“For You” është publikim zyrtar i KFOR-it, prodhuar dhe financuar nga KFOR-i, i shtypur në Kosovë dhe shpërnda-het pa pagesë. Përmbajtja nuk reflekton qëndrimin zyrtar të koalicionit apo të shteteve anëtare. KFOR-i pranon edhe i mirëpret opinionet tuaja dhe i publikon ato, por në formë të përmbledhur. Nëse kërkohet emri i shkrimtarit të mos tregohet, kjo mund të bëhet, por nuk do të publikohen letra anonime, shpifëse apo me qëllim të keq.

Kryeredaktore: Leonora Shabanaj NikshiqGazetarë: Ali Rexha, Sanela Kanjizha, Merita GjoniFotografitë: Ekipi “4U”Design & Layout: Bekim Shabani

Stafi editorial mund të kontaktohet në telefon: 038/503-603-2139Letrat mund të dërgohen në adresën: HQ KFOR - Kosova Film.Revista “For You”; Strasbourg Building; 10000 PrishtinëE-mail: leonorashabanaj@gmail.com;http://www.magazineforyou.com

2 for you

2-3: Editoriali, indeksi4-5: Shkolla e muajit: Shkolla fillore dhe e mesme e ulët “Tre Dëshmorët”– Vërnjakë dhe Bratatin6-7: Siguria në rrugë8-9: For you fashion: Pamja e re e Emma Watson-it10-11: Music Box: Rita Thaçi – “Mësimi nuk duhet të lihet anash për asnjë arsye”12-13: Programi veror ndërkombëtar i fëmijëve14-15: Mbretëria e

kafshëve: Zbulohen gjashtë specie të mahnitshme16-17: Poster: Rita Thaçi18-19: Moviemania:Escape plan; Populaire; Turbo20-21: Këndi sportiv:13 medalje për notarët tanë22-23: Hi-Tech24-25: Dhuna në shkollë26-27: Pyetësor: Si ta kursejmë ujin?28-29: A e dini se ...30: Këndi enigmatik31-32: Letrat e lexuesve

16

8

12EDITORIAL

Përshëndetje lexues të dashur,

Ja ku po takohemi edhe njëherë përmes këtij numri më të ri të revstës For You i cili me shpresë do t’ju informojë dhe argëtoj në fillim të këtij viti shkollor, siç ka bërë për më shumë se dhjetë vite rresht tani. E për të arritur këtë si gjithmonë redaksia jonë është munduar që të përzgjedhë për të shkruar për temat më interesante dhe më të kërkuara nga vet ju. Sigurisht nuk do të mungojnë të rejat më të fundit në rubrikat tona të përhershme kushtuar filmave dhe muzikës, apo arritjeve shkencore dhe teknolgjike të njeriut. Ndërsa në rubrikën e sportit do të keni mundësinë të njiheni me sukseset e fundit të notarëve tanë. Me fjalë tjera si gjithmonë For You sjell të rejat e fundit për ju.

Në këtë numër ne po ashtu ju ftojmë që të lexoni për dy aktivitete tejet interesante rinore. Së pari kampin edukativo-artistik i cili u mbajt në komunën e Vushtrrisë me organizim të organizatës YAK (Youth for Action Kosovo). Ndërsa aktiviteti i dytë është gara me biçikleta për siguri në trafik e cila u mbajt në Prishtinë.

Gjithsesi këto janë vetëm disa prej temave për të cilat kemi shkruar në këtë numër dhe ju takon ju që të shfletoni revistën ta lexoni atë dhe mos harroni të na shkruani për të na treguar përshtypjet tuaja, kritikat apo për çka dëshironi të lexoni në numrin e ardhshëm. Mos harroni se janë pikërisht letrat tuaja ato që ndikojnë drejpërdrejt në përzgjedhjen e artikujve për numrin e ardhshëm dhe që na ndihmojnë ne të qëndrojmë sa më afër juve. Në fund nuk më mbetet tjetër pos t’ju uroj shëndet, sukses në shkollë dhe një vit shkollor të mrekullueshëm.

Leonora

30

18

28

EDITORIAL

‘For You’ is an official publication of KFOR, produced and financed by KFOR, printed in Kosovo and distrib-uted freely.The contents do not necessarily reflect the official point of view of the coalition or that of any of its member states. KFOR accepts and welcomes your opinions, it will publish some of these, eventually in a condensed form. If requested the name of the writer will be withheld but no anonymous, defamatory or malicious letters will be printed.

Chief Editor: Leonora Shabanaj NiksicJournalists: Ali Rexha, Sanela Kanjizha, Merita GjoniPhotos by: “4U” teamDesign & Layout: Bekim Shabani

The editorial staff can be contacted on: 038/503-603-2139Any letters can be sent at: HQ KFOR - Film City;For You magazine; Strasbourg building; 10000 Pristina;E-mail: leonorashabanaj@gmail.com;http://www.magazineforyou.com

for you 3

Greetings to you dear readers,

Here we meet once again, with another edition of the For You magazine, which we hope will entertain and inform you in the beginning of your new school year as it has done for ten years now. In order to do so our editorial team has tried to select the most interesting and most sought after topics by you. Of course, we have the most up to date events on movies and music, and the latest achievements in science and technology. In the sports section you will have the chance to get acquainted with the latests achievements of our swimmers. In other words, as always, For You has the latest news for you.

In this edition we invite you to read about two very interesting youth activities. First, the educational and artistic camp held in Vushtrri that was organized by YAK (Youth for Action Kosovo). The second activity is the bicycle competition in traffic safety held in Prishtina.

Of course, these are only some of the topics on which we have written in this edition and it is up to you to leaf through the magazine and read it. Don’t forget to write to us and let us know of your opinions, criticize us or let us know what you would like to read in next editions. Don’t forget that it is your letters that have a direct bearing on the selection of articles for the next edition and that help stay closer to your interests. In the end, all that remains for me is to wish you good health, success at school and a marvelous school year.

Leonora

2-3: Editorial, index4-5: Shool of the month: Elementary and junior high school “Tre Dëshmorët”– Vërnjakë and Bratatin6-7: Road safety8-9: For you fashion: Emma Watson’s beauty makeover!10-11: Music Box: Rita Thaçi “Education comes first”12-13: GInternational children’s summer programmeAnimal kingdom: Six amazing new species discovered

16-17: Poster: Rita Thaçi18-19: Moviemania:Escape plan; Populaire; Turbo20-21: Sports corner:13 medals for our swimmers22-23: Hi-Tech24-25: Violence at school26-27: Questionnaire: How to save water?28-29: Did you know ...30: Crossword puzzle31-32: Readers’ letters

4

1420

22

619

4 for you

shkolla e muajit

Ishte ditë me diell, kur nga qyteti i Rahovecit u nisëm për në fshatrat Vërnjakë dhe Bratatin. Rruga e re që përçonte fushat e mbushura me pemë, me drithëra dhe

me hardhi, na shpiu tek shkolla fillore “Tre Dëshmorët”. Në oborrin e shkollës na priste drejtori Bajram Morina, disa mësimdhënës si dhe një numër i madh i nxënësve të cilët ishin shumë të kënaqur që shkolla e tyre do të shihet në faqen e revistës “For You”.

Shkolla “Tre Dëshmorët” ka një traditë të hershme, por objekti i ri shkollor u ndërtua në vitin 2000 me ndihëm e shumë donatorëve dhe gjendet në mes të dy fshatrave Vërnjakë dhe Bratatin. Rrjedhimisht fëmijët e këtyre dy vendeve e vijojnë mësimin në të njëjtën shkollë. Duhet theksuar se fillimisht ishin vetë banorët e këtyre dy fshatrave që kontribuan në ndërtimin e një klase. Pastaj hap pas hapi u rregulluan edhe klasat e tjera gjegjësisht, gjithsej 7 klasë mësimi. Në këtë shkollë mësimi mbahet në dy ndërrime, në ndërrimin e parë mësimin e vijojnë klasët e larta (nga 6 - 9), kurse në ndërrimin e dytë klasët e ulta (nga 1 – 5), si dhe parashkollorët. Kurse për mbarëvajtjen e procesit mësimor përkujdesen 16 mësimdhënës të gjithë me kualifikim të lartë, drejtori edhe dy punëtorë ndihmës.

“Puna arsimore është marr shumë seriozisht si nga unë ashtu edhe nga mësimdhënësit. Respektimi i punës dhe orarit mësimor janë pikat kryesore që kemi”, tha zotëri Morina, i cili pastaj filloi t’i numëroj të arriturat e shkollës falë punës së tyre. Ndër sukseset kryesore të punës së fëmijëve të kësaj shkolle së bashku me mësimdhënësit

e tyre ai radhiti fitimin e një laptopi me një projektor, pastaj fitoren në garën e Kosovision-it, me ç’rast shpërblimi i fituar ishin mjetet financiare për të ndërtuar binën për programet e shkollës. Pastaj nxënësit e kësaj shkolle kanë marrë pjesë edhe në gara tjera të ndryshme me shkolla nga e tërë Kosova dhe gjithmonë kanë arritur të renditen në mesin e më të mirëve. Edhe në fushën e sportit nzënësit e kësaj shkolle janë mjaft aktiv pasi tashmë shkolla ka ekipin e futbollit i cili ka marrë pjesë në gara të ndryshme komunale dhe tri herë kanë dalë fitues.”

Përkundër gjithë këtyre sukseseve kjo shkollë përballet edhe me disa vështirësi, si: me mungesë të kabineteve për lëndët e informatikës, fizikës dhe të kimisë. Madje kjo shkollë përballet edhe me një problematikë tjetër, ku shumica e nxënësve jetojnë në familje që ekzistencën e kanë nga të ardhurat bujqësore dhe patjetër se ata janë të përfshirë në punë të rënda dhe të rrezikshme. Drejtori, na tregoi se Ambasada Finlandeze ka organizuar një projekt për largimin e fëmijëve nga punët e rënda.

“Ne ju kemi ofruar hapësirën e shkollës për të biseduar me fëmijët, me prindër dhe me arsimtarë, për punët e rënda të fëmijëve. Kemi pasur raste kur fëmijët kanë ardhur në shkollë të lodhur, të rraskapitur, të lënduar ose edhe nuk kanë ardhur në orët e para, apo kanë munguar në të gjitha orët.” Drejtori Morina shpreson se kjo problematikë nuk do ta zbehë përkushtimin e punës si të mësimdhënësve ashtu edhe të nxënësve për të vazhduar që kjo shkollë të ketë suksese edhe më tutje.

Në fund të intervistës, drejtori Morina porositi të gjithë të rinjtë të cilët e lexojnë revistën tonë. “Ta lexojmë revistën“FOR YOU”, sepse përmes kësaj reviste kemi rastin të njoftohemi për shkolla të ndryshme, të njihemi me talentë të ndryshëm dhe nxënësit kanë mundësi të kontaktojnë mes vete. Dhe në fund e mira e gjithë saj është se është falas”.

Drejtori i shkollës, z. Bajram Morina

SHKOLLA FILLORE DHE E MESME E ULËT“TRE DËSHMORËT”–VËRNJAKË DHE BRATATIN

for you 5

school of the month

It was a sunny day when we left the city of Rahovec and headed to the villages of Vërnjakë and Bratatin. The new road, which herded fields filled with trees,

grains and vines led us to the elementary school “Tre Dëshmorët” (Three Martyrs). At the schoolyard, we were attended by the Headmaster of the school Bajram Morina, several teachers and a large number of students, who were very pleased to know their school will be on the cover of the “For You” magazine.

The school “Tre Dëshmorët” has a long tradition, but the new school building was constructed in 2000 with the help of many donors and is located between the two villages Vërnjakë and Bratatin. Consequently, children of these two places attend the same school. It should be noted that initially the residents of these two villages themselves were those that contributed to the building of a class. Then step by step other classes were arranged, respectively a total of 7 classrooms. The classes in this school are held in two shifts, the first shift is attended by the upper grade students (6-9 graders), while the second shift is attended by the lower grade students (1-5 graders), including the preschool children. The smooth teaching process is covered by 16 highly qualified teachers, a director and two administrative staff employees.

“Learning and education work has been taken very seriously by me and by my teachers. Respect for work and school schedule are the main points that we have,” Mr. Morina said, who then began to enumerate the achievements of school as a result of their work. Among the major successes

of this school’s children along with their teachers, he listed the acquisition of a laptop with a projector, then the Kosovision competition the school won, thus earning a financial aid reward for building a stage for their cultural and artistic performances of the school. The students of this school have then taken part in various competitions with other schools across Kosovo and have always managed to rank among the very best. Even in the field of sports, students of this school are very active since the school already has a football team, which has participated in various local races, thus winning three times.”

Despite all these successes, the school faces some difficulties such as lack of laboratories for information technology, physics and chemistry subjects. This school is even facing another problem, where most of the students live in households that provide their existence by the agricultural income and definitively are involved in serious and dangerous work. The Headmaster told us that the Finnish Embassy has organised a project

to remove children from the hard labour.“We have offered the school space to talk to the

children, parents and teachers on the children’s hard work phenomenon. There were cases when children attended school tired, exhausted, injured or have missed first classes or all of them.” Headmaster Morina hopes that this issued will not fade the commitment of both, teachers and students in order that the school has further success.

At the end of the interview, Headmaster Morina had a message for all young people who read our magazine. “Let us read the “For You” magazine, because through this magazine we have the opportunity to be informed of the various schools, to get acquainted with different talents, as well as to contact with each other. Finally, last but not least it is free of charge.”

ELEMENTARY AND JUNIOR HIGH SCHOOL “TRE DËSHMORËT”–VËRNJAKË AND BRATATIN

SIGURIA NË RRUGË

Më 18 qershor Forumi Siguria në

Rrugë dhe Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë organizuan garën e përvitshme shumë disiplinore vjetore me biçikleta e cila u mbajt me qëllimin e ngritjes së vetëdijes për “Sigurinë në Rrugë”. Gara u mbajt në kazermën ushtarake të Forcës së Sigurisë “Adem Jashari”në Prishtinë. Për herë të parë në këto 13 vite ky aktivitet u organizua nga Shkolla e Lartë Profesionale (SHLP) “Tempulli”.

Drejtori i shkollës, Muhamet Krasniqi i mirëpriti dhe falënderoi pjesëmarrësit e shumtë duke përfshirë ëdhe përfaqësuesit e organizatave të ndryshme vendore dhe ndërkombëtare, mësimdhënësit, prindërit dhe nxënësit. Ai foli për rëndësinë e edukimit të nxënësve në lidhje me rregullat e komunikacionit si dhe tregoi qëllimin e garës. Muhamet Krasniqi tha: “Organizimi i garës është ideuar me qëllimin më të mirë, që nxënësit duke ngarë biçikletat në rrugë të mos rrezikojnë në sigurinë e komunikacionit, por përkundrazi me veprimet e tyre të rrisin sigurinë në komunikacion.”

SHLP “Tempulli” projektin e garës e ka filluar qysh në fillim të muajit mars, duke përgatitur testet rreth njohurive të komunikacionit dhe duke i shpërndarë ato në 40 shkolla fillore dhe të mesme të ulta në mbarë Kosovën. Shkollat u përzgjodhën nga Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë dhe në to ishin përfshirë shkolla shqipe, serbe, boshnjake dhe turke. Pas tre muaj përgatitje u mbajtën testet, dhe nxënësit e 25 shkollave u përzgjodhën që të garonin për të treguar shkathtësitë e tyre në ngasjen e biçikletës.

Secila shkollë përfaqësohej nga tre nxënës dhe drejtorët e tyre. Nxënësit garues ishin ndarë në tri grupe: grupi i parë përfaqësonte nxënësit e klasës së parë deri në të tretën, grupi i dytë nxënësit e klasës së katërt deri në të gjashtën, kurse grupi i tretë nxënësit e klasës së shtatë deri në të nëntën.

Komisioni vlerësues përbëhej nga përfaqësues të Ministrisë së Transportit, instruktorë të angazhuar në baza vullnetare me grupe të të rinjëve dhe shkollave, pjesëtarë të Policisë së Kosovës nga Njësiti i Trafikut, si dhe FSK (Forca e Sigurisë së Kosovës). Me ndihmën e profesionistëve, në poligon ishte improvizuar një rrugë publike me të gjitha rregullat e

komunikacionit, si: shenjat e ndalimit të detyruar, shenjat e lajmërimit, urat, shtyllat, gurët dhe rrugët me gunga.

Gjatë kohës së garimit komisioni vlerësues u jepte garuesve pikë për respektimin e rregullave të trafikut, kohën e nevojitur për

të kaluar shtegun dhe u hiqte pikë për gabimet e bëra. Në fund të garës komisioni vlerësues përllogariti numrin e përgjithshëm të pikëve për secilin garues para se të shpallte fituesit. Anëtari i forumit për siguri, Gazmend Preteni tha: “Vlerësimi i fituesve ishte objektiv dhe trasparent”. Ai gjithashtu falënderoi anëtarët e komisionit vlerësues dhe profesionistët që ndihmuan që kjo garë të ishte një sukses i madh.

Ishte një garë që përçoi emocine që nga fillimi e deri në fund. E fare në fund të garës të gjithë pjesëmarrësit patën rastin të fotografohen, të diskutojnë çka kishin mësuar dhe të krijojnë shoqëri të re. Drejtori i shkollës boshnjake “Svijetllost” nga Manastirica , Ziad Kolliq, tha se ishte i lumtur që ka qenë pjesëmarrës në këtë garë dhe porositi të gjithë të rinjtë, të merren me sport, të mësojnë, dhe këto mësime që i morën gjatë kësaj gare t’i vejnë në praktikë.

Fituesit e të tria grupeve u shpërblyen me trofe dhe biçikleta.

Grupi i parë klasa 1-31. Arjanit Avdullahu, “Tefik Çanga”-Ferizaj. 2. Çlirim Qafleshi, “Sezai Surroi”- Dragash. 3. Selim Gashi, “Vaso Pashë Shkodrani”- Suharekë.

Grupi i dytë klasa 4-61. Kristian Bibaj, “Martin Camaj”- Istog.2. Hamëz Jashari, “Shaban Jashari”- Skënderaj. 3. Lendrit Kasemi, “Sezai Surroi”- Dragash.

Grupi i tretë klasa 7-91. Dionit Abdyli, “Nazim Hikmet”- Gjilan. 2. Orhan Dautaj, “Martin Camaj”- Istog3. Ardit Krasniqi, “Jusuf Gërvalla”- Gllogoc.

10 rregulla themelore që duhet t’i dini për vozitje të sigurtë me biçikletë

• Frenat, gomat, zingjirët, dritat, reflektorët dhe zilja duhet të funksionojnë mië.

• Biçikleta duhet të jetë e madhësisë së duhur në mënyrë që të mund të prekni tokën me të dyja këmbët.

• Kur bartni gjëra, duhet të përdorni bartësin apo shportën përkatëse dhe të siguroheni se asgjë nuk varet poshtë lirshëm.

• Natën duhet të keni llambë me ngjyrë të bardhë apo të verdhë para dhe me ngjyrë të kuqe mbrapa. Sipas ligjit është e obligueshme që së paku këto drita t’i keni me vete.

• Sigurohuni që zilen mund ta arrini lehtësisht me gishtin e madh.

• Gjithmonë mbani mbrojtëset për kokë.• Duhet t’iu bindeni të gjitha ligjeve të zbatueshme në

semaforë, vendkalimet e këmbësorëve, vijat e ndërprera dhe në shenjat e zebrave.

• Mbajini të dyja duart në timon përpos kur jepni shenjë.• Mbani anën e djathtë. Çdoherë shikoni prapa dhe jepni

shenjën përkatëse para se të ndërroni shtegun apo të merrni kthesën.

• Mos kaloni në anën e brendshme të një makine të madhe ku vozitësi nuk mund t’ju sheh. Më mirë qëndroni prapa nëse makina e madhe është ndalur në pritje për t’u kthyer djathtas.

6 for you

Mos harroni: Respektoni rregullat, kini kujdes, dhe mbani mend “Kini vëmendjen gjithmonë!

ROAD SAFETY

On the 18th of June, the Road Safety Forum and the Ministry of Education, Science and Technology held their annual multi discipline -bicycle Competition, with the aim of increasing

“Road Safety” awareness. The competition was held at the Kosovo Security Force “Adem Jashari” barracks, in Prishtina. For the first time in its 13 years the competition was organised by the Vocational High School “Tempulli’.

The Headmaster, Muhamet Krasniqi welcomed and thanked the numerous participants including representatives of various local and international organisations, teachers, parents and students. He spoke about the importance of educating students on traffic rules and outlined the purpose of the competition. Muhamet Krasniqi said, “The organisation of the competition is designed with good intentions: students riding bicycles on the road will not endanger themselves or compromise traffic safety but on the contrary their actions will enable them to increase traffic safety.”

The Vocational High School “Tempulli” had started the competition project at the beginning of March by preparing tests on Road Traffic rules and distributing them to 40 elementary and junior high schools throughout Kosovo. The schools were selected by the Ministry of Education, Science and Technology, consisting of, K-Albanian, K-Serbian, K-Bosnian and K-Turkish schools. After three months of preparation followed by tests, 25 schools were chosen to compete in the competition to show their safety skills for bicycle riding.

Each school was represented by three students and their headmasters. Students were divided into three groups: the first group represented the first to the third grade, the second group represented the fourth to the sixth grade, and the third group represented the seventh to the ninth grade.

The judging panel for the competition consisted of representatives from the Ministry of Transport, instructors who are involved on a voluntary basis with youth groups and schools, members of the Kosovo Police Traffic Unit, and the the KSF (Kosovo Security Force). With the help of Professionals, the judging panel improvised a public road system containing traffic rules and

obstacles including forced stop signs, warning signs, bridges, pillars, rocks, and bumpy roads.

During the competition the Judging panel awarded points for the correct compliance with Traffic Rules, the time it took to complete the course and deducted points for marked errors. At the end of the competition the Judging panel calculated the total amount of points for each student before announcing the winners. The Safety Forum member, Gazmend Preteni said, “Assessment of the winners was objective and transparent.” He also thanked the members of the Judging Panel and the Professionals who helped in making the competition a great success.

It was a competition that conveyed emotions from the beginning to the end. At the very end of the competition, all participants had the opportunity to be photographed, to discuss what they had learned and make new friends. Ziad Kolic, the Headmaster of the K-Bosnian School “Svijetlost”, in Manastirica, said he was delighted to have participated in this contest and urged all young people to play sports, to learn the lessons identified during the competition and to implement them into daily practice.

The winners of three groups were rewarded with trophies and bicycles.

First Group 1st - 3rd Grade1. Arian Avdullahu, “Tefik Çanga” School, Ferizaj; 2. Çlirim Qafleshi, “Sezai Surroi” School, Dragash;3. Selim Gashi, “Vaso Pashë Shkodrani” School, Suhareka.

Second Group 4th – 6th Grade1. Kristian Bibaj, “Martin Camaj” School, Istog; 2. Hamëz Jashari, “Shaban Jashari” School, Skenderaj;3. Lendrit Kasemi, “Sezai Surroi” School, Dragash.

Third Group 7th – 9th Grade1. Dionit Abdyli, “Nazim Hikmet” School, Gjilan; 2. Orhan Dautaj ,“Martin Camaj” School, Istog;3. Ardit Krasniqi “Jusuf Gërvalla” School, Gllogoc.

for you 7

10 Basic Rules you have to know for safe cycling

• Your brakes, tyres, chain, lights, reflector and bell must all be in good working order.

• Your bicycle should be the right size to allow you to touch the ground with both feet.

• When carrying goods, you should use a proper carrier or basket and make sure that nothing is hanging loose.

• At night you must carry a lamp showing a white or yellow light to the front and a lamp showing a red light to the back. These are the minimum lighting requirements by law.

• Make sure your bell is within easy reach of your thumb.• Wear a safety helmet at all times.• You must all laws applying at traffic lights, pedestrian

crossings, pelican crossings and zebra crossings.• Keep both hands on the handlebars except when

signalling.• Make sure you keep to the right. Always look behind and

give the proper signal before moving off, changing lanes or making a turn.

• Do not take up a position on the ‘inside’ of a large vehicle out of view of the driver. Instead, stay behind if the large vehicle has stopped at a junction with the intention of turning right.

Remember: Respect the rules, stay safe anddon’t forget: “Always be aware!”

8 for you

fashion

Emma Watson—2002Madje edhe në një moshë të re, Emma dinte si të dukej e bukur në qilimin e kuq e të mos vërehej i gjithë mundi i saj për këtë! Flokët e saj valëvitëse, buzëkuqi i saj pembe dhe aksesorët e flokëve me lule të bardha janë tejet të përshatshme për moshën e saj dhe tejet të ëmbla!

Emma Watson —2002Even at an early age, Emma knew how to look effortlessly pretty on the red carpet! Her wavy locks, rosy pink lipstick, and white flower hair accessory are age appropriate and super-sweet!

Emma Watson—2004E mrekullueshmja Emma mund të ketë vënë ca si shumë lule flokëve dhe fustanit të saj, mirëpo fatmirësisht ajo ruan pamjen e saj me grimin e saj natyral dhe dredhat e saj të lira dhe të varura. Ajo gjithsesi është më e bukura nga bota magjike dhe ajo jo magjike!

Emma Watson —2004The gorgeous Emma may have added a few too many flowers to her hair and dress, but luckily she saves this look with her natural makeup and loose, hanging tendrils. She’s certainly the loveliest of both the magical and muggle world!

Emma Watson—2005Ëhëh, ja një magji që ka shkuar keq! Gjersa grimi i saj i lehtë dhe lëkura e saj e freskët janë të mrekullueshme, rripi i saj

i kokës me ngjyrë të fildishtë që e mbulon ballin e saj është shumë shpërqëndrues dhe paksa pa shije. Do të ishte më mirë në qoftë se do ta kishte vënë atë pak më afër flokëve – këtu duket vetëm si një vijë e keqe nga rrezitja!

Emma Watson —2005Uh-oh, here’s a spell gone slightly awry! While Emma’s subtle makeup and dewy skin are gorgeous, her thin ivory headband worn across her forehead is distracting and a little off. If only she had worn it closer to her hairline—here it just looks a bit like a bad tan line! Emma Watson—2007Kur është fjala për bukurinë, Emma është e gatshme për gjithçka! Ajo këtë e vërtetoi kur e provoi këtë stil që është në të njëjtën kohë tejet elegant dhe i guximshëm! Buzët e saj tejet të kuqe dhe mollëzat ngjyrë pembe janë të përsosura për lëkurën e saj si porcelani, si dhe flokët e saj të shprishura në gjatësi të shpatullave janë paksa jo të përshtashme, mirëpo gjithsesi ajo duket e kompletuar me këtë pamje.

Emma Watson —2007When it comes to beauty looks, Emma’s up for anything! She proved it when she tried out this style that is both classy and daring! Her bold red lips and rosy cheeks are perfect for her porcelain skin, and her shoulder-length tousled hair is slightly undone while still looking put together. Emma Watson—2008Emma e cila zakonisht është tejet e këndshme nuk ishte dhe aq vetëvetja kur mori pjesë në ngjarjen për Kompaninë “Cartier”. Flokët e saj të hijezuara (shatiri) me ngjyrë më të çelët dhe buzëkuqi i saj i kuçrremtë janë tejet me shije, mirëpo frizura e saj me fije të rëna e bëjnë të duket sikur ajo sapo është zgjuar nga gjumi. Gjithsesi, është mirë ta shohim që ajo duket pak më e relaksuar, mirëpo nuk është pamja e saj më e mirë që ajo ka pasur për një ngjarje të veçantë!

Emma Watson —2008The usually lovely Emma was a little less pulled together when she attended this Cartier event. Her lighter highlights and berry lipstick are flattering, but her stringy pieces falling out from her do make her look like she just rolled out of bed. It’s nice to see her looking a little more relaxed, but it’s probably not the best look for a special event!

Para se kjo heroinë nga filmi “Harry Potter” të bëhej një vajzë e famshme britanike dhe përfqësuesja e Burberry-it, ajo ishte një vajzë e lezetshme me

flokë kaçurrela. Në vijim do të shihni se si Emma është shndërruar në një vajzë të famshme glamuroze!

PAMJA E RE E EMMA WATSON-it!

Burimi: www.seventeen.com

fashion

Emma Watson—2010Kjo ishte një prej momenteve kur Emma vezulloi me bukurinë e saj! Sytë e saj me hijezim të errët, buzët e vizëllueshme pjeshkë dhe një frizurë të ngritur ngjyrë gështenje gjithsesi e bëri atë që të dallohet në ngjarjen e modës të Burrberry-it – nuk është rastësi që ajo është dhe përfaqësuesja e kësaj linje dizajnuese!

Emma Watson —2010This was one of Emma’s shining beauty moment! Her smudgy kohl-lined eyes, glossy peach lips, and sleek auburn chignon definitely made her stand out at the Burberry fashion show—no wonder she’s the face of the designer line! Emma Watson—2010Uau! A është Emma ajo? Duke filluar vitin e dytë të studimeve në kolegj së bashku me një punë të mirë, kjo zonjushë e famshme i ndërroi flokët e saj valëvitëse me një të prerë të shkurtër! Ndoshta kjo pamje është që t’i japë asaj më shumë kohë të mësojë, pasi që flokët e saj tani marrin vetëm sekonda për tu rregulluar. Cilado që të jetë arsyeja, ne e adhurojmë vetëbesimin e saj për të mbajtur këtë stil flokësh!

Emma Watson —2010Whoa! Is that Emma? Starting her sophomore year of college off with a major chop job, this leading lady shed her waves for a chic pixie do! Maybe that’s so she’ll have more time to study now that her hair takes seconds to style? Whatever her reasoning, we love the confident cut!

Emma Watson—2011Shikoni këto mollëza të bukura dhe pembe! Emma dukej aq

e bukur në kombinimin e saj të mollëzave me shkëlqyesin e buzëve, në premierën e filmit për Marilyn Monroe “My Week with Marilyn”, në Angli. Pamja e saj e kombinuar me një shtresë të rimellit (maskarës) të zi, kjo pamje e thjeshtë do të ishte tejet e qëlluar për një takim në mbrëmje!

Emma Watson —2011Check out those pretty, rosy cheeks! Emma looked so sweet in matching pink blush and lipgloss at the My Week With Marilyn UK premiere. Paired with a coat of black mascara, this simple look would be awesome for a date night! Emma Watson—2012Me një buzëkuq të kuqrremtë, askush nuk do ta ngatërronte Emman me dikë tjetër në Festivalin e filmit “Tribeca” në Nju Jork! Ajo është bërë një profesioniste në vendosjen e grimit të mjaftueshsëm sa për të fituar pamjen e një kukulle pa i mbuluar tërësisht vijat e saj të mrekullueshme natyrale.

Emma Watson —2012With a pop of cherry lip stain, no one could mistake Emma for a wallflower at the Tribeca Film Festival in NYC! She’s become a pro at wearing just enough makeup to look dolled up without completely covering her naturally gorgeous features.

Emma Watson—2013Tani që flokët e saj janë rritur, Emma ka eksperimentuar me të gjitha llojet e gërshetave moderne! Ky gërshet anësor francez është i bukur pa ndonjë angazhim të tepërt, sidomos kur kombinohet me punxhën e saj të kuqe që tani më është pjesë e stilit të saj.

Emma Watson—2013Now that her hair has grown out, Emma’s been experimenting with all sorts of cool braids! This side-swept French is effortlessly pretty, especially paired with her now-signature ruby pout.

Before this Harry Potter heroine was a major Brit “it girl” and the face of Burberry, she was an adorable, curly-haired cutie. Watch how Emma

has transformed into a glam A-lister!

EMMA WATSON’S BEAUTY MAKEOVER!

for you 9

Source: www.seventeen.com

music box

10 for you

M-Mami- Mami është shoqja ime më e ngushtë. Kam edhe shoqe të mira si çdo fëmijë tjetër, por shoqja e

sekreteve të mija mbetet mami.

Sh-Shkolla dhe Shoqëria- Shkolla është gjëja më e rëndësishme për mua. Edhe pse muzikën e

dua shumë, shkollën as edhe një herë nuk do ta lë anash. Lënda që më pëlqen më së shumti është lënda e matematikës, por më pëlqejnë edhe lëndët e tjera. Gjithmonë shkolla do të jetë e para, kurse muzika do të mbetet si hobi dhe pasion. Ndërsa shoqëria është një pjesë e jetës e cila të ndihmon në shumë aspekte, të rri çdo herë afër edhe në momentet kur ndjehesh keq. Kam shoqe dhe

shokë dhe mund të them se dal me ta dhe argëtohem shumë.

F-Familja- Vij nga një familje e madhe, them kështu sepse

jemi shumë të afërt mes vete. Jetoj në Prishtinë, me mamin, babin, vëllain Artin dhe motrën Erën. Familjen e çmoj shumë, është gjëja më e rëndësishme. Familja të mbështet në çdo aspekt edhe në çdo moment të jetës. Unë, pa familjen time nuk do të isha as një nxë-nëse e mirë në shkollë, as nuk do t’í gëzoja këto kushte të cilat i kam.

L-Libri- Librin e lexoj shumë, është diçka shumë i rëndësishëm

për mua. Duke lexuar mësoj shumë dhe njëkohësisht e pasuroj fjalorin tim. Të gjitha llojet e librave i pëlqej. Kam shumë dëshirë të lexoj për

ngjarje të ndryshme, për fantazitë e autorëve edhe pse ato mund të jenë të trilluara, por prapë se prapë mua më pëlqejnë.

F-Fama- Jeta ime nuk ka ndryshuar shumë, por tani njerëzit më njohin më shumë dhe kur më shohin në rrugë

pyesin se ku e kam parë këtë vajzë. Tani jam e njohur dhe mu për këtë më ftojnë në aktivitete të ndryshme.

M-Muzika- I dëgjoj pothuajse të gjitha zhanret e muzikës, por më së shumti më pëlqejnë: muzika

e lehtë, klasike, xhazi, por më pëlqen edhe muzika hip-hop. Kënga është një melodi e cila gjithmonë më qetëson, më

ngrit humorin dhe më bënë të ndjehem mirë.

I-Idhujt dhe instrumentet muzikore- Idol nuk kam, por dëgjoj shumë këngëtarë. Të

gjithë kanë vlerat e veta dhe vlerësohen për nga zhanri dhe nga cilësia e zërit. Nuk është se kam ndonjë artist shumë të preferuar, por më pëlqejnë si këndojnë Beyonce, Rita Ora dhe Justin Nozuka. Sa i përket instru-menteve nuk është vetëm piano e cila më pëlqen. E pëlqej shumë kitarën, violinën dhe flautën.Ko-hëve të fundit kam filluar të mësoj për kitarën sepse dua t’i provoj të gjitha instrumentet dhe të mësoj diçka të re.

G-Garderoba- Kur dalë me shoqe, apo me familje unë veshi pantallona të gjata,

xhinse, apo xhinse të shkurta me një fanellë. Nganjëherë vendosi

ndonjë aksesor për të zbukuruar më shumë veshjen. Çdo herë e mbaj një çantë me vete, sepse më pëlqejnë shumë çantat. Nëse është më ftohtë i kam dëshirë xhupat, të cilat janë me lëkurë ose me lesh.

K-Koha e lirë- Kohën e lirë më së shum-ti e kaloj me shoqëri, në shtëpi me familje, lexoj libra, eci shumë, vrapoj si

dhe dalë shumë shpesh me biçikletë. Si çdo fëmijë tjetër edhe unë kam facebook të cilin e shfrytëzoj për të folur me shoqëri ose me kushërira të cilat jetojnë jashtë Kosovës.

S-Sporti- Më pëlqejnë disa lloje të sport-eve. Në shkollë luaj volejboll, por prapë se prapë më pëlqen më së shumti

basketi, edhe pse nuk di të luaj.

Dh-Dhurata- Dhurata është një gjë të cilën njeriu e shkëm-ben me tjetrit në shenjë

respekti, apo në shenjë dashurie. Kam pasur dhurata të mira prej prindërve, prej shoqeve, por kryesisht i pranoj si dhurata shumë të mira momentet kur më lajmëro-jnë se jam pranuar në ndonjë audicion, aty ku ka konkurrencë.

S-Simpatia- Në moshën time është gjë normale të kesh simpati, nuk mund t’i thuash dashuri, por është

thjeshtë një pëlqim. Unë kam shumë shokë të mirë të cilët i kam si vëllezër. Për momentin nuk kam simpati e ndoshta do të kem kur të rritem edhe pak.

P-Porosia- Ka shumë fëmijë që kanë talent por hezitojnë ta shfaqin atë. Ata duhet që pa frikë dhe pa turp ta trego-

jnë talentin që e kanë. E përveç talentit duhet të mësojnë shumë, duhet ta shfrytëzojnë çdo ditë për të marrë dituri të reja.

Gjithë të mirat nga Rita Thaçi

RITA THAÇI - “MËSIMI NUK DUHET TË LIHET ANASH PËR ASNJË ARSYE”Rita Thaçi,12-vjeçare nga Prishtina është një vajzë me talent të veçuar, punëtore dhe shumë ko-

munikative. Talenti i saj është vërejtur qysh në moshën 8 vjeçare kur edhe ka kënduar këngën e parë të saj “Çka t’i japim kukullës”, me të cilën këngë ka marrë pjesë në shumë aktivitete.

Rita, është nxënëse e klasës së shtatë në shkollën fillore“Elena Gjika”, në Prishtinë. Njëkohësisht, ajo vijon mësimet edhe tek shkolla e muzikës “Prenk Jakova” ku mëson pianon, në vitin e pestë. Përveç muzikës, talenti i saj është vërejtur edhe në shumë fusha të tjera të artit. Ajo, ka shumë talent edhe në recitim dhe në aktrim. Kanë qenë shoqet, mësimdhënësit dhe familjarët që çdo herë e kanë shtyer Ritën të mos ndalojë në shfaqjen e talentit dhe në realizimin e ëndrrave të saj. Talenti i saj rrugëtoi më tutje, kur zëri dhe performanca e mrekullueshme bënë që karshi qindra të rinjve shqiptarë, kudo që ndodhen ata, të veçohet Rita dhe të shpallet fituese e edicionit të parë të spektaklit televiziv për zbuli-min e fëmijëve të talentuar në këndim “The Voice Kids” 2013, e organizuar nga kanali Top Channel. Siç dihet gjithçka në këtë spektakël ishte ‘live’, dhe pikërisht në një ambient të tillë sfidues, Rita me zërin e saj mahniti trajnerët si dhe gjithë teleshikuesit. Me këtë fitore, dyert e suksesit u hapën për Ritën, ko-hëve të fundit ajo merr pjesë në shumë aktivitete, si dhe në emisione të ndryshme, jo vetëm në Kosovë por edhe jashtë saj. Ne bëmë një intervistë me Ritën, me dëshirën që të mësonim diçka më shumë për të, për aktivitetet e saj në të ardhmen, dëshirat, performancat si dhe porositë që Rita Thaçi i kishte për të gjithë moshatarët resaj si dhe për të gjithë lexuesit e revistës “FOR YOU”.

music box

M-Mom – Mom is my best friend. I have other good friends just like any other kid, but my secrets’ friend

remains my mother.

S-School and friends – School is the most important thing to me. Although I love music, I never abandon school,

not even once. The subject that I mostly like is mathematics, but I like other subjects, too. School will always come first, while music will remain a hobby and a passion to me. Friendship is part of the life, which helps you in many aspects; it stands by you even when you feel down. I have friends and I go out and have splendid time with them.

F-Family – I come from a big family, I say so because we are very close to each other. I live in Prishtina

with my mom, dad, my brother Art and my sister Era. I value the family a lot; it is the most important thing. Family supports you in every aspect and at every moment of your life. Without my family, I would not consider myself an excellent student, nor would I enjoy the good conditions the family provided to me.

L-Book – I read a lot of books; reading is something very impor-tant to me. While reading I have

the possibility to learn a lot and at the same time enrich my vocabulary. I like all kinds of books. I would love to read about different events, authors’ fantasises, even though they may be fictional, but I still love them.

F-Fame – My life has not changed much, but now people know me more and when they see me on the streets,

they wonder: where have I seen this girl!? Now I’m popular and therefore I am invited in many various activities.

M-Music – I listen to almost all genres of music, but I mostly like a style of Nouvelle Chanson, classic, jazz

and hip-hop. A song is a melody that always calms me, cheers me up and makes me feel good.

I-Idols and music instruments – I do not have an idol, because I listen to many singers. All artists have their own values

and are assessed by gender and the sound quality. It is not that I have a favourite artist,

yet I could distinguish the way Beyoncé, Rita Ora and Justin Nozuka sing. Regarding the music instruments, it is not only piano that I like. I also like very much guitar, violin and flute. Recently I started to play the guitar because I want to try all instruments and learn some-thing new.

G-Clothes – When I go out with my friends or my family, I put on long

pants, jeans or short jeans with a shirt. Sometimes I put

an accessory just to sparkle my outfit a bit. I always wear a purse with me, because I am a great fan of bags. If it is cold weather, then I prefer to put on a leather or fur jacket.

K-Free time – I spend my free time mostly with my friends, at home with my family; I read books, walk, run, and

I ride my bike pretty often. Just like any other kid, I use the social network “Facebook” to chat to my friends or my cousins who live abroad.

S-Sports – I like some kinds of sports. At school I play volleyball, but nonetheless I really love basketball,

although I do not know how to play it.

Dh-Gifts – A gift is something that one shares with others as a sign of respect or love. I have

received very good gifts from my parents, friends, but basically I consider the best gift the moment they inform me I was accepted in an audition, respectively where there is competition.

S-Crush – It is normal in my age to have a crush, I cannot say love, it is it simply a like for someone. I have very

good boyfriends who I consider as brothers. For the moment I do not have a boy that I like, perhaps when I grow older.

P-Message – There are many kids who are gifted but reluctant to show it. They must show the talent they have

without fear and without hesitation. Besides talent, they should study a lot; they should use every day to gain new knowledge.

All the best from Rita Thaçi

for you 11

RITA THAÇI - “EDUCATION COMES FIRST”R ita Thaçi, a 12-year-old girl from Prishtina is a talented, hardworking and

very communicative young lady. Her talent was noticed since the age of 8, when she sang her first song “What to give to the doll”, with which she

has taken part in many activities. Rita is the Elementary School “Elena Gjika” seventh grade student, in Prishtina. Simultaneously, she attends the fifth grade piano lessons in the musical school “Prenk Jakova”. Besides music, her talent was noticed in many other fields of art. She has lots of talent in recitation and acting. Her friends, teachers and family members were those who have always pushed Rita to present her talent and to pursuit her dreams. Her talent advanced further, when Rita’s voice and the wonderful performance was distinguished among hundreds of young Albanians worldwide, proclaiming her thus the winner of the first TV talent show “The Voice Kids 2013”, organised by the Top Channel. As it is known, everything in the talent show was “live” and precisely in such a challenging environment, Rita with her voice impressed coaches and all viewers. With this victory, Rita’s doors of success were opened; she recently participated in many activities and various TV programmes both, in Kosovo and abroad. We interviewed Rita in order to learn something more about her, her activities in the future, wishes, performances and messages that Rita Thaçi had for her peers and all the “For You” magazine readers.

12 for you

Argëtimi, mësimi, dhe njoftimi i fëmijëve mes vete ishte qëllimi kryesor i Programit Veror Ndërkombëtarë për Fëmijë”. Nikoqir i këtij programi që u mbajt nga data 8 deri më 19 korrik, ishte

shkolla fillore “Bahri Kuçi” në Shtitaricë-Vushtrri. Për dy javë me radhë 80-të nxënës pjesëmarrës të moshës 7 deri në 15 vjeçare patën rastin të mësojnë gjëra të reja dhe të ndjekin kurse të ndryshme, si: në vallëzim, vizatim, sport, teatër dhe muzikë. Për të nëntin vit me radhë ky program organizohet nga organizata joqeveritare “Youth Action for Kosova” me zyrë në Vushtrri, e ndihmuar nga 35 aktivistë vendor të cilët ndihmojnë veprimtaritë e kësaj zyre.

Në ditët e para të programit, ne ishim aty për të parë nga afër se çfarë po ndodhte. Aty, takuam organizatorët dhe fëmijët pjesëmarrës. Po ashtu u takuam edhe me koordinatorin e kësaj organizate, z. Naim Murati, i cili shprehu mirënjohjen e tij për donacionet e ndryshme,vendore dhe të huaja falë të cilave ata mund të organizonin programin dhe aktivitetet e tyre. Z. Naim Murati posaçërisht falënderoi qendrën në Zvicër, me të njëjtin emër. Ai shpjegoi se përgjatë viteve kjo organizatë ka pasur pjesëmarrës, vullnetarë ndërkombëtarë, si: nga Japonia, Anglia, Gjermania, Zvicra, Italia dhe vende të tjera të Evropës. Vullnetarët lokal dhe ndërkombëtar që kanë marrë pjesë në këtë program kanë përfituar jashtëzakonisht shumë nga ky bashkëpunim pasi aty kanë fituar njohuri dhe përvoja të ndryshme.

Z.Murati, na tregoi se me përkrahje edhe të institucioneve vendore e sidomos me përkrahjen e drejtorive të shkollave të ndryshme, kjo organizatë ka realizuar projekte edhe në vende të ndryshme të Kosovës. “Ne kemi pasur aktivitete të ndryshme edhe në Mitrovicë, kemi punuar me fëmijë me aftësi të kufizuara, ku kemi mbajtur projekte të rregullta në lëmin e artit, muzikës dhe të sportit. Nuk është qëllimi ynë vetëm të organizojmë projekte, por që të ndihmojmë fëmijët tanë të mos merren me politikë, të mos preokupohen me problemet tona të përditshme, por të mësojnë përmes takimeve me fëmijë të nacionaliteteve të tjera, në mënyrë që të nesërmen ata të dalin nxënës të shkolluar me

profile të ndryshme dhe të jetojnë së

bashku edhe me nacionalitete të tjera.”Z. Murati shpjegoi se si e ka takuar z.Boban Ristic, nga

fshati Gracë, komuna e Vushtrrisë, i cili me lejen e prindërve kishte marrë me vete 5 fëmijë serb për të qenë pjesëmarrës të këtij programi. Ky i fundit tha: “Kam punuar tash sa kohë me organizatën “Youth Action Kosova”, dhe jam duke menduar që një organizim të tillë të mbahet edhe në fshatin Gracë. Ne duhet të bashkëpunojmë, kurse fëmijët tanë duhet ta kuptojnë kulturën e njëri-tjetrit. Arti duhet t’i bashkojë fëmijët.” Z. Ristiç, mbetet me shpresë se takime të tilla do të mbahen edhe në vendet tjera ku jeton komuniteti serb.

Duke u shetitur në ambientet e shkollës, ne takuam edhe Franziska Hidber, gazetare e pavarur, e cila bashkëpunon me mediume të ndryshme në Zvicër, dhe është njëra nga aktivistet vullnetare të organizatës, e cila shprehu dëshirën ta ndihmojë këtë organizatë në çfarëdo mënyre që të mundet. Është pikërisht ajo që ka gjetur donatorë në Zvicër të cilët kanë dhuruar letra, brusha dhe ngjyra. Ajo, tregoi se ndonëse është vizita e saj e parë këtu ajo e njeh Kosovën mirë dhe në këtë udhëtim është e shoqëruar edhe nga vajza e saj. “Jam shumë e lumtur që edhe fëmijët serbë erdhën sot këtu. Unë këtë e shoh si një sukses shumë të madh për gjeneratat e reja, të cilat mund të rriten bashkë dhe të lirë. Kur i shoh fëmijët duke punuar dhe duke qëndruar së bashku, them se pikërisht kjo është një hap drejt paqes. Fëmijët këtu janë shumë të këndshëm, janë shumë shoqëror, të hapur dhe unë me të vërtetë jam një adhuruese e tyre.”

Gjatë vizitës tonë ne po ashtu patëm rastin që të takoheshim me disa prej fëmijëve që ishin pjesëmarrës në kursin e pikturës dhe ata ishin të zellshëm që të na tregonin se çka ishin duke mësuar së bashku me krijimet e tyre. Ne ishim dëshmitar të bashkëpunimit në mes të fëmijëve dhe kënaqësinë që ata merrnin nga kjo. Ata na thanë njëzëri se po kënaqeshin dhe se ishin të lumtur që po merrnin pjesë në një kamp dhe se donin të shfrytëzonin kohën sa më shumë për të mësuar dhe luajtur me njëri-tjetrin.

Në ditën e fundit të programit veror, në prani të organizatorëve, nxënësve, prindërve dhe mysafirëve të ndryshëm ky aktivitet u përm-byll me një program kulturo-artistik. Me këtë rast u ndanë mirënjohje për të gjithë ata që kanë kontribuar në realizim e suksesshëm të këtij programi të shoqërimit, artit dhe bashkëpunimit për të cilin lirisht mund të themi se po ndërton urat e bashkëpunimit të së ardhmes.

PROGRAMI VEROR NDËRKOMBËTAR I FËMIJËVE

for you 13

Fun, education and getting to know each other better was the main purpose of the International Children’s Summer

Programme. This event was hosted by the Elementary School “Bahri Kuçi” in the village of Shtitarica – Vushtrri, held from the 8th until the 19th of July. For two-weeks 80 participating students aged 7 to 15 years old had the opportunity to learn new subjects and improve skills, by participating in various activities such as: dancing, painting, sports, theatre and music. For the ninth consecutive year, this programme was organised by the Nongovernmental Organisation “Youth Action for Kosova”, with its office located in Vushtrri, and has 35 local volunteers to assist in the operations of the office.

In the early days of the programme, we visited the elementary school to take a closer look at what was happening. This also gave us a chance to meet the organisers and participating children. We met with the Coordinator of the organisation, Naim Murati, who expressed his gratitude for the various donations received on behalf of local and international sources, because it allowed them to organise the programme and its activities. Mr. Naim Murati specially thanked the centre in Switzerland, which holds the same name. He explained that over the years, the organisation has had international volunteers from Japan, England, Germany, Switzerland, Italy and

other European countries. The multinational and local volunteers who have participated in the program have benefited tremendously from this cooperation, gaining diverse knowledge and experience.

Mr. Murati described that with the support of local institutions, especially with the support of different school departments, this organisation

has implemented projects in other locations of Kosovo. “We have had different activities in Mitrovica; we have worked with children with special needs and we have held regular projects in the field of art, music and sports. Our goal is not only to organise projects, but to help our children avoid having to deal with politics, not preoccupying them with our daily problems and thus aiming to increase their education, by attending meetings with children of other nationalities in order that tomorrow they come out as educated students of different profiles with the ability to live together with other nationalities.”

As Mr. Murati explained how they met Boban Ristic from the village of Gracë, municipality of Vushtrri, who had brought five

Serbian children to participate in this programme. He said “I’ve worked for a while for “Youth Action for Kosova”, and I am thinking of organising a similar event in the village of Gracë. We need to learn to cooperate and our children need to understand each other’s culture. Art should bring children together.” Mr. Ristic remains hopeful that such events will be held in other places where the Serbian community lives.

While walking around the school premises, we also met Franziska Hidber, a freelance journalist, who cooperates with various media in Switzerland and is one of the organisations active volunteers. Mrs. Hidber expressed her wish to continue to help the organisation in any way she can. She is responsible for finding donors in Switzerland, who have donated paper, brushes and colour pencils. She told us that although this is her first visit here, she knows Kosovo well. She is accompanied by her daughter. She said, “I am very happy that Serbian children are here also. I see this as a major success for the new generations, which can grow together and free. When I see children working and staying together, I say this exactly marks a step towards peace. Children in this programme are very nice, very amicable, and open to the society and I am really a great fan of theirs.”

During the visit we also had time to meet with some of the children who were participating in a painting class. They were eager to show us what they were learning and their creations. We witnessed the cooperation between the children and the joy that this brought to them. They told us unanimously that they are having fun and that they are happy to participate in the camp and that they want to use as much time as possible to learn and play with each other.

On the last day of the summer programme, and in the presence of organisers, students, parents and guests, the programme was concluded with a cultural and artistic programme. Letters of gratitude and commendations were presented to all who contributed to the successful implementation of this socialising, artistic and cooperative programme, which we can freely say is building bridges for future cooperation.

INTERNATIONAL CHILDREN’S SUMMER PROGRAMME

1 23

14 for you

mbretëria e kafshëve

Lemuri xhuxh (Cheirogaleus lavasoensis)Ky lemur xhuxh u zbulua rishtazi nga disa shkencëtarë në pjesën jugore të Madagaskarit. Kjo gjallesë me sy të zgurdulluar jeton në vetëm tre pyje të vogla në pjesën jugore të vendit. Më pak se 50 sosh përbëjnë popullatën në tërësi. Kjo është një gjallesë e natës dhe i pëlqen të laget, andaj stina me shi është koha kur kjo gjallesë është më së shumti aktive, duke e bërë kështu një subjekt studiues mjaft sfidues. Sidoqoftë studiues nga Universiteti i Mainz dhe Antananarivo kanë marrë kampione të indeve prej më shumë se katër dyzinë të lemurëve, duke e konfirmuar kështu ekzistimin e species së re.

Lavasoa dwarf lemur (Cheirogaleus lavasoensis)This dwarf lemur was recently discovered by scientists in the southern part of Madagascar. The bug-eyed primate lives in just three small forests patches in the southern part of the country. Fewer than 50 individuals make up the population in its entirety. It’s nocturnal and enjoys getting wet — the rainy season is its most active time — making it a challenging study subject. But researchers from the Universities of Mainz and Antananarivo captured tissue samples from more than four-dozen of the lemurs, allowing them to confirm the new species.

Zogu kamboxhian bishtor (Orthotomus chaktomuk)Ky zog i emëruar me vend u zbulua në kryeqytetin e Kamboxhias Phnom Penh. Kokëkuqi, i vogël sa një trumcak, është vetëm specia e dytë e zbuluar në atë shtet, sipas Shoqatës për mbrojtje të kafshëve të egra në Kamboxhia “WCS Cambodia”. Këtë specie mund ta gjejmë me bollëk mu jashtë kufijve të qytetit dhe në afërsi të zonës mbrojtëse “Baray Bengal Florican”. Megjithë cicërrimën e tij të zëshme dhe pendët e ndritshme, zogu ka mbetur i fshehur prej njerëzve falë mbulesës së dendur që habitati (vendbanimi) i këtij zogu ofron.

Cambodian tailorbird (Orthotomus chaktomuk)This aptly named bird was detected in Cambodia’s capital city of Phnom Penh. The redhead, about the size of a wren, is just the second species found only in that country, according to WCS Cambodia. It’s relatively abundant just outside the city limits and in the nearby Baray Bengal Florican Conservation Area. Despite its loud call and bright plumage, the bird has remained hidden from view thanks to the dense cover its habitat affords.

Rraxha Leopard (Himantura tutul)Kohëve të fundit u zbulua një specie e re e rraxhës, një kushërirë e largët e peshkaqenit. Duke përdorur kmpione prej 115 rraxhave të ndryshme, shkencëtarët nga Instituti i kërkimeve për zhvillim “IRD” zbuluan një specie tërësisht të re helmuese të rraxhës. Thumbueset e rrafshta, kushërira të largta të peshkaqenëve, kanë gjëndra helmuese në bishtin e tyre, të cilat shërbejnë për të larguar grabitqarët me një goditje të dhimbshme. Pjesëtarja më e re e këtij grupi, Himantura tutul, është gjenetikisht më ndryshe nga tre speciet e tjera të njohura, mirëpo që të gjitha janë të eksploatuara tejmase për këpucë dhe çanta luksoze.

Leopard whip ray (Himantura tutul)A new whip ray species, a distant relative of the shark, was discovered recently. Using samples from 115 different whip rays, scientists from IRD (the Insitut de Recherche pour le Developpement) discovered a brand-new venomous ray species. The flat stingers — distant relatives of sharks — have venom glands at their tail base to ward off predators with a painful jolt. The newest member of this group, the Himantura tutul, is genetically diverse from the three other known, but they’re all overfished for luxury shoes and purses.

Një molusk i çuditshëm, thridhjetë e

tre specie të milingonave, dy lloje të koraleve, këto janë vetëm disa nga speciet që shkenca ka

zbuluar kohëve të fundit. Përkundër njohjes sonë të re me këto gjallesa,

disa prej tyre tanimë janë në telashe për shkak të degradimit të

vendbanimit dhe ndryshimeve të motit. Ja disa prezantime

të shkurta për disa prej tyre.

zbulohen gjashtë specietë mahnitshme

(Marrë nga: www.wunderground.com)

4 56

for you 15

animal kingdom

Six amazing new species discoveredMilingonatMilingona Eurhopalothrix zipacna, e emëruar sipas Zipacna, një demon i ligë në formë krokodili nga mitologjia majase. Kjo është një nga 33 speciet e reja të milingonave të zbuluara në Amerikën Qendrore dhe në Karaibe. “Këto specie të reja milingonash janë vetë makthi”, tha entomologu Jack Longino, një biolog në Universitetin e Utah-ut, gjatë një konference për shtyp, për 33 milingonat e reja që ai ka identifikuar në Amerikën Qendrore dhe në Karaibe. “Fytyrat e tyre janë të gjera, sytë të zvogëluara në pika të vogla në skaje dhe nofullat e ashpra të tërbuara me dhëmbë të mprehta.” Që të gjitha këto insekte janë të gjata sa një e dymbëdhjeta ose një e njëzet e pesta e një inçi. Ato jetojnë në pyje të vdekura (vyshkura) dhe në gjethe të vyshkura të tokës pyjore. Longino gjatë karierës së tij 30 vjeçare ka zbuluar 131 milingona të reja.

AntsThe ant Eurhopalothrix zipacna, named after Zipacna, a vicious, crocodile-like demon of Mayan mythology. It’s one of 33 new ants species discovered in Central America and the Caribbean. “These new ant species are the stuff of nightmares,” said entomologist Jack Longino, a biologist at the University of Utah, in a press release, about 33 new ants he identified in Central America and the Caribbean. “Their faces are broad shields, the eyes reduced to tiny points at the edges and the fierce jaws bristling with sharp teeth.” The bugs are all between one-twelfth and one-twenty-fifth of an inch long. They live in the rotting wood and dead leaves of the forest floors. Longino has discovered 131 new ants during his 30-year career.

Waldo molusku (Waldo arthuri)Dy hulumtues në mënyrë të pavarur, kanë zbuluar këtë molusk që gjason si jashtëtokësor, njërin në ujrat e Santa Barbarës, tjetrin në brigjet e Vankuverit. Ky zbulim u bë në vitin 1989. Që atëherë, të dy hulumtuesit kanë punuar së bashku për të përcaktuar prejardhjen e kësaj specie. Më në fund analizat e ADN-së zbuluan një kafshë gjenetikisht ndryshe. Kjo kafshë është e vogël, tre herë më e madhe se një vrimë gjilpëre dhe shoqërohet me iriqin e detit.

Waldo clam (Waldo arthuri)Two researchers separately came across this alien-like clam, one in the waters off Santa Barbara, the other off the coast of Vancouver. That was back in 1989. Since then, the pair has worked together to determine the origin of the species. DNA analysis eventually revealed a genetically distinct animal. It’s tiny, just three times the size of a pinhead and hangs out with sea urchin.

Korali (Echinophyllia tarae)Ky koral i ri i ujërave të cekëta u zbulua në gjirin e Ishujve Gambier në Polinezinë franceze. Korali gjason me dy korale të tjera: Echinophyllia echinata dhe Echinomorpha nishihirai. Hulumtuesit nga Universiteti i Milanos – Bicocca - vëzhguan koralet në thellësi prej 5 dhe 20 metrash. Korali ka polipe të mëdha, gjë që shkencëtarët i quajnë “ngjyrime të ndritura, shpesh laramane” dhe mu si vëllezërit e tij, është i rrezikuar nga ndryshimet klimatike dhe nga acidifikimi oqeanik.

Coral (Echinophyllia tarae)This new shallow-water coral was found off the coast of the Gambier Islands in French Polynesia. It’s similar to two other coral: Echinophyllia echinata and Echinomorpha nishihirai. Researchers from the University of Milano-Bicocca observed the coral at depths of between 16 and 65 feet. It has large polyps, what the scientists call “bright, often mottled colorations” and like its coral brethren, is threatened by climate change and ocean acidification.

A strange clam, thirty-three ant

species, two types of coral these are just some of the

species science has recently discovered. Despite our new

acquaintance with these critters, some are already in trouble due

to habitat degradation and climate change. Here’s a

quick round-up of a few.

(Source: www.wunderground.com)

moviemania

Përmbajtja:

Një nga autoritetet më të larta

në botë për sigurinë strukturore pajtohet që të marrë të

kryejë një detyrë të fundit: të thyejë një nga objektet me

sigurinë më të madhe të mundshme dhe të

teknologjisë së lartë, të quajtur “Varri”. I

mashtruar dhe i burgosur gabi-

misht, Ray Breslin (Sylves-ter Stal-

lone) duhet të rekrutojë shokun e tij të

qelisë Emil Rottmayer

(Arnold

Schwarzenegger) për ta ndihmuar atë në sajimin e një plani të guximshëm dhe gati të pamundur, të ikin nga burgu më i mbrojtur dhe më i fortë që është ndërtuar ndonjëherë. Filmi “Plani i ikjes” është filmi i parë i zhanrit aksion që sjell së bashku në rolet kryesore legjendat Sylvester Stallone dhe Arnold Schwarzenegger, si dhe bashkëyjet Jim Caviezel, Curtis “50 Cent” Jackson, Vinnie Jones, Vincent D’Onofrio dhe Amy Ryan.

Synopsis:

One of the world’s foremost authorities on structural security

agrees to take on one last job: breaking out of an ultra-secret, high-tech facility called “The Tomb.” Deceived and wrongly imprisoned,

Ray Breslin (Sylvester Stallone) must recruit

fellow inmate Emil Rottmayer (Arnold Schwarzenegger) to help devise a daring, nearly impossible plan to escape from the most protected and fortified prison ever built. “Escape Plan” is the first pairing of action legends Sylvester Stallone and Arnold Schwarzenegger in leading roles, and co-stars Jim Caviezel, Curtis “50 Cent” Jackson, Vinnie

Jones, Vincent D’Onofrio and Amy Ryan.

Përmbajtja:

Pranverë, viti 1958. 21 vjeçarja Rose Pamphyle jeton me babanë e saj të

vejë, grindavec dhe që ankohet

shumë, i cili drejton dyqanin e fshatit. E fejuar me djalin e mekanikut lokal, ajo duket të jetë e prirur për një jetë të qetë dhe pa shumë mund të një amviseje. Por kjo nuk është jeta që Rose e dëshiron. Ajo udhëton në Lisieux të Normadisë, ku shefi karizmatik i agjen-cisë së sigurimeve Louis Echard shpall konkursin për një sekretare, por intervista që pason është një fatkeqësi. Rose zbulon një dhunti të veçantë që ka – ajo

mund të shtypë jashtëzakonisht shpejtë. Padashur, gruaja e re zgjon në Louis tifozin sportiv për garë. Nëse ajo e dëshiron

këtë vend të punës, ajo duhet të garojë në një konkurs për gishtat më të shpejtë. Rose pranon çfarëdo sakrifice vetëm për të arritur majën, përderisa

Louis vetëshpallet trajneri i saj. Ai do ta bëjë atë vajzën më të shpejtë jo vetëm në vend por edhe në botë. Por dashuria e sportit nuk shkon gjithmonë mirë me vetë dashurinë…

18 for you

ESCAPE PLAN

Në rolet kryesore: Sylvester Stallone, Arnold Schwarzeneg-ger, Jim Caviezel, Curtis “50 Cent” Jackson, Vinnie Jones, Vincent D’Onofrio, Amy Ryan Regjisor: Mikael HåfströmZhanri: Akson, Triller

Studio kinemato-grafike: Summit Entertainment (Lionsgate)

ESCAPE PLAN

Starring: Sylvester Stallone, Arnold Schwarzenegger, Jim Caviezel, Curtis “50 Cent” Jackson, Vinnie Jones, Vincent D’Onofrio, Amy Ryan Director: Mikael HåfströmGenre: Action, ThrillerStudio: Summit Entertainment (Lionsgate)

POPULAIRE

Në rolet kryesore: Romain Duris, Déborah François, Bérénice Bejo, Shaun Benson, Mélanie Bernier, Nicolas Bedos, Miou-MiouRegjia: Régis RoinsardZhanri: Komedi, dramëStudio kinematografike: “The Weinstein Company”

moviemania

for you 19

Përmbajtja

Nga krijuesit e “Mada-gascar” dhe “Kung Fu Panda”, filmi “Turbo”

është një komedi që gjatë gjithë kohës bartë në vete adrenalinë 3D, i cili flet për një kërmill humbës ëndrrat më të mëdha të të cilit zgjohen edhe një herë kur ai mrekullisht arrin shpejtësinë e jashtëzakonshme. Por pasi bëhet mik me një ekuipazh me përvojë të madhe, duke mashtruar kështu kërmijtë tjerë, Turbo mëson se suksesi nuk mund të arrihet vetëm. Prandaj, Turbo mundohet me mish dhe me shpirtë që t’ju

ndihmojë shokëve të tij për të arritur ëndrrat e tyre, duke hequr dorë kështu nga ëndrra e tij e pamundur: të fitojë çm-imin e njohur “Indy 500”.

Synopsis

F rom the makers of “Madagascar” and “Kung Fu Panda,”

“Turbo” is a high-veloc-ity 3D comedy about an underdog snail whose dreams kick into overdrive when he miraculously at-tains the power of super-speed. But after making

fast friends with a crew of streetwise, tricked-out es-car-goes, Turbo learns that no one succeeds on their own. So he puts his heart and shell on the line to help his pals achieve their dreams, before Turbo-charging his own impos-sible dream: winning the Indy 500.

Synopsis:

Spring, 1958. 21-year-old Rose Pam-

phyle lives with her grouchy widower father who runs the village store. Engaged to the son of the local mechanic, she seems destined for the quiet, drudgery-filled life of a housewife. But that’s not the life Rose longs for. When she travels to Lisieux in Normandy, where charismatic insurance agency boss Louis Echard is advertising for a secretary, the ensuing interview is a disaster. But Rose reveals a special gift – she can type at extraordinary speed. Unwittingly, the young woman awakens the dormant sports fan in Louis. If she wants the job she’ll have to compete in a speed typing com-

petition. Whatever sacrifices Rose must make to reach the top, Louis declares himself her trainer. He’ll turn her into the fastest girl not only in the country, but in the world! But a love of sport doesn’t always mix well with love itself…

POPULAIRE

Starring: Romain Duris, Déborah François, Béré-nice Bejo, Shaun Benson, Mélanie Bernier, Nicolas Bedos, Miou-MiouDirector: Régis RoinsardGenre: Comedy, DramaStudio: The Weinstein Company

TURBO

Starring: Ryan Reynolds, Paul Giamatti, Michael Pena, Luis Guzmán, Bill Hader, Richard Jenkins, Ken Jeong, Michelle Rodriguez, Maya

Rudolph, Ben Schwartz, Snoop Dogg, a.k.a. Snoop Lion, Samuel L. Jackson Director: David SorenGenre: Animation, FamilyStudio: 20th Century Fox, DreamWorks Animation

TURBO

Në rolet kryesore: Ryan Reynolds, Paul Giamatti, Mi-chael Pena, Luis Guzmán, Bill Hader, Richard Jenkins, Ken Jeong, Michelle Rodriguez, Maya Rudolph, Ben Schwartz, Snoop Dogg, a.k.a. Snoop Lion, Samuel L. Jackson Regjia: David SorenZhanri: I animuar, familjarStudio kinematografike: 20th Century Fox, Dream-Works Animation

këndi sportiv

“Gjimnastika e mushkërive” kështu mund të quhet ndryshe sporti i notit në të cilin rinia jonë po shkëlqen gjithnjë e më shumë në mbarë rajonin.

Një gjë të tillë më së miri e dëshmon Përfaqësuesja e Notit të Kosovës e cila më 2 dhe 3 gusht ishte e pranishme në garën e 29-të “International Prince Islands Swimming Championship” që u mbajt në Stamboll dhe u organizua nga Federata Turke e Notit dhe klubi i notit “Kinallada”. Përfaqësuesit tanë ishin: Rita Zeqiri, Vlera Llalloshi, Lum Zhaveli, Ardit Hysejni, Melisa Zhdrella, Flaka Pruthi, Edison Krasniqi dhe Eda Zeqiri.

Sipas sekretarit gjeneral të Federatës së Notit të Kosovës z.Astrit Haliti, këta të rinj atje arritën të fitonin gjashtë medalje të arta, katër të argjen-dta dhe tri të bronzta. “Mund të them se në këtë turne notuesit më cilësor ishin: Rita Zeqiri, e cila fitoi 4 medalje të arta, një të argjendtë dhe një të bronztë, pastaj Lum Zhaveli që mori dy medalje të arta, një të

argjend dhe dy herë ishte “Pool Champion” fitues i përgjithshëm i garës, që është rezultat jashtëzakonisht i mirë. Këtu mund të shtoj se paraqitje të mirë patën edhe Flaka Pruthi, Melisa Zhdrelli, por edhe Ardit Hysejni”.

Pas kthimit nga Turqia, notarët nuk patën kohë të pusho-nin, sepse më 5 gusht morën pjesë në Maratonën e IV-të Ndërkombëtare “Kosova 2013”, e cila u mbajt në liqenin e Batl-lavës. krahas tyre në këtë garë morën pjesë edhe notarë nga Shqipëria dhe Maqedonia. Edhe këtu ishte Rita Zeqiri ajo që u dallua më së shumti në konkurencën e femrave në këtë mara-tonë të notit, ndërsa në konkurencën e meshkujve më i dalluari ishte Aleksandër Ilievski.

Aktivitetet dhe sukseset për Federatën e notit nuk ndaluan këtu pasi më 15 gusht, në pishinën “Denisi” në Llugaxhi-Lipjan, u mbajt Kupa e Kosovës në Not, ku klubi i notit “Step” nga Prishtina fitoi Kupën e Kosovës në të dy konkurrencat-në nivel senior. Te meshkujt, ky klub mblodhi 45 pikë, aq sa mblodhën edhe femrat. Në këtë garë morën pjesë 8 klube nga Kosova me rreth 80 garues. Notarët që u dalluan dhe u stolisën me më shumë medalje ishin: Lum Zhaveli, Rita Zeqiri, Flaka Pruthi dhe Melisa Zhdrella.“Rrjedha e kupës ishte mjaft e mirë, por me disa mangësi, të cilat kryesisht kanë të bëjnë me mungesat në infrastrukturë.” Kështu na tha z. Haliti i cili shpjegoi se ata ende bëjnë matjen me kronometër të dorës dhe janë të detyruar të bëjnë improvizimin e shtigjeve nëpër pishina. Sidoqoftë ai thek-soi se këto janë disa probleme që Federata e Notit ballafaqohet sa herë që organizon gara, por megjithatë kjo federatë nuk do të ndalojë të jep maksimumin e saj.

Ne patëm kënaqësinë që të takoheshim me dy prej këtyre notarëve të dalluar: Flaka Pruthin dhe Lum Zhavellin, me të cilët biseduam për sportin e tyre të dashur - notin. Flaka, na tregoi se edhe pse është nxënëse e klasës së nëntë në shkollën fillore “Naim Frashëri” në Prishtinë, noti nuk e pengon të jetë një nxënëse e mirë, përkundër faktit që në mungesë të pishinave adekuate për ushtrime, zakonisht gjatë stinës së dimrit, ajo është e detyruar që çdo vikend të shkojë në Shqipëri. Nga ana tjetër Lumi është student i Shkencave Kompjuterike në Greqi e njëkohësisht mundet që ushtrimet e notit t’i bëjë në pishina profesionale.

“Nëse dëshirojmë të kemi sa më shumë sportistë të mirë të notit duhet të vetëdijesohemi si shoqëri se noti duhet të mësohet qysh në klasat e ulëta të shkollës fillore. Nëse të rinjtë janë të informuar mirë, ata kur shkojnë në pishinë, dinë se për çfarë po shkojnë, dinë ta respektojnë tjetrin që është duke u stërvitur. Tek ne zakonisht shumica e të rinjve shkojnë në pishina për të kërcyer në ujë dhe për t’u spërkatur me ujë me njëri-tjetrin. Ata nuk e dinë se me këtë rast pengojnë dhe mund të lëndohen vetë apo ta lëndojnë dikë tjetër që e kanë afër,” tha në fund Lum Zhaveli.

Edhe Flaka mendon se mosha ideale për të filluar stërvitjet në këtë sport është mosha 7 vjeçare. Meqë, edhe ajo ka filluar të merret me not që nga ajo moshë dhe mu për këtë i porositi të gjithë lexuesit e revistës For You: “Unë kur jam e lodhur dhe kam shumë detyrime shkoj për not, relaksohem dhe jam më e gatshme t’i vazhdoj detyrat që më presin. Ua preferoj të gjithë të rinjve të merren me sport, e sidomos me not sepse noti të formon muskujt e trupit, të qetëson si dhe është shumë i shëndet-shëm për trupin e njeriut.”

20 for you

13 MEDALJE PËR NOTARËT TANË

sports corner

“Lung Exercise” is a different name for the swimming sport, where our youth is excelling more and

more throughout the region. This is best proven by the Representative of the Kosovo Swimming Sport, who on the 2nd and 3rd of August participated in the 29th International Prince Islands Swimming Championship, which was held in Istanbul and was orga-nized by the Turkish Swimming Federation and the Swimming Club “Kinallada”. Our representatives were the following persons: Rita Zeqiri, Vlera Llalloshi, Lum Zhaveli, Ardit Hysejni, Melisa Zhdrella, Flaka Pruthi, Edison Krasniqi and Eda Zeqiri.

According to Mr. Astrit Haliti, the Secretary General of the Kosovo Swimming Federation, these youngsters succeeded to win there six gold medals, four silver ones and three bronze. “I can say that in this tournament the most qualified swimmers were the following: Rita Zeqiri, who won 4 golden medals, one silver and one bronze; Lum Zhaveli who took two golden medals and one silver, as well as was awarded twice the Pool Champion, the general competition winner, which is an extraordinary good result. I can also add here that a great performance was conducted by Flaka Pruthi, Melisa Zhdrelli, as well as by Ardit Hysejni”.

After the return from Turkey, the swimmers did not have the time to take a break given that on August 5 they

partici-

pated in the 4th International Marathon “Kosova 2013”, which was held in Batllava

Lake. Apart from them, in this competition also took part swimmers from Albania and FYROM. The most distinguished one in the female swimming marathon competition was again Rita Zeqiri, while in the male competition the most distinguished one was Aleksandër Ilievski.

The activities and successes for the Swimming Federation did not end here, given that on August 15, in the Denisi Pool in the village of Llugaxhi in Lipjan, was held the Kosovo Swimming Cup, where the Swimming Club “Step” from Pristina won the Kosovo Cup in both competitions – at a senior level. In the male competition, this club collected 45 points, similar to the females. In this competition participated 8 clubs from Kosovo with about 80 contestants. The most distinguished and medal-awarded swimmers were Lum Zhaveli, Rita Zeqiri, Flaka Pruthi and Melisa Zhdrella. “The Cup competition was quite good, but with some shortfalls, which mainly relate to infrastructure.” This was said by Mr. Haliti, who explained that they still measure with a hand chronometer and are obliged to conduct the improvisa-tion of tracks in pools. Nonetheless, he emphasized that these are some problems that the Swimming Federation is facing every time competitions are organized. However, this federation will not stop giv-ing its maximum effort.

We had the pleasure to meet with two of these distinguished swimmers: Flaka Pruthi and Lum Zhavelli, with whom we talked about their

beloved sport – swimming. Flaka, told us that even though she is a ninth grader in the El-ementary School “Naim Frashëri” in Pristina, swimming does not hinder her to be a good student, despite the fact that due to the lack of adequate pools, usually during the winter season, she is obligated to travel to Albania every weekend. On the other hand, Lumi is a student of Computer Sciences in Greece, and at the same time can carry out its swim trainings in professional pools.

“If we wish to have as much good swim-mers as possible, we need to become aware as a society that swimming must be taught from the lower elementary school classes. The young should be well informed, and when they go to the pool they should know the reason why they are there and know how to respect the other who is training. Here, in Kosovo, usually most of the young people visit the pools to jump in the water and splash one another with water. They do not know that with such behavior they present an obstacle to others, and can hurt themselves or someone else near them,” Lum Zhaveli said in the end.

Flaka also believes that the ideal age to begin the training in this sport is age 7. Since she has also begun to engage in swimming at that age, she advised the readers of the For You Magazine: “When I am tired and I have many obligations, I go swimming, relax, and thus I am more ready to continue my homework that is waiting for me. I recom-mend all the young people to engage in

sports, especially in swimming, be-cause it forms the body muscles, calms you down and it is very

healthy for the human body.”

for you 21

13 MEDALS FOR OUR SWIMMERS

22 for you

Hi - Tech

Acer Liquid Z3 është një smartphone i madhësisë 3.5

inç i cili ka të instaluar sistemin operativ Android 4.2 Jelly Bean dhe si “shënjestër” për shitje i

ka personat që nuk duan të shpenzojnë shumë në një smart-phone. Shitja e këtij produkti të Acer do të nis shumë shpejtë në Belgjikë, Holandë, Francë, Spanjë, Britani, Gjer-mani, Ukrainë dhe Rusi. Çmimi i Acer Liquid Z3 do të jetë vetëm 99 Euro dhe do të ofrohet në ngjyrë të zezë dhe të bardhë.Duke u bazuar në specifikat harduerike dhe softuerike që janë prezantuar nga ana e Acer dhe duke marrë në konsideratë çmimin e ulët për të. Lirshëm mund të themi se ky smartphone do të bëhet anëtarë i shumë familjeve nëpër Evropë të cilën e ka kapluar kriza financiare.

Acer Liquid Z3 is a 3.5 inch smart-

phone equipped with Android 4.2 jelly Bean and for sales

targets the persons that do not wish to spend much for a

smartphone.The sales of this Acer product will begin very soon in Belgium, Holland, France, Spain, UK, Germany, Ukraine and Rus-sia. The Acer Liquid Z3 price will be only 99 Euros and will be offered in black and white. Based on the hardware and software specifications that have been presented by Acer, and taking into consideration the low price for it, we can freely say that this smartphone will become a member of many families

throughout Europe, which has been hit by the finan-cial crisis.

(Marrë nga: www.ameble.com)

SMARTPHONE ACER LIQUID Z3 ONLY FOR 99 EUROS

SMARTPHONE ACER LIQUID Z3 PËR VETËM 99 EURO

I ntel ka njoftuar për dy tablet të rinj që i ka prodhuar për tregun e arsimit. Tabletët e

ri të prodhuar nga Intel janë në dispozicion me ekran 7 dhe 10 inç dhe vijnë të pajisur nga

procesorë Intel Atom.Tableti me ekran 7 inç posedon

rezolucion 1024 X 600 pikselë i pajisur me Atom Z2420 në 1.2GHz,

1GB RAM, kamerë të dyfishtë si dhe 8GB

hapësirë të brend-shme për ruajtje.Kurse tableti tjetër 10 inç posedon ekran me rezolucion 1280 X 800 dhe është i pajisur me procesorë pak më të shpejtë Intel Atom Z2420 në 1.6GHz, 1GB RAM, kamera të dyfishtë si dhe dyfishin e hapësirës së brendshme për ruajtje që i bje 16 GB.Të dy tabletët Intel janë IP41 (të certifikuar) duke u siguruar se janë të mbrojtur nga ekspozimi aksidental ndaj pluhurit dhe ujit.

Intel has announced two new tablets that have been manufac-

tured by the education market. The new manu-factured tablets from

Intel are available with 7 and 10 inch displays and

are equipped with Intel Atom processors. The 7 inch tablet is

equipped with a 1024 X 600 pixel resolution, and Atom Z2420 in 1.2GHz, 1GB RAM, double

video-camera, as well as 8GB internal storage.While, the other 10 inch tablet is equipped with a 1280 X 800 resolution display, and is also equipped with a less rapid Intel Atom Z2420 processor in 1.6GHz, 1GB RAM, double video-camera, as well as a double internal storage, which in total covers 16 GB.Both Intel tablets are IP41 (certified), which offers protection from accidental exposure against dust and water.

INTEL NXJERR TABLET

TË RI TË DEDIKUAR PËR TREGUN E

ARSIMIT

INTEL INTRO-

DUCES THE NEW

TABLET ADDRESSED

FOR THE EDUCATION

MARKET

Benq këtë javë ka shtuar edhe një model të ri

në gamën e tyre të projektorëve. Projekto-

ri Benq W1500 do të ofroj shkathtësi të lirë dhe Full-HD rezolucion 1080p duke ofruar një pamje prej 84 inç nga vetëm gjashtë metra larg sipërfaqes së projektimit.Modeli Benq W1500 është i pari projektor në botë i cili ka të ndërtuar 5-GHz WHDI teknologjinë nëpërmes së cilës lehtë mund të bëhet lidhja me Blu-ray, DVD player, konsolat e lojërave të cilat mund të lidhen në të pa pasur nevojën për kabllot HDMI.

BENQ LANSON PROJEKTORIN W1500 WIFI WHDI 3D

for you 23

Hi - Tech

LG rishtasi ka zyr-tarizuar edhe një model tjetër

LG Optimus L1 II. Ky është një Android smartphone i cili

ka shënjestër përdoruesit me buxhet të kufizuar si dhe tregjet

që janë në zhvillim e sipër.Optimus LG L1 II ka një ekran 3-inç me

rezolucion prej 320 x 240 pikselë, përmban një chipset Qualcomm Snapdragon me procesor 1 GHz dhe 512 MB RAM memorie. Opsionet e lidhjes së Optimus L1 II

përfshijnë Bluetooth 3.0, mbështetje GPS, Wi-Fi 802.11 b / g / n dhe HSDPA deri në 7,2 Mbps.LG Optimus L1 II do të ketë një çmim simbolik, vetëm 95 $ dhe do të jetë në dispozicion në dy ngjyra, të zezë dhe atë të bardhë. Ky Smart-

phone do të dalë në shitje në Vietnam, Rusi dhe

në Britani të Madhe në ditët e ardhshme

LG has re-cently

made official another LG Optimus L1 II model. This is an Android smart-phone that targets the budget-limited users, as

well as the markets that are under development.Optimus LG L1 II has a 3-inch screen with a 320 x 240 pixel resolution, contains a chipset Qualcomm Snapdragon with a 1 GHz processor and 512 MB memory RAM. The con-nection options of Optimus L1 II include Bluetooth 3.0, GPS support, Wi-Fi 802.11 b / g / n and HSDPA up to 7,2 Mbps.LG Optimus L1 II will have a symbolic price, only 95 $, and will be available in two colors, black and white. This Smart-phone will be available for sale in the future in Vietnam,

Russia and UK.

ZYRTARIZOHET

LG OPTIMUS L1 II

P as sukseseve të shumta të realizuara viteve të fundit në fushat e ndryshme të teknologjisë duke thyer njëkohësisht

edhe rekorde të njëpasnjëshme, gjiganti Samsung nuk ka të ndalur. Përveç për-doruesve të tableteve, si duket Samsung ka në shënjestër edhe përdoruesit e lap top-ve. Këtë e dëshmon lansimi i dy produkteve të reja duke përfshirë një

Benq has added this week

another new mode in their projectors’ range. The Benq projector W1500 will provide a free skill and Full-

HD 1080p resolution, by offering an 84 inch view from a six meters distance from the projector. Benq W1500 model is the first projector in the world, which has manu-factured the 5-GHz WHDI technology which offers a Blu-ray link, DVD, game consoles, which can be connected to without the need for HDMI cables.

lap top të fuq-ishëm ATIV Book 9 Plus dhe tableti Tab ATIV 3, që priten të lanso-hen në javët e ardhshme.

A fter numer-ous successes in the recent years in

different technology spheres, simultaneously making successive records, the giant Sam-sung has not stopped. Apart from the tablet users, Samsung appears to target also the lap top users. This was demonstrated by the launching of its two new products, including a powerful ATIV Book 9 Plus lap top and the Tab ATIV 3 tablet, which are expected to be launched in the upcoming weeks.

BENQ LAUNCHES THE W1500 WIFI WHDI 3D PROJECTOR

(Source: www.ameble.com)

LG OPTIMUS

L1 II WAS MADE OFFICIAL

SAMSUNG ATIV

BOOK 9 PLUS DHE

TAB ATIV 3 NË JAVËT

E ARDHSHME

SAM-SUNG ATIV

BOOK 9

PLUS AND

TAB ATIV 3 IN

THE UPCOMING

WEEKS

24 for you

Paraqitja gjithnjë e më e shpeshtë e dhunës në mes të bashkëmoshatarëve në shkolla e ka bërë të domosdoshme hapjen e qendrave të ndryshme, të

cilat kanë për qëllim ndërmarrjen e veprimeve kundër dhunës në mes të bashkëmoshatarëve dhe pakësimin e këtij lloji të dhunës. Këto qendra po ashtu synojnë që t’iu ofrojnë ndihmë dhe përkrahje si atyre të rinjëve që ushtrojnë dhunë po ashtu edhe atyre që janë viktima të dhunës.

Është folur shumë mbi dhunën, mirëpo asnjëherë nuk është përkufzuar se çka është ajo. Ekspertët thonë se është vështirë që të bëhet dallimi në mes të dhunës, abuzimit, keqtrajtimit dhe mizorisë.

Doracaku për Prindër i UNICEF-it “Shkolla pa Dhunë”, thekson se dhuna gërsheton këto tipare:

- Sjelljen e ashpër, shpesh shumë agresive, me kohëzgjatje të gjatë, me paramendim për të lënduar një individ apo grup, për të shkaktuar dëmtim apo dhunë psikologjike, fizike apo materiale. E përsëritur në të njëjtën mënyrë, me përmbajtje të njëjtë, drejtuar ndaj një objekti, personi apo grupi të njëjtë. Shpërputhja e fuqisë është e theksuar dhe përcakton pozitën e “ushtruesit” (atij që lëndon = “Të fuqishmit”) dhe pozitën e “viktimës” (atij që e përjeton dhimbjen/dëmtimin/lëndimin = “Të pafuqishmit”).

Dhuna nuk është:- Një incident që ndodh vetëm njëherë dhe që nuk

përsëritet;- Një zënkë, ngatërresë apo keqkuptim;- Aksident apo gabim;- Shkaktimi i dhimbjes në mënyrë të paqëllimshme;- Ngacmimi miqësor;Dhuna në ambientet e shkollës është:- Kur një nxënës apo grup nxënësish vazhdimisht

dhe shpesh i nënshtrohen keqtrajtimit nga një apo më shumë nxënës, të cilët qëllimisht duan të shkaktojnë lëndim fizik, turpërim apo të shkaktojnë shqetësim psikologjik apo social.

Është e rënddësishme të theksohet se përkrahja e cila përfshin të rriturit dhe bashkëmoshatarët, si edhe luftën e organizuar sistematike është tejet e rëndësishme në parandalimin e të gjitha dukurive të dëmshme për nxënësit por edhe komunitetin në tërësi. Ndihma duhet t’iu ofrohet si viktimave ashtu edhe ushtruesve, gjë që e bën shumë të rëndësishëm rolin e palës së tretë në procesin e zgjidhjes së konflikteve në mes të rinjëve. Në fund të fundit të rinjëve iu duhet një “Udhëheqës” i mirë, i cili do t’i nxirrte nga

situata të ngjashme të dhunës.Dhunës nuk duhet kurrë t’i përgjigjemi me

dhunë, por me dialog. Një faktor i rëndësishëm është që të bashkëpunohet me shkollën. Nganjëherë është e vështirë që një fëmijë të bindet se sjellja e tij e dhunshme është e gabuar, pasi që ata nuk dinë apo nuk kuptojnë se sjellja e tillë është e keqe ose ata thjesht nuk njohin mënyrë tjetër të komunikimit me bashkëmoshatarët dhe të rinjtë tjerë përreth tyre.

Ka shumë faktorë që çojnë drejt dhunës, si ambienti familjar, ndikimi i bashkëmoshatarëve dhe medieve, ashtu si edhe karakteristikat e shoqërisë së tyre. Është me rëndësi që të punohet në ndërtimin e respektit për vetveten dhe vetbesimit por, edhe të theksohen vlerat e fëmijëve dhe jo vetëm të metat e tyre.

Bashkëpunimi në mes të shkollës, prindërve, fëmijëve dhe të gjithë dëshmitarëve pasiv dhe

aktiv si dhe aktorëve tjerë përkatës, mund të ndihmojë në largimin e dhunës nga instituticionet arsimore. Në këtë mënyrë do t’i kontribuohet jetës së shëndoshë jo vetëm për individët por për të gjithë komunitetin.

Burimi: Informacion nga Doracaku për Prindër “Çfarë ndodhi sot në shkollë?”Programi i UNICEF-it “Shkolla pa dhunë”, botuar nga (UNICEF).

DHUNA NË SHKOLLË

for you 25

Increased violence amongst peers at school has necessitated the opening of various centers, aimed at preventing peer violence and lowering the occurrence of

such violence. These centers are also aimed at offering help and support to youths who have committed violent acts and those who have been or currently are victims of violence.

Much has been said about violence; however the exact meaning of violence is difficult to define precisely. Experts state that it is difficult to clearly distinguish between the terms violence, abuse, mistreatment and cruelty.

The UNICEF Manual for Parents “School without Violence”, states that violence entails all of the following:

- Rough behavior, often very aggressive, of prolonged duration, premeditated to harm an individual or group, to inflict psychological, physical or material damage/pain. Repeated in the same manner, of the same content, aimed at the same object, person or group. The disproportion of power is pronounced and defines the position of the “perpetrator” (the one who harms = “The powerful”) and the position of the “victim” (the one who bears the pain/damage/injury = “The powerless”).

Violence is not:- A onetime incident that will not be

repeated;- A friendly quarrel, argument or

misunderstanding;- A mishap or mistake;- Causing pain unintentionally;- Friendly teasing;

Violence in a school environment is:- When one pupil or a group of pupils

is continuously and frequently exposed to mistreatment by one or more pupils, who intentionally want to inflict physical injury, humiliation or cause psychological or social discomfort.

It is important to note that support from both adults and peers, as well as the organised systematic combat against violence is very helpful in prevention. It is important that we work towards preventing everything that is harmful for school pupils as well as the wider community. Help should be offered to both the victims and the perpetrators, making the role of the third person in the process of conflict resolution amongst the youth very important. After all young people need a good “leader”, to help them them avoid similar violent situations in the future.

One should never answer violence with more violence, but rather with dialogue. An important factor is cooperation from the school. Sometimes it is hard to convince a child that his violent behavior is wrong, since they do not know or understand that such behavior is bad and they do not know any other way to communicate with their peers and other young people around them.

There are many factors that lead to violence amongst youths. Important factors are: family environment, peer and media influence, as well as the characteristics of their society. It is important to work on building self-respect, self-confidence and pointing out a child’s virtues and not focusing only their faults.

Cooperation between the school, parents, children and all active or passive onlookers, as well as any other relevant actors can help us to put an end to violence in educational institutions. By preventing violence, we will contribute to the healthy living of not just individuals but the community as a whole.

Source: Information from the Manual for Parents “What happened in school today?” UNICEF Programme “School without violence”, (Published by UNICEF).

VIOLENCE AT SCHOOL

26 for you

SI TA KURSEJMË UJIN?

PyetësorButrintMorina, (12)Nëse ekziston një mrekulli në tokë ai është uji, prandaj duhet ta kursejmë atë. Uji është pjesë e natyrës andaj kursimi i tij nuk duhet prak-tikuar vetëm kur është thatësi, ose kur nuk ka mjaft ujë. Çdo harxhim i panevojshëm i ujit do të sjell pasoja të rënda. Ne duhet t’i shfrytëzojmë, por edhe t’i mbro-jmë të mirat e natyrës.

Butrint Morina, (12)If there is a miracle on earth, it is water, so we have to save it. Water is part of the nature, thus saving it should not be practiced only when there is drought, or when there is not enough water. Any unnecessary waste of water will bring serious consequences. We should use it, but also we have to protect the bounty of the nature.

Blend Morina, (13)Uji është elementi më i rëndësishëm për jetën, sepse pa ujë nuk mund të jetojmë, për këtë arsye uji duhet të kursehet. Duhet të bëjmë dallimin e ujit të pijshëm dhe atij jo të pijshëm. Uji i pijshëm nuk duhet të keqpër-doret, prandaj porosia ime është të kursehet uji i pijshëm, se pa ujë jeta nuk është e mun-dur.

Blend Morina, (13)Water is the most important element of life, because without water we cannot live, therefore water must be saved. We must distin-guish the drinkable water from the non-drinkable one. The potable water should not be misused, so my message is to save the po-table water because without water life is not possible.

Gjashtë pjesët e treguara përpiquni që t’i bashkoni me ç’rast do të fitoni një porosi nga KFOR-i.

Enigmë

Valentina Morina, (13)Uji është jetë. Masat që duhet të merren për ruajtjen e ujit janë: nuk duhet të rrjedh uji nga rubineti, nuk duhet ta lëmë rubinetin hapur derisa i pastro-jmë dhëmbët, enët, rrobat apo edhe diçka tjetër. Mungesa e ujit të pijshëm si dhe mungesa edhe e ujërave nëntokësore e ka bërë ujin e pijshëm më të vlefshëm. Për këtë arsye uji i pijshëm duhet të kursehet çdo herë e më shumë.

Valentina Morina, (13)Water is life. Measures that should be undertaken to save

the water are: the water should not run from the faucet all the times, the tap should not be left opened while washing our teeth, dishes, doing our laundry or anything else. Lack of drinkable water and the lack of groundwater has made the drinkable water more valuable. For this reason, drinkable water must be saved more and more.

for you 27

HOW TO SAVE WATER?

ArbërieMorina, (14)Uji është burim që duhet të ruhet. Çdo harxhim i panevo-jshëm i ujit do të sjell pasoja të mëdha. Uji është burimi i jetës sonë, prandaj duhet ta kursejmë. Kursimi i ujit nuk duhet të prak-tikohet vetëm kur është thatësi ose kur nuk ka mjaft. Kurseni ujin, sepse pa ujë nuk ka jetë.

Arbërie Morina, (14)Water is a resource that should be preserved. Any unnecessary waste of water will bring major consequences. Water is the source of our life, so we have to save it. Saving the water should not be practiced only when there is drought, or when there is not enough water. Save the water because without water there is no life.

Edita Gashi, (13)Uji është jeta e njeriut. Metoda më karakteristike për ruajtjen e ujit të pijshëm është shfrytëzimi i ujit të përdorur, ose përdorimi i ujit nga reshjet e shiut. Do të ishte shumë me rëndësi që .institucionet komunale në qytetet e mëdha si në Prishtinë, Pejë, Ferizaj, Mitrovicë etj tu japin subvencione qytetarëve për ndërtimin dhe instalimin e teknologjisë që do të mund ta shfrytëzojnë ujin e reshjeve të shiut për të ujitur, për të pastruar rrugët, veturat, tualetet apo edhe diçka tjetër. Kjo metodë duhet të futet në praktikë qysh nga fillimi i ndërtimit të shtëpisë.

Edita Gashi, (13)Water is considered as one’s life. The most characteristic method for saving the drinkable water is the use of consumable water or the use or rainfall water. It would be very important if municipal institutions in major cities such as Prishtina, Peja, Ferizaj, Mitrovica etc. offer subsidies to the citizens for construction and installation of the technology that could make useful the use of rainfall water for irrigation, cleaning of streets, vehicles, toilets or anything else. This method must be put into practice since the beginning of a house construction.

Cut these six pieces and try to put them togetherand you will get a message from KFOR.

Puzzle

Kreshnik Morina, (13)Asgjë në tokë nuk mund të jetojë pa ujë. Janë disa vep-rime që mund t’i bëjmë për ta kursyer ujin, si: dhëmbët mund

t’i pastrojmë vetëm me dy litra ujë, veturën mund ta pastrojmë me vetëm 20 deri në 40 litra ujë etj. Pran-daj nëse i zbatojmë këto dhe të tjera rregulla atëherë ne mund ta kursejmë ujin në masë më të madhe.

Kreshnik Morina, (13)Nothing on earth can survive without water. There are some actions that we can do to save water such as: we can wash our teeth with only two litres of water, the car can be also washed with only 20 to 40 litres of water, etc. So if we apply these and other rules, then we can save water to a great amount.

Questionnaire

28 for you

• Majat dëshironin karakteristika të pazakonta për fëmijët e tyre. Për shembull, në moshë shumë të re u vinin pllaka druri për të shtypur ballin e bebeve për të krijuar një sipërfaqe të rrafshtë. Ky proces ishte i përhapur kryesisht në mesin e klasës së lartë.

• The Maya desired some unnatural physical characteristics for their children. For instance, at a very young age boards were pressed on babies’ foreheads to create a flattened surface. This process was widespread among the upper class.

• Shumica e fëmijëve të Majave emëroheshin sipas ditës që kishin lindur. Secila ditë e vitit kishte një emër të caktuar, si për djemtë ashtu edhe për vajzat dhe prindërit duhej ta ndiqnin këtë praktikë.

• Most Mayan children were named according to the day they were born. Every day of the year had a specific name for both boys and girls and parents were expected to follow that practice.

• Shëndetësia dhe mjekësia e Majave ishte një përzierje komplekse e mendjes, trupit, fesë, ritualit dhe shkencës. Ajo ushtrohej vetëm nga disa të zgjedhur të cilët merrin edukim të shkëqyeshëm. Këta njerëz, të quajtur sha-man kishin njohuri dhe shkathtësi të mëdha mjekësore.

• Health and medicine among the ancient Maya was a complex blend of mind, body, reli-gion, ritual, and science. It was practiced

only by a select few who were given an excellent education. These men, called shamans, had vast medical knowledge and skill.

• Majat qepnin plagët me flokë të njeriut, shëronin thyerjet dhe kishin aftësi edhe në kirurgjinë dentale, duke ndërtuar proteza nga nefriti dhe bruzi si dhe mbushnin dhëmbët me pirit hekuri.

• Maya sutured wounds with human hair, reduced

fractures, and were even skilled dental sur-geons, making prostheses from jade and turquoise and filling teeth with iron pyrite.

• Maja i kaltër apo azul Maja është parë në disa lokacione arkitektonike të civilizimit të lasthë të Majave. Si një nga veçoritë e civilizimit të lashtë të Majave është edhe ky bruz i mrekullueshëm me ngjyrë të kaltër i cili ka mbijetuar vetëm falë karakteristikave kimike dhe komponimit i cili ende është i panjohur.

• Maya Blue or Azul Maya has been seen at several architectural locations from the an-cient Mayan civilization. As one of the highlights of the ancient Mayan civilization this very gor-geous turquoise blue colour only survived to be seen because of the chemical characteristics that made it possible and the composition is still unknown.

• Element i rëndë-

sishëm i pastrimit te Majat e lashtë ka qenë dushi i djersës apo zumpul-ché. E ngjashme me saunën e sotme moderne, banjot për djerësitje ishin ndërtuar me mure dhe tavane guri me hapje të vogla në tavan. Uji lëshohej në gurë të nxehtë në dhomë duke krijuar avull i cili shkaktonte djerësitje dhe lirim të papastër-tisë.

• An important purification element to the ancient Maya was the sweat bath, or zumpul-ché. Similar to a modern day sauna, sweat baths were constructed of stone walls and ceilings, with a small opening in the top of the ceiling. Water poured onto the hot rocks in the room created steam, offering a setting in which to sweat out impurities.

• Mbretërit e Majave e kishin bërë zakon të shkonin në banjot për djersitje sepse i bënte të ndjeheshin më të freskët dhe, siç besonin ata, më të pastër.

• Maya kings made a habit out of visiting the sweat baths because it left them feeling re-freshed and, as they believed, cleaner.

• Majat e kishin të zhvilluar mjaft shkathësinë e shkrimit, sikurse egjiptasit që gjuhën e tyre të shkurar e kishin me hieroglife. Ata ishin në gjendje që të shkruajnë fjali të plota dhe të tregonin tregime. Shumë nga Majat mund të lexonin gdhendjet themelore të hieroglifeve në gurë por ishin vetëm fisnikët dhe priftërinjët që kuptonin tërë gjuhën.

• The Maya had fairly advanced writing skills, like the Egyptians their written language was in hieroglyphs. They were capable of writing full sentences and communicat-ing stories. Most Maya could read some basic hieroglyphs carved in stone but it would have been the nobles and priests that under-stood the entire lan-guage.

for you 29

• Majat mbulonin qytetet e tyre me hiero-glife dhe ishin në gjendje të shkruanin libra të bëra nga pjesa e butë e brendshme e lëvorës së drurit të fikut. Majat shkruanin duke përdorur për shkrim pendët e bëra nga puplat e gjelit të detit.

• Maya covered their cities and building in hieroglyphs and were adept at writing books made out of soft inner bark of fig trees. Maya wrote using quills made from turkey feathers.

• Kultura e Majave ishte e dhënë së tepërmi pas formave të ndryshme të stolive, dy prej të cilave më të zakonshme ishin nefriti dhe ari. Famil-jet mbretërore dhe priftërinjët bartnin më shumë stoli të një natyre shumë më të sofistikuar. Nefriti bartej si rruaza, bylyzk, vath dhe unaza në vesh. Nefriti ishte njëri nga sendet që më së shumti tregtohej nga Majat.

• The Mayan culture was extremely fond of different forms of jewellery, the two most common were jade and gold. Families of the Royals and priests wore more jewellery of a much more sophisticated nature. The Jade

was worn in beads, brace-lets, earrings and ear spools. Jade was one of the items most com-

monly traded by the Mayans.

• Për arsye të cilat ende debatohen, qendrat e Majave të ultësirave jugore shkuan duke rënë gjatë shekujve VIII dhe IX dhe u braktisën menjëherë pas kësaj.

• For reasons that are still debated, the Maya centres of the southern lowlands went into decline during the 8th and 9th centuries and

were aban-doned shortly thereafter.

• Teoritë jo-ekologjike të rënies së Majave janë të ndara në disa nënkategori, sikurse janë mbipopul-limi, pushtimi i huaj, revolta fshatare dhe

shkatërrimi i rrugëve kryesore të tregtisë.

• Non-ecological theories of Maya decline are divided into several subcategories, such as overpopulation, foreign invasion, peasant re-volt, and the collapse of key trade routes.

• Hipotezat ekologjike përfshijnë fatëkeqësi mjedisore, epidemi dhe ndryshime klimatike. Ka prova që popullata e Majave kishte tejkaluar ka-pacitetet mjedisore përfshirë shterimin e potencialve bujqë-sore dhe gjuetinë e tepruar të megafaunës.

• Ecological hypotheses in-clude environmental disas-

ter, epidemic disease, and climate change.

There is evi-dence that

the Maya

population exceeded carrying capacity of the environment including exhaustion of agricultural potential and over-hunting of megafauna.

• Majat ishin astronom të përkush-tuar ashtu që mbanin shënime të detajuara të lëvizjeve të yjeve, diellit, hënës dhe planeteve. Ata mbanin ta-bela të sakta që parashihnin eklipset, solsticet dhe ndodhitë tjera qiellore.

• The Maya were obsessive astrono-mers who kept very detailed records of the movements of the stars, sun,

moon and planets. They kept accurate tables predicting eclipses, solstices and other celes-tial events.

• Një arsye përse Majat bënin vëzhgime të detajuara të qiellit ishte se ata besonin se dielli, hëna dhe planetet ishin Zota që lëviznin në mes të qiejve, ferrit (Xibalba) dhe Tokës.

• Part of the reason for the detailed observa-tion of the heavens was that Maya believed that the sun, moon and planets were Gods moving back and forth between the heavens, the underworld (Xibalba) and the Earth.

• Me afrimin e dhjetorit të vitit 2012 shumë njerëz kanë vërejtur se kalendari i Majave do të përfundonte. Është e vërtetë: sistemi i kalendarit të Majave ishte i komplikuar, por nuk përfundoi më 21 dhjetor 2012 vetëm se rinisi nga fillimi. Siç duket Majat e lashta nuk e kishin bezdi se çfarë do të ndodhte pas rinisjes së kalendarit të tyre.

• As December of 2012 approached, many people noted that the Maya calendar would soon end. It’s true: the Maya calendar system was complicated, but it did not end it simply reset to zero on December 21, 2012. It seems ancient Maya, did not worry much about what would happen when their calendar reset.

30 for you

for you 31

Përshëndetje!Keni një përshëndetje të madhe nga unë Ardita. Janë dy këngëtare që më pëlqeljnë shumë e ato janë: Rita Ora dhe Kaltrina Selimi. Sa i përket dëshirës për poster, kam dëshirë ta kem posterin e këngëtares Rita Ora. Edhe sporti më pëlqen shumë. Barcelona është ekipi im i preferuar, kurse sportisti është Lionel Messi. Revista juaj më pëlqen shumë dhe mos harroni të na dërgoni çdo herë këtë revistë. Të dua “FOR YOU”!Ardita MorinaShkolla fillore “Ardhmëria”- Prizren

Mirëdita!Përmes kësaj reviste i përshëndes të gjithë moshatarët e mi. Grupi muzikor që e pëlqej shumë është grupi UNIKATIL, kurse humoristi im i preferuar është Cima. Sa i përket sportit, unë e dua shumë futbollin dhe kohën e lirë e kaloj duke luajtur

futboll, sepse më duket se është një sport shumë argëtues.Arlind MorinaShkolla fillore “Ardhmëria”- Prizren

Përshëndetje!Ju përshëndes unë Idriz Kalimashi dhe përmes kësaj reviste dua t’i tregoj disa gjëra për mua. Aktori që më pëlqen shumë është Fatmir Spahiu, kurse sporti im preferuar është futbolli. Kohën e lirë e kaloj duke ushtruar detyrat e shkollës që kemi pasur vitin e kaluar si dhe duke vizatuar. Vizatimin e kam hobi. Sa i përket kohës së lirë kam dëshirë ta lexoj revistën tuaj meqë më pëlqen shumë.Idriz KalimashiShkolla fillore “Ardhmëria”- Prizren

Tung!Së pari dua t’ju tregoj se revista juaj po më pëlqen shumë, ka shumë gjëra interesante dhe dua t’ju falenderoj shumë që

po na jepni mundësinë të komunikojmë përmes kësaj reviste. Këngëtarja që më pëlqen më së shumti është Dafina Rexhepi. Posteri që kam dëshirë ta kem është po ashtu me Dafina Rexhepin. Kohën e lirë e kaloj duke lexuar dhe sportet që pëlqej janë: tenisi dhe volejbolli.Violeta Morina Shkolla fillore “Ardhmëria”- Prizren

Përshëndetje!Pranoni përshëndetjet nga unë Djellza. Me këtë rast e përshëndes shumë mësuesen time Almira të cilën e dua akoma shumë. Këngëtarja që më pëlqen është Dafina Zeqiri. Kohën e lirë e kaloj duke lexuar. Edhe sporti më pëlqen shumë. Kam shumë sporte të preferuara, si: volejbollin, basketbollin, tenisn etj. Edhe një herë ju falënderoj shumë.Djellza QarretiShkolla fillore “Ardhmëria”- Prizren

Tung!Jam Albina. Dua t’ju tregoj se pëlqej shumë këngëtarë dhe aktorë, por aktorja që më pëlqen më së shumti është Selena Gomez, kurse këngëtari që e pëlqej dhe e adhuroj është Justin Bieber. Kohën e lirë e kaloj duke lexuar libra të ndryshëm. Edhe mua më pëlqen sporti, e më së shumti më pëlqen futbolli dhe basketbolli.Albina GashiShkolla fillore “Ardhmëria”- Prizren

Hello!You have a big greeting from Ardita. There are two singers who I like mostly and they are: Rita Ora and Kaltrina Selimi. Regarding the wish for the poster, I would like to have a poster of the singer Rita Ora. I like very much sport, too. Barcelona is my favourite football team, while the athlete is Lionel Messi. I really like your magazine and please do not forget to send us regularly this magazine. I love you “FOR YOU”!Ardita MorinaElementary School “Ardhmëria”- Prizren

Good day!I would like to greet all my peers through this magazine. The music band that I like very much is UNIKATIL, while my favourite comedian is Cima. As for sports, I love football and I spend my free time playing this sport

because I find it a fun sport.Arlind MorinaElementary School “Ardhmëria”- Prizren

Greetings!I, Idriz Kalimashi, want to greet you through this magazine and tell you some things about me. The actor who I mostly like is Fatmir Spahiu and my favourite sport is football. I spend my free time exercising and going through last year’s school homework, as well as drawing. Drawing is my hobby. Another thing I do in my free time is reading your magazine because I love it very much.Idriz KalimashiElementary School “Ardhmëria”- Prizren

Hi!First I want to tell you that I like your magazine very much, there are many interesting things in it and I want to thank you for giving

us the opportunity to communicate through this magazine. The singer I mostly like is Dafina Rexhepi. I spend my free time reading, while the sports I like very much are: tennis and volleyball.Violeta Morina Elementary School “Ardhmëria”- Prizren

Hello!Please accept the warmest greetings from Diellza. I also want to use the opportunity and greet my teacher Almira, who I still love very much. The singer I like very much is Dafina Zeqiri. I spend my free time reading. Among others, I really like sport. I have many favourite sports such as: volleyball, basketball, tennis, etc. Once again thank you very much.Djellza QarretiElementary School “Ardhmëria”- Prizren

Greetings!I am Albina. I would like to tell you there are many singers and actors that I like, but the actress that I most like is Selena Gomez, while the singer who I simply adore is Justin Bieber. I spend my free time reading various books. I also like sport, but sports I most like are football and basketball.Albina GashiElementary School “Ardhmëria”- Prizren