Üποψ

η γ

ια τ

ον K

όσµο

• Τ

αξίδι

α: Π

ερπα

τήσα

µε σ

τους

δρό

µους

της Λ

ισαβ

όνας

και

της Σ

ύρου

• Ε

πίσκ

εψη

στα

συµµ

αχικά

νεκρ

οταφ

εία το

υ Ζέ

ιτενλ

ικ. Τ

ο πα

ρελθ

όν σ

υναν

τά το

παρ

όν

• Η

αβά

σταχ

τη ελ

αφρό

τητα

της ε

φηβε

ίας. Έ

νας π

ροβλ

ηµατ

ισµό

ς για

την ε

υαίσ

θητη

ηλικ

ία τω

ν 15…

• Κ

ινηµα

τογρ

άφος

: Οι 1

0 πι

ο αν

αµεν

όµεν

ες τα

ινίες

της ε

ρχόµ

ενης

σεζ

όν

ôåý÷

ïò 2

1 -

Σεπ

τέµβρ

ιος

2001

ôéìÞ

äñ÷. 3

, å

õñþ 8

x10

-3ôåý÷

ïò 2

1 -

Σεπ

τέµβρ

ιος

2001

ôéìÞ

äñ÷. 3

, å

õñþ 8

x10

-3

ÓÏÕÑÙÔÇ Á.Å. Áíþíõìç Åôáéñßá ÅìöéÜëùóçò & Åìðïñßáò Ìåôáëëéêïý Íåñïý “ÓïõñùôÞ” •ÓïõñùôÞ - Èåóóáëïíßêç •ôçë: 0396 41182, 41739 •www.souroti.gr, info@souroti.gr

ά π ο ψ η γ ι α τ ο ν Κ ό σ µ ο

Υπεύθυνος έκδοσης - Αρχισυντάκτης:

Αλέξης Αλαµατίδης

Σύµβουλοι έκδοσης:

Σταύρος Κωνσταντινίδης

Άγγελος Παµπουκίδης

Συνεργάτες τεύχους:

Λευθέρης Ακριτίδης

Άννα Ακριτίδου

Γιώργος Ανέστης

Γεωργία Γιακουµίδου

Θόδωρος Γιαχουστίδης

Δάνος Δανιηλίδης

Θόδωρος Ελευθεριάδης

Νώντας Ελευθεριάδης

Μπάµπης Ιµβρίδης

Ανδρονίκη Καραπαναγιώτου

Σταύρος Κωνσταντινίδης

Σπύρος Λαζαρίδης

Ιωάννα Μπάµπη

Βούλα Παλαιολόγου

Άγγελος Παµπουκίδης

Κώστας Ποτακίδης

Γιώργος Στάµκος

Αλέξανδρος Σταυράκης

Νίκη Στρατηλάτη

Αλέξανδρος Υδάτης

Ηλεκτρονική Σελιδοποίηση:

adaction A.E.ÄÉÁÖÇMÉÓÇ•MÁΡΚΕÔÉÍΓΚ•ÄÇΜΟÓÉΕÓ Ó×ΕÓΕÉÓ

Πëáôεßá Éπποäροµßου 21, 546 21 Θεóóáëοíßκç,

ôçëεöωíéκü ΚÝíôρο/fax: (031) 256.974-5, 243.260

www.adaction.gr, email: creative@adaction.gr

Κáëëéôε÷íéκή ΕπéµÝëεéá :

Γιώργος Παπαδόπουλος (adaction A.E.)

Äéáöçµßóεéς:

031 - 606.928

Óκßôóá :

Äçµήôρçς Néκοëáΐäçς

Öéëµ - Eκôýπωóç :

Χρωµοτύπ Α.Ε.

Äυô éκώς :

Ευζώνων 7,

Ά. Çëéοýποëç 56431 Θεóóáëοíßκç

Ôçë.: 031.606.928, - Fax: 642.055

Tá Üρθρα εκöρÜζουí ôéς áπüψεις

ôωí óυíôáκôωí ôους

ÔéρÜζ: 7.000

Äéáíݵεôáé äωρεÜí óε πÜíω

áπü 300 óçµεßá óôçí πüëç

e-mail: dytikos@the.forthnet.gr

ã é á ó õ í ä ñ ï ì Ý òåðéêïéíùíÞóôå óôï ôçëÝöùíï: 606.928

áðïóôåßëåôå ãéá 10 ôåý÷ç 6.000äñ÷ ãéá 5 ôåý÷ç 3.000äñ÷

ΔΥΤΙΚΟΤΡΟΠΑ ΔΥΤΙΚΟΤΡΟΠΑ ΔΥΤΙΚΟΤΡΟΠΑ

Αγαπητές αναγνώστριες, αγαπητοί αναγνώστες

Καθισµένος µπροστά από την οθόνη ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή και βλέποντας το καλοκαίρι σιγά-σιγά να µας αφήνει, προσπαθώ να γράψω λίγες αράδες, απευθυνόµε-νος σε εσάς αλλά και στον εαυτό µου.Βλέποντας τον δηµόσιο ξεφτιλισµό που υπέστησαν και υπόστωνται η δωδεκάδα των νέων που συµµετέχουν στη νέα "εκ-ποµπή" του Αντένα (big brother), σαν άνθρωπος µε στοιχειώδη κρίση δεν µπορώ να µην διαµαρτυρηθώ. Η εκποµπή - σειρά δεν έχει απολύτως κανένα µα κανένα νόηµα. Έχει όµως λόγο ύπαρξης. Η συνταγή είναι δοκιµα-σµένη και ποντάρει στην περιέργεια των τηλεθεατών. Οι δείκτες ακροαµατικότητας είναι συνήθως υψηλοί, αν και µερικές φορές το κοινό αποδοκιµάζει την όλη παραγωγή (στη Γερµανία π.χ. η εκποµπή απέτυχε).Ο σηµαντικότερος σύµβουλος της εκποµπής είναι σίγουρα ψυχολόγος. Η χώρα µας σαν καλός (ή κακός αν θέλετε) µιµητής της ξενόφερτης υποκουλτούρας, δεν θα µπορούσε να µείνει έξω από το χορό. Πρόκειται για την γνωστή κακόγουστη υπο-ανθρωπιστική "διασκέδαση", η οποία έχει ως στόχο τους νέους κυρίως. Και εδώ πωλείται σε φτηνές τιµές η ανθρώπινη σάρκα.Κάνοντας µια βόλτα στα καφέ-µπαρ της παραλιακής (που µου θυµίζει έντονα τσίρκο), µπορεί κανείς να συναντήσει τα υποψήφια θύµατα τέτοιων εκποµπών. Τα κοριτσάκια αυτοη-δονίζονται µε την επίδειξη της γύµνιας τους, διασύροντας µε τον τρόπο αυτό το σώµα τους, ξεσηκώνοντας και αναστατώνο-ντας όλα τα αρσενικά. Αυτός είναι ο αυτοσκοπός τους, που επιτυγχάνεται συνειδητά ή ασυ-νείδητα. Τα αγοράκια πάλι, µε την ανατροφή που έχουν κληρο-νοµήσει από τις µαµάδες τους, τονώνουν το φαλλοκρατικό τους υποσυνείδητο, πιστεύοντας ότι είναι οι κυρίαρχοι του παιχνιδιού. Κάπου στο ενδιάµεσο κινείται το "ευαίσθητο" τρίτο φύλλο, το οποίο ύστερα από χρόνιο ρατσισµό και περιθωριοποίηση που υπέστη, χαίρει σήµερα την καλύτερή του εποχή. (Sorry fellas) Ο σύγχρονος άνθρωπος όχι µόνο δεν υστερεί, αλλά µάλλον υπερέχει από τους πατεράδες και παππούδες του σε αντίληψη. Χάνει όµως στο πεδίο της κρίσης, για τον λόγο του ότι αρνείται να κάνει κρίση.Η αυτοπροβολή και ο αυτοθαυµασµός σε όλο του το µεγαλείο.Τα νιάτα µας σακατεύονται πνευµατικά από την υποκουλ-τούρα και την "διασκέδαση" που τους πασάρουν, και σωµατικά από τις καταχρήσεις των φαστ φουντ και των νοθευµένων ποτών που τους σερβίρουν. Μέσα σε όλο

αυτό το αλαλούµ, υπάρχει η Πολιτεία των τηλεοπτικών παραθύρων και των εγκαινίων "µεγάλων έργων", αδιάφορη και πολύ απόµακρη για τους νέους, και µια οικογένεια µάλλον ανίκανη να προσεγγίσει και να προσφέρει ουσιαστι-κή βοήθεια, µεγαλώνοντας έτσι το διάκενο µεταξύ µοντέρ-νου και παραδοσιακού, χωρίς καµία απολύτως τεχνική γεφύρωσης.

Δεν είµαι καθόλου συντηρητικός. Ίσα-ίσα, ισχύει ακριβώς το αντί-θετο. Απλώς φοβάµαι πως κάποιοι θέλουν να τα ισοπεδώσουν όλα. Όπως τα παιδιά που γεννιούνται τώρα, δεν θα µπορούν να φαντα-στούν ότι κάποτε υπήρχε η δραχ-µή σε αυτό τον τόπο, µε το ίδιο περίπου τρόπο δεν θα µπορούν να φανταστούν ότι υπήρχε και

οτιδήποτε ελληνικό, εφόσον οι ορδές των "ευροφερόντων" τουριστών θα έχουν ισοπεδώσει και εκφυλλίσει τα πάντα. Και άντε, τι έχει να χάσει ο Σουηδός, ο Δανός ή ο Βέλγος; Το πολύ- πολύ να γίνει πλουσιότερος απ’ότι ήδη είναι.Ο Έλληνας όµως;Όλα τα παραπάνω µπορεί εκ πρώτης όψεως να φαίνονται ξεκοµµένα µεταξύ τους. Big brother, παραλιακή, νέοι, ευρώ,… Δεν είναι όµως.Εσείς τι λέτε;Ως το επόµενο ραντεβού µας, να’στε όλοι καλά.

ΜΑΙΑΝΔΡΟΥ 85, 562 24 ΕΥΟΣΜΟΣ•ÔÇË: 031 0 776.580 •FAX: 031 0 776.217

www.coverpack.com

•ΥËÉΚÁ ÓΥÓΚΕΥÁÓÉÁÓ•ΕÉÄÇ ÁÍΘΟΠΩËΕÉΟΥ •ÄÉÁΚΟÓΜÇÔÉΚÁ ΕÉÄÇ

Ο σύγχρονος άνθρωπος όχι µόνο δεν υστερεί, αλλά µάλλον υπερέχει

από τους πατεράδες και παππούδες του σε αντίληψη.

Χάνει όµως στο πεδίο της κρίσης, για τον λόγο του ότι

αρνείται να κάνει κρίση.

6

Λισαβόνα,Στη Λισαβόνα,

Ψάχνοντας, εκ των υστέρων, να βρω την αφορµή για το ταξίδι αυτό, θα την εντόπιζα στην αίσθηση που είχα

-από διαβάσµατα, φωτογραφίες και διηγήσεις φίλων- πως εκεί κάτω, στη νοτιοδυτική εσχατιά της Ευρώπης και στον αντίποδα της ελληνικής νοτιοανατολικής εσχατιάς, εκεί στο «τριεθνές» µε Αφρική και Ατλαντικό, η ζωή πρέπει να κυλά σε κάποιους άλλους δικούς της ρυθµούς, ίσως και εποχές, σε σχέση µε την υπόλοιπη αναπτυγµένη Ευρώπη. Έτσι, και έχοντας κάπου κορεστεί από τα ταξί-δια σε κέντρο-βορειοευρωπαϊκές χώρες, εντό-πισα ένα πολύ ελκυστικό αεροπορικό εισι-τήριο (74.000 δρχ. Θεσσαλονίκη-Λισαβόνα µετ’επιστροφής) και βρέθηκα ένα ωραίο ανοιξιάτικο µεσηµέρι να αντικρίζω τους επτά λόφους, πάνω στους οποίους κτίστηκε η Λισαβόνα.

Περί Λισαβόνας γενικάΜερικά γενικά πληροφοριακά στοιχεία κατ’ αρχήν: Η Πορτογαλία έχει σχεδόν τον ίδιο αριθµό κατοίκων (10,5 εκ.) µε την Ελλάδα, αλλά µόνο τα 2/3 (92.000 τ.χλµ.) της έκτασής της. Η Λισαβόνα βρίσκεται στα νοτιοδυτικά της χώρας, αποτελώντας το µεγαλύτερο λιµάνι της χώρας, αλλά και όλης της Ιβηρικής χερσονήσου. Η µητροπολιτική πόλη διαθέτει 1,2 εκ. κατοίκους, οι οποίοι φτάνουν τα 3 εκ. µαζί µε τα προάστια, πλην όµως δεν δίνει την εικόνα των ελληνικών µεγαλουπόλεων, λόγω του ότι απλώνεται στους επτά λόφους της. Είναι κτισµένη στη

δεξιά όχθη του κόλπου, που δηµιουργεί ο ποταµός Τάγος και απέχει µόλις 13 χλµ. από τον Ατλαντικό Ωκεανό. Στη δηµιουργία της υπάρχει και… ελληνική εµπλοκή, αφού σύµφωνα µε τη µυθολογία η πόλη κτίστηκε από τον Οµηρικό Οδυσσέα και πήρε το όνοµά του, Ουλίσες ή Ολίσιπο. Το πιο πιθανό, όµως, είναι πως πήρε το όνοµά της από τους Φοίνικες, που την ονόµασαν «Αλισούµπο», δηλαδή Όµορφος Κόλπος. Αφού την «επι-σκέφθηκαν» Ρωµαίοι, Αλανοί, Βάνδαλοι, Βησιγότθοι, Άραβες (Μαυριτανοί) κ.ά., τον 13ο αιώνα γίνεται πρωτεύουσα της Πορτογαλίας, ενώ το 1497 έδρα της Ιεράς Εξέτασης. Την ίδια χρονιά, στις 8 Ιουλίου, στο προάστιο Belem, ο Βάσκο Ντε Γκάµα και η παρέα του, επιβιβάζονται σε τέσσερα καράβια και ξεκινούν το πρώτο µεγάλο ταξί-δι τους µε προορισµό την Ινδία. Αυτή η πρώτη αποστολή, σε συνδυασµό και µε αυτές που θα ακολουθήσουν αργότερα, χαρίζουν πρωτόγνωρο πλούτο και δόξα στη χώρα, καθιστώντας την για έναν αιώνα, την πλου-σιότερη αυτοκρατορία στη γη. Επόµενος σηµαντικός σταθµός στην πορεία της πόλης, ήταν ο καταστροφικός σεισµός του 1755, που προκάλεσε 30.000 θανάτους, 9.000 καταρρεύσεις σπιτιών και καταστροφή του µεγαλύτερου τµήµατος της πόλης, η οποία και ξανακτίζεται εκ βάθρων.

Στη συνοικία Alfama… Η πρώτη αναγνωριστική βόλτα στην πόλη σε προετοιµάζει για πολύ και ανηφορικό περπά-

την πρωτεύουσα της διάχυτης µελαγχολίαςκαι του µαγευτικού απόηχουενός ένδοξου παρελθόντος

Το «Δυτικώς» επισκέπτεται την πρωτεύουσα της Πορτογαλίας και µαθαίνει για τους τολµηρούς θαλασσοπόρους εξερευνητές Βάσκο Ντε Γκάµα και Μαγγελάνο, πριν µελαγχολήσει µε τα «πονεµένα» τραγούδια fado, µέσα στα στενοσόκακα της συνοικίας Alfama, αλλά και εντυπωσιαστεί από τις φουτουριστικές εγκαταστάσεις της EXPO 98.

του ÄÜíου Äáíéçëßäç(bdd@med.auth.gr)

ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ

7

• 1. MáêñõãéÜííç 40, ¢íù Hëéïýðïëç Èåóóáëïíßêç, Ôçë.: 604 545

• 2. ÁíäñÝá ÐáððáíäñÝïõ 58, Êïñäåëéü Èåóóáëïíßêç, Ôçë./Fax.: 759 995

üëá ãéá ôïí Üíäñá êáé ôç ãõíáßêá...

τηµα. Αν θέλεις να γνωρίσεις στοιχειωδώς την πόλη, πρέπει να έχεις… ανθεκτικά παπούτσια και καλή φυσική κατάσταση για τα ups and down της. Μετά από ένα κλασσικό ευρωπαϊκό πρωινό, στην ταράτσα µε θέα, του 10ώροφου ξενοδοχείου, γεµίζω µε φιλµ, νερό και τουριστικά φυλλάδια το σακίδιο, κρεµώ τη φωτογραφική µηχανή και «τώρα οδοιπόρος τραβώ» –όχι για το Άγιον Όρος, που λεει το τραγούδι- για τη συνοικία Alfama. Η περιοχή αυτή διαθέτει την καλύ-τερη θέα προς τον ποταµό Τάγο, αφού είναι κτισµένη στον ψηλότερο από τους επτά λόφους της πόλης και µάλιστα αποτελεί το παλιότερο τµήµα της, προσφέροντας έτσι µια µεσαιωνική ατµόσφαιρα. Εδώ ο χρόνος δείχνει να έχει σταµατήσει: Στενά δαι-δαλώδη σοκάκια, τα λεγόµενα travessas, µε καλντερίµια που φωτίζονται από παλιές λάµπες, δέχονται τους χιλιάδες επισκέπτες της πόλης, εν µέσω δεκάδων απλωµένων µπουγάδων, µικροσκοπικών µπαλκονιών 0,5x0,5 µέτρων, µυρωδιάς µαγειρεµένου φαγητού να βγαίνει από κουζίνες και παιδιών που παίζουν ανέµελα στα στενά σοκάκια. Γι’ αυτούς που δεν διαθέτουν και τόσο καλή φυσική κατάσταση και θέλουν να φτάσουν στην κορυφή, υπάρχει η λύση του κίτρινου γραφικού τραµ. Αν και ενδιαφέρουσα –και ιδιαίτερα προβεβληµένη τουριστικά- η συνοι-

κία αυτή, µε έκπληξη παρατηρεί κανείς πως πολλά από τα σπίτια έχουν αφεθεί στη µοίρα τους, αφού αρκετά πλακάκια έχουν ξεκολλήσει από τους τοίχους, οι οποίοι χρειάζονται βάψιµο και συντήρηση. Όπως µου εξηγεί ντόπιος, πρόκειται για συνοικία ανθρώπων του µόχθου και συνταξιούχων, οπότε αν το κράτος δεν βάλει το χέρι στην… τσέπη, µάλλον τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει. Κράτος, το οποίο, όπως και το ελληνικό, λαµβάνει αρκετά κονδύλια από την Ε.Ε., προκειµένου να επιτευχθεί η πολυπό-θητη σύγκλιση µεταξύ των κρατών-µελών. Κονδύλια, που προς το παρόν διοχετεύονται στη βελτίωση βασικών υποδοµών (δρόµων, ύδρευσης και αποχέτευσης, κλπ), οπότε και οι αναπλάσεις-συντηρήσεις συνοικιών όπως αυτή της Alfama, θα πρέπει να περιµένουν ακόµη. Είναι γεγονός, πως ένα µεγάλο µέρος του πληθυσµού, πιθανόν µεγαλύτερο απ’το αντίστοιχο ελληνικό, περνά δύσκολες ώρες, µε χαµηλούς µισθούς και συντάξεις, εν ονό-µατι της ευρωπαϊκής σύγκλισης. Συνεχίζοντας την περιήγηση και φτάνοντας -µε ή χωρίς τη γλώσσα έξω- στην κορυφή, µας υποδέχεται το Κάστρο Sao Jorge, το παλιότερο µνηµείο της πόλης, προσφέροντας µια εξαίσια πανο-ραµική θέα. Μπροστά µας απλώνεται ο Τάγος, µε την περίφηµη κρεµαστή γέφυρα Ponte de 25 Abril, όνοµα που πήρε από την ηµέρα της Ανεξαρτησίας.

… µε τα τραγούδια fadosΑπό τη συνοικία Alfama, η οποία κτίστηκε την εποχή της αραβικής (Μαυριτανικής) κατοχής της πόλης, ξεπήδησαν τα περίφηµα λυπητε-ρά τραγούδια-σύµβολο της χώρας (κάτι σαν το δικό µας µπουζούκι) fados. Τα fado είναι η ίδια η πορτογαλική ψυχή, µια ιδιαίτερα εκφραστική προσπάθεια εξωτερίκευσης της. Γεννήθηκαν το 1500-1600, από τα λυπητερά τραγούδια των σκλάβων και των θαλασσινών, µε επιρροές από τα µπλουζ των νέγρων της Αµερικής. Η λέξη φάντο θα πει µοίρα. Τα τραγούδια µιλούν για τον χωρισµό, το πάθος, τον ερωτικό πόνο, τα παιχνίδια της µοίρας, τον πόνο της ξενιτιάς κλπ. Ο «φαντίστα» είναι συνήθως µια γυναίκα τραγουδίστρια, ντυµένη πάντοτε στα µαύρα, µε δυνατή φωνή, την οποία «συνοδεύουν» ειδικές πορ-τογαλικές κιθάρες. Αυτό που κυρίως, µετρά, στον εκτελεστή, είναι πρωτίστως η εκφρα-στικότητα και δευτερευόντως η φωνή. Το όνοµα της Αµαλίας Ροντρίγκεζ, βασίλισσας των φάντο, σας λεει τίποτε; Η βραδιά που

ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ

ΚΟΥΠΟΝΙ ΕΚΠΤΩΣΗΣ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΣΑΣ ΑΓΟΡΑ

10%

Ο… Λευκός Πύργος της Λισαβώνας είναι ο πύργος του Belem, ο οποίος κτίστηκε περίπου το 1515-20.

8

πέρασα στο µαγαζί (µε συνοδεία φαγητού) µε τη φωνή της άγνωστης φαντίστριας, µου έχει µείνει αξέχαστη.

Τα κυριότερα αξιοθέαταΔύο άλλες περιοχές µε το δικό τους ενδια-φέρον, είναι το Bairro Alto και το Chiado. Στην πρώτη, η οποία κατοικήθηκε τον 16ο αιώνα, εδρεύει όλη η… νύχτα (µε την καλή έννοια!). Εδώ θα βρείτε πολλά εστιατόρια (δοκιµάστε κρέας µε ψαρικά ή ψάρια µε φρούτα και σίγουρα το εθνικό φαγητό, τον µπακαλιάρο. Λέγεται ότι υπάρχουν 365

συνταγές, µία για κάθε µέρα του χρόνου!), µπαρ και “σπίτια του fado”. To Chiado είναι µια πολυσύχναστη εµπορική περιοχή, όπου εδώ βρίσκεται το τελεφερίκ το οποίο ανε-βοκατεβάζει επιβάτες ανάµεσα στο κέντρο και την άνω πόλη, και το οποίο είναι και µια καλή αφορµή για την… επόµενη επίσκεψη µου στη Λισαβόνα, µιας και δεν πρόλαβα να το χρησιµοποιήσω. Στα δυτικά της πόλης, «επιβάλλεται» µια επίσκεψη στο περίφηµο µοναστήρι Mosteiro dos Jeronimos, το καµά-

ρι της πόλης, το οποίο άρχισε να χτίζεται το 1496, χωρίς ποτέ να ολοκληρωθεί. Από εδώ ξεκίνησε ο Βάσκο Ντε Γκάµα το 1497 για την Ινδία κι εδώ τον υποδέχθηκαν όταν επέστρεψε, οπότε δεν νοµίζω να προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι κι … εδώ βρίσκεται ο τάφος του. Λίγο µακρύτερα από το µοναστήρι βρίσκεται ο… Λευκός Πύργος της Λισαβόνας, ο πύργος του Belem. Κτίστηκε το 1515-1520 και βρίσκονταν σ’ένα νησάκι, το οποίο σταδιακά -λόγω των προ-σχώσεων- ενώθηκε µε το λιµάνι της πόλης. Ο πύργος είναι 5ώροφος και χρησίµευε ως

φάρος και οχυρό για την προστασία του λιµανιού. Περιστασιακά, οι γεµάτες υγρασία υπόγες του Πύργου, «αξιοποιήθηκαν» ως φυλακές για τους πολιτικούς αντιπάλους του βασιλιά Miguel, όπως συνέβη σε κάποιες περιόδους και µε το δικό µας Λ.Πύργο. Η περιοχή προσφέρεται, διότι φιλοξενεί πολλά αξιοθέατα, τα οποία βρίσκονται σε πολύ κοντινή απόσταση µεταξύ τους, όπως το θεόρατο και επιβλητικό Μνηµείο των Ανακαλύψεων, το οποίο κτίστηκε το 1960,

µε αφορµή τη συµπλήρωση 500 χρόνων από το θάνατο του Ερρίκου του Θαλασσοπόρου. Σε ότι αφορά τα µουσεία, ενδιαφέρον παρου-σιάζει το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Αρχαιολογικό, το Μουσείο της Πόλης, το Μουσείο Αµαξών κ.ά., ανάλογα µε τα ενδια-φέροντα του καθενός. Προσωπικά, εντυ-πωσιάστηκα ιδιαίτερα και από δύο άλλα µουσεία: το Ναυτικό Μουσείο, το οποίο παρουσιάζει την ιστορία του Χρυσού Αιώνα των Ανακαλύψεων, µέσα από διάφορα –σε φυσικό µέγεθος- µοντέλα πλοίων και το Μουσείο Ραδιοφωνίας (µου είπαν πως είµαι

ένας από τους ελάχιστους Έλληνες επι-σκέπτες του), µε περισσότερα από 1000 ραδιόφωνα εποχής, λυχνίες, πικάπ, κονσό-λες, µικρόφωνα, ποµπούς, παλιά βιβλία και περιοδικά, κλπ. Άφησα για το τέλος, τις εγκαταστάσεις της EXPO 98. Δεν πίστευα ότι βρισκόµουν στην Πορτογαλία, αντικρίζο-ντας τα χιλιάδες στρέµµατα υπερµοντέρνων κτιρίων και άψογα διαµορφωµένων ανοικτών χώρων της EXPO 98. Εκεί συναντά κανείς την Πορτογαλία του αύριο, επισκεπτόµενος

χώρους όπως το Ωκεανογραφικό Μουσείο, το εναέριο τελεφερίκ που σε βολτάρει στους χώρους της EXPO, χώρους τους οποίους τώρα οι αρχές προσπαθούν να µετατρέψουν –όχι µε µεγάλη επιτυχία, λόγω τσουχτερών τιµών- σε κατοικίες. Βέβαια, το πιο σύγχρονο καµάρι της πόλης, η EXPO, κόστισε κάτι παραπάνω (εξαγριώνοντας τους χαµηλόµισθους ενοίκους των παρακείµενων εργατικών κατοικιών), αλλά αυτά έχει η ζωή… Να δούµε εδώ τι θα γίνει αν… (η πόλη µας διεκδικεί την Expo 2007 ή 2008).

Άνθρωποι και περιβάλλονΧαρακτηριστικό των περισσότερων κατοίκων της Λισαβόνας, είναι οι χαλαροί ρυθµοί τους και µια κάποια µοιρολατρική στάση απέναντι στη ζωή, που σχετικά εύκολα µπορεί να διαπιστώσει ακόµη και ο επισκέπτης των λίγων ηµερών. Αν και περιέργως δεν συναντάς πολλούς όµορφους ανθρώπους -µε τη γενική έννοια της λέξης- είναι αρκετά ανθρώπινοι, µεσόγειοι γαρ, και αρκετά εξυπηρετικοί. Σε ότι αφορά στο πράσινο, συνάντησα άλλη µια ευρωπαϊκή πόλη που εκτιµά και παλεύει για την παρουσία πρασίνου, µε χαρακτηριστικότερο παράδειγµα αυτό του οικολογικού πάρκου Monsanto (καµία σχέση µε τη γνωστή πολυεθνική), το οποίο περισσότερο σε δάσος φέρνει και µάλιστα πολύ κοντά στο κέντρο της πόλης. Α, και κάτι σχετικό: Σε πάρκο της πόλης αντίκρισα τη «Δανειστική Βιβλιοθήκη Πάρκου» ένα περίπτερο, απ' όπου µπορείς να δανειστείς βιβλία και περιοδικά, κατά το διάστηµα της παραµονής σου εκεί. v

ΕκδόσειςΖΗΤΡΟΣΠλάτωνος 2, 546 31 Θεσσαλονίκη, τηλ: (0310) 270.884, 270.184 Fax: (0310) 271.766,

www.zitros.gr, info@zitros.gr

ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ

Οι εγκαταστάσεις της EXPO 98 είναι τεράστιες και εντυπωσιακές

10

Κάποτε δεν συµπαθούσα τα νεκροταφεία. Δεν µου είχε πεθάνει ακόµη κανένας συγγε-νής ή φίλος και δεν ήµουν αναγκασµένος να παραβρεθώ σε καµιά κηδεία. Όµως, όσο µεγάλωνα οι επισκέψεις µου στα νεκροταφεία όλο και πύκνωναν. Σήµερα, στα τριανταδύο µου χρόνια, µε έναν πατέρα κι έναν αδελφό κάτω από το χώµα, παρέα µε αρκετούς φίλους και γνωστούς, τα νεκροταφεία δεν µου είναι πλέον ούτε άγνωστα ούτε αντι-παθητικά. Τα βλέπω πιο πολύ σαν ένα απόκοσµο «στέκι», στοιχειωµένο µε σκιές και φαντάσµατα γνώριµων ανθρώπων ή ακόµη σαν µεγάλες «πέτρινες βιβλιοθήκες», που έχουν να διηγηθούν τις δικές τους «τηλε-γραφικές» ιστορίες.Σχεδόν κάθε φορά που διασχίζω την πύλη

κάποιου νεκροταφείου θυµάµαι το παρακάτω κοµµάτι από το βιβλίο Χ. Φ. Λάβκραφτ: Ταξίδι στη Μοναξιά του Χρόνου, που έγραψε ο φίλος µου Παντελής Γιαννουλάκης, ένας ξεχω-ριστός Θεσσαλονικιός συγγραφέας και εµβρι-θής µελετητής του φανταστικού: «Είµαστε όλοι καταδικασµένοι η µόνη αληθινή καταγρα-φή της ιστορίας της ζωής µας να περιοριστεί σε µια λακωνική επιγραφή πάνω σ’ έναν τάφο. Τα νεκροταφεία µας δεν είναι παρά ατέλειωτες πέτρινες βιβλιοθήκες, και πάνω στις λιγοστές σειρές που είναι γραµµένες στην κάθε πέτρα, µπορείς να διαβάσεις τη µικροσκοπική ιστορία κάθε ανθρώπου που δεν υπάρχει πια. Όλοι φεύγουν παίρνοντας µαζί τους το µυστικό τους µαζί τους, κι αφήνουν πίσω τους µια ψυχρή περίληψη, που είναι σχεδόν ίδια από µάρµαρο σε µάρµαρο».Αυτά τα λόγια είχα στο νου µου –και όχι την πολύβοη ροή των αυτοκινήτων της

οδού Λαγκαδά– διασχίζοντας, µαζί µε τη γυναίκα µου Μίλιτσα, την πύλη του Ζέιτενλικ, του µεγαλύτερου συµµαχικού στρατιωτικού νεκροταφείου του Α’ Παγκοσµίου Πολέµου στα Βαλκάνια. Αν και για εµάς τους Έλληνες αυτό το νεκροταφείο δε σηµαίνει και πολλά πράγµατα, δεν συµβαίνει το ίδιο για όσες συµµαχικές χώρες έστειλαν το 1916 χιλιάδες στρατιώτες τους να πολεµήσουν στο Μακε-δονικό Μέτωπο ενάντια στους Γερµανοβουλ-γάρους. Περισσότερο όµως απ’ όλους τους συµµάχους του Α’ Παγκοσµίου Πολέµου, οι Σέρβοι θεω-ρούν αυτό νεκροταφείο ιερό τόπο. Κι αυτό επειδή στο Ζέιτενλικ φυλάσσονται τα οστά 8.000 Σέρβων στρατιωτών, µαζί µε 8.000 Γάλλους, 3.000 Ιταλούς, 1.700 Άγγλους, 400 Ρώσους κ.ά. Επίσης εδώ υπάρχουν και

τα οστά 129 Σέρβων αιχµαλώτων του Β’ Παγκοσµίου Πολέµου που τους µετέφεραν στη Θεσσαλονίκη και στη συνέχεια τους εκτέλεσαν οι Γερµανοί κατακτητές. Καθόλου περίεργο που το Ζέιτενλικ θεωρείται στην Ιερή Γεωγραφία των Σέρβων κοµβικό σηµείο, που δείχνει στους Σέρβους το δρόµο της θυσίας...Δεν χρειάστηκα ιδιαίτερες ιστορικές γνώσεις για να καταλάβω το πόσο σηµαντική θέση κατέχει το Ζέιτενλικ στο ιστορικό και µετα-φυσικό σύµπαν των Σέρβων. Η Μίλιτσα δίπλα µου, που κατάγεται από τη Σερβία, φρόντισε να µου το υπενθυµίσει µε τα δάκρυα που κύλησαν αυτόµατα στα σλαβικά ζυγωµατικά της. «Δεν υπάρχει περίπτωση να έρθω στο Ζέιτενλικ και να µην κλάψω. Είναι πάντα σαν να έχω επισκεφτεί ένα µέρος της ‘’Επουράνιας Σερβίας’’, της Σερβίας όπου η ίδια η Ιστορία ζει και είναι µια συνεχής και αιµατοβαµµένη διαδροµή». Δεν ήθελα να διακόψω τις φωνα-χτές της σκέψεις. «Θυµάµαι πριν καµία εικο-σαριά χρόνια ο παππούς µου επισκέφτηκε τη Θεσσαλονίκη µαζί µε ένα λεωφορείο γεµάτο µε τους συχωριανούς του, µόνο και µόνο για να έρθουν στο Ζέιτενλικ και να αναζητήσουν τα ονόµατα από τους συγγενείς τους που σκοτώθηκαν κάπου σε αυτά τα µέρη στον Α’ Παγκόσµιο Πόλεµο. Εκείνος µου µίλησε πρώτη φόρα για αυτό το νεκροταφείο, το οποίο δεν έπαψε ποτέ να είναι µία σιωπηλή µαρτυρία του ένδοξου σερβικού παρελθόντος...»

Ζ Ε Ϊ Τ Ε Ν Λ Ι ΚΒρίσκεται στην οδό Λαγκαδά και είναι το µεγαλύτερο συµµαχικό στρατιωτικό νεκροταφείο του Α’ Παγκοσµίου Πολέµου στα Βαλκάνια. Για τους Σέρβους αυτό το νεκροταφείο είναι ιερός τόπος, κοµβικό σηµείο στην Ιερή Γεωγραφία τους, που δείχνει το δρόµο της θυσίας... Επισκεφθήκαµε το Ζέιτενλικ κι αισθανθήκαµε την ενέργεια του. Περιηγηθήκαµε ανάµεσα στους τάφους, ήπιαµε σλίβοβιτσα µε τον φύλα-κα, τον κυρ Γιώργο Μιχαήλοβιτς, και κατεβήκαµε στο υπόγειο οστεοφυλά-κιο, όπου φυλάσσονται χιλιάδες κρανία Σέρβων. Παρά την αντίθετη πεποίθηση οι νεκροί του Α’ Παγκοσµίου Πολέµου είναι ακόµη παρόντες στα Βαλκάνια, στοιχειώνοντας τη σκέψη των λαών της περιοχής µας. Τους είδαµε στο Ζέιτενλικ!

Φω

τογρ

αφίε

ς: Α

λέξη

ς Αλ

αµατ

ίδης

του Γιώργου Στάµκου

ΕΠΙΣΚΕΨΗΣΤΟ ΣΕΡΒΙΚΟ

ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ

Κάτω από το µνηµείο υπάρχει η είσοδος που οδηγεί στο υπόγειο οστεοφυλάκιο.

Κρατώντας στο χέρι του ένα ποτηράκι σλίβοβιτσα, και φορώντας στο κεφάλι του σάικατσα και σέρβικη στολή παραλλαγής, ο κυρ Γιώργος µας εξηγεί την ενδιαφέρουσα ιστορία του νεκροταφείου αλλά και του σέρβικου λαού.

Είσοδος του Ζέιτενλικ από την οδό Λαγκαδά.Η επιγραφή στην καγκελόπορτα γράφει: Σέρπσκο Βόινιτσκο Γκρόµπλιε(Σέρβικο Στρατιωτικό Νεκροταφείο).

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

11

Κατηφορίσαµε προς το παρεκκλήσι και οστε-οφυλάκιο του νεκροταφείου, όπου µας περίµενε ο φύλακας, ένα 73χρονο γερο-παλίκαρο που ονοµάζονταν Γιώργος Μιχαή-λοβιτς. Γύρω µας ο χώρος ήταν καλυµµένος µε γκρίζους πέτρινους σταυρούς και κυπα-ρίσσια ως εκεί που έφτανε το µάτι σου. Πολλοί ίσως αναρωτιέστε γιατί σχεδόν σε όλα τα νεκροταφεία φυτεύονται κυπαρίσσια. Θα σας πω την άποψη µου. Είναι µελαγχολι-κές «σηµαδούρες», «ουράνιοι οδοδείκτες» που δείχνουν το (µονό)δρόµο της ψυχής: από τη γη στον ουρανό. Ο κυρ Γιώργος, φορώντας µια σέρβικη στολή παραλλαγής κι έχοντας στο κεφάλι του µια σάικατσα (παραδοσιακό σέρβικο καπέλο), µας περίµενε στην είσοδο του οστεοφυλακίου. Ο Ελληνοσέρβος φύλακας του Ζέιτενλικ από το 1960, έχει ως απο-κλειστικό σπίτι του το νεκροταφείο, αφού διαµένει σ’ ένα σπιτάκι µέσα στο χώρο. Δύσκολη δουλειά θα πείτε, αλλά για εκεί-

νον είναι ευχαρίστηση και οικογενειακή παράδοση µιας και εκεί είναι θαµµένοι ο πατέρας και ο παππούς του, φύλακες και οι δύο του νεκροταφείου. Ο κυρ Γιώργος όµως ήταν κάτι πολύ περισσότερο από τον απλό φύλακα αυτού του µεγαλύτερου σερβικού στρατιωτικού νεκροταφείου εκτός Σερβίας. Ήταν µια ασκητική µορφή που µοιάζει αντιπρόσωπος όλων αυτών των νεκρών Σέρβων στρατιωτών που βρήκανε εδώ στην Ελλάδα την τελευταία τους κατοικία...Εξηγώντας µας την ιστορία του Ζέιτενλικ, που πριν λειτουργήσει ως νεκροταφείο ήταν ένα από τα συµµαχικά στρατόπεδα της Θεσσαλονίκης του 1916, γέµισε κάτι ποτηράκια µε σλίβοβιτσα, ένα πολύ δυνατό σέρβικο ρακί φτιαγµένο από δαµάσκηνα. Τα ήπιαµε στη µνήµη των νεκρών µονορούφι µε την πρόποση «ζίβελι» (στην υγειά µας), ενώ κοιτούσαµε ο ένας τον άλλο κατευθείαν στα µάτια, όπως είναι το έθιµο στη Σερβία.Με το δυνατό ρακί να κυλάει στις φλέβες

µας κατεβήκαµε από τις σκάλες στο υπόγειο οστεοφυλάκιο, όπου βρίσκονται τα κρανία και τα κόκαλα χιλιάδων Σέρβων στρατιω-τών και αξιωµατικών. Δεν υπήρχε τίποτε το µακάβριο σ’ αυτό που είδαµε, καθώς τα οστά των νεκρών ήταν –στρατιωτικά– τακτοποιηµένα σε απλές και όµορφες µαρ-µάρινες κασέλες στους τοίχους. Όµως, τόσες χιλιάδες νεκροί στοιβαγµένοι σε τόσο µικρό χώρο! Στο µεγάφωνο έπαιζε λαϊκή µουσική του Α’ Παγκοσµίου Πολέµου. Ακούγοντας το «Μαρς να Ντρίνου» (Πορεία στον Δρίνο), που τόσο µου άρεσε, συγκινήθηκα αναλογι-ζόµενος τις 330.000 χιλιάδες στρατιώτες της Σερβίας που χάθηκαν σ’ αυτόν τον πόλεµο, µη γνωρίζοντας ότι αυτό για το οποίο θυσιάστηκαν θα καταστρεφόταν άλλες δύο φορές στη διάρκεια του 20ου αιώνα. Το µέρος είχε πολύ δυνατή ενέργεια. Σ’ ένα κεντρικό σηµείο υπήρχαν χλωρά δάφνινα στεφάνια, µε τις κορδέλες στα χρώµατα της γιουγκοσλαβικής σηµαίας, που σκόρπιζαν

• Εë. ÂεíéζÝëου 65, Πëáôεßá Επôáëüöου ôçë: 734.931, 749.025• Εë. ÂεíéζÝëου 72, Πëáôεßá Επôáëüöου ôçë: 742.602• Γρçγορßου ËáµπρÜκç 107, Άíω Ôοýµπá ôçë: 921.720, 945.544

Άποψη του εντυπωσιακού µνηµείου προς τιµή των πεσόντων Σέρβων στρατιωτών του Α’ Παγκοσµίου Πολέµου, που κτίστηκε το 1928 από τον Σέρβο βασιλιά Αλέξανδρο Καραγεώργιεβιτς.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

12

στο χώρο τη χαρακτηριστική θλιβερή τους µυρωδιά. Στους τοίχους υπήρχαν κάδρα µε φωτογραφίες των Σέρβων στρατηγών του Α’ Παγκοσµίου Πολέµου. Κάπου εκεί υπήρχε και η φωτογραφία του επικηρυγµένου στρατηγού Μλάντις, «εγκληµατία πολέµου» για το Διε-θνές Δικαστήριο της Χάγης, αλλά «εθνικού ήρωα» για τους Σερβοβόσνιους. Δεν τόλµησα να θίξω το ζήτηµα των Σέρβων εγκληµατιών του πολέµου, ενώπιον του Κυρ Γιώργου µε τη σέρβικη στολή παραλλαγής και της Μίλιτσας, που την είχε συνεπάρει η όλη ατµόσφαιρα. Εξάλλου για εκείνους το ζήτη-µα ήταν απλό: «Έγινε πόλεµος και στον πόλεµο γίνονται άσχηµα πράγµατα απ’ όλες

τις πλευρές. Γιατί ωστόσο όλοι κυνηγούν αποκλειστικά τους Σέρβους;» (ουδέν σχό-λιο...).Σε µια άκρη του ηρώου του υπόγειου οστε-οφυλακίου, το βλέµµα µου έπεσε σε κάτι φωτογραφίες, που φαινόταν σχετικά πρό-σφατες. Κοιτώντας τες προσεκτικά κατάλαβα πως ήταν από τους τελευταίους Γιουγκοσλα-βικούς πολέµους. «Αυτός εδώ σκοτώθηκε στη Βοσνία, στο Γκόρνι Βακούφ», εξήγησε ο κυρ Γιώργος δείχνοντας έναν αµούστακο νεαρό Σέρβο. «Εδώ αυτός σκοτώθηκε στον πόλεµο στο Κοσσυφοπέδιο», συνέχισε δείχνο-ντας µια άλλη φωτογραφία κάποιου άνδρα. Πως βρέθηκαν άραγε αυτές οι φωτογραφίες σ’ ένα στρατιωτικό νεκροταφείο του Α’ Παγκο-σµίου Πολέµου; «Τις έφεραν συγγενείς και φίλοι των σκοτωµένων», µου εξήγησε ο κυρ Γιώργος, «Πολλοί, βλέπεις, από αυτούς τους νεκρούς, είχαν παππούδες που τον Α’ Παγκόσµιο Πόλεµο σκοτώθηκαν εδώ. Έτσι τα εγγόνια ‘’κοιµούνται’’ µαζί µε τους παππούδες τους»...Τρεις γενιές Σέρβων, τρεις πόλεµοι κι ένα νεκροταφείο στη Θεσσαλονίκη. Όλα στη διάρ-κεια του αιώνα που πέρασε. Βγαίνοντας από τον ενεργειακά ισχυρό χώρο του Ζέιτεν-λικ, ευχήθηκα να µην τοποθετηθούν άλλες φωτογραφίες στο υπόγειο οστεοφυλάκιο. Ας αφήσουµε τους νεκρούς στην ησυχία τους ή µάλλον καλύτερα ας µας αφήσουν οι νεκροί ήσυχους! Όσο συνεχίζουµε να τους θρηνού-µε είναι αρνητικά παρόντες και απειλούν να µας εκτροχιάσουν στη «µεταφυσική της εκδίκησης». Τους νεκρούς πρέπει να τους θυµόµαστε και όχι να τους λυπόµαστε και να θέλουµε να τους «αναστήσουµε» µε

τη σκέψη µας. Η κατάχρηση της ιστορικής µνήµης είναι εξίσου επικίνδυνη µε την αµνησία. v

Ο ΣΤΑΜΚΟΣ είναι δηµοσιογράφος και συγγραφέας µιας σειράς βιβλίων Best Seller. Τα βιβλία του ΝΙΚΟΛΑ ΤΕΣΛΑ (Γ’ έκδοση), ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Γ’ Έκδοση) και ΜΥΣΤΙΚΗ ΣΕΡΒΙΑ κυκλοφορούν από τις εκδόσεις ΑΡΧΕΤΥΠΟ. Το τελευταίο και άκρως επίκαιρο βιβλίο του µε τίτλο ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΑΡΧΙΠΕ-ΛΑΓΟΥΣ, έχει προκαλέσει µια σειρά δηµιουργικών συζητήσεων αλλά και αντιπαραθέσεων σχετικά µε το µέλλον του Ελληνισµού στην εποχή της παγκοσµιοποίησης. Μέσα στο 2001 πρόκειται να κυκλοφορήσει το νέο του βιβλίο µε τίτλο ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ: Η Επόµενη Πλανητική Επανάσταση.

Σ’ ένα στρατιωτικό νεκροταφείο οι λιτοί πέτρινοι σταυροί είναι παρατεταγµένοι µε στρατιωτική ακρίβεια. «Είµαστε όλοι καταδικασµένοι η µόνη αληθινή καταγραφή της ιστορίας της ζωής µας να περιοριστεί σε µια λακωνική επιγραφή πάνω σ’ έναν τάφο. Τα νεκροταφεία µας δεν είναι παρά ατέλειωτες πέτρινες βιβλιοθήκες...» (Π. Γιαννουλάκης)

Γεµάτο µε στεφάνια και πορτρέτα στρατηγών του Α’ Παγκοσµίου Πολέµου είναι το κεντρικό τµήµα του οστεοφυλακίου, όπου φυλάσσονται τα οστά χιλιάδων Σέρβων στρατιωτών.

áíáëáµâÜíουµε πÜóçς öýóεως εκäçëώóεéςäéáθÝôουµε äύο áßθουóες

A í ο é κ ô Ü M ε ó ç µ Ý ρ é - B ρ Ü ä υ

Iáôροý Γωγοýóç 15 (ΠÜρκο TερψéθÝáς)

Aµπεëüκçποé - Óôáροýποëç

Tçë: 663.585 / 607.111

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

13

«Ο Σύνδεσµος Ο.Τ.Α., αξιοποιώντας µελέτες του Οργανισµού Ρυθµιστικού και κονδύλια του Ευρωπαϊκού Ταµείου Συνοχής, προχώ-ρησε στην υλοποίηση έργων που ξεπερνούν τα 4 δις για την µετατροπή των εστιών περιβαλλοντικής υποβάθµισης σε χώρους πρασίνου και αναψυχής για τους πολίτες. Με την ανάπλαση της παλαιάς χωµατερής της Θέρµης, σε συνεργασία του Υπουργείου Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δηµοσίων Έργων, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τους Δήµους Θέρµης και Πανοράµατος, ανοίγουµε ουσιαστικά έναν νέο κύκλο παρεµβάσεων που έχει ως κύριο χαρακτηριστικό του τα ΜΕΓΑΛΑ ΕΡΓΑ ΠΝΟΗΣ για το περιβάλλον µε στόχο, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Εδώ εντάσσονται και τα έργα της κατασκευής του νέου σύγχρονου Χ.Υ.Τ.Α., της Μονάδας Μηχανικής Διαλογής Ανακυκλώ-σιµων Υλικών και Κοµποστοποίησης, της νέας Μονάδας Ανακύκλωσης Χαρτιού, καθώς και των Σταθµών Μεταφόρτωσης, έργα που ανατρέπουν ριζικά το υφιστάµενο καθεστώς διαχείρισης των απορριµµάτων. Θα δηµιουρ-γήσουν πολλές νέες θέσεις εργασίας και το σπουδαιότερο θα δώσουν λύση στο πρό-βληµα της προστασίας του περιβάλλοντος και της υποβάθµισης της ποιότητας ζωής των πολιτών», τονίζει ο πρόεδρος του Συν-δέσµου Ο.Τ.Α. Μείζονος Θεσσαλονίκης και Δηµοτικός Σύµβουλος κ. Μπάµπης Μπαρ-µπουνάκης.

Το έργο εντάσσεται στον Ολοκληρωµένο Εθνικό Σχεδιασµό Διαχείρισης των Απορριµµάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δηµο-σίων Έργων αλλά και τον Νοµαρχιακό Σχεδιασµό της Θεσσαλονίκης που ψηφίστηκε τον Φεβρουά-ριο του 2000. Στον προγραµµατισµό του Συνδέ-σµου εντάσσεται και η ανάπλαση των παλαιών χώρων διάθεσης απορριµµάτων του Δερβενίου και του Καλοχωρίου καθώς και του ήδη λειτουρ-γούντος Χ.Υ.Τ.Α. Θεσσαλονίκης. Τα έργα ανάπλα-σης στη Θέρµη ξεκίνησαν τον Φεβρουάριο του 2000 και ολοκληρώθηκαν στις αρχές του 2001. Πρόκειται ουσιαστικά για την πρώτη παρέµβαση του είδους σε πανελλαδικό επίπεδο που υλο-ποιείται από έναν φορέα της Τοπικής Αυτοδιοί-

κησης, τον Σύνδεσµο Ο.Τ.Α. Μείζονος Θεσσαλο-νίκης µε τη συνεργασία των οικείων Ο.Τ.Α. Το έργο που λειτουργεί ως ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ – ΠΕΡΙ-ΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ µε ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙ-ΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, είναι συνολικού προϋπολογισµού άνω των 700 εκα-τοµµυρίων δραχµών και καλύφθηκε από το Ταµείο Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τεχνικά Χαρακτηριστικά του πάρκουΟ χώρος βρίσκεται 1,2 χλµ. από τη Θέρµη και 3 χλµ. από το Πανόραµα, έχει συνολική έκταση 80 στρεµµάτων και συνορεύει (νότια) µε την κοίτη του ρέµατος “Πλατανόρεµα”. Στην είσοδο του πάρκου υπάρχει το κτίριο διοίκησης και ο χώρος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, ενώ έχει προβλεφθεί και λειτουργεί πάρκιγκ για τα αυτο-κίνητα των επισκεπτών. Στο χώρο έχουν φυτευτεί χλοοτάπητας και συντηρούνται 18.000 είδη φυτών (θάµνοι

και δέντρα). Έχουν ήδη κατασκευαστεί και λειτουργούν δύο γήπεδα τένις, ένα γήπεδο µπάσκετ, γήπεδο ποδοσφαίρου, µια παιδική χαρά, ξύλινα κιόσκια, πολλά παγκάκια, ενώ λειτουργεί και κυλικείο µε πανέµορφη θέα στο ρέµα της Θέρµης, περιτριγυρισµένο από δένδρα, ώστε να δηµιουργείται ένα φυσικό τοπίο ιδανικό για τον περιπατητή, ελκυστικό για τον φυσιολάτρη και κατάλληλο για τα παιδιά. Για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών υπάρχουν όλες οι ανέσεις όπως κοινόχρηστοι χώροι ξεκούρασης, ύδρευση, καθώς και κάδοι απορριµµάτων και Ανακύκλωσης (Χαρτιού, Αλουµινίου, Πλαστικού και Γυαλιού).Με όλα αυτά τα έργα υποδοµής δηµιουργήθηκε

ένας Πολυχώρος Αναψυχής και Ψυχαγωγίας για τους κατοίκους όλου του πολεοδοµικού συγκρο-τήµατος της Θεσσαλονίκης και ιδιαίτερα της νεολαίας, ενώ πολύ σηµαντικό ρόλο θα παίξει και το ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ που θα λειτουργεί και ως χώρος υποδοχής.Πολύ σύντοµα πρόκειται να παραδοθεί στους κατοίκους της περιοχής και ο Πολυχώρος που δηµιουργήθηκε επάνω στον παλιό χώρο διάθε-σης του Δερβενίου ενώ µέχρι το τέλος του 2001 ανάλογες παρεµβάσεις θα έχουν γίνει και στον παλαιό χώρο διάθεσης του Καλοχωρίου. Έργα Ανάπλασης εκτελούνται και στον Χ.Υ.Τ.Α. Θεσσαλονίκης και ήδη έχουν αναπλασθεί 100 περίπου στρέµµατα, ενώ υπάρχει πρόβλεψη να επιχειρηθεί αντίστοιχη παρέµβαση και στις 72 παράνοµες και επικίνδυνες χωµατερές που λειτουργούν ανεξέλεγκτα σε όλο τον νοµό Θεσ-σαλονίκης. v

AíïéêôÜ 14 - 2 ì.ì.

REZERVE & DELIVERY

Aãí. Óôñáôéþôïõ 52 & EëðßäïòÐïëß÷íç - Èåóóáëïíßêç

Οικολογικό Πάρκοκαι χώρος Αναψυχήςπάνω στον παλιό σκουπιδότοπο της ΘέρµηςΣε καταπράσινα πάρκα αναψυχής και ψυχαγωγίας, µε γήπεδα ποδοσφαίρου, τένις και µπάσκετ, ρυάκια, λίµνες, Κέντρα Περιβαλλοντικής Ενηµέρωσης και χώρους αθλοπαι-διών και ξεκούρασης για τους πολίτες, µετατρέπονται σταδιακά όλοι οι παλαιοί χώροι εναπόθεσης των απορριµ-µάτων της Θεσσαλονίκης και αποδίδονται για χρήση στις τοπικές κοινωνίες.

τηλ: 665.081

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Σε τίποτα δεν θυµίζει τον παλιό σκουπιδότοπο της Θέρµης, το νέο οικολογικό πάρκο, το οποίo, σύµφωνα µε τον Σύνδεσµο ΟΤΑ, έχει προϋπολογισµό πάνω από 700 εκατοµµύρια δρχ.!

14

Λέω να το τολµήσω. Να ξαναγεννηθώ. Να λησµονήσω τα απίστευτα ελλείµµατα της περιο-ρισµένης, τακτοποιηµένης ζωής µου και φθάνο-ντας κοντά της, να δοθώ…Θήτευσα δυο ολάκερα καλοκαίρια στην αναµονή της. Από τότε που τα πλανεµένα µου µυαλά µε οδηγούσαν στην Αµοργό. Μετρούσα ώρες, ταξίδι κοπιαστικό, µέχρι να αράξουµε στο νησί. Και τότε πρόβαλε εκείνη, λίγο πριν τελειώσει η διαδροµή. Σύρος…Οµορφιά που δεν θα γεράσει. Περπάτηµα ελαφρύ σαν σκίρτηµα του κάµπου. Φιλί της θάλασσας της αφροστολισµένης. Σεµνή, λευκοντυµένη νύφη. Μύρισα το κρίνο της, όµως δεν την ακολούθησα. Ήµουν απλά ένας περαστικός, φοβισµένος έφηβος. Φύλαξα µια γωνιά για εκείνη και συνέχισα.Τώρα ναι, θα τα καταφέρω. Σαν έτοι-µος από καιρό. Τόσοι ταξιδιώτες σε λάτρεψαν και µου µίλησαν για σένα. "Με τη Σύρο δεν αστειεύεται κανείς", µου µήνυσε ένας πολυταξιδεµένος Πειραιώτης. Κι ένας νεαρός Κατερινιώτης τραγουδοποιός όταν ρωτήθηκε από την αφεντιά µου, µε βλέµµα στο κενό µονολογούσε "Χάνεσαι στο χρόνο σαν µπεις στο γιαλό της. Τα περασµένα σβήνουν, το τώρα δεν µένει και τα µελλούµενα αναρωτιέσαι πότε θα 'ρθουν". Ας είναι και έτσι. Εµένα δεν µε σταµατά τίπο-τα.Στον µέγα πόθο µου να την ανακαλύψω, να σεργιανίσω στα σοκάκια της, βρήκα κι ένα σπουδαίο σύµµαχο. Η Χαρούλα από τα παλιά, Συριανή από µάνα και από κύρη, µόνιµη κάτοι-κος της πρωτεύουσας των Κυκλάδων, από τότε

που πρωτοείδε το φως µέχρι και αυτό το καλοκαίρι, πλην µιας διακοπής 5 φεγγαριών. Τόσα φθινοπώρια και χειµώνες της χρειάστηκαν για να αποφοιτήσει από την Νοµική Σχολή της Θεσσαλονίκης. Άρπαξε το χαρτί και έφυγε µε το πρώτο της γραµµής. Και τώρα πάλι στις ώρες µου για να µε συστήσει σε κείνη.Το ταχύπλοο των πολλών πλησιάζει. Κει που τελειώνει το γαλάζιο και ξεκινά ο έρωτας. Να’σαι και πάλι, στο σταυροδρόµι της ζωής µου. Σε κρατώ στα δάχτυλα αρχόντισσα. Βαδίζεις αργά ανάµεσα στους δυο λόφους της Ερµούπολης.

Σοφή µου, δεν µε παρατήρησες µεσ' τους πολλούς που 'ρθαν να δαµάσουν την γοητεία σου."Βρε χαµένε Σαλονικιέ! άσε τα µέσα σου κι έλα να γίνουµε τουµπί µε τις νότες µας". Ο ήχος της Χαρούλας µε επαναφέρει. Μοιραζόµαστε τις αποσκευές. Τούτη δεν είναι από εκείνες που µόνο ξεθερµάνε και παστρεύουν. Όλα στη µέση.Πλατεία Μιαούλη και η πρώτη σύντοµη στάση. Δηµαρχείο ετών 125. Ανάκτορο του Αρχιτέκτονα Τσίλερ. Εντυπωσιακή µαρµάρινη σκάλα πλάτους 16 µέτρων. Μεγαλείο στο ισόγειο µε τις δικα-στικές υπηρεσίες περιστοιχισµένες από τους κίονες. Παραµύθι στον όροφο µε την αίθουσα των συνεδριάσεων από µωσαϊκό και ξύλο. Προσπαθώ να τα αποθηκεύσω στης µνήµης το πηγάδι.Θεατρo Απόλλων. Από το 1864. Μαρίκα Κοτοπούλη, Μάνος Κατράκης. Σαν από Σκάλα του Μιλάνου. Δέος.Μεταµόρφωση από το 1824, η Μητρόπολη της Σύρου. Εκκλησία Αγίου Νικολάου, πολιού-χου της Ερµούπολης. Ναός της Κοίµησης µε την εικόνα του Δοµίνικου Θεοτοκόπουλου. Της ψυχής προσκυνήµατα.Τραβάµε για τον πρώτο λόφο στο Δείλι. Ξεπροβάλλει η Ανάσταση, σαν από όνειρο. Τοιχογραφίες µόνο στο ιερό και στον τρούλο. Κατηφορίζουµε."Ξέρω, ξέρω βρε χαµένε", µονολογεί η δικηγο-ρίνα. "Θα ήθελες τώρα ουζάκι κ.τ.λ. Εδώ καλέ µου φίλε υπήρχε κάποτε µια και µόνο ταβέρνα «Του Τεµπέλη» και έκλεισε και αυτή".Η κουβέντα µας δεν είχε τελειώσει και βρεθή-καµε και πάλι στο κέντρο της Ερµούπολης, στην αγορά. Στην "Ιθάκη του Άη", ο Άης Νικόλαος σπούδασε οδοντοτεχνίτης (που αλλού, στην Θεσσαλονίκη) αλλά επέστρεψε στο λιµάνι του. Λιόκαυτες ντοµάτες, το µπιφτέκι του Αλί και

λουκάνικο µε µάρανθο."Χαρούλα µου έναν καφέ, να βλέπω και το λιµάνι, τα καράβια που τολµούν να αγγίξουν το γιαλό της".Αχίλλειον, παραλιακά. Και εδώ Νικόλαος, αλλά όχι Αης, ούτε Συριανός. Από τη Θεσσαλονίκη, πριν πολλά χρόνια κατέβηκε να υπηρετήσει στη Σύρο, παίζοντας ταυτόχρονα ποδόσφαιρο στην οµάδα του νησιού για να καλύψει τα έξοδά του. Αγάπησε όµως, αγαπήθηκε και ρίζωσε εδώ. Τον συνάντησε κάποτε στην πλατεία ένας παλιός συµπαίκτης του από την Μακεδονία, που

ωστόσο δεν γνώριζε για το ιστορικό του Νικόλα και την οριστική του µεταγραφή στη Σύρο. Τον ρωτά ο Νικόλας "Πόσο καιρό είσαι εδώ Στάθη µου;" "Επτά ηµέ-ρες. Εσύ Νικόλα µου;" "Δώδεκα χρόνια"Από την άλλη πλευρά του λιµανιού. "Νεώριο Σιδηρουργείο και Μηχανουργείο Σύρου" από το 1861 για επισκευή και κατασκευή πλοίων. Σήµερα παράγει και κοινωνικό έργο.Μοναδική ώρα, η ώρα της ανάβασης για την Άνω Σύρο. Μικρά σοκάκια µε πολλά σκαλιά, ασπρισµένα σπίτια µε πόρτες κοµµένες στα δυο, αυλές ένα µε το δρόµο. Όλος ο λόφος µε διαφορετικό θρησκευτικό δόγµα. Στην πιάτσα το µουσείο του µέγα ρεµπέτη Μάρκου Βαµβακάρη, ο Δηµοτικός ραδιοφωνικός σταθµός, το Πνευµατικό Κέντρο, η

Έκθεση παραδοσιακών επαγγελµάτων.Στη Σύρο άνθησε η τυπογραφία από το 1928 και η φωτογραφία από το 1860. Δηµιουργήθηκε µάλιστα το πρώτο εργαστήριο για κατασκευή καρτ-ποσταλ.Στην κορυφή ο Ναός του Σαν Τζώρτζη, Μητρόπολη των Καθολικών από το 1652. Εγώ αποθηκεύω. Κατεβαίνω τα σκαλιά. Τώρα προπο-ρεύοµαι καθώς απέκτησα τον αέρα του νησιού και αυτό είναι το λάθος µου. Έχασα την Χαρούλα. Στα σκαλιά µπροστά µου ένας πιτσιρι-κάς µε περιττά κιλά παλεύει µε το µπουζούκι του. Τον ρωτώ για τη φίλη µου, την περιγράφω: χρώµα, ύψος, βάρος. Εκείνος αδιαφορεί. Κοιτάει το ρολόι του και µου προτείνει. "Σε δέκα λεπτά. Ακριβώς στις 20.45 στην Παναγία της Καρµήλου" και συνέχισε να γρατζουνάει. Ανεβαίνω τα σκα-λιά και περιµένω στο εσωτερικό της Καθολικής Εκκλησίας. Ο µικρός Βαµβακάρης δεν ήταν σαφής. Ξαφνικά µέσα από τα κελιά εµφανίζονται καλόγριες, µου χαµογελούν και κατευθύνονται σε ένα αρµόνιο. Η προσευχή τους, ένα κράµα ιταλικών και λατινικών, µοναδική εµπειρία. Κι ενώ παρακολουθώ τις καθολικές αγιογραφίες και ταξιδεύω µε τον ήχο, εκείνες επιστρέφουν στα κελιά τους.Η Χαρούλα µε περιµένει έξω από την εκκλησία."Σε διαβάζω Σαλονικιέ χαµένε (κλασικά). Μαντεύω πού ταξιδεύεις. Τέλος για σήµερα η βόλτα. "Στις ένδεκα στον «Ηχοβόλο»", πρόλαβα να ρωτήσω "Οι αποσκευές µου;""Κείνη η πόρτα µετά την πιάτσα που άνοιξε και έκλεισε είναι δική σου. Έχει τα πάντα µέσα για καλοµαθηµένους"Όπως το είπε και η Χαρούλα "γίναµε τουµπί" στον Ηχοβόλο, το ρεµπετάδικο της Σύρου προς το Νεώριο. Έκπληξη για τους πρωτάρηδες επισκέπτες ο Καρδερίνης. Το πρωί µπουγάτσα "Θεσσαλονίκη" στην αγορά και µόλις σουρου-πώσει ξεσηκώνει τους ρεµπέτες µε φωνή που

ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ

Αφηγείταιο Νώντας Ελευθεριάδης

Βόλτα στη Σύρο…

Δηµαρχείο. Ετών 125! Μεγαλείο

Εδώ του… Μάρκου Βαµβακάρη…

Βό

λτ

α

στ

η

Σύ

ρο

…

15

ΘΕΣ/ΝΙΚΗ: ΛΕΩΦ. ΝΙΚΗΣ 3, Τ.Κ. 54624, ΤΗΛ. 226190ΑΘΗΝΑ: ΓΡΑΒΙΑΣ 3-5,

Τ.Κ. 10678 – ΤΗΛ. 3801.591ΑΘΗNA: (ΠΑΙΔΙΚO ΒΙΒΛΙOΠΩΛΕΙO)

ΓΡΑΒΙΑΣ 9-13, Τ.Κ. 10678 – ΤΗΛ. 3807.689ΠΑΤΡΑ: ΓΕΡOΚΩΣΤOΠOΥΛOΥ 31-33,

Τ.Κ. 26221, ΤΗΛ.278727www.protoporia.gr

Σας ταξιδέψαµε όλο το καλοκαίρισε µαγικούς τόπους, µε µαγικά βιβλία,και τώρα που τελειώνουν οι διακοπές,ετοιµαστείτε για τον επόµενο σταθµό.

Στα βιβλιοπωλεία της Πρωτοπορίαςσας περιµένουν τα εφόδια της σχολικής χρονιάς

που αρχίζει σε λίγο.

Ελληνικά και ξένα βοηθήµατα. Πλούσια γραφική ύληΕκπαιδευτικά Cd rom.

Παιχνίδια που σας κάνουν ακόµα πιο έξυπνους.

Και βέβαια τα δώρα σας:Υπέροχα τετράδια που ετοιµάσαµε ειδικά για σας

και σας τα χαρίζουµε µε κάθε αγορά σας.

Kαι θυµίστε στον µπαµπάκαι στη µαµά πως

σχεδόν όλες οι πιστωτικές κάρτες έχουν

12 άτοκες δόσεις,

όπως πάντα.

θα ζήλευε και ο Νταλάρας.Ξηµέρωσε. Ο χρόνος χαµένος για τους άλλους. Η Χαρούλα ζωγραφίζει κάθε λεπτό. Έχει και η Σύρος περιφέρεια και την στη-ρίζει. Πισκοπείο, Φοίνικας και Ντελακράτσια µε πύργους και βίλες όχι από παραµύθια αλλά από το 19ο αιώνα.Τα Χρούσα κοντά στη Βάρη, ορει-νά, πράσινο και νερό, παλιά αρχοντικά. Αµπέλια στην Αγία Παρασκευή του εφοπλιστή Βάτη που γεννά δικό του κρασί. Μύτακας και Σα Μιχάλη. Σαν ουρανός. "Εδώ, εδώ να σταθούµε Χαρούλα" Εκείνη χαµογελά."Όχι δεν θα σταθούµε απλά ". Ταβέρνα Σα Μιχάλης. Στα πόδια µας, µακριά από τα µάτια µας η βόρεια Σύρος. Όλα χρυσίζουν.Ένας γραφικός σερβιτόρος σχε-δόν δεν µας ρωτά και µουρµου-ρίζει. "Ό,τι έµεινε Αµπελοφάσουλα µε ξύδι, κασέρι Σα Μιχάλη, πατάτες στον ξυλόφουρνο". Ό,τι έµεινε;Φεύγοντας τους αρπάζω και µια µποκαµβίλια από την αυλή.Ένας παππούς από την κουζίνα µε κοιτά αλλά δεν µου κάνει παρατήρηση. Πάλι θα ανθίσουν.Μέγας Γιαλός, Αγκαθωπές, Γαλησσάς. Κοσµικά, όχι µόνο για µια στιγµή. Οι πιο άρτια οργανω-µένες παραλίες.Δυο πόρτες έχει η ζωή. Έτσι πιστεύει µε βεβαιότητα η Συριανή µου φίλη. Αναµένω λοιπόν τις αποδείξεις. Μετά το µοναστήρι-ορφανοτροφείο της Αγίας Βαρβάρας και το επίσης κοσµικό Κίνι, η πινακίδα: "Οδός κακής βατότητας". Η καλή µας τύχη. Χωρά µόνο ένα όχηµα τούτος ο χωµατόδροµος. Να’ναι καλά

το Συµβούλιο Επικρατείας που σταµάτησε τα έργα.Δεν καταλαβαίνω πού οδηγούµαστε.

Ποιος τολµά να γράφει και να λεει ότι τα όνειρα δεν τα αγγίζεις; Δελφίνι, Γράµµατα, Λεία, Βαρβαρούσα, Αετός. Του Θεού παραλίες. Η Χαρούλα σχεδόν µε αποβιβάζει βίαια και αποχωρεί όπως τότε µετά την ορκωµοσία .Σαν νήπιο που τώρα µόλις πρωτοπατά στα δυο του, χάνοµαι µε το ωραίο και παλεύω να σταθώ όρθιος. Και µέσα στην αναζήτησή µου για το τί θα επιλέξω να καταχωρήσω στην µνήµη µου, τα χρώµατα του καλοκαιριού µε πείθουν. Είµαι τόσο τυχερός.Κάπου στο τέλος της ακτής, η σκιά της πρώτα και µετά… Εκείνη. Το αγέρωχο στους αιώνες φεγγάρι µου. Κείνη που νίκησε τη φθορά και το χρόνο. Οι στάλες από το κύµα που αγγίζουν το κορµί της παλεύουν να µην στεγνώσουν. Και ο Ήλιος που δύει πάνω της αναθεµατίζει την τύχη του.Ο καηµένος πλησιάζω. Να στολίσω την χάρη της µε τα φτωχά µου πετράδια. Να σµιλέψω το πρόσωπό της, να διορθώσω τι. Κάτω από ένα αλµυρίκι που τα φύλλα του έσταζαν νερό και αλµύρα, φίλησα τα δυο της µάτια. Τόση αναµονή. Για εκείνο το φιλί. Δυο-τρία λεπτά δώρο σε ένα παιδί που έµαθε να περιµένει. Χαιρετάς κάποιον που τον είχες κάποτε δικό σου. Εκείνη δεν το έκανε. Έτσι αµίλητη, παιχνίδι µνήµης.Η Χαρούλα, ο τέλειος σκηνοθέτης, µε παρα-λαµβάνει και επιστρέφουµε στον πολιτισµό. Διαδροµή σιωπής. Όλος ο δρόµος µε σπάνιο φεγγάρι. Κι εγώ που δεν την ξεπέρασα.Πάλι ο Μύτακας, η Άνω Σύρος και τελευταίο κρασί στην "Θέα". Ο βασιλιάς Λεονάρδος προ-σφέρει και άλλα. Εγώ αρκούµαι στην καπαροσα-λάτα και στο κρασί. Αρπάζω το ποτήρι της Χαρούλας και το παραδίδω στους βοηθούς."Από το δικό µου θα πιούµε και οι δυο βρε χαµένη"Πίναµε και γελούσαµε µέχρι την Ανατολή. Ενοχλήσαµε τον Σαν Τζώρτζη και τον φιλόσοφο Φερεκύδη, Δάσκαλο του Πυθαγόρα, τους εργά-τες στο Νεώριο που κατασκεύαζαν ένα νέο πλοίο. Τους φίλησα έναν-έναν και τους ευχαρί-στησα που γεννούν καράβια για να ταξιδεύου-µε.Γιατί τί είναι τελικά η Σύρος, τί είναι η ζωή µας;Μια Οδός κακής βατότητας.Που πάντα οδηγεί στο Όνειρο… v

ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙ ΤΑΞΙΔΙΣτο Δείλι, στην κορφή του λόφου η Ανάσταση

Θέατρο Απόλλων. Σαν από σκάλα του Μιλάνου

Γειτονιά της Ερµούπολης

16

Η ΑΒΑΣΤΑΧΤΗ ΕΛΑΦΡΟΤΗΤΑΤΗΣ ΕΦΗΒΕΙΑΣ

Το δικαστικό παράπτωµα του BleriΒρέθηκα ένα καλοκαιρινό ξηµέρωµα να ταξι-δεύω από την πολιτεία του Illinois σ’ αυτήν του Wisconsin, για µια απόσταση 400 περί-που µιλίων.Οι πρώτες ακτίνες του ήλιου στραφτοκοπού-σαν πάνω στα φύλλα των απέραντων εκτάσε-ων καλαµποκιού της αµερικάνικης υπαίθρου.Τις ατέλειωτες κουραστικές οδικές ευθείες διακοσµούσαν δεκάδες σκοτωµένα ζώα της τοπικής πανίδας, ρακούν στην πλειοψηφία. Προορισµός; Μια µικρή πόλη – χωριό κατ’ ουσία – µόλις 800 κατοίκων. Επρόκειτο για ένα παραθεριστικό µέρος σε µια από τις όµορφες ακτές της λίµνης του Castle Rock. Τα σπιτάκια των - Πολωνών - περισσοτέρων στην καταγωγή κατοίκων, βρισκόταν σκορπι-σµένα στο δάσος. Σκοπός του ταξιδιού; Την 10η πρωινή ώρα ο 18χρόνος Bleri θα δικαζόταν από το τοπικό δικαστήριο. Η κατηγορία; Στις αρχές Ιουνίου, 15 φίλοι έδωσαν ραντεβού στο εξοχικό

της οικογενείας του ενός, όπου και θα περνούσαν το βράδυ τους. Κάποιος από τους γείτονες διέκρινε την πολυπληθή παρέα των πιτσιρικάδων και ειδοποίησε την τοπική αστυνοµία. Έτσι χωρίς λόγο, ίσως γιατί ενοχλήθηκε από την παρουσία των νεαρών, ή γιατί η µουσική ακουγόταν έως και το δικό του σπίτι. Η αστυ-νοµία δεν άργησε να εµφανισθεί και οι πιτσι-ρικάδες συνελήφθησαν να πίνουν µπύρα. Η κατανάλωση αλκοόλ αποτελεί παράπτωµα για νέους κάτω των 21 χρόνων, ακόµα και µέσα στο ίδιο τους το σπίτι. Υποκρισία; Δεν έχει σηµασία, ο νόµος είναι κάθετος, όλοι κρίθηκαν ένοχοι. Η ποινή, 200 δολάρια έκαστος και τρίµηνη αφαίρεση του driving licence, ότι πολυτιµότερο για αυτούς, µιας και χωρίς την άδεια οδήγησης δεν µπορεί στην χώρα αυτή να κάνει κανείς τίποτα. Η άλλη εκδοχή – την οποία και όλοι δέχθηκαν – να παρακολουθήσουν ένα 10ήµερο σεµι-νάριο για τις επιπτώσεις του αλκοόλ, στο σχολείο της περιοχής τους, το οποίο θα κόστιζε 150 δολάρια στον καθένα, να ετοι-µάσουν τις σχετικές εργασίες που θα έβαζε ο δάσκαλός τους και µε αυτές στο χέρι θα προσέρχονταν ενώπιον του δικαστή, ο οποίος θα έκρινε για τον παραδειγµατισµό και την αθωότητά των. Πριν µικρό χρονικό διάστηµα αποτέλεσε είδηση στα παγκόσµια δελτία η σύλληψη της κόρης του προέδρου των Η.Π.Α. κ. Μπους για κατανάλωση αλκοόλ. Είναι γνωστό ότι απαγορεύεται η είσοδος σε νέους κάτω των 21 χρόνων σε καφέ- µπαρ, νεανικά στέκια και γενικά µαγαζιά που σερβίρουν αλκοόλ. Άραγε προστατεύουν τους ανηλίκους αυτοί οι νόµοι, ή τους κάνουν περισσότερο επιρρε-πείς στο απαγορευτικό; Αυτά στην Αµερική.

Η νεανική ανικανοποίητη αφθονία του ΠασχάληΣτην Άνω Ηλιούπολη ζει ο 17χρονος Πασχάλης µε την µητέρα του και την αδερφή του. Πριν λίγο καιρό ταξίδευσε στο Μόναχο µε τη συνοδεία της µητέρας του για να µείνει εκεί σε συγγενικά πρόσωπα. Ο λόγος; Ο Πασχάλης αδυνατούσε να συνεχίσει το λύκειο όπως και οποιοδήποτε άλλο φορέα και ίδρυµα εκπαίδευσης. Έτσι άρχισε να ασχολείται σε διάφορες περιστασιακές απασχολήσεις, τα έσοδά του από αυτές ποτέ δεν αντιστοι-χούσαν, και φυσικά δεν επαρκούσαν, στα έξοδά του. Ο Πασχάλης έπρεπε να βρίσκεται καθηµερινά έξω µε την παρέα του, οι καφέδες και τα ποτά κόστιζαν περισσότερο από το ηµερήσιο εισόδηµα της δουλειάς του. Καθηµερινές συµβουλές, προτροπές, καυγάδες, δεν έφερναν αποτέλεσµα στην διαφοροποίηση της καθηµερινότητας του Πασχάλη. Η παρέα θα τον περίµενε καθηµερινά την συγκεκριµένη ώρα στους συγκεκριµένους νεανικούς χώρους διασκέδασης. Στην Ελλάδα υπάρχει η σχετική απαγορευτική διάταξη για νέους κάτω των 18 – όχι των 21 – σε µαγαζιά µε τυχερά παιχνίδια, κουλοχέρηδες, καθώς και σε µαγαζιά που σερβίρουν αλκοόλ. Μόνο που εδώ ο νόµος είναι αρκετά ελαστικός ή υφίσταται κατ’ επίφαση. Στα µαγαζιά αυτά ο νόµος λειτουργεί µόνο σε µια περίπτωση. Όταν το απέναντι ή το από δίπλα ανταγωνι-στικό µαγαζί κατηγορήσει τον ανταγωνιστή του. Κάνοντας ένα περίπατο στα µαγαζιά της Άνω Ηλιούπολης διακρίνεις πως την πλειοψηφία των θαµώνων αποτελούν παιδιά 14-18 χρόνων. Με µια επίσκεψη Παρασκευοσαββατοκύριακο βράδυ στα "ορθά-δηκα, σκυλάδικα, βαρελάδικα, ελληνάδικα", της Θεσσαλονίκης, διαπιστώνεις πως βασί-

Γράφειο Μπάµπης Ιµβρίδης

ζουν την λειτουργία τους και συντηρούνται από ανήλικους. Πηγαίνοντας ένα βραδάκι Παρασκευής ή Σαββάτου στα καράβια-µπαρ της παραλίας, δεν βρίσκεις στους πολυπληθείς θαµώνες τους ούτε έναν ενήλικο. Που και που θα συµβεί µια «καρφωτή» και ο υπεύθυνος θα πληρώσει το σχετικό πρόστιµο για να τον αφήσουν ήσυχο να συνεχίσει το έργο του για ένα µεγάλο χρονικό διάστηµα. Έτσι ο Πασχάλης χωρίς καν να το γνωρίζει βρέθηκε να ταξιδεύει

Ο Bleri και η παρέα του, στο εξοχικό του στο Γουϊσκόνσιν.Μετά από µερικά λεπτά συνελήφθηκαν άπαντες…

Οι χώροι µε ηλεκτρονικά παιχνίδια έχουνυψηλά ποσοστά επίσκεψης από ανήλικους

ΝΕΟΙ-ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΝΕΟΙ-ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΝΕΟΙ-ΚΟΙΝΩΝΙΑ

17

στην Γερµανία, µπας και εκεί διαφοροποιη-θεί ο τρόπος ζωής που είχε επιλέξει, µπας και ξεπεράσει την νεανική του ανικα-νοποίητη αφθονία.Εκεί άλλωστε οι επιλογές είναι συγκεκριµέ-νες: σχολείο, δουλειά, έξοδος Παρασκευή και Σάββατο απόγευµα. Να δούµε πόσο θα το αντέξει!!

Η επαρχιακή αδιέξοδη ανία του ΚώσταΔεκάξι χρόνων ο Κώστας σήµερα και οι επι-δόσεις του στο λύκειο έπεσαν κατακόρυφα, οι βαθµοί του ακολούθησαν τις καµπύλες του ελληνικού χρηµατιστηρίου, από το κακό στο χειρότερο. Το θέµα στόχοι, σχολείο, εκπαίδευση, επαγγελµατικός προσανατολι-σµός, µέλλον, λίγο τον απασχολούν. Τον Κώστα λίγα πράγµατα έως τίποτα δεν τον ενδιαφέρουν στο χωριό του. Θα γυροφέρνει οληµερίς και ολονυχτίς µε γνωστούς και φίλους που και αυτοί δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον. Μοναδική διέξοδος η πόλη του Κιλκίς, εκεί στα διάφορα καφέ και µπαράκια θα καταναλώνουν την ανία τους. Τι κι αν είναι µόλις 16, είναι καλοδεχούµενοι αυτοί και οι παρέες τους από µπαρ σε µπαρ. Οι ανήλικοι είναι οι καλύτεροι πελάτες τους, τους γνωρίζουν µε το µικρό τους όνοµα και ξέρουν καλά τις προτιµήσεις τους. Το σχολείο γι’ αυτούς δεν αποτελεί πρόταση ανάγκης, αλλά αναγκαίο κακό. Το πιθανότε-ρο είναι να µη το τελειώσουν ποτέ, λόγω απουσιών. Για την ώρα είναι το άλλοθι φυγής από το χωριό για την πόλη. Κανένα από τα παιδιά αυτά δεν µπορεί να ιερα-αρχίσει τις ανάγκες του, δεν µπορεί να µαζέψει εφόδια για την µετέπειτα ζωή του, δεν κάνει όνειρα για το µέλλον του, τα πάντα είναι εφήµερα. Για την ώρα, την ευθύνη των γονέων τους προς αυτούς, την

περιορίζουν στο χαρτζιλίκι που εισπράτ-τουν.Σήµερα ένας µεγάλος αριθµός νέων δηλώνει τάσεις φυγής από την πραγµατικότητα την οποία δεν δέχεται, δεν του πάει. Αυτό βέβαια δεν σηµαίνει κατ’ ανάγκη ότι στο σπίτι τους, στο σχολείο, στην προσωπική τους ζωή είναι δυστυχισµένοι. Η άρνηση της πραγµατικότητας είναι δεδοµένη, το θέµα είναι γιατί αντί να διοχετεύουν δηµιουργικά αυτήν τους την τάση την διοχετεύουν στα ναρκωτικά, στον αλκοολισµό, στο να το «βάζουν στα πόδια». Οι νέοι έχουν τους δικούς τους επικοι-νωνιακούς κώδικες, δικούς τους τρόπους επιµερισµού των εσωτερικών διεργασιών και αναγκών τους. Ο νέος που σήµερα επαναστατεί δεν είναι κατ’ ανάγκη ανατρε-πτικός στα πιστεύω των γονιών του, δεν είναι αχάριστος στην προσφορά τους, έχει όµως την ανάγκη να εκφρασθεί µε τον τρόπο του. Όταν οι νέοι µιλούν µεταξύ τους έχουν σαν παράδειγµα αποφυγής τους γονείς τους. Οι γονείς είναι αυτοί που –

δυστυχώς – έχουν εµπλακεί στην φρούδα ελπίδα, σε εκείνη την ανέλπιδη προσπάθεια να εκµαιεύσουνε την ευτυχία µέσα από την ευηµερία τους. Τα παιδιά σήµερα µε τον τρόπο τους δηλώνουν το λάθος των δικών τους. Καταλαβαίνουν πως οι γονείς, τους αντιµετωπίζουν σαν προέκταση του δικού τους εγώ, µε όλες τις ελλείψεις που το δικό τους εγώ αντιµετώπισε, µε όλες τις τραυµατικές εµπειρίες του δικού τους εγώ. Οι γονείς πολλές φορές προσπαθούν να εξαγοράσουν µε οικονοµικά ανταλλάγµατα, τις ενοχές τους για την απουσία από τη ζωή των παιδιών τους, για το ότι δεν διαθέτουν τον απαιτούµενο χρόνο να σταθούν δίπλα τους και να τους δώσουν το πολυτιµότερο αγαθό: την αγάπη, καθαρή από οποιαδήπο-τε οικονοµική αξία.Τα παιδιά έχουν κάθε δικαίωµα να σµιλεύ-σουν την δική τους πορεία µέσα στο οικο-νοµικό, κοινωνικό, πολιτιστικό, ψυχολογικό γίγνεσθαι, και έτσι πρέπει να ιδωθούν και από τους γονείς τους. v

Áγ. ÄçµçôρßουÁγ. Äçµçôρßου 126,Ôçë: 968.090

Çëéοýποëç ÉΩρáéοκÜóôρου 6,Ôçë: 650.858

Çëéοýποëç ÉÉΜáκρυγéÜííç 37,Ôçë: 669.993

×áρéëÜουÁë. Πáπáíáóôáóßου 148,Ôçë: 327.230

ΚορäεëéüÁ. ΠáπáíäρÝου 64,Ôçë: 704.384

ÓυκéÝςΜ. Κáρáοëή 2,Ôçë: 639.060

Η πινακίδα το λεει ξεκάθαρα, ποιός υπεύθυνος όµως το τηρεί και ποιός αρµόδιος το ελέγχει;

ΝΕΟΙ-ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΝΕΟΙ-ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΝΕΟΙ-ΚΟΙΝΩΝΙΑ

18

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ãéá ïðïéáäÞðïôå áëëáãÞ ðñïãñáììáôéóìÝíçò åêäÞëùóçò ôï «Äõôéêþò» äå öÝñåé êáìéÜ åõèýíç.

•Η Λέσχη Πολιτισµού Φλώρινας διοργανώνει τον 8ο Πανελλήνιο διαγωνισµό Φωτογραφίας. Στο δια-γωνισµό µπορεί να λάβει µέρος κάθε φωτογράφος ερασιτέχνης ή επαγγελµατίας. Οι διαγωνιζόµενοι µπορούν να υποβάλλουν µέχρι και τέσσερις φωτογραφίες µε ελεύθερο θέµα. Τελευταία ηµεροµηνία

υποβολής ορίζεται η 30η Νοεµβρίου 2001. Πληροφορίες δίνονται στο τηλέφωνο: 0385.24334

•Το φρούριο του Επταπυργίου, το οποίο βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο των τειχών της πόλης, στα λεγόµενα «Κάστρα», θα αποτελέσει εκθεσιακό χώρο για µια σειρά αξιόλογων εκθέσεων, που θα εγκαινιασθούν στις αρχές του µηνός Οκτωβρίου. Οι εκθέσεις θα περιλαµβάνουν φωτογραφίες – ντοκουµέντα από το παρελθόν.Οι φυλακές, οι οποίες στεγαζόταν στο χώρο, µεταφέρθηκαν το 1989 και το Επταπύργιο αποδόθηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης στη δικαιοδοσία του Υπουργείου Πολιτισµού.Από το 1990, έως και σήµερα, συνεχίζονται οι εργασίες αναστήλωσης και διαµόρφωσης στο µνηµείο µε τη συγχρηµατοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. (Επταπύργιο Θεσσαλονίκης, τηλ. 249.150)

•Η Διεθνής Συνάντηση Αρχαιολογικής Ταινίας του Μεσογειακού Χώρου, που φέρει τον τίτλο «ΑΓΩΝ» και που οργανώνεται από το περιοδικό «Αρχαιολογία και Τέχνες» θα πραγµατοποιηθεί για τέταρτη φορά στην Αθήνα, το καλοκαίρι του 2002. Στη συγκεκριµένη συνάντηση γίνονται δεκτές αρχαιολογικές ταινίες του είδους: ρεπορτάζ, ντοκιµαντέρ, fiction, έρευνας, εκπαιδευτικές, που έχουν γίνει από δηµόσιους ή ιδιωτικούς φορείς, ή από µεµονωµένα άτοµα, ασχέτως εθνικότητας, µε θέµα την Αρχαιολογία του Μεσογειακού χώρου, τη Βιοµηχανική Αρχαιολογία, τις λαϊκές τέχνες και παραδόσεις, που στη σηµερινή εποχή εκλείπουν.Τα δικαιολογητικά συµµετοχής, τα οποία αφορούν την προκριµατική διαδικασία, πρέπει να σταλούν στη Γραµµατεία του

ΑΓΩΝΑ έως και τις 16 Νοεµβρίου 2001. (Έδρα της Οργανωτικής Επιτροπής και Γραµµατεία του ΑΓΩΝΑ: Περιοδικό «Αρχαιολογία και Τέχνες», Πλατεία Καρύτση 10, Αθήνα 102 37, τηλ. 01.3312990, Γραµµατεία κ. Παλάτου)

•Η Ένωση Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος προκηρύσσει Πανελλήνιο Διαγωνισµό Ποίησης και Διηγήµατος µε ελεύθερο θέµα. Η προθεσµία υποβολής ορίζεται η 31η Οκτωβρίου 2001. Ποίηση: 3 ποιήµατα, σε 3 αντίτυπα, από 20 έως 40 στίχους το καθένα.

Διήγηµα: 1 διήγηµα, σε 3 αντίτυπα, από 3 έως 6 σελίδες. Τα αποτελέσµατα και η ηµεροµηνία βράβευσης θα δηµοσιευτούν το Δεκέµβριο του 2001. (Ένωση Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος, Αλ. Παπαδιαµάντη 2, τηλ. 848.752)

•Έργα µεγάλων διαστάσεων του γλύπτη Γεωργίου Τσάρα θα παρουσιάζονται έως τέλη Νοεµβρίου στον περιβάλλοντα χώρο του Βυζαντινού Μουσείου Θεσσαλονίκης. Τα µαύρα και κόκκινα γλυπτά, που φέρουν τον τίτλο «Πύλες», είναι κατασκευασµένα από το υλικό του χάλυβα και τοποθετούνται συµβολικά στο χώρο.(Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισµού, Λεωφ. Στρατού 2, τηλ. 868.570)

•Μία αξιόλογη έκθεση αγιογραφίας, που εντάσσεται στα πλαίσια των λστ` Δηµητρίων, του Δηµητρίου Κατσαβού και της Δέσποινας Περηφανοπούλου, µε τον χαρακτηριστικό τίτλο «Κίνησις χρωστήρος εν αήχω φωνή» εγκαινιάσθηκε στις αρχές Σεπτεµβρίου, στο Αλατζά Ιµαρέτ. Η εκδήλωση των εγκαινίων ξεκίνησε µε τη συναυλία του Χριστόδουλου Χάλαρη και θα παραµείνει στον εκθεσιακό χώρο έως τις 23/9. (Αλατζά Ιµαρέτ, Κασσάνδρου 91-93, τηλ. 278.587)

•Το φροντιστήριο Αρχιτεκτονικής, Σχεδίου και Καλών Τεχνών «Θανάση Παπιώτη» φιλοξένησε την ενδιαφέρουσα έκθεση µε θέµα: «Αρχιτεκτονική στη Θεσσαλονίκη. Έργα πρωτοπόρων Ελλήνων». Η έκθεση, που θα παραµείνει στον εκθεσιακό χώρο του φροντιστηρίου, στο κτίριο Μοσκώφ (Παύλου Μελά 18), έως τις 30 Σεπτεµβρίου, αναφέρεται σε έργα σηµαντικών αρχιτεκτόνων, όπως του Πάτροκλου Καραντινού, του Κυριάκου Κρόκου, του Άρη Κωνσταντινίδη και άλλων.

•Η αίθουσα Τέχνης «Τερρακόττα» θα φιλοξενήσει έργα δύο νέων εικαστικών δηµιουργών, της κ. Πανονίδου Ελπίδας και της κ. Έµµυ Χατζηφωτιάδου. Η έκθεση, η οποία περιλαµβάνει πολύχρωµες εικόνες, κολάζ, ανάγλυφες παραστάσεις, ασπρόµαυρα σχέδια και φωτογραφίες που έχουν «υποστεί» επεξεργασία, θα διαρκέσει από τις 20 Σεπτεµβρίου έως 20 Οκτωβρίου. (Αίθουσα Τέχνης Τερρακόττα, Χρ. Σµύρνης 13, τηλ. 235.689)

•Η έβδοµη Διεθνής Έκθεση Τηλεκαρτών «Card Collect» θα πραγµατοποιηθεί το Σαββατοκύριακο 6 και 7 Οκτωβρίου, στο ξενοδοχείο Mediterranean Pallas. Οι ώρες λειτουργίας και για τις δύο µέρες είναι οι ακόλουθες: από 10 το πρωί µέχρι 8 το βράδυ και µε ελεύθερη είσοδο για το κοινό.Στην έκθεση συµµετέχουν δεκάδες εµπορικοί οίκοι διάθεσης συλλεκτικών ειδών, Οργανισµοί Τηλεπικοινωνιών από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Επίσης συµµετέχει µε δικό του περίπτερο ο Ο.Τ.Ε, το περιοδικό «Τηλεαξίες» και η διαφηµιστική εταιρεία παραγωγής τηλεκαρτών Advanced Media Agency. Περισσότερες πληροφορίες µπορεί να ζητήσει κάποιος στα τηλέφωνα:968.096 και 0938.099.454.

ÐïëéôéóôéêÝò ÐñïôÜóåéò

•Στο Παλαιό Αρχαιολογικό Μουσείο (Γενί Τζαµί) θα φιλοξενηθεί έκθεση γλυπτικής, ζωγραφικής και χαρακτικής του Νικόλαου Μπαχαρίδη. Η έκθεση, η οποία εντάσσεται στα πλαίσια των λστ' Δηµητρίων, θα διαρκέσει από 19 Οκτωβρίου έως 4 Νοεµβρίου. (Αλατζά Ιµαρέτ, Κασσάνδρου 91-93, τηλ. 278.587)

•Οι παιδικές αναµνήσεις και µέσα από αυτές το παρελθόν επανήλθαν στη µνήµη, όσων παρακολούθησαν το παιδικό έργο «Εδώ Λιλιπούπολη», µια ζεστή καλοκαιρινή βραδιά του Ιουλίου στον εξωτερικό συναυλιακό χώρο της Μονής Λαζαριστών.Η Σαβίνα Γιαννάτου, ο Αντώνης Κοντογεωργίου, ο Σπύρος Σακκάς και η Μαριέλη Σφακιανάκη, ερµήνευσαν το παιδικό

ραδιοφωνικό έργο, µε αφορµή τα 25 χρόνια της «Λιλιπούπολης», σε στίχους της Μαριανίνας Κριεζή και µουσική της Λένας Πλάτωνος, του Νίκου Κυπουργού και του Δηµητρίου Μαραγκόπουλου. Το Μέγαρο Μουσικής της Θεσσαλονίκης θα φιλοξενήσει την ίδια εκδήλωση, αυτή τη φορά µε τη συµµετοχή της Παιδικής Χορωδίας Αγίας Τριάδας, της Συµφωνικής Ορχήστρας Βόλου, υπό τη διεύθυνση του κ. Συµεών Κόγκαν, στις 19, 20, 22 και 23 Δεκεµβρίου 2001.

•Έκθεση ζωγραφικής του νέου Άλκη Μπούτλη θα φιλοξενείται στην αίθουσα τέχνης ΖΗΤΑ ΜΙ από 18 Σεπτεµβρίου έως 13 Οκτωβρίου. Οι εικόνες χειρονοµιακές και χειρονακτικές ταυτόχρονα, επιχειρούν να δηµιουργήσουν στοιχεία των οποίων η δυναµική σύνδεση ορίζει το εικαστικό πεδίο ως χώρο/έννοια του ερωτικού εργαστηρίου.(Αίθουσα τέχνης ΖΗΤΑ ΜΙ, Πρ. Κοροµηλά 1, τηλ. 270 636

επéµÝëεéá ÉωÜííá Μπܵπç

Ãéá ïðïéáäÞðïôå áëëáãÞ ðñïãñáììáôéóìÝíçò åêäÞëùóçò ôï «Äõôéêþò» äå öÝñåé êáìéÜ åõèýíç.

19

•Έργα µεγάλων διαστάσεων του γλύπτη Γεωργίου Τσάρα θα παρουσιάζονται έως τέλη Νοεµβρίου στον περιβάλλοντα χώρο του Βυζαντινού Μουσείου Θεσσαλονίκης. Τα µαύρα και κόκκινα γλυπτά, που φέρουν τον τίτλο «Πύλες», είναι κατασκευασµένα από το υλικό του χάλυβα και τοποθετούνται συµβολικά στο χώρο.(Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισµού, Λεωφ. Στρατού 2, τηλ. 868.570)

ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

20

ÈEOËOÃOY AÃÃËIKATZÙN KENNENTY 155 - IÈAKHÓ (Ýíáíôé ãÞðåäï Hëéïýðïëçò) THË. 640.722

AããåëéêÞ ÈåïëüãïõÄéåõèýíôñéá Óðïýäþí

åêåß ðïõ ç ðïéüôçôá óõíáíôÜ ôçí åðéôõ÷ßá

Ã Ë Ù Ó Ó ÁÅ Ë Ë Ç Í É Ê Ç

ôçς Άííáς Áκρéôßäου

ÅËËÇÍÉÊÏ500-300 ð.×.

ÅËËÇÍÉÊÏ Êåöáëáßï 400 ì.×.

×ÁËÊÉÄÉÊÏ(Åëëçíéêü)

ÊΟΠΤΙΚΟ 400µ.Χ.

Ν Είναι το γράµµα της διανόησης και του νερού. Αρχικά δηµιουργήθηκε για να αποδώσει διανοητικές έννοιες στα ιεροµα-ντεία, στους πνευµατικούς αυτούς αρχαιο-ελληνικούς χώρους. Προηγείτο κάθαρσις των προσερχοµένων, δια των υδάτων της πηγής. Μια συγχώνευση των 2 αυτών εννοιών απο-τελεί η λέξη Ν-αµα, που ήταν το ιερό ύδωρ των Μαντείων. Με την έννοια της διανόησης παρουσιάζονται οι λέξεις: Νόησι, Νους, Ναός, Νύµφη, Νόµος, κ.ά. Και λέξεις όπου το γράµµα Ν έχει την έννοια του νερού είναι: Νήσος, Νιπτήρας, Νούφαρο. Ο ήχος του γράµµατος Ν, µάλλον αποµονώθηκε από τον φυσικό ήχο "Ν-ταπ", προσπιπτούσης βροχής σε σκληρή επιφάνεια.

ÅËËÇÍÉÊÏ500-300 ð.×.

ÅËËÇÍÉÊÏ Êåöáëáßï 400 ì.×.

×ÁËÊÉÄÉÊÏ(Åëëçíéêü) ÊÑÇÔÉÊÏ

Ξ Είναι µια γραµµατοσύνθεση 2 ελληνικών γραµµάτων, του Κ και του Σ. Ως εκ τούτου είναι δύσκολο να αναγνωρισθεί η κωδική έννοια του γράµµατος. Κατατάσσεται στα νεώτερα γράµµατα του ελληνικού αλφαβή-του, όπως και το Ψ.

ÅËËÇÍÉÊÏ500-300 ð.×.

ÅËËÇÍÉÊÏ Êåöáëáßï 400 ì.×.

×ÁËÊÉÄÉÊÏ(Åëëçíéêü) ÊΟΠΤΙΚΟ

Ο Το Ο είναι το γράµµα µε την έννοια της χωρο – επιφάνειας, όπως το Π και το Ω, µε τη διαφορά ότι το γράµµα Ο περιλαµβάνει πράγµατα που είναι ορατά και βρίσκονται µέσα στο οπτικό πεδίο του ανθρώπου. Γενι-κά επισηµαίνει κάτι το χαρακτηριστικά ορατό, κάτι περιγεγραµµένο στο χώρο, κάτι που "χωράει στο µάτι". Λέξεις που φανερώνουν το νόηµα του γράµµατος είναι: Όριο, Όραµα, Όραση, Όαση.

ÅËËÇÍÉÊÏ500-300 ð.×.

ÅËËÇÍÉÊÏ Êåöáëáßï 400 ì.×.

×ÁËÊÉÄÉÊÏ(Åëëçíéêü) ÊΟΠΤΙΚΟ

Π Και εδώ αποδίδεται η ίδια έννοια όπως στο Π, δηλαδή της χωρο – επιφάνειας. Το Π

ειδικά, έχει να παρουσιάσει αρκετές λέξεις: Πατρίδα, Πέλαγος, Πέλλα, Πόντος, Πεδίο, Παλάµη. Ο ήχος του γράµµατος αποµονώθη-κε εκ του φυσικού ήχου "Π-λαφ". Το σχήµα πιθανώς ήρθε ή από το σχήµα 2 ποδιών (κατάλοιπο της ιερογλυφικής γραφής). Το π (το µικρό) ορίστηκε για εκφράσει την γνωστή γεωµετρική σταθερά π = 3,14…

ÅËËÇÍÉÊÏ500-300 ð.×.

ÅËËÇÍÉÊÏ Êåöáëáßï 400 ì.×.

×ÁËÊÉÄÉÊÏ(Åëëçíéêü) ÊΟΠΤΙΚΟ

Ρ Εκφράζει την έννοια της ροής, της ενέρ-γειας και των υδάτων. Το σχήµα του είναι η αναπαράσταση πηγής µε ρέον ύδωρ. Πολλά και "δυνατά" ελληνικά ονόµατα είναι που χαρακτηρίζονται µε την έννοια της ροής, λόγω της παρουσίας του γράµµατος αυτού: Ήρωας. Τραύµα, Έρωτας, Χρόνος, Πυραµί-δα, Λυρ.

ÅËËÇÍÉÊÏ500-300 ð.×.

ÅËËÇÍÉÊÏ Êåöáëáßï 400 ì.×.

×ÁËÊÉÄÉÊÏ(Åëëçíéêü)

ΦΟΙΝΙΚΙΚΟ1.000 π.×.

Σ Το γράµµα µε την κωδική έννοια της ανθρώπινης παρουσίας. Αυτό µπορεί να γίνει κατανοητό µε τις ακόλουθες λέξεις: Προβολή (κινηµατογραφική) και Προ-σ-βολή (ανθρώπου), Προκλητικό (ένδυµα) και Πρό-σ-κληση (ανθρώπου). Ο ήχος του προήλθε από τον ήχο ήρεµης ανθρώπινης ανάσας, εξού και το σχήµα. Λέξεις στις οποίες φαί-

Η εξαιρετική σηµασία που έχει για την παγκό-σµια ιστορία ο ελληνικός λαός των αρχαίων χρόνων, έγκειται στον πολιτισµό που αυτός δηµιούργησε. Ο ελληνικός αυτός πολιτισµός, που έγινε ένα από τα θεµέλια του ευρωπαϊκού, έφθασε σε ακµή σιγά-σιγά, και σχετικά αργά, αφού δηλαδή πολύ πρωτύτερα είχαν δηµιουρ-γηθεί στην Ανατολή – ιδιαίτερα σε Αίγυπτο και Βαβυλωνία – άλλοι µεγάλοι πολιτισµοί.Οι πολιτισµοί αυτοί είχαν περάσει ήδη το ζενίθ της ανάπτυξής τους, όταν στην αρχή της 2ης χιλιετίας π.Χ., οι πρόγονοι των Ελλήνων, που βρισκόταν ακόµη σε πρωτόγονη πολιτιστική κατάσταση, εισχώρησαν από το βορρά στη βαλ-κανική χερσόνησο. Οι Έλληνες είχαν το καλύ-

τερο και υψηλότερο πολιτιστικό και πολιτισµικό επίπεδο, γεγονός που έχει διαπιστωθεί και τεκ-µηριωθεί από πολλούς επιστήµονες διαφόρων εθνικοτήτων. Το επίπεδο αυτό, το δηµιούργησαν οι ίδιοι, µε τις δικές τους δυνάµεις. Βέβαια, κανείς δεν µπορεί να παραβλέψει πως παρέλα-βαν και ορισµένα ξένα πολιτιστικά στοιχεία τα οποία όµως προσάρµοσαν πάνω στον δικό τους πολιτισµό. Στο προηγούµενο τεύχος του Δυτικώς, ξεκίνησα µια αναδροµή σε ότι αφορά το ελληνικό αλφά-βητο. Με την επιφύλαξη ότι πάντα υπάρχουν απόψεις που διίστανται, σε ένα τόσο "λεπτό" θέµα, ιδού η συνέχεια.

(µέρος β’)

ΕΛΛΑΔΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΕΛΛΑΔΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

21

νεται η ανθρώπινη ιδιότητα του γράµµατος είναι: Στόµα, Σάλιο, Σοφός, κ.ά.

ÅËËÇÍÉÊÏ500-300 ð.×.

ÅËËÇÍÉÊÏ Êåöáëáßï 400 ì.×.

×ÁËÊÉÄÉÊÏ(Åëëçíéêü) ÊÑÇÔÉÊÏ

Τ Είναι το γράµµα µε την κωδική έννοια της Τ-εχνουργίας. Η λέξη Τ-έχνη το εκφράζει απόλυτα αυτό. Το σχήµα του προέρχεται από το σχήµα πρωτόγονου σφυριού. Γενικά οι λέξεις µε Τ δηλώνουν Τεχνουργία, όπως: Τόρνος, Τύµπανο, Τριγµός, Τρυπώ, Τόξο, Γλυπ-τ-ική, Σ-τ-ίξις. Η Στίξις, είναι µια έντε-χνη διεργασία, µε σκοπό, τον έντεχνο τονι-σµό επί των συλλαβών!

ÅËËÇÍÉÊÏ500-300 ð.×.

ÅËËÇÍÉÊÏ Êåöáëáßï 400 ì.×.

×ÁËÊÉÄÉÊÏ(Åëëçíéêü)

ÊΟΠΤΙΚΟ 400µ.Χ.

Υ Το Υ είναι γράµµα µε την κωδική έννοια της συγκέντρωσης των Υ-γρών. Το όνοµα Υδρία, το αντιπροσωπεύει αυτό απόλυτα, εξού και το σχήµα του. Χαρακτηριστικές λέξεις είναι οι: Δάκρυ, Υγρασία, Δίκτυ, Δρυς, κ.ά.

ÅËËÇÍÉÊÏ500-300 ð.×.

ÅËËÇÍÉÊÏ Êåöáëáßï 400 ì.×.

×ÁËÊÉÄÉÊÏ(Åëëçíéêü)

ÅËËÇÍÉÊÏΜικρό

Φ Το Φ είναι γράµµα που αναπαραστά τη µάσηση και το φύσηµα. Κατατάσσεται στα τεχνητά άφωνα γράµµατα. Το σχήµα του προέρχεται από τις "φουσκωµένες" παρειές,

ένεκα µασήσεως ή φυσήµατος. Ο ήχος του προέρχεται από κάποιο φύσηµα, π.χ. της φωτιάς. Χαρακτηριστικές λέξεις είναι οι: Φωτιά, Φανός, Φωνή, Φιλί, Φάρυγγας, Φίµω-τρο.

ÅËËÇÍÉÊÏ500-300 ð.×.

ÅËËÇÍÉÊÏ Êåöáëáßï 400 ì.×.

×ÁËÊÉÄÉÊÏ(Åëëçíéêü)

ÅËËÇÍÉÊÏΜικρό

Χ Το γράµµα Χ αποδίδει έννοιες ενδιάµε-σες, έννοιες "τρίτων" καταστάσεων. Ένα όνοµα που αποδίδει χαρακτηριστικά την κωδική έννοια του γράµµατος, είναι το Χέλι, το οποίο είναι ενδιάµεσα µεταξύ ψαριού και φιδιού. Άλλο παράδειγµα είναι ο κένταυρος Χείρων από την ελληνική µυθολογία. Ο ήχος του γράµµατος προήλθε µάλλον από το γνωστό ανθρώπινο επιφώνηµα "χιχιχι", που µάλλον είναι επιφώνηµα γέλιου. Το σχήµα του Χ, είναι πολύ απλά µια διασταύρωση δύο διαφορετικών αυτόνοµων ιδιοτήτων που παρίστανται µε δύο ευθείες γραµµές οι οποίες τέµνονται. Χαρακτηριστικές λέξεις και ονόµατα είναι: Χαµαιλέων, Αχέρων (ποτα-µός που διέσχιζαν οι ψυχές που δεν άνηκαν ούτε στους ζωντανούς ούτε στους πεθαµέ-νους).

ÅËËÇÍÉÊÏ500-300 ð.×.

ÅËËÇÍÉÊÏ Êåöáëáßï 400 ì.×.

×ÁËÊÉÄÉÊÏ(Åëëçíéêü)

ÅËËÇÍÉÊÏΜικρό

Ψ Το γράµµα αυτό, είναι, µετά το Ξ, το δεύτερο σύνθετο γράµµα που προήλθε από

την συνένωση δύο γραµµάτων, του Π και του Σ. Ο ήχος του Ψ είναι µια σύνθεση των γραµµάτων που το συνθέτουν και το σχήµα του µπορεί να προέρχεται από την τρίαινα της αλιείας ψ-αριών. Λέξεις: Ψυχή, Ψάρι, Ψύχος, Ψίθυρος.

ÅËËÇÍÉÊÏ500-300 ð.×.

ÅËËÇÍÉÊÏ Êåöáëáßï 400 ì.×.

×ÁËÊÉÄÉÊÏ(Åëëçíéêü)

ÅËËÇÍÉÊÏΜικρό

Ω Το Ω είναι το τελευταίο γράµµα του ελληνικού αλφάβητου. Είναι το γράµµα που αποδίδει το απέραντο του χώρου, πέραν του οπτικού πεδίου του ανθρώπου. Η λέξη Ωκεανός είναι χαρακτηριστική αυτού. Σαν γράµµα εµφανίστηκε γύρω στον 5ο π.Χ. αιώνα Το σχήµα του παριστά ένα ανοιχτό Ο. Λέξεις: Ωρά, Ωραίος, Ωρίων, κ.ά.

ÂÉÂËÉÏÃÑÁÖÉÁ:«Ç ðñùôïãÝíåóç ôçò ÅëëçíéêÞò ãëþóóáò»,ÁêôïõäéáíÜêçò ÅëåõèÝñéïò«Éóôïñßá ôçò ÅëëçíéêÞò ãëþóóáò»,Åëëçíéêü Ëïãïôå÷íéêü êáé Éóôïñéêü Áñ÷åßï«Áñ÷áßá ÅëëçíéêÞ Éóôïñßá»,Ulrich Wilcken.

ΕΛΛΑΔΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΕΛΛΑΔΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

22

Από την µικρή παιδική ηλικία, στο ηµιορεινό χωριό του Κιλκίς µε τους γεωργούς κατοίκους και τους µετανάστες στη Γερµανία, είχε διαµορφωθεί σε επιθυµία µου, η απόκτηση ποδηλάτου. Δεν µπορώ να θυµηθώ την αφορµή κι ούτε έχει σηµασία. Σηµασία έχει πως εκείνη η επιθυµία εξελίχθηκε σε απαίτηση, µετά την υπόσχεση κάποιου θείου µετανάστη πως θα µου στείλει το πολυπόθητο δίτροχο. Η θέση της πλατείας του χωριού επέ-τρεπε την ορατότητα στο δηµόσιο δρόµο που το συνέδεε µε το Κιλκίς. Εκεί λοιπόν περίµενα τα δροµολόγια του ΚΤΕΛ κι ήµουν σίγουρος πως ο εισπράκτορας κάποια στιγµή θα κατέβαζε και το ποδήλατο για την αφεντιά µου.

Δεν το κατέβασε ποτέ.Η παιδική ηλικία συνεχίσθηκε στη Θεσσαλονίκη και το απωθηµένο επέµενε να µε δαιµονίζει. Η πόλη, ακόµη και στη δεκαετία του εξήντα, διέθετε δρόµους µε τροχοφόρα και κυκλοφορία και κάθε σκέψη για οικογενειακή συνδροµή στην αγορά ποδηλάτου, καταπνιγόταν πριν καν διατυ-πωθεί. Κάποια µέτρα πάνω στη σέλα, τα είχα ήδη κάνει στην αυλή του δηµοτικού σχολείου µε δανεικό ποδήλατο, κι όταν ένοιωσα πως στέκοµαι στις δύο ρόδες, προχώρησα στο επόµενο βήµα.Στα ενοικιαζόµενα ποδήλατα. Με τροµερή αγωνία, τις πρώτες ηµέρες, έσπρωχνα το ποδήλατο µακριά από το µαγαζί και το καβαλούσα εκεί, µη θέλοντας να επιτρέψω στον ποδηλατά να καταλάβει πως ήµουν ατζαµής. Η βόλτα εξαντλούνταν σε µικρές διαδροµές ανάµεσα στις εργατικές πολυκατοικίες της γειτονικής συνοικίας, µακριά από βλέµµατα γνωστών και, κυρίως, συγγενών. Η παιδική ηλικία και η σχέση µου µε το ποδήλατο ολοκληρώθηκε µε µία καταστροφή. Ήµουν πια σίγουρος πως ξέρω να οδηγώ και έπρεπε να γευτώ τους καρπούς αυτής της γνώσης. Στη γειτονιά υπήρχε ένα εγκα-ταλελειµµένο εργοστάσιο µε αυλή τσιµεντένια, περιτριγυρισµένη µε τοίχο. Μία τέλεια πίστα, την

οποία συχνά αξιοποιούσε η τρελοπαρέα. Όταν λοιπόν πείστηκα πως µπορώ να κάνω την κυκλική διαδροµή οδηγώντας χωρίς χέρια, επιχείρησα και το κάτι παραπάνω. Δανείστηκα ένα ολοκαίνουριο ποδήλατο ενός φίλου, πήρα από το σπίτι και το ψωµοτύρι καθώς κι ένα τσαµπί σταφύλι και ξεκίνησα µόνος την βόλτα στο εργοστάσιο, πάνω στο ποδήλατο µε τα χέρια γεµάτα. Έτρωγα το ψωµοτύρι, τσιµπολογούσα το σταφύλι και οδη-γούσα.Ανώτερος κι από Ρωµαίο σε συµπόσιο. Η πρώτη στροφή βγήκε χωρίς πρόβληµα, ακριβώς για να τσακιστώ πάνω στη σιδερένια πόρτα του εργοστασίου, στη δεύτερη στροφή. Σκόρπισαν ψωµιά, τυριά και σταφύλια, µάτωσαν γόνατα και

στράβωσε, τσαλακώθη-κε για την ακρίβεια, το τιµόνι. Τα δίτροχα τελείωσαν για µένα για τα επόµενα δεκαπέντε χρόνια.

Στο στρατό πήγα µε αρκετά χρόνια αναβο-λή και µε τρεις αποτυ-χηµένες προσπάθειες στο ενεργητικό µου για απόκτηση διπλώµατος οδήγησης αυτοκινήτου. Η ειδικότητα που µου έλαχε ήταν αυτή του σµηνία αστυνοµικού. Αερονόµος στις αρχές της δεκαετίας του ογδόντα και κλάµα στις τουαλέτες, που θα γινόµουν κάτι σαν τους εσατζήδες που βασά-νιζαν τον κόσµο στα χρόνια της χούντας.

Δίπλα µου χτυπιόταν κι ένας συνάδελφος που είχε βάλλει µέσον για αερονόµος και δεν έγινε. Τούφαγα εγώ την θέση! Κι όχι µόνον εγώ. Για λόγους πολιτικών, και όχι µόνον, σκοπιµοτήτων εκείνη την χρονιά το γραφείο ασφαλείας του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας κατάφερε και, υπογείως, διάλεξε όλους τους πτυχιούχους που δεν έγιναν δόκιµοι και τους έκανε αερονόµους. Είχε τους λόγους του να το κάνει, αλλά το νόστιµο

βρισκόταν αλλού. Η βασική εκπαίδευση του σµηνία αερονόµου περιείχε µαθήµατα οδήγησης αυτοκινήτου και µοτοσυκλέτας. Βρέθηκα λοιπόν να οδηγώ µια Norton 750 κυβικά από το Ελληνικό στο Σούνιο και να δηλώνω µε αυταρέσκεια µοτοσυκλετιστής. Έβλεπα βέβαια τις ολόλαµπρες Suzuki που είχε η αερονοµία για τις παρελάσεις και για κάποιες ειδικές αποστολές και ζήλευα που δεν είχα έρθει στο στρατό γνωρίζοντας την τέχνη της οδήγησης µοτοσυκλέτας, αλλά συµβιβαζόµουν και µε τις εκπαιδευτικές βόλτες.Είχε πια φουντώσει η παλιά παιδική επιθυµία για δίτροχο. Όχι πια ποδήλατο, αλλά µοτοσυκλέτα. Ξεκίνησα µε µια µικρή βεσπούλα για να συνηθίσω τους δρόµους της Αθήνας και να καταφέρω να δουλεύω τον συµπλέκτη. Νόµιζα πως αυτό ήταν το κυριότερο που έπρεπε να µάθω.Για ένα χρόνο πήγαινα Πεντάγωνο-Πλατεία Αµε-ρικής µε την πράσινη βεσπούλα κι ένιωθα µοτο-συκλετιστής. Χωρίς καµία επαφή µε το σπίτι, αγόρασα, µε τα χρήµατα που είχα στην άκρη για το φροντιστήριο που θα άνοιγα µετά τον στρατό, µια µοτοσυκλέτα 400 κυβικών και καµαρωτός- καµαρωτός την έφερα, οδηγώντας την φυσικά, στη Θεσσαλονίκη και ήµουν έτοιµος να αντιµετω-πίσω ό,τι ήταν να αντιµετωπίσω. Τα αντιµετώπισα όλα και µε την Yamaha µου, την Σούλα µου, είµαστε ήδη δεκαεφτά χρόνια αχώριστοι.

Θυµάµαι και γιατί πήρα αυτήν και όχι το µοντέλο που µου υποδείκνυε φίλος, δεινός µοτοσυκλετι-στής: ήταν κοντοκάπουλη. Είχε και έχει ακόµα, φαρδύ και χαµηλό ρεζερβουάρ κι έµοιαζε µε γυναίκα που µπορούσα να βρω στο δρόµο δίπλα από το σπίτι µου κι όχι µε µοντέλο των περιοδι-κών. XSούλα, Σούλα. Η εξαίσια Σούλα. Γήινη και καθηµερινή, αγαπησιάρα και σεβνταλού. Γέλαγα για ώρα, όταν µούδειξε κάποιος τον ψευτοεντού-ρο-γίγαντα που έβγαλε η BMW και µου είπε πως ήταν η Μάριόν του, τροµάρα του!

ΓIΩPΓOÓ ΠPOÓKHNHTOΠOYËOÓBIOTEXNIA ÓAËONIΩN - EΠIΠËΩÓEIÓÓAËONIA ME ÓKEËETO OÎYAÓ 280.000 äρ÷.EKΘEÓH: MAKPYΓIANNH 65.ANΩ HËIOYΠOËH Tçë.: 657217 (AíοéχôÜ κáé κÜθε áπüγευµá)EPΓOÓTAÓIO: 15ο ÷ëµ. ΘEÓ/NIKHÓ - KABAËAÓ Tçë.:0394 73052

Γράφειο Σπύρος Λαζαρίδης

Η εκδίκηση είναι πιάτο που σερβίρεται κρύο

Σκόρπισαν ψωµιά, τυριά και σταφύλια, µάτωσαν γόνατα και στράβωσε, τσαλακώθηκε για την ακρίβεια, το τιµόνι

…έµοιαζε µε γυναίκα που µπορούσα να βρω στο δρόµο δίπλα από το σπίτι µου κι όχι µε µοντέλο των περιοδικών.XSούλα, Σούλα.Η εξαίσια Σούλα.Γήινη και καθηµερινή, αγαπησιάρα και σεβνταλού

Εκεί λοιπόν περίµενα τα δροµολόγια του ΚΤΕΛ κι ήµουν σίγουρος πωςο εισπράκτορας κάποια στιγµή θα κατέβαζε και το ποδήλατο για την αφεντιά µου. Δεν το κατέβασε ποτέ

ΔΙΗΓΗΜΑ ΔΙΗΓΗΜΑ ΔΙΗΓΗΜΑ ΔΙΗΓΗΜΑ ΔΙΗΓΗΜΑ

23

ÐåñéðÝôåéåò ÓêÝøåùí

Πέρασα πολλά µε την µοτοσυκλέτα µου και την αγαπώ ακόµα. Αλλά όπως κάθε αγάπη που σέβεται τον εαυτό της έτσι κι αυτή δοκιµάστηκε από τον δαίµονα. Ο δαίµονας είχε την µορφή ενός µοντέλου της BMW και η πρόκληση ξεκίνη-σε από την εποχή που βρίσκονταν ακόµη στη φάση των σχεδίων. Δεν υπήρχε ακόµη στην αγορά!Ήταν η Κ100-RS αυτή που είχα επιλέξει ως διάδοχο της Σούλας. Όταν κάποτε θα αποκτούσα τα χρήµατα κι όταν µε το καλό θα έβγαινε στην παραγωγή θα την αποκτούσα.Δεν την απέκτησα. Αν στα εικοσιπέντε µου θυσίασα τα χρήµατα του φροντιστηρίου, στα τριάντα πέντε µου και πέρα έπρεπε να θυσιάσω την ωριµότητά µου. Αν και ήταν σε όλους γνω-στό πως τα πρώτα µου δύο εκατοµµύρια είχαν ονοµατεπώνυµο: Κ100-RS και τίτλο ευγενείας: BMW, εντούτοις έγιναν προκαταβολή για αγορά κατοικίας και έξοδα φακέλου για δάνειο από τράπεζα. Έλεγα πως Κ100 θα αγοράσω όταν η BMW την βγάλει σε παπάκι, νοµίζοντας πως τα παπάκια θα είναι πάντοτε φθηνά και ξεµπέρδευα. Είχα πια οικογένεια, αυτοκίνητο και την Σούλα µου γερασµένη µα ετοιµοπόλεµη. Είχα τελειώσει µε την Γερµανίδα. Έλεγα.

Αύγουστος 2001, Δράµα, ανοικτό θεατράκι Αγίας Βαρβάρας, µεσάνυχτα Σαββάτου, γενική πρόβα. Βρισκόµαστε προσκαλεσµένοι της Λέσχης µοτο-συκλετιστών ο Πήγασος και θα τους παρουσιά-

σουµε ένα θεατρικό µας έργο που έχει στην πλοκή του µοτοσυκλέτες και µοτοσυκλετιστές. Το έργο απαιτεί µοτοσυκλέτα στην σκηνή. Ο συγγραφέας ήθελε κλασσική Triumph, οι πρώτες πρόβες έγιναν µε κάποιο ψευτοεντουράκι της Suzuki και τελικά, εκείνο το µοιραίο βράδυ, µας φέρνουν µια Κ100- RS µαύρη και λαχταριστή και την στήνουµε στην σκηνή. Ο τεχνικός ζητάει την µοτοσυκλέτα σε διαφορετικό σηµείο από εκείνο όπου αρχικά την είχαµε στήσει και βέβαια υπήρχε το άτοµο που θα έπιανε στοργικά και µε γνώση το τιµόνι, θα την έσπρωχνε γλυκά προς τα εµπρός, θα την έστηνε στο σωστό µέρος και θα συνέχιζε να την τρώει µε τα µάτια του. Εγώ ήµουν αυτός που θα κουµαντάριζα την µοτοσυκλέτα που ήθελα και δεν απόκτησα ποτέ. Όµως δεν έγιναν έτσι τα πράγµατα. Με το που της πιέζω λίγο το τιµόνι, αυτή γλιστράει γλυκά από το όρθιο σταντ κι αρχίζει όλο νάζι να γέρνει από την αντίθετη πλευρά από εκείνην που βρισκόµουν εγώ. Χαµογελάω, θέλει παιχνίδια σκέφτηκα και σφίγγω λίγο περισσότερο τα χέρια µου στο τιµόνι, σίγουρος πως θα την συγκρατή-σω. Βλέπω µε µια µικρή ανησυχία την Κ100 να µου φεύγει, γέρνω πάνω της, τίποτε, η Γερµα-

νίδα µου γυρί-ζει την πλάτη, πηγαίνει για

πτώση, δεν µπορώ πια να την

συγκρατήσω, δεν αφήνω το τιµόνι και πηδάω ψηλά

για να µην πέσω πάνω της και την πληγώσω, το τιµόνι µε τραβάει

προς τα κάτω, το σώµα µου περνάει πάνω από την µοτοσυκλέτα, όχι όπως

ονειρευόµουνα χρόνια ολόκληρα, δεν την έχω ανάµεσα στα σκέλια µου, η πλάτη µου βλέπει την σέλα της, τα πόδια µου βρί-

σκονται εκεί που θα έπρεπε να βρίσκεται το κεφάλι µου, ήρθανε τα πάνω κάτω, πέφτει η BMW, σκάω

κι εγώ µε τον ώµο στο µάρµαρο και γεύοµαι τον πρώτο µου σοβαρό

τραυµατισµό στα είκοσι χρόνια που οδηγώ µοτοσυκλέτα. Εξάρ-θρωση ώµου, µια ώρα χειρουρ-γείο, δυό καρφιά για δύο µήνες να

συγκρατούν τα κόκαλα µην σκορ-πίσουν και µιαν απορία: Ήταν κούραση, ήταν η κρυφή κατάρα της Σούλας που τη πρόδιδα µε την επιθυµία µου ή ήταν η εκδί-

κηση της ψυχρής Γερµανίδας που δεν προσπάθησα να την αποκτήσω; Ποιος να ξέρει;

Θεσσαλονίκη, Αύγουστος 2001

¹ Πολύπλοκη η ζωή. Ή µήπως πολύπλοκοι είµαστε εµείς; Που αν αφαιρέσεις τους επίπλαστους µανδύες των σκοπιµοτήτων που ενδυόµαστε, τότε τι αποµένει; Οι µικρές ιαµατικές εικόνες των σκιών της πραγµατικότητας. Δηλαδή ο βράχος που όρθωσε ανάστηµα στο κύµα. Το µικρό δελφίνι που πέρασε ψιθυρίζοντας. Το καµπαναριό που άλωσε ο αέρας. Το νερό που καθρεφτίστηκε στο µαρµαρένιο αλώνι.

¹ Ούτε πέτρα να σταθείς χωρίς τη σκοπιµότητα. Βλέπω παλικάρια χλωµά και κοπελιές βραχνές από γέλια µιας δήθεν καλοζωίας, που κρύβεται στο πελιδνό πολύχρωµο φως της µπαρόβιας νύχτας και της καφετεριακής ηµέρας. Της γης οι θλιµµένοι, που ψάχνουν συντροφιά πίσω από κουρτίνες τηλεοπτικών σόου και µιας µαρτυρίας όπου το αυτονόητο χρειάζεται την ηλεκτρονική επικύρωση. Μαύρα παραµύθια σαν µυστικά σε άσπρα κρίνα και πορφυρές επιθυµίες σε δειλινά της ερηµιάς.

¹ Αρχαίοι λυγµοί αναβλύζουν στα κύµατα των ανεκπλήρωτων επιθυµιών. Άντρες µε την άγια λευτεριά µέσα τους και κορίτσια δροσερά µε αρχάγγελους λεβεντιάς να µη µπορούν να υψωθούν στ’ άστρα! Τόσο δυνατό το αµφίβολο! Κι είναι τόσο απλά τα πράγµατα. Όπως η τριανταφυλλιά που αρωµάτισε µια γειτονιά και το γιασεµί που µέθυσε τον κόσµο! Τα σύννεφα στο δειλινό που έδειξαν την διχρωµία ουρανού και γης! Η φυσαρµόνικα που έσβησε τη νύχτα. Ο αητός που έµεινε στήλη άλατος. Το ποτάµι που κατέβηκε απ’ της πέτρας τα σπλάχνα…

¹ The dark side of the moon. The dry hopes of a difficult sunrise. The memories of a man who rolled like a rolling stone. The jokes we used to laugh about. We are completely alone. The obsessions of selling and buying. Who wants to make a deal? Beyond the horizon the rings of division bells have begun…

our house is a very very fine house! I’m mad about you and lost without you…

¹ Οι προσοδοφόρες ελπίδες πωλούνται παντού. Μόνο που δεν εξαργυρώνονται εύκολα. Επιθυµίες και φιλοδοξίες συγκρούονται ανόητα παρερµηνευµένες. Η ασήµαντη πραγµατικότητα δεν έχει σχέση µε την πραγµατική. Κι ας προβάλλεται υπέρµετρα. Εµπι-στευτείτε την κρίση σας, µονάχα µάθετε να την εξασκείτε. Όσο

συχνότερα τόσο το καλύτερο. Επειδή όλοι το ίδιο γνωρίζουµε. Δηλαδή τον εαυτό µας. Διαφέρει µονάχα από ποια πλευρά τον εξετάζουµε. Κι αυτό το λένε κρίση.

¹ Τα καλοκαίρια αφθονούν στο Αιγαίο. Σαν µπλε παράθυρα πίσω απ’ τα άστρα. Όπου µπορεί κανείς να ιδεί ψάθινες καρέκλες, άδειες το ξηµέρωµα. Και τα πουλιά να ρίχνουν τη σκιά τους στη ζωή µας. Αβοήθητοι οι αγέρηδες λησµονούν την αφετηρία τους και πάνε… κι εµείς ψάχνουµε την λυδία λίθο της ζωής. Σαν να προσπαθείς να µετατρέψεις τον χαλκό σε χρυσάφι!

¹ Οπότε επανέρχεται το αµφίβολο της σκέψης: πολύπλοκη είναι

η ζωή ή µήπως πολύπλοκοι είµαστε εµείς; Ένα χαµόγελο

πικρό κι ένα χάδι των χεριών στο πρόσωπο ακυρώνουν όλα

τα ερωτήµατα. Επειδή η ευτυχία είναι ολιγόστιγµη αλλά είναι

σηµαντωρός και κήρυκας κάθε µέρα σχεδόν. Ποιος ξέρει

να την αναγνωρίζει; είναι επειδή µάθαµε να αµφισβητούµε

το αυτονόητο, ανοηταίνοντας ασυνείδητα, εξαρτηµένοι από

αφύσικες συνήθειες. Όπως π.χ. το δελτίο ειδήσεων στην

τηλεόραση.

¹ Στα θαλασσινά ποτάµια ρέει η πραγµατικότητα. Τις νύχτες µε

το ολόγιοµο φεγγάρι καθώς ο βυθός ανάστροφος µε όλο του

το πλαγκτόν φωτίζει τα χέρια που πλέκονται γύρω απ’ τα γυµνά

σώµατα. Τότε που του καθενός τα κρίµατα εξαργυρώνονται µε

τα χρώµατα του βότσαλου του γιαλού και το λευκό των κρίνων

µιας αµµουδιάς. Τότε που στα µάτια λάµπει ο ανέλπιδος έρωτας

και το θείο πάθος της νιότης.

¹ «Τραβάτε τα κουπιά οι στα σκληρά εθισµένοι – λεει ο Ελύτης –

να µε πάτε 'κεί που οι άλλοι πάν δεν γίνεται. Δεν εγεννήθηκα

ν’ ανήκω πουθενά! Τιµαριώτης του ουρανού ‘κεί πάλι ζητώ να

αποκατασταθώ: στα δίκαιά µου! Το λεει κι αέρας: από µικρό το

λουλούδι είναι θαύµα! Κι άµα µεγαλώσει θάνατος!»

¹ Υπάρχει πολύς χώρος στο βάθος του χρόνου. Το λεν και τα

πουλιά καθώς προσπερνούν τον ορίζοντα. Με την απλότητα

των σκέψεων φιλτράρεται η γνώση. Και το φως που πάλλεται

επικυρώνει τη ζωή. Σηκώστε ένα ποτήρι κρασί λευκό. Εύκολα

θα δείτε στο ποτήρι την κηλίδα του ήλιου. Που µπορεί να το

αγνοούµε πώς λάµπει, µα ωστόσο λάµπει! Κι έχει σηµασία…

åäþã ñ Ü ö å é ï ÕäÜôçò

ydates@netonline.gr

Εγώ ήµουν αυτός που θα κουµαντάριζα την µοτοσυκλέτα που ήθελα και δεν απόκτησα ποτέ

…το τιµόνι µε τραβάει προς τα κάτω, το σώµα µου περνάει πάνω από την µοτοσυκλέτα, όχι όπως ονειρευόµουνα χρόνια ολόκληρα, δεν την έχω ανάµεσα στα σκέλια µου…

…σκάω κι εγώ µε τον ώµο στο µάρµαρο και γεύοµαι τον πρώτο µου σοβαρό τραυµατισµό στα είκοσι χρόνια που οδηγώ µοτοσυκλέτα.Εξάρθρωση ώµου, µια ώρα χειρουργείο, δυό καρφιά για δύο µήνες να συγκρατούν τα κόκαλα…

ΔΙΗΓΗΜΑ ΔΙΗΓΗΜΑ ΔΙΗΓΗΜΑ ΔΙΗΓΗΜΑ ΔΙΗΓΗΜΑ

24

Ποδήλατα που ζωντανεύουν άλλες εποχές βρίσκονται σε διάφορα µουσεία ανά τον κόσµο. Όλα ξεκινούν µε το έκθεµα µιας "Ντρεσιανής". Πρόκειται για το πρώτο ποδήλατο, που φτιάχτηκε τυχαία, όπως γίνεται σχεδόν πάντα µε όλες τις µεγάλες εφευρέσεις. Επειδή ο Γερµανός Φον Ντρέης ήθελε ένα µέσο που να του επιτρέπει να φτάνει γρηγορότερα στον κηπάκο του, για να προλαβαίνει να ποτίσει και να µυρίσει όλα τα λουλούδια του (ή µήπως ήθελε να κάνει εντύπωση στις υποψήφιες νύφες, µιας και ήταν εργένης τότε;), σκέφτηκε λοιπόν και κατασκεύασε ένα αλλόκοτο µηχάνηµα το οποίο έµοιαζε µε σκούτερ, τσουλούσε σαν πατίνι και, όποιος το καβαλούσε αισθανόταν σαν να ιππεύει άλογο. Κάποιοι το ονόµασαν "hobby horse", εννοώντας το ξύλινο άλογο, µιας και το ποδήλατο του Φον Ντρέις ήταν κατασκευασµένο εξ ολοκλήρου από ξύλο. Όµως η Ντρεσιανή γνώρισε µόνο εφήµερη δόξα και δεν διαδόθηκε αρκετά στην αγορά, εξ αιτίας των περιορισµένων διαδροµών που µπορούσε να καλύψει. Δεν ήταν ούτε πρακτικό αλλά ούτε ανθεκτικό ποδήλατο.Μετά το 1865 άρχισε η εµπορική ανάπτυξη του ποδηλάτου, αφού είχαν προηγηθεί διάφορα "υβρίδια" άµαξας.Το δεύτερο ποδήλατο ήταν το "Velocipede" ή αλλιώς "fast foot", το οποίο ήταν εφοδιασµένο µε µανιβέλες και πεντάλ, που το επέτρεπαν έτσι να αναπτύσσει και να διατηρεί – την µυθική για την εποχή εκείνη – ταχύτητα των 25χλµ/ώρα, έχοντας για µοναδικό αντίπαλο το… τραίνο! Και αυτό ήταν φτιαγµένο ολο-κληρωτικά από ξύλο, αλλά είχαν κυκλοφορήσει και µοντέλα που είχαν µεταλλικές ρόδες. Το fast foot συναντάται στις µεγάλες πόλεις, όπου οι δρόµοι είναι σχετικά λείοι, σε αντίθεση µε τους επαρχιακούς. Για την απόσβεση των κραδασµών η σέλλα του "φορούσε" ειδική ανάρτηση, η οποία αν και πρωτόγονη, έκανε την δουλειά της.Γύρω στο 1874 κατασκευάστηκε το "µεγάλο µπι" (έµοιαζε µε µεγάλο βήτα) που γρήγορα έγινε ένα είδος µόδας. Οι νέοι εκείνης της εποχής είχαν την τάση να συναγωνίζονται µεταξύ τους και σύντοµα τους ήρθε η ιδέα να µεγεθυνθεί ο µπροστινός τροχός, για καλύπτεται µεγαλύτερη απόσταση µε µια πενταλιά. Με ένα δυνατό φύσηµα του αέρα τα πράγµατα δυσκόλευαν για τον αναβάτη, όµως µεγαλύτερη ρόδα σήµαινε γρηγορότερο ποδήλατο, και αυτό ήταν που είχε σηµασία. Μια αµερικάνικη έκδοση του ποδηλάτου αυτού διέθετε ένα σούπερ αντικλεπτικό σύστηµα: ο ιδιοκτήτης µπορούσε να βγάλει τα λουριά που σταθεροποιούσαν τη σέλλα,

και έτσι αφαιρώντας την, καθιστούσε δύσκολο έως ανέφικτο να το καβαλήσει κανείς! Όµως και το συγκεκριµένο ποδήλατο δεν απευθυνόταν σε όλο τον κόσµο, εφόσον λόγω του µεγάλου µεγέθους της µπροστινής ρόδας, ο αναβάτης για να το καβαλήσει θα έπρεπε να πατάει στις πλάτες κάποιου βοηθού. Έτσι το προτιµούσαν περισσότερο τύποι ριψοκίνδυνοι και αθλητές.Έτσι δηµιουργήθηκε το "safety bicycle" που απευθυ-νόταν σε ένα πιο ευρύ κοινό, µιας που οι ρόδες του από 58 ίντσες έγιναν µόλις 42 ή 46. Σίγα τα λάχανα, θα πείτε! (σήµερα ένα Mountain bike έχει ρόδες µόλις 26”). Μια επίσης καθοριστική για την εξέλιξη του ποδηλάτου βελτίωση στο συγκεκριµένο µοντέλο, ήταν η προσθήκη της αλυσίδας, η οποία σε συνδυασµό µε τον οδοντωτό τροχό, διευκολύνει κατά πολύ την κίνηση της ρόδας. Ωστόσο έλειπε ακόµη µια τελειοποίηση. Αυτή την έφερε ένας Βρετανός, ο John Dunlop, για να δώσει ευχαρίστηση στον εγγονό του, και άθελά του σε όλους εµάς. Το 1895 λοιπόν, ο Dunlop εφεύρεσε τον φουσκωτό τροχό, δηλαδή την

σαµπρέλα. Έτσι οι ξύλινες και οι σιδερένιες ρόδες πετιούνται αµέσως στα σκουπίδια, διότι το φουσκωτό λάστιχο είναι πανάλαφρο και πολύ πιο ευέλικτο. Γύρω στο 1900 το ποδήλατο γίνεται και σπαστό.Η ιδέα του σπαστού ποδηλάτου ξεκίνησε από τη Γαλλία και συγκεκριµένα από την Peugeot, η οποία κατασκεύαζε ποδήλατα για τον γαλλικό στρατό. Η Αγγλία εφοδίαζε και αυτή τους αλεξιπτωτιστές της

µε τέτοιου είδους ποδήλατα στον Α’ και Β’ παγκόσµιο πόλεµο, τα οποία έφεραν µάλιστα και ειδική θήκη για καραµπίνα στο σκελετό. Στη δεκαετία του 1920 άρχισε να παίρνει µορφή το ποδήλατο δρόµου, αφού όµως στις αρχές του αιώνα είχε βγάλει… φτερά!Γενικά κατά την διάρκεια του µεσοπολέµου η αγορά σταµάτησε να παράγει ποδήλατα, αλλά όταν επανήλ-θε σε κανονικά επίπεδα, µε την επιβολή της ειρήνης, το ποδήλατο δεν σταµάτησε να βελτιώνεται έως και τις µέρες µας.Στις δεκαετίες του 60’ και του 70’ τα ποδήλατα δρόµου πήραν σχεδόν την σηµερινή τους µορφή, ενώ στα τέλη του 70’, ο παππούς όλων των Mountain bikes, κάνει την επίσηµη εµφάνισή του στην Αµερική. Ο Gary Fisher βρήκε επιτέλους το ποδήλατο που ζητούσε για να κάνει τις βόλτες του στα γύρω βουνά, και όλοι οι υπόλοιποι το ποδήλατο που θα εκτίναζε τις πωλήσεις του είδους στα ύψη την επόµενη δεκαετία.Αυτή ήταν αγαπητοί µου αναγνώστες µια σύντοµη διαδροµή στην ιστορία του ποδηλάτου, που από καλλιτεχνική, ξύλινη ή σιδερένια κατασκευή, µετα-µορφώθηκε σε ένα – πολλές φορές – πανάκριβο εργαλείο. Από ένα απλό µέσο µετακίνησης έµελλε να εξελιχθεί σε ένα µέσο αναψυχής, εκδροµής, άθλησης και πρωταθλητισµού.

ΚΙΟΣΚΙ ΠΟΔΗΛΑΤΟΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ22 ΣεπτεµβρίουΕυρωπαϊκή Ηµέρα Χωρίς Αυτοκίνητο (www.22september.org)Πρωτάθληµα Β. Ελλάδος στον Δήµο Ελευθερίου Κορδελιού. Εκκίνηση στην οδό Εθν. Αντίστασης.Ώρα 18.0023 ΣεπτεµβρίουΣτο Δήµο Ελευθερίου Κορδελιού έχουµε πάλι Πρωτάθληµα Β. Ελλάδος Στο Γυµνάσιο – Λύκειο Κορδελιού και λαϊκή ποδηλατοδροµία.Και για όσους θέλουν να νιώσουν τη µαγεία της αγωνιστικής ποδηλασίας, ας επικοινωνήσουν µε τους συλλόγους: Μ. Αλέξανδρος Κορδελιού, Β.Α.Ο., ΒΕΛΟΣ. Πληροφορίες στο τηλέφωνο 727591

ãéá ü,ôé áöïñÜ ôï ÐïäÞëáôï

www.podilatis.gr

Γράφειο Λευτέρης Ακριτίδης

H Ιστορία του ΠοδηλάτουΠΟΔΗΛΑΤΟ ΠΟΔΗΛΑΤΟ ΠΟΔΗΛΑΤΟ ΠΟΔΗΛΑΤΟ

O Γκάρι Φίσερ και το πρώτο του ποδήλατο τύπου mountain, στη δεκαετία του ‘70

ΟΥΖΕΡÉ ÔÁÂΕΡÍÁ

ο κáôáρρÜκôçς ôωí γÝυóεωí

Πεýκωí 1 & ΠρωôοµáγéÜς, Εýοóµος/ÍÝá Ποëéôεßá, Ôçë.: 604 011

1 Σαλάτα Εποχής1 Φέτα1 ΑλοιφήΑπό 1 µερίδα κυρίου πιάτου(επιλογή από 3-4 πιάτα µαγειρευτά ή της ώρας)1/2 λίτρο χύµα ΡετσίναΚάθε µεσηµέρι εκτός Κυριακής1.650 δρχ το άτοµο

Κάθε Κυριακή βράδυµε ζωντανή µουσική1 Σαλάτα Εποχής1 Φέτα ή 1 Αλοιφή1 Κύριο Πιάτο (κατ' άτοµο)και απεριόριστη χύµα Ρετσίνα

2.500 δρχ το άτοµο

Κάθε Παρασκευή-Σάββατο και Κυριακή ακυρώστε τα όλα γιατί οι απολαύσεις στο "ΤΙΤΑΝΙΚΟ" συνα-ντούν το κέφι και το ξεφάντωµα.Η ζωντανή Λαϊκοχορευτική µουσική δίνει το παρόν στη νύχτα και οι ρυθµοί ανεβαίνουν.

Μ Ε Ν Ο Υ 2 Α Τ Ο Μ Ω Ν ΛΑΪΚΟΡΕΜΠΕΤΙΚΗΒ Ρ Α Δ Ι Α

26

ΥστεροσκόπησηΗ ιατρική είναι γένους θηλυκού και αυτή τη φορά χαµογελά πραγµατικά στη γυναίκα, τον άνδρα, την οικογένεια, την πολιτεία, γιατί όταν η γυναίκα αισθά-νεται και είναι καλά, είναι καλά και ένας µεγάλος αριθµός ανθρώπων που ζουν και δηµιουργούν δίπλα της. Η υγεία της γυναίκας µας αφορά όλους(!) και αυτή τη φορά τα ευχάριστα νέα από την ιατρική, έρχονται από τη γυναικολογία και αφορούν τη µέθοδο της ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗΣ.Η µέθοδος αυτή (της Υστεροσκόπησης) εφαρµόζεται µε µεγάλη επιτυχία και στη Θεσσαλονίκη χαρίζοντας υγεία - θεραπεία και κυρίως ποιότητα ζωής στις γυναίκες.Η υγεία της γυναίκας, λοιπόν πέρασε από το µικρο-σκόπιο … στο Τηλεσκόπιο της Υστεροσκόπησης, µέθοδος η οποία εφαρµόζεται εδώ και 10 χρόνια στην Αγγλία.Η ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ είναι µία µέθοδος εξέτασης του ενδοµητρίου µε τηλεσκόπιο, η οποία µπορεί να εντοπίσει τον ΚΑΡΚΙΝΟ, να θεραπεύσει σειρά γυναι-κολογικών προβληµάτων, όπως ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΕΣ της µήτρας, ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΑ, ΠΟΛΥΠΟΔΕΣ, ΣΥΜΦΙΣΕΙΣ, προβλήµατα τα οποία µέχρι τώρα ήταν αντιµετωπί-σιµα µόνον µε νυστέρι και µε επώδυνες χειρουρ-γικές επεµβάσεις. Βοηθά επίσης και στην ΥΠΟΓΟ-ΝΙΜΟΤΗΤΑ, τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Τσάκος, επισηµαίνοντας ότι η Υστεροσκόπηση χαρίζει επιτέ-λους και στις Ελληνίδες ασφαλή πρόληψη, ελπίδες και υγεία για µια καλύτερη ζωή που αν µη τι άλλο την αξίζουν. Η ιατρική στην υπηρεσία της σύγχρονης γυναίκας.

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΣΤΙΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΕΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ, ΕΡΧΕΤΑΙ µε…TΗΛΕΣΚΟΠΙΟ!Ένα πρόβληµα που «βασανίζει» τις γυναίκες – και ειδικά τους καλοκαιρινούς µήνες - είναι οι αιµορ-ραγίες της µήτρας οι οποίες (το καλοκαίρι) είναι ανυπόφορες και υποβαθµίζουν την ποιότητα ζωής κυρίως κατά την περίοδο των διακοπών της.Λύση στο πρόβληµα αυτό δίνει η ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ, δια της οποίας εξετάζεται η ενδοµήτρια κοιλότητα µε ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΟ.Η Υστεροσκόπιση παρέχει τη δυνατότητα επισκόπη-σης της ενδοµήτριας κοιλότητας υπό άµεση όραση και µάλιστα σε µεγέθυνση. Προσδίδει πληροφορίες ανώτερης ακρίβειας και αξιο-πιστίας σε σύγκριση µε την υψηλού επιπέδου διακολ-πική υπερηχογραφία και την απλή απόξεση.Οι στατιστικές έδειξαν, τονίζει ο κ. Τσάκος, ότι η µία στις πέντε γυναίκες θα εµφανίσουν αιµορραγία στη µήτρα. Έως πρόσφατα αυτές οι γυναίκες είχαν την θεραπευτική επιλογή ανάµεσα σε φάρµακα (µε συχνές παρενέργειες και µέτρια αποτελέσµατα) και την υστεροκτοµή (την χειρουργική αφαίρεση της µήτρας µε πιθανές άµεσες ή απώτερες επιπλοκές). Είναι γεγονός επίσης ότι πολλές γυναίκες δεν επι-θυµούν να υποστούν υστερεκτοµή (αφαίρεση της µήτρας) µε αποτέλεσµα να διανύουν µακροχρόνιες αιµορραγίες µε σοβαρές συνέπειες στην ποιότητα ζωής, τόσο των ιδίων όσο και του περιβάλλοντός τους.

Όσο αυξάνει η επιστηµονική γνώση σχετικά µε την παθοφυσιολογία των αιµορραγιών της µήτρας, τόσο αυξάνει και η δυνατότητα των εξειδικευµένων γυναι-κολόγων να κατευθύνουν τη θεραπεία µε ακρίβεια στο πάσχον όργανο, που στην πλειοψηφία των αιµορ-ραγιών της µήτρας, είναι το ενδοµήτριο και όχι η µήτρα.

Η ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΣΤΟ TΗΛΕΣΚΟΠΙΟ!ΓΙΑ ΕΠΙΤΥΧH ΚΑΙ ΕΥΤΥΧH ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑΟ σύγχρονος τρόπος ζωής, το άγχος, η κακή διατρο-φή σε συνδυασµό µε διάφορες καταχρήσεις και µία πληθώρα άλλων παθολογικών παραγόντων, ευθύνο-νται για την Υπογονιµότητα.Στην Ελλάδα η γλώσσα των αριθµών δείχνει ότι 1 στα 10 ζευγάρια αντιµετωπίζει πρόβληµα Υπογονιµό-τητας. Η υπεροχή της Υστεροσκόπησης, είναι όπως προα-ναφέραµε ότι εξετάζεται το εσωτερικό της µήτρας µε µεγαλύτερη ακρίβεια και αξιοπιστία από αυτήν που µέχρι τώρα παρείχε το διακολπικό υπερηχογράφηµα, και επιπλέον, η Υστεροσκόπηση παρέχει τη δυνατό-τητα επισκόπησης της ενδοµήτριας κοιλότητας υπό άµεση όραση και µάλιστα σε µεγέθυνση. Η Υστεροσκόπηση παίζει σηµαντικό ρόλο στη διε-ρεύνηση και θεραπεία της ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ των ανωµαλιών διάπλασης της µήτρας, όπως επίσης και στην αντιµετώπιση των συµφύσεων του ενδοµητρίου, οι οποίες πολλές φορές είναι «υπεύθυνες» για την υπογονιµότητα.Οι ενδοµήτριες συµφύσεις, προκαλούνται συνήθως έπειτα από αποξέσεις και φλεγµονές και η βαρύτητά τους κυµαίνεται µεταξύ ήπιας µορφής και πλήρους απόφραξης του ενδοµητρίου. Κλινικά οι συµφύσεις, µπορεί να είναι ασυµπτωµατι-κές, µπορεί να προκαλέσουν ελάττωση ή εξαφάνιση της περιόδου και επιπλέον µπορούν να προκαλέσουν υπογονιµότητα και αυτόµατες αποβολές. Η παραδοσιακή αντιµετώπιση των συµφύσεων ενδο-

µητρίου περιελάµβανε την τυφλή απόξεση, την εισα-γωγή ενδοµητρίου σπειράµατος και την οιστρογονική θεραπεία.Τα αποτελέσµατα της υστεροσκόπησης στην αντιµε-τώπιση των συµφύσεων δείχνουν εξαιρετική επιτυχία τόσο στην αποκατάσταση της περιόδου όσο και στην επίτευξη τελειόµηνης εγκυµοσύνης.

Για την µέθοδο της Υστεροσκόπησης η οποία εφαρ-µόζεται επιτυχώς στη Θεσσαλονίκη απάντησε στις ερωτήσεις του «ΔΥΤΙΚΩΣ» ο Χειρουργός Γυναικολό-γος – Μαιευτήρας κ. Ηλίας Γ. Τσάκος, εξειδικευµέ-νος στην Αγγλία και µέλος του Βρετανικού Κολεγίου Γυναικολόγων.

ΔΥΤ.: Τι είναι η Υστεροσκόπηση;Η µέθοδος της ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗΣ είναι πρωτοπο-ριακή για τα Ελληνικά δεδοµένα.Πρόκειται για µία µέθοδο εξέτασης της ενδοµήτριας κοιλότητας (εσωτερικό της µήτρας) µε τηλεσκόπιο.Η Υστεροσκόπηση παρέχει τη δυνατότητα επισκόπη-σης της ενδοµήτριας κοιλότητας υπό άµεση όραση και µάλιστα σε µεγέθυνση, προσδίδει πληροφορίες ανώτερης ακρίβειας και αξιοπιστίας σε σύγκριση µε την υψηλού επιπέδου διακολπική υπερηχογραφία και την απλή απόξεση. Η υπεροχή της Υστεροσκόπη-σης, ως διαγνωστικό µέσο, αποκτά ακόµη µεγαλύτε-ρη σηµασία στη διερεύνηση των αιµορραγιών της µήτρας, γυναικών γύρω και µετά την εµµηνόπαυση στις οποίες η σωστή και έγκαιρη διάγνωση καρκι-νώµατος του ενδοµητρίου µπορεί να αποδειχθεί σωτήρια. Επίσης δεν υπάρχουν τοµές, ο µετεγχειρητικός πόνος είναι αµελητέος και η ασθενής εξέρχεται από το νοσοκοµείο κατά κανόνα την ηµέρα της επέµβασης, επανακτώντας την φυσιολογική δραστηριότητα 2-3 ηµέρες µετά.

ΥΓΕΙΑ ΥΓΕΙΑ ΥΓΕΙΑ ΥΓΕΙΑ ΥΓΕΙΑ ΥΓΕΙΑ ΥΓΕΙΑ

Aëáìáôßäïõ Xñéóôßíá

InteramericanáóöÜëåéåò æùÞò - ãåíéêÝò áóöÜëåéåò

Yðïê/ìá: Ð. Äéïíõóßïõ 23, T.K. 66 100 ÄñÜìáTçë. Ãñáöåßïõ: 0521 31854, 34787

Fax: 0521 32292, êéíçôü: 094 5985414

Γράφει ηΝίκη Συµ. Στρατηλάτη

Δηµοσιογράφος

Σχηµατική παράσταση ενδοµητρίου µε πολυπόδα. Αφαίρεση πολυπόδα µε Υστεροσκόπηση.

Σχηµατική παράσταση ενδοµητρίου µεΙνοµύωµα και αφαίρεση αυτού µε την µέθοδο της Υστεροσκόπησης

Ενδοσκοπική χειρουργική στη γυναικολογία: η υγεία της γυναίκας… στο τηλεσκόπιο, χαρίζει θεραπεία χωρίς νυστέρι και τοµές

27

ΔΥΤ.: Σε ποιες άλλες περιπτώσεις εφαρµόζεται η Υστεροσκοπική χειρουργική;Υστεροσκοπική χειρουργική, εφαρµόζεται στην αφαί-ρεση πολυπόδων, ενδοµήτριων συµφύσεων, ινο-µυωµάτων του ενδοµητρίου, διότι αυτά µπορούν να διαγνωσθούν µε υψηλή αξιοπιστία και συχνά µπο-ρούν ταυτόχρονα να θεραπευθούν Υστεροσκοπικά. Στις περιπτώσεις γυναικών όπου η φαρµακευτική θεραπεία των αιµορραγιών της µήτρας, έχει αποτύ-χει και η υστερεκτοµή (αφαίρεση µήτρας) θεωρείται υπερβολική ή επικίνδυνη, οι παραπάνω εφαρµογές αποτελούν την ιδανική θεραπευτική επιλογή. Επιπλέον η Υστεροσκόπηση παίζει σηµαντικό ρόλο στη διερεύνηση και θεραπεία της υπογονιµότητας και των ανωµαλιών διάπλασης της µήτρας.

ΔΥΤ.: Πόσο απαραίτητη είναι η ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ στον προληπτικό έλεγχο;Ορισµένες γυναίκες βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο να εµφανίσουν υπερπλασία ή καρκίνωµα του ενδο-µητρίου (όπως οι γυναίκες µε παχυσαρκία), πολυ-κυστικές ωοθήκες ή γυναίκες που υποβάλλονται σε θεραπεία µε ταµοξιφένη έπειτα από µαστεκτοµή.Ο προληπτικός περιοδικός έλεγχος των γυναικών αυτών µε την Υστεροσκόπηση βοηθά στην έγκαιρη και αξιόπιστη διάγνωση.

ΔΥΤ.: Υστεροσκόπηση ή απόξεση;Με την µέθοδο της υστεροσκόπησης, η απόξεση του ενδοµητρίου εκτελείται υπό άµεση όραση και συνεπώς µε µεγαλύτερα διαγνωστικά και θεραπευ-τικά πλεονέκτηµα, σε σύγκριση µε την «τυφλή απόξεση» που εφαρµόζεται κατά κανόνα σήµερα στην Ελλάδα.Με τις νέες µεθόδους της υστεροσκοπικής χει-ρουργικής, πολλές γυναίκες θα απαλλαγούν από τα προβλήµατα των ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΩΝ της µήτρας µε ασφάλεια και αξιοπιστία ΧΩΡΙΣ νυστέρι.

ΔΥΤ.: Πόσο συµβάλλει η Υστεροσκόπηση στην αντιµετώπιση των συµφύσεων του ενδοµη-τρίου;Σηµαντικός είναι ο ρόλος της Υστεροσκόπησης και στην αντιµετώπιση των Συµφύσεων του ενδοµη-τρίου.Οι ενδοµήτριες συµφύσεις προκαλούνται από απο-ξέσεις και φλεγµονές και η βαρύτητά τους κυµαίνε-ται µεταξύ ήπιας µορφής και πλήρους απόφραξης του ενδοµητρίου.Κλινικά µπορεί να είναι ασυµπτωµατικές και µπο-ρούν να προκαλέσουν ελάττωση ή και εξαφάνιση της περιόδου µε συνέπεια την υπογονιµότητα και τις αυτόµατες αποβολές.Η παραδοσιακή αντιµετώπιση των συµφύσεων του ενδοµητρίου, περιελάµβανε την τυφλή απόξεση, την εισαγωγή ενδοµητρίου σπειράµατος και την οιστρογονική θεραπεία.Το πλεονέκτηµα της Υστεροσκόπησης, έγκειται στην πλήρη διάγνωση του προβλήµατος και στην δυνατότητα ασφαλούς και επιτυχούς θεραπείας υπό άµεση παρατήρηση αλλά και στη δυνατότητα επανελέγχου µετά τη θεραπεία.Τα αποτελέσµατα της Υστεροσκοπικής λύσης των συµφύσεων δείχνουν εξαιρετική επιτυχία τόσο στην αποκατάσταση της περιόδου όσο και στην επίτευξη τελειόµηνης εγκυµοσύνης.

ΔΥΤ.: Ποιος ο ρόλος της Υστεροσκόπησης στην αντιµετώπιση των ινοµυωµάτων – πολυ-πόδων και στην αντιµετώπιση της δυσλει-τουργικής µηνορραγίας;

Αντιµετώπιση Ινοµυωµάτων Υποβλεννογόνια ινοµυώµατα µπορούν να αφαιρε-θούν Υστεροσκοπικά και µάλιστα η πρώτη εφαρµογή έγινε το 1983 από πρωτοπόρους Υστεροσκόπους.Έως πρόσφατα ασθενείς µε υποβλεννογόνια ινο-µυώµατα είχαν να επιλέξουν µεταξύ της υστερε-κτοµής (αφαίρεση µήτρας) και της «ανοικτής» αφαί-ρεσης των ινοµυωµάτων, εγχειρήσεις µε µεγάλα ποσοστά επιπλοκών.Αντιµετώπιση δυσλειτουργικής ΜηνορραγίαςΩς νέα και πρωτοποριακή µέθοδος θεραπείας της µηνορραγίας είναι η θερµική καταστροφή του ενδο-µητρίου µε µπαλόνι. Πρόκειται για µία µέθοδο κατά την οποία ένα µικρό θερµαινόµενο µπαλόνι «καυτη-ριάζει» το εσωτερικό της µήτρας. Το πλεονέκτηµα της µεθόδου αυτής είναι η τεχνική ευκολία και η ταχύτητα της, η θεραπεία διαρκεί 8 λεπτά και σε επιλεγµένες περιπτώσεις αποτελεί θεραπεία εκλογής.ΔΥΤ.: Ποια είναι τα πλεονεκτήµατα της Υστεροσκόπησης;Προϋπόθεση, για την επιτυχία της Υστεροσκόπησης είναι να εφαρµόζεται από εξειδικευµένους γιατρούς µε τη χρήση της κατάλληλης τεχνολογίας. Με την Υστεροσκόπηση ελαχιστοποιείται ο µετεγ-χειρητικός πόνος και συνεπώς ο χρόνος νοσηλείας και ανάρρωσης.Τα πλεονεκτήµατα των ενδοσκοπικών γυναικολογι-κών τεχνικών δεν αφορούν µόνο στη θεραπεία των γυναικολογικών νοσηµάτων, αλλά στη συνολική αντιµετώπιση που ξεκινά από την αρχική εκτίµηση και ολοκληρωµένη διάγνωση, που δίνουν την δυνα-τότητα επιλογής για την κάθε ασθενή.Με την Υστεροσκόπηση η διάγνωση είναι άµεση και αξιόπιστη και το κυριότερο η θεραπεία των αιµορραγιών που παρουσιάζουν οι γυναίκες από το γεννητικό σύστηµα, µπορούν να αντιµετωπισθούν κατά κανόνα σε µία µόνο µέρα νοσηλείας.Με τη θεραπεία αυτή, η ασθενής επανέρχεται στις φυσιολογικές δραστηριότητές της ταχύτατα, µε αποτέλεσµα την ελαχιστοποίηση των οικογενεια-κών, επαγγελµατικών, κοινωνικών συνεπειών της εγχείρησης.

ΥΓΕΙΑ ΥΓΕΙΑ ΥΓΕΙΑ ΥΓΕΙΑ ΥΓΕΙΑ ΥΓΕΙΑ ΥΓΕΙΑ

εργαστήρια έγχρωµης φωτογραφίας FOTAK ΒΑΤΤΗΣ

ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΥΣ

Στο κέντρο, Βενιζέλου 43

ΕΓΧΡΩΜΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Β Α Τ Τ Η Σ

Σχηµ. παράσταση ενδοµητρίου µε Πολυπόδα και ινοµύωµα

28

Ç Ó Å Ë É Ä Á Å É Í Á É Ð Ñ Ï Ó Ö Ï Ñ Á Ô Ù Í

Ê Á Ô Á Ó Ô Ç Ì Á Ô Ù Í S E V E N V I D E O N E T , Ï É Ä É Ù Ô É Ê Ï Ó Ó Á Ó Ê É Í Ç Ì Á Ô Ï Ã Ñ Á Ö Ï Ó

Σου µιλώΆκρη της γραµµοφωνιάςΚρέµοµαι από την άκρη σου την άλληΤη συνέχεια του αέρα σου οσµίζεσαιΟσµίζεσαι την ώρα που ορειβατώ στο σώµα σουΣκιά σου και αγκάλη µαζί.Χωµένοι όρµοι στα δέντραΧωνεµένη µέσα µου η φύση Νά τες οι µικρές στροφέςΚρησφύγετα λιµανάκιαΣπαραχτικά δεν θρηνώΜιας άλλης διαύγειας διακοπήτου καλοκαιριού.Και να µην το θες,Φωλιά θα χτίσει από το τίποτεΤο πουλάκι των αιθέρων.Πάνοπλοι οι τουριστικοί λαοί ξεχύθηκανΠαροπλισµένοι στη σειρά Ματθαίος, Ζαχαρίας και Τίµιος ΣταυρόςΠαρατηµένος ο Σεπτέµβριός µουΚαι µία πανήγυρις αιωνίων θλίψεωνΚι ο ενικός όλων των πιστώνΚαι νάτηνε η -γεράνια µου…- γωνία.

Είναι η αγάπη που δάγκωσε το φρούτοτηςΤετράποχη, µη ηφαιστειογενής Λερναία χωρίς αίµαταΟικεία φωνή στην άγνοια της αγωνίαςΕναποθέτω ρήµατα στις φράξεις µουΞαναχαράζει µε λογής φωτεινότητεςΟ εαυτόςΔικαιώνοντας τις επαναλήψειςΤι κι αν όλα εξαργυρώνονται Πόσο κοστίζει η εγκατάλειψη της ψυχής µας, άγνωστο θα µένειΜια φορά τη µισή µου διάρκεια να περιδιαβώΚι άλλες τόσες στα χάδια σου ναπαραδοθώ.

Εγχειρήσεις και επιχειρήσειςπαραδίδονταιΥψώνοντας το λευκό, σαν µαντίλιφαίνεται νά’ναιΣηµαία της ευκαιρίας και των καιρώνσηµείαΚρύβοµαι στις κορφέςΦανερώνοντας τον απόκοσµοκαθρέφτη µουΤην επόµενη µατιά ζήτησα λίγο πρινΑπολαύσω το προηγούµενο καλοκαίριΚι η αγάπη λύσεις σκαλίζοντας νά’βρει άλλαξε τους τόνους.Τελικά δεν είναι η έµπνευση που µαςαποµάκρυνε ευγενικά από το ταµείο. Η αιώνια πίστωση είναι στο έλλειµµατων µεσονύκτιων φόνωνΌµωςΣτη διάρκεια ή στη διαύγεια ενόςµουσικού πρωινούΘορυβήθηκα απ’του ανέµου τη σιγάλη.

Θόδωρος Ελευθεριάδης

11 έξυπνα βήµατα- Να κρατάτε όσο το δυνατόν χαµηλότερο το όριο χρέωσης της κάρτας- Οργανώστε τα οικονοµικά σας ώστε να µην βρεθείτε προ εκπλήξεως- Αποφύγετε επιπόλαιες αγορές- Φροντίζετε να πληρώνετε τους λογαριασµούς σας στην ώρα τους- Να ενηµερώνεστε συνεχώς για την κίνηση της κάρτας σας- Να µην τη χρησιµοποιείτε στις περιπτώσεις όπου υπάρχει η δυνατότητα να πληρώσετε µε µετρητά- Να κρατάτε ακριβή στοιχεία από όπου κάνετε αγορές (κατάστηµα, ηµεροµηνία, ποσό)- Να κρατάτε πάντα τις ταµειακές αποδείξεις των αγορών σας, µέσω κάρτας, µέχρι την ηµέρα που θα έρθει ο λογαριασµός της µηνιαίας εξόφλησης- Να έχετε πάντα µαζί σας µετρητά- Να δίνετε ιδιαίτερο βάρος στα «ψιλά γράµµατα»- Σε περίπτωση απώλειας, ενηµερώστε αµέσως την τράπεζα

5 µύθοι για τη χρήση της πιστωτικής κάρτας

- Αν πληρώσεις ένα µικρό ποσό την τελευταία ηµέρα πληρωµής, υπολογίζεται σαν κανονική πληρωµή. ΛΑΘΟΣ! Πρέπει να πληρώσεις όλο το ποσό που απαιτείται ειδάλλως θεωρείται η πληρωµή καθυστερηµένη.

- Αν πληρώσεις το ποσό της τελευταίας ειδο-ποίησης µετά τη λήξη της προθεσµίας υπο-λογίζεται σαν κανονική πληρωµή. ΛΑΘΟΣ! Πρέπει να πληρώσεις όλο το ποσό που απαιτείται µέχρι την ηµέρα της προθεσµίας ειδάλλως η πληρωµή θεωρείται καθυστερη-µένη.

- Αν έχεις κάποιο σοβαρό λόγο (λόγοι υγείας ή απουσία στο εξωτερικό ή διακοπές) για να µην πληρώσεις τα χρέη σου στην πιστωτική κάρτα, δεν υπάρχει κανένα πρόβληµα, αν αργήσεις να το αναφέρεις. ΛΑΘΟΣ! Πρέπει αµέσως να ενηµερώσεις την Τράπεζα και να το συζητήσεις µε τον αρµόδιο υπάλληλο.

- Δεν ευθύνεσαι για οφειλές σε κάρτες που κατέχεις µαζί µε άλλα άτοµα. ΛΑΘΟΣ! Όποιος και αν οφείλει σε πιστωτική κάρτα από τους ιδιοκτήτες βαραίνει το ίδιο όλους.

- Δεν επιτρέπεται να δεις την αναφορά της κάρτας σου. ΛΑΘΟΣ! Οποιαδήποτε στιγµή έχεις το δικαίωµα να δεις την αναφορά της πιστωτικής σου.

ΑΠΟΨΕΙΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΑΠΟΨΕΙΣΑύγουστος 2001.

Η επικείµενη κυκλοφορία του νέου ευρωπαϊκού νοµίσµατος φαί-νεται πως θα µας επηρεάσει περισσότερο από όσο φανταζόµαστε. Όχι µονάχα επειδή θα µας δυσκολέψει η αντίληψη των ίδιων αξιών µε νέο µέτρο (πράγµα ακατανόητο από αυτό που λέγεται δύναµη της συνήθειας) αλλά επειδή η κυκλοφορία του θα συνυπάρξει µε την δραχµή µέχρι τον Μάρτιο του 2002. Η δοσοληψία µε δυό νοµίσµατα δεν είναι καθόλου πρακτική και οι δυσκολίες που θα προκύψουν καθόλου αναγκαίες. Οι Γερµανοί, πολύ πρα-κτικοί άνθρωποι ως γνωστό, δεν ασχολήθηκαν καθόλου µε την παράλληλη κυκλοφορία µάρκου και ευρώ. Από την 1η Ιανουαρίου αποσύρουν το µάρκο κι αφήνουν µονάχα το ευρώ. Ένα συγκριτικό πλεονέκτηµα είναι ότι το ένα ευρώ ισούται µε 2 µάρκα. Οπότε ξεµπερδεύουν µε τα µικρότερα προβλήµατα. Οι υπόλοιπες χώρες, άλλες για περισσότερο χρόνο κι άλλες για λιγότερο, θα έχουν

παράλληλη κυκλοφορία του ευρώ µε τα εθνικά νοµίσµατα. Ασφαλώς πολλοί θα έχουν ένσταση για το νέο νόµισµα κι άλλοι θα το υποστηρί-ζουν. Όµως το θέµα δεν προσφέρεται

για πολλές επιλογές. Η απόφαση είναι τετελεσµένη οπότε πρέπει να αναζητηθούν πρακτικοί λόγοι για την καλύτερη χρησιµοποίησή του και την ευκολότερη συναλλαγή του. Ο χρόνος θα θεραπεύσει τις αδυναµίες µας και στο τέλος θα το συνηθίσουµε. Μια πρακτική συµβουλή που διάβασα και µου άρεσε είναι ότι µπορεί κανείς

να προσπαθήσει να ξεχάσει εντε-λώς τις δραχµικές αξίες και να σκεφτεί κατ’ ευθείαν στις νέες αξίες που περιέχουν το ευρώ. Δηλαδή όσο πιο γρήγορα συναλ-λάσσεται κανείς µονάχα σε ευρώ τόσο πιο εύκολα θα ξανά – αντι-ληφθεί την αξία των πραγµάτων. Δεν θα πρέπει καθόλου να κάµει αναγωγή στις δραχµικές αξίες. Δεν µπορώ να υποστηρίξω πως είναι η καλύτερη λύση, είναι όµως µια καλή πρόταση.Σε ένα πρόσφατο ταξίδι µου στην Ιταλία µε βόλεψε πολύ που έβλε-πα τις τιµές σε ευρώ. Δεν ασχο-λήθηκα καθόλου µε την λίρα κι έµαθα επιπλέον πιο εύκολα απ’ όσο υπολόγιζα τις βασικές ισοτι-µίες δραχµής - ευρώ. Θα διαβάσετε πολλά από δω και πέρα περί ευρώ, όπως και θα βοµβαρδιστείτε από κλισέ διαφό-ρων προελεύσεων. Να θυµάστε µονάχα το εξής: τα ρέστα πλέον έχουν µεγαλύτερη αξία απ’ όσο νοµίζετε. Μη τα υποτιµάτε!

Η Νεάπολη διοργάνωσε φέτος για δεύτερη φορά, εκ µέρους ολόκληρης της Θεσσαλονίκης, τη Βαλκανική Πλατεία. Μια σειρά εκδηλώσεων, που η περσινή τους επιτυχία κι η ανταπόκριση των κατοίκων της πόλης – Ελλήνων και ξένων – µας "υποχρέωσε" να την υιοθετήσουµε ως θεσµό. Φέτος η Βαλκανική Πλατεία κατέλαβε µεγαλύτερη έκταση, µε εκδηλώσεις εκτός Νεάπολης, στην πόλη και το νοµό Θεσσαλονίκης, αλλά κι εκτός συνόρων, µε τη συναυλία στην Οχρίδα. Η σκληρά δοκιµαζόµενη Πρώην Γιουγκοσλαβική Δηµοκρατία της Μακεδονίας, αποτελεί την από-

δειξη ότι τα Βαλκάνια παραµένουν από τις πιο ευαίσθητες περιοχές του πλανήτη, που µεταφέρουν στις πλάτες τους τις παρενέργειες µιας µακραίωνης συµβίωσης. Η Βαλκανική Πλατεία επιδιώκει ν’αποδείξει τη θετική κληρονοµιά αυτής της συµβίωσης. Απευθύνεται στη βαλκάνια ψυχή, χρησιµοποιώντας ως µέσο όλα αυτά που µας ενώνουν και που δεν είναι λίγα. Η θετική έκβαση της αναζήτησης σηµείων επικοινωνίας και η αναγνώριση του δικαιώµατος της διαφορετικότητας, µπορούν ν’αποτελέσουν τη βάση για µια νέα ειρηνική και δηµιουργική εποχή στα Βαλκάνια. Με τη σκέψη ότι εκδηλώσεις όπως η Βαλκανική Πλατεία αυτό το στόχο εξυπηρετούν, θεωρούµε τιµή τη διοργάνωση από το Δήµο µας.

ΠΕΡΙ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣΤου Γρηγόρη Χατζησάββα, δηµάρχου Νεάπολης

Πόσο είπαµε πως κάνει το 1 ευρώ;

Του Αλέξανδρου Υδάτη

Για περισσότερες πληροφορίες, µπορεί-τε να απευθύνεστε στα τηλέφωνα της Ελληνική Καταναλωτικής Οργάνωσης: 031 857 007, 866 800

5 µύθοι και 11 έξυπνα βήµαταγια την χρήση

των πιστωτικών καρτών

Η Ελληνική Καταναλωτική Οργάνωση συµβουλεύει...

Νίκη Συµ. Στρατηλάτη, Δηµοσιογράφος

Υπεύθυνη Επικοινωνίας της Ε.ΚΑΤ.Ο

ΚÉÍÇΜÁÔΟΓΡÁÖΟÓ-VIDEO ΚÉÍÇΜÁÔΟΓΡÁÖΟÓ-VIDEO

ÐÑÏÔÁÓÅÉÓ ÂÉÍÔÅÏÔÁÉÍÉÙÍÐñïôåßíåé ï Êþóôáò Ðïôáêßäçò

ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ ÖÉËÉΠΟΥΠΟΛΕΩÓ 59 727.384ÔΟΥΜΠΑ Μ. ΜΠΟΤΣΑΡÇ 120 912.584ÄÉΟΙΚΗΤΗΡΙΟΙΥ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 60 517.063ÇËÉΟΥΠΟËÇ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ & ÁΓ.ËÁΥΡÁÓ 640.605ÓΥΚÉΕÓ ΕΠΤΑΠΥΡΓΙΟΥ 82 637.580ΕΥΟΣΜΟΣ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 67 705.008

ÍÔΕΠΩ ÂΟΥËΓÁΡÇ 1 402.598ΚΟΡΔΕΛΙΟ ΕΘÍÉΚÇÓ ÁÍÔÉÓÔÁÓΕΩÓ 64 760.497×ÁΡÉËÁΟΥ Í. ΠËÁÓÔÇΡÁ 10 330.316 ÄΕËÖΩÍ 4 & ΚΩΝ/ΠΟΛΕΩΣ 812.960 Â. ΟËΓÁÓ 101 889.286INTERNET www.videoseven.gr

ΠΕΡÉΟ×Ç ΟÄΟÓ ÔÇËΕÖΩÍΟ ΠΕΡÉΟ×Ç ΟÄΟÓ ÔÇËΕÖΩÍΟ

Ç Ó Å Ë É Ä Á Å É Í Á É Ð Ñ Ï Ó Ö Ï Ñ Á Ô Ù Í

Ê Á Ô Á Ó Ô Ç Ì Á Ô Ù Í S E V E N V I D E O N E T , Ï É Ä É Ù Ô É Ê Ï Ó Ó Á Ó Ê É Í Ç Ì Á Ô Ï Ã Ñ Á Ö Ï Ó

Καλοκαίρι ήταν και πέρασε. Τα θερινά σινεµά µας αποχαι-ρετούν ένα-ένα ανανεώνοντας το ραντεβού για το επόµενο καλοκαίρι.Μια νέα κινηµατογραφική σαι-ζόν ξεκινά και όπως πάντα οι µεγάλες εταιρίες διανοµής ται-νιών, ρίχνονται στη µάχη µε τα βαριά τους όπλα, όπλα που ξεπερνούν σε περιπτώσεις τα 100 εκατ. δολάρια.Το come back του φετινού κινη-µατογραφικού χειµώνα κάνει το πολυαναµενόµενο ΠΕΡΛ ΧΑΡΜΠΟΡ, του τροµερού

Τζέρι Μπρουκχάιµερ που επιστρέφει στις µεγάλες παραγωγές µε τα ποµπώδη σκηνικά και τις άφθονες σκηνές δράσης.Για να ολοκληρωθεί η ταινία αυτή χρειάστηκαν 106 ηµέρες γυρι-σµάτων, 190 ψηφιακές σκηνές, 4000 γαλόνια βενζίνης για τις αµέτρητες εκρήξεις αεροπλάνων, 12 κάµερες, 700 κοµπάρσοι και το ευκαταφρόνητο ποσό τον 140 εκατ. δολαρίων. Το θέµα ο βοµβαρδισµός του Πέρλ Χαρµπορ. Ένα γεγονός γνωστό, τόσο ιστορικά όσο και κινηµατογραφικά.Το 1942 ο Τζόζεφ Στάντλεη προπαγανδίζει τα Αµερικανάκια µε το ΘΥΜΗΣΟΥ ΤΟ ΠΕΡΛ ΧΑΡΜΠΟΡ. Δύο χρόνια αργότερα (1944) ο Μέλβιν Λέβο κάνει το THIRTY SECONDS OVER TOKYO, βασισµένος στην οµώνυµη νουβέλα. Σκηνές απ' την πραγµατική µάχη δίνουν στην ταινία µια µορφή ντοκιµαντέρ.Το ‘53 ο Φρεντ Τσίνερµαν µε το υποδειγµατικό ΟΣΟ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙ και πρωταγωνιστή τον Μπάρτ Λάγκαστερ το ‘62 βλέ-πουµε και το αντίθετο στρατόπεδο, µια άλλη µατιά στα γεγονότα, αυτή του Ιάπωνα Σουέι Ματσουµπάγιασι στο ΕΓΩ ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΑ ΤΟ Π.Χ..Η πιο πιστή στις σελίδες της ιστορίας έρχεται το ’70, από τρεις σκηνοθέτες (3 σε 1), τους Ρίτσαρτ Φλάισερ, Κινζί Φουκασάκου και Τόσιο Μάουντα.Μιλάµε για το TORA, TORA, TORA. Μια ιδέα του αείµνηστου Ακίρα Κουροσάβα που στη διάρκεια εγκατέλειψε.Για πολλούς ίσως η καλύτερη πολεµική ταινία όλων των εποχών. Δεν θα µπορούσε να µην ασχοληθεί µε το θέµα και ο Στίβεν Σπίλµπεργκ.Το ‘79 σκηνοθετεί το 1941 σατιρίζοντας την όλη κατάσταση, έχοντας στο σενάριο τον τότε άγνωστο Ρόµπερτ Ζεµέκις και πρωταγωνιστή τον αξέχαστο Τζόν Μπελούσι.

Το παρόν µε το παρελθόν ενώνει ο Ντόν Τέιλορ µε το Αεροπλανοφόρο Νίµιτζ.Εν έτη 2001 µε το ΠΕΡΛ ΧΑΡΜΠΟΡ ξαναζωντανεύουν µνήµες, ενώ ένας µεγάλος έρωτας γεννιέται µέσα απ' τις στάχτες του πολέµου.Ένα µεγάλο καταστροφικό γεγονός - ένας µεγάλος έρω-τας.Το έργο το έχουµε ξαναδεί (Τιτανικός) και µάλιστα µε τεράστια εισπρακτική επι-τυχία. Αποµένει να δούµε πώς θα τα πάει εισπρακτικά στις αίθουσες, αλλά και στα Όσκαρ.

ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ ΞΑΝΑΡΧΟΝΤΑΙãñÜöåé ï Êþóôáò Ðïôáêßäçò

Ω ΑΔΕΛΦΕ ΠΟΥ ΕΙΣΑΙ; O BROTHER, WHERE ARΕ ΥOU? Πρωταγωνιστούν: Τζόρτζ Κλούνεϊ, Τζόν Τορτούρο, Τζόν Γκούτµαν. Σκηνοθεσία: Τζόελ & Ίθαν Κοέν.

Τρεις άνδρες κρατούµενοι ενός σωφρονιστικού καταστήµατος αποφασί-ζουν και δραπετεύουν µε σκοπό µια καλύτερη και ευκολότερη ζωή. Η Οδύσσεια του Οδυσσέα (το όνοµα του ενός εκ τον τριών) ξεκινά µε τους χειρότερους οιωνούς. Ο χαµένος θησαυρός που αναζητούν οι τρεις φίλοι µοιάζει µε χαµένη Ιθάκη. Ένας µονόφθαλµος απατεώνας (κύκλωπας), κάποιες νυµφοµανείς (σειρήνες), ένας κυβερνητικός που θέλει να επανεκλεγεί, η Κου Κλουξ Κλαν και ένας διαβόητος γκάνγκστερ είναι µερικά απ' τα εµπόδια που θα συναντήσουν στο δρόµο τους για την Ιθάκη. Το καταπληκτικό σκηνοθετικό δίδυµο µε τους περισσότερους Fan ανά τον κόσµο, ξαναχτυπά µε µια ιδιόρρυθµη κωµωδία χαρίζοντάς µας συγκινήσεις σαν κι αυτές του παρελθόντος µε το Μόνο αίµα, Μπάρτον Φίνγκ, Φάργκο, Λεµπόφσκι κ.λ.π.

ΣΤΗ ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΒΡΥΚΟΛΑΚΑ SHADOW OF THE VAMPIREΠρωταγωνιστούν: Τζον Μάλκοβιτς, Γουϊλεµ Ντεφόε.Σκηνοθεσία: Ελίας Μπερίγκε.

Στην προσπάθειά του να αποδώσει αληθοφάνεια στη νέα του ταινία µε θέµα τον κόµη Δράκουλα, ο σκηνοθέτης Φ.Β.Μουρνάου, προσλαµβάνει για τον πρωταγωνιστικό ρόλο έναν πραγµατικό βρικόλακα τον Μαξ Σέρκ. Τα γυρίσµατα ξεκινούν σ’ ένα νησί και κατά παράξενο τρόπο οι συντελεστές της ταινίας λιγοστεύουν δραµατικά. Θα µπορέσει ο Μουρνάου να ολοκληρώσει την πιο αιµατοβαµµένη και σκοτεινή ταινία όλων των εποχών; Η πολυβραβευµένη και σπουδαιότερη µεταφορά του κλασικού Δράκουλα του Μπράµ Στόκουερ.

ΦΤΗΝΑ ΤΣΙΓΑΡΑΣκηνοθεσία: Ρένος Χαραλαµπίδης .Πρωταγωνιστούν: Ρένος Χαραλαµπίδης, Άννα Μαρία Παπαχαραλάµπους, Κώστας Τσάκονας

Ένας συλλέκτης εικόνων, χαµένος µέσα στη σύγχυση των ίδιων του των σκέψεων, σκοτώνει τις ώρες τις ανίας του µιλώντας για το τίποτα σαν να ήταν το πάν. Ένα βράδυ όµως θα συναντήσει µια νέα κοπέλα που θα του αλλάξει το παρωχηµένο και ξεθωριασµένο σκηνικό της βαρετής ζωής του. Ο ταλαντούχος σκηνοθέτης και ηθοποιός Ρένος Χαραλαµπίδης, µας ωθεί να ζήσουµε µια τελείως πρωτόγνωρη κινηµατογραφική εµπειρία, ακολουθώντας τους δύο πρωταγωνιστές. Μια βόλτα στην Αθήνα και µια βουτιά στον ψυχικό τους κόσµο που δεν απέχει και πολύ απ’ το δικό µας.

ΣΤΗΡΙΞΟΥ ΠΑΝΩ ΜΟΥYOU CAN COUNT ON MEΠρωταγωνιστούν: Λόρα Λίνεϊ, Μάρκ Ρουφάλο, Μάθιου Μπρόντερικ.Σκηνοθεσία: Κένεθ Λόνεργκαν.Στη ζωή της Σάµι θα έρθουν τα πάνω κάτω όταν στο σπίτι της θα εγκατασταθεί αυθαίρετα ο ανεύθυνος και άστατος αδερφός της. Ο 8χρονος γιος της Ρούντι, βλέπει στο πρόσωπο του Τέρι τον πατέρα που δε γνώρισε ποτέ. Ο άντρας που συνδέεται συναισθηµατικά µαζί της, της κάνει πρόταση γάµου. Το αφεντικό της επίσης δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον γι’ αυτή. Με όλες αυτές τις αλλαγές η Σάµι χάνει τις ισορροπίες της και ψάχνει κάποιον να στηριχτεί. Δε φαντάζεται όµως ότι ο άνθρωπος που ψάχνει βρίσκεται πολύ πιο κοντά απ’ ότι νοµίζει. Δύο υποψηφιότητες για Oscar και δύο βραβεία στο φεστιβάλ του Sundance, είναι ο απολογισµός αυτής της πραγµατικά ανθρώπινης συναισθηµατικά φορτισµένης ταινίας.

30

Δύο εκατοµµύρια εισιτήρια κόπηκαν την περασµένη σεζόν µόνο στη Θεσσαλονίκη! Ο κινηµατογράφος είναι πια µια υπόθεση που απασχολεί ολοένα και περισσότερο κόσµο. Κόσµο που είναι αντιµέτωπος µε έναν τερά-στιο αριθµό ταινιών. Με πρόχειρους υπο-λογισµούς, στην φετινή κινηµατογραφική περίοδο που, παραδοσιακά, ξεκινάει από τις αρχές του Σεπτέµβρη, θα έχουµε την ευκαιρία να παρακολουθήσουµε γύρω στις 300 ταινίες! Ήδη, από τα µέσα Αυγούστου έως και σήµερα, µεγάλες ταινίες βγήκαν στις αίθουσες: «Tomb Raider», «Η µέθοδος της αράχνης», «Pearl Harbor», «Scary movie 2», «Shrek», «Rush hour 2». Ποιες είναι όµως οι ταινίες που, από εδώ και πέρα, θα συζητηθούν και αναµένονται µε αγωνία; Επιλέξαµε δέκα και σας τις παρουσιάζουµε τώρα:

«Gangs of New York» του Μάρτιν Σκορσέζε. Ακόµα και οι ταινίες εποχής που γυρίζει ο µεγάλος αµερικάνος σκηνοθέτης, φροντίζει να διαδραµατίζονται στη Νέα Υόρκη. Αν µιλάµε για εµµονές! Εδώ, παρουσιάζει τον «πόλεµο» για την κυριαρχία στον υπόκοσµο µεταξύ των ιταλικών και των ιρλανδέζικων «συµµοριών» στην περίοδο µεταξύ 1846 και 1863 µέσω µιας ιστορίας εκδίκησης. Γυρίσµατα στην Ιταλία και ένα πολυπληθές καστ αστέρων, µεταξύ των οποίων ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο, η Κάµερον Ντίαζ, ο Ντάνιελ Ντέι Λιούς (που χάθηκε αυτός;) και ο Λίαµ Νίσον, σηµατοδοτούν την πιο ακριβή ταινία που γύρισε ποτέ ο Σκορσέζε! Έξοδος της ταινίας στις ΗΠΑ: 21/12. Και τα Όσκαρ παραµονεύουν…

«The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring» του Πίτερ Τζάκσον. Μάλλον η πιο αναµε-νόµενη ταινία της χρονιάς! Με αφετηρία την λατρεµένη τριλογία του Τζον Ρόναλντ Ρόιελ Τόλκιν, που σε διάφορες ψηφοφορίες κέρδισε τον τίτλο του καλύτερου αγγλόφωνου ανα-γνώσµατος, ο Νεοζηλανδός Πίτερ Τζάκσον επιχείρησε να την εικονοποιήσει (sic), φτιά-χνοντας έτσι την δική του τριλογία. Αρχή, στις 19 Δεκεµβρίου µε το πρώτο µέρος της τριλογίας, ενώ κάθε χρόνο θα ακολουθεί και νέο µέρος! Προϊστορικός χρόνος, Μέση Γη, Ξωτικά, Νάνοι, Τρολ, Καλικάτζαροι, Χόµπιτ, φαντασία και θέαµα, όλα µαζί συναποτελούν ένα εκλεκτό σύνολο που δεν είναι δύσκολο να προβλεφθεί πως θα είναι η µεγαλύτερη εµπορική επιτυχία παγκοσµίως όλων των εποχών!

«La stanza del figlio» του Νάνι Μορέτι. Ο φετινός Χρυσός Φοίνικας του φεστιβάλ των Καννών. Ο Νάνι Μορέτι καταγράφει τις αντιδράσεις µιας οικογένειας µετά την απώ-λεια του µεγαλύτερου παιδιού σε ατύχηµα. Ενοχές, πόνος, συγκίνηση και αξιοπρέπεια από έναν σπουδαίο και αγαπηµένο Ευρωπαίο δηµιουργό. Ο ίδιος έγραψε και το σενάριο και πρωταγωνιστεί ως ο τραγικός πατέρας. Η χαµηλότονη και ανθρώπινη απάντηση στον καταιγισµό των χολιγουντιανών κατασκευα-σµάτων. «The Majestic» του Φρανκ Ντάραµποντ. Να που ο Ντάραµποντ µπορεί να γυρίσει ταινία που να µην διαδραµατίζεται σε φυλακή και να µην βασίζεται σε βιβλίο του Στίβεν Κινγκ! Μετά από το «Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ» και το «Πράσινο µίλι» στρέφεται σε κάτι που θυµίζει… Κάπρα! Ο Τζιµ Κάρεϊ πρωταγωνιστεί ως ένας σεναριογράφος του Χόλιγουντ στα 1951, κυνηγηµένος από τον µακαρθισµό που, µετά από αυτοκινητιστικό

δυστύχηµα, χάνει τη µνήµη του και καταλήγει σε µια µικρή πόλη. Οι κάτοικοί της θεωρούν πως είναι ο γιος του ιδιοκτήτη του τοπικού κινηµατογράφου που ήταν αγνοούµενος στρατιώτης από τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο! Οσκαρικές προοπτι-κές και έξοδος της ταινίας στις αµερικάνικες αίθουσες στις 21/12.

«Mulholland Drive» του Ντέιβιντ Λιντς. Μετά το «διάλειµµα» (για να µην το πούµε ατό-πηµα) του «Straight Story», ο άρχων του παράδοξου επιστρέφει µε αυτό που ξέρει καλύτερα: µια ταινία πληµµυρισµένη στην αµφισηµία και το ονειρικό ή καλύτερα, εφιαλ-τικό κλίµα. Πρωταγωνίστριες, δυο γυναίκες µε το σαράκι της ηθοποιίας. Από εκεί και πέρα, το σενάριο είναι τόσο µπερδεµένο που δεν έχει νόηµα να σας το παραθέσουµε! Να τονίσουµε απλά πως ο Λιντς κέρδισε το βραβείο σκηνοθεσίας για τούτη την ταινία στο τελευταίο φεστιβάλ των Καννών.

«Α.Ι.» του Στίβεν Σπίλµπεργκ. Γιατί απέτυχε εισπρακτικά (αν µπορεί να θεωρηθεί αποτυ-χία το ότι πλησίασε τα 100 εκατοµµύρια δολάρια εισπράξεις στις ΗΠΑ) αυτή η ται-νία; Μήπως επειδή είναι η καλύτερη του Σπίλµπεργκ; Μήπως επειδή φάνηκε «δύσκο-λη» για ένα κοινό που ο Μίδας του Χόλιγουντ το είχε συνηθίσει σε εύπεπτους χυλούς; Μήπως επειδή εν τέλει δεν υπάρχει συνταγή για την επιτυχία; Το σχέδιο του Κιούµπρικ που υλοποίησε ο Σπίλµπεργκ µιλάει για ένα ροµπότ που µπορεί να αισθάνεται και θέλει να γίνει άνθρωπος. Πρωταγωνιστεί το παιδί – θαύµα Χάλεϊ Τζόελ Όσµεντ, δίπλα στον Τζουντ Λο και τον Γουίλιαµ Χαρτ. Η ταινία προγραµµατίστηκε να προβληθεί στη χώρα µας στις 5 Οκτωβρίου.

«Windtalkers» του Τζον Γου. Ο µετρ των ταινιών δράσης σε πολεµική ταινία; Γιατί όχι; Στον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο, ο αµερικάνικος στρατός χρησιµοποιούσε την γλώσσα των Ινδιάνων Ναβάχο ως κώδικα και µετέφεραν έτσι top secret µηνύµατα που οι Ιάπωνες δεν είχαν τον τρόπο να «σπάσουν». Κάθε στρατιώτης Ναβάχο ήταν «χρεωµένος» σε ικανότατους πεζοναύτες που φρόντιζαν: α) να µην σκοτωθεί ο Ναβάχο και β) να µην πέσει στα χέρια του εχθρού, γιατί τότε θα χανόταν ο κώδικας. Όµως κανείς δεν µπο-ρούσε να φανταστεί πως οι σχέσεις φιλίας που αναπτύσσονταν µπορεί να οδηγούσαν

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Οι 10 πιο αναµενόµενες ταινίες!Κινηµατογραφική

περίοδος

2001 – 2002Η Οδύσσεια του σινεφίλ!

The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring

A. I. (Artificial Intelligence)

31

σε οριακές καταστάσεις. Ακούγεται ενδια-φέρον. Η ταινία βγαίνει στις ΗΠΑ στις 9/11. «Moulin Rouge» του Μπαζ Λούρµαν. Ο σπουδαίος εικονοκλάστης επιστρέφει! Ο Αυστραλός που µας είχε εντυπωσιάσει µε το «Ρωµαίος και Ιουλιέττα», µας ξεναγεί στα παριζιάνικα καµπαρέ του τέλους του 19ου αιώνα, έτσι όπως δεν µας τα παρουσίασε κανείς! Η δραµατική ερωτική ιστορία ενός

συγγραφέα και µιας ακριβοπληρωµένης τρο-τέζας µε φόντο το ιστορικό Μουλέν Ρουζ και τις ζωγραφιές του Τουλούζ Λοτρέκ, πληµµυρισµένη µε σύγχρονη µουσική, υπό-σχεται ένα οπτικοακουστικό υπερθέαµα. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους η Νικόλ Κίντµαν και ο Γιούαν Μακ Γκρέγκορ και έξοδος της ταινίας στις ελληνικές αίθουσες προγραµµατίζεται για τις 9 Νοεµβρίου.

«A beautiful mind» του Ρον Χάουαρντ. Μετά την τεράστια επιτυχία του «Κατεργάρη των Χριστουγέννων» (στις ΗΠΑ, γιατί αλλού, όπως και στην χώρα µας, η ταινία δεν «πήγε»), ο Χάουαρντ ασχολείται µε κάτι πιο ενήλικο και συγκεκριµένα, την δραµα-τοποιηµένη βιογραφία του Τζον Φορµπς Νας Τζούνιορ. Ποιος ήταν αυτός; Απλά, ένα από τα σπουδαιότερα «µυαλά» στο χώρο της οικονοµικής επιστήµης! Το 1950 διατύπωσε τη θεωρία του «Game Theory» και κέρδισε το Νόµπελ Οικονοµίας 40 χρόνια µετά, το 1990! Κι όλα αυτά ενώ είχε να αντιµετωπί-σει και την σχιζοφρένεια από την οποία έπασχε! Στο ρόλο, ο βραβευµένος εφέτος µε Όσκαρ, Ράσελ Κρόου. Έξοδος της ταινίας στις ΗΠΑ: 25/12. «Planet of the Apes» του Τιµ Μπάρτον. Δεν είναι ακριβώς ριµέικ της σπουδαίας οµώνυ-

µης ταινίας του 1968, τονίζει σε όλους τους τόνους ο υπερεκτιµηµένος δηµιουργός της. Ότι και αν είναι όµως, κατόρθωσε και έσκισε στα αµερικάνικα ταµεία του box office! Σε έναν απροσδιόριστο τόπο και χρόνο, οµιλούντες πίθηκοι κυριαρχούν σε έναν πλανήτη όπου οι άνθρωποι είναι σκλάβοι! Μα µήπως οµιλούµε για την Γη, σήµερα; Θα δείξει…

Δείτε τις και θα συµφωνήσετε: αυτές είναι οι δέκα πιο αναµενόµενες ταινίες της σεζόν!

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Οι 10 πιο αναµενόµενες ταινίες!

A Beautiful Mind

Planet Of The Apes

γράφειο Θόδωρος Γιαχουστίδης

32

ΒΙΒΛΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΒΙΒΛΙΟ

ÂÉÂËÉÏ ÐÁÑÏÕÓÉÁÓÇ

HËEKTPONIKO BIBËIOÐÙËEIO - www.ianos.gr

H ÓÅËÉÄÁ ÅÉÍÁÉ ÅÕÃÅÍÉÊÇ ÐÑÏÓÖÏÑÁ ÔÏÕ ÂÉÂËÉÏÐÙËÅÉÏÕ - GALLERY IANOÓ

ΜΕΛΕΚ ΘΑ ΠΕΙ ΑΓΓΕΛΟΣΘΕΟΔΩΡΟΥ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ

•ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ 4000Ένα δυστύχηµα ανατρέπει τις διακοπές της οικογένειας Λεούση και την πασχαλιάτικη ατµόσφαιρα στο σπίτι του Έλληνα πρόξενου στη Σµύρνη. Γίνεται όµως αφορµή να βρεθούν όλοι αντιµέτωποι µε τη µικρή Μελέκ, που βγαίνει σώα από τα συντρίµµια και, µε την πεισµατική σιωπή της, τους παρασύρει µέσα από τους ορεινούς δρόµους της Θράκης στην αναζήτηση των λόγων του ταξιδιού της στα µικρασιατικά παράλια.

ΠΕΦΤΩΚΑΛΟΒΥΡΝΑΣ ΛΥΟ

•ΟΞΥ 3328Μπορεί ένα ατύχηµα να ξυπνήσει το παρελθόν; Ναι, γιατί το παρελθόν δεν κοιµόταν πραγµατικά. Απλώς χουζού-ρευε λιγάκι. Να, έτσι είχε γείρει το άσχηµο κεφαλάκι του. Ώπα, ξύπνησε. “Ξυπνάω και τεντώνοµαι µαχµουρλίδικα. Ωχ, τι είναι αυτό που κολλά πάνω µου;Ιιι, αηδία! Είναι, δεν µπορεί, είναι οι εφιάλτες που σέρνω πάνω µου από τον ύπνο του παρελθόντος µου. Πώς βγήκανε από τα ενύπνια θρίλερ µου για να µε βασανίσουν; Πώς θα τους ξεφορτωθώ τώρα;”

ΘΗΛΥΚΟ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΜΑΖΑΝΗ ΔΕΣΠΟΙΝΑ•ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ 4160

Τη νύχτα που αλλάζει ο αιώνας, η Ιωάννα προσκαλεί τους εραστές της ζωής σε δείπνο. Έρχονται στο σπίτι µε το περιβόλι, όπου ζει µε άλλες γυναίκες. Το συµπόσιο ετοιµάζεται µε µεγάλη φροντίδα. Το ίδιο και το θέαµα στο χαµάµ µε θέµα τον έρωτα στο βυθό. Τι είναι το περιβόλι µε τις γυναίκες; Ένας παράνοµος οίκος έρωτα, ένας τόπος περισυλλογής µέσα στη φύση ή ένας θηλυκός παράδεισος;

ΓΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΟΔΟΤΩΝΜΠΙΛΕΡ ΜΑΞΙΜ

•ΠΟΛΙΣ 6000Το βιβλίο αποτελείται από 16 διηγήµατα, που όλα µαζί συγκροτούν ένα παζλ, η συναρµολόγηση του οποίου φωτί-ζει τη ζωή των τελευταίων εξήντα χρόνων της Ευρώπης του 20ού αιώνα. Τα γεγονότα καταγράφονται στις προσω-πικές ιστορίες ανθρώπων που έζησαν στη δίνη τους. Η ελευθερία, η αξία της ανθρώπινης ζωής, τα κοινωνικά οράµατα, η πολιτική, το άγχος της επιβίωσης, της κοι-νωνικής ανόδου, αφήνουν τα ίχνη τους στην καθηµερινό-τητα των ανθρώπων. Η γραφή του Μπίλερ γίνεται ένας καθρέφτης της κοινωνικής ζωής της Ευρώπης που δεν εξωραΐζει.

Ο ΣΙΜΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΒΕΛΑΝΙΔΙΕΣΦΡΕΝΤΡΙΚΣΟΝ ΜΑΡΙΑΝΝΕ

•ΠΑΤΑΚΗΣ 5900Ο Σίµων Λάρσον είναι ένα µελαγχολικό αγόρι που ζει µαζί µε τους θετούς γονείς του στο Γκέτεµποργκ της Σουηδίας στη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσµίου πολέµου. Ο Σίµων είναι µισός Εβραίος και µοιάζει αταίριαστος µέσα στο σκανδιναβικό περιβάλλον: το σκούρο δέρµα του τον αποµονώνει και συχνά καταφεύγει στη φαντασία για να απαλύνει τη µοναξιά του. Όταν όµως γνωρίζει τον Ισαάκ Λεντόφ, ένα εβραιόπουλο από τη Γερµανία, η ζωή του αλλάζει όπως και αυτή της οικογένειάς του.

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟΕΚΟ ΟΥΜΠΕΡΤΟ

•ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ 6500Ιπποτική περιπέτεια, ιστορικό µυθιστόρηµα που περιέχει εν σπέρµατι τα προβλήµατα της σύγχρονης Ιταλίας. Ιστορία ενός αδύνατου εγκλήµατος, φανταστικό αφήγηµα, θέατρο γλαφυρών γλωσσικών επινοήσεων, το βιβλίο αυτό δοξάζει τη δύναµη του µύθου και της ουτοπίας.

• ΦΙΛΛΙΠΟΥΠΟΛΕΩΣ 57, ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ •ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ 7, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ• ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ 24, ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ •Δ.Ε.Θ. - ΗΕLEXPO - ΕΙΣΟΔΟΣ Χ.Α.Ν.Θ.

ΠΡΑΓΜΑΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΝΕΙΡΑ

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΡΙΑΡΑΣ Åêäüóåéò ÉÁÍÏÓ

Το παρόν βιβλίο, που φέρει τον τίτλο «Πραγµατώσεις και όνειρα» «Σταθµοί µιας πορείας» του ακαδηµαϊκού δασκάλου και δηµοτικιστή του 20ου αιώνα κ. Εµµανουήλ Κριαρά, περιλαµβάνει δηµοσιευµένα και αδηµοσίευτα κείµενα του ιδίου, αναµνήσεις, βιωµατικές καταστάσεις και την πολύπλευρη επιστηµονική του δραστηριότητα από το 1930 έως σήµερα.Το βιβλίο, το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ιανός, ανήκει στη σειρά «Πρόσωπα» και αποτελείται από 264 σελίδες και 65 θεµατικές ενότητες.Το προλογικό σηµείωµα αναφέρεται περιληπτικά στην προσωπική και επαγγελµατική πορεία του κ. Κριαρά. Τα πρώτα κείµενα αφορούν τις µαθητικές και φοιτητικές του σπουδές, τις υποτροφίες, την αντίσταση στα χρόνια της Κατοχής, τις υποψηφιότητες για την επιστηµονική έδρα.

Ακολουθούν κείµενα που αναφέρονται στα Κρητικά Γράµµατα και οι συναισθηµατικοί δεσµοί µε το νησί της Κρήτης. Μνηµονεύει µε επαινετικά λόγια την «αρετή και τη ζωογόνα πνοή» του δασκάλου του, κ. Εµµανούηλ Γενεράλι και του κ. Ιωάννη Μοσχόπουλου.Στη συνέχεια αναφέρεται στο συµµαθητή του, φίλο και αργότερα συνάδελφό του κ. Καψωµένο, τον οποίο χαρακτηρίζει «άξιο συνασκητή, στον τοµέα της έρευνας των ιστορικών της ελληνικής γλώσσας». Αρκετές είναι οι αναφορές του για το «Ακαδηµαϊκό Οικοτροφείο», το οποίο ιδρύθηκε από τον Παπαναστασίου και τον Πλαστήρα και από το οποίο αποφοίτησαν σπουδαίοι και λαµπροί επιστήµονες. Επισηµαίνεται η συµβολή του Νικόλαου Σβορώνου στην προώθηση της ιστορικής επιστήµης στην Ελλάδα, όσον αφορά τα Βυζαντινά και Νεοελληνικά χρόνια.Αναφέρεται η φιλία του µε τον Νικόλαο Ανδριώτη, που και αυτός φλεγόταν από τη ζωντανή πίστη του, στην ιδεολογία του Δηµοτικισµού.Μνηµονεύονται, σε κάθε περίσταση, ονόµατα αξιόλογων πνευµατικών ανθρώπων, όπως του Στίλπωνος Κυριακίδη, του Μανώλη Ανδρόνικου, του Βακαλόπουλου, του Δηµητρίου Μαρωνίτη και πολλών άλλων.Αναφέρεται η περίφηµη «δίκη των τόνων», που οδήγησε τον Ιωάννη Κακριδή στο εδώλιο του κατηγορουµένου.Το 1943 συγκροτείται ο «Κύκλος του Παλαµά» στον οποίο συµµετέχουν πνευµατικοί άνθρωποι, όπως ο Σικελιανός, ο Μυριβήλης, Παπανούτσος, ο Βενέζης και ο κ. Κριαράς.Εξιστορούνται προσωπικές εµπειρίες από τη Φιλοσοφική Σχολή της Θεσσαλονίκης και από την ίδρυση του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών του Πανεπιστηµίου.Αναπολεί πολλές φορές το παρελθόν, ανατρέχοντας στις δυσχέρειες που συνάντησε στην πορεία της έκδοσης του Νεοελληνικού Λεξικού. Αναφέρεται στη προώθηση του λεξικού της Μεσαιωνικής Ελληνικής δηµώδους γραµµατείας. Προβάλλει το ενδιαφέρον του για τη συγκριτική γραµµατολογία στην Ελλάδα.Το βιβλίο ολοκληρώνεται µε συγκεκριµένους ευρετηριακούς πίνακες και δηµοσιεύ-µατα του συγγραφέα.Το βιβλίο «Πραγµατώσεις και Όνειρα» είναι µία αποκαλυπτική µαρτυρία της επιστηµονικής και προσωπικής πορείας του κ. Κριαρά, στο πέρασµα των χρόνων, και αποτελεί αποδεικτικό στοιχείο της σηµαντικής πνευµατικής προσφοράς του στο γλωσσικό ζήτηµα.

Ο Εµµανουήλ Κριαράς γεννήθηκε στον Πειραιά το 1906. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήµιο Αθηνών, βυζαντινή φιλολογία, νεοελληνική φιλολογία και συγκριτική γραµµατολογία στο Πανεπιστήµιο του Μονάχου και αργότερα στο Πανεπιστήµιο του Παρισιού. Έλαβε µέρος στην αντίσταση και κρατήθηκε στο Χαιδάρι, επί µήνες, έως το Σεπτέµβριο του 1944.Υπήρξε επιστηµονικός συνεργάτης του Μεσαιωνικού αρχείου της Ακαδηµίας Αθηνών και διευθυντής του αρχείου (1939-50). Τότε διορίζεται τακτικός καθηγητής µεσαιωνικής ελληνικής φιλολογίας στο Πανεπιστήµιο της Θεσσαλονίκης. Υπήρξε Κοσµήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής (1954-55). Απολύεται για πολιτικούς λόγους το 1968. Καλλιέργησε τη µεσαιωνική και τη νεοελληνική γλώσσα και φιλολογία και αγωνί-στηκε για την επικράτηση της δηµοτικής. Ήταν πρόεδρος εικοσαµελούς επιτροπής, που µεταγλώττισε τους δικαστικούς κώδικες και πρόεδρος της επιτροπής για το µονοτονικό σύστηµα. Συγκρότησε «Λεξικό της Δηµοτικής». Δηµοσίευσε πολλές µελέτες για τη µεσαιω-νική και νέα ελληνική γλώσσα και φιλολογία.Τιµήθηκε µε πολλά διεθνή βραβεία και διακρίσεις για το Μεσαιωνικό Λεξικό του.Μερικά από τα έργα του:«Μελετήµατα περί τας πηγάς του Ερωτοκρίτου», 1938«Γύπαρις, Κρητικόν δράµα» (πηγαί-κείµενον), 1940«Οι τρεις Μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας και τα Αρχαία Γράµµατα», 1955«Βυζαντινά Ιπποτικά Μυθιστορήµατα», 1955«Διονύσιος Σολωµός. Ο βίος – Το έργο», 1957, και πολλά άλλα.

Ιωάννα Μπάµπη

ΒΙΒΛΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΒΙΒΛΙΟ

ÂÉÂËÉÏ ÐÁÑÏÕÓÉÁÓÇΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ

ΠΕΡΙ ΨΥΧΗΣ Εκδόσεις: ΖΗΤΡΟΣ

Στο αξιόλογο βιβλίο «Περί Ψυχής» διαρθρωµένο από συγγράµµατα του σπουδαίου Έλληνα φιλοσόφου, Αριστοτέλη, πραγµατοποιείται µια φιλοσοφική διαδρο-µή, στον αρχαίο ελληνικό στοχασµό και ειδικότερα στο ανεξάντλητο θέµα της έννοιας της ψυχής. Το Βιβλίο περιλαµβάνει τρεις θεµατικές ενότητες, στις οποίες ο Σταγειρίτης φιλόσοφος αναλύει, συγκρίνει, αντιπαραβάλλει και προσπαθεί να ερµηνεύσει τη βαθύ-τερη σηµασία της ψυχής.Το περιεχόµενο και των τριών ενοτήτων διακρίνεται από µία συνεκτικότητα και δοµείται στη βάση της λογικής. Στο πρώτο βιβλίο, ο δάσκαλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, επιζητεί να µελετήσει και να γνωρίσει τη φύση και την ουσία της ψυχής. Αναφέρει ότι «η γνώση της ψυχής συµβάλλει σηµαντικά στην έρευνα της φύσης» και κατ’ επέκταση «στην αναζήτηση της αλήθειας». Η ψυχή κατά τον Αριστοτέλη ταυτίζεται µε τη ζωή και τις εκφράσεις της. Ακολουθεί ένας γενικός ορισµός της ψυχής, σύµφωνα µε τον οποίο ψυχή είναι η πρώτη εντελέχεια ενός φυσι-

κού, οργανικού σώµατος που έχει τη δυνατότητα της ζωής, την αρχή της κίνησης και της στάσης. Αναφέρεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της και εξετάζει τις θεωρίες του Δηµόκριτου, του Λεύκιππου, ορισµένων Πυθαγορείων, του Αναξαγόρα, του Εµπεδοκλή, του Πλάτωνα και πολλών άλλων. Εντοπίζει τις οµοιότητες και τις διαφορές και καταλήγει σε συγκεκριµένα συµπεράσµατα. Μελετάει επίσης την έννοια της αρµονίας και τη σχέση ψυχής –σώµατος.Το περιεχόµενο του δευτέρου κεφαλαίου τελειώνει µε την αναφορά στην αίσθηση της όσφρησης, όπου ο Αριστοτέλης αναφέρει χαρακτηριστικά: «µήπως, όµως, οσφραίνοµαι σηµαίνει και αισθάνοµαι, τη στιγµή που ο αέρας, όταν πάθει κάτι, γίνεται γρήγορα αισθητός;»Στο τρίτο κεφάλαιο ο Έλληνας φιλόσοφος µελετά τις αισθητικές ικανότητες ως δυνατότητες και αναφέρεται ιδιαίτερα στον ενεργητικό νου.Στη συνέχεια ερευνά την έννοια της φαντασίας, της επιθυµίας και τα τρία είδη κινήσεων της ψυχής. Τοποθετεί ιεραρχικά τις ικανότητες της ψυχής και ολοκληρώνει τη µελέτη του µε το ακόλουθο συµπέρασµα « τις άλλες αισθήσεις, τις έχει το ζώο όχι για να υπάρχει, αλλά για να εξασφαλίσει µια ανώτερη ζωή…» Ιωάννα Μπάµπη

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝΤου Γιώργου Β. Παπαδόπουλου

Εκδόσεις ΑΡΧΕΤΥΠΟ

Η τελευταία δυναστεία των αγγέλων του Γιώργου Παπαδόπουλου, πραγµατεύεται µια ιστορία που ταλαιπωρεί εδώ και αιώνες τον άνθρωπο. Πρόκειται για το γνωστό – άγνωστο ερώτηµα για την ύπαρξη µας. Από πού προερχόµαστε, από πού ήρθαµε, πως ήρθαµε και γιατί. Είναι ένα βιβλίο µε τροµερά πρωτότυπη ιστορία όπου τα πάντα ανατρέπονται. Δεν υπάρχουν δεδοµένα. Ο αναγνώστης µπαίνει σε µια δίνη αγωνίας και κινδυνεύει (αν αντέχει) να διαβάσει το βιβλίο χωρίς διάλειµµα. Πέρα από τη συγγραφική του αξία, µας παρουσιάζεται µια ενδιαφέρουσα άποψη, την οποία θα έπρεπε ο καθένας µας να γνωρίζει. Εδώ εµπλέκονται επιστήµη και εκκλησία, η κάθε µια για λόγους ευνόητους. Έχουµε δύο παράλληλες αφηγήσεις µε συνδετικό κρίκο τον παλαιοντολόγο Ντέιβιντ Μέισον. Πάντως θα µπορούσε να είναι και έτσι ο κόσµος µας… A.A.

Η ιστορία των βλάχων είναι ένα βιβλίο, µε το οποίο ο συγγραφέας του Γιάννης Παπαθανασίου προσπαθεί να βάλει κάποια πράγµατα στη θέση τους. Η λέξη "βλάχος" έχει παρεξηγηθεί, και έχει καταντήσει πολ-λές φορές να είναι ύβρις, στο λεξιλόγιο των αδαών. Οι βλάχοι, σαν φυλή – αν θα µπο-ρούσαν να χαρακτηρι-σθούν έτσι – έχουν προσφέρει πολλά σε αυτόν τον τόπο, δείχνο-ντας αυτοθυσία, πραγ-µατική εθνικοφροσύνη και αγάπη προς την ελευθε-ρία. Υπάρχουν δεκάδες εθνικοί ευεργέτες βλάχοι, των οποίων τα έργα χαι-ρόµαστε ακόµη και σήµε-ρα εµείς οι νεώτεροι. Η προσφορά τους προς την πατρίδα µας ξεκινά πολύ πιο πριν από την ιστορία της νεώτερης Ελλάδας. Ήταν από αυτούς που οργάνωσαν την Φιλική Εταιρία

(Ρήγας Φεραίος) και οραµατίστηκαν µια Ελλάδα ελεύθερη και µεγάλη, απαλλαγµένη µια για πάντα από τον τουρκικό ζυγό. Αλλά και αργότε-

ρα κάτω από τον γερµα-νικό ζυγό, υπήρξαν βλά-χοι που παίξανε σηµαντι-κό ρόλο στην εθνική αντί-σταση (Σβώλος, Σαράφης, Τζίµας, κ.ά.). Όµως πέρα από τα γνωστά λίγο πολύ ονόµατα µεγάλων βλά-χων, στο βιβλίο έχει κανείς την ευκαιρία να διαβάσει και για τους απλούς βλάχους, για τα χωριά τους και την καθη-µερινή τους ζωή, τις ενα-σχολήσεις τους, τα έθιµα τους, κ.ά. Πάντως ο συγ-γραφέας, σε εισαγωγικό σηµείωµά του στην αρχή του βιβλίου, προειδοποιεί µε µια ρήση του Αλέξανδρου Σβώλου:

Όποιος συγγραφέας ονοµάζει τους βλάχους κουτσόβλαχους, δεν είναι συγγραφέας αλλά κουτσοσυγγραφέας!

ΤΑ ΧΟΙΡΟΣΦΑΓΙΑ ΤΗΣ ΣΥΡΟΥΦΙΛΕΝΑ ΒΕΡΝΑΡΔΟΥ Εκδόσεις ΣΤΑΧΥ

Οι εποχές έχουν αλλάξει. Το νησί και αυτό αλλάζει σιγά-σιγά. Ο τρόπος ζωής, τα έθιµα, οι συνήθειες στη νέα εποχή της ταχύτητας και του εκσυγχρονισµού, του έτοιµου και γρήγορου φαγητού. Όµως φθαρµένες γλάστρες µε βασιλικό εξακολουθούν να βρίσκονται έξω από τις πόρτες και τα µπλε παράθυρα των σπιτιών του. Οι παππούδες για τους οποίους τα χοιροσφάγια αποτελούσαν το γεγονός του χειµώνα και τους εξασφάλιζαν το φαγητό για µια ολόκληρη χρονιά, ίσως δεν ζουν πια. Μα κάποιοι εγγονοί ή δισέγγονοί τους, στα ίδια αγροτόσπιτα, εξακολουθούν και αναβιώνουν το έθιµο τις κρύες χειµωνιάτικες µέρες, µε πίστη στη παράδοση. Κι αν κάποιος βρεθεί τις ηµέρες εκείνες στο νησί, γυρίζει το χρόνο πίσω και ταξιδεύει µακριά, πολύ µακριά…Στο βιβλίο αυτό, η συγγραφέας προσπάθησε να ακολουθήσει µε σεβασµό και αγάπη, όλη την τελετουργία των συριανών χοιροσφαγίων. Η ίδια λεει: "Ίσως είναι δύσκολο να µεταφέρω στο χαρτί τη χαρά, το γέλιο και τις εκδηλώσεις συντροφικότητας και αλληλοβοήθειας, που αποτελούν αναπόσπαστο µέρος αυτής της γιορτής, αλλά ελπίζω να φτάσει σε σας ένα άρωµα συριανής ευγέ-νειας, νοσταλγίας, ένα άρωµα πρωτότυπων, ευρηµατικών και δηµιουργικών γεύσεων, που αναδύεται απ’την αίσθηση ότι η µαγειρική είναι ένας ζεστός και τρυφερός τρόπος για να φροντίζουµε όσους αγαπάµε".

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΒΛΑΧΩΝΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Εκδόσεις ΜΠΑΡΜΠΟΥΝΑΚΗΣ

33

34

ΚΟΜΙΚ ΚΟΜΙΚ ΚΟΜΙΚ ΚΟΜΙΚ ΚΟΜΙΚ ΚΟΜΙΚ

GeneKellyDANCE STUDIOS G.B.

ΧΟΡΟΙ•Ευρωπαϊκοί•Λάτιν•Μοντέρνοι•Ελληνικοί

•Ελεύθερο ωράριο µαθηµάτων•Για κάθε ηλικία και φύλο

•Ανοιχτά κάθε µέρα-όλη µέρα•15% Έκπτωση µε την εγγραφή σας

Τηλεφωνήστε ΤΩΡΑ!

Μεγάλου Αλεξάνδρου 10, Αµπελόκηποι (Πλατεία Επταλόφου) τηλ: 031 747.180, Φαξ: 031 741.730

Το πρώτο

µάθηµα

ΔΩΡΕΑΝ