Upload
alihan-biber
View
152
Download
21
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Denizcilik Çalışma Grubu Raporu
Citation preview
T.C.
ULATIRMA, DENZCLK ve HABERLEME BAKANLII
11. ULATIRMA, DENZCLK ve HABERLEME
URASI
DENZCLK ALIMA GRUBU RAPORU
ANKARA 2013
SUNU
Dnya ile entegre, AB ile uyumlu, hzl, ekonomik, gvenli ve akl ulam zmlerine
lkemizi tayacak yeni politika ve stratejilerin gelitirilebilmesi amacyla 11. Ulatrma,
Denizcilik ve Haberleme urasnn 6-7 Eyll tarihlerinde stanbulda yaplmas
planlanmaktadr.
ura hazrlk almalarnn balatlmas iin grevlendirilen ura Yrtme Kurulu
tarafndan, Karayolu, Demiryolu, Denizcilik, Kent i Ulatrma, Havaclk ve Uzay
Teknolojileri, Haberleme, Boru Hatlar olmak zere 7 alanda alma Gruplar
belirlenerek Denizcilik Sektr alma Grubu sorumluluu Deniz Ticareti Genel
Mdrlne verilmi ve sektrelbazda hazrlanacak alma Grubu Raporlarnn Mays
Ay sonuna kadar tamamlanmas istenmitir.
Rapor hazrlklar kapsamnda, ilk olarak Deniz Ticareti Genel Mdr, Deniz ve sular
Dzenleme Genel Mdr, Tersaneler ve Ky Yaplar Genel Mdr, Tehlikeli Mal ve
Kombine Tamaclk Dzenleme Genel Mdr ve Ky Emniyeti Genel Mdrlnden
bir Bakan Mavirinin katlmyla, Denizcilik alma Grubu Koordinasyon Komitesi ve
sz konusu Komite altnda faaliyet gsterecek cra Heyeti kurulmutur.
cra Heyeti Bakanlnn Deniz Ticareti Genel Mdrl tarafndan yrtlmesi,
Bakan Yardmclklarnn Deniz ve sular Dzenleme Genel Mdrl ile Tersaneler
ve Ky Yaplar Genel Mdrlnden birer personel tarafndan yrtlmesi,
Sekreterliin Deniz Ticareti Genel Mdrl ile Deniz ve sular Dzenleme Genel
Mdrlnden birer personel tarafndan yrtlmesi, Raportrln Deniz ve sular
Dzenleme Genel Mdrl ile Tersaneler ve Ky Yaplar Genel Mdrlnden yine
birer personel tarafndan yrtlmesi uygun grlmtr.
Koordinasyon Komitesi ve cra Heyeti Bakanlnca; Denizcilik Sektr Alt alma
Grubunda ele alnacak altay konu balklar ve bu konulardan sorumlu olacak Genel
Mdrlklerin;
Denizyolu Tamacl ve letmecilii Faaliyetleri (DDGM)
Deniz Emniyeti ve Gvenlii Faaliyetleri (DDGM)
Deniz evresi Koruma ve Deniz Turizmi Faaliyetleri (DDGM)
Denizcilik Eitimi ve Kltrel Faaliyetler (DDGM)
Denizcilik Politikalar ve Uluslararas likiler (DTGM)
Ky Yaplar Dzenlemesi (TKYGM)
Gemi Sanayi Faaliyetleri (TKYGM)
eklinde olmas kararlatrlmtr.
ye isimlerinin belirlenmesine ynelik almalar kapsamnda; cra Heyetince, Denizcilik
Sektr altay Gruplarna katlm salamas ngrlen kurum ve kurulular ile anlan
kurum ve kurululardan hangi niteliklere haiz temsilcilerin talep edileceine dair bilgiler
belirlenmi olup, 63 Kamu, 40 STK, 21 niversite, 15 zel Sektr Kuruluu olmak zere
toplam 139 Kurum/Kurulutan altaylar iin ye nerileri talep edilmitir.
7 adet altay Grubuna, 188 Kamu, 94 niversite, 92 STK, 77 zel Sektr Kuruluu
olmak zere, toplamda 451 kiilik ye katlm talepleri alnmtr. Sz konusu yelerin
bilgileri ilgili Genel Mdrlklere gnderilerek Ocak Ay itibariyle rapor almalarna bilfiil
balanlmtr. Hazrlanacak raporlarda yer alacak alt balklar ve ye grev dalm,
Kurum/Kurululardan alnan neriler ve daha sonra eklenen yelerin katlmyla
belirlenmitir. Rapor hazrlklar kapsamnda, 7 adet altay ve alt gruplar tarafndan,
toplamda 40a yakn toplant yaplm ve yelerin katksyla hazrlanan ve grleriyle
ekillenerek son hali verilen 7 adet rapor Deniz Ticareti Genel Mdrlnn
koordinesinde birletirilmi ve Denizcilik alma Grubu Raporu hazrlanmtr.
Denizcilikle ilgili tm sektrlerde yer alan aktrlerin aktif katksyla hazrlanan rapor
kapsamnda, 10. Ulatrma urasnda alnan kararlarn deerlendirilmesi ile bir nceki
urada alnan kararlarn takibinin salanmas, sektrn mevcut durumunun yaanan
sorunlar ve zm nerileri ile birlikte ortaya konmas, ayn zamanda 2023 ve 2035 Hedef
ve Politikalar ile denizcilik sektrnn geleceine yn verilmesi amalanm olup, bu
zellikleri itibariyle urann baarsna byk katk sunacann bilinciyle ve midiyle
hazrlanan raporun denizcilik sektrne ve lkemize hayrl olmasn temenni ediyorum.
Sayglarmla,
Denizcilik Sektr alma Grubu yeleri Adna
Dr. Bar TOZAR
Deniz Ticareti Genel Mdr V.
KATKILAR
Denizcilik alma Grubu Raporunun oluturulmasnda deerli gr ve nerileri ile
katkda bulunan bata Denizcilik alma Grubu Koordinasyon Komitesi yeleri olmak
zere cra Heyeti Bakanlnn yelerine ve Denizyolu Tamacl ve letmecilii
Faaliyetleri, Deniz Emniyeti ve Gvenlii Faaliyetleri, Deniz evresi Koruma ve Deniz
Turizmi Faaliyetleri, Denizcilik Eitimi ve Kltrel Faaliyetler, Denizcilik Politikalar ve
Uluslararas likiler, Ky Yaplar Dzenlemesi, Gemi Sanayi Faaliyetleri konusunda
faaliyet gsteren 7 adet alt altayn, 188 Kamu, 94 niversite, 92 STK, 77 zel Sektr
Kuruluundan olmak zere toplamda 451 yesine ve isimleri ekte sunulan listelerde yer
almayan yelerimize katklarndan dolay teekkrlerimizi sunmak isteriz.
DENZCLK ALIMA GRUBU KOORDNASYON KOMTES
Deniz Ticareti Genel Mdr Dr. Bar TOZAR
Deniz ve sular Dzenleme Genel Mdr Cemalettin EVL
Tersaneler ve Ky Yaplar Genel Mdr Hzrreis DENZ
Tehlikeli Mal ve Kombine Tamaclk Dzenleme Genel Mdr M.Mehdi GNLALAK
Ky Emniyeti Genel Mdrl Bakan Maviri Mehmet Acar DOAN
11. ura Denizcilik alma Grubu Bakan, Bakan Yardmclar, Sekreterler ve
Raportrlerin isim ve unvanlar aada listelenmektedir:
Bakan Dr. Bar TOZAR (Deniz Ticareti Genel Mdr V.)
Bk. Yrd. M.Cemil ACAR UDHB DTGM (Genel Mdr Yrd. V.)
Bk. Yrd. Abdurrahman KAYA (Genel Mdr Yrd. V.)
Bk. Yrd. Okay KILI (Daire Bakan V.)
Bk. Yrd. Dr. Ersel Zafer ORAL (Emekli retim yesi)
Sekreter akir ZOBAN (Daire Bk. V.)
Sekreter Leyla ZDEMR (Mhendis)
Raportr Hdr lyas KARABIYIK (Denizcilik Uzman)
Raportr Kubilay YAZAN (GS Uzman)
Raportr Blent KOAK (Denizcilik Uzman)
NDEKLER
BLM 1
10. ULATIRMA URASI KARARLARIYLA LGL GELMELERN DEERLENDRLMES 1
1.1. Denizyolu Tamacl ve letmecilii Faaliyetleri 1
1.1.1 10. Ulatrma uras Denizcilik Sektr raporu 2023 Limanclk hedefleri olarak 1
1.1.2 10. Ulatrma urasnn Deniz Tamacl ve letmecilii Balamnda Genel Olarak Deerlendirilmesi 2
1.2. Deniz Emniyeti ve Gvenlii Faaliyetleri 7
1.3. Deniz evresi Koruma ve Deniz Turizmi Faaliyetleri 18
1.3.1. 10. Ulatrma uras Kararlaryla lgili Gelimelerin Deerlendirilmesi 18
1.3.1.1. Denizcilikte Etkin Risk Ynetim Alt Yapsnn Kurulmas 18
1.3.1.2. Denizcilik evre Ynetim Sistemi Kurulmas 18
1.3.1.3. AB Ar&Ge Fonlarndan Daha Fazla Yararlanlmas 18
1.3.1.4. Tamaclkta evresel Duyarlln Arttrlmas 18
1.3.1.5. Deniz Kirliliinin On-Line zlenmesi 18
1.3.1.6. Balast Suyunun On-Line Bildirimleri 18
1.3.1.7. Deniz Aralarndan Yaylan Sera Gazlarnn Azaltlmas 18
1.3.1.8. Gemilere kaynaklanan Atklarn Bertaraf 19
1.3.1.9. Turizm Ky Yaplar Master Plan almas 19
1.3.1.10. Ticari Yatlk Tama Kapasitesinin Arttrlmas 19
1.3.1.11. Yat Liman Saysnn Artrlmas 19
1.3.1.12. Trkiye Kruvaziyer Pazar 19
1.3.1.13. Balk barnaklarnn ksmen yat limanlarna dntrlmesi 19
1.3.1.14. Deniz sporlarnn Geliimi 20
1.4. Denizcilik Eitimi ve Kltrel Faaliyetler 20
1.5. Denizcilik Politikalar ve Uluslararas likiler 23
1.5.1 Deniz Ticaretinin Gelecei ve Stratejik Analizi 23
1.5.1.1. Ulatrma uras Kararlaryla lgili Gelimelerin Deerlendirilmesi 23
1.6. Ky Yaplar Dzenlemesi 27
1.7. Gemi Sanayi Faaliyetleri 29
BLM 2 DNYADA VE LKEMZDE MEVCUT DURUM 33
2.1. Denizyolu Tamacl ve letmecilii Faaliyetleri 33
2.1.1. Limanlarn letme izni ve lisanslar 33
2.1.1.1. Limanlarn mar Plan ve na Sreci 33
2.1.1.2. Limanlarn letme zni Aamas 35
2.1.1.3. Mevzuat fazlal 38
2.1.1.4. Limanlarmzn snflandrlmas 39
2.1.2. Dnyada Liman Ynetimi Ve Liman Otoritesi Sistemi 40
2.1.2.1. Dnyada liman ynetim ekilleri 40
2.1.2.2. Avrupa Birliinde Limanclk Sistemi 41
2.1.2.3. AB liman sistemine ve limanclna ilikin temel tespitler 42
2.1.2.4. Liman performans, modernizasyonu, geri blge balantlar ve evreye duyarllk 42
2.1.2.5. ABde liman ynetim modelleri 43
2.1.2.6. Trk Limanlar in Ynetim Modeli Belirlenmesine Ynelik Yaplan almalar 44
2.1.3. Deniz Tamacl ve letmecilii le lgili Dnyadaki Gelimeler 46
2.1.3.1. Deniz letmeciliinin Mevcut Durumu 51
2.1.3.1.1.Trk Bayrakl Gemilerin Yurt D Liman Devleti Denetimlerinde Durumu 41
2.1.3.1.2.Tutulan gemilerin ya younluklar, tonaj aralklar, gemi tipine gre dalmlar 52
2.1.3.1.3. Trk Deniz Ticaret Filosunun Uluslararas Konvansiyonlara Uyumu 55
2.1.3.2. Gemi Acenteliinin Mevcut Durumu 55
2.1.3.3. Gemi Brokerliinin Mevcut Durumu 56
2.1.3.4. Gemi kmalciliinin Mevcut Durumu 57
2.1.4. Trkiyede Limanlarn Mevcut Durumu 58
2.1.4.1. Trkiyede Limancln Geliimi 58
2.1.4.2. Kalknma Planlarnda Limanlarn Yeri 59
2.1.5. ntermodal Tamaclk 61
2.1.5.1. Limanlarn Ana Ulatrma Koridorlarndaki Yerinin Tespiti, Yk Trafii Ve ntermodal Tamaclk 61
2.1.5.1.1.Trkiyenin ana ulatrma koridorlarndaki yeri 61
2.1.5.1.2.Limanlarmzn uluslararas ana ulatrma koridorlarndaki yerinin tespiti 62
2.1.5.1.3. Trkiyede ntermodal Tamaclk ve Limanlar 65
2.1.6. sularda tamacln mevcut durumu, potansiyeli, ynetimi, kurumlar aras grev yetki paylam ve mevzuat 69
2.1.7. Van Glnde tamaclk faaliyetleri 70
2.2. Deniz Emniyeti ve Gvenlii Faaliyetleri 71
2.2.1. Seyir Yardmclar 79
2.2.2. Gemi Takip Sistemlerine Ynelik Uygulamalar 81
2.2.2.1. Teknik Alt Yap ve Uygulama Alanlar Geliimi 83
2.2.2.2. Milli yatrmlar ve Yerli Teknoloji Kullanm 85
2.2.2.3. Uluslararas birlii 85
2.2.3. Entegre Deniz Trafik Ynetim ve Bilgi Sistemi 86
2.2.4. Trk Boazlarnda Seyir Emniyeti 86
2.2.5. Klavuzluk ve Rmorkrclk Hizmetleri 87
2.2.6. Batklar ve Batklarn karlmas 88
2.2.7. Seferden Men veya Terk Edilmi Gemiler 89
2.2.8. Balk iftlikleri ve Denizlerdeki Dier Yaplar 90
2.2.9. Kablo ve Boru Hatlar 91
2.2.10. Notik Yaynlar 91
2.2.11. Uluslararas Mevzuata Uyum ve Etkin Temsil 92
2.2.12. Deniz Gvenlii Uygulamalar 93
2.2.13. Gemi Denetimi ve Mevzuat Uygulamalar 93
2.2.13.1. 4922 sayl Denizde Can ve Mal Koruma Hakknda Kanun 93
2.2.13.2. Gemilerin Teknik Ynetmelii 94
2.2.13.3. Yolcu Gemilerinin Emniyetine ve Gemilerdeki Yolcularn Kayt Altna Alnmasna likin Ynetmelik 94
2.2.13.4. Ro-Ro Yolcu Gemileri ve Yksek Hzl Yolcu Tekneleri Ynetmelii 95
2.2.13.5. Gemilerin Genel Denetimi ve Belgelendirilmesi Hakknda Ynetmelii 96
2.2.13.6. Deniz Yolu le Yaplacak Dzenli Seferlere Dair Ynetmelik 96
2.2.13.7. Uluslararas Emniyet Ynetimi Kodunun Trk Bayrakl Gemilere ve letmecilerine Uygulanmas 97
2.2.13.8. Liman Devleti Denetimi Ynetmelii 97
2.2.14. Bir Ynetim Sistematii Olarak Emniyet Ynetimi Sistemi 97
2.2.14.1. Az Sayda Gemisi Bulunan letmelerde, Emniyet Kltrnn Oluturulmas ve Gelitirilmesi 98
2.2.14.2. Yaanan olumsuzlarn Trk Bayra Prestijine Etkileri ve Bu Etkileri Azaltmak in Yaplmas Gerekenler 99
2.2.15. irket ve Gemi zerinde ISM Sisteminin Etkinliinin Artrlmas 100
2.2.16. Gemide Salk, Hijyen Konularnda artlarn yiletirilmesi ve Acil Durumlarda Uygulama Prosedrleri 100
2.2.17. 2012 Yl Bayrak Devleti Uygulamalar Sonular 102
2.2.18. MLC 2006 Szlemesi almalar 102
2.3. Deniz evresi Koruma ve Deniz Turizmi Faaliyetleri 102
2.3.1. Deniz evresi 102
2.3.1.1. Acil Mdahale Merkezleri 103
2.3.1.2. Denizde Petrol Kirliliine Acil Mdahale 103
2.3.1.3. Acil Mdahale Merkezlerinin Oluturulmas ve Denizlerimizde Mevcut Durumun Tespiti Projesi 105
2.3.1.4. Denizde Kirliliin zlenmesi 106
2.3.1.5. Gemilerin Balast Sular le Tanan Zararl Sucul Organizmalar Ve Alnan Tedbirler 107
2.3.1.6. Balast suyu raporlamalar ve raporlama sistemi 108
2.3.1.7. Gemi leticileri in Artm Sistemleri, Sertifikasyon 108
2.3.1.8. Gemi Kaynakl Emisyonlar ve klim Deiiklii 109
2.3.1.9. Gemi Kaynakl Emisyonlar 110
2.3.1.10.Gemi Atklarnn Takibi in evre ve ehircilik Bakanl Tarafndan ki Farkl Uygulama 113 2.3.2. Dnyada ve lkemizde Deniz Turizmi 113 2.4. Denizcilik Eitimi ve Kltrel Faaliyetler 115
2.4.1. Mevzuat 115
2.4.2. Trkiyede Denizcilik Eitiminin zlenmesi ve Deerlendirilmesi 118
2.4.2.1. Denizcilik Eitimi zleme ve Deerlendirme Sistemi (DEDS) 119
2.4.2.2. Gemiadamlar Eitimi Bilgi Sistemi (GAEBS) 120
2.4.2.3. Gemiadamlar Bilgi Sistemi (GBS) 120
2.4.3. Trkiyede Denizcilik Eitiminin Genel Deerlendirilmesi 126
2.4.4. Dnya da Gemiadamlarnn Arz/ Talep Durumu 128
2.4.4.1. Trkiyenin Gemiadam Arz Durumu 130
2.4.4.2. Trkiye ninGemiadam Talebi 133
2.4.5. Kltrel Faaliyetler 134
2.5. Denizcilik Politikalar ve Uluslararas likiler 135
2.5.1. Deniz Ticareti Stratejik Analizi ve Politikalar 135
2.5.1.1. Kresel Deniz Ticareti Sektr ve Trkiye 135
2.5.1.1.1. Deniz Ticaretindeki Akmlar, Krizler/Frsatlar ve Gelecek Beklentisi 136
2.5.1.1.2. Navlun ve Emtia Piyasalarnn Analizi ve Gelecei 136
2.5.1.1.3. Deniz Ticaret Filosuna ve Tamaclna Stratejik Bak 140
2.5.1.1.3.1. Avrupa Birlii (AB) lkelerinde Deniz Ticaret Filosu ve Tamacl 140
2.5.1.1.3.2. Trkiyede Deniz Ticaret Filosu ve Tamacl 140
2.5.1.2. Liman Operasyonlar ve Lojistik Ynetimi 142
2.5.1.2.1. Lojistik Ynetiminde Limanlarn Yeri ve Gelecei 143
2.5.1.2.2. Limanlarn Etkin ve Verimli Kullanm 144
2.5.1.2.3. Limanlarn Arz-Talep Analizi 144
2.5.2. Uluslararas likiler ve Hukuksal Dzenlemeler 147
2.5.2.1. Uluslararas Deniz Sigortalar Mevzuatnn Etkinlii 151
2.5.2.2. Denizcilik Anlamalarnn Etkinlik Sorgulamas 151
2.5.2.2.1. Denizcilik Anlamalarnn Etkinlik Deerlendirmesi 152
2.5.2.2.2. Denizcilik Anlamalarn Uygulamalarnda Meydana Gelen Aksaklklar 152
2.5.2.2.3. Denizcilik Alannda Uluslararas likilerin Verimlilii 154
2.5.2.2.4. Sektrn D likiler Vizyonu: ncelikli lkeler ve Uluslararas Kurulular 155
2.5.2.2.5. Deniz Haydutluu le Mcadelede Yeni Yntemler, Yaplabilecekler 155
2.5.2.3. Deniz Ticaret Trafiinin Kolaylatrlmas 159
2.5.2.3.1. Deniz Ticaretinde Elektronik Belgelerin ve Yntemlerin Kullanm 159
2.5.2.3.2. Deniz Ticaret Trafiinin Kolaylatrlmas ve Ticaret Hacminin Arttrlmas 161
2.5.2.3.3. Trk P&I Kulb Kurulmas Projesi, Verimlilik Analizi 165
2.5.2.3.3.1. Trk P&I Sigorta irketi Kurulmas Projesinin Gerekeleri 165
2.5.2.3.3.2. Proje Verimlilik Analizi 166
2.5.3. Tarifeli Tamaclk ve Denizyolu Tamaclnda Destekler 166
2.5.3.1. Yetkilendirme ve Denetim 166
2.5.3.2. Yeni Hatlarn Tespiti Var Olanlarn Srdrlebilirlii 168
2.5.3.3. Parsiyel Denizyolu Tamacl 168
2.5.3.4. Denizcilik Sektr Finansman Modelleri ve Destek Uygulamalar 169
2.5.3.5. Denizyolu Tamaclnda Tevikler 170
2.5.3.6. Denizyolu Tamaclnda Yatrm/Finansman Politikalar 171
2.5.3.6.1. Denizyolu Tamaclnda Finans Kaynaklar ve Aralar 171
2.5.3.6.2. Denizyolu Tamaclnda Yatrm mkanlar 172
2.6. Ky Yaplar Dzenlemesi 172
2.6.1. Dnyada ve Trkiyede Ky ve Deniz Alanlarnn Ynetimi ve Kylarn st lekli Planlamas 172
2.6.2. Dnyada ve Trkiyede Ky Yaplarnn Yer Seimi, Planlanma ve Tasarm 175
2.6.2.1 Ky Yaplarnn Yer Seimi, Planlanma ve Tasarm 175
2.6.2.2. Trkiyede Ky Yaplarnn Planlanmas Sreci 181
2.6.3. UDHB'de Ky ve Deniz Alanlarnn Ynetimi ve Ky Yaplarnn Planlanmas Konusundaki Faaliyet Alanlar 183
2.6.4. Limanclk Sektr 185
2.6.4.1. Limanclk Sektrnn Dnyadaki Mevcut Durumu 187
2.6.4.2. Limanclk Sektrnn Trkiyedeki Mevcut Durumu 188
2.6.5. Kruvaziyer Limanlar ve Yat Limanlar 189
2.6.5.1. Kruvaziyer Limanlar ve Yat Limanlar Sektrnn Dnyadaki Mevcut Durumu 189
2.6.5.2. Kruvaziyer Limanlar ve Yat Limanlar Sektrnn Trkiyedeki Mevcut Durumu 189
2.7. Gemi Sanayi Faaliyetler 190
2.7.1. Gemi na Sanayine Genel Bak ve Mevcut Durum 190
2.7.2. Gemi na Yan Sanayisine Genel Bak ve Mevcut Durum 195
2.7.3. Gemi Geri Dnm Sektrne Genel Bak ve Mevcut Durum 197
2.7.3.1. Hong Kong Szlemesinin Geliimi 200
2.7.3.2. Avrupa Birliindeki Gelimeler 202
2.7.3.3. lkemizin Mevcut Durumun Deerlendirilmesi 202
BLM 3 SORUNLAR VE DARBOAZLAR 204
3.1. Denizyolu Tamacl ve letmecilii Faaliyetleri 204
3.1.1. Liman mevzuatnn uygulamas ve yaanlan sorunlar 204
3.1.1.1. Mevzuat kaynakl sorunlar 208
3.1.1.2. Gmrk mesaisi sorunu 208
3.1.1.2.1. zm nerisi 209
3.1.1.3. Transit konteyner uygulamasndaki sorunlar 209
3.1.1.4. Meslek standartlar sorunu 210
3.1.2. Mali mevzuat 213
3.1.2.1. n izin bedeli 213
3.1.2.2. Rayi Bedel Tespiti 213
3.1.2.3. Limanlarda alnan cretler 214
3.1.2.4. Kurumlar aras yetki dalmnn deerlendirilmesi 218
3.1.2.5. Kurvaziyer Turizm ve yaanan Skntlar 221
3.1.3. Deniz Tamacl ve letmeciliinin Sorunlar, Darboazlar ve zm nerileri 221
3.1.3.1. Deniz Kanunu, letme Teknik Personel ve Gemi Adamlar le lgili Sorun Ve zm nerileri 221
3.1.3.2. Gemi letmeleri le lgili Sorunlar ve zm nerileri 222
3.1.3.3. Transit Konteyner Tamacl Asndan Yaanan Sorunlar Ve zm nerileri 223
3.1.3.4. Yurtdndan gelip yurtdna sevk edilen transit yklere ilikin sorunlar ve zm nerileri 223
3.1.3.5. Yurtdndan gelip yurtdna sevk edilen transit yklerde yaanan sorunlara ilikin zm nerileri 223
3.1.3.6. Yurtdndan gelip bir Trk limanna sevk edilen konteynerlere ilikin sorunlar ve zm nerileri 223
3.1.3.7. Riskli eyalarn limanlar aras aktarlmasnda yaanan sorunlar ve zm nerileri 224
3.1.3.8. NCTS beyannamelerinde dzeltme ileminde yaanan sorunlar ve zm nerileri 224
3.1.3.9. Resmi Kurumlar le Dokman/Bilgi Alveriinde Yaanan Sorunlar Ve zm nerileri 225
3.1.3.10.Gemilere Verilen Hizmetler Esnasnda Limanlarda Yaanan Sorunlar Ve zm nerileri 225
3.1.3.11.Konteyner indeki Eyadan Gemi Acentelerinin Sorumlu Tutulmas Sorunu Ve zm nerileri 226
3.1.3.12.Mahre Mhrnn Salam Olduu Durumlarda Acenteye Eksiklik Takibat Yaplmas Sorunu 227
3.1.3.13.Tasfiye Srecine Giren Ykleri eren Konteynerlerin Uzun Sre Atl Olarak Limanda Bekleme Sorunu 227
3.1.3.14. Sektrn Sorunlar ve Darboazlar 227
3.1.4. su yolu tamaclna ilikin sorunlar 229
3.2. Deniz Emniyeti ve Gvenlii Faaliyetleri 230
3.3. Deniz evresi Koruma ve Deniz Turizmi Faaliyetleri 238
3.3.1. evre Denetimlerinde Yetki Devri Sorunu 238
3.3.1.1. zm nerisi 239
3.3.2. evre Denetimlerinden Elde Edilen Gelirin evrenin Korunmas Konusunda Kullanlmas 229
3.3.2.1. zm nerisi 240
3.3.3. 2872 Sayl evre Kanununda Gemilere Verilecek dari Cezalardaki Gros Ton Uygulamas Sorunu 240
3.3.3.1. zm nerisi 240
3.3.4. Kirliliin Tespitinde Kk Teknelerin Youn Olduu Blgelerdeki Numune Alma Zorluklar 241
3.3.4.1. zm nerisi 241
3.3.5. Kirliliin Tespitinde Liman Sahalarnda Ky Alanlarnn Denetiminin Yaplmamas 241
3.3.5.1. zm nerisi 241
3.3.6. Numune Analizlerinde Laboratuvar Sorunu (Tek Yetkili TBTAK MAM) 242
3.3.6.1. zm nerisi 242
3.3.7. Dier Sorunlar 242
3.3.7.1. zm nerisi 244
3.3.8. Gemilerin Balast Suyu Artm Teknolojileri 244
3.3.8.1. zm nerisi 244
3.3.9. Turizm Amal Sportif Faaliyet Ynetmelii Uygulamasndaki Sorunlar 245
3.3.9.1. Uluslararas Mevzuatn Denklii ve Adaptasyon Sreleri 245
3.3.10. Deniz Turizm Alanndaki Sratli Geliim ve eitliliin Artmas 245
3.3.11. Deniz Turizminin Yasal Bir Meslek Grubu Olarak Tanmlanmas 245
3.3.12. Kruvaziyer Liman ve Gemi letmecilii 246
3.3.12.1. Kruvaziyer Turizm 246
3.3.12.2. Yerli Kruvaziyer Gemi letmeciliinin Tevik Edilmesi 247
3.3.12.3. Yabanc Kruvaziyer Gemi Firmalarna Baz Teviklerin Salanmas 247
3.3.12.4. lkemizin Kruvaziyer Turizminde Tantm in Etkin Tantm Kampanyalar Dzenlenmesi 248
3.3.12.5. Vize Pulu Sat Uygulamalarnn Dzenlenmesi 248
3.3.13. Feribot letmecilii 249
3.3.13.1. Yurt i Feribot Yolcu Tamacl 249
3.3.13.2. Deniz Alacaklarna likin Gemilerin Sigortalanmas ve Denetlenmesi Hakkndaki Sorunlar 250
3.3.13.3. Uluslararas Emniyet Ynetim Kodunun Trk Bayrakl Gemilere ve letmecilerine Uygulanmas 250
3.3.13.4. Dahili Hatlarda KDV Orannn Yeniden Dzenlenmesi ve Muafiyet Verilmesi 250
3.3.13.5. Feribotlara Balama Fiyatlarnda ndirim Uygulamas 251
3.3.13.6. KOSGEBden Destekleme Verilmesi 251
3.3.13.7. DTOnn Navlun demelerinin Dzeltilmesi 251
3.3.13.8. Bodrum-Data Arasnda Feribot Yolcu Tamacl Seferleri le lgili Sorunlar 251
3.3.13.9. Yurt D Feribot Tamacl 251
3.3.13.10. Ksa Sreli ve Sefer Blgesi Yakn Feribotlardan Talep Edilen Cihaz ve Donanmlar 252
3.3.13.11. Deniz Hudut Kaplarnda Grev Yapan Kamu Otorilerindeki Uygulamalar 252
3.3.14. Yat Liman letmecilii (Marina) 255
3.3.14.1. Ticari Yat letmecilii 257
3.3.14.2. Koylarn Giderek Yitirilmesi 258
3.3.14.3. Yat Kayt Belgelerinde (Transitlog) Elektronik Ortama Geilmesi 258
3.3.14.4. Yat letmelerinde KDV Uygulamas 258
3.3.14.5. TVsiz Yakt Uygulamalar 259
3.3.14.6. Teknoloji Destekli Cihaz Sistemleri ve Zorunluluu ile Cezalar 259
3.3.15. Su st Sporlar Ve Aralar 260
3.3.15.1. Su Sporlar Alanlarnn Belirlenmesi 260
3.3.15.2. Su Alt Sporlar 260
3.3.15.3. Ticari Dal Merkezleri ile Sportif Dal Kulb Statlerinin Belirlenmesi 260
3.3.16. Gnbirlik Gezi Tekneleri 261
3.3.16.1. Gnbirlik Gezi Tekneleri Dzenlemeler 261
3.3.17. Deniz Kirlilii 261
3.3.17.1. Karadan Denize Atk Braklmas 261
3.3.17.2. Denizden Denize Atk Braklmas 262
3.3.17.3. Gemilerden Atk Alnmas ve Atklarn Kontrol 263
3.3.17.4. Ky Odakl Atklarn Toplanmas ve Bertaraf 263
3.3.17.5. Grlt Kirliliinin nlenmesi 263
3.3.17.6. Ky Kanununun Uygulanmasna Dair Ynetmeliin Baz Maddelerinin Deitirilmesi 265
3.3.17.7. Ky Tesislerinin mar Plan Onanmas Sreci ve Uygulamalarda Ortaya kan Sorunlar 265
3.3.17.8. Ky Tesislerine letme zni Verilmesine likin Usul ve Esaslar Hakkndaki Ynetmelik 266
3.3.17.9. Trkiye Sahillerinde Nakliyat Bahriye ve Limanlarla Karasular Dahilinde cray Sanat ve Ticaret H.K. 266
3.3.17.10.Yabanc Bayrakl Ticari Yatlarn Mevzuat Sorunlar 267
3.3.17.11.Yabanc Bayrakl Deniz Turizmi Aralarnn Trkiyede letilmesi 267
3.4. Denizcilik Eitimi ve Kltrel Faaliyetler 268
3.5. Denizcilik Politikalar ve Uluslararas likiler 268
3.5.1. Deniz Ticareti Stratejik Analizi ve Politikalar3.6. Ky Yaplar Dzenlemesi 268
3.5.1.1. Altyap 268
3.5.1.2. Ynetim 269
3.5.1.3. Filo 269
3.5.1.4. Lojistik Yaklam 269
3.5.2. Uluslararas likiler Ve Hukuksal Dzenlemeler 271
3.5.2.1. Denizde Mali Sorumlulua likin Darboazlar 271
3.5.2.2. Deniz Ticaretinde Elektronik Belgelerin ve Yntemlerin Kullanm le Brokrasinin Azaltlmas 272
3.5.3. Tarifeli Tamaclk ve Denizyolu Tamaclnda Destekler 272
3.5.3.1. ehir ii ve ehirleraras Yolcu ve Ara Tamaclnda Karlalan Sorunlar ve zm nerileri 272
3.5.3.2. Mevcut Tarifeli Hatlarda Karlalan Altyap ile lgili Sorunlar ve zm nerileri 272
3.5.3.3. Mevcut Tarifeli Hatlarda Karlalan Deniz Aralar ile lgili Sorunlar ve zm nerileri 273
3.5.3.4. Mevcut Tarifeli Hatlarda Karlalan Mevzuat ile lgili Sorunlar ve zm nerileri 273
3.5.3.5. Mevcut Tarifeli Hatlarda Karlalan dare ile lgili Sorunlar ve zm nerileri 283
3.5.3.6. Mevcut Tarifeli Hatlarda Karlalan AR-GE ile lgili Sorunlar ve zm nerileri 284
3.5.3.7. ehirleraras ve Uluslararas Ro-Ro ve Feribot Tamaclnda Karlalan Sorunlar ve zm nerileri 284
3.5.3.7.1. Mevcut Tarifeli Hatlarda Karlalan Altyap ile lgili Sorunlar ve zm nerileri 284
3.5.3.7.2. Mevcut Tarifeli Hatlarda Karlalan styap ile lgili Sorunlar ve zm nerileri 285
3.5.3.7.3. Mevcut Tarifeli Hatlarda Karlalan dare ile lgili Sorunlar ve zm nerileri 285
3.6. Ky Yaplar Dzenlemesi 286
3.7. Gemi Sanayi Faaliyetleri 288
3.7.1. Gemi na ve Gemi Yan Sanayisinde Yaanan Sorunlar ve Darboazlar 288
3.7.2. Gemi Geri Dnm Sanayisinde Yaanan Sorunlar ve Darboazlar 291
BLM 4 DNYADA VE LKEMZDE GELECEE YNELK ELMLER VE BEKLENTLER 293
4.1. Denizyolu Tamacl ve letmecilii Faaliyetleri 293
4.1.1. Limanlarmzn Gl ve Zayf Ynleri 293
4.1.2. Limanlarmzn Zayf Ynleri 294
4.1.3. Deniz Tamacl ve letmeciliinin Durum Analizi 296
4.1.3.1. Frsatlar-Tehditler; Gl Ynler-Zayf Ynler 296
4.1.3.1.1. Frsatlar 296
4.1.3.1.2. Tehditler 298
4.1.3.1.3. Gl Ynler 300
4.1.3.1.4. Zayf Ynler 302
4.1.4. Deniz ve Sularda Tamacla Ynelik ngr Ve Beklentiler 304
4.1.4.1. Deniz ve Sularda Tamaclk Asndan GZFT Analizi 304
4.1.4.1.1. Gl Ynler 304
4.1.4.1.2. Zayf Ynler 304
4.1.4.1.3. Frsatlar 306
4.1.4.1.4. Tehditler 306
4.1.5. Kresellemenin Denizyolu Tamaclna etkilerinin deerlendirilmesi 307
4.1.5.1. Kreselleme ve Denizyolu Tamaclna etkileri 307
4.1.5.2. Kresellemenin Limanlara Etkileri 308
4.1.5.3. Kresellemenin Trkiye limanclna etkileri 309
4.1.6. Gemi yakt standartlar 311
4.1.7. Trk Deniz Ticaret Filosunun Uluslararas Konvansiyonlara Uyumu 312
4.1.8. Tanker Ynetmelii'nin hayata geirilmesi 313
4.2. Deniz Emniyeti ve Gvenlii Faaliyetleri 313
4.3. Deniz evresi Koruma ve Deniz Turizmi Faaliyetleri 318
4.3.1. Marpol Ek VI Uygulama Ynetmeliinin Yaynlanmas 318
4.3.2. Deniz Turizmini lgilendiren Mevzuat Dzenlemeleri Yaplmas 318
4.3.3. Deniz Turizmi letmelerini lgilendiren Belgelerin Azatlatlmas in Yeniden Dzenlemelerin Yaplmas 318
4.3.3.1. Sektrmzde Mevzuat Fazlal ve Karkl 318
4.3.3.2. Deniz Turizmi Ynetmelii 319
4.3.4.zel evre Koruma Alanlarnda Kurumlaras Yetki elikilerine likin Sorunlar 319
4.3.5. Kamu Kurumlarnda Tek Kullanc Ad ve ifre ile lem Yaplmas 320
4.3.6. Milli Emlak Genel Mdrl Tarafndan Ky Tesislerinden Alnan Kira ve Ecrimisil Uygulamalar 320
4.3.7. YD Modeli lahe Edilen Deniz Turizmi Tesislerina Yatrm Alan Kullanma Kiras 321
4.3.8. Kylardaki Orman Alanlarnn Yat Liman Yatrmlar iin Tahsisine izin Verilmesi 321
4.3.9. Deniz Turizmi letmelerinin hracat Saylmas 321
4.3.10. Yat Liman Yatrmlar ve letmelerine Verilen Tevik Kapsamnn Geniletilmesi 322
4.4. Denizcilik Eitimi ve Kltrel Faaliyetler 322
4.4.1. Denizcilik Kltr 322
4.5. Denizcilik Politikalar ve Uluslararas likiler 323
4.5.1. Deniz Ticareti Stratejik Analizi ve Politikalar 323
4.5.2. Uluslararas likiler Ve Hukuksal Dzenlemeler 324
4.5.2.1. Mali Sorumluluk Szlemeleri ile lgili ngr ve Beklentiler 324
4.5.2.2. Denizcilik Anlamalar ile lgili ngr ve Beklentiler 324
4.5.2.3. Deniz Ticaretinde Elektronik Belgelerin ve Yntemlerin Kullanm le Brokrasinin Azaltlmas 324
4.5.3. Tarifeli Tamaclk ve Denizyolu Tamaclnda Destekler 325
4.6. Ky Yaplar Dzenlemesi 326
4.6.1. Limanclk Sektrnde Dnya'da Gelecee Ynelik Beklentiler 326
4.6.2. Limanclk Sektrnde Trkiye'de Gelecee Ynelik Beklentiler 326
4.6.3. Kruvaziyer Limanlar ve Yat Limanlar 327
4.6.3.1. Kruvaziyer Limanlar ve Yat Limanlar Sektrnde Dnya'da Gelecee Ynelik Beklentiler 327
4.6.3.2. Kruvaziyer Limanlar ve Yat Limanlar Sektrnde Trkiye'de Gelecee Ynelik Beklentiler 328
4.7. Gemi Sanayi Faaliyetleri 329
4.7.1. Gemi ve Yat na Sanayi ile Tamir, Bakm ve Onarm Sanayisi Faaliyetleri 329
4.7.1.1. Ar-Ge 329
4.7.1.2. Devlet Politikalar 330
4.7.1.3. Mevzuatn Uyumu ve Kurumlar Aras Koordinasyonun Salanmas 330
4.7.1.4. Tevik ve Krediler 330
4.7.1.5. Ege ve Akdeniz in Tersaneler 332
4.7.1.6. Tm Ky Yaplarnda Kurumsallama, Konsolidasyon ve Master Plan almalar 332
4.7.1.7. Denizcilik Kltr 333
4.7.1.8. Sz Sahibi Olmak 333
4.7.2. Offshore ve Yenilenebilir Enerji Yaplar Faaliyetleri 334
4.7.2.1. Offshore 334
4.7.2.2. Srdrlebilir ve Yenilenebilir Enerji Sistemleri 344
4.7.3. Gemi na Yan Sanayisi 335
4.7.4. Gemi Geri Dnm Sanayisi 336
BLM 5 HEDEFLER, POLTKALAR VE STRATEJLER 339
5.1. Denizyolu Tamacl ve letmecilii Faaliyetleri 339
5.1.1. 2023 Hedefleri 339
5.1.2. 2035 Hedefleri 340
5.1.3. nceki almalar 340
5.1.3.1. ULMAP erevesinde ngrlen liman yatrmlar ve yk trafii 340
5.1.3.2. Ulatrma Ana Plan Stratejisi almas 341
5.1.4. 9. Kalknma Plannda Limanlara Ynelik Hedefler (2007-2013) 342
5.1.5. 10. Ulatrma uras Deniz Sektr Raporunda Limanlara Ynelik Hedefler 343
5.1.5.1. Gelecekteki Yk Tahminlerimizin rdelenmesi 344
5.1.5.1.1. Limanlarmzda Ellelenecek Yk Tahminlerimiz 344
5.1.5.1.2. Liman Yerletirme Sistemine likin Stratejiler 353
5.1.6. Gemi letmecilii Hedefleri, Politikalar Ve Projeleri 361
5.1.6.1. Hedefler, Politikalar 361
5.1.6.2. Gemi letmecilii Projeleri 362
5.2. Deniz Emniyeti ve Gvenlii Faaliyetleri 369
5.2.1. 2023 Hedefleri 369
5.2.2. 2035 Hedefleri 371
5.3. Deniz evresi Koruma ve Deniz Turizmi Faaliyetleri 373
5.3.1. 2023 Hedefleri 373
5.3.2. 2035 Hedefleri 374
5.3.3. Ky Master Planlar 376
5.3.4. Yerel Uygulama mar Planlar 378
5.3.5. Strateji 379
5.4. Denizcilik Eitimi ve Kltrel Faaliyetler 379
5.4.1. 2023 Hedefleri 379
5.4.2. 2035 Hedefleri 381
5.5. Denizcilik Politikalar ve Uluslararas likiler 381
5.5.1. 2023 Hedefleri 381
5.5.2. 2035 Hedefleri 384
5.5.3. Deniz Ticareti Projeleri 384
5.5.3.1. evreci Denizcilik Almlar 384
5.5.3.2. Yeil Liman Projesi 385
5.5.3.3. Engelsiz Denizler Giriimi 386
5.5.3.4. Teknepark Projesi 387
5.5.3.5. AR-GE ve Yeni Projeler 388
5.5.3.6. Uluslararas likiler Ve Hukuksal Dzenlemeler 390
5.5.3.6.1. Trk P&I irketi Kurulmas 390
5.5.3.6.2. Deniz Ticaretinde Elektronik Belgelerin ve Yntemlerin Kullanm le Brokrasinin Azaltlmas 391
5.6. Ky Yaplar Dzenlemesi 392
5.6.1. 2023-2035 Hedefleri 392
5.7. Gemi Sanayi Faaliyetleri 398
5.7.1. 2023 Hedefleri 398
5.7.2. 2035 Hedefleri 403
BLM 6 DEERLENDRME, SONU VE NERLER 405
6.1. Limanlar ile ilgili mevzuat gzden geirilmelidir 405
6.1.1. Liman yatrm ve iletme mevzuat 405
6.1.2. Limanclk faaliyetlerine ilikin mevzuat kaynakl zorluklar 405
6.1.3. Limanlar Master Plan uygulanmaldr 405
6.1.4. Gmrk ilemleri hzlandrlmaldr 406
6.1.5. Transit konteyner deniz tamacl gelitirilmelidir 407
6.1.5.1. Konteyner ss 407
6.1.5.2. Transit rejimi 407
6.1.6. Liman yatrmlar ve iletmelerine tevikler getirilmelidir: 407
6.1.6.1. Vergi muafiyeti 407
6.1.6.2. Yatrmlar desteklenmelidir 407
6.1.6.3. Sanayi tesisi statsnden Mnhasr Liman'a gei kolaylatrlmaldr 407
6.1.7. Liman ynetim modeli oluturulmal ve hayata geirilmelidir 408
6.1.7.1. Blgesel ve yerel liman ynetim modeli 408
6.1.7.2. Standardizasyon 408
6.1.8. zel limanlarn ulam altyaps, karayolu / demiryolu balant olanaklar gelitirilmelidir 408
6.1.8.1. Ulam altyaps 408
6.1.8.2. Kamu destei 408
6.1.8.3. Demiryolu sorunu 409
6.1.8.4. Liman tesislerinin ksa srede yerleim alanlarnn iinde kalmas 409
6.1.8.5. Liman tesislerinin ana yollara ve demiryollarna balanmasnda devlet destei 409
6.1.9. neriler 409
6.1.10. Demiryolu sektrnn serbestletirilmesi 413
6.1.11. Transit lke konumuna gelmek iin yaplmas gerekenler 414
6.2. Deniz Emniyeti ve Gvenliine Ynelik Sonu ve neriler 414
6.3. Deniz Turizmine Ynelik Sonu ve neriler 416
6.4. Denizcilik Eitimine ynelik sonu ve neriler 418
6.5. Deniz Ticaretinin Gelitirilmesi Denizcilik Politikalar ve Uluslararas likilere ynelik sonu ve neriler 418
6.6 .Ky Yaplarna Ynelik Sonu ve neriler 423
6.7. Gemi Sanayi Faaliyetlerine likin Deerlendirme Sonu ve neriler 424
6.7.1. Gemi Sanayi Faaliyetleri 424
KAYNAKLAR 426
EKLER 428
TABLOLAR LSTES Tablo 1.1.1. Yurtd balantl dzenli hatlarda urayan ro-ro gemi ve tanan ara istatistikleri (2012) 4
Tablo 1.2.1. Trk Boazlarndaki Gemi Trafii ve Tanan Tehlikeli Yk Miktar 7
Tablo 1.6.1. 10. Ulatrma ura's Ky Yaplarna Ynelik neriler 27
Tablo 2.1.1. Ticari Ky tesislerimizin letme znine gre dalm 40
Tablo 2.1.2. AB'de liman ynetim ekilleri 44
Tablo 2.1.3. Trk Bayrakl Gemilerin Paris Liman Devleti Denetimlerine likin 2001-2012 Yllar Arasndaki Performans 52 Tablo 2.1.4. 1985 Tablo 2.1.5. TEN-T Ulatrma Balantlar-TINA Limanlar 63
Tablo 2.1.6. thalat ve hracat Yklerinin Yllk Geliimi (Ton) 68
Tablo 2.1.7. thalat ve hracattaki Konteynerin Yllk Geliimi 68
Tablo 2.1.8. Van Gl Yolcu ve Ara Tama statistikleri 71
Tablo 2.2.2.Kk Tonajl Gemilerin Yurtdnda Tutulma Oranlar 99
Tablo 2.4.1. MEB'e bal denizcilik eitimi veren Liseler 121
Tablo 2.4.2. YK'e bal denizcilik eitimi veren niversiteler 123
Tablo 2.4.3. MEB'e bal denizcilik eitimi veren zel kurslar 124
Tablo 2.4.4. Dnya Genelinde Zabitan Snf Arz Talebi 128
Tablo 2.4.5. OECD lkeleri iin Zabitan Snf Arz Talebi 128
Tablo 2.4.6. 2010 ylnda Zabitlerin lkelerine Gre Dalm 129
Tablo 2.4.7. Corafi Blgelere Gre Kresel Zabit Arz 129
Tablo 2.4.8. Gverte Snf Zabitan Says (04.03.2013 tibariyle) 130
Tablo 2.4.9. Makina Snf Zabitan Says (04.03.2013 tibariyle) 131
Tablo 2.4.10. Yetkilendirilmi Faklte ve Yksekokullar ve Kontenjanlar 132
Tablo 2.4.11.Yetkilendirilmi Meslek Yksekokullar ve Kontenjanlar 133
Tablo 2.5.1. Faal Durumdaki Trk Sahipli Filonun Yllk Geliimi(1.000 GT ve zeri) 141
Tablo 2.5.2. Toplam D Ticaret Elleleme Verileri (2002-2012) 142
Tablo 2.5.3. Trkiye'deki Limanlar ve Yk Tiplerine likinTalep Tahmini ve Kapasite Analizi 146
Tablo 2.5.4. Denizcilik Anlamalarnn Son Durumu 153
Tablo 2.5.5. Proje Verimlilik Analiz Tablosu 166
Tablo 2.6.1. Yrrlkteki mevzuata gre planlama kademeleri ve yetkileri 181
Tablo 2.7.1. En byk gemi geri dnmc lkelerdeki yllk geri dnm hacimleri (GT) 200
Tablo 4.6.1. Marinalarmzn Dier lkelerle Karlatrlmas 328
Tablo 4.7.1. thal edilen demir ieren hurdann gemi kkenli hurdaya oran 337
Tablo 5.1.1 Konteyner Elleleyen Akdeniz'deki Trkiye Limanlarnn Toplam Aktarma Konteyner Tahmini (TEU) 344
Tablo 5.1.2 Konteyner Elleleyen Ege Denizi'ndeki Trkiye Limanlarnn Toplam Aktarma Konteyner Tahmini (TEU) 344
Tablo 5.1.3 Konteyner Elleleyen Marmara Denizi'ndeki Trkiye Limanlarnn Toplam Aktarma Konteyner Tahmini (TEU) 344
Tablo 5.1.4 Karadeniz Konteyner Elleleme Tahmini ve Trkiye in Pay Senaryolar (TEU) 345
Tablo 5.1.5 Ellelenecek Konteyner Tahminlemesinde Test Edilen Bamsz Deikenlerin Korelasyon Katsaylar 345
Tablo 5.1.6 Marmara Blgesinde Ellelenecek Yerel Konteynerin Tahmini (TEU) 345
Tablo 5.1.7 Marmara Blgesinde, Aktarma Dahil, Toplam Konteyner Tahmini (TEU) 345
Tablo 5.1.8 Ege Blgesinde Ellelenecek Yerel Konteynerin Tahmini (TEU) 346
Tablo 5.1.9 Ege Blgesinde Ellelenecek, Aktarma Dahil, Toplam Konteyner Tahmini (TEU) 346
Tablo 5.1.10 Akdeniz Blgesinde Ellelenecek Yerel ve Kara Transit Konteyner Tahmini (TEU) 346
Tablo 5.1.11 Akdeniz Blgesinde Ellelenecek, Aktarma Dahil, Toplam Konteyner Tahmini (TEU) 346
Tablo 5.1.12 Karadeniz Blgesinde Ellelenecek Yerel Konteynerin Tahmini (TEU) 347
Tablo 5.1.13 Karadeniz Blgesinde Ellelenecek, Aktarma Dahil, Toplam Konteynerin Tahmini (TEU) 347
Tablo 5.1.14 Trkiye'de Genel ve Dkme Yk Tahmini (Ton) 347 Tablo 5.1.15 Ellelenecek Dkme ve Genel Yk Tahminlemesinde Test Edilen Bamsz Deikenlerin Korelasyon Katsaylar 347
Tablo 5.1.16 Marmara Blgesinde Ellelenecek Genel ve Dkme Ykn Tahmini (Ton) 348
Tablo 5.1.17 Ege Blgesinde Ellelenecek Genel ve Dkme Ykn Tahmini (Ton) 348
Tablo 5.1.18 Akdeniz Blgesinde Ellelenecek Genel ve Dkme Ykn Tahmini (Ton) 348
Tablo 5.1.19 Karadeniz Blgesinde Ellelenecek Genel ve Dkme Ykn Tahmini (Ton) 348
Tablo 5.1.20 Sv Dkme Yk Elleleyen Limanlarn Toplam Yk Tahmini (Ton) 349
Tablo 5.1.21 Ellelenecek Sv Yk Tahminlemesinde Test Edilen Bamsz Deikenlerin Korelasyon Katsaylar 349
Tablo 5.1.22 Marmara Blgesinde Ellelenecek Sv Ykn Tahmini (Ton) 349
Tablo 5.1.23 Ege Blgesinde Ellelenecekv Ykn Tahmini (Ton) 349
Tablo 5.1.24 Akdeniz Blgesinde Ellelenecek Sv Ykn Tahmini (Ton) 350
Tablo 5.1.25 Karadeniz Blgesinde Ellelenecek Sv Ykn Tahmini (Ton) 350
Tablo 5.1.26 Harici Ro-Ro Tahmini (Adet) 350
Tablo 5.1.27 Dahili Ro-Ro Tahmini (Adet) 350
Tablo 5.1.28 Harici Otomobil Tahmini (Adet) 351
Tablo 5.1.29 Marmara Blgesinde Ellelenecek Harici Ro-Ro Yknn Tahmini (Adet) 351
Tablo 5.1.30 Ege Blgesi'nde Ellelenecek Harici Ro-Ro Yknn Tahmini (Adet) 351
Tablo 5.1.31 Akdeniz Blgesi'nde Ellelenecek Harici Ro-Ro Yknn Tahmini (Adet) 351
Tablo 5.1.32 Karadeniz Blgesi'nde Ellelenecek Harici Ro-Ro Yknn Tahmini (Adet) 352
Tablo 5.1.33 Marmara Blgesinde EllelenecekDahili Ro-Ro Yknn Tahmini (Adet) 352
Tablo 5.1.34 Marmara Blgesinde Ellelenecek Otomobilin Tahmini (Adet) 352
Tablo 5.1.35 Ege Blgesinde Ellelenecek Otomobil Tahmini (Adet) 352
Tablo 5.1.36 Marmara Blgesi Konteyner Tamacl htiya Duyulan Kapasiteler ve Yatrm Zamanlar 353
Tablo 5.1.37 Ege Blgesi Konteyner Tamacl htiya Duyulan Kapasiteler ve Yatrm Zamanlar 354
Tablo 5.1.38 Akdeniz Blgesi Konteyner Tamacl htiya Duyulan Kapasiteler ve Yatrm Zamanlar 354
Tablo 5.1.39 Karadeniz Blgesi Konteyner Tamacl htiya Duyulan Kapasiteler ve Yatrm Zamanlar 355
Tablo 5.1.40 Marmara Blgesi Genel Kargo ve Dkme Yk Tamacl htiya Duyulan Kapasiteler ve Yatrm Zamanlar 355
Tablo 5.1.41 Ege Blgesi Genel Kargo ve Dkme Yk Tamacl htiya Duyulan Kapasiteler ve Yatrm Zamanlar 356
Tablo 5.1.42 Akdeniz Blgesi Genel Kargo ve Dkme Yk Tamacl htiya Duyulan Kapasiteler ve Yatrm Zamanlar 357
Tablo 5.1.43 Karadeniz Blgesi Genel Kargo ve Dkme Yk Tamacl htiya Duyulan Kapasiteler ve Yatrm Zamanlar 357
Tablo 5.1.44 Marmara Blgesi Sv Yk Tamacl htiya Duyulan Kapasiteler ve Yatrm Zamanlar 358
Tablo 5.1.45 Ege Blgesi Sv Yk Tamacl htiya Duyulan Kapasiteler ve Yatrm Zamanlar 359
Tablo 5.1.46 Akdeniz Blgesi Sv Yk Tamacl htiya Duyulan Kapasiteler ve Yatrm Zamanlar 359
Tablo 5.1.47 Karadeniz Blgesi Sv Yk Tamacl htiya Duyulan Kapasiteler ve Yatrm Zamanlar 360
Tablo 5.1.48 Marmara Blgesi Tekerlekli Yk Tamacl htiya Duyulan Kapasiteler ve Yatrm Zamanlar 360
Tablo 5.1.49 Ege Blgesi Tekerlekli Yk Tamacl htiya Duyulan Kapasiteler ve Yatrm Zamanlar 361
Tablo 5.1.50 Akdeniz Blgesi Harici Ro-Ro Tamacl htiya Duyulan Kapasiteler ve Yatrm Zamanlar 361
Tablo 5.1.51 Karadeniz Blgesi Harici Ro-Ro Yk Tamacl htiya Duyulan Kapasiteler ve Yatrm Zamanlar 361
EKLLER LSTES ekil 2.1.1. Limanlara ilikin mar Plan Sreci 35
ekil 2.1.2. Limanlara ilikin rtifak Hakk-letme zni Sreci 37
ekil 2.1.3. Trkiye Limanlar 40
ekil 2.1.4. Dnya Deniz Ticaret Filosunun Gemi Tiplerine gre dalm,2012 (Milyon DWT) 49
ekil 2.1.5. Paris, BS ve MedMOU'da Tutulan Tm Gemi Cinsleri 53
ekil 2.1.6. 2012 Ylnda Paris Mou Kapsamnda Tutulan Trk Bayrakl Gemilerin Yapm Yllarna Gre Analizi 53
ekil 2.1.7. 2012 Ylnda Karadeniz Mou Kapsamnda Tutulan Trk Bayrakl Gemilerin Yapm Yllarna Gre Analizi 54
ekil 2.1.8. 2012 Ylnda Akdeniz Mou Kapsamnda Tutulan Trk Bayrakl Gemilerin Yapm Yllarna Gre Analizi 54
ekil 2.1.9. 2012 Ylnda Paris Mou Kapsamnda Tutulan Trk Bayrakl Gemilerin Gros Tonajlarna Gre Dalm 54
ekil 2.1.10. TEN-T Ulatrma Balantlar-TINA Limanlar 62
ekil 2.1.11. TRACECA Limanlar 64
ekil 2.1.12. BMAEK: (Birlemi Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu) Limanlar 64
ekil 2.1.13. Meda- MoS (Akdeniz Ekonomik birlii Deniz Otoyollar) 65
ekil 2.6.1. Limanlarn tarihsel geliim sreci (Notteboom ve Rodrigue, 2005) 187
ekil 2.7.1. Yeni Gemi ve Yat hracat Deerleri 191
ekil 2.7.2. Trkiye Gemi na Sanayi stihdam Rakamlar 192
ekil 2.7.3. Yllara Gre Teslim Edilen Gemi ve Yatlar 192
ekil 2.7.4. Dnya Yat nas Verileri 193
ekil 2.7.5. Yeni Gemi na Siparileri 194
ekil 2.7.6. Geri dntrlen tonaj hacmi 200
ekil 4.7.1. Gemi geri dnm tonaj-navlun hareketleri ve tonaj tahmini 338
ekil 5.1.1. Karadeniz Ekonomik birlii Deniz Otoyollar 364
ekil 5.1.2. TINA Projesi 366
ekil 5.1.3. TRACECA Projesi 367
ekil 5.1.4. TINA Projesi 368
ZET
Denizcilik alma Grubu Raporu, Ulatrma, Denizcilik ve Haberleme Bakanlnn
denizcilikle ilgili Genel Mdrlkleri olan Deniz Ticareti Genel Mdrl, Deniz ve sular
Dzenleme Genel Mdrl, Tersaneler ve Ky Yaplar Genel Mdrl, Tehlikeli Mal
ve Kombine Tamaclk Dzenleme Genel Mdrl ve Ky Emniyeti Genel
Mdrlnn nclnde, 188 Kamu, 94 niversite, 92 STK, 77 zel Sektr
Kuruluunu temsil eden, toplamda 451 kiilik yenin aktif katklaryla, 5 aylk bir dnemde
yaplan toplantlar ve alt altaylar marifetiyle oluturulmutur.
Raporda, 10. Ulatrma uras kararlaryla ilgili gelimelerin deerlendirilmesi, Sektrn
mevcut durumu ve sektrdeki gelimeler (Dnya ve Trkiyede), Sektrn sorunlar ve
darboazlar, Sektrn geleceine ynelik ngr ve beklentiler (Dnya ve Trkiyede),
Hedefler, politikalar ve projeler, Deerlendirme, sonu ve neriler ana balklar olarak yer
almtr.
Sz konusu ana balklar altnda konular; Denizyolu Tamacl ve letmecilii
Faaliyetleri, Deniz Emniyeti ve Gvenlii Faaliyetleri, Deniz evresi Koruma ve Deniz
Turizmi Faaliyetleri, Denizcilik Eitimi ve Kltrel Faaliyetler, Denizcilik Politikalar ve
Uluslararas likiler, Deniz Ticareti Stratejik Analizi ve Politikalar, Uluslararas likiler ve
Hukuksal Dzenlemeler, Tarifeli Tamaclk ve Denizyolu Tamaclnda Destekler, Ky
Yaplar Dzenlemesi ve Gemi Sanayi Faaliyetleri alt balklar altnda detayl bir ekilde
incelenmitir.
Sonu olarak; raporda mevcut durumda yaanan sorunlara sektrn katksyla hazrlanan
zm nerileri sunulmu ve 10. Ulatrma urasnda alnan kararlar deerlendirilerek
2023 ve 2035 vizyonuyla denizcilik sektr iin yeni hedef ve politikalar belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Denizcilik, Politika, Hedef, Turizm, evre, Emniyet, Gvenlik, Eitim,
Ky, Gemi.
KISALTMALAR
AB Avrupa Birlii
AIS Gemi Otomatik Tanmlama Sistemi
AIS-AtoN Automatic Identification System Aids to Navigation
AUV Autonomous Underwater VehicleBilgi Sistemi
BKAY Btnleik Ky Alanlar Ynetimi Planlamas
Bkz: Baknz
BNWAS Gemi Kpr st Alaarm Sistemi
BSY Balast Suyu Ynetimi
COSPAS-SARSAT (COSPAS: Cosmicheskaya Sistema Poiska Avariynyh Sudov;
Space System for the Search of Vessels n Distress/Tehlikedeki Gemilerin Aranmasna
Ynelik Uzay Sistemi - SARSAT: Search And Rescue Satallite Aided Tracking/Uydusal
Olarak Arama Ve Kurtarma Takip Sistemi)
C-TPAT Customs-Trade Partnership Against Terrorism / Gmrk-Ticaret Terrizmle
Mcadele Ortakl
DT Denizde atmay nleme Tz
DPA Designated Person Ashore
DSC Acil Durum ars
DTO Deniz Ticaret Odas
ECA Emisyon Kontrol Alanlar
ECDIS Electronic Chart Display and Information System
EMSA Avrupa Deniz Emniyeti Ajans
EMSA European Maritime Safety Agency
E-seyir Elektronik Seyir
ETS Emisyon Ticaret Sistemi
FAO Birlemi Milletler Dnya Gda ve Tarm rgt
GATS Gemi Atk Takip Sistemi
GESAMP Denizlerdeki evre Kirliliine Bilimsel Bak Alar Uzman Grubu
GFCM-CAQ Akdeniz Genel Balklk Komisyonu, Yetitiricilik Komitesi
GT Groston
GTHS Gemi Trafik Hizmetleri Sistemi
GSOD Gvenlik Servisleri Organizasyon Birlii Dernei
IACS International Association of Classification Societies
IALA International Association of Marine Aids to Navigation and Lighthouse Authorities
ID Identity
IHO International Hidrographic Organization
ILO International Labour Organization
IMO : Uluslararas Denizcilik rgt
IMO Dnya Denizcilik rgt
IMO International Maritime Organization
IMPA International Maritime Pilots Association
ISM Code International Safety Management Code
ISPS Code International Ship and Port Facility Security Code
ITU International Telecommunication Union
KBRN Kimyasal, Biyolojik, Radyasyon ve Nkleer
KDV Katma Deer Vergisi
KOSGEB Kk ve Orta lekli letmeleri Gelitirme ve Destekleme daresi
Bakanl
LEO Satellite Low Earth Orbit Satellite
LRIT Long Range Identification and Tracking of Ships
LTGS Liman Tesisi Gvenlik Sorumlusu
MEB: Milli Eitim Bakanl
MEO Satellite Medium Earth Orbit Satellite
MEOSAR Medium Earth Orbit Search and Rescue System/ Orta rtifal Kutupsal
Yrngeli Uydu Arama Kurtarma Sistemi
MFB Merkezi Finans ve hale Birimi
MLC Maritime Labour Convention
MYO: Meslek Yksekokulu
OTS Otomatik Tanmlama Sistemleri
SYS: renci Seme ve Yerletirme Sistemi
QSCS Quality System Certification Scheme
R.G. Resmi Gazete
ROC Restricted Operator Certificate
RSO Tannm Gvenlik Kuruluu
SGRS Sahil Gzetleme Radar Sistemi
SHOD Seyir Hidrografi ve Oinografi Dairesi Bakanl
SOLAS International Convention for the Safety of Life at Sea
STCW Gemi Adamlarnn Eitim, Belgelendirme ve Vardiya Tutma Standartlar
STCW Standart of Training Certification and Watchkeeping
STCW: Gemiadamlarnn Eitim, Belgelendirilmesi ve Vardiya Standartlar Hakknda
Uluslar aras Szleme
STEP Sertifikal Teknik Eitim Program
TAPA Transported Asset Protection Association
TBGTH Trk Boazlar Gemi Trafik Hizmetleri
TEU (Twenty feet equivalent unit)
TG Trafik Gzetleme stasyonu
TRANSITLOG Seyir Izin Belgesi
TRACECA (The Transport Corridor Europe Caucasus Asia)
UDHB, GEBS: Ulatrma, Denizcilik ve Haberleme Bakanl Gemiadam Eitimi
UDHB: Ulatrma, Denizcilik ve Haberleme Bakanl
UNFCCC Birlemi Milletler kim Deiiklii ereve Szlemesi
VHF Very High Frequency
VIMSAS Voluntary IMO Member Audit Scheme
VTS Vessel Traffic Systems
YD Yap let Devret Modeli
YK: Yksekretim Kurulu
1
BLM 1
10. ULATIRMA URASI KARARLARIYLA LGL GELMELERN
DEERLENDRLMES
10. Ulatrma uras, Cumhuriyetimizin 100. kurulu yl dnmnde lkemizi
dnyann gelimi 10 lkesi arasna tanmasna katk salamak amacyla; 27 Eyll - 1
Ekim 2009 tarihleri arasnda stanbulda gerekletirilmitir. ura kapsamnda ulam ve
haberleme sektrlerinin geleceine ynelik projeksiyonlarn daha salkl yaplmasna
imkan salanmas, sektrde yaanan problemler ve darboazlarn tartlmas,
misyon, vizyon ve hedeflerin ortaya konulmas, buna uygun stratejik plan ve yol
haritalarnn belirlenmesi hedeflenmi ve gerekletirilmitir.
urann Hedef 2023 kapsamnda etkin ve verimli bir ierikle gerekletirilmesi
iin; altaylar, paneller ve sektr komiteleri oluturulmutur. Kara, Hava, Deniz ve
Demiryollar, Kent i Ulam, Boru Hatlar, Bilgi Teknolojileri-letiim, Posta, evre,
zrller ve Finansman olmak zere toplamda 11 farklbalk iin raporlar hazrlanarak
2023 ylna ilikin hedefler belirlenmi ve kararlar alnmtr. Denizcilik Sektr iin ise
toplam 111 adet hedef belirlenmitir. Aada ilgili konu balklar altnda 10. Ulatrma
urasnda alnan kararlara ilikin gelimelerin bir deerlendirilmesi sunulmaktadr.
1.1. Denizyolu Tamacl ve letmecilii Faaliyetleri
1.1.1. 10. Ulatrma uras Denizcilik Sektr Raporu 2023 Limanclk
hedefleri olarak:
2023 ylnda Samsun-Ceyhan, Kuzey Irak-Ceyhan, Nabucco, Gney Akm
ve benzeri ham petrol ve doalgaz boru hatt projelerinin gerekletirilmesi ile dnyann
en nemli enerji nakil merkezlerinden biri olunmas hedeflendiinden bu hedefe uyumlu
deniz terminal ve ky yaplarnn oluturulmas,
Trans Avrupa Alarnn devam niteliindeki ve dier ulatrma koridorlar
zerindeki deniz ulatrma altyapsnn gelitirilerek blgede daha etkin hizmetler reten
bir lke haline gelinmesi,
2
Okyanus ar deniz tamacl iin Akdeniz ve Karadenizde Lojistik
altyapnn kurularak, Dou Asya, Avrupa ve Amerika ile yk tamaclnda hatlarn
gelitirilerek blgenin lojistik merkezi haline getirilmesi,
Trkiye Limanlarnn Etkin Ynetim Modelinin oluturularak verimli liman
iletmeciliinin salanmas, etkin ve verimli ky kullanmnn salanmas iin
koordinasyon kurullarnn kurulmas,
Birbirine yakn olan ve iskele trndeki tesislerin bir araya getirilerek
blgesel genel hizmet limanlarna (hub port) dntrlmesi,
Tm limanlarmzn, Ro-Ro terminallerinin ve lojistik merkezlerinin
demiryolu ve karayolu ana balanmas,
Tm ky yaplarn iinde bulunduran Trkiye ky yaplar bilgi sistemi,
corafi bilgi sistemi alt yapsna sahip olunarak uygulamaya geirilmesi ve sistemin
srekli gncel kalmas salanarak dier ulatrma modlarnn ky yaplar ve lojistik
merkezlerle ilikisi bu sisteme dhil edilmesi,
Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz blgelerinde en az birer adet ana
aktarma liman tesis edilerek iletmeye alnmas (Mersin, andarl, Filyos), mevcut %20
lik Konteyner elleleme orannn %40 seviyesine kartlmas,
Marmara denizinde kuzey-gney, dou-bat ulamlar iin modern,
fonksiyonel ve intermodal tamacla uygun, 2 veya 3 katl ara ykleme boaltma
imknlar olan Ro-Ro terminalleri ina edilmesi, planlamtr.
1.1.2. 10. Ulatrma urasnn Deniz Tamacl ve letmecilii Balamnda
Genel Olarak Deerlendirilmesi
10. Ulatrma urasnda denizyolu tamacl ve iletmeciliine st yap ve
operasyonel adan n grlen orta ve uzun vadede hedefler u ekilde belirlenmitir:
Trkiyenin, blgesinde lojistik merkez olmas, bu balamda dou-bat
koridorunun oluturularak pek Yolunun yeniden canlandrlmas,
Ulatrmann kurumsal boyutunun gelitirilmesi ve modernize edilmesi,
Ulatrma modlarnn kesintisiz bir zincir oluturmak zere birbirine optimum
entegrasyonu,
Ulatrmann gvenliinin ve srdrlebilirliinin salanmas,
3
Ulusal sektre zel finans programlarnn gelitirilmesi
Kamu-zel ibirliinin arttrlmas
Denizyolu ulatrmas ve iletmecilii iin 2009 ylnda orta ve uzun vadede st
yap ve operasyonel hedefler olarak belirlenen hedeflere ulalmasnda 2013 ylna
gelindiinde ciddi ilerlemeler saland grlmektedir. Aada, 10. Ulatrma urasnda
st yap ve operasyonel hedefler olarak belirlenen hedeflere eriilmesine ynelik
Trkiyede denizyolu tamacl ve iletmecilii asndan yaplan faaliyetlerin
deerlendirilmesi yaplmaktadr.
Trkiyenin blgesinde lojistik merkez olmas hedefi dorultusunda
mevcut limanlarn gelitirilmesi, yeni limanlarn inas, limanlarn lojistik merkezler ve
organize sanayi blgeleri ile balantlarnn arttrlmas, Trkiyenin d ticaret politika ve
stratejileri erevesinde yeni Ro-Ro hatlarnn gelitirilmesi, kabotajda konteyner
tamaclnn gelitirilmesi gibi ok sayda hedefler ve projeler hayata geirilmitir.
Uluslararas (denizyolu) ulatrma koridorlarndaki gelimeler yakndan takip edilmi, bu
koridorlara denizyolu ulam asndan Trkiyenin etkin katlm dorultusunda aktif
almalar srdrlmektedir. Hayata geirilen tm bu proje ve hedefler denizyolu ulam
asndan Trkiyenin dnya ile entegrasyonunda havayolu ve karayolunda olduu gibi,
denizyolu tamacl asndan da blgesinde lojistik merkez olma hedefi dorultusunda
ciddi ilerlemelerin salanmasna yol amtr.
Ulatrmann kurumsal boyutunun gelitirilmesi ve modernize edilmesi
hedefi dorultusunda Ulatrma Bakanl, Ulatrma Denizcilik ve Haberleme Bakanl
olarak yeniden yaplandrlm, denizcilik idaresi de Bakanlk bnyesinde denizcilik
sektrn daha etkin olarak idare etme, dzenleme, koordine etme ve sorunlarn zmek
iin yeniden tekilatlandrlm ve dzenlenmitir. dari kapasitenin gelitirilmesine ynelik
ciddi admlar atlm, ancak bu anlamda halen gelime, iyiletirme ve kapasitenin
arttrlmasna ynelik kat edilmesi gereken yollar bulunmaktadr. Ulatrma Denizcilik ve
Haberleme Bakanl, deniz ulatrmas ve iletmecilii alannda sektrn sorunlarnn
zmnde merkezi bir rol stlenerek, dier kurum ve kurulular ile koordinasyonun
salanmasnda ve sorunlarn zmnde aktif bir rol stlenmitir. Denizyolu
tamaclnn verimli, etkin, gvenli, emniyetli, evreye duyarl ve uluslararas alanda
rekabeti bir ekilde ileyebilmesi iin politika ve stratejiler gelitirmi, ok sayda
dzenlemeler yapmtr ve bu dorultuda planlanan almalar adm adm hayata
geirilmektedir. Denizciliimizin uluslararas alanda entegrasyonunu salamak amacyla
ulusal mevzuat dzenlemelerinin yan sra uluslar aras szlemelere taraf olunmas iin
youn bir alma yrtlmektedir.
4
Ulatrma modlarnn kesintisiz bir zincir oluturmak zere birbirine
optimum entegrasyonu hedefi dorultusunda denizyolu ile karayolu kombinasyonunu
salayan Ro-Ro tamaclnda ok byk ilerlemeler kaydedilmi, yeni yurt ii ve
uluslararas Ro-Ro hatlar gelitirilmitir. Gelitirilen bu Ro-Ro hatlar, hem AB ulatrma
politikalar ile uyum salanmas, hem de 2023 yl Trkiyenin d ticaret hedefleri ile ortaya
kacak olan ulatrma talebinin karlanmas ve bylelikle d ticarette Trk bayrann
paynn arttrlmas asndan nem tamaktadr.
Tablo 1.1.1. Yurtd balantl dzenli hatlarda urayan ro-ro gemi ve tanan ara
istatistikleri (2012)
HATLAR RORO
GELEN GEM
GELEN
ARAC
GDEN
ARAC
TOPLAM
ARAC
PENDK/HAYDARPAA - TRESTE 334 67.033 54.709 121.742
AMBARLI-TRIESTE 205 5.208 10.410 15.618
EME - TRESTE 174 20.861 23.245 44.106
SAMSUN - NOVOROSSYSK 122 5.324 2.346 7.670
ZONGULDAK - SKODOVSK 58 2.489 1.958 4.447
TRABZON - SOCH 69 262 256 518
TAUCU - GRNE 528 16.412 17.756 34.168
MERSN - MAGUSA 297 7.557 7.112 14.669
MERSN - TRESTE 102 22.797 16.951 39.748
MERSN - SKENDERYE 10 789 1 790
SAMSUN-KAVKAZ 32 537 699 1.236
AMBARLI-TOULEN 118 21.109 16.396 37.505
SKENDERUN-PORT SAID 32 .532 3.141 5.673
SAMSUN-GELNCK 176 4.238 3.551 7.789
SAMSUN-TUAPSE 127 1.345 1.556 2.901
TAUCU-TRPOL 44 1.433 850 2.283
STANBUL-ILYICHEVSKY 101 4.001 7.527 11.528
ZONGULDAK-SEVASTOPOL 65 2.514 2.809 5.323
TAUCU-TARTOUS 52 4.938 3.863 8.801
TUZLA-CONSTANTA 99 5.649 5.234 10.883
ZONGULDAK-YEVPATORIA
YEVPATORI
165 10.191 10.488 20.679
TOPLAM 2.910 207.219 190.858 398.077
5
Ulam gvenlii ve srdrlebilirliinin salanmas hedefi
dorultusunda Bakanlk tarafndan projeler gelitirilmitir. Trkiyede ulatrmann
srdrlebilirlii iin oklu (intermodal, multimodal, kombine) tamaclk, ulatrma
politikas olarak belirlenmi ve denizyolu tamacl uluslararas oklu tamaclkta ana
tama aya olarak kullanlmaktadr. Bu erevede kabotaj konteyner tamacl hayata
geirilmi ancak daha da gelitirilmesi ve yaygnlatrlmas iin desteklerin salanmas
gerekmektedir.
Ulusal sektre zel finans programlarnn gelitirilmesi
hedefierevesinde koster filosunun yenilenmesi, yakn yol ve kabotaj denizyolu
tamaclnn gelitirilmesi erevesinde almalar srdrlmektedir.
Kamu-zel sektr ibirliinin arttrlmas hedefi dorultusunda bata
Ulatrma uras altaylar olmak zere, denizyolu ulatrma stratejilerinin
gelitirilmesinde, sektrn sorunlarn zm ve yeni yaplan dzenlemelere ynelik
olarak zel sektr ve paydalar ile ibirlii yaplmtr. Kamu-zel sektr ibirliklerinin
arttrlmas ve projelerinin gelitirilmesi ihtiyac bulunmaktadr
Gemi says ve tama kapasitesinin arttrlmas hedefi dorultusunda,
zellikle Ro-Ro ve konteyner filomuzun arttrlmas dorultusunda gelimeler yaanmtr.
Ancak krizin etkilerinin srmesi nedeniyle baz gemi trlerinde yeterli gelimeler
salanamamtr. Koster filosunun yenilenmesi ynnde almalar devam etmektedir.
Tama trlerinin gelitirilmesi hedefi erevesinde kabotajda konteyner
tamacl ve Ro-Ro tamacl gelitirilmeye balanm, ancak LPG, LNG, Kruvaziyer
tamacl gibi alanlarda yeterli ilerlemeler salanamamtr.
Trk Bayrakl gemilerin Beyaz Listede devamllnn salanmas
hedefi gerekletirilmitir. 2008 ylndan itibaren Paris Liman Devleti Kontrol
Denetimlerine gre Beyaz Listede yer alan Trk Bayrann prestiji ve Trk ticaret
filosunun itibarnn korunmas, ticari adan salad avantaj bakmndan gemilerin yurt
d denetimlerinde salanan performansn devamll ve tutulmalarn nlenmesine
ynelik almalar devam etmektedir.
Dnya markas olan denizcilik irketleri oluturmak hedefi
erevesinde denizciliin belli alt sektrlerinde ilerleme kaydedilmi, ancak dier baz alt
sektrlerinde ayn ilerlemeler kaydedilememitir.
Denizcilie zel finansman sisteminin kurulmas hedefi erevesinde
almalar ve projeler srdrlmektedir.
6
Ulatrma ve haberleme sektrlerinin Trkiye Gayrisafi Yurtii Haslas
(GSYH) iindeki pay yaklak olarak % 15tir. Ekonomik gelimenin ihtiyalarna uygun
olarak, Avrupa Birlii (AB) ve dnyann dier ticaret merkezleri ile yksek kalitede ulam
balantlarnn ve gvenli, evreye duyarl, hzl, ekonomik ve srdrlebilir ulatrma
sistemlerinin oluturulmas hkmetin temel nceliklerdendir.
Son yllarda ulatrma sektr, Kalknma Plan, Ulatrma Ana Plan
Stratejisi, Ulatrma uras kararlar, Ulam ve letiim Stratejisi Hedef 2023 gibi planlama
belgeleri erevesinde bir reform sreci yaamaktadr.
Ayn zamanda, 2011 yl sonunda yaplan yasal dzenleme ile tm
ulatrma alt sektrleri tek at altnda toplanm ve pek ok yeni dzenleyici birimler ihdas
edilmitir.
Bu erevede, ulam modlar arasnda kabul edilebilir bir dengenin
salanmas ve modlarn birbirine entegrasyonu, tm ulam modlarnda emniyetin
gelitirilmesi, mevcut altyaplarn modernizasyonu ve yeni kapasite ihtiyalar iin
yatrmlarn yaplmas, intermodal uygulamalarn ve akll ulatrma sistemlerinin
gelitirilmesi, kentsel tama sorunlarna yeterli zmlerin gelitirilmesi, evresel etkilerin
azaltlmas ve ulatrma sistemlerinin iklim deiikliinin etkilerine uyarlanmas, hareket
kstt olanlarn ulatrma hizmetlerine eriiminin gelitirilmesi, ulusal ulatrma sanayiinin
gelitirilmesi ve AR-GE faaliyetlerinin desteklenmesi temel hedeflerdendir.
Trkiyenin sorunsuz bir ulatrma sistemi ile ABye entegrasyonu iin bu
hedeflerin gerekletirilmesi byk nem tamaktadr. Bu ise, ulatrma mevzuatnn AB
mktesebat ile dinamik ekilde uyumlatrlmas, uygulama iin gerekli idari ve teknik
kapasitenin oluturulmas ve yeni altyap yatrmlar ile mmkndr. Bu adan, AB ile mali
ibirlii ve ortak projelerin yrtlmesi nemli ve vazgeilmez bir aratr.
Mevzuat Uyumu ve dari/Teknik Kapasitenin Gelitirilmesi: 655 sayl
Kanun Hkmnde Kararname ile Ulatrma Bakanl; Ulatrma, Denizcilik ve
Haberleme Bakanl ats altnda yeniden yaplandrlmtr.
Bu erevede, demiryolu, karayolu, havaclk ve uzay, tehlikeli madde ve
kombine tamaclk sektrlerinin dzenlenmesinden sorumlu yeni Genel Mdrlkler
ihdas edilmitir. Ayrca, denizcilik idaresi, Bakanlk altnda ayr Genel Mdrlk olarak
yeniden tekilatlandrlmtr.
AB mktesebatna uyum erevesinde nemli sorumluluklar bulunan,
bata yeni kurulanlar olmak zere tm ilgili Bakanlk birimlerinin idari ve teknik
kapasitelerinin gelitirilmesine ynelik youn ihtiya ve talepleri bulunmaktadr.
7
1.2. Deniz Emniyeti ve Gvenlii Faaliyetleri
10. Ulatrma uras kararlarnn gzden geirilmesi ve deerlendirilmesinde ura
kararlarnn madde numaralarna gre deerlendirilmesi uygun grlmtr. 10. Ulatrma
uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay 13. maddesinde Trk
Boazlarndan yaplan tehlikeli yk tamaclnn halen tanmakta olan miktara gre %
50 orannda azaltlmasna ynelik hedef aada yer alan tablo 1.2.1.in incelenmesinden
de grlecei zere, somut bir ilerlemeye sahne olmamtr. Ancak yrtlmekte olan ve
projelendirilerek evresel Etki Deerlendirmeleri yaplan boru hatt projelerinin (Samsun-
Ceyhan Boru Hatt, NABUCCO gibi) faaliyete geirilmesinin akabinde, sz konusu
tamaclkta nemli bir d yaanmas beklenmektedir.
Tablo 1.2.1. Trk Boazlarndaki Gemi Trafii ve Tanan Tehlikeli Yk Miktar
stanbul Boaz anakkale Boaz
Yllar Gemi
Says
Tanker
Says
Yk Miktar
(MT)
Gemi
Says
Tanker
Says
Yk Miktar
(MT) 2000 48.079 6.093 91.044.770 41.561 7.529 102.670.327
2001 42.637 6.156 100.768.977 39.249 7.064 109.625.682
2002 47.283 7.427 122.953.338 42.669 7.627 130.866.598
2003 46.939 8.097 134.603.741 42.648 8.114 145.154.920
2004 54.564 9.399 143.898.164 48.421 9.014 155.561.833
2005 54.794 10.027 143.567.196 49.077 8.813 148.951.376
2006 54.880 10.153 143.452.401 48.915 9.567 152.725.701
2007 56.606 10.054 143.939.432 49.913 9.271 149.320.062
2008 54.396 9.303 140.357.231 48.978 8.758 149.052.174
2009 51.422 9.299 144.659.744 49.453 9.567 152.105.494
2010 50.871 9.273 146.748.375 46.686 9.250 156.928.857
2011 49.798 9.113 138.496.245 45.379 8.828 156.327.711
2012 48.329 9.027 140.411.265 44.613 8.998 161.612.965
Kaynak: Ulatrma Denizcilik ve Haberleme Bakanl, 24/04/2013
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
16. maddesinde tm denizlerini izleyebilen ve deniz kazalarn nleyen bir lke olmasna
ynelik hedef uyarnca Otomatik Tanmlama Sistemi (OTS) ve gemilerin uzak
mesafelerden tanmlanmas ve izlenmesi (LRIT: Long Range Identification and Tracking
of Ships) sistemi gibi sistemler lkemizde kurulmutur. LRIT Sistemi projesinde,
30.09.2009 tarihi itibariyle kresel olarak veri paylamna balanmtr.
8
lkemizin Ulusal LRIT Veri Merkezi, Uluslararas Denizcilik rgt (IMO:
International Maritime Organization) tarafndan koordine edilen ve veri merkezlerinin LRIT
kresel sistemine entegrasyonu iin zorunlu tutulduklar test srecini 08.03.2010da
baaryla gemitir.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
17 ve 18. maddelerinde; Uluslararas Gemi ve Liman Tesisi Gvenlik Kodu (ISPS Code:
International Shipand Port Facility Security Code) kapsamna giren tm liman tesislerinin
ve gemilerin Gvenlik Planlarnn hazrlanmas ve Gvenlik Sertifikalarnn dzenlenmesi
ve kod kapsamnda ki tm limanlarmzn dnya nezdinde gvenli limanlar olduu
kanaatinin yerletirilmesi vurgulanmtr. Konu ile ilgili olarak, uluslararas faaliyet
gsteren liman tesislerimiz (178 liman tesisi) ve uluslararas faaliyet gsteren Trk
Bayrakl gemilerimiz (599 gemi) Liman Tesisi Gvenlik Sertifikas ve Gemi Gvenlik
Sertifikas ile sertifikalandrlm olup bu sertifikalara sahip olmayan gemi ve liman
tesislerinin uluslararas faaliyetlerine izin verilmemektedir.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
19. maddesinde; tm liman tesislerinin internet-kamera vb. sistemlerle Bakanlmz
merkezinden gzlenebilmesi ile ilgili henz bir gelime salanamamtr. Bununla birlikte
gereklemesi gnmz teknolojisi ile mmkn olan bu maddenin yerli firmalarca bir
yazlm altyaps gelitirilerek standartlatrlmas daha uygun olacaktr.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
27. maddesinde deniz trafiinin youn olduu, tehlikeli yklerin ellelendii, yolcu
tamaclnn yapld krfez ve deniz alanlarnn tamamnda Gemi Trafik Hizmetleri
Sistemlerinin Kurulmas karar dorultusunda, gerekletirilen Gemi Trafik Ynetim
Sistemi (GTYS) Projesi halen devam etmektedir. Proje; Kocaeli Krfezi, zmir Krfezi ve
Kuzey Ege ile Mersin ve skenderun Krfez Blgelerini kapsayan Blgesel Gemi Trafik
Hizmetleri Sistemleri (GTHS), tek bir lke resminin oluturulduu Gemi Trafik Ynetim
Merkezi (GTYM) ve olaan d durumlarda sistemin kesintisiz almasn salayacak,
Felaket Kurtarma Sistemi (FKS) olmak zere blmden olumaktadr. GTYS Projesi,
24 adet Trafik Gzetleme stasyonu (TG) ve 3 adet Gemi Trafik Hizmetleri Merkezinin
(GTHM) altyap kurulumlar ile Ankara Gemi Trafik Ynetim Merkezinin de (GTYM) dahil
olduu tehizatlarn ve yazlmlarn kurulumunu ieren st yap ilemleri olmak zere 2
ana koldan paralel olarak ilerlemektedir. Proje kapsamnda yer alan zmit Krfezi Gemi
Trafik Hizmetleri Merkezi faaliyete geirilme aamasndadr.
9
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
28. maddesinde deniz trafiinin youn olduu tm deniz alanlarnda Trafik Ayrm
Dzenleri oluturulmas karar yer almaktadr. Ky eridimizde gerekli grlen yerlere
trafik ayrm dzeni almalarnn tamamlanarak tatbik edilmesi kylarmzda seyir, can,
mal ve evre emniyetinin arttrlmas asndan byk nem arz etmektedir. Bu kapsamda
zmir, skenderun, zmit, andarl ve Nemrut Krfezlerine ynelik Trafik Ayrm Dzenleri
oluturulmu ve Limanlar Ynetmelii ile yasallamtr. 31/10/2012 tarihli ve 28453 sayl
Resmi Gazete yaymlanarak yrrle giren trafik ayrm dzenlerininSeyir Hidrografi ve
Oinografi Dairesi Bakanl (SHOD) tarafndan haritalandrma almalarda
tamamlanarak gerekli duyurular yaplmtr. Bununla birlikte ele alnmas gereken bir dier
husus ise trafik ayrm dzenleri yaknnda bulunan demir ve bekleme sahalarna ynelik
almalarn yaplmasdr. Trafik ayrm dzenlerine bal olarak bu demir sahalarna giri
ve klarn trafik modellemesi yaplarak analiz edilmesi ihtiyac bulunmaktadr.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
29. maddesinde, kk deniz aralarnn youn bulunduu krfezlerde Yerel Deniz Trafii
zleme/Kontrol Merkezlerinin oluturulmas ile ilgili istenilen gelime salanamamtr.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
30. maddesinde OTSnin tm gemilere yaygnlatrlmas ve Trk karasularndaki
hareketlerin tam grnebilir ve kontrol edilebilir olmas karar yer almaktadr. Trkiyenin
8000 km.nin stndeki sahil eridinde toplam 27 OTS istasyonu vastasyla karasular ile
mnhasr ekonomik blgesinde ve evre denizlerinde OTS Klas A ve OTS Klas B
cihazlarna havi her trl gemi ve deniz vastasnn otomatik sorgulanmasn ve aktif
izlenmesini salamaktadr. Ayrca kylarmzda seyreden Denizde Can Emniyeti
Uluslararas Szlemesi (SOLAS:International Convention for the Safety of Life at Sea)
kapsamna giren ve girmeyen tm deniz aralarn izleyerek deniz resminin elde edilmesi,
dolaysyla emniyetli bir deniz ulatrmasnn salanmas amacyla SOLAS kapsam
dndaki gemi ve deniz aralarnn da OTS Klas-B CS cihaz ile donatlmas 01.01.2010
tarihi itibari ile zorunlu hale getirilmitir.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
31. maddesinde karasularmzda seyir emniyeti ile evre gvenlii asndan tehlike arz
eden tm batk kalntlarnn tamamen kartlarak temizlenmesi hedeflenmektedir. Yar
batk/batk gemilerin mmkn mertebe emniyetli ve evreye duyarl metotlar kullanlarak
ekonomiye kazandrlmas iin eitli almalar yaplmaktadr. Batklarn karlmas iin
gerekli prosedr (Liman Bakanl, Milli Emlak, Gmrk daresi gibi farkl Kurumlarn)
10
msaadesi sonucunda alnabilmekte ve devletimizin karlan emtiadan para talep etme
durumu bulunmaktadr. Birincil ama bulunduu alandan batn karlarak seyir, can,
mal ve evre emniyetini n plana almak olduundan izlenecek prosedrlerin okluu ve
zorluu batk karacak firmalar caydrmamal bilakis daha kolaylatrarak ama yaplan ii
denetleyerek tevik edici hale getirmelidir. Konu ile ilgili olarak kamu kurumlarndan
denetleme grevini yerine getirecek ekilde istifade edilmesi uygun olacaktr. Bu itibarla
yar batk/batk ve terk edilmi gemilerin mahallinde geri dnm i ve ilemlerini
sadeletirme ynnde mevzuat almas devam etmektedir.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
32. maddesinde yer alan deniz gvenliinin salanmas amacyla teknoloji ithal eden bir
lke olmak yerine, kendi z kaynaklarn kullanp, kalifiye akademisyenleri ile bu alanda
teknoloji gelitiren ve gelitirdii teknolojiyi ihra eden lider bir lke olmas hedefi
dorultusunda, SOLAS kapsamnda kabotaj hakk bulunan sularda seyir yapacak
gemilerde kullanlmakta olan OTS Klas B CS Transponder cihazlarnn retimi, yerli
firmalarmz tarafndan 11.09.2007 tarih ve 26640 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak
yrrle giren Teblie uygun olarak gelitirilmi ve Ulusal levsel Ek zellikler Teknik
Klavuzunda belirtilen zellikler erevesinde stanbul Teknik niversitesinde test
edilerek onaylanmtr. Tde testleri gerekletirilen cihazlar, Teblide tanmlanan ulusal
zelliklerin tamamn salayacak ekilde tasarlanm, retilmi ve gemilere yerletirilmitir.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
36. maddesinde yer alan stanbul Boaz, Marmara Denizi ve anakkale Boazndan
oluan Trk Boazlar sistemindeki kaza riski minimuma indirilmelidir kararna ynelik
2003 ylnda faaliyete geen GTHnin Trk Boazlar sisteminde insan kaynakl kaza olma
riskinin minimum seviyeye indirilmesinde byk bir rol olmutur. GTHnin faaliyete
geirilmesinden gnmze kadar geen srede gerek insan kaynakl gerekse evre
koullar nedeniyle Trk Boazlarnda nemli bir deniz kazas yaanmamtr. Trk
Boazlarnda seyir emniyetinin ve evrenin korunmas iin gerekli mevzuat dzenlemeleri
kapsamnda, 16/10/2012 tarihli ve 16016 sayl Bakanlk Oluru ile Trk Boazlar Deniz
Trafik Dzeni Tz uygulama talimat yaymlanarak yrrle girmitir. Ayrca, kaza
riskinin daha da azaltlmas ve Trk Boazlarn kullanan gemilerin daha kolay takibinin
salanmas iin GTH sisteminin gncellenerek modernizasyonu devam etmektedir.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
37. maddesinde Trkiyedeki klavuzluk ve rmorkrclk hizmetlerinin dnyaya rnek
duruma getirilmesi ifadesi yer almtr. Klavuzluk ve rmorkrclk hizmetleri ile ilgili
11
olarak mevzuatta gerekli dzenlemelerin halen ilgili ura kararlarnda istenildii gibi
yaplamad ayrca tespit edilmitir.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
38. maddesinde ise klavuzluk ve rmorkrclk hizmetlerinde kamu paynn arttrlmas
ifadesi bulunmaktadr. Burada bahsedilen kamu paynn gerekletirilen operasyonlar
asndan m yoksa kamuya ayrlan denekler asndan m deerlendirildii net
olmadndan deerlendirme yaplamamaktadr. Ancak operasyonel adan byk nem
arz eden Trk Boazlar gibi alanlarda klavuzluk hizmetinin kamu eliyle verilmesi ulusal
karlarn ve Trk Boazlarnda seyir, can, mal ve evre gvenliinin salanmas
asndan son derece nemli olarak deerlendirilmektedir.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
66. maddesinde, Karadenize sahil lkelerle standart alt gemilerin caydrlmas ynnde
ibirlii ve gemilerin geiinde emniyeti artrc dier nlemler alnmaldr hkm yer
almaktadr. lkemizin de taraf olduu Karadeniz Liman Devleti Denetimi
Memorandumunda Gemi Denetim Hedefleme Sistemi gzden geirilerek standart alt
gemilerin daha sk denetlenmesi planlanmaktadr. Denetim kriteri olarak ileten
performans ve klas performansnn ilave kriter olarak dikkate alnmas ngrlmektedir.
Bayrak Devletinin VIMSAS (Voluntary IMO Member Audit Scheme) denetiminden gemesi
hususu da dikkate alnacaktr. Hedefe ynelik riskler konusunda; filonun yal olmas,
gemiadamlarnn mesleki yetersizlii, gemiadamlarnn mesleki ngilizce yetersizlii,
iletmecilerin sorumluluklarn yerine getirmemesi, mali skntlar nedeniyle ikyetler n
plana kmaktadr. Tutulmalarn ortalamann altnda olmasnn yksek performans
gstergesi olarak deerlendirilmekte olup, Trk Bayrakl gemilerin tutulma oranlarnn
2012 yl verilerinde Karadeniz Liman Devleti Denetimi Memorandumu ortalamasnn
altnda gerekletii grlmektedir.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
86. maddesinde, Trk limanlarnda yabanc bayrakl gemilere yaplan denetim oran %
50ye kartlmaldr. hkm yer almaktadr. 2012 yl sonu itibariyle denetim oranmz %
39,9 olarak gereklemi olup, toplamda limanlarmza gelen 5791 yabanc bayrakl
gemiden 2283 gemi denetlenmitir. lke baznda deil, memorandum blgesinde yabanc
bayrakl gemilerin denetim oran % 70e karlmaldr. Karadeniz Liman Devleti Denetimi
Memorandumu % 70 Paris Liman Devleti Denetimi Memorandumu ise % 100 orannda
denetim yapmaktadr.
12
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
87. maddesinde, Tm blgesel Liman Devleti Denetimi memorandumlarnda beyaz
listeye ve edeer konuma geilmelidir. hkm yer almaktadr. lkemiz Paris Liman
Devleti Denetimi Memorandumunda Beyaz Listede, Tokyo Liman Devleti Denetimi
Memorandumunda ise Gri Listede yer almakta olup, dier memorandumlarda liste
uygulamas bulunmamaktadr. Tokyo Liman Devleti Denetimi Memorandumu blgesinde
Trk Bayrakl gemilerin en sklkla ziyaret ettikleri limanlara karlkl iyi niyet ziyaretleri
gerekletirilerek, (zellikle in Halk Cumhuriyeti limanlar) koordinasyon salanmasnn
faydal olaca deerlendirilmektedir.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
88. maddesinde, Tm gemi denetim uzmanlarnn belirli konularda uzmanlamalar
salanmaldr. hkm yer almaktadr. Sertifikal Teknik Eitim Program (STEP)
oluturulmu ve en ksa zamanda uzmanlarn sistematik olarak eitilmesi almalarna
balanlacaktr.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
89. maddesinde, Trk Bayrakl gemilere dzenlenen belgelerin hepsi internet zerinden
dzenlenmeli ve takibi salanmaldr. hkm yer almaktadr. Hali hazrda gemilere
ynelik dzenlenen Denize Elverililik Belgesi, Liman k Belgesi, Emniyet Belgeleri
(Yk/Yolcu Gemisi na Emniyet, Tehizat Emniyet ve Telsiz- Telefon Emniyet Belgeleri),
Gemiadam Donatmnda Asgari Emniyet Belgesi gibi belgeler internet ortamnda
dzenlenmekte ve e zamanl olarak takip edilebilmektedir. daremiz adna hareket eden
klas kurulularnn vermi olduu belgeler de dahil gemilere ynelik verilen tm belgelerin
internet ortamnda dzenlenmesi salanacaktr.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
91. maddesinde, Milli Klas kuruluumuz olan Trk Loydunun IACS yeliine seilmesi
salanmaldr. hkm yer almaktadr. Bununla ilgili olarak uzun hazrlklar yapan Trk
Loydu, 2013 yl Ocak aynda IACStan, ubat aynda Avrupa Deniz Gvenlii Ajansdan
(EMSA: European Maritime Safety Agency) denetim geirmitir. Denetimler genel
anlamda baarl olarak deerlendirilmesine ramen bir takm uygunsuzluklar tespit
edilmitir. IACS yelik sreci balca 3 aamadan olumaktadr. Birinci aama, Trk
Loydunun IACS tarafndan klas kuruluu olarak teyit edilmesi hususu baar ile
sonulandrlmtr. kinci aama Trk Loydunun IACSkriterlerine gre oluturduu kalite
sisteminin IACS gzlemcilerinin katld bir denetimde, IACS tarafndan akredite edilen bir
13
denetleme kuruluu tarafndan denetlenmesi ve sonucun baarl olmas
durumunda, IACS QSCS sertifikasnn, Trk Loyduna verilmesi ile sonulanacaktr.
Bu amala gerekletirilen denetim sonucunda bulunan uygunsuzluklarn
kapatlmas iin 2013 Eyll ayna kadar sre verilmi, yaplacak takip denetimi sonucunun
baarl olmas durumunda Trk Loydu IACS QSCS sertifikasn almaya hak kazanacaktr.
Trk Loydu, IACS QSCS sertifikasn almasnn ardndan dier yelik kriterlerini nasl
saladn gsterir kantlarla IACSa bavuracaktr. Bu kriterler; kurumun bamsz ve
tarafsz ynetim yapsna sahip olmas, kendi kurallarn (kendi kaynaklar ile) gelitiriyor
olmas, kendi kurallar ve bayrak devleti IMO yasal (statutory) istekleri uygulamas,
gemi tonaj ve saysnn toplam personel saysna oran, son 10 yllk tutulan kaytlarn
yeterlilii, IACS almalarna katkda bulunacak yapda olmas, gemi sicili yaynlamas ve
Kalite Sertifikas (QSCS) olarak ana balklar altnda sralanabilir.
Trk Loydunun IACS denetimleri srecinde karlat en nemli konu SOLASa
tabii yeni ina gemilerin yeterli sayda olmaddr. Bu anlamda farkl tiplerde yeni
ina gemi klaslama konusunda destee ihtiya duymaktadr. Ayrca yelik srecinin
olduka fazla alt yap ve kaynaa ihtiya duymas nedeni ile bir takm tevik ve maddi
destekler Trk Loydunun IACS yelik srecini hzlandrabilecektir. Bir baka konu ise
IACS yeleri kapsamnda yaplacak lobi almalar olabilecektir.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
92. maddesinde, Akdeniz Liman Devleti Denetimi Memorandumu Bakanl Trkiye
tarafndan yrtlmelidir. hkm yer almaktadr. Mevcut durumda, Bakanlk seimleri
lke srasna gre deil, ye lkelerin oy okluuna gre belirlenmektedir. Gney Kbrs
Rum Ynetimi ve Maltann ret oylarna kar ye Arap lkelerinin desteklerinin alnmas
iin giriimlerde bulunulmas nemlidir.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
93. maddesinde, Kabotajda alan Trk Bayrakl gemilere dzenlenen belgelerin hepsi
internet zerinden dzenlenmeli ve takibi salanmaldr. hkm yer almaktadr. Hali
hazrda gemilere ynelik dzenlenen Denize Elverililik Belgesi, Liman k Belgesi,
Emniyet Belgeleri (Yk/Yolcu Gemisi na Emniyet, Tehizat Emniyet ve Telsiz- Telefon
Emniyet Belgeleri), Gemiadam Donatmnda Asgari Emniyet Belgesi gibi belgeler internet
ortamnda dzenlenmekte ve e zamanl olarak takip edilebilmektedir. Kabotajda sefer
yapan gemilere ynelik verilen tm belgelerin internet ortamnda dzenlenmesi
salanacaktr.
14
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon
altay94. maddesinde, Gemi denetim uzman says 250den 400e kartlmaldr.
hkm yer almakta olup, denetim ve belgelendirme ilemleri ile denizde can, mal ve evre
emniyetinin etkin ekilde salanmasn teminen gemi denetim uzman saysnda arta
gidilmesi nem arz etmektedir.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
95. maddesinde, Paris Liman Devleti Denetimi Memorandumuna ye olunmaldr.
hkm yer almaktadr. yelik iin 2007 ylnda bavuru gerekletirilmi olup, olumsuz
yant alnmtr. Antlama metninde belirtilen yelik artlarndan Beyaz Listede yer alma
art salanmtr. yelik artlarnda, yelerin birbirileriyle iyi ilikiler ierisinde
bulunmalar, yelik iin Memoranduma taraf tm ye lkelerin oy birlii ile kabul ve
yrrlkteki szlemelerin tamamna taraf olmak hususlar yer almaktadr.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.5.3. Denizcilik Sektr Reglasyon altay
96. maddesinde, Bamsz bir gemi denetim st kurulunun kurulmas salanmaldr.
hkm yer almakta olup, 26.11.2012 tarih ve 18070 sayl Bakanlk Makam Oluru ile
stanbul Gemi Srvey Kurulu Bakanl kurulmu olup, uluslararas sefer yapan gemiler
bata olmak zere belgelendirme faaliyetleri anlan Bakanlk tarafndan koordine
edilmektedir.
10. Ulatrma uras kararlarndan 7.6. Denizcilik Denizcilik Sektr Proje nerileri
Hedef 2023 bal altnda yer alan nemli proje neriler ile ilgili gelime salanabilen
projeler aada listelenmektedir:
Denizcilik Sektr Proje nerileri Hedef 2023 bal altnda 13nolu projede milli
teknoloji tabanl zgn bir otomatik tanmlama, otomatik diagnostik sistemler gelitirilerek
online seyir gvenliinin izlenmesi hedeflenmektedir. lkemizde SOLAS kapsamnda
kabotaj hakk bulunan sularda seyir yapacak gemilerde kullanlmakta olan OTS Klas B CS
Transponder cihazlarnn retimi, yerli firmalarmz tarafndan 11.09.2007 tarih ve 26640
sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Teblie uygun olarak gelitirilmi ve
Ulusal levsel Ek zellikler Teknik Klavuzunda belirtilen zellikler erevesinde
stanbul Teknik niversitesinde test edilerek, onaylanmtr. Tde testleri
gerekletirilen cihazlar, Teblide tanmlanan ulusal zelliklerin tamamn salayacak
ekilde tasarlanm, retilmi ve gemilere yerletirilmitir.
Denizcilik Sektr Proje nerileri Hedef 2023 bal altnda 57 nolu projede Gemi
Trafik Sistemi (VTS; VesselTrafficSystems) ve OTSlerinin yerli teknolojilerle
15
retilmesi/gerekletirilmesi bu sayede VTS ve OTS birleenlerinin milli teknoloji ile
retimlinin salanmas hedeflenmektedir.Gemi Trafik Hizmetleri (GTH) Sistemleri
bileenlerinden radar, VHF telsiz, elektro optik sistemler ve OTS baz istasyonu gibi alt
sistemler de milli teknoloji ile gelitirilmi durumdadr. Ayrca lkemizde SOLAS
kapsamnda kabotaj hakk bulunan sularda seyir yapacak gemilerde kullanlmakta olan
OTS Klas B CS Transponder cihazlarnn retimi, yerli firmalarmz tarafndan 11.09.2007
tarih ve 26640 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Teblie uygun olarak
gelitirilmi ve Ulusal levsel Ek zellikler Teknik Klavuzunda belirtilen zellikler
erevesinde stanbul Teknik niversitesinde test edilerek, onaylanmtr. Tde testleri
gerekletirilen cihazlar, Teblide tanmlanan ulusal zelliklerin tamamn salayacak
ekilde tasarlanm, retilmi ve gemilere yerletirilmitir.
Denizcilik Sektr Proje nerileri Hedef 2023 bal altnda 63 nolu projede deniz
gvenlii ve emniyeti iin insansz su aracnn gelitirilmesi hedeflenmektedir