Uzm. Ecz. Burcu KELLECİ Hacettepe Üniversitesi

Eczacılık Fakültesi Klinik Eczacılık Anabilim Dalı

Enteral Beslenme Ürünlerinin Sınıflandırılması

Fonksiyonel GIS

Evet

Enteral Beslenme

Oral Nütrisyonel Suplemanlar

(ONS)

Tüplü Beslenme Ürünleri

Hayır

Parenteral Beslenme

Mide

Duodenum

Jejunum Jejunostomi

Perkütan endoskopik gastrostomi

Gastrostomi

Nazogastrik

Orogastrik

Enteral Nütrisyon

Erişim Yolları

ONS Bası yarası

Yaşlı/Kırılgan

Yetersiz beslenme

Kanser Cerrahi

operasyon

Demans

Kalça kırığı/Orto

pedik ameliyat

Oral Nütrisyonel Suplemanlar (ONS)

• Oral destek ürünleri olarak da isimlendirilebilir.

• Hastanın kısıtlamalarına ve eşlik eden hastalıklarına özgü çeşitleri mevcuttur.

Oral Nütrisyonel Suplemanlar (ONS)

STANDART

YÜKSEK ENERJİ

YÜKSEK ENERJİ+LİF

YÜKSEK ENERJİ+YÜKSEK PROTEİN

DİYABET İÇİN

KANSER İÇİN

BASI YARASI İÇİN

AKCİĞER HASTALIKLARI İÇİN

PEDİATRİ/GERİATRİ İMMUNONÜTRİSYON

Standart ürün Diğer ürünler

Standart ürünler

Diğer ürünler

%80

Hastaların % kaçı için standart ürünler yeterli?

• Açılmamış kutular/şişeler oda sıcaklığında (15°C-25°C) saklanmalıdır.

• Kullanılmadan önce çalkalanmalıdır.

• Açılan kutular dışarıda duruyorsa en fazla 8 saat içinde tüketilmelidir.

• Ürünlerin içeriğinde hastanın günlük ihtiyacı olan vitamin ve eser elementler bulunmaktadır.

Oral Nütrisyonel Suplemanlar (ONS)- Kullanım

• Açılan kutular dışarıda duruyorsa ve ortam 25°C’den yüksek bir sıcaklıktaysa en fazla 4 saat içinde tüketilmelidir.

• Açılan kutular buzdolabında 24 saat saklanabilir.

• Buzdolabından çıkartılan kutular/şişeler kullanılmadan önce oda ısısına gelmesi beklenmelidir.

• Ürünler laktoz ve gluten içermez.

Oral Nütrisyonel Suplemanlar (ONS)- Kullanım

Tüple Beslenme

Sınıflandırma

• Polimerik

– Standart ürün, tam protein içerir.

• Elementel

– Amino asit içerir.

• Semi-elementel

– Di-tri peptit içerir.

• Modüler

• Hastalık spesifik

Lifli ürün

Hiperkalorik ürün

1ml/1,5kkal

Hastalığa özel

ürünler

Tüple beslenmeye uygun

Polimerik Ürün

1ml/1kkal

İshal, kabızlık

Sıvı kısıtlaması

DM,KBH,KBS

Polimerik Beslenme Ürünleri • Herhangi bir kısıtlaması olmayan, karaciğer, safra ve

gastrointestinal sistem fonksiyonları normal olan hastalarda tercih edilir.

– Standart 1 kkal /1 ml

– Konsantre 1.5 kkal /1 ml, enerji

– Lif ilaveli 1 kkal/1 ml, 15 gr/L Lif

• Hidrolize edilmemiş besin ögeleri bulunur.

• Protein + oligosakkarit + bitkisel yağ + orta zincirli trigliserit (MCT) + vitamin + mineral içerir.

• Osmolaritesi: 300-500 mOsm/L

• Tatları nötr ya da vanilya aromalı olabilir

Lifli Ürünlerin Lif Miktarı

Ürün Lif (g/L)

Jevity 10,6

Jevity Plus Fiber 12

Ensure Plus Fiber 12,5

Glucerna Select 14,4

Nutrison Multi Fibre 15

Diason 15

Fortimel Energy Multi Fibre 23

Forticare 26

İsosource Lifli 14

Novasource Diabetes 15,2

Novasource GI Kontrol 22

Elementel/Semi-Elementel Beslenme Ürünleri

• Kullanım alanları;

– Kısa barsak sendromu

– Çölyak hastalığı

– Malabsorbsiyon sendromları

– İnflamatuar barsak hastalığı

– Radyasyon enteriti

– Chron Hastalığı

– Yara iyileşmesi

– Yağsız vücut kütlesinin yapılanması

Semi-Elementel Beslenme Ürünleri

• Bu ürünlerin emilimleri elementel ürünlere göre çok daha kolaydır.

• İçeriğinde;

– Hidrolize edilmiş proteinler (di-tri peptidler), az oranda serbest a.a.ler

– Düşük amilaz aktivitesi gerektiren karbonhidratlar (mono-disakkaritler, glukoz polimeri)

– Esansiyel yağ asitleri (LCT, PUFA, MCT)

• Osmolariteleri elemental ürünlerden daha düşüktür.

• Genellikle geçiş ürünü olarak kullanılmaktadır. Kullanım süreleri kısa tutulmalıdır.

Elementel Beslenme Ürünleri

• Bu ürünlerin içerikleri minimum sindirime uğrar ve emilimi kolaydır.

• İçeriğinde;

– Serbest aminoasitler,peptitler,

– Glukoz,oligosakkaritler,

– Esansiyel yağ asitleri, MCT,

– Elektrolitler, eser elementler, vitaminler,minareller bulunur.

• Yüksek osmolarite: 500-900 mOsm/L

Elementel/Semi-Elementel Beslenme Ürünleri

• Semi-elementel iki ürün bulunmaktadır;

– Alitraq

– Peptisorb

• Elementel bir ürün bulunmaktadır;

– Survimed OPD

Ürün Kalori

kcal/ml KH %

Protein %

Yağ %

Osmol mOsm/L

Özel İçerik

Alitraq 1 65,4 20,8 13,8 480 glutamin, arjinin

Peptisorb 1 69 16 15 455 MCT

Survimed OPD

1 57 18 25 300 EPA+DHA, MUFA

Elementel/Semi-Elementel Beslenme Ürünleri

Modüler Beslenme Ürünleri

• İçeriğinde sadece karbonhidrat, yağ veya protein içeren ürünlerdir.

• Toz formdalardır.

• Genellikle ek kullanım içindir.

– Artmış protein ihtiyacı olan hastada sadece protein içeren toz formül vb.

• Besinlere karıştırılarak hastaya verilebilir.

Ürün Kalori

kcal/100g KH %

Protein %

Yağ %

Osmol mOsm/L

Özel İçerik

Protifar 380 2 %93 %5 - 100g Na 120g K

Fantomalt 384 100 - - - 2mg Na

Nutrimedica Glutamin

400 - %100 - - 100g glutamin

Glutamine Plus

80,6 47 50 - 330 %3 lif,

antioksidan vitamin-mineral,

Reconvan 1 48 22 - 270 1g glutamin,

Arjinin, EPA+DHA, MCT

Modüler Beslenme Ürünleri

Modüler Ürünler

1 ölçek= 5 g= 19 kcal Glukoz (1,5 g)+ maltoz (4,5 g) + Maltodekstrin (90 g) Osmol= 97 mOsmol/L

1 ölçek=2,5 g= 2,2 g protein KH<%2 (laktoz) Yağ= 2 g (1,5 g=DY), ω6/ω3=3,31 Osmol= 30 mOsmol/L

1 poşet= 5 g= 20 kcal L-glutamin = 5 g

1 poşet= 24 g=89 kcal L-arginin 7,4 g + L-glutamin 7,4 g + HMB 1,3 g (%70,7) Sükroz + sitrik a 6,5 g (29,1) Osmol= 434 mOsmol/L

1 kutu= 200 ml= 100 kcal Maltodekstrin+ fruktoz = 25,2 g Osmolarite: 240 mOsmol/L

Hastalık Spesifik Beslenme Ürünleri

• Akciğer hastalığı

• Böbrek yetmezliği

• Karaciğer yetmezliği

• GİS disfonksiyonu

• Glukoz intoleransı

Glukoz intoleransı

• Tip I ve Tip II diyabette, metabolik strese bağlı hiperglisemi durumlarında tercih edilir.

• Ürünler daha iyi glisemik kontrol sağlayan maltodekstrin, frukto oligosakkaritler, galakto-oligosakkaridler içermektedir.

– % 17-28 Protein

– %35-47 Karbonhidrat

– % 25- 34 Yağ

• Genelde 1kcal/ml

• Lif içeren ürünlerdir.

Ürün Kalori

kcal/ml KH %

Protein %

Yağ %

Osmolarite mOsm/L

Lif g/L

Novasource diabet

1,01 51 16 33 318 15,2

Resource diabet

1 47 18 25 288-300 20

Glucerna 1 35,1 16,5 48,4 300 14,4

Glucerna SR 0,89 45,2 20,8 34 399 7,6

Diason 1,03 43,7 16,7 36,7 300 15

Diason low energy

0,78 42,9 16,4 36,9 225 15

Diasip 1,04 44,8 18,7 32,6 365 20

Glukoz intoleransı

ImmunonütrisyonFarmakonütrisyon

İmmunonütrisyon

• Standart ürünlerin; – Glutamin

– Arginin

– Omega – 3 yağ asitleri

– Nükleotidler

– A, C, E Vitaminleri

– Posa

– Zn – Cu – Se gibi oligo elementler ile zenginleştirilmesi ile elde edilen ürünlerdir.

İmmunonütrisyon

• Ağır yanık, travma, kanser, cerrahi operasyon ve stres durumlarında tercih edilir.

– % 20-24 Protein

– %25-35 Yağ

– %47- 60 Karbonhidrat

• Osmolariteleri yüksektir: 350-950 mOsm/L

• Lif içerirler.

İmmunonütrisyon

İmmunonütrisyon

Glutamin

• Hangi hasta grubu için kullanılacağına dikkat!!!

Ürün Kalori

kcal/mL KH %

Prot %

Yağ %

Arg g

Glut g

Nük. g

ω3 g

Karnitin-taurin

Osm

İmpact enteral

1,01 53 22 25 13 - 1,3 3,4 - 298

İmpact glutamin

1,1 52 23 25 13,8 10 1 3 - 319

Prosure 1,25 60,4 21,2 18,4 - - - + - 474

Perative 1,3 54,1 20,5 25,4 + - - + + 308

Oxepa 1,5 27,9 16,5 55,6 - - - + + 384

Oral impact RTD

1,44 53 21 24 4,3 - 0,43 1,2 - 680

Resource Glutamin

20 - 100 - - 100 - - - -

Glutamine Plus

360 47 50 - - 44,8 - - - 235

İmmunonütrisyon

Disfaji

• Yutma güçlüğü çeken hastalarda gıda ve içeceklerle kullanılabilen kıvam artırıcı ürünler tercih edilir.

Ürün Kalori

1 ölçek KH

1 ölçek Prot

1 ölçek Yağ

1 ölçek Mineraller

Multi-Thick 9,9 2,45g 0,01g 0,003g 4,32 mg Na

Resource ThickenUp

5 0,7 - - 0,3g lif-13mg Na- 4,8 mg K

Fresubin YOcreme

1,5kcal/g 19,3g 7,5g 4,7g 0,4g

lif,240mg Ca,

Nutilis Clear 507,5 (kutu) 100i80g 1,40g - 49g lif

Jejunal beslenme ve farkları

• Fonksiyonel olmayan üst gastrointestinal sistem varlığında, mide boşalmasının geciktiği ya da aspirasyon riskinin arttığı durumlarda jejunal beslenme yöntemi tercih edilmektedir.

• Hasta duedonumdan beslenirken pankreatik salgılarda artış gözlenirken jejunumdan beslenirken böyle bir artış görülmemektedir.

• Beslenmeye bağlı diyare, abdominal kramplar ve hiperglisemi gibi komplikasyonlar jejunumdan beslenmede daha sık görülmektedir.

• Beslenme ürünü seçiminde hastanın klinik durumuna göre semi-elementel ya da polimerik ürünler tercih edilmektedir.

• Jejunal beslenmede;

– Gerekli kalori alımını sağlamak için parenteral yolla destek verilebilmektedir.

– Hiperosmotik ürünlerin hızlı bir şekilde verilmesi sonucu diyare, kramp ve hiperperistaltizm gözlenebilmektedir.

– Ürünlerin yavaş ve devamlı olacak şekilde verilmesi, hızın oldukça yavaş artırılması gerekmektedir.

Jejunal beslenme ve farkları

• Hastaların klinik özeliklerine uygun olarak seçilebilecek pek çok ürün bulunmaktadır.

• Ürünlerin doğru sınıflandırılması eczane işleyişi açısından kolaylık sağlamaktadır.

• Eczacıların ürünler hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olması gerekmektedir.

Sonuç olarak…

TEŞEKKÜR EDERİM