4

ÊëåéóôÜ ÔìÞìáôá 6 áôüìùí.

Äéäáóêáëßá áðü ôïõò õðåýèõíïõòäéåýèõíóçò.

ÄùñåÜí óõããñÜìáôá ôùíêáèçãçôþí ìáò óôïõò ìáèçôÝò.

ÔáêôéêÞ åíçìÝñùóç ãïíÝùí.

Óõóôçìáôéêü ðñüãñáììáäéáãùíéóìÜôùí áíÜ äåêáðåíèÞìåñï.

ÌÅÓÇÓ ÅÊÐÁÉÄÅÕÓÇÓ

ÈÅÙÑÇÌÁÈÅÙÑÇÌÁÈÅÙÑÇÌÁìå ðñïïñéóìü ôçí åðéôõ÷ßá!

ÅÊÐÔÙÓÇ

25%

50%

30%

óôïõò Üñéóôïõò ìáèçôÝò Â’ Ëõêåßïõ (Âáèìüò > 18)

óôïõò Üñéóôïõò ìáèçôÝòÁ’ Ëõêåßïõ (Âáèìüò > 18)

óôï óõíïëéêü ðïóü, ãéá äýï áäÝëöéá

ÐÑÏÓÏ×Ç! Ç Ýãêáéñç åããñáöÞ óáò èá óõìâÜëåé óôçí ïëïêëçñùìÝíçðñïåôïéìáóßá óáò êáé ôï óùóôüôåñï ðñïãñáììáôéóìü ôïõ öñïíôéóôçñßïõ

ËÁÃÊÁÄÁ 126 (ÅÍÁÍÔÉ ÏÁÅÄ) - ÔÇË.: 2310 552255

ÓÕÓÔÇÌÁ ÓÐÏÕÄÙÍ

6

Ελλάδα

7

Ελλάδανα εκμεταλλευτούν. Άλλοι στράφηκαν στους γνωστούς οικοποδεφάγους και καταπατητές, ενώ οι πιο ευφάνταστοι κατηγορούσαν την τουρκική ΜΙΤ για αποστολή πρακτόρων-εμπρηστών στην πόλη που γέννησε τον Κεμάλ Ατατούρκ. Όπως και να ‘χει, η ζημιά είχε γίνει, το δάσος είχε καεί και για τα επόμενα τριάντα χρόνια δεν θα είναι όπως πριν. Οι πολιτικοί παράγοντες της πόλης ορκίστηκαν πως θα αναδασωθεί όλη η αποτεφρωμένη έκταση και πως «ούτε μία σπιθαμή δάσους δεν θα γίνει οικόπεδο». ∆εν γνωρίζω κατά πόσο τηρήθηκε αυτή η υπόσχεση. Ακόμη και σήμερα πάντως, όταν κοιτάω από το Google Earth τη Θεσσαλονίκη, ρίχνω πάντα και μια κλεφτή ματιά στο Σέιχ Σου, μήπως και δω να φυτρώνει «ξαφνι-κά» καμιά βίλα μέσα στην αναδασωτέα έκταση…

O ΜΕΛΑΝΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΤΗΣ ΠΑΡΝΗΘΑΣ29 Ιουνίου 2007. ∆έκα χρόνια μετά τη μεγάλη πυρκαγιά στο Σέιχ Σου, ο Εθνικός ∆ρυμός της Πάρνηθας και ο μοναδικός πνεύμονας πρασίνου της Αθήνας τυλίγεται στις φλόγες. Πάλι καύσωνας, πάλι ισχυροί άνεμοι, πάλι η γνωστή ολιγωρία του κρατικού μηχα-νισμού και πάλι οι «γνωστοί-άγνωστοι εμπρηστές» – όλα αυτά είχαν ως απο-τέλεσμα η πανέμορφη Πάρνηθα να

γίνει παρανάλωμα του πυρός. Η φωτιά έκαιγε ανεξέλεγκτη τρεις μέρες κατα-καίγοντας σχεδόν 100.000 στρέμματα δασώδους έκτασης, σκοτώνοντας τόσα είδη φυτών και ζώων (ανάμεσα τους και τα πανέμορφα κόκκινα ελάφια) και γεμίζοντας τον αττικό ουρανό με καπνούς. Το θέαμα ήταν αποκαρδιωτι-κό. Απελπισία κατέλαβε τους κατοίκους της πρωτεύουσας, που αντέδρασαν με μαζικές διαδηλώσεις και πιέσεις για άμεση αναδάσωση. Οι ειδικοί έκρου-σαν τον κώδωνα του κινδύνου για τη μεγάλη οικολογική καταστροφή. Το δάσος της Πάρνηθας δημιουργούσε ένα είδος φυσικής ψύξης εμποδίζοντας τον καύσωνα στην Αθήνα να ξεπεράσει τους 45 βαθμούς Κελσίου. Πλέον ο αέρας, περνώντας μέσα από την καμένη έκταση της Πάρνηθας, αντί να ψύχεται θα θερμαίνεται και αυτό θα οδηγήσει

στην εμφάνιση θερμοκρασιών στο τσιμεντοκρατούμενο λεκανοπέδιο που θα αγγίζουν τους 50 βαθμούς Κελσίου! Είναι σαν να διπλασιάστηκαν ξαφνικά τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στους δρόμους της Αθήνας (από δύο εκατομ-μύρια να έγιναν με μιας τέσσερα)! Και αυτό θα γίνει αντιληπτό στα χρόνια που έρχονται και θα είναι χρόνια που και η θερμοκρασία της ίδιας της Γης θα αυξη-θεί λόγω του φαινομένου του θερμοκη-πίου, οπότε η ζωή στο λεκανοπέδιο θα γίνει κατά τους καλοκαιρινούς μήνες ανυπόφορη…

ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥΑύγουστος 2007. Ζαλισμένοι οι Έλληνες επέστρεφαν από τα «μπάνια του λαού», με την ξαφνική είδηση για προκήρυξη πρόωρων εκλογών στις 16 Σεπτεμβρί-ου του 2007. Το πολιτικό θερμόμετρο άρχισε να ανεβαίνει επικίνδυνα, αλλά οι Έλληνες δεν συνειδητοποιούσαν ακόμη ότι οι εθνικές εκλογές ήταν ζήτημα τριών εβδομάδων. Και ξαφνικά άρχισαν οι μεγα-πυρκαγιές! Οι κλιματολογικές συνθήκες ήταν αντίξοες (πολύ υψηλές θερμοκρασίες, άνεμοι ισχύος 7-8 μποφόρ, χαμηλή υγρασία), αλλά κανείς δεν περίμενε να πάρουν ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Ξαφνικά διακόσια μέτωπα φωτιάς άρχισαν να μαίνονται σε όλη την Ελλάδα, ειδικά στην Πελοπόννησο και στην Εύβοια. Ο κρατικός μηχανισμός κατελήφθη εξ απήνης και η κυβέρνηση πιάστηκε κυριολεκτικά στον ύπνο της, επιδεικνύοντας ένα ακόμη φεστιβάλ ανευθυνότητας και ανικανότητας. Οι φωτιές δεν έδειχναν να σταματούν με τίποτε. Μέσα σε τέσσερις μέρες το 2% του εδάφους της Ελλάδας είχε γίνει στάχτες. Στη δυτική Πελοπόννησο και στην Εύβοια η καταστροφή είχε πάρει βιβλικές διαστάσεις: 64 νεκροί, τρεις χιλιάδες άστεγοι, εκατοντάδες καμένα σπίτια και δύο εκατομμύρια στρέμματα έγιναν στάχτη. ∆εκάδες εκατομμύρια δένδρα και πολλά εκατομμύρια ζώα και πτηνά εξαφανίστηκαν. Το κόστος των καταστροφών υπολογίστηκε στα 4 δισεκατομμύρια ευρώ. Ήταν η μεγαλύ-τερη καταστροφή που έπληξε τη χώρα

μας από την εποχή του Εμφυλίου.Η κυβέρνηση βρέθηκε στη γωνία κατη-γορούμενη από την πλειονότητα του ελληνικού λαού για ανικανότητα και ανευθυνότητα. Αντέδρασε σπασμωδικά με θεωρίες συνωμοσίας περί «ασύμμε-τρων απειλών», για να θολώσει τα νερά και να απεγκλωβιστεί από τις τεράστιες ευθύνες της. Ωστόσο ο ξύλινος λόγος των πολιτικών της κυβέρνησης κάηκε μαζί με τα δάση. Μετά τις πυρκαγιές του Αυγούστου του 2007 ο ελληνικός λαός συνειδητοποίησε, ακόμη μια φορά, ότι ήταν μόνος του…

ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΟΝΤΑΙ ΟΙ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ;Καθώς η πυρκαγιά της Πάρνηθας, στα τέλη του Ιουνίου, ακόμη μαινόταν, διάφορα δημοσιεύματα άρχισαν να αναφέρονται σε πιθανό εμπρησμό (κάτι που δεν επιβεβαιώθηκε, αντίθετα με την πυρκαγιά στον Υμηττό που οφείλονταν όντως σε εμπρησμό), σε ύποπτα ατυχήματα (π.χ. βραχυκύκλωμα πυλώνα της ∆ΕΗ) και σε συμφέροντα που θα επωφελούνταν από την πυρκα-γιά (π.χ. η Εκκλησία διεκδικεί γύρω στα 10.000 στρέμματα έκτασης για άμεση αξιοποίηση, ενώ στο παιχνίδι είναι και το Μον Παρνές και οι γνωστοί καταπα-τητές-οικοπεδοφάγοι). Μια ενδιαφέρουσα μελέτη των ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, που δημοσιεύτηκε στη εφημερίδα Ελευθεροτυπία (2/07/2007), έκανε λόγο για 13,5 εκατομμύ-ρια στρέμματα (13.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα – μια έκταση σχεδόν σαν

8

Ελλάδα

τη Θεσσαλία) ελληνικής γης που έγιναν στάχτη τα τελευταία 45 χρόνια. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, περίπου το 53% των πυρκαγιών οφείλονται σε αναφλέξεις από τη συγκέντρωση των ηλιακών ακτινών από διάσπαρτα σπα-σμένα γυαλιά και κονσέρβες (γι’ αυτό προσέξτε πολύ πού πετάτε τα άδεια αναψυκτικά σας και τα σκουπίδια σας – μπορεί να προκαλέσετε πυρκαγιά), το 32% των πυρκαγιών προέρχονται από αυταναφλέξεις ανεξέλεγκτων αλλά και ελεγχόμενων χωματερών (πάλι τα σκουπίδια), και μάλιστα σε συνδυασμό με επιφάνειες γης σκεπασμένες με εύκαυστο υλικό (π.χ. πευκοβελόνες), το 5% των πυρκαγιών οφείλονται σε τυχαία γεγονότα (κάψιμο χόρτων κτλ.) και σε φυσικά φαινόμενα (κεραυνοί), το 1% των πυρκαγιών αποδείχθηκαν εμπρησμοί από πρόθεση και το 9% των πυρκαγιών είναι «αγνώστου αιτίας»,

πιθανότατα ανεξακρίβωτοι εμπρησμοί.Ακόμη και αν δεχθούμε την ορθότητα της παραπάνω έρευνας, τότε η μία στις δέκα πυρκαγιές στην Ελλάδα οφείλεται σε εμπρησμούς. ∆εν είναι απλώς θέμα καύσωνα ή «ατυχήματος». Πρέπει να σημειωθεί πως τις τέσσερις μέρες που μαινόταν η πυρκαγιά της Πάρνηθας εκδηλώθηκαν σχεδόν ταυτόχρονα 307 πυρκαγιές σε όλη τη χώρα! Ξαφνικά η Ελλάδα έμοιαζε με παράρτημα της κόλασης. Τα πύρινα μέτωπα κάλπαζαν αποτεφρώνοντας καταπράσινες περιο-χές και διαπράττοντας τα μεγαλύτερα οικολογικά εγκλήματα που μπορεί να υποστεί μια χώρα: Οι μέσοι όροι ζωής του διοξειδίου του άνθρακα είναι 50-200 χρόνια, του μονοξειδίου του άνθρακα 3 μήνες, του διοξειδίου του θείου 3 μέρες και των αιωρούμενων σωματιδίων μία εβδομάδα.

ΓΙΑΤΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙΓΕΤΑΙ ΠΑΝΤΑ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΑ;Το 1994 είχα διαβάσει ένα άρθρο σε κάποιο αγγλικό περιοδικό (δεν θυμά-μαι αν ήταν το Economist ή κάποιο περιοδικό εκλαϊκευμένης επιστήμης), το οποίο αναφερόταν στις πυρκαγιές στην Ελλάδα. Ο αρθρογράφος συνέδεε ξεκάθαρα την έξαρση των πυρκα-γιών στην Ελλάδα, παρουσιάζοντας μάλιστα και σχετικό πίνακα, με τις περιόδους όπου η χώρα βρισκόταν σε προεκλογική περίοδο. Τα στοιχεία ήταν αφοπλιστικά: κάθε προεκλογική χρονιά οι πυρκαγιές στην Ελλάδα σχεδόν διπλασιάζονταν! Τα στοιχεία έδειχναν αύξηση των πυρκαγιών κατά τα έτη

1985, 1989-1990 (όπου είχαμε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις) και το 1993. Ξαναείδα τα στατιστικά στοιχεία εκδή-λωσης πυρκαγιών από το 1993 και μετά και διαπίστωσα έκπληκτος πως είχαμε μεγάλη έξαρση το προεκλογικό 2000 και το προεκλογικό 2007 – το 2004 δεν είχαμε μεγάλη αύξηση λόγω ίσως των Ολυμπιακών Αγώνων. Ο Άγγλος δημοσιογράφος είχε δίκιο! Η Ελλάδα κυριολεκτικά καίγεται προεκλογικά! Γιατί συμβαίνει όμως αυτό;Είναι γνωστό πως κατά τη δεκαετία του 1980 ξεσπούσαν συχνά αρκετές πυρκα-γιές στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και ιδιαίτερα σε Σάμο, Κω και Ρόδο, κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής του-ριστικής σαιζόν. Σε μια εποχή όπου οι ελληνοτουρκικές σχέσεις ήταν επικίν-δυνα τεταμένες «ό,τι ήταν κακό για μας ήταν καλό για τους Τούρκους». Υπήρ-χαν λοιπόν πληροφορίες και υποθέσεις ότι πίσω από τις «ξαφνικές» πυρκαγιές, π.χ., στη Σάμο, κρυβόντουσαν Τούρκοι πράκτορες της ΜΙΤ, που ήθελαν να ζημιώσουν την τουριστική κίνηση στα ελληνικά νησιά και να στρέψουν τους τουρίστες στα τουρκικά παράλια που ήταν τότε ακόμη μια σχετικά παρθένα αγορά. Οι πληροφορίες αυτές ούτε επι-βεβαιώθηκαν ποτέ επίσημα, ούτε όμως και αποδείχθηκαν ανυπόστατες. Παρέ-μεινε λοιπόν να αιωρείται πως, του-λάχιστον κατά τη δεκαετία του 1980, Τούρκοι πράκτορες ίσως να βρίσκο-νταν πίσω από την εκδήλωση πολλών πυρκαγιών στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. ∆εν συνέβαινε όμως το ίδιο και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Την Ελλάδα δεν την έκαιγαν οι Τούρκοι, ιδίως προεκλο-γικά, αλλά οι ίδιοι οι Έλληνες.

ΕΛΛΑΣ, ΕΛΛΗΝΩΝ, ΚΑΤΑΠΑΤΗΤΩΝ! Αποτελεί κοινό μυστικό πως η Ελλάδα είναι ο παράδεισος των αυθαιρέτων και των οικοπεδοφάγων. ∆εν νομίζω να υπάρχει άλλη χώρα στην Ευρώπη με περισσότερους καταπατητές δημό-σιας γης και περισσότερους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων. Γι’ αυτό άλλωστε και η χώρα μας είναι η τελευταία στην Ευρώπη που υιοθέτησε το Εθνικό Κτηματολόγιο, που θα ολοκληρωθεί μέχρι το 2013. Τα αυθαίρετα οικήματα στην Ελλάδα μπορούν να ξεπερνούν το ένα εκατομμύριο και τα περισσότερα βρίσκονται στην Αττική, στη Χαλκιδι-κή, στην Πιερία και στις περισσότερες

τουριστικές περιοχές. Πολλά από αυτά ξεφύτρωσαν κυριολεκτικά «εν μία νυκτί» μέσα σε δάση που είχαν καεί, ενώ άλλα κτίστηκαν σε κτήματα εκτός σχεδίου πόλεως που δεν μπορούσαν από το νόμο να αποκτήσουν νόμιμη οικοδομική άδεια. Τα σπίτια αυτά, πολλά εκ των οποίων ανήκουν σε φτωχούς και σκληρά εργαζόμενους ανθρώπους, πήραν με το πέρασμα του χρόνου νερό και ηλεκτρικό ρεύμα και έγιναν βιώσιμα. Αρκετά μπόρεσαν να νομιμοποιηθούν και να ενταχθούν σε πολεοδομικό σχεδιασμό. Το κράτος εκμεταλλευόταν από την πλευρά τη μαζική παρανομία των Ελλήνων βάζο-ντας κατά καιρούς διάφορα χαράτσια, προκειμένου να προχωρήσει σε μια κακήν κακώς «νομιμοποίηση» (έχει μείνει στην Ιστορία η περιβόητη κρατι-κή διαφήμιση της δεκαετίας του 1980: «∆ώστε και Σώστε»). Οι ιδιοκτήτες των αυθαιρέτων παρέμεναν όμηροι του κράτους, ελπίζοντας πάντα σε κάποια μετεκλογική κυβερνητική ρύθμιση που θα τους νομιμοποιούσε. Ορισμέ-νοι πιθανώς και να έκαιγαν δασικές εκτάσεις προεκλογικώς (ελπίζοντας σε χαλάρωση των μέτρων προστασίας) και προσέβλεπαν σε μια μετεκλογι-κή ευνοϊκή ρύθμιση και ίσως και σε κατοχύρωση της καταπάτησης ή της αυθαιρεσίας τους. Αυτό συνέβαινε στην Ελλάδα τα τελευταία τριάντα χρόνια. Και γι’ αυτό τα δάση μας καίγονταν πάντα προεκλογικώς και λιγόστευαν χρόνο με το χρόνο. Αλλά η κατάσταση δεν πάει άλλο. Αυτό το απόστημα, που καταστρέφει την ελληνική Φύση, πρέπει επιτέλους να σπάσει.Η Ελλάδα είναι χώρα με μεγάλη Ιστορία, κληρονόμος ενός σημαντικού αρχαίου πολιτισμού, και διαθέτει πανέμορφη και πλούσια Φύση. Είναι έγκλημα κατά της ανθρωπότητας να τα αφήσουμε όλα αυτά στο έλεος των καταπατητών και των άπληστων οικοπεδοφάγων. Πρέπει με πάση θυσία να διαφυλάξουμε ό,τι απέμεινε από την ελληνική Φύση, για να μπορούν να τη χαίρονται και τα παιδιά μας. Στην καταστροφή των ελληνικών δασών είμαστε όλοι συνένοχοι.

Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΑΜΚΟΣ είναι ο δημιουργός και διευ-θυντής του περιοδικού ΖΕΝΙΘ και συγγραφέας των βιβλίων ΝΙΚΟΛΑ ΤΕΣΛΑ, ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΗ ΤΕΧΝΟ-ΛΟΓΙΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΓΚΡΙΖΑ ΕΛΛΑ∆Α: Η ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΝ∆ΡΟΜΟΥ», Ο ΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΤΕΣΛΑ, MIND CONTROL, ΣΤΟΙΧΕΙΩΜΕΝΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ κ.α. που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις ΑΓΝΩΣΤΟ.

Ο ξύλινος λόγος των κυβερνώντων κάηκε μαζί με τα δάση μας…

8

Ελλάδα

• •

• •• •

• •

• •

10 11

Ελλάδα

και λειτουργίας του είναι αποτρεπτικός για μια τέτοια προοπτική. Έως σήμερα ο πολίτης δεν έχει την αίσθηση ότι η πολιτεία δείχνει υπευθυνότητα για το δημόσιο συμφέρον αυτής της χώρας. Κανείς δεν αισθάνεται πως η δημόσια διοίκηση λειτουργεί με τρόπο αντικειμενικό, διαφανή και αξιοκρατικό. Η κρίση που περνά σήμερα η κοινωνία μας έχει να κάνει με τη γενική απαξίωση των πάντων. Και αυτό που οδήγησε τον πολίτη στην έλλειψη εμπιστοσύνης και στην κατάρρευση των θεσμών ξεκινά από τους κρατικούς και τους εν γένει φορείς. Ιδιαίτερο και σημαντικό ρόλο έπαιξαν και συνεχίζουν να παίζουν τόσο τα πολιτικά κόμματα όσο και οι συνδικαλιστικοί φορείς, αλλά και η Εκκλησία, η ∆ικαιοσύνη, η αστυ-νομία, η εφορία. Τα προβλήματα στους τομείς της υγείας, της παιδεί-ας, του ασφαλιστικού δεν λύνονται, αλλά πασάρονται στις επόμενες τετραετίες. Τα σκάνδαλα του χρηματι-στηρίου ακολουθούν καινούργια σκάνδαλα: αυτά των δομημένων ομολόγων, των υποκλοπών, τα πορί-σματα Ζορμπά συρταριάζονται, μπας και τα σκεπά-σει ο χρόνος, όπως και τόσα άλλα. Μέσα σε αυτό το προεκλογικό κλίμα το μόνο εύκολο της κυβέρνησης είναι να μοιράζει φρέσκο λαχταριστό ευρώπουλο, όπως θα έλεγε και η trash τηλεπερσόνα. Άλλωστε, δεν της είναι καθόλου δύσκολο να τα μαζέψει. Κάθε κυβερνητικό ντου για απόσπαση χρημάτων από τους υπηκόους της αποφέρει τεράστια ποσά. Ήδη συζη-τιέται η αύξηση του Φ.Π.Α. κατά δύο μονάδες και ο έκτακτος φόρος. Ναι, σε αυτό είναι καλή και πετυχη-μένη κάθε κυβερνητική στρατηγική. Ας θυμηθούμε πως μέσα σε δύο μήνες κατάφεραν να μαζέψουν 30 εκατομμύρια ευρώ από κλήσεις του νέου Κ.Ο.Κ.. Μετά τον υπερδιπλασιασμό των προστίμων –δεν υπάρχει ευρωπαϊκή χώρα με ανάλογες ποινές– αμόλησαν τους φοροεισπράκτορες αστυνομουπάλληλους να τεστάρουν τι μπορούν να μαζέψουν. Η λογική των κυβερνώντων είναι πως ο Έλληνας έχει ανάγκη από σωφρονισμό, όχι από σπουδή, εκπαίδευση, μάθημα. Τα αποτελέσματα του περασμένου Ιουλίου έδειξαν πως να ατυχήματα, αντί να μειωθούν, παρουσίασαν αύξηση. Σιγά μην τους ενδιαφέρει αυτό. Αν πράγματι τους ενδιέφερε, θα έδιναν σημασία για την κατάντια των δρόμων, τα φανάρια, την οδική σήμανση, τις ταμπέλες του οδικού δικτύου που είναι αφημένες από τη δεκαετία του ‘60. Η πρόληψη των ατυχημάτων επιτυγχάνεται μέσω της εκπαίδευσης και όχι του σωφρονισμού. Και τα εκατομμύρια αυτά, βέβαια, δεν εισπράχτηκαν από νεόπλουτους μπεμβέδες και άλλους πειρατές της ασφάλτου, που δεν υπο-λογίζουν φανάρια, διπλές γραμμές και όρια. Όχι, οι στατιστικές δείχνουν πως τα χρήματα εισπράχτη-καν μέσα στις πόλεις και στις γειτονιές. Ειδικότερα

στις φτωχοσυνοικίες. Ειδικότερα τα μεγαλύτερα ποσά πληρώθηκαν από μηχανάκια που δεν φέρανε κράνος. Τι και αν το «παπί» που είχαν μπροστά τους οι τροχονομοαστυνομικοί άξιζε 500 ευρώ, κάθε κλήση που μοίραζαν ξεπερνούσε τα 1.000. Εκεί μπόρεσαν να επικεντρωθούν οι εργασιακά συνειδητοποιημένοι υπάλληλοι, στην εύκολη λεία, στα σταυροδρόμια και στα στενά των συνοικιών. Αυτή είναι η πολιτική τους για τη μείωση των ατυχημάτων.

Η επόµενη µέραΗ λογική στην οποία έχουμε γαλουχηθεί ως Έλληνες πολίτες είναι να διατηρούμε μεν το σπίτι μας καθαρό, αλλά να μη μας ενδιαφέρει τι συμβαίνει έξω από αυτό. Να μη μας ενδιαφέρει ο περιβάλλων χώρος, ούτε καν αυτός που βρίσκεται έξω από το σπίτι μας. Ούτε καν το έμπροσθεν από εμάς πεζοδρόμιο, όχι το πάρκο, το περαστικό δάσος – αν υπάρχει. Γι’ αυτό κάθε παραλία βρίσκεται γεμάτη σκουπίδια, σε κάθε πινακίδα που αναγράφει «απαγορεύεται η ρίψη μπαζών» είναι τίγκα στα μπάζα. Γι’ αυτό κάθε δάσος βρίθει από σκουπιδαριό και αυθαίρετες χωματερές, κάθε αποψίλωση και καθαρισμός σε δασικές περι-οχές δεν υπάρχει στις ατζέντες της πολιτείας και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ο Έλληνας μπορεί και πρέπει να εκπαιδευτεί για τη στάση του απέναντι στο περιβάλλον. Το απέδειξαν οι κινητοποιήσεις των κατοίκων στις πληγμένες από τις φωτιές περιοχές. Όπου κινητοποιήθηκαν οι κάτοικοι των περιοχών υπήρξαν καλύτερα αποτελέσματα. Ακόμα και εκεί που χρειάστηκε να υποκαταστήσουν τον κρατικό μηχανισμό. Μια δυναμική και φιλική προς το περι-βάλλον ανάπτυξη πρέπει να ξεκινήσει τάχιστα και να δώσει τέλος στο έως τώρα υπάρχον μοντέλο. Η μοναδική ελπίδα για το μέλλον είμαστε εμείς. Η δική μας αφύπνιση και η δική μας κινητοποίηση. Οι πόλεις μας έχουν ανάγκη από πράσινο, από πάρκα, από δενδροφύτευση σε κάθε γωνιά, σε κάθε υπάρχοντα ακόμη ελεύθερο χώρο. Η αναλογία του πρασίνου ανά κάτοικο στην πόλη μας είναι μόνο 1 – 1,3 τ.μ. όταν το ελάχιστο αποδεκτό όριο από το ΥΠΕΧΩ∆Ε δηλώνεται σε 7,5 τ.μ. ανά κάτοικο και από την Ευρώπη σε 30 τ.μ. ανά κάτοικο. Ας μην αφήσουμε να δοθεί ούτε ένα μέτρο γης από τα άδεια στρατόπεδα της πόλης στην οικοδόμηση. Μπορούν να ανακατασκευαστούν και να χρησιμοποιηθούν τα υπάρχοντα –περισσότερα διατηρητέα– κτίσματα. Όχι στην οικοδόμηση και-νούργιων. Έχουμε ανάγκη πλέον και το ένα μέτρο πράσινης έκτασης, και το ένα δένδρο. Ας το διατηρή-σουμε, ας το προστατεύσουμε, ας φυτέψουμε δίπλα του άλλο ένα.

12

θεσσαλον ί κη

13

θεσσαλον ί κη

Το «∆υτικώς» επικοινώνησε με δύο δημάρχους από δήμους που βρίσκονται γύρω από την προτεινόμενη λίμνη και τον πρόεδρο της ∆.Ε.Υ.Α. Πολυκάστρου.Ο κ. Κουρτζανίδης, δήμαρχος του δήμου Ευρωπού, μας δήλωσε:

«Έχει γίνει γενική συνέλευση στα τοπικά δημοτικά συμβού-λια και υπάρχει ομόφωνη απόφαση που τάσσεται υπέρ της διεκπεραίωσης του έργου. Γενικά δεν υπάρχουν ενστάσεις από κανέναν. Ούτε στις γραμμές των πολιτών. Το έργο αυτό θεωρείται ως «το μεγαλύτερο του αιώνα» για την περιοχή, εφόσον μετά τη δημιουργία της λίμνης όλα θα αλλάξουν εδώ γύρω. Ίσως οι περισσότεροι να μην έχουν συλλάβει ακόμη την τεράστια σημασία του έργου. Θα υπάρξει μια αναγέννηση για την περιοχή και θα αλλάξει όλη η δομή των δραστηριοτήτων. Μέσα στον προσεχή χειμώνα επιτροπή δημάρχων μαζί με τον

καθηγητή κ. Παυλίδη θα επισκεφτεί την Πολιτεία».

Ο κ. Σμυδάκης, δήμαρχος Πολυκάστρου, μας δήλωσε:«∆εν έχουμε κάνει τίποτα από πλευράς εξασφάλισης επάρκει-ας νερού για την περιοχή μας εδώ και πολλά χρόνια. Η FYROM έχει κατασκευάσει σχεδόν 20 φράγματα όχι μόνο στον Αξιό αλλά ακόμη και στις πηγές του, δηλαδή στους παραποτάμους του. ∆εν είναι τυχαίο που τους καλοκαιρινούς μήνες ο ποτα-μός καταντάει ρυάκι. Το νερό, κυρίως για σκοπούς άρδευσης, είναι πρώτιστης σημασίας για την περιοχή, και όχι μόνο. Εμείς ξέρουμε ότι δεν υπάρχει επάρκεια νερού, ειδικά τους καλοκαι-ρινούς μήνες. Αν η αναγκαιότητα του έργου κατανοηθεί από την Πολιτεία, η λύση είναι μονόδρομος. Από εκεί και πέρα, το

έργο θα πρέπει να ενταχθεί σε κάποιο πρόγραμμα. Προμελέτη υπάρχει ήδη άλλωστε. Κατά τη γνώμη μου, πρέπει να δημιουργηθεί και 2ο και 3ο φράγμα».

Ο πρόεδρος της ∆ημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Πολυκάστρου κ. Λεωνίδας ∆ραγανάκης μάς είπε τα εξής:

«Είμαι 52 χρονών και ειλικρινά είναι η πρώτη φορά που ακούω μια σοβαρή πρόταση για την περιοχή μας. Έχουν αντιληφθεί το πρόβλημα που υπάρχει με την λειψυδρία, αλλά όταν θα παρουσιαστεί για τα καλά (το πρόβλημα) τότε θα είναι πολύ αργά γι'αυτό το έργο πρέπει να γίνει άμεσα. Έτσι θα δημιουρ-γηθεί μια τεράστια αποθήκη νερού που θα λύσει το πρόβλημα για τα επόμενα 200 χρόνια. Θα εμπλουτιστεί ο υδροφόρος ορίζοντας με ποιοτικό νερό και οι 7 παραλίμνιοι δήμοι θα απο-κομίσουν και τουριστικά οφέλη. Θα εμπλουτιστεί ο Θερμαϊκός με καθαρό νερό (που τόσο το έχει ανάγκη) και θα δημιουργη-

θεί μια ανεξάντλητη αποθήκη άμμου από την εκβάθυνση του πυθμένα του Αξιού. Θα μπορούσε ακόμη και να κατασκευαστεί ένα μικρό υδροηλεκτρικό εργοστάσιο. Είναι υποχρέωση όλων μας να αφήσουμε κάτι τόσο χρήσιμο και απαραίτητο στις επόμενες γενιές και ταυτόχρονα να προστατέψουμε και το περιβάλλον.

για τη μη περαιτέρω αρνητικής σημα-σίας πρόσχωση του κόλπου και του λιμένος της Θεσσαλονίκης .

§ Η δημιουργία αυξημένης υδροδυναμι-κής ενέργειας, η οποία με την πρόσθετη υπερύψωση του φράγματος θα βελτιώ-νει σημαντικά την παρεχόμενη ισχύ της όποιας υδροηλεκτρικής εγκατάστασης στην περιοχή του φράγματος της Έλλης.

§ Η δυνατότητα που θα παρασχεθεί για πολλές περιοχές να αρδεύονται πλέον με βαρύτητα, ιδιαίτερα περιοχών που βρίσκονται στην πλευρά των ∆ήμων Πέλλας – Γιαννιτσών, μειώνοντας σημαντικά έτσι την υπερβολική κατα-νάλωση ενέργειας στις καλλιέργειες και καθιστώντας τα παραγόμενα προϊόντα ανταγωνιστικότερα.

§ Η δυνατότητα μελλοντικής μεταφοράς νερού στο Γαλλικό ποταμό και η βελτί-ωση του τραγικού υδατικού – περιβαλ-λοντικού προβλήματός του και τέλος

§ Η δυνατότητα για πρόσθετη θερινή παροχή νερού προς το δέλτα του Αξιού (∆ιατήρηση της οικολογικής ισορροπί-ας και υγείας του ∆έλτα του Αξιού).

Η κατασκευή ενός τέτοιου έργου θα απο-τελέσει το υγρότοπο κόσμημα της Κεντρι-κής Μακεδονίας και της Θεσσαλονίκης. Εδώ μπορούμε να πούμε πως το έργο μπορεί να χαρακτηριστεί «αναγκαίο» για όλη την περιοχή, μια και η γειτονική ΠΓ∆Μ έχει ήδη προχωρήσει στην κατασκευή 19 φραγμάτων στο τμήμα του Αξιού (και πολλών παραποτάμων του) που τη δια-περνά και προγραμματίζει την κατασκευή αρκετών ακόμα. Αυτό σημαίνει ότι σύντο-μα θα υπάρχει πρόβλημα με την επαρκή ροή του νερού προς την Ελλάδα, η οποία δεν θα καλύπτεται από τη διεθνή συνθή-κη. Αυτό πρακτικά μπορεί να σημαίνει ότι την ποσότητα νερού που διακαιούμαστε ίσως την απελευθερώνουν οι γείτονές μας το χειμώνα ή γενικά εκτός αρδευτικής περιόδου. Συνεπώς, με δεδομένη την αρνητική εξέλιξη στα υδατικά αποθέματα, η ύπαρξη φράγματος όπως το προτεινό-μενο θα είναι στρατηγικής σημασίας για τη Β. Ελλάδα.Κατά την περίοδο του χειμώνα και όταν θα υπάρχει περίσσεια νερού, η προσαγωγή καθαρού νερού προς τα ρέματα της δυτι-κής Θεσσαλονίκης και το Γαλλικό ποταμό θα επιδράσει θετικά τόσο το αστικό περι-βάλλον (καθαρισμός των κοιτών κατά τη ροή του νερού) όσο και στο Θερμαϊκό όπου οι μεγάλες ποσότητες καθαρού νερού θα προκαλέσουν αραίωση του ήδη βρόμικου νερού.

14

τα ξ ί δ ι

15

τα ξ ί δ ιλειτουργεί ως μουσείο όπου φιλοξενού-νται κειμήλια του Μακεδονικού Αγώνα και φωτογραφίες του Παύλου Μελά.

Καστοριά, η αρχόντισσα της λίµνηςΦεύγουμε από τα Κορέστεια κινούμενοι προς την Καστοριά. Προηγουμένως κάνουμε μια σύντομη στάση στο ∆ισπηλιό, γνωστό για το λιμναίο οικι-σμό που έχει δημιουργηθεί εκεί, ανα-παριστώντας τη ζωή των ανθρώπων της Νεολιθικής Εποχής. Οι καλύβες είναι φτιαγμένες από καλάμια και επενδυ-μένες με λάσπη, τοποθετημένες πάνω στην επιφάνεια των νερών της λίμνης, ενώ στο μουσείο που βρίσκεται δίπλα εκτίθενται διάφορα εργαλεία και οικια-κά σκεύη, κοσμήματα, ειδώλια κ.ά. που αποκαλύφτηκαν όταν μαζεύτηκαν τα νερά της λίμνης. Σε απόσταση μικρότερη των είκοσι χιλιομέτρων από τα Κορέστεια συνα-ντάμε την πόλη της Καστοριάς. Μοιάζει σαν ένα ζωντανό μουσείο, με δεκάδες αρχοντικά, άλλα αναπαλαιωμένα και άλλα μισογκρεμισμένα, περισσότερες από εβδομήντα εκκλησίες κρυμμένες ανάμεσα στα σπίτια και μια πανέμορ-φη λίμνη, ανακηρυγμένη ως «Μνημείο Φυσικού Κάλλους» από το Υπουργείο Πολιτισμού. Η βόλτα περιμετρικά της

λίμνης είναι πραγματικά μια υπέροχη εμπειρία, όπου συναντά κανείς κοπά-δια από χήνες, πάπιες, κορμοράνους και ζευγάρια κύκνων, που δείχνουν αρκετά εξοικειωμένα με τους ανθρώ-πους. Εκεί βρίσκεται και το μοναστήρι της Παναγίας της Μαυριώτισσας με τις υπέροχες τοιχογραφίες, που οι Τούρκοι όμως αφαίρεσαν τα μάτια από όλους τους αγίους. Τα υπέροχα διώροφα και τριώροφα αρχοντικά στις συνοικίες Ντολτσό και Απόζαρι δείχνουν την οικο-νομική ευμάρεια των Καστοριανών, που οφείλεται κυρίως στην επεξεργασία και εμπορία της γούνας. Σήμερα μπορεί η τέχνη αυτή να μη βρίσκεται σε άνοδο,

το εμπόριο όμως με τη Ρωσία φαίνεται πως ζέστανε λιγάκι την πτωτική της πορεία.

ΠληροφορίεςΑποστάσεις: Η Καστοριά απέχει 215 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη (μέσω Σιάτιστας). Εναλλακτικά, ακολουθείτε το δρόμο που οδηγεί στη Φλώρινα (μέσω Έδεσσας και Αμυνταίου) και απαιτεί 210 χιλιόμετρα σε μια σαφώς δυσκολότερη, αλλά ωραιότερη διαδρομή. Τα Κορέ-στεια απέχουν 18 χιλιόμετρα από την Καστοριά, στο δρόμο για Πρέσπες.

Ξεναγήσεις: Σε καμία περίπτωση δεν συστήνουμε να επισκεφθείτε τα εγκα-ταλελειμμένα χωριά των Κορέστειων χωρίς τη συνοδεία κάποιου ντόπιου. Υπάρχουν κίνδυνοι, όπως άγρια σκυλιά, φίδια κ.ά. που μπορεί να χαλάσουν την εκδρομή σας.∆ιαμονή: Η καλύτερη πρόταση για τη διαμονή σας στην περιοχή είναι στο παραδοσιακό ξενοδοχείο «Το Αρχοντι-κό της Βενετούλας», που στεγάζεται σε ένα αναπαλαιωμένο αρχοντικό του 1929 στην πλατεία Ντολτσό της Καστο-ριάς (τηλ. 24670 22446).

Ήσασταν εκεί; Όχι. Χάσατε!

Το Οικοµουσείο του Δισπηλιού, που αναπαριστάνει τη ζωή των ανθρώπων της Νεολιθικής Εποχής.

16

κο ι νων ί α

17

κο ι νων ί α

Η περιορισμένη πολιτική εκπροσώπηση των γυναικών σε σχέση με τον αριθμό τους στο γενικό πληθυσμό είναι ένα φαινόμενο που

παρατηρείται ακόμη και σήμερα στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο. ∆ικαιολογείται σε ένα βαθμό, αν αναλογιστεί κανείς πως ο δρόμος της πολιτικής δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα για το γυναικείο φύλο. Στις αρχές του 20ού αιώνα οι γυναίκες κατέβαλαν μεγάλο αγώνα για να ενταχθούν στο εκλογικό σώμα που αποτελεί το ανώτατο κρατικό όργανο σε ένα δημοκρατικό πολί-τευμα. Ενδεικτικά, δικαίωμα ψήφου παραχωρήθηκε στη Νορβηγία το 1913, στη ∆ανία το 1915, στην Αγγλία το 1917, στη Γερμανία το 1918. Στη χώρα μας υπήρχε μεγάλη καθυστέρηση… οι γυναίκες απέκτησαν δικαί-ωμα ψήφου περίπου πριν από 50 χρόνια.Η μάχη για τη γυναικεία ψήφο πήρε τεράστιες διαστάσεις στη Μεγάλη Βρετανία, με τις λεγόμενες «σουφραζέτες», μια οργανωμένη κίνηση με σκοπό τη διεκδίκηση πολιτικών δικαιωμάτων. Το αίτημα «Ψήφος στις Γυναίκες» κυριάρχησε επί μια δεκαετία στη βρετανική πολιτική σκηνή. Αριστοκράτισσες και αστές προσπαθούσαν να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη. Συλλαλητήρια μπροστά στη Βουλή των Κοινοτήτων, τραυματισμοί, συλλήψεις, φυλακίσεις, απεργίες πείνας σημειώθηκαν στο πλαίσιο αυτής της δεκαετούς μάχης.Στην Ελλάδα οι γυναίκες ανέλαβαν πρωταγωνιστικό ρόλο σε κρίσιμες ιστορικά εποχές πριν ακόμη αποκτή-σουν δικαίωμα ψήφου. Από το αλβανικό μέτωπο μέχρι το αντιστασιακό κίνημα πολέμησαν με πάθος για εθνική ανεξαρτησία. Έσπασαν τα δεσμά της ιδιωτικής σφαίρας, βγαίνοντας από το σπίτι και προσέγγισαν τη δημόσια ζωή, αποδεικνύοντας ότι δεν πρέπει να θεω-ρούνται πολιτικώς δρώντα άτομα ελάσσονος σημασί-ας. Όμως χρειάστηκε να περάσουν πολλές δεκαετίες προσπαθειών, για να αναγνωριστεί το δικαίωμα συμ-μετοχής τους στην πολιτική σκηνή και να πάρουν τη θέση που τους αξίζει στα κέντρα λήψης αποφάσεων και διακυβέρνησης

Το σύνθημα «Ψήφος στη Γυναίκα» ακούστηκε πρώτη φορά στο έντυπο «Εφημερίδα των Κυριών» τη χρονιά 1887-1888. Το 1918 η μουσικολόγος Αύρα Θεοδωρο-πούλου (1880-1963) ίδρυσε την πρώτη ελληνική οργά-

νωση γυναικών με την επωνυμία «Σύνδεσμος για τα ∆ικαιώματα της Γυναίκας». Ο Σύνδεσμος με το πρώτο του ψήφισμα ζητούσε για την Ελληνίδα ίσα δικαιώμα-τα με τον άντρα, κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά. Ο πρωθυπουργός Γούναρης το 1921 υποσχέθηκε ψήφο στις γυναίκες, όταν παραβρέθηκε στο συνέδριο του Ελληνικού Λυκείου. Υπέβαλε ανάλογη πρόταση στη Γ΄ Εθνοσυνέλευση, αλλά η πρόταση δεν συγκέντρωσε την απαιτούμενη πλειοψηφία της Βουλής. Η πρώτη δημόσια συγκέντρωση για την ψήφο πραγματοποιή-θηκε στο Θέατρο Απόλλων στις 18 Μαρτίου του 1928.Μετά την τροποποίηση της νομοθεσίας περί δήμων και κοινοτήτων οι γυναίκες καλούνται να ψηφίσουν στις δημοτικές εκλογές του 1934. Αυτές οι εκλογές είναι οι πρώτες στην ιστορία της Ελλάδας που οι γυναί-κες, έστω και υπό όρους, έχουν δικαίωμα ψήφου. Σύμ-φωνα με τους όρους, μπορούσαν να ψηφίσουν μόνο όσες είχαν συμπληρώσει το 30ό έτος της ηλικίας τους, γνώριζαν ανάγνωση και γραφή. Οι παραπάνω προ-ϋποθέσεις είχαν ως αποτέλεσμα να μην εγγραφούν περισσότερες από 14.000 γυναίκες στους πρώτους εκλογικούς καταλόγους και τελικά να ψηφίσουν στις εκλογές του Φεβρουαρίου 12.000, εκ των οποίων οι 2.336 στην Αθήνα σε 6 χωριστά εκλογικά τμήματα και 9.500 περίπου στις επαρχίες. Το πρώτο βήμα για την εφαρμογή ισοπολιτείας έγινε με την ψήφιση του A.N. 959/1946 «περί του δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι» στις δημοτικές εκλογές. Το 1949 έχουμε τις πρώτες γυναίκες-μέλη του ∆ημοτικού Συμβουλί-ου Αθηναίων και το 1957 εκλέγεται στην Κέρκυρα η πρώτη γυναίκα δήμαρχος, η Μαρία ∆εσύλλα. Ο ΟΗΕ το 1952 με διεθνή σύμβαση καθιέρωσε την ισότητα ανδρών και γυναικών από πλευράς πολιτικών δικαιωμάτων και κατάληψης δημόσιων λειτουργημά-των, την οποία η ελληνική κυβέρνηση υποχρεώθηκε να κυρώσει. Το 1952 με την ψήφιση του νόμου 2159 χορηγήθηκε στις γυναίκες το «δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι εις τας βουλευτικάς εκλογάς». Υπήρξαν έντονες πολιτικές αντιδράσεις εκ μέρους των ανδρών για τις πρώτες γυναικείες υποψηφιότητες. Το Νοέμβρη

Η μάχη της ψήφουΛόγω της εκλογικής περιόδου που διανύουμε, το «Δυτικώς» επιχειρεί μια ιστορική αναδρο-μή στον αγώνα των γυναικών να αποκτήσουν δικαίωμα ψήφου και να μπουν στον πολιτικό στίβο.

Γράφει η Ειρήνη Μπούρα

eirini_mp@yahoo.gr

16

κο ι νων ί α

17

κο ι νων ί α

που έγιναν οι εκλογές οι γυναίκες δεν ψήφισαν, γιατί δεν είχαν ενημερωθεί οι εκλογικοί κατάλογοι. Σε επαναληπτικές όμως εκλογές, μόνο για τη Θεσσαλονίκη και λόγω εκκένωσης μιας έδρας στις 18 Ιανουαρίου 1953, εκλέχθηκε με την παράταξη «Ελληνικός Συναγερμός» η πρώτη Ελληνίδα βουλευτής, η Ελένη Σκούρα. Στην επόμενη εκλογική ανα-μέτρηση το 1956 συμμετείχαν όλες οι Ελληνίδες, ενώ ο αριθμός των υποψήφι-ων γυναικών ήταν 16. Η εκλογική περι-φέρεια της Αθήνας έστειλε στη Βουλή τη Λίνα Τσαλδάρη της ΕΡΕ που έγινε και η πρώτη Ελληνίδα Υπουργός (Υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας) και τη Βάσω Θανα-σέκου της ∆ημοκρατικής Ένωσης. Μετά το 1960 το γυναικείο κίνημα δεν μπορούσε να αγνοηθεί, το χάσμα ανά-μεσα στις δυνατότητες των γυναικών και στις ευκαιρίες που η κοινωνία και το πολιτικό σύστημα προσέφεραν ήταν μεγάλο και έπρεπε να γεφυρωθεί. Στις εκλογές του 1964 εκλέγονται 135 γυναί-κες δημοτικοί σύμβουλοι, ενώ το 1978, περισσότερο από μια δεκαετία αργότε-ρα, εκλέχθηκαν στην Τοπική Αυτοδιοίκη-ση 337 γυναίκες. Η ψήφος των γυναικών κατοχυρώθηκε συνταγματικά το 1975. Το Σύνταγμα του 1975 ορίζει ότι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις και ότι ο καθένας έχει δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας. Η αρχή της δεκαετίας του ’80 χαρακτηρίζεται από έντονη νομοθετι-κή δραστηριότητα υπέρ του γυναικείου φύλου… η κατάργηση της προίκας, το συναινετικό διαζύγιο, ο πολιτικός γάμος, η νομιμοποίηση των αμβλώσεων, η εξί-σωση των δικαιωμάτων των παιδιών που γεννιούνται εκτός γάμου, η σύνταξη της αγρότισσας κτλ. Το 2001 εισήχθη ποσόστωση συμμετο-χής των γυναικών κατά 1/3 σε όλα τα ψηφοδέλτια στις δημοτικές, κοινοτικές και νομαρχιακές εκλογές. Ο αριθμός, δηλαδή, των υποψηφίων από κάθε φύλο πρέπει να ανέρχεται σε ποσοστό ίσο τουλάχιστον με το 1/3 του συνολικού αριθμού των υποψηφίων. Ωστόσο στην Ελλάδα η συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική παραμένει σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα και είναι αναντίστοιχη με την πρόοδο που έχει συντελεσθεί στους τομείς της εκπαίδευσης, όπου το 55% των φοιτητών στα ΑΕΙ είναι γυναίκες. Συνολικά έχουν περάσει το κατώφλι του Κοινοβουλίου 97 γυναίκες. Μάλιστα, η Βουλή της τελευταίας κοινοβουλευτικής περιόδου διέθετε το μεγαλύτερο αριθμό γυναικών βουλευτών, σαράντα γυναίκες στους τριακόσιους, δηλαδή ποσοστό 13,3%.

Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες το μέσο ποσοστό γυναικών στις κυβερνήσεις και στα εθνικά κοινοβούλια ανέρχεται περί-που στο 25%. Στις σκανδιναβικές χώρες, όπου οι πολιτικές για την ισότητα είναι παλαιότερες και πιο ενεργές, το αντίστοι-χο ποσοστό είναι πιο αυξημένο: 43,5% γυναικών στο Σουηδικό Κοινοβούλιο το 2003, 38% στη ∆ανία, 37,5% στη Φινλαν-δία. Σε επίπεδο κυβερνήσεων, και πάλι η Σουηδία και η Φινλανδία κατέχουν τα πρωτεία της γυναικείας εκπροσώπησης, με το 52,6% και το 44,4% των υπουργι-κών θέσεων αντιστοίχως, έναντι μέσου ποσοστού 23% στις κυβερνήσεις των κρατών μελών.Από τον αγώνα στους δρόμους για την απόκτηση του δικαιώματος της ψήφου οι γυναίκες σήμερα έχουν φτάσει στην κορυφή σε πολιτικό επίπεδο. Η Σιριμάβο Μπανταρανάικε της Σρι Λάνκα είναι η πρώτη γυναίκα που εκλέχθηκε δημοκρα-τικά πρωθυπουργός της πατρίδας της το 1960. Ακολουθούν στο ίδιο αξίωμα η Ινδή Ίντιρα Γκάντι το 1966, η Ισραηλινή Γκόλντα Μέιρ το 1969 και πλήθος άλλων προσωπικοτήτων που κατέκτησαν πολι-τικά αξιώματα. Η Ισλανδή Βίγκντις Φιν-μπογκαντότιρ είναι η πρώτη πρόεδρος δημοκρατίας το 1980 και η Γαλλίδα Σιμόν Βέιλ είναι η πρώτη πρόεδρος του Ευρω-παϊκού Κοινοβουλίου το 1979. Μπορεί οι γυναίκες να κατέκτησαν την κορυφή, όμως ξέχασαν το φύλο τους και θυσίασαν τη διαφορετικότητά τους. Αλλοτριώθηκαν, αποδεχόμενες εξουσια-στικές δομές και ανδρικά πρότυπα. Στην αρχή του 21ου αιώνα σε μία εξοντωτική καθημερινότητα η γυναίκα κυνηγάει τον τίτλο της πετυχημένης, δυστυχώς όχι πάντα ευτυχισμένης και ισορροπη-μένης…

ΒιβλιογραφίαΜαρία ∆αμανάκη, «Το Θηλυκό Πρόσωπο της Εξουσίας»Θόδωρος Καρζής, «Η Γυναίκα στον 20ό Αιώνα»Μάρω Παντελίδου Μαλούτα, «Γυναίκες και Πολιτική»Αγγελική Θ. Στεργίου, «Οδοιπορικό της Γυναίκας»

18

συν έ ν τ ευ ξη

20

Πολιτιστικές Προτάσεις, Δράσεις & Άλλα Θεάµατα

Ãéá ïðïéáäÞðïôå áëëáãÞ ðñïãñáììáôéóìÝíçò åêäÞëùóçò ôï «Äõôéêþò» äå öÝñåé êáìéÜ åõèýíç.

επéµÝëεéá ÉωÜííá Μπܵπç

Λαγκαδά 238 Αερογέφυρα Σταυρούπολης

22

ποδήλατο

23

ποδήλατοΠοδήλατο και ψυχαγωγίαΤο ποδήλατο προσφέρεται για την ψυχαγωγία. Έτσι, μπορούν να πραγματοποιηθούν βραδινές έξοδοι με ποδήλατο, ημερήσιες εκδρομές με αποστάσεις 10-100 χμ., δηλαδή από μισή έως και έξι ώρες ποδηλασίας χωρίς ιδιαίτερο κόπο. Μπορούν, επίσης, να γίνουν πολυήμερα ταξίδια σε άσφαλτο και χωματόδρομο.Το μικρό βάρος του ποδηλάτου επιτρέπει πολύ εύκολα και ανέξοδα το συνδυασμό του με άλλα μέσα μεταφοράς, όπως λεωφορείο, πλοίο, αεροπλάνο και τρένο.

Ποιες είναι οι θέσεις – προθέσεις των «Ποδηλάτρεις»;• Να προωθήσουμε το ποδήλατο ως αντικείμενο και

ιδέα: Ως αντικείμενο όλοι πάνω από αυτό και ως ιδέα όλοι κάτω από αυτό.

• Να διεκδικήσουμε καλύτερες συνθήκες για τους ποδηλάτες.

• Να αποσυμφορήσουμε την αυτοκινητιστική – αστική ρουτίνα.

• Να αισθανθούμε ασφάλεια ποδηλατώντας σε δρόμους σήμερα άκρως επικίνδυνους.

• Να φαντασιωθούμε και να διεκδικήσουμε μια πόλη φιλική, ελκυστική για τους πεζούς, ποδηλάτες, άτομα με δυσκολία κίνησης, παιδιά με πατίνια, γονείς με καρότσια.

• Να συναντήσουμε τους παλιόφιλους και να γνωρίσουμε νέους φίλους και φίλες.

• Να συναντήσουμε και το πρόσωπο που δεν προλάβαμε να φλερτάρουμε και στην προηγούμενη συνάντηση.

Εμείς ξεκινήσαμε. Είσαι μέσα;

• Να μαθευτούμε και να μάθουμε• Να καταλάβουμε και να γίνουμε κατανοητοί• Να σεβαστούμε και να γίνουμε σεβαστοί• Να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε• Να συν-απαιτήσουμε

ΠΟΛΛΟΙ ∆ήμοι της χώρας υλοποιούν κυκλοφοριακές μελέτες οι οποίες περιλαμβάνουν εμπεριστατωμένα δίκτυα ποδηλατοδρόμων πολλών χιλιομέτρων και ευρωπαϊκά κονδύλια εκατομμυρίων ευρώ απορροφού-νται από πολλές πόλεις για αξιοποίηση ήπιων μορφών μετακίνησης. Την ίδια ώρα στη Θεσσαλονίκη η δημοτική αρχή περιορίζεται σε ευχολόγια και αφήνει για το μέλλον την χρήση του ποδηλάτου στην πόλη. Στην πράξη εφαρμογής της μελέτης για το κυκλοφοριακό της πόλης της Θεσσαλονίκης, δεν προβλέπεται καμία ρύθμιση για κίνηση ποδηλάτων, παρά τις διακηρύξεις της ∆ημοτικής αρχής. ∆εν είναι μόνο για τους ποδηλάτες ανασφαλής η κυκλοφορία στη Θεσσαλονίκη. Στην πόλη μας κυριαρχεί ανεξέλεγκτη αυτοκίνηση και κατάχρηση δρόμων – πεζο-δρόμων – πεζοδρομίων από κάθε λογής εμπόδια (όχι μόνο αυτοκίνητα) σε βάρος πάντα των πεζών, των συναν-θρώπων μας με δυσκολία κίνησης, των γονιών με παιδιά.Η κακή ποιότητα του οδοστρώματος (σαμάρια, λακού-βες) σε συνδυασμό με την κακή οδική συμπεριφορά, τα σταθμευμένα αυτοκίνητα στα πιο ακατάλληλα σημεία και την παντελή έλλειψη αστυνόμευσής τους, καθιστά επικίνδυνη την κίνηση με αυτοκίνητα, ακόμα και με έμπειρους ποδηλάτες, πόσο μάλλον σε νέους χρήστες. Γι’ αυτόν το λόγο, οι σωστά μελετημένες προβλέψεις για ασφαλή κίνηση ποδηλάτων (π.χ. λωρίδες για ποδήλατα, κατάλληλη σήμανση, σχετική τροποποίηση του κυκλοφοριακού) είναι απαραίτητες.

Για τους παραπάνω λόγους ζητάμε:• Να εκπονηθεί σαφής και εμπεριστατωμένη μελέτη για

την ασφαλή και εύκολη χρήση του ποδηλάτου στη Θεσσαλονίκη

• Να συνδυαστεί με τη διευκόλυνση μετακίνησης πεζών και ατόμων με κινητικές δυσκολίες αλλά και τον απε-γκλωβισμό των μαζικών μέσων μεταφοράς από την ανεξέλεγκτη στάθμευση αυτοκινήτων.

• Να συμπεριληφθούν οι ρυθμίσεις για την κίνηση ποδηλατών στην πράξη εφαρμογής.

24

κόσµο ς

25

κόσµο ςμηχανή αναζήτησης επιμένει ότι είναι υποχρεωμένη να συμμορφώνεται με την εθνική νομοθεσία των χωρών όπου λειτουργεί. Ωστόσο, αναγνωρίζει πως η παροχή πληροφοριών στην κινεζική κυβέρνηση έχει οδηγήσει σε συλλή-ψεις. Για το ενδεχόμενο να αποχωρήσει η εταιρεία από τη χώρα –ως ένδειξη διαμαρτυρίας– ούτε λόγος βέβαια… Οι business να είναι καλά, ε και αν μπουν και μερικοί αντιφρονούντες στα κάτερ-γα, τι να κάνουμε…

Άθλιες συνθήκες εργασίαςΣτις άσχημες συνθήκες εργασίας στα εργοστάσια που κατασκευάζουν τα παι-χνίδια των μεγάλων διεθνών εταιρειών, όπως των Disney, Hasbro και Fox TM, αποδίδει έρευνα της οργάνωσης «Πα-ρατηρητήριο Εργασίας της Κίνας» τα ελαττώματα των κινεζικής κατασκευής παιχνιδιών, που ολοένα και συχνότερα αναφέρονται στα παγκόσμια ΜΜΕ, αποτελώντας τμήμα μόνο των πολλών προβληματικών προϊόντων που εξάγο-νται από τη χώρα αυτή. Η παραπάνω οργάνωση δημοσίευσε τα αποτελέσμα-τα της έρευνας που διεξήγαγε σε οκτώ εργοστάσια, σύμφωνα με τα οποία ΟΛΑ παραβιάζουν τους κινεζικούς νόμους για τις συμβάσεις εργασίας, συχνά υποχρεώνουν τους εργαζόμενους να κάνουν πολλές υπερωρίες, πέραν αυτών που επιτρέπονται από το νόμο, ενώ τους πληρώνουν επίσης λιγότερα χρήματα από όσα προβλέπει ο νόμος. Οι εργάτες δεν έχουν ούτε κοινωνική

ούτε συνταξιοδοτική ασφάλιση, ενώ ορισμένα εργοστάσια απασχολούν μέχρι και παιδιά κάτω των 16 ετών. Η «China Labour Watch» εκτιμά ότι η κακή ποιότητα των κινεζικών προϊό-ντων οφείλεται στη φανατική επιδί-ωξη της χαμηλότερης τιμής από τις πολυεθνικές, αποδεικνύοντας ότι δεν φταίει για όλες τις καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα το καθεστώς (το οποίο ανέχεται, βέβαια, τις πρακτικές αυτές των πολυεθνικών).

Δηµογραφικά εγκλήµατα και ανυπαρξία συζύγων Το 1979 η κυβέρνηση, σε μια προσπά-θεια να ελέγξει τις πολλές γεννήσεις, επέβαλε αυστηρούς νόμους και αντι-κίνητρα κατά των γεννήσεων ακόμη και δύο παιδιών, καταστρατηγώντας ένα από τα βασικότερα ανθρώπινα δικαιώματα, αυτό της αναπαραγωγής. Η κατάσταση αυτή εξανάγκασε πολλά ζευγάρια να αποκτήσουν ένα μόλις παιδί. Με δεδομένο αυτό –κυρίως στην επαρχία– πολλά ζευγάρια κατα-

φεύγουν στις εκτρώσεις όταν φανεί ότι θα γεννηθεί κορίτσι, μια και τα αρσενικά προτιμώνται, αφού θα συνε-χίσουν το όνομα της οικογένειας, θα προσέξουν τους γέρους γονείς και είναι αυτά που θα φέρουν λεφτά στο σπίτι. Έχει ο καιρός γυρίσματα όμως, και η κυνική αυτή καθεστωτική πολιτική αναμένεται να δημιουργήσει άμεσα τα δικά της προβλήματα. Σήμερα 18 εκ. άντρες σε ηλικία γάμου δεν μπορούν να βρουν σύζυγο, και ο αριθμός αυτός αναμένεται να σκαρφαλώσει στα 37 εκ. άντρες το 2020. Στη χώρα του 1.5 δισ. κατοίκων, υπάρχουν τουλάχιστον 100 πόλεις όπου η αναλογία αντρών-γυναι-κών είναι 125 προς 100, με την πόλη Lianyungang στην επαρχία Jiangsu, να κρατά το πλέον αρνητικό ρεκόρ, αφού σε κάθε 100 γυναίκες αναλογούν 165 άντρες. Ήδη σε διάφορες περιοχές υπάρχουν σχεδόν ολόκληρα χωριά εργένηδων. Οι υπεύθυνοι οικογενεια-κού προγραμματισμού παραδέχονται ότι η ανισορροπία αντρών-γυναικών (σήμερα 115 άντρες – 100 γυναίκες) έχει ξεπεράσει το διεθνές αποδεκτό μέσο όρο, που είναι 105 άντρες για 100 γυναίκες και παραδέχονται ότι το να κρατήσουν την ισορροπία μεταξύ των δύο φύλων αποδεικνύεται τελικά πολύ πιο δύσκολο και από την πολιτική για τη μείωση των γεννήσεων. Ήδη οι αρχές ανακοίνωσαν ότι θα τιμωρούν τα ιδρύματα ή τους γιατρούς εκείνους που θα αποκαλύπτουν το φύλο του παιδιού κατά τον προγεννητικό έλεγχο, ενώ ταυτόχρονα «τρέχουν» καμπάνιες που τονίζουν την αξία της γυναίκας.

Χώρος εργασίας στην Κίνα

Ç ÓÅËÉÄÁ ÅÉÍÁÉ ÐÑÏÓÖÏÑÁ ΤΟΥ:

cate

ring

LA

ZA

RIS

TE

S

Ï ðïëõ÷þñïò LAZARISTESÝ÷åé ôç äõíáôüôçôá íá åîõðçñåôÞóåé

êÜèå åßäïõò êïéíùíéêÞ åêäÞëùóç, ðñïóùðéêÞ Þ åðáããåëìáôéêÞ.

Ôçí äåîßùóç ôïõ ãÜìïõ óáò Þ ôçí ïñãÜíùóç êáé õëïðïßóç

åðáããåëìáôéêþí óõíåäñßùí.

Ð Ï Ë Õ × Ù Ñ Ï ÓÄ É Á Ó Ê Å Ä Á Ó Ç Ó ÊÁ É ÐÏË É Ô É ÓÌÏÕ

Êïëïêïôñþíç 21, Óôáõñïýðïëç, èåóóáëïíßêç

ÔçëÝöùío: 2310 640.610

w w w . l a z a r i s t e s n e w s . g r i n f o @ l a z a r i s t e s n e w s . g r

Õð å ý è õ í ï ò c a t e r i n g Ðá í á ã éþ ô ç ò Ð á ã ê ñ Ü ô ç ò 6936 765862

äéáôçñåß ôçí ðïéüôçôá óôç æùÞ ôçò ðüëçò

31

απόψε ι ς

KATAXΩΡΗΣΗ ΦΙΛΙΠΠΟΣΣΕΛ 30

31

απόψε ι ς

Ψηφίζουμε για το ποιος θα διοικήσει το δημόσιο!

Στις 16 του μήνα πάμε για βουλευτικές εκλογές. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει πως πρέπει να διαλέξουμε ποιος θα κυβερ-νήσει το ελληνικό δημόσιο, τη δημόσια διοίκηση! Και αν οι περσινές δημοτικές εκλογές και το αποτέλεσμά τους επηρεά-ζουν τη ζωή μας, στη μικρή μας κοινωνία η επίδραση του αποτελέσματος των βου-λευτικών εκλογών πόσο θα βελτιώσει τη ζωή μας; Η αδιαφορία των περισσότερων συμπολιτών μας για την πολιτική όχι μόνο στην ενεργό συμμετοχή τους, αλλά και στη διαδικασία των εκλογών είναι δεδο-μένη. Και δικαιολογείται όσο υπάρχουν οι σκηνές της καθημερινής τρέλας. Από τις ουρές μπροστά στα γκισέ των δημόσιων

υπηρεσιών μέχρι τον κομματισμό της δημόσιας διοίκησης, τη διαφθορά, τις μίζες και τη διαπλοκή.Η ρητορεία για την «πραγματικότητα των μεταρρυθμίσεων» δεν μπορεί να μετριάσει τη δυσμενή κοινή μας αντίληψη για την πολιτική και τους πολιτικούς. Γι’ αυτό και η αδιαφορία. Η νεοφιλελεύθερη «αντικρατική» ρητορεία των τελευταίων δεκαετιών, η προπαγάνδα, δηλαδή, για εκχώρηση εξουσιών από την κεντρική διοίκηση στον ιδιωτικό τομέα, που εξε-λίχτηκε σε κρατούσα οικονομοτεχνική ιδεολογία των μεγάλων κομμάτων, δεν μπόρεσε να ακυρώσει τη σημασία του εν ευρεία έννοια δημόσιου τομέα! Τουναντί-ον την ενισχύει!Επειδή το αβίαστο συμπέρασμα κάθε πολίτη προσεγγίζει το εξής: το δημόσιο (αυτό για το οποίο ουσιαστικά καλούμα-

στε να ψηφίσουμε) είναι μεν υπερδιο-γκωμένο, δαιδαλώδες, παγιδευμένο στις αντιφάσεις της κρατικής διοίκησης, όσο ισχύουν οι προϋποθέσεις της σημερινής λειτουργίας του! Από την άλλη, όλοι θέλουν να το κατακτήσουν, για να το «υπηρετήσουν»! Συνεπώς το δημόσιο, δηλαδή το κράτος και οι δημόσιες επιχει-ρήσεις, είναι ανεπεξέργαστο χρυσάφι!Έτσι εξηγείται και η «λύσσα» του ποιος θα κερδίσει τις εκλογές!Εάν αλλάξουν οι προϋποθέσεις και ισχύ-σει η πίστη σε ιδανικά, σε σκληρή δουλειά, γνώση και σωστή πολιτική καθοδήγηση και εντέλει σε κυβερνήτες και δημόσιους λειτουργούς που σέβονται τους θεσμούς και αγαπούν τη χώρα μας, ποια επίδρα-ση θα έχει το κράτος – δημόσιο για τον καθένα μας;Και αν αυτά ακούγονται κάπως ηθικο-

πλαστικά και αφελώς εξιδανικευμένα, ας ρίξουμε μια ματιά στο τι συμβαίνει στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Εκεί προ-βάλλεται ένα κράτος-στρατηγείο που παρεμβαίνει όχι από πεποίθηση (όπως εδώ) αλλά από την ανάγκη ρύθμισης των στρεβλώσεων και ανισοτήτων που δημιουργεί η «αγορά». Οι παρεμβάσεις αυτές αφορούν κοινωνικά ευαίσθητους τομείς, όπως είναι η υγεία, η παιδεία, οι συντάξεις. Αφορούν επίσης το περιβάλ-λον και φτάνουν βεβαίως έως την υπο-χρέωση της εν ευρεία εννοία πολιτείας για δικαιότερη ανακατανομή των εισο-δημάτων. Πρόκειται για μια λειτουργία του κράτους, που επιστρέφει στην πρώτη γραμμή των προτεραιοτήτων κάθε πολιτικής εξουσίας. Γιατί, ακόμη

και στις ΗΠΑ, όλοι αναγνωρίζουν ότι το σύστημα υγείας έχει καταρρεύσει και τα περίφημα «συνταξιοδοτικά σχήματα» των επιχειρήσεων το μόνο που είναι σε θέση να υποσχεθούν στους «ασφαλισμένους» είναι… εξαθλίωση!Τα σκάνδαλα του ύστερου καπιταλισμού (Enron, WorldCom κτλ.) κατέδειξαν ότι η ανθρώπινη απληστία μπορεί να μετα-τρέψει εύκολα την απόλυτη οικονομική ελευθερία σε ασυδοσία! Έτσι στο δίπολο ελευθερία – ισότητα η πλάστιγγα κλίνει πάλι προς την ισότητα.Το νεοφιλελεύθερο μοντέλο δεν δουλεύει και καλούνται οι πολίτες να … ανακτή-σουν το κράτος! Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει με μια «κοινωνικοποίηση» του δημόσιου τομέα της οικονομίας, όπως το είχε διαχειριστεί ο Ανδρέας Παπανδρέου μετά το 1981, όπου η στενή αλληλεξάρ-τηση ∆ΕΚΟ και πολιτικού συστήματος εκφυλλίστηκε σε ωμό παρεμβατισμό, ο οποίος, συνεπικουρούμενος και από τον εκφυλισμό του συνδικαλιστικού κινή-ματος, μετέτρεψε το δημόσιο τομέα σε μηχανισμό εδραίωσης της κυριαρχίας του εκάστοτε κυβερνώντος κόμματος, επί των πολιτικών του αντιπάλων.Εντέλει χρειαζόμαστε πολιτικές δυνάμεις που, διαχειριζόμενες το δημόσιο, θα μπο-ρούσαν κάλλιστα να αποτελέσουν και μια υποθήκη για το… ∆ημόσιο του μέλλοντός μας. Για ένα δημόσιο που θα θέτει (αφού διαθέτει) τους μοχλούς που εξασφαλίζουν την ανάπτυξη. Προς όφελος όχι της κοινω-νίας των… κολλητών, αλλά της κοινωνίας των Πολιτών! Καλή ψήφο… και δαγκωτή!

Γιώργος Ε. Γιακουμίδης

Εν αρχή ήσαν κάποια (άκρως απαισιόδο-ξα) στατιστικά δεδομένα… Για τα πάμπερς ενός μωρού μέχρι την ηλικία των δύο ετών χρειάζεται να κοπούν δεκαέξι δέντρα. Σε κάθε χρήση της τουαλέτας απελευθερώ-νονται δέκα λίτρα νερού στους υπονόμους των πόλεων. Κάθε ώρα εξαφανίζονται από προσώπου γης τρία είδη φυτών και ζώων. Η μέση θερμοκρασία της Γης αυξάνεται σταθερά και οι πάγοι των πόλων λειώνουν. Η ερημοποίηση των εδαφών πολλών μεσογειακών χωρών προχωράει με γορ-γούς ρυθμούς. Το δάσος του Αμαζονίου, ο τελευταίος πνεύμονας της Γης, συρρι-κνώνεται με ρυθμό δεκάδων εκταρίων την ημέρα, για να έχει η ∆ύση τα απαραίτητα ημερήσια χάμπουργκερς. Ένα δισεκα-τομμύριο άνθρωποι θα αναγκαστούν να μετακινηθούν μέσα στις επόμενες δεκαετίες, λόγω των κλιματικών αλλαγών. Η Ευρώπη παράγει 1,3 δισεκατομμύρια τόνους σκουπιδιών ετησίως. Σχεδόν το 60% των Ελλήνων δηλώνει ενήμερο για την περιβαλλοντική καταστροφή, αλλά μόνο το 10% ομολογεί ότι εφαρμόζει μέτρα στην καθημερινή του ζωή, ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση.. Μόνο το 11% των Ελλήνων ανακυκλώνει συστηματικά τα σκουπίδια του στους ειδικούς κάδους. Και ενώ όλα αυτά τα στοιχεία –και πολλά άλλα– δείχνουν ότι η ολική καταστροφή είναι πλέον προ των πυλών, στις διάφορες διασκέψεις κορυφής για το περιβάλλον οι κυβερνώντες συζητούν ακόμη για το αν θα πάρουν μέτρα και τι είδους, σε τι ποσοστό θα ρυπαίνει η κάθε χώρα, αν πρέπει να αντικατασταθεί το πετρέλαιο από ήπιες μορφές ενέργειας ή όχι, και άλλα τέτοια απίστευτα και εξωφρενικά! Το συμπέρασμα είναι ότι γίναμε πολλοί, άπληστοι και παράφρονες. Την εποχή του Χριστού ήμασταν διακόσια εκατομμύρια, το 1800 φτάσαμε το ένα δισεκατομμύ-ριο, σήμερα έχουμε ξεπεράσει τα έξι και σύντομα θα είμαστε δέκα! Η κάθε αύξηση και επέκτασή μας γίνεται εις βάρος όλων των υπόλοιπων ειδών της βιόσφαιρας του πλανήτη. Ο homo sapiens κατέληξε να είναι θύμα της μεγάλης επιτυχίας του ως είδος: κατέκτησε τη Γη με οικτρά για τον ίδιο και για τον πλανήτη αποτελέσματα. Αυτός ο υπερπληθυσμός, συνεπικουρού-μενος από τη συνεχή αυτοματοποίηση της παραγωγής, εξαναγκάζει πολλούς κατοί-

κους των φτωχών χωρών να προσφεύγουν σε αποτρόπαιες λύσεις επιβίωσης: σπάνια είδη αιχμαλωτίζονται και διακινούνται παράνομα, οι τελευταίοι γορίλες θανα-τώνονται για να γίνουν οι παλάμες τους αναμνηστικά σταχτοδοχεία για τουρίστες, ελέφαντες και ρινόκεροι σκοτώνονται για τους χαυλιόδοντες και τα κέρατά τους… «Ουδέν ανθρώπου δεινότερον», έλεγαν οι αξεπέραστοι αρχαίοι Έλληνες…Και παρόλο που οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, ελάχιστοι φαίνεται να ευαισθητοποιούνται και ακόμη λιγότεροι είναι διατεθειμένοι να θυσιάσουν ένα μέρος των κερδών τους ή κάποιες μικροανέσεις τους για τη σωτηρία της βιόσφαιρας. Είμαστε το μοναδικό είδος στην Ιστορία που αυτοκτονεί συνει-δητά, παρασέρνοντας στην καταστροφή και όλα τα υπόλοιπα είδη! Στο μεταξύ, η Γαία ετοιμάζει την μπουγάδα της. Σαν ένα μεγάλο θηρίο που προσπαθεί να απαλλαγεί από τις αμέτρητες ψείρες που της ρουφάνε το αίμα. Ακραία καιρικά φαινόμενα σαρώνουν πόλεις και χωριά, σπίτια και καλλιέργειες, σκορπώντας την καταστροφή. Ακούγεται ίσως χαιρέκακο, αλλά κάθε εχέφρων άνθρωπος νοιώθει μια (έστω αυτοκαταστροφική!) ικανοποί-ηση βλέποντας αυτοκίνητα και θηριώδη τζιπ να αρμενίζουν σαν σπιρτόκουτα στα αφρισμένα νερά της πλημμύρας. Εστιάζω το θέμα σε αυτό το συγκεκριμένο όχημα, επειδή είναι το νέο σύμβολο της ∆υτικής ευμάρειας: ποιος θα έχει το μεγαλύτερο, με τα περισσότερα κυβικά, με την πιο εξελιγμένη τεχνολογία, με τις περισσότε-ρες ανέσεις. (Η παρανοϊκή επιτομή αυτού του glamourous και του must είναι το δύο τόνων αμερικανικό, στρατιωτικό, θωρακισμένο Hammer!) Οι επιπτώσεις για το περιβάλλον αυτών των νέων gadgets (ενεργοβόρα, ρυπαντικά, απαιτούν περισ-σότερο χώρο στάθμευσης) ελάχιστα μας απασχολεί. ∆υστυχώς, ο άνθρωπος είναι το μοναδικό ον που δεν διδάσκεται ποτέ από τα λάθη του. Έτσι, το μόνο που μπορεί να κάνει πλέον κάθε εχέφρων άνθρωπος, λίγο πριν από το τέλος, είναι… να χαίρεται βλέποντας τα όμορφα τζιπ… όμορφα να αρμενίζουν στα αφρισμένα νερά της πλημμύρας!… Παιδιά: καλοτάξιδα!…∆ημήτρης Χορόσκελης

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: Η ΓΑΙΑ ΕΤΟΙΜΑΖΕΙ ΤΗΝ ΜΠΟΥΓΑΔΑ ΤΗΣ!…

32 33

απόψε ι ς

Πότε ο άνθρωπος ζει αρμονικά;

«∆εν αρκεί να ονειροπολούμε. Είναι λίγο. ∆εν αρκεί να πολιτικολογούμε. Είναι πολύ. Κατά βάθος ο υλικός κόσμος είναι απλώς ένας σωρός από υλικά.

Θα εξαρτηθεί από το αν είμαστε καλοί ή κακοί αρχιτέκτονες το τελικό αποτέλεσμα. Ο Παράδεισος ή η Κόλαση που θα χτίσουμε. Εάν η Ποίηση παρέχει μια διαβεβαίω-ση, και δη στους καιρούς τους πενιχρούς είναι ακριβώς αυτή: ότι η μοίρα μας παρ’ όλα αυτά βρίσκεται στα χέρια μας».

Οδυσσέας Ελύτης, Απόσπασμα από το Λόγο στην Ακαδημία της Στοκχόλμης.

Θα ξεκινήσω με δύο θεμελιώδη ερωτήματα: Πότε ο άνθρωπος ζει αρμονικά; Όταν υπακούει στα κελεύσματα της φύσης του ή όταν την αυτοπεριορίζει; ∆ηλαδή όταν είναι έρμαιο των ορέξεων του σε σημείο που να τις θεωρεί ακατανίκητες ή όταν έχει την κυριαρχία να τις τιθασεύει; Από τη στιγμή που ο άνθρωπος είναι ¨πολιτικό ζώον¨ σίγουρα θεωρεί αρμονικό το βίο που μπορεί να αυτοπεριορίζει.

Μεγάλο πρόβλημα εγείρεται όταν υπάρχουν εξωγενείς περιορισμοί που είναι αφόρητοι. Καταπιεστικοί νόμοι, ιδεολογίες, ηθικολογία εκπορευόμενη από παρερμηνευμένα Πατερικά κείμενα οδήγησαν κάποτε τους ανθρώπους σε μια έκρηξη αμφισβήτησης των πάντων. Έτσι επηρεάστηκαν πολλές κοινότητες της ανθρωπότητας από κοσμοθεωρίες βασισμένες στην αντί-δραση. Ο Ντανταϊσμός ως αντίδραση στο στραγγαλισμό της σεξουαλικότητας, ο Νατουραλισμός ως αντίδραση στην αστική ζωή (δεν είναι τυχαίο ότι όλοι αυτοί που ¨κόπτονται¨ για το περιβάλλον, είναι αστοί που εννοούν τη σχέση με τη Φύση μόνο ως ηδονική ¨εξόρμηση¨ λίγων ημερών), το πολιτικό τραγούδι ως αντι-ήθος στο διαμορφωθέν ήθος κ.τ.λ. Αυτή η αντίδραση όμως όσο χρήσιμη κι αν είναι για την εγρήγορση του νου, δημιουργεί νευρώσεις γιατί δεσμεύει τη δημιουργικότητα (Η αντίδραση απαιτεί στράτευση για την καταστροφή των δημιουργημάτων του ¨εχθρού¨) και, φυσικά, μειονεξία.

Ποια θα μπορούσε να είναι η απάντηση σε μια συγκεχυμένη κατάσταση στην οποία υπάρχουν μεγάλοι περιορισμοί και, συνακόλουθα, μεγάλες αντιδράσεις; Η «Ελευθερία του Ήθους»! Η ελευθερία να διαμορφώνει κάποιος μόνος του το χαρακτήρα του ενώ, ταυτόχρονα, να θυσιάζει κάποιες ¨ευκολίες¨ για να ενταχθεί σε μια κοινότητα. Ο περιορισμός της φύσης μας θα πρέπει να γίνεται με μεγάλη ευαισθησία και σεβασμό προς τα κελεύσματα της (δεν μπορεί να είναι σωτηρία της ψυχής ο πόλεμος του ανθρώπου με τη φυσική του τάση για τρυφερότητα και σχέση όπως προτείνει ο Πουριτανισμός). Επομένως, ένας περιορισμός ανεκτός δεν επιτρέπει ακρότητες (στα νοητά) και τερατουργήματα (στα υλικά).

Αν λάβουμε υπόψη τα παραπάνω θα δούμε ότι είναι ακρότητα, στα νοητά, ο τόσο μεγάλος αριθμός των νόμων και τερατουργήματα, στα υλικά, οι πόλεις και τα κτίριά τους. ∆υστυχώς σήμερα πρόοδος θεωρείται η αύξηση του όγκου ή των επιδόσεων στα δημιουργήματα. Όμως, πολλαπλασιασμός των νόμων και μεγιστοποίηση των πόλεων σημαίνει ότι κάποια στιγμή το δημιούργημα θα φάει το δημιουργό! Στην παρούσα κατάσταση αντίσταση σ’ ένα εχθρό που οι ίδιοι δημιουργήσαμε θεωρούνται γελοιότητες τύπου «Ομάδες contra legem» ή πληρωμένες ¨εξορμήσεις¨ των αστών στην εξοχή.

Μια σοβαρά εκφρασμένη επιθυμία αλλαγής του περιοριστικού τρόπου ζωής μας θα οδηγού-σε σε ολοκληρωτική απόρριψη του. Απαλλαγμένοι τότε θα είχαμε μια μοναδική ευκαιρία να πλάσουμε μόνοι μας το ήθος μας και το σπιτικό μας. Τότε με καθάρια ματιά θα βλέπαμε πώς οι νόμοι του Αρμενόπουλου είναι προέκταση των φυσικών νόμων και πώς το ερημοκλήσι του Αη Γιώργη είναι προέκταση του βράχου!

∆άντης Χαράλαμπος

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΟΥ

ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

Τρία εκατομμύρια τόνοι οικιακών απορριμμάτων παράγονται ετησίως στην Ελλάδα.Τα απορρίμματα αυτά αρκούν για να καλύψουν με τον όγκο τους την εθνική οδό από το Ναύπλιο έως την Αλεξανδρούπολη, με ένα στρώμα ύψους ενός μέτρου.Αν προσθέσουμε σε αυτά και τους χιλιάδες τόνους βιομηχανικών και νοσοκομειακών από-βλητων καθώς και τις ακόμη μεγαλύτερες ποσό-τητες των αδρανών υλικών που καταλήγουν στις χωματερές, εύκολα γίνεται αντιληπτό γιατί η διαχείριση των απορριμμάτων έχει εξελιχθεί σε εφιάλτη της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η έλλειψη οργάνωσης και υποδομών στο τοπικό επίπεδο, οι διαρθρωτικές αδυναμίες των οργάνων διοίκη-σης (δήμοι νομαρχίες) έχουν ως αποτέλεσμα την απευθείας πολλές φορές απόρριψη των σκουπι-διών σε χαράδρες, ποτάμια, στη θάλασσα η στον πιο πρόχειρο δημόσιο και απερίφραχτο χώρο.Μια πρώτη απόπειρα καταγραφής αναφέρει σχεδόν 3.000 χωματερές σε ολόκληρη τη χώρα, το 70% των οποίων είναι εντελώς ανεξέλεγκτες, δεν πληρούν ούτε τις στοιχειώδεις προδιαγρα-φές και οι οποίες, παρ όλα αυτά, δέχονται ένα εκατομμύριο τόνους απορριμμάτων το χρόνο.Η διαπίστωση όλων των παραπάνω αδιέξοδων δημιουργεί πιέσεις προς την πολιτεία για άμεσες και αποτελεσματικές λύσεις. ∆υστυχώς όμως τις περισσότερες φορές οι προτάσεις ή οι απόπειρες εξεύρεσης λύσεων κινούνται στην ίδια πάντα λογική, αυτήν που θέλει τα οικιακά απορρίμματα «άχρηστα» και ανεπιθύμητα παραπροϊόντα ενός

ευγενούς κατά τα άλλα πολιτισμού και τα οποία πρέπει με κάθε θυσία να απομακρυνθούν –του-λάχιστον– από τη δημόσια θέα.Έτσι δεν είναι καθόλου τυχαίο συχνά να ασχο-λούμαστε κυρίως με το «νοικοκύρεμα»» και σχεδόν καθόλου με την ουσία και κυρίως χωρίς πρόβλεψη για το μέλλον.Μια από τις λύσεις που συχνά προτείνονται ιδι-αίτερα για τα οικιακά απορρίμματα αλλά και για τα νοσοκομειακά και τα βιομηχανικά απόβλητα είναι η καύση ή αλλιώς η θερμοκαταστροφή τους. Αυτό δεν είναι τίποτα άλλο από παραπλα-νητική διαφήμιση διάφορων εταιριών οι οποίες αποκρύπτουν τους κινδύνους με τους οποίους η μέθοδος αυτή απειλεί το περιβάλλον και την υγεία των ανθρώπων μέσω της εκπομπής αερίων τοξικών ρύπων.Στην εποχή μας η ανακύκλωση έχει περάσει στη συνείδηση των πολιτών ως μια θετική διέξοδος για τη διαχείριση των σκουπιδιών. ∆υστυχώς όμως η μέθοδος αυτή έχει ταυτιστεί με τη συλλογή χαρτιού, γυαλιού και αλουμινίου από αναψυκτικά και μπύρες, ενώ οι περισσότερες προσπάθειες έμειναν στο στάδιο πιλοτικών προ-γραμμάτων, τόσο από τους δήμους όσο και από τους λίγους ιδιώτες που ασχολήθηκαν. (Για παρά-δειγμα στη Νικόπολη του δήμου Σταυρούπολης το νερό είναι ακατάλληλο για πόση και μαγείρε-μα, όλοι οι κάτοικοι καταναλώνουν εμφιαλωμένο νερό και στην περιοχή δεν υπάρχει ούτε ένας κάδος υποδοχής πλαστικών απορριμμάτων…!)Ούτε καν προσπάθειες για ευαισθητοποίηση, πληροφόρηση και διαπαιδαγώγηση του κοινού δεν φαίνονται στον ορίζοντα…Θα επανέλθουμε…

Κώστας Τσιόγκαςtsiogkas@otenet.gr

ΕΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΩΜΑ

Ο γιατρός ήταν κατηγορηματικός. Εγώ τα είχα χαμένα. -Πώς το είπες, γιατρέ μου; -Επιστημονικά λέγεται «διαταραχή πολλαπλής προσωπικότητας». -∆ηλαδή, γιατρέ μου, για σπάστο και ξαναρίξτο, να το καταλάβω και εγώ. -∆ηλαδή, τη μια στιγμή μπορεί να είσαι ο Μιχαήλ Άγγελος και την άλλη ο Μητσοτάκης, η Σακίρα, η Γεωργία Βασιλειάδου ή ο Λαλιώτης… -Μα τι λες, γιατρέ μου; Αύριο έχουμε εκλογές, τι να ψηφίσω; -Ό,τι σε φωτίσει ο Θεός, φίλε μου, ή ο Βούδας, ο ∆ίας, ο Μανιτού… Την άλλη μέρα ξύπνησα πρωί-πρωί, έκανα καφέ, ντύθηκα και ξεκίνησα με τα πόδια να πάω στο εκλογικό κέντρο. Κοίταξα γύρω μου και όλα μου φαίνονταν τέλεια. Άνθρωποι χαρούμενοι, χοντρούληδες, καλοταϊσμένοι σαν τον αρχηγό. Όλα ήταν σε τάξη. Τίποτα καμένο δεν μύριζε. Ατελείωτοι αστυνομικούληδες συμπλήρωναν το σκηνικό με τους ευτυχισμένους πολίτες. Αμάν, σκέφτηκα, ξύπνησε μέσα μου ο μπλε, ο δεξιός. Το είχε πει ο γιατρός. Τα έχασα. Αυτή απέναντι στην αφίσα ήταν η Ντόρα ή η Στρουμφίτα; Στην άλλη πιο πέρα ο ∆ρακουμέλ ή ο επίτιμος; Τσι-μπήθηκα. Έκλεισα τα μάτια μου και όταν τα ξανάνοιξα, ήταν όλα πράσινα. Άραγε ξεχνά ο λαός τι σημαίνει δεξιά; Κοίταξα γύρω μου. Όλα μαύρα και καμένα. Τι περιμένεις από τον ανιψιό του εθνάρχη; σκέφτηκα. Ο θείος του ερήμωσε την επαρχία και ο ανιψιός του την αποτελείωσε. Αϊ σιχτίρ κι εσείς και τα τραγούδια της γαλάζιας γενιάς! Άρχισα να σιγοτρα-γουδάω: «Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες, τρεις του Σεπτέμβρη να περνάς…» Τότε κατάλαβα. Είχε ξυπνήσει μέσα μου ο πράσινος, ο (πρώην;) αυριανιστής. ∆αγκώθηκα. Έκλεισα τα μάτια μου και όταν τα ξανάνοιξα, όλα ήταν καλύτερα. Ξύπνησε το αγωνιστικό, κόκκινο πνεύμα μου. Κοίταξα γύρω. Ο τόπος ήταν γεμάτος μπάτσους. Να το κράτος της δεξιάς, σκέφτηκα. Μαζί με

32 33

απόψε ι ς

Καθηµερινές ΙστορίεςΤου Αλέξανδρου Υδάτηydates@gmail.com

το παρακράτος. Παντού μύριζε μικροαστίλα. Τα καλοταϊσμένα ανθρωπάκια της μπλε και πρά-σινης λαίλαπας πάνε να ψηφίσουν, σκέφτηκα, μπας και βολέψουν κανένα συγγενή τους στην πυροσβεστική ή στα σώματα ασφαλείας… Μια δυνατή κόρνα αυτοκινήτου έδιωξε ξαφνικά τις κόκκινες ανταύγειες. Γλίτωσα και από τον κόκκινο εαυτό μου.Απέναντι σε ένα σπίτι είδα μια σημαία. Του ΠΑΟΚ ήτανε ή του Βυζαντίου; Για στάσου, βρε καρντάση, ποια είναι η πρωτεύουσα της Ελλάδας: η Κωνσταντινούπολη ή η Αθήνα; Και αυτός ο ΠΑΟΚ έχει έδρα την Τούμπα ή το αμπάτι ιπεκτσί; Πού πάνε όλοι αυτοί να ψηφίσουν ασύντακτοι; Ρε παιδιά, πιαστείτε χέρι-χέρι, εις φάλαγγα κατ’ άνδρα. Και εσείς, όργανα της τάξεως, βοηθήστε μας, εσείς εξάλλου είστε το κράτος. Ανατρίχιασα. Είχα ξεφύγει εντελώς, σας λέω, όταν πλησίασα στο εκλογικό τμήμα. Τότε μια φωνή μέσα μου φώναξε δυνατά: «Πατρίς, θρησκεία, οικογένεια». Άντε πάλι, σκέφτηκα. Ποτέ δεν φαντάστηκα ότι θα είχα μέσα μου και τον Παπαθεμελή. Και πού να τον βρω, τόσο κοντούλης που είναι; ∆ιάφορες φωνές από τα ευαγγέλια και την αποκάλυψη ήχησαν μέσα μου. «Ο έχων δύο Μακεδονίας ας δώσει μια στο γείτονα» και κάτι τέτοια. Πιο εύκολα θα περάσει ο Παπαθεμελής από την τρύπα μιας βελόνας παρά στη Βουλή.Ακριβώς τότε κάτι πέρασε «σύριζα», αλλά δεν με ακούμπησε: «Ξύπνα, βλάκα, φαντάζεσαι να κοιμάσαι στις 10 και να πηγαίνεις κάθε πρωί κατηχητικό και εκκλησία;» Αυτό μου ψιθύρισε στο αυτί και μετά εξαφανίστηκε. Είχα φτάσει στο σχολείο όπου ψηφίζω, όταν ξαναβρήκα τον εαυτό μου. Αισθανόμουν γιατρεμένος από τη «διαταραχή πολλαπλής προσωπικότητας». Προσπέρασα το εκλογικό κέντρο και παρήγγειλα μια μπύρα στο διπλανό καφέ. Το πήρα απόφαση. Όση ώρα θα κρατούσαν οι εκλογές, εγώ θα έπινα μπύρες χαζεύοντας τους μοχθηρούς μικροσυμφεροντο-λόγους. Πολύ γέλιο θα ρίξω. Αϊ στο καλό, παραλίγο να με τρελάνετε, σκέφτηκα. Στο κάτω-κάτω, αν οι εκλογές μπορούσαν να αλλάξουν κάτι στ’ αλήθεια, θα τις είχαν κηρύξει παράνομες…

∆ημήτρης Τραπεζανίδης

Κακοκαίρι…Μαύρισε η ψυχή μας αυτό το κακοκαίρι. Πρώτη φορά δεν υπάρχει καλοκαίρι και το κακοκαίρι θα έχει πλέον πολύ μεγάλη διάρκεια. Τα σημάδια του ήπιου χειμώνα ήταν επαρκή, μα ποιος να το καταλάβει; Χρόνια τώρα μας λένε για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, για το λιώσιμο των πάγων στους πόλους, και εμείς σκεπτόμασταν: υπερβολές, βρε αδερφέ! Μήπως πρώτη φορά έχουμε ήπιο χειμώνα; Και όμως η φετινή καταστροφή του Μωριά και της Εύβοιας (αλλά και της Πίνδου και των Καλα-βρύτων) προαναγγέλθηκε από την πολύ υψηλή μέση θερμοκρασία και την ξηρασία που ακολούθησε.

Εκείνο που δεν μπορούσαμε να φανταστούμε, ίσως ακόμη και να υποψιαστούμε, μολονότι όλοι γνωρίζουμε το εθνικό και κρατικό μας μπάχαλο, είναι το μέγεθος της ανικανότητας των μηχανισμών που λέγονται κρατικοί. Η λέξη παράγεται από το κραταιός, οπότε δηλώνουν ισχυροί και αποτελεσματικοί. Εμπρηστής είναι αυτός που βάζει φωτιά στο σπίτι σου ξαφνικά και δραστικά, για να μην προλάβεις να τη σβήσεις. Ανίκανος λέγεται αυτός που βλέπει τη φωτιά να έρχεται από χιλιόμετρα μακριά και αφήνει το σπίτι να καεί.

Ασύμμετρη δράση είναι ο όρος περιγραφής του αντάρτικου, που διάλεξε ο Μπους, για να περιγράψει την τρομοκρατική επίθεση στους δίδυμους πύργους της Νέας Υόρκης. Ασύμμετρη αμετροέπεια ήταν και η εκδήλωση ηλιθιότητας της ελληνικής κυβέρνησης να επιλέξει προπαγανδιστική τακτική για να μας κοροϊδέψει. Όμως, οι ανίκανοι παραμένουν ανίκανοι επειδή είναι δουλοπρεπείς σε εφήμερες επιτυχίες, όπως είναι η λεγόμενη δημοσιότητα που αποκτούν ένεκα των θέσεών τους. ∆ούλοι των θέσεων δεν μπορούν να καταλάβουν ότι εκεί που κατοικούν ελεύθεροι άνθρω-ποι καμιά φωτιά δεν πιάνει.

Και έγινε ο τόπος μας στάχτη, τα πουλιά καίγονταν στον αέρα, τα δέντρα λύγιζαν μαύρα, οι άνθρωποι έλιωναν αβοήθητοι και η ζωή, το βιος, η γη μαζί με την αξιοπρέ-πεια, την υπευθυνότητα, τη σοβαρότητα, την εμπιστοσύνη και τον πολιτισμό έγιναν και αυτά στάχτη!

Και η κυβερνητική ανοησία συνεχίστηκε. Άνοιξαν τα χρηματοκιβώτια της ντροπής, εν μέσει οδώ, για να εξαγοράσουν την οργή των νεκρών. Εκλογές, βλέπετε, και το μαύρι-σμα προέκυψε πρώιμα. Το είδαν και φοβήθηκαν οι ανόητοι, όπως το φρέσκο βούτυ-ρο που πρόκειται να μπει στον καυτό φούρνο. Αυτή θα είναι και η τύχη τους, επειδή το αύριο για τους πληγέντες πέθανε και επειδή εμείς οι υπόλοιποι τα είδαμε όλα!

Η επί γης κατάσταση ολοένα χειροτερεύει. Ας ανοίξουμε τα αυτιά μας να ακού-σουμε. Οι πάγοι λιώνουν, η θερμοκρασία ανεβαίνει εξαιτίας μας! Να ανοίξουμε και την καρδιά μας στη γη, που τόσο βάναυσα προσβάλλουμε. Αυτή είναι η μάνα και η πατρίδα μας! Και όπως λένε και οι Ινδιάνοι της παλιάς Αμερικής, όταν πέσει ξερό και το τελευταίο φύλλο του τελευταίου δέντρου, τότε κανένα χαρτονόμισμα και καμιά χρυσή λύρα δεν μπορεί να αγοράσει τίποτε! Το κακοκαίρι ήρθε και θα αργήσει πολύ να φύγει…

36

ÂÉÂËÉÏ ÐAÑÏÕΣΙΑΣÇ

37

ÂÉÂËÉÏ ÐAÑÏÕΣΙΑΣÇβ ι βλ ί ο

«Άγιος Morrissey» του Mark Simpson, εκδ. ΓΟΡΓΩ.

Ένα από τα καλύτερα βιβλία για τον Morrissey στην αγορά. Ο

συγγραφέας παρουσιάζει ένα πυκνογραμμένο, υπερ-ευφυές

ανάγνωσμα με διασκεδαστικό τρόπο, το οποίο θα λατρέψουν οι

θαυμαστές των Smiths, ενώ ο Μόρισεϊ ίσως σηκώσει το φρύδι του

από εκτίμηση…

«Αγάπη» της Toni Morrison, εκδ. ΝΕΦΕΛΗ.

Πέντε εντελώς διαφορετικές γυναίκες, πέντε εντελώς διαφορετι-

κές ζωές, με μια μονάχα εμμονή: έναν άντρα. Καιρό μετά το θάνατό

του, ο πλούσιος και επιβλητικός ιδιοκτήτης ενός ξενοδοχείου,

συνεχίζει να ενσαρκώνει τους πόθους αυτών των γυναικών, για

έναν πατέρα, ένα σύζυγο, ένα φίλο. Χωρίς ποτέ να εκχωρήσει σε

καμιά τους αυτό που επιθυμεί.

«Έξι φορές η τύχη» της Λίας Μεγάλου-Σεφεριάδη, εκδ. ΚΑΣΤΑΝΩΤΗ.

Από τη ζωή μας μπορούν να αφαιρεθούν χιλιάδες μέρες, χωρίς να

την αλλάξουν θεαματικά. Υπάρχουν όμως και κάποιες, ελάχιστες

είναι η αλήθεια, που, αν εκλείψουν, η ζωή μας γίνεται μια άλλη. Έξι

τέτοιες μέρες καθορίζουν την πορεία και του ήρωα του βιβλίου. Τα

γυρίσματα της Τύχης ετοιμάζουν τη μεγάλη ανατροπή.

«Ο Οδυσσέας τώρα» του Θανάση Γεωργιάδη, εκδ. ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ

ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ.

Σύγχρονο, πολιτικό θρίλερ όπου ξεδιπλώνονται όσα ταλαιπωρούν

και δοκιμάζουν το σκοτεινό και διεφθαρμένο κόσμο μας επί δύο

συναπτούς αιώνες, αποδεικνύοντας ότι η φαντασία υστερεί σε

σχέση με την καθημερινότητα που μονίμως ζούμε οι Νεοέλλη-

νες. Εξελίσσονται γεγονότα τα οποία παρασύρουν στη δίνη τους

υπουργούς με ελαφριά χέρια και ελαφρότερες συνειδήσεις, βου-

λευτές και βολευτές, απατεωνίσκους, πολιτικούς και άλλους.

«Πηγές του εαυτού» του Charles Taylor, εκδ. ΙΝΔΙΚΤΟΣ.

Ο συγγραφέας εξετάζει τις ρίζες του νεωτερικού φαινομένου,

αναδεικνύοντας τις συνάφειες που κρύβονται στη φιλοσοφική

σκέψη παλαιότερων διανοητών, έτσι όπως τις συναντά κανείς

στην ιστορία της Φιλοσοφίας. Ένα ταξίδι από τον Πλάτωνα μέχρι

τον Derrida, που ο Teylor το προσφέρει με τρόπο συναρπαστικό.

«Επέστρεφε. Η ζωή µου» της Νόνικα Γαληνέα, εκδ. IANOΣ.

Μια κατάθεση ψυχής από τη Νόνικα Γαληνέα, η οποία πέρασε όλη

τη ζωή της υπηρετώντας το Θέατρο δίπλα σε κομβικά πρόσωπα

του σύγχρονου νεοελληνικού θεάτρου. Πρόκειται για την αυτο-

βιογραφία της σημαντικής ηθοποιού, η οποία επανακυκλοφορεί

επανασχεδιασμένη και συμπληρωμένη με κείμενα και αρχειακό

φωτογραφικό υλικό.

ΤΟ ΝΗΣΙVictoria HislopΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΟΠΤΡΑ

Η δημοσιογράφος-συγ-γραφέας Βικτόρια Χίσλοπ απέσπασε το Βραβείο «British Book Awards», ως καλύτερη πρωτοεμφανι-ζόμενη συγγραφέας, για το μυθιστόρημά της με τον τίτλο «Το Νησί». Το βιβλίο έχει ξεπεράσει τα 850.000 αντίτυπα σε πολλές χώρες του εξωτερικού και έχει μεταφραστεί σε 17 γλώσσες. Η ιστορία του βιβλίου διαδραματίζεται

στην παράκτια νησίδα της Ανατολικής Κρήτης, στον Κόλπο Μιρα-μπέλλου, στη Χερσόνησο της Σπιναλόγκας. Το ενετικό φρούριο της Σπιναλόγκας, που κτίστηκε το 1579, υπήρξε τόπος απομόνωσης των έγκλειστων ασθενών από τη νόσο του Χάνσεν, από το 1903 έως το 1957.

Η ηρωίδα του βιβλίου, η νεαρή αρχαιολόγος Αλέξις, προσπαθεί να ανακαλύψει το παρελθόν της μητέρας της Σοφίας που ζει στο Λον-δίνο, αλλά μεγάλωσε σε ένα χωριό του Λασιθίου, την Πλάκα. Μια παλιά φίλη της μητέρας της, η Φωτεινή, θα την καθοδηγήσει να βρει την άκρη του νήματος και να κατανοήσει τη σχέση της οικογένειάς της με το νησί της Σπιναλόγκας. Η συγγραφέας σκιαγραφεί τους μυθιστορηματικούς χαρακτήρες με ευαισθησία και διακριτικότητα. Περιγράφει με λεπτομέρειες και ακρίβεια τη ζωή των ασθενών, την οργανωμένη κοινωνία της Σπιναλόγκας και παρουσιάζει τις ιστορι-κές συνθήκες της εποχής. Τα κρυμμένα μυστικά αποκαλύπτονται, οι συγκινησιακές φορτίσεις είναι διάχυτες, καθώς οι ανατροπές κυριαρχούν. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που προκαλεί το ενδι-αφέρον του αναγνώστη με τη δομημένη αφηγηματική πλοκή του. Τα μηνύματα ανθρωπιάς εξυμνούν την ομορφιά της ζωής, ακόμη και στις αντίξοες συνθήκες.

Η ίδια, σε συνέντευξή της, αναφέρει: «…διερεύνησα την κουλτούρα των Κρητικών, μένοντας στον τόπο τους και παρατηρώντας τους ανθρώπους. Εφόσον δεν μπορούσα να ζήσω στην Κρήτη για να γράψω και να ερευνήσω, οι επισκέψεις μου εκεί ήταν αρκετά έντο-νες. Καθόμουν και κρατούσα σημειώσεις, ενώ τραβούσα εκατοντά-δες φωτογραφίες. Όταν επέστρεφα σπίτι στην Αγγλία, περιέβαλλα τον εαυτό μου με τις φωτογραφίες και έβαζα κρητική μουσική κατά τη διάρκεια της συγγραφής. Κόντευα σχεδόν να πιστέψω ότι ήμουν εκεί. Στο μυθιστόρημα οι περιγραφές είναι τεκμηριωμένες. Συμ-βουλεύτηκα τη γιατρό Νταϊάνα Λόκγουντ, η οποία είναι αυθεντία σε παγκόσμιο επίπεδο για τη λέπρα και εργάζεται ως καθηγήτρια στη Σχολή για την Υγεία και τις Τροπικές Ασθένειες στο Λονδίνο. Επισημαίνει ότι δέχτηκε αρκετές προτάσεις για να μεταφερθεί το «Νησί» στη μεγάλη οθόνη και ελπίζει ότι θα υπάρξει μια συμφωνία κάποια στιγμή».

Η Βικτόρια Χίσλοπ συνεργάζεται με τις εφημερίδες Sunday Telegraph και Daily Telegraph, όπως και με το περιοδικό «Woman and Home». Ζει στο Κεντ της Αγγλίας. Το «Νησί» είναι το πρώτο της μυθιστόρημα. Το επόμενο βιβλίο της θα αναφέρεται στην Ισπανία, την περίοδο του εμφύλιου πολέμου.

Ι.Μ.

36

ÂÉÂËÉÏ ÐAÑÏÕΣΙΑΣÇ

37

ÂÉÂËÉÏ ÐAÑÏÕΣΙΑΣÇβ ι βλ ί ο

Μυστικές διαδροµές στην άγνωστη Ελλάδα και η αναζήτηση του πραγµατικού ΟµήρουΝικόλαος Βασ. ΛίτσαςΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΣΟΠΤΡΟΝ

Ένα τραγούδι από αλήθειεςΕλευθερία ΣταρόβαΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΠΑΡΜΠΟΥΝΑΚΗΣΕίναι όντως αξιοπερίεργο το γεγονός να μας συμ-βαίνουν πολλές φορές απανωτά τα ίδια τραγικά περιστατικά στη ζωή μας και να αναρωτιόμαστε ποια περίεργη μοίρα μπορεί να μας ακολουθεί και να μας στιγματίζει σε κάθε μας βήμα.Όπως το ίδιο αξιοπερί-εργο είναι το πώς κατα-φέρνουμε να βγαίνου-με αλώβητοι (έστω και επιφανειακά) από αυτά και να συνεχίζουμε ακάθεκτοι να παλεύου-με, να ονειρευόμαστε, να ζούμε με πίστη και ελπίδα. Μια συγκλονι-στική δύναμη υπάρχει μέσα στην ανθρώπινη

φύση, μια εκπληκτική ικανότητα ανάπλασης των κυττάρων θα έλεγα της ψυχής μας, η οποία μπορεί μερικές φορές να είναι πιο δυνατή ακόμα και από τον ίδιο το θάνατο. Βέβαια αυτό δεν ισχύει απόλυτα για όλους τους ανθρώπους διότι υπάρχουν πάντα και οι εξαιρέσεις που δεν αντέχουν. Τα ψυχιατρεία και οι φυλακές είναι γεμάτα από αυτές τις εξαιρέσεις.Γιατί ο καθένας σ’αυτές τις περιπτώσεις έχει τρεις αυστηρές επιλογές. Ή να τρελαθεί ή να πεθάνει ή να ζήσει. Και εγώ φαίνεται διάλεξα την τελευταία. Και δεν το μετάνιωσα καθόλου. Η ελευθερία Σταρόβα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη τον Οκτώβριο του 1067. Σπόύδασε χορό και ξένες γλώσσες, αλλά ασχπλήθηκε με τη μουσική και τη διαφήμιση. Το παρόν βιβλίο είναι το πρώτο και ελπίζει ότι θα ακολουθήσουν και άλλα.

Το πέρασµα του Νίτσε: Αλήθεια, τέχνη και πολιτισµόςΑλέξιος Α. ΠέτρουΕΚΔΟΣΕΙΣ ΖΗΤΡΟΣ

Για τον συγγραφέα η συγγραφή ενός βιβλίου που υποδει-κνύει στον αναγνώστη του κάποιες αλήθειες μιας ελληνικής Προϊστορίας που η επίσημη πολιτική γραμμή δείχνει ότι επι-θυμεί να ξεχαστεί ήταν ένα ηθικό καθήκον και επιβεβλημένη πνευματική ανάγκη. Κι αυτό γιατί η ομηρική συγγραφή για την Ελλάδα και την προϊστορία της διδασκόταν πολύ λίγο και πάντοτε μέσα από το πρίσμα μιας αφελούς μυθολογίας. Σε τούτο το κενό προσπαθεί ο συγγραφέας να προσθέσει μερικά σπαράγματα της ελληνικής προϊστορίας, ώστε να δημιουργηθεί ένας υποτυπώδης ιστός που να μπορεί να χρησιμεύσει ως πλαίσιο αναφοράς για όσους έχουν την φιλομαθή περιέργεια να συνεχίσουν, σε μεγαλύτερο βάθος και έκταση, την μελέτη και έρευνα των ομηρικών και άλλων συναφών κειμένων. Ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει μέσα από τις σελίδες του βιβλίου να ξετυλίγονται μυστηριακές

ιστορίες μιας παρέας τεσσάρων ανθρώπων, μεταξύ των οποίων και ο συγγραφέας. Αληθινά περιστατικά, περιπε-τειώδεις έρευνες, αναπάντεχα απρόοπτα και η αναζήτηση κρυμμένων θησαυρών σε διάφορα μέρη της Ελλάδας γεν-νούν μια παράτολμη ιδέα που οδηγεί στην ανακάλυψη της πραγματικής ταυτότητας του Ομήρου. Περιπλανήσεις στον μυκηναϊκό τάφο της Αργολίδας, στην πυραμίδα στο Κιάτο Κορινθίας, στον θησαυρό στο Μεταγκίτσι της Χαλκιδικής, στον χαμένο ναό του Απόλλωνα στην Ναύπακτο, στο χρυσό άρμα του Αχιλλέα, στον θησαυρό της Νεράιδας, στην χρυσή σπηλιά του Ολύμπου, στο θρυλικό οροπέδιο των Μουσών, στα μυστήρια του Αγίου Όρους, στο κάστρο του Πασσαβά με τους Σατύρους είναι τα σημεία όπου μπορεί να οδηγηθεί νοερά ο αναγνώστης…∆.Γ.

Η παρούσα έκδοση είναι η 21η της σειράς «Σκέψη», που κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο «Ζήτρος». Μερικές από τις ενδιαφέρουσες θεματικές ενότητες είναι: «Η Τέχνη στη γέννηση της τραγωδίας. Η αλήθεια της τέχνης, η γέννηση του λόγου και ο καλλιτεχνικός πολιτισμός», «Ο ∆ιόνυσος, το διονυσιακό και η τραγική μάσκα», «Το τέλος της τραγωδίας», «Η διαδικασία της δημιουργίας καινούργιων σκοπών: Η περίπτωση Ζαρατού-στρα», «Το παρελθόν ως τρόπος της ύπαρξης και η υπέρβαση της Ιστορίας», «Η αισθητική εμπειρία του μέλλοντος και ο υπε-ράνθρωπος» κ.ά. Στις σελίδες του βιβλίου περιέχονται επίσης οι σημειώσεις του Νίτσε, μεταφρασμένες από τον ∆ημήτρη ∆ολαψάκη για την «Αρχαία Τραγωδία» και το «Σύγχρονο ∆ράμα».

Οι συγκεκριμένες σημειώσεις γράφτηκαν από τον Νίτσε, με αφορμή τις παραδόσεις μαθημάτων για τον Οιδίποδα Τύραν-νο του Σοφοκλή, που δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας το 1870. Το βιβλίο προλογίζει η Χαρά Μπακονικόλα, καθηγήτρια του τμήματος θεατρικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Την έκδοση συμπληρώνουν βιβλιογραφικές αναφορές και φωτογραφικό υλικό. Ιωάννα Μπάμπη

38

κόµ ι κ