TÜRK DİZİLERİNİN EKONOMİYE SAĞLADIĞI KATKILAR

Dizi ekonomisi" araştırmasına göre bu sene 11 ulusal kanalda yayınlanan 63 yerli dizi 1 milyar dolarlık bir ekonomi ortaya çıkarıyor.

Bu durum göz önüne alındığında türk dizilerinin türkiye ekonomisine katkısı göz ardı edilmeyecek kadar bir hayli fazla olduğu görülmektedir.

TÜRK DİZİLERİNİN SADECE İSTANBUL EKONOMİSİNETÜRK DİZİLERİNİN SADECE İSTANBUL EKONOMİSİNE

SAĞLAMIŞ OLDUĞU KATKI :SAĞLAMIŞ OLDUĞU KATKI :

İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası’nın (İSMMMO) İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası’nın (İSMMMO) yaptığı "yaptığı "Dizi Dizi ekonomisi" araştırmasına göre, 11 ulusal kanalda bu ekonomisi" araştırmasına göre, 11 ulusal kanalda bu sezon 20’si yeni 63 yerli dizi yayınlanırken, reyting rekorları kıran sezon 20’si yeni 63 yerli dizi yayınlanırken, reyting rekorları kıran

diziler yapımcılarına da kanallara da kazandırıyor.diziler yapımcılarına da kanallara da kazandırıyor.  

Yerli dizilerde son 3 yıldır adeta bir patlama yaşandığına dikkat Yerli dizilerde son 3 yıldır adeta bir patlama yaşandığına dikkat çekilen araştırmaya göre, yerli diziler, yapımcısından yönetmenine, çekilen araştırmaya göre, yerli diziler, yapımcısından yönetmenine,

oyuncusundan senaristine kadar ekran önünde ve arkasında oyuncusundan senaristine kadar ekran önünde ve arkasında yaklaşık 150 bin kişiye istihdam olanağı sağlıyor. yaklaşık 150 bin kişiye istihdam olanağı sağlıyor. 

Araştırmaya göre, bir dizinin bölüm çekimi maliyeti 100 ile 300 bin Araştırmaya göre, bir dizinin bölüm çekimi maliyeti 100 ile 300 bin YTL arasında değişiyor. Buna dizilerin bölüm başına en az 300 bin YTL arasında değişiyor. Buna dizilerin bölüm başına en az 300 bin YTL olan reklam gelirleri ve 10 ila 70 bin YTL arasında değişen ana YTL olan reklam gelirleri ve 10 ila 70 bin YTL arasında değişen ana sponsorluk gelirleri de eklendiğinde, yıllık en az 1 milyar YTL’lik bir sponsorluk gelirleri de eklendiğinde, yıllık en az 1 milyar YTL’lik bir

dizi film ekonomisi ortaya çıkıyor. dizi film ekonomisi ortaya çıkıyor. 

““

DİZİ EKİBİDİZİ EKİBİ Araştırmalara göre, bir dizide ekran önünde ortalama 20 ila 30 Araştırmalara göre, bir dizide ekran önünde ortalama 20 ila 30 oyuncu görev alırken, kamera arkasında bunun iki-üç katı bir teknik oyuncu görev alırken, kamera arkasında bunun iki-üç katı bir teknik

ekip bulunuyor. ekip bulunuyor.

Stüdyoda görev alanlarla birlikte bir dizide görev alanların sayısı Stüdyoda görev alanlarla birlikte bir dizide görev alanların sayısı ortalama ortalama 60 ila 100 kişi60 ila 100 kişi arasında değişiyor.  arasında değişiyor. 

Bir dizinin yapımında servisciden çaycıya, malzemeciden kuaföre Bir dizinin yapımında servisciden çaycıya, malzemeciden kuaföre kadar onlarca farklı mesleğe mensup çalışan görev alıyor. kadar onlarca farklı mesleğe mensup çalışan görev alıyor. 

Televizyon dizilerinin bölüm başına maliyeti, 60 bin YTL’den başlayıp Televizyon dizilerinin bölüm başına maliyeti, 60 bin YTL’den başlayıp 500 bin YTL’ye kadar çıkabiliyor. 500 bin YTL’ye kadar çıkabiliyor.

Ancak genel olarak sektör temsilcileri dizilerin bölüm başına Ancak genel olarak sektör temsilcileri dizilerin bölüm başına maliyetinin maliyetinin 100 ila 300 bin YTL100 ila 300 bin YTL arasında değiştiği görüşünde arasında değiştiği görüşünde

birleşiyorlar. birleşiyorlar. 

DİZİ EKİBİ ÜCRETLERİDİZİ EKİBİ ÜCRETLERİ Yönetmen 5-15 bin YTL Yönetmen 5-15 bin YTL 

Senarist 5-15 bin YTL Senarist 5-15 bin YTL 

Müzisyen 2-8 bin YTL Müzisyen 2-8 bin YTL 

Yönetmen yardımcısı 500-4 bin YTL Yönetmen yardımcısı 500-4 bin YTL 

Başrol oyuncusu 10-30 bin YTL Başrol oyuncusu 10-30 bin YTL 

Orta kademe oyuncu5-10 bin YTL Orta kademe oyuncu5-10 bin YTL 

Ünlü olmayan oyuncu 2-5 bin YTL Ünlü olmayan oyuncu 2-5 bin YTL 

Diyaloglu bölüm oyuncusu 50-500 YTL Diyaloglu bölüm oyuncusu 50-500 YTL 

Ajanstan diyaloglu oyuncu 50-200 YTL Ajanstan diyaloglu oyuncu 50-200 YTL 

Ajanstan görüntü figüranı 20-30 YTL Ajanstan görüntü figüranı 20-30 YTL 

DİZİ BÜTÇESİDİZİ BÜTÇESİ

Dizi bütçesinin yüzde 3 ila 5’i daha dizinin ön hazırlık aşamasında kullanılıyor.Dizi bütçesinin yüzde 3 ila 5’i daha dizinin ön hazırlık aşamasında kullanılıyor. Bir dizi yayına girmeden 6 ila 8 ay önce ön hazırlıkları başlıyor. Bir dizi yayına girmeden 6 ila 8 ay önce ön hazırlıkları başlıyor.

Yer, kostüm gibi ilk masraflar bu ön prodüksiyon bütçesinden kullanılıyor ve Yer, kostüm gibi ilk masraflar bu ön prodüksiyon bütçesinden kullanılıyor ve yapımcı şirketi tarafından ödeniyor. yapımcı şirketi tarafından ödeniyor. 

Dizi çekilmeye başladıktan sonra, bütçenin yarısına yakını oyuncu kadrosuna Dizi çekilmeye başladıktan sonra, bütçenin yarısına yakını oyuncu kadrosuna gidiyor. Bütçenin yüzde 20 bölümünü yönetmen, senarist, müzisyen gibi gidiyor. Bütçenin yüzde 20 bölümünü yönetmen, senarist, müzisyen gibi

yapım ekibi alıyor. yapım ekibi alıyor.

Teknik ekibin aldığı pay yüzde 5 iken, ekipman, dekor-kostüm, film-kaset Teknik ekibin aldığı pay yüzde 5 iken, ekipman, dekor-kostüm, film-kaset ücreti, post prodüksiyon ve prodüksiyon giderleri için harcanıyor. ücreti, post prodüksiyon ve prodüksiyon giderleri için harcanıyor. 

Araştırmada, Türkiye’de dizi ve film çeken 150 aktif yönetmenin olduğu Araştırmada, Türkiye’de dizi ve film çeken 150 aktif yönetmenin olduğu belirtiliyor. belirtiliyor.

Dizi çeken yönetmenlerin ücretleri de çalıştığı kuruma ve dizinin Dizi çeken yönetmenlerin ücretleri de çalıştığı kuruma ve dizinin yayınlanacağı kanala göre değişiyor. yayınlanacağı kanala göre değişiyor. 

DİZİ MÜZİKLERİDİZİ MÜZİKLERİ Dizi müzikleri konusunu da ele alan araştırmaya Dizi müzikleri konusunu da ele alan araştırmaya

göre, dizilerin seyirci tarafından sevilip göre, dizilerin seyirci tarafından sevilip tutulmasında önemi büyük olan dizi müzikleri için tutulmasında önemi büyük olan dizi müzikleri için

bölüm başına 2 ila 8 bin YTL arasında bir ücret bölüm başına 2 ila 8 bin YTL arasında bir ücret ödeniyor. ödeniyor. 

Dizi ne kadar çok yayında kalırsa, müzik için alınan Dizi ne kadar çok yayında kalırsa, müzik için alınan pay da artıyor. pay da artıyor. 

Türkiye müzik piyasasının rakamsal büyüklüğünün Türkiye müzik piyasasının rakamsal büyüklüğünün 30 milyon YTL olduğu tahmin edilirkan, dizi 30 milyon YTL olduğu tahmin edilirkan, dizi

müzikleri de pazardan ortalama yüzde 5 pay müzikleri de pazardan ortalama yüzde 5 pay alıyor. alıyor. 

DİZİLERDE REKLAMDİZİLERDE REKLAM

Büyüklüğü yaklaşık 4.5 milyar YTL’yi bulan reklam Büyüklüğü yaklaşık 4.5 milyar YTL’yi bulan reklam sektörünün son yıllarda yeni büyüme araçlarından biri sektörünün son yıllarda yeni büyüme araçlarından biri

yerli diziler. yerli diziler. 

80 dakikalık bir dizinin arasına yaklaşık 30 dakikalık 80 dakikalık bir dizinin arasına yaklaşık 30 dakikalık reklam alınıyor. reklam alınıyor. 

Reklam tarifeleri kanallara göre farklılık gösterse de, Reklam tarifeleri kanallara göre farklılık gösterse de, prime time’da yayınlanan dizi arasındaki reklamların prime time’da yayınlanan dizi arasındaki reklamların

saniye fiyatı 200 ile 400 YTL arasında değişiyor. saniye fiyatı 200 ile 400 YTL arasında değişiyor. 

Televizyonların prime time’larının yüzde 80’ini diziler Televizyonların prime time’larının yüzde 80’ini diziler işgal ederken, prime time’daki reklam gelirleri ise işgal ederken, prime time’daki reklam gelirleri ise

televizyonlarının kazancının yüzde 70-80’ini oluşturuyor televizyonlarının kazancının yüzde 70-80’ini oluşturuyor

DİZİLERE SPONSORLUKDİZİLERE SPONSORLUK İSMMO’nun araştırmasına göre, dizilerin tek gelir kaynakları İSMMO’nun araştırmasına göre, dizilerin tek gelir kaynakları

reklamlar değil. reklamlar değil.

Sponsorluklar da dizi ekonomisinde önemli bir yer tutuyor.Sponsorluklar da dizi ekonomisinde önemli bir yer tutuyor.

Ürünlerini marka yapmak ya da marka bilinirliklerini artırmak Ürünlerini marka yapmak ya da marka bilinirliklerini artırmak isteyen firmalar, tüketiciye kendilerini en hızlı tanıtma isteyen firmalar, tüketiciye kendilerini en hızlı tanıtma

yollarından biri olarak yerli dizileri görüyor. yollarından biri olarak yerli dizileri görüyor. 

Bölüm başına 10 bin YTL ile başlayan ana sponsorluk, devam Bölüm başına 10 bin YTL ile başlayan ana sponsorluk, devam eden bölümlerde 70 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. eden bölümlerde 70 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. 

Diziler bir ana sponsorun yanı sıra 40’a yakın da sponsor Diziler bir ana sponsorun yanı sıra 40’a yakın da sponsor alabiliyor. alabiliyor. 

Diziler ayrıca, emlakçılık ve araç kiralama şirketlerine de yeni Diziler ayrıca, emlakçılık ve araç kiralama şirketlerine de yeni iş kapıları açıyor. iş kapıları açıyor. 

Dizilere mekan sağlayan emlakçılar, konaktan villaya, Dizilere mekan sağlayan emlakçılar, konaktan villaya, yalıdan ofise kadar birçok mekanı kiralıyor. yalıdan ofise kadar birçok mekanı kiralıyor.

Dizi mekanlarının günlük kirası 350 YTL’den başlıyor ve 6 bin Dizi mekanlarının günlük kirası 350 YTL’den başlıyor ve 6 bin dolara kadar çıkıyor. dolara kadar çıkıyor.

Kimi zaman bir dizinin bir bölümünde 20 ayrı mekan Kimi zaman bir dizinin bir bölümünde 20 ayrı mekan kullanılıyor. kullanılıyor. 

Nostaljik diziler için ise İstanbul Boğazındaki yalılar rağbet Nostaljik diziler için ise İstanbul Boğazındaki yalılar rağbet görüyor.görüyor.

Günlük 500 YTL’ye kiralanabilen yalıların aylık kirası 20 bin Günlük 500 YTL’ye kiralanabilen yalıların aylık kirası 20 bin YTL’yi buluyor. YTL’yi buluyor. 

Dizilerde mekan olarak devlete ait saray, müze, tarihi konak, Dizilerde mekan olarak devlete ait saray, müze, tarihi konak, park, köprü, sokak ve cadde gibi yerler de kullanılabiliyor.park, köprü, sokak ve cadde gibi yerler de kullanılabiliyor.

DİZİ TURİZMİDİZİ TURİZMİ Diziler kullanılan mekanlara direk katkı Diziler kullanılan mekanlara direk katkı sağlarken, dizilerin çekildiği bölgeler geniş sağlarken, dizilerin çekildiği bölgeler geniş

kitleler tarafından tanınıyor.kitleler tarafından tanınıyor.

Hatta yeni bir iç turizm hareketinin oluşmasına Hatta yeni bir iç turizm hareketinin oluşmasına da neden oluyor. da neden oluyor.

Dizilerle yeniden keşfedilen yerlerden biri Dizilerle yeniden keşfedilen yerlerden biri Peribacaları diyarı Kapadokya. Peribacaları diyarı Kapadokya. 

Diziler çekildikleri yerlerde turizm hareketini Diziler çekildikleri yerlerde turizm hareketini artırırken, yöre halkı da figüran olarak dizilerde artırırken, yöre halkı da figüran olarak dizilerde

rol alıyor. rol alıyor. 

DİZİ İHRACATIDİZİ İHRACATI  

"Dizi ekonomisi" araştırmasına göre, yerli dizi "Dizi ekonomisi" araştırmasına göre, yerli dizi sektöründeki büyüme, dizi ihracatını da sektöründeki büyüme, dizi ihracatını da

beraberinde getirdi. beraberinde getirdi. 

Bir zamanlar dizi ithal eden Türkiye, özellikle Bir zamanlar dizi ithal eden Türkiye, özellikle Ortadoğu ülkelerine dizi ihracatına başladı.Ortadoğu ülkelerine dizi ihracatına başladı.

Dubai’den 22 Arap ülkesine yayın yapan MBC Dubai’den 22 Arap ülkesine yayın yapan MBC (Middle East Broadcasting Center-Ortadoğu (Middle East Broadcasting Center-Ortadoğu

Yayıncılık Merkezi) adlı televizyon kanalı, Türk Yayıncılık Merkezi) adlı televizyon kanalı, Türk dizilerini ilk keşfeden televizyon kanalı oldu. dizilerini ilk keşfeden televizyon kanalı oldu. 

Ihlamurlar Altında ve Gümüş dizilerinin yayın Ihlamurlar Altında ve Gümüş dizilerinin yayın haklarını satın alan MBC, izleyicilerin ilgisi haklarını satın alan MBC, izleyicilerin ilgisi

sonucunda toplam 25 Türk dizisini daha satın sonucunda toplam 25 Türk dizisini daha satın aldı. aldı. 

Her bir dizinin 200 ila 250 bin dolar arasında Her bir dizinin 200 ila 250 bin dolar arasında bir bedelle ihraç edildiği belirtiliyor. bir bedelle ihraç edildiği belirtiliyor. 

1-19 Eylül 2008 tarihleri arasında tüm izleyici 1-19 Eylül 2008 tarihleri arasında tüm izleyici grubunun izlediği ilk 100 program içinde milli grubunun izlediği ilk 100 program içinde milli

maçların olduğu günler hariç, en yüksek maçların olduğu günler hariç, en yüksek reytingi yerli diziler aldı. (aa) reytingi yerli diziler aldı. (aa)

KENAN İMİRZALIOĞLUKENAN İMİRZALIOĞLU

Dizi savaşı başladı. Bu savaşla birlikte oyuncuların Dizi savaşı başladı. Bu savaşla birlikte oyuncuların ne kadar ücret alacağı da konuşuluyor.ne kadar ücret alacağı da konuşuluyor.

İddialara göre,Kenan İddialara göre,Kenan imirzalıoğlu Karadayı dizisinden bölüm başına 60 imirzalıoğlu Karadayı dizisinden bölüm başına 60

bin TL alacak. bin TL alacak.

Erkan Petekkaya, Dila Hanım'dan 50 bin TL, Sarp Erkan Petekkaya, Dila Hanım'dan 50 bin TL, Sarp Akkaya Suskunlar'dan 30 bin TL kazanacakAkkaya Suskunlar'dan 30 bin TL kazanacak

BERGÜZAR KOREL - HALİT ERGENÇBERGÜZAR KOREL - HALİT ERGENÇ

Bergüzar Korel ve Halit Ergenç de sezonun başlamasına az bir zaman kala Bergüzar Korel ve Halit Ergenç de sezonun başlamasına az bir zaman kala aylık kazançlarıyla gündeme gelmişti.aylık kazançlarıyla gündeme gelmişti.

Halit Ergenç, Binbir Gece dizisinde bölüm başına 35 bin lira alıyordu. Halit Ergenç, Binbir Gece dizisinde bölüm başına 35 bin lira alıyordu. Muhteşem Yüzyıl'da ise önceleri 45 bin lira alıyordu. Ergenç'in ücreti bu Muhteşem Yüzyıl'da ise önceleri 45 bin lira alıyordu. Ergenç'in ücreti bu

sezon ise bölüm başına 60 bin lira olarak belirlendi.sezon ise bölüm başına 60 bin lira olarak belirlendi.

Ergenç'in eşi Bergüzar Korel ise geçen yıl bir dizide oynamamıştı. Ama bu Ergenç'in eşi Bergüzar Korel ise geçen yıl bir dizide oynamamıştı. Ama bu yıl iddialı bir diziyle ekrana gelecek. Yeni bir diziye başlayacak olan Korel ise yıl iddialı bir diziyle ekrana gelecek. Yeni bir diziye başlayacak olan Korel ise

haftada 30 bin lira alacak. haftada 30 bin lira alacak.

Bu hesaba göre Ergenç ayda 240 Bin, Korel de 120 Bin TL kazanmış olacak. Bu hesaba göre Ergenç ayda 240 Bin, Korel de 120 Bin TL kazanmış olacak. Bu arada Halit Ergenç'in vergi rekortmenleri listesine girdiğini de Bu arada Halit Ergenç'in vergi rekortmenleri listesine girdiğini de

hatırlatalım. hatırlatalım.

Korel ve Ergenç, özellikle yurtdışında oynadıkları reklam filmlerinden de Korel ve Ergenç, özellikle yurtdışında oynadıkları reklam filmlerinden de hatırı sayılır bir ücret kazanmıştıhatırı sayılır bir ücret kazanmıştı

MERYEM ÜZERLİMERYEM ÜZERLİ

Yerli oyuncuların bölüm başına 30-35 bin TL alması üzerine Yerli oyuncuların bölüm başına 30-35 bin TL alması üzerine yapımcılar, yurt dışına yöneldi. yapımcılar, yurt dışına yöneldi.

Muhteşem Yüzyıl'da Hürrem Sultan'ı canlandıran Meryem Muhteşem Yüzyıl'da Hürrem Sultan'ı canlandıran Meryem Sahra Userli ile bölüm başı 10 bin,Sahra Userli ile bölüm başı 10 bin,

Wilma Elles ile 5 bin TL'ye anlaşan yapımcılar, yerli Wilma Elles ile 5 bin TL'ye anlaşan yapımcılar, yerli yıldızların astronomik ücretlerini aşağı çekmeye çalışıyor.yıldızların astronomik ücretlerini aşağı çekmeye çalışıyor.

KIVANÇ TATLITUĞKIVANÇ TATLITUĞ

Şu sıralar ekranın en çok kazanan oyuncularından biri de Kıvanç Şu sıralar ekranın en çok kazanan oyuncularından biri de Kıvanç Tatlıtuğ. Tatlıtuğ.

Gümüş dizisiyle yıldızı parlayan Tatlıtuğ, daha sonra da hem şöhret Gümüş dizisiyle yıldızı parlayan Tatlıtuğ, daha sonra da hem şöhret hem de hatırı sayılır bir servet kazandı.hem de hatırı sayılır bir servet kazandı.

Aşk-ı Memnu'da bölüm başına 30 Bin Lira alıyordu Aşk-ı Memnu'da bölüm başına 30 Bin Lira alıyordu

Tatlıtuğ. Kuzey Güney'de bölüm başına 50 Bin Lira alıyor Tatlıtuğ.Tatlıtuğ. Kuzey Güney'de bölüm başına 50 Bin Lira alıyor Tatlıtuğ.

Bazı iddialara göre de genç oyuncunun aldığı para 50 değil 70 Bin Lira. Bazı iddialara göre de genç oyuncunun aldığı para 50 değil 70 Bin Lira. Her iki durumda da sonuç değişmiyor.Her iki durumda da sonuç değişmiyor.

Tatlıtuğ, Türkiye'de dizi sektörünün en çok kazanan oyuncularından Tatlıtuğ, Türkiye'de dizi sektörünün en çok kazanan oyuncularından biri olmayı sürdürüyor.biri olmayı sürdürüyor.

Beren Saat'in de Kanal D'de Beren Saat'in de Kanal D'de başlayacak olan İntikam'dan bölüm başlayacak olan İntikam'dan bölüm başına alacak 69 bin TL alacağı iddia başına alacak 69 bin TL alacağı iddia edildi. Beren'in 1 yıllık ücreti 1.5 edildi. Beren'in 1 yıllık ücreti 1.5 milyon lirayı peşin aldığı ve kadın milyon lirayı peşin aldığı ve kadın oyuncular arasında rekor kırdığı oyuncular arasında rekor kırdığı söyleniyor.söyleniyor.

HAZIRLAYANHAZIRLAYAN

ESRA ŞARLAK (126417002)ESRA ŞARLAK (126417002)

TANSU CANDAN (126417009)TANSU CANDAN (126417009)