Encefalitisi

7/26/2019 Encefalitisi

1/5

Encefalitisi Zapaljenja modanog parenhima, mogu se javiti u sledeim oblicima:

a) izolovano encefalitis;b) sa zapaljenjem modanica meningoencefalitis ;c) sa zapaljenjem kimene modine encefalomijelitis;d) zapaljenje celog !"a meningoencefalomijelitis#

!astaju naglo, progresivni su, esto imaju letalan ishod ili sekvele# !aje$i izazivai su virusi, ali mogu ih izazvati i bakterije, paraziti, gljivice#

KLASIFIKACIJA %rema ranijoj podeli delimo ih na:

primarne 'polioence(alitisi) citopatogena destrukcija sive mase;# sekundarne 'leukoence(alitisi) destrukcija bele mase imunim mehanizmima

'demijelinacija):a) parain(ektivni nastaju tokom sistemske virusne in(ekcije;b) postin(ektivni nastaju nakon sistemske virusne in(ekcije 'hronini)#

%rema lokalizaciji o$teenja u parenhimu: (okalni tip perineuralno $irenje '*"+, +Z+);

# multi(okalni tip hematogeno $irenje;# di(uzni tip hematogeno $irenje#

ETIOLOGIJA !eurotropni virusi: -./0, polio, rabies# 0stali virusi: +Z+, .ubella, -deno, 1+, *"+ &, enterovirusi, 2/+, 3n4uenza virus, *3+, 51# 0stali izazivai:

in(ektivni agensi mikoplazme, rikecije, bakterije, gljivice, protozoe;# 6ziki agensi;# hemijski agensi;7# maligni procesi#

EPIDEMIOLOGIJA 8estalost zavisi od mnogih (aktora: puteva preno$enja, imunog i vakcinalnog statusa,

klimatskih uslova, aktivnosti vektora### 1ogu se javiti:

-# %ojedinano 'sporadino) naje$e *"+ tip /# 2pidemijski naje$e enterovirusi## %ostvakcinalno 'komplikacja vakcinacije) morbili, mumps, rubela, polio#

PATOGENEZA85-Z!- +.-9- 3.2!2 %.0"90.2 '%.2>0->"0%5-Z12) =2@2!2.-32 >018!3>-3


2/5

+irusi vr$e destrukciju tkiva direktnim citopatogenim e(ektom, kao i procesima 'imunim)koje podstiu# =olazi do poveane propustljivosti *2/, poveane sekrecije i smanjeneresorpcije likvora, vaskulitisa, edema mozga# "ve ovo dovodi do porasta 3>p, poremeajacerebralne cirkulacije, hipoksije i ishemije mozga, o$teenja neurona i meCuneuronskekomunikacije#

PATOLOGIJA

1akroskop edematozan mozak, spljo$tene vijuge, na preseku takasta krvarenje i zonenekroze#

1ikroskop degeneracija i propadanje neurona, kod nekih in(ekcija vide se karakteristinainkluziona tela$ca 'u citoplazmi nervnih elija tzv# !egrijeva tela$ca 'rabies) ili u jedrunervne elije '*"+)), prisutni su znaci vaskulitisa i tromboze malih krvnih sudova#

21 destrukcija elija i organela, na aksonima nakupine masnih kiselina 'zbogdemijelinacije), virociti#

KLINIKA SLIKA !ajvi$e zavisi od 50>-53Z-3


3/5

!"# IS$OD-# 0zdravljenje 'treina bolesnika) bez sekvela ili sa smetnjama u koncentraciji i

povremenim glavoboljama#/# 9ee sekvele 'treina bolesnika) hemipareza, epilepsija, o$teenje kranijalnih nerava ili

inteligencije# 1ogu biti rane 'odmah nakon preleane bolesti) ili kasne 'godinama nakonpreleane bolesti)#

# 5etalan ishod 'GMN) naje$e oboleli od *"+ ence(alitisa#!%#! DIJAGNOZA

>linika slika akutna neurolo$ka bolest naglo nastala# %oremeaj svesti, neurolo$ki nalaz,op$ti in(ektivni sindrom#

-namneza podatak o prethodeoj in(ekciji .9 ili @39a, kao i vakcinaciji antivirusnimvakcinama, a bitni su i epidemiolo$ki podaci o postojanju epidemije gripa ili ubodu vektora#

%regled likvora bistar likvor, umerena pleocitoza 'do MM lOEmm), proteinorahija preko&gEl, glikorahija normalna#

+irusolo$ka ispitivanja izolacija virusa iz krvi, likvora, stolice, sekreta disajnih puteva,bioptata modanog tkiva# !ajpozdanija metoda je %., ali se koriste i dokazivanje virusnih-@ imuno4uorescencijom, imunoperoksidacijom, radioimunoesejom# >od virusa koji

stvaraju inkluziona tela$ca dokazuje se njihovo prisustvo# 3ndirektne metode 'dokazivanje-9) su imunoenzimski testovi '253"-)#

=opunske metode 22@ 'ukazuje na lokalizaciju procesa), pregled onog dna 'ukazuje naedem ili krvarenje), 9 i 1. 'radi iskljuenja drugih oboljenja sa slinom klinikom slikom)#!'#!(# DDG

3!F2>33+- 'lupus, vaskulitis)

J# =82+!2 /052"93K# 90>"3 G 129-/053?>2 2!2F-50%-9350+3. 'za *"+ i +Z+), ne deluje na ostaleviruse ali se daje kod svakog ence(alitisa 'u obliku in(uzije)#

333# -ntiedematozna terapija kosi poloaj, manitol, (urosemid, dekstran 'u trajanju od Hdana)#


4/5

3+# -ntiin4amatorna terapija deksametazon#+# %revencija psihomotornog nemira i antikonvulzivna terapija diazepam, (enobarbiton#

+3# 5eenje erozivnog gastritisa * blokatori i ili inhibitori protonske pumpe#+33# -ntibiotska terapija prevencija bakterijskih superin(ekcija#

*!#**# P,E-ENCIJA

+akcina protiv morbila, rubele, mumpsa, poliomijelitisa, besnila# 8 endemskim podrujima vakcinacija protiv odreCenih krpeljskih ence(alitisa, kori$enje

repelenata# +akcinacija pasa i maaka protiv besnila#

#

*"# $e./es sim/le0 encefalitis 1$SE2 !aje$i oblik sporadinih ence(alitisa kod nas i u svetu# 9e$ko oboljenje sa slikom (okalnog ence(alitisa# !aje$e je izaziva *"+ tip &, a reCe *"+ tip 'e$e izaziva mijelitise novoroCenadi i

odojadi i 1olareov meningitis)#*%#* PATOGENEZA

-# %rimarna in(ekcijaa# @ingivostomatitisb# 3n(ekcija !"a 'ol(aktornim nervom do temporalnog renja)

/# .eaktivacija latentnog virusa iz senzitivnog gangliona 'trigeminalnog)a# 5abijalni herpes 'retrogradni aksonalni transport)b# irenje virusa do prednje i srednje lobanjske jame 'preko tentorijalnog nerva)

+irus se u !"u vezuje za speci6ne ciljne elije i dovodi do njihove smrti 'direktno iliimunskim mehanizmima)#

0teano je i preuzimanje -c* u sinaptikom prostoru poremeaj bioelektrine aktivnostimozga 'usporenjeEepileptiki talasi)#*'#

*(# KLINIKA SLIKA 3nkubacija 'nekoliko sati nekoliko dana)# %rodromalni stadijum# -kutna bolest in(ektivni sindrom, glavobolja, povraanje, kon(uzija, dezorijentacija,

dis(azija, psihomotorni nemir# 1ogu se razviti i lezije kranijalnih nerava, epileptiki napadi,poremeaji svesti# %onekad dolazi i do poremeaja disanja i cirkulacije, kao i erozivnoggastritisa#*)#3+# DIJAGNOZA

%regled likvora umerena pleocitoza, povi$ene vrednosti proteina, normalan 85#

22@ znaci (okalnog usporenja bioelektrine aktivnosti, epileptike aktivnosti# 9E1. edem, zone ishemije i nekroze u temporalnim i donjim (rontalnim regionima

'(okalni ence(alitis)# %romene na 1. se vide ranije nego na 9# 3zolacija virusa iz modanog tkiva 'retko) etiolo$ka potvrda# "erolo$ke pretrage likvora 3g1 -9 na *"+& se kasno javljaju 'mesec dana od poetka

bolesti), %. 'bra metoda)# =ijagnoza se naje$e postavlja 21%3.3


5/5

+irusi koji imaju tropizam za rombence(alon +Z+, 3n4uenza virus, a mogu i enterovirusi,*"+&, -./0#

Zbog lokalizacije klinika slika protie kao 2.2/25393" 'statikoGkinetiki sindrom) savrtoglavicom, ataksijom, tremorom, povraanjem, glavoboljom, javlja se hod na $irokojosnovi, nistagmus, hemiparezaEplegija, lezije kranijalnih nerava#

+Z+ cerebelitis naje$e kao parain(ektivni ence(alitis, ali i u toku primarne +Z+ in(ekcijemoe da se javi cereberalna ataksija# +Z+ moe da izazove i mijelitise, a kod

imunosupresivnih zosterGmijelitise 'teak oblik)# !akon primarne +Z+ in(ekcije moe seretko javiti akutni diseminovani ence(alomijelitis '-=21) pod te$kom klinikom slikom#=ramatina klinika slika, povoljan ishod#

%olio i *"+& cerebelitis imaju ozbiljniju prognozu 'zahvataju i vitalne centre)#J#

3(# O6oljenja i4a48ana /.ionima 1t.ansmisi8ne s/ongifo.mneencefalo/atije2

%rioni 'proteinaceous in(ectious particles) proteinske in(ektivne partikule, sadre proteina nemaju nukleinsku kiselinu# !astaju mutacijom normalnog prion proteina u nenormalni#

9ime dolazi do niza molekularnih dogaCaja koji vode u spongi(ormnu de(ormaciju#

0va oboljenja se smatraju sporim in(ekcijama !"a# uru izraena cerebelarna ataksija 'kuru znai podrhtavanje), miokloni i horeoi(ormninevoljni pokreti, tremor, demencija# 3nkubacija je vi$edecenijska# "mrt nastupa nakon G&H meseci#

# >rojc(elG

Documents

Encefalitisi