Upload
nule10
View
85
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
COÙ KEÁ HOAÏCHCOÙ KEÁ HOAÏCH
MONG CONMONG CON
CHOÏN NGAØY CHOÏN NGAØY DEÃ DEÃ THUÏ THUÏ THAITHAI
NGAØY NGAØY RUÏNGTRÖÙNGRUÏNGTRÖÙNG
CHÖA MUOÁN COÙ CHÖA MUOÁN COÙ CONCON
TRAÙNH THAITRAÙNH THAI
TRAÙNH NGAØY TRAÙNH NGAØY RUÏNG TRÖÙNGRUÏNG TRÖÙNG
CAÙC PP TRAÙNH THAICAÙC PP TRAÙNH THAI
PP KHOÂNG TÖÏ NHIEÂN:PP KHOÂNG TÖÏ NHIEÂN:
Thuoác: uoáng, tieâm, Thuoác: uoáng, tieâm, caáy, ñaët.caáy, ñaët.
Voøng: DCTC, IUD.Voøng: DCTC, IUD. Bao cao su (Bao döông Bao cao su (Bao döông
vaät, Capot, Condom, vaät, Capot, Condom, “AÙo möa”).“AÙo möa”).
Maøng ngaên AÂÑ, muõ Maøng ngaên AÂÑ, muõ chuïp CTC, VCF.chuïp CTC, VCF.
Trieät saûn nam, nöõ.Trieät saûn nam, nöõ.
CAÙC PP TRAÙNH THAICAÙC PP TRAÙNH THAI
PP TÖÏ NHIEÂN:PP TÖÏ NHIEÂN:
Tính voøng kinh: Tính voøng kinh: pp Ogino-Knaus.pp Ogino-Knaus.
Ño thaân nhieät: Ño thaân nhieät: pp Ferin.pp Ferin.
Töï quan saùt: Töï quan saùt: pp Billing.pp Billing.
* * Xuaát tinh Xuaát tinh ngoaøi aâm ñaïo ngoaøi aâm ñaïo (OÂ nan - GH (OÂ nan - GH giaùn ñoaïn).giaùn ñoaïn).
CAÙC PP TRAÙNH THAICAÙC PP TRAÙNH THAI
PRO- PROVERA
Thieát keá que Thieát keá que ImplanonImplanon®®
Nhaân
Maøng kieåm soaùt toác ñoä phoùng thích (0.06 mm)
2 mm
40 mm
Nhaân: 40% EVA60% etonogestrel
Maøng: 100% EVA
Böôùc 1Böôùc 1
Voøng traùnh thai
Teân goïi khaùc:
- Duïng cuï Töû cung.
- IUD: Intra Uterine Device.
Thöïc chaát laø PHAÙ THAI SÔÙM.
BAO CAO SU
Teân goïi khaùc:
BAO DÖÔNG VAÄT,
CONDOM, CAPOÁT,
“AÙO MÖA”.
Điều hòa sinh sản theo phương pháp tự nhiên mà Giáo Hội cho phép là phương pháp nghiên cứu sinh lý sinh duc nữ : “Chu kỳ kinh nguyệt”, xác định được ngày Rụng Trứng trong chức năng sinh sản của người nữ, để chỉ giao hợp trong những thời kỳ không thể thụ thai (Nếu đôi vợ chồng có lý do chính đáng muốn ngưng tạm thời hay dài hạn việc sanh thêm con)
Who can use NFP?Society asks: The Church asks:
Should we have a baby?
Who can use NFP?
Phoenix Natural Family PlanningCenter
CAÙC PHÖÔNG PHAÙP TRAÙNH THAI TÖÏ TRAÙNH THAI TÖÏ
NHIEÂNNHIEÂN
Phöông phaùpOGINO -KNAUS
Kyusakö Ogino (1882–Kyusakö Ogino (1882–1975) quan saùt söï thuï 1975) quan saùt söï thuï thai treân thöïc teá vaø thai treân thöïc teá vaø phaãu thuaät oå buïng phaãu thuaät oå buïng quan saùt buoàng tröùng quan saùt buoàng tröùng xaùc ñònh ngaøy baét xaùc ñònh ngaøy baét ñaàu ruïng tröùng. Herman ñaàu ruïng tröùng. Herman Knaus (1892–1970) phaùt Knaus (1892–1970) phaùt hieän cô cheá ruïng tröùng. hieän cô cheá ruïng tröùng.
CHU KYØ KINH NGUYEÄTCHU KYØ KINH NGUYEÄTNgaøy 1: Ngaøy baét ñaàu cuûa moãi chu Ngaøy 1: Ngaøy baét ñaàu cuûa moãi chu
kyø (ngaøy thöù nhaát kyø (ngaøy thöù nhaát chaûy maùu chaûy maùu kinh haøng thaùng)kinh haøng thaùng)
NN11 NxNxN1N1
ÑEÀUÑEÀU DAØIDAØI
NGAÉNNGAÉN KHOÂNG ÑEÀUKHOÂNG ÑEÀU
Chu kyø : 28 ± 7 ngaøyChu kyø : 28 ± 7 ngaøy < 21 ngaøy : ña kinh, kinh mau < 21 ngaøy : ña kinh, kinh mau
(polymenorrhea)(polymenorrhea) > 35 ngaøy : kinh thöa > 35 ngaøy : kinh thöa (oligomenorrhea)(oligomenorrhea) > 180 ngaøy : voâ kinh > 180 ngaøy : voâ kinh (amenorrhea) (amenorrhea) Löôïng kinh : 50 ± 30 ml .Löôïng kinh : 50 ± 30 ml . < 20 ml : kinh ít < 20 ml : kinh ít (hypomenorrhea)(hypomenorrhea) > 200 ml : cöôøng kinh > 200 ml : cöôøng kinh
(hypermenorrhea)(hypermenorrhea) Thôøi gian : 3 - 5 ngaøy.Thôøi gian : 3 - 5 ngaøy.
KINH NGUYEÄTKINH NGUYEÄT
Traùnh ngaøy ruïng tröùng: Traùnh ngaøy ruïng tröùng: 14 ngaøy 14 ngaøy tröôùc khi coù kinh tröôùc khi coù kinh laàn keá tieáp.laàn keá tieáp.
28 ng 28 ng N-1 N-1 N-14N-14 N-28N-28
32 ng 32 ng N-1 N-1 N-18N-18N-32N-32
Chu kyø kinh ñeàuChu kyø kinh ñeàu
Chu kyø kinh Chu kyø kinh khoâng ñeàukhoâng ñeàu
Theo doõi chu kyø kinh trong 6 - 12 thaùng Theo doõi chu kyø kinh trong 6 - 12 thaùng Pheùp tính cuûa Pheùp tính cuûa BSBS Aly Abbara:Aly Abbara: Nhôù soá Nhôù soá
18 vaø 11. 18 vaø 11.
Laáy Chu kyø ngaén – 18 = X Laáy Chu kyø ngaén – 18 = X
Laáy Chu kyø daøi – 11 = Y Laáy Chu kyø daøi – 11 = Y
N1N1 XX YY N1N1
N1N1 X X Y Y N1N1
Chu kyø kinh khoâng ñeàu
1. Theo doõi lòch kinh nguyeät 6 thaùng ñeán 1 naêm.
2. Nhôù soá 11 vaø 18 (BS Aly Abbara)
3. Laáy soá ngaøy chu kyø ngaén nhaát tröø ñi 18, ra keát quaû laø ngaøy ñaàu tieân phaûi kieâng, keå töø ngaøy thöù nhaát ra maùu kinh,
4. Laáy soá ngaøy chu kyø daøi nhaát tröø ñi 11, ra keát quaû laø ngaøy cuoái cuøng phaûi kieâng, keå töø ngaøy thöù nhaát ra maùu kinh.
Ví duï:Ví duï: Chu kyø ngaén Chu kyø ngaén nhaát cuûa ngöôøi nhaát cuûa ngöôøi nöõ laø 26 ngaøy, nöõ laø 26 ngaøy, daøi nhaát laø 31 daøi nhaát laø 31 ngaøy. Ta coù:ngaøy. Ta coù:
26 – 18 = 826 – 18 = 8
31 – 11 = 2031 – 11 = 20 Ñoâi baïn neân Ñoâi baïn neân
kieâng töø ngaøy kieâng töø ngaøy thöù 8 ñeán heát thöù 8 ñeán heát ngaøy thöù 20 keå ngaøy thöù 20 keå töø ngaøy baét ñaàu töø ngaøy baét ñaàu haønh kinh (tính laø haønh kinh (tính laø ngaøy thöù nhaát)ngaøy thöù nhaát)
88
2020
11
Ví duï:Ví duï: Chu kyø ngaén Chu kyø ngaén nhaát cuûa ngöôøi nhaát cuûa ngöôøi nöõ laø 23 ngaøy, nöõ laø 23 ngaøy, daøi nhaát laø 28 daøi nhaát laø 28 ngaøy. Ta coù:ngaøy. Ta coù:
23 – 18 = 5 23 – 18 = 5 28 – 11 = 17 28 – 11 = 17
Ñoâi baïn neân Ñoâi baïn neân kieâng töø ngaøy kieâng töø ngaøy thöù 5 ñeán heát thöù 5 ñeán heát ngaøy thöù 17 keå ngaøy thöù 17 keå töø ngaøy baét ñaàu töø ngaøy baét ñaàu haønh kinh (tính laø haønh kinh (tính laø ngaøy thöù nhaát)ngaøy thöù nhaát)
55
1717
11
Ví duï:Ví duï: Chu kyø ngaén Chu kyø ngaén nhaát cuûa ngöôøi nhaát cuûa ngöôøi nöõ laø 21 ngaøy, nöõ laø 21 ngaøy, daøi nhaát laø 30 daøi nhaát laø 30 ngaøy. Ta coù:ngaøy. Ta coù:
21 – 18 = 3 21 – 18 = 3 30 – 11 = 19 30 – 11 = 19
Ñoâi baïn neân Ñoâi baïn neân kieâng töø ngaøy kieâng töø ngaøy haønh kinh ñeán haønh kinh ñeán heát ngaøy thöù 19 heát ngaøy thöù 19 keå töø ngaøy baét keå töø ngaøy baét ñaàu haønh kinh ñaàu haønh kinh (tính laø ngaøy thöù (tính laø ngaøy thöù nhaát)nhaát)
33
1919
11
Phöông phaùp FERIN
( Ño thaân nhieät)
- Palmer nhaän - Palmer nhaän thaáy thaân nhieät thaáy thaân nhieät cuûa ngöôøicuûa ngöôøi nöõ nöõ thay ñoåi töøng giai thay ñoåi töøng giai ñoaïn trong chu kyø ñoaïn trong chu kyø kinh nguyeät naêm kinh nguyeät naêm 1938.1938.- Ñöôïc Feùrin - Ñöôïc Feùrin nghieân cöùu vaø nghieân cöùu vaø coâng boá naêm coâng boá naêm 1947. Döïa vaøo 1947. Döïa vaøo ñaëc ñieåm sinh lyù ñaëc ñieåm sinh lyù cuûa cô theå ngöôøi cuûa cô theå ngöôøi nöõ: nöõ: thaânthaân nhieät nhieät coù 2 phacoù 2 pha tröôùc tröôùc vaø sau ruïng vaø sau ruïng tröùng.tröùng.
OVULATION
TH Follicle Ovum Corpus LuteumE
OVARIE Growth of Follicle Growth and DegenerationS of Corpus Luteum
I OVULATION
O NVA TR HI EA N B
LH OO OR DM SO TN RE ES A
M
ProgesteroneEstrogen
OVULATION
THE
CERVIX
FIRMLOWCLOSEDDRY
SOFTHIGHOPENWET
FIRMLOWCLOSEDDRY
M or EW-M Mucus
Mucus Plug
FIRMLOWCLOSEDDRY
SOFTHIGHOPENWET
FIRMLOWCLOSEDDRY
M or EW-M Mucus
Mucus Plug
T OVULATION
HE
ENDOMETRIUM
Destruction
Reconstruction
Transformation
OVULATION
B TA ES MA PL E RB AO TD UY R E
99.0
98.5
98.0
97.5
97.0
96.5
96.0
1.1.Tröôùc Ruïng tröùng, Tröôùc Ruïng tröùng, thaân nhieät cuûa thaân nhieät cuûa ngöôøi nöõ thaáp hôn ngöôøi nöõ thaáp hôn bình thöôøng khoaûng bình thöôøng khoaûng nöûa ñoä C.nöûa ñoä C.
2.2.Sau RT, döôùi taùc Sau RT, döôùi taùc ñoäng cuûa ñoäng cuûa Progesterone, taêng Progesterone, taêng leân baèng nhieät ñoä leân baèng nhieät ñoä bình thöôøng (37'C) bình thöôøng (37'C) vaø duy trì ôû nhieät vaø duy trì ôû nhieät ñoä naøy, taïo ñieàu ñoä naøy, taïo ñieàu kieän toát nhaát cho kieän toát nhaát cho boä maùy sinh saûn boä maùy sinh saûn saün saøng thuï tinh saün saøng thuï tinh vaø mang thai. vaø mang thai.
3.3.Neáu söï thuï thai Neáu söï thuï thai khoâng xaûy ra khoâng xaûy ra haønh kinh. haønh kinh.
OVULATION
B TA ES MA PL E RB AO TD UY R E
99.0
98.5
98.0
97.5
97.0
96.5
96.0
Ruïng tröùngRuïng tröùng
37,5’C
36,5’C
Thôøi ñieåm: Ñaët vaøo luùc saùng sôùm, ngay khi thöùc daäy treân giöôøng.Vò trí: Mieäng, haäu moân, aâm ñaïo. Khoâng keïp ôû naùch.Duïng cuï: Loaïi nhieät keá chia vaïch 1/10 ñoä C.
1.Vaåy nhieät keá tröôùc khi ñaët, sau 5 phuùt xem keát quaû.
2.Ghi laïi vaøo baûng theo doõi.
3.Caàn phaân bieät vôùi soát do vieâm nhieãm (ñau hoïng, raêng mieäng, caûm cuùm)
4.Ñoái chieáu vôùi khoaûng thôøi gian ruïng tröùng hoaëc quan saùt bieán ñoåi chaát nhôøn CTC.
Phöông phaùp
BILLINGSBILLINGS
Dr John James Billings (1918 – 2007) Australia. Quan saùt chaát nhôøn tieát ra töø coå töû cung cuûa ngöôøi nöõ ñeå bieát ñöôïc ngaøy tröùng chín vaø ruïng, töø ñoù vôï choàng quyeát ñònh löïa choïn coù thai hay khoâng ñeå lieân heä maät thieát thaân xaùc.
Quan saùt: chaát nhôøn & thaân nhieät ngöôøi Quan saùt: chaát nhôøn & thaân nhieät ngöôøi vôï.vôï.
Ghi nhaän moãi toái.Ghi nhaän moãi toái. Lòch phoøng nguû: Ñaùnh daáu nhöõng ngaøy Lòch phoøng nguû: Ñaùnh daáu nhöõng ngaøy
deã thuï thai ñeå coù söï hôïp taùc vôï choàng. deã thuï thai ñeå coù söï hôïp taùc vôï choàng.
HaønhHaønh Khoâ raùo Khoâ raùo AÅm öôùtAÅm öôùt Khoâ Khoâ raùoraùo
kinhkinh Töông ñoái Töông ñoái Ruïng TröùngRuïng Tröùng Tuyeät ñoáiTuyeät ñoái
Quan saùt chu kyø sinh duïc NÖÕ
Menstruation Basic Infertile Pattern Change Peak
Click on stamp or diagram to see enlarged diagram and
details of observations and rules for
that day
Coång daãn loái vaøo SÖÏ SOÁNG
Cô quan sinh duïc
ngoaøi
Phaân bieät 2 Phaân bieät 2 loaïi chaát loaïi chaát
nhôønnhôøn Chaát dòch boâi trôn do tuyeán tieàn Chaát dòch boâi trôn do tuyeán tieàn
ñình (Bartholin) tieát ra luùc giao ñình (Bartholin) tieát ra luùc giao hôïp hoaëc xuaát hieän khi gaëp kích hôïp hoaëc xuaát hieän khi gaëp kích thích (maét nhìn, tai nghe, muõi thích (maét nhìn, tai nghe, muõi ngöûi, vuoát ve, yù nghó, caûm xuùc,ngöûi, vuoát ve, yù nghó, caûm xuùc,…): …): tan trongtan trong nöôùcnöôùc, seõ heát khi , seõ heát khi ngöøng kích thích.ngöøng kích thích.
Chaát nhôøn tieát ra töø coå töû Chaát nhôøn tieát ra töø coå töû cung trong nhöõng ngaøy saép ruïng cung trong nhöõng ngaøy saép ruïng tröùng : dai, keùo sôïi ñöôïc, tröùng : dai, keùo sôïi ñöôïc, khoâng khoâng tan trongtan trong nöôùcnöôùc, aåm öôùt suoát vaøi , aåm öôùt suoát vaøi ngaøy. ngaøy.
Bieán ñoåi chaát nhôøn Bieán ñoåi chaát nhôøn coå töû cungcoå töû cung
Giai ñoaïn Giai ñoaïn NOAÕNNOAÕN
OestrogeneOestrogene
RUÏNG RUÏNG TRÖÙNGTRÖÙNG
OvulationOvulation
Gñ HOAØNG Gñ HOAØNG THEÅTHEÅ
ProgesteùroneProgesteùrone
ÍtÍtToät ñænhToät ñænh
NhieàuNhieàu ÍtÍt
Ñaëc seätÑaëc seät
ÑuïcÑuïc
DínhDính
Loûng, Loûng, loaõngloaõng
Trong suoátTrong suoát
Keùo sôïi Keùo sôïi ñöôïcñöôïc
Ñaëc seätÑaëc seät
ÑuïcÑuïc
DínhDính
AÂm ñaïo AÂm ñaïo khoâ raùokhoâ raùo
Chaát nhaàyChaát nhaày
AÂm ñaïo AÂm ñaïo aåm öôùtaåm öôùt
Chaát nhôønChaát nhôøn
AÂm ñaïo AÂm ñaïo khoâ raùokhoâ raùo
Chaát nhaàyChaát nhaày
Biểu Biểu đồ đồ của của John John
BillingBillingss
Phoái hôïp ñöôïc caùc phöông phaùp traùnh thai töï nhieân.
Ogino - Knaus “mở đường” (chỉ tuần lễ rụng trứng).
Billings “chỉ lối” (ngày giờ rụng trứng).
Taïi sao phaûi phoái hôïp?
1. Tyû leä thaát baïi cao neáu chæ aùp duïng ñôn thuaàn 1 bieän phaùp: Theo Tieze laø 28% (100 ngöôøi aùp duïng trong 1 naêm coù 28 ngöôøi “vôõ keá hoaïch”)
2. Thôøi gian kieâng cöõ khaù laâu: 2 tuaàn ñoái vôùi ngöôøi coù kyø kinh khoâng ñeàu.
3. Tuoåi treû.4. Phuï nöõ noâng thoân Vieät nam tyû leä
vieâm nhieãm sinh duïc cao.
NHÖÕNG ÑIEÀU CAÀN CHUÙ YÙ
PHAÂN BIEÄT CHAÁT NHÔØN
THÔØI GIAN QUAN SAÙT
GIÔØ GHI LÒCH HÔÏP TAÙC CHAËT
CHEÕ TINH THAÀN TRAÙCH
NHIEÄM
THÔØI GIAN GH:
SAU KHOÂ 24G TRAÙNH GIAI ÑOAÏN
CUOÁI KHOÂ- ÑAÀU ÖÔÙT
NEÁU ÖÔÙT ÑOÄT NGOÄT: NGÖNG 3 NGAØY
QUYEÀN
CUÛA
CHUÙNG TA
hay
MOÙN QUAØ
CUÛA
TAÏO HOÙA?
“Khoa hoïc cuûa neàn vaên minh laø phaûi laøm doài daøo theâm thöùc aên treân baøn tieäc cuoäc ñôøi, chöù khoâng phaûi tìm caùch loaïi bôùt ñi nhöõng thöïc khaùch”
Ñöùc Thaùnh Cha PAUL VI
(Ñaïi hoäi ñoàng Lieân hieäp quoác – 1965 ).
PHÖÔNG PHAÙP “RUÙT PHÖÔNG PHAÙP “RUÙT LUI”LUI”
Giao hôïp giaùn ñoaïn.Giao hôïp giaùn ñoaïn. Onan.Onan. Withdrawal.Withdrawal. Moâït trong nhöõng pp kieåm soaùt sinh saûn Moâït trong nhöõng pp kieåm soaùt sinh saûn xöa xöa
nhaát:nhaát: ruùt DV ra khoûi AÂÑ ngay tröôùc khi ruùt DV ra khoûi AÂÑ ngay tröôùc khi phoùng tinh ñeå traùnh TT xaâm nhaäp vaøo phoùng tinh ñeå traùnh TT xaâm nhaäp vaøo ñöôøng sinh saûn nöõ. Thuaän tieän, deã daøng, ñöôøng sinh saûn nöõ. Thuaän tieän, deã daøng, khoâng caàn chuaån bò tröôùc nhöng khoâng caàn chuaån bò tröôùc nhöng khoâng khoâng ñaùng tin caäyñaùng tin caäy laém (TT laãn trong tinh dòch). laém (TT laãn trong tinh dòch).
Giaùo hoäi khoâng chaáp nhaän. Tröôùc kia vì Giaùo hoäi khoâng chaáp nhaän. Tröôùc kia vì quan nieäm “quan nieäm “TT laø sinh theå ngöôøi beù nhoûTT laø sinh theå ngöôøi beù nhoû” ” Toäi gieát ngöôøi. Ngaøy nay do Toäi gieát ngöôøi. Ngaøy nay do khoâng ñaûm khoâng ñaûm baûo haønh vi trao hieán giöõa vôï & choàng. baûo haønh vi trao hieán giöõa vôï & choàng.
1958:1958: Baùc só coâng giaùo Jonh Rock (Phuï khoa) Baùc só coâng giaùo Jonh Rock (Phuï khoa) hôïp taùc vôùi nhaø sinh hoïc Gregory Pincus, cheá hôïp taùc vôùi nhaø sinh hoïc Gregory Pincus, cheá taïo ra 1 loaïi thuoác vieân coù taùc duïng khoâng taïo ra 1 loaïi thuoác vieân coù taùc duïng khoâng cho tröùng ruïng ñeå ngaên caûn söï thuï tinh.cho tröùng ruïng ñeå ngaên caûn söï thuï tinh.
Laäp tröôøng cuûa Giaùo hoäiLaäp tröôøng cuûa Giaùo hoäi: Baát cöù pp cô hoïc : Baát cöù pp cô hoïc hoaëc nhaân taïo naøo kieåm soaùt sinh saûn ñeàu hoaëc nhaân taïo naøo kieåm soaùt sinh saûn ñeàu laø khoâng ñaïo ñöùc, vì noù can thieäp vaøo söï laø khoâng ñaïo ñöùc, vì noù can thieäp vaøo söï soáng cuûa nhöõng ñöùa treû – muïc ñích chuû soáng cuûa nhöõng ñöùa treû – muïc ñích chuû yeáu cuûa hoân nhaân.yeáu cuûa hoân nhaân.
Caùc yù kieán phaûn ñoái KSSS ngoaøi toân giaùo:Caùc yù kieán phaûn ñoái KSSS ngoaøi toân giaùo:
- Sôï toán 1 soá - Sôï toán 1 soá tieàntieàn khoång loà ñeå phoå bieán khoång loà ñeå phoå bieán tuyeân truyeàn caùc pp haïn cheá sinh saûn. tuyeân truyeàn caùc pp haïn cheá sinh saûn.
- Choáng laïi - Choáng laïi Thuyeát öu sinhThuyeát öu sinh (quy ñònh haïn cheá (quy ñònh haïn cheá nhöõng ai ñöôïc sinh ra, phaân bieät gioáng toát, nhöõng ai ñöôïc sinh ra, phaân bieät gioáng toát, gioáng xaáu). gioáng xaáu).