DOĞRULAMA TECRÜBELERİ - ÇİMENTO

Hande Sezer

ÇİMENTO SEKTÖRÜ DOĞRULAMA TECRÜBELERİ

GENEL HATALAR

▸ Faaliyet verisi toplama yöntemi

▸ Sürekli Ölçüm

▸ Stok Değişimi

ÇİMENTO SEKTÖRÜ DOĞRULAMA TECRÜBELERİ

GENEL HATALAR

▸ Net Kalorifik Değer ve Emisyon Faktörü Seçimi

▸ En Güncel Türkiye Sera Gazı Envanter Raporu

▸ EF (tCO2)=Karbon İçeriği x 3.664 tCO2/tC x (2388.46/NKD (kcal/kg))

▸ Yükseltgenme Faktörü

▸ Doğalgaz, Linyit, Motorin ve Fuel Oil için ulusal envanterde verilen yükseltgenme faktörlerini kullanabilirsiniz

▸ Ör. %98 ise, 0.98 değil 98 olarak belirtilmesi gerekebilir

ÇİMENTO SEKTÖRÜ DOĞRULAMA TECRÜBELERİ

IZLEME YONTEMI

▸ Yöntem A: Girdi bazlı döner fırın

▸ Farin tüketiminin izlenmesi veya klinker üretimi izlenerek farin/klinker oranından farin tüketiminin hesaplanması

▸ Farin karbonat içeriği analizlerinden emisyon faktörü hesaplanması

▸ Yöntem B: Çıktı bazlı klinker

▸ Klinkerin doğrudan tartılması

▸ Klinker stok değişiminin yanı sıra klinker sevkini ve klinker teminini dikkate alan malzeme dengesi vasıtası ile çimento teslimatlarına bağlı olarak hesaplama

ÇİMENTO SEKTÖRÜ DOĞRULAMA TECRÜBELERİ

EMISYONLARIN AYRIMI

▸ Yanma Kaynaklı Emisyonlar

▸ FV x NKD x EF x YF

▸ Örnek: Kömür, Doğal gaz, Motorin, vb.

▸ Proses Emisyonları

▸ FV x EF x DF

▸ Örnek: Farin

ÇİMENTO SEKTÖRÜ DOĞRULAMA TECRÜBELERİ

FAALIYET VERILERI

Farin Kömür Motorin

01.01.15 8000 700 10

02.01.15 7500 650 12

03.01.15 9500 800 0

04.01.15 5000 500 20

ÇİMENTO SEKTÖRÜ DOĞRULAMA TECRÜBELERİ

KANIT DOKUMANLAR

▸ Günlük faaliyet raporları

▸ Vardiya Defterleri

▸ Stok ölçüm protokolleri

▸ İç doğrulama protokolleri

▸ Aylık-yıllık faaliyet raporları

▸ Faturalar

▸ Kantar kalibrasyon kayıtları

▸ SAP vb. ekran görüntüleri

ÇİMENTO SEKTÖRÜ DOĞRULAMA TECRÜBELERİ

LABORATUVAR ANALIZLERI

▸ ISO 17025 Akreditasyonu

▸ Prosedürler

▸ Standartlara uygun iş talimatları

▸ Standartlara uygun numune alma ve hazırlama talimatları

▸ Uygun ekipman

▸ Düzenli kayıtlar

▸ Yılda bir akredite laboratuvar ile karşılaştırmalı analiz

ÇİMENTO SEKTÖRÜ DOĞRULAMA TECRÜBELERİ

PROSEDÜRLER

▸ Açık ve net olmalı

▸ Her bir kaynak akışı için faaliyet verilerinin ilk noktadan emisyon raporuna gelinceye kadarki yolunu tarif etmeli

▸ Yetki ve sorumlulukları tanımlamalı

▸ Dört göz prensibi (verilerin kontrolü)

▸ Yetkinliklerin nasıl belirlendiği (eğitim vs.)

▸ Veri boşluklarının nasıl giderileceği

ÇİMENTO SEKTÖRÜ DOĞRULAMA TECRÜBELERİ

PROSEDÜRLER-ÖRNEK

Tüketilen kömür miktar gözlemci tarafından 25A Bant Kantarı’nın ölçüm cihazından (Ö1) her vardiya sonunda okunarak vardiya defterine geçirilir. Bu veriler vardiya amiri tarafından kontrol edilir. Vardiya amiri vardiya defterindeki verileri günlük ve aylık işletme raporlarına (excel dosyası) işler. İşlenen veriler işletme mühendisi tarafından kontrol edilir. Aylık işletme raporlarındaki tüketim verileri çevre mühendisi tarafından emisyon raporuna işlenir. Emisyon raporundaki hesaplamalar ve faaliyet verileri çevre müdürü tarafından kontrol edilerek onaylanır.

25A BANT KANTARI Vardiya

Amiri

Gözlemci VARDIYA DEFTERI

Vardiya Amiri

İşletme Mühendisi

GUNLUK/AYLIK ISL. RAPORU (EXCEL)

Çevre Müh.

Çevre Müdürü

EMISYON RAPORU (EXCEL)

Ö1

ÇİMENTO SEKTÖRÜ DOĞRULAMA TECRÜBELERİ

EKSIK EMISYON KAYNAKLARI VE KAYNAK AKISLARI

▸ Tebliğ EK-3 1A: İşletme, en az aşağıdaki emisyon kaynaklarını dahil eder: buhar kazanları, sanayi ocakları, türbinler, ısıtıcılar, her türlü fırınlar, insineratörler, ocaklar, kurutucular, motorlar, alev bacaları, yıkayıcı kuleler (proses emisyonları) ve nakliye amaçlı kullanılan yanmalı motorlu ekipman ve makineler hariç diğer yakıt kullanan ekipman ve makineler.

▸ Yemekhane ocakları, benzinli yangın pompaları

▸ LPG

▸ Farklı yorumlar

ÇİMENTO SEKTÖRÜ DOĞRULAMA TECRÜBELERİ

BELIRSIZLIK DEGERLENDIRMESI

▸ Belirsizlik hesabının doğrulayıcı tarafından tekrarlanabilir olması gerekmektedir.

▸ Belirsizlikle ile ilgili yapılan hesaplamalarda bahsi gecen ölçü aletlerinin her birinin seri numaraları ve belirsizlik değerleri referanslarıyla ve kanıtlarıyla doğrulayıcıya iletilmelidir.

▸ Belirsizlik ile ilgili prosedürde tüm verilerin nereden alındığı, ne sıklıkla güncellendiği ve hesap metodu tarif edilmelidir.

ÇİMENTO SEKTÖRÜ DOĞRULAMA TECRÜBELERİ

RISK ANALIZI

▸ http://ec.europa.eu/clima/policies/ets/monitoring/documentation_en.htm

▸ “Tool for operator risk assessment”

▸ Yıllık tahmini emisyonlar

▸ Etki seviyesi

▸ Olasılık seviyesi: Bir yıl içerisinde meydana gelen olay sayısı veya olayların meydana gelme olasılığı

▸ Düşük Risk ve Yüksek Risk sınırları

ÇİMENTO SEKTÖRÜ DOĞRULAMA TECRÜBELERİ

RISK ANALIZI-ORNEK

ÇİMENTO SEKTÖRÜ DOĞRULAMA TECRÜBELERİ

RISK ANALIZI-ORNEK

ÇİMENTO SEKTÖRÜ DOĞRULAMA TECRÜBELERİ

RISK ANALIZI-ORNEK