19
Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

Dyddiad

Comisiynydd y GymraegCyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf

Welsh Language CommissionerOpportunities, planning and next steps

Page 2: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

Cefndiro Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011

oMae statws swyddogol i’r Gymraeg yng Nghymru

oCreu swydd Comisiynydd yGymraeg

1 Ebrill 2012 Pwerau statudol y Comisiynydd wedi dod i rym

Cyflwyniad - Comisiynydd y GymraegIntroduction - Welsh Language Commissioner

Backgroundo Welsh Language (Wales) Measure

2011

o The Welsh language has official status in Wales

o Creating a Welsh Language Commissioner

1 April 2012

The Commissioner’s statutory powers

came into effect

Page 3: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

Caiff y Comisiynydd wneud unrhywbeth y mae’n ei ystyried yn briodoler mwyn:

o hybu a hwyluso defnyddio’r Gymraeg

o gweithio tuag at sicrhau nad yw’rGymraeg yn cael ei thrin yn llai

ffafriol na’r Saesneg

Pwerau

o Rheoleiddio

Prif swyddogaethauMain functions

The Commissioner may take any steps deemed appropriate to:

o promote and facilitate the use of the Welsh language

owork towards ensuring that the Welsh language is treated no less favourably than the English language

Powers

o Regulator

Page 4: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

Pŵer statudol i:

o Ymchwilio i fethiant sefydliadau i weithredu eu Cynlluniau Iaith / Safonau

o Ymateb i gwynion am ymyrraeth â rhyddid unigolion i ddefnyddio’r Gymraeg

o Ymateb i gwynion am ddefnydd o’r Gymraeg – neu ddiffyg defnydd o’r Gymraeg – gan sefydliadau eraill

CwynionComplaints

Statutory powers to:

o Investigate the failure of organizations to implement their Language Schemes / Standards

o Respond to complaints about interference with an individual’s freedom to use Welsh

o Respond to complaints about the use – or lack of use – of the Welsh language by other organizations

Page 5: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

Adran 111 Mesur y Gymraeg(Cymru) 2011

“Caiff unigolyn wneud cais i’rComisiynydd yn gofyn i’rComisiynydd ymchwilio i a ywperson wedi ymyrryd â rhyddidunigolyn i ymgymryd âChyfathrebiad Cymraeg ag unigolynarall (“yr ymyrraeth honedig”)”

Ymyrraeth honedig

o Cwyn i’r Comisiynyddo Penderfynu ymchwilio ai peidioo Adroddiad i’r ymchwiliad

Rhyddid i ddefnyddio’r Gymraeg yng NghymruFreedom to use the Welsh language in Wales

Section 111 Welsh LanguageMeasure (Wales) 2011

“An individual may apply to theCommissioner for the Commissioner toinvestigate whether a person hasinterfered with the individual’s freedomto undertake a Welsh communicationwith another individual (the “allegedinterference”)”

Alleged interference with a

communicationo Complaint to the Commissionero Decide whether to investigate or noto Report - noting conclusions

Page 6: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

Adran 7 – Mesur y Gymraeg

(Cymru) 2011

Ar unrhyw fater sy’n ymwneud ag

unrhyw un neu ragor o

swyddogaethau’r Comisiynydd

Creu adroddiad ar ganfyddiadau

unrhyw ymholiad a ymgymerir

Pŵer i gynnal ymholiadauPower to conduct inquiries

Section 7 – Welsh Language

(Wales) Measure 2011

Into any matter relating to any of

the Commissioner’s functions

Draft a report on the findings of any

inquiry undertaken

Page 7: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

Ceir Safonau yn y meysydd

canlynol:

oCyflenwi gwasanaethau – Adran 28

oLlunio polisi – Adran 29

oGweithredu – Adran 30

oHybu – Adran 31

oCadw cofnodion – Adran 32

Safonau StatudolStatutory Standards

Standards will operate in the

following areas:

oService delivery – Section 28

oPolicy making – Section 29

oOperational – Section 30

oPromotion – Section 31

oRecord keeping – Section 32

Page 8: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

Pwrpas y Tribiwnlys

Derbyn apeliadau sefydliadau sy’n

credu bod un o’r gofynion canlynol

gan y Comisiynydd yn afresymol

neu’n anghymesur:

o Gofyniad i gydymffurfioo Safono Cosb am fethu cydymffurfio

â safon

Gall y Tribiwnlys gadarnhau, amrywio neu ddileu penderfyniad y Comisiynydd

Tribiwnlys y GymraegWelsh Language Tribunal

Purpose of the Tribunal

Receive appeals from organizations

which believe that one of the following

requests by the Commissioner is

unreasonable or disproportionate:

o A requirement to complyo A standardo A penalty for failing to comply

with a standard

The Tribunal may affirm, vary or annulthe Commissioner’s decision

Page 9: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

1901 1911 1921 1931 1951 1961 1971 1981 1991 2001

Siaradwyr Cymraeg/Welsh Speakers Di-Gymraeg/Non welsh speakers

% Siaradwyr Cymraeg: Cymru% Welsh Speakers: Wales

Page 10: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

o Cyhoeddwyd canlyniadau cychwynnol – Rhagfyr 2012

o Canran siaradwyr Cymraeg wedi gostwng o 20.8% (2001) i 19.0% (2011)

o Nifer o dueddiadau o gynnydd - % plant 3-4 oed oedd yn gallu siarad Cymraeg - % plant 5-9 oed oedd yn gallu siarad Cymraeg

o Gwaith dadansoddi’r canlyniadau yn parhau

Cyfrifiad 20112011 Census

o Initial results published - December 2012

o Reduction in percentage that could speak Welsh from 20.8% (2001) to 19.0% (2011)

o Number of trends of growth - % of children aged 3-4 who could speak Welsh - % of children aged 5-9 who could speak Welsh

o The work of analysing the figures continues

Page 11: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

o Arsyllfa /Dylanwadu ar Bolisi

o Ymholiad Iechyd

o Cynlluniau Iaith Gymraeg

o Paratoi at safonau

Datblygiadau diweddarRecent developments

o Observatory/Influencing Policy

o Health Inquiry

o Welsh Language Schemes

o Preparing for standards

Page 12: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

o Ymateb i ganlyniadau Cyfrifiad 2011

o Craffu ar oblygiadau polisïau – economaidd, datblygu lleol, cyllido, datblygu’r gweithlu - sy’n effeithio ar gymunedau a siaradwyr Cymraeg

o Tîm mewnol yn gosod dull o weithredu a ffiniau clir ar hyn o bryd – pwyslais ar dystiolaeth ac argymhellion polisi

o Arbenigwyr pynciol i weithio ar feysydd penodol

ArsyllfaObservatory

o In response to the 2011 Census results

o Scrutinize policies – economic, local development, funding, workforce development - and their effects on Welsh speakers and communities

o Internal team currently drawing up an implementation plan to define the work – emphasis on evidence and policy advice

o Subject-specialists called in to work in specific areas

Page 13: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

o Ymholiad statudol cyntaf

Canolbwyntio ar y defnydd o’r Gymraeg ym maes gofal sylfaenolo Meddygon teuluo Fferyllwyro Deintyddiono Optegwyro Nyrsys

o Canfod beth yw profiadau pobl a barn a phrofiad gweithwyr iechyd

o Cyfnod casglu tystiolaeth (13 Mai – 30 Medi 2013)

o Cyhoeddi adroddiad yn Haf 2014

Ymholiad Iechyd Health Inquiry

o First statutory inquiry

Focussing on the use of the Welsh language in primary care serviceso GPso Pharmacistso Dentistso Opticianso Nurses

o Research people’s experiences and views of health workers

o Collection of evidence(13 May – 30 September 2013)

o Report published in Summer 2014

Page 14: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

o Un o gyfres o Nodiadau Cyngor Technegol (Cymru) sy’n cydategu “Canllawiau Cynllunio (Cymru): Polisi Cynllunio.

o Galw ar Weinidogion i ddiwygio NCT 20 ar fyrder – Mai 2013

o Angen am arweiniad eglur a chyfredol gan y Llywodraeth

Nodyn Cyngor Technegol 20 (NCT 20)Technical Advice Note 20 (TAN 20)

o One of a series of Technical Advice Notes (Wales) which supplements “Planning Guidance (Wales): Planning Policy

o Call upon Ministers to amend TAN 20 urgently – May 2013

o The need for clear and current guidance from the Government

Page 15: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

Cynlluniau Iaith Gymraeg Statudol yn parhau:

o Llunio a chymeradwyo

o Monitro cynlluniau

o Adrodd i’r Comisiynydd

o Cyhoeddi’r canlyniadau ar y wefan

Hyd nes y gosodir safonau statudol bydd y drefn arferol yn parhau

Cynlluniau Iaith GymraegWelsh Language Schemes

Statutory Welsh Language Schemes continue:

o Preparation and Approval

o Monitoring the schemes

o Reporting to the Commissioner

o Publication of outcomes on web-site

The current arrangement will continue until Statutory standards are imposed.

Page 16: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

o Rheoliadau

o Ymchwiliadau safonau

o Adroddiad safonau

o Hysbysiad cydymffurfio

Safonau mewn perthynas â’r Gymraeg: y camau nesafStandards and the Welsh language: the next steps

o Regulations

o Standards investigations

o Standards report

o Compliance notice

Page 17: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

o Cyhoeddwyd Ebrill 2013

o Egluro sut y bwriedir gweithio at gyflawni nod cyffredinol dros y 2 flynedd nesaf

o Nodi Amcanion, Blaenoriaethau a Thargedau penodol

o 5 Prif Amcan

Cynllun Strategol 2013-2015Strategic Plan 2013-2015

o Published in April 2013

o Outlines the ways in which we aim to achieve the main aim over the next 2 years.

o Includes Aims, Priorities and key

Targets

o 5 main Aims

Page 18: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

5 Prif Amcan:

o Dylanwadu ar yr ystyriaeth a roddir i’r Gymraeg mewn datblygiadau polisi

o Gwrando ar farn a phryderon am y Gymraeg a cheisio sicrhau cyfiawnder i unigolion

o Ehangu a chryfhau ymrwymiadau iaith Gymraeg sefydliadau a gwella profiad siaradwyr Cymraeg

o Hybu a hwyluso defnyddio’r Gymraeg

o Creu sefydliad iach a gweithredu’n briodol

Cynllun Strategol 2013-2015Strategic Plan 2013-2015

5 Principal Aims:

o To influence the consideration given to the Welsh language in policy developments

o To listen to opinions and concerns about the Welsh language and try to ensure justice for individuals

o To broaden and strengthen the Welsh language commitments of organizations and improve the experience of Welsh speakers

o To promote and facilitate the use of the Welsh language

o To create a healthy organization and operate appropriately

Page 19: Dyddiad Comisiynydd y Gymraeg Cyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf Welsh Language Commissioner Opportunities, planning and next steps

Dyddiad

Comisiynydd y GymraegCyfleoedd, cynllunio a’r camau nesaf

Welsh Language CommissionerOpportunities, planning and next steps