Dr n.med. Zbigniew Muras Dr n.med. Zbigniew Muras

MEDYCYNA RATUNKOWAMEDYCYNA RATUNKOWA

WYKŁADY Z CHIRURGII OGÓLNEJWYKŁADY Z CHIRURGII OGÓLNEJ

PLAN WYKŁADUPLAN WYKŁADU

ZŁAMANIAZŁAMANIA KRWAWIENIAKRWAWIENIA OPARZENIA, ODMROŻENIAOPARZENIA, ODMROŻENIA

PRZERWAPRZERWA

RANY POSTRZAŁOWERANY POSTRZAŁOWE ZESPÓŁ ZMIAŻDŻENIAZESPÓŁ ZMIAŻDŻENIA WIOTKA KLATKA PIERSIOWAWIOTKA KLATKA PIERSIOWA ODMA OPŁUCNOWAODMA OPŁUCNOWA TAMPONADA SERCATAMPONADA SERCA PYTANIAPYTANIA

Urazy układu kostno-stawowego obejmują: stłuczenie,

skręcenie, zwichnięcie i złamanie.

Stłuczenie stawu (contusio artritis) - pod wpływem

bezpośredniego, bądź pośredniego urazu powierzchnie

stawowe ze znaczną siłą uderzają o siebie. Leczenie:

odciążenie stawu poprzez czasowe jego unieruchomienie.

Jeżeli stłuczeniu towarzyszy wysięk wewnątrzstawowy

unieruchomienie winno trwać, aż do czasu jego

wchłonięcia się. Wczesne nakłucie (punkcja) stawu

i ewakuacja płynu skracają czas leczenia.

Skręcenie stawu (distorsio artritis) – powstaje

w następstwie gwałtownych, niespodziewanych ruchów

na skutek przekroczenia fizjologicznego ich zakresu

w stawie. Towarzyszy: naciągnięcie lub częściowe

zerwanie torebki i więzadeł stawowych. Objawy

skręcenia: ból, obrzęk, ograniczenie ruchomości,

okołostawowy wylew krwi. Pierwsza pomoc: zimny

okład i unieruchomienie stawu.

Zwichnięcie stawu (luxatio artritis) - dochodzi do

całkowitego, wzajemnego przemieszczenia się

powierzchni stawowej poza fizjologiczne umiejscowienie.

Najczęściej dotyczy stawów: biodrowego, barkowego,

kolanowego czy żuchwowego. Objawy: ból nasilający się

przy próbie wykonania ruchu, nieprawidłowe ułożenie

kończyny, zniekształcenie, zasinienie, obrzęk stawu.

Towarzyszy: zerwanie torebki stawowej, przerwanie

lub naciągniecie więzadeł lub przyczepów mięśni,

odłamanie fragmentów kostnych. Pierwsza pomoc:

oziębiający kompres, transportowe unieruchomienie

stawu. Pomoc lekarska: szybkie nastawienie stawu,

a następnie unieruchomienie kończyny w sposób

umożliwiający wygojenie aparatu więzadłowego stawu.

W postawieniu rozpoznania przydatne jest badanie

radiologiczne kończyny, wykonywane w kilku

projekcjach. Zwichnięcia nieodprowadzalne oraz otwarte

wymagają leczenia operacyjnego.

Złamanie kości (fractura ossis) - całkowite bądź

częściowe przerwanie ciągłości tkanki kostnej. Do

złamania dochodzi, gdy siła urazu przekracza

wytrzymałość tkanki kostnej. Może ono powstać wskutek

bezpośredniego urazu mechanicznego przy upadku czy

uderzeniu, bądź pośrednio w następstwie przeniesienia sił

uszkadzających. Do złamania może też dojść

w następstwie patologicznego osłabienia oporności tkanki

kostnej w przebiegu zaburzeń gospodarki wapniowej

i chorób nowotworowych.

Najczęściej złamaniom ulegają długie kości kończyn.

W zależności od kierunku działania urazu można mówić o

powstaniu złamania przez zgięcie, skręcenie, przesuniecie,

zgniecenie bądź przez rozerwanie. Złamania mogą być

całkowite lub częściowe. Do tych ostatnich należą

pęknięcia kości, nadłamania i wgniecenia. W złamaniach

całkowitych z przerwaniem ciągłości okostnej powstają

odłamy bliższe i dalsze. Mogą one ulegać znacznemu

przemieszczeniu. Dyslokacja zależy od: kierunku

działania mięśni, których przyczepy znajdują się

w obrębie odłamów. Odłamy mogą być przemieszczone

do boku, ze zgięciem kątowym lub ze zmianą długości

kończyny (skrócenie lub wydłużenie).

W przypadku istnienia łączności pomiędzy szczeliną

złamania a powierzchnią ciała mówimy o złamaniu

otwartym. Typowym przykładem jest tu złamanie

postrzałowe. Złamania otwarte łatwo ulegają powikłaniom

septycznym.

Objawy: samoistny ból, miejscowa tkliwość , obrzęk,

zniekształcenie zarysów kości, tarcie i patologiczna

ruchomość odłamów oraz ograniczenie funkcji kończyny.

Pierwsza pomoc: unieruchomienie uszkodzonej okolicy,

podanie leków przeciwbólowych. Warunkiem

skutecznego unieruchomienia jest dobranie szyny o

długości, która obejmie złamaną kość oraz dwa sąsiednie

stawy. Najcięższe złamania: uszkodzenia podstawy

czaszki (wyciek płynu surowiczego z nosa i przewodu

słuchowego), złamania kręgosłupa, miednicy i kości

udowej.

Krwawienie, krwotok, Krwawienie, krwotok, wstrząs krwotocznywstrząs krwotoczny

KRWAWIENIEKRWAWIENIE- zaburzenie w krążeniu - zaburzenie w krążeniu polegające na wydostaniu się krwi w polegające na wydostaniu się krwi w pełnym składzie poza obręb łożyska pełnym składzie poza obręb łożyska naczyniowego.naczyniowego.

RODZAJE: RODZAJE: tętnicze, żylne, miąższowe, tętnicze, żylne, miąższowe, krwotok z serca.krwotok z serca.

KRWOTOKKRWOTOK- POWYŻEJ 500 ml.- POWYŻEJ 500 ml. WSTRZĄS KRWOTOCZNYWSTRZĄS KRWOTOCZNY- POWYŻEJ 30% - POWYŻEJ 30%

OBJĘTOŚCI KRWI KRĄŻĄCEJ.OBJĘTOŚCI KRWI KRĄŻĄCEJ.

W przypadku wydostawania się krwi na powierzchnię

ciała mówimy o krwotoku zewnętrznym, a krew

gromadząca się w naturalnych jamach ciała nosi nazwę

krwotoku wewnętrznego. Objawy krwotoku zależą od

ilości i szybkości traconej krwi. Utrata 30 % objętości

krwi krążącej powoduje wystąpienie objawów wstrząsu

krwotocznego.

Rozpoznanie krwotoku zewnętrznego nie przysparza

większych trudności, natomiast krwotoki wewnętrzne

rozpoznaje się na podstawie objawów wtórnych:

zblednięcia powłok, przyspieszenia czynności serca,

zmniejszenia napięcia tętna, niepokoju, przyspieszenia

oddechów, zawrotów głowy i omdlenia ortostatycznego.

W warunkach szpitalnych oznaczane jest ośrodkowe

ciśnienie żylne i diureza godzinowa.

Pierwsza pomoc: zatrzymanie krwotoku, bądź

zmniejszenie jego intensywności oraz wdrożenie

postępowania objawowego. Zatrzymanie krwotoku

zazwyczaj uzyskuje się poprzez ucisk w okolicy

krwawiącego naczynia.

Pomoc lekarska polega na ostatecznym zatrzymaniu

krwawienia poprzez podwiązanie, podkłucie bądź

zeszycie uszkodzonego naczynia krwionośnego.

Oparzenie (combustio) - zmiany miejscowe powstają

pod wpływem szkodliwego działania czynnika

termicznego lub chemicznego.

Podział oparzeń na cztery stopnie:

I0 - charakteryzuje się rumieniem skóry;

II0a - na skórze powstają pęcherze;

II0b - w dnie pęcherzy można dostrzec ogniska

powierzchownej martwicy skóry;

III0 - całkowita martwica skóry wraz z przydatkami bez

możliwości regeneracji naskórka. Stopień ten obejmuje

również martwicę tkanki tłuszczowej;

IV0 - martwica narządów położonych pod skórą, a więc

obejmuje zmiany w powięzi, mięśniach, torebce

stawowej, naczyniach, nerwach i kościach.

Nierzadko w praktyce podział sprowadza się do

rozróżnienia oparzeń powierzchownych i głębokich, a dla

ceny rozległości powierzchni oparzonej posługujemy się

tzw.” reguła 9” Wallace ’a. Praktyczną obserwacją jest też

stwierdzenie, że powierzchnia dłoni odpowiada 1 %

powierzchni ciała.

Pierwsza pomoc: usunięcie czynnika szkodliwego,

ochłodzenie oparzonej powierzchni silnym strumieniem

zimnej wody (nie poleca się stosowania alkoholu

i wszelkich tłuszczów, które upośledzają utratę ciepła),

zabezpieczenie miejsca oparzenia - jałowym opatrunkiem,

podanie silnych środków przeciwbólowych

z narkotykami włącznie. Pomoc polega też na jak

najwcześniejszym przetaczaniu płynów koloidalnych

i krwiozastępczych.

W przypadku oparzenia dróg oddechowych zabiegiem

nierzadko ratującym życie jest tracheostomia. W ramach

pomocy lekarskiej dokonuje się chirurgicznego

opracowaniu rany oparzeniowej z odbarczeniem tkanek

miękkich i usunięciem ich spalonych części.

Bezwzględnie należy podać anatoksynę

i surowicę przeciwtężcową.

Odmrożenie ( congelatio) – powstaje w następstwie

działania niskiej temperatury. Obrażenia te mogą dotyczyć

zarówno skóry jak i tkanek głębiej położonych.

Odmrożeniu najłatwiej ulegają dystalne odcinki kończyn.

Głębokość zmian tkankowych jest podstawą

czterostopniowego podziału odmrożeń:

Io - zmiany dotyczą powierzchownych warstw naskórka

(rumień, obrzęk skóry);

IIo - zostają zniszczone wszystkie warstwy skóry

z wyjątkiem warstwy rozrodczej (pęcherze);

IIIo - martwica obejmuje pełną grubość skóry;

IVo - martwica obejmuje pełny przekrój narządu lub

sięgająca do kości.

Leczenie: łagodne i stopniowe ogrzewanie tkanek.

Pierwsza pomoc polega na założeniu jałowego opatrunku.

W warunkach pomocy kwalifikowanej wykonuje się

wycięcie martwiczo zmienionych tkanek. Jednocześnie w

celu zmniejszenia ryzyka powstania zakrzepicy zalecane

jest podawanie profilaktycznych dawek heparyny.

PRZERWAPRZERWA

5 CZY 10 MINUT?5 CZY 10 MINUT?

Raną ( vulnus) nazywamy przerwanie ciągłości

tkanek z rozejściem się brzegów, krwawieniem i bólem.

Rany dzielimy na: cięte, kłute, tłuczone, rąbane, szarpane

i kąsane. Szczególne postacie ran: zatruta, płatowa,

przenikająca, postrzałowa. W każdej ranie, niezależnie

od jej rodzaju, wyróżnia się brzegi, ściany i dno.

RANA POSTRZAŁOWA RANA POSTRZAŁOWA (VULNUS SCLOPETARIUM)(VULNUS SCLOPETARIUM)

Odmienności rany postrzałowej: Odmienności rany postrzałowej: – posiada najczęściej „wlot” i „wylot”posiada najczęściej „wlot” i „wylot”– otwór wlotowy mniejszy niż wylotowy otwór wlotowy mniejszy niż wylotowy

Pierwsza pomoc: zatamowanie krwawienia

i założeniu opatrunku. Przy ranach postrzałowych jedną

jego poduszką należy przykryć otwór wlotowy, a drugą -

wylotowy kanału rany. Zanieczyszczone uszkodzenia

tkanek wymagają przemycia wodnymi bądź

alkoholowymi antyseptykami, a obecność ciał obcych -

ich usunięcia. Postępowanie chirurgiczne polega na

zaopatrzeniu krwawienia, wycięciu zakażonych bądź

zmiażdżonych brzegów rany i jej zeszyciu.

Rany postrzałowe- Rany postrzałowe- postępowanie przedszpitalne i postępowanie przedszpitalne i

wczesnoszpitalnewczesnoszpitalne

Na miejscu wypadku: prowizoryczne Na miejscu wypadku: prowizoryczne opatrzenie rany- dezynfekcja, sterylny opatrzenie rany- dezynfekcja, sterylny opatrunek, zahamowanie ewentualnego opatrunek, zahamowanie ewentualnego krwawienia, „bezpieczny” transport do krwawienia, „bezpieczny” transport do szpitalaszpitala

w szpitalu: ocena stanu ogólnego pacjenta, w szpitalu: ocena stanu ogólnego pacjenta, ocena skutków doznanej rany- uszkodzenia ocena skutków doznanej rany- uszkodzenia narządów, układów (diagnostyka: rewizja narządów, układów (diagnostyka: rewizja rany, badania biochemiczne, RTG, USG, rany, badania biochemiczne, RTG, USG, CT, NMR).CT, NMR).

Zespół zgniecenia i zmiażdżenia ( crush syndrome) -

występuje u poszkodowanych w wyniku przygniecenia

ziemią, gruzem czy tępymi przedmiotami. Kliniczne

objawy tego zespołu występują dopiero w pewnym

odstępie czasu od chwili zadziałania urazu. W obrazie

przedmiotowym, stan poszkodowanego początkowo

zadawalający, szybko ulega pogorszeniu, aż do

wystąpienia objawów wstrząsu urazowego.

Zmiany miejscowe: narastający obrzęk

niedokrwionych kończyn, martwicze pęcherze

wypełnione płynem surowiczym, ból, ograniczenie lub

nawet zniesienie ruchomości kończyn. Po upływie 1 do 3

dni od urazu pojawiają się objawy niewydolności

wielonarządowej, z dominującą rolą nerek (początkowo

oliguria, a następnie anuria), następnie wątroby i płuc

(ARDS). Śmiertelność wśród tych chorych sięga 60%.

Postępowanie lecznicze – przyczynowe i objawowe.

Zespół zmiażdżenia ( crush Zespół zmiażdżenia ( crush syndrome)syndrome)

Do krwiobiegu uwalnia się mioglobina, Do krwiobiegu uwalnia się mioglobina, która następnie przedostaje się do która następnie przedostaje się do cewek nerkowych, w których wywołuje cewek nerkowych, w których wywołuje zmiany zwyrodnieniowe oraz martwicę zmiany zwyrodnieniowe oraz martwicę komórek nabłonka.komórek nabłonka.

POWSTAJE: ostra niezapalna POWSTAJE: ostra niezapalna niewydolność nerek niewydolność nerek (dawniej zespół dolnego nefronu).(dawniej zespół dolnego nefronu).

LECZENIE: dializoterapiaLECZENIE: dializoterapia

OBRAŻENIA KLATKI PIERSIOWEJOBRAŻENIA KLATKI PIERSIOWEJ

Na miejscu wypadku lekarz powinien przede Na miejscu wypadku lekarz powinien przede wszystkim podjąć działania mające na celu:wszystkim podjąć działania mające na celu:

-usunięciu zaburzeń bezpośrednio -usunięciu zaburzeń bezpośrednio zagrażających życiuzagrażających życiu

-zapobieganiu powstania wstrząsu-zapobieganiu powstania wstrząsu Na miejscu wypadku można więc stwierdzić i Na miejscu wypadku można więc stwierdzić i

usunąć:usunąć: 1-brak oddechu1-brak oddechu 2-zaburzenia oddechu u chorego 2-zaburzenia oddechu u chorego

nieprzytomnego, wynikające z niedrożności nieprzytomnego, wynikające z niedrożności dróg oddechowych (np. zapadanie się języka)dróg oddechowych (np. zapadanie się języka)

3-ostrą duszność u chorego przytomnego np. 3-ostrą duszność u chorego przytomnego np. w wyniku złamania wielu żeber, odmy w wyniku złamania wielu żeber, odmy opłucnowejopłucnowej

Postępowanie na miejscu wypadkuPostępowanie na miejscu wypadku

1-sztuczne oddychanie usta-usta, ambu, 1-sztuczne oddychanie usta-usta, ambu, respiratorrespirator

2-uniesienie żuchwy, odgięcie głowy ku 2-uniesienie żuchwy, odgięcie głowy ku tyłowi (uwaga- złamanie kręgosłupa)tyłowi (uwaga- złamanie kręgosłupa)

3-stabilizacja żeber rękami z jednoczesnym 3-stabilizacja żeber rękami z jednoczesnym nakłonieniem chorego do kaszlunakłonieniem chorego do kaszlu

odma zamknięta nie wymaga intensywnych odma zamknięta nie wymaga intensywnych działań na miejscu wypadkudziałań na miejscu wypadku

odma otwarta- zamknąćodma otwarta- zamknąć odma wentylowa nakłucie opłucnej igłąodma wentylowa nakłucie opłucnej igłą

WIOTKA KLATKA PIERSIOWAWIOTKA KLATKA PIERSIOWA

Złamanie wielu żeber lub też Złamanie wielu żeber lub też tzw. okienkowe mogą tzw. okienkowe mogą powodować patologiczną powodować patologiczną ruchomość klatki piersiowej i ruchomość klatki piersiowej i ciężkie zaburzenia oddychania. ciężkie zaburzenia oddychania. Powstaje tzw. wiotka klatka Powstaje tzw. wiotka klatka piersiowa i ta wiotka część piersiowa i ta wiotka część ściany klatki piersiowej podlega ściany klatki piersiowej podlega tzw. ruchom opacznym.tzw. ruchom opacznym.

Odma opłucnowa ( pneumothorax) – obecność

powietrza lub gazu w jamie opłucnej. Przyczyny:

przerwanie ciągłości ścian w jakimkolwiek miejscu

układu oddechowego (np. pęknięcie płuca, oskrzeli,

tchawicy), przedziurawienia przełyku lub ściany klatki

piersiowej, czy też może to być gaz uwolniony

w przebiegu przemian chemicznych drobnoustrojów

rozwijających się w samej jamie opłucnej. W zależności

od etiologii odmę dzielimy na: samoistną, pourazową

i jatrogenną.

ODMA URAZOWA ODMA URAZOWA OPŁUCNEJOPŁUCNEJ

OBJAWY ODMY:OBJAWY ODMY:

odgłos opukowy bębenkowyodgłos opukowy bębenkowy brak szmeru oddechowegobrak szmeru oddechowego wzmożone drżenie piersiowewzmożone drżenie piersiowe RTG- decyduje o rozpoznaniuRTG- decyduje o rozpoznaniu

ODMA ZASTAWKOWAODMA ZASTAWKOWA

OBJAWY:OBJAWY:

– ból i szybko narastająca duszność ból i szybko narastająca duszność – wdechowe ustawienie „chorej” połowy wdechowe ustawienie „chorej” połowy

klatki piersiowejklatki piersiowej– wysoki odgłos opukowywysoki odgłos opukowy– zniesienie szmeru oddechowegozniesienie szmeru oddechowego– poszerzenie żył szyjnychposzerzenie żył szyjnych– duszność, sinica, wstrząsduszność, sinica, wstrząs

Rodzaje odmy:

1. otwarta – uraz działający na ścianę klatki piersiowej

powoduje ranę drążącą do jamy opłucnej. Po stronie

rany dochodzi do zapadnięcia płuca oraz rytmicznego

przemieszczania się śródpiersia, synchronicznego

z akcją oddechową (tzw. trzepotanie śródpiersia).

Pierwsza pomoc polega na założeniu szczelnego,

nieprzepuszczającego powietrza opatrunku

zamykającego ubytek w powłokach klatki piersiowej,

przekształcającego odmę otwartą w zamkniętą.

Ostateczne leczenie polega na zamknięciu

operacyjnym rany powłok klatki piersiowej,

z następowym kilkudniowym drenażem jamy

opłucnej w celu rozprężenia płuca.

2. zastawkowa – określana niekiedy mianem „odmyduszącej” lub odmyz nadciśnieniem – powstaje wówczas,gdy wskutek wytworzenia mechanizmu zastawkowego,powietrze przedostaje się w okresie wdechu do jamyopłucnej, lecz przy wydechu nie może jej opuścić.Wynikiem tego jest stały i postępujący wzrost ciśnieniaw jamie opłucnej, zapadnięcie płuca, skrajneprzemieszczenie śródpiersia w stronę zdrową i związane ztym znaczne upośledzenie wymiany gazowej w zdrowympłucu. Najczęstszą przyczyną odmy zastawkowej jestprzerwanie ciągłości tkanki płucnej lub drobnych czyśrednich oskrzeli bez towarzyszącej rany powłok.

Obraz kliniczny: silna duszność, pozycja stojącaz uruchomieniem dodatkowych mięśni oddechowych,sinica, występuje wygładzenie międzyżebrzy,powłóczenie chorą połową klatki piersiowej,przemieszczenie tchawicy ku stronie zdrowej, nad całymobszarem odmy występuje odgłos opukowy bębenkowy,brak stłumienia serca oraz szmerów oddechowych.Znaczne przemieszczenie narządów śródpiersia objawiasię tym, że uderzenie koniuszka serca jest najlepiejsłyszalne w linii pachowej po stronie zdrowej. W celudoraźnego opanowania odmy należy wkłuć grubą igłępunkcyjną z założonym na wolny koniec gumowympalcem od rękawiczki, przedziurawionym w szczycie,w II międzyżebrzu od przodu w linii środkowo-obojczykowej.

W warunkach szpitalnych zakłada się do komory

odmowej drenaż ssący, lub przynajmniej podwodny. W

przypadku nie rozprężania się płuca i podejrzenia

przetoki oskrzelowo-opłucnowej należy wykonać

torakotomię z resekcją uszkodzonego miąższu

płucnego.

3. zamknięta – najłagodniejsza odmiana odmypourazowej. Dochodzi do niej wskutek drobnegouszkodzenia miąższu płucnego z następczym przeciekiempowietrza do jamy opłucnej, który jednak szybko ustaje.Miewa często charakter odmy płaszczowej, a zależnie odzrostów podstawnej lub szczytowej. Brak zazwyczajwyraźniejszych objawów upośledzenia czynnościoddechowej. Rozpoznanie najczęściej zostaje ustalone napodstawie badania radiologicznego

Leczenie może być w początkowym okresie

zachowawcze (reżim łóżkowy, gimnastyka

oddechowa), zwłaszcza gdy komora odmy jest

niewielka (do 15 % objętości płuca, lub do 2 cm

szerokości od ściany klatki piersiowej). Przy większej

komorze odmowej, lub też gdy odma nie wykazuje

skłonności do zmniejszania się należy wykonać

powtarzane nakłucia lub drenaż i odessać powietrze.

Miejsca drenażu:

1. II przestrzeń międzyżebrową w linii środkowo-

obojczykowej (w niektórych przypadkach odmy

opłucnowej);

2. V-VIII przestrzeń międzyżebrową w linii pachowej

środkowej (w pozostałych przypadkach);

3. W przypadku ograniczonego zbiornika powietrza lub

płynu miejsce wprowadzenia drenu wyznacza się w

zależności od umiejscowienia zbiornika.

Rodzaj drenu – preferuje się dreny sztywne, o średnicy

28-36F (dla dorosłych) i 2-26 F (dla dzieci), stosuje się

również dreny gumowe lub lateksowe z wyciętymi

bocznymi otworami w ścianie.

Systemy butli drenażowych:

1. systemy drenażu biernego (grawitacyjnego):

a. system jednobutlowy – koniec drenu zanurzony w

jałowej szklanej lub plastykowej butli na głębokość 2

cm pod poziom jałowej wody lub 0,9% roztworu NaCl.

a. system dwubutlowy – krew lub wysięk gromadzi się w

pierwszej butli, a powietrze przepływa do drugiej butli,

w której znajduje się zastawka podwodna; zapewnia to

stały poziom zanurzenia drenu. Dren odpowietrzający w

drugiej butli umożliwia swobodną ucieczkę powietrza

do atmosfery.

a. systemy drenażu ssącego – ssanie zwiększa różnicę

ciśnień między jamą opłucnej, a butlą drenażową dzięki

czynnemu usuwaniu powietrza z butli i wytwarzaniu

w niej ujemnego ciśnienia.

Urządzenia ssące stosowane do drenażu opłucnowego

powinny mieć następujące cechy: utrzymywanie

podciśnienia w zakresie od 0 do –60 cm H 2O, możliwość

uzyskania dużego przepływu (20 l/min przy ciśnieniu –10

cm H2O), zapewnienie stałego ujemnego ciśnienia w

układzie, usuwanie drenowanego powietrza do atmosfery

dzięki drenowi odprowadzającemu, nawet gdy ssanie nie

działa.

Rodzaje:

1. system trójbutlowy;

2. system czterobutlowy – zawiera dodatkową butlę

z zastawką wodną połączoną z zestawem

trójbutlowym. Dodatkowa butla zawierająca

odpowietrznik zabezpiecza układ przed wzrostem

ciśnienia powietrza w razie awarii ssania.

Czas trwania drenażu: odma opłucnowa – 3-5 dni od

chwili całkowitego rozprężenia się płuca i ustania

przecieku powietrza przez dren, ropniak opłucnej – 3 dni

od chwili całkowitego ustąpienia wypływu treści ropnej,

przy radiologicznym obrazie rozprężenia płuca, krwiak

jamy opłucnej, stan po torakotomii – dren usuwa się gdy

dobowa objętość drenowanego płynu wyniesie mniej niż

100 ml, nie ma przecieku powietrza i w obrazie

radiologicznym płuco jest całkowicie rozprężone.

Powikłania drenażu opłucnowego: uszkodzenie płuca,

krwawienie z tętnicy międzyżebrowej, uszkodzenie

śledziony, wątroby, żołądka, jednostronny obrzęk

gwałtownie rozprężającego się płuca (wysięk powinien

być usuwany stopniowo nie szybciej niż 1 litr w ciągu

pierwszych 30 min), zakażenie jamy opłucnej.

Tamponada serca – wypływająca z małej rany serca

krew napina worek osierdziowy, powoduje wzrost

ciśnienia w osierdziu, otacza ściskającym płaszczem

serce, upośledza wypełnienie serca przez ograniczenie

rozkurczu, zmniejsza pojemność wyrzutową.

RANA SERCA Z TAMPONADĄ RANA SERCA Z TAMPONADĄ SERCASERCA

Powstają zaburzenia hemodynamiczne, polegające na utrudnieniu spływu krwi żylnej z serca.

OBJAWY:OBJAWY:

– spadek RR, spadek RR, – wzrost ciśnienia żylnego, wzrost ciśnienia żylnego, – brak lub osłabienie tonów serca, brak lub osłabienie tonów serca, – wstrząs. wstrząs.

Leczenie:

1. szybkie przetaczanie dużej ilości płynów (elektrolity,

osocze);

2. oznaczenie grupy krwi;

3. nakłucie worka osierdziowego (między wyrostkiem

mieczykowatym, a brzegiem żebra pod kątem 45 o ku

górze);

4. przy stałym krwawieniu – torakotomia.

Wskazania do pilnej torakotomii:

1. niemożność odessania krwi z osierdzia;

2. szybkie narastania tamponady po pierwszym nakłuciu

(30 min.);

3. powtórzenie się tamponady po 2-im nakłuciu;

4. narastający krwiak opłucnej;

5. podejrzenie uszkodzenia przełyku, lub lewej kopuły

przepony.

KONIEC !!!KONIEC !!!

Dziękuję bardzo za Dziękuję bardzo za uwagę.uwagę.