Upload
sadettin
View
184
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
1
EKONOMĠK ĠSTĠKRAR: NEREDEYĠZ ? NE YAPMALI ?
ANKARA
ġubat 2011
TOBB ETÜ İKT 438
2
Ekonomi politikaları neyi amaçlar ?
Hükümetler için önemi…
BÜYÜME:
3
4.0%3.8%
3.5%
6.8%
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
8%
1970-2001 1980-2001 1990-2001 2002-2007
GSYH Büyüme Oranları (Yıllık, %)1970-2007
4
9.4%8.4%
6.9%
4.7%
0.7%
-4.7%
8.1%
4.5%5.0%
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 (T) 2011 (T) 2012 (T)
T : Tahmin (Economist Intelligence Unit, Orta Vadeli Program 2011-2013)
GSYH Büyüme Oranları
(yıllık, %)
5
-16%
-14%
-12%
-10%
-8%
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
-25%
-20%
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
2007Q1 2007Q2 2007Q3 2007Q4 2008Q1 2008Q2 2008Q3 2008Q4 2009Q1 2009Q2 2009Q3 2009Q4 2010Q1 2010Q2 2010Q3
GSYH-Harcamalar Yoluyla (yıllık, %)
Net İhracat (sol eksen) Stok Değişmeleri (sol eksen) Kamu Yatırımı (sol eksen) Özel Yatırım (sol eksen)
Kamu Tüketimi (sol eksen) Özel Tüketim (sol eksen) GSYH (sağ eksen)
6
Ekonomi politikaları neyi amaçlar ?
Hükümetler için önemi…
Uzun dönem: Gelişmişlere yakınsama
BÜYÜME:
7
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
19
70
19
71
19
72
19
73
19
74
19
75
19
76
19
77
19
78
19
79
19
80
19
81
19
82
19
83
19
84
19
85
19
86
19
87
19
88
19
89
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
(T)
Dünya Türkiye
Kaynak : Economist Intelligence UnitT : Tahmin
GSYH Büyüme Oranları (yıllık, %)
(1970-2010)
8
-8%
-3%
2%
7%
12%
1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 (T)
2011 (T)
2012 (T)
2013 (T)
2014 (T)
2015 (T)
Büyüme: KiĢi BaĢına DüĢen Milli Gelir (AB-15, Türkiye) (Satın Alma Gücü Paritesine Göre; Yıllık % DeğiĢim)
AB-15 TürkiyeKaynak: IMF-World Economic Outlook
9
28%
30%
32%
34%
36%
38%
40%
42%
1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 (T)
2011 (T)
2012 (T)
2013 (T)
2014 (T)
2015 (T)
Türkiye: KiĢi BaĢına DüĢen Milli Gelir / AB-15 %(Satın Alma Gücü Paritesine Göre)
Kaynak : IMF, World Economic Outlook (October 2010)
10
AB’ye YAKINSAMA
EU Accession
Date
Income Per
Capita 10
years prior
to
accession*
Ratio of Income
Per Capita to EU-
15 average
(1994,1997)
Income
Per
Capita* at
accession
Income Per
Capita* to
EU-15
average at
accession
Average
annual
growth of
Income Per
Capita* in 10
years prior
to accession
Lithuania 2004 6.575 29,7% 11.924 41,8% 6,2%
Poland 2004 7.561 34,2% 11.913 41,8% 4,7%
Czech Republic 2004 13.267 59,9% 17.270 60,6% 2,7%
Slovakia 2004 8.842 39,9% 13.329 46,8% 4,2%
Slovenia 2004 13.098 59,2% 19.081 67,0% 3,8%
Hungary 2004 10.163 45,9% 15.254 53,5% 4,2%
Cyprus 2004 16.301 73,6% 20.194 70,9% 2,2%
Romania 2007 6.104 25,5% 9.056 36,4% 5,1%
Bulgaria 2007 5.244 21,9% 9.114 36,7% 5,7%
* PPP-adjusted Income per Capita
11
2008 At GDP Growth of… 2018
Ratio of Income
Per Capita of
Turkey to EU-27
average with 3.5%
annual Income
Per Capita
Growth 45,5% 4,5% 57,4%
Ratio of Income
Per Capita of
Turkey to EU-27
average with 5%
annual Income
Per Capita
Growth 45,5% 6,0% 66,3%
Ratio of Income
Per Capita of
Turkey to EU-27
average with 6%
annual Income
Per Capita
Growth 45,5% 7,0% 72,9%Ratio of Income
Per Capita of
Turkey to EU-27
average with 6.5%
annual Income
Per Capita
Growth 45,5% 7,5% 76,4%* EU-27 average annual growth of Income Per Capita assumed to be 1.1%
** GDP and Income Per Capita of Turkey calculated using the GDP series based on 1987 prices
*** Estimated annualized population growth for Turkey is 0.9%
AB’ye YAKINSAMA : TÜRKĠYE
12
Yine ekonomi politikaları
Anketler: En önemli sorun
Sosyal sonuçlar
ĠġSĠZLĠK: Son 9 yıl
13
-12
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
10
-20
-10
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Mar
t 0
1
Haz
iran
01
Eylü
l 01
Ara
lık 0
1
Mar
t 0
2
Haz
iran
02
Eylü
l 02
Ara
lık 0
2
Mar
t 0
3
Haz
iran
03
Eylü
l 03
Ara
lık 0
3
Mar
t 0
4
Haz
iran
04
Eylü
l 04
Ara
lık 0
4
Mar
t 0
5
Haz
iran
05
Eylü
l 05
Ara
lık 0
5
Mar
t 0
6
Haz
iran
06
Eylü
l 06
Ara
lık 0
6
Mar
t 0
7
Haz
iran
07
Eylü
l 07
Ara
lık 0
7
Mar
t 0
8
Haz
iran
08
Eylü
l 08
Ara
lık 0
8
Mar
t 0
9
Haz
iran
09
Eylü
l 09
Ara
lık 0
9
Mar
t 1
0
Haz
iran
10
Eylü
l 10
İşsizlik (sol eksen) Toplam İstihdam (sağ eksen)
Ġstihdam ve iĢsizlik (yıllık, % değiĢim)
Kaynak : TÜİK
%%
14
-25
-15
-5
5
15
25
35
45
55
Hizmetler İnşaat
Sanayi Tarım
Ġstihdamın GeliĢimi-Sektörlere Göre (aylık bazda; yıllık % değiĢim)
Kaynak : TÜİK
15
10
12
14
16
18
20
22
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010*
Klasik Tanım
Klasik Tanım +Ümitsizler
Klasik Tanım +Ümitsizler+Çalışmaya Hazırlar
Klasik Tanım +Ümitsizler+Çalışmaya Hazırlar+Yarı Zamanlılar
•Ekim 2010 itibariyleKlasik Tanım : İşsizler/İşgücü İşgücü: İstihdam edilenler + İşsizlerÜmitsizler : Bölgede iş bulunmadığına veya bölgede kendisine uygun iş olmadığına inandığı ya da nereden iş arayacağını bilmediği için iş aramayıp, ancak işbaşı yapmaya hazır olduğunu belirten kişilerdir. İş bulma ümidi olmayanlar/ (İşsizler + İş bulma ümidi olmayanlar)Çalışmaya hazırlar: Çeşitli nedenlerle iş aramayıp, ancak 2 hafta içinde işbaşı yapmaya hazır olduğunu belirten kişilerdir.
ĠĢsizlik Oranları (Kategorilere göre, %)
Kaynak : TÜİK
16
Yine ekonomi…
Anketler…
Sosyal sonuçlar…
Enflasyon – işsizlik ilişkisi normale mi dönüyor ?
ĠġSĠZLĠK: Neler oluyor ?
Phillips Eğrisi – ABD (1954-1969)
7%
6
5
4
3
2
10 9 8 7 6 5 4 3 2
1961
1958
1962 1954
1959
1963 1960
1964 1967
1957 1965
1955 1956
1966
1969 1968
0 1
En
flasyo
n
1
İşsizlik (%)
18
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5
ENFLASYON VE ĠġSĠZLĠK – TÜRKĠYE [1988-2001]
1996
1997
1998
2000
1995
1994
1993
19891992
2001
1988
1991
1990
1999
ĠĢsizlik Oranı (%)
En
fla
syo
n o
ran
ı (%
)
19
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
20092010
0
5
10
15
20
25
30
10 10.5 11 11.5 12 12.5 13 13.5 14 14.5
Enfl
asyo
n O
ran
ı (%
)
İşsizlik Oranı (%)
ENFLASYON VE ĠġSĠZLĠK- TÜRKĠYE [2002-2010]
20
Yine ekonomi…
Anketler…
Sosyal sonuçlar…
Enflasyon – işsizlik ilişkisi normale mi dönüyor ?
İşsizliğin yapısal sorunlarıGenç nüfusTarımKadınlar
ĠġSĠZLĠK:
21
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010*
Toplam Erkek Kadın
* Ekim 2010 itibariyleİşgücüne katılma oranı- Avrupa Birliği ortalaması : Kadın %59, Erkek %72 (2009)
ĠĢgücüne Katılma Oranı, %
(2000-2010*)
22
Büyüme 2002-2007: % 6,8 İşsizlik > % 9
Büyüme % 4,5 seviyesini aşamadığı müddetçe…
İstihdam reformlarında neredeyiz ?
İşgücü katılığı, vergiler
Asgari ücret politikası
Kadınlar ve gençler için …
İşgücünün eğitimi
Hiçbir şey yapılmıyor mu?
Ve verimlilik meselesi
ĠġSĠZLĠK: Sonuçta ne oluyor ?
23
ENFLASYON: 40 YIL
30 yıl yüksek enflasyonHiperenflasyon yok
24
0%
20%
40%
60%
80%
100%
120%
19
70
19
71
19
72
19
73
19
74
19
75
19
76
19
77
19
78
19
79
19
80
19
81
19
82
19
83
19
84
19
85
19
86
19
87
19
88
19
89
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
Enflasyon (TÜFE) (yıllık, %)(1970-2010)
Dünya (sol eksen) Türkiye (sağ eksen)
Kaynak : International Financial Statistics, TÜİK
25
ENFLASYON: Son 7 yıl
7 yıldır Dünya enflasyonuna yakınsamaAncak oynaklık..
26
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
18%
20%
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Enflasyon (TÜFE) (yıllık, %)(2003-2010)
Dünya Türkiye
Kaynak : TÜİK, International Financial Statistics
27
4.5
5
5.5
6
6.5
7
7.5
8
8.5
9
9.5
10
10.5
11
11.5
12
12.5
Jan
/04
Mar
/04
May
/04
Jul/
04
Sep
/04
No
v/0
4
Jan
/05
Mar
/05
May
/05
Jul/
05
Sep
/05
No
v/0
5
Jan
/06
Mar
/06
May
/06
Jul/
06
Sep
/06
No
v/0
6
Jan
/07
Mar
/07
May
/07
Jul/
07
Sep
/07
No
v/0
7
Jan
/08
Mar
/08
May
/08
Jul/
08
Sep
/08
No
v/0
8
Jan
/09
Mar
/09
May
/09
Jul/
09
Sep
/09
No
v/0
9
Jan
/10
Mar
/10
May
/10
Jul/
10
Sep
/10
No
v/1
0
Jan
/11
Enflasyon (TÜFE) (yıllık, %)(Ocak 2004- Ocak 2011)
Kaynak : TÜİK
28
Enerji derken bir de gıda fiyatları
derken küresel kriz
ENFLASYON: Son 7 yıl
29
0
2
4
6
8
10
12
14
-80
-60
-40
-20
0
20
40
60
Mar
/04
May
/04
Jul/
04
Sep
/04
No
v/0
4
Jan
/05
Mar
/05
May
/05
Jul/
05
Sep
/05
No
v/0
5
Jan
/06
Mar
/06
May
/06
Jul/
06
Sep
/06
No
v/0
6
Jan
/07
Mar
/07
May
/07
Jul/
07
Sep
/07
No
v/0
7
Jan
/08
Mar
/08
May
/08
Jul/
08
Sep
/08
No
v/0
8
Jan
/09
Mar
/09
May
/09
Jul/
09
Sep
/09
No
v/0
9
Jan
/10
Mar
/10
May
/10
Jul/
10
Sep
/10
No
v/1
0
İşlenmemiş gıda (sol eksen) Enerji (sol eksen) Enflasyon (TÜFE) (sağ eksen)
Enerji ve Gıda Fiyatları Performansı (yıllık, %)(3 aylık hareketli ortalama)
Kaynak : EcoWin
30
ENFLASYON : Son 5 yıl
Enerji derken bir de gıda fiyatları
derken küresel kriz
Maliye politikalarının desteği ?2007 → Seçim ekonomisi
2008 → Yanlış gevşetme
2009 → Zamansız toparlama
2010 → Göreli düzelme
2011 → ?
31
Enerji derken bir de gıda fiyatları
derken küresel kriz
Maliye politikalarının desteği ?2007 → Seçim ekonomisi
2008 → Yanlış gevşetme
2009 → Zamansız toparlama
2010 → Göreli düzelme
2011 → ?
Beklenti yönetiminin önemi
2006 çalkantısından beri
ENFLASYON: Son 5 yıl
32
35 20 12 8 5 4 4 7.5 6.5 5.5 5.0
29.75
18.36
9.357.72
9.65
8.39 10.06
6.536.4
49.45
24.8
14
8.7
5.897.27 6.12
8.73 6.56.98
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Hedeflenen Enflasyon
GerçekleĢen Enflasyon
Beklenen Enflasyon (1 yıl sonrası için)
ENFLASYON BEKLENTĠLERĠ(TÜFE; yıllık, % değiĢim)
Kaynak : TCMB, OVP (2011-2013)
33
2010 Para ve Kur Politikası Belgesi: Orta vadeli hedef %5“Enflasyon hedeflemesi rejimi uygulayan bir çok gelişmiş ülkede fiyat istikrarı ile
uyumlu enflasyon hedefi %1 - %3 arasındaki değerlerle ifade edilmektedir.
Türkiye için doğal bir referans olan Euro bölgesinde orta vadede %2’nin altında,
ancak buna yakın bir enflasyon oranı benimsenmektedir.”
Ancak:
1. Gelişmiş ülkelere yakınsama süreci: Dış ticarete konu olan, olmayan mallar
2. Sektörel katılıklar:
Yüksek aracılık maliyetleri
Dağıtım kanallarındaki verimsizlikler
İşgücü piyasası düzenlemelerindeki katılıklar
Bazı sektörlerde aksak rekabet koşulları
3. Yapısal reform sürecinin, 2000’li yıllarla birlikte hızlanmasına rağmen, birçok sektörde henüz tamamlanmamış olması
4. Mali disiplinin kalitesini artıracak reformların henüz tamamlanmamış olması
ENFLASYON: Merkez Bankası ne diyor?
34
ENFLASYON: Merkez Bankası ne diyor?2011 Para ve Kur Politikası Belgesi: Orta vadeli hedef %5
“ Son yıllarda yaşanan yapısal dönüşüm”
“ Geçmişte yüksek enflasyonla yaşamanın getirdiği katılıklar”
“ Kalite artışından kaynaklanan ölçüm yanlılıkları”
“ AB’ye yakınsama süreci” …
Bizde enflasyon daha yüksek : uzun vadede yapısal dönüşüm, yakınsama ve reform süreci Daha düşük
enflasyon
35
FAĠZLER:
Evvelden beri ne oldu ?
36
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
40
1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
GerçekleĢen Reel Faiz Oranı*(Hazine BileĢik Faizi, yıllık)
* Gerçekleşen Yıllık Reel Faiz = [(((100+Hazine Bileşik Faizi t-1)/(100+TÜFE Yıllık % Değişim t)-1)*100)]
%
37
Faizler: Evvelden beri ne oldu ?
Faizler: 2001’den beri ne oldu ?
38
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Oca
k 0
2
Nis
an 0
2
Tem
mu
z 0
2
Ekim
02
Oca
k 0
3
Nis
an 0
3
Tem
mu
z 0
3
Ekim
03
Oca
k 0
4
Nis
an 0
4
Tem
mu
z 0
4
Ekim
04
Oca
k 0
5
Nis
an 0
5
Tem
mu
z 0
5
Ekim
05
Oca
k 0
6
Nis
an 0
6
Tem
mu
z 0
6
Ekim
06
Oca
k 0
7
Nis
an 0
7
Tem
mu
z 0
7
Ekim
07
Oca
k 0
8
Nis
an 0
8
Tem
mu
z 0
8
Ekim
08
Oca
k 0
9
Nis
an 0
9
Tem
mu
z 0
9
Ekim
09
Oca
k 1
0
Nis
an 1
0
Tem
mu
z 1
0
Ekim
10
Hazine Bileşik Faiz Oranı
TCMB Gecelik Faiz Oranı
Mayıs 06 : %13,3
Nisan 06 : %13,9
Aralık 10 : %6,25
Aralık 10 : %7,7
Kaynak : Hazine Müsteşarlığı, TCMB
Ağustos 2010 'dan sonra, TCMB gecelik faiz oranı yerine haftalık repo oranı kullanılmıştır.
FAĠZ ORANLARI: HAZĠNE VE TCMB
[Ocak 2002 - Aralık 2010]
39
6
8
10
12
14
16
18
20
22
Hazine Bileşik Faiz Oranı TCMB Gecelik Faiz Oranı
Ağustos 2010 'dan sonra, TCMB gecelik faiz oranı yerine haftalık repo oranı kullanılmıştır.
Kaynak : Hazine Müsteşarlığı, TCMB
FAĠZ ORANLARI: HAZĠNE VE TCMB
[Nisan 2008- Aralık 2010]%
40
Dış denge ne demektir ?
Ödemeler Dengesi : Cari açık, sermaye fazlası
Rezervler
GELELĠM DIġ DENGEYE…
41
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Cari Denge -1 -9,9 3,8 -0,6 -7,5 -14,4 -22,1 -32,1 -38,2 -41,9 -14,3-44,9
(o/w) Dış Ticaret Dengesi -9,8 -22,1 -3,4 -6,4 -13,5 -22,7 -33,0 -41,0 -46,7 -53,0 -24,9-52,5
Sermaye Dengesi -0,4 12,6 -1,6 1,4 3,1 13,4 19,5 32,1 36,6 36,4 9,7 40,6
o/w Rezerv Varlıklar -5,7 -0,4 2,7 -6,2 -4,0 -0,8 -17,8 -6,1 -8,0 1,1 -0,1-12,6
Net Hata Noksan 1,3 -2,7 -2,1 -0,8 4,5 1,1 2,6 0 1,6 5,5 4,5 4,3
* Kasım 2010 itibariyle, yıllıklandırılmış
Ödemeler Dengesi Özet Tablo (milyar ABD Doları, yıllık)
(1999-2010*)
Kaynak : TCMB
42
-60
-40
-20
0
20
40
60
Mar
t 9
9
Haz
iran
99
Eylü
l 99
Ara
lık 9
9
Mar
t 0
0
Haz
iran
00
Eylü
l 00
Ara
lık 0
0
Mar
t 0
1
Haz
iran
01
Eylü
l 01
Ara
lık 0
1
Mar
t 0
2
Haz
iran
02
Eylü
l 02
Ara
lık 0
2
Mar
t 0
3
Haz
iran
03
Eylü
l 03
Ara
lık 0
3
Mar
t 0
4
Haz
iran
04
Eylü
l 04
Ara
lık 0
4
Mar
t 0
5
Haz
iran
05
Eylü
l 05
Ara
lık 0
5
Mar
t 0
6
Haz
iran
06
Eylü
l 06
Ara
lık 0
6
Mar
t 0
7
Haz
iran
07
Eylü
l 07
Ara
lık 0
7
Mar
t 0
8
Haz
iran
08
Eylü
l 08
Ara
lık 0
8
Mar
t 0
9
Haz
iran
09
Eylü
l 09
Ara
lık 0
9
Mar
t 1
0
Haz
iran
10
Eylü
l 10
Rezervler Cari Denge Dış Ticaret Dengesi Sermaye Hesabı
Ödemeler Dengesi Hesap Hareketleri (1999-2010)Milyar ABD
Doları
43
Dış denge ne demektir ?
Ödemeler Dengesi : Cari açık, sermaye fazlası
Rezervler
Sermaye dengesi: Sıcak para ?
GELELĠM DIġ DENGEYE…
44
82.0
11.8
-2.4
5.8
16.0
79.9 75.5
93.4 86.7
58.7
-59.7
3.6
40.5
60.1
52.2
37.9 44.1
11.2 8.3
-0.0
4.2
12.7
61.6
9.6
-24.2
-14.1 -10.4
4.1
-4.9 -4.0
-82.2
-51.2
-30.3
-19.2
42.9
-0.8
-100
-80
-60
-40
-20
0
20
40
60
80
100
2005 2006 2007 2008 2009 2010*
Kısa Vadeli Sermaye Uzun Vadeli Sermaye DYY (Net) Net Hata Noksan Uluslararası Para Fonu Kredileri Rezerv Varlıklar
CARĠ AÇIĞIN FĠNANSMANI (%)
* Kasım 2010 itibariyle, yıllıklandırılmış
45
Dış denge ne demektir ?
Ödemeler Dengesi : Cari açık, sermaye fazlasıRezervler Sermaye dengesi: Sıcak para ?
Cari açık krizde nasıl düzeldi ?Türk Lirası↓ ?: 1994 ve 2001’de ne oldu ?
Gerçek:
Kriz İç talep↓ Büyüme↓ Dış ticaret açığı↓
Kriz sonrası İç talep↑ Büyüme↑ Dış ticaret açığı↑
GELELĠM DIġ DENGEYE…
46
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
-10
-5
0
5
10
15
20
20
00
Q2
20
00
Q3
20
00
Q4
20
01
Q1
20
01
Q2
20
01
Q3
20
01
Q4
20
02
Q1
20
02
Q2
20
02
Q3
20
02
Q4
20
03
Q1
20
03
Q2
20
03
Q3
20
03
Q4
20
04
Q1
20
04
Q2
20
04
Q3
20
04
Q4
20
05
Q1
20
05
Q2
20
05
Q3
20
05
Q4
20
06
Q1
20
06
Q2
20
06
Q3
20
06
Q4
20
07
Q1
20
07
Q2
20
07
Q3
20
07
Q4
20
08
Q1
20
08
Q2
20
08
Q3
20
08
Q4
20
09
Q1
20
09
Q2
20
09
Q3
20
09
Q4
20
10
Q1
20
10
Q2
20
10
Q3
%%
ĠTHALAT- ĠÇ TALEP GELĠġĠMĠ(cari fiyatlarla, çeyreklik bazda bir önceki döneme göre değiĢim, %)
Ġç Talep (sol eksen) Ġthalat (sağ eksen)
Kaynak : TÜİK
47
Dış denge ne demektir ?
Ödemeler Dengesi : Cari açık, sermaye fazlasıRezervler Sermaye dengesi: Sıcak para ?
Cari açık krizde nasıl düzeldi ?
Türk Lirası↓ ?: 1994 ve 2001’de ne oldu ?
Gerçek: Kriz İç talep↓ Büyüme↓ Dış ticaret açığı↓
Kriz sonrası İç talep↑ Büyüme↑ Dış ticaret açığı↑
İhracat ? Dış talep !
Kur’a rağmen ihracat niye düştü krizde ?
Niye artamıyor şimdi ?
GELELĠM DIġ DENGEYE…
48
Tasarruf – Yatırım Dengesi !
Kimler söyledi ?
Kitaplar ne diyor ?
DIġ DENGE: ĠĢin esası nedir ?
49
22
15
42
16
10
53
-6
-5
11
-20 0 20 40 60 80 100 120
Yunanistan
İspanya
Avustralya
Türkiye
İrlanda
ABD
Polonya
İngiltere
İtalya
Fransa
Hindistan
Meksika
Brezilya
G.Kore
Danimarka
Kanada
Belçika
Endonezya
Avusturya
Finlandiya
Japonya
Rusya
Hollanda
Almanya
İsveç
İsviçre
Çin
Norveç
Tasarruf, Yatırım ve Cari Denge (% GSYH, 2007)
Toplam Yatırımlar (brüt)
Tasarruf (brüt)
Cari Denge
Kaynak: EIU
50
12
14
16
18
20
22
24
26
28
Yurtiçi Tasarrufların ve Yatırımlar(Milli Gelire Oran Olarak,%) (1962-2009)
Yurtiçi Tasarruflar Yatırımlar
Kaynak : DPT
51
-8
-6
-4
-2
0
2
4
1962 1964 1966 1968 1970 1972 1974 1976 1978 1980 1982 1984 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008
Tasarruf-Yatırım Dengesi (1962-2009)(Milli Gelire Oran Olarak, % )%
Kaynak : DPT