www.doradzamy.to

Rafał SzymkowiakRadca prawny

r.szymkowiak@pragmatiq.pl

Brak dywidendy – jak z tym walczyć?

Od samego początku naszej dzia-łalności pomagamy wspólnikom i spółkom w rozwiązywaniu ich we-wnętrznych konfliktów. Doradza-my, jak rozwiązać spór udziałow-ców, jak skutecznie wyjść ze spółki lub spłacić wspólnika w sytuacji, gdy pojawiają się skrajnie roz-bieżne wizje co do dalszej strategii spółki. Prawie 1 500 spraw przed KRS-em obsłużonych w Pragma-tIQ od 2010 r. dało nam okazję po-znać dogłębnie relacje wewnątrz spółek i między wspólnikami.

Zdajemy sobie sprawę z tego, jak uciążliwy dla spółki i jej wspól-ników jest długotrwały spór są-dowy. Dlatego wykorzystując nasze umiejętności oraz stosując kreatywne rozwiązania, robimy wszystko, aby spory rozwiązywa-ne były poza salą sądową. Jed-nocześnie dysponujemy wiedzą i doświadczeniem, dzięki którym bronimy praw naszych klientów w sądzie w tych przypadkach, gdy pozostałe możliwości rozwiązania konfliktu zostały wyczerpane lub są niewystarczające.

Z reguły spór w spółce nie jest czymś nadzwyczajnym, wyjątko-wym czy niedającym się rozwiązać. Żaden ze wspólników nie powinien być bezwolnym zakładnikiem spół-ki ani też samodzielnie decydują-cym o wszystkim udziałowcem. Warto skorzystać z naszego do-świadczenia, zwłaszcza że chłodne spojrzenie kogoś niezaangażowa-nego bezpośrednio w sprawę może pomóc w znalezieniu zupełnie no-wego wyjścia z sytuacji. Jesteśmy do dyspozycji Waszej i Waszych doradców. Doradzamy.to!

TEMAT WYDANIA: SPORY WSPÓLNIKÓWwydanie bezpłatne nr 03/2016

Swoimi doświadczeniami dzielą się prawnicy z Kancelarii Prawnej PragmatIQ

Konflikty w spółce – częsta sprawaJak pokazują doświadczenia ostatnich miesięcy i lat, konflikty oraz spory pojawiają się w różnych spół-kach z rozmaitych branż: od wielkich spółek publicznych aż po małe rodzinne biznesy, od modowych potentatów aż po firmy informatyczne. Spory wspólników dotyczą już nie tylko amerykańskiego Wall Street, lecz także rodzimych spółek.

Magdalena Bobowicz

Wspólnik posiadający udziały w spółce oczekuje, że będzie czerpał z niej zyski. Gdy jednak rok w rok zysk spółki z o.o. lub akcyjnej jest przeznaczany na kapitał zapasowy, a wspólnik nie otrzymuje dywidendy, może w nim wzrastać poczucie niezadowolenia.

Karolina Kulińska

Konflikty na większą i mniejszą skalę nie-stety, w miarę rozwoju biznesu w Polsce, będą zjawiskiem coraz powszechniej-szym. Na szczęście z naszego doświad-czenia wynika, że praktycznie każdy kon-flikt da się rozwiązać, zwłaszcza z pomocą profesjonalistów.

Jak zabezpieczyć się na wy-padek wystąpienia konflik-tu w spółce, a w przypadku pojawienia się sporu wyjść z niego zwycięsko?

>> Czytaj więcej na s. 2.

Przeanalizowaliśmy ponad 100 spraw sądowych, żeby ustalić, o co najczęściej kłócą się wspólnicy.

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że w samej umowie spółki możliwe jest wprowadzenie zapisu, zgodnie z którym określony procent zysku spółki zawsze bę-dzie przeznaczany na wypłatę dywidendy (oczywiście w sytuacjach, gdy spółka wy-generuje zysk). W większości umów spółek brakuje jednak takiego zapisu, w związku z czym decyzję o przeznaczeniu zysku po-dejmuje w pełnym zakresie zgromadzenie wspólników spółki. Z naszego doświadcze-nia wynika, że często może to być bardzo krzywdzące – szczególnie dla mniejszo-ściowych wspólników. Warto zatem już na etapie zakładania spółki zabezpieczyć swój udział w zysku.

Zaskarżenie uchwały

Jeżeli wspólnikowi nie odpowiada uchwa-ła podjęta na zgromadzeniu wspólników, dotycząca przeznaczenia zysku na kapitał zapasowy, może on żądać, w zależności od konkretnej sytuacji, uchylenia uchwa-ły lub stwierdzenia jej nieważności przez sąd. Należy jednak pamiętać, że nie każda uchwała pozostawiająca zysk w spółce zo-stanie uznana przez sąd za wadliwą. Jeśli

spółka potrzebuje środków na rozwój lub inwestycje, a zysk wypłacała w poprzed-nich latach, sąd nie przychyli się do postu-latu uchylenia uchwały. Z kolei, gdy wspól-nicy większościowi od wielu lat zatrzymują zysk w spółce, a jednocześnie spółka nie prowadzi żadnych inwestycji, z wysokim prawdopodobieństwem zapadnie wyrok uwzględniający żądanie.

Co dalej…?

Uzyskanie korzystnego wyroku w wielu sytuacjach nie rozwiązuje jednak pro-blemu, bowiem taki wyrok nie zapewni wspólnikowi automatycznej wypłaty zy-sku. Konieczne będzie podjęcie nowej uchwały o przeznaczeniu zysku. Nie ist-nieją prawne mechanizmy przymusze-nia pozostałych wspólników do podjęcia uchwały o treści pożądanej przez wspól-nika. Niestety, często zdarzają się sytuacje, gdy pomimo wielokrotnego wytaczania powództw i uchylania uchwał przez sąd, zgromadzenie wspólników z żelazną kon-sekwencją podejmuje wciąż takie same uchwały. W takim przypadku kolejne po-zwy stanowią drogę donikąd.

Jest na to sposób!

Notoryczne podejmowanie przez zgro-madzenie wspólników uchwał o przezna-czeniu zysku na kapitał zapasowy może w niektórych sytuacjach stanowić przyczy-nę rozwiązania spółki przez sąd. Pójście tą drogą – stanowiące ostateczne rozwiązanie całego konfliktu – powinno przede wszyst-kim jednak być głównym argumentem ne-gocjacyjnym z pozostałymi wspólnikami.

A w spółce osobowej?

Warto wspomnieć, że zupełnie odmiennie kształtuje się sytuacja wspólnika pozba-wionego zysku w spółce komandytowej czy też jawnej. Jeżeli umowa spółki nie zawiera odmiennych postanowień, wspól-nik może żądać wypłaty i podziału całości zysku z końcem roku obrotowego. Zatem gdy spółka nie zaspokoi roszczenia wspól-nika o wypłatę zysku, może on wystąpić na drogę postępowania sądowego. Pamiętaj-my jednak, że każdy przypadek wymaga in-dywidualnej analizy, którą warto powierzyć doświadczonemu w tej materii prawnikowi.

Źródło: dane własne

www.doradzamy.to

2

Konflikty w spółce – jak je rozwiązać?ciąg dalszy tematu z okładkiMagdalena Bobowicz

SPORY WSPÓLNIKÓW

Nie bądź więźniem w spółce!

5 rzeczy, o których warto wiedzieć, aby chronić majątek spółkiMajątek spółki to tak naprawdę majątek każdego z jej wspólników, więc wszyscy powinni być zainte-resowani jego ochroną. Praktyka wskazuje jednak, że zarząd spółki, wykorzystując swoją pozycję, czę-sto zaciąga zobowiązania wbrew woli wspólników. Niestety działa-nia zarządu mogą powodować po-ważne konsekwencje dla spółki.

Nasz zespół opracował rady, które pomogą Ci w takiej sytuacji! Chcesz poznać 5 rzeczy, o których musisz wiedzieć, aby móc ochronić majątek swojej spółki?

Wejdź na: www.doradzamy.to

Spółka nie jest więzieniem – nie jesteś skazany na uczestnictwo w spółce, w której nie chcesz już być. Musisz się tylko zorientować, ile warte są Twoje udziały i odpowiednio ustalić strategię wyjścia.

Tomasz Rutkowski

Tomasz Rutkowski

t.rutkowski@pragmatiq.pl

Początek działalności większości spółek wygląda podobnie: świetne relacje wspól-ników i zarządu w połączeniu z wizją długo-falowej współpracy dają wszystkim nadzie-ję na sukces rynkowy. Często nie bierze się wówczas pod uwagę możliwości powstania w przyszłości napięć, które – jak wynika z naszego doświadczenia – pojawiają się w bardzo niespodziewanych momentach. Gdy w grę zaczynają wchodzić duże pie-niądze, władza, ale też pierwsze niepowo-dzenia czy problematyczni pracownicy, sytuacja zaczyna się zmieniać i nierzadko w efekcie doprowadza do poważnego sporu wspólników. Powszechność tego proble-mu potwierdzają liczne sprawy, z którymi mamy na co dzień do czynienia.

Problemy wspólników – problemy spółki

Eskalacja konfliktu zawsze negatywnie wpływa na całą spółkę, a zwłaszcza na jej pracowników. Pogorszenie atmosfery pracy i konieczność podejmowania niezręcznych decyzji są tylko niektórymi ze skutków kłót-ni właścicieli. Spory wewnętrzne wychodzą też często poza spółkę i w efekcie docierają nawet do kontrahentów. Interes w szybkim zażegnaniu sporu leży więc nie tylko po stro-nie wspólników, zarządu i pracowników, ale przede wszystkim w interesie samej spółki.

Recepta na zakończenie kłótni w spółce

Wszelkie trudności, które zrodzi konflikt, na pewno nie są łatwe do pokonania. Przy odpo-wiednim podejściu i wnikliwej analizie proble-mu – konflikt zawsze da się rozwiązać. Dobro-wolne dojście do porozumienia wspólników w sytuacji dużego napięcia staje się zwykle nie-możliwe. Dlatego prawo oferuje wiele instru-mentów, które – odpowiednio wykorzystane

– pozwalają na skuteczne zażeganie sporu.

Poniżej prezentujemy najczęstsze przyczyny sporów w spółce i sposo-by ich rozwiązania.

1. Spory z zarządem – 33%Członkowie zarządu przekraczają swoje kompetencje i działają wbrew umowie spół-ki? Pociągnij ich do odpowiedzialności!

2. Konflikty na tle finansowym – 24% (podział zysku / podział majątku / dopłaty) Wspólnicy nie wypłacają dywidendy wspól-nikowi mniejszościowemu? Każdą uchwałę o przeznaczeniu zysku można zaskarżyć w sądzie, a na wspólnikach wymusić pod-jęcie nowej uchwały!

3. Brak porozumienia między wspólnikami, kłótnie na wielu polach – 16%

Jeśli konflikt jest na tyle burzliwy, że trud-no jest osiągnąć jakikolwiek kompromis, spółkę można ostatecznie sądownie roz-wiązać, a jej majątek właściwie podzielić.

4. Uczestnictwo w spółce oraz wystąpie-nie ze spółki – 13%

Jeśli jeden wspólnik jest szczególnie uciąż-liwy dla innych, mają oni prawo w uzasad-nionych przypadkach wykluczyć go ze spółki.

5. Dysponowanie majątkiem spółki bez wymaganej zgody – 11%

Zaciąganie przez zarząd niektórych zobo-wiązań bez uzyskania odpowiedniej zgody wspólników można skutecznie anulować.

6. Konflikty związane ze śmiercią jednego ze wspólników – 3%

Przygotowanie spółki na przyszłą sukcesję pozwala zapobiec większości konfliktów po śmierci wspólnika.

By wyjść ze sporu zwycięsko nieocenio-na jest pomoc profesjonalnego prawni-ka z zewnątrz, który ma w tej dziedzinie spore doświadczenie i doradzi, w jaki sposób z tych instrumentów skorzystać.

1. Spółka prawie jak Alcatraz

W określonych sytuacjach mniejszościowy wspólnik może mieć poczucie, że staje się więźniem w spółce. Zdarza się to najczęściej, gdy pozostali wspólnicy uporczywie postana-wiają nie wypłacać zysku, lecz zatrzymywać go w spółce. W takiej sytuacji mniejszościo-wy wspólnik, mimo że uczestniczy w spółce osiągającej dobre wyniki finansowe, w żaden sposób nie partycypuje w zysku. Jednocze-śnie nie ma on jakiegokolwiek wpływu na funkcjonowanie spółki, gdyż wszystkie de-cyzje są podejmowane większością głosów, a w organach spółki zasiadają osoby wybie-rane przez wspólników mających większość. Często mniejszościowemu wspólnikowi od-mawia się również udzielania podstawowych informacji o sytuacji spółki. Nie oznacza to jednak, że mniejszościowy wspólnik musi być więźniem spółki, skazanym na dożywot-nie uczestniczenie w niej. Aby korzystnie wyjść ze spółki musi on jednak działać z głową.

2. Wyceń udziały i ustal strategię działania

W pierwszej kolejności wspólnik, zamierza-jący wystąpić ze spółki, powinien ustalić, ile warte są jego udziały (akcje, ogół praw i obo-wiązków) i określić – w oparciu o tę wiedzę

– strategię dalszego działania. Zasadniczo wycena wartości spółki może być dokonana metodą majątkową (polegającą na oszaco-waniu wartości majątku spółki) lub docho-

dową (polegającą na ustaleniu wartości do-chodowej, rozumianej jako sumy dochodów, jakie można uzyskać z uczestnictwa w spół-ce w danym czasie). Problematykę samego przygotowywania wyceny proponujemy jed-nak pozostawić specjalistom z tej dziedziny, my natomiast skupimy się na tym, jak wspól-nik występujący ze spółki może wykorzystać wiedzę o jej wartości.

3. Strategia wobec pozostałych wspólników…

Wiedza o tym, ile warte są udziały mniej-szościowego wspólnika, jest podstawową informacją, którą powinien on posiadać, zasiadając do rozmów z pozostałymi wspól-nikami na temat ewentualnego zbycia im udziałów. Daje ona bowiem możliwość wery-fikacji, czy propozycje składane przez innych wspólników są korzystne dla wspólnika za-mierzającego wystąpić ze spółki, oraz oceny intencji wspólników składających takie ofer-ty. W oparciu o posiadaną wiedzę wspólnik mniejszościowy może jednocześnie ocenić zasadność złożenia drugiemu wspólnikowi, proponującemu mu cenę zaniżoną, kontro-ferty nabycia udziałów takiego oferenta po ekwiwalentnej cenie.

Wycena wartości posiadanych udziałów po-zwala ponadto zweryfikować, czy w ogóle pozostali wspólnicy będą w stanie wyku-pić udziały osoby zamierzającej wystąpić ze spółki. Często bowiem pakiet udziałów wspólnika mniejszościowego, mimo że nie

daje kontroli nad spółką, może być sporo wart – na tyle dużo, że większościowi wspól-nicy nie będą posiadali odpowiednich środ-ków, aby go wykupić. Wówczas rozwiąza-niem jest poszukanie nabywcy poza spółką.

4. …lub wobec inwestora z zewnątrz

Posiadanie wyceny wartości spółki może pozwolić mniejszościowemu wspólnikowi np. na namówienie pozostałych wspólników do poszukania inwestora z zewnątrz i sprze-daży mu całej spółki. Z reguły tacy inwesto-rzy zainteresowani są bowiem nabyciem wszystkich udziałów w spółce i przejęciem

nad nią pełnej kontroli. Nie oznacza to jed-nak, że w razie odrzucenia przez pozostałych wspólników wskazanych wyżej propozycji mniejszościowy wspólnik skazany jest na uczestnictwo w spółce, w której nie chce już być. Czasem określone podmioty z zewnątrz zainteresowane są – z różnych względów – nabyciem nawet niedużego pakietu udziałów w spółce (mogą to być np. podmioty konku-rencyjne, chcące uzyskać dostęp do doku-mentów spółki). Wycena wartości udziałów pozwala w takiej sytuacji ustalić, za jaką cenę wspólnik mniejszościowy powinien sprzedać swój pakiet udziałów podmiotowi trzeciemu.

www.doradzamy.to

3

Aport do spółki nie zawsze z PCC

Zasadą jest, że aport do spółki jest opodatko-wany podatkiem od czynności cywilnopraw-nych (PCC). Jak to bywa w podatkach, od każdej reguły istnieją wyjątki. W przypadku wnoszenia aportów warto zwrócić uwagę, czy podmiot wnoszący aport jest zarejestro-wanym podatnikiem VAT-u, gdyż aport opo-datkowany VAT-em może być jednocześnie nieopodatkowany PCC. Obecnie przyjmuje się, że aport do spółki komandytowej, spółki komandytowo-akcyjnej, spółki z o.o. i spółki akcyjnej, w innej postaci niż przedsiębior-stwo lub zorganizowana część przedsiębior-stwa, nie jest opodatkowany PCC, jeśli czyn-ność była opodatkowana VAT-em.

Upływ 5 lat od nabycia nieruchomości a PIT

Sprzedaż nieruchomości przez osobę fizycz-ną po upływie 5 lat jest wolna od podatku. Jednakże, upływ 5 lat od roku, w którym nabyliśmy nieruchomość, nie oznacza, że wszystkie operacje z nią związane nie będą opodatkowane. Termin ten nie ma znacze-nia w przypadku wnoszenia nieruchomości jako wkładu niepieniężnego do spółki z o.o., SKA lub SA. Wspólnik (osoba fizyczna), któ-ry wniesie do spółki nieruchomość aportem, osiągnie podatkowy przychód odpowiada-jący nominalnej wartości objętych udziałów (akcji). Kosztem uzyskania tego przychodu będą wydatki na nabycie nieruchomości. Jeśli wspólnik otrzymał grunt w spadku lub darowiźnie, albo kupił go bardzo dawno (np. kilkanaście lat temu), to koszty te będą mini-malne. W rezultacie od tak – wydawałoby się

– niewinnej operacji będzie trzeba zapłacić często spory podatek.

Zamiast aportu

Aport nie jest jednak jedynym sposobem na wprowadzenie nieruchomości do majątku spółki. Kiedy nabyliśmy ją przed laty (bądź otrzymaliśmy jako spadek lub darowiznę), w szczególności dawniej niż 5 lat temu, bar-dziej opłacalna może być jej sprzedaż spółce. Spółka będzie wówczas zobowiązana jedynie do zapłaty podatku od czynności cywilno-

prawnych (2%) od wartości rynkowej nieru-chomości (o ile sprzedaż nieruchomości nie była opodatkowana VAT-em).

W momencie sprzedaży po stronie wspólni-ka powstaje wierzytelność wobec spółki o za-płatę ceny nieruchomości. Może się jednak zdarzyć, że spółka nie posiada wystarczają-cych środków, by za nią zapłacić. Wówczas wspólnicy mogą podjąć uchwałę o gotów-kowym podwyższeniu kapitału spółki. Taka uchwała powoduje powstanie po stronie spółki wierzytelności wobec wspólnika o wpłacenie w gotówce kwoty wkładu. W tej sytuacji mamy do czynienia z dwoma wie-rzytelnościami: wierzytelnością wspólnika z tytułu uregulowania ceny za nieruchomość

oraz wierzytelnością spółki z tytu-łu wniesienia wkładu. Wzajemne potrącenie wierzytelności nie jest dobrym działaniem ze względu na niekorzystne skutki podatkowe potrącenia. Rozwiązaniem jest natomiast uregulowanie wzajem-nych zobowiązań w transzach do momentu, w którym zobowiąza-nie do zapłaty ceny i zobowiąza-nie do wniesienia wkładu zostaną w całości uregulowane.

W efekcie uregulowania zobowią-zania w przedstawiony sposób wspólnik nie uzyskuje docho-

du podlegającego opodatkowaniu PIT-em. Sprzedaż nieruchomości spółce kapitało-wej, a następnie uregulowanie wzajemnych zobowiązań w transzach spowoduje tylko konieczność zapłacenia większego podatku PCC albo VAT. W ostatecznym rozrachunku jednak i tak na tym zyskamy.

DORADZTWO PODATKOWE

Uwaga na aportyPrzy zawieraniu umowy spółki lub w ramach bieżącej działalno-ści spółki często dokonywane są aporty. W zależności od zaistniałej sytuacji skutki podatkowe wno-szenia wkładów niepieniężnych mogą być różne, a czasami bardzo poważne. Na co zwracać uwagę, a czego się wystrzegać przy wno-szeniu aportów?

Wojciech Kaptur, Marcin Szuflak

Bezpieczeństwo i skuteczność. Dołącz do grona naszych Klientów.Zapraszamy na darmową konsultację.

Zadzwoń: 61 861 80 00, napisz: kancelaria@pragmatiq.pl.Umówmy się na śniadanie/lunch: Grunwaldzka 107, Poznań. www.pragmatiq.pl

www.doradzamy.to

4DORADZTWO PODATKOWE

PCC Pożyczki od wspólników – elastyczne i bez PCC

Finansowanie spółki kapitałowej (sp. z o.o. albo SA) występuje w trzech odmianach: podwyższenie kapitału zakładowego, wnie-sienie dopłat bądź udzielenie spółce po-życzek przez jej wspólników. Dokonując wyboru jednej ze wskazanych metod, świa-domy biznesmen powinien wziąć pod uwa-gę także konsekwencje podatkowe swojej przyszłej decyzji.

Podwyższenie kapitału zakładowego w ro-zumieniu ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) jest zmianą umo-wy spółki i podlega opodatkowaniu PCC. W takiej sytuacji spółka powinna zapłacić PCC w wysokości 0,5% od wartości, o któ-rą podwyższony zostaje kapitał zakładowy. Również dopłaty są w świetle ustawy o PCC traktowane jako zmiana umowy spółki. Wobec tego uchwalenie dopłat skutkuje koniecznością uiszczenia przez spółkę PCC w wysokości 0,5% od ich kwoty.

Pożyczka bez PCC

Bez PCC będzie jednak trzecia metoda, a więc pożyczka udzielana spółce kapitało-wej przez jej wspólników. W takim przypad-ku możemy zaoszczędzić niejednokrotnie duże pieniądze (zależne od wysokości po-życzki), gdyż nie musimy ich oddawać fisku-sowi. Bez obawy – pożyczka taka jest w peł-ni legalna i bezpieczna, a brak konieczności zapłaty PCC wiąże się z zapisem w ustawie. Jeżeli wspólnik spółki kapitałowej udziela tej spółce pożyczki, jest to zwolnione z PCC.Kiedy potencjalny pożyczkodawca nie jest wspólnikiem w spółce, nie powinniśmy automatycznie rezygnować z tego pomysłu. Warto wtedy rozważyć, czy przed zawar-ciem umowy pożyczki nie sprzedać lub da-rować mu udziału w spółce.

Ustawa o PCC nie uzależnia zwolnienia od posiadania udziału o określonej wartości, więc sprzedawany (darowany) udział może być niewielki.

Co więcej, o powstaniu obowiązku podat-kowego z tytułu PCC decyduje chwila za-warcia umowy pożyczki, jeśli zatem w tym momencie pożyczkodawca będzie wspólni-

kiem spółki, pożyczka zostanie objęta zwol-nieniem z PCC. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby po pewnym czasie struktura właściciel-ska spółki wróciła do punktu wyjścia.Jedna uwaga, którą należy zachować w pa-mięci: pożyczki udzielone spółce kapitało-wej powinny zostać oprocentowane (choćby w minimalnej rynkowej wysokości), aby nie zostały potraktowane jako wartości nieod-płatnie otrzymane przez spółkę, co będzie skutkować obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych.

Udzielenie pożyczki przez podatnika VAT-u

Gdy poszukujemy źródeł finansowania działalności naszej spółki, możemy skorzy-stać z usług innych podmiotów działają-cych na rynku. Przykładowo można zawrzeć umowę pożyczki ze spółką z o.o.

Zgodnie z utrwaloną linią interpretacyjną organów podatkowych, udzielanie poży-czek przez podatnika podatku od towarów i usług jest jednoznaczne z uznaniem tych czynności za podlegające opodatkowa-niu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia. Jeżeli podmiot prowadzi dzia-łalność gospodarczą, udzielanie pożyczek

można zaliczać do zawodowej płaszczyzny tej jednostki. Czynność ta będzie powodo-wać powstanie obowiązku podatku od to-warów i usług.

Co z PCC?

Co zatem z PCC, który zwykle należy płacić przy umowie pożyczki? Wystarczy bowiem tylko zajrzeć do przepisów ustawy o PCC, zgod-nie z którymi nie podlegają temu podatkowi wszelkie czynności w takim zakresie, w jakim są objęte VAT-em lub jeśli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest zwolniona z VAT-u (poza kilkoma wyjątkami).

Zabezpiecz się na ewentualne ryzyko niezapłacenia PCC

Wybór spółki na pożyczkodawcę nie jest przypadkowy. W jej wypadku niemal każde działanie może być uznane za działalność gospodarczą. Jeśli zdecydujemy się na ta-kie rozwiązanie, warto pomyśleć o podjęciu kilku działań, dzięki którym zminimalizuje-my ryzyko zakwestionowania pożyczki jako udzielonej w ramach działalności gospodarczej.

Przy wyborze pożyczkodawcy powinniśmy wybrać tego, który w rejestrze/ewiden-cji podmiotu ma wpisane PKD w zakresie usług finansowych. Jeżeli nie ma odpo-wiedniego wpisu, należałoby go uzupełnić. Ponadto rekomendowalibyśmy również zapis w umowie pożyczki, który wskazywał-by, że stanowi ona usługę finansową podle-gającą opodatkowaniu od towarów i usług (zwolnienie z VAT-u) i tym samym nie podlega PCC. Uniknięciu ryzyka pomógłby na pewno fakt udzielenia kilku mniejszych pożyczek zamiast jednej większej, aby pod-kreślić częstotliwość wykonywanej usługi (niezwykle wiarygodne byłoby udzielenie

Prawo daje wiele sposobów na dofinansowanie spółki. Dobrą alternatywą dla kredytu bankowego może być pożyczka od wspólnika, kontrahenta czy powiązanej firmy. Wybór odpowiedniego źródła finansowania i umie-jętne zaplanowanie transakcji mogą przynieść wymierne oszczędności w podatkach dochodowych i PCC.

Maria Ratajczyk, Wojciech Kaptur

Jak pożyczać bezpiecznie i optymalnie podatkowo?

www.doradzamy.to

5DORADZTWO PODATKOWE

pożyczki kilku różnym podmiotom). Opro-centowanie pożyczki powinno być zbliżone do rynkowego.

W powyższej sytuacji nie będzie możliwości, aby podczas kontroli podatkowej zakwestio-nowano brak zapłaty PCC.

Może obligacje?

Nowoczesny przedsiębiorca, kiedy szuka źródeł finansowania swojej działalności, wcale nie jest skazany na klasyczną pożyczkę. Coraz częściej korzysta z atrakcyjniejszych form pozyskiwania funduszy. Jedną z nich jest niewątpliwie emisja obligacji.Czym jest taka obligacja? Jest papierem war-tościowym emitowanym w serii, w którym emitent (w naszym wypadku będzie to po prostu spółka) stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (określa się go mianem obligatariusza) i zobowiązuje się wobec nie-go do spełnienia określonego świadczenia, np. świadczenia pieniężnego. W związku z tym w praktyce często poprzez wyemito-wanie obligacji emitent zobowiązuje się do wykupu obligacji w określonym czasie i do zwrotu kwoty uiszczonej przez obligatariu-sza przy nabyciu obligacji. Takie obligacje mogą zostać wyemitowane zarówno przez spółki kapitałowe (spółkę akcyjna i spół-kę z ograniczoną odpowiedzialnością), jak i przez spółkę komandytowo-akcyjną. Pro-ces emisji obligacji może odbywać się w for-mie oferty prywatnej lub publicznej. O ile w przypadku oferty publicznej musi ona zostać udostępniona minimum 150 osobom lub nieoznaczonemu adresatowi, o tyle ofer-ta prywatna adresowana jest do wskazanych imiennie inwestorów, których nie może być więcej niż 149. Od decyzji przedsiębiorców będzie zależało, w jaki sposób wyemitują obligacje. Wpływ na ich decyzje może mieć między innymi wielkość przedsiębiorstwa i cel pozyskania kapitału. Proces emisji nie jest skomplikowany, a sprawne przygotowa-nie niezbędnych dokumentów pozwala na pozyskanie kapitału w relatywnie krótkim czasie. Zasadniczo obligacje można zbywać, co dodatkowo podnosi ich atrakcyjność.

Obligacje bez PCC

Warto podkreślić, że wyemitowanie obligacji oraz późniejszy wykup nie wiąże się z obo-wiązkiem uiszczania PCC. Dzieje się tak, po-nieważ ustawa o PCC zawiera zamknięty ka-talog czynności, których dokonanie powoduje obowiązek zapłaty tego podatku. W katalogu tym brak jest emisji i wykupu obligacji.

Brak obowiązku zapłaty PCC nie oznacza, że przedsiębiorca nie będzie ponosił żadnych kosztów – musi mieć na uwadze te związane z procesem emisji (na przykład wynagrodze-nia dla podmiotów pomagających w przygo-

towaniu emisji, koszt badania sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta). In-dywidualną kwestią dla każdego przedsię-biorcy będzie więc oszacowanie, czy emisja obligacji jest dla niego bardziej opłacalna niż pozyskanie kapitału w innej formie, nawet takiej, z którą wiąże się konieczność uiszcze-nia PCC.

CITZamiast dywidendy… odsetki

Ustaliliśmy już, że z punktu widzenia podat-ku od czynności cywilnoprawnych (PCC) naj-korzystniejszą formą dofinansowania spółki jest pożyczka od wspólnika. Rozwiązanie to ma również istotny plus na gruncie podat-ków dochodowych. Jeśli wspólnik udzielił spółce z o.o. pożyczki, ma do wyboru: otrzy-mać odsetki albo dywidendę. Jedno i drugie jest dla niego przychodem opodatkowanym, co do zasady 19% PIT-em lub CIT-em.

Dla wypłacającej spółki tylko odsetki mogą być zaliczone do kosztów podatkowych. Jeśli spółka zaliczy odsetki do kosztów, to zapłaci mniejszy CIT, na czym w ostatecznym rozra-chunku skorzysta sam wspólnik.

Jak spłacać pożyczki od wspólników?

Jednak jak to zwykle w podatkach bywa, tam gdzie z jednej strony pojawiają się udogod-nienia, tam z drugiej strony trzeba zachować ostrożność. Kiedy bowiem spółka pożycza pieniądze od wspólnika, musi mieć na uwa-dze zawarte w ustawie CIT przepisy o tzw. cienkiej kapitalizacji, które zostały znowe-lizowane. Nadal ich istotą jest ograniczenie możliwości zaliczenia do kosztów podatko-wych spółki odsetek od pożyczki, jeżeli zosta-ła ona otrzymana od podmiotów z nią powią-zanych bezpośrednio, jak również pośrednio. Wspomniane restrykcje uaktywniają się np. w sytuacji, gdy udzielający pożyczki posiada co najmniej 25% udziałów w spółce (pożycz-kobiorcy), a wartość zadłużenia spółki wo-bec podmiotów z nią powiązanych przekra-cza wartość kapitału własnego spółki, a nie, jak było do tej pory, trzykrotność kapitału zakładowego. Dla podmiotów, które posia-dają wysokie kapitały własne, np. utworzone z zysków lat ubiegłych lub z tzw. agio emisyj-nego, zmiana sposobu liczenia jest korzystna. Dla spółek o wysokim kapitale zakładowym nowelizacja spowodowała pogorszenie sytu-acji podatkowej.

Istnieje również możliwość wyboru metody alternatywnej – cienkiej kapitalizacji, która polega na wyliczeniu maksymalnej wartości odsetek, podlegającej zaliczeniu w koszty uzyskania przychodów poprzez odniesienie do określonego procentu wartości podat-

kowej aktywów w rozumieniu przepisów o rachunkowości. Wartość określonych od-powiednio odsetek może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów do wyso-kości 50% zysku z działalności operacyjnej. Wybór metody alternatywnej jest dobro-wolny, organy podatkowe podkreślają, że skutkuje zastosowaniem jej do odsetek od wszystkich pożyczek, również tych, które zo-stały zaciągnięte i/lub wypłacone przed 2015 rokiem. Należy pamiętać, że trzeba ją stoso-wać minimum 3 lata.

Odsetki na koniec

Istnieje bardzo prosty sposób na uniknięcie tych niekorzystnych przepisów. W ustawie o CIT graniczną wartość zadłużenia okre-śla się na „dzień zapłaty odsetek”. Nic więc prostszego, niż wskazać w umowie pożyczki, że w pierwszej kolejności zostanie spłacona kwota główna pożyczki (wartość zadłuże-nia), a dopiero później odsetki. W większo-ści przypadków w momencie zapłaty odsetek wartość zadłużenia nie będzie już bowiem przekraczała wartości kapitału własnego spółki.

Prowizja to też odsetki

Nie może umknąć naszej uwadze, że od 1 stycznia 2015 r. za pożyczkę uznamy każdą umowę, w ramach której przekazywane są pieniądze z założeniem ich zwrotu, a więc również kredyt, emisję papierów warto-ściowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy, lokatę, ale nie pochodny instrument finansowy. Co więcej, zgodnie z ustawą, pod pojęciem odsetek należy rozu-mieć wszelkie koszty finansowania ponoszo-ne przez podatnika na rzecz pożyczkodawcy, czyli poza odsetkami będą to także opłaty, prowizje, premie czy opłaty z tytułu opóźnio-nej zapłaty zobowiązań. Ustawodawca wy-eliminował zatem możliwość wprowadzania do umowy pożyczki dodatkowych zapisów odnośnie obowiązku zapłaty prowizji, która mogła być zaliczana do kosztów podatko-wych w pełnej wysokości.

Pożyczka od spółki siostry, która nie jest spółką…

Ciekawostką może być również to, że obec-ne przepisy dotyczące tzw. niedostatecz-nej kapitalizacji nie znajdują zastosowania, kiedy pożyczkodawcą jest spółka osobowa (np. komandytowa lub jawna) czy np. fun-dusz inwestycyjny zamknięty (FIZ), które jednocześnie są tzw. spółkami siostrzanymi względem pożyczkobiorcy. W ramach wyja-śnienia: ze spółkami siostrami mamy do czy-nienia, kiedy dwie spółki są kontrolowane przez tę samą spółkę (spółkę matkę) lub oso-bę fizyczną, a więc kiedy pani Malinowska posiada 100% udziałów w spółce X sp. z o.o.

oraz 100% udziałów w spółce Y sp. z o.o. Przepisy podatkowe dotyczące tzw. niedo-statecznej kapitalizacji nie odnoszą się jed-nak do sytuacji, kiedy pożyczkobiorcą będzie spółka z o.o., a jej pożyczkodawcą siostrzana spółka niebędąca osobą prawną (sp. cywilna, sp. jawna, sp. partnerska, sp. komandytowa) lub FIZ. Inaczej mówiąc – pożyczenie pie-niędzy od wspomnianych podmiotów będzie skutkować możliwością zaliczenia pełnej wy-sokości odsetek w koszty uzyskania przycho-dów naszej firmy.

Wybierz najkorzystniejsze rozwiązanie

Istnieje zatem wiele sposobów na otrzy-manie tańszej, bo pomniejszonej o koszty podatkowe, pożyczki na trudne czasy. Z po-wyższego zestawienia można wysnuć wnio-sek, że najlepiej zwrócić się w tej sprawie do współpracowników w biznesie, a nieko-niecznie do banku. W ten sposób otrzymamy finansowanie, a odsetki pozostaną „w ro-dzinie”. Umiejętne ukształtowanie przepły-wów pieniężnych tak, aby zminimalizować lub zlikwidować obciążenia podatkowe, to know-how pragmatycznych doradców.

Jednocześnie przy podpisywaniu umowy pożyczki należy pamiętać o zawartych w Ko-deksie spółek handlowych przepisach, doty-czących zawierania takich umów przez spółki kapitałowe z osobami będącymi w tych spół-kach członkami zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, prokurentami lub likwi-datorami. Podpisanie przez spółkę kapitało-wą umowy pożyczki z tymi osobami lub na ich rzecz wymaga zawsze zgody zgromadze-nia wspólników albo walnego zgromadzenia spółki, a brak takiej zgody skutkuje nieważ-nością umowy. Należy również pamiętać, że w przypadku umowy pożyczki zawieranej przez spółkę kapitałową z członkiem jej za-rządu, spółka musi być przy takiej czynności reprezentowana przez pełnomocnika powo-łanego uchwałą zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia spółki, albo przez radę nadzorczą. Aby nie pominąć żad-nej istotnej kwestii przy planowaniu zawar-cia umowy pożyczki, radzimy skonsultować się z prawnikiem.

Wojciech Kaptur

w.kaptur@pragmatiq.pl

www.doradzamy.to

6

Brak planu co do przyszłości firmy w przy-padku śmierci jej właściciela niesie ze sobą poważne ryzyko dla dalszego istnienia biz-nesu bez względu na to, czy był prowadzony w formie indywidualnej działalności gospo-darczej, czy w formie spółki prawa handlowego.

Zagrożenia dla indywidualnego przedsiębiorcy

W przypadku śmierci przedsiębiorcy pro-wadzącego indywidualną działalność go-spodarczą dotychczasowa firma praktycznie przestaje istnieć. Poszczególne jej składni-

ki zostają wprawdzie odziedziczone przez spadkobierców zmarłego przedsiębiorcy, jednakże nie do końca wiadomo, kto ma kontynuować działalność zmarłego i w jakiej formie.W celu uniknięcia powyższej sytuacji przed-siębiorca powinien koniecznie pomyśleć zawczasu nad przekształceniem swojej działalności gospodarczej w spółkę. Można tego dokonać w drodze kodeksowego prze-kształcenia w spółkę z o.o. lub akcyjną bądź też w drodze aportu przedsiębiorstwa do do-wolnej spółki. Dzięki powyższym operacjom spółka stanie się podmiotem wszystkich

stosunków prawnych, których stroną był do-tychczas ten przedsiębiorca.

Spółka gwarantuje stabilność

Co gwarantuje przedsiębiorcy prowadzenie działalności w formie spółki? Mianowicie to, że w przypadku śmierci przedsiębiorcy spółka w dalszym ciągu będzie podmiotem wszystkich praw i obowiązków, a więc będzie mogła nadal prowadzić swoją działalność – zmieni się jedynie jej właściciel, którym sta-ną się spadkobiercy zmarłego przedsiębiorcy (wspólnika).

Możliwe utrudnienia dla wspólnika w spółce W przypadku śmierci przedsiębiorcy bę-dącego wspólnikiem w spółce z o.o. (lub akcjonariuszem w spółce akcyjnej) istnieje ryzyko rozdrobnienia struktury udziałów (akcji) w związku z ich odziedziczeniem przez znaczną liczbę spadkobierców. Głów-nym mankamentem zbytniego rozdrobnie-nia udziałów (akcji) w spółce są trudności ze sprawnym podejmowaniem decyzji przez jej wspólników (akcjonariuszy) i związane z tym ryzyko powstania paraliżu decyzyjne-go. Jedną z możliwości uniknięcia powyż-szej sytuacji jest sporządzenie zapisu win-

dykacyjnego, który pozwoliłby wspólnikowi (akcjonariuszowi) przekazać wszystkie przy-sługujące mu udziały (akcje, ogół praw i obo-wiązków) jednemu spadkobiercy. Innym rozwiązaniem jest zamieszczenie odpowied-nich zapisów w umowie (statucie) spółki (np. wskazujących, że kapitał zakładowy spółki składa się z tylu niepodzielnych udziałów, ilu aktualnie jest wspólników).

Kluczowe znaczenie ma czas

Wskazane rozwiązania stanowią tylko przy-kłady. Wachlarz możliwości, za pomocą których można zaplanować bezpieczną przy-szłość firmy na wypadek śmierci jej właści-ciela (wspólnika), jest znacznie szerszy. Klu-czowe znaczenie ma jednak czas, dlatego też ważne jest, żeby plan awaryjny został przy-gotowany z odpowiednim wyprzedzeniem i pod okiem doświadczonego prawnika.

SPÓŁKI

10 powodów, dla których warto mieć nieruchomość w majątku osobistym

Czy śmierć właściciela to koniec firmy?

Przedsiębiorcy często stają przed dylematem, czy posiadane przez siebie nieruchomości wnosić do spółek, w których są lub będą wspólnikami, czy zostawić je w swoim majątku osobistym. Nierzadko decydują się na przekazanie własności nieruchomości spółkom w zamian za wkład, ich udziały lub akcje – czy to dobra decyzja?

Dominika Widła

Michał Sawicki

Dominika Widła

d.widla@pragmatiq.pl

Michał Sawicki

m.sawicki@pragmatiq.pl

Spółka będąca właścicielem nieruchomości, zarówno tych wykorzystywanych w bieżą-cej działalności (gdzie znajduje się siedziba spółki lub nieruchomości to budynki pro-dukcyjne czy też na wynajem), jak i tych, któ-re stanowią lokatę kapitału, są wiarygodne dla banków. Spółka sprawia wówczas wraże-nie samowystarczalnej i silnej.

Przekazywanie nieruchomości spółce jest więc z jej perspektywy bardzo korzystne

– taka sytuacja nie zawsze jest jednak tak opłacalna dla wspólników, którzy posiadali te nieruchomości. Warto zwrócić uwagę, że spółka ponosi ryzyko prowadzonej przez siebie działalności całym swoim majątkiem, który zgromadziła. W razie problemów biz-nesowych ryzykuje więc ona utratę całego swojego majątku, także nieruchomości, któ-re przedsiębiorcy do niej wnieśli.

Powyższe rozwiązanie jest więc mało ela-styczne, może także utrudniać sprzedaż fir-my inwestorowi lub procesy restrukturyzacyj-ne, które chcielibyśmy przeprowadzić w spółce.

Z powyższych względów na popularności zy-skuje struktura, w której podmiot prowadzący działalność gospodarczą wynajmuje aktywa innego podmiotu, będącego ich właścicielem.

Jakie są korzyści wynikające z takiego rozwiązania?

1. Przedsiębiorca, posiadając nierucho-mość w majątku osobistym, nie jest narażony na jej utratę w przypadku niepowodzenia biznesu prowadzonego w formie spółki.

2. Przedsiębiorca, posiadając nierucho-mość w majątku osobistym, jest bar-dziej elastyczny. Gdy planujemy jakieś transakcje lub restrukturyzacje, znacz-nie łatwiej jest prowadzić tylko działal-ność operacyjną. Jeśli mamy nierucho-mość w firmie, musimy pamiętać, że planowane przez nas czynności mogą mieć na nią – i na naszą firmę – wpływ.

3. Nieruchomość w majątku osobistym przedsiębiorcy wspólnika może być wynajmowana spółce, co może zapew-nić wspólnikom oszczędności podat-kowe. Czynsz najmu zwiększa bowiem koszty uzyskania przychodów spółki, a więc zmniejsza podstawę opodatko-wania. Czynsz płacony bezpośrednio do wspólnika jest więc znacznie lepszą for-mą transferu środków ze spółki do jej wspólników. W przypadku prowadze-nia działalności w formie sp. z o.o., SA lub SKA opisana operacja pozwoli rów-

nież na złagodzenie podwójnego opodat-kowania dochodu, jaki generuje spółka.

4. Spółka wynajmująca nieruchomość może ją przebudowywać, rozbudowy-wać, rekonstruować, adaptować lub modernizować. W zależności od kwot, które na to przeznacza, może zaliczać je na bieżąco do kosztów uzyskania przy-chodu lub amortyzować ze stawką inną, niż ta wybrana dla nieruchomości przez wspólnika – właściciela.

5. Wynajem nieruchomości przez osobę fizyczną może być korzystnie opodat-kowane zryczałtowaną stawką podatku dochodowego od osób fizycznych w wy-sokości 8,5%.

6. Posiadanie nieruchomości w majątku osobistym osoby fizycznej, a nie osoby prawnej (np. sp. z o.o.), daje możliwość bezpodatkowej sprzedaży nieruchomo-ści po 5 latach od daty jej nabycia.

7. W razie sukcesji lepiej pozostawić nie-ruchomość u wspólnika. W sytuacji, gdy dojdzie do podziału spadku, spadkobier-ca może po 5 latach sprzedać nierucho-mość bez PIT-u. Gdy odziedziczy spółkę z nieruchomością, będzie miał obowią-zek opodatkowania albo sprzedaży jej udziałów, albo dochodu, który osiągnęła spółka ze sprzedaży (w przypadku spół-

ek osobowych) lub otrzymanej dywiden-dy (w przypadku spółek kapitałowych).

8. Posiadanie nieruchomości u wspólnika, a nie w spółce, może wiązać się ze sto-sowaniem obniżonej stawki podatku od nieruchomości.

9. Zasady opodatkowania przychodów z najmu, osiąganych przez osoby fizycz-ne, budzą mało kontrowersji, są dość przejrzyste i stosunkowo stabilne w po-równaniu do innych uregulowań do-tyczących odmiennych kwestii, nawet jeśli mamy do czynienia z podmiotami powiązanymi.

10. Niestabilne i ciągle zmieniające się przepisy ustaw podatkowych, dotyczące w szczególności podatku dochodowego od osób prawnych i VAT-u, powodują konieczność śledzenia zmian i ich kon-sekwencji, w przypadku posiadania przez spółkę nieruchomości.

www.doradzamy.to

7SPÓŁKI

Spółka komandytowa – bezpieczna i opłacalna forma prowadzenia biznesu!Martyna Kunke, Tomasz Rutkowski

Martyna Kunke

m.kunke@pragmatiq.pl

Coraz więcej przedsiębiorców decyduje się na prowadzenie swojej firmy w formie spół-ki komandytowej. Pomimo że liczba spółek komandytowych rośnie, a pod względem liczby zajmują one drugie (po spółce z o.o.) miejsce, wielu przedsiębiorców wciąż nie wie, czym jest spółka komandytowa i dlacze-go warto prowadzić firmę właśnie w tej formie.

Komplementariusz a komandytariusz, czyli istota spółki komandytowej

Spółka komandytowa jest spółką osobową, co oznacza, że opiera się w większej mierze na osobowych powiązaniach między wspólnika-mi niż na kapitałowych. Na tle innych spółek osobowych spółka komandytowa wyróżnia się istnieniem dwóch kategorii wspólników – komplementariusza i komandytariusza.

Komplementariusz jest wspólnikiem ak-tywnym w spółce. Ma on kompetencje do reprezentowania spółki, jednakże ponosi odpowiedzialność za jej zobowiązania całym swoim majątkiem osobistym. Przy wykorzy-staniu konstrukcji, w której komplementa-riuszem jest spółka z o.o., odpowiedzialność majątkiem osobistym wobec wierzycieli spółki można prawie całkowicie wyłączyć.

Komandytariusz jest natomiast wspólni-kiem, którego rola może ograniczać się

w zasadzie do biernego inwestowania w spółkę. Komandytariusz nie reprezentu-je spółki, a jego odpowiedzialność osobista ograniczona jest do sumy komandytowej, określonej w umowie spółki. Komandyta-riusz ma jednak szerokie uprawnienia kon-trolne, musi wyrażać zgodę na podejmo-wanie istotnych dla spółki decyzji oraz ma prawo do zysku.

Dzięki komandytowej oszczędzisz na podatkach!

Zaletą spółki komandytowej, która najbar-dziej przekonuje przedsiębiorców do pro-wadzenia działalności w tej formie, jest jed-nokrotne opodatkowanie dochodów spółki komandytowej. Sama spółka komandytowa nie jest podatnikiem – podatnikami są nato-miast jej wspólnicy. Oznacza to, że w odróż-nieniu do spółki z o.o., której dochody opo-datkowane są z poziomu spółki, a następnie z poziomu wspólników – dochody spółki komandytowej podlegają opodatkowaniu jednokrotnie, tylko z poziomu wspólników.

Spółka komandytowa może być alternaty-wą dla podatkowej grupy kapitałowej. Ze względu na to, że podatnikiem podatku do-chodowego są wspólnicy, a nie sama spół-ka komandytowa, wykorzystanie tej formy prowadzenia działalności w strukturze hol-

dingowej umożliwia podatkową konsolida-cję wyników kilku podmiotów.

Dostosuj umowę spółki do swoich potrzeb!

Przepisy regulujące funkcjonowanie spółki komandytowej zostawiają wspólnikom dużą swobodę kształtowania zasad jej działania. Pozwala to wspólnikom na dostosowanie zasad współpracy do ich rzeczywistych potrzeb. W umowie spółki komandytowej można zmodyfikować przykładowo zasa-dy podziału zysku między poszczególnych wspólników (także w trakcie roku obroto-wego) czy wprowadzić możliwość podejmo-wania uchwał przy wykorzystaniu poczty elektronicznej. Spółka komandytowa daje także możliwość łatwego i szybkiego przy-stąpienia i wystąpienia wspólnika ze spółki.

Spółka komandytowa – załóż ją przez Internet

Od początku 2015 roku ustawodawca uła-twił zakładanie spółek komandytowych dzięki wprowadzeniu możliwości zawiera-nia umowy spółki komandytowej przez In-ternet przy wykorzystaniu wzorca umowy. Wzorzec umożliwia zawarcie prostej umo-wy spółki komandytowej, bez skompliko-wanych postanowień, często jednak posta-nowienia takiej umowy są wystarczające dla jej wspólników.

Przekształcasz spółkę? Zrób to z praw-nikiem!

Z zalet spółki komandytowej mogą sko-rzystać osoby, które już prowadzą firmę. Możliwe jest bowiem przekształcenie pro-wadzonej dotychczas spółki w spółkę ko-mandytową. Aby zrobić to płynnie i bez podatkowych problemów, warto skorzystać z pomocy prawnika.

Wciąż za mało komandytowych

Opisane powyżej zalety spółki komandyto-wej sprawiają, że coraz szersze grono przed-siębiorców decyduje się na prowadzenie biznesu w tej formie. Naszym zdaniem jest ich jednak wciąż za mało, co wynika z braku wiedzy przedsiębiorców. Dlatego właśnie w PragmatIQ staramy się propagować spół-kę komandytową. Na co dzień zakładamy spółki komandytowe i przekształcamy inne spółki w spółki komandytowe.

Jeśli chcesz dowiedzieć się jeszcze więcej o spółce ko-mandytowej, odwiedź nasz kanał na YouTube’ie

( w w w . y o u t u b e . c o m / u s e r /wwwPragmatIQpl), gdzie znaj-dziesz prezentację dotyczącą spółki komandytowej. Więcej praktycznych rozwiązań znaj-duje się także na www.doradzamy.to oraz www.komandytowa.pl.

www.doradzamy.to

8

Przedsiębiorca nabywając składnik majątku (podlegający amortyzacji na gruncie ustawy o PIT) do swojej działalności gospodarczej, ma prawo dokonywać od jego wartości po-czątkowej odpisów amortyzacyjnych, które stanowią koszty uzyskania przychodów jego działalności, aż do okresu pełnej amortyzacji tego składnika majątku.

Może zdarzyć się również, że w ramach pro-wadzonej działalności przedsiębiorca wy-tworzy składnik majątku, np. znak towarowy, od którego wartości nie można dokonywać odpisów amortyzacyjnych (znak towarowy podlega wyłączeniu z amortyzacji jako skład-nik majątku wytworzony przez przedsiębior-cę we własnym zakresie).

Przykładowo:Przedsiębiorca A w latach 90. nabył nierucho-mość niemieszkalną, którą amortyzował wg standardowej stawki. Wartość początkowa nieruchomości wynosiła 2 mln zł. Obecnie posiada w działalności gospodarczej nieru-chomość w pełni zamortyzowaną, od której nie może już dokonywać odpisów amortyza-cyjnych, nie może więc obniżać wartości swo-jego przychodu o ich kwotę. Wartość rynkowa nieruchomości wynosi 8 mln zł.

Przedsiębiorca B natomiast w ramach pro-wadzonej przez siebie działalności wytwo-rzył znak towarowy (i go zarejestrował) o wartości rynkowej 1 mln zł. Z uwagi na fakt wytworzenia znaku towarowego we własnym zakresie przedsiębiorca B nie może dokonywać od jego wartości odpisów amortyzacyjnych.

W wielu przypadkach sposo-bem na podatkowe zamorty-zowanie takich aktywów może być ich darowizna dla bliskiej osoby, która uzyskane w da-rowiźnie aktywa wykorzysta w swojej działalności gospo-darczej lub wniesie je do spółki osobowej (np. komandytowej).

Za pomocą opisywanego sposobu nierucho-mość przedsiębiorcy A będzie mogła być amortyzowana na nowo, a wartością począt-kową będzie jej wartość rynkowa z dnia da-rowizny. Dzięki temu rozwiązaniu również znak towarowy przedsiębiorcy B – który do tej pory nie podlegał amortyzacji – będzie mógł być amortyzowany.

Model wydaje się dość prosty, ale by wdrożyć go w sposób bezpieczny po-datkowo, należy uwzględnić szereg kwestii, w szczególności w zakresie:

a) VAT-u – darowizna danego składnika ma-jątku może podlegać opodatkowaniu tym po-datkiem lub nie musi wiązać się z jego zapła-tą, wszystko zależy od tego, jak zaplanujemy daną transakcję;b) momentu rejestracji znaku towarowego

– w zależności od tego, kiedy zarejestruje-my znak (przed darowizną, po darowiźnie, w prowadzonej indywidualnie działalności gospodarczej lub dopiero w spółce) wiązać się to będzie z odmiennymi możliwościami w zakresie wprowadzenia znaku do ewiden-cji, dokonywania od niego odpisów amorty-zacyjnych i uznaniu ich za koszty uzyskania przychodu;c) czynności, które planowane są po przekazaniu danego składnika – organy podatkowe mają możliwość np. zakwestio-nowania sprzedaży, która nastąpiła krótko po otrzymaniu darowizny lub wniesieniu po-siadanego przez nas aktywa do spółki;d) planowanego wejścia klauzuli prze-ciwko unikaniu opodatkowania – organy podatkowe mogą zakwestionować darowi-znę i krótko po niej aport do spółki czy też sprzedaż aktywów jako sposób na uniknięcie zapłaty podatku, np. VAT-u czy podatku do-chodowego (podatnik wg organów od razu mógłby wnieść aktywa do spółki czy też je sprzedać, oczywiście w sposób dla niego nie-korzystny podatkowo).

Niezależnie od powyższych kwestii warun-kiem stosowania opisywanego schematu jest zastosowanie zwolnienia w podatku od spad-ków i darowizn między osobami bliskimi. Ko-nieczne jest więc monitorowanie zmian po-datkowych w tym zakresie. Powyższy schemat może okazać się nieopłacalny, gdyby był do zapłacenia podatek od spadków i darowizn.

Jednym z rozwiązań może być założenie spółki akcyjnej lub spółki komandytowo-ak-cyjnej. Spółki te pozwalają na ukrycie danych akcjonariuszy w rejestrze dostępnym online, a także na ograniczenie ich odpowiedzialności za zobowiązania. Jednak, ze względu na po-dwójne opodatkowanie tych spółek, ich wyko-rzystanie nie jest najlepszym sposobem na pro-wadzenie działalności w sposób anonimowy.

Pomyśl o LLC

Ciekawym rozwiązaniem może być spółka LLC (Limited Liability Company) założo-na w stanie Wyoming w USA, która łączy w sobie korzyści wynikające z anonimowo-ści wspólników, a jednocześnie pozwala na uniknięcie podwójnego opodatkowania. Spółkę LLC może założyć nawet jedna osoba, a cały proces rejestracji spółki nie trwa dłużej niż kilka dni i może odbyć się bez koniecz-ności wizyty w USA. Dane wspólnika i osoby zarządzającej spółką LLC nie są widoczne w żadnym rejestrze i nikt nie ma możliwości ich uzyskania. Dane wspólników nie są prze-kazywane do amerykańskiego urzędu podat-kowego (IRS) ani do zagranicznych urzędów podatkowych.

Ograniczona odpowiedzialność

Poza anonimowością wspólników spółka LLC pozwala także na ochronę ich mająt-ku. Za zobowiązania spółki LLC wspólnicy odpowiadają wyłącznie do wysokości ma-jątku spółki. Amerykańskie przepisy regulu-

jące założenie i funkcjonowanie spółki LLC w stanie Wyoming pozwalają na ustalenie kapitału zakładowego spółki na minimalnym poziomie wynoszącym nawet 0,01 $.

Korzystne opodatkowanie

Spółka LLC jest transparentna podatkowo. Oznacza to, że nie jest ona podatnikiem po-datku dochodowego. Podatek dochodowy płacą jedynie wspólnicy spółki. W przypad-ku, gdy żaden ze wspólników LLC nie jest amerykańskim rezydentem podatkowym, to ani spółka, ani jej wspólnicy nie będą płacić podatków w USA.

Czy w takim razie po założeniu spółki LLC będziemy w ogóle zobowiązani do odprowa-dzenia jakiegokolwiek podatku? Oczywiście, że tak. Wspólnik spółki LLC będzie zobo-wiązany do odprowadzenia podatku docho-dowego, od dochodów uzyskanych z tytułu udziału w LCC, w Polsce.

Założyłeś LLC i co dalej?

Po założeniu spółka LLC możesz prowadzić w Polsce działalność gospodarczą. Jeżeli jednak wolisz prowadzić działalność w for-mie spółki zarejestrowanej w Polsce, możesz wykorzystać spółkę LLC jako wspólnika, np. w polskiej spółce komandytowej. Tworząc strukturę, w której komplementariuszem będzie sp. z o.o., a komandytariuszem spół-ka LLC, zaoszczędzisz na składkach do ZUS-u, które musiałbyś opłacać jako komandytariusz.

Zastosowanie spółki LLC jako komandyta-riusza spółki komandytowej nie pogorszy, ale też nie poprawi Twojej sytuacji podatko-wej, jeżeli zdecydujesz się na wykorzystanie spółki LLC jako komandytariusza w sp. k. w stosunku do sytuacji, w której sam byłbyś komandytariuszem. Ze względu na przezro-czystość podatkową Twoje dochody ze sp. k., za pośrednictwem spółki LLC, będą w całości opodatkowane w Polsce wg stawki liniowej, co potwierdzają organy podatkowe. Rozwią-zanie takie nie jest więc optymalizacją, której należy się obawiać. W związku z tym plano-wane wprowadzenie do Ordynacji podatko-wej klauzuli przeciwko unikaniu opodatko-wania nie będzie miało tu zastosowania.

Możesz też skorzystać z powiernika

Jeżeli jednak nie chcesz wykorzystywać spółki zagranicznej, możesz skorzystać z pomocy zaufanej osoby, tak zwanego po-wiernika. Jako powierzający pozostaniesz całkowicie anonimowy i nie będziesz wystę-pować w umowie spółki ani aktach KRS-u, a mimo to będziesz rzeczywistym podmio-tem praw i obowiązków przysługujących z tytułu uczestnictwa w spółce.

Umowa powiernictwa nie podlega zgłosze-niu do akt rejestrowych spółki, co oznacza, że powierzający, czyli faktyczny wspólnik, nie podlega ujawnieniu w KRS-ie. Najczęst-szym wariantem powiernictwa jest zobowią-zanie powiernika do nieodpłatnego wydania powierzającemu (faktycznemu wspólnikowi)

wszystkiego, co uzyskał z tytułu członkostwa w danej spółce, wobec czego podatnikiem podatku dochodowego będzie faktyczny wspólnik. Powiernik natomiast opodatku-je jedynie przychód z tytułu wynagrodzenia za wykonane czynności powiernicze (o ile zostanie to przewidziane w umowie). Taki sposób rozliczenia umowy powiernictwa jest akceptowany przez organy podatkowe.

Jak widać, istnieje kilka możli-wości, które pozwalają na prowa-dzenie działalności w sposób ano-nimowy i korzystny podatkowo. Warto więc dobrze zastanowić się, który wariant najlepiej spełni Twoje oczekiwania. Ze względu na to, że rozwiązania te nie są zbyt często stosowane, rekomenduje-my wystąpienie z wnioskiem o in-terpretację indywidualną, która potwierdzi zasady rozliczeń po-datkowych.

Sposób na anonimowe prowadzenie działalności

Ponowna amortyzacja składników majątku? To możliwe!

Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z ujawnieniem wielu danych przedsiębiorcy w rejestrze CEIDG lub KRS albo przynajmniej w ak-tach rejestrowych spółki, do których każdy ma łatwy dostęp. Co zrobić w sytuacji, gdy chcesz prowadzić działalność, ale nie chcesz, by Twoje dane były widoczne w jakimkolwiek rejestrze?

Maria Ratajczyk, Kacper Ziniak

Wielu przedsiębiorców prowadzących indywidualną działalność gospo-darczą posiada wytworzone we własnym zakresie albo w pełni zamorty-zowane składniki majątku, które nie mogą obniżyć kosztów podatkowych prowadzonych przez nich działalności gospodarczych. Czy możliwe jest ponowne wykorzystanie ich wartości?

Dominika Widła

SPÓŁKI

Maria Ratajczyk

m.ratajczyk@pragmatiq.pl

www.doradzamy.to

9SPÓŁKI

Zwyczajne zgromadzenie wspólników – jak nie popełnić błędu?Paweł Skurzyński, Martyna Kunke

Paweł Skurzyński

p.skurzynski@pragmatiq.pl

Zwyczajne zgromadzenie wspólników spółki to obligatoryjne zebranie wspólników spół-ki z ograniczoną odpowiedzialnością, które musi odbyć się w terminie sześciu miesięcy po upływie każdego roku obrotowego. Ce-lem zgromadzenia jest m.in. zatwierdzenie sprawozdania finansowego spółki oraz spra-wozdania zarządu z działalności. Czerwiec to zatem dla większości spółek z o.o. ostatni moment na odbycie zwyczajnego zgroma-dzenia wspólników.

Poniżej wskazujemy, na co należy zwrócić szczególną uwagę, aby uchwały podjęte na zgromadzeniu wspólników były ważne.

Zgromadzenie wspólników – pamiętaj o terminie!

Termin zwołania zwyczajnego zgromadzenia wspólników uzależniony jest od tego, jaki jest rok obrotowy spółki. Najczęściej rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzo-wym. W takim przypadku, zwyczajne zgro-madzenie wspólników spółki z o.o. powinno odbyć się najpóźniej pod koniec czerwca. W przypadku roku obrotowego spółki od-miennego od roku kalendarzowego zwyczaj-ne zgromadzenie wspólników musi odbyć się w terminie sześciu miesięcy po upływie danego roku obrotowego.

Siedziba spółki – miejsce na odbycie zgromadzenia

Miejscem, w którym powinno się odbyć zgromadzenie wspólników, jest siedziba spółki. Zgromadzenie można zorganizować również w innym miejscu, o ile zezwala na to umowa spółki lub o ile wszyscy wspólnicy wyrażą zgodę na piśmie.

Zwołaj zgromadzenie wspólników 2 ty-godnie wcześniej!

Aby uchwały zgromadzenia wspólników były uznane za ważne, zgromadzenie musi być od-powiednio zwołane. Ma to szczególne znacze-nie w przypadku, gdy istnieje ryzyko powstania sporu między wspólnikami. Błędne zwołanie zgromadzenia wspólników otworzyłoby drogę wspólnikom do możliwości zaskarżenia nieko-rzystnych dla nich uchwał.Co do zasady, wspólnicy powinni być po-wiadomieni o zgromadzeniu na co najmniej 2 tygodnie przed planowanym terminem jego odbycia. Aby wymóg ten był spełniony, należy na co najmniej 2 tygodnie przed planowanym

terminem zgromadzenia wspólników wysłać do wszystkich wspólników spółki listem poleco-nym zaproszenie na zgromadzenie wspólników.

Co musi zawierać zaproszenie na zgro-madzenie wspólników?

W zaproszeniu na zgromadzenie wspólni-ków musimy dokładnie podać dzień, godzinę i miejsce, w jakim odbędzie się zgromadze-nie. Zaproszenie powinno zawierać również szczegółowy porządek obrad. Jest to o tyle istotne, że bez zgody wszystkich wspólników na zgromadzeniu nie będą mogły zostać pod-jęte uchwały nieobjęte wcześniej ustalonym porządkiem obrad.

Jeżeli na zgromadzeniu wspólników planu-jemy dokonać zmiany umowy spółki, w zapro-szeniu musimy dodatkowo wskazać istotne elementy treści proponowanej zmiany umowy.

Procedura zawiadamiania wspólników jest dość sformalizowana, jednak przy zgodzie pozostałych osób istnieje możliwość prze-prowadzenia zgromadzenia w mniej formal-nym trybie.

Najpóźniej na 15 dni przed zwyczajnym zgromadze-niem wspólników spółka powinna udostępnić wspól-nikom sprawozdanie finan-sowe i sprawozdanie zarządu z działalności, a także opi-nię biegłego rewidenta, jeśli sprawozdanie podlega ba-daniu. W związku z tym, że wspólników należy zawiado-mić o planowanym zgroma-dzeniu co najmniej 2 tygo-dnie wcześniej, możliwe jest wcześniejsze zawiadomienie wspólników wraz z równo-czesnym udostępnieniem im dokumentów. Dopuszczalne jest również, aby najpierw udostępnić dokumenty, a po-tem wysłać wspólnikom za-wiadomienia.

Pamiętaj o podjęciu koniecznych uchwał!

Sprawy, w przedmiocie których należy podjąć uchwałę podczas zwyczajnego zgro-

madzenia wspólników, zostały określone w Kodeksie spółek handlowych. W pierw-szej kolejności zwyczajne zgromadzenie po-winno zatwierdzić sprawozdanie finansowe spółki za ubiegły rok obrotowy oraz spra-wozdanie zarządu z działalności spółki. Po drugie wspólnicy powinni podjąć uchwałę w przedmiocie podziału zysku lub pokrycia straty, w zależności od tego, jaki wynik finan-sowy osiągnęła spółka w ubiegłym roku ob-rotowym. Trzecią z wymaganych uchwał jest uchwała w sprawie udzielenia absolutorium członkom zarządu spółki oraz rady nadzor-czej, jeśli funkcjonuje ona w spółce.Wskazane uchwały stanowią pewne mini-mum, a w niektórych sytuacjach wymagane będzie podjęcie dodatkowych uchwał. Jedną z nich jest uchwała o dalszym istnieniu spół-ki. Należy ją podjąć wówczas, gdy strata po-niesiona przez spółkę przewyższa równowar-tość sumy kapitału zapasowego i kapitałów rezerwowych oraz połowy kapitału zakłado-wego. A zatem zawsze, kiedy ze sprawozda-nia finansowego wynika, że spółka poniosła stratę, powinno się zweryfikować, czy nie za-chodzi konieczność podjęcia uchwały o dal-szym istnieniu spółki.

Zadbaj o przedłużenie kadencji zarządu!

Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, mandat członka zarządu wygasa z dniem od-bycia zgromadzenia wspólników zatwierdza-jącego sprawozdanie za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu lub – w przypadku powołania go na dłuż-szy okres – z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy peł-nienia funkcji członka zarządu.

Pamiętaj zatem, że jeżeli członek zarządu nie został powołany na czas nieokreślony, to możliwe, że wraz z zatwierdzeniem sprawoz-dania finansowego spółki wygaśnie mu man-dat. W tej sytuacji należy albo powołać nowy zarząd, albo wydłużyć kadencję dotychcza-sowych członków na kolejny okres.

Głosowanie – jak je przeprowadzić?

Zasadą jest, że uchwały zgromadzenia wspólników podejmowane są w głosowaniu jawnym. W głosowaniu tajnym powinna jednak zostać podjęta uchwała o udzieleniu absolutorium członkom organów spółki oraz wszelkie inne uchwały w sprawach osobowych.

Szczególna sytuacja występuje, gdy czło-nek organu, któremu ma zostać udzielone absolutorium, jest równocześnie wspólni-kiem spółki. Dla zachowania bezstronno-ści osoba taka jest wyłączona z głosowania w przedmiocie uchwały o udzieleniu jej ab-solutorium.

Pamiętaj o większości głosów!

Co do zasady, uchwały zapadają bezwzględ-ną większością głosów wspólników obecnych na zgromadzeniu. Należy jednak pamiętać, że przepisy lub umowa spółki mogą uzależ-niać podjęcie uchwał w niektórych sprawach od innej większości głosów (np. zmiana umowy spółki, rozwiązanie spółki, zbycie przedsiębiorstwa wymaga 2/3 głosów).

Czasami też przepisy do podjęcia uchwały wymagają zgody danego wspólnika. Jest tak w przypadku zmiany umowy spółki, zwięk-szającej świadczenia danego wspólnika lub uszczuplającej prawa udziałowe, lub prawa przyznane mu osobiście. W tych sytuacjach podjęcie takiej uchwały wymaga zgody wszyst-kich wspólników, których zmiana dotyczy.

Pamiętaj, że w przypadku podjęcia uchwały bez wymaganej większości głosów lub bez zgody danego wspólnika – uchwała taka bę-dzie wadliwa!

Po odbyciu zwyczajnego zgromadzenia złóż wniosek do KRS-u!

W terminie 15 dni po odbyciu zwyczajnego zgromadzenia wspólników, na którym za-twierdzono sprawozdanie finansowe spółki, należy złożyć do rejestru przedsiębiorców KRS wniosek o wpis wzmianki o sprawozda-niu finansowym.

Sprawozdanie finansowe spół-ki wraz z protokołem zgroma-dzenia wspólników powinno zostać również złożone do urzędu skarbowego. Na złoże-nie sprawozdania finansowego spółka ma 10 dni od dnia jego zatwierdzenia. Niezłożenie sprawozdania finansowego w terminie stanowi wykro-czenie karnoskarbowe!

www.doradzamy.to

10

Otrzymanie przesyłki od fiskusa nie nale-ży do najprzyjemniejszych, jednak każdy przedsiębiorca musi od czasu do czasu zmierzyć się z tym wyzwaniem.

Poniżej przedstawimy kilka rad, jak w takiej sytuacji się zachować.

1. Nie panikujOtrzymane pismo należy dokładnie przeczytać, może się bowiem okazać, że dopiero po kolej-nym jego przeczytaniu zrozumiemy, o co orga-nowi naprawdę chodzi. Nie będzie to wynikało z braku umiejętności czytania, ale z urzędnicze-go języka, w jakim często pismo jest napisane.

2. Ustal kogo i czego dotyczy pismoKażde pismo skierowane ze skarbówki po-winno zawierać konkretne elementy, takie jak podmiot, którego dotyczy, czy też rodzaj sprawy, z jaką jest związane. Po wnikliwej analizie otrzymanego pisma może się oka-zać, że to nie Twoją firmą jest zainteresowa-ny fiskus, ale firmą Twojego kontrahenta.

3. Ustal szczegółyWiększość pism kierowanych z organów po-datkowych zawiera numer kontaktowy do osoby zajmującej się daną sprawą. W razie wątpliwości nie bój się zadzwonić, w kon-sekwencji rozwiejesz swoje wątpliwości, a udzielając organowi odpowiedzi, będziesz

miał pewność, że przekazujesz właściwy za-kres informacji.

4. Czy to kontrola?Pamiętaj, że wszczęcie postępowania kon-trolnego lub kontroli podatkowej odbywa się w sposób sformalizowany. Najpierw za-sadniczo przez doręczenie kontrolowanemu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia czyn-ności kontrolnych, a następnie upoważnie-nia lub postanowienia o ich wszczęciu.

5. W razie potrzeby przedłuż terminJeżeli dostałeś pismo ze skarbówki, np. dzień przed planowanym urlopem lub za-kres informacji żądanych przez fiskus jest tak obszerny, że nie uda Ci się ich prze-kazać w wyznaczonym terminie, zwróć się z prośbą o jego przedłużenie. Jeżeli wnio-sek właściwie uzasadnisz, organ z pew-nością przychylenie ustosunkuje się do Twojej prośby. Najlepiej zrobić to pisem-nie – będziesz mieć potwierdzenie, że nie pozostałeś bierny na pismo fiskusa.

6. Pamiętaj, co przekazujeszZawsze przekazując dokumenty lub infor-macje na piśmie fiskusowi, zostaw sobie ich kopię. Pamięć ludzka jest zawodna i za jakiś

czas nie będziesz pamiętać, co przekazałeś, a organ do sprawy może jeszcze powrócić. Jednocześnie zawsze żądaj potwierdzenia na kopii pisma jego odebrania przez pra-cownika organu lub wysyłaj pisma jedynie listem poleconym. W przeciwnym razie, je-żeli pismo zaginie, nie będziesz mieć dowo-du, że je złożyłeś.

7. Prośba czy żądanie?Jeżeli z pewnych przyczyn nie jest Ci na rękę przekazywanie organowi informacji, o jakie się zwrócił, to warto przeanalizować dokładnie podstawę prawną żądania infor-macji. Nie jest tak, że organ może żądać od Ciebie wszystkich dokumentów i informa-cji. Jeśli organ domaga się ich bez podstawy prawnej, jego żądanie jest w rzeczywistości tylko prośbą i to od Ciebie zależy, czy ją spełnisz.

Nie każde pismo otrzymane od fiskusa musi oznaczać kłopoty i wiązać się z Twoimi rozliczeniami. Problem może dotyczyć np. Twojego kontra-henta, a fiskus jedynie zwróci się do Ciebie o pomoc w tej sprawie.

Wojciech Czernik

7 porad przy kontaktach z fiskusem

Zastanów się, czy wniosek, który chcesz złożyć, doty-czy tylko Ciebie, czy także innych osób. Jeśli chcesz zadać pytanie, które odno-si się do kilku podmiotów,

warto złożyć wniosek wspólny. Wniosek ten jest szczególnie przydatny, gdy grupie podmiotów, z analogicznym zdarzeniem przyszłym, zależy na otrzymaniu identycznej interpretacji przepisów przez organ podat-kowy.

Sprawdź, czy w zakre-sie, w jakim chcesz złożyć wniosek o interpretację podatkową, nie została już wydana interpretacja

ogólna (czyli zaadresowana do wszystkich podatników). Jeśli wystąpisz o wydanie in-terpretacji indywidualnej w sprawach, któ-re zostały już rozstrzygnięte w interpretacji ogólnej, to nie otrzymasz interpretacji. Or-gan wyda bowiem postanowienie, w którym stwierdzi, że w ramach Twojego wniosku ma zastosowanie interpretacja ogólna.

Ustal, kto powinien zło-żyć wniosek o wydanie interpretacji podatkowej. Wbrew pozorom nie jest to takie łatwe zadanie.

Przykładowo, jeśli jesteś wspólnikiem spółki komandytowej, a Twoje wątpliwości doty-czą VAT-u lub podatku od czynności cywil-noprawnych pytanie powinna zadać spółka komandytowa. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak interpretować przepisy w zakresie PIT-u, wniosek powinien złożyć wspólnik spółki ko-mandytowej. A jeżeli Twoje pytanie dotyczy podatku dochodowego spółki z ograniczoną

odpowiedzialnością, której jesteś wspólni-kiem, wniosek powinna złożyć spółka z o.o.

Występuj o interpretację podatkową przed plano-waną przez Ciebie czyn-nością lub transakcją, a nie po jej wykonaniu lub przeprowadzeniu. Otrzy-

manie interpretacji przed wystąpieniem zdarzenia w niej opisanego będzie chroniło Cię od zapłaty podatku (nawet jeśli za ja-kiś czas interpretacja zostanie zmieniona). W przypadku jednak, gdy wystąpisz o inter-pretację po wystąpieniu planowanych dzia-łań, a otrzymasz niekorzystną odpowiedź, będziesz zobowiązany do zapłaty podatku. Ponadto interpretacja otrzymana „po” za-pewnia jedynie zwolnienie od odsetek od zaległości podatkowej i odpowiedzialności karnej skarbowej. Jeżeli masz wątpliwości co do operacji, którą przeprowadziłeś, lepiej skonsultuj się z doradcą podatkowym i ustal, jakie powinny być Twoje kolejne kroki. Zło-żenie w takiej sytuacji wniosku o interpreta-cję może być równoznaczne ze złożeniem na siebie donosu…

Wymień wszelkie kwestie, które mogą być istotne dla zagadnienia, o które pytasz. Ocena, co z podat-kowego punktu widzenia

jest ważne, może być trudna – warto więc przynajmniej w tym zakresie skonsultować się ze specjalistą. Musisz pamiętać, że więcej szczegółów trzeba będzie podać przy wnio-sku, w którym pytamy, czy w danych okolicz-nościach zostaniemy uznani za podatnika VAT-u, mniej przy pytaniach o podatek do-chodowy przy umorzeniu udziałów w spółce.

Musisz mieć świadomość, że jeśli pominiesz istotne fakty lub podasz nieprawdę, otrzy-mana interpretacja nie będzie Cię chroniła i będzie bezużyteczna. Przy wydawaniu in-terpretacji podatkowych organ podatkowy nie bada nic poza opisem zdarzenia wska-zanym we wniosku. Nie można więc liczyć na to, że będzie się czegoś domyślał lub coś zakładał.

Unikaj wielowarianto-wych i bardzo skompliko-wanych opisów zdarzeń przyszłych. Organy podat-kowe i sądy administracyj-

ne podkreślają, że w postępowaniu interpre-tacyjnym chodzi o wyjaśnianie konkretnych wątpliwości podatników, a nie dawanie im wskazówek, jak postąpić, by zapłacić jak najniższy podatek. Lepiej więc złożyć kilka prostszych zapytań (np. w odniesieniu do każdego z rozważanych wariantów restruk-turyzacji) niż jedno obszerne. Unikaj pojęć niedookreślonych w opisie zdarzenia przy-szłego oraz sugestii, że zrealizowanie zdarze-nia zależy od zewnętrznych czynników, na które nie masz wpływu. Lepiej napisać „pla-nuję X”, niż „jeśli okoliczności będą sprzyja-

jące, rozważę X”.

Miej świadomość, że w inter-pretacji organ nie odpowie na każde pytanie. Postępowanie interpretacyjne ogranicza się

tylko do analizy przedstawionego zdarzenia i to tylko w zakresie prawa podatkowego. Organ podatkowy nie może korzystać w tym zakresie z opinii biegłych, analizy danych rynkowych czy innych dowodów. W związku z tym w interpretacji nie uzyskamy odpowie-dzi na to, czy zastosowana cena miała cha-rakter rynkowy, czy przyczyna zaniżenia wy-nagrodzenia była uzasadniona, jakie warunki powinny zostać uzgodnione w transakcjach między podmiotami powiązanymi. Organy po-datkowe odmawiają również klasyfikowania wyrobów i usług do poszczególnych grupowań PKWiU – czynnika kluczowego dla zastosowa-

nia właściwej stawki VAT-u.Nie zadawaj pytań, na któ-re spodziewasz się nega-tywnej odpowiedzi, a nie masz czasu na zaskarżenie interpretacji do sądu admi-

nistracyjnego. Często lepiej zmodyfikować zamierzenia i wybrać inny wariant działań, co do którego można uzyskać pozytywną in-terpretację podatkową.

Pamiętaj, że podatkowe skutki transakcji, której chcesz dokonać, może od-czuć nie tylko podatnik, lecz także płatnik, który jest

odpowiedzialny za prawidłowe wyliczenie i pobranie podatku. Będzie to przykładowo notariusz w odniesieniu do PCC związanego z zawarciem umowy spółki komandytowej lub spółka, która będzie wypłacała wynagro-dzenie za umorzone udziały. Nie rzadko więc zdarzy się, że wniosek o interpretację powin-ny złożyć również te podmioty.

Zweryfikuj, czy w zakresie przepro-wadzanych przez Ciebie działań inter-pretacja podatkowa zapewni Ci ochro-

nę. Ministerstwo Finansów planuje bowiem wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, której głównym celem bę-dzie sprawdzenie, czy nasze działania nie będą prowadziły do unikania opodatkowania. By zweryfikować swoje posunięcia pod kątem unikania opodatkowania, będziesz musiał wystąpić o tzw. opinię zabezpieczającą. Inter-pretacja podatkowa nie będzie chroniła w tym zakresie. Co istotne, zgodnie z projektem, opi-nia zabezpieczająca będzie wydawana w okre-sie 6 miesięcy (interpretacje wydawane są w ciągu 3 miesięcy), a jej koszt będzie wynosił aż 20 tysięcy złotych.

10 wskazówek przy pisaniu wniosku o interpretację podatkowąPoniżej przedstawiamy zasady, o których warto pamiętać, występując do Ministra Finansów o wydanie interpretacji podatkowej. Dzięki na-szym poradom będziesz mieć większą szansę na uzyskanie pozytywnej interpretacji podatkowej, która pozwoli zabezpieczyć Twoją transakcję!

Wojciech Kaptur, Dominika Widła

DORADZTWO PODATKOWE

Wojciech Czernik

w.czernik@pragmatiq.pl

www.doradzamy.to

11SPORY WSPÓLNIKÓW

Jeżeli współpraca wspólników przestała się układać, a odpowiedzialny za ten stan rze-czy jest jeden ze wspólników, to warto za-stanowić się nad skorzystaniem z możliwo-ści wyłączenia go ze spółki. Oto trzy, naszym zdaniem, najważniejsze rzeczy, o których musisz wiedzieć, jeśli problem ten dotyka właśnie Ciebie!

Z reguły potrzebny będzie wyrok sądowy

Wspólnika nie można wyłączyć ze spółki na podstawie uchwały, dlatego wspólnicy pla-nujący wykluczenie ze swojego grona nie-pożądanej osoby muszą skorzystać z drogi sądowej. Niezbędne będzie więc złożenie stosownego pozwu oraz przekonanie do

swoich racji składu sędziowskiego.

Przezorny zawsze ubezpieczony

Od tej zasady istnieje wyjątek, przy czym dotyczy on wyłącznie spółek kapitałowych (sp. z o.o. i sp. akcyjnej) oraz spółki koman-dytowo–akcyjnej. W tych bowiem spółkach mamy możliwość umieszczenia w umowie (statucie) spółki zapisu, który przewidywał-by możliwość przymusowego umorzenia udziałów (akcji) niechcianego wspólnika (akcjonariusza). Dzięki takiemu rozwiąza-niu wspólnicy (a właściwie sama spółka) mogliby wykupić udziały lub akcje wspól-nika, który utrudnia działanie spółki bez jego zgody.

Musi istnieć ważny powód wyłączenia

Zgodnie z prawem wyłączenie wspólnika przez sąd może nastąpić tylko wtedy, gdy przemawia za tym ważny powód. W prze-pisach nie znajdziemy jednak odpowiedzi na pytanie, jakie okoliczności zasługują na miano ważnych powodów. Interpretacja tego pojęcia zależy każdorazowo od kon-kretnej sytuacji. W praktyce sądy przychy-lają się do wyłączenia wspólnika, kiedy jego dalsze pozostawanie w spółce zagraża jej interesom. Z takim przypadkiem mamy do czynienia na przykład wówczas, gdy wspól-nik prowadzi działalność konkurencyjną wobec spółki, skutkującą przejmowaniem jej zamówień, zaniedbuje swoje obowiązki,

nie wykonuje uchwał lub podejmuje inne działania na szkodę spółki. O wykluczeniu zadecydować mogą także cechy charakte-ru i usposobienie wspólnika. Zdarza się, że sądy wykluczają wspólnika ze względu na jego skłonność do popadania w konflikty z pozostałymi wspólnikami, która sprawia, że osiągnięcie porozumienia w ważnych sprawach dotyczących spółki staje się nie-możliwe.

Obowiązek spłaty wyłączonego wspólnika

Decydując się na wyłączenie wspólnika, na-leży mieć na uwadze to, że trzeba go będzie spłacić. Kwestia spłaty zależy od tego, na jakiej podstawie to wyłączenie nastąpi. Dla-tego bardzo istotnym jest, aby – przed wy-borem dogodnej dla siebie metody pozbycia się niechcianego wspólnika ze spółki – zda-wać sobie sprawę z konsekwencji finanso-wych z tym związanych. W tym celu przed podjęciem jakichkolwiek działań najlepiej skonsultować się z doświadczonym prawni-kiem, który pozwoli uniknąć nieprzyjemnych sytuacji, związanych ze spłatą wspólnika.

1. Sporządź testament i przygotuj umowę spółki na sukcesję

Naszą pierwszą i najważniejszą radą jest to, abyś po prostu jak najszybciej zaczął plano-wać sukcesję! Nie pozwól, żeby o sposobie wstąpienia spadkobierców do Twojej spółki zdecydowały ogólne zasady ustawowe, co mogłoby w określonych sytuacjach sprzy-jać sporom. Testament pozwoli Ci wskazać, komu przekażesz swoje udziały (akcje lub ogół praw i obowiązków) i na jakich zasa-dach to nastąpi. Jeśli go nie sporządzisz, to Kodeks cywilny zdecyduje za Ciebie, jakie osoby zostaną nowymi wspólnikami w spółce.

2. Wybierz swojego następcę

W pierwszej kolejności powinieneś zatem odpowiedzieć na pytanie, kto powinien Cię zastąpić. Jeśli chcesz przekazać władzę w ręce dzieci, zastanów się, które z nich

posiada najlepsze predyspozycje do kiero-wania firmą. Będzie to miało istotny wpływ na zaplanowanie sukcesji w sposób, który pozwoli uniknąć sporów w ramach spółki. Pamiętaj, że czasem lepiej jest przekazać spółkę tylko jednemu ze spadkobierców (np. jednemu z dzieci), a pozostałym spad-kobiercom zapisać inne składniki majątko-we (np. nieruchomość, obligacje itd.), gdyż samodzielne kierowanie spółką zapewnia zazwyczaj sprawne podejmowanie decyzji i wyklucza możliwość powstania sporów.

3. Wykorzystaj zapis windykacyjny

Jeśli masz kilkoro dzieci, a chcesz, aby spółkę dalej prowadziło tylko jedno z nich, skorzystaj z tzw. zapisu windykacyjnego. W zapisie windykacyjnym testator wska-zuje konkretną osobę, która ma odziedzi-czyć określony składnik majątku. Zapisem windykacyjnym możesz zatem przekazać

wszystkie udziały (akcje, ogół praw i obo-wiązków) spółki jednemu ze swoich dzieci, a pozostałe z nich powołać do pozostałej części spadku, co zapobiegnie konfliktom.

4. Nie pozwól na rozdrobnienie udzia-łów (akcji) w spółce

W sytuacji, gdy masz wielu spadkobier-ców, w spółce może dojść do rozdrobnienia struktury udziałów (akcji), a co za tym idzie, do trudności związanych z podejmowaniem decyzji przez wspólników i w konsekwencji do sporów. Rozwiązaniem problemu może być zawarcie w umowie spółki odpowied-nich zapisów skutecznie uniemożliwia-jących rozdrobnienie udziałów lub akcji w spółce między spadkobierców (np. po-przez wskazanie, że kapitał zakładowy spół-ki składa się z tylu niepodzielnych udziałów, ilu aktualnie jest wspólników).

5. Zabezpiecz spółkę na wypadek powstania pata decyzyjnego

Jeżeli jednak – z różnych względów – nie będziesz chciał przeciwdziałać rozdrobnie-niu udziałów (akcji) w spółce, zastanów się

nad mechanizmami, które mimo to będą gwarantować sprawność podejmowania de-cyzji w spółce. Możliwe jest np. wprowadze-nie do umowy spółki odpowiednich klauzul pozwalających wspólnikom – w razie po-wstania pata decyzyjnego – na wzajemny wykup udziałów (akcji).

6. Przemyśl zasady głosowania w spółce

Jeśli do tej pory uchwały w Twojej spółce podejmowane były bezwzględną większo-ścią głosów (50% + 1 głos), to pozostawie-nie tej zasady na czas sukcesji może prowa-dzić do sytuacji, gdy decyzje podejmowane będą małą przewagą głosów, przy sprzeci-wie znacznej części wspólników, co może prowadzić do powstania konfliktów między tymi grupami wspólników. Rozwiązaniem może być jednak wprowadzenie do umowy spółki zasady podejmowania uchwał więk-szością kwalifikowaną (np. 2/3 lub 3/4 głosów).

7. Zabezpiecz się przed wejściem do spółki osoby spoza rodziny

Udziały (akcje, ogół praw i obowiązków) odziedziczone przez członka rodziny mogą następnie zostać sprzedane dalej – ob-cej osobie. Przystąpienie do spółki osoby trzeciej rodzi ryzyko powstania konfliktów w ramach spółki. Można temu przeciw-działać np. poprzez zastrzeżenie, że zbycie udziałów (akcji, ogółu praw i obowiązków) będzie uzależnione od zgody pozostałych wspólników lub poprzez przyznanie im pra-wa pierwszeństwa do nabycia tych udziałów.

8. Skorzystaj z porad prawnika

Prawidłowe przygotowanie spółki na suk-cesję w taki sposób, aby przeciwdziałać powstaniu ewentualnych konfliktów, jest procesem złożonym oraz wymagającym fachowej wiedzy. Ze względu na jego wagę warto zwrócić się do specjalistów z do-świadczeniem w tym obszarze.

Brak strategii dotyczącej sukcesji w firmie często stanowi podłoże do po-wstania konfliktów. Z poniższego tekstu dowiesz się, jak zaplanować suk-cesję, aby zapobiec kłótniom między sukcesorami.

Tomasz Rutkowski

Jak zakończyć współpracę z niepożądanym wspólnikiem?Michał Sawicki

Zaplanuj sukcesję, aby uniknąć konfliktów

www.doradzamy.to

12

1. Wnikliwie prześledź dokumentację spółki

Choć jest to praca żmudna, wiele wątpliwo-ści może rozwiać wnikliwa analiza całej do-kumentacji spółki. Szczególną uwagę warto zwrócić na zapisy umowy spółki, udzielone pełnomocnictwa i treść zawartych umów.

2. Dopełniaj wszystkich swoich obo-wiązków

Nie daj się przyłapać na drobnych uchy-bieniach! W trakcie konfliktu szczególnie uważnie trzeba pilnować wszystkich kwestii formalnych wymaganych przez przepisy pra-wa oraz umowę spółki. Nie ma sensu dawać przeciwnikom jakiegokolwiek dodatkowego argumentu w sporze.

3. Zorientuj się, jakie masz prawa

Koniecznie zbadaj: 1) jakie są niezbędne kwo-ra oraz wymagane większości do podejmowa-nia uchwał; 2) czy masz wpływ na powoływa-

nie zarządu; 3) jaki jest sposób reprezentacji w spółce; 4) czy możesz powołać lub odwołać prokurenta…

4. …i jakie prawa ma Twój wspólnik

Miej oczy otwarte i sprawdzaj wspólnika. Upewnij się, czy dysponuje on wystarczają-cą władzą w spółce, by np. nałożyć na Ciebie nowe obowiązki.

5. Przemyśl wszystkie możliwe warian-ty rozwiązania konfliktu

Dalsza współpraca ze wspólnikiem na zmie-nionych warunkach, zaskarżenie uchwały, rozwiązanie spółki? Zestaw i przeanalizuj wszystkie możliwe opcje. Przygotuj sobie kil-ka różnych wariantów działania.

6. Wybierz najlepszą opcję i dokładnie ją przemyśl

Po rozpoznaniu możliwości należy zastano-wić się, jakie rozwiązanie będzie dla Ciebie

najbardziej opłacalne, a jakie najprostsze do wykonania. Warto się upewnić, czy do reali-zacji pewnych zamierzeń nie będziesz musiał uzyskać zgody drugiego wspólnika albo za-rządu spółki.

7. Uprzedź pracowników i kontrahentów

Z praktyki wiemy, że skłócony wspólnik po-trafi posunąć się nawet do szerzenia tzw. czar-nego PR-u przeciwko Tobie lub samej spółce wśród jej kontrahentów i pracowników. Czę-sto w ten sposób przygotowuje się do rozpo-częcia działalności na własną rękę. Z tego powodu warto o sporze uprzedzić zarówno kontrahentów, jak i pracowników.

8. Spór w spółce kapitałowej? – pamię-taj o zarządzie

W spółkach kapitałowych duże znaczenie w konflikcie wspólników ma zarząd. Jeżeli jesteś wspólnikiem i jednocześnie członkiem zarządu, powinieneś poważnie rozważyć, czy lepiej będzie pozostać na swoim stanowisku,

czy może jak najszybciej z niego zrezygnować, by uniknąć ewentualnej odpowiedzialności w przyszłości.

9. Mediacja – ostatnia deska ratunku

Eskalacja konfliktu rzadko przynosi wymier-ne korzyści. Dla dobra wszystkich stron warto podjąć rozważne próby mediacyjne. Utrzy-manie funkcjonowania spółki i konstruktyw-ne współdziałanie jest zawsze najkorzystniej-szym rozwiązaniem dla wszystkich stron.

10. Współpracuj z profesjonalistą

Sporu w spółce nie można przeprowadzić bez pomocy profesjonalnego prawnika z do-świadczeniem w prowadzeniu tego typu spraw. Wybór obiektywnej osoby spoza śro-dowiska spółki może okazać się podstawową receptą na sukces w sporze. Dlatego też być może ten punkt powinien być pierwszym, a nie ostatnim punktem naszego zestawienia.

SPORY WSPÓLNIKÓW

Nie daj się ponieść emocjom – 10 rad, jak spierać się z głową i wygrać!

Mniejszościowy wspólnik może wiele!

AUTORZY TEKSTÓW: Magdalena Bobowicz, Witold Chmarzyński, Wojciech Czernik, Wojciech Kaptur, Karolina Kulińska, Martyna Kunke, Maria Ratajczyk, Tomasz Rutkowski, Michał Sawicki, Paweł Skurzyński, Marcin Szuflak, Rafał Szymkowiak, Dominika Widła, Kacper Ziniak SKŁAD: Beata Jagodzińska KOREKTA: Ewelina Ambroziak DRUK: Zakład Poligraficzny Moś i Łuczak sp.j. Artykułów nie należy traktować jako porady prawnej. Autorzy Doradzamy.to, ze względu na stale zmieniające się przepisy oraz ich interpretacje, nie biorą odpowiedzialności za skutki ewentualnego wykorzystania przedstawionych rozwiązań w praktyce, bez konsultacji z fachowymi doradcami.

Emocje w trakcie konfliktów w spółce często sięgają zenitu. Gdy w grę wchodzą duże pieniądze i reputacja, trudno jest zachować trzeźwy umysł i podejmować racjonalne decyzje. Trzeba jednak pamiętać, że podczas na-piętej sytuacji w spółce nawet jeden nieprzemyślany krok może przesądzić o dalszym rozwoju spraw. Poniżej prezentujemy działania, które powinien podjąć każdy wspólnik, który liczy na wyjście ze sporu z tarczą.

Magdalena Bobowicz, Witold Chmarzyński

Wspólnicy mniejszościowi często czują się pozbawieni faktycznego wpły-wu na funkcjonowanie spółki. Istnieją jednak prawne narzędzia, z któ-rych warto korzystać, aby skutecznie bronić swoich praw jako mniej-szościowego wspólnika w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcjonariusza w spółce akcyjnej.

Karolina Kulińska

Magdalena Bobowicz

m.bobowicz@pragmatiq.pl

Karolina Kulińska

k.kulinska@pragmatiq.pl

Wspólnik mniejszościowy wbrew temu, co mogłoby się wydawać, nie jest całkowicie zależny od woli wspólników większościo-wych. Nie ulega wątpliwości, że ten, kto ma większość głosów, rządzi spółką, jednak nie oznacza to, że może całkowicie ignorować wolę mniejszości. Wspólnicy mniejszościowi mogą zablokować pewne decyzje większości i w konsekwencji utrudnić funkcjonowanie spółki. Poniżej przedstawiamy najważniejsze spośród prawnych narzędzi, z których może skorzystać mniejszościowy wspólnik spółki z o.o. lub akcjonariusz spółki akcyjnej.

1. Zaskarżenie niekorzystnej uchwały

Najskuteczniejszym narzędziem ochrony praw wspólnika mniejszościowego jest moż-

liwość zaskarżenia do sądu uchwały zgro-madzenia wspólników spółki z o.o. czy też walnego zgromadzenia spółki akcyjnej. Je-żeli określona uchwała jest krzywdząca dla wspólnika mniejszościowego, np. w niezasad-ny sposób faworyzuje niektórych wspólników i jednocześnie jest sprzeczna z umową spółki lub dobrymi obyczajami, może zostać uchylo-na przez sąd.

2. Wpływ na zwołanie zgromadzenia wspólników i jego przebieg

Wspólnicy mogą żądać zwołania przez zarząd zgromadzenia wspólników spółki z o.o. lub walnego zgromadzenia spółki akcyjnej, a tak-że umieszczenia określonych spraw w po-rządku obrad. Realizacja tych praw wymaga

wspólnego działania wspólników lub wspól-nika, którzy reprezentują określony ułamek kapitału zakładowego.

3. W grupie siła – współpraca z innym mniejszościowym wspólnikiem

W spółce akcyjnej jednym z praw akcjonariu-szy mniejszościowych jest możliwość głoso-wania grupami przy wyborze członków rady nadzorczej. Jest to metoda, która pozwala ak-cjonariuszom mniejszościowym wybrać swo-jego przedstawiciela w organie nadzoru.

4. Indywidualna kontrola przez wspólnika

Gdy zachodzi obawa, że zarząd nieprawi-dłowo będzie pełnił swoją funkcję w spółce z o.o., każdy ze wspólników może skorzystać z prawa do indywidualnej kontroli. Wyją-tek stanowią tu spółki, w których powołano radę nadzorczą i jednocześnie wyłączono lub ograniczono prawo indywidualnej kontroli wspólników. Prawo indywidualnej kontroli polega na tym, że wspólnik może przeglądać dokumenty i księgi spółki czy też sporządzić bilans dla własnego użytku.

5. Badanie spółki przez biegłego rewi-denta

Niezależnie od wskazanego powyżej prawa kontroli wspólnicy mniejszościowi w spółce

z o.o., reprezentujący określony ułamek kapi-tału zakładowego, mogą zwrócić się do sądu o wyznaczenie biegłego rewidenta, który zba-da rachunkowość i działalność spółki. Bada-nie spółki przez biegłego rewidenta pozwoli na ocenę, czy dochodzi do nadużyć lub nie-korzystnych dla spółki działań ze strony osób zarządzających.

Umiejętne korzystanie przez wspólnika mniejszościowego z przysługujących mu praw, może sprawić, że mimo po-siadania niewielkiej ilości udziałów lub akcji wspólnik zachowa faktyczny wpływ na funkcjonowanie spółki.