ELEKTRİĞİN İLETİMİ

Adı:Muharrem

Soyadı:Şireci

No:683

Elektrik Nedir?

Günümüzde evlerin aydınlatılması, televizyon, radyo, telefon, çamaşır makinesi gibi araçların çalıştırılmasında elektrik kullanılmaktadır. Elektrik de ışık ve ses gibi bir enerji türüdür.

Kolayca üretilebilen elektrik, diğer enerji çeşitlerine dönüşebilir. Ampulde elektrik enerjisi ısı ve ışık enerjisine dönüşür. İkserdeise hareket enerjisine dönüşür. Elektriği göremeyiz ama etkilerini görürüz.

Bazı araçlarda elektriğin dönüştüğü enerji türlerini aşağıdaki tablodan inceleyelim.

Elektrik Evlerimize Nasıl

Ulaşır? Elektrik, hidroelektrik ve

termikelektriksantrallerinde üretilir. Yüksek gerilim hattı olarak bilinen iletim hatlarıyla yerleşim alanlarına dağıtılır. Ev ve iş yerlerinde kullanilabilirhole getirilerek insanlannhizmetine sunulur.

Elektrik, tellerin içinden suyun boruların içinden geçmesi gibi geçer.

İletken Maddeler

Elektriği ileten maddelere iletken denir.- Bütün metaller iyi iletkendir.- Bakır ve alüminyum iletken

olarak en çok kullanılan metallerdendir.- Altın, gümüş,

cıva,çinko,alüminyum,nikel-Metaller içinde en iyi iletken

altın ve sonra gümüştür.- İletkenlik özelliği en iyi olan

metal altındır.- Tuzlu su, limonlu su, deniz suyu,

asitli su, maden suyu, sirke,- Toprak, insan vücudu, kurşun

kalem içi de iletkendir.- Tahta ıslatılırsa iletken hale

geçebilir.

İletkenler olmasaydı:- Elektriği bir yerden başka

yere taşıyamazdık.- Elektrikli aletlerimizi

çalıştıramazdık

Yalıtkan Maddeler:

Elektriği geçirmeyen maddelere

yalıtkan denir. - Tahta, porselen,

seramik, yağmur suyu, saf su,

şekerli su, ebonit çubuk,alkol,

kauçuk, cam, plâstik, hava, kağıt,

karton, yalıtkan

maddedir. Yalıtkanlar

olmasaydı:

- Elektriğe karşı kendimizi

koruyamazdık.

-Yalıtkanlar elektriği kontrol

etmemizi sağlar.

-Yangın çıkmasını önler.

Devre Elemanları

Pil, ampul,anahtar,

kablo.

- Devre elemanları 2

kutupludur.

Ampulün Parlaklığı Nelere

Bağlıdır? - Devredeki pil sayısı

arttıkça parlaklık artar.- Devredeki ampul sayısı arttıkça parlaklık azalır.- Devredeki pilin kutuplarının yer değiştirmesi ampulün parlaklığını etkilemez.- Ampulün içindeki telin cinsi değişirse parlaklık da değişir.

DİRENÇ :Maddelerin elektrik iletimine karşı gösterdiği zorluğa direnç denir.Direnci ölçen alete direnç ölçer (ohmmetre) denir.Direncin birimi ohm`dur.

-Yalıtkanların direnci iletkenlere göre çok fazladır.

İletkenin Direnci Nelere

Bağlıdır? ☻ iletkenin uzunluğuna,

☻ iletkenin cinsine☻İletkenin kesit alanına

bağlıdır(iletkenin inceliğine, kalınlığına).

REOSTA:Direnci değiştiren araca reosta denir.Bir iletkenin uzunluğunun değiştirilmesiyle direnci değişebilir.Reosta ile ampulün

parlaklığını artırıp azaltabiliriz.

Şekildeki devrede;

☻Sürgü 2 yönünde hareket ettirilince, devredeki telin uzunluğu ve dolayısıyla direnci artar.Parlaklık azalır.

☻Sürgü 1 yönünde hareket ettirilince , iletken

telin uzunluğu azalır.Devredeki direnç azalır,

akım artar,

Parlaklık artar.

Şimşek ve Yıldırım

Şimşek: Atmosferde de rüzgarın etkisiyle bulutlar hem havayla hem de birbirleriyle temas ederler. Bunun sonucunda da elektriklenirler. Elektrik yüklü bulutlar birbirlerine yeterince yaklaşırsa birinden ötekine elektrik yükü boşalması olabilir. Bu olaya şimşek denir.

Yıldırım: Elektrik yüklü bulutlar yeryüzüne yeterince yaklaşırsa buluttan yere elektrik yükü boşalması olur. Bu olaya da yıldırım denir.

Elektrik Çarpması Nedir?

Elektriğin canlı vücudundan toprağa geçmesi olayıdır.İnsan vücudu iletken olduğundan elektrik

çarpmaları kaçınılmazdır.Elektrik çarpması prizler-elektrikli aletlerden

kaynaklanan elektrik kaçakları, kablolarının kopması ya da direklere tırmanılması, yıldırım düşmesi ile ortaya çıkabilir.

Vücuttan geçen elektrik akımları yüksek voltajdaysa, şok, kalp durması, solunum durması, ölüm gibi sonuçlar doğurabilir.

Elektrik çarpmalarına karşı alınacak önlemler:

- Tornavida ve pense gibi aletlerin saplarının plastikle kaplı olması- Elektrikli işlerle uğraşırken plastik ya da kauçuk eldiven giyilmesi- Prizlere birden fazla elektrikli alet fişi takılmaması- Prizlere ıslak elle dokunmamak- Kablolarda kopukluk yada erime varsa büyüklerimize haber vermek- Kabloların etrafının plastikle kaplanması

Elektrik Çarpmasının İlkyardımı

- Elektrik akımı şalterden kesilmeli,- Çarpılan kişi yalıtkan bir cisim veya sopa ile itilmeli-Yalıtkan eldiven kullanarak kişi itilebilir.

BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN

TEŞEKÜR EDERİM.