67
미디어의 몸 다양성 확보를 위한 실태조사 결과발표회 TV에 나올 몸, 준비되셨습니까? 일시 2016년 10월 6일(목) 3시 장소 정동 프란치스코교육회관 430호 주최 한국여성민우회 미디어운동본부 후원 서울특별시 여성발전기금

미디어의 외모 다양성 확보를 위한 실태조사 · - 4 - ·모니터링 회차: 미니시리즈의 경우 전편, 일일 드라마의 경우 6월 방송분을 모니터링

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

TV,?
430
TV,?
430
()
()
(<,,>)


“ .”
< > .2)
.
(WHO) 21 .
.(, ,
2012)
.
1960 ()
‘’ .
.
‘’, ‘ ’ .
.
, ,
1) <,,> .
2) < ‘ ’ > (, 2016 9 3)
- 2 -
.(, 2011)
. 2011 ‘
’(SBS), 2012 6 ‘ ’(Story on)
TV .
. 2016 8
‘ 4’(Story on) ,
“ , , !”
.
‘ ’ ‘
’ . ‘ , , ’
. ‘ ’ .
‘’ .
, ‘ ’ .
TV ‘ ’ .

.
, , , ,
.
. 1990 TV
. ,
. TV 3 10
, .
(, 2011)
2010 < >(SBS)
.
- 3 -
,
,
. .
TV .
()
.

.

3)
. <,,> . 1
55 ,
. 2 <,,> 1
.
. 2 16 25
. BMI
.
() .
, , , , , , ,
, . , ,
, ,
.
3) , , . ‘’
, ‘’
. ‘’
. ,
.
- 4 -
· : , 6 . <
> 2 , 2 .

KBS1 2016 6
KBS2
KBS2 -
MBC
SBS
SBS -
tvN
tvN 1988
· :
· :
10(40%) 15(60%) 25
4) *TV, A, MBN , .
- 5 -
2016 55 420(46%),
487(54%) 907 .5) 25
2.8% . 2014 19
31.5%, 25.3%, 37.7% . 1/3
, 2.8% .
, .
? ‘ ’, ‘
’ . ,
. ‘’
, ,
.
10 15 25
. 20~50
, 10 70
. .
20 1, 5 , 20
.6)
5) .
6) <[] 4 1 > (, 2015 12 1)
- 6 -
2 10 3 15
.
, 2 13
. < > ( ), <> ( )
. < > (
) 20 14, < > ( )
20 19, ( ) 6 , 5 .
.
<, >(SBS) ( ), < >(tvN)
( ) . 60, 70
. , --
. 2005 < > (
), < > ( )
, 30 .
< > ( ) ,
. < > ( ),
<>(2011) ( ), < >(2013) ( )
‘ ’ .
,
.
,
.
- 7 -
.
, ,
. <
>(1996)
, ‘’
.7)
.

. < > (
), < > ( ), < 1988> (
), < > ( ), ( )
. , , , ,
, , , .
,
< > ( ) .
7) < " '' "> (OBS, 2014 12 29)
. MBC ' '
12 SBS ' TV' “ ,
.
?” “14 . ”
. () “ ‘ ’
” “ . ‘ ’
” . “
. ” . SBS '
' “ ”
“ ” .
, 2008 3 13
- 8 -
.
10 8 ‘’, 2 ‘’ ,
15 6 ‘’, 5 ‘’, 4 ‘’ .
‘’, -- ‘ ’ . ‘
’ .
, ‘ ’
, .(
, , 2012)
KBS2
KBS2
KBS2
KBS2
KBS2
KBS2
KBS2 ,
SBS -
tvN
KBS1
KBS2
KBS2
MBC
MBC
MBC
SBS
SBS -
SBS -
SBS ,
tvN 1988 6
tvN 1988
tvN
- 9 -
, , ,
.
.
< > ( ), <> ( ), <,
> ( ) . ( )
, ( )
, ( ) .
.
. ( )
, ( ) ,
. ( ) .
( )
, ( )
, ( )
. ‘ ’ ,
.
. < 1988> (
) , . <-
tvN
tvN
- 10 -
> ( ) , <
> ( ) “
” .
< > ( ) “. .
. .
.” , ,
.

. . < > (
) , < 1988> (
) . <-
> ( ), ( )
. ,
.

, “ ?”, “ ?”, “
” .
- 11 -
.
< > ( ) ,
. “
” ,
, .
‘ ’ .
< > ( ) ,
, .
, “
190cm
. . ”
. .
<> ,
. ( ) ( )
. “
” , “
” . , ‘
’ .
< > ( ) ( )
. ( )
“ ” .
.
.
. TV
, .
- 12 -
,
.

, ,
.
, ,
.
,
.
, , TV
, .
< > < > .
‘’ .
,
.
.
.
- 13 -
(2011). Q .
, (2012). : ‘’ ‘
’ .
< >
1. : KBS1 KBS2 MBC SBS JTBC MBN A
TV tvN
2. :
3. :
4. : 06:00-08:00 08:00-10:00 10:00-12:00 12:00-16:00
16:00-18:00 18:00-20:00 20:00-22:00 22:00-24:00
24:00-06:00
6-1. :
6-2. :
6-3. : 10 10 20 30 40 50 60
70
*
,
6-4. :
6-5. :
6-5-1. :
6-6. : (/)
6-6. :
6-7. :
- 15 -
( )
6-9. :
6-10. :
6-11. :
6-11. : __________________________________________________
- 16 -
KBS2 30
.
. (?)
.
.
, ,
.
KBS2 60 .
.
KBS2 40 .
KBS2 20 . .
.
KBS2 20 . ,
.
KBS2 , 40 . .
KBS2 20 .
KBS2 30 .
. .
- 17 -
KBS2 30 .
. .
KBS2 50 . .
.
KBS2 30
. .
. PA
.
MBC 30
...... ?
, , .
.
.
MBC 20
. . .
.
. “ !”
. , 1 ..
. ..
.
MBC 10
.
. .
...
.
MBC - 40
, , , ‘ ’ .
, .
.
.
. .
MBC - 50
.
.
.
.
.
MBC - 20
. ‘ ’ .
.
.
. ,
.
.
SBS 50
20 .
, .
.
. , .
- 19 -
SBS 60
. .
. ,
5 .
.
.
" "
. . . . ,
. .
. .
. . ,
. ,
. .
. ,
,
. . ?
. . .
. ‘, ’ .
, ‘, … ?’ .

. .
.
tvN 30
. ,
.
, .

- 20 -
. , .
.
.
tvN 20
, .
, ,
.
.
.
tvN 1988 20
6. . ,
‘’. , , LP
. . .
. ,
., .
,
. , .
, .
, 10 . ,

, .
, 89 , .
. .
, .
- 21 -
tvN 1988 40
‘’ . ‘
’ ‘ ’.
, .
. .
. .
. , .
, .
. .
tvN 40
, .
, . .
.
- 23 -

1.
2000 (, 2004; , 2007;
, 2009) , '' . 10
' ',9)

( , 2009:85).
.
,
.
.
.
. . ' '
' ' ?
' ' , , .
''
. ''
,
. ,
.
8) <> 30 2 ' / ' <
> 31 2(2014 12 30 ) ' ' -
' - ' .
9) 2006 , '
', ' ' (

- 24 -

, ,
(·, 2009; , 2014; , 2014).
.
' (image commodity)' ' -(image commodity-subject)'
. ,
, , ,
,
(Lukács, 2010).
'' , '
(trans-versatile flexibility)'
, ' '(,
2014: 398) .
.
' (pre-commodity)' .
' - (image
commodity-subject)' . ,
, ,
(subjectivity) .
'' ' ' ,
' '.
, , ,

.
2.

,
13
- 25 -
< 1>

( )

4


4
D 20 3 ,


4

4

L 30

4

2 ,
3 TV
( 2), ,
,
.
. , .
K,
. K , '
'
.
( F, H, M)
.
'
' ,
' ' '' .
'' .
'' , '' '
' ' '
.
'' '' .
''
, .

. ,
.
- 27 -
(performance)
,
. ,
(Kuhn, 1985[2001]).
,
(Berger, 1972[1997]).

.
. (,
1994, 2013; Chua & Koichi, 2008; Lukács, 2010) ''
' ' .
.
,
. 1980 ''
, '' ,
' '
.
'', () ()
,
. '
' . , ''
,

.
, ' '
.
, (media convergence) .
''
- 28 -
' ' (Jekins, 2006).
TV, , , , ,
, , , .
(global girl industry) ' '
. ' ,
' '' '
, , , '(, 2014).
, , , , ,
.
(, 2011).


. .
' ' .
' ' ,
' (para-market)' , , ,
(, 2014).
,
.
4.
'
' . ' ' .
'(raw material)' .
' ' ' '.
' ' .
' .
L ,
' ' ' 185cm ,
- 29 -
' , ,
, , ,
'' .
. 2000

.
' ' ' '
, ' '
.
.
. , ,
, ,
. ,

,

. ()
(, :
322-326).
' (pool)' ,
. ' '
' ' , ' '
. ' '
' ' .
' ' ' '
'' ' '.
J '
' , 5
D ' '
- 30 -
.
' '
.
B ,
'' .
,

(, 1997: 82-113)
(Dickenson, 2007: 1-22) '
' . ' '
.
. ' '

C , '
' . ' '
. ' '
' ' ' '
.
(Robert Goldman) '
'
. '
'(, 2006: 156)
,
. TV
3 A '(' ')
.

. '
' B ''
. ,
- 31 -
, (, :
156).


.
' ' ' '
' ' .

.
5.
1)
,
' '
.
( ?) , . .
. ( ?)
. . ? ,
MC . . ( A, )
... . ,
, , . (
?) , , .
( ,
?) . ...
...( )
. OOO, , ...
...
- 32 -
. , . ( D,
)
D
' '
. . ,
' ' 1 . B
'' . ,
' '
'' '' , ''
. ' OOO
', ' OOO '
.
,
, ' '
.
.
A ' '
. C
, .
D ,
, .
E

. G ,
. ,
' ' .
,
... , . ,
. .
- 33 -
, OOO . (
) , .. . .
. ( H, )
H
, '' . '
' ' '
.
.

.
(, 2014) ' 185cm ,
, '( L) .
' ' , ( L, M, N).
K , '
' .
, '' ''
, ' ' '' .
' '
.

. '
'
, ' '
. ' '
. '
' .
,
' '
''
.
- 34 -
2) ' ' :
' ' '
' . 2012 ,
< >
'
' .
, . D
'
, ' . '
3 5
' .
'' .
'()' .
.
. '' ''

' ' . '
' ,
'' . ,
' '
. ,
' ,
' ,
. ' ',
( K). ,
.
3)
- 35 -
''

.
.

. .
. (
?) . ,
.
. . .
, . , ,
. , .
. , .
. .
. , ,
. ,
. . 4
. ( L, )

, 4 ,
. '' ' '
, '' .
, . '
(full shot)' .
,

.
, , '
' .

- 36 -
.10)
.
.

' '(
1) , '
. '( L) . '()
' ,
'' ( 2) .
''

.
6. ' -(image commodity-subject)'
1) '(raw material) ' : ' ' ' '

.

.
.
, ' '
E . ''
,
10) (Marshall McLuhan) ,
, '
' .
(McLuhan, 1946[2007]:427-467).
. L

, .
.
- 37 -
E

. ' ' .
E , '
' . , '' ''
. '
' .
. '
' 170cm '
' 50kg , ' ?'
. '
' '2,800' .
'
'
. '
(raw material)' .
' ' .
,
,
.
.
, , .
.
. ...
, . .
, . , ,
. .
. ,
... , ...
, , ...28
- 38 -
. ( ) . ,
. .
, . ( G, )
G '
' . '
' .
. ,
' '
,
. .
' ' ''
, ' ' ''
.
,
' '
,
.
. , . ( ?)
. , .
1, 2 3 . ,
. . . ( A, )
, .
.
. . .
,
. .
. . ( D,
)
- 39 -
A D ,11)
' ' . .
' ' ' ' .
' ' , '
'
.
. ' '
, ' '
''. ' ' .
' ' ,
. '
', ' ' .
'' '
' . '
, , '
.
' ' ' ' .
F
, 1
. A D ' '
F ' ' .

- .
() ,
.
' '
.
F ' ' '
' . F ''
11) B, C, F , .
H .
- 40 -
. ' , '

.

, . F
'
() ' .
.
'' '' .


.
, ' '
.
, ' ' .
' '.
,
' ' . '
'
.
.
2)
' '


.
' ' E '
'
- 41 -
' ' . '
', F ' ' . E '
' ' ' ' '
.
. '
' ' '
, E .
, ''
'' ' '
' ', ' ', '
' ' ' .
'
'
.
'', '' , E
,
' ', ' '
.
G ' ' ' '
. '
' ' ' ,
. '
' . '
' .
' '
, .
A D E, G
' ' ' '
. A ,

- 42 -
. D ,

' ' .
E G ' ' '
' . '' '
' '
' . A '
'
. D '
' ' '
. '
' .12)
,
'
' . (
) (misogyny)
' ', ' ' .
' '
. ,
' ' ' ' ,

' '(, 2010[2012]: 12-14, 252-254). , , '
' E ' '
. G '
' . ''
' '
' , ,
' .
12) ' ' . '
' ,
.
- 43 -

, ' '
.

, .
K
' ' .
' '
(, 2014) .
7.
,
' ' .
,
, ,
. '
'
, .

' ', ' '
. , '
' .

' '
' ' .
.
,
.
.
- 44 -
. ,

.
' ' . ''
.

. ,
' ' .
.

' ' . ,
,

.
- 45 -

·(1992), " : ",
, , 8, 33-70.
(2010), ,
.
(2013), " : , ",
, , & , 27, 77-115.
(2014), " : ", ,
: .
(2001), " / ", ,
, : .
, 30 2, 53-88.
····(2009), "
", , , 25 4, 73-108.
(2009), " :
", , , 26 1, 73-108.
(2011), " : ",
, , 11, 193-232.
(2006), " : ' ' ", ,
, 22 4, 197-233.
, 36 3, 183-204.
39 6, 87-118.
88, 39-76.
·(2012), " : '' '
- 46 -
(2010), - ,
.
(), , & , 12, 191-240.
·(2010), " : ' ' ''
", , , 26 3, 1-30.
(1994), 1970 ,
.
(2013), " : <>, <>, <>
", : , : .
(2004), '(aging)' ,
.
, 12 1, 157-191.
(2000), : .
Berger, J.(1972), Ways of Seeing, - , : , 1997.
Bordo, S.(1993), Unbearable Weight, , :
, 2003.
Chua, Beng Huat and Koichi, Iwabuchi(2008), "Introduction - East Asian TV Dramas:
Identifications, Sentiments and Effects", in Chua, Beng Huat and Koichi, Iwabuchi(eds.),
East Asian Pop Culture: Analysing the Korean Wave, Hong Kong: Hong Kong
University Press.
Jekins, Henry(2006), Convergence Culture: Where Old and New Collide,
, : , 2008.
Kuhn, A.(1985), The Power of the Image - Essays on Representation and Sexuality,
- , : , 2001.
Lukács, G.(2010), Scripted Affects, Branded Selves - Television, Subjectivity, and
Capitalism in 1990s Japan, Durham & London: Duke University Press.
- 47 -
McLuhan, M.(1946), Understanding Media - The Extension of Man, ,
: , 2007.
Rutgers University Press.
2012.
- 49 -
(<,,>)
TV “”
. “”

.

. “ ” “”
. “”
. , , ,
, , , , ,
.

? ,
.
.
, .
.
.
.
“ ” .
.
“ ” , “
” . “ ” “ ” .
“ ” . “”
. .
. ,
. .
- 50 -
‘’ . ‘ ’
.
.
. OECD
2 .
, 10 . ,
. 10
. .
.
, .

” .
‘ ’
.
.

.
. 1.
? 2. ? 3.
? .
‘ ’
.

.
.
.
- 51 -
‘ ’ .
.
.
, ‘’
.
- 52 -
- , ( ) , ,

- ,

- , (
), (
)
2. –
- , .
, , 09
- () 06 , ,
()
- () , , , ,

- () ( ,
, )
, (sous-representation)
() , , ,
() ,
(handicap) /
- 53 -
* 25% 20 8%, 18%
6%, 20% 35-49 44%
3.
- (, , x , )

- , ,

-
- 54 -
,
.

. “ .” .
‘ ’
‘ ’ . PD
. ,
. ,
, , .

.
.

.
.
.
,
.

- ‘ ’ ‘’
.
‘ ’ . “ ”
“ ?” “ !”
. “ ”
- 55 -
“ ?
!” .
.
- “ ?” “ ”
.
.
-
. “ ” , “
” .
‘ ’
.
.

.

- <> . ‘ ’

. ‘4’ .
- ‘ Large’
.
.
, .
- .
‘ ’ , , ,
.
- ‘’ .


.
- 56 -
- , ,
.
.

- <
> <12> . <>
, ‘’ .
<>
.
- <12> ‘ ’
‘ ’ .
.
- < > ‘ ’
.
‘ ’ “” “”
. “ .
.” .
“ ” .

- < >
.

.
- .

.
-
. <K>
- 57 -
‘’ . <2016 K>

.
-
.

-
. <>
. ‘’ .
.
- < >
.
.
,
- < >
.
.
.
- 40
.
.
. ‘ ’ .
- .
. ‘’
.
2012
< > ,
< > . ‘’

, .
‘ ’
.
‘’ .
. ,
.
‘’ .
.
.
.
. ‘ ’ ? ‘,
, , ’ . ?
.
‘’
.
? ‘’
. ? ‘
’ ‘’
.
- 59 -
‘ ’ . , , , ,
. ‘’ ‘’ .
‘ ’
.
6 . ‘ ’, ‘
’ .

. ,
.
.
‘’ ‘’ , ,
.
,

.
. ‘ ’
. , .

. , , ,
? .
. ?
?
. 45~50
.

.
. 30
.
.
.
- 60 -
‘ ’ .

. ‘ ’
. . ‘
’ . <
> .
- 61 -