12
MAANDBLAD NOVEMBER DECEMBER 2015 TWEEMAANDELIJKS MAGAZINE VAN GEMEENSCHAPSCENTRUM EVERNA JAARGANG 38 – NR 5 PB- PP B- BELGIE(N) - BELGIQUE 03562 IN DIT NUMMER: HET SCHANDAAL VAN EVERE GUY VANHENGEL OVER ‘ZIJN’ EVERE UIT IN EVERE

Everna tijdschrift november- december 2015

Embed Size (px)

DESCRIPTION

In dit nummer: Het Evere van Guy Vanhengel - Het Schandaal van Evere - Vrijwilliger in de kijker - Kalender

Citation preview

Page 1: Everna tijdschrift november- december 2015

MAANDBLADNOVEMBER DECEMBER 2015

TWEEMAANDELIJKS MAGAZINE VAN GEMEENSCHAPSCENTRUM EVERNA JAARGANG 38 – NR 5

P. 1 ZINNETJE

GEMEENSCHAPSCENTRUM

--- everna ** tweemaandelijks blad ** mei – juni 2015

** jaargang 38 - nummer 3

PB- PP B-BELGIE(N) - BELGIQUE

03562

copy

right

©Jo

s Van

beg

in

Sinds enkele weken kleurt deze slang de ingang van Jeugdhuis ‘T Schabernak. Het werk is het resultaat van de workshop Creatief omgaan met de stad en zijn afval die in april doorging in Everna.

IN DIT NUMMER:

HET SCHANDAAL VAN EVERE

GUY VANHENGEL OVER ‘ZIJN’ EVERE

UIT IN EVERE

Page 2: Everna tijdschrift november- december 2015

2 NOVEMBERDECEMBER

VAN DE REDACTIE De dagen worden korter en kouder en winter hangt al in de lucht. Gelukkig hebben de mensen in Evere een warm hart als een knetterend haardvuur. Zo houden we op 11 november opnieuw onze beroemde 11.11.11-brunch. Deze keer staat de campagne in het teken van “sociale bescherming voor iedereen”. We steken ook de handen uit de mouwen om de vele vluchtelingen een meer menswaardige behandeling te geven. Samen met de andere gemeenschapscentra stappen we in de actie “Brussel Helpt” voor vluchtelingenkinderen die hier aankomen zonder ouders. Meer info volgt nog op onze website en Facebookpagina. En wie de jonge mama’s die het moeilijk hebben wil helpen kan producten voor persoonlijke hygiëne (shampoo, zeep, maandverband, vochtige doekjes…) schenken in de inzameldoos van Everna.

Verder lees je in dit herfstnummer een indrukwekkend interview met Guy Vanhengel. En alsof dat nog niet genoeg is, hebben we ook nog het “Schandaal van Evere” voor je tot op de historische bodem uitgespit.

De redactie wenst je veel leesplezier!

Katrien, Marc, Nienke, Stef en Hilde

Tweemaandelijks tijdschrift van Gemeenschapscentrum EvernaJaargang 38 - nr . 5 - P 00 3562VU: Katrien Debeuckelaere, Sint- Vincentiusstraat 30 – 1140 Evere met steun van de gemeente Evere

Samenstelling: Nienke RobbrechtRedactie: Hilde Vissers, Marc Vanvossel, Stef Rymenants, Katrien Debeuckelaere, Nienke RobbrechtDruk: Daddy KateVormgeving: Made by Design

Materiaal voor het volgende nummer moet uiterlijk op 20/11/2015 worden ingestuurd.

Ideeën of suggesties? Mail naar [email protected]

GEMEENSCHAPSCENTRUM EVERNASt.-Vincentiusstraat 30 • 1140 Everetel.: 02 247 03 40 • fax: 02 247 03 [email protected] • www.everna.be

Everna Gemeenschapscentrumrek.nr.: 421- 2129401 - 43

GC Everna maakt deel uit van Cultuurcentrum Brussel

OPENINGSUREN GC EVERNA ONTHAALma – do: 9 – 18u / vr: 9 – 16u

CONTACT

Ondertekende artikels zijn de verantwoordelijkheid van de auteurs. Het Gemeenschapscentrum respecteert uw privacy. Uw adres gebruiken we uitsluitend om u op de hoogte te houden van wat reilt en zeilt in Evere en Brussel. U kunt uw gegevens inkijken en aanpassen zoals voorzien in de wet van 8 december 1992 ter bescherming van de privacy.

COLOFON

TERUGBLIKAllesKIDSdag op 27 september

Bedankt iedereen voor een geweldige 10e editie, die bijzonder zonnig en kleurrijk was dankzij jullie allemaal: kinderen, publiek, artiesten, vrijwilligers, monitoren en medewerkers! Tot volgend jaar voor een minstens even spetterende editie!

Page 3: Everna tijdschrift november- december 2015

3NOVEMBERDECEMBER

EEN GREEP UIT HET EVERNA- PROGRAMMA 11.11.11- BRUNCH 11 november 2015, 10u – 13u Ook dit jaar nodigen we iedereen graag uit op onze heerlijke 11.11.11-brunch. Op het menu: veel fairtrade en lekker eten, kinderanimatie en een gastspreker die het jaarlijkse thema –‘Sociale bescherming voor iedereen’– komt toelichten. Dankzij een leuk team vrijwilligers wordt dit een erg gezellige en ontspannende ochtend. En dat allemaal ten voordele van 11.11.11!

Een initiatief van het 11.11.11- vrijwilligerscomité Evere, GC Everna en Okra Sint-Vincentius.

Draag je de 11.11.11 actie een warm hart toe en wil je een graag een handje toesteken? Laat ons dan zeker iets weten!

ZARAFAZarafa gaat over de bijzondere band tussen een het tienjarige Afrikaanse slavenjongetje Maki en de jonge giraf Zarafa.

INFO 25 november 2015

14 u • € 2

KERST BIJ DE LIEVEHEERSBEESTJES De boom waarin lieveheersbeestjes Mia en Tim hun huisje hebben, wordt omgezaagd. Als kerstboom wordt hij bij mensen thuis gezet ver weg van hun vertrouwde bos. De twee

lieveheersbeestjes willen graag terug naar hun bos, maar er komt redding uit onverwachte hoek, de kerstman komt eraan!

INFO 2 december 2015

14 u • € 2

KERSTCONCERT – SOSPIRI ARDENTI 17 december 2015, 20uSint-Jozefkerk Evere, Paduwaplein 1

De groep Sospiri Ardenti brengt hun programma ‘J.S. Bach in de advent’. Speciaal voor de tijd van het jaar brengt het ensemble in tribezetting aria’s uit de adventsperiode en uit het alom geliefde Weihnachtsoratorium. De aria’s worden afgewisseld met instrumentale werken voor viool met continuo en blokfluit solo. s13 adk – s11 vvk

Reserveer bij Everna of bestel je tickets online: www.everna.be/tickets Een initiatief van GC Everna en de Everse verenigingen

JEUGDFILMS

Er is nog zoveel meer te beleven in Everna! Grasduin eens door de kalender op de achterkant van dit Everna magazine (en nog beter, hang hem op!), of surf naar onze site: www.everna.be. Ook op onze Facebookpagina kun je terecht voor alle nieuwtjes, updates

en foto’s van evenementen! /Everna Gemeenschapscentrum

3NOVEMBERDECEMBER

Page 4: Everna tijdschrift november- december 2015

4 NOVEMBERDECEMBER

INTERVIEWGUY VANHENGEL OVER EVERE

Everna kon grote klepper Guy Vanhengel strikken voor een prettig gesprek, op een mooie zomerdag, niet lang na de geboorte van kleinkind Max. De minister glimt nog na van trots. Zijn kleinzoon zag het levenslicht op de nationale feestdag! Lekker relaxed rept hij met geen woord over politiek, maar vertelt wel honderduit over zijn geliefde gemeente.

DE KET VAN HELMET

Mijn vrouw en ik zijn oorspronkelijk van Helmet in Schaarbeek. Pas later zijn we de magische grens van de Lindestraat overgestoken richting Evere. Die hele buurt heeft altijd heel sterk aan elkaar gehangen, tot in Haren, Zaventem en Diegem toe. Politici weten waar de grenzen liggen, maar de mensen trekken zich daar geen sikkepit van aan. Toen ik kind was, deden er grappige politieverhalen de ronde over een lijk dat gevonden werd in de Lindestraat. De avonddienst van de agenten zat erop, dus werd het lijk verplaatst naar de overkant. Het was de televisieserie The Bridge avant la lettre, maar dan tussen Schaarbeek en Evere in plaats van tussen Zweden en Denemarken. (lacht)Wij zijn dus opgegroeid in Helmet maar onze vrije tijd brachten we door in Evere. Voetballen deden we in het Sint-Vincentiuspark. De boekenbeurs was in het sportcomplex van Evere. En natuurlijk was er de JEH - de voorloper van ’t Schabernak - die we met een stel vrienden hebben opgericht.

JEH stond voor Jeugdhuis Evere Helmet. Als Everna ligt waar het nu ligt, heeft dat alles te maken met de voormalige schepen Leroy. Hij heeft het hoekhuis voor 1 symbolische frank ter beschikking gesteld. Wij mochten de gelijkvloerse verdieping gebruiken om er onze verzamelplek van te maken.

DE BOEZEM VAN JEANNEKE

Tot dan was onze stamkroeg café Rubens op het Vredeplein, uitgebaat door Jean en Jeanneke. Een stemmig cafeetje met rode micatafeltjes en een enorm bord boven de toog. Daarop prijkte de pronostiek van de voetbaluitslagen. Wie de beste voorspellingen deed, won de pot. Jean hield de stand netjes bij. En je moest vanzelfsprekend minstens één keer per week op café gaan om je pronostiek in te vullen. Een stevige vorm van klantenbinding. (lacht) Jeanneke was een vrouw op leeftijd met een enorme boezem. Wie binnenkwam, werd meteen vast gegrabbeld en met zijn neus tussen die grote borsten getrokken: ‘Kom hier, menneke, dat ik u eens goed vastpak!’

Een aantal jongeren hebben die kroeg ingepalmd. Van daaruit is de JEH opgericht, zijn de Jeannekes Boys & Girls ontstaan, en hebben de oudere stamgasten hun derde jeugd beleefd. Elk weekend zat het café stampvol tot aan het ochtendgloren. Er was ook een gevreesd telefoontoestel met een erg schelle bel.

Aan de andere kant van de lijn hing gegarandeerd een moeder, vriendin of madam van één van de gasten. Dus elke keer als de bel overging, klonk het in koor: ‘Jeanneke, ik ben hier niet, hoor!’

WERELDRECORD BROCHETTES BAKKEN

De JEH was anders dan een klassieke jeugdbeweging. We wilden jongeren de kans geven om elkaar op een lossere basis te ontmoeten. Op de sportvelden van Sint-Vincentius hebben we jarenlang de 24 uur van Evere gehouden. Dat was een wedstrijd waarbij je een dag en een nacht lang rondreed… op de fiets! Om de vier uur mocht je een kwartiertje pauze nemen. Je kon individueel deelnemen of per ploeg.

Er werden tenten opgezet en er was een pak randanimatie. We hebben daar ooit nog het wereldrecord brochettes bakken verbroken. We maakten een gigantisch stalen raamwerk, daartussen was een kabel gespannen van wel 400 meter lang, en daaraan hingen geweldig dikke brokken vlees. Toen onze reuzebrochette gebakken was, hebben we die verkocht per meter. Dat waren leuke tijden!

KUSSEN IN WOLUWE

We hebben fijne momenten beleefd aan de toog van ons hoekhuis, maar we hebben ook rondgehangen in de rest van Brussel. In die periode schoten de jeugdhuizen als paddenstoelen uit de grond, en we gingen met veel plezier bij elkaar op bezoek. De Rivieren in Ganshoren, De Kluts in het centrum van Brussel, De Vogelzang in Sint-Pieters-Woluwe, noem maar op. In Woluwe is het trouwens aangeraakt met mijn vrouw. Piepjong waren we, veertien jaar. Op de derde januari, toen we samen het nieuwe jaar inzetten, is het gebeurd. Bam. De eerste kus. Met onze vrienden als supporters. (schatert)

“Jeanneke, ik ben hier niet, hoor!”

De geboortesnoepjes van kleinzoon Max

Page 5: Everna tijdschrift november- december 2015

5NOVEMBERDECEMBER

DE GROOTSTAD GROEIT

De afgelopen 40 jaar is Evere sterk verstedelijkt. De bevolking is enorm gegroeid, het aantal Nederlandstalige Everenaars is gestaag afgenomen en de diversiteit is toegenomen. Dat heeft uiteraard ook gevolgen voor het gemeenschapscentrum. Zelf ben ik van mening dat we de traditionele gebruikers van Everna ontzettend moeten blijven koesteren. Zonder hen hadden we dit allemaal niet gehad, dat mogen we nooit vergeten. Maar we moeten ons ook bewust zijn van de metamorfose die onze gemeente heeft ondergaan.

We hebben gelukkig een onverwachte kracht gekregen, en dat is de indrukwekkende groei van het Nederlandstalig onderwijs. Heel veel inwoners kiezen ervoor omdat ze willen dat hun kinderen meertalig worden. Onze scholen zitten barstensvol. We moeten er in sneltreinvaart bijbouwen om aan de vraag te kunnen voldoen. Al die kinderen in het Nederlandstalig onderwijs, hun ouders en grootouders, kan je aanboren als nieuw publiek. Ze voelen zich misschien niet meteen Vlamingen, maar ze zien zich wel als Nederlandskundigen. Vanuit de scholen stromen ze door naar allerlei andere activiteiten. Op die manier ontstaat er een nieuwe gemeenschap. De toekomst ziet er dus rooskleurig uit.

Pas op, ik betrap mij er zelf ook wel eens op dat ik denk: ‘Vroeger was het toch…’ Maar dan bijt ik snel op het puntje van mijn tong. Dat is auto-correctie. Want de ouderen die het zeiden toen ik jong was, hebben geen gelijk gekregen. Dus als ik zoiets nu zou beweren, heb ik het vast ook niet bij het rechte eind. Zeker nu ik kleinkinderen heb, vind ik het meer dan ooit mijn plicht om in de toekomst te geloven.

HET HERTOGINNEDAL VAN EVERE

Mijn favoriete plekje in Evere is mijn garage. Ik heb er al veel volk over de vloer gekregen, van buren en vrienden tot de hoogste gezagsdragers van het land. Die garage was vroeger het atelier van beeldhouwer Jules Reinaert. Een fenomenale man die nog een Christus heeft gemaakt voor Santiago de Compostella. Zijn zoon George heb ik goed gekend van mijn tijd bij Het Laatste Nieuws. Ik was een jonge reporter, hij een oudere fotograaf. Toen het atelier leeg stond, heb ik het via hem kunnen kopen. In mijn garage staat onze auto. Daarna is mijn moto en die van mijn zoon gevolgd. En tussen alle sleutels, hamers en schroevendraaiers in, heb ik ook een toogje geplaatst. Het geheel is gedecoreerd met een heleboel spullen uit de oude doos. Al mijn nummerplaten hangen er bijvoorbeeld: de A’s en de E’s en de P’s. (lacht) Je vindt er ook het gevelbord terug van toen ik minister was in de Vlaamse regering, samen met mijn decoraties en medailles van alle folkloristische verenigingen waar ik lid van ben. Half garage, half museum en half café is het daar. Er is al menig pintje gedronken en al menig politiek gesprek gevoerd in een ongedwongen sfeer. Het Hertoginnedal van Evere: zo zou je het kunnen noemen (lacht uitbundig) maar dan veel minder pompeus. En dat wil ik zo houden ook!

Hilde Vissers

WIE IS GUY?• Minister van Financiën en Begroting in de

Brusselse regering• Collegevoorzitter van de VGC, bevoegd voor

het Nederlandstalig onderwijs • Gemeenteraadslid in Evere• Opa van Tess en Max• En nog zoveel meer…

5NOVEMBERDECEMBER

Guy met zijn vrouw in zijn beruchte ‘garage’

Page 6: Everna tijdschrift november- december 2015

6 NOVEMBERDECEMBER

VRIJWILLIGER IN DE KIJKERIn dit nummer van Everna zetten we Melanie Devillers in de schijnwerpers. Dat heeft ze wel verdiend, want Melanie brengt met haar vrolijk karakter en haar stralende glimlach de zon in huis en sinds een jaar ook in de Raad van Bestuur.

WAT IS JE BAND MET EVERE?

Mijn ouders hebben elkaar hier ontmoet en zijn “blijven plakken”. Ik heb hier altijd gewoond en ben nooit van Evere weggeweest. De school was tegenover Everna en ik ging altijd met veel plezier naar de kinderactiviteiten in het gemeenschapscentrum. Mijn vriend zou graag willen verhuizen maar ik stel mijn veto! Ik wil nog minstens twee jaar in Evere blijven.

HOE BEN JE BIJ EVERNA TERECHTGEKOMEN?

Na de school liep ik dus rechtstreeks Everna binnen. Ik ben hier vanaf mijn zesde! De activiteiten voor de kinderen liepen toen maar tot 12 jaar en daarna was er niets meer. Het was voor mij héél moeilijk om hier weg te moeten. Later, tijdens mijn studies Sociaal Werk, kregen

we een observatiestage als opdracht en zo ben ik terug bij Everna komen aankloppen. Anne Schoonejans heeft mij met veel liefde opgevangen en het is zo goed meegevallen dat ik toen animator ben geworden.

WAAROM DOE JE VRIJWILLIGERSWERK?

Dat was er gewoon altijd. De leerlingenraad, Everna… Ik stel mij daar niet echt vragen over. Als je iets wil veranderen moet je het zelf doen en de handen uit de mouwen steken. Dat is mijn devies! Dus toen ik de vraag kreeg om bij de Raad van Bestuur te komen dacht ik meteen: “oké, nu kan ik eindelijk meebeslissen”.

HEB JE EVERNA ZIEN EVOLUEREN?

We werken nu volop aan activiteiten voor jongeren van 12 tot 18 jaar. Dat is een prima evolutie. Het vorige werkjaar had ik het wel moeilijk met al het gedoe rond personeel en budgetten en er was veel blabla over heel eenvoudige dingen die eigenlijk snel opgelost hadden kunnen worden. Er was toen naar mijn zin te weinig aandacht voor de échte werking.

HOE ZIE JE DE TOEKOMST VAN EVERNA?

I go with the flow en ik ben nog volop bezig alle mogelijkheden te ontdekken. Neem nu de heraanleg van het dakterras. Dan merk ik “hé, dat kàn!” Mijn visie op Everna is zich nog volop aan het ontwikkelen. Ook al groeit het aantal personeelsleden en komen er steeds meer kinderen over de vloer, er blijft een warme en joviale familiesfeer hangen in Everna. Anne blijft voor mij wel een centrale rol spelen. Zij kent iedereen bij naam en doet je hier écht welkom voelen.

WAT IS JE FAVORIETE PLEKJE IN EVERE?

Ik zou natuurlijk Everna zeggen maar dat klinkt een beetje flauw. Het is moeilijk om één favoriete plek te kiezen want ze hebben allemaal hun verhaal. Maar als ik toch moet kiezen ga ik voor de muziekacademie. Ik volg daar al jaren les, ken iedereen en kom er altijd wel iemand tegen. Als ik naar buiten wil maar ik weet niet waar naar toe dan ga ik naar de muziekacademie.

Ook jouw hulp is goud waard!

Heeft het verhaal van Melanie je enthousiast gemaakt en zou je je graag ook engageren? Dat kan! Everna is steeds op zoek naar vrijwilligers die graag hun steentje willen bijdragen aan de plaatselijke samenleving.

Ben je sociaal ingesteld en heb je vrije tijd die je nuttig wil besteden? Heb je een uitzonderlijk talent dat je met anderen wil delen, sta je graag achter de bar, ben je goed met kinderen of steek je graag de handen uit de mouwen tijdens allerlei evenementen?

Wij zijn op zoek naar werkelijk alle kwaliteiten! Als vrijwilliger vind je hier dus zeker iets dat bij je past. Geïnteresseerden kunnen contact met ons opnemen of gewoon eens langskomen, wij ontvangen iedereen met open armen!

MerciV r i j w i l l i g e r !

©St

ef R

ymen

ants

Page 7: Everna tijdschrift november- december 2015

HET SCHANDAAL VAN EVEREDe Zotten van Evere, zo werden de Everaars lange tijd genoemd. Deze spotnaam is minder gekend dan de ‘Ezels’ van Schaarbeek, maar daarom niet minder onaangenaam. De bijnaam is te danken aan het zwakzinnigengesticht van Evere, een van de vier ‘zothuizen’ in het Brusselse. Domein ‘De steen Vleug’ (het stenen duivenhok), dat dateert uit 1691, deed van 1852 tot 1921 dienst als psychiatrische instelling, met een onderbreking in 1871, door het beruchte ‘schandaal van Evere’…

Het complex bevond zich op terrein begrensd door de Goede-Herderstraat, de Parijsstraat, het Vredeplein, de De Kosterstraat en de Sohiestraat. De ‘villa’ die nu nog op de hoek van de Sohie- en de Dekosterstraat staat, deed dienst als conciërgewoning.

December 1871. Het parket van Brussel valt het krankzinnigengesticht in Evere binnen naar aanleiding van een anonieme brief en ontdekt er een gruwelijke moord die tot dan verzwegen was geweest. Het krankzinnigengesticht of ‘maison de santé’ is een commerciële uitbating in handen van de familie Van Leeuw. Vader Henri (62) is directeur, zoon Hugo (28) is hoofdopzichter en de andere kinderen Henri Jr en Elise staan in voor het dagelijks beheer. Het gesticht heeft ook een agrarische activiteit en een eigen bakkerij en kan maximaal 200 geesteszieken herbergen.

ANONIEME BRIEF

Op 23 oktober 1871 sloeg de zwakzinnige Vermeulen in een gemeenschappelijke zaal twee andere patiënten, Brouton en Dewever, met zijn klompen het hoofd in omdat hij niet kon slapen. Er was geen opzichter aanwezig en ondanks het getier, dat volgens getuigen een aantal uren aanhield en door merg en been ging, werd er niet ingegrepen. Opzichter Spellekens (62) die niet ver van de zaal sliep, beweerde echter niets gehoord te hebben. Vermeulen werd een aantal weken in een cel opgesloten. De moord werd stilgehouden om de instelling niet in diskrediet te brengen en als doodsoorzaak van de slachtoffers werd een longbloeding genoteerd.

Een anonieme brief bracht dit feit aan het licht en daarmee kwamen nog andere gruwelijke wantoestanden naar boven.

Het schandaal van Evere haalt de koppen van de vaderlandse kranten en het daaropvolgend proces wordt breed over de voorpagina’s uitgesmeerd. Omdat een van de slachtoffers, Therizot, de Franse nationaliteit heeft, vindt dit proces ook weerklank in het buitenland.

FOLTERING EN WANBELEID

Het proces in 1872 geeft een beschrijving van het vreselijke leven in een gemiddeld ‘zothuis’ aan het einde van de 19e eeuw. Maar liefst negen personen werden beschuldigd van onopzettelijke doodslag, valsheid in geschrifte en ernstige verwaarlozing van patiënten. Twee patiënten, Therizot en Mieren, die blijkbaar in goede fysieke gezondheid in het asiel aankwamen, werden nadien getroffen door gangreen en bij een van hen werden de voeten geamputeerd.

VROEGER &NU

De Europese boulevard

7NOVEMBERDECEMBER

Page 8: Everna tijdschrift november- december 2015

8 NOVEMBERDECEMBER8 SEPTEMBEROKTOBER

Beiden werden regelmatig als straf aan de voeten geboeid. De boeien, die in Evere geen beschermende kussentjes hadden, werden zeer strak aangespannen. Bovendien werd Mieren, die weigerde klompen te dragen maar laarzen eiste, opgesloten in een cel waar de ruiten stuk waren, de sneeuw binnendwarrelde en het water bevroor. Vele andere patiënten klaagden niet enkel over de koude in de cellen, maar ook over de smerigheid en de willekeur van opsluiting. Er waren geen matrassen, behalve als inspectie verwacht werd. Mensen sliepen op strozakken, die zelden ververst werden. Wanneer iemand het gesticht verliet, was die gekleed in lompen, ondervoed en bedekt met ongedierte of ‘miljoenen insecten’, zo schrijft het proces.

Dr. Van Holsbeeck, hoofdarts van het gesticht en verantwoordelijk voor de algemene gezondheid en welzijn, verwaarloosde zijn taak. In plaats van de nodige dagelijkse patiëntbezoeken af te werken, kwam hij op zijn meest drie maal per week langs en onderwierp hij de zieken aan een oppervlakkig onderzoek of liet hij zich inlichten door de bewakers. Hij had zelf een brochure geschreven met als titel “De la legislation Belge relative aux aliénés “, maar hield zich daar allesbehalve aan. Dr. Van Holsbeeck was actief in het Rode kruis en richtte een kribbe op. Men verwijt hem dat hij te veel inzette op zichtbare liefdadigheid, waarvoor hij gedecoreerd werd, en te weinig voor het werk in het gesticht waarvoor hij betaald werd.

Opzichter Spellekens stak de zieken dan weer met een schoenmakerspriem, en liet ze op stoelen met nagels zitten. Hij sloot ze willekeurig op in een cel en duwde voedsel hardhandig door hun keel wanneer ze weigerden te eten. Hij wordt beschouwd als een sadist en folteraar. Wel was het zo dat hij op 54 gekken moest letten, terwijl de wet een opzichter per tien patiënten voorzag.

Page 9: Everna tijdschrift november- december 2015

Wat ook aan het licht kwam, was dat vroegere zwakzinnigen nadien als opzichter werden aangeworven, soms zelf slechts twee jaar na hun vrijlating. Dit zal de kwaliteit zeker niet ten goede zijn gekomen…

Ook in het vrouwenkwartier werden twee opzichtsters aangeklaagd tijdens het proces. Een omdat zijn de patiënten met een zweepje sloeg en de andere omdat zij een oude vrouw van de trap duwde. De arme dame bezweek later aan haar verwondingen.

Hugo Van Leeuw, de directeurszoon, bleek wel een zachtaardig persoon maar hem ontbrak het duidelijk aan leiderskwaliteiten.

DUBIEUZE FINANCIËN

Volgens de advocaat van het openbaar ministerie liet de financiering van zothuizen de directie destijds twee mogelijkheden: ofwel gingen ze failliet, ofwel fraudeerde men en werd er bespaard op de zorg. De particuliere ziekenhuizen vroegen 1,50 Bef per dag per zieke, wat ook het normale tarief was. Het gesticht in Evere legde zich toe op zeer behoeftige zwakzinnigen maar de gemeenten die er hun mensen plaatsten, pingelden op de dagprijs af tot wel 70 à 80 centiemen! Een goed beleid kon voor zo’n peulenschil duidelijk niet verzekerd worden.

AFLOOP

Het zwakzinnigengesticht werd een tijd gesloten en ging nadien failliet. De hoofdbeschuldigden kregen geldboetes en gevangenisstraffen van 2 jaar en meer. Door het schandaal van Evere kwam er echter in 1873 een nieuwe wet op de zwakzinnigengestichten die tot 1960 standhield. Ook de plaatselijke notabelen deelden in de klappen. Burgemeester Van Nerom, die enkel Vlaams sprak, had niets van de wantoestanden opgemerkt, maar burgemeester Stuckens, die ook Frans sprak, beweerde dat hij Van Leeuw dadelijk doorhad. Dit was ook een sneer naar de Vlaamse bevolking van de Franstalige kranten.

Tekst: Marc Van VosselFoto’s: met dank aan Jos en Pieter Cnops

9NOVEMBERDECEMBER

Page 10: Everna tijdschrift november- december 2015

10 NOVEMBERDECEMBER

UIT IN EVERE

DE BIB De bibliotheek is gesloten op zaterdag 24 oktober, maandag 2 november en woensdag 11 november.

VOORLEESHALFUURTJES

Hilde Vandenhoute leest twee leuke verhaaltjes voor. Kom zeker op tijd, zodat je een stempel krijgt en kans maakt op een leuke verrassing.

5 december & 9 januari

10u30

GRATIS

WEEK VAN DE SMAAK: VERGETEN? OF JUIST NIET? ETEN EN DRINKEN TIJDENS WOI.

Auteur Diane De Keyzer vertelt onwaarschijnlijke verhalen over woeker en smokkel in de Eerste Wereldoorlog. Ook de vindingrijke oorlogsrecepten zullen besproken en geproefd worden.

Inschrijven verplicht.

Zondag 27 september 2015

9u50

PRIJS: € 12, leden VAB/vtbKultuur: € 10

JANUARI: HULP BIJ INSCHRIJVEN IN KLEUTER- EN BASISIONDERWIJS IN BRUSSELOm je kinderen in te schrijven in het kleuter- of basisionderwijs in Brussel, moet je ze aanmelden op de site inschrijveninbrussel.be. Dit kan van 4 tot 29 januari, het tijdstip heeft geen belang. Alle kinderen, geboren in 2014 moeten zich aanmelen ook als ze pas starten op 1 september 2017. Om je kind aan te melden kan je tijdens de openingsuren van de bibliotheek terecht op onze computers. Wil je graag persoonlijke hulp bij het aanmelden, maak dan een afspraak met een van onze medewerkers aan de balie, via mail op [email protected] of telefonisch op 02 247 63 89.

EVERNABIERCURSUS

In deze cursus komen twee delen aan bod. Enerzijds krijg je een algemeen inzicht in de theorie: geschiedenis, ingrediënten, brouwproces,… Anderzijds worden er zes bieren per sessie geproefd en besproken. Luc De Raedemaeker, lesgever bij COOVI, zytholoog en jurylid van diverse bier evenementen, zal deze cursus geven.

Info en inschrijven: GC Everna

16, 23, 30 november en 7 december

19u30 – 22u

Prijs: € 40

Page 11: Everna tijdschrift november- december 2015

11NOVEMBERDECEMBER

FOTOCLUB A.P. CLOSE-UP EVERE GEBRUIK VAN FILTERS IN HET LANDSCHAP

Vrijdag 13 november

20u

Tweehuizenstraat 50 – Evere

GRATIS

COMPOSITIEREGELS IN DE FOTOGRAFIE Vrijdag 27 november

20u

Tweehuizenstraat 50 – Evere

GRATIS

TOONMOMENT VAN FOTO’S OP PAPIER OF DIGITALE BESTANDEN OP PAPIERAanwezigheid bevestigen via [email protected] of 0494 166 135

Vrijdag 11 december

20u

Tweehuizenstraat 50 – Evere

GRATIS

DAVIDSFONDS EVERNA EN AKTIEF HAREN U ZIJT WELLEKOMEKom met je familie of vrienden naar de Basiliek van Koekelberg om samen met anderen het kerstverhaal op een sfeervolle en originele manier te herbeleven. Samen zingen staat centraal. Onder leiding van het kamerkoor Cantabile uit Hove zingen en beluisteren we samen kerstliederen. Gratis evenement met een vrije bijdrage voor v.z.w. Vrienden van het Huizeke. Weet je dat onze vroegere pastor Walbert Defoort daar mee aan de kar duwt?

Info: Henri De Schouwer, tel 02/2158436, [email protected]

Zondag 27 december 2015 om 16 uur

Basiliek van Koekelberg

GRATIS

EVERNA SCRABBLECLUBKERSTFEESTSCRABBLE Zowel beginners als geoefende spelers zijn welkom!

Info: [email protected] of 0476/94 23 64

Dinsdag 15 december van 11u tot 16u

GC Everna

€ 20 (maaltijd + drank bij het eten)

SESAM FILOSOFIEGROEP Ook wie die geen vorming filosofie heeft gehad is welkom.

29/11: Sociale Filosofie: Hoe kunnen mensen samenleven ?

20/12: Esthetica: Wat is kunst?

Zondag 29 november & 20 december

van 14u tot 17u

L. van Boeckelstraat 13/ 09, Evere

€ 2,50 per keer (koffie en werkmateriaal)

vooraf te betalen op het rekeningnummer

BE05 3630 3481 6875 (Frank De Clercq)

vtbKultuur11.11.11-ACTIEMet ontbijtbuffet, een informatieve activiteit en de verkoopstand van 11.11.11-producten.

Info: Elyane De Keyser: 0486/83 42 58. Meer details: www.vtbkultuur.be/brussel-oost

Zondag 8 november van 9u30 tot 12u30

GC Ten Noey, St-Joost-ten-Node

€ 9 (volwassenen), € 5 (kinderen).

Inschrijven tot 5/11

Meer vtbKultuur: www.vtbkultuur.be/brussel-oost en op de kalender

VERENIGINGEN FEMMA SINT-VINCENTIUSSTIJLADVIES 45+De styliste gaat eerst kijken welke kleuren (koel of warm) jou het beste staan; alsook welke sjaalknoop volgens je gelaatsvorm jou het beste past.

Donderdag 19 november 2015

19u30

Pastorie Sint-Vincentiusplein 1

KERSTFEEST VOOR LEDENInfo: Lieve Broothaers 02/2015 43 15 of 0492/02 26 11

Dinsdag 16 december 2015

19u30

K.H. DE STEREINDEJAARSCONCERT MET BARBARA DEXReserveren verplicht: Léontine Donders: 02/ 720 85 80 of 0497. 37 47 52 of [email protected]

Paul Schoovarts: 0475 24 12 20 of [email protected]

Zaterdag 12 december om 20u

Zondag 13 december om 15u

Aula Toots

€ 15 / € 12 (leden)

Page 12: Everna tijdschrift november- december 2015

12 NOVEMBERDECEMBER

DATUM WAT ORGANISATIE PLAATS UURNOVEMBER• NOVEMBER • NOVEMBER • NOVEMBER • NOVEMBER • NOVEMBER • NOVEMBER • NOVEMBER • NOVEMBER • NOVEMBER

5.11 - 6.11 Amuzea: kindertweedaagse Everna Everna 8u30 - 17u

08.11 11.11.11-actie vtbKultuur Brussel-Oost GC Ten Noey 9u30 - 12u30

09.11 Lezing: Europa, Amerika, Rusland vandaag: de terugkeer van de Geschiedenis

vtbKultuur Brussel-Oost GC De Markten, Brussel 19u45

11.11 11.11.11- brunch Everna Everna 10u

13.11 Diane de Keyzer over woeker en oorlog Bib Evere Bib Evere 20u

16, 23, 30/11 + 7.12

Biercursus Everna Everna 19u30

19.11 Stijladvies 45+ Femma Sint-Vincentius Pastorie St. Vincentiusplein 1 19u30

20.11 Soirée Métissée l'Entrela & Everna l'Entrela 20u

21.11 Latijns-Amerikaanse kunst vtbKultuur Brussel-Oost Katoennatie, Antwerpen 8u20

21.11 Europalia tentoonstelling "Antwerpen- Istanbul, twee havensteden"

vtbKultuur Brussel-Oost MAS 8u20

25.11 Jeugdfilm: Zarafa Everna Everna 14u

29.11 Filosofiegroep rond sociale filosofie: Hoe kunnen mensen samenleven ?

Sesam 1140 L. Van Boeckelstraat 13/ 09 14u - 17u

DECEMBER • DECEMBER • DECEMBER • DECEMBER • DECEMBER • DECEMBER • DECEMBER • DECEMBER • DECEMBER • DECEMBER • DECEMBER • DECEMBER

02.12 Jeugdfilm: Kerst bij de lieveheersbeestjes Everna Everna 14u

07.12 Lezing door prof. Patrick Loobuyck: De lok-roep van IS

vtbKultuur Brussel-Oost GC De Markten, Brussel 19u45

12.12 Europalia-tentoonstelling met gids "Imagine Istanbul"

vtbKultuur Brussel-Oost Bozar, Brussel 10u30 - 12u

12.12 Eindejaarsconcert met Barbara Dex K.H. De Ster Aula Toots 20u

13.12 Eindejaarsconcert met Barbara Dex K.H. De Ster Aula Toots 15u

15.12 Kerstfeestscrabble Everna Scrabbleclub Everna 11u - 16u

16.12 Ledenkerstfeest Femma Sint-Vincentius 19u30

17.12 Kerstconcert: Sospiri Ardenti Everna Kerk Paduwaplein 20u

17.12 Samenzang "U zijt Wellekome" Davidsfonds Evere & Aktief Haren Basiliek van Koekelberg 16u

18.12 Toneel: "De Fantastische Anna" Toneelvrienden Evere Aula Toots 20u

20.12 Filosofiegroep rond esthetica: Wat is kunst? Sesam 1140 L. VAN BOECKELSTRAAT 13/ 09

JANUARI • JANUARI • JANUARI • JANUARI • JANUARI • JANUARI • JANUARI • JANUARI • JANUARI • JANUARI

03.01 Nieuwjaarsconcert vtbKultuur Brussel-Oost Bozar, Brussel 15u

13.01 Nieuwjaarsreceptie en -concert Everna Everna 18u

17.01 Matineeconcert vtbKultuur Brussel-Oost Bozar, Brussel 15u

20.01 Amazonia Everna Everna 14u

28.01 Film: Our City Everna Everna 20u

Blijf je graag op de hoogte van onze activiteiten?

Everna stuurt elke maand een e- nieuwsbrief met het aanbod van Everna en activiteiten in Evere. Wens je deze te ontvangen? Schrijf je in via www.everna.be of stuur een e-mail naar [email protected]. Je gegevens worden vanzelfsprekend enkel bijgehouden voor het versturen van de e- nieuwsbrief of voor het versturen van uitnodigingen voor onze eigen activiteiten. Wij respecteren uw privacy.

Volg ons ook via Facebook! Everna Gemeenschapscentrum

BLIJF JE GRAAG OP DE HOOGTE VAN ONZE ACTIVITEITEN?