PD CEN/TS 13649Stationary source emissions — Determination of the

mass concentration of individual gaseous organiccompounds — Sorptive sampling method followed by

solvent extraction or thermal desorption

www.endustricevre.com

Endustricevre.com

METOT KAPSAMI

Sabit Kaynaklardan VOC lerin Örneklenmesi, hazırlanması (ön işlem) ve Analiz süreçlerini kapsar

Kapsama göre sonuç mg/m3 olarak verilir.

Metot kapsamı, Çözücü Ekstraksiyonu (klasik VOC örnekleme, ön işlem ve analiz) ile Termal Desorpsiyon olmak üzere iki yöntemi kabul etmektedir.

NOT: Termal Desorpsiyon yöntemi, Klasik yöntemden 3 kat daha hassas sonuç verir. Bu yüzden küçük hacimler ile düşük konsantrasyonlarda çalışmak daha kolaydır.www.endustricevre.com

Endustricevre.com

TANIMLAR

• desorption efficiency (Emilim verimliliği); Geri kazanılan organik maddenin kütlesinin, adsorbantarafından toplanan organik materyal kütlesine oranı, yüzde olarak ifade edilir.

• sampling tube for solvent extraction (Çözücü ekstraksiyonu için numune alma tüpü); Adsorbanolarak aktif karbon ile doldurulmuş cam tüp

• sampling tubes for thermal desorption (Termal desorpsiyon için numune alma tüpleri); Paslanmaz çelik, inert kaplamalı çelik veya cam tüp biçimli örnekleyiciler, başlıklı olarak tedarik edilmiş ve bir veya daha fazla şartlandırılmış, termal desorpsiyon uyumlu sorbentlerile paketlenmiştir.

• volatile organic compound (Uçucu Organik Bileşik); 293,15 K buhar basıncı 0,01 kPa ya da daha fazla olan ya da belirli koşullar altında mukabil bir uçuculuğa sahip herhangi bir organik bileşik

• field blank (Boş numune); Ölçümün tüm aşamaları boyunca belirgin bir kirlenme olmadığından emin olmak ve deney personelinin voc örneklemesi sırasında, voc tüpe kaynak dışından gelebilecek girişimlerin miktarı.

www.endustricevre.com

Endustricevre.com

İŞlEM SÜRECİ

• 1- NUMUNE ALMA (ÖRNEKLEME)

• 2- DESORPSİYON (EMİLİM, GERİ KAZANIM, CS2 DE ÖZÜTLEME)

• 3- GC ANALİZİ

• NOT: mg/m3 olarak raporlanacağı zaman Normal Şartlar 273 K ve 101,3 Kpa dır.

www.endustricevre.com

Endustricevre.com

İŞLEM SÜREÇLERİ

VOC Örnekleme

Ayrıştırmalı VOC

bakılacakmı

HAYIR

EVET

EN 12619 a Göre TOC

ölç.

Sadece Metan yada

Metan Bakılacakmı

EVET

EN ISO 25140 a Göre Ölç

HAYIR CEN/TS 13649 a göre

Devam Et

Seyreltme gerektiren şartları kontrol et. Seyreltme gerekiyorsa

seyreltmeli numune al. Yoksa Doğrudan nuune al Bunun için

Metodun EK A sına bak.www.endustricevre.com

Endustricevre.com

NUMUNE ALMA SİSTEMİ

Metot EK A da örnekleme sistemi verilmiştir.

• Numune ile kimyasal ve fiziksel reaksiyona girmeyen malzeme kullan.

• Sıcaklığa bağlı olarak, Cam, PTFE, polipropilen florür gibi mazlemeleruygundur. (VOC tüpler için)

• Numune alma hattında toz filtresi olmalı.

• Gerekiyorsa ısıtma işlemi yapılabilir. Zorunlu değil)

www.endustricevre.com

Endustricevre.com

VOC Tüp

Ana Tabaka;

100 mg Aktif Karbon Kullan. Önünde cam yünü filtre kullan.

Not: Standart ticari tüpler bu şekildedir.

Emniyet Tabakası;

50 mg Aktif Karbon Kullan. Önünde ve arkasında filtreli olmalı.

Not: Standart ticari tüpler bu şekildedir.

NOT:

• Kullanılmış tüpler tekrar kullanılamaz.

• Tüpler kürden, sızıntıdan ve diğer etkenler korunmuş olmalıdır.www.endustricevre.com

Endustricevre.com

NUMUNE ALMA POMPASI VE DİĞER EKİPMANLAR

Numune alma Sistemi;

• Gaz ölçer (hacim sayar) veya Flowmetre (Akış ölçer) ile donatılmış bir örnekleme sistemi.

• Çözücü Ekstraksiyon yöntemi için 0,1-0,5 l/dk. Çekiş özelliğine sahip pompa.

• Termal Desorpsiyon için 0,1 l/dk. Çekiş özelliğinde.

• Gaz sayacı veya pompanın belirsizliği %5 den düşük olmalıdır.

• Sıcaklık ölçümlerinde belirsizlik 2,5 C ve Basınç ölçümlerinde %1 den az olmalıdır.

www.endustricevre.com

Endustricevre.com

NUMUNE ALMA PROSEDÜRÜ

VOC tüpe gelen sıcaklık 40 C altında olmalıdır.

Ölçüm Süresi Aşağıda ki etkenlere göre belirlenir,

- Tahmini konsantrasyon

- Analizin alt limiti (parametrenin GC de analiz alt limiti)

- VOC Tüpün emniyet tabakasında okunan miktar Ana tabakanın %5 den büyük olmamalıdır.

Kirletici konsantrasyonu yüksek bekleniyorsa örnekleme süresi kısa tutulur.

Kirleticiler aşırı nemli ise veya gazın baca dışında yoğuşacağı düşünülüyorsa VOC tüp de nemlenme olmaması için gerekli tedbirler alınmalıdır.

Her ölçümden önce ve sonra kaçak (sızıntı) testi yapılmalıdır. Akış oranının %5 den küçük olmalıdır sızıntı.

www.endustricevre.com

Endustricevre.com

VOC Tüplerin Saklama ve Taşınması

Taşıma;

25 C altında ve Karanlık ortamda, Tüp ağızları ahşap veya bantla kapatılmamış, temiz bir saklama kabında taşınmalıdır.

Saklama;

7 gün içinde VOC tüp analiz edilmeyecekse -4 C de saklanmalıdır.

Bu tür saklamadan sonra Tüp analize alınmadan önce Ön işlem odasında şartlanması için beklenmelidir.

Tüp içerisinde nemin yoğuşması engellenmelidir. (Eğer tüp içinde nem olduğunudan şüpheleniyorsa)

Nemli tüpler GC de ilk dakikalarda tanımlanamayan pikler oluşturabilir.www.endustricevre.com

Endustricevre.com

Şahit Numune

Şahit Numune Alma İşlemi

Numune alınan bacanın olduğu yerde şahit numune alınır.

Tüpün iki ağzı kırılır.

Tüp numune alma hattına takılmaz. Numune çekilmez.

Tüpün ağızları kaptılır ve şahit numune olarak etiketlenerek saklanır.

Analiz işleminde Şahit numuneden okunan değer Numunenin %10 dan büyük olamaz.

Şahit Numune Alma Adedi;

Eğer 1 adet numune alınıyorsa 1 adet şahit alınır.

Eğer gün içinde 6 dan fazla numune alınıyorsa 2 adet şahit alınır.

Eğer gün içinde 10 dan fazla numune alınıyorsa 3 adet şahit alınır.

Tipik uygulama 1 bacada alınan 3 numune için 1 şahittir.www.endustricevre.com

Endustricevre.com

Performans Özellikleri

www.endustricevre.com

Endustricevre.com

Numune Alma Sistemi

www.endustricevre.com

Endustricevre.com

Numune Alma Sistemi

www.endustricevre.com

Endustricevre.com

Seyreltmeli Numune Alma Sistemi

- Yüksek Nem içeriği Bekleniyorsa.

- Sıcaklık 40 C den yüksek VOC tüpe geliyorsa.

- Yüksek VOC konsantrasyonu bekleniyorsa.

- Temiz kuru hava veya Azot gazı ile seyreltme yapılır.

- Vr: Seyreltme Hacmi

- Vin; Bacadan çekilen hacim.

- Vout: Ana pmopa hacmi

- Vin= Vout-Vrwww.endustricevre.com

Endustricevre.com

Hesaplama

• mi=Wf+Wb-Bfx VCS2

• mi: Gerçek numunede deneye tâbi tutulan havadaki UOB’nin kütlesi, mg

• Wf:Numune ana tabakadaki(ön) konsantrasyon miktarı(mg/L)

• Wb:Numune emniyet tabakadaki(arka) konsantrasyon miktarı(mg/L)

• Bf :Şahit numunedeki konsantrasyon miktarı (mg/L)

• VCS2 :Kullanılan özütleme çözücüsü hacmi,

www.endustricevre.com

Endustricevre.com

Hesaplama

• ü

• V:Kuru baca gazı numunesinin ölçülen hacmi L

• P:Hava numunesinin gerçek basıncı hPa,

• Po:1013 hPa

• T:Numune baca gazının gerçek sıcaklığı,Kelvin To:273 K’dir

www.endustricevre.com

Endustricevre.com

Hesaplama

•ü

• Ci: Gaz numunesindeki belirli bir bileşiğin derişimi (mg/Nm³)

• mi: Gerçek numunede deneye tâbi tutulan havadaki UOB’nin kütlesi, mg

• Vdüzeltme: Alınan numunenin standart şartlarda (273 K ve 1013 hPa) kuru bazda ifade edilen hacmi,Litre dir.

www.endustricevre.com

Endustricevre.com

Hesaplama (seyreltme Faktörü)

Seyreltme Faktörü; Seyreltmeli numune alındığında, baca şartlarında ki gerçek konsantrasyonun bulunması için kullanılan katsayıdır.

Seyreltme Faktörü (F) = (Vr+Vin)/Vin

Vin=Vout-Vr

üx F formülünden hesaplanır.

- Vr: Seyreltme Hacmi

- Vin; Bacadan çekilen hacim.

- Vout: Ana pmopa hacmiwww.endustricevre.com

Endustricevre.com

TEŞEKKÜRLER

www.endustricevre.com

www.endustricevre.com

Endustricevre.com