Tomasz Wołek

Plan prezentacji

1. Czym jest dywersyfikacja i dlaczego rolnicy powinni dywersyfikować źródła dochodów?

2. Charakterystyka o wojew. świętokrzyskiego

3. Co wpływa na wysokość dochodów?

4. Podsumowanie

Potencjalne źródła dochodów ludności wiejskiej

Źródła dochodu

Dochody niezarobkowe

Praca poza gospodarstwem

Praca w gospodarstwie

Dochód z produkcji rolniczej

Przedsiębiorstwa w ramach gospodarstwa rolnego

Przedsiębiorstwa poza gospodarstwem

Zatrudnienie pozarolnicze

Zatrudnienie w rolnictwie poza gospodarstwem

Renta, emerytura, itp.

Dywersyfikacja - czynniki ssania

Czynniki „ssania” są to bodźce, które powodują, że sektor pozarolniczy jest postrzegany przez osoby jako bardziej atrakcyjny, stwarzający większe szanse niż sektor rolniczy. Można do nich zaliczyć (Davis, Pearce, 2001):

większe zyski z pracy w sektorze pozarolniczym,

większe zyski z inwestycji w sektor pozarolniczy,

niższe ryzyko działalności w porównaniu z działalnością rolniczą,

wytwarzanie nadwyżki pieniężnej w budżecie gospodarstw domowych,

szanse ekonomiczne, możliwość osiągnięcia wyższego statusu społecznego.

Dywersyfikacja - czynniki wypychania

Czynniki „wypychania” powodują, że sektor rolniczy nie stwarza szans rozwojowych i tym samym odpycha osoby od działalności rolniczej. Decydującymi czynnikami są:

wzrost liczebności populacji na obszarach wiejskich,

mała powierzchnia gospodarstw rolnych oraz niewystarczający dostęp do urodzajnych gleb,

niska produktywność gospodarstw rolnych,

niska zyskowność produkcji rolniczej,

brak dostępu do rynków zbytu dla płodów rolnych,

zmniejszenie poziomu zasobów naturalnych,

nagłe wydarzenia i szoki,

brak dostępu do środków finansowych.

Przeciętne miesięczne dochody netto gospodarstw domowych według grup społeczno-zawodowych w 1999, 2002, 2004 i 2006 r.

Cechy społeczno-zawodowe

Dochody netto (zł) w latach na gospodarstwo domowe

1999 2002 2004 2006

Pracownicy 1774,17 2196,91 2396,00 2603,94Pracujący na własny rachunek

2322,81 2665,53 3071,18 3735,61

Pracownicy użytkujący gospodarstwo rolne

1588,51 2069,36 2191,97 2456,11

Rolnicy 1243,34 1872,13 1904,64 2481,62Miasta powyżej 500 tys.

1774,17 2374,99 2527,96 2770,93

Wieś 1047,59 1718,84 1837,05 2112,72Ogółem 1584,83 1903,88 2054,95 2293,39Opracowanie własne na podstawie: Diagnoza

społeczna 2000, Diagnoza społeczna 2003, Diagnoza społeczna 2005, Diagnoza społeczna 2007.

Zróżnicowanie dochodów rolników

Diagnoza społeczna 2007

Grupaspołeczno-

ekonomiczna

Decyle dla miesięcznego dochodu netto

na gospodarstwo domowe (zł)

pierwszy dziewiątydziewiąty/pierwszy

Pracownicy 1200,00 5000,00 4,17Rolnicy 638,42 4855,72 7,61Pracownicy użytkujący gospodarstwo rolne

1200,00 4006,01 3,34

Emeryci i renciści 749,50 3090,49 4,12Pracujący na własny rachunek

1800,00 6500,00 3,61

Wieś 780,00 4000,00 5,13Ogółem 830,00 3803,87 4,58

Powierzchnia i ludność

Powierzchnia_km^2(23532.5,35558](18264.5,23532.5](14585.5,18264.5][9412,14585.5]

Ludność ogółem(3078723,5188488](2131775.5,3078723](1350852.5,2131775.5][1008481,1350852.5]

Powierzchnia województw (km2)

Liczba ludności (ogółem)

Ludność wiejska

Udział ludności mieszkającej na wsi

Udział ludności wiejskiej(.4905509,.5944073](.3946382,.4905509](.343013,.3946382][.2163509,.343013]

Gęstość zaludnienia

Gęstość zaludnienia(142.2952,377.3403](114.2575,142.2952](80.07593,114.2575][58.99785,80.07593]

Poziom zurbanizowania

Powierzchnia na miejscowość wiejską(7.830453,10.64738](6.3539,7.830453](5.024741,6.3539][3.643071,5.024741]

Powierzchnia na miasto(429.825,612.7317](373.4839,429.825](271.2783,373.4839][173.7183,271.2783]

Km2 na miejscowość wiejską Km2 na miasto

Gospodarstwa rolne > 30 ha

Odsetek gospodarstw > 30 ha(.0538711,.0954423](.043068,.0538711](.0094529,.043068][.0017202,.0094529]

Firmy dla ludności wiejskiej

Liczba firm na osobę na wsi(.3293354,.4244748](.2372132,.3293354](.1804147,.2372132][.1139481,.1804147]

Firmy w województwie świętokrzyskim

Liczba firm(7773,28908](6187,7773](3301,6187][1501,3301]

Konecki

Włoszczowski

Jędrzejowski

Pińczowski

Kazimierski

Buski

Kielecki

m. Kielce

Staszowski

Sandomierski

Opatowski

Ostrowiecki

StarachowickiSkarżyski

Sektor rolniczy a wynagrodzenia

dolnoslaskie

kujawsko-pomorskie

lubelskie

lubuskie

łódzkie

malopolskieopolskie

podkarpackie

podlaskie

pomorskie

slaskie

swietokrzyskie

warminsko-mazurskie wielkopolskie

zachodnio-pomorskie

0.1

.2.3

.4

2400 2600 2800 3000wynagrodzenia

udz_sekt_rol Fitted values

Sektor przemysłowy a wynagrodzenia

dolnoslaskie

kujawsko-pomorskie

lubelskie

lubuskie

łódzkie

malopolskie

opolskie

podkarpackie

podlaskie

pomorskie

slaskie

swietokrzyskie

warminsko-mazurskie

wielkopolskie

zachodnio-pomorskie

.15

.2.2

5.3

.35

.4

2400 2600 2800 3000wynagrodzenia

udz_sekt_przem Fitted values

Sektor usług a wynagrodzenia

dolnoslaskie

kujawsko-pomorskie

lubelskie

lubuskie

łódzkie

malopolskie

opolskie

podkarpackie

podlaskie

pomorskie

slaskie

swietokrzyskie

warminsko-mazurskie

wielkopolskie

zachodnio-pomorskie.3

5.4

.45

.5.5

5.6

2400 2600 2800 3000wynagrodzenia

udz_sekt_uslug Fitted values

Miejsce zamieszkania a wynagrodzenia

dolnoslaskie

kujawsko-pomorskie

lubelskie

lubuskiełódzkie

malopolskie

opolskie

podkarpackie

podlaskie

pomorskie

slaskie

swietokrzyskie

warminsko-mazurskie

wielkopolskie

zachodnio-pomorskie

.4.5

.6.7

.8

2400 2600 2800 3000wynagrodzenia

udz_lud_miast_w_ogol Fitted values

Firmy a wynagrodzenia

dolnoslaskie

kujawsko-pomorskie

lubelskie

lubuskie

łódzkie

malopolskieopolskie

podkarpackie

podlaskie

pomorskie

slaskie

swietokrzyskie

warminsko-mazurskie

wielkopolskie

zachodnio-pomorskie.0

7.0

8.0

9.1

.11

.12

2400 2600 2800 3000wynagrodzenia

udz_REG_lud_ogol Fitted values

Podsumowanie

1. Dywersyfikacja z racji na niewystarczającą dochodowość rolnictwa jest koniecznością

2. W województwie świętokrzyskim mamy do czynienia z silnymi czynnikami wypychania i słabymi ssania

3. Można powstrzymywać czynniki wypychania poprzez…

Dziękuję za uwagę!