · 2020. 7. 1. · 2014, aprili, №40 2 2 2014 aprili 40 დასაწყისი

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • გამოდის 2003 წლის დეკემბრიდან

    გვ. 9,16

    გვ. 14-15

    გვ. 13

    დამოუკიდებელი ეროვნული გაზეთი 2013 წ. მაისი * №36 * ფასი 1 ლარი

    გაგრძელება გვ. 2

    “ღმერთო, სამშობლო მიცოცხლე! – მძინარიც ამას ვდუდუნებ.” – ვაჟა

    daviT Tarxan-mouravis cru patriotizmis gamo

    rogor daigegma prezident zviad gamsaxurdias likvidaciak a x a k uk a v a s o i n e b i

    ლე ი ლა ცო მაია

    მ ა მ უ ლ ი ე ნ ა

    ს ა რ წ მ უ ნ ო ე ბ ა

    გამოდის 2003 წლის დეკემბრიდანდამოუკიდებელი ეროვნული გაზეთი 2014 წ. aprili * №40 * ფასი 1 ლარი

    ifxizle saqarTvelov!

    CMYK

    75wlisTavi

    გაზეთი გონიერი

    მკითხველებისთვის

    sruliad gadauWarbeblad unda ganvacxadoT, rom mimdinare, 2014 wlis 4 Tebervals - saqarTveloSi iseTive politikuri miwisZvra moxda, rogorc 2011 wlis oqtomberSi, rodesac bankiri ivaniSvili meteoriviT SemoiWra politikaSi. diax, ivaniSvilma sami wlis win moisrola, axalgazrdobis asakidan morgebuli uCinmaCinis qudi da aw ukve aSkarad iasparezebs. premier-ministrobis sapasuxismgeblo postidan nebayoflobiT gadamdgari, igi mimdinare wlis 4 Tebervals arasamTavrobo organizacia „moqalaqe“ s afuZnebs da mis prezentaciaze mTeli sisruliT warmoCindeba, rogorc mdidari monstri - finansuri urCxuli, romlis Semdgomi amocanaa sakuTar muWSi moiqcios arsebuli xelisufleba da saxelmwifos mTeli media-saSualebebi - presa, televizia Tu sainformacio saagentoebi. saamisod,

    ivaniSvili Tavad daafinansebs Jurnalistebs maTi Sesabamisi gadamzadebisa da saTanado unar-Cvevebis miRebis mizniT. anu, ivaniSvilis gacxadebuli ganzraxvaa JurnalistTa korpusis moTviniereba maTi finansuri daintersebis gziT!

    biZinaseuli e.w. arasamTavrobo organizacia „moqalaqe“ yalibdeba mravalganStoebian arasamTavroboebad, romlebsac eqneba sxvadasxva dasaxelebebi da ifunqcionireben sruliad saqarTveloSi, rac imas niSnavs, rom uaxloes momavalSi organizacia „moqalaqe“ da misi Svilobili sxvadasxva saxelwodebis arasamTavroboebi etapobrivad STanTqaven aqamde arsebul cnobil da met-naklebad avtoritetul arasamTavrobo organizaciebs.

    ivaniSvilis gacxadebuli

  • 22014, aprili, №40

    2 2014, aprili, №40

    დასაწყისი გვ. 1

    mizania mTavrobisa da Jurnalistebis gakontroleba. gansakuTrebiT ki, Jurnalistebis, romlebmac „unda iswavlon movlenebis obieqturad gaSuqeba“, vinZlo xeli ar SeuSalon organizacia „moqalaqes“ bunebriv ganviTarebaSi da Tanaarsebobdnen maTTan! anu, ivaniSvili, mis mier xeldasmuli mTavrobis, saparlamento umravlesobisa da medea-sivrcis erTdroulad gakontrolebasa da muWSi moqcevas isaxavs miznad. ivaniSvilis amgvari deklaracia kidev ufro cxadhyofs, Tu rogor SeiZleba seriozul safrTxed iqces didZali fuli komersant-bankiris xelSi, romlis gulSi Zalauflebisa da fulis primati mefobs da ar moiZeveba adgili adamianTa uangaro siyvarulisTvis. da es drom daadastura. miTi „uCinmaCini qvelmoqmedisa“ damsxvreulia TviT eklesiebis mSeneblobisa da kaTolikos-patriarqisadmi mowiwebisa da siyvarulis nawilSic.

    ivaniSvils, saqarTveloSi, sakuTrivi imperiis Seqmna ganuzraxavs mbrZaneblis taxtiT!

    dastur, calke ganxilvis Temaa Jurnalistebis profesiuli pasuxismgeblobisa da momzadebis donis sakiTxi, romelmac ase savalalod iCina Tavi ivaniSviliseul „moqalaqis“ prezentaciaze da zogadadac...

    SevardnaZe-saakaSvilis 23-wliani diqtatorul-antisaxelmwifoebrivi reJimebis pirobebSi qarTvelma Jurnalistebma dakarges erovnul-saxelmwifoebrivad azrovnebis, gam be daobisa da profesiuli pasuxismgeblobis unar-Cvevebi; ganaTlebis sistemis meTodologiurma moSlam yvelaze TvalnaTlad am dargze hpova asaxva; qaRaldze dauwerelma, magram xelisufalTa mxridan aqtiurad moqmedma cenzuram Jurnalistebi, metwilad aqcia moratrate robotad, romelTa xmis tembri, diqcia da metyvelebis manerac ki SemaZrwuneblad acdenilia kvalificiur dones da erTob aZnelebs maT mosmenasac.

    am real-viTarebaSi, TiTqos gamarTlebulad da keTili nebis gamoxatulebadac JRers biZina ivaniSvilis survili daexmaros Jurnalistebs gadamzadebasa da profesiuli donis amaRlebaSi, magram es pirdapir da mZlavrad urtyams saqarTveloSi moqmed umaRlesi saswavleblebis avtoritets, eWvqveS ayenebs ra maTTan studentebis profesiuli momzadebisa da swavlebis xarisxs. umaRlesi saswavleblebis reqtorebi da fakultetebis dekanebi ki duman, profesiuli Rirsebisa da avtoritetis xma arsaidan ismis! ra movlenaa es? SiSi! SiSi, ara imdenad politikuri represiebis, aramed, SiSi samsaxurebis dakargvis da ulukma-purod darCenisa. amgvari, gacxovelebuli SiSis sindromi ki Cvens sazogadoebaSi SevardnaZiseuli uSuqobis, upurobis, umuSevrobis, ganukiTxaobisa da represiebis epoqidan modis da igi sabolood damkvidrda saakaSvilis 10 wliani mmarTvelobis periodSi.

    ivaniSvilis politikur asparezze gamoCenam, aTwleulebis manZilze socialur-politikurad daTrgunul ers Svebis iluziuri imedi Causaxa; TviTgadarCenis instiqtiT eri, jerac CabRauWebulia am fuye imeds, Tumca apriori icis, rom dumilic sikvdilia.

    saqarTvelos Jurnalistebi, ivaniSvilis, rogorc „keTili da mzrunveli mamis“ winadadebebze, albaT mixvdebian an igumaneben mainc TavianT monur perspeqtivas organizacia „moqalaqis“ WerqveS moqcevis SemTxvevaSi, romlis „prezentaciaze“ da Semdgomac, sasurveli iyo, rom Jurnalistebs kritikuli da gabeduli kiTxvebi daesvaT ivaniSvilisTvis, magram es ar moxda! axla erTaderTi imediRa rCeba, rom Jurnalistebi rigebs aRar daayeneben e.w. „moqalaqis“ ofisTan dafinansebis molodinis netari gancdiT.

    21 Tebervals prezident margvelaSvils parlamentSi pirveli wliuri moxseneba hqonda, romelsac yvelasaTvis gasakvirvad ar daeswro premier RaribaSvilis mTavroba, im motiviT,

    rom konstitucia maT ar avaldebulebs amas. realurad ki es iyo daniSnuli mTavrobis ukmayofilobis Jestis gamoxatuleba arCeuli prezidentis mimarT. 2012-13 wlebSi saqarTvelom icxovra orxelisuflebianobis pirobebSi, rac nawilobriv dRemde, ufro sworad - 2014 wlis ivnisis adgilobriv arCevnebamde gagrZeldeba. es gardamavali periodi urTierTSuRlisa da mwvave dapirispirebis anu, xalxisTvis dakargul wlebad iqca. arada, xelisufleba 4-5 wliT irCeva da mas sasikeTo socialur- politikuri cvlilebebisaTvis Zalian mcire dro rCeba, xalxi ki zaraldeba da imedi enavleba.

    „…principulad gansxvavebuli Tvisebebi da xasiaTebi gamoavlina margvelaSvilma saprezidento arCevnebis Semdgom.... Zalian bevri axali xasiaTi aCvena man da bevri siurprizi iyo CemTvis... garkveuli imedgacrueba me miviRe,

    magram araprincipuli,“ ganacxada „moqalaqe“ ivaniSvilma margvelaSvilze satelevizio eTeriT. ivaniSvilis mTavar ukmayofilebas iwvevs margvelaSvilis mier nacionali mixeil maWavarianis Zmis vano maWavarianis mrCevlad daniSvna sagareo urTierTobis sakiTxebSi da misi saakaSviliseul prezidentis sasaxleSi gadasvlis saboloo gadawyvetileba. arada, masze Tavdapirvelad uaris Tqma koaliciuri xelisuflebis mxridan imdenad sasacilod araseriozuli iyo, swored rom gonivrul Secvlas saWiroebda! rCeba STabeWdileba, rom ivaniSvils ar surs xelisuflebis nebismieri warmomadgenlis misi gavlenidan gamosvla, savaraudod igi amgvar gamoxtomebs ar Seegueba. Tumca, mTavrobasa da parlamentSic, STambeWdavi raodenobiT aRmoCndebian iseTi personebi, romlebic aRar isurveben ivaniSvilis marionetebad bolomde darCenas.

    ra berketebi gaaCnia ivaniSvils aseTi „urCi“ personebis dasasjelad? prezidentsa da parlamentarebTan mimarTebaSi mas mouwevs TmeniTi valdebulebiT aRWurva sruli saarCevno vadis ganmavlobaSi, xolo premierisa da mTavrobis nebismieri warmomadgenlebis mimarT ki mas mravali berketi gaaCnia (finansuri - ar gadauxdis damatebiT xelfass, premierze gavleniT ryevads gaxdis nebismieri ministris savarZels, Tavisi arasamTavrobo organizaciiT eWqveS daayenebs piris profesionalizmsa da keTilsindisierebas da sxv.). Tu prezidentma da parlamentarebis garkveulma raodenobam nebayoflobiT Tqves uari ivaniSvilis damatebiT xelfasze da rig SemTxvevaSi gamoavlines principuli pozicia ( rac Zalze sasurvelia), es gamoiwvevs ivaniSvilis ganrisxebas. ivaniSvilisa, romelic „habitusiTac“ diqtatoria!

    post-zviadistur saqarTveloSi marionetuli (ruseTis, evro-amerikis + miliarder ivaniSvilis) xelisuflebebis arseboba samarcxvino normad da realobad iqca, ramac katastrofulad Seaferxa da ukanasknel niSnulze daiyvana saqarTvelos bunebrivi ganviTareba; post-sabWour epoqaSi zviad gamsaxurdia iyo erTaderTi politikuri lideri, romelic xelisuflebaSi movida saxelmwifos ganviTarebisa da aRmSeneblobis

    programiT, romelsac programulad hqonda gawerili saqarTvelos yvela dargis ganviTareba da Tavisi saprezidento moRvaweoba (politikuri aqtebis miRebis Semdgom) daiwyo qarTveli eris Sobadobis gamravlebis xelSewyobis programiT.

    biZina ivaniSvili ki Tavis didZal finansur resurs warmarTavda da dResac warmarTavs msaxiobebisa da sxva SemoqmedebiTi wiTeli inteligenciis maqsimaluri socialuri uzrunvelyofisaken, romlebic dRemde antiqarTul-antisaxelmwifoebriv Zalas warmoadgenen. es sakiTxi gansakuTrebiT aqtualuri da mtkivneulia im katastroful viTarebaSi, rodesac Sobadobisa da sikvdilianobis done, TiTqmis gaTanabrebulia da SimSiliTa da avadmyofobebiT gardacvlilTa raodenobiT saqarTvelo „lider“ qveynebTa Soris imyofeba. wlevandel biujetSi, biZina ivaniSvilma, kvlavac am wiTeli inteligenciis dasafinanseblad, sakuTari fondidan oci milioni lari gamoyo da arcerTi lari mravalSviliani da socialurad daucveli ojaxebisaTvis, arcaTu leikemiiT daavadebuli bavSvebTaTvisac.

    damoukidebeli saqarTvelos pirveli prezidentis zviad gamsaxurdias politikur strategiasa da mizans warmoadgenda saqarTvelos saxelmwifos qceva saerTaSoriso samarTalsubieqtad da saerTaSoriso asparezze saqarTvelos damoukideblad moqmed saxelmwifod Camoyalibeba. zviad gamsaxurdia dasavluri orientaciis lideri iyo, romlis prezidentobis kandidatis saarCevno programaSi naTlad Caiwera: “samomavlo istoriuli misia, romelic unda itvirTos damoukidebelma saqarTvelom, SeiZleba iyos dasavleTisa da aRmosavleTis zogadsakacobrio integraciuli procesebisaTvis xelis Sewyoba... saqarTvelom unda ganaxorcielos sinTezi am ori samyarosi“.

    xolo, ssr kavSirTan damokidebulebis nawilSi ki ewera: „saqarTvelosaTvis gansakuTrebuli mniSvneloba aqvs ruseTis federaciasTan urTierTobis sakiTxebs. saqarTvelos respublikasa da ruseTis federacias Soris Tanasworuflebiani da keTilmezobluri urTierTobebis damyareba warmoadgens orive mxaris WeSmarit interesebs“. saqarTvelos respublikis saerTaSoriso cnobis aspeqtebis programul nawilSi kidev ufro naTladaa gacxadebuli, rom „3. saqarTvelo gaxdes gaerosa da sxva saerTaSoriso organizaciebis wevri da maT saqmianobaSi Seasrulos aqtiuri roli“ (ix. mixeil(gela)saluaSvilis, eTer mgalobliSvilis „mrgvali magida Tavisufali saqarTvelos“ istoria da programa, saqarTvelos parlamentis erovnuli biblioTekis „oficialuri dokumentebi, mimarTvebi da interviuebi“, t. 2, zviad gamsaxurdia).

    prezident zviad gamsaxurdias Semdgom saqarTvelos saxelmwifos ar hyolia damoukidebeli da programuli politikuri lideri!

    biZina ivaniSvili da misi xeldasmuli mTavroba ki e. SevardnaZis politikis tipiur gamgrZeleblad gvevlineba, romlis mmarTvelobis periodSi saqarTvelos winsvlasa da ganviTarebas arasaxarbielo perspeqtiva gaaCnia. magram Cven ar unda davuSvaT ivaniSvilis xelisuflebis iseTive xangrZlivad yofna, rogorc SevardnaZis SemTxvevaSi, raTa ver moaswron maT qveynis regresi da SevamsubuqoT ziani.

    madlobas vuxdi adamianTa

    im mcire jgufs, romlebmac gazeTis finansuri ko la fsis

    mdgomareobaSi, jansaRi erov nul–patriotuli TviTSegneba ga moa vlines

    da saWiro Semowirulobebi gai-Res am nomris gamosacemad

    (red.).

  • 32014, aprili, №40

    3 2014, aprili, №40

    გაგრძელება გვ. 4

    nugzar TxilaiSvili

    qristes 9 netarebidan: netar iyvnen devnilni simarTlisaTvis, rameTu maTia sasufeveli caTa.

    VIII saukuneSi warmoqmnili afxazTa samefo qarTulqristianuli qveyana iyo. dasavleTqarTuelTa simbiozi sruliad bunebrivad gadaizarda politikur, socialur-ekonomikur da kulturul-ideologiur unificirebul organizmad, romelic yoveli saqarTvelos wamyvan birTvad iqca. Zalze didia afxazTa Rvawli erTiani qarTulmarTlmadidebeli saxelmwifoebrivi zeobis balavarSi. cnebam - afxazi - SeiZina axali qristiani qarTvelis, saerToqarTvelobis Sinaarsi, rogorc adrindeli: lazi, ufro adrindeli - kolxi. nikofsiidan darubandamde saqarTvelos pirobebSic cneba afxazeTi aRniSnavda sakuTriv afxazeTsac (samTavros teritoria), dasavleT saqarTvelosac da gaerTianebul mTlian saqarTvelosac. aqedanve modis Zveli rusuli saxeldeba 206,qez (afxazeTi), rac yovelTvis niSnavda saqarTvelos (XVI saukunidan rusul istoriul wyaroebSi Cndeba: 195,upzm, TandaTan rom transformirda195,puzmW-d).

    afxazeTis samTavros Zlierebis zeniti didi qarTuli saxelmwifos impulsi da substancia iyo. afxazTa samefoSi miTosuri aia-saqarTuelos, istoriuli aia-kolxeTis tradiciebis safuZvelze aRdga qarTueli eTnosis maradiuli saxelmwifoebrivi erTianoba. afxazTa samefos warmoqmniT daedo saTave yoveli saqarTvelos aRzevebas, rasac oqros xana mohyva. erTianoba gaxda jer xsnis, Semdeg ki SeuCerebeli aRmavlobis safuZveli. maSindeli erTianobis realuri Zala gamoCnda gaTiSvis periodSi - ,,saqarTveloebad'' daSlili calkeuli erTeulebi veRar axerxebden Tavi daeRwiaT saerTo krizisisagan. leon II-isa da ioane abazgis mSobliuri kuTxe afxazeTi, ganmanaTlebeli ideebiT rom kvebavda CrdiloeT kavkasias, kinaRam TviTon gaxda axalgazrduli temperamentiT savse yabardos belad inalis eqspansiis obieqti.

    I saukunis romaeli istorikosi pliniusi wers kavkasiis CrdiloeTiT ukidegano tramalebis momTabare afsuebze. Semdeg maT Sesaxeb araviTari istoriuli wyaro ar arsebobs XVI saukunemde: evropul rukebze yubanis SuawelSi aRniSnulia olqi afsua da dasaxleba akua. XVI saukunidan, rodesac rusebi ikaveben kaspiis zRvis CrdiloeT sanapiros da moiweven Savi zRvisaken, afsuaTa didi talRa Semovida kavkasiaSi da TandaTanobiT gadmodian kavkasionis samxreT kalTebze. maTi salaparako afsuaTa enaa, samwerlobo ena ar hqondaT. qarTul istoriul-geografiul provincia afxazeTis giorgianma afxazebma rusebis Semodevnili momTabare afsuebi Seifares, daasaxles, aziares qarTul kulturas. afsuebi gaxden qarTvelTa ZuZumteni. afxazi erqva erTiani qarTulqristianuli kulturis afxazeTis samTavros macxovrebels - es saxeldeba miiRes afsuebmac. imperialisturi ambiciis rusebma moaxerxes afxazad saxeldebuli afsuebis gadabireba da daupirispires yovelive qarTuls. ruseTis imperiis ZalmosilebiT saTavisod miCneul afxazeTs afsuebma Searqves ,,afsni'', soxums - ,,akua''. ruseTis aneqsirebuli saqarTvelos naZaladevi gasabWoebis pirobebSi, viTom saqarTvelos Semadgenel afxazeTSi afsuebi elitur xalxad Camoyalibdnen.

    - afxazi qarTvelia, afsua ki araqarTveli; radgan Cven afsuebs afxazi vuwodeT, amitom zogs miaCnia rom is Zveli afxazic afsuaa (akademikosi marika lorTqifaniZe).

    gansjisaTvis: itoriulad yvela afsua afxazia, xolo yvela afxazi ar aris afsua.

    afxazi - damoukidebeli, srulhyofili qarTuli sityva - aRmniSvnelia saqarTvelos regionis, afxazeTis macxovrebeli giorgiani qarTvelisa.

    idga 1802 wlis 9 aprili... sazeimo marSiT Semodis TfilisSi ruseTis jari. damxvdurTa procesia samgloviaros ufro hgavs - mexuTed xvdebian rusis jars ubrZolvelad, oTxjer rom miatova gaWirvebisas da ra garantiaa mexuTedac ar umuxTlebs. aRtaceba gamoiwvia jaris win wamoZRolilma jvarma vazisam, swored is jvari, romliTac RvTismSobelma wmida nino

    9 aprilis misteriagamanaTlebelad mouvlina saqarTuelos. 1,5 - aTaswleuli TvalisCiniviT vufrTxildebodiT am siwmides, xolo ganuwyveteli Semosevebisagan dacvis mizniT giorgi muxranelma ruseTis imperators miabara. exla ki aleqsandre I Zvirfas ganZs namdvil patrons ubrunebda. am TvalTmaqcuri fandis efeqti umalve sapnis buStiviT gaskda - ,,aRtacebulni'' sionis taZris ezoSi miiyvanes da rusis jariT alyaSemortymulni ruseTis imperatoris erTgulebaze daafices. es ,,mSvidobiani aqti'' aRmosavleT saqarTvelos dapyrobis xangrZlivi procesis dasasruli iyo, rasac mTlianad saqarTvelosi da kavkasiis dapyroba moyva.

    1907 wels voronovma gamoaqveyna afxazTa warsulis amsaxveli mzakvruli istoria. mere igive ganagrZes nestor lakobam, semion basariam, semion aSxacavam, konstantin kudriavcevma,... ruseTis imperialisturi ideologiis pasuxad 1956 wels pavle ingoroyva aqveynebs WeSmarit gamokvlevas: giorgi merCule. afxazeTis afsua separatistebma am wignis akrZalva da pavle ingoroyvas samagaliTo dasja moiTxoves.

    idga 1957 wlis 9 aprili... separatistulad aqoCrili afsuebi moskovSi depeSas agzavnian moTxovniT - ganixilon da daakmayofilon saqarTvelos Semadgenlobidan afxazeTis gasvlis sakiTxi. igive ganmeorda 1967 wlis 9 aprils - moskovSi gagzavnili weriliT moiTxoves afxazeTis avtonomiuri sabWoTa socialisturi respublikis damoukidebel mokavSire respublikad gardaqmna. saqarTvelos komunisturi mTavroba moskovidan miRebuli partiuli Tu saidumlo samsaxurebis instruqciebiT moqmedebda - sabWoTa ideologia afxazeTis saqarTvelosagan Camocilebis gegmas gamiznulad axorcielebda.

    alen dalesis mier SemuSavebuli II msoflio omis Semdgomi samoqmedo gegmis mTavari samizne xalxis eTniuri da msoflSegnebis centrebia (eklesia, mwerloba, mecnierebaTa akademia, universiteti), gulisxmobs ama Tu im qveyanaSi marionetuli mTavrobis dasmas, saxelmwifos warmomqmneli erebisadmi mcire xalxebis siZulvilis gaRviveba-gaRrmavebas (risi klasikuri magaliTicaa afsuebis waqezeba qarTvelTa winaaRmdeg),... am gegmiT dResac grZeldeba brZola qarTuli marTlmadidebeli saxelmwifoebriobis winaaRmdeg.

    1989 wlis 9 aprilis tragedia XX saukunis miwurulis msoflios umniSvnelovanes movlenaTa rigTagania. viTom gardaqmnilma sabWoTa mTavrobam tragedia ganaxorciela ararusi, daumorCilebeli erebis daSinebis mizniT - TbilisSi rusis jarma gaugonari sisastikiT daarbia mSvidobiani momitingeni, daxoces moSimSileebi, studentebi, qalebi (orsulic),... qarTvelebma, gamorCeuli gansacdelis winaSe rom daayenes, aTasobiT mowamis ricxvi Cvens droSic gazardes. Tavisi RmerTiviT jvarcmuli eris Svilebi golgoTaze ise avidnen, rom piToniviT Wreli da gulcivi mkvlelebis siZulvilic ki ar gamouxatavT, locviTa da sakraluri cekva-simReriT Seegebnen (klasikuri magaliTi saTnoebis da sisastikis Sexvedrisa), qedi ar mouxares vinc pirsa scemda, vinc SeWamna; babilonis meZavi ki qristesmieri saTnoebiT gamorCeul erze sisinebda: yvelani unda daexoceT!

    - ruseTis agresia iveriisadmi Tavad rusTaTvis iqneba damRupveli, rameTu RmerTi aravis SearCens marTlmadidebeli qarTvelis sisxls; mravali xalxi aRixoceba pirisagan miwisa, xolo iveria viTarca RvTismSobelis wilxvdomili iarsebebs qveynierebis dasasrulamde... xsna qristesgan da iveriidan modis (didi rusi wmida mama Rirsi serafim saroveli winaswarmetyveli da saswaulTmoqmedi).

    - iveriis erTan angariSsworeba brZola da winaaRmdegobaa yovladwmida RvTismSobelTan; vinRa uSuamdgomlebs ruseTis xalxs qriste iesus winaSe odes sayrdeni sasjelisani dadgnes?! - SeSfoTden ruseTis wmida marTlmadidebeli eklesiis mamani 9 aprilis sisxliani angariSsworebis Semdeg.

    arsebobs iseTi dReebi, rodesac drois mcire

    monakveTma SesaZloa daitios mTeli epoqa. aseTia 9 aprilis Rame. masze fiqrisas Tavidan sulSi aRdgeba mogoneba didi ukuneTisa, sibnelisa; mermed sanTlebis Suqi iwyebs bnelSi krTomas: naTeli Canda bnelsa Sina! - ar arsebobs amaze ufro Rrma da konvencialuri xateba.

    1989 wlis 9 aprili dgeba parizSi... musie Jaki Sin brundeba, gzas Zlivs miikvlevs saSinel nislSi, levilis qarTvelTa saflavebidan saocari xma moesma - ase tkbili, melodiuri galoba arasodes mousmenia. mwuxris zarebmac darekes, SeZrwunebuli moxuci pirjvars gamoisaxavs: xom ar vgiJdebio siberis Jams.

    am dros, sam saaTze, TbilisSi wamoJinJRla, TiTqos winaparTa cremli daedina kaloze gasalewad mosul qarTvelebs, kidev erTxel amaRlda zecad umanko yrmaTa, RmerTis - samSoblosaTvis msxverplad Sewirvis natvraacxadebulTa sulebi.

    iq, safrangeTSi, zeciuri saqarTvelos mkvidrni, mamulSi rom ver hpoves ZvalTSesalagi, monatrebuli saqarTvelosTvis evedreboden ufals, cotac da maT dass SeuerTdeba axalmowame qarTvelTa uxmlo laSqari.

    iJiJribanda TbilisSi... darbeuli qarTvelebi wylulebs ixveven, erTmaneTSi eZeben nugeSs. operis Teatridan moismis galobis msgavsi: daigvianes, jer arsad Canan... hamlet gonaSvilis xma salbunad edeba suls, TiTqos zeciT moberilma siom baxtrionis brZolis gmirTa SeZaxili moitana: ehei qarTvelno, ar SedrkeT, netareba Tqven rameTu mogvixvalT mama-papaTa amoRebuli xrmlebiTa!..

    20 maiss parizSic gadaixades 9 aprils mowyvetilTa sulis saoxad saormoco panaSvidi. wmida ninos eklesiaSi safrangeTis qarTvelTa gverdiT idga musie Jakic, Tvalcremlianni wyalobas SesTxovden ufals. roca igalobes: ufalo Segviwyale, yvelam SeamCnia moxuci Jakis SeZrwuneba - gamalebiT rom iwerda pirjvars; gareT gamosulma, nacnob daviT maWavarians aRelvebiT mouTxro: sindiss geficebiT, swored es sagalobeli ismodao 9 aprils, nislian Rames, levilis qarTvelTa saflavebidan!...

    9 aprils datrialebuli misteria dResac moqmedia msofliosTvis politikuradac, wminda zneobrivi TvalsazrisiTac. im dRes adamianurobam gamarjveba moipova aSkara borotebaze. 9 aprilis gamosxivebam frTebi Seasxa ganmaTavisuflebel moZraobebs sabWoTa respublikebSi, aRmosavleT evropaSi. uxeSi Zalis politikaSi gamoyenebam gagrZeleba hpova Soreul CineTSic, rac pekinis zeciuri mSvidobis moedanze bevrad ufro didi masStabis sisxlisRvriT dasrulda. 9 aprilis gamosxivebam mniSvnelovani wvlili Seitana socialisturi qveynebis blokis daSlaSi, berlinis kedlis aRebaSi, borotebis sabWoTa imperiis daSlaSi...

    9 aprilis misteriam ufro mtkiced SegvamWidrova erovnuli damoukideblobisaTvis brZolaSi. mTavrobis saxlTan daRvrilma mowamebrivma sisxlma akumulirebuli erovnuli energia aamoqmeda mTeli simZlavriT. 9 aprili gaxda axali etapi, axali mosabruni, saidanac erovnul-ganmaTavisuflebelma moZraobam miiRo uwyveti, gegmazomieri, Seuqcevadi xasiaTi. rogorc zviad gamsaxurdiam Tqva: samSoblosaTvis msxverplad SewirulTa sisxli daiRvara aseve qristianuli zneobis, adamianurobis dasamkvidreblad politikaSi.

    1989 wlis 9 aprils mkafiod gamoxatuli neba erisa dagvirgvinda 1991 wlis 9 aprilis saqarTvelos saxelmwifoebrivi damoukideblobis aRdgenis aqtiT da zviadma uzenaesi sabWos tribunidan msoflios gaagona, Seagona:

    - simboluria saqarTvelos damoukideblobis aRdgenis gamocxadeba 9 aprils, vinaidan am dRes gadawyda saqarTvelos bedi. 9 aprils wamebulTa sulebi dagvcqerian Cven da xaroben zeciur naTelSi, rameTu aRsrulda neba maTi, aRsrulda neba qarTveli erisa! gaumarjos damoukidebel s a q a r T v e l o s ! gvfaravdes RmerTi!

  • 42014, aprili, №40

    4 2014, aprili, №40

    დასაწყისი გვ. 3 arc es 9 aprili yofila Cveulebrivi dRe. arcerTi sxva xalxis cxovrebaSi ar aris ise erTmaneTTan

    gadaxlarTuli tkivili, Sveba, sicocxle, sikvdili, damarcxeba, gamarjveba; ise ar emTxveva religiuri dResaswaulebi politikur TariRebs, rogorc saqarTveloSi. marTlmadidebloba, TavisTavadoba, TviTmyofadoba, damoukidebloba, erovnul-qristianuli saxelmwifoebrioba, eris normaluri mdgomareobaa da Tu mizezisa gamo daqvemdebarebulia, unda arsebobdes swrafva gamoxsni sa ken, sxvagvarad eri mkvdaria da qarTvelT ar gvsurda sikvdili.

    1802 wlis 9 aprils damoukideblobis dakargva, xolo 1991 wlis 9 aprils damoukideblobis mopoveba mohyva.

    ers Seadgenen wmidanebi da ara brbo (wmida ioane oqropiri). eri Tavadve qmnis damcav abjrad erovnul saxelmwifos arsebobis, damoukideblobis, sicocxlis - individualobis, TavisTavadobis SesanarCuneblad. erovnuli saxelmwifo is saWurvelia, romelic erovnul-qristianuli msoflmxedvelobrivi safuZvlis, wmida marTlmadidebeli eklesiis meoxebiT erTad Sehkravs ersac da bersac, uzrunvelhyofs Tavisufal moqalaqeTa cxovrebas. xalxi, eris sayrdeni qvakuTxedi, daculi unda iqnes politikur-ekonomikur-kulturuli TvalsazrisiT, razec saxelmwifo zrunavs. saxelmwifos Tavkacia xelmwife - erTs sityvaSi mTeli koncefciaa gamokveTili sakraluri marTvisa. davlocoT genia qarTuli sityvisa: marTva - dgineba marTlisa. xeli sdebs zRvars kulturis mxriT adamiansa da cxovels Soris. am zRvars ukidures unda gznebdes mmarTveli xalxisa. misi xeli mwife unda iyos da ufalisa iqneba: xelisufali. wiaRSi im xalxisa, romlis mdgenis pirvelxilviT mflobeli mwife xeliania, e. i. xelkurTxeuli da xelmadliani xelmwife

    ibadeba. qarTul saxelmwifos ganagebden ufalis cxebuli xelmwifeni, xolo gvirgvini mowamebrivi sisxlis gabrwyinebas hgulisxmobs (ara mxolod didebas), rac mravaljer dadasturda qarTvel xelmwifeTa cxovrebaSi.

    iaTa mzemefeebis, aietid xelmwifeTa zeobisas msoflioSi mefed wodebuli sxva aravin yofila. 1991 wlis 9 aprili maSindeli qarTuli saxelmwifoebriobis aRdgenis dRecaa, im saxelmwifoebriobis, romelic materialisturi istoriografiis miRmaa - qarTuelTa arsebis drois RerZze maSindeli epoqaluri niSansvetis Sesabamisi TariRic ara aqvs. xolo ZvelberZeni swavlulebi swerden kolxebamdel svanebze: kavkasiis maRali mTeli ekavaT, hyavdaT mefe da 300 qurumiani sabWo.

    aiia (aia) - RmerTi da queyana, mfarveli qarTuelTa; ia - ieso ars; aieti - aiaeli, mokvdavTmanaTobeli; xelmwife - xelkurTxeuli da xelmadliani; saxelmwifo... sa xe (l) mwifo - sa xel mwifo - saxe (l) mwifo - saxel mwifo...

    sabWoTa ruseTTan 1921 wlis samamulo omSi gangmirulTa cxedrebi kavkasiis mefisnacvlis yofil sasaxlesTan qarTul miwas miabares. saZmo sasaflaoze Semdeg saqarTvelos sabWoTa socialisturi respublikis mTavrobis sasaxle aaSenes, Sesasvlel kibeebs qveS ki RmerTis - samSoblosaTvis Tavdadebuli 300 vaJkacisa da maTTan erTad brZolebis monawile mowyalebis da maro mayaSvilis ZvalTSesalagia. aq, qristes jvarcmidan, golgoTas misteriidan ori aTaswleulis Semdeg kacobriobis winaSe gacxadda 1989-1991 wlebis 9 aprilis misteria - Cvens mzeras rom warmarTavs Sesaqmes ganuWvreteli siRrmeebisaken, roca gadavlaxeT uxilavi zRurbli, riTac SiSi davTrguneT, suli gavnaTleT Tavisuflebis cecxlSi.

    - Cveni arsebobis niSansveti kvlav aRdgeba didebiT, rodesac marTlmadideblobas veRar gamoiyeneben imperiuli didmpyrobelobis

    iaraRad; odes ganidevneba xati bolSevikuri mxecisa eklesiidan, ganaTlebis sistemidan; Tavs rom sabolood gaamJRavnebs masonuri, okultur-politikuri ordenebis wiaRSi dafaruli saidumlo usjuloebisa (konstantine gamsaxurdia/SviliSvili).

    xalxs, mis mesityveT, gulSi aqvT Semonaxuli sataZro qvebi, ar kargaven eris droSas warweriT: mamuli, ena, sarwmunoeba! mamuli mamaRmerTis naboZebia, ena - ZeRmerTis, sarwmunoeba - suliwmidaRmerTis. mamuli is sacxovrisia, romelic Cvens modgmas mamazecierma mouvlina, ena - ufalTan miaxloebis gza (ara mxolod sametyvelo-salaparako), sarwmunoeba - suliwmidiT avseba.

    ufali - ufaloso Semomqmedi, sityviT gamCeni; gamaTavisuflebeli - Tavis ufalTan mimyvani; mamazecieri - caTa Sina mamis eri; zecieri - zecis eri; ganaTleba - mofena naTelisa; ai ia - ganaTlebis saxismetyveleba...

    - qarTveli eris gza - qristes gzaa, ekliani gza jvarcmisa da garduvali aRdgomisa (zviad gamsaxurdia).

    vervis xelewifebis eris daxocvad, razec metyvelebs misi Seudrekeli suli, rwmena, ganaTleba, sikeTe, kultura...

    - zogi ambobs, rodis gabrwyindeba saqarTvelo, ki magram, dalocvilo, aRsareba Tqvi, eziare, vin giSlis cxonebas?! fiala avsebulia da sadacaa ufali gadmoanTxevs, magram RvTismSobeli male Seiwyalebs saqarTvelos, oRond is sul sxva sikeTe iqneba (Rirsi wmida mama gabriel, aRmsarebeli da salosi)...

    misteria - saRmrTo gabrZnoba. Tuca siwmide ara gaqvs, brZeni ver Seiqnebi (vaxtang VI bagratovani).

    zviad gamsaxurdia axmovanebda saxarebiseul devizs: WeSmaritebaman gangaTavisuflnes Tquen; konstantine gamsaxurdia (SviliSvili) axmovanebs: ganviwmidoT gulni TavisuflebisaTvis.

    wyaro: http://www.gazetiajara.ge

    tariel futkaraZera mohyva 1992-93 wlebis putCs da ra

    unda gaviTvaliswinoT 2014 wlis zafxulSi (mosalodneli rusuli agresiis dros):

    zviad gamsaxurdias xelisuflebam 1991 wels gamoacxada saqarTvelos damoukideblobis aRdgena da daiwyo civilizebuli dialogi ruseTis xelisuflebasTan (mag., ix., elcini - yazbegSi).

    did politikaSi romantiuli siyvaruli ar arsebobs; imperiuli ambiciebis gamo ruseTs esaWiroeba kavkasia, romlis daTmobas nebiT arc axla ar apirebs da arc maSin apirebda... ruseTs ar surda kavkasiis centraluri saxelmwifos daTmoba, amitom, maltis SeTanxmebis safuZvelze, Seurigda baltiis qveynebisa da aRmosavleT evropis dakargvas, magram intensiurad daiwyo kavkasiis, Sua aziisa da ukraina-moldova-belorusiis regionis Semomtkicebaze zrunva; pirvel rigSi 1991-92 wlebSi adgilobrivi moRalateebisa Tu briyvebis gamoyenebiT, iaraRis ZaliT daamxo saqarTvelos, azerbaijanisa da

    ra moxda 1992-93 wlebSi; prevenciebi 2014 wlisTvisiCqeriis xelisuflebebi.

    garedan organizebuli saxelmwifo gadatrialebis (putCis) Semdeg saqarTveloSi bevri tragedia datrialda da daiwyos qveynis dezintegracia; kerZod:

    1. Seicvala saqarTvelos geopolitikuri veqtori: dasavleTisken mswrafavi saqarTvelo SevardnaZis ukanono xelisuflebam, klanma 1993 wels saqarTvelo isev daabruna ruseTis “wiaRSi” (SevardnaZis xelisuflebis aRiarebiTve gamsaxurdias xelisufleba kanonieri iyo 1995 wlamde)...

    Sesabamisad, momaval welsa Tu momaval wlebSi saqarTvelom myarad unda daicvas Tavisi mravalsaukunovani politikuri gza; qarTuli faseulobebis SenarCunebiT evropisken!

    2. putCis Semdeg ruseTma saqarTvelos

    waarTva afxazeTi da cxinvalis mxare; moxda naxevari milioni qarTvelis deportacia; rusuli jarebisa da xuntis yaCaRebisgan aoxrebul iqna samegrelo; moklul iqna prezidenti, gandevnil iqna parlamenti, mTavroba, adgilobrivi sakrebuloebi... saqarTveloSi daiwyo samarTlebrivi vakuumi, romelic dRemde grZeldeba; ganadgurebul iqna erovnuli oriantaciis partiebi... daisadgura didma usamarTlobam...

    Sesabamisad, samarTlianobis aRdgena unda daiwyos putCis samarTlebrivi SefasebiTa da prezident zviad gamsaxurdias mkvlelobis gamoZiebiT.

    3. putCis Semdeg politikuri speqtridan

    ganidevna erovnuli Rirebulebebis matarebeli partiebi...

    Sesabamisad, aucilebelia, saqarTveloze orientirebuli politikuri speqtris Camoyalibeba-gajansaReba.

    4. moxda sazogadoebrivi cnobierebis radikalizacia (daSlilni sakuTari Tavis winaaRmdeg) da sazogadoebis danawevreba, rasac mohyva didi nihilizmi. dRemde SeuZlebelia sazogadoebis konsolidacia arsebiTi safrTxeebis drosac ki; mxolod erTjeradad Tua SesaZlebeli sazogadoebis nawilis gaerTianeba arCevnebis dros e.w. imedis Ziebisas; rac rogorc wesi, ar amarTlebs...

    Sesabamisad, aucilebelia, sazogadoebis konsolidacia da saqarTvelos moqalaqeTa aqtiuri CarTuloba politikuri speqtris Camoyalibebis procesSi (amJamad politspeqtris formireba ZiriTadad, garedan imarTeba).

    5. putCis Semdeg qarTvelTa dezorientirebis

    mizniT ilanZReba mravalsaukunovani qarTuli faseulobebi - qarTveli eris arsebiTi niSnebi; paralelurad, qarTvelebs Tavs gvaxveven mosazrebas, rom Cven brZolisuunaro, mudam dapyrobili xalxi varT...

    Sesabamisad, kargadaa gasaazrebeli, rom swored saocrad harmoniulma da saukunovanma Cvenma faseulobebma gadaarCina saqarTveloc da qarTveli eric;

    Sdr.:Cven, sul mcire, 33 saukunea varsebobT

    swored am Rirebulebebisa da faseulobebis gamo da, ra Tqma unda, aseve, Cveni eris gasaocari brZolisunarianobis gamo...

    sxvagvarad SeuZlebelia saswaulebrivi faqtis axsna:

    mudmivi geopolitikuri dapirispirebis epicentrSi arsebulma mcirericxovanma qarTvelma erma eTnikuri TviTmyofadobac SeinarCuna, mravalsaukunovani samwignobro kulturac da saxelmwifoobriobac.

    http://www.obieqtivi.net/tv1.php?id=15065

  • 52014, aprili, №40

    5 2014, aprili, №40

    kievis sisxliani evromaidani dasrulda, xolo „ciurma aseulma“ datova codvili miwa da maradisobis laJvardebs Seerwya. am xnis manZilze gaSiSvlda yvela is winaaRmdegoba, konfliqti Tu uTanxmoeba, romelic ukrainis SigniT Tu gareT arsebobda. Sedegad miviReT kontrrevolucia anu kremlis mxridan sabWoTa kavSiris aRdgenis realuri mcdeloba, ramac gaaSiSvla ukraina-ruseTs Soris arsebul urTierTobaTa mTeli gorgali. am „gaSiSvlebas“ mohyva is, rom: daRupulia asze meti da dasaxiCrebulia aTasobiT adamiani; viqtor ianukoviCma, romelmac ar Seasrula opoziciasTan evropeli Suamavlebis monawileobiT dadebuli xelSekruleba, uRalata sakuTari qveynis interesebs da samarcxvinod gaiqca; mTeli qveynisTvis cnobili gaxda Tavzardamcemi simarTle: saxelmwifo xazinis angariSzea mxolod 4.5 mln. grivna (anu naxevari mln. dolari), xolo 72 mlrd. dolari gadaricxulia ofSorebSi; ianukoviCis mier sakuTar mTavrobaSi Canergili moskovis agenturis ZirgamomTxreli saqmianobis Sedegad gaCanagebuli, gaZarculi da demoralizebulia ukrainis armia, romlis piradi Semadgenlobidan mxolod 6 aTasia (!) brZolisunariani; msgavsi situaciaa saxelmwifo uSiSroebis struqturebSic, romelsac Signidan angrevdnen efesbes agentebi; mTelma msofliom naxa ianukoviCis legendaruli kerZo rezidencia „meJigorie“, romlis zRapruli simdidre bruneis sulTansac SeSurdeboda. aseve gaixsna ukrainis genprokurorisa da ianukoviCis naTlimamis viqtor fSonkas feSenebeluri sasaxlec, romlis kedlebze cezarisa da napoleonis samosSi gamowyobili maspinZlis portretebi ekida; revoluciis talRam gaaTavisufla ianukoviCis piradi politpatimari iulia timoSenko. uzenaes sabWoSi dasrulda regionebis partiis bogini da Seiqmna axali umravlesoba; mTavari partiuli Zala ukrainaSi gaxda iulia timoSenkos „batkivSina“. prezidentobis erT-erTi mTavari pretendenti ki Tavad iulia timoSenkoa, romelmac, „CaaCoCa“ vitali kliCko; ukrainas hyavs uzenaesi radis axali Tavmjdomare da prezidentis movaleobis droebiTi Semsrulebeli; maidanTan SeTaTbirebiT Seiqmna axali ministrTa kabineti, sadac portfelebi ZiriTadad „batkivSinam“ da „svobodam“ gaiyves; praqtikulad saxelmwifo doneze dakompleqtda iulia timoSenkos saarCevno Stabi, romlis adminresursis msgavsi, jer arc erT kandidats ar hyolia;

    rogorc mosalodneli iyo, ruseTma yirimze pirdapiri pretenzia ganacxada da samxedro zewoliT moaxdina misi aneqsia. Tavdacvis sferoSi arsebuli uimedo situaciis gamo ukrainas SeiaraRebuli winaaRmdegoba ar gauwevia; yirimi ruseTis Semadgeneli nawili gaxda, xolo ruseT-ukrainis samxreTi saxmeleTo sazRvari xersonTan gadis (jerjerobiT); ukraina ukve aRaraa 46 milioniani qveyana. misi mosaxleoba TiTqmis sami milioniT Semcirda; yirimis mosaxleoba, romelsac ruseTi banderelebisgan icavs, naxevarkunZulidan garbis da Tavs banderul lvovs afarebs. amJamad naxevarkunZulis datovebis survili ukve gamoTqva 25 kacma; samxreT-aRmosavleT ukrainaSi legalurad wamoyo Tavi separatizmma, romelsac ruseTi aRvivebs da am teritoriebisadmi sakuTar teritoriul pretenziebs arc malavs; cxadi gaxda, rom e.w. „rusulenovanebis“ problema, romelic ukrainaSi faqtiurad ar arsebobs, inspirirebulia ruseTis mier da qveynis Semdgom daSlas emsaxureba; ruseTma sabolood gamoaaSkarava cudad SeniRbuli „Zmuri“ damokidebuleba ukrainisadmi, romelsac igi sinamdvileSi sakuTar teritoriad Tvlida da arasodes miiCnevda calke saxelmwifod;

    Seqmnili situaciis fonze aSkarad gamoCnda saerTaSoriso xelSekrulebebisa da garantiebis sruli araraoba. aSS, evrokavSiri, nato kvlav SeSfoTebiT, aRSfoTebiT da miTiuri sanqciebiT ifarglebian; ukrainaSi, romelic birTvuli potencialiT mesame adgilze iyo msoflioSi, mTeli sisavsiT wamoiWra atomuri bombis Seqmnis

    ukraina ufskrulis pirzeaucilebloba. arada, jer kidev erTi Tvis win iyo SegrZneba, rom xalxma gaimarjva: diqtatori gaiqca, korumpirebuli xelisufleba daemxo, Seiqmna axali koalicia. da am dros daiwyo yirimis operacia, romelic mTeli msoflios gasaocrad damTavrda uomrad, ubrZolvelad, elviseburad. xalxi gaognebulia: ra gvelodeba win? sad gadis is wiTeli xazi, romlis aqeT daTmoba ar SeiZleba? Segvwevs Tu ara unari bolos da bolos davicvaT qveyanac da sakuTari Tavic?

    Cvens Tvalwin mimdinareobs Tvisobrivad

    axali tipis anu nervebis omi, sadac, madloba RmerTs, qvemexebs jer ar isvrian, magram cvlian saxelmwifo sazRvrebs, ipyroben da Zarcvaven qveyanas. amavdroulad dampyroblis enaze am qveyanaSi gamodis asobiT Jurnal-gazeTi, midis radio da telegadacemebi, grZeldeba aReb-micemoba. yirimi Zveleburad ukrainis teritoriidan Rebulobs wyals, gazs, eleqtroenergias, saxmeleTo momaragebas. ufro metic, ukrainas dRemde ar gauwyvetia ocamde kontraqti, romlis Tanaxmadac misi qarxnebi ruseTis militarul moTxovnebs emsaxurebian. da es maSin, roca ukrainis samxedro-samrewvelo kompleqsi mxolod 10%-iT akmayofilebs sakuTar armias, danarCeni orientirebulia eqsportze.

    am dReebSi bevri vinme svams sruliad logikur SekiTxvas, ratom iTmens ukraina amden Seuracxyofas, zneobriv da ekonomikur zarals, ratom ar uweven agresors misi SeiaraRebuli Zalebi saomar winaaRmdegobas? ratom ar gamoacxadebs igi sakuTar teritoriaze samxedro mdgomareobas? Cemi axsna aseTia: rogorc gamoirkva, yirimSi ganlagebuli ukrainis flotis piradi Semadgenlobis 70% adgilobrivi mosaxleobidanaa, romlebic aq ara marto msaxuroben, aramed cxovroben kidec. maTi rusebis mxareze gadasvla banalurad pragmatulia, radgan wasasvleli arsad aqvT. amitomacaa, rom TiTqmis 30-aTas kaciani Semadgenlobidan mxolod 2 aTasma gadawyvita ukrainul jarSi darCena.

    sxvaTaSoris, es erTi umTavresi mizezTagania imisa, rom ukrainisa da ruseTis samxedroebma erTmaneTs ar esroles. bevri maTgani nacnob-naTesavia, pur-mariliTa da naTelmironobiTac aris dakavSirebuli da sulac ar aris konfliqtis mowadine. sxvaTaSoris, miuxedavad xmamaRali saomari ritorikisa, aseTi ganwyoba igrZnoba mTlianad ukrainaSic, sadac gaZnelda fsiqologiuri barieris gadalaxva da istoriulad sisxlismieri Zmisgan dampyroblis xatis Seqmna, wlebis manZilze oficialuri propagandis mier Camoyalibebuli saxelmwifo pacifizmis daZleva. aki ukrainis samxedro doqtrinis Sesabamisad ruseTi ukve ori aTeuli weliwadia ukrainis mTavar strategiul partniorad iTvleba. qveynis moCvenebiTma daculobam, romlis iluziasac erTis mxriv hqmnida swored es iuridiulad gaformebuli strategiuli partnioroba, xolo meore mxriv

    1994 wlis budapeStis memorandumi, rac amerikasa da did britanetTan erTad ruseTis garantiebsac gulisxmobda, gamoiwvia aseTi, me vityodi, danaSaulebrivi saxelmwifo daudevroba. ukraina (da, albaT, ara marto igi) gvian mixvda, rom putinis akviatebuli ideaa e.w. rusuli samyaros gaerTianeba, rac ukrainis gareSe ver warmoudgenia. am gaerTianebis simbolod ki mas kievis, rogorc rusuli qalaqebis dedis, am samyaroSi moqceva miaCnia (mere ra, rom petre pirvelma ukrainas mostaca misi upirvelesi saxelwodeba „ruseTi“ da Tavis moskoveTs daanaTla).

    iqmneba STabeWdileba, rom putins xels ar aZlevs namdvili omi, Torem misi provocireba naxevarkunZulze uecrad gamoCenil TaviT fexebamde SeiaraRebul „mwvane kacunebs“ namdvilad ar gauWirdebodaT. mas sWirdeba rusuli miwebis Semkrebisa da rusulenovanTa damcvelis imiji, sxvagvarad daimsxvreva sakuTari propagandis mier heroizebuli saxe, rasac sruli izolacia da saerTaSoriso damnaSavis iarliyi mohyveba. Tuki ruseTisken TuTiis kuboebi daiZvreba (es ki omSi misi gamarjvebis SemTxvevaSic moxdeba), mosaxleobaSi misi amJamad arnaxuli popularoba nulamde daecema. amitom, raoden cinikuradac ar unda JRerdes, mcire sisxlisRvra sazRvrispira raionebSi politikuri TvalsazrisiT ukrainisTvis ufro momgebiani Cans. rac Seexeba kiTxvas samxedro mdgomareobis Sesaxeb, misi SemoReba avtomaturad gamoiwvevs arCevnebis gadavadebas, rac ruseTs damatebiT sababs miscems ukrainis xelisuflebis aralegitimurobis samtkiceblad.

    asea Tu ise, sakmao yoymanis Semdeg aleqsandre turCinovma xeli moawera ukrainuli jaris yirimidan gamoyvanas. naxevarkunZuli mTeli Tavisi arsebobis manZilze pirvelad gadavida xelidan xelSi mSvidobianad, ris Sedegadac ukrainam moigo erTi Tve, moaswro mobilizaciis gamocxadeba da jarebis gadajgufeba. amave dros, garda Zalian viwro wrisa, aravin icis, ra hqvia am moqmedebas: teritoriis warTmeva, daTmoba Tu dabruneba. radganac mosalodneli omis safrTxe jer ar moxsnila da ruseTs kvlavac aqvs ufro didi gamarjvebis imedi, vidre yirimSi miaRwia, igi gamalebiT axdens ukrainis samxreT-aRmosavleT sazRvrebze sakuTari elituri samxedro nawilebis koncentracias (rogorc amboben, brianskis olqSi, Cernigovis sazRvarTanaa mosuli wiTel moedanze samxedro aRlumebis mudmivi monawile kantemiris saxelobis satanko divizia). ukrainamac Tavisi saukeTeso nawilebi dasavleTidan aqeT gadmoisrola da umaRlesi mxedarTmTavris sityvebs Tu vendobiT, mzadaa Rirseulad dauxvdes momxvdurs. rogor ar gagaxsendes aq ticianiseuli: „baTomi misces da orpirze modis TaTari, atmis yvaviliT sisxliani tiris aprili“.

    xedavT, weliwadis droc ra saocrad emTxveva da situaciac! am striqonebs odnav Tu gadavakeTebT, SegviZlia miviRoT: „yirimi misces da kievze modis yaCaRi...“ oRond TaTris adgili aq ukve aRaraa. TaTars wasasvleli aRarsada aqvs. mesame deportacias, romelsac mas ruseTi umzadebs, igi namdvilad ver gauZlebs. iseve, rogorc ukraina ver gauZlebs ruseTTan srulmaStabian oms, Tuki mas mxarSi ar amoudga msoflios xalxTa Tanamegobroba.

    me Tu mkiTxavT, baraq obamas ukanaskneli gancxadebis fonze, arc ukraina adgas natos gzas da arc saqarTveloo, umjobesia gavixsenoT ilfisa da petrovis ironiul-brZnuli Segoneba: „wyalwaRebulis gadarCena wyalwaRebulis saqmea!“

    raul CilaCava kievi, 26 marti, 2014.

  • 62014, aprili, №40

    6 2014, aprili, №40

    `farisevelo, gautanelo,sxvasTan Tavmxrelo, Sin ormos mTxrelo,nagavis myrelo, Sen Wrelo gvelo,ram SegaZula, sTqvi, saqarTvelo~ _ akaki

    mimdinare, 2014 wlis 10 marts, „evropis saxlSi“ gamarTul, prezident zviad gamsaxurdias gardacvalebis garemoebebTan dakavSirebuli wignis - “zviad gamsaxurdias saqme” - wardginebaze akaki asaTianis mowveva da misTvis sityvis micemis pativic baton konstantine (umcrosi) gamsaxurdias mxridan, piradad CemTvis didi moulodneloba gaxldaT, xolo Tavad akaki asaTianisagan ki, WeSmaritad didi gabeduleba iyo. am kazuisturi SemTxvevis mimarT, ak. asaTianis sityvis dasasruls , darbazidan replikiT mivmarTe baton konstantines: „samwuxaroa, rom iudebze moTxovnileba dResac arsebobs da am Sekrebazec!...“

    vinaidan, Cemi replika darbazidan srulyofilad ver miwvda baton konstantines, iZulebuli gavxdi wamomvmdgariyavi da amgvarad gamemeorebina , rasac ganmartebis saxiT davsZine, rom „garda prezident zviad gamsaxurdiasi, am darbazSi sxedan adamianebic, romlebmac, akaki

    asaTianis Ralatisa da SeTqmulebis Sedegad sastiki represiebi gamoiares da protests gicxadebT am moRalatis pativiT mowvevis gamo“-meTqi, xolo Tavad ak. asaTians ki mivmarTe, rom mas prezident zviad gamsaxurdias mimarT sakuTari erTgulebis xarisxze da Ralatze elaparaka. kolaboracionalistma da renegatma asaTianma pasuxad Caiburtyuna, rom aq amis adgili ar ariso da burdRuniT datova darbazi.

    am epizoduri disonansis Semdgom prezentacia kvlav mSvid da normalur viTarebaSi gagrZelda. Tumca, Cemma replikam, darbazSi, xolo mogvianebiT ki facebook-ze, mainc araerTgvarovani reaqcia gamoiwvia;

    maTTvis, visac dRemde ar sjera da ver gaucnobierebia akaki asaTianis Ralatis simZime, vdeb Tavad baton zviad gamsaxurdias mxilebas asaTianis SeTqmulebis Sesaxeb saqarTvelos saxelmwifoebriobis winaaRmdeg, rac Cven adrec gamovaqveyneT.

    nawyveti mimarTvidan „qarTvel tradicionalistTa kavSirisadmi“ : „...b-n akaki asaTiani meryeobda, yvelanairad cdilobda Tavi aeridebina putCisti deputatebis dagmobisaTvis da bolos saerTod gaecala brZolis vels, viTomdac avadmyofobis sababiT. Semdeg igi uecrad gamoCnda zugdidSi, sadac xalxs mouwodebda ar wasuliyvnen kanonieri xelisuflebis dasaxmareblad da ar mieRoT monawileoba brZolebSi. aseTive agitacias eweoda igi quTaissa da sxva qalaqebSi. amJamad

    prezident zviad gamsaxurdias mkvlelobiswignis wardginebaze momxdar xmaurian

    replikasTan dakavSirebiT...cnobilia, rom mas putCistebTan ideuri naTesaoba akavSirebda. xolo ukanasknel xanebSi gamoikveTa misi aliansi SevardnaZis neokomunistur-mafiozur xuntasTan. a. asaTiani, z. bokuCava da sxvebi dRes xuntis cru arCevnebis propagandas ewevian, Tanac xalxis mxardaWeris mosapoveblad acxadeben, rom isini viTomdac mxars uWeren kanonier prezidents. a. asaTianma, romelmac Tavisi Tavi gadamdgarad gamoacxada, xolo kanonieri parlamenti daSlilad, dRes yovelnairad cdilobs xeli Seuwyos mafiozur xuntas cru parlamentis SekowiwebaSi aralegitimuri arCevnebis gziT... es yovelive aris, agreTve Ralati WeSmariti monarqistuli ideisa; rogorc saqarTvelos samefo taxtis kanonierma memkvidrem giorgi (xorxe) batoniSvilma ganacxada, saqarTveloSi monarqia SeiZleba aRdges mxolod kanonieri xelisuflebis gadawyvetilebiT, xalxis nebisa da konstituciis gadawyvetilebiT. uzurpatorebs, putCistebs, xalxis nebis abuCad amgdebT ki ara aqvT ufleba TavisTavs uwodon monarqistebi an tradicionalistebi. dRes savsebiT naTelia, rom ak. asaTianis tradicionalistTa kavSiri gaxda kolaboracionisturi organizacia, romelic upirispirdeba kanonier xelisuflebas.

    amis gamo vauqmeb Cems sapatio wevrobas Tqvens kavSirSi da mogiwodebT yvelas, visTvisac Zvirfasia Cveni erovnuli moZraobisa da WeSmariti konstituciuri monarqizmis idealebi, dastovoT cru tradicionalistTa rigebi da protesti gamoucxadoT antitradicionalist putCistebTan da saxelmwifo damnaSaveebTan aliansSi myof Tqvens liders, rogorc moRalates erovnuli moZraobisas da kanonieri xelisuflebisas.

    dagmeT SeTqmuleba saqarTvelos kanonieri xelisuflebisa da legitimuri saxelmwifo taxtis winaaRmdeg, SemouerTdiT Cvens rigebs!“

    saqarTvelos kanonieri prezidenti zviad gamsaxurdia , 1992 wlis 21 ivnisi. (gaz.“aRdgoma“, 10 ivlisi, 1992 w.).

    aqve, niSandoblivia gazeT „axalgazrda iverielis“ informacia akaki asaTianis mkurnalobis vadebTan dakavSirebiT, vnaxoT igic: „uzenaesi sabWos Tavmjdomare batoni akaki asaTiani qobuleTis samkurnalo-sareabilitacio sanatorium „saqarTveloSi“ agrZelebs mkurnalobas. mkurnalobis kursi daaxloebiT sam kviras gastans“ (gaz. „axalgazrda iverieli“, 14 dekemberi,1991 weli, N135-137 (11768-11770).

    anu, gazeTis uwyebiT, winaswargacxadebuli „mkurnalobis sam kviriani“ vada srulad da zustad moicavs gadatrialebis mzadebis, dawyebisa da dasrulebis periods 6 ianvris CaTvliT, romlis Semdgomac ak.asaTiani brundeba TbilisSi.

    leila comaia

    anCisxatis taZris dekanozi, mama revazi (tomaraZe) igonebs: „maSin jer ar viyavi mRvdlad nakurTxi. var saparikmaxeroSi da iqve, Cems gverdiT, 12–13 wlis ymawvili zis. moulodnelad Semodis viRac ucnobi piri da yvelas gareT gverekeba, – rusi generali mobrZandeba da dacaleT saparikmaxeroo. yvelani morCilad vdgebiT, im erTi biWis garda. marto is biWi ar inZreva – Cafrenia savarZlis saxelurebs da cocxali TaviT ar gadis gareT. erTma oficerma scada misi ZaliT gayvana da biWma iseTi aliyuri stkica, quCaSi gaisma lawanis xma. bolos es ymawvili savarZlianad gamosves gareT da pirdapir „k.g.b.“ –Si gaaqanes. es patara biWi gaxldaT zviad gamsaxurdia.rodesac batoni konstantine miuyvaniaT „damnaSavesTan“, maT dasanaxad mamas dautuqsavs Svili, xolo, Tvals mifarebian Tu ara, mxarze daukravs xeli da Seuqia `yoCaR, Svilo, namdvili vaJkaci mezrdebio!“

    uflebadamcveli

    giorgi TevzaZe

    solidarobas

    ucxadebs 1989

    wlis 9 aprilis

    aqciis monawileTa

    protests maTTvis

    Semweobis gauqmebis

    Taobaze

    uflebadamcveli giorgi TevzaZe gamoexmaura da solidaroba gamoucxada 1989 wlis 9 aprilis aqciis monawileTa protests da yofili parlamentis Senobis win dawyebul uvado 9 aprilis monawileTa SimSilobas, romelic ukavSirdeba maTTvis socialuri Semweobis gauqmebas. giorgi TevzaZis gancxadebaSi aRniSnulia, rom „saxelmwifo biujeti gansazRvravs saxelmwifos im prioritetebs, romliTac qveyanam unda ixelmZRvanelos mTeli sabiujeto wlis ganmavlobaSi. am konteqstSi sagulisxmoa gavrcelebuli informacia imis Taobaze, rom momdevno wlis biujetSi ar aris gaTvaliswinebuli 1989 wlis 9 aprilis monawileTaTvis wina wlebSi dadgenili socialuri SeRavaTebi. “

    mama revaziymawvil zviadze

  • 72014, aprili, №40

    7 2014, aprili, №40

    batono nugzar, Tqven gasuli wlis 23 dekembers erovnuli biblioTekis darbazSi b-n gogi afridoniZis mier mowyobil samxedro gadatrialebisadmi miZRvnil konferenciaze, farTo sazogadoebisa da piradad CemTvisac dRemde sruliad ucnobi informacia gaaJRereT, kerZod - saqarTvelos damoukideblobaze referendumis 31 marts Catarebis winadadeba Tqven gekuTvniT. Cveni mkiTxvelebisTvisac uTuod saintreso iqneba am istoriul TariRTan dakavSirebuli aspeqtebi, miTumetes, rodesac cnobilia, rom opoziciam, prezident zviad gamsaxurdias, am TariRis gamocxadebiT gandidebis maniaSi dasdo brali, „sakuTar dabadebis dRes daamTxvia“o...

    _ rasakvirvelia, realoba da sinamdvile sul sxva gaxlavT. am movlenamde me cota winare periods gavixseneb; referendumi, ganaxlebul ssrk-Si darCenis Sesaxeb sabWoTa kavSiris yvela respublikaSi Catarda 1991 wlis 17 marts. 17 martis referendumi Zalian mzakvruli aqti iyo im TvalsazrisiT, rom igi, ara mxolod avtonomiur warmonaqmnebs, aramed calkeul raionebsac ki uqmnida samarTlebriv baziss damoukideblad gadaewyvitaT „ganaxlebul“ ssrk-Si darCenis sakiTxi 1990 wlis 3 aprils miRebuli ssrk kanonis safuZvelze...

    anu, dRevandeli, biZina ivaniSvilis mTavrobisa da usufaSvilis parlamentis mier SemuSavebuli kanon-proeqti „adgilobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb“, am TvalsazrisiT, identuria da saqarTvelos danawevrebis es gegma, jer kidev ssrk 1991 wlis 17 martis referendumSi iyo Cadebuli, aw ukve „ganaxlebuli ssrk“ respublikebis mimarT?...

    _ diax, SeiZleba analogiebis gakeTeba... me, rogorc afxazeTis mkvidrma SemiZlia konkretulad afxazeTis viTarebaze vilaparako; 17 marts afxazeTSi referendumis Catarebis Sedegad ver grovdeboda xmebis 50%. referendums uZRoda zviad gamsaxurdias ori werili, erTi - afxaz xalxs miswera man da cxadad auxsna, Tu ras niSnavda es referendumi da ra mdgomareobaSi aRmoCndebodnen isini am referendumis Sedegad, meore werili ki miswera vladislav arZinbas, riTac garkveul wilad Seuwyo xeli ssrk–s referendumis warumateblobas. swored amitom dasWirdaT 17 martis referendumidan kanonis sruli ugulebelyofiT mTlianad gamoeTiSaT galis raioni gamogonili mizeziT, rom TiTqos galSi ver moeswro saarCevno ubnebis momzadeba. aseTi fandiTa da referendumis gayalbebiT Seadgines oqmi, rom referendums, TiTqos xma misca afxazeTis mosaxleobis 50%–ze metma amomrCevelma. am yalbi oqmebiT xelSi zviadTan SeTanxmebiT meore dResve gavfrindi moskovSi. sadac sastumro „moskvaSi“ Sevxvdi ssrk umaRlesi sabWos qarTvel deputatebs, romlebsac avuxseni referendumis realuri viTareba da gadaveci oqmebi. rasac SemdgomSi moyva Cemi mamxilebeli werilic gazeTebSi. ..

    iqneb SevaxsenoT qarTvel sazogadoebasa da

    visi winadadebiT ganisazRvra saqarTvelos damoukideblobis

    referendumis TariRi?saqarTvelos uaxlesi istoriis am uaRresad mniSvnelovan movlenasa

    da TariRTan dakavSirebiT gTavazobT intervius saqarTvelos uzenaesi sabWosa da afxazeTis avtonomiuri respublikis umaRlesi sabWos depu-tat b-n nugzar mgalobliSvilTan

    axalgazrda Taobas, vin iyvnen maSin ssrk umaRlesi sabWos qarTveli deputatebi?...

    _ keTili... akaki baqraZe, guCa kvaracxelia, arqiteqtori nodar mgalobliSvili (arqiteqtors imitom vakonkreteb, rom msaxiob nodar mgalobliSvilSi ar SeeSaloT...), eldar Sengelaia, oTar zuxbaia, revaz saluqvaZe, Tamaz gamyreliZe... romlebmac ssrk saxalxo deputatTa yrilobaze gaaxmovanes afxazeTSi referendumis gayalbebis faqtebi.

    ...da am SemTxvevaSi Tqveni umTavresi koziri iyo galis raionis gamoTiSva referendumidan?

    _ rasakvirvelia! es iyo uprecendento movlena, rodesac eTnikuri niSniT moxda teritoriis gamoTiSva sayovelTao-saxalxo referendumidan, ramac Cveni, qarTveli deputatebis bunebrivi protesti gamoiwvia. didi mniSvneloba hqonda am antisaxelmwifoebriv aqts, rac SeiZleba swrafad gascemoda pasuxi da ukeTesi pasuxi, vidre saqarTvelos saxelmwifoebriv damoukideblobaze referendumis Catareba, ar arsebobda! es pirdapir da cxadad gascemda pasuxs 17 martis referendums, anu amxelda mis Sedegs. Cven droSi viwvodiT! me zedmiwevniT kargad vicodi afxazeTis mosaxleobis damokidebuleba da azri saqarTvelos damoukideblobaze. moskovidan davureke zviads Cemi warmatebuli vizitis Sesaxeb da man miTxra, rom saswrafod davbrunebuliyavi TbilisSi referendumis umokles droSi mosamzadeblad.

    esec SevaxsenoT gauTviTcnobierebel axalgazrdobas, rom zviadi jer sami Tvis mosulia xelisuflebaSi da jerac mxolod saqarTvelos uzenaesi sabWos Tavmjdomarea, ar aris Catarebuli referendumi saqarTvelos ssrk – dan gamoyofaze da gamocxadebuli ar aris damoukidebloba...

    _ diax, am realiebisa da istoriuli aspeqtebis gaTvaliswineba uaRresad mniSvnelovania! gavagrZeleb... me dilis reisiT Camovfrindi moskovidan, mivedi zviadTan da zviadma miTxra, rom Cven unda mogveswro referendumis Catareba, raTa 9 aprils (damoukideblobisTvis Sewiruli gmirebis pativsacemad) damoukidebloba gamogvecxadebina. mivadeqiT TariRis daniSvnis sakiTxs, romelic 9 aprilamde romelime

    kvira dRe unda yofiliyo! 9 aprilamde mxolod 3 kvira rCeboda (24, 31 marti da 7 aprili), 7 aprili gamoiricxa, radgan mxolod erT dReSi xmebis daTvla da mTeli teritoriebidan oqmebis miReba SeuZlebeli iqneboda. 24 martisTvis ki referendumis momzadeba warmoudgeneli iyo, miT ufro afxazeTSi, radgan saarCevno komisiebi sakavSiro referendumis Sedegebis gaformebiT iyvnen dakavebuli da imasac Tu davumatebT, rom 17 marts referendumis daniSvnis mzakvrobac swored imiT iyo gamowveuli, raTa ver mogveswro referendumis 9 aprilamde Catareba. ramodenime wuTis msjelobis Semdgom zviads vuTxari, rom mxolod 31 marts SegveZlo referendumis Catareba. am dros sulac ar gamxsenebia, rom 31 marti zviadis dabadebis dRe iyo, aramed ubralod kvira dRis gaTvaliswinebiT SevTavaze es TariRi. zviadi damTanxmda, Tumca mkiTxa: “movaswrebT?“ „unda movaswroT!“ iyo Cemi pasuxi da im wuTidanve SevudeqiT mzadebas. 31 martis referendumSi monawileoba miiRo afxazeTis mosaxleobis (galis CaTvliT...) 60,27%–ma da TiTqmis 60%–ma (maT Soris afxazebmac) xma misca saqarTvelos damoukideblobas! unda aRvniSno, rom afxazeTSi mcxovrebma zogierTma qarTvelma damoukideblobas ar misca xma, radgan ssrk-Si darCena surdaT!

    maSasadame saqarTvelos damoukideblobis referendumis daniSvnis TariRi zviadisaTvis Tqvens mier iyo SeTavazebuli drois faqtoris gaTvaliswinebiT da opoziciis intriga am SemTxvevaSic usafuZvlo iyo, ara?

    _ Cems mierac rom ar yofiliyo SeTavazebuli, zviadi Cemze kargad xedavda mdgomareobas da aseT viTarebaSi is rom Secdomas ar dauSvebda, arc maSin da arc dRes ar gamCenia eWvi. amdenad, usafuZvloa opoziciis intriga. dResac srulad darwmunebuli var, rom im eqstremalur da fors-maJorul viTrebaSi Tavad zviadsac ki ar axsovda sakuTari dabadebis TariRi. 31 martis referendumiT ki Cven aramcTu marto damoukidebloba movipoveT, aramed gavaSiSvleT da vamxileT 17 martis referendumi da fiqciad vaqcieT igi, rogorc „samarTlebrivi“ aqti.

    esaubra qeTevan Wanturia

    ukrainaSi mimdinare movlenebma da kerZod, ruseTis mier yirimis aneqsiam, calsaxad dagvanaxa, rom dasavleTis qveynebis liderebi mzad ar aRmoCndnen win aRdgomodnen putinis faSistur avantiuras. msoflio aRmoCnda axali faSisturi putiniseuli diqtaturis winaSe, romelic arad agdebs saerTaSoriso samarTals. 2008 wlis agvistos omis Semdeg, roca rusi dampyroblebi SemoiWrnen saqarTveloSi, dasavleTis liderebs hqondaT ruseTTan urTierTobis gadafasebis dro, magram rogorc yovelTvis, Tavi iCina araerTgvarovanma midgomebma, rac gamoixateba ekonomikur urTierTobebSi da xSirad kerZo interesebSic. safrTxis qveS aRmoCnda msoflio wesrigi, romelic gamyarebulia saerTaSoriso samarTliT. Tumca, isic unda aRvniSnoT, rom am liderebs Soris, arcerTi ar aRmoCnda ronald reiganiviT principuli da gamWriaxi. mimdinareobs monstrebis Widili. am SemTxvevaSi, Cven, rogorc qarTvelebs gvainteresebs saqarTvelos adgili msoflio ruqaze da aneqsirebuli teritoriebis SemoerTebis principuli sakiTxi.

    1991 wlis 9 aprils, kanonieri xelisuflebis mier saqarTvelos damoukideblobis aRdgenis saxelmwifoebrivi aqtis miRebis Semdeg, saqarTvelo xdeba, rogorc ruseTis gasammagebul, aseve dasavleTis qveynebis yuradRebis arealSi. naTlad ixateba maTi interesebi, rogorc geopolitikuri, aseve ekonomikuri. demokratiulad, eris mier arCeuli xelisufleba, Zal-Rones ar iSurebs axali saxelmwifos mSeneblobaSi, agvarebs ra urTierTobebs afxazebTan, aseve faqtiurad akontrolebs samaCablos regions. daba yazbegSi vizitisas, maSindeli ruseTis prezidenti boris elcini, saqarTvelos prezidentTan, baton zviad gamsaxurdiasTan erTobliv gancxadebaSi ityvis: ar arsebobs araviTari samxreT oseTis resbublika! magram rogorc uiston CerCili ityoda xolme: rusebis xelmoweras, zustad im qaRaldis fasi aqvs, razec is aris mowerili. iwyeba rusuli agenturis gaaqtiureba saqarTveloSi lozungiT: jer demokratia, mere Tavisufleba, romelic pirdapir moskovidan imarTeboda da mas saTaveSi edga “TeTr melad” wodebuli, saqarTvelos damaqcevari da damSleli eduard SevardnaZe. iwyeba brZola kanonieri xelisuflebis winaaRmdeg, romelmac kulminacias 1991 wlis 22 dekembers miaRwia. rusuli agenturis brZola kanonieri xelisuflebis winaaRmdeg miznad isaxavda, saqarTvelos, rogorc saxelmwifos rusul orbitaze moqcevas, radgan man uari ganacxada dsT kavSirSi gawevrianebaze.

    1992 wlis 22 dekembridan saqarTveloSi iwyeba putCi. putCs saTaveSi edgnen moRalate Tengiz sigua da Tengiz kitovani, romlebsac zurgs umagrebda

    msoflio WaobSi...kavkasiaSi rusuli jarebis Stabis xelmZRvaneli generali bepaevi. maTi moTxovna iyo prezident zviad gamsaxurdias gadadgoma da axali arCevnebis Catareba, rac absoluturad miuRebeli iyo xelisuflebisTvis da amave dros ar gamoxatavda eris moTxovnas da interesebs. prezidentisa da saqarTvelos uzenaesi sabWos deputatebis ara erTi gafrTxilebisa da Txovnisa, putCistebi jer Tanxmdebodnen molaparakebas, Semdeg ki uars ambobdnen Sexvedrebze, radgan maTi mizani ar emsaxureboda eris da qveynas interesebs, isini moskovis dakveTas asrulebdnen, rac katastrofisken waiyvanda axlad Camoyalibebul saxelmwifos, rac ase moxda kidevac. kanonierma xelisuflebam qarTvelebis sisxlis daRvrisagan Tavis aridebis mizniT, 1992 wlis 6 ianvars datova uzenaesi sabWos Senoba. datova saqarTveloc da jer somxeTSi, Semdgom ki joxar dudaevis miwveviT groznoSi Cavida.

    erTxel rusma oligarqma boris berezovskim erT-erT interviuSi Tqva: Tu saWiro gaxda, Cven SegviZlia ruseTSi maimuni vaqcioT ruseTis prezidentado.... darwmunebuli var, mas mxedvelobaSi qonda fulis Zala. im fulis Zala, romelic ulevad gaaCniaT im bnel Zalebs, romlebic arad dagideben eris TviTmyofadobas, mis kulturas, istorias, ganviTarebis miseul gzas da sarwmunoebas. swored aseTma, ruseTis agenturul-oligarqul Zalebma gamoagzavnes saqarTveloSi “didi” politikosi eduard SevardnaZe. mas Tbilisis aeroportSi didi zarzeimiT daxvdnen putCistebi, eklesiis meTaurebi da msaxurebi... mokled saqarTveloSi daiwyo ferSecvlili putCistur-komunisturi xanis aRzeveba, romelic SemdgomSi saqarTvelos daaCoqebs, dakargavs teritoriebis 20 procents da ers gaRatakebamde miiyvans.

    1993 wlis 14 agvistos iwyeba afxazeTis omi. Cemi azriT es omi isaxavda ara afxazi separatistebis winaaRmdeg brZolas, aramed, afxazeTSi im dros myofi erovnuli Zalebis ganadgurebas da amave dros sakurorto zonebSi uZravi qonebis xelSi Cagdebas. es avantiura kargad gamoiyenes, rogorc afxazma separatistebma, aseve rusulma Zalebma. miuxedavad bevri qarTveli meomris Tavganwirvisa, SevardnaZis moRalateobrivma politikam dagvakargvina afxazeTi. daxocil da gamodevnil iqna aTasobiT da asiaTasobiT adamiani, romlebic dResac devnilobaSi imyofebian. SevardnaZem pirnaTlad Seasrula rusuli gegma, - Caabara afxazeTi! es omi meomrebs ar waugiaT. es omi waago SevardnaZem!!! 1993 wels rusuli Zalebi afxaz separatistebs iyvnen amofarebulebi da maTi saxeliT moqmedebdnen. 2008 wels ki Riad SemoiWrnen saqarTveloSi da aneqsirebul iqna

    samaCablos regioni. aRSfoTdnen dasavleTis qveynebis liderebi. gancxadebas gancxadebaze akeTebdnen. mouwodebdnen putins gaeyvana jari da sanqciebiT emuqrebodnen. gavida ramdenime xani da yvelas yvelaferi daaviwyda... obamas gadatvirTvis politika, isev ZalaSi iyo... ruseTisadmi loialurma damokidebulebam da arasworma Sefasebebma putins kartblanSi misca, rac dasrulda yirimis aneqsiiT. gamoiCeka axali fiureri!!!

    dRes saqarTvelo imyofeba ukiduresad rTul mdgomareobaSi. isev gaaqtiurdnen ruseTis emisrebi renegati qarTvelebis saxiT da cdiloben uari aTqmevinon qarTvel ers evropul qveynebTan mWidro kavSirze da natoSi gawevrianebaze. miuxedavad Cemi skeptikuri damokidebulebisa, sxva ukeTesi civilizebuli gaerTianeba ar arsebobs. dadga dro rusuli Ceqmidan Tavis daRwevisa, magram es mxolod maSin iqneba SesaZlebeli, Tu moxdeba eris gaerTianeba, romelic Tanamedrove saqarTvelos istoriaSi, mxolod erTma adamianma, saqarTvelos pirvelma prezidentma batonma zviad gamsaxurdiam SeZlo. kanonieri xelisuflebis damxobis Semdeg, saqarTvelo qaosma moicva da dRemde grZeldeba. gaTiTokacda qarTveli adamiani... win wamoiwia umuSevrobam da socialurma problemebma... eri darCa saxelmwifoebrivi erovnuli ideis gareSe... TiTqosda dacarielda suli... Tavs moxveuli liberaluri Rirebulebebi ucxoa misTvis da gaWirvebiT, magram mondomebiT cdilobs aqac gakvalos Tavisi gza. ers saxelmwifosgan mofereba da Tanadgoma Wirdeba, ufro unda gamtkicdes misi TviTmyofadoba da grZnobdes, rom is saqarTveloa!!!

    ocdameerTe saukunis msoflio politika areulia, rogorc geopolitikur aseve finansur interesebTan... radgan oligarqebi Rrmad erevian politikaSi da maTi biznes- interesebi bevr rames gansazRvraven. sxvadasxva qveynis bevri lideri xvdeba biznes interesebis sferoSi Riad Tu farulad, rac amave dros garkveul wilad politikis gamsazRvrelicaa... xSirad xdeba politikuri Tu geopolitikuri garigebebi, romelic CvenisTana patara qveynisTvis xandaxan kraxiT sruldeba xolme. amitom zedmiwevniT sifrTxile gvmarTebs, magram mtkiced unda viaroT civilizebuli samyarosaken, romelsac dasavleTis qveynebis gaerTianeba qvia. dRevandeli msoflio vulkanuri warmoSobis Waobs hgavs, romelic nel-nela TuxTuxebs, magram rodis ras amoafrqvevs aravin icis.

    revaz kemularia,saqarTvelos respublikis uzenaesi sabWos wevri.

  • 82014, aprili, №40

    8 2014, aprili, №40

    inguSi mwerali isa koZoevi zviad gamsaxurdiasa da merab kostavaze2013 wlis 20 dekembers erovnuli biblioTekis

    mesame korpusis darbazSi Sedga Sexvedra cnobil inguS mweral, disident sazogado moRvawesa da inguSeTis erovnul gmirTan isa koZoevTan misi dabadebis 75 wlisTavTan dakavSirebiT. Tavdapirveli gegmiT cnobil mweralTan Sexvedra oficialurad kulturis saministros egidiT unda Catarebuliyo kulturis saministrosave saaqto darbazSi, magram mas Semdeg, rac batonma isa koZoevma 19 dekembers mTawmindis panTeonSi pativi miago zviad gamsaxurdiasa da merab kostavas da moinaxula maTi saflavebi, kulturis saministrom masTan dakavSirebuli RonisZiebebis gegma umal Secvala (Tu Seacvlevines) da misi warmarTva saxeldaxelod erovnuli biblioTekis darbazSi gaxorcielda, ramac daswrebis msurvelTa dezorientacia gamoiwvia. Sexvedras mainc daeswro xalxis sakmarisi raodenoba da SeiZleba iTqvas, rom RonisZieba sabolood mainc normalurad Catarda(red.).

    cxovreba kardinalurad Seicvala da TiTqmis veRar vigeb ra xdeba.

    me var adamiani warsulidan. warsuli, ra Tqma unda, CvenTvis, totalitaruli reJimis winaaRmdeg amboxebuli adamianebis mimarT, mkacri iyo.

    am brZolas mxolod romantikos-pasionarebi Tu wamoiwyebdnen da gauZlebdnen. es sityvebi dRevandeli sazogado moRvaweebis mier dacinviTac ki gamoiyeneba. magram maSin Cven sicilisTvis ar gvecala.

    diax, Cven viyaviT romantikos-pasionarebi da zviad gamsaxurdia erT-erTi CvenTagani iyo.

    Cven gvamoZravebda wminda suli, pragmatulobis gareSe. da suli iyo Zlieri. man daamxo komunistebis totalitaruli reJimi.

    me gadavwyvite zviadis dabadebis dRes gamomeTqva Cemi mosazreba da vfiqrob, rom qarTvelebi me gamigeben.

    “droTa ganmavlobaSi Seicvala gangeba kacTa modgmis mimarT da adamianis evoluciisaTvis, WeSmaritebisa da sikeTis mcnebis garda, saWiro gaxda Tavisuflebis Semecneba da gaTaviseba”.

    (yvela citata aqac da Semdgom moyvanilia z. gamsaxurdias statiidan “kacobrioba dilemis winaSe” 1993 w. )

    Cvenma epoqam Caiara rogorc bednierma sizmarma, rogorc poetis boboqarma STagonebam, rogorc axlis dabadebis dResaswaulma. SesaZloa, kavkasielebis axalma Taobam ver gagvigos im wlebis tiraniis winaaRmdeg mebrZolebs, magram Cvens dros yvelaferi sxvagvarad iyo.

    Cvens gasasresad gamzadebuli iyo ori betonis fila. erTi – komunistebis totalitaruli reJimi, xolo meore - rusuli Sovinizmi.

    gamudmebuli SiSi iyo imisa, rom es filebi Camovardeboda da xalxs qveS moiyolebda.

    sazogadoebas amoZravebda SiSi. yvelaze mdabio, cxoveluri SiSi - Rame Tbili sawolidan wamogdebis, daundoblad cemis, wamebis, fexis quslebze joxiT cemis, mamakacebisaTvis genetaliebze girebis dakidebis, qalebis gaupatiurebis, boTlebze dasmis, frCxilebis qveS nemsebis gayris, TiTebis damtvrevis, dReebis ganmavlobaSi TvalebSi kaSkaSa Suqis minaTebis . . . Sedegad – “moawereT xeli, rom Tqven gegmavdiT sabWoTa xelisuflebis damxobas” – daxvreta da kiris ormo.

    ssrk-s arcerTi “moqalaqe” ar iyo dazRveuli msgavsi SemTxvevisagan.

    es iyo sazogadoebaSi gamefebuli SiSi, romelic yvelgan aRwevda. adamianebma, TiTqmis yvelam, iswavla tyuili. sicrue iTvleboda sabWoTa adamianis Rirsebad da siamayed. is vinc moxerxebulad cruobda imedi hqonda, rom ar moxvdeboda suk-is TvalTaxedvis areSi.

    sazogadoebaSi arsebobda sruli undobloba.me vaxsene ori fila. pirveli ekida mTeli sabWoTa

    kavSiris Tavze, rogorc “damokles maxvili”. meore – “nacmenebze”, rogorc maSin moixseniebdnen ararus mosaxleobas.

    ai, aseTi qveynidan viyaviT Cven, maSindeli disidentebi, romelTa ricxvs ekuTvnoda suverenuli saqarTvelos momavali prezidenti zviad gamsaxurdia – didi ganmaTavisuflebeli!

    me vici, Zalian bevrs saqarTveloSi moewoneba saqarTvelos damoukideblobis mopovebaSi zviad gamsaxurdias Rvawlis Cemeuli Sefaseba, rac Semdgari istoriuli faqtia. saqarTvelos aRorZinebis saqmeSi, zviadis mier gaRebuli sisxli waruSlel furclad darCeba istoriaSi. aravis ar xelewifeba zviad-ganmanTavisuflebelis gadagdeba misi didebuli kvarcxlbekidan.

    qarTvelebo, mas unda daudgaT qvis qandakeba. ra Tqma unda, mas es ar sWirdeba, magram es unda gakeTdes saqarTvelos momavali TaobisTvis.

    zviadi ar iyo erTaderTi, vinc ibrZoda saqarTvelos ganTavisuflebisaTvis. WeSmaritad ara. isini bevrni iyvnen, magram igi iyo yvelaze TvalsaCino maT Soris.

    diax, es iyo Cveni romantikuli epoqa – mokle, bednieri gaelveba, romelic RmerTma gvaCuqa Cveni sufTa gulebisa da mZime SromisaTvis.

    mivmarTav Cems zugdidel megobrebs: “Tu Tqven cocxlebi xarT, mec momixseneT, Tqveni sulieri Zma da Tanamesakne mordoviis dawyevlili banakebidan.

    me Tqven maxsovxarT yovel wams, xolo roca viZineb, me kvlav TqvenTan var. RmerTs geficebiT, es iyo Cemi yvelaze bednieri xana – me TqvenTan erTad SevigrZeni WeSmariti bedniereba. sxva rogorc Cans, arc arsebobs dedamiwaze. adamianebi ise arian mowyobilni, rom bednierebas iq eZeben, sadac is ar aris da verc iqneba”.

    ar gamarTlda odesRac ssrk-Si damkvidrebuli gamonaTqvami: “betonis kedels SubliT ver gaangrev” - Seupovarma mebrZolebma SeZles da SubliT gaangries betonis kedeli. gaCnda naprali Tavisuflebisaken da am naprals miawyda yvela. 70 weli tyveobaSi da uceb – Tavisufleba! daTvra, Tavisuflebas SeuCveveli xalxi da bevrma ubedureba daatriala. sxvagvarad verc iqneboda, magram warsuls ver davubrundebiT da arc unda davubrundeT.

    “ ...… da Cven, kacobrioba Seqmnili varT absoluturad gonieri, keTili, universaluri Zalis mier . . . Cven gvaqvs diadi daniSnuleba, amaRlebuli miznebi, Cven unda vicxovroT ideis gulisaTvis da ara miwieri keTildReobisaTvis, Cven msxverpli unda gaviRoT”. ase aRwers zviadi im Zalis arssa da mniSvnelobas, romelic STagvagonebda SubliT SevskdomodiT betonis kedels.

    “msxverplad Sewirva” – aris is grZnoba, romelic amoZravebda im epoqis sulier TanamoZmeebs da amitomac maTi qmedeba zogjer gonierebisa da ugunurobis zRvarze gadioda.

    SesaZloa, kavkasielebis axalma Taobam es verc gaacnobieros.

    zviadi iyo Rrmad ganaTlebuli da moazrovne adamiani. im sazogadoebaSi, romelSic aRizarda: “erTis mxriv – samoqalaqo Tavganwirva, sindisis karnaxiT moqmedeba, sulieri faseulobebis wamoweva, xolo meores mxriv – filisteruli, TviTkmayofili fsevdopragmatizmi, gulgriloba yovelgvari umsgavsobis mimarT, sistematurad sindisis sakuTar

    sulSi CaxSoba, romelic sruldeba ama Tu im sazogadoebrivi sistemisa Tu calkeuli adamianis mier . . .… disidentebma airCies dilemis pirveli mxare, magram ara erTnairi warmatebiTa da medgrobiT. albaT, ase xdeboda imis gamo, rom maT Sorisac arian adamianebi, romelTagan yvelas ar aRmoaCnda erTnairi SorsmWvreteloba da simamace, WeSmaritebisaken saval gzaze msxverplis gasaRebad”.

    1989 weli. Tbilisi. sabWoTa jariskacebi Tavs esxmin mSvidobian demonstracias. xalxs orlesul niCbebs urtyamen TavSi. iyeneben saSiS-momwamvlel gazs. quCebi savsea gvamebiT, xolo saavadmyofoebi - mowamluli xalxiT. qarTvelma xalxma naTlad dainaxa, rom sxva gza ar iyo, garda Tavisuflebis mopovebisa. ori erovnuli gmiri, ori lideri – merab kostava da zviad gamsaxurdia. maT xalxi darazmes imisTvis, rom keTilSobili qarTveli erisTvis samudamod moeSorebinaT sxva qveynis uReli. es mxolod gmirebs SeeZloT. es iyo saxifaTo nabiji.

    qarTveli “separatistebis” qmedebiT aRSfoTebulma mixeil gorbaCovma satalefono saubarSi zviad gamsaxurdias ganucxada, rom saqarTvelo damoukideblobas miiRebda afxazeTisa da Sida qarTlis teritoriebis gareSe. rogorc Cans, kremli im periodSi saqarTvelos sxva regionebze seriozulad ar fiqrobda. Tumca, Semdgom gadawyvita uZvelesi saxelmwifo daenawevrebina patara “saTavadoebad”: afxazeTi, samxreT oseTi, aWara, samegrelo, svaneTi. mosazRvre raionebi mieerTebina somxeTisa da azerbaijanisaTvis _ iyo aseTi qveyana saqarTvelo - da aRar arsebobs. magram ar gamouvidaT, Tumca amisTvis kolosaluri Zalisxmeva iyo Cadebuli. RmerTi zecidan iyureba! is ar dauSvebs keTilSobili eris ganadgurebas.

    me veswrebodi saqarTvelos umaRlesi sabWos im istoriul sesias, romelzec damoukidebloba gamocxadda, da orjer gamovedi sityviT. sicocxlis bolo wuTamde ar damaviwydeba is dRe. sesiis Semdeg zviadisTan erTad gamovediT mitingze. msgavss verasodes naxav – milionze meti saqarTvelos macxovrebeli gamosuli iyo rusTavelis prospeqtze. iq idga TiTqmis mTeli saqarTvelo.

    me maSin mivxvdi, rom es adamianebi Sekrebili iyvnen ara “lavaSisa“ da “jinsebisaTvis”, aramed TavisuflebisTvis.

    maSin Cven yvela gviyvarda, Cvens sulSi aravis mimarT ar iyo mtroba da siZulvili. Cven velodiT

    msgavs damokidebulebas ruseTisganac, magram mwared SevcdiT.

    zviads ar misces mSvidobiani muSaobis saSualeba, raTa gadaewyvita umniSvnelovanesi saxelmwifo problemebi, romelic sakmaod iyo dagrovili. mas aRmoaCnda mtrebi, rogorc qveynis SigniT ise qveynis gareT. moskovis diasporaSi iqmneboda antizviadisturi koaliciebi. boris elcini xels uwyobda msgavs faqtebs. CvenTvis nacnobi struqturebi aswavlidnen da amaragebdnen momval meamboxeebs.

    1991 wlis 23 da 24 marts, yazbegSi, b. elcini samudamo megobrobas eficeboda zviads. qarTvelebma mas miarTves uZvirfasesi xmali. aRfrTovanebuli elcini xmliT xelSi yvirobda: “aba, gamagrdi miSka gorbaCov”. igi Zlivs daamSvides da kvlav magidasTan dasves. am Sexvedras veswrebodiT ori inguSi – me da salam axilgovi. Cven specialurad migvipatiJa zviadma. mas undoda b. elcinTan inguSeTis sakiTxze molaparakeba. aseve, monawilobdnen Crdilo oseTis xelmZRvaneli pirebic. ambobdnen, rom imyofebodnen b.elcinis miwveviT.

    rodesac Cven avdeqiT magididan, zvidma SearCia Sesaferisi dro da b.elcini Seiyvana patara kabinetSi, sadac miuxedavad misi Tanmxlebi pirebis winaaRmdegobisa, mec vimyofebodi. Sedga mokle saubari. Cven samni viyaviT: boris elcini, zviad gamsaxurdia da me - issa koZoevi.

    me mokled avxseni Cveni Txovnis arsi. zviadma damajereblad daamata: “boris nikolozis Zev, gadawyviteT inguSi xalxis saqme samarTlianad da isini Tqven ar dagiviwyeben. me amas gTxovT mTeli qarTveli xalxis saxeliT”. aRniSnulze b. elcinma upasuxa _ “zviad, me xom ukve dagpirdi. inguSebo, xval me nazranSi Camoval”.

    me marTlac davujere mas. zviadma damSvidobebisas miTxra - “isa, imedianad iyavi! nuTu didi qveynis prezidenti sityvebs haerSi isvris?!”

    aRmoCnda, rom aseTi qveynis prezidentis sityva kapikic ar Rirs. tyuils maTTan “politika” hqvia.

    meore dRes, 24 marts, b. elcini marTlac Cavida nazranSi. Tanxmobis moedanze igi dagvpirda, rom inguSi xalxis bedi “samarTlianad” gadawydeboda. Cven yvelam viciT Tu rogor gadawyvita. vxedavT, rogor esmiT samarTlianoba.

    dRes, boris elcini cocxali ar aris. igi gardaicvala da Tan waiRo wyevla Cveni xalxisa, romlis imedic 1992 wlis Semodgomaze sisxlSi Cakla.

    zviad gamsaxurdiam “ganTavisuflebuli” mokavSire respublikebis prezidentebTan urTierToba ver daamyara. ratom? imitom, rom es prezidentebi – imJamad ukve suverenuli saxelmwifoebis meTaurebi – manamde jibiT atarebdnen skkp-s bileTebs. imitom, rom maT sakuTari sulebi, “skamebis” gamo, eSmaks mihyides. rogorc cnobilia, Tu eSmaki erTxel iyidis vinmes suls, ukan aRar abrunebs. isini isev emorCilebodnen kremlidan TavianT “suzerens”. igi maT ukrZalavda urTierTobas daumorCilebel respublikasTan, sadac prezidenti iyo sufTa adamiani, romelic ar iyo gasvrili aTeisti-komunistis bileTiT – Tavisufali respublikis damoukidebeli prezidenti, kavkasieli demokrati. me xazs vusvam, igi iyo ara ubralod demokrati, aramed k a v k a s i e l i demokrati da WeSmaritad morwmune qristiani. me verc ki warmomidgenia zviadi komunistebidan demokratebad gardaqmnil adamanTa Soris. zviadi brwyinavda Tavisi siwmindiTa da keTilSobilebiT. igi gaxda mowame Tavisi xalxis TavisuflebisaTvis brZolaSi. igi movida, rogorc ganmaTavisuflebeli da Tavisi misiis Sesrulebis Semdgom, RmerTma TavisTan waiyvana. albaT, msgavsi prezidentebis dro jer ar damdgara.

    1977 wels zviad gamsaxurdiam dawera statia “kacobrioba dilemis winaSe”, saidanac momyavs amonaridebi da citatebi.

    es aris Zalian kompaqturi traqtati, sadac Tezisebad aqvs Camoyalibebuli Tavisi swavlebis ZiriTadi debulebebi sazogadoebis ganviTarebis Sesaxeb.

    “kapitalistur qveynebSi adaminebma unda moaxerxon gaTavisufleba snobizmisgan, komfortis siyvarulisagan da gamorCenis kultisagan. xolo socialistur qveynebSi adamianebma unda daZlion SiSi, viwroegoisturi Caketiloba, asocialuroba, samoqalaqo dezertiroba, filisteruli TviTkmayofileba, agreTve Tavis motyueba fsevdo-opozicionerobiT.

    Sen seirnob didi qalaqis quCebSi, sargeblob komfortiT, msaxurob, mogzaurob sazRvargareT, “afrqvev opoziciur azrebs” megobrebis viwro wreSi. sityvebiT – gmiri xar, xolo saqmiT –Tavs arideb TavisuflebisTvis brZolas. Sen sul ar gadardebs bedi im adamianebisa, romlebic banakebsa da cixeebSi imyofebian, klaven, aavadeben… . . .… TandaTanaboT aseTi cxovrebis wess mihyavxar degradaciisken, amoralurobisken. SesaZloa, bolos Sen SegZuldes Seni TanamoZme, romelic ibrZvis simarTlisa da sikeTisaTvis. Sen misTvis igoneb sxvadasxva gansazRvrebas: “ucnauri”, “don kixoti”, “poziori”. iqeqebi mis wvrilman naklovanebebSi da akritikeb. mokled, ginda daamtkico Seni gzis samarTlianoba, romelsac daRupvisken mihyavxar. magram samarTlianobis sakurTxevelze Seni sicocxlis dadeba, ueWvelad migiyvans sikeTisa da simarTlis saTavesTan – RmerTTan!”

  • 92014, aprili, №40

    9 2014, aprili, №40

    გაგრძელება გვ. 16

    kinos saxli is adgilia, saidanac saqarTvelos daSla, gaZarcva da qarTvelTa gawyveta daiwyo. 1991 wlis miwuruls ukve Canda, rom saqarTvelos inteligencia sinamdvileSi suliT ar iyo qarTveli, Torem wignebi ki bevri hqonda dawerili qveynis istoriaze. sabWoTa imperiis daSlis Semdeg qveynis gamZRoli da amSenebeli vinc iyo, iman aaSena Tavisi qveyana. asea azerbaijani, somxeTi, yazaxeTi, litva, ukraina da sxv. mravalgzis motyuebuli, sircxvilnaWami qarTvelebi ki 25 welia ybedoben demokratiaze, romelic arasdros ar iqneba saqarTveloSi. es is qveyanaa, sadac reformebi arasodes damTavrdeba.

    kinos saxli is adgilia, sadac msaxiobebis, reJisorebis, SfoTis maZiebeli inteligentebis naavazakarma qveyanas didi avi damarTa. maSindeli ubedureba dRemde grZeldeba. saqarTvelos daSla 1991 wlis dekemberSi daiwyo. rogor Tavs aridebs amis ganxilvas qarTuli telemedia. gamsaxurdias opozicia warmoudgenel Sxamsa da RvarZls sTesda TbilisSi. me dRemde ar mesmis, ase moeqce sakuTar qveyanas da mere kidev poetobde da iubilarobde, rogorc amas rezo amaSukeli, jansuR Carkviani da sxvebi akeTeben.

    dRes am kinos saxlSi dabudebula daviT Tarxan-mouravis partia, wodebuli „qarTvel patriotTa aliansad“. me metad undo TvaliT vucqer Tarxan-mouravis metad nagvianev da yalb eriskacobas. misi Tanapartielebis laparaki aris saqveyno ubedurebiT spekulireba, tyuil-marTlis nazavi, romlis mizani aris qveynis kidev erTxel moRoreba. tyuilebisa da gamyidvelobis meti ki ra unaxia ra saqarTvelos, magram axleburi tyuili, aqamde gaugonari naxvanji isaa, rom partiis damfuZnebeli da misi moTave Tarxan-mouravi iwyebs bibliis ganmartebas da Tavis televiziaSi gamodis, rogorc marTlmadidebeli RvTismetyveli. Tarxan-mouravs aqamde rad ar gaaxsenda biblia, roca sul SevardnaZis modase da mis mier daniSnuli didi moxele iyo? mTeli es borotebis wlebi Tarxan-mouravs rad ar daebada kiTxva: mcire ram Tu aris saqarTveloSi bibliasTan SesabamisobaSi myofi? amaze meti gaabuCeba marTlmadideblobisa da saerTod qristianobisa raRa unda iyos, roca aRdgomas da Sobas radio-televiziiT gilocavs mevaxSe (mikrosafinanso kompania), romlis saqmianoba romelime mRvdlis mieraa nakurTxi, radgan mevaxSes misTvis fuli aqvs micemuli. gana mxolod es aris. eklesia ar aris Tavis xalxTan. mas dRemde araferi uTqvams 1992 wlis omze, zviadis winaaRmdeg SeTqmulebaze, omebis moRalaturad wagebaze. eklesia iyo SevardnaZesTan da Semdeg saakaSvilTan. eklesiis mier bolSevizmis mxilebas maSin hqonda azri, roca is pluralizmis viTarebaSi moaxerxebda daecva bibliuri normebi. Tu is pluralizmisa da multipartiulobis drosac isev ise aris xelisuflebis erT-erTi dawesebuleba, maSin ai amden mxilebas, rom bolSevikebma taZrebi sawyobebad, abanoebad da Teatrebad gadaakeTes, xolo mRvdlebi ki devnes, azri ekargeba. saeklesio sityvas damarwmunebeli Zala eSriteba. eklesiam waago sulisaTvis brZola da mRvdeli aris anaforiani mamaZaRli. Tu Sen marTla marTlmadidebeli xar, Tarxan-mouravo, maSin amas unda saklisobde da xinjs grZnobde. mxolod imis ganmarteba, rom eSmakma adami acduna da nayofi miawoda, rom bediswera ar arsebobs da a. S., rjuls arafers hmatebs. Tan reformebi gagrZeldeba, ucxouri investiciebi Semova da Tan iveria gabrwyindeba? tao-klarjeTsa da afxazeTs ki Tavad ufali uomrad daubrunebs saqarTvelos? Tarxan-mouravo, raRac biznesiT fuli iSove SevardnaZis 12-wliani boginis Semdeg da axla rjulis damcvelad dgebi? Tu dgebi da gkiTxav: rogor eTanxmeba diskreditebuli neoliberalizmis postulatebi marTlmadideblobas? rogor aris SesaZlebeli qristianuli samarTliT gansajo amdeni qarTveli medrove, romelic axla liberalizms Sehkedlebia? mTeli saqarTvelo mevaxSeebis kontorebiT daiqsela. es qristianulia? ratom ver mkvidrdeba saxarebiseuli principebi saqarTveloSi? marTlmadidebloba es koleqtivizmia. RvTismSoblis wilxvedrobis mesianisturi Teologema imas gulisxmobs, rom qarTvelT erTi xvedri da erTi samRTo gangebuleba aqvT. samRTo erToba, mesianisturi Temi gacilebiT meti ram aris, vidre liberaluri individualizmi. qarTvelebi orives epotinebian da xeli ecarebaT. Tan liberaloben, Tan eklesiuroben. rjulSi erTobis wesiT, Svili rom avazaki da qveynis damqcevia, amisTvis mis mSoblebsac moekiTxebaT.

    Tarxan-mouravi iyo departamentis Tavmjdomare da manamdec SevardnaZis xelisuflebis moxele iyo. bondo mZinaraSvili ki iyo SevardnaZis pres-mdivnis moadgile. roca wlebis manZilze erovnul moZraobas dascinodnen, devnidnen, sadme gasmenila an

    daviT Tarxan-mouravis cru patriotizmis gamososo manjaviZis, an am bondo mZinaraSvilisa da irma inaSvilis protesti 1992-2003 wlebSi? sad iyo aqamde es xalxi, axla rom Tavisi patriotobiT qveyanas aSterebs da moZRvrobs? dRes rom bevrs ityvian telearx „obieqtivze“ merab kostavaze, erovnuli moZraobis idealebze manjaviZe da inaSvili, aqamde brmebi da yruebi iyaviT? da Tu Tqven axla marTla raRacas mixvdiT, ratom amunaTebT sxvebs, rom yuri Tqven gigdon? raxan Tqven ambobT, gindaT rom sxvam Tavi gikanturoT da mowonebis SeZaxili da taSi mogageboT? Tu es sxva ar dageTanxmaT da mis ciliswamebas iwyebT, mas anamusebT.

    Tqveni patriotoba es aris parazitoba im garemoebaze, rom aravinaa erovnuli Zala. aRarsadaa marTla erovnuli dasi. qarTvelma didi xania uari Tqva Tavis erovnebaze evropelobis iluziaze miTiTebiT. aq liberalizmi Tavisi muqTaxorobisa

    da mtarvalobis dasafarad undaT. ai amitom gagidiT Tqven amdeni TaRliToba da yalbi laparaki. Tarxan-mouravis partia araa qarTuli dvritis damyenebeli. es manjaviZeebi, inaSvilebi, mZinaraSvilebi ferad-ferad patriotul Citebs iWeren da qveynis Wirisuflobas iCemeben SevardnaZis es Zveli modaseni.

    vin aris es inaSvili? igi SevardnaZis televiziis Jurnalistia. mas Tavisi gadacema hqonda, sadac arCil gogelias xelmZRvanelobiT aSuqebda SevardnaZis ucxour vizitebs. 2003 wels, roca SevardnaZe iyo sruliad gakotrebuli, inaSvili mis vizitebs ise aSuqebda, rom qveynis amSeneblad saxavda. Sen, inaSvilo, xar mobilwari qali. garda imisa, rom xar usindiso, xar didi Tavxedi da Seni am TavxedobiT sxvebis damanamusebeli. gana Sennairi patriotebi unda amxeldnen saakaSvils. saakaSvilis gasamarTlebaze wlobiT mayviral inaSvils vetyvi, rom arCil gogelia, SevardnaZis televiziis xelmZRvaneli da yvela misi Jurnalisti (ciuri bajeliZe, koka yandiaSvili, nato oniani, irma inaSvili da sxvebi) unda gasamarTldnen tomobrivi siZulvilis propagandisaTvis, SevardnaZis kriminaluri xelisuflebis dacvisaTvis, unda gasamarTldnen rogorc qarTvelTa modgmis mtrebi.

    inaSvili bevrs laparakobs saakaSvilis partiis damnaSave organizaciad gamocxadebasa da mis gasamarTlebaze. ki magram, rad aras ambobs is „moqalaqeTa kavSiris“ gasamarTlebaze, sadac Tavad iyo da kargad iyo? Sen ra Jurnalisti xar inaSvilo? qveyana daaqcia SevardnaZem da Sen mis vizitebs ise aSuqebdi, rom qveyana Sendeboda da investiciebi Semodioda. 2003 wels yvelgan aRSfoTeba ismoda saqarTveloSi SevardnaZis didi mavneblobis gamo da Sen am dros Savs aTeTrebdi ai mag dayenebuli sazizRari xmiT. ris Semdeg gadaekide saakaSvils, ginda giTxra? roca saakaSvili movida, man gayara televiziidan SevardnaZis Jurnalistebi, yandiaSvili, oniani, aseve Sen. ai esaa mizezi, rom mas opoziciaSi Caudeqi. Segiwyvites gadacemebi da amis gamo saakaSvils mtrad gauxdi. gana an qarTvelTa ubedureba gagxsenebia odesme, an liberal-demokratiis principebi, romelTac SevardnaZe sul arRvevda da erTxel xma ar amogiRia amaze. bolo dros Tqvi, rom me gamocdileba SeviZine pirvel arxzeo. gana es Tqvi, rom vtyuodi da mTel qveyanas jibrSi vedeqi. mag gamocdilebiT axla „obieqtivis“ eTeridan atyueb qveyanas. hoda, ra gamocdilebac Sen SeiZine SevardnaZe-gogelias televiziaSi, ai mag gamocdilebiT gevlos mTeli cxovreba. Sen xma arasodes amogiRia SevardnaZeze. mis Tavgadaklul momxreobas gamocdilebis SeZena

    uwode da sul es iyo. ai mag xmiT, romliTac axla ilia WavWavaZeze sityvob, maSin, 2003 wels SevardnaZes aqebdi da mis did politikosobas irwmunebodi, mcodnis ieriT medidurad gamoicqirebodi SevardnaZis bunagidan. rom mokvdeba SevardnaZe da panTeonSi gaWimaven, yvelani gaiqeciT da iq dadeqiT, radgan SevardnaZeebi iyaviT da xarT Senc, Tarxan-mouravic, bondo mZinaraSvilic da soso manjaviZec. barem imazec imarCieleT, kitovani da yaryaraSvili rom CaZaRldebian, romel panTeonSi gaWimaven.

    Tqven wamlavT qveyanas Tqveni patriotobiT, cru erovnulobiT. Tqven metad daigrZeleT enebi da Tqvensas erekebiT. xom yovlad maxinji, maoxreblebis, gamyidvelebis da idiotebis qveyanaa saqarTvelo, magram mainc ar iqneba ise, rom Tarxan-mouravis da inaSvilis dawesebuli arSiniT izomebodes da isinjebodes saqmeni. mwamlavi inaSvilis mrudi sasworiT ar aiwoneba avi da kargi. midi inaSvilo, SevardnaZe-gogelias televiziis arqivSi, gadawere Seni adrindeli da gviandeli gadacemebi, wamoiRe da aCvene „obieqtivSi“, rom Tqvens amyol amden briyvs gaaxsendes ra iyavi, ra gziT givlia da ra gamocdilebas gaZeninebda SevardnaZe. kiserze daikide es Canawerebi da iare. es Seni maSindeli gadacemebi aris danaSauli da ara mxolod Jurnalisturi eTikis darRveva. qcevis es gamomwvevi manera, rac Sen gaqvs, aris Zveli naarmalis damalvis ileTi. aqeT edavebi sxvebs da anamuseb, rom vinmem raime ar giTxras. utifrobiT gagaqvs lelo am cxovrebaSi da Seni patriotoba xuSturisa da gamopintriSebuli Jurnalistis Surisgebisa da boRmis meti araferia. Sen raRa mamuliSvili xar? ra namusiT axseneb Sen merab kostavas? Sen ra unda Tqva an kostavaze, an gamsaxurdiaze, Sen rogor unda axseno erovnuli moZraoba? wesiT Sen CamorTmeuli unda gqondes Jurnalistobis ufleba. moaruli Wiri SesCenia qarTls. es irma inaSvilia. igive materorebeli xmiT, igive gamtknarebuli fizionomiiT, rac SevardnaZis dros hqonda inaSvils, axla ilia WavWavaZeze, eqvTime TayaiSvilze irwmuneba, qlesaobs da marTlmadideblobas icavs. damjdara televiziaSi, peitrobs da sayvarlobs es rioSi dedakaci. saakaSvilis mosvlis Semdeg gaaxsenda inaSvils marTlmadidebloba. sanam eduardi eduardobda, inaSvils rjuli ar gaxsenebia. xma amogiRiaT rodesme inaSvilo, Tarxan-mouravo, mZinaraSvilo, roca zviadelebs wlobiT dascinodnen, dasdevdnen da awamebdnen SevardnaZis Cafrebi? axla rao, ra CagifiqrebiaT, Tqve wunwuxis gudurebo? erTi cida qveyanaa saqarTvelo da ai amdeni patrioti TaRliTi hyavs. amaTi dro dgas 1992 wlidan. ramdeni mTavroba wavida da movida da mainc sul eseni arian. Tarxan-mouravi imedovnebda, rom SevardnaZe qveyanas aavsebda da Tavad is ki misi moxele iqneboda. rom Caflavda SevardnaZe, Tarxan-mouravma patriotobas mihyo xeli. saakaSvilis dros veRar iyo moxele da ai es ambavi moigona.

    Tarxan-mouravma, inaSvilma, manjaviZem axali amosacoxni da safxanavi moigones. isini TiTqos Jurnalisturi eTikis damkvidrebas, samarTlianobis dadgenas lamoben. Tqven yvelas magisi Tavic ar gaqvT, rom dagmoT SevardnaZe, dagmoT is redaqtorebi da Jurnalistebi (armaz sanebliZe, merab beraZe, rusudan lorTqifaniZe da sxvebi), romelTac moSxames qveyana, romelnic iyvnen tomuri siZulvilis mqadagebelni, samegrelos darbevaze moqirqileni, afxazebis sruli amoJletis propagandistebi. Tqven Tqveni kolegebis naavkacarze krintis daZvrac ar gindaT. isev is SevardnaZeebi xarT. eZaxiT Tqvens radio-televiziaSi irina sariSvil-Wanturias, irakli wereTels, valeri kvaracxelias. ra unda Tqvan amaT, rac didi xania qveyanam ar icis? vin arian egeni, rom aTjer dauZaxeT? Tavi ar gamoeyofaT da kidev saqveynod imoZRvrebian. amiT qmniT erovnuli moZraobis ganaxlebis iluzias. barem kitovani moiyvaneT studiaSi, nabiWvar yaryaraSvils, afxazebis amowyvetas rom iqadida, dauZaxeT da akaikaceT, SevardnaZe miiwvieT, gadaexvieT rogorc Zvel amfsons da miusxediT. didi politikosis mier berlinis kedlis aRebaze ilaparakeT. tkbilad moigoneT Tqveni boginisa da Taxsirobis wlebi da mere TaRliTurad zviadze keTili sityva TqviT. xom isedac dasta-dasta interviuebs arigebs SevardnaZe da axla zviadze sruliad sapirispiros ambobs. barem Tqvenc daiwyeT gazeTis gamoSveba da eduardis didi interviu gauSviT gazeTis ganSlaze. interviu ki inaSvils CaawerineT. inaSvilis namsjeliT rezo amaSukeli eriskacia da mis leqsebs uSveben „obieqtivSi“ aTjer da asjer. aqve aseve eriskacad saxaven Wabua amirejibs. Zalad brmebi arian. isev cru avtoritetebis Seqmnas axmars did Rones rogorc samTavrobo, aseve opoziciuri qarTuli media. egre ar gegonos

  • 102014, aprili, №40

    10 2014, aprili, №40

    ლ ი ტ ე რ ა ტ უ რ უ ლ ი გ ვ ე რ დ ი

    maka joxaZis bolo wigni „CaZiruli dResaswauli“, arc poeturi, arc pro-zauli, arc publicisturi, arc dramaturgiuli, arc epistolaruli Janris nawarmoebi da arc es gaxlavT, aramed ubralo, epoqaluri Canawerebia mwer-lisa da mamuliSvilis. da es „ubralo Canawerebi“ erToblivad poeturicaa, prozaulic, publicisturic, dramaturgiulic da Tu gnebavT, epistolaru-lic... mwerlis didi niWisa da sityvis ostatobis madliT. am JanrSic saocrad sisxlsavsea mweral maka joxaZis ena, xalasi da gulwrfeli. yvelaferze CaR-rmavebuli da gonismierad mofiqrali mwerlis goneba yvelas da yvelafers mzrunvelad da foriaqad dastrialebs, „CaZiruli dResaswaulis“ epoqaluri sevdac refrenad gasdevs mTel wigns da amokvnesiT sruldeba...

    madloba maka joxaZes am wignis saCuqrad gamogzavnisTvis, romlidanac sia-movnebiT vbeWdav oriod Canawers Cveni gazeTis mkiTxvelebisTvis (red.).

    akrZaluli saxelebiliteraturis institutidan gamosuls

    moulodnelad gamsaxurdia da kostava Semomxvdnen. imdenad Cqari nabijebiT modiodnen, rom Tanmxlebi ramdenime biWi gaWirvebiT eweoda. merabi mgznebared uyveboda Tu uxsnida zviads raRacas. gamsaxurdias mTeli saxe srul yuradRebas gamoxatavda, quCisaTvis uCveulod koncentrirebuls da dayursuls.

    „neta ras uxsnis?“ – CemTvis gavifiqre da is dro gamaxsenda, roca qalaqs moulodnelad aqoCril talRasaviT mRelvared moedo cnoba – „kostava Camosula!~

    im dRidan moyolebuli sxvisi ar vici da piradad me aSkarad vgrZnobdi drodadro rogor Zlierdeboda sayovelTao natvriTa da suliskveTebiT gajerebuli biZgebi.

    gamsaxurdia kostava, kosta