124
DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ ? Dr. Mesut Özkaya Gaziantep Üniversitesi Endokrinoloji Bilim Dalı 23 Nisan 201652. Diyabet kongresi

DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ

TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ ?

Dr. Mesut Özkaya Gaziantep Üniversitesi Endokrinoloji Bilim Dalı

23 Nisan 2016– 52. Diyabet kongresi

Page 2: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

ö nnemaa T, N Engl J Med. 1998;339:229 - 234.

Diyabet hastaları 2-4 kat daha fazla

KVH riski altında

0

10

20

30

40

50

60

7-y

ıl s

üre

li f

ata

l ve

ya n

on

fata

l

MI

insid

an

Diyabet (+) Mİ (+); n=169

Diyabeti (-), MI (+); n=69

Diyabet (+), MI (-); n=890

Diyabet (-), MI (-); n=1304

Page 3: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

ö nnemaa T, N Engl J Med. 1998;339:229 - 234.

Diyabet hastaları 2-4 kat daha fazla

KVH riski altında

0

10

20

30

40

50

60

7-y

ıl s

üre

li f

ata

l ve

ya n

on

fata

l

MI

insid

an

Diyabet (+) Mİ (+); n=169

Diyabeti (-), MI (+); n=69

Diyabet (+), MI (-); n=890

Diyabet (-), MI (-); n=1304

DM = KAH

Page 4: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

DeFronzo RA. Med Clin North Am 2004; 88:787–835.

–10 10 Yıl Tanı

Makrorovasküler komplikasyon

0

IGT/IFG Tip 2 diyabet

Page 5: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetiklerde en önemli morbidite ve

mortalite nedeni

Page 6: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetiklerde en önemli morbidite ve

mortalite nedeni

Makrovasküler komplikasyonlar.

Page 7: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetiklerde en önemli morbidite ve

mortalite nedeni

Makrovasküler komplikasyonlar.

ölümlerin % 75-80’ i

kardiyovasküler hastalık

serebrovasküler hastalık

periferik vasküler hastalık.

Page 8: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Köpük hücreleri

Yağlı çizgilenme

Orta dereceli lezyon Aterom

Fibröz plak

Komplike Lezyon/Rüptür

Büyük ölçüde lipid birikimi nedeniyle büyüme Tromboz, hematom

Circulation 1995;92:1355-1374

Aterosklerozun doğal seyri…

Page 9: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Köpük hücreleri

Yağlı çizgilenme

Orta dereceli lezyon Aterom

Fibröz plak

Komplike Lezyon/Rüptür

1. dekaddan itibaren 3. dekaddan itibaren 4. dekaddan itibaren

Tromboz, hematom

Circulation 1995;92:1355-1374

Aterosklerozun doğal seyri…

Page 10: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

0

10

20

30

40

50

60

70

Aterosklerozun doğal seyri…

İnfarkt İnme Gangren Anevrizma

Klinik tablo

Yağlı çizgilenme

Fibröz plak

Kalsifikasyon, komplike lezyon:

hemoraji, ülser, tromboz

Yaş (yıl)

Korean Circ J, 40: 1-9, 2010

Page 11: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabette ateroskleroz farklı mıdır ?

Page 12: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

• Ateroskleroz şiddetli • Multi-damar hastalık

• Distal hastalık – revaskülarizasyon daha zor

• Sessiz iskemi/MI

• İlk klinik prezantasyon majör KV olay olabilir

• Kadın

• Revaskülarizasyona rağmen sonuçlar daha

kötü

• Daha genç

Diyabette ateroskleroz farklıdır.

Çünkü…

Page 13: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Prematür - Hızlanmış Ateroskleroz

Page 14: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

0

10

20

30

40

50

60

70

Aterosklerozun doğal seyri…

İnfarkt İnme Gangren Anevrizma

Klinik tablo

Yağlı çizgilenme

Fibröz plak

Kalsifikasyon, komplike lezyon:

hemoraji, ülser, tromboz

Yaş (yıl)

Korean Circ J, 40: 1-9, 2010

Page 15: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Dislipidemiler

• Günlük pratikte en sık karşılaşılan laboratuvar sorunlardan birisi

• Ateroskleroz gelişimi için bir major risk faktörüdür

Page 16: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Dislipidemiler

• Günlük pratikte en sık karşılaşılan klinik sorunlardan birisi

• Ateroskleroz gelişimi için bir major risk faktörüdür

KVH RF

Değiştirilemeyen Değiştirilebilen

Cinsiyet

Aile öyküsü (E <55, K <65)

KVH öyküsü

Yaş (E ≥ 45, K ≥ 55)

Obezite

Sigara

DM

HT

Dislipidemi

Page 17: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Dislipidemiler

• Günlük pratikte en sık karşılaşılan klinik sorunlardan birisi

• Ateroskleroz gelişimi için bir major risk faktörüdür

KVH RF

Değiştirilemeyen Değiştirilebilen

Cinsiyet

Aile öyküsü (E <55, K <65)

KVH öyküsü

Yaş (E ≥ 45, K ≥ 55)

Obezite

Sigara

DM HT

Dislipidemi

Page 18: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Hiperlipidemi

Hipolipidemi

Hipertrigliseridemi

Hiperlipoproteinemi

Hiperkolesterolemi

Kombine hiperlipidemi

Lipid Bozukluk Terminolojisi

Dislipidemi

Page 19: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Dislipidemiler

•Primer

•Sekonder

Page 20: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Sık Görülen Sekonder Nedenler

Bozukluğun Tipi

Hiperkolesterolemi Mikst

Hiperlipidemi Hipertrigliseridemi

Primer

Ailesel Hiperkolesterolemi

Ailesel defektif Apo-B100

Poligenik Hipertrigliseridemi

Ailesel Kombine

Hiperlipidemi

Tip III hiperlipoproteinemi

Ailesel

Hiperkolesterolemi

LPL eksikliği

Apo CII eksikliği

Sekonder Hipotiroidi

Nefrotik sendrom

Hipotiroidi

Nefrotik sendrom

Diyabetes mellitus

Diyabetes mellitus

Alkolik hiperlipidemi

Östrojen tedavisi

Page 21: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabet

Sebep

Dislipidemi

Sonuç

Page 22: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabet

Sebep

Dislipidemi

Sonuç

Page 23: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 24: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Tip 1 Diyabette Dislipidemi

Circulation. 2014; 130:110-130

Page 25: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Tip 1 Diyabette Dislipidemi

GLİSEMİ KONTROLÜ İYİ

Genel popülasyona benzer

Page 26: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Tip 1 Diyabette Dislipidemi

GLİSEMİ KONTROLÜ İYİ

Genel popülasyona benzer

GLİSEMİ KONTROLÜ KÖTÜ

TG, VLDL↑

HDL ↓

LDL’de orta düzeyde ↑

Circulation. 2014; 130:110-130

Page 27: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

DİYABETİK DİSLİPİDEMİ

HDL ↓

KÜÇÜK YOĞUN

LDL

TG ↑

Tip 2 Diyabette Dislipidemi:

Page 28: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik Dislipidemi

Page 29: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik Dislipidemi

Aterojenik Dislipidemi = Aterojenik Metabolik Triad

Page 30: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik Dislipidemi

Aterojenik Dislipidemi = Aterojenik Metabolik Triad

Küçük yoğun LDL HDL

TG ↑

Page 31: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik Dislipidemi

• Kantitatif anormallikler:

» TG

» HDL

» Apo B

Diabetologia 2015: 58;886-899

Page 32: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik Dislipidemi

• Kalitatif anormallikler:

» VLDL subgrup 1

» Küçük yoğun LDL

» Okside LDL

» Glikasyone apolip.

Diabetologia 2015: 58;886-899

Page 33: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik Dislipidemi

• Kinetik anormallikler:

» VLDL subgrup 1 artmış üretim

» VLDL subgrup 1 azalmış yıkım

» HDL artmış yıkım

» LDL azalmış turnover

Diabetologia 2015: 58;886-899

Page 34: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Hepatik lipaz

Yağ dokusu Karaciğer

Böbrek

İnsülin

CETP

CE

VLDL HDL

Lipoprotein lipaz

veya hepatik lipaz

Küçük,

yoğun

LDL

LDL

TG

ApoA-I TG

CE

SYA

J Clin Invest. 2000;106:453–458.

CETP

X İnsülin direnci

Karaciğer

IDL

SYA

LDLc benzerken

partikül yükü daha ağır

adiponektin

Nedenleri ..?

Kan şekeri yüksekliği

Page 35: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Dislipidemi Değerlendirilmesinde

Hangi Parametreler ?

1. LDL-Kolesterol

2. Non HDL-Kolesterol

3. HDL-Kolesterol

4. Trigliserid

5. Total Kolesterol / HDL-Kolesterol oranı

6. Apolipoprotein 100

7. Apo A-I

8. Apolipoprotein -100 / Apo A-I oranı

Page 36: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Sıklığı..?

Page 37: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

% 72 - 85

Page 38: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 39: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 40: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 41: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik dislipidemi tedavisinde

• Hedef ne olmalıdır ?

Page 42: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik dislipidemi tedavisinde

• Hedef primer önleme

Page 43: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik dislipidemi tedavisi

Hangi lipid – lipoprotein primer hedef

olmalı?

LDL?

HDL?

TG?

Non – HDL?

Page 44: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

LDL

LDL

Endotel

Damar Lümeni Monosit

Makrofaj

MCP-1

Adezyon

Molekülleri

N Engl J Med 1989;320:915-924.

Primer Aterojenik Lipoprotein LDL > 70 nm olan lipoproteinlerin endotelyumdan sınırlı geçişi vardır.

Yağ hücresi

Modifiye LDL

makrofajlar

tarafından

alınır.

İntima

Nascent

şilomikron Nascen

t VLDL

Χ Χ

Arter duvarı

Page 45: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

UKPDS Çalışmasında, 2693 tip 2 diyabet hasta

Değişken

LDL Kolesterol

HDL Kolesterol

Hemoglobin A1c

Sistolik kan basıncı

Sigara

P Değeri

<0.0001

0.0001

0.0022

0.0065

0.056

Koroner Arter Hastalığı (n=280)

Sıralama

Birinci

İkinci

Üçüncü

Dördüncü

Beşinci

*Yaş ve cinsiyete göre düzeltilmiştir.

Turner RC et al. BMJ 1998; 316:823-828. BMJ 1998;316:823-828.

Page 46: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

CTT Collaborators, Lancet 2008 371: 117-125

Page 47: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik dislipidemi tedavisinde

• Hedef primer önleme

• Hedef LDL

Page 48: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

LDL-K İçin Tedavi Hedefi

Ne Olmalı ?

• LDL-K <70

mg/dl • LDL-K <

100 mg/dl

Page 49: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik dislipidemi tedavisi.

Nasıl ?

Page 50: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Doymuş yağlar, trans yağlar, kolesterol alımı azaltılmalı

İdeal kiloya ulaşılmalı

Fiziksel aktivite arttırılmalı

Sigara bırakılmalı

Page 51: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Basit Beslenme Önerileri …

DİYET İÇERİĞİ ALINAN Yaklaşık olarak

LDL-K azalması (%) DOYMUŞ YA. <%7 kal. 8-10 DİYET KOLESTEROLÜ <200 mg/gün 3-5 VÜCUT AĞIRLIĞI 4-5kg 5-8 SOLUBIL FİBER 5-10 gr./gün 3-5 Plant stanol/sterol esterleri 2-3 gr/gün 6-15 Soya proteini 25 gr/day 5 DİYET İLE TOPLAM LDL-K AZALMASI

20-30

Page 52: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Fiziksel aktivite önerileri

• F Frequency = 4-7 gün /hafta

• I Intensity = Ilımlı-orta derecede

• T Time = 30-60 dakika

• T Type : » Yürüme, hızlı yürüme

» Bisiklete binme

» Yüzme

Page 53: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Medikal Tedavi

• Kan Şekerini düşürücü tedavi

Page 54: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Glisemik kontrolün lipidlere etkisi

LDL HDL TG

İNSÜLİN

↔ ↓ ↑ ↓

TZD ↔ ↑ ↓

METFORMİN ↓ ↔ ↓

AKARBOZ ↔ ↔ ↑ ↔

SU ↔ ↔ ↔

Page 55: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 56: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Antilipidemik tedavi ?

• Statinler

• Ezetimib

• Fibratlar

• Niasin

• Kolesevelam

• Omega 3 YA

• Safra asidi bağlayıcılar

• …

Page 57: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Antilipidemik tedavi ?

• Statinler

• Ezetimib

• Fibratlar

• Niasin

• Kolesevelam

• Omega 3 YA

• Safra asidi bağlayıcılar

• …

Page 58: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Antilipidemik tedavi:

Kime ? Ne Zaman ?

Page 59: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Antilipidemik tedavi:

Kime ? Ne Zaman ?

• < 40yaş

• Hiç bir risk faktörü olmayan

– LDL < 100mg/dl

– Sigara yok

– BKI < 25kg/m2

– Ailede erken KVO yok

– HT yok

Önerilmez

Page 60: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Risk faktörü Önerilen doz

< 40 yaş

KVS risk faktörü

Aşikar KVH

Orta veya yüksek

Yüksek

40-75 yaş

Yok

KVS risk faktörü

Aşikar KVH

Orta

Yüksek

Yüksek

> 75 yaş

Yok

KVS risk faktörü

Aşikar KVH

Orta

Orta veya yüksek

Yüksek

Page 61: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Statin Tedavisinin Dozları

Yüksek doz

statin tedavisi

Orta doz statin

tedavisi

Düşük doz statin

tedavisi

Günlük alınan doz LDL-

kolesterolü ortalama ≥

%50 oranında düşürür.

Günlük alınan doz LDL-

kolesterolü ortalama

< % 30 - % 50 düşürür.

Günlük alınan doz LDL-

kolesterolü ortalama

< % 30 oranında

düşürür.

Atorvastatin (40)-80 mg

Rosuvastatin 20 -(40)

mg

Atorvastatin 10 (20) mg

Rosuvastatin (5) 10 mg

Simvastatin 20-40 mg

Pravastatin 40 (80) mg

Lovastatin 40 mg

Fluvastatin XL 80 mg

Fluvastatin 40 bid

Pitavastatin 2-4 mg

Simvastatin 10 mg

Pravastatin 10-20 mg

Lovastatin 20 mg

Fluvastatin 20 -40 mg

Pitavastatin 1 mg

Page 62: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik Hastalarda Primer ve Sekonder

Korumada Statin Tedavisi

ADA Standards of Care; Diabetes Care, January 2015

Page 63: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Antilipidemik tedavi:Ne Zaman İzlem ?

Page 64: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Antilipidemik tedavi:Ne Zaman İzlem ?

Risk faktörü Önerilen doz İzlem

< 40 yaş

Yok

KVS risk faktörü

Aşikar KVH

Yok

Orta veya yüksek

Yüksek

Yıllık ya da tedavi

uyumu açısından

ihtiyaç duyuldukça

40-75 yaş

Yok

KVS risk faktörü

Aşikar KVH

Orta

Yüksek

Yüksek

Tedavi uyumu

açısından ihtiyaç

duyuldukça

> 75 yaş

Yok

KVS risk faktörü

Aşikar KVH

Orta

Orta veya yüksek

Yüksek

Tedavi uyumu

açısından ihtiyaç

duyuldukça

Page 65: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

4-12 hft

sonra

Page 66: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Bazal CK ölçümü ailesel ya da kişisel statin sonrası miyopati öyküsü olan, miyopati için riskli ilaç kullanımı olan ya

da kas hst belirti ve bulguları bulunan hastalara bakılmalıdır.

Rutin CK takibi önerilmez

Statin tedavisi sırasında ağrı, hassasiyet, katılık, kramp, kas güçsüzlüğü gibi kas semptomları geliştiğinde ölçümü

önerilmektedir.

Bazal ALT ölçümü yapılmalıdır.

Statin tedavisi sırasında halsizlik, güçsüzlük, iştah kaybı, karın ağrısı, koyu idrar yapma, cilt ve sklerada sararma

gibi semptomlar oluştuğunda ölçülmeli. Rutin takibe gerek yok.

İki ard arda ölçümse LDL-C < 40 mg/dl ise statin dozunun azaltılması düşünülmelidir.

Page 67: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

LDL-Kolesterol düzeyinin düşürme sınırı

ne?

Page 68: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

KKH Olaylarının azalması için LDL-K düzeyi kaç olmalıdır?

Primer Koruma Çalışmaları

57

LDL-K 57 mg/dl düzeyine indiğinde KKH olay oranı “%0”

J AM Coll Cardiol 2004;43:2142-6

Page 69: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

KKH Olaylarının azalması için LDL-K düzeyi kaç olmalıdır?

Sekonder Koruma Çalışmaları

LDL-K 30 mg/dl düzeyine indiğinde KKH olay oranı “%0” düzeyine ulaşması

öngörülmektedir

J AM Coll Cardiol 2004

Page 70: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Third Report of the NCEP Expert Panel. NIH Publication No. 01-3670 2001

LDL-K düzeyinde % 1’lik

azalma → KKH

riskini % 1

azaltır

Page 71: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Statin tedavisi : Ne kadar süreyle ?

Page 72: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Statin tedavisi : Ne kadar süreyle ?

• Ömür boyu ?

J Clin Endocrinol Metab, March 2016, 101(3): 804-814

Page 73: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik dislipidemide sekonder

hedef…

• Non-HDL Kol

• Apoprotein B

.

J Clin Endocrinol Metab, March 2016, 101(3): 804-814

Page 74: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik dislipidemide sekonder

hedef…

• Non-HDL Kol: 130 mg/dl

100 mg/dl

• Apoprotein B: 90 mg/dl

80 mg/dl

.

J Clin Endocrinol Metab, March 2016, 101(3): 804-814

Page 75: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik dislipidemide tersiyer

hedef…

• HDL Kol:

• TG:

.

J Clin Endocrinol Metab, March 2016, 101(3): 804-814

Page 76: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik dislipidemide tersiyer

hedef…

• HDL Kol: 40 mg/dl

50 mg/ dl

• TG: Trigliserid < 150 mg/dl

.

J Clin Endocrinol Metab, March 2016, 101(3): 804-814

Page 77: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

footootot

Page 78: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Diyabetik dislipidemide Fibratlar

Page 79: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Fibrik Asit Deriveleri (Gemfibrozil-Fenofibrat)

PPAR nükleer reseptörüne bağlanma

LPL gen ekspresyonunu

Apo C III ekspresyonunu

TG zengin Lp’ lerin katabolizması

Yeni HDL oluşumu

Apo AI-II sentezi

LDL boyutu

Page 80: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

İlaç LDL-kolesterol HDL kolesterol Trigliserid

Statinler % 20-60 ↓ % 5-10 ↑ % 10-33 ↓

Fibrik asit

deriveleri % 6-20 ↓ % 5-20 ↑ % 35-50 ↓

Nikotinik asit % 10-25 ↓ % 15-35 ↑ % 25-30 ↓

Omega-3 % 4-49 ↑ % 5-9↑ % 23-45 ↓

Kolesterol abs

inh. % 17 ↓ % 1 ↑ % 7-8↑

Safra asidi

sekestranları % 15-30 ↓

Değişiklik yok

ya da hafif ↑ Değişiklik yok

Page 81: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Fibratlarla yapılmış primer

önleme çalışmaları:

Helsinki Heart Study (HHS):

1992, 135 hasta, 5 yıllık takip, Gemfibrozil

KVH azalışı %65

FIELD (Fenofibrat Intervention and

Event Lowering in Diabetes)

Page 82: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 83: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

5,2%

5,9%

0%

2%

4%

6%

Fenofibrate Placebo

5. Yılın Sonunda KKH’na bağlı ölüm veya non-fatal MI görülme

oranı AHA 2005

p=0.16

Page 84: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

(VA-HIT) Veterens Affair HDL

Intervention Trial: 2000, 769 hasta

Gemfibrozil

DAIS (Diabetes and Atherosclerosis

Intervention Study): 2001, 418 hasta

Fenofibrat

Fibratlarla yapılmış sekonder

önleme çalışmaları:

Page 85: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

* p0.05, † p=0.07,

LDL-C HDL-C TG Non-Fatal MI

or KKH ölüm

KKH ölüm İnme

* *

*

*

0

6

-31

-22 -22

-29

-40

-30

-20

-10

0

10

20

Değ

işim

(%

)

N Engl J Med. 1999;341:410

Page 86: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

TRİGLİSERİD YÜKSEKLİĞİNDE TEMD ÖNERİLERİ

Koroner riski yüksek hasta (erkek, hipertansif,

sigara kullanan, diyabetik, eski koroner-vasküler

aterosklerotik hastalık öyküsü olan, ailesinde erken

KVH olan, KBY öyküsü olan, …)

Koroner riski düşük hasta

Eruptif ksantomlar

Pankreatit öyküsü

Lipemia retinalis

Palmar ksantomlar

Ailede erken koroner

hastalık

Hepatosplenomegali

Trigliserid tedavisiz 500

mg/dL üzeri

Kontrolsüz diyabet

Dengesiz beslenme

Hareketsiz yaşam tarzı

Obezite, lipodistrofik görünüm

Böbrek hastalığı

Hiperlipidemik ilaçların kullanımı

Sekonder

dislipidemileri

araştır!

Kontrolsüz

diyabette

antilipidemik tedavi

ile birlikte insülin

tedavisi planla.

Ailevi

dislipidemileri

araştır!

Trigliserid 150-200

mg/dL arasında

LDL

kolesterol

yüksekliği

varsa önce

LDL’yi

düşür

LDL

kolesterol

70

mg/dL ise

fibrat

başla.

Trigliserid 200 mg/dL

üzerindeyse

Fibrat başla

Trigliserid 500 mg/dL

üzerindeyse diyet ve

egzersizle birlikte

fibrat başla.

Trigiserid 300

mg/dL üzerindeyse

Diyet ve egzersiz

öner. LDL

kolesterole bak.

LDL kolesterol 190

mg/dL üzerindeyse

statin başla.

LDL kolesterol 190

mg/dL altındaysa

omega-3 başla.

Heparin testi ve

ApoC-2 için

elektroforez

Trigliserid 1000 mg/dL ise:……….

kombine tedaviler Niasin

TEMD Önerileri

Page 87: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Trigliserid ≥500 mg/dl:

Page 88: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Trigliserid ≥500 mg/dl:

Birinci hedef trigliserid düzeyini düşürmek

Trigliserid düşürücü ilaç tedavisi başlanmalı

Bu seviyede statin odaklı tedavi düşünülmemelidir.

Trigliserid düzeyi 500 mg/dl’nin altına gelince LDL kolesterol

hedeflerine odaklanmalı

Page 89: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Niacin – Nicotinic acid

Hepatik TG üretim ve Sekresyonu

LPL aracılı VLDL temizlenişi

Kolesterol sentezi

Adipozitde lipoliz inhibisyonu

Page 90: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Niacin – Nicotinic acid

Hepatik TG üretim ve Sekresyonu

LPL aracılı VLDL temizlenişi

Kolesterol sentezi

Adipozitde lipoliz inhibisyonu

LDL (10-25)

TG (20-50) , HDL (10-30)

LDL boyutu

Page 91: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Kolesterol absorbsiyon

inhibitörleri (Ezetimibe)

Safraya sekrete edilen ve endojen üretilen kolesterolün reabsorbsiyonunu bloke eder

Page 92: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Kolesterol absorbsiyon

inhibitörleri (Ezetimibe)

Safraya sekrete edilen ve endojen üretilen kolesterolün reabsorbsiyonunu bloke eder

Endojen LDL katabolizması

LDL %15-25

HDL %1-3

TG %10-20

Page 93: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 94: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 95: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 96: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 97: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Safra asidi bağlayıcılar

Resinler (Cholestyramin – Colestipol)

Barsakta safra asitini bağlayıp

terminal ileumdan emilimini

hepatik SA havuzu

LDL reseptör

LDL katabolizması

Page 98: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Safra asidi bağlayıcılar

Resinler (Cholestyramin – Colestipol)

Barsakta safra asitini bağlayıp

terminal ileumdan emilimini

hepatik SA havuzu

LDL reseptör

LDL katabolizması

LDL (%15-30), HDL (%0-10)

VLDL sentezi

Page 99: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Antilipidemik Ajanların Etkileri

İlaç LDL-kolesterol HDL kolesterol Trigliserid

Statinler % 20-60 ↓ % 5-10 ↑ % 10-33 ↓

Fibrik asit

deriveleri % 6-20 ↓ % 5-20 ↑ % 35-50 ↓

Nikotinik asit % 10-25 ↓ % 15-35 ↑ % 25-30 ↓

Omega-3 % 4-49 ↑ % 5-9↑ % 23-45 ↓

Kolesterol

emilim inh. % 17 ↓ % 1 ↑ % 7-8↑

Safra asidi

sekestranları % 15-30 ↓

Değişiklik yok

ya da hafif ↑ Değişiklik yok

Page 100: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 101: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Kombinasyon tedavisi ?

Page 102: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

N Engl J Med; 2010

Page 103: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

• çift kör randomize

– 5,518 hasta (2765 fenofibrat/2753 plasebo)

• Tüm hastalar 20-40 mg simvastatin

kullanmaktaydılar.

• Fenofibrat kolundakilere GFR’e göre 54-

160 mg fenofibrat tedavisi eklenilmiş.

Page 104: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

• HbA1c 7.5% -11%

• KVH açısından yüksek riskli hasta = Klinik veya subklinik KVH veya 2+ risk faktörü

• KVH öyküsü olanlar için yaş ≥ 40 (sekonder koruma) ya da yaş ≥ 55

• 60 < LDL-C < 180 mg/dl

• Kadınlar için HDL-C < 55 mg/dl, erkekler için < 50 mg/dl

• Trigliserid < 750 mg/dl ya da tedavi almıyorsa < 400 mg/dl

Page 105: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

ACCORD

LIPID: Lipid

parametreleri

Page 106: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 107: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Sonuç: Fenofibrat ve simvastatin kombinasyonu alanlarda

tek başına simvastatin tedavisi alanlara kıyasla fatal

kardiyovasküler olay, non-fatal MI, ve non-fatal stroke

görülme sıklığında azalma saptanmamıştır.

Page 108: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Statin Niasin Kombinasyonu

• AIM-HIGH Çalışması – 3000 hasta; 1/3 diyabetik

– KVH bulunan LDL< 180 mg/dl, HDL E<40, K<50 mg/dl ve TG 150-400 mg/dl olan ve statin kullanmakta olan hasta

– Kombinasyon tedavisinde uzatılmış salınımlı niasinin (1500-2000 mg/gün) kullanımın kardiyovasküler olay gelişimi üzerine etkisi

• Çalışma kombinasyon tedavi kolunda primer sonlanım olan

kardiyovasküler olay gelişimi açısından plaseboya kıyasla olumlu etki

saptanmaması ve iskemik inme gelişiminin ise daha yüksek olma

eğiliminde olması nedeni ile erken dönemde sonlandırıldı.

Page 109: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Statin Omega-3 Kombinasyonu

• Risk and Prevention Çalışması (1 gr

EPA+DHA)

– KVH risk azalması yok

Page 110: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Statin Omega-3 Kombinasyonu

• Risk and Prevention Çalışması (1 gr

EPA+DHA)

– KVH risk azalması yok

• Origin Çalışması (1 gr EPA+DHA)

– KVH risk azalması yok

Page 111: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Statin Omega-3 Kombinasyonu

• Risk and Prevention Çalışması (1 gr

EPA+DHA)

– KVH risk azalması yok

• Origin Çalışması (1 gr EPA+DHA)

– KVH risk azalması yok

• Jelis Çalışması (1,8 gr saf EPA)

– Bazal TG düşme (+), LDL-C ve HDL-C de

değişme yok

– KVH risk azalması (+)

Page 112: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 113: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

LDL aferezi..

• KAH olan ve standart tedavi sonrası LDL-

K 200 mg/dL den yüksek

• KAH olmayan tedavi sonrası sonrası LDL-

K 300 mg/dL den yüksek ( özellikle

premature KAH, yüksek lipoprotein (a)

Page 114: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 115: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Nature Clinical Practice Cardiovascular Medicine (2007) 4, 214-225

Page 116: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Preprotein convertase subtilisin kexin-9

(PCSK9) inhibitörleri

LDL

Reseptörü

PCSK9

LDL-Reseptör

yıkımı

Lizozom

LDL

Reseptörü

PCSK9

inhibitörü

LDL Reseptör

geri dönüşümü Lizozom

LDL-K

alımı

LDL-K PCSK9

Etki mekanizması

Page 117: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Preprotein convertase subtilisin kexin-9

(PCSK9) inhibitörleri

Etken maddeler..

• Evolocumab

• Alirocumab

– FDA ve EMA onayı

– Faz I,II,III

LDL Kol

TG,

HDL Kol

Lp(a)

PCSK9 inh Potent Statinler

%40-60

Statin+PCSK9 inh

İlave

%35-70

J Clin Lipidol. 2015;9(2):170-86.

Page 118: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 119: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 120: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 121: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM

Sonuç olarak

• Diyabetik hastalarda KV olayların önlenmesinde

dislipidemi tedavisi önemli

• Glisemik kontrolle beraber dislipidemiye yönelik

agresif tedavi yaklaşımları uygulanmalı

• Primer hedef LDL düşürme

• Sekonder hedef Non - HDL ve TG

• Kombinasyon tedavisi genelde başarısız

• Yeni tedavi ajanları yarını umutlandırıyor

Page 122: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 123: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM
Page 124: DİYABETTE HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE NEREDEYİZ · İnfarkt İnme Gangren Anevrizma Klinik tablo Yağlı çizgilenme Fibröz plak hemoraji, ülser, tromboz Yaş (yıl) ... DM