Dr. İhsan AlurPamukkale Üniversitesi Tıp FakültesiKalp ve Damar Cerrahisi AD, Denizli

Torasik Outlet Sendromu

(TOS)

Öğrenme hedefleriTanımı ve EpidemiyolojisiEtiyolojiSemptomlar

Torasik Outlet (Çıkış Yolu) Sendromu

(TOS)Tanım: Subklavian arter, ven ve brakiyal pleksusun üst torasik çıkış yolunda basıya (kompresyon) uğraması sonucu ortaya çıkan semptomlar kompleksidir.

TOSEpidemiyoloji

3 tipi var 1. Nörojenik (%90-95) 2. Vasküler (%5-10) 3. Karma (%20)

TOSEpidemiyoloji

*Üçüncü dekatta (30’lu yaşlarda) daha sık

Karşılaşılır.• Kadın/Erkek oranı: 9/1• İnsidansı kesin olmamakla beraber her 1000 kişiden 3-80’inde görülebilir.

TOSEtiyoloji

1. Fibromüsküler bantlar: Konjenital anomaliler arasında %34 oranında en sık karşılaşılanıdır.

Fibromüsküler bantlar, üst torasik çıkış yolunda servikal kosta, 1. kosta ve sternum arasında değişik yönlerde seyreden patolojik oluşumlardır.

TOSEtiyoloji

Konjenital anatomik bozukluklar2. Servikal kosta : C₇ servikal

vertebra ile eklem yapan, aberan bir kemik oluşumudur. TOS açısından asemptomatik olan sağlıklı bireylerde %0.5-1, TOS’lu hastalarda %10 oranında görülür.

TOSEtiyoloji

Diğer anatomik bozukluklar Rudimenter 1. kosta Skalen kas hipertrofisi veya fibrozisi C₇ servikal vertebranın uzun transvers çıkıntısı Bifid klavikula anomalisi Omohiyoid kas hipertrofisi 1. kosta anormal pozisyonu Transvers servikal arterin anormal seyri Posterior fikse Brakiyal Pleksus Yassı klavikula anomalisi

TOSEtiyoloji

Travmatik nedenler1. kosta veya klavikula kırıklarıHumerus çıkığıToraks girişi yaralanmalarıServikal travma veya spondilozisOmuz ekleminin ani hareketleri

TOSSemptomlar

1.Nörojenik 2.Vasküler 3.KarışıkOlguların %75’inde brakiyal pleksus basısı tek başına veya damar basısı ile birliktedir.

Ağrı en sık görülen nörojenik semptomdur.

Ağrının başlangıcı sinsi olup genellikle boyun, omuz, kol ve eli tutar.

TOSSemptomlar

Nörojenik semptomlarAğrılı paresteziElde motor zayıflıkİlerleyen olgularda denervasyona

bağlı periferik kaslarda atrofiTek taraflı oksipitofrontal

başağrısı

TOSSemptomlar

Nörojenik semptomlarÜst pleksus basısı(C₅₋₇): Ağrı

ipsilateral supraklavikuler bölge ve paraskapular alanda belirgindir. Radiyal sinirin trasesine uygun bir şekilde kol ve önkolun dış yarısında yayılır, ilk üç parmakta sonlanır.

İlk 3 parmak, önkolun ekstansör kasları, triceps ve deltoid kaslarda güçsüzlük görülür.

TOSSemptomlar

Nörojenik semptomlarAlt Pleksus basısı (C₈₋T₁): Ağrı göğüs

ön duvarında ve skapula üzerinde lokalizedir.Kol ve önkolun iç yarısında ve elin hipotenar bölgesinde hissedilir.

4.ve 5. parmaklar, dirsek ve bileğin fleksör kaslarında güçsüzlük gelişir.

Olguların ¼’inde alt ve üst pleksus birlikte tutulmuş olabilir.

TOSSemptomlar

Nörojenik semptomlarElde abd. pollicis brevis kasında

atrofi gelişebilir (Gilliatt-Sumner eli).

Ağrıdan sonra ikinci en sık görülen semptom, parestezidir.

Parestezi genellikle elin ve önkolun ulnar sinir alanındadır.

TOSSemptomlar

Nörojenik semptomlarPsödoanjina: Bazı hastalarda

C₈₋T₁ ‘in yüzeyel liflerinin basısına bağlı göğüs ön duvarı ve paraskapular bölgede atipik, anjina pektorise benzeyen göğüs ağrısı görülür. Bu hastaların koroner anjiogramları genellikle normal çıkar.

TOSSemptomlar

Vasküler semptomlarTek başına subklaviyan arter

basısı olguların yaklaşık %10’unda, subklaviyan ven basısı %2’sinde görülür. Arter basısına bağlı genellikle tek taraflı Reynaud Fenomeni semptomları görülür.

TOSSemptomlar

Vasküler semptomlarReynaud Fenomeni:

Vazospastik damar hastalıklarında görülen semptomlar kompleksidir.

Elde soğuma ve solukluk,Ağrı (kladikasyo intermittans): Üst

ekstremitenin tekrarlayan hareketleri sonunda ortaya çıkar ve dinlenme ile hafifler. Vazospazma bağlı elin kan dolaşımının bozulmasıyla ilişklidir.

TOSSemptomlar

Vasküler semptomlarReynaud Fenomeni:Elde renk değişikliği, işlev bozukluğu, trofik

bozukluklarElde parmak ucu iskemisi (kan

dolaşımının olmaması) ve gangren (doku ölümü)

Kollarda incelme ve kuvvet kaybı

TOSSemptomlar

Vasküler semptomlarUzun süre tedavisiz kalan hastalarda

TOS’a bağlı basının (artere) distalinde gelişen post-stenotik dilate damar segmentinde oluşan trombüslerin perifere atılması ile akut tıkayıcı Periferik Arter Hastalığı (PAH) sık görülür.

TOSVasküler Semptomlar

Venöz basıya bağlı semptomlarÖdemVenöz Staz (göllenme)Renk değişikliği (discolorasyon)Dolgunluk artışı, kollateral

dolaşım varlığı

TOSVasküler Semptomlar

Venöz basıya bağlı semptomlarPaget-Schroetter Sendromu: TOS’a veya

başka patoljilere (meme CA) bağlı Lenfatik-venöz bası varlığında kolun çok sık tekrarlayıcı kullanılması sonucu gelişir. Tipik bir şekilde profesyonel atletlerde, linotip çalıştırıcılarında, boyacı ve güzellik uzmanlarında, berberlerde görülür. Asıl patoloji TOS’a sekonder aksiller ve subklaviyan vende tromboz gelişmesidir. Tromboz kolun ani şişliğine neden olur. Derinin ödem nedeni ile incelmesi ve nemlilik artışı sendromun önemli bulgularıdır.

ÖzetTOS, subklavian arter, ven ve

brakiyal pleksusun üst torasik çıkış yolunda basıya (kompresyon) uğraması sonucu ortaya çıkan semptomlar kompleksidir.

Nörojenik, vasküler ve karma olmak üzere 3 tipi vardır.

En sık etiyolojik 2 nedeni: Fibromüsküler bantlar ve C₇ servikal vertebra ile eklem yapan aberan Servikal kosta

ÖzetAğrı en sık görülen nörojenik

semptomdur.Olguların %75’inde brakiyal pleksus basısı tek başına veya damar basısı ile birliktedir.

Ağrının başlangıcı sinsi olup genellikle boyun, omuz, kol ve eli tutar.

ÖzetAğrılı paresteziElde motor zayıflıkİlerleyen olgularda denervasyona

bağlı periferik kaslarda atrofiTek taraflı oksipitofrontal

başağrısıVarsa TOS’un Nörojenik semptomları olabileceğini unutmamalıyız!!!

ÖzetElde renk değişikliği, işlev

bozukluğu, trofik bozukluklarElde parmak ucu iskemisi (kan

dolaşımının olmaması) ve gangren (doku ölümü)

Kollarda incelme ve kuvvet kaybıVarsa TOS’un arteriyel bası semptomları olabileceğini unutmamalıyız!!!

ÖzetÖdemVenöz Staz (göllenme)Renk değişikliği (discolorasyon)Dolgunluk artışı, kollateral

dolaşım varlığıVeya aksiller ve subklaviyan

vende tromboz varsa TOS’un venöz bası semptomları olabileceğini unutmamalıyız!!!

Kaynaklar1. Dilek Emlik, Demet Kıreşi,

Kemal Ödev, Güven Sadi Sunam. Torasik outlet sendromu: Radyolojik bulguları (2 olguda). Toraks Dergisi 2008; 9(2): 84-6.

2. Gül Göknel Talu. Thoracic outlet syndrome. Ağrı 2005;17(2):5-9.

Sabırla beni dinlediğiniz için teşekkürler!