2nDe

sign

FREE PRESS Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΠΟΥ ΣΕ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΚΑΘΕ ΜΗΝΑ

104/ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ.2014

Η αρχαία κληρονομιά «οξυγόνο»

στην Ελλάδα τού σήμερα

ΑΜΦΙΠΟΛΗ

Κωστής Χατζηδάκης Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν διδάχθηκε τίποτε από την περιπέτεια του «λεφτά υπάρχουν»

Κωνσταντίνος Φρουζής Η ελληνική κυβέρνηση ξοδεύει λιγότερα και από όσα ακόμη η τρόικα της επιτρέπει για την υγεία!

ΜΥΤΙΛΗΝΗ, Οδοιπορικό στη γη του Ελύτη

2 new times

new times 3

Edito

ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΚΤΕΝΑ

Η είδηση είναι αποκαλυπτική: τα αποθέματα πετρελαίου μεταξύ της Κύπρου και του Ισραήλ ξεπερνούν τα 3,5 τρισ. βαρέλια! Την εκτίμηση αυτή, στην οποία έχει καταλήξει η εισηγμένη στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης Noble Energy, αποκάλυψε στην κυπριακή τηλεοπτική εκπομπή «Μέρα μεσημέρι» ο πρώην διευθυντής Ενέργειας και σύμβουλος του Έλληνα Πρωθυπουργού για θέματα ενέργειας, κ. Σόλων Κασίνης. Με σκοπό λοιπόν να δημιουργήσει τετελεσμένα γεγονότα στη συγκεκριμένη περιοχή και χωρίς να υπολογίζει τίποτε, στις 6.30 το πρωί της 20ής Οκτωβρίου η Τουρκία προέβη σε ωμή παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, επιχειρώντας να παγιώσει την παρουσία της στην κυπριακή ΑΟΖ. Έτσι έκανε πράξη τις απειλές της, χρησιμοποιώντας το «Barbaros» και δύο πλοία υποστήριξης, για να «δεσμεύσει» οικόπεδα εντός της περιοχής της ΑΟΖ. Τις εργασίες του «Barbaros» παρακολουθεί από κοντινή απόσταση η φρεγάτα του πολεμικού ναυτικού της Τουρκίας Gelibolu… Έτσι τη στιγμή που η ανθρωπότητα έχει τα μάτια της στραμμένα προς την Τουρκία, για το αν θα εμπλακεί ή όχι στον πόλεμο εναντίον των τζιχαντιστών, ο Νταβούτογλου με τον Ερντογάν είναι αποφασισμένοι να δημιουργήσουν τετελεσμένα στην κυπριακή ΑΟΖ. Το δυσάρεστο αυτό γεγονός, το οποίο αποτελεί τον καθρέφτη της επεκτατικής στρατηγικής της Τουρκίας στην περιοχή, στάθηκε η αφορμή να βρεθούν για πρώτη φορά στο ίδιο στρατόπεδο ο Έλληνας πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Αλέξης Τσίπρας. Με δηλώσεις τους, τόσο ο πρώτος όσο και ο δεύτερος, κινήθηκαν στην ίδια λογική δίνοντας μια πρώτη ένδειξη εθνικής συνεννόησης.Στην πραγματικότητα οι κοινές δηλώσεις ήταν απλώς ένα δειλό βήμα. Σε μια στιγμή που το πολιτικό προσωπικό της χώρας θα έπρεπε να είναι «μπετόν αρμέ», προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις στα εθνικά θέματα – οι Τούρκοι εισβάλλουν με το έτσι θέλω στην κυπριακή ΑΟΖ, οι Αλβανοί εθνικιστές σηκώνουν τη σημαία της Μεγάλης Αλβανίας «παίρνοντας Ήπειρο και Κέρκυρα», το δημόσιο χρέος πνίγει τη χώρα –, «τα παιδία παίζει» ακόμη… Ας δούμε όμως τι διακυβεύεται στην περιοχή της

Κύπρου. Οι τελευταίες κινήσεις της Άγκυρας δείχνουν ότι το μέλημα του Ερντογάν είναι να εμπλακεί με κάθε τρόπο και η Τουρκία στη διαχείριση των υδρογονανθράκων, του φυσικού αερίου και αργότερα του πετρελαίου. Ανεξαρτήτως λύσης του Κυπριακού, η Άγκυρα συμπεριφέρεται με το σκεπτικό ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν νομιμοποιείται να διευθετεί τα σύνορά της με τρίτες χώρες και να δίνει κομμάτια για έρευνα σε μεγάλες εταιρείες.Βλέπετε ο κ. Ερντογάν πολύ θα ήθελε να αποσπάσει κομμάτι από την τεράστια «πίτα» των 3,5 τρισεκατομμυρίων βαρελιών που είναι τα αποθέματα πετρελαίου μεταξύ της Κύπρου και του Ισραήλ. Στην ίδια περιοχή υπάρχουν επίσης 4 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου. Και αυτά δεν είναι εικασίες αλλά εκτιμήσεις της Noble, μιας εταιρείας εισηγμένης στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Άρα δεν είναι απλοί ισχυρισμοί αλλά η πραγματικότητα, η οποία μπορεί να τεκμηριωθεί από συγκεκριμένες έρευνες. Τη στιγμή λοιπόν που οι Τούρκοι γράφουν στα παλαιότερα των υποδημάτων τους την Κύπρο και την Ελλάδα, τη στιγμή που εκμεταλλεύονται την εξαιρετικά δεινή θέση της χώρας μας λόγω των οικονομικών της προβλημάτων, δεν θα έπρεπε οι ταγοί αυτής της χώρας να βρουν μια κοινή γλώσσα; Δεν θα έπρεπε να δημιουργήσουν ένα συμπαγές εθνικό μέτωπο ώστε να προχωρήσουν με εντατικό ρυθμό οι διεργασίες στην Ελλάδα για την ανακήρυξη αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (ΑΟΖ), στο πλαίσιο και της διαδικασίας αξιοποίησης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της χώρας; Δεν θα έπρεπε να βρουν μια κοινή θέση για την αντιμετώπιση του χρέους και από κοινού να «κοιτάξουν κατάματα» τους άκαμπτους πιστωτές της χώρας μας;Ας καταστεί λοιπόν το συγκεκριμένο περιστατικό του «Barbaros» η απαρχή για τη σφυρηλάτηση της εθνικής ενότητας. Άλλωστε αυτό ακριβώς δεν επιθυμούν οι «άσπονδοι φίλοι» αυτού του έθνους; Την πολυδιάσπαση των δυνάμεων και την πολυφωνία, η οποία τίποτε δεν προσφέρει στη χώρα, αυτή την περίοδο τουλάχιστον, που οι διεκδικήσεις από τους γείτονες παίρνουν «σάρκα και οστά». Και αν για τη δημιουργία εθνικού μετώπου χρειαστεί να αλλάξουν κάποια πολιτικά πρόσωπα, ας μη σταθεί αυτό εμπόδιο ώστε να επιτευχθεί ο κρίσιμος για τη χώρα στόχος. www.newtimes.gr

ΙΔΙOΚΤΗΣΙΑ Active Business Publishing ΕΠΕ - Καδμείας 17, 118 55, Αθήνα, Website: www.newtimes.gr www.traveltimes.gr, E-mail: info@newtimes.gr, Τηλ.: 210 3428.666, 210 3421.861, Fax: 210 3421.955 ΕΚΔΟΤΗΣ Σπύρος Α. Κτενάς, ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Κωνσταντίνος Παναγόπουλος, ΔΗΜOΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ OΜΑΔΑ Βασίλης Μπόνιος, Παντελής Αρσένης, Γιώργος Σακκάς, ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ Διονύσης Βασιλόπουλος ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Αντονέλα Τόνι, ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Ιωάννα Στεργίου, ΔΗΜΙOΥΡΓΙΚO & ΣΕΛΙΔOΠOΙΗΣΗ Active Business Publishing ΕΠΕ, ΕΚΤΥΠΩΣΗ IRIS ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ Α.Ε.Β.Ε.Απαγορεύεται η ολική ή μερική ανατύπωση, δημοσίευση ή αναπαραγωγή χωρίς ειδική άδεια της εκδότριας εταιρείας. Τα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν απαραίτητα τις απόψεις του περιοδικού. Χειρόγραφα, φωτογραφίες ή άλλο υλικό που αποστέλλεται προς δημοσίευση, δεν επιστρέφεται.

Tο τουρκικό «Barbaros» θα ενώσει Σαμαρά και Τσίπρα;

Αμφίπολη

4 newtimes

Αμφίπολη, Αντικύθηρα, Γλυπτά Παρθενώνα στρέφουν

τους προβολείς της παγκόσμιας δημοσιότητας

στη χώρα μας

Η αρχαία κληρονομιά «οξυγόνο»

στην Ελλάδα

τού σήμερα

newtimes 5

Αμφίπολη

Την τελευταία εξαετία η Ελλάδα δεν υπολείπε-ται προβολής έναντι των άλλων κρατών. Ακρι-βέστερα, είναι σε καθημερινή βάση «θέμα» είτε σε τηλεοπτικό δελτίο ειδήσεων είτε σε εφημε-ρίδα διεθνούς κύρους. Το δυστύχημα είναι ότι αυτή η προβολή είναι αρνητική. Θα χρεοκοπή-σει η Ελλάδα; Θα παραμείνει η Ελλάδα στην ευ-ρωζώνη; Θα πάρει η Ελλάδα την επόμενη δόση; Θα προσαρμοστούν οι Έλληνες πολιτικοί στις επιταγές της τρόικας; Όλα τα παραπάνω ερωτή-ματα δημιουργούσαν ένα ιδιαιτέρως αρνητικό προφίλ της χώρας στον κόσμο. Το όνομα της Ελλάδας στο εξωτερικό ήταν συνυφασμένο με μια χώρα που είναι σε ένα διαρκή αγώνα επιβί-ωσης. Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα πριν από δέκα χρόνια είχε στραμμένα όλα τα φώτα της δημο-σιότητας πάνω της, καθώς είχε πραγματοποιή-σει μία από τις καλύτερες ολυμπιάδες, δεν συμ-βαίνει τίποτα τέτοιο τώρα... Η χώρα προφανώς δεν θα μπορούσε σήμερα να πραγματοποιήσει ένα εγχείρημα αντίστοιχο των Ολυμπιακών

Αγώνων καθώς δεν έχει την απαιτούμενη οικο-νομική επιφάνεια. Αυτός ο τόπος όμως έχει μα-κρά Ιστορία! Αυτή είναι που σήμερα ίσως αλλά-ξει την εικόνα αυτής της χώρας. Συγκεκριμένα τα ευρήματα στην αρχαία Αμφίπολη, η έρευνα στο ναυάγιο όπου βρέθηκε ο μηχανισμός των Αντικυθήρων αλλά και η παρουσία της Λιβα-νέζας δικηγόρου, συζύγου του χολιγουντια-νού ηθοποιού Τζορτζ Κλούνεϊ, κυρίας Αμάλ Αλαμουντίν Κλούνεϊ στην Αθήνα, με σκοπό να συνδράμει στην προσπάθεια επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα, έχουν κινήσει το εν-διαφέρον των απανταχού αρχαιολόγων αλλά και της παγκόσμιας κοινής γνώμης. Το ενδια-φέρον εστιάζεται κυρίως στα ευρήματα της Αμφίπολης αλλά και στις εξελίξεις που μπορεί να έχουμε με τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Οπότε τα μέσα ενημέρωσης από όλο τον πλανήτη, για να καλύψουν το ενδιαφέρον, έχουν ξανά στη θεματολογία τους την Ελλάδα όχι για τη δημο-σιονομική πολιτική της και τις συναντήσεις των υπουργών Οικονομικών με την τρόικα αλλά για

τις εξελίξεις στην ατελείωτη πολιτιστική κληρο-νομιά αυτού του τόπου. Ας δούμε όμως ένα ένα τα τρία θέματα τα οποία δίνουν οξυγόνο σε μια εξουθενωμένη ελληνική κοινωνία.

Η σκαπάνη στην αρχαία Αμφίπολη αποκαλύπτει μεγαλειώδες ταφικό μνημείοΟι αρχαιολογικές έρευνες στην Αμφίπολη δεν ξεκίνησαν το 2012 αλλά πριν από 58 χρόνια. Συγκεκριμένα οι ανασκαφές ξεκίνησαν 26 Απριλίου του 1956 από τον τότε προϊστάμε-νο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας της Καβάλας Δημήτρη Λαζαρίδη, όταν ενημερώθηκε από δύο ντόπιους για ένα ιδιόμορφο άνοιγμα στο βάθος του οποίου υπήρχαν σκαλοπάτια. Ξεκι-νώντας τις ανασκαφές ο Λαζαρίδης επιβεβαι-

Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ

Πάνω από 3 εκατομμύρια αναρτήσεις έγιναν στον παγκόσμιο ιστότοπο από τη στιγμή που η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως

της Αμφίπολης τα νέα σημαντικά ευρήματα του ταφικού μνημείου – τα αγάλματα των Σφιγγών, τις Καρυάτιδες, το ασύλληπτης ομορ-

φιάς ψηφιδωτό που απεικονίζει την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα. Την ίδια περίοδο εκατοντάδες χιλιάδες αναρτήσεις

γίνονταν – σε Ελλάδα και εξωτερικό – για την υποβρύχια έρευνα στα Αντικύθηρα, με την παγκόσμια πρεμιέρα του διαστημικού

σκαφάνδρου Exosuit. Εκεί όμως που η διαδικτυακή πληροφόρηση πήρε φωτιά, αποκτώντας μάλιστα μια λάμψη Χόλυγουντ, ήταν

η επίσκεψη της κυρίας Αλαμουντίν-Κλούνεϊ στην Αθήνα. Μετά την πρόσκληση της ελληνικής κυβέρνησης, με σκοπό τη συνδρομή

της για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα που βρίσκονται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο, η διάσημη νομικός ήρθε στη

χώρα μας συνοδευόμενη από δύο διαπρεπείς Βρετανούς νομικούς. Ήταν η πρώτη ίσως φορά που η αρχαία κληρονομιά των Ελλήνων

συγκέντρωνε τόσο μεγάλο ενδιαφέρον από τα πιο διαφορετικά σημεία του πλανήτη, στρέφοντας και πάλι – με θετικό τρόπο αυτή τη

φορά – τα φώτα της παγκόσμιας δημοσιότητας. Βεβαίως ακόμη και αυτή τη στιγμή δεν έλειψαν οι παραφωνίες, όπως αυτή της Daily

Mail που για μία ακόμη φορά έβγαλε το βρετανικό μένος για την πιθανότητα επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στη γενέτειρά

τους. Παρ’ όλα αυτά, η αρχαία κληρονομιά της Ελλάδας συγκέντρωσε τον θαυμασμό της διεθνούς κοινότητας, προσφέροντας στους

ίδιους τους Έλληνες μία ανάσα από την άθλια οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα που ζουν την τελευταία πενταετία.

Ο Λέων της Αμφίπολης. Το ταφικό μνημείο του Λέοντος συνδέεται άρρηκτα με το ταφικό σήμα του τύμβου που στην πραγματικότητα είναι το θεμέλιό του και θεωρείται ότι ήταν τοποθετημένο στο μέσον και στο υψηλότερο σημείο του βάσει και της γεωμετρίας που δίνει ο ταφικός περίβολος.

Ο Δημήτρης Λαζαρίδης

Το ψηφιδωτό που απεικονίζει την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα.

6 newtimes

ώνει τις προσδοκίες του ανακαλύπτοντας ένα ελληνιστικό νεκροταφείο. Να σημειώσουμε ότι οι ανασκαφές είχαν πάρα πολλές δυσκολίες κα-θώς πραγματοποιούνταν χωρίς κανέναν φύλα-κα ή άλλο υπάλληλο-αρχαιολόγο, αρχιτέκτονα, συντηρητή. Οι ανασκαφικές έρευνες οδήγησαν το 1960 την ομάδα του στον μέχρι τότε μεγα-λύτερο τάφο της Αμφίπολης. Μετά τέσσερα χρόνια γίνεται η πρώτη τομή στο λόφο Καστά και εντοπίζεται η περίμετρος της ταφικής περι-βόλου, η οποία είναι 41 μέτρα. Μία βροχή μετά τρεις μέρες γέμισε με χώμα τον περίβολο, για να αποκαλυφθεί ξανά ένα χρόνο αργότερα… Ο ερχομός της δικτατορίας όμως και οι δημο-κρατικές απόψεις του κ. Λαζαρίδη έρχονται σε αντίθεση, με αποτέλεσμα να σταματήσουν οι ανασκαφές ως το 1971. Η χρηματοδότηση της Αρχαιολογικής Εταιρείας αλλά και η υλική και ηθική βοήθεια του γνωστού πολεοδόμου Δοξιάδη είναι το έναυσμα για την επανεκκίνη-ση των εργασιών στον λόφο Καστά. Ο Λαζαρί-δης μαζί με τους πολεοδόμους υποθέτουν ότι η περίμετρος της περιβόλου είναι 487 μέτρα, πιστεύοντας πλέον ότι πρόκειται για μεγάλο ταφικό μνημείο. Οι ανασκαφές γίνονταν στην κορυφή του λόφου πηγαίνοντας σε δεκατρία - δεκατέσσερα μέτρα βάθος και αποκάλυψαν

αρχαϊκούς ασύλητους κιβωτιόσχημους τάφους της εποχής του σιδήρου, μέσα στους οποίους ήταν θαμμένες γυναίκες, παιδιά και άνδρες με οπλισμό. Στον λόφο του Καστά ο Λαζαρίδης κάνει νέες τομές και κατεβαίνει τμηματικά στον λόφο, αποκαλύπτοντας σταδιακά ένα μεγάλο τετράπλευρο οικοδόμημα, διαστάσεων 10Χ10 μ., με 5 μ. ύψος. Ο αρχαιολόγος απεφάνθη ότι αυτό ήταν το ταφικό σχήμα του τύμβου, το οποίο στην αρχαιότητα βρισκόταν μέσα στο χώμα. Οι ανασκαφές του αρχαιολόγου δεν περιοριστήκαν μόνο στον λόφο Καστά αλλά και στην υπόλοιπη πόλη. Ειδικότερα αρχίζει η έρευνα για την οχύρωση της πόλης και το 1972 αποκαλύπτει μέρος από τα τείχη, μήκους περί-που 7,5 χλμ., τις «Θράκες Πύλες» που αναφέρει και ο Θουκυδίδης. Το 1982 άρχισαν οι ανα-σκαφές στο πρώτο μεγάλο δημόσιο κτίριο της Αρχαίας Αμφίπολης, που οι επιγραφές ταυτίζο-νταν με το Γυμνάσιο. Λίγα χρόνια πριν από τον θάνατο του Λαζαρίδη έρχεται η γνωριμία του με την κυρία Κατερίνα Περιστέρη, σημερινή προϊσταμένη στην ΚΗ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαι-οτήτων στις Σέρρες και επικεφαλής των ανα-σκαφών στον λόφο Καστά. Μετά τον θάνατο του Λαζαρίδη το 1984, η κόρη του συνεχίζει τις έρευνες στο Γυμνάσιο αλλά δεν ασχολείται με τον λόφο Καστά. Οι έρευνες στον λόφο συνε-χίστηκαν από την αρχαιολόγο Χάιδω Κουκού-λη, η οποία βρήκε και άλλους τάφους της ίδιας εποχής. Το 2009 η κυρία Περιστέρη αναλαμ-βάνοντας τη θέση της αρχίζει τη δουλειά στην περιοχή της ανασκαφής. Το 2012 η αρχαιολό-γος φέρνει στο φως τον μεγαλειώδη περίβολο του τύμβου, μήκους 497 μέτρων, δικαιώνοντας όλες τις αρχαιολογικές προβλέψεις του Λαζαρί-δη.Έτσι φθάνουμε στις μέρες μας. Μετά τη χρημα-τοδότηση των 100.000 ευρώ από το υπουργείο πολιτισμού την άνοιξη ξεκινούν οι ανασκαφές στην Αρχαία Αμφίπολη και στον λόφο Καστά από την ομάδα της Περιστέρη ώστε να αποκα-λυφθεί το εναπομείναν τμήμα του περιβόλου, αφού από τα 497 μέτρα του έχουν ερευνηθεί τα 405. Έτσι θα έρθει στο φώς η είσοδος του τύμ-βου. Οι υποθέσεις περί μεγάλου ταφικού μνη-μείου αρχίζουν να επαληθεύονται. Αστυνομικές δυνάμεις αρχίζουν να περιφρουρούν τον χώρο. Τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης αρχίζουν να κι-νητοποιούνται εισάγοντας την Αμφίπολη στην ειδησεογραφία τους και κάνοντας λόγο για ανακάλυψη αντίστοιχη των τάφων του Φιλίπ-που. Το θέμα παίρνει μεγάλη δημοσιότητα και η κοινή γνώμη αρχίζει να μπαίνει σε μια ατέρ-μονα σεναριολογία για τον «ένοικο» του τύμ-βου. Ακούγονται ονόματα όπως του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η επικεφαλής των ερευνών στις ελάχιστες δηλώσεις της είναι απολύτως τυπική και περιορίζεται στην καθημερινή ενημέρωση προς την κυρία Μενδώνη, γενική γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού, για τις εξελίξεις της ανασκαφής. Η ανασκαφή έχει αποκαλύψει ως τώρα τρεις θαλάμους του ταφικού μνημείου και συνεχίζε-ται με στόχο να φθάσουν στον τέταρτο θάλαμο. Η είσοδος του τύμβου βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Ο εξωτερικός χώρος έχει βοτσαλωτό δάπεδο με άσπρα βότσαλα, οριοθετημένα σε ορθογώνια, και τετράγωνα σχήματα από μαύρα βότσαλα. Το δάπεδο πλαι-σιώνεται στο κατώτερο επίπεδο των πλευρικών τοίχων με μπλε ταινία (σοβατεπί). Η πρόσβαση

στον τάφο γίνεται από θύρα, ανοίγματος 1,67 μέτρων, πάνω από την οποία, στο υπέρθυρο, βρίσκονται οι δύο σφίγγες που βρέθηκαν ακέ-φαλες. Οι σφίγγες έχουν (χωρίς το κεφάλι τους) ύψος 1,45 μ. και οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι εί-χαν συνολικό ύψος 2 μ. περίπου. Ακριβώς πίσω από τη θύρα υπήρχε ο πρώτος διαφραγματικός τοίχος, σκοπός του οποίου ήταν να εμποδίσει την πρόσβαση.Ο δεύτερος θάλαμος βρίσκεται πίσω από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο και την είσοδό του κοσμούν οι στήλες με τις Καρυάτιδες. Ο δεύτερος θάλαμος είναι υπερυψωμένος σε σχέ-ση με τον πρώτο κατά 7 εκ., διαφορά που κα-λύπτεται με ένα σκαλοπάτι μικρού ύψους, κάτω από τις Καρυάτιδες, χρωματισμένο με μπλε χρώμα στο κάθετο μέρος του. Ο δεύτερος θά-λαμος είχε βρεθεί σχεδόν γεμάτος με χώματα, όπως και ο πρώτος. Εκτίμηση των αρχαιολόγων είναι ότι τα χώματα είχαν αφεθεί από τους κατα-σκευαστές του τάφου για να εμποδιστεί η σύλη-σή του. Οι τοίχοι του δευτέρου θαλάμου έχουν μαρμάρινη επικάλυψη. Η οροφή είναι θολωτή και βρέθηκε σε καλή κατάσταση. Το ύψος του είναι περίπου 6 μέτρα, έχει 4,5 μέτρα πλάτος και 3 μέτρα μήκος. Στο πάτωμα του δεύτερου θαλάμου βρέθηκε ψηφιδωτό με παράσταση άρματος με δύο λευκά άλογα το οποίο οδηγεί ο Πλούτωνας έχοντας δίπλα του την Περσε-φόνη (η αρπαγή της Περσεφόνης). Δίπλα στα άλογα τρέχει ο ψυχοπομπός Ερμής, κρατώντας το κηρύκειο, με φτερωτά σανδάλια, φορώντας πέτασο και μανδύα. Στο βάθος του δευτέρου θαλάμου υπήρχε ο τρίτος διαφραγματικός τοί-χος. Η τρίτη είσοδος είναι απλή με μαρμάρινο υπέρθυρο ιωνικού ρυθμού. Στο κάτω μέρος της υπάρχει μαρμάρινο κατώφλι το οποίο έχει δια-κόσμηση ιωνικού κυματίου.Ο τρίτος θάλαμος είχε βρεθεί με λιγότερη επι-χωμάτωση από τους άλλους δύο. Οι τοίχοι έχουν μαρμάρινη επικάλυψη, όπως και στους άλλους δύο θαλάμους. Η θολωτή οροφή βρέ-θηκε με αρκετές ρωγμές αλλά και με καταπόνη-ση στους τοίχους. Αντίθετα με τους άλλους θα-λάμους που έχουν ορθογώνια διατομή, ο τρίτος θάλαμος είναι τετράγωνος, με διαστάσεις 4,5 μ.Χ4,5 μ. Στο βάθος του τρίτου θαλάμου υπάρ-χει μαρμάρινο θύρωμα με άνοιγμα 1,50 μ., που οδηγεί στον τέταρτο θάλαμο. Σημειώνεται ότι το τέταρτο θύρωμα δεν βρίσκεται στο κέντρο του τοίχου, σε θέση συμμετρίας, και έχει διαφο-ρετικό ύψος (αρκετά χαμηλότερα) από τα προ-ηγούμενα θυρώματα. Το θύρωμα έχει στροφείο στο αριστερό μέρος και μαρμάρινη θύρα, με σκαλισμένη απομίμηση μεταλλικών καρφιών. Η μαρμάρινη θύρα βρέθηκε σπασμένη και τμήματα της ανακτήθηκαν από την επίχωση. Μπροστά στο θύρωμα βρέθηκαν μεταλλικά (χάλκινα και σιδερένια) καρφιά.Αξίζει να σημειωθεί ότι ο τύμβος είναι μοναδι-κός σε διαστάσεις και σε επιμέλεια, χωρίς αντί-στοιχό του στη Μακεδονία και στα Βαλκάνια, φθάνοντας τα 23 μέτρα ύψος, τα 158,40 διάμε-τρο και περίβολο ύψους 3 μέτρων, αποτελούμε-νο από μαρμάρινες βάσεις, ορθοστάτες, ανω-δομή και επιστέψεις. Ολόκληρη η κατασκευή έχει γίνει από λευκό καλοδουλεμένο μάρμαρο Θάσου και συγκρατείται στη θέση της από αντί-θημα, δηλαδή αφανή τοίχο από πωρόλιθο, έτσι ώστε το συνολικό πάχος της κατασκευής να ανέρχεται σε 130 εκατοστά.Αυτές είναι μέχρι αυτή την στιγμή οι ανακαλύ-ψεις οι οποίες έχουν γίνει στον λόφο Καστά.

Αμφίπολη

Η μία έκπληξη διαδέχεται

την άλλη στο λόφο

Καστά

Αμφίπολη,1979: Ο Δ. Λαζαρίδης με ομάδα αρχαιολόγων που δούλευαν μαζί του. Η δεύτερη από αριστερά είναι η κυρία Περιστέρη.

newtimes 7

Αμφίπολη

Όλη η αρχαιολογική κοινότητα και η κοινή γνώμη είναι με κομμένη την ανάσα για το τι κρύβει ο τέταρτος θάλαμος. Η ανασκαφή, όπως είναι λογικό, δεν έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον μόνο ελληνικών και διεθνών μέσων ενημέρω-σης αλλά και της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας. Για την ακρίβεια, ο Πρωθυπουργός επισκέφθη-κε τον λόφο Καστά και ενημερώθηκε από την κυρία Περιστέρη και την κυρία Μενδώνη για τις εξελίξεις των έργων. Με δέος αντιμετωπίζουν τα ως τώρα ευρήμα-τα στην αρχαία Αμφίπολη τα διεθνή ΜΜΕ. Το όνομα της Ελλάδας μονοπωλεί και πάλι τη θε-ματολογία τους αλλά με ένα διαφορετικό τρόπο από αυτόν που μέχρι πρότινος το πρόβαλλαν. Σας παραθέτουμε ορισμένες δημοσιεύσεις με-γάλων πρακτορείων: Το BBC σημειώνει πως αποκαλύφθηκε στην Αμφίπολη ένα μεγάλων διαστάσεων ψηφιδωτό, στον μεγαλύτερο τάφο που βρέθηκε ποτέ στην Ελλάδα. Επισημαίνει πως αυτές οι ανακαλύψεις έχουν ανεβάσει το ηθικό, την υπερηφάνεια και τον πατριωτισμό των Ελλήνων.Ο Guardian γράφει πως το μωσαϊκό που ανα-καλύφθηκε είναι χαρακτηριστικό βασιλικού, μακεδονικού τάφου. Οι αρχαιολόγοι βρέθηκαν μπροστά σε ένα μεγάλο και περίπλοκο ψηφιδω-τό που χρονολογείται από το 300 π.Χ.Το αυστραλιανό ABC αναφέρεται σε ένα «μω-σαϊκό γιγαντιαίων διαστάσεων», το οποίο όμως

κρύβει ακόμη το μυστικό για τον ένοικο του τάφου.USA Today – Δημοσιεύει αφιέρωμα με τίτλο «Τι κρύβεται στον τάφο;».Το Discovery φιλοξενεί την άποψη της αρχαι-ολόγου Ντόροθι Κινγκ, η οποία έγραψε στο ιστολόγιό της ότι «Η φιγούρα είναι ξεκάθαρα ο Ερμής και είναι εμφανές από τα διακριτικά του, μια τυπική εικονογράφηση, συνήθης στους μα-κεδονικούς τάφους».«Θεός Ερμής! Μωσαϊκό αποκαλύφθηκε στον τάφο της Αμφίπολης», είναι ο τίτλος του NBC.Χαρακτηριστικό είναι επίσης και το δημοσίευ-μα-υπόκλιση των New York Times. Ο αρθρογρά-φος Αλαν Κοζίν σημειώνει αναφερόμενος στις δύο Καρυάτιδες: «Θεωρείται ότι προστάτευαν τους θησαυρούς του τάφου, που χρονολογείται από τον 4ο αιώνα π.Χ.». Υπογραμμίζει δε πως «οι αρχαιολόγοι τον χαρακτηρίζουν ως τον ση-μαντικότερο αρχαίο τάφο που ανακαλύφθηκε στην Ελλάδα».Όπως μπορεί να γίνει αντιληπτό, η Αμφίπο-λη και τα ευρήματά της έχουν περίοπτη θέση στην ειδησεογραφία. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι τα δημοσιεύματα που αφορούσαν τη χώρα μας προ δύο μηνών είχαν τελείως δι-αφορετικό ύφος. Συγκεκριμένα τα διεθνή μέσα ενημέρωσης ασκούσαν κριτική για τη δημοσιο-νομική πολιτική του παρελθόντος και παρουσί-αζαν με μελανά χρώματα το μέλλον της χώρας.

Το ναυάγιο των Αντικυθήρων και οι κλεμμένοι θησαυροί τουΑπό τις 15 Σεπτεμβρίου ως τις 8 Οκτωβρίου δι-ήρκεσαν οι νέες έρευνες στο ναυάγιο των Αντι-κυθήρων. Συγκεκριμένα η ενάλια έρευνα που πραγματοποιήθηκε υπό τη διεύθυνση της Εφο-ρείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, με προϊσταμένη τη Δρα Αγγελική Γ. Σίμωσι, και υποστήριξαν ως χο-ρηγοί τηλεπικοινωνιών ο ΟΤΕ και η COSMOTE, έφερε στο φως ένα χάλκινο δόρυ, ένα χάλκινο δακτύλιο και ένα μολύβδινο στύπο άγκυρας του σκάφους. Επίσης στη διάρκεια της έρευνας πραγματοποιήθηκε η ακριβής τοπογραφική αποτύπωση της θέσης του ναυαγίου και δημι-ουργήθηκε τρισδιάστατο μοντέλο της βυθομε-τρικής και φωτογραφικής απεικόνισης.Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι χρησιμοποιή-θηκε η ρομποτική στολή Εxosuit, βάρους 240 κι-λών, για πρώτη φορά σε τέτοιου είδους επιχείρη-ση, προκειμένου να γίνει εξερεύνηση σε μεγάλο βάθος. Δυστυχώς όμως, εξαιτίας των καιρικών φαινομένων που επικρατούσαν στην περιοχή, έκανε μόνο μία ημέρα δοκιμαστικές καταδύσεις. Η στολή διαθέτει μηχανικούς βραχίονες – σαν χέρια – που επιτρέπουν στον δύτη όχι μόνο να

Βρετανική… χολή για τα Γλυπτά του Παρθενώνα «Ο κύριος και κυρία Κλούνεϊ ας συνεχίσουν να ποζάρουν για το Hello! και να σταματήσουν να κλωτσούν τη Βρετα-νία με τα Ελγίνεια» σχολίασε ο κ. Ρόμπερτ Χάρντμαν της Daily Mail, αναφερόμενος στην επίσκεψη της συζύγου του Τζορτζ Κλούνεϊ, κυρίας Αμάλ Αλαμουντίν, στην Αθή-να και στη συνάντησή της με στελέχη της κυβέρνησης, σχετικά με την υπόθεση της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα.«Βλέποντας το μιντιακό τσίρκο που στήθηκε έξω από το ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία» στο κέντρο της Αθήνας, θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι κάποιος παγκόσμιος ηγέτης βρίσκεται στην πόλη ή ότι οι ντόπιοι επαναστάτες ετοιμάζονται για μια νέα επίθεση στο ελληνικό Κοινοβού-

λιο» σχολίασε ο δημοσιογράφος. «Αλλά δεν έχει πορείες στην Αθήνα αυτή την εβδομάδα. Και οι παγκόσμιοι ηγέτες δε συχνάζουν στην Ελλάδα τώρα που είναι η οικονομική αποτυχία της Ευρώπης. Φωτογράφοι και κάμερες περι-μένουν μια ομάδα Λονδρέζων νομικών και βασικά μία, την πιο νέα του δικηγορικού γραφείου. Φρέσκια από το γάμο της στη Βενετία, η κυρία Τζορτζ Κλούνεϊ προσελή-φθη από την ελληνική κυβέρνηση για να κάνει αυτό που κάνουν όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις όταν τα βρίσκουν σκούρα: να διεκδικήσει πίσω τα Ελγίνεια Γλυπτά».Κατά την άποψη του κυρίου Χάρντμαν, «στόχος της ελλη-νικής κυβέρνησης με αυτή την εκστρατεία, την οποία η πολιτική ηγεσία γνωρίζει ότι θα στηρίξει η ελίτ των Βρε-

τανών φιλελευθέρων, καθώς την θεωρούν πολύ «επίκαι-ρη και τρέντι», είναι να φέρουν ψήφους στους ίδιους, οι οποίοι φροντίζουν να αναγάγουν τη διεκδίκηση σε θέμα υψίστης εθνικής περηφάνιας».«Μέχρι τη δεκαετία του ’80 κανένας στην Ελλάδα δεν έδι-νε σημασία στο πού βρίσκονται τα 2.500 ετών αετώματα, τα οποία έσωσε από το χάος της Οθωμανικής Κατοχής ο Λόρδος Έλγιν τον 19ο αιώνα» […] «Κάποιοι στη Βρετανία θεωρούν τα Γλυπτά σύμβολο του επαίσχυντου ιμπεριαλιστικού παρελθόντος. Αριστεροί και καλλιτέχνες, από τον Νιλ Κίνοκ ως τον στον Στίβεν Φράι, έχουν πρωτοστατήσει στον αγώνα επιστροφής των Γλυπτών».

Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων.

Η ανέλκυση του χάλκινου δόρατος

Η ρομποτική στολή Εxosuit. Στην αριστερή φωτογρφία, από αριστερά τα στελέχη του ομίλου ΟΤΕ Γιώργος Ονόπας, διευθυντής Δικτύου Πρόσβασης Σταθερής και Κινητής, και η Πόλλυ Κατσούλη, υποδιευθύντρια Εξωτερικής Επικοινωνίας, ο Μπρένταν Φόλεϊ, επικεφαλής του Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου Woods Hole της Μασαχουσέτης, η προϊσταμένη της Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων, Αγγελική Σίμωσι, και ο Θεοτόκης Θεοδούλου, επικεφαλής αρχαιολόγος της Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων.

8 newtimes

Αμφίπολη

κινείται στον πυθμένα αντέχοντας τη μεγάλη πίε-ση αλλά και να ανασηκώνει αντικείμενα από τον βυθό. Διαθέτει επίσης συστήματα οξυγόνου που παρέχουν αυτονομία ως και 50 ώρες.Σύμφωνα με την κυρία Αγγελική Σίμωσι, το ναυ-άγιο στα Αντικυθήρων αφορά ένα πλοίο που μετέφερε θησαυρούς από διάφορες χρονικές περιόδους – «τα ευρήματα δεν είναι όλα της ίδιας εποχής, ανάγονται σε πολλούς αιώνες». Ο ισχυρισμός βέβαια ότι το ναυάγιο των Αντικυ-θήρων είναι ένα από τα πλοία που μετέφεραν έργα τέχνης από την Ελλάδα στη Ρώμη, ώστε να διακοσμήσουν οι πλούσιο Ρωμαίοι τα σπίτια τους, δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί από τις ως τώρα έρευνες.

Η χρονική σύμπτωση των ευρημάτων της Αμφί-πολης και της ενάλιας έρευνας στα Αντικύθηρα οδήγησε την κοινή γνώμη σε μια αντιστοίχηση των δύο ερευνών. Η προϊσταμένη της Διεύθυν-σης Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων έσπευσε να κάνει τον απαιτούμενο διαχωρισμό σημειώ-νοντας: «Η Αμφίπολη και το ναυάγιο των Αντι-κυθήρων δεν μπορούν να συγκριθούν από επι-στημονικής άποψης. Η Αμφίπολη αφορά έναν αρχαιολογικό χώρο στο έδαφος, το ναυάγιο εί-ναι υποθαλάσσιο. Ωστόσο θεωρώ ότι θα έχουν τον ίδιο αντίκτυπο, καθώς τα ευρήματα πιστεύω ότι θα είναι εξίσου σημαντικά». Επίσης οι ισχυ-ρισμοί πολλών για δεύτερο ναυάγιο γειτονικά του πρώτου δεν ελέγχονται ως αληθείς, αν και

«Και, τεμπέλικα, τ’ αρχαία σαν χαζοί θα σχολιάζουν,ενώ οι γεροντοκόρες από πόθο θα στενάζουνκαι θα κατατρώγουν όλες ψηλαφώντας με τα μάτιατων υπέροχων γιγάντων τα μαρμάρινα κομμάτια,και θλιμμένες θα φωνάζουν, όταν δουν τους ανδριάντες:“Ω, οι Έλληνες οι αρχαίοι ήτανε στ’ αλήθεια άντρες!”Και συγκρίνοντάς τους τώρα με εκείνους τους γενναίους,θα ζηλέψουν τη Λαΐδα για τους φίλους Αθηναίους.Πότε σύγχρονη γυναίκα θα ’χει τέτοιον εραστή;Άχ, αλίμονο, ο σερ Χάρρυ δεν του μοιάζει του Ηρακλή…Και στο τέλος, μες στο τόσο το ανώνυμο το πλήθος,θα βρεθεί κάποιος διαβάτης που θα έχει λίγο ήθος•λυπημένος, βλέποντάς τα, άφωνος θ’ αγανακτήσει,θα θαυμάσει τα κλεμμένα, μα τον κλέφτη θα μισήσει.Ώ, καταραμένη να ’ναι η ζωή του και ο τάφοςκαι οργή να συνοδεύει το ιερόσυλό του πάθος.Τ’ όνομά του η Ιστορία δίπλα σ’ εκεινού θα γράψειτου τρελού, που της Εφέσου το ναό ’χε κατακάψει.Κι η κατάρα μου πιο πέρα απ’ τον τάφο να τον πάεικαι το μίσος αιωνίως και τους δυο να κυνηγάει.Ο Ηρόστρατος και ο Έλγιν, και οι δυο ατιμασμένοι,»μα ο δεύτερος πιο μαύρος απ’ τον πρώτο θ’ απομένει

Η κατάρα της Αθηνάς (The Curse of Minerva), μία από τις νεανικές ποιητικές δημιουργίες του φιλέλληνα ποιητή λόρδου Μπάυρον, παραμένει λησμονημένη και σχεδόν άγνωστη. Το ποίημα αυτό γράφηκε τον Μάρτιο του 1811 στην Αθήνα, κατά τη διάρκεια του πρώτου ταξιδιού τού 23χρονου ποιητή στην Ελλάδα. Ένα αττικό δειλινό λοιπόν ο Μπάυρον, όπως θα έκανε και κάθε ξένος περιηγητής στον τόπο μας, ανέβηκε προσκυνητής στον ιερό βράχο για να θαυμάσει το αρχαίο κάλλος, αλλά έφριξε από αγανάκτηση και περιέπεσε σε θλίψη, όταν αντίκρισε καταστρεμμένο και λεηλατημένο το ναό της Αθηνάς και την Καρυάτιδα να λείπει από τη θέση της. Ήταν νωπή ακόμα η ιεροσυλία που είχε διαπράξει ο Σκωτσέζος λόρδος ‘Ελγιν.Παρακάτω ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το ποίημα:

Η κατάρα της Αθηνάς

το υπουργείο Πολιτισμού μέσω δελτίο Τύπου αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο ενός ακόμη υπο-θαλάσσιου «θησαυρού». Αν και τα δύο γεγονό-τα δεν μπορούν να συγκριθούν, τα διεθνή μέσα ενημέρωσης αντιμετώπισαν και το ναυάγιο των Αντικυθήρων με μεγάλο ενθουσιασμό. Παραθέτουμε δύο δημοσιεύματα από τα δύο μεγαλύτερα ειδησεογραφικά πρακτορεία του κόσμου:BBC: Οι νέοι θησαυροί στο ναυάγιο των Αντικυ-θήρωνΟι New York Times κάνουν εκτενή αναφορά στις νέες έρευνες που ξεκινούν αυτόν το μήνα στη θαλάσσια περιοχή των Αντικυθήρων, όπου βρέθηκε και ο περίφημος μηχανισμός, δίνοντας έμφαση στα «εξελιγμένα τεχνικά μέσα» που θα χρησιμοποιηθούν και κυρίως στη στολή των δυτών που θα παρατείνει τη διάρκεια παραμο-νής τους στον πυθμένα της θάλασσας.Το ναυάγιο των Αντικυθήρων ανακαλύφθηκε τυχαία το 1900 από σφουγγαράδες της Σύμης έξω από τα Αντικύθηρα, όταν περίμεναν να πε-ράσει μια άγρια καταιγίδα. Αποτέλεσμα να… σκοντάψουν στο βυθισμένο πλοίο, το φορτίο του οποίου θα άφηνε στη συνέχεια άφωνο τον κόσμο. Ο φημισμένος εξερευνητής του βυθού Ζακ Ιβ Κουστό επισκέφθηκε την περιοχή το 1976 για να γυρίσει ένα ντοκιμαντέρ και επέ-στρεψε στην επιφάνεια με αναρίθμητους θη-σαυρούς, μεταξύ των οποίων και ο περίφημος μηχανισμός των Αντικυθήρων. Από τότε η περι-οχή παρέμενε αδρανής για πολλά χρόνια.Το 2012, ύστερα από επίπονες προσπάθειες, εντοπίστηκε ξανά το ναυάγιο. «Ξεκινήσαμε μια εκστρατεία περιμετρικά του νησιού σε βά-θος 40 μέτρων, αλλά δεν βρήκαμε τίποτα», είχε δηλώσει η προϊσταμένη της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων κυρία Αγγελική Σίμωσι. Η συμ-βολή του Μπρένταν Φόλεϊ, ωκεανογράφου και ερευνητή στο Ωκεανογραφικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης, ήταν καθοριστική. «Κατεβή-καμε σε βάθος 55 μέτρων και πέσαμε σε ένα πλάτωμα που δεν το είχαμε εντοπίσει. Και τότε άλλαξε όλη η πορεία. Ήταν μεγάλη τύχη, γιατί ξαναβρήκαμε το ναυάγιο».

Μελίνα Μερκούρη

Ο κορυφαίος φιλέλληνας Λόρδος Βύρων

Ο Λόρδος Έλγιν

newtimes 9

Αμφίπολη

Αμάλ Αλαμουντίν-Κλούνεϊ, ένας απρόσμενος σύμμαχος της χώρας«Αν με ρωτήσετε αν θα ζω όταν τα Γλυπτά του Παρθενώνα επιστρέψουν στην Ελλάδα, σας λέω πως ναι, θα ζω. Αλλά και αν ακόμη δεν ζω πια, θα ξαναγεννηθώ». Η παραπάνω φράση αποτελεί ένα απόσπασμα από τις δηλώσεις της Ελληνί-δας τότε υπουργού Πολιτισμού στη διεθνή διά-σκεψη υπουργών Πολιτισμού της UNESCO, τον Ιούλιο του 1982 στο Μεξικό. Η υπουργός ήταν η αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη. Η Μελίνα! Η πρώτη πολιτικός η οποία έθεσε ως στόχο ζωής να επιστραφούν τα Γλυπτά τα οποία ο Λόρδος Έλγιν αφαίρεσε από τον Παρθενώνα και σήμε-ρα βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο. Η Μελί-να όμως πολιτικός ήταν μόνο στα πρακτικά της Βουλής, γιατί στην πραγματικότητα ήταν ένας άνθρωπος των τεχνών, με βαθιά αγάπη για την πατρίδα της και την ιστορία της. Αυτή την οδή-γησε στη μάχη για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα ή του «καμαριού μας», όπως τα αποκαλούσε η ίδια. Ιδού ένα δεύτερο απόσπα-σμα από τις δηλώσεις της στο Μεξικό το 1982: «Πρέπει να καταλάβετε τι σημαίνουν τα Γλυπτά του Παρθενών για μας. Είναι το καμάρι μας. Εί-ναι οι θυσίες μας. Είναι το υπέρτατο σύμβολο ευγένειας. Είναι φόρος τιμής στη δημοκρατική φιλοσοφία. Είναι η φιλοδοξία και το όνομά μας. Είναι η ουσία της ελληνικότητάς μας». Όπως μπορεί να γίνει αντιληπτό, η Μελίνα στα λόγια της διοχέτευε τα συναισθήματά της, την τρυφε-ρότητά της αλλά και τον ρομαντισμό της. Βέβαια δεν έμεινε μόνο εκεί αλλά προχώρησε και σε έργα ή τουλάχιστον προσπάθησε να προ-χωρήσει και σε έργα, τα οποία θα επέτρεπαν και πρακτικά την επιστροφή και την επανένωση των Γλυπτών. Ακριβέστερα, το 1989 κήρυξε διαγωνισμό για την κατασκευή ενός νέου Μου-σείου της Ακρόπολης, δίνοντας παράλληλα έμ-φαση στις εργασίες αναστήλωσης της Ακρόπο-λης αλλά και στη διάσωση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Επίσης δική της ιδέα ήταν και η

ενοποίηση του ιστορικού κέντρου της Αθήνας, για τη δημιουργία ενός αρχαιολογικού πάρκου. Είπαμε όμως, η Μελίνα δεν ήταν πολιτικός και σε καμία περίπτωση δεν ήταν τεχνοκράτης. Ήταν μία πάρα πολύ ταλαντούχα ηθοποιός, εξαιρε-τικά πολιτισμένη, ευπατρίδης αλλά και ρομα-ντική. Το τελευταίο χαρακτηριστικό δεν αγγίζει όλους τους ανθρώπους. Για την ακρίβεια, αυτοί που έπρεπε να εγκρίνουν την επιστροφή, αν και αρκετά μορφωμένοι, σε καμία περίπτωση δεν μπορούσαν να χαρακτηριστούν ρομαντικοί. Ίσως το αντίδοτο στον ρομαντισμό της Μελίνας είναι η χρήση ορισμένων σκληρών τεχνοκρα-τών. Εδώ είναι η στιγμή όπου το δικηγορικό γραφείο του Doughty Chambers, το οποίο ει-δικεύεται σε θέματα Διεθνούς Δικαίου, μπορεί να βοηθήσει σε αυτή τη μάχη που ξεκίνησε η Μελίνα. Είναι το γραφείο στο οποίο εργάζεται και η κυρία Αμάλ Αλαμουντίν-Κλούνεϊ, η οποία πριν από λίγες ημέρες επισκέφθηκε τη χώρα μας συνοδευόμενη από τους συναδέλφους της Norman Palmer και Geoffrey Robertson. Ίσως οι προσπάθειες που κάνει η χώρα μέσω της δια-μεσολάβησης της UNESCO σε συνδυασμό με τις νομικές συμβουλές του λονδρέζικου γραφείου φέρουν πιο κοντά την επιστροφή των Γλυπτών. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του υπουρ-γού Πολιτισμού κ. Τασούλα μετά τη συνάντησή του με την τριμελή αντιπροσωπεία: «Δεν απο-φασίσαμε να πάμε σε δίκη. Αποφασίσαμε να εξαντλήσουμε τη διαδικασία στην UNESCO, με τη διαμεσολάβηση την οποία αποδέχθηκε ο δι-εθνής οργανισμός ως προς το ελληνικό αίτημα της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα, έχοντας στο πλευρό μας, εκτός από Έλληνες, και ξένους νομικούς για συμβουλές, όπως οι τρεις διακεκριμένοι δικηγόροι». Η πορεία που έχει διαλέξει η πολιτεία να κινηθεί ταιριάζει περισσότερο στη νοοτροπία των Βρε-τανών. Να σημειώσουμε ότι δεν λησμονούμε τη λάμψη την οποία φέρει η κυρία Αλαμουντίν μετά τον γάμο της με τον Κλούνεϊ, αλλά το πα-ρελθόν μάς έχει διδάξει ότι οι Βρετανοί δεν θα-μπώνονται από τέτοιους είδους ρομαντισμούς. Η Μελίνα, η πρώτη οραματίστρια, η οποία δεν

ήταν ετερόφωτη αλλά τη λάμψη την έβγαζε από μέσα της, κάνοντας χρήση (και) του ρομα-ντισμού δεν μπόρεσε να τα καταφέρει.Σε αυτό το σημείο τίθεται και το κομβικό ερώτη-μα: Η τακτική της διαμεσολάβησης και των τε-χνοκρατών που ακολουθεί η ελληνική πολιτεία, έχοντας ως σύμμαχο ένα λονδρέζικο δικηγορι-κό γραφείο και μία γυναίκα η οποία πλέον ανή-κει και στον χώρο της showbiz, θα κατορθώσει να πετύχει το ανεκπλήρωτο όνειρο της Μελίνας; Η απάντηση είναι δύσκολη. Παρατηρώντας την ιστορία πιστεύουμε ότι η τεχνοκρατική αντιμε-τώπιση ταιριάζει περισσότερο στη νοοτροπία των Βρετανών αξιωματούχων. Κλείνοντας θα θέλαμε να απαντήσουμε στα βρε-τανικά δημοσιεύματα για την επίσκεψη της κυρί-ας Αλαμουντίν. Θα προτείναμε στους συντάκτες τους να δουν τη δημοσκόπηση της Guardian για την επιστροφή των Γλυπτών, σύμφωνα με την οποία το 80% των ερωτηθέντων ψήφισε υπέρ.

Αντί επιλόγουΗ Ελλάδα σε επίπεδο επικοινωνίας λίγο πολύ και από τα τρία θέματα βγήκε κερδισμένη. Το δυσάρεστο είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση τα εκμεταλλεύθηκε ως μανδύα ώστε να κρύψει την εξαθλιωμένη κατάσταση στην οποία βρί-σκεται η ελληνική κοινωνία. Συγκεκριμένα, μετά την ανακάλυψη ευρημάτων στην Αρχαία Αμφί-πολη πέρασε σε δεύτερη μοίρα η δημοσιονο-μική πολιτική της χώρας, η οποία στραγγαλίζει καθημερινά όλο και περισσότερο τους πολίτες. Η ελληνική κυβέρνηση, αδυνατώντας να δείξει τα στοιχεία ανάκαμψης στην οποία υποστηρίζει ότι έχει περάσει η οικονομία της χώρας, έκανε χρήση των σπουδαίων αρχαιολογικών ευρημά-των προσπαθώντας να κερδίσει χρόνο. Τέλος, όσον αφορά τα Γλυπτά του Παρθενώνα, επαλη-θεύεται για άλλη μία φορά ότι οι σημερινοί Έλ-ληνες πολιτικοί δεν έχουν το βασικό χαρακτηρι-στικό από το οποίο όφειλαν να διακατέχονται. Είναι αυτό που έρρεε άφθονο στις φλέβες της Μελίνας: πραγματική και άδολη αγάπη για την πατρίδα τους!

Η κυρία Αμάλ Αλαμουντίν - Κλούνεϊ κατά την διάρκεια της επίσκεψής της στο Μουσείο της Ακρόπολης.

10 newtimes

Interview

Δήλωση-βόμβα του προέδρου του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος κ. Κωνσταντίνου Φρουζή, ο οποίος καταγγέλλει τους κυβερνώντες ότι είναι «βασιλικότεροι του βασιλέως», δηλαδή της τρόικας

Η ελληνική κυβέρνηση ξοδεύει λιγότερα χρήματα και από όσα ακόμη η τρόικα της επιτρέπει για την υγεία του ελληνικού λαού!

Τουλάχιστον τετρακόσια εκατομμύρια ευρώ μπορούν να προστεθούν άμε-σα στα οφέλη της ελληνικής οικονομίας από πρόσθετες κλινικές μελέτες νέων φαρμάκων και εξαγωγές ελληνικών φαρμάκων. Μοναδική συνθήκη για τις πρόσθετες αυτές εισρροές είναι να σταλεί ένα μήνυμα από την ελ-ληνική κυβέρνηση ότι σέβεται τους νόμους της χώρας, ότι επιθυμεί πραγ-ματικά να δημιουργήσει ένα φυσιολογικό πειβάλλον για τις επιχειρήσεις και ότι σέβεται τη δημόσια υγεία. Οι σοβαρότατες αυτές δηλώσεις έγιναν στη διάρκεια αποκαλυπτικής συνέντευξης που παραχώρησε στο timetv

ο πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος κ. Κωνσταντίνος Φρουζής. Εκπροσωπώντας τα συμφέροντα του πανίσχυρου γκρουπ των πολυεθνικών επιχειρήσεων φαρμάκου στη χώρα, ο κ. Φρου-ζής επισημαίνει ότι η χώρα θα χάσει πολύτιμες επενδύσεις ξένων οίκων, οι οποίοι προτιμούν ήδη χώρες όπως η Τουρκία, η Σλοβενία και η Σλοβακία, αν συνεχίσει να δημιουργεί ένα αρνητικό κλίμα στην άσκηση της επιχει-ρηματικότητας.Ας τον παρακολουθήσουμε:

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ TIMETV

newtimes 11

Κύριε Φρουζή, προσφάτως είπατε ότι η υγεία και ο επιχειρηματικός κόσμος που δραστηρι-οποιείται σε αυτόν τον τομέα είναι υπό κατάρ-ρευση. Τι είναι αυτό που σας κάνει περισσότε-ρο ανήσυχο;Κοιτάξτε, δεν νομίζω να υπάρχει κανείς που να αμ-φισβητεί ότι η υγεία στην Ελλάδα και η περίθαλψη των πολιτών αντιμετωπίζουν πολύ μεγάλα προ-βλήματα. Αρκεί να έχει κάποιον ασθενή στην οικο-γένειά του ώστε να καταλάβει ότι ή δεν μπορεί να πληρώσει τα ποσοστά συμμετοχής και συνασφά-λισης ή ψάχνει να βρει και δεν βρίσκει φάρμακα στα νοσοκομεία ή ψάχνει γιατρό και δεν μπορεί να κλείσει ραντεβού μαζί του ή είναι χρόνια πά-σχων και, επειδή δεν έχει τα αναγκαία χρήματα, αναβάλλει τελικώς τη θεραπεία ή την κάνει πιο αραιή. Σε κάθε περίπτωση, συναντά κανείς σοβα-ρά προβλήματα στον τομέα της υγείας. Δείτε επί-σης τι συμβαίνει στο μεγάλο «κλαμπ των ανασφά-λιστων» που, από ό,τι φαίνεται, μετρά πάνω από δύο εκατομμύρια άτομα σε ολόκληρη τη χώρα και τα οποία δεν έχουν καμία πρόσβαση και κά-λυψη στην περίθαλψη. Όλα αυτά δεν συνθέτουν ένα φυσιολογικό περιβάλλον, ακόμη και για μια χώρα που είναι σε κρίση. Άλλωστε δεν πρέπει να συμβιβαστούμε με το γεγονός ότι επειδή είμαστε σε κρίση μπορούμε να ανεχόμαστε τέτοια τραγικά κοινωνικά προβλήματα. Ακόμη και έγκυρα γερμα-νικά περιοδικά, που θεωρητικά είναι στην αντίπε-ρα όχθη, γράφουν ότι η υγεία στην Ελλάδα είναι σε κατάρρευση, οι ασθενείς όχι μόνο ταλαιπω-ρούνται αλλά εξαθλιώνονται και οι επαγγελματίες υγείας δεν μπορούν να τους εξυπηρετήσουν. Και δεν μιλάμε για την επιχειρηματικότητα αλλά για την υγεία, την κοινωνική συνοχή, την πρόνοια...

Υποστηρίξατε ωστόσο ότι τα χρήματα που το ελληνικό Δημόσιο ξοδεύει για φάρμακα – η δημόσια δηλαδή φαρμακευτική δαπάνη – εί-ναι λιγότερα και από αυτά που η τρόικα θεωρεί αναγκαία. Τι εννοείτε;Αν δείτε τα νούμερα φαίνεται ξεκάθαρα: η δημό-σια δαπάνη για την υγεία είναι στο 4,5% του ΑΕΠ της χώρας, ενός ΑΕΠ που είναι πολύ χαμηλό, ενώ η τρόικα έχει βάλει «ταβάνι» το 6%, λέγοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν έπρεπε να υπερβεί αυτό το ποσοστό. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει 1,5% του ΑΕΠ που η κυβέρνηση – «βασιλικότερη του βα-σιλέως» – δεν αξιοποιεί. Και, ξέρετε, το 1,5% του ΑΕΠ δεν είναι λίγα χρήματα, είναι πάνω από 2,5 δισ. ευρώ, τα οποία θα μπορούσαν να καλύψουν πολύ σημαντικές ανάγκες των Ελλήνων ασθενών και πολιτών, να τους ανακουφίσουν και να τους δώσουν πρόσβαση σε σημαντικές θεραπείες. Δεν αναφέρομαι μόνο στο φάρμακο αλλά γενικότερα στην υγεία. Η υποχρηματοδότηση αυτή συμπιέζει τον δημόσιο προϋπολογισμό φαρμάκου, τη φαρ-μακευτική περίθαλψη, στα 2 δισ. ευρώ, τα οποία αναμφίβολα δεν μπορούν να καλύψουν τις ανά-γκες του Έλληνα ασθενούς.

Εσείς κάνατε ωστόσο μια σοβαρή καταγγελία λέγοντας ότι οι κυβερνητικές αποφάσεις στον τομέα της υγείας δεν συνάδoυν ούτε καν με τους νόμους του ελληνικού κράτους, σημειώ-νοντας συγκεκριμένες παραβιάσεις της νομο-θεσίας. Τι ακριβώς συμβαίνει;

Κοιτάξτε, έχουμε διαπιστώσει δύο - τρεις περιπτώ-σεις. Η πρώτη είναι ότι τρεις υπουργοί – πριν και μέχρι και σήμερα – συνεχίζουν να κάνουν λάθη στις τιμές των φαρμάκων, γεγονός που είναι ενά-ντια στην κείμενη νομοθεσία. Οι τιμές των φαρμά-κων είναι ο μέσος όρος των τριών χαμηλότερων τιμών στην Ευρώπη των 28. Υπάρχουν λοιπόν πάρα πολλά φάρμακα που είναι πολύ χαμηλότερα και από αυτόν τον μέσο όρο. Αυτό το έχουμε επι-σημάνει στους υπουργούς – όχι μόνο στον τελευ-ταίο. Έχουμε πει δηλαδή ότι είναι λογικό κάποιος, όταν τιμολογεί εκατοντάδες φάρμακα, να κάνει λάθος. Αυτό που δεν είναι λογικό είναι να μην τα διορθώνει και να παραμένουν οι τιμές στο ίδιο επί-πεδο. Γιατί αυτό, πέραν του ηθικού προβλήματος και της διαφάνειας – δεν μπορεί να υποστηρίξει κανείς ότι σε μια χώρα υπάρχει διαφάνεια όταν οι τιμές επιμόνως παραμένουν λανθασμένες και δι-αχρονικά –, σημαίνει επίσης ότι από πίσω μπορεί να υπάρχουν άλλα συμφέροντα και αυτό εμείς το καταπολεμούμε. Υπάρχουν και οικονομικές επιβα-ρύνσεις και σε εταιρείες και διαστρεβλώσεις στον ανταγωνισμό και στρεβλώσεις ακόμη και στα πο-σοστά συμμετοχής των ασθενών, διότι αυτό το πρόβλημα δεν περιορίζεται μόνο στη λάθος τιμή, δημιουργεί επίσης πρόσθετα προβλήματα στην εμπορική δραστηριότητα αλλά και στρεβλώσεις στο θέμα των ποσοστών συμμετοχής των ασθε-νών.

Κύριε Φρουζή, η δήλωση όμως που δημιούρ-γησε έντονο προβληματισμό είναι αυτό που είπατε ότι για το επόμενο 16μηνο οι πολυεθνι-κές επιχειρήσεις φαρμάκου θα παγώσουν τα όποια επενδυτικά τους σχέδια στην Ελλάδα. Σε μια περίοδο που καταγράφεται πλεόνασμα στα δημόσια οικονομικά θα περίμενε κανείς μια δήλωση προς την αντίθετη κατεύθυνση.Κατ’ αρχήν εγώ θα συμβούλευα και εμάς και την πολιτεία, σε μια περίοδο που η χώρα προσπαθεί να βελτιώσει τα μακροοικονομικά της μεγέθη – διότι το πλεόνασμα δεν είναι τίποτε άλλο πέρα από ένα μακροοικονομικό μέγεθος – και που πη-γαίνουμε σχετικά καλύτερα, να μην καταλήξουμε υπερόπτες και να πούμε ότι λύσαμε τα προβλήμα-τα της χώρας. Η χώρα είναι σε κρίση, εμείς ως επι-χειρήσεις το ζούμε καθημερινά: στον δικό μας μι-κρόκοσμο βλέπουμε ότι στην αγορά δεν υπάρχει ρευστότητα, οι ασθενείς και οι ανασφάλιστοι είναι πάρα πολλοί, η ανεργία είναι τεράστια, οι εταιρεί-ες ακόμη απολύουν… Εξάλλου γι’ αυτό γίνεται η μάχη στο μέτωπο των ομαδικών απολύσεων, αλ-λιώς θα γινόταν μάχη για ομαδικές προσλήψεις. Άρα είμαστε σε μια κρίση και θα είμαστε για πολ-

λά χρόνια αν δεν βάλουμε γρήγορα μυαλό. Λέμε λοιπόν τώρα εμείς ότι η εποχή του πρωτογενούς πλεονάσματος είναι ένα θετικό στίγμα. Παρ’ όλα αυτά, αυτό δεν πρέπει να μας εφησυχάσει και να μας οδηγήσει στην απόφαση να πατήσουμε πάνω στην υγιή επιχειρηματικότητα ώστε να κάνουμε ακόμη μεγαλύτερο το πρωτογενές πλεόνασμα. Πρέπει να καταλάβουμε ότι το μέλλον της χώρας περνά μέσα από ωφέλιμες συνεργασίες και από τις δύο πλευρές – επιχειρήσεις και κράτος – ώστε ο επενδυτής, είτε είναι Έλληνας είτε είναι ξένος, υπό όρους και από τις δύο πλευρές να έρθει και να επι-χειρήσει στην Ελλάδα.

Πόσο λογικό όμως είναι να λες ότι εγώ συμβου-λεύω τη μητρική μου εταιρεία να σταματήσει τα επενδυτικά της σχέδια στην Ελλάδα; Δεν θα έπρεπε οι εταιρείες να βάλουν πλάτη σε μια τόσο δύσκολη περίοδο;Κύριε Κτενά, θα το θέσω πολύ απλά για να το κα-ταλάβει ο καθένας. Σήμερα οι παραγγελίες φαρ-μάκων από την ελληνική πολιτεία – έχοντας τη χα-μηλότερη τιμή στην Ευρώπη με εκατοντάδες λάθη προς τα κάτω στις τιμές – είναι 2,6 δισ. ευρώ για το 2014. Αυτές είναι οι παραγγελίες της πολιτείας, η εξωνοσοκομειακή δημόσια δαπάνη – χωρίς ποσο-στά συμμετοχής κτλ. –, η καθαρή δημόσια δαπάνη φαρμάκων βάσει των πολιτών και των ασθενών. Αυτά μας παραγγέλνει ο ΕΟΠΥΥ. Εμείς δεν μπο-ρούμε να μην παραδώσουμε αυτά τα φάρμακα διότι θα κληθούμε να πληρώσουμε πρόστιμα. Έρχεται λοιπόν η πολιτεία, μας παραγγέλνει φάρ-μακα αξίας 2,6 δισ. ευρώ και μας λέει στο τέλος: Θα σας πληρώσω 2 δισ. ευρώ! Πρέπει εμείς να επι-στρέψουμε 600 εκατ. ευρώ στα 2 δισ. Με το έτσι θέλω. Με δυο λόγια, το 30% του προϋπολογισμού το επιστρέφουμε και επίσης τα όποια χρήματα πά-ρουμε θα τα εισπράξουμε μετά από ένα χρόνο. Και όλα αυτά ενώ υπάρχει πρωτογενές πλεόνασμα… Γιατί δηλαδή, ενώ υπάρχει πλεόνασμα, να συνεχί-σουμε την πολιτική των ανεξόφλητων, ληξιπρόθε-σμων αγορών φαρμάκων; Το ερώτημα λοιπόν που γεννιέται είναι γιατί πολιτεία, ενώ υπολογίζεις τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη σε 2,6 δισ. ευρώ, δεν καταθέτεις προϋπολογισμό 2,6 δισ. ευρώ;

Λέτε ότι θεωρείται δικαιολογημένο ένα ποσο-στό απόκλισης 3%-4% αλλά όχι ένα ποσοστό 30%.Ακριβώς. Δηλαδή εγώ δεν ζητάω να προσθέσει στα 2 δισ. ευρώ επιπλέον 100 ή 200 εκατ. ευρώ. Ζητάω να μου παραγγέλνει τις ανάγκες της. Αν αυτές είναι 2,6 δισ. ευρώ να μου παραγγέλνει 2,6 δισ. ευρώ!

Πρακτικά ζητάτε να φύγουν clawback και rebate;Εμείς ζητάμε οι παραγγελίες να ταυτιστούν με τον προϋπολογισμό συν πλην 2%-3%. Δεν μπορεί κα-νείς να είναι μάγος.

Σε ό,τι αφορά τη δημόσια δαπάνη;Δύο πράγματα. Μπορεί να αυξηθεί το ποσοστό της δημόσιας δαπάνης και παράλληλα να γίνονται συνεχείς έλεγχοι – σε όγκους και τεμάχια – για πε-ριστολή δαπάνης και αποφυγή φαινομένων υπερ-κατανάλωσης. Θέλω να πω δηλαδή ότι δεν είναι

H Ελλάδα ζητεί 7-13 δισ. ευρώ ιδιωτικές ξένες επενδύσεις. Αν δεν έλθουν ποτέ δεν θα ξέρει τι ακριβώς έχει χάσει. Απλώς θα μαθαίνει ότι γί-νονται εργοστάσια στην Τουρκία, στη Σλοβενία, στη Σλο-βακία και αυτή θα ζει στον δικό της όμορφο κόσμο. Θα χάνουμε τις ευκαιρίες, δεν θα έχουμε απασχόλη-ση, τα παιδιά μας θα φεύγουν έξω και θα νομίζουμε ότι έχουμε κάνει τη δουλειά μας, ενώ δεν θα την έχου-με κάνει.

Interview

12 newtimes

Interview

αναγκαίο να ακολουθήσουμε τον μονόδρομο της αύξησης της δημόσιας δαπάνης. Μπορεί παράλ-ληλα να γίνουν και περιστολές και οι δύο προσπά-θειες να συναντηθούν στη μέση. Λέμε ότι εσύ πα-ραγγέλνεις 2,6 δισ. ευρώ, έχεις προϋπολογισμό 2 δισ. ευρώ. Έλα να συναντηθούμε στη μέση, στα 2,3 δισ. Αυτό επιτυγχάνεται με συγκεκριμένους υπο-λογισμούς, απλώς το λέω για την ευκολία. Βγαίνει με πράξεις γιατί χρειάζονται 2,3 δισ. ευρώ ως κα-τώτατο όριο ενώ σήμερα έχουν προϋπολογισθεί 2 δισ. ευρώ. Και αυτό είναι και για το 2014-2015, και βάλε στα 2,3 και τους ασφαλισμένους και τους ανασφάλιστους, γιατί δεν μπορούμε να έχουμε «άσπρους» και «μαύρους» στη χώρα.

Βλέπουμε ότι η χώρα διανύει περίοδο παρατε-ταμένης εκλογολογίας. Στην περίπτωση που αυτή συνεχιστεί, ποιες επιπτώσεις θεωρείτε ότι θα καταγραφούν στο επίπεδο της υγείας και των επιχειρήσεων;Δυστυχώς, κάθε χρόνο η υγεία θα πηγαίνει όλο και χειρότερα. Αν θέλουμε – εδώ έχουμε όλοι την οικο-γένειά μας, πολιτικοί, επιχειρηματίες, πολίτες – να αφήνουμε μια Ελλάδα να εξαθλιώνεται ας το κά-νουμε. Εμείς είμαστε υπεύθυνοι. Αν προκειμένου να εκλεγούμε εξαθλιώσουμε αυτό τον τόπο, τότε θα κριθούμε μετά από κάποια χρόνια. Το δεύτερο είναι ό,τι σχετίζεται με την επιχειρηματική ζωή. Επειδή οι επιχειρήσεις, δυστυχώς ή ευτυχώς, έχουν τετράγω-νη λογική – να είστε βέβαιοι ότι δεν μπορούμε ως χώρα να κοροϊδέψουμε κανέναν –, ένας λίγο έξυ-πνος επενδυτής όταν καταλάβει ότι το οικονομικό περιβάλλον δεν είναι βιώσιμο δεν θα έρθει.Και να ξέρετε ότι όταν χάνει κανείς επενδυτικές ευκαιρίες δεν τις καταλαβαίνει γιατί δεν τις είχε ποτέ. Το πρόβλημα της Ελλάδας είναι ότι ζητάει να έρθουν 7-13 δις. ευρώ ιδιωτικές ξένες επενδύ-σεις αλλά όταν δεν θα έλθουν ποτέ δεν θα ξέρει τι ακριβώς θα έχει χάσει. Απλώς θα μαθαίνει ότι γίνο-νται εργοστάσια στην Τουρκία, στη Σλοβενία, στη Σλοβακία και αυτή θα ζει στον δικό της όμορφο κόσμο. Θα χάνουμε τις ευκαιρίες, δεν θα έχουμε απασχόληση, τα παιδιά μας θα φεύγουν έξω και θα νομίζουμε ότι έχουμε κάνει τη δουλειά μας ενώ δεν θα την έχουμε κάνει.

Επειδή ωστόσο αυτό που λέγεται υγεία και επι-χειρήσεις πέραν των αριθμών είναι και άνθρω-ποι, θα ήθελα να σταθούμε στο μεγάλο κεφά-λαιο που λέγεται ανθρώπινο δυναμικό. Ποιες

Τα 50-60 εκατ. ευρώ που ξοδεύονται για

κλινικές μελέτες θα μπορούσαν να γίνουν

200-300, με όλα τα θετικά επακόλουθα

συμπεριλαμβανομένης και της αύξησης της

απασχόλησης. Εδώ κλωτσάμε μια τερά-στια ευκαιρία, διότι

μια εταιρεία προκει-μένου να αποφασίσει

να επενδύσει 10 εκατ. ευρώ σε κλινικές με-

λέτες στην Ελλάδα, πρέπει να έχει πεισθεί

ότι αυτή η χώρα δια-θέτει ένα φυσιολογικό περιβάλλον και ότι δεν

είναι μια χώρα που κάνει ό,τι θέλει.

απώλειες έχουν καταγραφεί στο στελεχικό δυ-ναμικό των επιχειρήσεων του τομέα της υγείας;Κοιτάξτε, η φαρμακοβιομηχανία – και όχι μόνο – είναι μια κατ’ εξοχήν βιομηχανία που ζει, παρά-γει και δημιουργεί με βάση την καινοτομία. Είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται η χώρα αν θέλει να δημιουργήσει ένα ακαθάριστο εγχώριο προϊόν που να περιέχει προστιθέμενη αξία και όχι απλώς κατανάλωση. Όταν λοιπόν οι 9 στις 10 επιχειρή-σεις που ξεκινούν τη δραστηριότητά τους στην Ελλάδα είναι fast food, φούρνοι και κομμωτήρια, μην έχουμε καμία ψευδαίσθηση ότι αυτό που ετοι-μάζουμε για τα παιδιά μας είναι αυτά να γίνουν ή delivery boys ή σερβιτόροι. Αν θέλουμε να δημι-ουργήσουμε αυτή την Ελλάδα, ας το κάνουμε για-τί στη φαρμακοβιομηχανία και σε όλον τον κόσμο της υγείας τα standards που έχουμε θέσει είναι πολύ υψηλά και σοβαρά.

Πράγματι υπάρχουν επιχειρήσεις – είναι και μέλη του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχει-ρήσεων – που έχουν κάνει σημαντικές επενδύ-σεις.Να σας πω, υπάρχουν σήμερα γύρω στα 50 εκα-τομμύρια κλινικές μελέτες έναντι 80 στο παρελ-θόν. Μιλάμε για κλινικές μελέτες. Ενώ ακούγεται θεωρητικό είναι πολύ πρακτικό, γιατί είναι φάρμα-κα πρώτης γενιάς που παρέχονται δωρεάν στους ασθενείς, σώζουν ζωές δηλαδή. Ξέρετε, μιλάμε για καρκίνους κτλ. Δεύτερον, στις μελέτες αυτές εμπλέκονται επιστήμονες υψηλής στάθμης, άρα έχουμε απασχόληση υψηλού επαγγελματικού επιπέδου, ενώ παράλληλα από πίσω είναι ξένα ιδιωτικά κεφάλαια τα οποία δεν είναι απαραίτητο να είσαι πολύ προηγμένη χώρα για να έρθουν τα λεγόμενα 50/85. Δηλαδή όταν τα φέρνουμε στην Ελλάδα εμείς, δεν πάνε απαραίτητα στην Αμερική, πάνε στην Ουγγαρία, στην Πολωνία, στη Ρουμα-νία… Άρα το target group των επενδύσεων αυτών δεν είναι απαραίτητα να είναι υψηλής στάθμης χώρα, άρα είναι ευκαιρία για την Ελλάδα. Αυτά λοιπόν τα 50-60 εκατ. ευρώ λογικά μπορούν να γίνουν 200 και 300, με όλα τα θετικά επακόλουθα, συμπεριλαμβανομένης και της αύξησης της απα-σχόλησης. Εδώ κλωτσάμε μια τεράστια ευκαιρία, διότι μια εταιρεία προκειμένου να αποφασίσει να επενδύσει 10 εκατ. ευρώ σε κλινικές μελέτες στην Ελλάδα, πρέπει να έχει πεισθεί ότι αυτή η χώρα διαθέτει ένα φυσιολογικό περιβάλλον και ότι δεν είναι μια χώρα που κάνει ό,τι θέλει, όπως στο θέμα

των λανθασμένων τιμών που σας ανέφερα προη-γουμένως και οι οποίες ισχύουν εκτός νόμου.

Σύμφωνα με τη μελέτη της McKenzie, η ελληνι-κή φαρμακοβιομηχανία μπορεί να αποτελέσει έναν από τους στρατηγικούς τομείς ανάπτυξης της οικονομίας στη μετά την κρίση εποχή. Πράγματι. Δείτε το κομμάτι των εξαγωγών. Οι εξα-γωγές των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών είναι περίπου 300 εκατ. ευρώ. Οι υγιείς εξαγωγές οι οποίες πραγματικά γίνονται και μπορεί να γίνουν είναι 400-600 εκατ. Δηλαδή σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα μπορούμε να έχουμε πρόεσθετες εισρο-ές κεφαλαίων 200 εκατ. ευρώ από κλινικές μελέ-τες και 200 εκατ. ευρώ από εξαγωγές φαρμάκων. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι μιλάμε για πολύ σημα-ντικά και «υγιή» ποσά. Δεν είναι μόνο τα απόλυτα νούμερα που είναι σημαντικά, πίσω τους είναι και πολλά ακόμη θετικά πράγματα όπως η αύξηση της απασχόλησης.

Έχετε απέναντι σας τον Πρωθυπουργό και τον υπουργό Υγείας. Κωδικοποιώντας τις θέσεις σας για τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που πρέ-πει να γίνουν στον τομέα της υγείας, τι θα τους προτείνατε;Κοιτάξτε, ο τομέας υγείας απαρτίζεται από την πρω-τοβάθμια και κυρίως τη δευτεροβάθμια περίθαλψη. Και οι δύο σήμερα πάσχουν, δεν σημαίνει ότι τα κά-ναμε όλα ως πολιτεία στραβά, μην παρεξηγηθώ, έχουν γίνει σημαντικά βήματα. Αν πάει κανείς 6-7 χρόνια πίσω και κάνει τις αναγκαίες συγκρίσεις, θα δει ότι οι δαπάνες υγείας έχουν μαζευτεί και ο προϋ-πολογισμός έχει εξορθολογιστεί, πράγμα πολύ θετι-κό. Παρ’ όλα αυτά σήμερα στα νοσοκομεία επικρα-τεί μια χαοτική κατάσταση. Τα 130 νοσοκομεία της χώρας πρέπει να λειτουργήσουν πιο παραγωγικά, με καλύτερο αποτέλεσμα, ποιοτικούς δείκτες υγεί-ας προς όφελος των πολιτών. Απαιτείται να έχουν ένα εφαρμόσιμο business plan για τα νοσοκομεία ενώ χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή στις προμή-θειες των νοσοκομείων, οι οποίες δεν είναι καθό-λου υπό έλεγχο. Γίνονται απευθείας αναθέσεις που δυστυχώς στους καιρούς μας είναι πολυτέλεια. Θα μπορούσαν να εξηγηθούν 10 χρόνια πριν άλλα όχι τώρα. Η πρωτοβάθμια περίθαλψη υγείας δεν φαί-νεται να είναι υγιής, παρ’ όλο που γίνονται κάποιες προσπάθειες, γιατί η εισροή ανθρώπων στη δευ-τεροβάθμια είναι ανεξέλεγκτη. Για να κρίνει κανείς την πρωτοβάθμια περίθαλψη και να βλέπει πόσο σωστά λειτουργεί, πρέπει να βλέπει μείωση στη δευτεροβάθμια. Αυτό σημαίνει υγιής πρωτοβάθμια περίθαλψη υγείας. Σήμερα βλέπουμε αύξηση και ανεξέλεγκτη τη δευτεροβάθμια, γεγονός που ση-μαίνει ότι η πρωτοβάθμια νοσεί. Αυτοί είναι οι δύο άξονες που χρειάζονται πολύ μεγάλη προσοχή και απαιτείται αν θέλετε ένα διετές ή τριετές πλάνο, που δυστυχώς σήμερα δεν το έχουμε ως πολιτεία.

Για τον τομέα της υγείας ίσως θα έλεγε κανείς ότι η τριετία είναι και μικρό χρονικό διάστημα.Ακριβώς. Αλλά θέλω να λέω μικρό, μην πω για 10 χρόνια. Τα 2-3 χρόνια, αν δουλέψει κανείς σωστά με ομάδες εργασίας και όχι ένας άνθρωπος μόνος του σε ένα γραφείο, μπορούν να γίνουν πολλά βή-ματα. Εμείς το έχουμε ήδη εφαρμόσει στον μικρό-κοσμο των επιχειρήσεών μας.

Κύριε Φρουζή, σας ευχαριστώ θερμά.Και εγώ σας ευχαριστώ, να είστε καλά.

newtimes 13

14 newtimes

destination

«Πλατανόφυλλο καταμεσής του πελάγους»!

Τα λόγια του Οδυσσέα Ελύτη στο με-λέτημά του «Ο ζωγράφος Θεόφιλος» ηχούν παράξενα στο εφιαλτικό τοπίο των ημερών μας. Και όμως φωτίζουν τα πράγματα από μία άλλη οπτική γωνία, πέρα από τις αλλαγές που γίνονται στην επιφάνεια. Και εμείς μόνο «τυχεροί θα-λασσοπόροι» νιώθουμε κάθε φορά που πέφτει πάνω μας το φως της Μυτιλήνης, του νησιού της Σαπφούς, του λυρικού ποιητή Αλκαίου, του πεζογράφου Στρά-

τη Μυριβήλη, του Στρατή Ελευθεριάδη, του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου, του Ηλία Βενέζη, του ζωγράφου Γιώργου Βα-κιρτζή και του δάσκαλου-ποιητή Μιχάλη Χατζηπροκοπίου.Δεν ξέρω γιατί αλλά το νησί αυτό πάντα με γοήτευε. Αν και Επτανήσιος, κάθε φορά που βρισκόμουν σε αυτό ένιωθα να αναπνέω έναν άλλο αέρα. Ένιωθα να βρίσκομαι σε έναν κόσμο όπου ο πολι-τισμός, η ιστορία, ο πλούτος αλλοτινών

εποχών ανακαταεύοταν με την ιδιαίτερη ατμόσφαιρα των αρχοντικών του και την αυθεντική λαϊκότητα και ευγένεια των ανθρώπων του, τις μοναδικές γεύ-σεις των φαγητών του και την ανάσα της Ιωνίας...Ίσως «έφταιξε» και το πρώτο μυθιστό-ρημα του Νίκου Θέμελη «Η αναζήτηση» που έτυχε να διαβάσω λίγες ημέρες πριν από το τελευταίο μου ταξίδι στη Μυτιλή-νη. Σε αυτό ο συγγραφέας περιγράφει

τη ζωή του Νικολή-εφέντη – κάπου στα τέλη του 19ου, αρχές 20ού αιώνα – φω-τίζοντας το μικρασιατικό Ελληνισμό με επίκεντρο τη Μυτιλήνη, τη Σμύρνη και την Πόλη. Έτσι, από τις σελίδες του βι-βλίου βρέθηκα ξαφνικά να γεύομαι τα μοναδικά γλυκά κουταλιού του «Πανελ-ληνίου», του ιδιαίτερου καφενείου της προκυμαίας με πρόσοψη σε δύο παρά-ληλους δρόμους νιώθοντας την ιστορία να σεργιανίζει σε κάθε γωνιά του και να

newtimes 15

destination

διαχέεται στην ατμόφαιρά του… Το με-γάλο λιμάνι με την προκυμαία σε κερδί-ζει από την πρώτη στιγμή με την «ντόλ-τσε βίτα» αύρα που εκπέμπει. Η πόλη της Μυτιλήνης έχει διατηρήσει λαμπρά δείγματα του παρελθόντος της. Την ίδια όμως στιγμή είναι μια οργανωμένη και ζωντανή πόλη, με έντονη νυχτερινή ζωή που καλύπτει όλες τις απαιτήσεις και τις ανάγκες των επισκεπτών της. Η αλή-θεια είναι ότι το πιο ζωηρό κομμάτι των

φιλοξενουμένων είναι οι περίπου δύο χιλιάδες Τούρκοι που επισκέπτονται κα-θημερινά το νησί, έχοντας στα μάτια και στη συμπεριφορά τους τη «δίψα» για την καθημερινή ζωή των γειτόνων τους. Κλασικό σημείο συνάντησης των ντό-πιων είναι η περιοχή γύρω από την πλα-τεία Σαπφούς αλλά και το υπόλοιπο μισό πέταλο του νέου νότιου λιμανιού με τα μπαράκια και τις καφετέριες, που κλέ-βουν την παράσταση από πολύ νωρίς

το πρωί. Αυθεντικές γεύσεις, ωστόσο και ζεστό περιβάλλον συναντά κανείς και στο καφενείο του Κουτσομύτη στον «Συνοικισμό». Η αγάπη του κόσμου για το καλό και ποιοτικό φαγητό συναντιέ-ται εδώ με το κέφι, το μεράκι και τις γεύ-σεις της Νίτσας που κάνουν τον κόσμο να παραμιλάει με τη διαφορετικότητα και την ποιότητα των μεζέδων της. Εδώ μπορεί να γευτεί κανείς μεγάλη ποικιλία από ελληνικά φαγητά, που σερβίρονται

σε μικρά πιατάκια με τη συνοδεία του ούζου. Πρόκειται για ένα υπέροχο ζεστό κουτούκι με παραδοσιακή διακόσμηση και φιλικό περιβάλλον, με μια όμορφη και ατμοσφαιρική αυλή.«Πάνω» από την πόλη στέκουν πάντα εμβληματικά το μεγαλόπρεπο κά-στρο, ο ναός του Αγίου Θεράποντα με τον εντυπωσιακό τρούλο του και στην άκρη του λιμανιού το Άγαλμα της Ελευ-θερίας.

Οδοιπορικό στη γη του Ελύτη, της Σαπφούς, του Στράτη Μυριβήλη, του Στρατή Ελευθεριάδη και του Θεόφιλου

Στη φωτογραφία το Κάστρο της Μυτιλήνης. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΠΕΤΡΟΣ ΤΣΑΚΜΑΚΗΣ

«Πουθενά σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου, ο Ήλιος και η Σελήνη δεν συμβασιλεύουν τόσο αρμονικά, δεν μοιράζονται τόσο ακριβοδίκαια την ισχύ τους, όσο επάνω σε αυτό το κομμάτι γης που κάποτε, ποιος ξέρει σε τι καιρούς απίθανους, ποιος θεός, για να κάνει το κέφι του, έκοψε και φύσηξε μακριά, ίδιο πλατανόφυλλο καταμεσής του πελάγους. Μιλώ για το νησί, που αργότερα, όταν κατοικήθηκε, ονομάστηκε Λέσβος και που η θέση του, όπως τη βλέπουμε σημαδεμένη στους γεωγραφικούς χάρτες, δεν μοιάζει να

ανταποκρίνεται και πολύ στην πραγματικότητα. Μπορεί να φαίνεται παράξενο, αλλά μια δυο ώρες αφού το πλοίο της γραμμής εγκαταλείψει τη Χίο είναι σαν να εγκαταλείπει ολόκληρο τον γνωστό κόσμο. Μπαίνει σε θάλασσες που άξαφνα μοιάζουν ανεξερεύνητες και ο απροειδοποίητος ταξιδιώτης, που ταλαντεύεται με το ρυθμό της πρωινής φουσκοθαλασσιάς, κρατημένος από τα κάγκελα της γέφυρας, ατενίζει τον ορίζοντα με το ίδιο αίσθημα που θα είχε σε καιρούς αλλοτινούς ένας τυχερός θαλασσοπόρος».

ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΚΤΕΝΑ

16 newtimes

destination

Τα «πυργέλια»Αν υπάρχει όμως κάτι που αντιπροσωπεύει την ιστορία πλούτου που βίωσε κάποτε το νησί, αυτό δεν είναι άλλο από τα «πυργέλια», τα μοναδι-κά αρχοντικά που αποτελούν χαρακτηριστικό δείγμα του αρχιτεκτονικού πλουραλισμού των κτισμάτων. Σήμα κατατεθέν της οικιστικής του ταυτότητας είναι τα εξαίσια αυτά κτίσματα, που αποτελούν και την απόδειξη της οικονομικής ευρωστίας που έζησε στο παρελθόν το νησί. Τα περισσότερα από αυτά χτίστηκαν στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα από καρα-βοκύρηδες και πλούσιους αστούς εμπόρους, οι οποίοι, εκμεταλλευόμενοι την καίρια εμπορική θέση του νησιού μεταξύ Ανατολής και Δύσης, συσσώρευσαν πλούτο από τις οικονομικές τους δραστηριότητες. Τα «πυργέλια» συνδυάζουν στοιχεία της κλασικής ελληνικής και της δυτικο-ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής. Αποτελούνται από σοφίτες, μαρμάρινες διακοσμήσεις, σαχνισιά και τζαμωτά, εκπληκτικούς κήπους, μαρμάρινες σκάλες, ζωγραφιστά ταβάνια, τοιχογραφίες και λιθόστρωτα. Σε ένα από τα μοναδικά αυτά αρχοντικά – στην αρχή της παραλιακής λεωφόρου που συνδέει την πόλη της Μυτιλήνης με το αεροδρόμιο –, που έχει ανακαινίσει μία από τις πλουσιότερες και πιο πα-ραδοσιακές οικογένειες του νησιού, πήραμε μια γεύση όχι μόνο του ζωντανού παρελθόντος αλλά και των εδεσμάτων της κυρα-Χρυσούλας. Είχε βάλει όλη την τέχνη της για να ετοιμάσει κολο-

κυθοανθούς γεμιστούς με ρύζι, ντολμαδάκια με πρόβειο γιαούρτι από το Μανταμάδο, αμπελο-φάσουλα σοταρισμένα με βούτυρο, φαγκρί, λα-κέρδα, μπακαλιάρο και χειροποίητες τούρτες…Είναι αλήθεια ότι ανάλογα εντυπωσιακά αρχο-ντικά βλέπει κανείς τόσο μέσα στην πόλη, στην περιοχή Σουράδα, Κιόσκι, Βαρειά, όσο και σε χω-ριά του νησιού, στον Μόλυβο, στο Πλωμάρι, στον Πολιχνίτο, στα χωριά της Γέρας, στην Αγία Παρα-σκευή και αλλού. Μάλιστα κάποια από αυτά τα αρχοντικά έχουν αναπαλαιωθεί και διαμορφωθεί σε θαυμάσια τουριστικά καταλύματα, όπως για παράδειγμα ο Πύργος της Μυτιλήνης και το Αρ-χοντικό της Μυτιλήνης.Ξεχωριστή περίπτωση αρχοντικών της λεσβιακής αρχιτεκτονικής παράδοσης είναι οι πύργοι που χτίζονταν σε αγροτικές περιοχές κοντά στην πόλη της Μυτιλήνης και αποτελούσαν τη δεύτερη κα-τοικία πλούσιων αστών. Συχνό οικιστικό μοτίβο του νησιού είναι επίσης τα λαϊκότερα – αστικά ωστόσο – πετρόκτιστα σπίτια με κεραμοσκεπή και σαχνισί, η φυσιογνωμία των οποίων ταυτίζεται με αυτά της απέναντι μικρασιατικής ακτής.

Με προορισμό τη Μουριά του Μυριβήλη…Αφήνοντας πίσω μας την πόλη, πιάνουμε τον πα-ραλιακό δρόμο από την ανατολική πλευρά του

νησιού. Πάνω από την κωμόπολη της Θερμής στο ύψωμα «Καρυές» περνάμε από το μοναστήρι του Αγίου Ραφαήλ με τη μοναδική στο νησί διώροφη εκκλησία και την εκπληκτική αίγλη του σε όλον το χριστιανικό κόσμο. Εδώ φυλάσσονται τα λείψανα των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης, που μαρτύρησαν στα χέρια των Τούρκων και τα οστά τους βρέθηκαν ύστερα από οράματα πιστών. Αφού περάσουμε τη Λουτρόπολη Θερμής, ο δρόμος μάς οδηγεί διαδοχικά στα Μυστεγνά, στη Σκάλα Μυστεγνών, στις Νέες Κυδωνίες και στη Σκάλα Νέων Κυδωνιών. Λίγο μετά τις Νέες Κυ-δωνίες συναντάμε την Πεδή, μια μικρή όμορφη παραλία με πεντακάθαρα νερά.Ο δρόμος συνεχίζει παράλληλα προς την παρα-λία ενώ μικρός δρόμος προς τα ανατολικά οδη-γεί διαδοχικά στην παραλία του Ασπροποτάμου, στον διατηρητέο οικισμό των Τσουκαλάδων, του Αγίου Στεφάνου, ενώ ακριβώς απέναντι υπάρ-χουν τα μικρά ψαρονήσια Τοκμάκια.Στη συνέχεια και σε απόσταση 6,5 χλμ. προσεγ-γίζουμε τον επόμενο προορισμό μας, την κωμό-πολη του Μανταμάδου με έντονα τα στοιχεία της παράδοσης και του θρησκευτικού αισθήματος. Λίγο έξω από τον Μανταμάδο, βρίσκεται χτισμέ-νο το μοναστήρι του αρχαγγέλου Μιχαήλ ενώ σε μια απόσταση περίπου 7 χλμ. προς τα δυτικά υπάρχει η παραλία Τσακμάκια.Από τον Μανταμάδο ο δρόμος συνεχίζει βόρεια προς το ορεινό χωριό Κάπη, όπου ένας δευτερεύ-ων μικρός δρόμος οδηγεί στη γραφική παραλία «Λιμάνι» ενώ προς τα δυτικά στα γραφικά ορεινά χωριά Πελόπη και Υψηλομέτωπο. Συνεχίζοντας

01

02

01 Αγιάσος ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΑΜΑΤΕΛΛΗΣ

02 ΜόλυβοςΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΑΜΑΤΕΛΛΗΣ

03 Γεφύρι Παρακοίλων ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΠΕΤΡΟΣ ΤΣΑΚΜΑΚΗΣ

newtimes 17

destination

στην κύρια οδική αρτηρία, οδηγούμαστε στο χωριό Κλειώ. Ο δρόμος από την Κλειώ μάς οδη-γεί στη γραφική παραλία «Τσόνια» ενώ προχω-ρώντας προς τα βορειοδυτικά καταλήγουμε στο γραφικό χωριό Συκαμιά.Σε μια απόσταση 2,5 χλμ. κατεβαίνουμε στη γραφι-κή Σκάλα Συκαμιάς, με την εκκλησία της Παναγιάς της Γοργόνας χτισμένη σε βράχο. Εδώ στη Σκάλα Συκαμιάς, κάτω από τη θρυλική Μουριά ο πασί-γνωστος συγγραφέας Στράτης Μυριβήλης αποτύ-πωνε στο χαρτί τα δρώμενα αλλά και τις ιστορίες που του διηγόταν ο πατέρας του Πατσού, ο Φόρ-της. Κάτω από το θεόρατο δέντρο, ηλικίας άνω των 130 χρόνων, αξίζει να πιει κανείς το καφεδάκι του για να ξαναφέρει στο μυαλό του τα λόγια του Μυριβήλη: «…όλοι οι νοικοκυραίοι εδώ έπαιρναν τον καφέ τους. Τότε προτιμούσαν τον Φόρτη, γιατί η κιμωλία που τραβούσε τα βερεσέδια πίσω από την πόρτα ποτές δεν είχε διχάλα στην άκρη, ούτε ο καφές του δεχόταν ένα κουκούτσι κριθάρι. Και το ρακί του, πάντα διπλά και τριπλά αποσταγμένο τσίπουρο. Εξάλλου όλοι αγαπούσαν να ακούνε τις γουστόζικες ιστορίες του, που όσο και να πάλιω-ναν, πάντα είχαν τη νοστιμάδα τους και ποτές δεν έλεγαν να τελειώσουν…».

Στον γοητευτικό ΜόλυβοΟ γοητευτικός Μόλυβος είναι ο επόμενος σταθ-μός μας. Η εικόνα της πόλης που ξεκινάει από το

επιβλητικό κάστρο για να «χυθεί» στην κυριολε-ξία στη θάλασσα, σου κόβει την ανάσα αφού η απαράμιλλη φυσική ομορφιά παντρεύεται με αυτή των γραφικών σπιτιών του. Τα σπίτια του οικισμού με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, κατασκευασμένα από πέτρα και ξύλο και βαμμένα με έντονα χρώματα, σε συνδυασμό με το επιβλητικό βυζαντινό κάστρο που δεσπόζει στην κορυφή του λόφου, δημι-ουργούν ένα γραφικό περιβάλλον. Οι πλακόστρωτοι δρόμοι, τα μονοπάτια που οδηγούν στις παλιές γειτονιές, οι εκκλησίες και οι καταπληκτικές ακρογιαλιές ολοκληρώνουν μια ασύλληπτη εικόνα. Το στοιχείο ωστόσο που κυριαρχεί στην τοποθεσία είναι το κάστρο του Μολύβου. Αυτό βρίσκεται στη θέση της αρ-χαίας Μήθυμνας και αποτελεί το δεύτερο σε μέγεθος και σημασία κάστρο του νησιού. Οι-κοδομήθηκε κατά τη διάρκεια της βυζαντινής εποχής στα απομεινάρια αρχαίων εκτεταμένων τειχών με σκοπό την αντιμετώπιση επιδρομών Φράγκων και Τούρκων. Χτισμένο με κόκκινο και καφέ τραχείτη, το κάστρο του Μολύβου κατείχε στρατηγικής σημασίας θέση, αφού επέτρεπε τον έλεγχο του βόρειου περάσματος προς τον Αδραμυττηνό κόλπο.Η πρόσβαση στο κάστρο γίνεται μέσω τριών διαδοχικών πυλών. Η εξωτερική ανοίγεται στο νοτιότερο άκρο του εξωτερικού περιβόλου και χρονολογείται από την οθωμανική περίοδο. Σε μικρή απόσταση η δεύτερη είσοδος οδηγεί σε έναν υπαίθριο χώρο, ο οποίος προστατεύ-εται από τα τείχη. Η τρίτη κατά σειρά πύλη,

που αποτελεί την κύρια είσοδο του κάστρου και χρονολογείται από τον 14ο αι., συναντάται ανεβαίνοντας το καλντερίμι. Ενδιαφέρουσα εί-ναι η ξύλινη με μεταλλική επένδυση θύρα που κλείνει την είσοδο (οθωμανικής περιόδου). Στο εσωτερικό του κάστρου τα σωζόμενα κτίρια χρονολογούνται από την οθωμανική περίοδο. Ένα από αυτά είχε πιθανότατα χρήση πυριτιδα-ποθήκης.Στο κάστρο έχουν γίνει εργασίες στερέωσης και συντήρησης. Σήμερα θεωρείται ένα από τα καλύτερα διατηρημένα κάστρα της ανατολικής Μεσογείου, αποτελεί το σημαντικότερο επι-σκέψιμο μνημείο και παραχωρείται στο Δήμο Μήθυμνας για διοργάνωση πολιτιστικών εκδη-λώσεων.Από το κάστρο, που βρίσκεται στο ψηλότε-ρο σημείο του οικισμού, κατηφορίσαμε ως το λιμάνι που είναι χτισμένο πάνω στον αρχαίο λιμένα «Σκάλα». Ήταν ένα από τα τρία μεγάλα διαμετακομιστικά λιμάνια του νησιού καθ’ όλη τη διάρκεια των αιώνων ως και τη μικρασιατική καταστροφή. Παλιές αποθήκες και μικρά βιομη-χανικά κτίρια της ακμής της πόλης κατά τον 18ο και 19ο αιώνα στεγάζουν σήμερα εστιατόρια, τουριστικές υπηρεσίες αλλά και χώρους πολιτι-σμού μεταξύ των οποίων και η Στέγη Γραμμά-των «Στ. Τρύφων». Η θέα του Μολύβου είναι μαγευτική κάθε ώρα, τα λόγια περισσεύουν όμως όταν έχει πανσέ-ληνο. Οι χρωματιστές βάρκες, οι τράτες που ξεφορτώνουν τα ψάρια, τα απλωμένα δίχτυα σε πάνε σε άλλες εποχές…

03

18 newtimes

destination

114 σκαλιά ως την Παναγιά Γλυκοφιλούσα Από τον Μόλυβο κατευθυνόμαστε στη μαγευτι-κή όσο και κοσμοπολίτικη Πέτρα, όπου δεσπό-ζει η εκκλησία της Παναγιάς της Γλυκοφιλού-σας. Σκαρφαλωμένη πάνω σε βράχο, πρέπει ο επισκέπτης να ανεβεί 114 σκαλοπάτια – έχουν λαξευτεί στη βορεινή του πλευρά – για να προ-σκυνήσει. Η περίοπτη εκκλησία είναι τρίκλιτη βασιλική με νάρθηκα. Στο εσωτερικό της σώζονται σπάνιες βυζαντινές εικόνες και ένας εξαιρετικής αισθη-τικής ξυλόγλυπτος επισκοπικός θρόνος. Στην ίδια θέση πιθανολογείται ότι υπήρχε μικρότε-ρος ναός από τον 15ο αιώνα. Στη θέση του χτί-στηκε τον 17ο αιώνα μεγαλύτερη εκκλησία με κελιά. Η ανακαίνιση του ναού στη μορφή που παρουσιάζεται σήμερα έγινε με σουλτανικό φιρμάνι το 1840 από τον καταγόμενο από την Ανεμώτια πρωτομάστορα Στρατή Καρέκο. Απο-τελεί σημαντικό προσκύνημα του νησιού και τόπο έλξης επισκεπτών κατά την ακολουθία της Μεγάλης Παρασκευής και της περιφοράς του Επιταφίου.Σε μικρή απόσταση από την εκκλησία της Πα-ναγίας βρίσκεται και ο ναός του Αγίου Νικο-λάου, ένα όμορφο μικρό μνημείο κοντά στον τεράστιο πλάτανο του χωριού. Πρόκειται για

μονόκλιτη βασιλική του 17ου αιώνα, στις τοιχο-γραφίες της οποίας ξεχωρίζει η σπάνια και ίσως μοναδική σε ναό απεικόνιση της στιγμής του αυτοαπαγχονισμού του Ιούδα.

Απολιθωμένο δάσοςTο Σίγρι είναι γνωστό για το απολιθωμένο δά-σος αλλά και για το μοναδικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του νησιού. Tο απολιθωμένο δάσος αποτελεί ένα από τα ωραιότερα μνημεία γεω-λογικής κληρονομιάς σε παγκόσμια κλίμακα. Απλώνεται στο βορειοδυτικό τμήμα της Λέ-σβου, σε μια περιοχή που καλύπτεται σχεδόν αποκλειστικά από πετρώματα ηφαιστειακής προέλευσης. H προστατευόμενη περιοχή του έχει έκταση 150 στρέμματα. H δημιουργία του οφείλεται στην έντονη ηφαι-στειακή δραστηριότητα που εκδηλώθηκε στην ευρύτερη περιοχή του βορειοανατολικού Αι-γαίου πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια. Οι ηφαιστειακές εκρήξεις εκείνης της περιόδου προκάλεσαν την έξοδο τεράστιων ποσοτή-των λάβας και στάχτης από το εσωτερικό της γης, με αποτέλεσμα η περιοχή της κεντρικής Λέσβου γύρω από τα ηφαιστειακά κέντρα να σκεπαστεί με πυρακτωμένη λάβα, ενώ οι πιο απομακρυσμένες περιοχές με παχύ στρώμα στάχτης.

Άφθονοι απολιθωμένοι κορμοί – σε πολύ καλή κατάσταση – εντοπίζονται υποθαλάσσια, σε βά-θος μέχρι και 30 μέτρων. H μεγαλύτερη συγκέ-ντρωσή τους καταγράφεται δυτικά της μικρής νησίδας Nησιώπης, απέναντι από το Σίγρι. Στο βυθό έχουν βρεθεί κορμοί με διάμετρο μέχρι και δυόμισι μέτρα. Τα συγκεκριμένα ευρήματα επιβεβαιώνουν την ερευνητική υπόθεση της «συνέχειας» του απολιθωμένου δάσους στη συ-γκεκριμένη υποθαλάσσια περιοχή.Τα τελευταία χρόνια, από τις συστηματικές ανασκαφές που πραγματοποιούνται εδώ, εκτός από τους απολιθωμένους κορμούς, έρχονται στο φως οι ρίζες, οι καρποί, τα κλαδιά και τα φύλλα των δέντρων.

Η Αγιάσος, ο «Κακούργος» και τα κάστανα…Όταν είχα πρωτοεπισκεφθεί την Αγιάσο, ο «Κα-κούργος» ζούσε. Ο Γιάννης Σουσαμλής ή «Κα-κούργος» έπαιζε το μαγικό σαντούρι του – άλ-λοτε μόνος του άλλοτε με συνοδεία κιθάρας –, ξυπνώντας μοναδικές μνήμες από ακούσματα της Εγγύς Ανατολής. Το 1996 με λύπη έμαθα ότι

04

05

07

04 Αρχοντικό στη Μυτιλήνη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΑΜΑΤΕΛΛΗΣ

05Τα παλιά βιομηχανικά κτίρια της Μυτιλήνης που ξαναζωντανεύουν από νέους πετυχημένους επιχειρηματίες

06Σίγρι ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΠΤΕΡΟΣ ΤΣΑΚΜΑΚΗΣ

newtimes 19

destination

ο «Κακούργος» δεν υπήρχε πια. Τα ταξίμια του όμως και οι παραδοσιακοί σκοποί που ο ίδιος έπαιζε με το σαντούρι έχουν για πάντα αιχμα-λωτιστεί στις κασέτες – και σήμερα σε ψηφιακή μορφή – που ο ίδιος πουλούσε για να ζήσει...Μαζί με τους ήχους από το σαντούρι του «Κα-κούργου» έχει επιβιώσει και η παράδοση στην εκπληκτική Αγιάσο, που είναι χτισμένη στο εσωτερικό του νησιού στις πλαγιές του Όλυ-μπου και η οποία αποτελεί έναν γνήσιο οικισμό στη Λέσβο, που διατηρεί αναλλοίωτα τα στοι-χεία της παραδοσιακής της αρχιτεκτονικής.Βρεθήκαμε ξανά στο ορεινό αυτό χωριό για να επισκεφθούμε αρχικά την Παναγία της Αγιάσου, όπου υπάρχει και η γνωστή εικόνα της Παναγί-ας της Βρεφοκρατούσας. Περιηγηθήκαμε στον περίφημο Καστανιώνα του Ολύμπου, βιώνο-ντας μια ξεχωριστή εμπειρία και θαυμάζοντας την επιβλητικότητα της φύσης. Στη βλάστηση της περιοχής υπάρχουν επίσης εκτεταμένα δάση τραχείας πεύκης (pinus brutia) στα δυτικά του οικισμού. Είναι ο μοναδικός που αποτελεί σημαντική δασική έκταση πάνω στο νησί.Αρκετά δημοφιλής είναι επίσης η «Γιορτή κά-στανου», η οποία έχει καταφέρει να γίνει γνω-στή σε όλο το νησί – και όχι μόνο – αποκτώντας φανατικούς οπαδούς, που περιμένουν την ημέ-ρα εκείνη ως αφορμή για μια χειμερινή ορεινή απόδραση, μια βόλτα στα στενά της Αγιάσου αλλά και μια περιήγηση στα μονοπάτια του Κα-στανιώνα.

Αν είσαι λάτρης της λαογραφικής τέχνης, η Αγιάσος αποτελεί το μεγαλύτερο κέντρο χει-ροτεχνικής παράδοσης του νησιού με μεγάλη ποικιλία υφαντών, ξυλόγλυπτων και κεραμικών. Και αν στο τέλος της περιήγησης νιώσεις κα-τάκοπος, στο «Καφενείο των Θεόφιλων» ή στο «Καφενείο του Γιαννάκη» μπορείς να απολαύ-σεις έναν καφέ στη χόβολη ή – ακόμη καλύτερα – ένα καϊνάρι για να βυθιστείς σε μια εξωτική, έντονη γεύση από κανέλα, μπαχάρι, τζίντζερ, galangal, τσάι του βουνού, φασκόμηλο, γαρί-φαλο και φλούδες πορτοκαλιού…

Στα βιομηχανικά κτίρια του Περάματος...Απομεινάρια της έντονης οικονομικής δρα-στηριότητας της Λέσβου τον 19ο αι. θαυμά-σαμε στον τελευταίο σταθμό του εκπλητικού οδοιπορικού μας στη Μυτιλήνη, που δεν ήταν άλλος από το Πέραμα. Πήρε το όνομά του από την τοποθεσία του, που βρίσκεται στο πέρασμα από τη Δυτική στην Ανατολική όχθη του στομί-ου του κόλπου της Γέρας. Από εδώ ξεκινούσαν τα καΐκια για την απέναντι ακτή, την Κουντου-ριδιά. Το Πέραμα θεωρείται επίνειο των χωριών της Γέρας. Παλαιότερα αποτελούσε το βιοτε-χνικό κέντρο της περιοχής, γεγονός που μαρ-

τυρούν τα επιβλητικά πετρόκτιστα κτίρια με τις καμινάδες τους. Το λιμάνι έσφυζε από ζωή και κίνηση. Εκεί βρισκόταν το συγκρότημα των Βυρσοδεψείων Σουρλάγκα, που ήταν το με-γαλύτερο των Βαλκανίων και αποτελούσε ένα ελληνικό επίτευγμα επιχειρηματικής τόλμης της εποχής του. Έκλεισε τη δεκαετία του 1980 λόγω της μόλυνσης που προκαλούσε στον κόλ-πο. Σήμερα στη γύρω περιοχή υπάρχουν πολλά γραφικά εξοχικά των κατοίκων των χωριών της Γέρας, οι «κατούνες» όπως είναι γνωστά.Ανάλογα βιομηχανικά κτίρια είτε αυτοτελή μσυ-γκροτήματα από πέτρα ή τούβλο υπάρχουν διάσπαρτα σε όλη την επικράτεια του νησιού, όπως ελαιοτριβεία, αλευροποιεία, σαπωνοποι-εία και βυρσοδεψεία. Πέραμα, Παναγιούδα, Πα-λαιόκηπος, Αγιάσος…Σήμερα κάποια από αυτά έχουν αξιοποιηθεί. Το Ελαιοτριβείο Βρανά στη Γέρα και το Μουσείο Βι-ομηχανικής Ελαιουργίας στην Αγία Παρασκευή λειτουργούν ως μουσεία, τα ελαιοτριβεία στον Μανταμάδο και στο Πλωμάρι ως πολυχώροι εκδηλώσεων, ενώ στη Σκάλα Λουτρών το παλιό ελαιοτριβείο έχει διαμορφωθεί σε ξενοδοχείο («Ζαΐρα»). Μια άλλη μορφή βιομηχανικού κτιρίου πιο «ελαφριάς» μορφής είναι φυσικά οι υδρόμυλοι, ένας μεγάλος αριθμός των οποίων σώζεται σε όλο το νησί. Οι περισσότεροι είναι του 18ου και 19ου αιώνα και χρησιμοποιούνταν ως επί το πλείστον στην αλευροβιομηχανία.

0809

06

07 Μόλυβος ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΠΕΤΡΟΣ ΤΣΑΚΜΑΚΗΣ

08Μυτιλήνη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΑΜΑΤΕΛΛΗΣ

09Η Παναγιά η Γοργόνα στη Σκάλα Συκαμιάς

20 newtimes

Interview

Δημήτριος Δέμος

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ TIMETV

πρώην πρόεδρος της ΠΕΦ και αντιπρόεδρος της φαρμακοβιομηχανίας DEMO

Η Ελλάδα ξοδεύει τετραπλάσια ποσά από ό,τι η Γερμανία και η Γαλλία για ακριβά εισαγόμενα φάρμακα

Το 40% των χρημάτων που ξοδεύει το ελληνικό Δημόσιο αφορά ακριβά εισαγόμενα φάρμακα. Το ποσοστό αυτό δεν ισχύει σε καμία ευρωπαϊκή χώρα, ακόμη και στις ισχυρότερες εξ αυτών. Πολύ περισσότερο δεν πρέπει να ισχύει για τη χώρα μας με τα τεράστια δημοσιονομικά προβλήματα. Οι διαπιστώσεις αυτές ανήκουν στον κ. Δημήτριο Δέμο, πρώην πρόεδρο της ΠΕΦ και αντιπρόεδρο της φαρμακοβιομηχανίας DEMO, ο οποίος μιλώντας στο timetv αποκαλύπτει ότι (αναλογικά) τα φάρμακα που παραγγέλνει το ελληνικό κράτος από τον Σεπτέμβριο και μετά δεν πληρώνονται και ότι στην πραγματικότητα τα χρήματα είναι χορηγία των φαρμακοβιομηχανιών προς το ελληνικό Δημόσιο! Και αυτό διότι ενώ το κράτος παραγγέλνει 2,6 δισ. ευρώ φάρμακα, στην πράξη πληρώνει μόνο 2 δισ. ευρώ. Ας τον ακούσουμε:

newtimes 21

Κύριε Δέμο, η κυβέρνηση παραγγέλνει στις φαρμακευτικές επιχειρήσεις φάρμακα αξί-ας 2,6 δισ. ευρώ για να πληρώσει 2 δισ. ευρώ, ζητώντας από τις ίδιες να επιστρέψουν 600 εκατ. ευρώ στο κράτος. Ποιες επιπτώσεις έχει στη δημόσια υγεία και στις επιχειρήσεις αυτή η πρακτική;Να σας το πω απλά: από τα νούμερα που αναφέρε-τε και τα οποία είναι σωστά, προκύπτει πολύ απλά ότι από τον Σεπτέμβριο και μετά οτιδήποτε φάρ-μακα παραδίδουμε στον ΕΟΠΠΥ και στα δημόσια νοσοκομεία είναι ουσιαστικά χαρισμένα! Μιλάμε δηλαδή για μια χορηγία της φαρμακοβιομηχανίας – εγχώριας και μη – προς το κράτος. Βέβαια στην πραγματικότητα ξεκινάει από πιο νωρίς. Εμείς από τις αρχές του έτους είχαμε πει ότι ο στόχος των 2 δισ. ευρώ είναι ανέφικτος. Μάλιστα σε συνέντευξη Τύπου που κάναμε όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς είχαμε αναφέρει ότι ο στόχος των 2 δισ. ευρώ δεν μπορεί να επιτευχθεί. Δυστυχώς κάποιοι άνθρω-ποι χωρίς να βλέπουν τις νέες τεχνολογίες, χωρίς να βλέπουν τα νέα φάρμακα, τη γήρανση του πλη-θυσμού, τραβάνε κάποιες γραμμές και λένε: «θα πρέπει να μπορείτε να είστε καλυμμένοι με αυτά τα 2 δισ. ευρώ». Η πραγματικότητα είναι ότι ποτέ δεν μπορούσε να επιτευχθεί ο συγκεκριμένος στό-χος, βέβαια δεν πιστεύαμε ότι θα φτάναμε σε τόσο μεγάλη υπέρβαση.

Στην ουσία είναι μια υπέρβαση πάνω από 30% από τον αρχικό στόχο.Το 30% δεν το ξέρουμε ακόμη, αφού δεν έχει κλεί-σει η χρονιά, αλλά ουσιαστικά αν το αναγάγουμε σε 6μηνιαία βάση μιλάμε για ένα αρκετά υψηλό ποσοστό. Από εκεί και πέρα η πραγματικότητα εί-ναι ότι πήγαμε να πάρουμε μέτρα στην αρχή της χρονιάς, τα οποία δεν θα ήθελα να κρίνω ως προς την ορθότητά τους ή μη, αλλά η αλήθεια είναι ότι σταμάτησαν λόγω του Συμβουλίου Επικρατείας. Μέτρα όπως είναι και το πλαφόν της συνταγογρά-φησης, για το οποίο έγινε αρκετή συζήτηση, και διάφορα άλλα στην εφοδιαστική αλυσίδα μέτρα, τα οποία στην ουσία δεν εφαρμόστηκαν ποτέ, με αποτέλεσμα στο τέλος της περιόδου αυτής να έχουμε πολύ μεγάλες υπέρβασεις. Αποτέλεσμα όλων αυτών δεν είναι τόσο η υπέρβαση όσο και μια συζήτηση που πρέπει να γίνει αν τα 2 δισ. είναι

ένας εφικτός στόχος ή όχι, γεγονός το οποίο εμείς ως φαρμακοβιομηχανία το είχαμε τονίσει από τις αρχές του έτους.

Ελάχιστη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη θεω-ρείτε τα 2,3 δισ. ευρώ;Και πάλι τα 2,3 είναι ζήτημα αν επαρκούν – εσείς ο ίδιος μιλήσατε για φάρμακα αξίας 2,6 δισ. ευρώ που παραγγέλνει το κράτος –, σίγουρα όμως ο στόχος των 2,3 δισ. ευρώ μπορεί να επιτευχθεί μέσω διαρθρωτικών αλλαγών, που ακόμη δεν έχουν γίνει και που οπωσδήποτε πρέπει να υλο-ποιηθούν.

Αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση παραγγέλνει φάρ-μακα 2,6 δισ. ευρώ. Αυτό κατ’ αρχήν δείχνει τα πραγματικά επίπεδα της δημόσιας φαρμακευ-τικής δαπάνης. Το θέμα λοιπόν είναι...Συγγνώμη που διακόπτω, η διατύπωση «επειδή τα παραγγέλνει, αυτό θα έπρεπε να είναι και το ύψος των δημοσίων δαπανών» είναι κατά τη γνώμη μου λανθασμένη. Δείτε τι κάνουν στο εξωτερικό: κάνουν έναν προϋπολογισμό, βάζουν ένα budget το οποίο θεωρούν εύλογο ώστε να μπορέσουν να καλύψουν τις φαρμακευτικές ανάγκες του πλη-θυσμού τους και στη συνέχεια παίρνουν διάφορα μέτρα τα οποία θεωρούν δίκαια ώστε να έχουν μια σωστή φαρμακευτική δαπάνη και περίθαλψη του πληθυσμού. Ουσιαστικά είναι μέτρα τα οποία έχουν πάρει. Έτσι λοιπόν δεν θα έλεγα ότι επειδή παρήγγειλαν 2,6 θα έπρεπε η δαπάνη να είναι 2,6. Θα μπορούσαν να είχαν παραγγείλει 3,6 δισ. ευρώ...

Τα 2,6 δισ. ευρώ είναι ωστόσο ένα ενδεικτικό ποσό του επιπέδου των αναγκών της δημόσιας υγείας. Σίγουρα δεν είναι 2 δισ. ευρώ. Ας ξεκινήσουμε με αυτή τη λογική.

Κύριε Δέμο, είστε εκπρόσωπος μιας υγιούς παραγωγικής επιχείρησης. Δώστε μας σας πα-ρακαλώ μια εικόνα για το τι πληρώνει το ελλη-νικό Δημόσιο για τα λεγόμενα πρωτότυπα, που κατά τεκμήριο είναι ακριβά φάρμακα, και τι για τα ελληνικά φάρμακα ή τα γενόσημα. Με τι τα-χύτητα κινείται η δαπάνη στα πρώτα και με τι στα δεύτερα;

Κοιτάξτε, είναι γεγονός ότι η έρευνα προχωρεί. Συνεχώς βρίσκονται καινούργιες θεραπείες οι οποίες μπορούν να προφέρουν ένα πολύ πιο θεαματικό αποτέλεσμα από ό,τι οι υπάρχου-σες θεραπείες. Και αυτό είναι κάτι το οποίο δεν μπορούμε να το αμφισβητήσουμε ούτε θα πρέ-πει να κλείνουμε τα μάτια μας στο γεγονός ότι ο κόσμος πρέπει να έχει πρόσβαση σε όλα τα φάρμακα, και στα καινοτόμα. Αυτή είναι η μία πλευρά του θέματος. Η άλλη πλευρά είναι ότι η πρόσβαση στα νέα καινοτόμα φάρμακα πρέπει να είναι ελεγχόμενη ώστε αυτά να δίνονται σε εκείνους που τα έχουν πραγματικά ανάγκη. Το πρόβλημα δεν είναι αν πρέπει να έχουμε καινο-τόμα φάρμακα στην Ελλάδα ή όχι, όπως θεω-ρούσαμε πριν από κάποιο διάστημα που είχαν δύο χρόνια να εκδώσουν δελτίο τιμών για τα νέα φάρμακα. Αυτό δεν ήταν σωστό για τον ελληνι-κό πληθυσμό. Από εκεί και πέρα όμως, όταν ένα φάρμακο παίρνει τιμή, δεν πρέπει γίνεται ανεξέ-λεγκτη η χρήση του.

Μπορείτε να κάνετε μια σύγκριση μεταξύ της χώρας μας και του μέσου ευρωπαϊκού όρου, σε σχέση πάντα με τη χρήση ακριβών φαρμάκων;Κοιτάξτε, εμείς ως Πανελλήνια Ένωση Φαρμακο-βιομηχανίας έχουμε κάνει κάποιες μελέτες. Είδα-με λοιπόν ότι ανά 100 κατοίκους – σε προηγμένες φαρμακευτικές χώρες όπως είναι η Αγγλία, η Γερ-μανία και η Γαλλία – η Ελλάδα έχει τετραπλάσια κατανάλωση σε πολλά φάρμακα από ό,τι οι άλλες χώρες.

Κύριε Δέμο, αυτό είναι ιδιαίτερα σοβαρό. Αν μια χώρα προηγμένη, όπως η Γερμανία, έχει ορ-θολογικότερο σύστημα για να μην ξεφεύγει η δαπάνη στα ακριβά φάρμακα, αυτό είναι πολύ πιο κρίσιμο να το εφαρμόζει μια χώρα όπως η Ελλάδα με σοβαρά δημοσιονομικά θέματα.Μα νομίζω ότι ως ΠΕΦ πάντοτε αυτό λέγαμε. Δη-λαδή η λύση στο πρόβλημα της φαρμακευτικής δαπάνης δεν είναι τόσο οι τιμές – αυτό ως εργα-λείο το έχουμε εξαντλήσει εδώ και αρκετό καιρό – όσο ο έλεγχος της κατανάλωσης των φαρμάκων. Να σας δώσω ένα παράδειγμα: σήμερα συζητά-με ότι θα φτάσουμε τα 2,6 δισ., όταν τα φάρμα-κα υψηλού κόστους καταλαμβάνουν το 40% της

O κόσμος πρέπει να έχει πρόσβαση σε όλα τα φάρμακα, και στα καινοτόμα.

Interview

22 newtimes

Interview

δαπάνης αυτής. Είναι δηλαδή ένα νούμερο τερά-στιο ως ποσοστό της συνολικής «πίτας». Αυτό δεν υπάρχει πουθενά σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Είναι δηλαδή τα φάρμακα τα οποία εισάγονται στην Ελλάδα; Ακριβώς, και αυτά είναι υψηλού κόστους.

Κύριε Δέμο, η χώρα καλώς ή κακώς έχει εισέλ-θει ξανά σε μια περίοδο έντονης εκλογολογίας. Αυτό πρακτικά δεν προσφέρει τη δυνατότητα να ληφθούν και κυρίως να εφαρμοστούν ριζι-κές αποφάσεις και μεταρρυθμίσεις. Πόσο μπο-ρεί να αντέξει η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία και ο κλάδος σε μια παρατεταμένη περίοδο κατά την οποία δεν θα λαμβάνονται αποφά-σεις;Θεωρώ ότι αυτό που επισημαίνετε δεν έχει να κάνει με την περίοδο αυτή. Πιστεύω ότι είναι ένα γενικότερο φαινόμενο το οποίο παρατηρούμε στην Ελλάδα, να αλλάζουν οι υπουργοί σε διάστη-μα ενός – ενάμισι έτους. Σε ένα αντικείμενο όπως είναι το φάρμακο – γενικότερα η υγεία, που είναι από τα βασικά αγαθά – θα έπρεπε ο εκάστοτε υπουργός ή η ηγεσία του υπουργείου και των επο-πτευόμενων οργανισμών να έχουν μια πολυετή θητεία. Δεν είναι δυνατόν σε ένα τέτοιο ιδιαίτερα απαιατητικό «αντικείμενο» να αλλάζουν τα πρό-σωπα τα οποία λαμβάνουν μέρος στην πολιτική κάθε ένα – ενάμιση χρόνο. Δεν είναι μόνον η εκλογολογία ή οι τρεις τε-λευταίοι μήνες. Εμείς το επισημαίνουμε τουλά-χιστον πέντε χρόνια. Αυτό που λέμε είναι ότι συνεχίζοντας να χρησιμοποιείται το μέτρο της τιμολογιακής πολιτικής ως μοναδικό μέσο πο-λιτικής, ουσιαστικά έχει εκμηδενίσει τις επενδύ-σεις του φαρμάκου στην Ελλάδα. Και δυστυχώς, ενώ βλέπουμε μελέτες που δείχνουν ότι η φαρ-μακοβιομηχανία ελέγχει το 10% της μεταποίη-σης, ότι ο τομέας απασχολεί πάνω από 50.000 άτομα και είναι ένας από τους πυλώνες για την περαιτέρω ανάπτυξη της χώρας και την έξοδο από την κρίση, οι επενδύσεις έχουν σχεδόν μη-δενιστεί. Και αυτό τα λέει όλα. Ξέρετε ότι μια επένδυση στο φάρμακο είναι πολυετής, δηλαδή αν ξεκινήσουμε σήμερα να επενδύουμε σε κάτι, τα αποτελέσματα θα τα δούμε μετά από πέντε χρόνια. Όταν λοιπόν έχουμε περάσει μια παρα-τεταμένη ύφεση, και όχι μόνο στις τιμές, χωρίς

Το ελληνικό φάρμακο διαθέτει πολύ μεγάλη

ανταγωνιστικότητα στο εξωτερικό, δυστυχώς όμως στην ίδια του τη

χώρα αντιμετωπίζεται ως η αιτία του κακού.

να ξέρουμε πού πάει το πλαίσιο της πολιτικής, όπως καταλαβαίνετε, κανένας επενδυτής δεν πρόκειται να επενδύσει.

Στην πραγματικότητα όμως, κύριε Δέμο, πολύ πρόσφατα στον χώρο της ελληνικής φαρμακο-βιομηχανίας υλοποιήθηκαν νέες επενδύσεις. Αναφέρομαι στο νέο εργοστάσιο της Uni-Pharma αλλά και σε άλλες σημαντικές επενδύ-σεις που έγιναν πράξη. Η ελληνική φαρμακο-βιομηχανία την περίοδο της κρίσης έδειξε ότι εξακολουθεί να επενδύει.Έτσι είναι. Ο κλάδος της φαρμακοβιομηχανίας έχει πολύ σημαντική εξωστρέφεια, και πραγματικά υπάρχουν άνθρωποι που επενδύουν στη χώρα και προσπαθούν. Το παράδειγμα της κυρίας Ιουλίας Τσέτη της Uni-Pharma είναι ένα φωτεινό παρά-δειγμα. Τα τελευταία χρόνια δεν νομίζω να έχετε ακούσει εγκαίνια άλλου εργοστασίου σε άλλο κλάδο. Από εκεί και πέρα όμως, ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη.

Ποιο είναι το κύρος του ελληνικού φαρμά-κου στο εξωτερικό; Εσείς ως επιχείρηση έχετε ανοίξει δεκάδες ξένες αγορές. Και δεν είστε η μοναδική ελληνική εταιρεία. Πώς λοιπόν σας αντιμετωπίζουν οι συνεργάτες σας στο εξωτε-ρικό;Είμαστε παγκοσμίως γνωστοί. Το ελληνικό φάρ-μακο όσο το αντιμετωπίζουν ως «πέτρα του σκανδάλου» και ως «ρίζα του κακού» για όλα τα δεινά που συνέβησαν στην ελληνική κοινωνία… Ευτυχώς για εμάς, βρισκόμαστε στο εξωτερικό σε μια περίοπτη θέση, όλες οι υπόλοιπες χώρες μας βλέπουν ως λύση στο πρόβλημα της φαρμακευ-τικής δαπάνης που αντιμετωπίζουν. Φανταστείτε αυτή τη στιγμή κάνουμε εξαγωγές σε πάνω από 90 χώρες. Το ελληνικό φάρμακο διαθέτει πολύ μεγά-λη ανταγωνιστικότητα στο εξωτερικό, δυστυχώς όμως στην ίδια του τη χώρα αντιμετωπίζεται ως η αιτία του κακού.

Η αλήθεια είναι ότι αντιμετωπίζει πρόσθετα εμπόδια σε σχέση με το εισαγόμενο. Αναφέ-ρομαι στο θέμα της έγκρισης των ελληνικών φαρμάκων...Είναι γεγονός. Αν δείτε όλα τα σημεία ανάπτυξης του προϊόντος – από την έγκρισή του ως την εξα-γωγή του – παντού υπάρχουν προβλήματα. Ουσι-

αστικά σε οδηγούν να κάνεις την παραγωγή στο εξωτερικό.

Μέσα σε αυτό το δυσμενές περιβάλλον, πώς εμφανίζεται η πορεία της επιχείρησης DEMO κατά το τρέχον έτος; Τι προβλέπεται στους σχεδιασμούς σας;Κοιτάξτε, πάντα στους σχεδιασμούς μας η εξω-στρέφεια ήταν ακρογωνιαίος λίθος και γι’ αυτό είναι κάτι που μας χαρακτηρίζει. Φανταστείτε ότι εδώ και πάρα πολλά χρόνια το 80% της παραγωγής μας εξάγεται στο εξωτερικό, και μάλιστα σε χώρες όπως η Κίνα, όπου εξάγουμε από τις αρχές της δε-καετίας του ’90, η Νέα Ζηλανδία, η Αυστραλία.

Στην Ευρώπη;Εξάγουμε σχεδόν σε όλες οι ευρωπαϊκές χώρες.

Ρωτώ για τις ευρωπαϊκές διότι αυτές πληρούν υψηλών προδιαγραφών ποιοτικά κριτήρια.Ακριβώς. Στις αγορές αυτές διεισδύουμε ακόμη πιο δυναμικά. Από την 1η Ιανουαρίου 2015 ξε-κινάει το δικό μας υποκατάστημα στη Γερμανία, μέσω του οποίου ευελπιστούμε να κατακτήσουμε σημαντικά μερίδια αγοράς. Στην Αγγλία έχουμε μερίδιο αγοράς της τάξεως του 35% στα προϊόντα τα οποία πουλάμε, στη Γαλλία 20%, στην Ισπανία έχουμε μπει και εκεί δυναμικά και προχωρούμε με δικά μας γραφεία. Αυτός είναι και ο γενικότερος σχεδιασμός, όπως επίσης και νέες δραστηριότη-τες παρεμφερείς με το φάρμακο, οι οποίες θα έρ-θουν και θα ενδυναμώσουν και την γκάμα μας σε καλύτερο επίπεδο.

Κύριε Δέμο, είναι ιδιαίτερα θετικό το γεγονός ότι βρίσκετε αναπτυξιακές διεξόδους μέσα σε αυτό το εφιαλτικό τοπίο.Νομίζω ότι ο κλάδος του φαρμάκου και αυτό που λέμε οι ισχυροί παίκτες του κλάδου, είχαν εξαρ-χής εξωστρέφεια και αυτό νομίζω δεν μπορεί να εμποδίσει την πορεία τους. Πιστεύω ότι θα συνε-χίσουμε στον ίδιο δρόμο, όχι μόνο η DEMO αλλά και οι υπόλοιπες επιχειρήσεις, και ελπίζω να βρού-με τη στήριξη έτσι ώστε οι άνθρωποι που επέν-δυσαν στη χώρα αυτή να μην απογοητευτούν και στο τέλος «ρίξουν μαύρη πέτρα» πίσω τους.

Σας ευχαριστώ θερμά.Να είστε καλά. Σας ευχαριστώ και εγώ.

newtimes 23

RAD

ISSO

N B

LU P

ARK

HO

TEL,

ATH

ENS

N E W R A D I S S O N

N E W B L U

ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΗ ΟΜΙΛΟ CARLSON REZIDOR HOTEL GROUP ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ PARK, ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΩΣ, ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΤΗΚΕ ΣΕ RADISSON BLU PARK HOTEL.

Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ “YES I CAN” ΤΟ FREE WI-FI ΚΑΙ Η ΟΛΙΚΗ “ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ” ΤΟΥ ΣΕ ΥΦΟΣ URBAN NATURE ΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΣ, ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΟΥΝ ΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΤΟΥ. ΤΟ ROOFTOP RESTAURANT-BAR

ST’ASTRA EAST ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΠΟΛΥΑΣΙΑΤΙΚΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ ΚΑΙ SUSHI ΜΕ ΘΕΑ ΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ! ΕΝΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΔΙΠΛΑ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕ ΘΕΑ ΣΤΟ ΠΑΡΚΟ.

RADISSON BLU PARK HOTELAlexandras Avenue 10, 10682 Athens, Greece, MHTE 0206K015A0027200

T: +30 210 8894500 info.athens@radissonblu.com radissonblu.com/hotel-athens

152048 ATHZH Ad NB UK (250x315).indd 1 03/12/13 14.45

24 newtimes

Interview

Kωστής ΧατζηδάκηςΟ πρώην υπουργός Ανάπτυξης υποστηρίζει ότι μια διαπραγμάτευση με την τρόικα για το ποσοστό του

πρωτογενούς πλεονάσματος θα μπορούσε να εξασφαλίσει τα χρήματα του ΕΝΦΙΑ

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν διδάχθηκε τίποτε από την περιπέτεια του «λεφτά υπάρχουν»

Μια διαπραγμάτευση με την τρόικα, η οποία θα κατέληγε στην απόφαση να μειωθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος από 4,5% σε 3%, θα μπορούσε να εξοινομήσει ένα ποσό της τάξεως των 3 δισ. ευρώ, όσα δηλαδή είναι τα κρατικά έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ. Τη διαπίστωση αυτή κάνει μιλώντας στο TIMETV ο πρώην υπουργός Ανάπτυξης

κ. Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος επιχειρεί μια ολομέτωπη επίθεση εναντίον του οικονομικού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ, επισημαίνοντας ότι το

κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης επιδίδεται σε μια πολιτική ακατάσχετων υποσχέσεων και παροχών. Ας τον παρακολουθήσουμε:

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ TIMETV

newtimes 25

Interview

OPEN24HOURS

26 newtimes

Κύριε Χατζηδάκη, χαρακτηρίσατε επικίν-δυνη το ενδεχόμενο άμεσης εκλογικής αναμέτρησης. Την ίδια στιγμή η αντιπολί-τευση θεωρεί επικίνδυνη για την πορεία του τόπου την παρουσία της κυβέρνησης, αφού κάνει λόγο για ενδοτικότητα έναντι των πιστωτών μας. Τελικώς, πού βρίσκεται η αλήθεια;Ξέρετε, τα μεγάλα λόγια είναι εύκολα για κά-ποιον που είναι έξω από τον χορό. Όσο λάθος είναι το «σφάξε μου πασά μου να αγιάσω» απέ-ναντι στην τρόικα, άλλο τόσο επικίνδυνες για τον τόπο είναι οι σαπουνόφουσκες. Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα. Η κυβέρνηση ακολουθεί το δρόμο της κοινής λογικής και της εθνικής ευ-θύνης. Παλεύοντας από την πρώτη μέρα που ανέλαβε να υπηρετήσει το εθνικό συμφέρον, κάνοντας δύσκολες διαπραγματεύσεις αλλά και έχοντας και συγκεκριμένα επιτεύγματα. Όταν ξεκίνησε αυτή η πορεία, δεν ήταν καθό-λου εγγυημένη η κυβερνητική σταθερότητα, δεν ήταν καθόλου εγγυημένη η προοπτική του τραπεζικού συστήματος, δεν ήταν καθόλου εγ-γυημένη η παραμονή της Ελλάδας στην ευρω-ζώνη. Αυτά ήταν δύο χρόνια πριν… Δεν πρέπει να έχουμε τόσο κοντή μνήμη.Τώρα είμαστε στη φάση που βγαίνουμε από το βαρύ χειμώνα της κρίσης και μπορούμε να ξαναγίνουμε μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα. Είναι κρίμα τώρα που έχουμε το πέμπτο χα-μηλότερο έλλειμμα στην ευρωζώνη, έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα, η χώρα ξαναβγήκε στις αγορές, κερδίζει ένα σημαντικό κομμάτι από τη χαμένη ανταγωνιστικότητα, τώρα να διακόψουμε την πορεία με αχρείαστες και ανώφελες εκλογικές περιπέτειες λόγω της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας. Αυτό λέμε. Να συνεννοηθούμε ως Έλληνες για να προχωρήσουμε μπροστά. Ταυτόχρονα να μπορέσει η χώρα να εμπεδώσει την πρό-οδό της, να κεφαλοποιήσει την πρόοδο που έχει κάνει στη δημοσιονομική προσαρμογή και στις διαρθρωτικές αλλαγές ξεπερνώντας το πρόβλημα εμπιστοσύνης που μπορεί να δημιουργήσει η προεδρική εκλογή και όποιες βουλευτικές εκλογές ενδεχομένως ακολουθήσουν και από εκεί και πέρα και εμείς και ο ΣΥΡΙΖΑ έχουμε τη δυνατότητα να ξεδιπλώσουμε την ατζέντα μας: εμείς τα απο-

Τώρα είμαστε στη φάση που

βγαίνουμε από το βαρύ χειμώνα

της κρίσης και μπορούμε

να ξαναγίνουμε μια κανονική

ευρωπαϊκή χώρα.

τελέσματα τις πολιτικής μας και εκείνος τις υποσχέσεις του...

Υπάρχει ωστόσο, κύριε Χατζηδάκη, μια δια-φορά 3,7 ποσοστιαίων μονάδων, σύμφωνα πάντα με τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις, ανάμεσα στην κυβέρνηση και στον ΣΥΡΙΖΑ. Πώς θα την καλύψετε; Είμαστε στο μέσον της πορείας του κυβερνη-τικού έργου, δεν είμαστε στη φάση που φαί-νονται όλα τα αποτελέσματα. Θα ξεκινήσουν όμως τους επόμενους μήνες και καθώς θα προχωρεί το 2015, διότι ήμασταν υποχρεωμέ-νοι τα επόμενα χρόνια να ακολουθήσουμε μια δύσκολη πολιτική. Το ότι ακολουθήσαμε μια δύσκολη πολιτική αντανακλάται και στις δη-μοσκοπήσεις, θεωρώ όμως ότι αν συνεχίσουμε με αποφασιστικότητα στο δρόμο της υπευθυ-νότητας θα φανούν και τα αποτελέσματα, αλλά θα γίνει σαφέστατη και η διάκριση. Από τη μια υπάρχει το κόμμα εκείνο – αναφέρομαι στη ΝΔ που είναι ο βασικός κορμός της κυβέρνησης – που προχωρεί με τη σημαία της υπευθυνότη-τας και από την άλλη πλευρά το κόμμα που δεν διδάχθηκε από το «λεφτά υπάρχουν» το 2009 και προχωρεί σε μια πολιτική που είναι «λεφτά υπάρχουν και στο τετράγωνο και στον κύβο».

Με συγχωρείτε, οι δυσάρεστες όμως απο-φάσεις δεν έχουν τελειώσει. Μεταξύ αυτών η υπόθεση των ομαδικών απολύσεων, ο ΕΝ-ΦΙΑ, οι πλειστηριασμοί. Όλα αυτά δεν θα αυξήσουν την κοινωνική δυσαρέσκεια και άρα τη διαφορά μεταξύ των δύο πολιτικών αντιπάλων;Κοιτάξτε, υπάρχουν πολλά θέματα που μπορεί να τίθενται από την τρόικα – δεν παρίσταμαι σε συζητήσεις πλέον και δεν ξέρω – και τα οποία ενδεχομένως θα δημιουργούσαν αντιδράσεις και γι’ αυτό η κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει ότι υπάρχουν και συγκεκριμένα περιθώρια από την πλευρά τους. Υπάρχουν όμως και κάποια πράγματα τα οποία θα μπορούσαμε μόνοι μας να τα επιδιώξουμε: για παράδειγμα, οι εισφο-ρές προς τρίτους, έχουν καταργηθεί κάποιες, μπορούν να καταργηθούν και κάποιες άλλες τέτοιες εισφορές. Είναι φόροι υπέρ τρίτων που πάνε σε διάφορες συντεχνίες εις βάρος του κοινωνικού συνόλου. Αυτό έχει προγραμματι-

στεί να προχωρήσει και εκφράζω προσωπική θέση. Επίσης σε ό,τι αφορά τον συνδικαλιστι-κό νόμο, γιατί να μην προσαρμοστούμε προς αυτά που γίνονται και στις υπόλοιπες ευρωπα-ϊκές χώρες ως προς την προκήρυξη των απερ-γιών; Αυτό γιατί είναι κακό; Να προχωρήσω πε-ραιτέρω. Υπάρχουν διάφορα άλλα πράγματα τα οποία πρέπει να τα κάνουμε – είτε μας τα ζητήσει η τρόικα είτε δεν μας ζητήσει. Μεταξύ αυτών η αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλή-λων. Εδώ πρέπει να εφαρμοστεί ένα ολοκλη-ρωμένο πλαίσιο αξιολόγησης και – γιατί όχι; – σύνδεσης των αποτελεσμάτων αξιολόγησης και με τον μισθό. Γιατί να μην ανταμείβουμε τους καλούς; Επίσης επιτάχυνση της δικαιοσύ-νης, με αυτά που πάνε να γίνουν τώρα με τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, με το Πτωχευτι-κό Δίκαιο, έτσι ώστε να στείλουμε ένα θετικό μήνυμα στους επενδυτές. Τέτοια πράγματα ασφαλώς πρέπει να τα επιδιώκουμε και δεν νομίζω ότι η τρόικα θα έχει κάποια αντίρρηση, αλλά και να είχε ξαναλέω ότι είναι πράγματα που έπρεπε να τα κάνουμε μόνοι μας.

Ο συνάδελφος σας, καθηγητής κ. Προκό-πης Παυλόπουλος, σε πρόσφατη συνέντευ-ξη που έδωσε στην εφημερίδα New Times αναφέρθηκε στον ΕΝΦΙΑ λέγοντας ότι χτυπά τον πυρήνα αυτού που λέγεται ιδιο-κτησία, που, αν θέλετε, αποτελεί κεντρική φιλοσοφία του κόμματός σας. Εσείς τι λέτε;Η κατεύθυνσή μας είναι – και θα έπρεπε να είναι, αν θέλετε, ως κόμμα της Κεντροδεξιάς – όσο το δυνατόν χαμηλότεροι φόροι, για να μπορέσει να υπάρξει ανάπτυξη και στον ιδιωτι-κό τομέα. Αυτή την ώρα όμως έχουμε κάποιες υποχρεώσεις. Ξέρω το πολιτικό πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί με τον ΕΝΦΙΑ και γι’ αυτό υπήρξαν και διορθώσεις και ήμουν μεταξύ εκείνων που είπαν ότι πρέπει να προχωρήσου-με στις διορθώσεις όταν αυτές έγιναν αντιλη-πτές. Έχουμε όμως συγκεκριμένα έξοδα, λόγω του ότι ο δημόσιος τομέας έχει μείνει σε ένα επίπεδο, τα οποία πρέπει να καλυφθούν. Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα έχουμε τις εξής εναλλακτικές λύσεις: πρώτον, μέσω της ανά-πτυξης που είναι προ των πυλών για να έχου-με μεγαλύτερη πίτα, μεγαλύτερο οικονομικό κύκλο και άρα περισσότερα έσοδα, δεύτερον

Interview

newtimes 27

Interview

μέσω του περιορισμού του δημόσιου τομέα – είναι κάτι το οποίο πρέπει να το συζητήσουμε σοβαρά. Έχει περιοριστεί, αλλά εγώ θεωρώ ότι υπάρχουν περαιτέρω περιθώρια και με τις ιδιωτικοποιήσεις και γενικότερα. Και ο τρίτος δρόμος είναι μέσω των διαπραγματεύσεων με την τρόικα να μην έχουμε τόσο υψηλούς στό-χους για το πρωτογενές πλεόνασμα και γι’ αυτό έχει σημασία η συζήτηση για τη διευθέτηση του χρέους. Αν, ας πούμε, δεν είναι 4,5% ο στό-χος για το πρωτογενές πλεόνασμα και είναι 3% ετησίως, αμέσως εξοικονομείς 3 δισ. ευρώ. Μα 3 δισ. ευρώ είναι όλος ο ΕΝΦΙΑ...

Δεχθήκατε πρόσφατα μια πολύ ισχυρή επίθεση από μέρος του Τύπου σχετικά με το έργο σας ως υπουργού Ανάπτυξης. Μία μάλιστα εφημερίδα υποστήριξε ότι το όνο-μά σας συνδέεται με την πορεία της χώρας προς τα πίσω. Τι απαντάτε;Στην ιστοσελίδα μου έχω όχι μία ούτε δύο αλλά σαράντα πρωτοβουλίες των τελευταίων δύο ετών που αποδεικνύουν ότι τέθηκαν τα θεμέ-λια για να προχωρήσουμε μπροστά. Αλλά για να μη σας κουράζω με σαράντα παραδείγμα-τα, θα σας πω χαρακτηριστικά ότι, όταν ξεκί-νησα το έργο μου, οι αυτοκινητόδρομοι ήταν ένα λιπόθυμο έργο. Υπήρχαν 43 τράπεζες που εμπλέκονταν στη χρηματοδότησή τους, τα έργα είχαν σταματήσει και όταν τελικώς κα-ταλήξαμε σε συμφωνία με τον κ. Χρυσοχοΐδη, είχαν μπει τα θεμέλια, είχαν φθάσει με εμάς στο 90% της διαδρομής… Οι ίδιοι οι ενδιαφερόμε-νοι σημείωναν ότι δεν πίστευαν πως θα πετύχει η προσπάθεια διότι προηγούμενες απόπειρες, που έγιναν πριν από εμένα, δεν είχαν καταλή-ξει σε αποτέλεσμα. Στο ΕΣΠΑ ήμασταν στη 18η θέση στην Ευρώπη.

Αναφέρεστε στην απορρόφηση των κοινο-τικών κονδυλίων;Ακριβώς, φτάσαμε τον Μάιο του 2014 να είμα-στε στην τρίτη θέση και στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης – είναι το μεγαλύτε-ρο ταμείο της Ευρώπης – ήμασταν στην πρώτη θέση. Στις διαρθρωτικές αλλαγές, ο ΟΟΣΑ μας κατατάσσει στην πρώτη θέση και το 2013 και το 2014… Πώς νομίζετε ότι μας κατέταξε στην πρώτη θέση; Μήπως πιστεύετε ότι είχαμε μέ-

σον στον ΟΟΣΑ; Μας κατέταξε πρώτους γιατί πολλά υπουργεία δούλεψαν αλλά το υπουρ-γείο Ανάπτυξης είχε καθοριστικό ρόλο με τη δι-ευκόλυνση της ίδρυσης επιχειρήσεων νομικά, με την απλούστευση του πλαισίου διοικητικά, τώρα πρέπει να βγει δευτερογενής νομοθεσία αφού δουλέψαμε με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα και όλους τους ενδιαφερόμενους ένα νομοσχέ-διο που χαιρέτισε η αγορά. Και να σας πω κάτι, επειδή το υπουργείο λέγεται Ανάπτυξης και γι’ αυτό ίσως γίνεται αυτή η συζήτηση, αν λεγόταν Βιομηχανίας και Εμπορίου πιθανότατα θα πή-γαινε αλλού η κριτική. Και έτσι να το μετρήσου-με όμως ήμασταν -7% από πλευράς ανάπτυξης το 2012, κλείσαμε -3,8% – ο προϋπολογισμός μιλούσε για -4,2% – το 2013 και εφέτος γυρί-ζουμε σε θετικούς ρυθμούς.

Θα συμφωνήσετε όμως μαζί μου, κύριε Χα-τζηδάκη, ότι την περίοδο αυτή είχαμε μα-ζική σφαγή του κόσμου των επιχειρήσεων. Πολλές επιχειρήσεις – μικρές και μεγάλες – έκλεισαν ενώ κάποιες άλλες μετέφεραν την έδρα τους στο εξωτερικό.Θα συμφωνήσω ότι βρισκόμασταν σε ένα πλοίο το οποίο ήταν σε πολύ μεγάλη φουρτού-να. Η ευθύνη του πληρώματος ήταν να κατορ-θώσει να προσεγγίσει το λιμάνι. Και αυτό κά-ναμε. Βεβαίως κατά τη διάρκεια του ταξιδιού υπήρξαν αναταράξεις, υπήρξαν προβλήματα για όλους αυτούς που ήταν μέσα στο πλοίο. Το ξέραμε, δεν είναι δυνατόν να είσαι σε φουρ-τούνα και κανένα πλοίο να μην κουνιέται.

Πιστεύετε ότι αυτή η διαδικασία έχει ανακοπεί;Θεωρώ ότι πλέον είμαστε στη φάση που έχου-με μεγάλη πρόοδο από πλευράς δημοσιο-νομικής προσαρμογής, μεγάλη πρόοδο από πλευράς κάλυψης της χαμένης ανταγωνιστι-κότητας… Αυτό το οποίο είναι το πιο βασικό, είναι η πλήρης ανάκτηση της εμπιστοσύνης για να κινηθούν και οι τράπεζες, να κινηθούν οι κα-ταθέσεις κτλ… Τι εμποδίζει αυτή την πορεία; Η αβεβαιότητα γύρω από την προεδρική εκλο-γή και τα σενάρια στη συνέχεια για τις εθνικές εκλογές. Όσοι γνωρίζουν από αγορά, ξέρουν ότι αυτό που λέω είναι αλήθεια – είτε θέλουν να το παραδεχθούν είτε όχι.

Το «σχέδιο Τσίπρα» θεωρείτε ότι πατάει στα πόδια του; Είναι τεκμηριωμένο; Μιλάει, για παράδειγμα, για περικοπή κατά 80% όλων των δανείων και αποπληρωμή σε 100 δό-σεις του υπόλοιπου ποσού. Τι λέτε; Αν είχαμε τη δυνατότητα να παρακολουθού-με ιρλανδική ή πορτογαλική τηλεόραση και μεταφράζαμε τις εκπομπές τους, θα έβλεπε κάθε Έλληνας πολίτης τη διαφορά που υπάρ-χει ανάμεσα σε αυτές τις χώρες και σε εμάς. Διαφορά γιατί οι κυβερνήσεις και εκεί έχουν να εφαρμόσουν ένα πολύ δύσκολο πρόγραμ-μα το οποίο συναντά αντιδράσεις, μόνο που οι αντιδράσεις δεν είναι τύπου ΣΥΡΙΖΑ. Η αντι-πολίτευση εκεί δεν αντιδρά με αυτόν τον τρό-πο, και αυτό δυστυχώς είναι ένα πρόβλημα για την Ελλάδα. Το ότι ο ΣΥΡΙΖΑ καταφεύγει σε αυτή την επιλογή των ακατάσχετων υποσχέ-σεων είναι αρνητικό και για τον ίδιο, γιατί αν τυχόν γίνει κυβέρνηση ταυτόχρονα παγιδεύ-εται, όπως έγινε με τον Γιώργο Παπανδρέου. Αλλά είναι αρνητικό και για τη χώρα, γιατί δεν στέλνει το μήνυμα που στέλνει η Ιρλανδία ή η Πορτογαλία στις αγορές, ότι υπάρχει και μια κυβέρνηση και αντιπολίτευση που μπορεί να διαφωνούν αλλά διαφωνούν σε κάποιο πλαί-σιο. Η χώρα μας είναι ευρωπαϊκή και πρέπει να παραμείνει ευρωπαϊκή, δεν είναι χώρα της Λατινικής Αμερικής.

Νομίζετε ότι αυτό τίθεται υπό αμφισβήτηση;Θεωρώ ότι ο ΣΥΡΙΖΑ καταφεύγει σε αχρείαστες και επικίνδυνες υποσχέσεις. Θεωρώ ότι επειδή ήταν ένα κόμμα του 3%-4%, με αριστερές κα-ταβολές, επηρεάζεται από αυτό το πράγμα και δεν μπορεί να δει πώς λειτουργεί η αγορά και η Ευρώπη, τι απαιτείται ώστε να προχωρήσει η χώρα. Δεν λέω ότι δεν υπάρχει περιθώριο κριτικής στην κυβέρνηση. Μακριά από εμένα αυτό. Λέω όμως ότι τα κόμματα εξουσίας πρέ-πει να κάνουν ρεαλιστικές προτάσεις. Η χώρα μας δεν έχει την πολυτέλεια να ξαναβιώσει ένα ακόμη 2009-2010, να πάνε στράφι οι θυσίες των Ελλήνων πολιτών και να βρεθούμε πάλι στο σημείο μηδέν.

Κύριε Χατζηδάκη, σας ευχαριστώ θερμά. Και εγώ σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία.

Αυτό το οποίο είναι το πιο βασικό, είναι η πλήρης ανάκτηση της εμπιστοσύνης για να κινηθούν και οι τρά-πεζες, να κινηθούν οι καταθέσεις κτλ…

28 newtimes

Η πόλη της ΒανΗ πόλη Βαν έχει ένα μικρό όνομα, μια μακριά ιστορία και πολλά όμορφα ενδιαφέροντα πράγ-ματα για να δείτε, ειδικά αν σας αρέσει η ιστορία και η φυσική ομορφιά!Βρίσκεται στην Ανατολική Τουρκία, μεταξύ της λίμνης Βαν και των ιρανικών συνόρων. Όντας η έκτη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας, έχει πλού-σια πολιτιστική και ιστορική κληρονομιά, μνη-μεία, φυσική ομορφιά και μοναδικές γεύσεις που σε καλούν-προσκαλούν σε ένα μαγικό γαστρονο-μικό ταξίδι, κατά το οποίο ακόμη και ο πιο απαι-τητικός «λυγίζει»! Ο πρώτος οικισμός της πόλης πηγαίνει πίσω στο 4.000 π.Χ., από τους Ουράρτους, στη συνέχεια η πόλη κατακτήθηκε από τους Πέρσες και διάφορα άλλα τουρκικά φύλα, για να καταλήξει τον 16ο αιώνα στους Οθωμανούς. Η πόλη διαθέτει διά-

σπαρτα πολλά ιστορικά και θρησκευτικά μνημεία που ανήκουν σε αυτές τις περιόδους. Η πόλη Βαν είναι ένας σημαντικός σταθμός που συνιστάται αν θέλει να γνωρίσει κανείς την Ανα-τολική Τουρκία. Είναι ένας μακρύς δρόμος από τη Δυτική Τουρκία με το αυτοκίνητο ή το λεω-φορείο, ένα ακόμη πιο μακρύ ταξίδι με το τρένο. Αν πάλι σας αρέσει να νιώθετε ελεύθεροι και να «πετάτε» στα σύννεφα, τότε υπάρχουν καθημε-ρινές πτήσεις από το αχανές αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης και από το αεροδρόμιο της Άγκυρας.

Λίμνη ΒανΗ λίμνη Βαν είναι η μεγαλύτερη λίμνη της Τουρκί-ας και βρίσκεται στο ανατολικό άκρο της χώρας, στην επαρχία Βαν. Εκεί καταλήγουν πολυάριθμα μικρά ρέματα που κατεβαίνουν από τα βου-

νά που την περιτριγυρίζουν. Αν και η λίμνη Βαν βρίσκεται σε υψόμετρο 1.640 μέτρων με δριμείς χειμώνες, δεν παγώνει ποτέ εξαιτίας της πολύ μεγάλης περιεκτικότητας σε αλάτι, με μοναδική εξαίρεση το βόρειο ρηχό τμήμα της.Η λίμνη Βαν έχει μήκος 119 χλμ. και επιφάνεια 3.755 τ.μ. Το μόνο είδος ψαριού που μπορεί να ζει στα νερά της λίμνης είναι το Chalcabumus tarichi, το Μαργαριτάρι κέφαλος. Αλιεύεται κατά τη διάρ-κεια των πλημμυρών της άνοιξης. Τον Μάιο και τον Ιούνιο μεταναστεύει σε λιγότερο αλκαλικό νερό, για την περίοδο της ωοτοκίας του.

Akdamar Island και η Εκκλησία Τιμίου ΣταυρούΗ ερειπωμένη εκκλησία του Τιμίου Σταυρού Αρμενίων, στο νησί Akdamar στη λίμνη Βαν,

TηΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ - ΕΥΑΓΓΕΛΙΑΣ ΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ

Θέλω να κλείσετε τα μάτια σας και να φανταστείτε την εξής εικόνα: έχετε μαζέψει οικονομίες με χίλιους δυο κόπους και αποφασίζετε να κάνετε ένα τριήμερο ταξίδι που ως προορισμό έχει μια άλλη εποχή, με πολλά «κρυφά» αξιοθέατα, πηγές ποταμών και μακριά από τουριστικά hotspots!Η καταλληλότερη επιλογή, αν σκέφτεστε κάτι τέτοιο, είναι η Τουρκία. Όχι όμως εκείνη που επιλέγουν οι περισσότεροι ταξιδιώτες για τις διακοπές τους, οι οποίοι αρκούνται στο να επισκεφθούν τις ακτές της Μεσογείου και τα παλάτια της Κωνσταντινούπολης. Σας πηγαίνω στην Ανατολική Τουρκία, όπου βρίσκονται οι πηγές των μεγάλων ποταμών της Μέσης Ανατολής, του Τίγρη και του Ευφράτη, και η μεγάλη οροσειρά του Αραράτ, με απίστευτη θέα στο Ιράν και στην Αρμενία. Εκεί είναι η… «άλλη Τουρκία»!Ερείπια εξαφανισμένων πολιτισμών, μια τεράστια εσωτερική θάλασσα και ένα βουνό σάς ταξιδεύουν στη «Βιβλική εποχή» που είμαι σίγουρη ότι θα σας συναρπάσει!

destination

Ταξίδι στην Ανατολία…

newtimes 29

αποτελεί από τα μεγαλειώδη δείγματα της αρ-μένικης θρησκευτικής αρχιτεκτονικής. Είναι το μοναδικό εναπομείναν κτίριο του ανακτόρου των Aght’amar από τον αρχιτέκτονα επίσκοπο Manuel μεταξύ 915-921 μ.Χ. Κατασκευασμένο κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Αρμένιου Gagik Ardzouni της δυναστείας Βασπουρακάν, όλο το συγκρότημα των κτιρίων αρχικά περιε-λάμβανε δρόμους, κήπους και βεράντες γύρω από το παλάτι και την εκκλησία. Εξωτερικά οι τοίχοι της εκκλησίας είναι εξαιρετι-κά όμορφοι, διακοσμημένοι με λιθανάγλυφα. Τα ανάγλυφα απεικονίζουν βιβλικές σκηνές με τον Αδάμ, την Εύα, τον Αβραάμ, τον Δαβίδ και τον Γολιάθ, τα θαύματα του Ιησού καθώς και γήινα θέματα, όπως σκηνές κυνηγιού και μορφές αν-θρώπων και ζώων.Οι εσωτερικοί τοίχοι της εκκλησίας είναι διακο-σμημένοι με τοιχογραφίες που δείχνουν θρη-σκευτικά θέματα. Αν και η φθορά είναι φανερή,

ο οποιοσδήποτε μπορεί να αντιληφθεί την ομορ-φιά και τη γαλήνη που εκπέμπει ο χώρος.Το όνομα που δόθηκε στο νησί Aght’amar εξη-γείται από έναν τοπικό θρύλο. Ένας ευγενής αγά-πησε ένα πολύ όμορφο κορίτσι που ονομαζόταν Tamar. Επισκεπτόταν το νησί κάθε βράδυ για να μπορέσει να τη δει. Έτσι μια θυελλώδη νύχτα, καθώς διέσχιζε τη λίμνη, η βάρκα ανατράπηκε. Αγωνιζόμενος τα κύματα, προτού πνιγεί πρόφε-ρε «Αχ, Tamar»! Η Tamar, περιμένοντας τον αγα-πημένο της και μη έχοντας νέα του, όταν άκουσε την είδηση του θανάτου του θρήνησε βαθιά και εκείνη δεν άντεξε και πέθανε λίγο καιρό μετά. Από τότε το νησί πήρε το όνομα Akdamar…

Οι γάτες Van Πρόκειται για μια πανέμορφη και ιδιαίτερη γάτα, με λευκή γούνα και περίεργα μάτια: ένα πράσινο και ένα γαλάζιο. Γνωστή στην πόλη της επαρχίας Βαν εδώ και αιώνες, στην κουρδική γλώσσα ονο-μάζεται pisîka Wanê. Είναι αρκετά εξοικειωμένη με τον άνθρωπο, αφού τρελαίνεται να σκαρφα-λώνει επάνω του και να τον περιεργάζεται παιχνι-διάρικα με το δικό της μοναδικό τρόπο.Είναι μια μεγαλόσωμη φυλή γάτας, καθώς τα αρ-σενικά μπορούν να φθάσουν τα 7-8 κιλά και τα θηλυκά τα 6-7 κιλά. Το σώμα της είναι λίγο πιο μακρύ, με τα πίσω πόδια λίγο πιο μεγάλα από τα μπροστινά, με ανεπτυγμένους μυς, βαρύ σκελετό και δύο ειδών τρίχες στο γούνινο λευκό μανδύα, που την προφυλάσσει από το νερό που τόσο λα-τρεύει, αφού ενεργεί σχεδόν σαν αδιάβροχο.Προς το τέλος της δεκαετίας του ’90 η γάτα αυτή έγινε σύμβολο του Δήμου της πόλης Βαν. Στην εί-σοδο της πόλης βρίσκεται ένα άγαλμα μιας γάτας με ένα μικρό γατάκι.Αξίζει να σημειωθεί πως προστατεύονται ως εί-δος από το τουρκικό κράτος, γιατί ο αριθμός του πληθυσμού τους έχει μειωθεί σημαντικά. Η εξα-γωγή της από τη χώρα απαγορεύεται αυστηρά και τυχόν διακίνηση διώκεται ποινικά.

Hoşap Kale (Castle)60 χλμ. από την πόλη Βαν βρίσκεται το κάστρο Hoşap. Στο παρελθόν είχε σημαντικό ρόλο ως το-πικό διοικητικό κέντρο της επαρχίας Βαν.Σήμερα στο δρόμο για Van-Hakkarι, είναι ένα μι-κρό χωριό, με απλούς και ευγενικούς ανθρώπους, γνωστό για το ιστορικό αυτό κάστρο αλλά και για τη «Γέφυρα του Διαβόλου» όπως την αποκαλούν! Το κουρδικό όνομα του χωριού Hoşap λόγω του ποταμού και η τούρκικη ονομασία του Güzelsu, μεταφράζεται ως το χωριό «Όμορφο νερό».Το κάστρο είναι χτισμένο σε μια βραχώδη προε-ξοχή, στη βόρεια όχθη του ποταμού Hoşap. Χτί-στηκε κατά τη διάρκεια του 16ου αιώνα (1643) από τον Mahmudi Suleyman, το όνομα του οποί-ου αναφέρεται σε μια επιγραφή στην εσωτερική πύλη. Στο εσωτερικό του κάστρου τα παλιά λουτρά, τα χαμάμ, τα σχολεία, τα τζαμιά και τα διαμερίσματα, που έφεραν στο φως οι ανασκαφές, φανερώνουν τα ίχνη από τη δόξα του παρελθόντος. Το κάστρο είναι επισκέψιμο μετά τις εργασίες συντήρησης και ανακαίνισης που έγιναν, λόγω της φθοράς του από το χρόνο και τις καιρικές συνθήκες.Θα έλεγε κανείς ότι η δομή του κάστρου μοιάζει

με απρόσιτη αετοφωλιά, που όμως δεν έχει χάσει καθόλου από τη μαγεία και τη δύναμή της στο πέρασμα των αιώνων!

Ishak Pasha Sarayi (Palace)Αν και είναι ένα ημιερειπωμένο ανάκτορο, ενσαρ-κώνει μέχρι και σήμερα «Χίλιες και μια νύχτες» ρομαντισμού. Ο λόγος για το Παλάτι του Ισαάκ Πασά (Ishak Pasha Palace), που βρίσκεται στην περιοχή Doğubeyazıt, της επαρχίας Ağrı της Ανα-τολικής Τουρκίας.Είναι ένα παλάτι της οθωμανικής περιόδου, του οποίου η κατασκευή ξεκίνησε το 1685 από τον Colak Abdi Πασά, μπέη της επαρχίας Βαγιαζίτ. Το συνέχισε ο γιος του Ishak και η κατασκευή του ανακτόρου ολοκληρώθηκε από τον εγγονό του, Μεχμέτ Πασά. Σύμφωνα με την επιγραφή που υπάρχει στην είσοδο της πόρτας, το χαρέμι ολο-κληρώθηκε το 1784 από τον Ishak Pasha.Είναι ένα θαυμάσιο μείγμα αρχιτεκτονικής, αφού η δομή του είναι επηρεασμένη από το στυλ των Σελτζούκων, των Οθωμανών, των Αρμενίων και των Περσών. Το ανακτορικό συγκρότημα απο-τελείται από πολλές αίθουσες και κτίρια. Αυτά περιλαμβάνουν μια εξωτερική αυλή, τα διαμερί-σματα, το χαρέμι, ένα χαμάμ, μια αρκετά μεγάλη κουζίνα, αίθουσες συνεδριάσεων, έναν τάφο και ένα τζαμί, το οποίο έχει διατηρήσει μεγάλο μέρος της αρχικής του διακόσμησης, έχοντας τοιχογρα-φίες στην οροφή.

destination

Η αυλή από το παλάτι του Ishak Pasha

Hoşap Kale (Το κάστρο)

30 newtimes

destination

Γαστρονομικό ταξίδι στην τουρκική κουζίναΑν υπάρχει ένα πράγμα που θέλω για να ξεκινή-σει καλά η μέρα μου είναι ένα πλούσιο πρωινό και στη συνέχεια ένα πολύ καλό μεσημεριανό με άρωμα Ανατολής! Άλλωστε σε ποιον δεν αρέσει το καλό φαγητό;«Δεν ξέρω τι σκέφτεστε για το φαγητό, αλλά το πρόγευμα έχει κάποιο σημείο επαφής με την ευ-χαρίστηση, την ευτυχία», είπε ο γνωστός Τούρκος ποιητής Τζεμάλ Σουρέια στο μόλις δύο στίχων ποίημά του.

Είναι το αγαπημένο, απαραίτητο γεύμα, το οποίο χορταίνει και γεμίζει την ψυχή. Ιδιαί-

τερα όταν γύρω από τον σοφρά (το πα-ραδοσιακό χαμηλό τραπέζι) κάθονται

πολλοί και αγαπημένοι άνθρωποι, τότε η ευχαρίστηση είναι ατελείωτη!

Αν νομίζετε πως μερικές μπουκιές από το κουλούρι ή το σταφιδό-ψωμο, προτού φτάσετε στη δου-

λειά ή στο σχολείο, είναι αρκε-τά, έχετε άδικο! Η τουρκική λέξη kahve-altι (καχφέ-αλτί) σημαίνει τη λήψη προγεύ-ματος πριν από τον πρωινό καφέ. Στην Τουρκία έχει λάβει σημασία ξεχωριστού γεγονότος.Τα γνωστότερα εστιατό-ρια προγεύματος είναι τα «Εστιατόρια Βαν», όπου μπορεί κανείς να απο-λαύσει το πρόγευμά του. Στα ξενοδοχεία υπάρχει τεράστιος μπουφές με ό,τι τραβάει η όρεξη του κάθε επισκέπτη. Τραπέζια με διάφορα είδη ψωμιού, απλό, πο-λύσπορο, μπαγκέτες, mini ψωμάκια, άλλα γεμισμένα με τυρί, άλλα με ελιές, ψωμί σε μορφή πίτας είναι μερικά από τα

είδη ψωμιού που θα συνα-ντήσετε. Ακολουθούν τρα-

πέζια με διάφορα τυριά: λευκό, κίτρινο, αλλά και το

παραδοσιακό τυρί με χορ-ταρικά της πόλης Βαν. Αξίζει

να αναφέρουμε ότι για την παραγωγή αυτού του τυριού

χρησιμοποιείται πρόβειο γάλα και 20 είδη χορταρικών. Τα χόρτα

αυτά είναι γνωστά στην περιοχή ως αγριόχορτα και μερικά από αυτά

είναι γνωστά με τα παρακάτω ονόμα-τα: γαμήλιο λουλούδι, σίρικ, χέλιζ, μέ-

ντο κ.ά. Αυτός ο τύπος τυριού, μέσω των φυτών που περιέχει, βοηθάει στην πέψη

της τροφής και καθαρίζει το αίμα από τους μικροοργανισμούς.

Συνεχίζοντας θα βρείτε αλλαντικά, όπως σαλάμι, γαλοπούλα, πιατέλες με ελιές πράσινες και μαύ-

ρες, μικρές ή μεγάλες, αγγούρι, ντομάτα, μαρού-λι, καρότο.Σε ένα άλλο σημείο σάς περιμένουν δίσκοι με mini ρολάκια με γέμιση τυριού ή μελιτζάνας, η τουρκική ομελέτα menemen. Αυτή περιέχει κρεμμύδι, ντομάτα, πράσινη πιπεριά, πιπέρι μαύ-ρο και κόκκινο, αλάτι και ρίγανη και είναι τηγανι-σμένη είτε σε ελαιόλαδο είτε σε ηλιέλαιο. Περιμετρικά υπάρχουν μικρά μπολάκια με διάφο-ρα ντιπ καθώς και το τζατζίκι του Βαν, τα κύρια χαρακτηριστικά του οποίου είναι το στραγγισμέ-νο γιαούρτι ή τυρί καϊμάκι, στο οποίο προστίθε-ται μαϊντανός και άνηθος ψιλοκομμένος. Τώρα για εσάς που δείχνετε προτίμηση στα γλυ-κά πιάτα, μη στεναχωριέστε, δεν σας ξεχάσαμε! Σας περιμένει ποικιλία από κρουασάν βουτύρου, mini τσουρεκάκια σκέτα ή με γέμιση σοκολάτας, κέικ βύσσινου, τα οποία μπορείτε να συνοδεύσε-τε με μέλι, κρέμα σοκολάτας, βανίλιας, φράουλας, είτε μαρμελάδες όπως βερίκοκο και βύσσινο. Βεβαίως από ένα πρωινό στην Τουρκία δε μπο-ρεί να λείπει το παραδοσιακό kaymak. Πρόκειται για μια πηχτή κρέμα από γάλα αγελάδας, η οποία σερβίρεται πάντα με μέλι ή και την κερήθρα karakovan «μαύρο καλαθάκι». Το μέλι karakovan το παράγουν μέλισσες του Καυκάσου από 1.200 είδη διαφορετικών ανθέων και σε βάθος τουλά-χιστον 30 εκατοστών, σε κουφάλες κορμών μου-ριάς. Σε εκείνο το βάθος το μέλι παραμένει επί έξι μήνες χωρίς φως. Το κυριότερο χαρακτηριστικό είναι ότι παράγεται μόνο από τις μέλισσες, χωρίς καμία απολύτως ανθρώπινη παρέμβαση. Αν σας άνοιξε η όρεξη με το πρωινό, φανταστείτε τη συνέχεια με τα κυρίως πιάτα και τα γλυκά! Γιατί τα είδαμε, τα γευτήκαμε και ξετρελαθήκαμε! Πρώτα όμως θα ήθελα να πω λίγα πράγματα για την κουζίνα της γειτονικής χώρας. Η τουρκική κουζίνα έχει μεγάλη ποικιλία και είναι αρκετά νό-στιμη. Συνδυάζει την ανατολική ποικιλία με την ευρωπαϊκή φινέτσα. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι πολλά φαγητά της δικής μας ελληνικής κουζίνας έχουν προέλθει από την τουρκική. Είναι πλούσια, σαν ένα οπλοστάσιο με αξέχαστες γεύσεις της Μεσογείου. Εκλεπτυσμένα προϊόντα, με εμπειρία αιώνων, σε συνδυασμό με την απλό-τητα των συνταγών, αποτελούν εγγύηση για νό-στιμο φαγητό!Έτσι λοιπόν, έχοντας αυτά στο μυαλό μου, ανυπο-μονούσα για το πρώτο γεύμα μου στην Τουρκία! Μπαίνοντας στο εστιατόριο του ξενοδοχείου, με την υπόλοιπη ομάδα, οι σερβιτόροι μας περίμε-ναν για να ξεκινήσουμε αυτή τη φορά το «γα-στρονομικό ταξίδι» μας! Το πρώτο μας πιάτο ήταν ένα μικρό μπολάκι με καυτή σούπα. Ό,τι πρέπει για να ξεκινήσεις το γεύμα σου! Η απλότητα του πιάτου σε συνδυασμό με τη βελούδινη υφή έδινε ένα τέλειο αποτέλεσμα και το μόνο που χρειαζό-ταν ήταν να το δοκιμάσεις. Το όνομα της σούπας Sebzeli Ezme Kirmizi Mercimek Çorbasi (βελουτέ σούπα από κόκκινες φακές και λαχανικά – κρεμ-μύδι, καρότο και φύλλα μέντας). Η γεύση του ονειρεμένη!Στη συνέχεια ακολούθησαν τα İçli Köfte (κεφτε-δάκια με γέμιση από κιμά και επικάλυψη από πλιγούρι) – δύο στο κάθε μερίδα ήταν αρκετά για μπορέσει να ακολουθήσει το επόμενο πιάτο… Και επειδή δεν γίνεται να πας στην Τουρκία και να μη δοκιμάσεις το πραγματικό kebab, το επόμενο

πιάτο ήταν Kebab και mini αρνίσια μπριζολάκια, συνοδευμένα από κουσκούς με ψιλοκομμένες πι-περιές και μελιτζάνες και προαιρετικά ένα βαζάκι μικρό με κρεμμύδι και μπόλικο καυτερό πιπέρι. Οι Τούρκοι το θεωρούν ως την εθνική τους εκ-δοχή για πίτσα. «Ανατολίτικο» πιάτο, που σερβί-ρεται σε όλη τη Μέση Ανατολή και στον Καύκα-σο, Lahmacun (λεχματζούν), ελαφρά τραγανή ζύμη ωοειδούς σχήματος, πάνω στην οποία έχει περαστεί πικάντικη σάλτσα, συμπληρωμένη με κιμά. Σερβίρεται με λαχανικά και με μια φέτα λεμονιού. Άλλο ένα γευστικότατο πιάτο είναι το Şiş Kebab, από μικρά κομμάτια αρνιού, περασμένα σε σού-βλα, μαγειρεμένα στη φωτιά. Το όνομά του προ-έρχεται από την τουρκική λέξη «şiş» σούβλα και «kebab» αρνίσιο κρέας. Είναι μαριναρισμένο σε χυμό λεμονιού, ελαιόλαδο, μπαχαρικά, κρεμμύ-δια, φύλλα δάφνης και πράσινες πιπεριές. Συχνά σερβίρεται με κουσκούς και ψητά λαχανικά. Τέλος, άλλη μια μοναδική σούπα, με πρωτό-γνωρη γεύση για εμένα, αφού ποτέ στο παρελ-θόν δεν είχα δοκιμάσει κάτι ανάλογο, είναι η Yoğurtlu  Ispanaklı Çorbası (σούπα από σπανάκι, διάφορα μυρωδικά και γιαούρτι). Σας τη συνιστώ ανεπιφύλακτα!

Γλυκίσματα με άρωμα Ανατολής!Μετά από ένα καλό φαγητό δεν μπορεί να λείπει ένα καλό γλυκό! Τώρα, μεταξύ μας, για να γίνω πιο συγκεκριμένη, στην Τουρκία δεν γίνεται να είναι ένα απλό κομ-μάτι γλυκού! Τι εννοώ; Μετά από κάθε φαγητό προσφέρονται μικρές λαχταριστές μπουκίτσες από τα παραδοσιακά γλυκά τους, για τα οποία είναι διάσημοι σε όλον τον κόσμο – απολύτως δικαιολογημένα θα έλεγα!Ας ξεκινήσουμε με τον γνωστό σε όλους μας baklava! Πρόκειται για ένα γλύκισμα που συνα-ντάται σε πολλές κουζίνες της Μέσης Ανατολής και των πρώην οθωμανικών κτήσεων. Συνήθως σερβίρεται μετά το γεύμα και συνοδεύεται με τούρκικο καφέ. Η πόλη Gaziantep φημίζεται για τον μπακλαβά της και θεωρείται η πόλη στην οποία γεννήθηκε το γλύκισμα. Το 2008 η Τουρκία κατοχύρωσε τον μπακλαβά ως προϊόν ΠΟΠ (προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης) μέσω του τουρκικού γραφείου ευ-ρεσιτεχνιών. Κάνει «θραύση» σε όλη την Τουρκία, ωστόσο ο πραγματικά κλασικός μπακλαβάς είναι εκείνος με το φιστίκι. Ένα ακόμη υπέροχο γλυκό, που είναι γνωστό και στη χώρα μας, είναι το kazandibi. Σε όσους αρέ-σει η crème brulee, το kazandibi είναι το ιδανικό γλυκό. Το όνομά του αποτελείται από τις λέξεις kazan και dibi, που σημαίνουν καμένος πάτος τηγανιού. Φτιάχνεται από βουβαλίσιο γάλα, βού-τυρο, αλεύρι ρυζιού και ο πάτος του τηγανιού αρωματίζεται είτε με βανίλια είτε με μαχλέπι ή και με ροδόνερο. Βέβαια δεν θα μπορούσα να παραλείψω τα λου-κούμια ή αλλιώς lokum, τα οποία σερβίρονται είτε με τον καφέ είτε με το τσάι. Πρόκειται για ένα

Πανδαισία γεύσεων, αρωμάτων και χρωμάτων περιμένουν τον επισκέπτη της Ανατολικής Τουρκίας

newtimes 31

παραδοσιακό γλύκισμα της τουρκικής κουζίνας, αφού παρασκευάζεται από τον 15ο αιώνα. Το αρχικό όνομά του ήταν rahat hulkum. Τα λου-κούμια σερβίρονται σε μικρά κυβάκια και συχνά περιέχουν φιστίκι, ενώ διατίθενται σε διάφορες γεύσεις, με πιο συνηθισμένες το τριαντάφυλλο (κόκκινο λουκούμι) και το περγαμόντο (πράσινο λουκούμι).

Η καθημερινή «απόλαυση»… καφές και τσάιΗ παραγωγή του καφέ είναι τέχνη! Κάθε στάδιο, από την αγορά του ως και το ψήσιμο, από την άλεση ως και το πακετάρισμά του, απαιτεί γνώ-σεις, ικανότητες, εμπειρία και έναν καλό μάστο-ρα! Αν και προέρχεται από την Ανατολική Αφρική, καθιερώθηκε στην Τουρκία και είναι σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητας και της κουλτού-ρας των Τούρκων. Είναι ρόφημα φιλίας… Όποτε και αν σερβιριστεί, σε οποιοδήποτε μέρος στην Τουρκία – σε κάποιο κατάστημα, στην ουρά κάποιας τράπεζας –, γίνε-ται διάλειμμα ώστε να απολαύσετε αυτό το μαγι-κό ρόφημα! Μια γνωστή τουρκική παροιμία λέει: «Bir fincan kahvenin kirk yil hatiri vardir!», σε ελεύθερη με-τάφραση: «Η ανάμνηση ενός φλιτζανιού καλού τούρκικου καφέ διαρκεί 40 χρόνια!»Ο τρόπος με τον οποίο σερβίρεται ο καφές παί-ζει μεγάλο ρόλο για τις ανθρώπινες σχέσεις. Από αυτόν φαίνεται πόσο ο νοικοκύρης εκτιμάει τους καλεσμένους του. Μπορεί αρκετοί Τούρκοι να προτιμούν τον καφέ, αλλά αναμφισβήτητα το τσάι αποτελεί το εθνικό τους αφέψημα!Πρόκειται για μια αγαπημένη συνήθεια κατά τη διάρκεια του χειμώνα αλλά και του καλοκαιριού. Το τουρκικό τσάι – cay, προφέρεται ως chai – είναι το γνωστό δυνατό μαύρο τσάι, το οποίο παράγεται στην ανατολική ακτή της Μαύρης Θάλασσας. Το προσφέρουν σε μικρό ποτήρι σε σχήμα τουλίπας και πρέπει να το κρατήσεις από το χείλος αν δεν θες να κάψεις τα δάχτυλά σου, μιας και σερβίρεται καυτό. Το μικρό ποτήρι έχει την εξήγησή του: η γεύση του είναι τόσο γεμάτη και δυνατή ώστε περισσότερη ποσότητα θα δη-μιουργούσε δυσφορία. Σερβίρεται με κυβάκια ζάχαρης και συνοδεύεται από λουκούμι!

Έκθεση τουρισμού στην Ανατολική ΤουρκίαΣημείο συνάντησης αποτέλεσε το Εκθεσιακό και Συνεδριακό Κέντρο της πόλης Βαν, όπου πραγ-ματοποιήθηκε η 5η Έκθεση Τουρισμού, με σκοπό να προαχθούν οι πολιτιστικές, ιστορικές και του-ριστικές αξίες της Ανατολικής Τουρκίας. Εκθέτες, επισκέπτες, 15 δημοσιογράφοι από 8 ευρωπαϊ-κές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλά-

destination

Θερμές ευχαριστίες στο Γραφείο Πολιτισμού και Τουρισμού της τουρκικής πρεσβείας στην Αθήνα και στην υπεύθυνη κυρία Asli Aksungur, για την πρόσκληση και τη φιλοξενία!

01Εκπρόσωποι του τουρισμού από επαρχίες και δήμους της Τουρκίας και επενδυτές

02Περίπτερο έκθεσης, με χειροποίητα ζωγραφισμένα πιάτα

03Περίπτερο έκθεσης, με χειροποίητα γλυκα (χαλβά και σοκολατάκια)

04Ομάδα παραδοσιακών τραγουδιστών της επαρχίας Βαν

δας, τουριστικά γραφεία, εκπρόσωποι των επαρ-χιών και των δήμων, κυβερνητικές οργανώσεις, τραπεζίτες, επενδυτές ήταν όλοι εκεί!Στην επαρχία Βαν και στις γύρω επαρχίες συνυ-πάρχουν αρμονικά ο πολιτιστικός τουρισμός, η Ιστορία και η φύση. Στόχος η λίμνη Βαν και οι υπόλοιπες όμορφες επαρχίες να γίνουν πόλος έλξης! Και τις τέσσερις εποχές του χρόνου μπορεί κανείς να απολαύσει διάφορες δραστηριότητες, εκδρομές και ξεναγήσεις, οι οποίες θα εντυπωσι-άσουν τον επισκέπτη.Αξίζει να αναφέρουμε ότι την προσοχή όλων στην έκθεση συγκέντρωσαν νέες συνεργασίες που βρίσκονται ήδη εν εξελίξει και η ανάπτυξη των σχέσεων για λογαριασμό της τουριστικής βιομηχανίας.

Ο κ. Erkut Temiz, σύμβουλος της Ένωσης Γυναι-κών Επιχειρηματιών (TOBB Kadın Girişimciler Kurulu Danışmanı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği), μας ξενάγησε στα περίπτερα της έκθεσης, όπου βρισκόταν όλος ο πολιτισμός της Ανατολι-κής Τουρκίας. Περίπτερα με παραδοσιακά φαγητά, γλυκά, χει-ροποίητα έπιπλα, τουριστικά ήδη της κάθε περι-οχής, χειροποίητα ασημένια σερβίτσια για τσάι, κοσμήματα, χειροποίητα κομπολόγια, 3d πίνακες όπου απεικονίζονταν τουριστικά μνημεία, αλλά και πανέμορφα τοπία ήταν λίγα από τα οποία μπορούσες όχι μόνο να δεις, αλλά και να αγορά-σεις.Ήταν ομολογουμένως μια αξέχαστη πολιτισμική εμπειρία!

01

02 03

04

32 newtimes

Interview

Σωτήριος Λέλος

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ TIMETV

διευθύνων σύμβουλος της Vitafarm

O επιχειρηματίας που χτίζει τη νέα επώνυμη αλυσίδα ανεξάρτητων φαρμακείων

Μια νέα επώνυμη αλυσίδα ανεξάρτητων φαρμακείων επιχειρεί να δημιουργήσει ο κ. Σωτήριος Λέλος, διευθύνων σύμβουλος της Vitafarm, ο οποίος μιλώντας στο timetv μάς αποκάλυψε επιχειρηματικό σχέδιό του, το οποίο έχει ως στόχο τη χρηματοοικονομική και εμπορική θωράκιση των φαρμακοποιών. Το σχέδιο ωστόσο του κ. Λέλου έχει έναν ακόμη στόχο: να προλάβει την είσοδο ξένων οίκων που θα επιχειρήσουν να ελέγξουν το πολύτιμο δίκτυο των φαρμακείων στη χώρα. Ας τον παρακολουθήσουμε:

newtimes 33

Κύριε Λέλο, στο ευμετάβλητο τοπίο της αγο-ράς φαρμακευτικών προϊόντων ρίξατε μια ιδέα, που έχει σχέση με ένα νέο δίκτυο φαρ-μακείων. Τι ακριβώς σκέφτεστε;Κοιτάξτε, μετά τη δραματική μείωση της φαρ-μακευτικής δαπάνης, δεν υπάρχει περιθώριο να συντηρηθούν 10.000 φαρμακεία και 160 φαρ-μακαποθήκες στην Ελλάδα. Είναι περισσότερο από σίγουρο ότι πάρα πολλά φαρμακεία και πάρα πολλές φαρμακαποθήκες θα κλείσουν. Εί-ναι εξωφρενικός ο αριθμός των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων. Για να κάνω μια σύγκριση: στην Ολλανδία με 14 εκατ. πολίτες υπάρχουν μόνο 4 φαρμακαποθήκες, όταν εμείς με 10 εκατ. διαθέ-τουμε 160 φαρμακαποθήκες. Η Ολλανδία πάλι με 14 εκατ. πληθυσμό έχει 1.000 φαρμακεία και εμείς έχουμε 10.500 φαρμακεία.

Ποια είναι η βασική αιτία που οδηγεί στη συρρίκνωση του κλάδου;Μειώθηκε δραματικά ο τζίρος και το ποσοστό κέρδους τόσο των φαρμακαποθηκών όσο και των φαρμακείων. Αυτό τελικώς το εισέπραξαν μόνον οι φαρμακοποιοί. Δηλαδή όταν μειώθη-κε το δικό μας ποσοστό κέρδους, εμείς κόψα-με τις εκπτώσεις προς τα φαρμακεία. Οπότε ο φαρμακοποιός έχασε και από το δικό του πο-σοστό και από τις εκπτώσεις που έπαιρνε από εμάς.

Παρ’ όλα αυτά δεν βλέπουμε να κλείνουν φαρμακεία. Αντιθέτως παρατηρούμε μια αξιόλογη αντοχή. Γιατί συμβαίνει αυτό;Με την ερώτησή σας αυτή αποκαλύπτετε μια μεγάλη αλήθεια. Όλοι απορούν γιατί δεν κλεί-νουν. Η απάντηση είναι προφανής και μπορώ να πω αυτονόητη. Ο φαρμακοποιός σήμερα, μη έχοντας άλλη διέξοδο, διατηρεί το φαρμα-κείο του, δουλεύει 15 ώρες την ημέρα, παίρνει συνταγές και γράφει στο σπίτι και στο τέλος βγάζει 200-400 ευρώ και το βράδυ κάνει το σταυρό του που βγάζει και αυτά τα χρήματα γιατί λέει «δόξα τω Θεώ, δεν χρωστάω». Στην ουσία όμως κλέβει τον εαυτό του, δουλεύει τό-σες ώρες για να βγάλει 300-400 ευρώ. Αυτό το πράγμα βέβαια δεν μπορεί να συνεχιστεί, γιατί αυτά τα χρήματα θα μειωθούν ακόμη περισ-

σότερο, οπότε κάποια στιγμή αναγκαστικά θα κλείσουν. Οι πρώτοι που επλήγησαν ήταν τα μεγάλα φαρ-μακεία, τα οποία είχαν κάνει ανοίγματα και δεν μπόρεσαν να αντέξουν. Οι τράπεζες τράβηξαν το χαλί, οι φαρμακαποθήκες αμυνόμενες, όταν έβλεπαν ότι υπάρχει κίνδυνος, ξανατράβηξαν το χαλί και έτσι τα μεγάλα φαρμακεία βρέθη-καν σε δυσμενή θέση.

Τι είναι λοιπόν αυτό το νέο δίκτυο φαρμα-κείων που σχεδιάζετε;Προτού σας αναπτύξω το σχέδιό μας, επιτρέψ-τε μου να δούμε το νέο νομοθετικό πλαίσιο λει-τουργίας των φαρμακείων. Αυτό μέχρι στιγμής δεν έχει αλλάξει πολλά πράγματα. Ενώ παλιά είχαμε ένα φαρμακείο - ένας φαρμακοποιός, τώρα έχουμε έναν φαρμακοποιό - περισσότε-ρα φαρμακεία. Παρά το ότι αυτός ο νόμος ισχύ-ει περίπου ένα χρόνο, δεν έχουμε δει κανέναν φαρμακοποιό να αγοράζει πολλά φαρμακεία, όπως φοβήθηκαν ορισμένοι συνδικαλιστές και έκαναν ασκήσεις επί χάρτου ότι θα μπουν κά-ποιοι και θα πάρουν κάποια φαρμακεία. Η αλή-θεια είναι ότι δεν συμφέρει, γιατί τα φαρμακεία δουλεύουν οριακά, κανένας δεν μπορεί να δει σήμερα το φαρμακείο ως επένδυση, δηλαδή να πει κάποιος θα αγοράσω φαρμακεία. Είναι λά-θος επένδυση. Το φαρμακείο κατά την άποψή μας πρέπει να μείνει στα χέρια του κάθε φαρ-μακοποιού και να αναπτύξουμε συνεργασίες. Τι αποφασίσαμε λοιπόν να κάνουμε εμείς; Ο δικός μας όμιλος – οι 9 φαρμακαποθήκες από την Κομοτηνή ως την Τρίπολη – αποφάσισε να κάνει μια αλυσίδα ανεξάρτητων φαρμακεί-ων, με σκοπό να δώσει διαπραγματευτική ισχύ στον φαρμακοποιό.

Σήμερα πόσοι είναι οι πελάτες σας – φαρμα-κοποιοί;Σήμερα έχουμε 1.200 πελάτες, που εξυπηρε-τούμε καθημερινά και άλλους 500-600 που εξυπηρετούμε κάθε εβδομάδα ή κάθε μήνα. Δηλαδή μπαίνουμε σε περίπου 1.700 – 2.000 φαρμακεία τον μήνα. Σίγουρα η πρώτη μαγιά που θα μας επιτρέψει να αντλήσουμε συνεργά-τες θα είναι από τους υπάρχοντες πελάτες, αλλά

σίγουρα δεν θα αποκλείσουμε και φαρμακεία τα οποία δεν είναι πελάτες μας αλλά παρακο-λουθούν την πορεία μας. Ξέρετε, λειτουργούμε στην αγορά, με συνέπεια και συνέχεια, από το 1981. Έτσι λοιπόν στην ομάδα που σκεφτόμα-στε να απευθυνθούμε είναι και φαρμακεία που σήμερα δεν είναι πελάτες μας αλλά μας συμπα-θούν.

Άρα λοιπόν οι συνεργάτες σας θα παραμεί-νουν ανεξάρτητοι επιχειρηματίες;Ανεξάρτητα φαρμακεία κάτω από μια ομπρέλα. Δηλαδή εμείς αυτό που θα κάνουμε, και αισιο-δοξούμε να στεφθεί με επιτυχία, είναι να δώ-σουμε κατ’ αρχήν διαπραγματευτική ισχύ στα φαρμακεία και να κάνουμε κοινές αγορές, που είναι το προφανές. Άλλο να διαπραγματεύεται ο κάθε φαρμακοποιός μόνος του και άλλο να διαπραγματεύονται 200-1.000 φαρμακεία μαζί.

Οι οικονομίες κλίμακας μπορεί να μειώσουν αισθητά το κόστος αγορών; Πιστέψτε με, οι οικονομίες κλίμακας θα είναι τρομερές, δηλαδή μπορώ να σας πω ότι σήμε-ρα τα φαρμακεία σε ορισμένα είδη παίρνουν από 0% ως 5% έκπτωση. Εγώ αισιοδοξώ ότι μπορώ να πετύχουμε εκπτώσεις ως και 50%. Μιλάμε για τεράστια νούμερα, μιλάμε για πι-στώσεις που σήμερα οι περισσότεροι προμη-θευτές μας έχουν σχεδόν μετρητοίς. Είναι κοινό μυστικό ότι ο κλάδος του φαρμάκου έχει την πιο ασφυκτική πιστωτική πολιτική. Το αυτονό-ητο λοιπόν και το πρωταρχικό μας βήμα είναι κοινές αγορές. Το επόμενο βήμα που θα κάνου-με είναι η οργάνωση του χώρου των φαρμακεί-ων. Πολλές φορές και εσείς θα έχετε δει παρα-τημένα φαρμακεία, όπου τα φάρμακα και τα προϊόντα είναι τοποθετημένα με τυχαία σειρά. Όλα αυτά θέλουμε να τα οργανώσουμε. Να κά-νουμε το λεγόμενο merchandizing. Άνθρωποι δικοί μας θα πηγαίνουν και θα τοποθετούν τα προϊόντα εκεί που πρέπει ώστε να κάνουμε και πωλήσεις κατά την είσοδο του πελάτη. Ξέρετε, όταν ένας πελάτης μπαίνει για φάρμακα σε ένα φαρμακείο, πρέπει να μπορεί εύκολα να ανι-χνεύει και άλλα προϊόντα που πιθανόν να χρει-άζεται. Αυτό λοιπόν θα βρεθεί στο επίκεντρο

Το φαρμακείο κατά την άποψή μας πρέ-πει να μείνει στα χέρια του κάθε φαρ-μακοποιού και να αναπτύξουμε συνερ-γασίες.

Interview

34 newtimes

Interview

των δικών μας προσπαθειών. Τέλος το άλλο που θέλουμε να πετύχουμε είναι να πάρουμε ένα μέρος από το άγχος του φαρμακοποιού. Ο φαρμακοποιός ως μικροεπαγγελματίας έχει τε-ράστιο άγχος.

Στην πραγματικότητα ο φαρμακοποιός εί-ναι ένας επιστήμονας που κλήθηκε να λει-τουργήσει και ως επιχειρηματίας. Έτσι δεν είναι;Ακριβώς. Και όχι μόνο αυτό. Σε ένα περιβάλλον που αλλάζει κάθε λίγο και λιγάκι – οι διαρκείς αλλαγές στη νομοθεσία τροποποιούν συνεχώς τα δεδομένα –, ο φαρμακοποιός είναι παράλ-ληλα επιφορτισμένος με μια σειρά εργασίες όπως η επάρκεια των φαρμάκων, το γράψιμο των συνταγών κ.ά. Την ίδια στιγμή, για λόγους κόστους – αφού δεν κερδίζει αρκετά χρήματα –, αναγκάζεται να παίρνει το λογιστή της γειτο-νιάς για να του κλείσει τα βιβλία, με αποτέλεσμα πολλές φορές να γίνονται λάθη, να μην έχει νο-μική κάλυψη, γιατί είναι κόστη που δεν μπορεί να αντέξει μια τέτοια επιχείρηση. Σχεδιάζουμε λοιπόν να του πάρουμε ένα κομμάτι από αυτό το άγχος και να του παρέχουμε νομική και λογι-στική υποστήριξη. Και το τρίτο και πιο σημαντι-κό είναι να τον εκπαιδεύουμε. Θέλουμε δηλαδή για κάθε αλλαγή που γίνεται να οργανώνουμε σεμινάρια όπου θα εκπαιδεύονται αυτός και οι βοηθοί του. Επίσης πιστεύουμε ότι είναι πολύ σημαντικό να του βγάζουμε οικονομικά στοι-χεία κάθε μήνα, να παίρνει αναλυτικά οικονο-μικά στοιχεία ώστε να ξέρει τι κέρδισε από την επιχείρησή του, γιατί πολλές φορές οι φαρμα-κοποιοί όχι δεν κερδίζουν αλλά μπαίνουν και μέσα και δεν το γνωρίζουν και όταν το μάθουν είναι αργά.

Αυτή η «ομπρέλα» για την οποία μιλάτε θα πάρει τη μορφή ανώνυμης εταιρείας;Ακριβώς, θα γίνει μια ανώνυμη εταιρεία η οποία θα ιδρυθεί από εμένα και μέλη της οικογενείας μου. Θα δοθεί η δυνατότητα σε όσους φαρμα-κοποιούς θέλουν να συμμετάσχουν μετοχικά στην πρώτη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου που θα κάνουμε, με αξία μετοχής την ονομαστική, έτσι ώστε, όταν αύριο η εταιρεία αναπτυχθεί και ανέβει η μετοχή της, να κερδίσουν και από την αύξηση.

Ο βασικός στόχος μας είναι να σώσουμε

τις επιχειρήσεις των συνεργατών μας, των

φαρμακοποιών.

Θα μπείτε και στη λογική της δημιουργίας δικών σας προϊόντων;Σαφέστατα. Για εμάς η πορεία του super market είναι μεγάλο σχολείο, γιατί πιστεύω ότι είναι μπροστά 10-15 χρόνια σε σχέση με τον χώρο του φαρμάκου. Σίγουρα θα αναπτύξουμε προϊ-όντα ιδιωτικής ετικέτας που θα πωλούνται τόσο στην αλυσίδα των δικών μας φαρμακείων όσο και στα υπόλοιπα φαρμακεία που επιθυμούν να αγοράσουν από εμάς.

Καταλαβαίνω ότι με την κίνησή σας αυτή προετοιμάζεστε για την επόμενη μέρα σε μια αγορά που οι παίκτες θα είναι πολύ πε-ρισσότεροι.Εγώ πιστεύω ότι αν πετύχουμε εμείς και βοη-θήσουν και οι φαρμακοποιοί συνεργάτες μας να πετύχουμε, θα φράξουμε τον δρόμο στους ξένους.

Είστε η πρώτη ιδιωτική φαρμακαποθήκη στην Ελλάδα. Έτσι δεν είναι;Ακριβώς. Και η πλέον κερδοφόρα θα συμπλή-ρωνα και πιστεύω ίσως μπροστά και από τους συνεταιρισμούς.

Η κίνηση αυτή δεν θα σας φέρει σε κάποια αντίθεση με τους προμηθευτές σας; Η δη-μιουργία επώνυμου φαρμάκου δεν θα δη-μιουργήσει σχέσεις αντιπαλότητας με τους προμηθευτές σας;Όχι βέβαια. Κατ’ αρχήν τα φάρμακα που περι-έχουν πατέντα δεν μπορείς να τα αντιγράψεις και, δεύτερον, εμείς θα πάρουμε το κομμάτι που μας αντιστοιχεί, δεν θα βγάλουμε έξω τους προμηθευτές μας τους παλιούς, θα συνεχίσου-με να συνεργαζόμαστε μαζί τους. Ο βασικός στόχος μας είναι να σώσουμε τις επιχειρήσεις των συνεργατών μας, των φαρμακοποιών. Αυ-τός είναι ο στρατηγικός μας στόχος.

Κύριε Λέλο, πώς βλέπετε την επόμενη μέρα στην αγορά φαρμάκου;Πιστεύω ότι το φάρμακο θα περάσει δύσκολα χρόνια, γιατί το μεγαλύτερο μέρος το πληρώνει η κεντρική κυβέρνηση. Όπως καταλαβαίνετε, ο υπέρογκος δανεισμός του Δημοσίου και οι απαιτήσεις της τρόικας δεν αφήνουν πολλά πε-ριθώρια.

Μια απεμπλοκή από το ασφυκτικό καθε-στώς της τρόικας δεν θα έδινε κάποια αυξη-μένα περιθώρια κινήσεων από την πλευρά τη πολιτείας;Δύσκολο πολύ. Είναι πολύ δύσκολο, κατά τη γνώμη μου να αυξηθεί η δημόσια δαπάνη για τη υγεία, και αν αυξηθεί θα αυξηθεί τόσο λίγο που θα είναι ανεπαίσθητη, γιατί και τα νέα καινοτόμα φάρμακα που βγαίνουν είναι πανά-κριβα. Πιστεύω λοιπόν ότι τα επόμενα χρόνια – περισσότερα από πέντε – δεν θα αλλάξει κάτι στο φάρμακο. Και πρέπει όσοι εμπλεκόμαστε στον χώρο του φαρμάκου να προσπαθήσουμε να σώσουμε τις επιχειρήσεις μας.

Πιστεύετε ότι οι φαρμακοποιοί είναι ο αδύ-ναμος κρίκος; Οι φαρμακοποιοί φαίνεται ότι είναι ο αδύναμος κρίκος, στην ουσία όμως είναι ο δυνατός.

Έχουν τη δύναμη του δικτύου;Ακριβώς, ο φαρμακοποιός είναι ο άνθρωπος εκεί-νος που διαθέτει το προϊόν στον καταναλωτή.

Και έχει την προσωπική σχέση...Σωστά, την άσπρη ποδιά. Διεθνώς ο φαρμακο-ποιός είναι ένα από τα αγαπημένα πρόσωπα στο κοινό. Το πιο αγαπητό πρόσωπο διεθνώς ως επαγγελματίας είναι ο φαρμακοποιός, να ξέ-ρετε, όχι μόνο στην Ελλάδα. Γιατί εκτός από το προϊόν ο φαρμακοποιός παρέχει και υπηρεσία.

Σε σχέση με τον γιατρό βλέπετε να έχει αυ-ξηθεί ο ρόλος του φαρμακοποιού;Έχει αυξηθεί. Τα τελευταία δύο χρόνια ο φαρμα-κοποιός μπορεί να αλλάξει ένα φάρμακο πλέον, παλιά δεν μπορούσε. Και επιπλέον αυτή η κρίση έκανε ένα καλό, έβαλε τον φαρμακοποιό να σκε-φθεί, γιατί όταν είναι «παχιές οι αγελάδες» δεν σκέφτεσαι όσο πρέπει, ενώ τώρα σκέφτεσαι.

Κύριε Λέλο, σας ευχαριστώ γι’ αυτή τη συ-νομιλία.Σας ευχαριστώ και εγώ και αισιοδοξώ να έχου-με ανταπόκριση από τους πελάτες μας τους φαρμακοποιούς και τους συνεργάτες και να πε-τύχουμε να σώσουμε τις δικές μας επιχειρήσεις και των πελατών μας.Σας ευχαριστώ.

newtimes 35

destination

διχτυωτά πανιά απλώνονται γύρω από το κάθε δέντρο για να μαζευτούν οι ελιές που πέφτουν στο έδαφος. Μακριά ραβδιά χρησιμοποιούνται για να ραβδιστούν τα κλαδιά και να πέσουν οι «πεισματάρες» ελιές. Τα κλαδιά που είναι βα-ρυφορτωμένα με ελιές κόβονται και οι καρποί απομακρύνονται χτυπώντας τα κλαδιά μαλακά με ένα μικρότερο ραβδί. Όλες οι ελιές συγκε-ντρώνονται έπειτα στο κέντρο του κάθε πανιού σε μικρούς σωρούς, από τους οποίους απομα-κρύνονται τα φύλλα και τα μικρά κλαράκια με τη βοήθεια μιας τσουγκράνας. Στη συνέχεια οι ελιές μπαίνουν σε πλαστικούς κουβάδες ή σα-κιά, φορτώνονται σε ένα τρακτέρ και οδηγού-νται στο ελαιοτριβείο.

H Πανευρωπαϊκή Γιορτή Πουλιών έχει εδώ την τιμητική της

Πρόκειται για ένα ετήσιο γεγονός που λαμβάνει χώρα, ταυτόχρονα, σε πάνω από 30 ευρωπαϊκές χώρες, 1 με 2 Οκτωβρίου και συντονίζεται από την παγκόσμια ομοσπονδία για την προστασία των πτηνών και των βιοτόπων τους, την Birdlife International. Η Πανευρωπαϊκή Γιορτή των Που-λιών λαμβάνει χώρα σε μέρη σε όλη την Ελλάδα και οργανώνεται και συντονίζεται από την Ελλη-νική Ορνιθολογική Εταιρεία με τη συνεργασία των δήμων, των φορέων διαχείρισης προστα-τευόμενων περιοχών, των τοπικών φορέων και των κατά τόπους οργανώσεων. Οι δραστηρι-ότητες έλαβαν χώρα στο Κέντρο Ενημέρωσης (Παλιό Αντλιοστάσιο), στη Λιμνοθάλασσα της Γιάλοβας και στην Καλαμάτα, 1 με 2 Οκτωβρίου.Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Οκτώβριος είναι ο μή-νας μετανάστευσης των πουλιών. Πολλά απο-δημητικά πουλιά κάνουν την τελευταία τους στάση στη λιμνοθάλασσα της Γιάλοβας προ-τού ξεκινήσουν τη μετανάστευσή τους. Ανάμε-σά τους το μεγάλο φλαμίγκο (Phoenicopterus ruber), ο ψαραετός (Pandion haliaetus), το σαΐ-νι (Accipiter brevipes), η κοινή γερακίνα (Buteo buteo), o αργυροτσικνιάς (Egretta Alba) και ο σταχτοτσικνιάς (Ardea Cinerea) είναι κάποια από τα είδη πουλιών που σταματούν στη λι-μνοθάλασσα τον Οκτώβριο.

Ο Άγιος Δημήτριος, η γιορτή του κρασιού και τα… κάστανα

Ανάμεσα στις γιορτές που ξεχωρίζουν στη Μεσσηνία είναι η γιορτή του Αγίου Διονυσί-ου του Αρεοπαγίτη, που γιορτάζεται στις 3 Οκτωβρίου με πανηγύρι στους Γαργαλιάνους, και η γιορτή του Αγίου Δημητρίου με πολλές πανηγυρικές εκδηλώσεις στις 26 Οκτωβρίου στη Φαλάνθη και στο Ακριτοχώρι Κορώνης. Το ενδιαφέρον στην περίπτωση αυτή είναι ότι η γιορτή του Αγίου Δημητρίου συμπίπτει με την ημέρα της δοκιμής του νέου κρασιού. Το τελευταίο πενθήμερο του Οκτωβρίου γιορτά-ζεται εξάλλου το… κάστανο. Στον Αμπελιώνα του ποταμού Νέδα. Τα ποικίλα χρώματα του φθινοπωρινού τοπίου προσελκύουν πολλούς επισκέπτες για να γευτούν τις παραδοσιακές συνταγές. Είναι μία από τις πολύ ωραίες γιορ-τές της Μεσσηνίας, μεταξύ των οποίων είναι και το επταήμερο πανηγύρι στη Χώρα Τριφυλί-ας (10-18 Οκτωβρίου).

Messinia

«Ημέρα τιμής για όσους χάθηκαν για τα ιδανι-κά» χαρακτήρισε την επέτειο ο μητροπολίτης Μεσσηνίας κ.κ. Χρυσόστομος προσθέτοντας ότι η πατρίδα μας βρίσκεται σε πορεία ανάπτυ-ξης και «όλοι οφείλουμε να αγωνιστούμε με ομόνοια, αφού οι φωνές δεν βοηθούν».Ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, κ. Γιάννης Λα-μπρόπουλος, μίλησε για τη συμμαχία των τρι-ών δυνάμεων που δικαίωσαν τους αγώνες ενός έθνους που ήθελε ελευθερία και ανεξαρτησία και τους ευχαρίστησε για τη μεγάλη βοήθεια, καθώς άνοιξαν το δρόμο για να δημιουργηθεί το ελεύθερο και ανεξάρτητο ελληνικό κράτος. «Σήμερα που η χώρα αντιμετωπίζει προβλή-ματα, πάλι με τη στήριξη των φίλων και συμ-μάχων πορευόμαστε, ξεπερνάμε τις δυσκολίες, αγωνιζόμαστε. Να είστε όλοι σίγουροι ότι θα έρθουν καλύτερες μέρες, αρκεί να διατηρή-σουμε την ενότητά μας, την πολιτική σταθερό-τητα. Πισωγυρίσματα και εκλογές σε χρόνους ανεπίκαιρους δεν χρειάζονται. Πρέπει να πάμε μπροστά, έχουμε χρέος, γι’ αυτό και έχουν ιστο-ρική ευθύνη όλες οι πολιτικές ηγεσίες. Είμαστε βέβαιοι ότι η πορεία θα είναι αυτή που όλοι επι-θυμούμε» σχολίασε.Με τη σειρά της η ευρωβουλευτής κυρία Μαρία Σπυράκη χαρακτήρισε ιδιαίτερη τιμή την πα-ρουσία της χθες στην Πύλο και μίλησε για μια μάχη «που ξεκίνησε την ελευθερία του έθνους. Η Ναυμαχία αυτή δείχνει ότι η αλληλεγγύη σε κοινές αξίες οδηγεί στη νίκη. Σήμερα ζητάμε όσο ποτέ άλλοτε την αλληλεγγύη των εταί-ρων μας, με σεβασμό στους κανόνες και στις θυσίες του ελληνικού λαού. Περιμένουμε με τη σειρά τους να τηρήσουν αυτά που υποσχέ-θηκαν και να προχωρήσουμε όσο το δυνατόν

γρηγορότερα στη ρύθμιση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους. Αυτή θα είναι η μεγάλη ανάσα που περιμένουν οι Έλληνες έπειτα από 5 χρόνια ύφεσης και αιματηρών θυσιών. Μπαίνει μια καινούργια αρχή για την οικονομία και τον τόπο, μια αρχή που θα επιβεβαιώνει ότι, όταν η αλληλεγγύη βασίζεται σε κοινές αξίες, οδηγεί σε νικηφόρα αποτελέσματα, έστω και αν περνά μέσα από δραματικές στιγμές».

Στην Costa Navarino αρχίζει το μάζεμα της ελιάς!

Μια ξεχωριστή εμπειρία θα έχουν τη δυνατότη-τα να απολαύσουν οι επισκέπτες του τουριστι-κού συγκροτήματος Costa Navarino στη Μεσ-σηνία: είναι η συγκομιδή ελιάς, που ζωντανεύει κάθε χρόνο την ευλογημένη γη του Νέστορα, από τα μέσα Οκτώβρη ως το τέλος Δεκέμβρη. Οι τυχεροί που θα αποφασίσουν να πάρουν μέ-ρος στη συγκομιδή της ελιάς θα κουραστούν βεβαίως – εφόσον το πάρουν σοβαρά –, θα τους δοθεί όμως η δυνατότητα να γνωρίσουν μια πανάρχαια παράδοση με τρόπο που κανέ-να βιβλίο δεν θα μπορούσε να τους προσφέρει. Πέρα από την πολύτιμη εμπειρία που θα απο-κτήσουν, θα συμμετάσχουν σε μια διαδικασία η οποία είναι άκρως διασκεδαστική. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που οι υπεύθυνοι της Costa Navarino έχουν εντάξει αυτή τη δια-δικασία στο πρόγραμμα των επισκεπτών τους – εφόσον βεβαίως οι τελευταίοι το επιθυμούν. Οι άνθρωποι της πόλης θα έχουν τη δυνατό-τητα να βιώσουν την παραδοσιακή μέθοδο συγκομιδής της ελιάς, σύμφωνα με την οποία

Η εφετινή επέτειος της Ναυμαχίας του Ναυαρίνου είχε τη σημασία της…η εφετινή, 187η, επέτειος της

Ναυμαχίας του Ναυαρίνου είχε μια ξεχωριστή σημασία: με το τουρκικό «Μπαρμπαρός» να μαρκάρει περιοχές νότια της

Κύπρου διεκδικώντας κομμάτι από τα πετρέλαια της Μεγα-

λονήσου, τα όσα ακούστηκαν στις εκδηλώσεις της Πύλου

είχαν τη σημασία τους. Για την ιστορία, αξίζει να πούμε ότι το

1827 ο συμμαχικός στόλος της Γαλλίας, της Βρετανίας και

της Ρωσίας, με επικεφαλής τους ναυάρχους Κόδρινγκτον, Δεριγνύ και Χέυδεν πολέμησε ενάντια στον τουρκοαιγυπτιακό στόλο, προκαλώντας αποφα-σιστικό πλήγμα στην Οθωμα-νική Αυτοκρατορία. η νίκη

του συμμαχικού στόλου έφερε ουσιαστική τροπή στην εξέλιξη του Αγώνα του 1821. Ήταν η τελευταία ναυμαχία στην ιστο-ρία που διεξήχθη αποκλειστικά

με ιστιοφόρα πλοία.

36 newtimes

Interview

Aντώνης Ευμορφιάδηςδιευθύνων σύμβουλος της φαρμακευτικής εταιρείας Medochemie Ελλάς

Η φαρμακευτική εταιρεία που κερδίζει το στοίχημα στην αγορά των γενοσήμων

Να πληρώσει η κάθε εταιρεία ανάλογα με το πόσο τα φάρμακά της επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό της δημόσιας υγείας. Την πρόταση αυτή καταθέτει στο τραπέζι του δημόσιου διαλόγου ο κ. Αντώνης Ευμορφιάδης, διευθύνων σύμβουλος της φαρμακευτικής εταιρείας Medochemie Ελλάς και μέλος του Δ.Σ. της ΠΕΦ, σύμφωνα με τον οποίο, η υπέρβαση του

προϋπολογισμού υγείας (clawback) πρέπει να επιμερίζεται ανάλογα με τη συμμέτοχη των φαρμάκων (πρωτότυπα/γενόσημα) στην υπέρβαση!! Στην αποκαλυπτική συνέντευξη του κ. Ευμορφιάδη προς το timetv αποκαλύπτεται το μυστικό της επιτυχίας της Medochemie Ελλάς, η οποία μέσα στο εφιαλτικό τοπίο της αγοράς ακολουθεί ανοδική πορεία. Ας τον παρακολουθήσουμε:

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ TIMETV

newtimes 37

Interview

38 newtimes

Κύριε Ευμορφιάδη, τα θέματα υγείας οξύ-νονται ολοένα και περισσότερο. Τα προ-βλήματα στην αγορά, με τις ελλείψεις φαρ-μάκων, τις αντικαταστάσεις ή τη μείωση της δοσολογίας, από την πλευρά των ασθενών, φαίνεται ότι δημιουργούν μια δραματική ει-κόνα. Θα ήθελα προτού μπούμε στον κόσμο των επιχειρήσεων και αυτό που εσείς αντι-προσωπεύετε, να μας δώσετε μια εικόνα της δημόσιας υγείας και των προβλημάτων που αντιμετωπίζει το κοινωνικό σύνολο. Κοιτάξτε, η φαρμακευτική δαπάνη από 5 δισ. ευρώ στο τέλος του 2010, έχει πέσει εφέτος – αλλά και το 2015 – στα 2 δισ. ευρώ. Αν λάβετε υπόψη ότι προστέθηκαν οι ανασφάλιστοι, των οποίων οι φαρμακευτικές δαπάνες προσδιορί-ζονται περίπου στα 300 εκατ. ευρώ, και συνυπο-λογίσετε και τα εμβόλια και τους ορούς αίματος που είναι άλλα 100 εκατ. ευρώ, τότε μιλάμε για μια πραγματική δαπάνη 1,6 δισ. ευρώ. Κατα-λαβαίνετε λοιπόν ότι από το ένα άκρο – με τις υπερβολικές δαπάνες – περάσαμε στο άλλο άκρο. Δεν χωρεί αμφιβολία ότι έχουμε «πιάσει πάτο» και ότι δεν πάει άλλο.

Σε κοινωνικό επίπεδο, αυτή η τεράστια μεί-ωση των διαθέσιμων κονδυλίων πώς μετα-φράζεται;Να σας πω: H οικονομική κατάσταση έχει πλή-ξει το βαλάντιο των ασθενών. Και αυτό διότι η τιμή, που έχει μπει και απαιτείται από τον ΕΟΠ-ΠΥ, έχει σίγουρα μια διαφορά σε σχέση με αυτό που ίσχυε στο παρελθόν. Άρα εκεί έχουν υπάρ-ξει κάποια εμπόδια τα οποία, συνεπικουρούσης της οικονομικής δυσπραγίας, δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στον ασθενή κατά την αγορά των φαρμάκων του. Αυτό βέβαια οξύνε-ται από το γεγονός ότι, ενώ η κυβέρνηση είχε εξαγγείλει κάποια μέτρα που είχαν ως στόχο τα γενόσημα να αντικαταστήσουν σε ένα μεγάλο βαθμό τα πρωτότυπα, που ως γνωστόν έχουν για διάφορους λόγους μεγαλύτερο κόστος, αυτό δεν πέτυχε αφού τα γενόσημα έχουν κα-ταπολεμηθεί. Επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό να κάνω μια παρένθεση: στο εξωτερικό τα γε-νόσημα αποκαλούνται «ουσιωδώς όμοια» με τα πρωτότυπα. Αντιθέτως στη χώρα μας λέγονται «γενόσημα», μια λέξη που έχει καταντήσει να θεωρείται αμαρτία ενώ στην πραγματικότητα μιλάμε για το ίδιο φάρμακο. Αν λοιπόν ένας

Πολλοί ασθενείς αντί για δύο χάπια

την ημέρα να παίρνουν ένα – ρίχνουν οι ίδιοι

τη δοσολογία –, άλλοι αφήνουν να

περάσουν κάποιες μέρες από

τη στιγμή που θα τους τελειώσει το κουτί

με τα φάρμακα για να ξαναπάνε στο

γιατρό τους.

ασθενής έπαιρνε γενόσημο, σίγουρα θα είχε πολύ χαμηλότερη δαπάνη από αυτή που έχει τώρα, αφού προτιμά το πρωτότυπο. Αυτό συμ-βαίνει διότι έτσι έχει μάθει, διότι φοβάται να κά-νει μια διαφορετική επιλογή, διότι ενδεχομένως ακούει φήμες. Έτσι λοιπόν προτιμά το πρωτό-τυπο, πληρώνοντας παραπάνω συμμετοχή. Με ρωτάτε λοιπόν ποιο είναι το αποτέλεσμα. Όλα τα παραπάνω έχουν ως συνέπεια πολλοί ασθενείς αντί για δύο χάπια την ημέρα να παίρνουν ένα – ρίχνουν οι ίδιοι τη δοσολογία –, άλλοι αφήνουν να περάσουν κάποιες μέρες από τη στιγμή που θα τους τελειώσει το κουτί με τα φάρμακα για να ξαναπάνε στο γιατρό τους. Αυτό συμβαίνει κυρίως σε νόσους που δεν έχουν συμπτώματα, όπως η υπέρταση, τα λιπίδια, τα τριγλυκερίδια. Όλα αυτά έχουν δημιουργήσει σοβαρό θέμα με τη δημόσια υγεία.

Για να έλθουμε στο χώρο των επιχειρήσε-ων… Θα μπορούσατε να μας δώσετε μια ει-κόνα των επιπτώσεων στη λειτουργία των εταιρειών από την αύξηση των clawback και rebates; Άλλωστε ο τρόπος λειτουργίας των επιχειρήσεων έχει άμεση επίπτωση στο κοι-νωνικό σύνολο.Σαφώς, διότι μια εταιρεία απασχολεί ανθρώ-πους, οι οποίοι ανήκουν στο κοινωνικό σύνολο και πρέπει να επιβιώσουν, ενώ την ίδια στιγμή η ίδια η εταιρεία είναι ένας κρίσιμος κρίκος στην αλυσίδα της υγείας. Άρα η πορεία και ο δείκτης υγείας μιας εταιρείας συνδέεται άμεσα με το κοινωνικό σύνολο. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια οι επιχειρήσεις – ιδιαίτερα οι εταιρείες γενοσήμων – έχουν υποστεί μια μείωση τιμών μεταξύ 55% και 60%. Παράλληλα οι επιστρο-φές των εταιρειών (rebates) προς το κράτος έχουν αυξηθεί από 9% στο 11% και πάνω. Γί-νεται λόγος για το σύνολο των φαρμάκων που διαθέτουμε στα ασφαλιστικά ταμεία και για τα οποία πληρωνόμαστε από τον ΕΟΠΥΥ. Από τη συνολική αυτή δαπάνη εμείς επιστρέφουμε το 11%, ποσό εξαιρετικά μεγάλο για μια εταιρεία η οποία επιβαρύνεται με όλους τους υπόλοιπους φορολογικούς και ασφαλιστικούς συντελεστές. Τρίτον, υπάρχει και η λεγόμενη «αυτόματη επι-στροφή» – το περίφημο clawback –, ένα ακόμη ποσό το οποίο καθορίζεται από την κυβέρνηση και το οποίο αφορά τις υπερβάσεις που κατα-

γράφονται στη φαρμακευτική δαπάνη. Για να καταλάβετε για τι ποσά μιλάμε, το πρώτο εξά-μηνο του 2014 μας παρουσίασαν μια υπέρβα-ση 127 εκατ. ευρώ. Αυτά τα χρήματα πρέπει να επιστραφούν από τις όλες επιχειρήσεις – τόσο των γενοσήμων όσο και των πρωτοτύπων –, με βάση το μερίδιο αγοράς που κατέχει η κάθε εταιρεία. Πρόκειται λοιπόν για μια υπέρογκη δαπάνη, που δημιουργεί ασύλληπτη ασφυξία στις επιχειρήσεις.

Τι απώλειες καταγράφουν οι επιχειρήσεις σε επίπεδο του ανθρώπινου δυναμικού;Η ανεργία στον χώρο μας είναι πάρα πολύ μεγάλη και, ξέρετε, το πρόβλημα είναι ακό-μη μεγαλύτερο αν συνυπολογίσει κανείς το γεγονός ότι το ανθρώπινο δυναμικό στον το-μέα της υγείας είναι υψηλής στάθμης και επι-στημονικής κατάρτισης. Το μεγάλο ερώτημα είναι πόσο μπορεί να συνεχιστεί μια τέτοια κατάσταση στο μέλλον. Παρά το γεγονός ότι η δική μας εταιρεία ακολουθεί ανοδική τρο-χιά, αντιμετωπίζουμε έντονο πρόβλημα λόγω των πολύ μεγάλων εξόδων που σας ανέφερα. Με δυο λόγια είμαστε μπροστά στο πρόβλημα της χαμηλής κερδοφορίας. Για να επιζήσει μια εταιρεία χρειάζεται κέρδη. Αν θέλουμε να δια-φυλάξουμε τους ανθρώπους μας, αν θέλουμε να διατηρήσουμε σε ικανοποιητικά επίπεδα τους μισθούς, δηλαδή να μη μειώσουμε μι-σθούς και να μη διώξουμε ανθρώπους, πρέπει να έχουμε χρήματα για να το πετύχουμε. Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα αυτή τη στιγμή.

Αλήθεια, πώς εμφανίζεται η πορεία της επι-χείρησής σας. Η Medochemie, μέσα στο εφι-αλτικό αυτό τοπίο, δείχνει να βρίσκει διεξό-δους ανάπτυξης... Κοιτάξτε, ας ξεκινήσουμε από το τελευταίο. Η εταιρεία το 2011 έκανε μια σημαντική αναδι-οργάνωση. Στην πραγματικότητα έκανε επα-νεκκίνηση. Εγώ ο ίδιος ανέλαβα τα ηνία της επι-χείρησης τέλος του 2010 - αρχές του 2011. Το βασικό στοιχείο που οδήγησε στην ανάκαμψη των επιδόσεών μας ήταν το γεγονός ότι η εται-ρεία αναδιοργανώθηκε, και δεν εννοώ μόνο στη δομή της και στη δημιουργία διαδικασιών και λειτουργιών. Σε αυτό που δώσαμε ιδιαίτερη προσοχή ήταν το ανθρώπινο δυναμικό και οι αξίες που αυτό πρέπει να υπηρετεί.

Interview

newtimes 39

Interview

Τι αποτελέσματα είχαμε; Να σας δώσω μια ει-κόνα: ενώ το 2012 η αγορά των γενοσήμων είχε πέσει κατά 5,6% η Medochemie είχε αύξηση 27,2%. Έτσι, ενώ η Μedochemie ήταν στην 34η θέση στα συνταγογραφούμενα από τον ΕΟΠΠΥ γενόσημα, ανέβηκε στην 27η θέση. Αντιστοί-χως το 2013, ενώ η αγορά έπεφτε κατά 3,6%, η εταιρεία μας ανέβαινε κατά 26,2%, γεγονός που «έσπρωξε προς τα πάνω» την εταιρεία, ανεβά-ζοντάς την στη 17η θέση. Το 2014, σύμφωνα με τα στοιχεία Ιουλίου του IMS, ενώ η αγορά ανέ-βαινε κατά μέσον όρο με ρυθμό 0,6%, η εται-ρεία μας αύξανε τις επιδόσεις της κατά 34%, κα-ταλαμβάνοντας τη 13η θέση. Το ευχάριστο για εμάς είναι ότι, ειδικά τον Ιούλιο, η αύξησή μας ήταν 43%, ενώ η εταιρεία αναρριχήθηκε στην 11η θέση από την 34η το 2012.

Πώς επιτύχατε αυτά τα αποτελέσματα;Κοιτάξτε, θα έλεγα ότι η «καρδιά» της ανάπτυ-ξής μας είναι η συλλογική δουλειά και το κλί-μα συνεργασίας που υπάρχει στην εταιρεία. Δηλαδή, πέρα από την καλύτερη οργάνωση και τις διαδικασίες που ακολουθήσαμε, επικε-ντρωθήκαμε σε δύο πράγματα. Το πρώτο ήταν να ακούμε τους ανθρώπους μας – εννοώ τους ανθρώπους που εργάζονται στην εταιρεία –, να λαμβάνουμε σοβαρά τις προτάσεις τους, να μην κολλάμε σε δικές μας αποφάσεις. Ξέρετε, «εγώ είμαι ο διευθυντής και εγώ μόνο ξέρω»… Δεύ-τερον, αφουγκραζόμαστε πάρα πολύ καλά την αγορά έτσι ώστε να δείχνουμε την απαραίτητη ευελιξία στο να επικεντρωθούμε στα σημεία εκείνα που θα μας έδιναν αποτελεσματικότητα.

Στο προϊοντικό χαρτοφυλάκιό σας είχατε αλλαγές;Τα προϊόντα της Μedochemie είναι πρώτης κα-τηγορίας. Η εταιρεία έχει το βασικό εργοστάσιό της στην Κύπρο, αλλά έχει και εργοστάσια στην Ολλανδία και στο Βιετνάμ. Εκεί που δώσαμε έμφαση είναι να προβάλουμε τα προϊόντα μας τα οποία είναι υψηλών προδιαγραφών και ποι-ότητας.

Κυρίως σε ποιους τομείς απευθύνονται;Απευθύνονται κυρίως στο κεντρικό νευρικό σύ-στημα και στην παθολογία-καρδιολογία.

Κύριε Ευμορφιάδη, ποια είναι η στόχευσή

σας για τα επόμενα χρόνια; Πιστεύετε ότι έχετε τις βάσεις για να συνεχίσετε την ίδια αναπτυξιακή πορεία;Πιστεύουμε ναι. Και αυτός είναι ο στόχος και ο σκοπός μας. Αυτή τη στιγμή η εταιρεία έχει νέα προϊόντα, διαθέτει ένα πλούσιο χαρτοφυλά-κιο, το οποίο τα επόμενα χρόνια πρόκειται να «εκταμιεύσει» στην αγορά. Ο σκοπός μας είναι να ενισχύσουμε την αποτελεσματικότητά μας, να βελτιώσουμε την καινοτομία μας, ώστε σε μια αγορά η οποία υποφέρει να μπορέσουμε να διευρύνουμε όσο το δυνατόν περισσότερο το μερίδιό μας.

Πόσο αισιόδοξος είστε όμως για την πορεία των γενοσήμων; Θα μπορέσουν αυτά να δι-ευρύνουν το μερίδιο αγοράς τους; Το ερωτώ αυτό διότι υπάρχουν φωνές – μεταξύ αυτών και του προέδρου της ΠΕΦ κ. Τρύφων – που λένε ότι, αν η κυβέρνηση ακολουθήσει την ίδια πολιτική, σε δύο χρόνια δεν θα υπάρχει ελληνικό φάρμακο.Έχει δίκαιο. Αν δεν ληφθούν τα κατάλληλα μέ-τρα από την κυβέρνηση θα υπάρξει πρόβλημα. Συμφωνώ με τον κ. Τρύφων.

Ποιο μέτρο θεωρείτε αναγκαίο ώστε η ελλη-νική αγορά να ακολουθήσει την πορεία της ευρωπαϊκής αγοράς φαρμάκων, όπου το μερίδιο των γενοσήμων είναι πολύ μεγαλύ-τερο;Κοιτάξτε, αυτά που έχουν γίνει μέχρι στιγμής είναι μέτρα πανικού, είναι αποσπασματικές αποφάσεις που έχουν κάποια αριθμητικά απο-τελέσματα, κυρίως στο θέμα της τιμής, όπου αποκλειστικά έχει εστιάσει η κυβέρνηση. Απο-τέλεσμα αυτών των αποφάσεων είναι να έχουν πληγεί σοβαρά τα γενόσημα, που είναι μεγάλη ελπίδα αποφόρτισης των ασφαλιστικών ταμεί-ων. Αντιθέτως τα επώνυμα ακριβά προϊόντα – ειδικά τα πανάκριβα προϊόντα του νόμου 38/16 – έχουν υποστεί πολύ μικρές μειώσεις σε σχέση με αυτά τα σκευάσματα. Επιτρέψτε μου μια παρένθεση για να σας πω ότι, έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί τα μέτρα που έχει επιβάλει ο ΕΟΠΥΥ, μιλάμε για μέτρα που ενώ εξαγγέλλονται μετά από έναν-δύο μήνες διαφοροποιούνται ανάλογα με τις αντι-δράσεις. Έχουμε το Συμβούλιο Επικρατείας το οποίο ακυρώνει κάποιες αποφάσεις, επο-

μένως τα όποια διαρθρωτικά μέτρα έχουν λη-φθεί δεν έχουν αποδώσει. Άρα λοιπόν για να αυξηθεί το μερίδιο των γενοσήμων πρέπει να εφαρμοστούν θεραπευτικά πρωτόκολλα – όχι θεωρητικά, γιατί μέχρι στιγμής αυτό ισχύει –, να εφαρμοστεί μια πολιτική η οποία να ωθεί πραγματικά τον γιατρό και τον ασθενή προς μια φθηνότερη και εξίσου ποιοτική θεραπεία. Έτσι όπως είναι τα πράγματα – έχει δίκιο ο κ. Τρύ-φων – δεν μπορεί να προχωρήσει το ελληνικό φάρμακο. Με ρωτήσατε αν είμαι αισιόδοξος. Είμαι σε ό,τι έχει να κάνει με τις δυνατότητες των ανθρώπων και της εταιρείας μου, αλλά σε ό,τι έχει να κάνει με το περιβάλλον έχω πολλά ερωτηματικά.

Έχετε απέναντί σας τον κ. Βορίδη... Τι θα του προτείνατε ώστε η εγχώρια παραγωγή και το ελληνικό φάρμακο να μπορέσουν να ανα-πτυχθούν;Το πρώτο πράγμα που θα του πρότεινα θα ήταν να δώσει μια ιδιαίτερη προσοχή σε ό,τι έχει σχέ-ση με τον χώρο των γενοσήμων και το ελληνι-κό φάρμακο. Πώς; Δεν πρέπει το γενόσημο να μπαίνει στην ίδια κατηγορία με τα πρωτότυπα σκευάσματα, σε ό,τι έχει να κάνει με την αυτό-ματη επιστροφή το clawback, μάλλον. Δηλαδή λέμε ότι υπάρχει ένας στόχος φαρμακευτικής δαπάνης 2 δισ. ευρώ, αυτό που θα του έλεγα λοιπόν είναι να βάλει στόχους ανά κατηγορία και να πει, για παράδειγμα: «Τα γενόσημα πόσο μας στοίχισαν πέρυσι; Πεντακόσια εκατ. ευρώ. Πόσο θέλουμε να τα κάνουμε; Τετρακόσια εκατ. ευρώ. Τα πρωτότυπα πόσο μας στοίχισαν πέρυ-σι;»… Καταλαβαίνετε τι θέλω να πω. Να πληρώ-σει αυτός ο οποίος επιβαρύνει περισσότερο τον προϋπολογισμό.

Δεν ισχύει αυτό σήμερα.Ακριβώς. Επομένως το πρώτο είναι αυτό. Το δεύτερο είναι να ληφθούν κάποια διαρθρωτικά μέτρα, κάποιες ρυθμίσεις που έχουν να κάνουν με τη συνταγογράφηση του επώνυμου γενοσή-μου, να ισχύσει το πλαφόν συνταγογράφησης και τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, τα οποία βέ-βαια να τηρηθούν!

Κύριε Ευμορφιάδη, σας ευχαριστώ θερμά. Και εγώ ευχαριστώ, κύριε Κτενά.

Τον Ιούλιο, η αύξησή μας ήταν 43%, ενώ η εταιρεία αναρριχήθηκε στην 11η θέση από την 34η το 2012

TηΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑΣ ΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ Υγεία & Ομορφιά

Πλεονεκτήματα υγραεριοκίνησης Η χρήση υγραεριοκίνησης στα αυτοκίνητα παρουσιάζει μια σειρά από πλεονεκτήματα που πλέον οδηγούν όλο και περισσότερους κατόχους αυτοκινήτων στην Ελλάδα να εγκαθιστούν ένα τέτοιο σύστημα στο αυτοκίνητό τους. Πέραν αυτών των πλεονεκτημάτων, το σύστημα υγραερι-οκίνησης που εγκαθιστά η PrimaAutoGas προέρχεται από έναν εκ των κορυφαίων ιταλικών κατασκευαστικών οίκων, γεγονός που επιπλέον εξασφαλίζει αυξημένη αξιοπιστία, ανώτερη ποιότητα εξαρτημάτων (με 2 χρόνια εργοστασι-ακή εγγύηση) και υψηλό επίπεδο ασφάλειας.

ΕΓΓΥΗΣΗ – ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ

Η εγγύηση των συστημάτων υγραεριοκίνησης, τα οποία πα-ρέχονται από τη Chevellas, ανέρχεται στα 3 έτη για τα και-νούργια οχήματα Chevrolet (αφορά παράδοση στον πελάτη με εγκατεστημένο σύστημα υγραεριοκίνησης) και δεν επη-ρεάζεται η εργοστασιακή εγγύησή τους. Σε ό,τι αφορά τα μοντέλα Chevrolet, τα οποία βρίσκονται υπό κα-θεστώς εγγύησης και στα οποία τοποθετούνται ορθά – από εγκε-κριμένο εγκαταστάτη – συστήματα υγραεριοκίνησης τα οποία παρέχονται από τη Chevellas, η εγγύηση ανέρχεται σε 2 έτη.Για μοντέλα άλλων μαρκών παρέχεται εγγύηση 2 ετών σε όλα τα εξαρτήματα του συστήματος υγραεριοκίνησης.Μετά την τοποθέτηση ενός συστήματος υγραερίου Tartarini μία φορά τον χρόνο ή κάθε 15.000 km πραγματοποιείται service και συντήρηση όλης της εγκατάστασης με στόχο τη σωστή λειτουργία του κινητήρα.Τοποθετείται πριν από την αγορά καινούργιου αυτοκινή-του αλλά και στους ήδη υπάρχοντες κατόχους αυτοκινήτων Chevrolet με σχετική έκπτωση. Το σύστημα δεν επηρεάζει την εγγύηση του οχήματος αλλά και το ίδιο το σύστημα έχει εγγύηση καλής λειτουργίας δύο ετών.Για παράδειγμα, η αυτονομία ενός Chevrolet Spark μπορεί να φτάσει τα 1.000 χλμ. με κόστος 48 ευρώ! Η τοποθέτηση lpg μπορεί να φτάσει στις 12 άτοκες δόσεις ή στην περίπτωση τοποθέτησής του κατά την αγορά του αυτο-κινήτου το extra κόστος μπορεί να ενσωματωθεί στην τιμή του αυτοκινήτου.Εν ολίγοις, η PrimaAutoGas τοποθετεί συστήματα υγραεριο-κίνησης σε όλα τα μοντέλα της αγοράς. Τέλος, όλοι οι κάτοχοι οποιουδήποτε αυτοκινήτου μπορούν να έρθουν στην PrimaAutoGas και να τοποθετήσουν σύστη-μα υγραεριοκίνησης με δύο χρόνια εγγύηση του συστήματος.

Prima Auto Gas         Chevellas A.E. Συστήματα Αεριοκίνησης Τηλ. 210-5716666, Ωράριο Λειτουργίας: 08:00 - 16:00 Δ/νση: Οικονομίδου - Λεβιδιου 47, 12132 Περιστέρι Website: www.primaautogas.gr

Echinacea ExtraPower Health

Το ονόμαζαν «ρίζα φιδιού» και το θεωρούσαν ικανό να τους προστατεύει από όλα τα κακά. Οι λευκοί άποικοι της Δυτικής Αμερικής έμαθαν από τους ντόπιους τις φαρμακευτικές ιδιότη-τες αυτού του φυτού, σύμφωνα με καταγραφές από το 1700. Αργότερα οι Ευρωπαίοι βοτανολόγοι το ονόμασαν Εχινάτσια, από την αρχαία ελληνική λέξη «εχινός» λόγω του σφαιρικού και αγκαθωτού σχήματος ανάμεσα στα άνθη, που θυμίζει θαλάσσιο αχινό.Η Εχινάκια (Echinacea) είναι ένα πολυετές βότανο που αναπτύσσεται στους λειμώνες της Δυτικής Αμερικής και καλλιεργείται στην Ευρώπη. Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση των λοιμώξεων, την επούλωση πληγών, την υγεία του δέρματος, τη διέγερση της ανοσοποιητικής απόκρισης και ως αντισηπτικό, ενώ ταυτόχρονα διευρύνει τα αιμοφόρα αγγεία. Έγινε γνωστή τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και σε όλον τον κόσμο λόγω των ευεργετικών ιδιοτήτων της. Είναι το πιο γνωστό παραδοσιακό φυτό που χρησιμοποιείται για την τόνωση των αμυντικών δυνάμεων του σώματος, ενώ ο ψευδάργυρος βοηθάει στην άμεση αντιμετώπιση του κοινού κρυολογήμα-τος, γι’ αυτό και πολλοί παίρνουν προληπτικά Echinacea ακόμη και τους καλο-καιρινούς μήνες. Η βιταμίνη C, που συμπληρώνει τη σύνθεση, προστατεύει και τονώνει την άμυνα του οργανισμού. Ο μοναδικός συνδυασμός αποτελεί μια τριπλή προστασία για το χειμώνα. Οι οπαδοί της Echinacea αυξάνονται συνεχώς, επειδή πρόκειται για ένα φυσικό προϊόν που ενισχύει την άμυνα του οργανισμού χωρίς να προκαλεί παρενέργειες.

Ελληνική Bio Spirulina Protonex Health Foods

Η Spirulina είναι ένα αρχέγονο πο-λυκυτταρικό μικροφύκι που εμφα-νίστηκε στη γη πριν από 3,5 δισεκα-τομμύρια χρόνια.Σύμφωνα με επίσημη δημοσίευ-ση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO), του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, αναγνωρίζεται η δυνατότητα χρήσης της για υποβο-ήθηση σε πολλές ασθένειες ή προ-βληματικές καταστάσεις υγείας.Επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι:Η πρωτεΐνη στη σπιρουλίνα ωφελεί στην ανάπτυξη και την αναζωογό-νηση των κυττάρων. Πάνω από το μισό του ξηρού της βάρους αποτε-λείται από πρωτεΐνη, καθιστώντας το ένα εξαιρετικό συμπλήρωμα διατροφής. Περιέχει πάνω από το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό των βιταμινών A, B, D και K. Βοηθά στη μείωση των επιπέδων της κακής χοληστερόλης συμβάλλοντας στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νό-σων, των εγκεφαλικών επεισοδίων ή της σκλήρυνσης των αρτηριών. Βοηθά στην αύξηση της μυϊκής μά-ζας, μειώνει το αίσθημα της πείνας βοηθώντας στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους.Είναι η πλουσιότερη τροφή σε βήτα καροτίνη, καθώς περιέχει δέκα μείγ-ματα καροτενοειδών. Οι φυσικές κα-ροτίνες που βρίσκονται στα λαχανι-κά και στις άλγεις, φάνηκε να έχουν την πιο αντικαρκινική και αντιοξει-δωτική δύναμη.Βοηθά στην τόνωση της χλωρίδας του πεπτικού συστήματος διευκο-λύνοντας τη διαδικασία της πέψης και την κανονική λειτουργία του εντέρου. Λόγω της πολύ υψηλής περιεκτικό-τητας σε οργανικό, άμεσα αφομοι-ώσιμο σίδηρο η spirulina βοηθά άμεσα στη διόρθωση αναιμιών, χα-μηλού αιματοκρίτη και εμμηνορρο-ϊκού συνδρόμου.Μελέτες ερευνούν τη θετική επί-δραση της spirulina στην πρόληψη του καρκίνου (λευχαιμίες) και στην προστασία ατόμων που έχουν προ-σβληθεί από τον ιό του AIDS.Το 1967 ανακηρύχθηκε ως «εξαι-ρετική πηγή διατροφής του μέλλο-ντος» από τη Διεθνή Ένωση Μικρο-βιολόγων.Η NASA επέλεξε τη spirulina ως την κύρια πηγή διατροφής των αστρο-ναυτών.

Energy NowPower Health

Όταν η κούραση και η αδυναμία δεν οφείλονται σε κάποιο πρόβλημα υγείας… τότε ο συνήθης

ύποπτος είναι η μειωμένη ενεργητικό-τητα και η κακή διατροφή. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, που πε-ριλαμβάνει πολλές ώρες εργασίας και κακές διατροφικές συνήθειες, δημιουργεί συχνά το αίσθημα κούρασης. Αν λοιπόν νιώθεις τις δυνάμεις σου να έχουν κάνει φτερά και την ψυχολογία σου να βρίσκεται κάτω από το μηδέν… χρειάζεσαι το Energy Now!Ένας εκρηκτικός συνδυασμός ενέργειας, χάρη στο Guarana και το Yerba Mate που περιέχει, κινητο-ποιεί τον οργανισμό, με φυσικό και αποτελεσματικό τρόπο, χωρίς να προκαλεί παρενέργειες.

Σε συνδυασμό με τις βιταμίνες Β6, Β12 και το πολύτιμο Q10, το Energy Now θα γίνει η… Ατομική σου Ενέργεια!

40 new times

Interview

Alkyon Resort Hotel & Spa 5★

Βραχάτι Κορινθίαςτηλ. 27410 52010, 210 6425393

S: www.alkyonhotel.grΕ: resa@alkyonhotel.gr

Φθινοπωρινές αποδράσεις πολυτέλειας και ευεξίας στο Alkyon Resort Hotel & Spa!

Σε απόσταση αναπνοής από την Αθήνα, το Alkyon Resort Hotel & Spa είναι ιδανικό για μικρές φθινοπωρινές αποδράσεις από την καθημερινότητα! Συνδυάστε την πολυτε-λή διαμονή σας στο Alkyon Resort Hotel & Spa με την εξερεύνηση της γύρω περι-οχής. Ανακαλύψτε την Αρχαία Κόρινθο, περιηγηθείτε στα μονοπάτια του κάστρου στoν Ακροκόρινθο, επισκεφθείτε το Μου-σείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας και ακο-λουθείστε το δρόμο του κρασιού από το Βραχάτι μέχρι τα γειτονικά οινοποιεία της Νεμέας. Χαρίστε στον εαυτό σας πολυτελή διαμονή και ολική περιποίηση ευεξίας στο υπερσύγχρονο βραβευμένο Spa Center.

Λίγα λόγια για το Alkyon Resort Hotel & Spa 5★:Το ξενοδοχειακό συγκρότημα, βρίσκεται στο Βραχάτι Κοριν-θίας. Χτισμένο σε μια έκταση 23.000 τ.μ. μέσα σε κατάφυτους κήπους, αποτελεί μια όαση γαλήνης και πολυτέλειας για τους

Η φθινοπωρινή προσφορά περιλαμβάνει:● Πρόγευμα σε μπουφέ● Δείπνο σε πλούσιο μπουφέ ● Δωρεάν χρήση της εσωτερικής θερμαινόμενης πισίνας και του γυμνα-στηρίου● Για τους διαμένοντες σε Junior Σου-ίτα, δωρεάν χρήση χαμάμ, σάουνας και Jacuzzi

*Οι τιμές είναι ανά δωμάτιο, ανά διανυκτέρευση και συμπεριλαμβάνουνόλους τους νόμιμους φόρους.

επισκέπτες του, προσφέροντας ολοκληρωμένες υπηρε-σίες πολυτελούς διαμονής, υγείας και ευεξίας, εστίασης, οργάνωσης εκδηλώσεων και συνεδρίων.Το βραβευμένο πολυτελές κέντρο υγείας και ευεξίας ‘Spa Center’ του ξενοδοχείου προσφέρει μια ολοκληρω-μένη πρόταση σε όσους επιθυμούν υψηλές υπηρεσίες χαλάρωσης, ομορφιάς, αντιγήρανσης, αναζωογόνησης και ευεξίας. Οι υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις του περι-λαμβάνουν: Εσωτερική θερμαινόμενη πισίνα, θερμαινό-μενο Jacuzzi 6 θέσεων, Turkish bath, Hamam, 2 Saunas, Spa jet, Γυμναστήριο, Κομμωτήριο, Τμήμα αντιγήραν-σης, 5 ατομικές καμπίνες θεραπειών, Spa Suite, Αρωμα-τικό λουτρό υδρομασάζ & Spa Boutique.

Το Alkyon Resort Hotel & Spa 5★ διαθέτει μοναδικούς χώρους συνεδρίων, παρουσιάσεων, εταιρικών συναντή-σεων, σεμιναρίων, πολιτιστικών εκδηλώσεων και δεξιώ-σεων. Οι κομψές αίθουσες μπορούν να φιλοξενήσουν από μια μικρή συνάντηση των 10 ατόμων μέχρι μια εκδήλωση 1100 ατόμων. Οι υπερσύγχρονες εγκαταστά-σεις, οι άριστες υπηρεσίες υποστήριξης και το έμπειρο προσωπικό διασφαλίζουν με φροντίδα την επιτυχία κάθε εκδήλωσης. Η προνομιακή του θέση του ξενοδο-χείου, σε απόσταση μόλις μιας ώρας από την Αθήνα και 80 μέτρων από την πεντακάθαρη παραλία, το καθιστά πρώτο στην προτίμηση των επισκεπτών για τις μικρές ή τις μεγάλες αποδράσεις τους όλες τις εποχές του χρόνου.

AlkyonResortHotel&

Spa!

TIPS - ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΑΠO ALKYON RESORT HOTEL & SPA

Αρχαία Κόρινθος 10,3 χλμ. Ακροκόρινθος 14,0 χλμ.

Νεμέα 27,3 χλμ. Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας 46,9 χλμ.

Ορεινή Κορινθία 50,0 χλμ.

TIPS - FOR KIDS Παιδική χαρά,

Ποδήλατα, Πινγκ- πόνγκ, Ποδοσφαιράκι, Μπιλιάρδο, Internet Games ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ:

• Παιδί έως 12 ετών μαζί με τους γονείς του σε standard, superior, executive δίκλινο δωμάτιο και Junior Suite: ΔΩΡΕΑΝ • 2o παιδί έως 4 ετών μαζί με τους γονείς του σε superior δωμάτιο: ΔΩΡΕΑΝ• 2o παιδί από 4 – 12 ετών σε πρόσθετη κλίνη σε superior δωμάτιο μαζί με τους γονείς: €25/ διανυ-κτέρευση• Παρκοκρέββατο σε όλους τους τύπους δωματίων, χωρίς χρέωση

Τιμή δωματίου/ Διανυκτέρευση*

MONOΚΛINO 75

STANDARD ΔΙΚΛΙΝΟ 95

SUPERIOR ΔΙΚΛΙΝΟ 115

EXECUTIVE ΔΙΚΛΙΝΟ 130

JUNIOR ΣΟΥΙΤΑ (2 ΑΤΟΜΩΝ) 170

ΜΕΖΟΝΕΤΑ (4 AΤΟΜΩΝ) 160

ΤΙΜΕΣ ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ

new times 41

42 new times

Φυσικό Αέριο

Οι κολοσσοί της ενέργειας επενδύουν στο φυσικό αέριο στην ΕλλάδαΜε γοργούς ρυθμούς προχωρούν οι εξελίξεις για την ανάπτυξη διευρυμένου δικτύου εισαγωγής φυσικού αερίου με τους κολοσσούς από τον διεθνή χώρο της ενέργειας να εκφράζουν με σαφήνεια το ενδιαφέρον τους για το φυσικό αέριο στην Ελλάδα. Ο αναβαθμισμένος γεωπολιτικός ρόλος της χώρας μας επιβεβαιώνεται και από την ανταπόκριση μεγάλων ονομάτων από τον χώρο της ενέργειας στον διεθνή διαγωνισμό για την εκμετάλλευση υδρογονανθρά-κων στην Δυτική Ελλάδα και την Νότια Κρήτη καθώς και για την παράλληλη υλοποίηση νέων υποδομών για την εισαγωγή φυσικού αερίου.

ΔΕΠΑ & διεθνείς επενδυτές: κοινή στρατηγική για το φυσικό αέριοΠρωταγωνιστικό ρόλο στο άνοιγμα του διαλόγου και της έμπρακτης συνεργασίας με τη διεθνή αγορά στην χώρα μας παίζει τις τελευταίες δεκαετίες η ΔΕΠΑ, η οποία συνεργάζεται με τους βασικούς διεθνείς παίχτες της ενεργειακής αγοράς και

συμβάλει στην καθιέρωση της Ελλάδας ως διαμετακομιστικού κόμβου στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται άλλωστε και οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, οι οποίες στοχεύουν στην δημιουργία κατάλληλου επενδυτικού κλίματος και στην επίτευξη διεθνών συμφωνιών.

Η πρόσφατη επίσκεψη του πρωθυπουργού, Α. Σαμαρά, στο Αζερμπαϊτζάν σφραγίστηκε από τις αναφορές που έγιναν στον

new times 43

πρωταγωνιστικό ρόλο που αναλαμβάνει η Ελλάδα στον τομέα της ενέργειας σε όλη την Ευρώπη ενώ ακόμη πιο πρόσφατη ήταν και η επιβεβαίωση της εταιρείας Edison για το επενδυτικό ενδιαφέρον της τελευταίας για την ανάπτυξη των υποδομών φυσικού αερίου αλλά και την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων στην Δυτική Ελλάδα. Σε συνάντηση που είχε πρόσφατα η διοίκηση του ομίλου με τον κ. Γιάννη Μανιάτη στο περιθώριο επίσκεψης που πραγματοποίησε ο υπουργός στο Μιλάνο, έγινε εκτενής αναφορά στην συνεργασία του ομίλου με την ΔΕΠΑ και στην υλοποίηση νέων υποδομών.

Συγκεκριμένα, ο Δ/νων Σύμβουλος της εταιρείας, Bruno Lescoeur απευθυνόμενος στον κ. Μανιάτη ανέφερε ότι: «Αποτελεί τιμή για την Edison να φιλοξενεί στην ιστορική της

έδρα τον υπουργό κ. Μανιάτη και την ελληνική αντιπροσωπεία κατά τον τερματισμό των εορταστικών εκδηλώσεων για την 130η επέτειο της ίδρυσής της. Ήταν μία εξαιρετική ευκαιρία να επιβεβαιώσουμε την παρουσία μας ως πρώτου ξένου

επενδυτή στον ελληνικό ενεργειακό τομέα και να διαπιστώσουμε την πρόοδο που σημειώθηκε σε πολλά σημαντικά θέματα. Εκτός από την παγιωμένη παρουσία στην αγορά ηλεκτρισμού, όπου η Edison προσβλέπει σε περαιτέρω ευκαιρίες ανάπτυξης, επιβεβαιώσαμε στον κ. Υπουργό τη δέσμευσή μας για την έρευνα υδρογονανθράκων, αναγγέλλοντας τη συμμετοχή της

Edison στο νέο bid round ερευνών και για την υλοποίηση των αγωγών φυσικού αερίου IGI και IGB που αναπτύσσουμε από κοινού με την ΔΕΠΑ. Οι υποδομές αυτές θα προσφέρουν

Ο Όμιλος της ΔΕΠΑ, με μεγάλες επενδύσεις και σημαντικές στρατηγικές διεθνείς συμφωνίες και κοινοπραξίες με την Shell, ENI, Edison, έχει καταφέρει να

εξασφαλίσει την απρόσκοπτη τροφοδοσία της χώρας με φυσικό αέριο.

➤ ➤ ➤

44 new times

Φυσικό Αέριο

Ο αγωγός Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB), η σύμ-βαση προμήθειας με το Αζερμπαϊτζάν και οι μα-κροχρόνιες συμβάσεις με τις εταιρείες Gazprom και Sonatrach, ο αγωγός IGI, αποτελούν κάποιες από τις στρατηγικές συμφωνίες που έχει συνά-ψει η ΔΕΠΑ για την ανάπτυξη της ενεργειακής αγοράς στην χώρα μας. Πρόκειται για μία πο-ρεία που έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετά χρόνια με αρκετούς σημαντικούς σταθμούς όπως:➤ 2007: υπογράφεται Μνηµόνιο Συνεργασίας

µεταξύ Ελλάδας και Αζερµπαϊτζάν➤ 2007: ξεκινά η λειτουργία του διασυνδε-

τήριου Αγωγού Φυσικού Αερίου Ελλάδας-Τουρκίας και η παραλαβή αερίου µέσω του αγωγού

➤ 2008: ιδρύεται η Εταιρεία «Υποθαλάσσιος

Αγωγός Φυσικού Αερίου (ΥΑΦΑ) Ελλάδος – Ιταλίας ΠΟΣΕΙΔΩΝ Α.Ε.»

➤ 2009: υπογράφεται Μνηµόνιο Συνεργασίας µεταξύ της Bulgarian Energy Holding EAD (BEH EAD), της ΔΕΠΑ Α.Ε. και της Edison S.p.A. για την υλοποίηση του κλάδου του Αγωγού IGI προς τη Βουλγαρία µε το όνοµα: Διασυν-δετήριος Αγωγός Ελλάδας– Βουλγαρίας (IGB)

➤ 2014: υπογράφεται συμφωνία με την GAZPROM EXPORT που περιλαμβάνει αφε-νός τη μείωση της τιμής προμήθειας του φυσικού αερίου και αφετέρου σειρά άλλων συμβατικών διατάξεων που είναι ιδιαίτερα σημαντικές και συμφέρουσες. Η σύμβαση για προμήθεια ρώσικου φυσικού αερίου επε-κτάθηκε έως το 2026.

Διεθνείς συνεργασίες - σταθμοί για το φυσικό αέριο στην Ελλάδα

new times 45

στην Ιταλία, την Ελλάδα και τα Βαλκάνια σημαντική πρόσβαση στα νέα μεγάλα αποθέματα της Ανατολικής Μεσογείου. Πιστεύουμε ότι είναι μία στρατηγική ευκαιρία

για όλες τις εμπλεκόμενες χώρες και βεβαίως μία ευκαιρία για να καταστεί ποιο γρήγορο και

ποιο ανταγωνιστικό το άνοιγμα του Νοτίου Διαδρόμου».

Από την πλευρά του, ο υπουργός ΠΕΚΑ υπογράμμισε στη Διοίκηση της Edison την απόλυτη δέσμευση της ελληνικής

κυβέρνησης για την ταχεία υλοποίηση του IGB και του IGI και πρόσθεσε ότι: «Παράλληλα

με την προώθηση της ανάπτυξης του αγωγού EAST-MED, ο IGB αποτελεί βασική στρατηγική επιλογή για τα Βαλκάνια, ενώ ο IGI Ποσειδών θα διασφαλίσει τη εξαγωγή στην Ιταλία των νέων ποσοτήτων φυσικού αερίου από την Ελλάδα και τη Μεσόγειο, στα πλαίσια της ελεύθερης και πλήρως ανταγωνιστικής ανάπτυξης των νέων οδεύσεων φυσικού αερίου».

Μέσα από μια συνεχή αναπτυξιακή πορεία επί σειρά ετών η ΔΕΠΑ αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις που απορρέουν κυρίως από τη διαδικασία απελευθέρωσης των ενεργειακών αγορών και τις ριζικές αλλαγές που αυτή συνεπάγεται κατά μήκος της αλυσίδας αξίας του κλάδου του φυσικού αερίου, αλλά και από τις ποικιλόμορφες γεωπολιτικές, ρυθμιστικές, τεχνολογικές και οικονομικές αβεβαιότητες και κινδύνους που ενυπάρχουν στο επιχειρησιακό της περιβάλλον. Αναφερόμενος στη συμβολή της αγοράς του φυσικού αερίου στην εθνική οικονομία και στον πρωταγωνιστικό ρόλο της χώρας μας στα «ενεργειακά» δρώμενα στην ΝΑ Ευρώπη, ο Πρόεδρος της ΔΕΠΑ τόνισε ότι:

«Ο Όμιλος της ΔΕΠΑ, με μεγάλες επενδύσεις και σημαντικές στρατηγικές διεθνείς συμφωνίες και κοινοπραξίες με την Shell, ENI, Edison, έχει καταφέρει να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη τροφοδοσία της χώρας με φυσικό αέριο. Η ΔΕΠΑ, συνεχίζει να συμβάλει στην ανάπτυξη της οικονομίας, την προστασία τα ου περιβάλλοντος και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των τοπικών κοινωνιών αναπτύσσοντας το δίκτυό της και εξασφαλίζοντας επάρκεια και ασφάλεια εφοδιασμού στη χώρα. Μέσα από διεθνείς συνεργασίες και πρωτοβουλίες (όπως η υπογραφή σύμβασης προμήθειας με το Αζερμπαϊτζάν, η προώθηση του ελληνο-βουλγαρικού αγωγού IGB, και η διασύνδεση με την Ιταλία), η ΔΕΠΑ συμβάλει στην αναβάθμιση της χώρας στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Ο Όμιλος θα διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και θα συμβάλει με τις δυνάμεις του, στο ομαλότερο και γρηγορότερο άνοιγμα της αγοράς φυσικού αερίου, που είναι και πρώτη προτεραιότητα στην ατζέντα της ελληνικής πολιτικής.»

Γεώργιος Σπανούδης, Πρόεδρος ΔΕΠΑ:

« Θα διαδραματίσουμε ηγετικό ρόλο στην απελευθέρωση της αγοράς της ενέργειας»

➤ ➤ ➤

46 new times

New Times spots all over Greece

wwww.timetv.gr

ΑΘΗΝΑ

DAVINCI Αγίου Ιωάννου 23, Αγία Παρασκευή

ΡΟΛΟΪ Αμύντα 6, Αθήνα

Abreuvoir Ξενοκράτους 51, Αθήνα

BARTESSERA Κολοκοτρώνη 25, Αθήνα

ΒΟΟΖΕ Κολοκοτρώνη 57, Αθήνα

CIRCUS Ναυαρίνου 11, Αθήνα

ΚΟΚΚΟΙ ΚΑΦΕ Διδότου & Ασκληπιού 39, Αθήνα

PURE BLISS Ρόμβης 24Α, Αθήνα

ΤΙΚΙ Athens 15 Μακρυγιάννη, Αθήνα

Aleria Μεγάλου Αλεξάνδρου 57, Αθήνα

FABRICA DE VINO Εμμ. Μπενάκη 3, Αθήνα

Pasaji Στοά Σπυρομήλιου, Αθήνα

Sabor Περικλέους 17, Αθήνα

Κιμωλία Art Café Υπερείδου 5, Αθήνα

Κολοκοτρώνη 9 Κολοκοτρώνη 9, Αθήνα

Σοκολάτα 56 Ερμού 56, Αθήνα

HETEROCLITO Φωκίωνος 2& Πετράκη 30, Αθήνα

OINOSCENT Βουλής 45, Αθήνα

Mikel, Λεωφόρο Αθηνών 84, Αθήνα

BY THE GLASS Γεωργίου Σουρή & Φιλελλήνων, Αθήνα

Mikel Σόλωνος 64, Αθήνα

Dacapo Τσακάλωφ 1, Αθήνα

Shakespeare Καρύτση 7, Αθήνα

Big Apple Σκουφά 69,Αθήνα

Mikel Λ. Μεσογείων 167 & Κατεχάκη, Αθήνα

Select Φωκίωνος Νέγρη 26, Αθήνα

Emporio Armani Café Μηλιώνη 5, Αθήνα

Mikel Λ. Αθηνών 84 & Μητροδώρου, Αθήνα

Jimmy’s Coffee Shop Βαλαωρίτου 7, Αθήνα

WINE POINT Αφ. Διάκου & Πορινού 2, Αθήνα

Χυτήριο Ιερά Οδός 44, Αιγάλεω

Siempre Μαρίνου Γερουλάνου 60, Αργυρούπολη

Vive Mare Λεωφόρος Καραμανλή 18, Βούλα

Εν πλώ Λεωφόρος Ποσειδώνος 4, Βουλιαγμένη

Moorings Μαρίνα Βουλιαγμένης, Βουλιαγμένη

ALERIA Μεγάλου Αλεξάνδρου 57, Γκάζι

Gazi Collge Περσεφόνης 53, Γκάζι

Soho Βουτάδων 54 Β, Γκάζι

My Plate Πεσρφόνης 43, Γκάζι

Crema Περσεφόνης 63, Γκάζι

Cartone Περσεφόνης 41, Γκάζι

Aliarman Σοφρωνίου 2, Γκάζι

Café Del Sol Βουτάδων 44 Γκάζι

Funky Gourmet Ηρακελιδών 19, Γκάζι

ΝΙΧΟΝ Αγησιλάου 61Β, Γκάζι

WHY SLEEP? Βουτάδων 52, Γκάζι

ΓΚΑΖΟΧΩΡΙ Δεκελέων 6, Γκάζι

MILLENIUM GOLD Βουτάδων 60, Γκάζι

MACAU Βουτάδων 48, Γκάζι

MADEL FOOD Κύπρου 70, Γλυφάδα

SOLETO Λαοδίκης 33 – 35, Γλυφάδα

BALUX HOUSE Ποσεοδώνος 58, Γλυφάδα

LIVING Ζησιμοπούλου 10, Γλυφάδα

ΠΑΓΩΤΟΜΑΝΙΑ Κωνσταντινουπόλεως 5, Γλυφάδα

Flocafe Λαζαράκη 26, Γλυφάδα

Paul Πλ. Εσπερίδων & Κύπρου 70. Γλυφάδα

Soleto Λαοδίκης 33-35, Γλυφάδα

Δελφίνια Διαδόχου Παύλου 5, Γλυφάδα

Απολλώνιο Άλσους 1 & Λαζαράκη, Γλυφάδα

Ya Café Λ. Κανελοπούλου 4, Γουδί

BOURBON Καλλιδρομίου 68, Εξάρχεια

Philleas Fogg Λ. Παπάγου 106, Ζωγράφου

Mestizo Λ. Παπάγου 104, Ζωγράφου

Dolce Γρ. Αυξεντίου 58-60, Ζωγράφου

Garage Ηρωων Πολυτεχνείου 3, Ηλιούπολη

Αψέντι Ηρακελιδών 19, Θησείο

Avanti Café Λ. Εθν. Αντιστ. & Φιλολάου, Καισαριανή

BELLINI Λεβίδου 11, Κηφισιά

ΜΕΝΤΑ Αγ. Θεοδώρων 10, Κηφισιά

La Gabinoteca Δηλιγιάννη 56, Κηφισιά

Kioskys Κεφαλάρι, Κηφισιά

Άλσος Κηφισιάς , Κηφισιά

Zonar´s Βουκουρεστίου & Πανεπιστημίου, Κολωνάκι

Rosebud Ομήρου 60, Κολωνάκι

Εν Δελφοίς Δελφών 5, Κολωνάκι

Showroom Μιλιώνη 12, Κολωνάκι

Cake Ηροδότου 15, Κολωνάκι,

Nice&easy Ομήρου 60 & Σκουφά, Κολωνάκι

Βιβλιοθήκη Πλατεία Κολωνάκιου, Κολωνάκι

Φίλιον Σκουφά 34 Κολωνάκι

Flocafe Μιλιώνη 11, Κολωνάκι

PASSEPARTOUT Σκουφά 47-49, Κολωνάκι

Sports Café Λ. Συγγρού 178, Καλλιθέα

Manzo Λεωφόρος Συγγρού 138, Αθήνα

Tailor Made Πλ. Αγίας Ειρήνης 2, Μοναστηράκι

Harvest Αιόλου και Ευρυπίδου Μοναστηράκι

Zaf Πλ. Αγίας Ειρήνης 8, Μοναστηράκι

ΜΑΓΚΑΖΕ Αιόλου 33, Πλατεία Αγίας Ειρήνης

6 DOGS Αβραμιώτου 6-8,Μοναστηράκι,

A for Athens Μιαούλη 2-4, Μοναστηράκι

Flocafe Λ. Συγγρού 143, Νέα Σμύρνη

BOULEVARD Λ. Δεκελείας 75,Νέα Φιλαδέλφεια

CAFE ROYAL Λ. Δεκελείας 59, Νέα Φιλαδέλφεια

Δωδωνή Φαναρίου 1, Νέα Φιλαδέλφεια

FLOCAFE Προύσης 2, Νέα Φιλαδέλφεια

ΝΕΟΣ ΚΡΙΝΟΣ Λ. Δεκελείας 118, Νέα Φιλαδέλφεια

BARSOL Πλ. Ελ. Βενιζέλου 4, Νέα Φιλαδέλφεια

GOLDEN HΟLLΕ Λ. Δεκελείας 61,Νέα Φιλαδέλφεια

ΤΙΛΛΑΣ ΠΛ. Ελ. Βενιζέλου 10, Νέα Ιωνία

FARO CAPO Δημ. Βασιλείου 10, Νέο Ψυχικό

Gaspar Δημ. Βασιλείου & Λυκούργου, Νέο Ψυχικό

Διόσκουροι Δημ. Βασιλείου 16 Νέο Ψυχικό

Ράμπα Δημ. Βασιλείου 14 Νέο Ψυχικό

My Place Λ. Κηφισίας 56 & Δελφών, Μαρούσι

Caprice Υμηττού 101, Παγκράτι

Σπονδή Πύρρωνος 5, Παγκράτι

Αερόστατο Κτησίου & Πτολεμαίων 4, Παγκράτι

Απολλώνιο Αγίου Αλεξάνδρου 8, Παλαιό Φάληρο

L’ARTE Αγίου Αλεξάνδου 45, Παλαιό Φάληρο

Mare Marina Μαρίνα Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο

Breeze café Μαρίνα Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο

Prappas Sweet Λ. Ποσειδώνος 58, Παλαιό Φάληρο

Piu Verde Στρ.Αλ.Παπαγου & Πεντέλης, Παπάγου

Bonco Μεγάλου Αλεξάνδρου 73, Περιστέρι

IGODO Μεγάλου Αλεξάνδρου 71, Περιστέρι

45ST Αιμ.Βεάκη 45, Περιστέρι

KIKA Αιμ. Βεάκη 35, Περιστέρι

GOLD Επίκουοου 2, Περιστέρι

BEBER Αιμ. Βεάκη 35, Περιστέρι

CAFÉ CAFÉ Αιμ. Βεάκη 60, Περιστέρι

DIMAR Αιμ. Βεάκη 23, Περιστέρι

ATELIER Αγίας Παρασκευής 79, Περιστέρι

ENZZO DE CUBA Αγίας Παρασκευής 72, Περιστέρι

CHOCOLAT Παρασκευοπούλου 44, Περιστέρι

ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ Μικρολίμανο, Πειραιάς

Πισίνα Μαρίνα Ζέας, Πειραιάς

Gazi Collge Γρηγορίου Λαμπράκη 117, Πειραιάς

Haagen Dazs Ακτή Μουτσοπούλου 5, Πειραιάς

FREDDO Πλατεία Αλεξάνδρας 1, Πειραιάς

Stretto Πλατεία Αλεξάνδρας 5, Πειραιάς

Bowling Center Προφήτης Ηλίας, Πειραιάς

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Amicale Παύλου Μελά 22

Balkan Πρόξενου Κορομηλά 3

BROCANTE Σβώλου Αλεξάνδρου 15

DE FACTO Παύλου Μελά 19

Estrella Παύλου Μελά 48

Flipside Προξένου Κορομηλά 11

Hemingway Σβώλου Αλεξάνδρου 19

Local Παλαιών Πατρών Γερμανού 17

Mon Frere Καρόλου Ντηλ 6

Oval Φιλικής Εταιρίας 1

Pantheon Προξένου Κορομηλά 8

Plaisir Αριστοτέλους 9 & Μητροπόλεως

Pulp Σβώλου Αλεξάνδρου 8

Rialto Σβώλου Αλεξάνδρου 1 & Πατριάρχου Ιωακείμ

Stretto Καρόλου Ντηλ 18

Urban Ζεύξιδος 7

Zucca Λεωφόρος Νίκης 35

Aχίλλειον Λεωφόρος Νίκης 37

Δωμάτιο με Θέα Πλατεία Αριστοτέλους 10, Ολύμπιον

Μικρό Διατηρητέο Ικτήνου 14

ΛΑΡΙΣΑ

Αποθήκη Πρωτοπαππαδάκη 10

DETOX Ασκληπιού 23 & Παπακυριαζή

Δικαστικό Παπακυριαζή 19α

Portego Παπακυριαζή 38

Arco Φαρσάλων 31

My café Ασκληπιού 26

Kubric Πρωτοπαπαδάκη 12

ΠΑΤΡΑ

Talks Υψηλών Αλωνιών 24

Queen Υψηλών Αλωνιών 20

Banana Moon Γερμανού 18

PAS MAL Ηρώων Πολυτεχνείου 54

Majestic Ρήγα Φεραίου 93

Café Αρούσα Μαιζώνος 131

Ποίκιλη Στοά Ρήγα Φεραίου 129

ΚΑΛΑΜΑΤΑ

Kopi Luwak Ιατροπούλου 11

Place Nationale Αντωνοπούλου 13

Στολίδι Ένα Αριστοδήμου 97

Retro Ιατροπούλου 16

ΗΡΑΚΛΕΙΟ

Biscotto Cafe Χάνδακος 36Γ

Indigo Cafe 25ης Αυγούστου 76

Best Cafe Bistro Περδικάρι 5

Crop Αρετουσας 4

K1 Cafe Bar Πλατεία Καλλεργών 1-9

Joy Café Γεωργίου Παπανδρέου 53

Largo Café Πλατεία Καλλεργών 3

ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Φρόντζου Πολιτεία Λόφος Αγ.Τριάδος

Accademia Del Panino Λ.Δωδώνης 13

Bruno Coffee Stores 28ης Οκτωβ. & Μουλαϊμίδου

Au Bar Λ. Δωδώνης 10

Marche Χαριλάου Τρικούπη

Piccadilly Χαριλάου Τρικούπη 39

Hoxton Πλατεία Πάργης 3

Intro Coffee Bar Κώστα Βάρναλη 30, Περιστέρι

RAILS Βασιλέως Αλεξάνδου 2, Περιστέρι

Terra Petra Θέατρο Πέτρας, Πετρούπολη

Apolis Λόφος Αγίου Δημητρίου, Πετρούπολη

Μπρίκι Δορυλαίου 6, Πλατεία Μαβίλη

Athina Bar Δ. Σούτσου 3, Πλατεία Μαβίλη

Flower Δορυλαίου 2, Πλατεία Μαβίλη

Telescope Λόφος Προφήτη Ηλεία, Χαιδάρι

ΓΙΟΡΤΗ Τέρμα Ιεράς Οδού, Χαϊδάρι

CUTTY SARK Στρ. Καραϊσκάκη 55, Χαϊδάρι

ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΟ Ηρ. Πολυτεχνείου 82, Χαϊδάρι

Home Στρ. Καραϊσκάκη 59, Χαϊδάρι

EL RAY ALOBAR Θουκυδίδου 7, Χαλάνδρι

ΜΑΙΜΟΥ Θουκυδίδου 7Α, Χαλάνδρι

MIKEL Λ. Πεντέλης 5, Χαλάνδρι

CHEAPART, Στρατάρχη Παπάγου 13, Χαλάνδρι

FLOCAFE Λ. Πεντέλης 4, Χαλάνδρι

ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Yacht Cafe, Ακτή Μουτσοπούλου 1, Πειραιάς

BAR CODE Καραϊσκου 139-143, Πειραιάς

EVEREST, Αγιού Ελευθερίου 24 Πειραιάς

GALLA Ακτή Δηλαβέρη 9-11, Πειραιάς

STREET Ηρώων Πολυτεχνείου 59, Πειραιάς

Escobar Lounge Πατριάρχου Μάξιμου 1, Κηφισιά

travel times 47 travel times 47

New Times spots all over Greece

48 new times