Poliamid ve Yün

Boyamacılığı

PA TEKNOLOJĠSĠ

İlk sentetik lif olan Poliamid 1928 yılında sentezlenmiştir. Ancak ikinci dünya savaşı sırasında ipekkaynaklarının Japonya’ nın elinde bulundurulması dolayısıyla paraşüt yapamayan ABD tarafındançalışmalar canlandırılarak ipeğe alternatif olarak hizmete sunulmuştur.

Ürün Amerikalılarca NYLON (Now You Lost Old Nippon) şeklinde adlandırılmıştır.

Poliamid 6.6 (Ticari ismi Naylon) Dr. Wallace H. Carothes tarafından geliştirilmiş ve ticari olarak DuPont de Nemours tarafından satışına başlanmıştır. Poliamid 6 ise (Ticari adı Perlon) daha sonrabulunmuştur.

Poliamid lifleri diğer sentetik elyaflar gibi kesikli ya da filament şeklinde üretilir, sağlam yapıları vehafif olmalarıyla ipeğe alternatif olarak önem kazanmıştır.

Bugün Poliamid lifleri dünya elyaf üretiminin yaklaşık %10’unu teşkil etmektedir.

Tekstil sanayiinde en yaygın olarak Poliamid 6 (ya da Nylon 6) ve Poliamid 6,6 (ya da Nylon 6,6)kullanılır.

Dünya PA Lifi Üretimi

*Kaynak: http://www.jcfa.gr.jp , http://www.cirfs.org

PA TEKNOLOJĠSĠPoliamid liflerinin adlandırılmasında bir numaralama sistemi kullanılmasının

sebebi bu liflerin elde edildiği monomerlerin karbon (C) sayısının

belirtilmesidir.

Her iki lifin yapısında da amid (-CO-NH-) grupları bulunmaktadır.

PA 6.6 (Naylon) Üretimi

H2N(CH2)6NH2 + HOOC(CH2)4-COOH H2N(CH2)6 NHCOO(CH2)4COOHHekzametilendiamin + Adipikasit A-H Tuzu PA 6,6

H2N(CH2)6 NHCOO(CH2)4COOH H[NH(CH2)-NHCO(CH2)CO]n-OHA-H Tuzu Polikondezasyon PA 6,6 (n=67-80)

PA 6 (Perlon) Üretimi

(CH2)5- CO + H2O NH2(CH2)5 COOH CH2- CO +

NH NH

NH2(CH2)5COOHNH2 (CH2)5-CONH(CH2)5-COOHKaprolaktam + Su aminokapronik asit poliamid 6 makromolekülleri

NH2(CH2)5-CONH(CH2)5-COOH H[NH(CH2)5-CO]nOH

Poliamid 6 (n=130-160)

H +

PA Liflerinin Genel

Özellikleri Yüksek mukavemet

Elastikiyet

Yüksek sürtünme dayanımı

Yüksek aşınma dayanımı

Parlaklık

Kolay temizlenebilirlik

Yağ, klor, peroksit ve diğer pek çok kimyasala

karşı dayanım

Nem absorpsiyonu (~% 4)

Dökümlü tuşe

PA Lifleri Genel Özellikleri

Asitlere karşı dayanımı sınırlıdır. Sıcak ve derişik organik asitlerdeparçalanır. (formikasit, oksalik asit gibi)

Bazlara karşı dayanıklıdır ancak sıcak ortamda zarar görür.

Yükseltgen ve indirgen maddelere karşı dayanıklıdır. (Ancakyükseltgen olan hipoklorit tarafından zarar görür.)

Apolar çözücüler PA lifini çözemezken; fenol ve türevleri,benzilalkol, anilin gibi çözücüler PA lifini tamamen çözer.

Güve, bakteri ve diğer mikroorganizmalara karşı da dayanıklıdır.

Güneş ışığına karşı hassastır, uzun süre güneş altında kalan liflersararır ve mukavemetini kaybeder. Yaklaşık 1000 sa güneş ışığınamaruz kalan PA lifi parçalanmaya başlar.

Kopma dayanımı, yüksek sıcaklıklarda düşer.

Yünün yapısına benzer, aynı boyar madderle boyanabilir.

PA 6 ve PA 6,6 arasındaki farklar

PA 6,6 (Naylon) PA 6 (Perlon)

Erime Noktası 248-255 oC 212-220 oC

Yumuşama Noktası 230-235 °C 180 °C

Kopma Dayanımı 3,5-5,5 cN/dTex 2,5-5,5 cN/dTex

Esneme Yüzdesi % 25-50 % 35-55

Yoğunluk 1,14 1,14

Standart Nem Oranı % 4-4,5 % 2,8-5

Camlaşma Sıcaklığı 50-90oC 40-80oC

Not: PA 6 v e PA 6,6 arasında karakteristik özellikler bakımından belirgin f arklar y oktur.

* PA liflerini kimyasal analiz yöntemiyle ayırt etmek için; alınan %50lik formik asit çözeltisi 80°C ye

ısıtılır ve PA 6,6 ile PA 6 lif numuneleri çözeltiye atılır ve hafifçe karıştırılır. Bu sıcaklıkta PA 6 lifi buruşur,

toplaşır; PA 6,6 ise 90°C ye kadar dayanıklıdır. Testin yapılışında sıcaklık kontrolü çok önemlidir. 80 °C

nin altında iki lif de bozulmazken, 90°C nin üzerinde iki lif de parçalanmaktadır.

PA 6 ve PA 6,6 arasındaki farklar

PA 6,6 daha fazla kristalin bölgeye sahiptir. Bu yüzden boyamadamigrasyon ve egalizasyon özelliği düşüktür. Dolayısıyla boyamaprosesi kontrollü olmalıdır. PA 6 lifleri daha kolay boyanır. Bunakarşılık belli bir boyarmaddenin PA 6’da verdiği yaş haslıklar dahadüşüktür.

PA 6,6 gün ışığına daha dayanıklıdır. PA 6 gün ışığında yapısalbozulmalar ve ciddi mukavemet kayıpları yaşar.

PA 6 lifleri daha fazla nem içermektedir.

PA 6 lifleri sıcaklığa karşı daha hassastır.

PA 6 lifleri daha çok giysilerde kullanılırken; PA 6,6 lifleri iseendüstriyel materyallerde kullanılmaktdır.

PA TEKNOLOJĠSĠ

PA elyafı, uzun zincirli sentetik polimer

şeklindedir.Molekülleri birbirine bağlayan

amid bağlarının kuvvetli olması, elyafa

sağlamlık özelliğini kazandırır.

POLYAMĠD KULLANIM ALANLARI

OTOMOTİV KIYAFETTEKNİK

TEKSTİLLERHALILAR

• Otomotiv

döşemelikleri

• Otomotiv halıları

• Anorak

• mayo

• astar

• çorap

• Eldiven

• Balon kumaşları

• Paraşüt kumaşları

• Şemsiye

• Ev halıları

• Banyo halıları

• Dış mekanda

kullanılan halılar

PA Mamullerin Terbiye ĠĢlemleri

Termofikse

Ön yıkama

Ağartma

Boyama

Termofikse Kumaşın; tatminkar bir görünüş, uygun boyutsal stabilite, düzgünlük,

istenen en ve gramajı sağlamak amacıyla yapılan işlemdir.

PA lifleri de termoplastik yapıda olduğu için ısı etkisiyle boyutsal

stabilite kazandırılır.

Kumaş ham halde iken, yıkama-haşıl sökme işleminden sonra

(boyama öncesinde) ya da boyamadan sonra(kurutmada) yapılabilir.

Termofikse işlemi sırasında PA kumaşın zarar görmesini ve

sararmasını önlemek amacıyla bir antioksidant kullanımı

önerilmektedir.

Fikse şartları ramözlerde sıcak hava ile;

PA 6 (Perlon) için 175-190 °C’de 15-45 sn iken

PA 6,6 (Naylon) için 190-210 °C’de 15-45 sn ‘dir.

* Fikse şartlarındaki farklılık liflerin erime sıcaklıklarının farklı olmasına dayanmaktadır.

Sıcak hava

Doygun buhar

Sıcak su

Termofikse Kumaşların buharla termofikse işlemi;

PA 6 (Perlon) için 108-121 °C’de 20-30 dk iken

PA 6,6 (Naylon) için 115-130 °C’de 20-30 dk ‘dir.

Özellikle çorap/ tayt için buharla kapalı kazanlar içinde termofikse;

PA 6 (Perlon) için 105 °C’de 1-3 dk iken

PA 6,6 (Naylon) için 110 °C’de 1-3 dk ‘dir.

Elastan içeren mamullerin termofiksesinde elastan lifleri 195°C nin

üzerinde zarar göreceğinden;

Sıcaklık: 180-195 °C

Süre: 20-45 sn olan proses şartlarına dikkat edilmelidir.

* Büyük moleküllü asit BM ile bazı kritik renklerin (turkuaz gibi) boyanmasında yüksek

sıcaklıkta yapılan ön fikse işlemlerinden kaynaklanan çizgili boyama riskini azaltmak

için 150-170°C de ön fikse tavsiye edilir.

Sıcak hava

Doygun buhar

Sıcak su

Ön Yıkama Poliamid elyafın üzerindeki, mevcut preperasyon yağlarının, haşıl

maddelerinin ve diğer yabancı maddelerin uzaklaştırılması için yapılan

yıkama işlemidir.

Haşıl içeren mamullerde;

Çektirme Sisteminde

DEFATEN RF– güçlü yağ sökücü: 1-2 g/L

SODA: X g/L (pH:10) (*)

DENRAW NBP (%20lik)- iyon tutucu: 0,5-1,0 g/L

Sıcaklık: 80-95 °C, Süre: 20-30 dk, Sıcak su ve çalkalama.

POLYMER ECO – polimerik kırık önleyici: 1 g/L (**)

Kontinü Sistemde;

DEFATEN RF– güçlü yağ sökücü: 1-2 g/L

SODA: X g/L (pH: 10)

DENRAW NBP (%20lik) – iyon tutucu: 0,5-1 g/L

Sıcaklık: 80-95°C, 60-80°C, 40-60°C sıcak su ve soğuk çalkalama, nötralizasyon.

(*) Haşıl maddesi olarak Poliakrilat / PVA karışımı kullanıldığı durumlarda, nötr ortamda ve 90-95 °C de

çalışılması tavsiye edilir. (**) Kırık riski olan mamüllerde önerilir.

Ön Yıkama Haşıl içermeyen mamullerde ;

DEFATEN RF – Yağ Sökücü: 2 g/L, 90°C de 20 dk

DENEGAL PA 70 – Reserv maddesi, Egalizatör 3-4%

90°C de 15-30 dk (*)

(*) Barre efektini azaltmak için banyoya anyonik rezerv maddesi

(fiksatör) verilmesi tavsiye edilir.

Ağartma Haşıl sökme ve yıkama işlemlerinden sonra ortaya çıkan beyazlık

değeri boyama ve baskı altı için yeterli düzeydedir ancak yüksek

beyazlık için;

%100 PA içeren mamullerde en çok önerilen ağartma yöntemi

indirgen maddelerle (hidrosülfit gibi) yapılan ağartmalardır ancak

çevre dostu olmayan işlemlerdir.

PA/Selüloz lifleri karışımlarında peroksit ağartması yaygındır.

(90-95°C)

Optik beyazlatmada anyonik ve noniyonik (dispers yapıda) optik

beyazlatıcı kullanılmaktadır.

Optik Boyama Prosesi

40°C

98°C

OptikDENOP UW

10 ’ 10 ’

30 ’

30 ’

70°C

Soğuk Yıkama

BoyamaPA elyafları

Asit BM’ler

1:1 Metal Kompleks BM’ ler

1:2 Metal Kompleks BM’ ler

Krom BM

Direk BM

Dispers BM ile boyanabilir.

Düzgün boyama için;

Boya seçimi

Boya yardımcıları seçimi ve miktarı

pH

Süre ve sıcaklık konularına dikkat edilmelidir.

POLĠAMĠD BOYAMA

Anyonik Boyarmaddelerle Boyanma Mekanizması:

PA lifleri, protein liflerinde (yün, ipek vs.) olduğu gibi serbest amino

(-NH2) ve karboksil (-COOH) gruplarına sahiptir. Normal halde PA liflerinin

birbirine eşit sayıda pozitif yüklü amino (-NH3+) ve negatif yüklü karboksil

(-COO-) grupları içerdiği kabul edilir. Ortama asit ilavesiyle karboksil

gruplarının iyonlaşması ortadan kalkarak lif pozitif yüklü (katyonik) hale

geçer:

H3N+ - PA - COO- + H+ H3N

+ - PA - COOH

Asit ve metal kompleks gibi anyonik boyarmaddeler önce lif yüzeyine

çekilir daha sonra yavaş yavaş elyaf içine nüfuz ederler. Lif içine alınan

boyarmadde anyonları, lifin pozitif yüklü amino gruplarına iyonik bağlarla

bağlanırlar:

BM-SO3- + H3N

+ - PA - COO- H+ BM-SO3- ----- +H3N - PA – COOH

BM ile lif arasında Van der Waals bağları ve hidrojen köprüleri oluşur.

POLĠAMĠD ELYAFI

BOYA YARDIMCI

MALZEMELERĠ

DENEGAL DPA NEW

DENEGAL PA70

DENADOR DA-4

DENADOR DA-5

BOYA YARDIMCI KĠMYASALLARI

PA ve Yün egalizatörü (DENEGAL DPA NEW)

Açık renklerde asit donor (DENADOR DA-5)

Koyu renklerde asit donor (DENADOR DA-4)

PA ve Yün fiksatörü (DENEGAL PA-70)

PA ve Yün Egalizatörü

(DENEGAL DPA NEW)

Asit/metal kompleks BM ile boyama prosesinde

boyamayı yavaşlatarak düzgün bir boya dağılımı sağlar.

Çok yüksek bir migrasyon özelliği vardır.

Kullanım Amacı;

Başlangıçta düşük boya çekimi

Egal boyama sağlaması

Tekrarlanabilirlik

Asit Donörü

(DENADOR DA-5)

Açık ve kritik renklerde tavsiyeedilen özel bir asit donüdür.Hedeflenen pH değerini 98°C desonlandırmaz, proses süresinceasit salgılayabilen özel birkimyasaldır.

Aside karşı hassasboyarmaddeler için özellikletavsiye edilmektedir.

Kullanım Amacı;

Başlangıçta düşük boya çekimi

Egal boyama sağlaması

Tekrarlanabilirlik

6,86 6,846,5

5,85

4,95 4,76

3

4

5

6

7

8

pH

DENADOR DA-5 2gr/l.

Metal Kompleks ile boyamalarda düzgün pH ortamını kademeli asit salgılamasıyla sağlar ve 98°C de hedeflenen pH ı 4-4.3 te sabit tutarak düzgün bir boyama gerçekleştirir.

Kullanım Amacı

Başlangıçta düşük boya çekimi

Egal boyama sağlaması

Tekrarlanabilirlik

3,5

4

4,5

5

5,5

6

6,5

7

7,5

8

pH

Sıcaklık (ºC)

DENADOR DA-4 0,5 gr/l Yumuşak su pH = 7,79

Asit Donörü

(DENADOR DA-4)

Fiksatör

(DENEGAL PA-70)

DENEGAL PA 70 asit / metal kompleks boyaları ileboyanmış poliamidin yaş haslıklarını geliştirir.

Boyama banyosundan sonra temiz banyoya verilmesiönerilir.

Avantajları; Aside dayanıklı fikse malzemesi

Kullanıma hazır likit malzeme

BOYA BANYOSUNDA NELER OLUYOR?

NH

2+

NH

2+

NH

2+

NH

2+

NH

2+

NH

2+

BOYA

Noniyonik / katyonik uçlar

ANYONİK UÇLAR

58

Boyama

0

20

40

60

80

100

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240

Süre[dak]

Sıc

ak

lık °

C

EG

AL

İZA

TÖ

R

(De

ne

ga

l DP

A 1

-2 %

)

98 - 105 °C 45 dk

1-1,5 °C/dak

1-1,5 °C/dak

10‘

As

it ,

1:2

Me

tal K

om

ple

ks

BM

10‘

AS

İT D

ON

ÖR

Ü(D

EN

AD

OR

DA

-4,D

EN

AD

OR

DA

-5)

10‘

20 dk

70 °C

POLĠAMĠD ve YÜN

BOYARMADDELERĠ

Asit BM 1:1 ve 1:2 Metal Kompleks BM

POLIAMID

BOYARMADDE GRUPLARI

AÇIK RENKLER İÇİN BOYARMADDELER ; B GAMI

ORTA VE KOYU PARLAK RENKLER İÇİN BOYARMADDELER; C GAMI

ORTA VE KOYU MAT RENKLER İÇİN BOYARMADDELER; S GAMI

SİYAH – LACİVERT RENK İÇİN BOYARMADDELER;

M GAMI

Asit Boyarmaddeler

Açık renklerde boyama düzgünlüğü için önerilen, migrasyon özelliği iyi olan

boyalardır. B grubunun elyafa afinitesi zayıf olduğundan çekimi yavaştır.

Monosülfone türden boyarmaddelerdir.

Boyamalar ~ pH 5-6,0 da yapılır.

Küçük moleküllüdür.

Kombinasyona uyumludur.

Renkleri canlıdır.

Yaş haslıkları düşüktür.

B Gamı - DENACID BSO3

-

B Gamı (Açık Renkler için)

DENACID YELLOW B-4NGL

DENACID YELLOW B-4RK

DENACID YELLOW B-8G (fosforlu)

DENACID RED B-2BSA

DENACID RED B-NG

DENACID PINK B-H (fosforlu)

DENACID BLUE B-2RF

DENACID BLUE B-2GL

DENACID TURQUAZ BLUE GL %250

DENACID B GAMI (AÇIK RENKLER İÇİN)

DENACID YELLOW B-4RK

DENACID RED B-2BSA

DENACID BLUE B-2RFBOYA KULLANIMI % 0.01 – 0.35 % 0.35-0.9

DENEGAL DPA NEW1.5 gr/lt 1.0 gr/lt

DENADOR DA-5 1.0 gr/lt 1.5 gr/lt

FISTIK YEŞİLİ , PARLAK SARI,AÇIK TURQUAZ İÇİN TAVSİYE EDİLEN TRİKRONOMİ

DENACID YELLOW B-4RK

DENACID YELLOW B-4NGL

DENACID BLUE B-2GL / DENACID TURQUAZ BLUE GL %250 BOYA KULLANIMI % 0.01 – 0.35 % 0.35-0.9

DENEGAL DPA NEW1.5 gr/lt 1.0 gr/lt

DENADOR DA-5 1.0 gr/lt 1.5 gr/lt

Ana Trikronomiler

Asit Boyarmaddeler

Orta ve koyu parlak renklerde önerilir.

Monosülfone türden boyarmaddelerdir.

Boyamalar pH 5-5,5’ta yapılır.

Orta moleküllüdür.

Renkleri çok canlıdır.

Yaş haslıkları B grubundan daha iyidir. Ancak migrasyon gücü B kadar iyi

değildir.

C grubunun elyafa afinitesi B grubundan daha kuvvetlidir, çekimi daha hızlıdır.

Kombinasyona uyumludur.

SO3

-

C Gamı - DENACID C

DENACID YELLOW C-3RL

DENACID YELLOW C-4G

DENACID RUBINE C-5BL

DENACID ORANGE C-SLF

DENACID ORANGE C-GS

DENACID RED C-B

DENACID RED C-RA

DENACID RED C-3BR

DENACID BLUE C-GLF

DENACID VIOLET C-10B

C Gamı (Orta ve Canlı Renkler için)

DENACID C GAMI (ORTA VE KOYU PARLAK RENKLER İÇİN)

DENACID YELLOW C-3RL

DENACID RUBINE C-5BL / DENACID RED C-B

DENACID BLUE C-GLFDENEGAL DPA NEW 1.0 gr/lt

DENADOR DA-5 1.5 gr/lt

BAYRAK KIRMIZISI İÇİN TAVSİYE EDİLEN TRİKRONOMİ

DENACID YELLOW C-3RL

DENACID RED C-3BR / DENACID RED C-RA

DENACID BLUE C-GLF DENEGAL DPA NEW 0.5 gr/lt

DENADOR DA-4 1.5 gr/lt

• Çok koyu ve canlı kırmızılarda renk çalışması DENACID RED C-3BR % 0.8’ den sonra ikinci

kırmızı boya DENACID RED C-RA yı kombinasyona ilave edilerek yapılmalıdır. Dikkat edilmesi

gereken DENACID RED C-3BR boyarmaddesinin yıkama haslığının düşük olmasıdır.

• Yüksek yıkama haslığı istenildiği durumlarda DENACID RED C-RA, DENALAN RED S-BB ya da

DENALAN RUBINE S-BR kombinasyonu uygulanabilir.

Ana Trikronomiler

DENACID C GAMI (ORTA VE KOYU PARLAK RENKLER İÇİN)

SAX RENGİ İÇİN TAVSİYE EDİLEN TRİKRONOMİ

DENACID RED C-B

DENACID BLUE C-GLF

DENEGAL DPA NEW 0.7 gr/lt

DENADOR DA-5 1.5 gr/lt

CANLI PEMBE İÇİN TAVSİYE EDİLEN TRİKRONOMİ

DENACID RED C-B

DENEGAL DPA NEW 0,7 gr/lt

DENADOR DA-5 1,5 gr/lt

Ana Trikronomiler

1:2 Metal Kompleks

Boyarmaddeler

Yaş haslıkları çok yüksektir, ışık haslıkları asit boyalardan daha iyidir.

Koyu ve mat renkler için önerilir.

Boyama asidik ortamda (pH:4-4,5) gerçekleşir.

Büyük moleküllü BM lerdir.

Orta tonlardan çok koyu tonlara kadar yüksek haslık istenen mamullerde

kullanımı yaygındır. (Özellikle yüksek haslık talep edilen siyah ve PA mikro

liflerin boyanması)

1:2 Metal Kompleks

Boyarmaddeler

Poliamid, Yün, Yün/Poliamid, İpek boyamalarda kullanılır.

Monosülfone tipi boyarmaddelerdir.

Büyük moleküllüdür.

Yaş haslıkları çok yüksektir.

Kahve, haki ve antrasit boyamada yaygın kullanılır.

S Gamı – DENALAN SMe

SO3-

S Gamı

(Orta ve Mat Renkler için)

DENALAN YELLOW S-2G

DENALAN RUBINE S-BR

DENALAN RED S-BB

DENALAN NAVY S-B

DENALAN BROWN S-GL

DENALAN OLIVE S-G

S GAMI (ORTA VE KOYU RENKLER İÇİN)

DENALAN YELLOW S-2G

DENALAN RUBINE S-BR

DENALAN NAVY BLUE S-BBOYA KULLANIMI % 1.0 – 2.0 % 2.0-3.5

DENEGAL DPA NEW 0.7gr/lt 0.5 gr/lt

DENADOR DA-4 1.2 gr/lt 1.5 gr/lt

MAT KOYU BORDO RENKLER İÇİN TAVSİYE EDİLEN TRİKRONOMİ

DENALAN YELLOW S-2G

DENALAN RED S-BB

DENALAN RUBINE S-BRBOYA KULLANIMI % 1.0 – 2.0 % 2.0-3.5

DENEGAL DPA NEW 0.7gr/lt 0.5 gr/lt

DENADOR DA-4 1.2 gr/lt 1.5 gr/lt

Ana Trikronomiler

1:2 Metal Kompleks

Boyarmaddeler

Poliamid, Yün, Yün/Poliamid, İpek boyamalarda kullanılır.

Disülfone tipi boyarmaddelerdir.

Siyah ve lacivert gibi koyu renklerde önerilir.

Büyük moleküllüdür.

Siyah BM lerin kullanımı %4-5,5 civarındadır.

M Gamı – DENALAN MMe

SO3

SO3

-

-

M Gamı

(Siyah ve Lacivert Renkler için)

DENALAN YELLOW M-3R

DENALAN BORDEAUX M-B

DENALAN NAVY M-BR

DENALAN BLACK M-RX

M GAMI (SİYAH VE LACİVERT RENKLER İÇİN)

LACİVERT İÇİN TAVSİYE EDİLEN TRİKRONOMİ

DENALAN YELLOW M-3R

DENALAN BORDEAUX M-B

DENALAN NAVY M-BR

DENEGAL DPA NEW 0.3 gr/lt

DENADOR DA-4 1.5 gr/lt

SİYAH RENKLER İÇİN TAVSİYE EDİLEN TRİKRONOMİ

DENALAN YELLOW M-3R

DENALAN BORDEAUX M-B

DENALAN BLACK M-RXDENADOR DA-4 2.0 gr/lt

*Siyah renklerde egalizatör (DENEGAL DPA) kullanılmaz.

Ana Trikronomiler

POLĠAMĠD BOYAMA HATALARI

Barre’ Efekti ;

PA mamullerin boyanmasında düzgünsüz çizgili boyama

problemleri ile sık karşılaşılır. Bunun sebebi lifteki afinite

değişimleridir.

İnsan yapımı bir elyaf türü olan PA elyaflarda lifin sahip olduğu

amin uç gruplarının miktarının farklılık göstermesiyle bağlanan BM

molükülü sayısının farklılaşması neticesinde Barre’ Efekti

oluşabilir. Zira amin uç grubu miktarının değişmesiyle Anyonik

BM’lerin çekim hızı ve boya alım dengesi (doyma değeri) değişir.

Barre’ Efekti ;

Barre’ Efekti oluşumuna etki eden Kimyasal Faktörler;

Lifin sahip olduğu amin uç gruplarının farklılık

göstermesi sonucu boya çekim hızı ve doyma değeri

değişecektir.

Barre’ Efektini tamamen gidermek zor olsa da düşük

affiniteli BM’ler seçmek, yüksek sıcaklıkta boyama

yapmak (110-120°C’de) ve boyamadan önce mamülü

anyonik bir egalize maddesi (ile 98°C’de 30 dak ön

işlem yeterlidir.) ile muamele etmek Barre’ Efekti riskini

minimize edecektir.

Barre’ Efekti ;

Barre’ Efekti oluşumuna etki eden Fiziksel Faktörler;

Lif ve iplik üretimi sırasında, liflerin kristalizasyon

derecelerinde meydana gelebilen değişimler

İpliğin eğrilmesi, dokunması, örülmesi, termofiksesi, ön

işlemleri vb.boyamadan önce gördüğü işlemler

sırasında farklı gerilim ve sıcaklıklara maruz

kalmasından kaynaklanan değişimler. (çünkü bu tür

değişimler doğrudan liflerin kristalin ve amorf bölge

oranlarını değiştirir.)

İplikleri oluşturan liflerin inceliğinde, kıvrım sayısında,

büküm derecesinde olabilen değişimler Barre’ Efektinin

oluşmasına etki ederler.

++

- -

BA

RR

E E

FE

KT

İ

++

--

DENACID B (monosülfone)

DENACİD C (monosülfone)

DENALAN S (monosülfone)

DENALAN M (disülfone)

YA

Ş H

AS

LIK

LA

RPOLĠAMĠD Boyaları ile

YAġ HASLIKLARDAKĠ DAVRANIġLAR

YA

Ş

HA

SL

IKL

AR

Diamond

AÇIK RENKLER ORTA RENKLER KOYU RENKLER ÇOK KOYU RENKLER

_

+

DENACID B

DENALAN M

DENALAN S

DENACID C

PA Boyama Sonrası Haslık GeliĢtirme

Haslıkların yükseltilmesi amacıylaboyamadan sonra yapılan fikseişleminde genellikle anyonik yapıdakimaddeler (DENEGAL PA 70) tercihedilir. pH:5,0-5,5’ta %2-3ten 70°C’de20-30 dk bir işlem yeterlidir.

BM kalitesi ve boyama koyuluğunagöre fiksatör miktarı ön çalışmalarlatespit edilmelidir.

PA 6,6 için elyaf ve renk durumunagöre 80-90°C de fiksatör işlemininyapılması gerekebilir.

Siyah renklerde anyonik fiksatörsonrası ikinci bir işlem ile katyonikfiksatör (DNG FIX R) pH:4,5-5 te 2g/L50°C de 20 dk uygulanarak yıkamahaslıklarını yarım puan arttırmaktadır.

PA Elyafında Fenolik Sararmayı Önleme

DENFAST FY naylonun depolama esnasında meydana gelebilecek

sararma probleminin önüne geçer.

Hem çektirme hem de fular yönteminde kullanılabilir.

Optiklerle birlikte kullanıma uygundur.

Anyonik ve noniyonik malzemeler ile uyumludur.

Biyolojik olarak parçalanabilir.

2 ºBe kostiğe kadar dayanıklıdır.

Ürünün elyaf üzerine adsorbsiyonu ile birlikte, ambalajdan

kaynaklanabilecek fenolik sararma probleminin önüne geçilmiş olur.

BOYAMA İŞLEMİNDE KULLANIMI

Direk olarak boya banyosuna ilave edilebilir

DENFAST FY % 2-3

DENSIL DFM 0.2 g/L (köpük kesici)

FULARDA KULLANIMI

DENFAST FY 30-40 g/L

Sitrik asit 0.25-0.5

pH 4.5-5 ayarı yapılır.

Noniyonik Polietilenler

(DNGSOFT HPE-N, DNGSOFT LPE-N)

Mikro Silikon (Densoft 1050)Fularda: 20-40 g/L, pH: 5,5-6

Yeni Nesil Silikon (Densoft Ultra)Çektirmede; 2-3 g/L, 40°C,20 dk işlem

Fularda: 20-40 g/L, pH:5,5-6

PA için Uygun Aprelerimiz

YÜN TEKNOLOJĠSĠ

Yün lifleri bazı memelilerden (özellikle koyun, keçi, deve, lama, tavşan, alpaka…) elde

edilen hayvansal protein kökenli doğal bir elyaf türüdür.

Sıcak tuttuğu için battaniye ve kışlık giysilerin üretiminde kullanılır. Yün elyafı koyundan

genellikle canlı hayvanlardan kırkılmak suretiyle olmak üzere değişik yöntemlerle elde edilir.

Bu tür yüne kırkım yünü denir. Bu yünün ticari değeri diğer yöntemlerle elde edilenlerinkinden

yüksektir. Kasaplık hayvanların kesildikten sonra derilerinin işlenmesi ile elde edilen yüne ise

tabak yünü veya kasapbaşı yünü denir. Herhangi bir nedenle ölmüş hayvanın postundan elde

edilen yün ise post yapağısı adını alır. Tabak yünü veya post yapağısı (yapak) deriden

yolunarak alınmışsa kıl köklerini de içerdiğinden kırkım yününe göre daha düşük kalitelidir.

Canlı hayvandan kırkım işi genellikle el makası veya bu iş için geliştirilmiş motorlu

aletlerle yapılır. Yün elyafı genellikle dağıtılmadan bir bütün olarak kırkılır ve toplanır. Buna

yörelere göre (tulup, gömlek, dulup veya tulum gibi) adlar verilir.

YÜN LĠFLERĠNĠN GENEL ÖZELLĠKLERĠ

C,O,N ve S elementlerinden oluşan keratinyapısında elyafır.

Yüksek nem tutma kapasitesine sahiptir.

Aside dayanıklı ancak alkaliye karşı hassadır.

Sulu ortamda yapılan her türlü işlem yününkeçeleşmesine sebep olabilir, dikkatli çalışılmalıdır.

Ham yün lanolin adı verilen doğal yün yağıiçermektedir.

Yünlü Mamullerin Terbiye

ĠĢlemleri

Yıkama

Karbonizasyon

Ağartma

Boyama

YIKAMA Yıkamayı zorlaştıran ve büyük bir özen gösterilmesi gerekli

duruma getiren etkenler arasında;

1. Yün liflerinin fazla hareket ve mekanik zorlamalar karşısında

keçeleşme özelliği göstermesi,

2. Yün liflerinin bazik işlemlere karşı, özellikle yüksek

temperatürlerde çok hassas olmaları birinci derecede rol

oynamaktadır.

Bu nedenle yünlü mamullerin yıkanması ve bütün terbiye

işlemleri esnasında; fazla hareket, kuvvetli bazik çözeltiler

(pH ≤ 10.5 olması) ve bazik ortamda yüksek

temperatürlerden (temperatür ≤ 55°C olmalı) kesinlikle

kaçınılmalıdır.

YAPAK YIKAMA

Tekneler, yünün aşağıya geçişini önleyen, fakat kir, kum gibi

safsızlıkların düşmesini sağlayan delikli sahte tabanlara sahiptir.

Yünün su içeriği sıkma roliklerinde %55'e düşürülür. Bu miktarın

yaklaşık %25'i serbest su, %30'u bağlı veya absorbe sudur. Sıkma

rolikleri aynı zamanda çamur ve diğer hacimli safsızlıkları

parçalayarak yıkama teknesinde bunların uzaklaşmasını

kolaylaştırmaktadır.

Modern makineler özellikle taranmış yünün keçeleşmesini azaltmak

için dizayn edilmiştir. Emme tamburlu yıkama makinelerinde yün bir

seri emme tamburu sayesinde tekne boyunca taşınır. Jet yıkama

makinelerinde; yün, yıkama çözeltisinin püskürtüldüğü düşük

basınçlı jetlerin altından, delikli bir tambur veya taşıma bandı

üzerinde hareket eder.

YIKAMASulu ortamlarda yıkama. eskiden yalnızca soda ve sabun kullanılarak

yapılmaktaydı. Bugün ise değişik yöntemler kullanılabilmektedir. Bunların en

önemlileri:

Soda-sabun yıkaması

Nötr deterjan yıkaması

Soda-deterjan yıkaması

İsoelektriksel yıkama

Yün terinde yıkamadır. (son iki yöntem pek kullanılmamaktadır.)

A) Soda-Sabun Yıkaması

Yün liflerinin keçeleşme tehlikesi, bazik ortamda nötr ortama nazaran daha

fazladır. Ancak lifleri sert ve aşırı bir şekilde hareket ettirmeyerek keçeleşme

sorunu ortadan kaldırılmaya çalışılır.

Yıkamada kullanılacak su yumuşak olmalı, yumuşak su eldesi mümkün

olmayan işletmelerde, flotteye kompleks yapıcılar (DENSTAR NDM)

konulmalıdır.

YIKAMAB) Nötr deterjan yıkaması: Yün teri hafif bazik özellik gösterdiğinden ortan tam nötr değil

pH 8 civarıdır. . Bu nedenle banyo pH'ı 8'e kadar yükselir. Yine de bazik ortamda yapılan

yıkamalara göre keçeleşme riski azaldığından yıkama temperatürü 65°C'a çıkarılabilir.

C)Soda deterjan yıkaması: Nötr deterjan yıkaması yapılmış yün liflerinin taranmasında

kemling miktarının ve bant kopuşu miktarının daha yüksek olduğu görülmüş. (Almanya’da

yapılan çalışma, nedeninin nötr deterjan yıkaması yapılmış kumaşın nem alma

kapasitesinin %0,5 kadar daha düşük olması ve bağıl nemi düşük işletmelerde bunun

sorun oluşturması olduğu belirtilmiş) Taranmayı kolaylaştırmak için nötr deterjan yerine

soda-deterjan önerilmiştir. Bu yöntemde her ne kadar sabun kullanılmamaktaysa da

ortamda bulunan soda yün yağının bir kısmını sabunlaştırarak, doğal sabun

oluşturmaktadır. Bu da yıkamayı destekleyici bir etki gösterdiğinden kullanılan deterjan

miktarı nötr deterjan yıkamaya göre daha az olacaktır. Deterjanların pahalı olduğu

düşünülürse bu önemli bir avantajdır.

D- İzoelektriksel yıkama: Izoiyonik bölgede tuz köprüleri sayısı maksimum olduğundan,

yün lifleri en yüksek dayanıklılığı göstermekte ve yıkama esnasında lifin keçeleşmesi

minimum olmaktadır. Ancak asidik ortamda yıkanan yün lifleri sert ve daha az esnek

olmaktadır. Bu da taranmasını zorlaştırmaktadır.

E- Yün terinde yıkama: Bu şekilde yapılan bir yıkama yünün istenilen düzeyde

temizlenmesini sağlayamaz.

KUMAġ YIKAMAYünlü kumaşların. yıkanması, kirli yapak yıkamasında olduğu gibi, bazik, nötr, asidik

ortamda; yıkama maddesi olarak sabun veya deterjan kullanılarak yapılabilir. Yine yıkama

suyunun mutlaka yumuşak su olması gereklidir. Bazik sabun yıkaması bugün de en çok

kullanılan yöntemdir.

Strayhgarn ipliklerden üretilen kumaşlar genelde daha fazla harman yağı içerdiklerinden ilk

yıkama %4-5 sodyum karbonatla 15 dk. gerçekleştirilir. İkinci yıkamada %2-3 soda

ilavesiyle yıkanır ve ılık suda çalkalanır.

Kamgarn mamüller yaklaşık %3 yağ içerdiklerinden %0.5-1 sabun veya deterjanla

yıkanırlar. Alkali ortamı sağlamak üzere %1 soda veya amonyak ilave edilerek 35-40 °C'de

30 dk. yıkanırlar.

KARBONĠZASYONKarbonizasyon, yıkanmış yüne (yapağıya) veya yünlü kumaşlara uygulanabilir.

Karbonizasyonun esasını, mamülün inorganik asitlerle veya ısıtılınca asidik özellik

gösteren tuzlarla yüksek temperatürde işlem sonucu bitkisel artıkların asidin etkisiyle

karbon ve su oluşturacak şekilde pirolize uğrarken yün lifleri önemli bir değişikliğe

uğramaması oluşturur.

(C6H10O5)n 6nC + 5nH2O (H2S04 katalizörlüğünde)

İster yapak ister kumaş halinde olsun, karbonizasyon 5 adımdan oluşur:

KARBONĠZASYON1. Asit ile Emdirme

Yapak karbonizasyonunda liflerde bulunan bitkisel artık miktarı yüksek olduğundan genellikle

%4-6'lık (3-5°Be), kumaş karbonizasyonunda ise %1.5-4.5'luk (1.5-4°Be) sülfürik asit

çözeltilerinin kullanılması tercih edilir. Asitleme sonucu bitkisel atıklar %2.5'ten fazla, yün lifleri

ise %5.5'ten az sülfürik asit aldıklarında kömürleştirme sırasında lifin zarar görme tehlikesi azalır.

%7-7.5'lik sülfürik asit çözeltisiyle 10-15°C'da 15-60 saniye süreyle yapılan bir asitleme klasik

uzun süreli ılık asitlemelere göre daha iyi sonuçlar verir

2. Ön Kurutma

Asitleme teknesinden gelen yapak veya kumaşın üzerindeki flotte miktarı, bunlar kurutmaya

girmeden önce bir ön kurutmadan geçirilerek, mümkün derece %40'lara düşürülmeye çalışılır.

3. Kurutma ve Kömürleştirme

Kömürleştirme genellikle 95-110°C aralığında 2-10 dakika ısıtılarak yapılır. Yündeki asit miktarı

%5.5'ten az ise kömürleştirme temperatürü 140-150°C'a kadar çıkabilir. 3-4 dakika yapılan

kömürleştirme sonucu bitkisel artıklar tamamen kömürleştikleri gibi kopma dayanımı da çok

düşmemektedir.

4. Ufalama ve Toz Dökme

5. Nötrleştirme

Karbonizasyondan geçmiş yünün üzerinde %4-8 kadar sülfürik asit bulunmaktadır ve

uzaklaştırılmalıdır. Karbonizasyonun hemen ardından, bekletmeden boyama yapılacak ise ve

boyama asidik ortamda yapılıyor ise nötrleştirme yapmadan boyamaya geçilebilir. (Asit

boyarmaddeleriyle yapılan boyamalar, boyarmaddenin tipine göre pH 3-6 arasında yapılır, 1:1

metal kompleks boyarmaddeleriyle yapılan boyamalar ise yardımcı madde kullanılmıyorsa pH

1.9-2.1 arasında, kullanılıyorsa pH 2.2-2.4 arasında yapılmaktadır.)

AĞARTMA Ağartma yün sektöründe pamuklularda olduğu kadar önemli ve sık uygulanan bir işlem

değildir. Ağartılmış yünlü mamüllerin sonradan yine sararmaları durumu üzerinde titizlikle

durulması gereken bir husustur. Sonradan sararma 3 ayrı nedenle olabilmektedir:

1. Işık etkisiyle

2. Yüksek sıcaklıklarda yapılan kurutma ve buharlamaların etkisiyle

3. Ağartmadan sonra yapılan asidik, bazik veya nötr sıcak terbiye işlemlerinin etkisiyle.

Ağartmada kullanılan maddelerin ve ağartma koşullarının da sonradan sararma üzerindeki

etkileri büyüktür. Bir genelleme yapmak pek doğru değilse de, indirgen bir ağartmadan

geçirilmiş mamüllerde sonradan sararma tehlikesinin, yükseltgen maddelerle ağartılmış

mamüllere nazaran, oldukça düşük olduğu söylenebilir.

Yükseltgen AĞARTMA Bugün için yükseltgen yün ağartmasının çok önemli bir kısmını bazik veya asidik ortamda

yapılan hidrojenperoksit ağartması oluşturmaktadır. Bazik ortamda yapılan hidrojenperoksit

ağartması sırasında koşullara dikkat edilmediği taktirde, liflerin zarar görme riski fazladır.

Flottenin pH'ı 8.5-9.5 olmalıdır.

Ağartma; 15-30 ml/l H202 (%35'lik)

1-3g/l Sodyumpirofosfat

0.5-1.5ml/l Amonyak (pH'ın 9 olması için gerekiyorsa)

1-2ml/l Islatıcı (DENWET NF) içeren flotteyle 45-50°C'da 4-6 saat

muamele edilerek yapılabilir. Ardından sıcak ve soğuk durulama yapılır.

Flotteye uygun ve etkili stabilizatörler (DENSTAB SG) koyarak yün liflerinin çok zayıf bazik

ortamda 50°C'dan daha yüksek sıcaklıklarda, daha kısa sürede zarar görmeden

ağartılması da mümkündür.

Ġndirgen AĞARTMA Peroksit ağartmasının artmasıyla indirgen maddelerle yapılan ağartmalarda bir azalma

olmuştur. Fakat bu şekilde ağartılmış bir mamülün sonradan sararma tehlikesinin az

olması nedeniyle, önce yükseltgen, sonra indirgen ağartma şeklindeki kombinasyonlar

önemlerini korumuştur.

Hidrosülfitin hava oksijenine ve hidrolize karşı dayanıklılığı çok düşük olduğundan

ağartmalarda' hidrosülfitin kendisi yerine, stabilizatör ilave edilmiş hidrosülfit esaslı

maddeler kullanılır.

Hidrosülfit ürünleri ile emdirme yöntemine göre ekonomik bir şekilde çalışabilmek mümkün

değildir. Mamül üzerindeki hidrosülfitin önemli bir kısmı mamül daha asıl tepkime kısmına

gelmeden hava oksijeni tarafından bozuşturulmaktadır.

Mamül %1-4 Stabilize hidrosülfit

1 g/l Noniyonik ısıtıcı (DENWET NF) içeren flotte ile

30-60°C'da, 1-8 saat muamele edilir. Durulanıp 1 mI/I H202 çözeltisiyle çalkalanır.

Son yıkamaya eklenen peroksit yün üzerinde kalan sülfür kokusunu giderir.

** İster yükseltgeme metodu ile olsun, ister indirgeme metodu ile olsun yün ağartıldığı

zaman kimyasal olarak hasara uğrar. Atak yündeki keratinde bulunan amino asitlere ve

özellikle sistin üzerinedir. Sistindeki disülfür bağları kopmakta ve mekanik özelliklerde

olumsuz bir etki oluşturmaktadır.

Sodyumlorilsülfat gibi bir yüzey aktif madde mevcudiyetinde beyazlık üzerinde önemli

etkiler elde edilirken disülfür köprülerine yapılan atak da sınırlanır.

Optik AĞARTMA Yün liflerinin optik beyazlatılması anyonik

veya katyonik karakterde çeşitli optik

beyazlatıcılarla yapılabilir.

Optik ağartma, ağartmadan sonra

yapılabileceği gibi, genellikle indirgen

ağartma ile birlikte yapılmaktadır.

% 0.02 Optik beyazlatıcı

pH: 3-5

% 2-4 Asetik asit (% 40'lık) veya

% 1-2 Formik asit (%85'lik)

15 dakikada 40°C'a çıkılır ve 20 dakika

işleme devam edilir.

.

DĠNKLEMEDinklemenin esası, yün liflerinin keçeleşme özelliğinden faydalanılarak kumaşın görünüm

ve tutumunun değiştirilmesidir.

Dinkleme sonucu kumaşlar yalnız az veya çok keçeleşmiş bir yüzey yapısı kazanmakla

kalmazlar, aynı zamanda dokuma tekniği ile eldesi imkansız derecede sıkılaşırlar. Bunun

sonucu olarak da, kumaşların bütün dayanımlarında bir artma olduğu gibi, rüzgar ve diğer

dış etkenlere karşı koruma ve dolayısıyla sıcak tutma özelliği de artar.

*Pul tabakası kaynaklı olarak yün lifleri iki yönde farklı sürtünme özellikleri gösterir ve

keçeleşirler. Pul tabakası iyi oluşmamış veya' bozuşturulmuş yünlerin keçeleşme özellikleri

çok düşüktür. İnce ve kıvrımlı lifler daha iyi keçeleşir. Karbonizasyondan geçmiş lifler,

normal liflere nazaran daha zor dinklenir. Az. bükümlü iplikler, sert bükümlü ipliklere

nazaran daha iyi dinklenme özelliği gösterir. Kumaşlarda atkı ve çözgü ipliklerinin temas

noktası arttıkça (örneğin bezayağı) dinkleme yeteneği azalır.

Poliamid, PVC, triasetat gibi karışım kumaşlarda karışımdaki hidrofob lif miktarı %20'yi

geçerse, karışımın keçeleşme özelliği çok düşer.

Yaygın olan çalışma şekli, yağlı kumaşların (yıkamadan önce) dinklenmesidir. Çünkü

böylece bir yıkama daha az yapılmış olmaktadır. Kumaştaki yağların kayganlaştırıcı

etkisinden ve konulan soda-sabun veya dinkleme maddelerinin yıkamayı destekleyici

etkisinden faydalanılması bakımından da yağlı. kumaşların dinklenmesi daha avantajlıdır.

FĠKSAJYün terbiyesi sırasında yünlü mamüllerin fiksajı değişik üretim adımlarında, değişik

amaçlara yönelik olarak yapılabilir.

Bu amaçlar içerisinde en belirgin olanları;

1. Liflerdeki ve mamüldeki iç gerilimlerin giderilmesi

2. Mamül görünüm ve tutumunun geliştirilmesi

3. Ütü çizgisi, plise gibi verilen şekillerin kalıcılığının sağlanmasıdır.

Yünlü mamüllerin fiksajı için üç etkenden faydalanılabilinir; Su – Isı - Kimyasal Maddeler

ġARDONLAMAŞardonlamada esas, kumaş ve trikotaj ipliklerinin içerisinden liflerin çekilip yüzeye

çıkarılmalarıdır. Bunun sonucunda;

1. Kumaşın yüzeyinde bir hav tabakası oluşur.

2. Bu hav tabakasında, istenilen bir şekil verilerek mamülün özel bir görünüm

kazanması sağlanır.

3. Isı yalıtma özelliği artar.

4. Dinklenecek mamüller şardonlanırsa sağlanan keçeleşme etkisi daha yüksek

olur.

5. Tüylenme sonucu desenin kontürleri yumuşar, komşu renkler kısmen birbirine

karışır.

6. Modaya uygun özel görünümlü kumaşlar elde edilir.

Şardonlama mekaniksel bir işlemdir ve lifler ipliklerin içerisinden dışarıya

çekilirler. Çekilme esnasında lifin bir ucu iplikten kurtulabileceği gibi, iki ucu da kurtulabilir

veya kopabilir.

BOYAMA

Yün lifleri PA liflerine göre daha

fazla sayıda amino grubu içerir.

Bu durum yün liflerinin PA

liflerine göre daha fazla BM

bağlayacağını gösterir örneğin

yün lifleri kendi ağırlığının

yaklaşık %30’u kadar asit BM

bağlayabildiği halde PA lifleri

ancak %1-5 oranında

bağlayabilmektedir.

1:1 Metal Kompleks BM ile Boyama

0

20

40

60

80

100

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240

Süre[dak]

Sıc

ak

lık °

C

Den

eg

al D

PA

New

1-2

%

98 °C 60 dk

1-1,5 °C/dak

10‘

1:1

Me

tal K

om

ple

ks

BM

X %

10‘

H2 S

O4

ya

da

form

ika

ist

10‘

20 dk

70 °C60 °C

0,5 °C/dak

pH: 2,5-3

1:1 Metal Kompleks BM

DENALAN YELLOW PW GR %173

DENALAN ORANGE PW G %230

DENALAN RED PW GRE %120

DENALAN PINK PW B %110

DENALAN BLUE PW 2G %255

PA YÜN KARIġIMLARININ

BOYANMASI Yün ile poliamid lifleri karıştırılacak olursa, mamulün kopma direnci,

çekme gerilimine karşı dayanımı ve aşınma dayanımı artmaktadır.

Bu tip karışımlardan meydana gelen kumaşların, esnekliklerinin veyıpranma dirençleri yüksektir.

Özellikle pantolonluk kumaş yapımında, çoraplarda, iççamaşırlarında, ev tekstili ve halıcılıkta da karşımıza bu karışımlarçıkmaktadır.

PA ve Yün liflerinin benzer yapıya sahip olmaları sebebi ile aynıbanyoda boyamak mümkündür. Ancak PA lifleri Yüne göre daha hızlıboya aldığından her iki lifin aynı tonda boyanması zorlaşmaktadır. Şuhususlara dikkat edilmelidir:

BM seçimi (1:1 metal kompleks BM)

pH ve sıcaklık (PA/WO karışımları K.A.O.’da değil, genelde pH 2,5-3arasında boyanmaktadır. )

Rezerv maddesinin kullanılması

PA YÜN KARIġIMLARININ

BOYANMASI

Ġlginize TeĢekkürler…

Fabrika: Çerkezköy yolu üzeri, Akbayır Mevkii, Velimeşe 59850

Çorlu-Tekirdağ

Tel: 0282 674 54 00 Faks: 0282 674 50 01

support@dengekimya.com