Boja

Materijalniot svet stanuva oboen samo ako postoi svetlina, prirodna ili ve{ta~ka. Bez svetlina nema boja. Belata svetlina prekr{ena preku ramnostrana prizma se preobrazuva vo boite na son~eviot spektar: crvena, portokalova, `olta, zelena, sina i violetova. Vpe~atokot deka edna materija e oboena ~ovekot go dobiva kako rezultat na toa koi branovi na svetlinata dopiraat do okoto, a koi gi vpiva materijata. Odbienite svetlinski branovi okoto gi registrira kako oboenost. Belite povr{ini gi odbivaat site svetlinski zraci, a crnite povr{ini gi vpivaat site svetlinski zraci. Zatoa velime deka crnata povr{ina nema boja.

Osnovni

ili

primarni

se boite

koi

ne mo`at

da

se dobijat

so me|usebno

me{awe

na

drugi

boi. Tie kako

takvi

postojat

vo

prirodata. Me{anite

ili

sekundarni

boi

se dobivaat

so me|usebno

me{awe

na

dve

od

primarnite

boi.

Me|uboi

se dobivaat

so me{awe

na

edna

primarna

i edna

sekundarna

boja:

crvena + portokalova = crveno-portokalovaportokalova + `olta =

`olto-portokalova

`olta + zelena

=

`olto-zelena

sina + zelena =

sino-zelena

sina

+ violetova

= sino-violetova

violetova

+ crvena

=

violetovo-crvena

Hromatski

boi

se onie

{to postojat

vo

spektarot

na

boite: `olta, sina,

crvena, portokalova, violetova

i zelena.

Ahromatski

boi

se belata

i crnata

boja

i site sivi

tonovi

pome|u

niv.

Se veli

deka

belata

i crnata

vsu{nost

ne se boi, tuku

ozna~uvaat

prisustvo

ili

otsustvo

na

svetlina. Tie obi~no

se dodavaat

na

drugite

boi

so cel

da

gi

osvetlat

ili

zatemnat, pri

{to se dobivaat

nivni

tonovi.

Me{aweto

na

boite

naj~esto

se vr{i

po

fizi~ki

pat, no mo`e

da

se

vr{i

i opti~ki. Opti~koto

me{awe

pretstavuva

gusto nanesuvawe

na

osnovnite

boi

vrz

povr{inata

vo

vid

na

to~ki. Gledaweto

na

ovie

to~ki

dava

iluzija

na

me{awe

na

boite, {to zna~i

deka

se slu~uva

opti~ko

me{awe

na

boite. Vo istorijata

na

umetnosta

postoi

pravec

vo

slikarstvoto

nare~en

pointilizam

ili

divizionizam

vo

koj

se koristi

isklu~ivo

opti~ko

me{awe

na

boite.

George Serat, impresionizam, pointilizam, divizionizam

Temperatura

na

bojata

Eden atribut na bojata koj postoi niz spektarot e temperaturata nabojata. Koja boja se pridru`uva na topla voda, koja boja asocira naladno? Odgovorite se o~igledni i proizleguvaat od kulturata, no i od prirodata.

Topli boi: crvena, portokalova, `olta. Poradi asocijacijata so sonce i ogan, toplite boi pretstavuvaat greewe i dvi`ewe. Koga e postavena pokraj ladna, toplata boja se nametnuva, dominira i producira vizuelen akcent.

Ladni boi se sina, zelena, violetova. Nekoi nijansi na violetovatase ladni, a drugi se topli.

Ladnite boi gi smiruvaat bu~nite lu|e i ja reduciraat tenzijata. Vo veb dizajnot ladnite boi se pogodni za pozadina i za pogolemielementi na stranicata bidej}i ne dominiraat nad sodr`inata.

Oboenosta

na

bojata

ja

ozna~uva

samata

boja

(`olta, sina, crvena,

portokalova, violetova

i zelena). Pri

me{aweto

boja

so boja

se

menuva

oboenosta, se dobiva

druga

boja, t.e. oboenost.

Tonovi

na

bojata

Vrednost

na

bojata

Merkata za osvetlenost ili zatemnetost nabojata se narekuva intenzitet. Upotrebata nasvetli i temni tonovi pomaga vovospostavuvaweto ramnote`a.

Tonot se postignuva so dodavawe na bela naodredena boja so {to se postignuvaat posvetlitonovi koi izgledaat pomeki.

Temnite boi davaat ~uvstvo na te`ina i gustina. Temnite tonovi se dobivaat so dodavawe nacrna boja.

Koga edna boja se me{a so bela ili crna se menuva nejzinata svetlina, {to zna~i se menuvatonot na bojata. Pri me{awe na bojata so drugaboja ili so dodavawe bela ili crna boja, se menuva i intenzitetot na bojata – pojak iliposlab.

Monohromatska

{ema na

boi

Monohromatskata {ema na boise sostoi od edna osnovna bojai nejzini posvetli i potemnitonovi.

http://evandinsmore.ca/ideas/twentyone

Primena

na

monohromatska

{ema

na

boi

Analogna

{ema

na

boi

Boite

se analogni, ili

vo

harmonija, ako

se izbrani

boi

postaveni

blisku

vo

oboeniot

krug.

Sekoi

dve

do ~etiri

boi

koi

se

bliski

spored

mestoto

vo

oboeniot

krug

se narekuvaat

harmoni~ni

boi

po

analogija

(sli~nost).

Primena na analogna {ema na boi

Analognata {ema na boi se sostoi od boi koi se blisku edna do druga vo oboeniot krug.

http://www.clholloway.co.za/

Primena na analogna {ema na boi

Komplementarna {ema na boi

Komplementarnata {ema na boi ili t.n. kontrast na boi e odnos na sprotivstavuvawe. Najsilen kontrast na svetlo i temno e kontrastot na belo i crno vo t.n. ahromatski kontrast, koj ponatamu se smaluva pome|u svetlosivite i temnosivite tonovi.Kaj hromatskite boi najsilen e kontrastot pome|u primarnite boi.

Primena

na komplementarna

{ema na

boi

http://chriscoyier.net/2009/12/15/the-safari-challenge/

Kontrast

so primena

na

primarni

boi

http://www.asosplc.com/

Kontrast

so primena

na

sekundarni

boi

http://kylefiedler.com/articles/keeping-curious/

Primena

na

komplementarna

{ema

na

boi

http://www.saintjohnsbible.org/

Kontrast

so primena

na

monohromatski

boi

Kontrast

so primena

na

primarni

boi

Efekt na simultan kontrast

Komplementarnite boi se mnogu razli~ni me|usebe – sprotivni, na mnogu na~ini. Poradi toa mo`at da predizvikaat efekt poznat pod imeto simultan kontrast koga se postaveni edna do druga: sekoja od niv predizvikuva drugata da izgleda posilna i podominantna. Ovoj efekt gi pravi komplementarnite {emi na boi uspe{ni vo dvi`eweto na okoto na posetitelot niz kompozicijata. Bi bilo u`asno da se primenat komlementarni boi postaveni vo odnos preden i zaden plan, kako na slikata.

Diskordantni boi

Drugiot ~est slu~aj e upotreba na boi koi ne se tolku direktno sprotivni vo oboeniot krug, no ne se dovolno blisku za da bidat vo analogen odnos. Ovie odnosi se poznati pod imeto diskordanti. Primenata na vakvi kombinacii predizvikuva ~uvstvo na nelagodnost kaj posmatra~ot. No, modata vo 1980 tite primenuva{e vakov izbor na boi. Ovoj vid kombinacija im se dopa|a na decata. Ovoj vid kombinacija go koristat hrabri dizajneri koi sakaat da postignat pogolem akcent otkolku so obi~en komplementaren kontrast.

Razdelena komplementarna {ema na boi

Ovoj vid na kombinacija e varijacija na komplementarnata {ema. Pri toa, se razgleduvaat dve sprotivni boi od oboeniot krug. Ednata se zema za osnovna, a namesto sprotivnata se zemaat dve sosedni boi. Takov e primerot so crvena boja koja e komplementarna so zelena, no namesto zelena se zemaat dvete sosedni: sinozelena i `oltozelena.

Ovaa {ema dava pointeresen vizuelen efekt otkolku ednostavnata komplementarna {ema.

Triadi~na {ema na boi

Ovaa {ema vklu~uva tri boi koi se izbiraat kako temiwa na pravoagolen triagolnik vnatre vo oboeniot krug - se izbiraat boi koi se na ednakvo rastojanie vo oboeniot krug.

Primena na triadi~na {ema na boi

http://thebolditalic.com/hanahsnavely/stories/207-keep-off-the-grass

Tetradi~na {ema na boi

Ovaa {ema vklu~uva ~etiri boi koi se izbiraat kako temiwa na kvadrat ili pravoagolnik vnatre vo oboenit krug. So drugi zborovi, se izbiraat dve komplementarni kombinacii.

Primena na tetradi~na {ema na boi

http://www.yourauxiliary.com/

Softveri za kreirawe paleta

Postojat pove}e softveri za kreirawe na kolor {emi. Eden od niv e Scheme Generator WellStyled koj se koristi preku internet.

http://colorschemedesigner.com/

Bojata vo dizajnot na proizvodi

Izborot na boja ne e ednostavna rabota. Pri toa treba da se zemat vo predvid nekolku aspekti:

o estetski, o identifikaciski i o funkcionalen.

Bojata skoro nikoga{ ne e sama vo nekoe delo. Naj~esto taa se kombinira so druga boja ili se grani~i so pove}e boi. Tie dejstvuvaat kako celina vo razli~ni odnosi – harmonija ili kontrast. Toa zavisi od idejata i senzibilitetot na avtorot.

Bojata mo`e da gi napravi dizajniranite proizvodi vizuelno pointeresni i poestetski, a isto taka mo`e da pridonese vo organizacijata i zna~eweto na negovite poedine~ni elementi. Ako ne se pravilno primeneti boite mo`at seriozno da go naru{at izgledot, pa duri i funkcijata na dizajniraniot proizvod.

Brojot na razli~ni boi koi mo`at da se primenat vo eden dizajn treba da se ograni~i na onolku kolku {to mo`e okoto da gi procesira vedna{, a toa e najmnogu 5 boi, zavisno od kompleksnosta na dizajnot.

Bojata ne treba da se primenuva kako edinstveno sredstvo za nekakvo ozna~uvawe zatoa {to dobar del od korisnicite imaat ograni~ena vizija za boi. Se prepora~uva da se kombinira so tekst ili grafi~ki simbol.

Izborot na kombinacii od boi za proizvodite mo`e da se postigne so eden od prethodno spomnatite metodi za izbor od oboeniot krug. Za objekti koi sakame da gi istakneme treba da primenuvame topliboi, a za objekti vo pozadina - ladni boi. Ako sakame da postigneme neutralna sredina za grupirawe na elementi, bez da se nametnuva,treba da primenime svetlo siva boja.

Pointilizam primenet vo

dizajn na proizvodi

Alessandro

Mendini, Studio Alchimia

Psihologija na boite

Psihologija na bojata e istra`uva~ko pole koe e posveteno na analiza na emocionalnite efekti i efektite vo odnesuvaweto kaj lu|eto, predizvikani od boite i nivnite kombinacii.

Vo dizajnot na proizvodi psiholo{kiot aspekt koj go predizvikuvaat boite e mnogu va`en. Sekoj proizvoditel saka so izborot na boi da privle~e vnimanie i da predizvika pozitivni psiholo{ki efekti, poto~no da predizvika `elba kaj kupuva~ite za kupuvawe na nivnite proizvodi ili za koristewe na nivnite uslugi.

Ne postoi eden edinstven na~in na tolkuvawe na psihologijata na bojata. Poedini psiholozi imaat sopstveni tolkuvawa, no i vo razli~ni kulturi zna~eweto na bojata e kompletno sprotivno. No, sepak postojat nekoi op{toprifateni stavovi, psiholo{ki asocijacii koi gi imaat prifateno lu|eto od zapadnata kultura.

Simbolizmot na bojata pretstavuva primena na bojata vo pretstavuvaweto na tradicionalni, kulturni ili religiozni idei, koncepti ili ~uvstva, reakcii. Izborot na boja baziran na simbolizam ili zna~ewe na bojata mo`e da se primenuva na sekakvi predmeti i proizvodi: obleka, boja na yidovi, mebel, veb dizajn, logo dizajn, vo dizajnot na pe~atenite publikacii itn.

Ponekoga{ boite predizvikuvaat fizi~ki reakcii (crvenata boja predizvikuva poka~uvawe na krvniot pritisok).

Boite predizvikuvaat kulturolo{ki reakcii, na primer belata boja vo hristijanskiot svet e boja na ven~avki, a vo muslimanskiot svet e boja na taga i pogrebi.

Zna~ewe na toplite boi Toplite boi izrazuvaat emocii - od ednostaven optimizam do nasilstvo. Toplinata na crvenata, `otata, rozevata, oran` mo`at da kreiraat vozbuda ili lutina. Kafenata i crnata boja, iako neutralni, sepak nosat atributi na topli.

Toplite boi pottiknuvaat, nî vodat napred.

Vo prirodata toplite boi pretstavuvaat promena kako onaa na godi{nite vremiwa ili erupcija na vulkan.

Jakite emocii na toplite paleti mo`at da se smirat so primena na ladni ili neutralni boi ili so primena na posvetli tonovi na toplata paleta: rozeva, bledo `olta, praska boja itn.

Predmetite so topli boi ostavaat vpe~atok na pogolemi od istite so ladni boi.

Zna~ewe na ladnite boi Ladnite boi imaat smiruva~ki efekt. Ladni boi se sinata, zelenata i neutralnite boi: bela, siva, srebrena.

Vo prirodata sinata e boja na vodata, a zelenata e boja na rastitelniot svet, neophodno duo za opstanokot na `ivotot. Kombinacijata na sini i zeleni boi e soodvetna za kreirawe prirodni, vodeni paleti na boi. Premnogu ladnite paleti se zagrevaat so mali koli~ini na topli boi, kako crvena ili oran`.

Ladnite boi izgledaat pomali od toplite i vizuelno se smaluvaat na stranicata. Ako na edna povr{ina se postaveni ednakvi po golemina oblici ispolneti edniot so sina, a drugiot so crvena boja, crvenata vizuelno dominira.

Zna~ewe na boite dobieni so me{awe na ladni i topli boi Boi so atributi na ladni i topli boi mo`at da smiruvaat i vozbuduvaat. Ovie boi se dobivaat so me{awe na topli i ladni boi. Tie go nosat simbolizmot na dvete strani, toplata i ladnata, od oboeniot krug.

Ladnata sina boja vo kombinacija so toplata crvena boja kreiraat od temno violetova do boja na lavanda. Kombinacija na sina i `olta dava od zelena do tirkizna.

Zna~ewe na neutralnite boi Neutralnite boi pomagaat da se stavi fokus na drugite boi ili slu`at za oslabuvawe na boite koi mo`at da bidat prejaki. Nekoi neutralni boi kako {to se crnata, kafenata, zlatnata, kremastata se smetaat za topli boi. Belata, slonovata koska, srebrenata i sivata se smetaat za poladni boi. No, kaj neutralnite boi atributite na topli i ladni boi ne se tolku jaki kako kaj hromatskite.

Sina boja Sinata boja e smiruva~ka. Taa mo`e da bide silna i posvetena ili lesna i prijatelska. Skoro za site e dopadliva. Ladna, smiruva~ka, ima efekt na brzo pominuvawe na vremeto. Pomaga za zaspivawe. Sinata e dobra boja za spalni sobi. No, premnogu sino mo`e da deluva na iscrpuvawe na duhot.

Vo mnogu razli~ni kulturi sinata e va`na vo religioznite veruvawa, nosi mir, ili se veruva deka gi otstranuva lo{ite duhovi.

Sinoto izrazuva va`nost i doverba bez da predizvikuva voznemiruvawe, taka {to temno sinata boja na obleki i uniformi se primenuva vo policijata i vo avijacijata.

Sredno sinata i temno sinata boja asociraat na inteligencija, stabilnost, edinstvo, konzervatizam.

Za razlika od crvenata boja koja predizvikuva silni emocii, sinata boja predizvikuva smireni ~uvstva pridru`eni so depresija, taga. Temno sinata boja ponekoga{ deluva staromodno.

Kombinacii:

• Kombinacija na svetlo i temno sino izrazuva doverba, boja na bankarskiot svet.

• Pastelnite sini boi vo kombinacija so rozeva i bledo `olta se proletni boi, a temno sinata e boja za poladno vreme.

• Vo kombinacija so zelena se dobiva prirodna, vodena paleta. • Za postignuvawe elegaten efekt se dodava siva boja. • So svetlo kafeava se dobiva kombinacija vo sklad so `ivotnata

sredina.

• Na jarko crvena ili oran` se dodava mala koli~ina na sina za da ja oladi.

• Za privlekuvawe vnimanie se primenuva kontrastna kombinacija na sina i `olta.

• Temno sino so belo deluva sve`o, jako, morski. • Za eleganten bogat izgled se primenuva temno sina so srebrena

boja.Crveno, belo i sino se patriotsko trio na boi koe se primenuva na mnogu znamiwa na dr`avi.

Crvena boja Crvenata e `e{ka boja, boja na qubov i vojna. Crvenata e jaka boja koja opfa}a golem opseg na konfliktni emocii, od strastna qubov do nasilstvo i vojna. Taa e naj`e{ka od toplite boi, ima stimulativen efekt. Doka`ano e deka mo`e da ima fizi~ki efekt: zabrzuvawe na respiracijata i podigawe na krvniot pritisok. Pojavata na crveni obrazi e predizvikana od silni ~uvstva na qubov ili na lutina.

Crvenata boja zna~i mo}: crvena vratovrska kaj lu|e koi se zanimavaat so biznis ili crven tepih za sve~enosti i VIP li~nosti.

Trepka~ki crveni svetla ozna~uvaat opasnost ili itnost. Znacite za zapirawe i crvenoto svetlo na semafor se crveni za da predizvikaat vnimanie kaj voza~ot i da go predupredat za opasnosta zaradi raskrsnica.

Vo nekoi kulturi crvenata ozna~uva ~istota, radost, proslava. Crvenata e boja na radost i prosperitet vo Kina i mo`e da se primenuvaa za privlekuvawe na dobra sre}a.

Crvena boja nosat nevestite vo Isto~nite zemji, a vo Ju`na Afrika e boja na taga, `alost. Mnogu nacionalni znamiwa se crveni.

Crven rubin se podaruva za godi{nina od brak. Crvenata boja se primenuva za privlekuvawe vnimanie i za prezemawe akcija. Upotrebata na crvena boja asocira na brzina kombinirana so doverba i so malku opasnost. Mali dozi od crvena boja imaat mnogu podobar efekt otkolku golemi koli~ini bidej}i e mnogu silna boja. Nekolku nijansi na crvena, pa duri i rozeva ili oran` mo`at da napravat vesela paleta.

Kombinacii na crvena so drugi boi:

• Kombinacija na crvena so zelena e vesela i asocira na Bo`i}. • Kombinacija na crvena so sina e kontrastna, sinata ja oladuva

crvenata.

• Svetlo rozevi ili `olti boi se harmoni~ni so crvena, za razlika od kombinacija na temno crvena so zlatno `olta.

• Kombinacija na crvena i violetova mo`e da bide mnogu elegantna, no vnimatelno, bidej}i pregolemi koli~estva od dvete mo`at da bidat vo natprevar.

• Malku crvena dodadena na kombinacija od meka rozeva i siva mo`e da bide odli~na.

@olta boja Nade` i sre}a se prirodata i kulturata na `oltata boja.

@oltata boja e boja na sonceto. @oltata e vesela boja. Taa e topla boja so konflikten simbolizam. Od edna strana ozna~uva sre}a i radost, a od druga strana taa e boja na slabost i ne~esnost. Vo nekoi kulturi se koristi izraz deka nekoj e `olt za da ozna~i deka e kukavica, taka {to ima negativno zna~ewe.

Poradi jakata vidlivost na svetlata `olta boja taa ~esto se primenuva za znaci za opasnost i kaj nekoi vozila na itni slu`bi. Zaradi toa asocira na opasnost, no ne tolku kako crvenata boja.

Vo minatoto `enite koi gi ~ekale svoite ma`i da se vratat od vojna nosele `olti ukrasi vo vid na znamiwa so koi izrazuvale nade` vo nivnoto vra}awe. Denes se koristat za dobredojde na sakanite doma.

@oltata e boja na `alost vo Egipet, a akterite vo sredniot vek nosele `olta obleka za da ozna~at smrt. Vo Japonija `oltata boja zna~i hrabrost, a vo Indija taa e boja na trgovcite.

Svetlo `olta boja se primenuva za da se dolovi vozbudlivost, namesto premnogu jakite crvena ili oran`. @oltata deluva na podigawe na energijata, asocira na sve`ina. Iako mo`e da se primenuva kako samostojna boja, sepak najdobra e vo kombinacija so drugi boi.

Kombinacii so drugi boi:

• @oltata boja ja podiga energijata na ladnite sini i sivi paleti. • Limon `olta i oran` deluvaat zdravo, letno. • Mnogu bledi nijansi na `olta mo`at da deluvaat kako neutralni

pokraj temni i bogati boi. • @olta i sina se jak kontrast, ~esto naporen za o~ite. • Kombinacija na `olta so neutralna siva i malku crna dava haj-tek

izgled. • Crvena i `olta davaat mnogu `e{ka, vozbudliva kombinacija. • Za zemjena paleta mo`e da se kombiniraat `olta, maslinesto

zelena i kafena.

Rozeva boja Rozevata boja e pomeka i pomalku agrasivna od crvenata. Taa e slatkata strana na crvenata. Asocira na {e}er, kola~i, bomboni, bebiwa i mali devoj~iwa. Pove}eto lu|e smetaat deka deka e isklu~ivo `enska boja. Dodeka crvenata pottiknuva na strast i akcija, studiite poka`uvaat deka golemi koli~ini na rozeva mo`at da predizvikaat fizi~ka slabost kaj lu|eto.

Crvenata i rozevata ozna~uvaat qubov, no crvenata e strastvena, a rozevata romanti~na i {armantna. Rozevata se primenuva za izrazuvawe ne`nost i razigranost. Pove}e nijansi na rozeva i svetlo violetova ili drugi pastelni boi upotrebeni zaedno ja izrazuvaat mekata i razigrana priroda na rozevata. Za da se dodade ja~ina se dodavaat potemni nijansi na rozeva ili violetova.

Site nijansi na rozeva izgledaat sofisticirano koga se kombiniraat so crna, temno sina ili siva. Sredna do temna zelena vo kombinacija so rozeva e smela kombinacija.

Portokalova boja Portokalovata boja e `iva i energetska. Taa e kombinacija na crvena i `olta, pa zatoa deli nekoi osobini so niv. Izrazuva energija, toplina i sonce. Taa e pomalku agresivna i intenzivna od crvenata, smirena so veselosta na `oltata boja. Taa e stimultivna boja, stimulira emocii, pa duri i apetit. Ja ima vo prirodata najmnogu vo esen koga lisjata na drvjata ja menuvaat bojata i pa|aat, vo zalezot na sonceto, nekoi plodovi kako portokalite, mandarinite, kajsiite, tikvite. Portokalovata boja asocira na promena na godi{nite vremiwa, promena od `e{ko leto vo ladna zima. Asocira i na dobro zdravje. Portokalovata boja privlekuva vnimanie. Portokalovata e sinonim za esen, a svetlite nijansi se letni. Portokalovata ima efekt na mentalna stimulacija i socijalizacija. Se primenuva za stimulirawe na misleweto ili razgovorlivosta.

Portokalovata mnogu odgovara so sredno sinata. Crvena, `olta i portokalova se mnogu `e{ka kombinacija, no i sve`o iskustvo. Tropski efekt davaat kombinacija na portokalova i zelena. Vnimatelno treba da se kombiniraat rozevata i porokalovata, mo`e da deluva psihodeli~no. Mala koli~ina portokalova so temno violetova ili obratno, malku `olta ili bela za izgled koj privlekuva vnimanie.

Zlatna boja Zlatnata boja e rodnina na `oltata, portokalovata i kafenata. Dodeka zelenata mo`e da bide boja na parite, zlatnata e boja na bogatstvo i ekstravagancija. Taa e topla boja koja mo`e da bide svetla i vesela, no i tradicionalna.

Bidej}i zlatoto e skapocen metal, zlatnata boja asocira na bogatstvo i prosperitet.

Mali koli~ini na zlatna boja mo`e da se dodadat na zemjeni paleti so portokalova, zelena i kafena boja. Go zgolemuva vpe~atokot na bogatstvo ako se dodade na temno crvena ili violetova paleta.

Violetova (purpurna) boja Purpurnata e kralska boja, asocira na dostoinstvo, misterioznost, spiritualizam, duhovnost, blagorodnost. Vo prirodata ja ima vo izobilstvo: cvetovi na iris, lavanda, orhideja.

Violetova soba mo`e da ja pottikne detskata fantazija ili kreativnosta na umetnikot, no premnogu violetova mo`e da iritira.

Na Tajvan violetovata boja ozna~uva `alost na vdovica. Taa bila omilena boja na Kleopatra. Tradicionalno asocira na kralstvo vo mnogu kulturi. Violetovi sve~eni obleki nosele lu|e so kralski ili visok blagorodni~ki status.

Temna ili svetla violetova ozna~uva bogatstvo. Posvetla violetova e romanti~na. Pocrvenkasta violetova se primenuva za potopla {ema na boi, a posina violetova za oladuvawe. Temna violetova vo kombinacija so neutralni boi e konzervativna kombinacija so malku misterioznost koja ja dava violetovata.

Zelena i violetova se zabele`itelna kombinacija, a posvetlite tonovi ostaavaat povesel, proleten vpe~atok. Rozeva i violetova kombinacija ostavaat `enstven vpe~atok.

Boja na lavanda Bojata na lavanda dolgo vreme bila omilena boja na `enite so ubavi maniri. Ovaa boja e nijansa na violetovata i asocira na vozvi{enost, gracioznost, elegancija, posebnost. Ovaa boja ja ima vo prirodata: orhidei, lilii, slivi i mnogu vidovi cvetovi koi se ~esto specifi~ni i se smetaat za skapoceni.

Dodeka violetovata e kralska boja, bojata na lavanda e `enstvena. Taa e vozrasna rozeva.

Ovaa boja se primenuva so cel da predizvika ne{to edinstveno, unikatno ili ekstremno posebno, no bez misterioznosta na violetovata. Dobar izbor e za predizvikuvawe ~uvstvo na nostalgija ili romantika.

Rozeva so lavanda e ekstremno `enstvena kombinacija. Nane zeleno so lavanda e vesela proletna kombinacija. Sino so lavanda e ladna sofisticirana kombinacija, a so crvena se stopluva. Interesna zemjena paleta mo`e da se dobie so kombinirawe na lavanda so svetlo kafena.

Tirkizna boja Tirkiznata boja e me{avina na sina i zelena. Ostava vpe~atok na `enstvenost, a potemnite nijansi ostavaat vpe~atok na prijatna sofisticiranost. Poznata e pod imeto akvamarin, sinozelena, ultramarin itn. Ima smiruva~ki efekt.

Mo`e da se kombinira so boja na lavanda i so bledo rozeva. Svetli nijansi na tirkiz i rozevo se kombinacija so retro izgled. Za art deko izgled se kombinira tirkiz so crno ili belo. Tirkiz se kombinira i so srebrena, siva, tera kota ili svetlo kafena. Tirkiz so oran` ili `olta dava sve` sportski izgled.

Zelena boja Zelenata e boja na `ivotot. Ja ima vo izobilie vo prirodata. Ozna~uva rastewe, obnova, zdravje, `ivotna okolina. Od druga strana, zelenata zna~i qubomora, neiskustvo. Zelenata boja odmara, gi ima istite smiruva~ki efekti kako i sinata. Vo zelena soba vremeto pominuva pobrzo.

Zelenata e nacionalna boja na Irska. Zelenata ima jaki asocijacii so Islamot. Poradi izobilieto na zelena boja vo prolet, taa potsetuva na prolet. Vo kombinacija so crvena asocira na Bo`i}. Poradi efektot na zatopluvawe i ladewe zelenata boja ozna~uva ramnote`a, harmonija, stabilnost. Maslinestata zelena boja za mnogumina asocira na vojska.

Za sve`o proletno ~uvstvo treba da se primenuvaat kombinacii od nekolku nijansi na zeleno. Kombinacija na zelena so sina asocira na priroda: voda i {uma i ozna~uva nov po~etok i rastewe. Zelena so kafena asocira na organsko ili reciklirano i mo`e da bide dobar izbor na boi za opakovki na ovoj vid na proizvodi. Kombinacija na zeleno so `olto i crno ili belo deluva sportski. Zelena so purpurna e jak kontrast, no simpati~en. Zeleno lajm so oran` i `olto e sve`a ovo{na paleta.

Siva boja Sivata e uramnote`ena, elegantna, neutralna boja, ladna, konzervativna, koja retko predizvikuva emocii, iako ja gledame kaj te{kite oblaci ili matnata voda, nekoi metali.

Kako i crnata, sivata boja e boja na `alost ili formalna. Siva ko{ula vo kombinacija so sino odelo e ~esto primeneta kako uniforma. Potemnite sivi imaat sli~ni efekti kako crnata, a svetlite sivi nijansi kako belata boja.

Site nijansi na siva mo`at da bidat dobri neutralni pozadini. Se primenuvaat svetlo sivi nijansi namesto bela, temno sivi namesto crna. Sivokafena nijansa deluva potoplo, konzervativno, zemjeno.

Svetlo siva se kombinira so pastelni nijansi na rozeva, sina, lavanda, zelena, efektot e dosta `enstven. Za poma{ki efekt se primenuvaat potemni nijansi. Sivo so rozevo deluva retro. Topla paleta se oladuva so dodavawe na siva, na jako crvena, zlatno `olta.

Crna boja Crnata boja zna~i negacija, otsustvo na boja. Dobro se kombinira so bilo koja boja, osven so mnogu temni. Seriozna, konzervativna, konvencionalna, misteriozna, sofisticirana.

Kaj oblekata predizvikuva vizuelno efekt na vitkost. Crnata, kako i drugite temni boi, predizvikuva vpe~atok deka prostorijata e potesna, pomala. I dobro osvetlena prostorija izgleda temna ako ima mnogu crna boja. Vo kombinacija so drugi boi predizvikuva efekt deka drugite boi se posvetli.

Kaj pove}eto zapadni kulturi crnata boja e traorna, ozna~uva taga. Mnogu mladi lu|e ja do`ivuvaat kako buntovna boja. Vo Kina toa e boja za mali mom~iwa. Vo minatoto preovladuva{e stavot deka Crnata boja e boja na zloto, a belata na dobroto. Vo ponovo vreme dobrite likovi nosat crno za da {irat doza na misterioznost. Crnata boja se primenuva za predizvikuvawe elegancija, sofisticiranost ili misterioznost.

Crnata boja vo kombinacija so drugi temni boi deluva mnogu bezli~no. Dobro se kombinira so svetli tonovi na crvena, sina ili zelena. Dobra e kako pozadina na fotografija, crte` ili slika bidej}i predizvikuva efekt na istaknuvawe na predmetite vo preden plan. Crna i siva, kako i svetlo sina i crna se konzervativni kombinacii.

Boja na slonova koska Bojata na slonova koska e meka neutralna boja, koja ne e sosema bela, ima primesi na svetlo kafena, zemjena boja. Taa e smiruva~ka, prijatna boja so primesi na ~istota, mekost, no deluva potoplo od belata. Se primenuva za ovozmo`uvawe efekt na relaksacija i elegancija. Rogovite na slonovite dolgo vreme bile visoko ceneti vo izrabotka na nakit i dekoracija na mebelot i opremata za doma}instva.

Se primenuva vo kombinacija so svetla boja na sliva, bleda boja na treva, svetli tonovi na kafena. Za osvetluvawe na sredno temni tonovi na oran`, sina, zelena, violetova ili tirkizna se dodava mala koli~ina na boja na slonova koska.

Kafena boja Kafenata boja ja ima vo prirodata: zemjata, po~vata, drvata, nekoi vidovi kamen. Iako e neutralna boja se smeta za topla. Poznato e deka go stimulira apetitot. Iako mo`e da bide dosadna, taa ozna~uva ednostavnost, prijatelstvo, posvetenost, pripadnost, zdravje.

Svetlite kremasti tonovi na kafenata boja mo`at da bidat odli~na pozadina koja ovozmo`uva ostanatite primeneti boi da deluvaat pobogato i posvetlo. Kafenata boja se primenuva za predizvikuvawe ~uvstvo na toplina, ~esnost, ~istota. Iako se sre}ava vo prirodata preku cela godina, kafenata asocira na zima.

Nijansi na kafena vo kombinacija so zelena se osobeno zemjen par, asocira na reciklirani i ekolo{ki proizvodi. Temno kafenata mo`e da ja zameni crnata so toa {to dava potopla paleta vo kombinacija so drugi boi. Svetlo kafena boja dobro se kombinira so `olta i oran`. Treba da se bide mnogu pretpazliv vo kombinaciite na kafena so violetova, zelena, siva ili oran`. Kafenite nijansi lesno se kombiniraat so ostanatite neutralni boi.

Bela boja Belata boja zna~i potpolna svetlina. Belata boja asocira na ~istota, jasnost, nevinost. Kako i crnata, mo`e da se kombinira so site boi. Za ~ove~koto oko belata boja mo`e da predizvika glavobolki. Premnogu belo osvetluvawe mo`e da deluva zaslepuva~ki.

Vo pove}eto zapadni kulturi belata e boja na nevestite. Na Istok, belata e boja na `alost i pogrebi. Belata boja asocira na bolnici, doktori, medicinski sestri, stomatolozi. Vo nekoi kulturi belata e kralska boja. Vo hristijanstvoto angelite se beli, |avolot e crn, dobrite lu|e se oble~eni vo belo, lo{ite vo crno.

Vo pove}eto slu~ai belata boja se primenuva kako pozadina, pri {to ostanatite boi, i koga se vo mali koli~ini, izgledaat pozna~ajni i pogolemi, se istaknuvaat. Kremastata boja i bojata na slonova koska se primenuvaat kako zamena za belata boja bidej}i deluvaat poprirodno, popasivno i ne se tolku sjajni. Za leten vpe~atok se primenuva mnogu bela boja, a za zimski vpe~atok samo vo mali koli~ini, kako detal. Za proleten vpe~atok se primenuva bela so pastelni tonovi od drugite boi, ovie paleti se dosta dopadlivi. Temnite ili svetlite nijansi na crvena, sina ili zelena izgledaat posvetli vo kombinacija so bela.

BojaSlide Number 1Slide Number 2Slide Number 3Slide Number 4Me{aweto na boite naj~esto se vr{i po fizi~ki pat, no mo`e da se vr{i i opti~ki. Opti~koto me{awe pretstavuva gusto nanesuvawe na osnovnite boi vrz povr{inata vo vid na to~ki. Gledaweto na ovie to~ki dava iluzija na me{awe na boite, {to zna~i deka se slu~uva opti~ko me{awe na boite. Vo istorijata na umetnosta postoi pravec vo slikarstvoto nare~en pointilizam ili divizionizam vo koj se koristi isklu~ivo opti~ko me{awe na boite. �Temperatura na bojataSlide Number 7Tonovi na bojataVrednost na bojataMonohromatska {ema na boiPrimena na monohromatska {ema na boiSlide Number 12Primena na analogna {ema na boiPrimena na analogna {ema na boiSlide Number 15Slide Number 16Slide Number 17Primena na komplementarna {ema na boiKontrast so primena na primarni boiKontrast so primena na sekundarni boiPrimena na komplementarna {ema na boiKontrast so primena na monohromatski boiSlide Number 23Efekt na simultan kontrastDiskordantni boiRazdelena komplementarna {ema na boiTriadi~na {ema na boiPrimena na �triadi~na {ema na boiTetradi~na {ema na boiPrimena na tetradi~na {ema na boiSoftveri za kreirawe paletaBojata vo dizajnot na proizvodiSlide Number 33Slide Number 34Slide Number 35Pointilizam primenet vo dizajn na proizvodi��Alessandro Mendini, Studio Alchimia

Psihologija na boite