Ορισµοί - sch.grdim-rizou.pel.sch.gr/old/ergasies/athlisi_kai_psixagogia.pdf · 2 Σχέδιο εργασίας……..…………………………………………………………………………………...3

2

� � � � � � � � � � �Σχέδιο εργασίας……..…………………………………………………………………………………...3

Ορισµοί……………………………………………………………………………..................................5

Έχετε υγιεινές συνήθειες (Ερωτηµατολόγιο)……………………………………………………………6

Πόσο δραστήριοι είστε; Υπολογίστε το ∆είκτη ∆ραστηριοποίησης (Ερωτηµατολόγιο)……………….8

Οµαδικά αθλήµατα που προτιµάτε να παίζετε (Ερωτηµατολόγιο)…………………………………….10

Άθληση και σωµατική υγεία……………………………………………………………………………12

Άσκηση και ψυχική υγεία………………………………………………………………………………15

Άσκηση και παιχνίδι (Παιχνίδι)………………………………………………………………………...16

Αξιολόγηση των διατροφικών µας συνηθειών (Ερωτηµατολόγιο)…………………………………….17

∆ιατροφικές ανάγκες για παιδιά του ∆ηµοτικού ως και έφηβους 14 χρόνων που συµµετέχουν σε

κάποιο άθληµα………………………………………………………………………………………….19

Γνωρίζεις τις οµάδες των τροφίµων; (Παιχνίδι)………………………………………………………..22

Πώς θα δούµε αν το βάρος µας είναι φυσιολογικό, αν είµαστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι – Ο ∆είκτης

Μάζας Σώµατος (∆.Μ.Σ.)………………………………………………………………………………23

Μετρώ το σφυγµό µου………………………………………………………………………………….25

Αξιολογώ την αθλητική µου συµπεριφορά……………………………………………………………..27

Κανόνες αθλητικής συµπεριφοράς……………………………………………………………………...29

Αρνητική αθλητική συµπεριφορά………………………………………………………………………30

Επιχειρήµατα……………………………………………………………………………………………31

Έρευνα (Σωστές και Λάθος αθλητικές συµπεριφορές)…………………………………………………32

Τα δικά µας παιχνίδια…………………………………………………………………………………...33

Το άλµπουµ των Ελλήνων Ολυµπιονικών……………………………………………………………...34

Μαραθώνιος ∆ρόµος – Σπάρταθλον……………………………………………………………………64

Παραολυµπιακοί αγώνες………………………………………………………………………………..66

Πηγές……………………………………………………………………………………………………67

3

� � � � � � � � � � � � � �� Τη φετινή σχολική χρονιά αποφασίσαµε να ασχοληθούµε στα πλαίσια της Ευέλικτης Ζώνης µε το

θέµα «Άθληση και ψυχαγωγία». Ήταν ένα από τα πολλά θέµατα τα οποία έπεσαν στο τραπέζι και το

οποίο ψήφισαν οι περισσότεροι από µας. Ασχοληθήκαµε µε το θέµα για περίπου 4 µήνες. � � � � � � � � � � � � �Να γνωρίσουν οι µαθητές τη σηµασία της άθλησης για τη σωµατική και την ψυχική τους υγεία. � � � � � �� συνεργασία, οµαδικό πνεύµα, υπευθυνότητα, υποµονή, επιµονή και θάρρος. Ανάπτυξη της

αυτοεκτίµησης και της θετικής αυτοαντίληψης και αυτοπεποίθησης και καλλιέργεια ελεύθερης και

δηµοκρατικής έκφρασης. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �

τιµιότητα, δικαιοσύνη, αξιοκρατία, σεβασµός αντιπάλων, αυτοσεβασµός, µετριοφροσύνη, συνετή

αντιµετώπιση της νίκης και της ήττας. � � � � � � � � � � � � � �• Συµπλήρωση ερωτηµατολογίων.

• Μετρήσεις και υπολογισµοί.

• Έρευνα.

• Συζητήσεις.

• Καταγραφή συµπερασµάτων.

• Επίλυση προβληµατικών καταστάσεων.

• Ενηµέρωση από εξειδικευµένα άτοµα.

• Συγκέντρωση πληροφοριών από το ίντερνετ. � � � � � � � � � �Συµπερασµατικά, µπορούµε να πούµε ότι οι µαθητές σε όλη τη διάρκεια της υλοποίησης του σχεδίου

εργασίας συµµετείχαν σε ικανοποιητικό βαθµό, η συνεργασία τους ήταν πολύ καλή και ανέπτυξαν

πρωτοβουλίες δράσης. Οι στόχοι που είχαν αρχικά τεθεί υλοποιήθηκαν σε σηµαντικό βαθµό. � � � � � � � � � � � � � � � � � � �Χατζηβασιλειάδης Κυριάκος (∆άσκαλος) � � � � � � � � � � � � �Τυριακίδης Γιώργος και Τσίλης Γρηγόρης (Γυµναστές) � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �Τη ∆ιαιτολόγο – ∆ιατροφολόγο κ. Χριστίνα Τασούκα

5

� � � � � � � Είναι η προσπάθεια βελτίωσης της φυσικής κατάστασης του οργανισµού µέσω της

συστηµατικής σωµατικής άσκησης.

� � � � � � � � � � Θεωρείται κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα που επιτρέπει στους ανθρώπους να

διασκεδάζουν στον ελεύθερο χρόνο τους. Η διασκέδαση µπορεί να είναι παθητική, όπως η

παρακολούθηση όπερας ή ταινίας. Ενεργές µορφές διασκέδασης, όπως ο αθλητισµός και τα παιχνίδι,

θεωρούνται ως ψυχαγωγία.

6

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �Συµπληρώστε το παρακάτω ερωτηµατολόγιο και δείτε κατά πόσο χρειάζεται να κάνετε αλλαγές

προκειµένου να αποκτήσετε υγιεινές συνήθειες στη ζωή σας.

� � � � � � � � � � � � � �

� � � � � � � � � � � � � � � � � �� 1. Περπατώ ή χρησιµοποιώ ποδήλατο αντί για το αυτοκίνητο,

όταν µπορώ να το κάνω και είναι ασφαλές

3 2 1 0

2. Βρίσκω χρόνο για να γυµναστώ τουλάχιστον τρεις φορές την

εβδοµάδα

3 2 1 0

3. Μετά το σχολείο, είναι κινητικά δραστήριος αντί να βλέπω

τηλεόραση ή να παίζω βιντεοπαιχνίδια

3 2 1 0

4. Συµµετέχω τακτικά σε παιχνίδια ή σπορ ή δραστηριότητες

αναψυχής (π.χ. περπάτηµα στη φύση

3 2 1 0

5. Γνωρίζω περίπου πόσο λιπαρό είναι το κάθε φαγητό που τρώω 3 2 1 0

6. ∆ιαβάζω τις ετικέτες των τροφίµων για να ελέγξω τη

διατροφική τους αξία

3 2 1 0

7. Τρώω φρούτα και λαχανικά κάθε µέρα 3 2 1 0

8. Αποφεύγω τα τηγανισµένα φαγητά 3 2 1 0

9. Περιορίζω τον αριθµό των «άχρηστων φαγητών» που τρώω

µεταξύ των γευµάτων (π.χ. τσιπς, καραµέλες, µπισκότα,

αεριούχα ποτά, κ.ά.)

3 2 1 0

10. Φροντίζω για την προσωπική µου υγιεινή (π.χ. πλένω τα

δόντια µου, κάνω συχνά ντους ή µπάνιο, κ.ά.

3 2 1 0

Προσθέστε τους αριθµούς που κυκλώσατε:

…… + …… + …… + …… + …… + …… + …… + …… + …… + …… = ……

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �Τοπούζης Αβραάµ 22

Κελεσίδης Στέφανος 24

Σιδηρόπουλος Αλέξανδρος 20

Τσαγιαννίδης Σαµουήλ 24

Ηλιάδου Ηλιάνα 25

Θεοδοσίου Κυριάκος 18

Παπαθεοδώρου Αικατερίνη 17

Σελίδου Αντωνία 15

7

Σεµερτσίδης Στυλιανός 18

Φαντίδου Ειρήνη 23

Φαντίδου Χριστίνα 25

Τσουλλχάι Ερµόντ 19

Γκιόκα Κριστιάν -

� � � � � � � � � � � �Κάνεις σίγουρα µια υγιή ζωή. � � � � � � � � � � � � Είσαι σε καλό σηµείο, αλλά µπορείς να βελτιωθείς. � � � � � � � � � � � Χρειάζεται να κάνεις σηµαντικές αλλαγές στον τρόπο της ζωής σου. � � � � � � � � � � � � � �

Είναι απαραίτητο να κάνεις µεγάλες αλλαγές για να αποκτήσεις υγιεινές

συνήθειες.

� � � � � � � � � �Θα πρέπει να ασχολούµαστε περισσότερο µε κάποια (- ες) δραστηριότητα (- ες) και να

προσέχουµε λίγο περισσότερο τη διατροφή µας.

8

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �Ασκείστε σε ικανοποιητικό βαθµό για να είστε σε καλή φυσική; ∆ε είστε σίγουροι; ∆οκιµάστε την

παρακάτω άσκηση.

Ανάλογα µε τις καθηµερινές σας δραστηριότητες, � � � � � � � � � � � � �

, υπολογίστε το ∆είκτη

∆ραστηριοποίησης πολλαπλασιάζοντας το σκορ σας σε κάθε τοµέα.

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� 5

4

3

2

1

• Πολύ υψηλής έντασης άσκηση µε ανάλογα έντονο λαχάνιασµα

π.χ. αερόβια* γυµναστική ή τρέξιµο πάνω από 3 χιλιόµετρα.

• Υψηλής έντασης άσκηση µε έντονο λαχάνιασµα π.χ. τρέξιµο,

κολύµπι, σχοινάκι.

• Μέτρια έως υψηλή ένταση άσκηση π.χ. βόλτες µε το ποδήλατο

και σπορ αναψυχής.

• Μέτριας έντασης άσκηση π.χ. βόλεϊ.

• Ελαφράς έντασης άσκηση π.χ. περπάτηµα, ψάρεµα. � � � � � � � � � � � � � 4 3

2

1

• Πάνω από 30 λεπτά κάθε φορά.

• 20 – 30 λεπτά.

• 10 – 20 λεπτά.

• Κάτω από 10 λεπτά. � � � � � � � � � � � � � � � 5 4

3

2

1

• Καθηµερινά ή σχεδόν καθηµερινά.

• 3 – 5 φορές την εβδοµάδα.

• 1 – 2 φορές την εβδοµάδα.

• Μερικές φορές το µήνα.

• Λιγότερο από 1 φορά το µήνα.

∆είκτης ∆ραστηριοποίησης = Ένταση Χ ∆ιάρκεια Χ Συχνότητα = …… Χ …… Χ …… = ……

* Με τον όρο αερόβια άσκηση εννοούµε κάθε µορφή άσκησης σχετικά χαµηλή σε ένταση και µεγάλη

σε διάρκεια, κατά την οποία ασκούνται µεγάλες µυϊκές οµάδες. Αυτή η µορφή άσκησης όταν

γίνεται συστηµατικά ενδυναµώνει το καρδιοαναπνευστικό σύστηµα και βελτιώνει την αντοχή.

Τέτοιες µορφές άσκησης που γίνονται µε χαµηλή ένταση και µεγάλη διάρκεια είναι κυρίως το

κολύµπι, το περπάτηµα, το τρέξιµο, το ποδήλατο, το σκοινάκι κ.ά.

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� Τοπούζης Αβραάµ 48







Σελίδου Αντωνία 45


9




Γκιόκα Κριστιάν 64

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� 80 – 100 Υψηλή Έχετε πολύ δραστήριο τρόπο ζωής

60 – 80 Πολύ καλή Είστε δραστήριοι και υγιείς

40 – 60 Μέτρια Είστε σε αποδεκτά επίπεδα (θα µπορούσε να

είναι και καλύτερα)

20 – 40 Χαµηλή ∆εν έχετε αρκετά δραστήριο τρόπο ζωής

Κάτω από 20 Πολύ χαµηλή Κάνετε καθιστική ζωή. Μήπως είναι καιρός να

κάνετε κάτι για την υγεία σας;

� � � � � � � � � �Τα περισσότερα παιδιά της τάξης είναι δραστήρια. Τα υπόλοιπα θα πρέπει να

δραστηριοποιηθούν περισσότερο, για να αποκτήσουν καλύτερη φυσική κατάσταση και κατ’ επέκταση

καλύτερη υγεία.

10

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� • Ποδόσφαιρο (Αβραάµ, Στέφανος, Αλέκος, Στέλιος, Μόντι, Κριστιάν)

• Βόλεϊ (Ειρήνη, Χριστίνα)

• Μπέιζµπολ (Κυριάκος, Κατερίνα)

• Χάντµπολ (Αντωνία)

• Μπάσκετ (Ηλιάνα)

• Οµαδικό τένις (Σαµουήλ)

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� • Συµµετέχω πιο πολύ.

• Μπορώ να αποδώσω καλύτερα.

• Το αγαπάω πάρα πολύ. � � � � � � � � � � �• Θα µπορούσα να αποδώσω καλύτερα. � � � � � � � � � � � � � �• Θα µπορούσα να αποδώσω καλύτερα. � � � � � � � � � � � � �• Είναι ωραίο άθληµα. � � � � � � � � � � � �• Μου αρέσουν οι κινήσεις τις οποίες κάνουµε µε την µπάλα.

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� • Ότι παίρνεις συνεχώς πάσες.

• Άµα νικήσει η οµάδα σου χαίρεσαι.

• Η συνεργασία µε τους συµπαίκτες µου.

• Μου δίνεται η ευκαιρία να προσπαθώ για κάτι καλύτερο.

• Ότι πρέπει να σκεφτόµαστε γρήγορα.

• Τα ωραία γκολ και ο πανηγυρισµός τους.

• Το τρέξιµο. � � � �

11

• Ότι συνεργαζόµαστε και αθλούµαστε.

• Ότι ο ένας έρχεται πιο κοντά µε τον άλλο.

• Ότι γυµναζόµαστε. � � � � � � �• Το τρέξιµο.

• Η συνεργασία µε τους συµπαίκτες µου.

• Η προσπάθεια για τη νίκη.

• Ο ελάχιστος χρόνος που έχεις για να τερµατίσεις. � � � � � �• Ότι πετάς την µπάλα στον συµπαίκτη σου, την πιάνει και βάζει γκολ. � � � � �

• Ότι παίρνεις την µπάλα και ντριπλάρεις γρήγορα.

• Ότι σουτάρεις από µακρινές αποστάσεις.

• Ότι, όταν ο αντίπαλος θέλει να σου κλέψει την µπάλα, τον αποφεύγεις µε γρήγορες ντρίπλες. � � � � � � � � � � � �• Η συνεργασία και η οµαδικότητα. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� Ναι. (γονείς, αδέρφια, θείοι, ξαδέρφια, παππούς)

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �• Σε αρκετές περιπτώσεις συµµετέχουν ως ερασιτέχνες αθλητές.

• Στις περισσότερες περιπτώσεις παρακολουθούν αθλήµατα.

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� • Να τρέφεται υγιεινά.

• Να µην πίνει αλκοολούχα ποτά.

• Να µην καπνίζει.

• Να κοιµάται νωρίς.

• Να αθλείται συστηµατικά.

• Να τηρεί τους κανόνες του αθλήµατος.

• Να πιστεύει στην ευγενή άµιλλα.

12

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �Άθληση είναι η προσπάθεια βελτίωσης της φυσικής κατάστασης του οργανισµού µέσω της

συστηµατικής σωµατικής άσκησης. Η αντίληψη

ότι η σωµατική άσκηση συντείνει στη

διατήρηση της υγείας ανάγεται στην

αρχαιότητα, ενώ η επιστηµονική της

εγκυρότητα κατοχυρώθηκε τις τελευταίες

δεκαετίες. Στατιστικά στοιχεία από µελέτες

ινστιτούτων ερευνών τεκµηριώνουν τις απόψεις

καρδιολόγων, επιδηµιολόγων και ψυχιάτρων ότι

όποιος ασκείται έχει λιγότερες πιθανότητες να

παρουσιάσει καρδιοπάθειες, καρκίνο και

ψυχικά νοσήµατα (π.χ κατάθλιψη). Πρόσφατα

έχει διαπιστωθεί ότι η άσκηση σε συνδυασµό µε την προσεγµένη διατροφή παρεµποδίζει την εµφάνιση

του διαβήτη.

Όλα τα µέρη του σώµατός είναι φτιαγµένα µε τέτοιο τρόπο, ώστε να µπορούµε να κινούµαστε. Αν

δεν κινείται το σώµα, τότε αρχίζουν να δηµιουργούνται διάφορα προβλήµατα.

Σήµερα οι άνθρωποι κάνουν καθιστική ζωή. Περπατούν λίγο, γιατί συνήθως χρησιµοποιούν το

αυτοκίνητο, χρησιµοποιούν το ασανσέρ αντί για τις σκάλες, εργάζονται πολλές ώρες καθιστοί σε ένα

γραφείο.

Έτσι οι περισσότεροι άνθρωποι σήµερα έχουν πραγµατικά ανάγκη να ασκηθούν.

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� Το σώµα µας αποτελείται κυρίως από νερό (70% του βάρους µας είναι νερό).

� Η καρδιά µας είναι ένας µυς που στέλνει αίµα σ’ όλο το σώµα. Η καρδιά ενός ενήλικα χτυπάει

πάνω από 100.000 φορές την ηµέρα.

� Τα οστά σηκώνουν το βάρος του σώµατος. Χωρίς αυτά θα καταρρέαµε!

� Κάθε κίνηση του σώµατος γίνεται µε τους µύες. Τους χρησιµοποιούµε για να σκύβουµε, να

περπατάµε, να τρέχουµε, να πηδάµε, ακόµη και για να ανοιγοκλείνουµε τα µάτια µας ή να

κουνήσουµε τα αυτιά µας!

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �Όταν κινούµαστε, η καρδιά εργάζεται πιο δυνατά και πιο γρήγορα για να στείλει αίµα στους µυς. Οι

µύες παίρνουν από το αίµα οξυγόνο για να µπορέσουν να κάνουν καύσεις και να παραχθεί ενέργεια. Από

τις καύσεις αυτές παράγεται νερό, το οποίο αποβάλλεται από το σώµα µας µε τον ιδρώτα.

13

Όλοι οι οργανισµοί δεν έχουν την ίδια ευκολία να µεταφέρουν οξυγόνο στους ιστούς και να το

καταναλώσουν για την παραγωγή µυϊκής ενέργειας κατά τη έντονη σωµατική προσπάθεια. Ο σωστά

γυµνασµένος µπορεί να καταναλώνει περισσότερο οξυγόνο από τον αγύµναστο. Έχει, δηλαδή,

µεγαλύτερη αεροβίωση από τον αγύµναστο. Βρίσκεται σε καλύτερη φυσική κατάσταση και έχει µεγάλη

αντοχή και ενεργητικότητα.

Όταν ασκούµαστε:

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �

Πνευµονικός αερισµός είναι ο όγκος του εισπνεόµενου

και εκπνεόµενου αέρα σε 1 λεπτό. Σε απροπόνητα άτοµα και σε µέγιστη µυϊκή προσπάθεια

φτάνει τα 100 λίτρα το λεπτό, ενώ στα προπονηµένα τα 200 λίτρα το λεπτό.

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �

. Μπορεί να στείλει περισσότερο

αίµα σε κάθε χτύπο και άρα περισσότερο οξυγόνο. Γι’ αυτό το

λόγο χτυπάει µε µικρότερη συχνότητα, αναπτύσσει δηλαδή,

όπως λέµε, βραδυκαρδία. Επίσης, όταν ξεκουραζόµαστε,

επειδή γίνεται δυνατότερη, δουλεύει µε λιγότερους παλµούς µε

αποτέλεσµα να µην κουράζεται τόσο.

Η καρδιακή συχνότητα ενός δροµέα αντοχής στην κατάσταση

σωµατικής ηρεµίας είναι κάτω από 50 χτύπους το λεπτό και σε

µερικές µάλιστα περιπτώσεις φτάνει την ελάχιστη τιµή των 30

χτύπων. Σε ένα µέτρια γυµνασµένο άτοµο η καρδιακή

συχνότητα είναι γύρω στους 65 χτύπους το λεπτό, ενώ σε ένα

αγύµναστο που κάνει καθιστική ζωή ξεπερνάει τους 75.

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �

. Αποφεύγεται η παχυσαρκία, καθώς ο

οργανισµός καίει το περιττό λίπος. Αυτό είναι πολύ σηµαντικό, γιατί το

πολύ λίπος στο σώµα µας σχετίζεται µε πολλές ασθένειες. Για

παράδειγµα, τα άτοµα που έχουν πολύ λίπος στο σώµα τους είναι πολύ

πιθανό µεγαλώνοντας να έχουν προβλήµατα µε την καρδιά τους, γιατί η

καρδιά τους θα κουράζεται πολύ.

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �

. Έτσι

αποκτούµε µεγαλύτερη µυϊκή αντοχή και κουραζόµαστε δυσκολότερα.

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �

.

Όταν οι άνθρωποι δεν ασκούνται, τα οστά γίνονται σιγά – σιγά πιο

αδύνατα και είναι πιο εύκολο να σπάσουν σε περίπτωση χτυπήµατος π.χ.

σε πέσιµο από σκάλα. Όσο πιο ανθεκτικά γίνονται τα οστά στην παιδική

ηλικία, τόσο µικρότερη είναι η πιθανότητα για κατάγµατα στην ενήλικη

ζωή.

14

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �

:

� Καρδιαγγειακά νοσήµατα (Τα καρδιαγγειακά νοσήµατα αφορούν διαταραχές που

προσβάλλουν την καρδιά και τα αιµοφόρα αγγεία.)

� Αναπνευστικά προβλήµατα

� Αρτηριοσκλήρωση (Τα τοιχώµατα των αρτηριών παχαίνουν, το εσωτερικό τους στενεύει.

Τα αγγεία αυτά χάνουν την ελαστικότητα και

σκληραίνουν. Σαν άµεση συνέπεια της φθοράς

τους, έχουµε τις κυκλοφοριακές διαταραχές των

οργάνων εκείνων στα οποία πηγαίνει το αίµα.)

� Υπέρταση (Η υψηλή αρτηριακή πίεση ή

υπέρταση αυξάνει τις πιθανότητες να

αποκτήσετε στεφανιαία νόσο (καρδιακό

νόσηµα), παθήσεις των νεφρών και εγκεφαλικό

επεισόδιο.)

� Θρόµβοι στο αίµα (Προκαλείται από την πήξη του αίµατος. Ένας θρόµβος αίµατος σε ένα

µεγάλο αιµοφόρο αγγείο θα µειώσει τη ροή του αίµατος µέσα από αυτό. Σε ένα µικρό

αιµοφόρο αγγείο, η ροή του αίµατος µπορεί να διακοπεί εντελώς, µε αποτέλεσµα το

θάνατο του ιστού που αιµατώνεται από το αγγείο αυτό.)

� Εγκεφαλικό επεισόδιο (Το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι η βλάβη που προκαλείται όταν η

παροχή του αίµατος σε µία περιοχή του εγκεφάλου σταµατήσει, οπότε τα κύτταρα που δεν

παίρνουν οξυγόνο πεθαίνουν.

� Μυϊκή αδυναµία (Γνωστή και ως κόπωση, είναι η αδυναµία να ασκήσουν τα άτοµα

δύναµη µε τους µυς λόγω της φυσικής τους κατάστασης.)

� Μυϊκή ακαµψία (Οι µύες γίνονται άκαµπτοι, δηλαδή δεν µπορούν πια να κινηθούν.)

� Οστεοαρθρίτιδα (Η οστεοαρθρίτιδα είναι

συνήθης πάθηση των αρθρώσεων άνω και

κάτω άκρων, αλλά και σε αρθρώσεις της

σπονδυλικής στήλης.)

� Οστεοπόρωση (Η οστεοπόρωση είναι

χρόνια πάθηση του µεταβολισµού των

οστών, κατά την οποία παρατηρείται

σταδιακή µείωση της πυκνότητας και

ποιότητάς τους, ώστε αυτά µε την πάροδο του χρόνου να γίνονται πιο εύθραυστα και

λεπτά. Έτσι προκαλείται αυξανόµενος κίνδυνος κατάγµατος (σπασίµατος) των οστών,

καθώς µειώνεται η ανθεκτικότητα και η ελαστικότητά τους.)

15

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � �Το αρχαίο ελληνικό ρητό «νους υγιής εν σώµατι υγιεί» µαρτυρεί ότι ήδη από την αρχαιότητα είχε

γίνει κατανοητό η συσχέτιση µεταξύ της σωµατικής και πνευµατικής ευεξίας. Σήµερα είναι

επιστηµονικά τεκµηριωµένο ότι η άθληση, οι φυσικές δραστηριότητες (περπάτηµα, ποδήλατο κλπ.) και

το παιχνίδι αποτελούν σηµαντικούς παράγοντες που συµβάλλουν στην ψυχική ισορροπία και ότι η

σωµατική άσκηση σχετίζεται µε την υγιή κοινωνική, ψυχολογική και συναισθηµατική ανάπτυξη.

Μέσα από τις φυσικές δραστηριότητες, τα παιχνίδια και τα αθλήµατα…

� Συµµετέχουµε σε οµάδες και µαθαίνουµε πώς να πετυχαίνουµε κοινούς σκοπούς (π.χ. η

συµµετοχή της οµάδας βόλεϊ στα «Ηράκλεια» µε σκοπό τη νίκη σε κάθε αγώνα και τη διάκριση

του σχολείου µας).

� Μαθαίνουµε πώς να φερόµαστε στους άλλους, πώς να επικοινωνούµε αποτελεσµατικά και πώς

να επιλύουµε ειρηνικά διαφορές και διαφωνίες (π.χ. στη διάρκεια ενός αγώνα δε µαλώνουµε

µεταξύ µας ή µε τους αντιπάλους µας και ο καθένας καθοδηγεί τον άλλο, για να πετύχουµε πιο

εύκολα το στόχο µας).

� Αναλαµβάνουµε ρόλους και καθήκοντα σε µια οµάδα και

µαθαίνουµε πώς να είµαστε υπεύθυνοι, πώς να παίρνουµε

σωστές αποφάσεις, πότε να συµβιβαζόµαστε και πώς να

λύνουµε προβλήµατα (Κάθε παίκτης έχει ένα ρόλο µέσα στην

οµάδα και προσπαθεί να κάνει αυτό που απαιτεί ο ρόλος του µε

σοβαρότητα και υπευθυνότητα).

� Συνεργαζόµαστε µε άλλους και µαθαίνουµε πώς να

ισορροπούµε τα «πρέπει» και τα «θέλω» µας και πώς να

λαµβάνουµε υπόψη τα συναισθήµατα των άλλων (Σηµασία έχει το καλό της οµάδας και γι’ αυτό

οι ατοµικές µας επιθυµίες παραµερίζονται).

� Μαθαίνουµε πώς να λειτουργούµε δηµοκρατικά µέσα σε ένα σύνολο ανθρώπων.

� Κάνουµε πράξη τις αξίες της ζωής όπως την

εντιµότητα, τη δικαιοσύνη, την ισότητα κλπ.

� Μαθαίνουµε να αποδεχόµαστε τη

διαφορετικότητα των άλλων ανθρώπων (Ο

κάθε αθλητής συµµετέχει ανάλογα µε τις

δυνατότητές του και αυτό πρέπει να του το

αναγνωρίζουµε και να µην απαιτούµε απ’

αυτόν πράγµατα που δεν µπορεί να κάνει).

� Αναλαµβάνουµε ηγετικούς ρόλους.

� Γινόµαστε πιο θαρραλέοι.

� Βελτιώνουµε την αυτοεκτίµηση και την αυτοπεποίθησή µας.

17

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �Γιατί χρειάζεται να τρώµε; Η τροφή είναι σηµαντική για τη ζωή µας. Ωστόσο, δεν είναι µόνο για να

σταµατάει η πείνα µας! Η τροφή µας δίνει ενέργεια για να ζούµε, να τρέχουµε, να παίζουµε, να πηδάµε,

να αθλούµαστε, όπως ακριβώς τα αυτοκίνητα χρειάζονται καύσιµα για να κινηθούν.

Το σχήµα που ακολουθεί µας δείχνει την πυραµίδα της διατροφής για παιδιά που µεγαλώνουν. Ο

αριθµός των µερίδων δείχνει την αναλογία των τροφών που χρειάζεται ένα παιδί που βρίσκεται στην

ανάπτυξη.

Αλήθεια τρέφεσαι σωστά;

Απάντησε στο παρακάτω ερωτηµατολόγιο για να αξιολογήσεις τις διατροφικές σου συνήθειες.

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �1. Ξεκινάς τη µέρα σου παίρνοντας πλήρες πρωινό; (π.χ. γάλα, ψωµί, µέλι, φρούτο ή

χυµό, τυρί ή ελιές κλπ.)

2. Για να καλύψεις τις ανάγκες του οργανισµού βασίζεσαι στις οµάδες τροφίµων της

διατροφικής πυραµίδας;

3. Τρως φρούτα και λαχανικά σε καθηµερινή βάση;

4. Παίρνεις καθηµερινά κάποια τροφή πλούσια σε σίδηρο; (π.χ. κόκκινο κρέας, αυγά,

σκούρα πράσινα λαχανικά, δηµητριακά);

5. Επιλέγεις άπαχα κοµµάτια κρέας και αφαιρείς το ορατό λίπος πριν το φας;

6. Προτιµάς το ελαιόλαδο και αποφεύγεις το βούτυρο, τη µαργαρίνη κλπ.;

7. Βάζεις αλάτι στο φαγητό σου µόνο αφού το δοκιµάσεις;

8. Φροντίζεις τα ενδιάµεσα γεύµατα να έχουν λιγότερη ζάχαρη;

9. Αποφεύγεις την καθηµερινή πρόσληψη «κενών τροφών»; (π.χ. καραµέλες, τσιπς,

µπισκότα κλπ.)

18

10. αποφεύγεις το «γρήγορο φαγητό»;

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �Τοπούζης Αβραάµ 3 7

Κελεσίδης Στέφανος 3 7

Σιδηρόπουλος Αλέξανδρος 2 8

Τσαγιαννίδης Σαµουήλ 3 7

Ηλιάδου Ηλιάνα 3 7

Θεοδοσίου Κυριάκος 3 7

Παπαθεοδώρου Αικατερίνη 4 6

Σελίδου Αντωνία 1 9

Σεµερτσίδης Στυλιανός 5 5

Φαντίδου Ειρήνη 3 7

Φαντίδου Χριστίνα 2 8

Τσουλλχάι Ερµόντ 6 4

Γκιόκα Κριστιάν 3 7

� � � � � � � Βρίσκεστε στο σωστό δρόµο. Οι συνήθειές σας θα σας βοηθήσουν να έχετε καλή υγεία. � � � � � � � Έχετε αρκετά καλές διατροφικές συνήθειες. Υπάρχουν όµως περιθώρια για να

βελτιωθείτε. � � � � � � � Χρειάζεστε προσοχή. Είναι ανάγκη να κάνετε κάποιες προσαρµογές στη ζωή σας. � � � � � � � � � � � � � � � �

Οι διατροφικές σας συνήθειες είναι εντελώς ανθυγιεινές. Αν συνεχίσετε έτσι,

η υγεία σας βρίσκεται σε κίνδυνο. Χρειάζεται να πάρετε την απόφαση να αλλάξετε τη ζωή σας τώρα. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� • Να ξεκινώ την ηµέρα µου µε υγιεινό πρωινό.

• Να τρώω ελαιόλαδο αντί για βούτυρο και µαργαρίνη.

• Να αποφεύγω να τρώω καθηµερινά µπισκότα και κρουασάν.

• Να αποφεύγω να τρώω ζάχαρη (γλυκά). � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �• Θα ξυπνάω πιο νωρίς, για να προλαβαίνω να τρώω πλήρες πρωινό.

• Το πρωί, πριν φύγω για το σχολείο, θα τρώω ψωµί, µέλι, γάλα, χυµό.

• Θα αποφεύγω τα πολλά λιπαρά και τα γλυκά, γιατί παχαίνουν.

• Να ελαττώσω την ποσότητα του φαγητού που τρώω.

• Θα τρώω καθηµερινά φρούτα και λαχανικά.

19

� � � � � � � � � � � � � � � � � ��

Οι διατροφικές ανάγκες των παιδιών εξαρτώνται από την ηλικία και δεν είναι σταθερές. Η ελλιπής

γνώση σε θέµατα διατροφής και αναγκών των παιδιών έχει επίπτωση στην νοητική ανάπτυξή τους και

στην υγεία τους.

Είναι απαραίτητη η σωστή κατανοµή των ενεργειακών αναγκών ανάλογα µε το γεύµα.

Είδος γεύµατος Ηµερήσιες ανάγκες σε ενέργεια (%)

πρωινό 19

Μεσηµεριανό 33

Απογευµατινό 17

Βραδινό 31

Η σωµατική άσκηση, εκτός από την αναµφισβήτητη θετική επίδραση στην υγεία, έχει θετικές

επιπτώσεις και στην σωστή ροή των γευµάτων.

Όσο το παιδί µεγαλώνει έχει σηµαντικότερη αύξηση της µυϊκής µάζας σε σύγκριση µε την αύξηση

των εσωτερικών οργάνων. Το µυϊκό σύστηµα αναπτύσσεται απότοµα στα αγόρια (στα 14 έτη περίπου)

λόγω της ορµόνης τεστοστερόνης που παράγεται σε άφθονη ποσότητα στην εφηβική τους ηλικία.

Από την µέση ενεργειακή κατανάλωση ενός παιδιού το � � �

πηγαίνει στον � � � � � � � � � � � � � � � � �

(ενέργεια απαραίτητη για την διατήρηση των βασικών λειτουργιών του οργανισµού στη ζωή), το � � ��

του σώµατος, το � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �

και το 8 % σε απώλειες λίπους

που δεν απορροφήθηκε. Ο βασικός µεταβολισµός κατεβαίνει όσο µεγαλώνει ηλικιακά ο άνθρωπος.

Κατά την γέννηση έχουµε ελαφρά υπεροχή, ως προς το ύψος, των αγοριών που συνεχίζει µέχρι την

ηλικία των 10,3 ετών όπου και κατά µέσο όρο αλλάζει η ακολουθία και αρχίζει η υπεροχή των κοριτσιών

που κορυφώνεται στα 12 έτη, όπου είναι η κορυφή και η µέγιστη ταχύτητα ανάπτυξης των κοριτσιών.

Από τα 12 έτη το αγόρι αρχίζει να κερδίζει ύψος, διαδικασία που κορυφώνεται στα 14 έτη. Κερδίζει

συνολικά περίπου 20 εκατοστά ύψος και περί τα 15 – 20 κιλά βάρος. Για τα κορίτσια η περίοδος αυτή

ξεκινά συνήθως στα 10 – 11 έτη και κορυφώνεται στα 12 έτη. Κατά το διάστηµα αυτό το ύψος τους

αυξάνεται κατά 15 εκατοστά και το βάρος κατά 15 – 16 κιλά.

Στα κορίτσια παρατηρείται συσσώρευση λίπους, λόγω των οιστρογόνων, γύρω στα 14 έτη. Κατά την

διάρκεια της εφηβείας τα κορίτσια αποθηκεύουν 200 – 400 mg ασβεστίου την ηµέρα (αρκεί να

καταναλώνονται επαρκείς ποσότητες γαλακτοκοµικών κάθε ηµέρα). Ακόµα αποθηκεύονται κατά µέσο

όρο 0,5 mg σιδήρου και 2 g πρωτεΐνης ηµερησίως, κατά τα πρώτα πέντε χρόνια της εφηβείας. Τα

κορίτσια λόγω της εµµηναρχής θα πρέπει κατά περίπτωση να διαφοροποιήσουν τις διατροφικές τους

προτιµήσεις κυρίως ως προς τις τροφές πλούσιες σε σίδηρο. Τέλος η τεστοστερόνη που βρίσκεται στα

20

αγόρια προάγει την ανάπτυξη του µυϊκού συστήµατος και της µυϊκής δύναµης – τα κορίτσια φτάνουν

µόλις τα 2/3 της δύναµης των αγοριών.

Η γνώση λοιπόν του σταδίου ανάπτυξης των παιδιών κυρίως στις τελευταίες τάξεις του δηµοτικού

και των εφήβων µέχρι τα 15 έτη, είναι απαραίτητη για την εκτίµηση της θρεπτικής τους κατάστασης.

Στο κεφάλαιο της σωστής σωµατικής ανάπτυξης των παιδιών πάντα παίζει κυρίαρχο ρόλο η

συµµετοχή της αθλητικής δραστηριότητας. Ο Παγκόσµιος Οργανισµός Υγείας (WHO.org) συστήνει

τουλάχιστον 60 λεπτά ηµερησίως άσκηση µέτριας αλλά και έντονης έντασης, ούτως ώστε να επιτευχθεί

µια φυσιολογική ανάπτυξη. Η συγκεκριµένη ποσότητα φυσικής δραστηριότητας είναι ικανή να

αναπτύξει στα παιδιά τόσο τη φυσική όσο και την πνευµατική τους υγεία και παράλληλα να τους

προσφέρει και πολλά κοινωνικά οφέλη. Πιο αναλυτικά µέσω της άσκησης τα παιδιά:

• Αναπτύσσουν ένα υγιές µυοσκελετικό σύστηµα (ενισχύοντας σηµαντικά τα οστά, τους µύες, και

τις αρθρώσεις τους).

• Αναπτύσσουν ένα υγιές καρδιαγγειακό σύστηµα.

• Αποκτούν καλύτερο έλεγχο των κινήσεών τους.

• ∆ιατηρούν ένα υγιές σωµατικό βάρος, γεγονός σηµαντικό, αν αναλογιστούµε την αλµατώδη

αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας παγκοσµίως.

• Έχουν πολλά ψυχολογικά οφέλη, γιατί κατορθώνουν να ελέγχουν φαινόµενα άγχους και

κατάθλιψης.

• Βελτιώνουν κατά πολύ την κοινωνικότητά τους, καθώς παρέχονται ευκαιρίες τόσο

«αυτοπροβολής», χτίζοντας την αυτοπεποίθηση τους, όσο και ευκαιρίες για κοινωνική

συµµετοχής.

• Ακολουθούν πιο υγιή τρόπο ζωής, καθώς αποφεύγουν την χρήση αλκοόλ και τσιγάρου κυρίως

κατά τα πρώτα εφηβικά έτη.

Οι στόχοι των διαιτητικών χειρισµών στους νεαρούς αθλητές πρέπει να είναι η ρύθµιση του βάρους

(ελάττωση βάρους, πρόσληψη βάρους µε αύξηση της µυϊκής µάζας), η κάλυψη των ενεργειακών

αναγκών και η κάλυψη αναγκών σε βιταµίνες, ανόργανα στοιχεία και νερό. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� Οι έφηβοι

αθλητές πρέπει να είναι � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � ��

καθώς η υπέρµετρη ποσότητα µπορεί να προκαλέσει την παραγωγή ουσιών (κετονικών)

στον οργανισµό οι οποίες αυξάνουν την διούρηση και µειώνουν την απόδοση. Ακόµη και στους

παχύσαρκους αθλητές – εφήβους πρέπει να αποφεύγεται η υψηλή πρόσληψη πρωτεϊνών και η χαµηλή

21

πρόσληψη υδατανθράκων γιατί τότε γίνεται ελάττωση του γλυκογόνου (πηγή ενέργειας) και

χρησιµοποιούνται οι πρωτεΐνες σαν πηγή ενέργειας. Τα παιδιά στις ηλικίες 11 – 15 ετών πρέπει να

προσλαµβάνουν πρωτεΐνες ίσες µε το 15% των ηµερήσιων ενεργειακών

τους απαιτήσεων.

Επίσης, η αυξηµένη πρόσληψη λίπους, που πολλές φορές φθάνει ως

και το 50 % των ηµερήσιων προσλαµβανόµενων θερµίδων, µπορεί να

µειώσει την απόδοση. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � ��

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � ��

Αυτό µπορεί να οδηγήσει σε κακή οξυγόνωση των ιστών, κακή

νεφρική λειτουργία, ελάττωση των αποθεµάτων γλυκογόνου (παροχή ενέργειας) του αίµατος και

επώδυνες κράµπες. Για κάθε 0,5 Kg σωµατικού βάρους που χάνεται, απαιτούνται 2 ποτήρια νερό για να

το αναπληρώσει. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � ��

23

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� Ο πιο εύκολος τρόπος για να δούµε αν το βάρος µας είναι φυσιολογικό, αν είµαστε υπέρβαροι ή

παχύσαρκοι, είναι ο υπολογισµός του ∆είκτη Μάζας Σώµατος (∆ΜΣ). Το ∆είκτη Μάζας Σώµατος τον

βρίσκουµε µε τον εξής τύπο:

� � � � � � � � � � � � � � � � �. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � ��

��

��

λιποβαρής� � � � � � Φυσιολογικό βάρος� � � � �

Υπέρβαρος� � � � � � Παχύσαρκος� � � � � � � � � � � � � �

Νοσογόνος παχυσαρκία

Για τα παιδιά και τους εφήβους ο ∆.Μ.Σ. κατανέµεται σε εκατοστιαίες θέσεις ανάλογα µε την ηλικία

και το φύλο του. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις αν ο ∆.Μ.Σ. του παιδιού είναι µέχρι την 85η εκατοστιαία

θέση, το βάρος θεωρείται φυσιολογικό. Αν ο ∆.Μ.Σ. είναι µεγαλύτερος από την 85η θέση θεωρείται ότι

είναι σε κίνδυνο να γίνει υπέρβαρο, ενώ αν είναι µεγαλύτερος από την 95η θέση θεωρείται υπέρβαρο.

24

� � � � � � � � � � � � � � � � � � �Τοπούζης Αβραάµ 20,02 (Φυσιολογικό βάρος)

Κελεσίδης Στέφανος 21,22 (Φυσιολογικό βάρος)

Σιδηρόπουλος Αλέξανδρος 17,03 (Λιποβαρής)

Τσαγιαννίδης Σαµουήλ 25,88 (Υπέρβαρος)

Ηλιάδου Ηλιάνα 21,08 (Φυσιολογικό βάρος)

Θεοδοσίου Κυριάκος 24,32 (Κίνδυνος να γίνει

υπέρβαρος)

Παπαθεοδώρου Αικατερίνη 22,07 (Φυσιολογικό βάρος)

Σελίδου Αντωνία 24,65 (Κίνδυνος να γίνει

υπέρβαρη)

Σεµερτσίδης Στυλιανός 26,56 (Υπέρβαρος)

Φαντίδου Ειρήνη 20,50 (Φυσιολογικό βάρος)

Φαντίδου Χριστίνα 27,34 (Υπέρβαρη)

Τσουλλχάι Ερµόντ 15,56 (Λιποβαρής)

Γκιόκα Κριστιάν 19,89 (Φυσιολογικό βάρος) � � � � � � � � � �∆ύο από τα παιδιά της τάξης είναι λιποβαρή, 6 έχουν φυσιολογικό βάρος, 2 είναι σε

κίνδυνο να γίνουν υπέρβαροι και 3 είναι υπέρβαροι. Τα παιδιά που είναι σε κίνδυνο να γίνουν υπέρβαρα

ή εκείνα που είναι υπέρβαρα πρέπει να προσέξουν περισσότερο τη διατροφή τους και να αθλούνται, για

να για να βρεθούν στα φυσιολογικά όρια του ∆.Μ.Σ.

25

� � � � � � � � � � � � � � � � �� Μερικά λεπτά πριν πάµε για ύπνο το βράδυ, ξαπλώνουµε στο κρεβάτι και χαλαρώνουµε για 2 – 3

λεπτά.

� Χρησιµοποιούµε ένα ρολόι – χρονόµετρο (ή µπορούµε να ζητήσουµε απ’ τους γονείς µας να

χρονοµετρήσουν) και µετράµε το σφυγµό µας για 15 δευτερόλεπτα.

� Πολλαπλασιάζουµε το αποτέλεσµα µε το 4.

� Επαναλαµβάνουµε την παραπάνω διαδικασία για 7 συνεχόµενες µέρες.

� Προσθέτουµε τους σφυγµούς των 7 ηµερών και διαιρούµε µε το 7. Αυτή είναι η� � � � � � � � � � � ��

� � � � � � � � � � � � � � � � � �∆ΕΥΤΕΡΑ

ΤΡΙΤΗ

ΤΕΤΑΡΤΗ

ΠΕΜΠΤΗ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

ΣΑΒΒΑΤΟ

ΚΥΡΙΑΚΗ � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� ……… : 7 = ………

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� Τοπούζης Αβραάµ 84







Σελίδου Αντωνία -





Γκιόκα Κριστιάν 88

Για τα παιδιά από 6 ετών και πάνω, � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � ��

. Όταν κάποιος έχει κάτω από 60 σφυγµούς το λεπτό σε συνθήκες ηρεµίας, λέµε ότι

έχει � � � � � � � � � � �

. Αντίθετα όταν έχει πάνω από 100 σφυγµούς το λεπτό, λέµε ότι έχει � � � � � � � � � �

.

26

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� Κατά τη διάρκεια της άσκησης, η καρδιά µας χτυπάει πιο

γρήγορα ώστε να αντιµετωπίσει το αυξηµένο έργο. Αυτό είναι κάτι το φυσιολογικό. Όµως ποια είναι τα

όριά µας; Με τον παρακάτω τύπο µπορείτε εύκολα να υπολογίσετε τη Μέγιστη Καρδιακή σας

Συχνότητα. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� Η τιµή αυτή µπορεί να διαφέρει σηµαντικά από άτοµο σε άτοµο.

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �Για να το διαπιστώσουµε κάνουµε την παρακάτω άσκηση.

� Μετρούµε το σφυγµό µας σε ηρεµία και τον καταγράφουµε.

� Περπατάµε 50 µέτρα σε γρήγορο ρυθµό, µετράµε το σφυγµό µας και τον καταγράφουµε.

� Ανεβαίνει ο ένας στην πλάτη του άλλου, περπατάµε 25 µέτρα, µετράµε το σφυγµό µας και τον

καταγράφουµε. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� Τοπούζης Αβραάµ 96 144 168

Κελεσίδης Στέφανος 64 120 148

Σιδηρόπουλος Αλέξανδρος 68 136 164

Τσαγιαννίδης Σαµουήλ 76 144 164

Ηλιάδου Ηλιάνα 68 132 148

Θεοδοσίου Κυριάκος 80 120 164

Παπαθεοδώρου Αικατερίνη 92 128 160

Σελίδου Αντωνία 80 152 -

Σεµερτσίδης Στυλιανός 100 140 160

Φαντίδου Ειρήνη 88 132 156

Φαντίδου Χριστίνα 80 128 136

Τσουλλχάι Ερµόντ 72 128 160

Γκιόκα Κριστιάν 72 134 156

∆ιαπιστώνουµε στον πίνακα την αύξηση των σφυγµών, όταν περπατάµε σε γρήγορο ρυθµό. Οι

σφυγµοί ανεβαίνουν ακόµα περισσότερο, όταν τρέχουµε.

Όταν περπατήσαµε µε βάρος (ένα συµµαθητή – τρια) στην πλάτη, οι σφυγµοί µας ανέβηκαν ακόµα

περισσότερο. Φανταστείτε να είχαµε να κουβαλήσουµε όλα αυτά τα κιλά κάθε µέρα! � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �

27

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �Όπως στην καθηµερινή µας ζωή στο σχολείο, στο σπίτι, στη γειτονιά, έτσι και στο παιχνίδι ή την

άθληση υπάρχουν κάποιοι τρόποι συµπεριφοράς που µας χαρακτηρίζουν. Η σωστή αθλητική

συµπεριφορά που µπορεί να τη συναντήσουµε και µε όρους όπως � � � � � � � � � � � � � � � ή � � � � � � � � � � � � � �� , αναφέρεται στην επίδειξη εντιµότητας, ακεραιότητα, σεβασµού και

εκτίµησης προς τον εαυτό µας και τους άλλους όταν ασχολούµαστε µε αθλητικές δραστηριότητες. Η

συζήτηση και ο προβληµατισµός για θέµατα σωστής αθλητικής συµπεριφοράς µε συµµαθητές και

µεγαλύτερους µας βοηθάει να αναπτύξουµε την ικανότητα να συµπεριφερόµαστε σωστά στην

καθηµερινή µας ζωή, όπως και στη σχολική µας ζωή.

Ας κάτσουµε στην άκρη και ας παρατηρήσουµε προσεκτικά τον εαυτό µας την ώρα που παίζει και

αθλείται. Εκεί στην άκρη είµαστε ήρεµοι. Την ώρα του παιχνιδιού είµαστε σε ένταση. Ποια είναι αλήθεια

η συµπεριφορά µας την ώρα του παιχνιδιού;

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �Προσπαθώ να αποφεύγω διαµάχες και µαλώµατα.

Μοιράζοµαι τις ευθύνες για τη νίκη ή την ήττα στο παιχνίδι.

Παίζω πάντα σύµφωνα µε τους κανόνες που έχουµε συµφωνήσει.

Σέβοµαι την προσπάθεια των υπόλοιπων συµµαθητών και συµµαθητριών µου.

Ενθαρρύνω τους συµµαθητές και τις συµµαθήτριές µου να παίζουν καλύτερα.

∆έχοµαι την κρίση του διαιτητή.

Όταν τελειώνει το παιχνίδι, είναι όλα εντάξει. Νιώθω πολύ καλά που έχουµε

διασκεδάσει. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �Τοπούζης Αβραάµ 4 3

Κελεσίδης Στέφανος 3 4

Σιδηρόπουλος Αλέξανδρος 1 6

Τσαγιαννίδης Σαµουήλ 5 2

Ηλιάδου Ηλιάνα 6 1

Θεοδοσίου Κυριάκος 5 2

Παπαθεοδώρου Αικατερίνη 4 3

Σελίδου Αντωνία 6 1

Σεµερτσίδης Στυλιανός 4 3

Φαντίδου Ειρήνη 5 2

Φαντίδου Χριστίνα 6 1

Τσουλλχάι Ερµόντ 1 6

Γκιόκα Κριστιάν 3 4 � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �• ∆ε σέβοµαι την κρίση του διαιτητή.

28

• ∆ε σέβοµαι την προσπάθεια των υπόλοιπων συµµαθητών και συµµαθητριών µου.

• Όταν τελειώνει το παιχνίδι και έχουµε χάσει, για την ήττα φταίνε πάντα οι άλλοι. ∆εν µοιράζοµαι

την ευθύνη της ήττας.

• ∆ε νιώθω πολύ καλά αν έχουµε χάσει.

• ∆εν παίζω σύµφωνα µε τους κανόνες που έχουµε συµφωνήσει. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �

• Να είµαι ήρεµος (-η) και να δέχοµαι τις αποφάσεις του διαιτητή ανεξάρτητα η απόφαση είναι

υπέρ ή κατά της οµάδας µου.

• Να µη µαλώνω µε τους συµµαθητές µου και τις συµµαθήτριές µου και να µην τους βρίζω.

• Ακόµα και όταν χάνουµε να είµαι ήρεµος (-η) και να µην κατηγορώ τους άλλους για την ήττα. Να

τους λέω: «∆εν πειράζει που χάσαµε. Την επόµενη φορά να βάλουµε τα δυνατά µας».

• Να νοιάζοµαι πιο πολύ για τη διασκέδαση παρά για τη νίκη.

• Να ακολουθώ τους κανόνες και να µην τους αλλάζω την ώρα του παιχνιδιού.

29

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �Μετά την προηγούµενη δραστηριότητα αποφασίσαµε να φτιάξουµε τους δικούς µας κανόνες

αθλητικής συµπεριφοράς, να τους υπογράψουµε και να δώσουµε όρκο τιµής ότι θα τους τηρούµε την

ώρα του παιχνιδιού. Οι κανόνες αυτοί είναι:

• Τηρώ τους κανόνες του παιχνιδιού.

• ∆εν κάνω ζαβολιές (π.χ. θέατρο για να κοροϊδέψω το διαιτητή και να κερδίσω φάουλ) στη

διάρκεια του παιχνιδιού, αλλά παίζω τίµια και δίκαια.

• Σέβοµαι τις αποφάσεις του διαιτητή (όποιος κι αν είναι αυτός).

• ∆ε διαµαρτύροµαι χωρίς λόγο.

• ∆ε µαλώνω µε τους συµπαίκτες και τους αντιπάλους µου.

• Σέβοµαι την προσπάθεια των συµπαικτών µου.

• Όταν ένας συµπαίκτης µου κάνει ένα λάθος, δεν του βάζω τις φωνές αλλά τον ενθαρρύνω.

• ∆εν κατηγορώ τους συµπαίκτες µου για την ήττα της οµάδας µας , γιατί ίσως να φταίω κι εγώ.

• ∆έχοµαι τη νίκη και την ήττα.

• Όταν τελειώνει ο αγώνας, «χαιρετάω» τους αντιπάλους.

30

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �Συζητήστε µε την οµάδα σας τον τρόπο µε τον οποίο θα αντιµετωπίζατε τα παρακάτω:

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� • Θα πηγαίναµε πρώτα να τον ηρεµήσουµε και θα του λέγαµε ότι πρέπει να δεχόµαστε την

απόφαση του διαιτητή όποια και να είναι. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �• Πρέπει πρώτα να ηρεµήσουµε το συµπαίκτη µας και να του πούµε πως ο διαιτητής έχει δίκιο. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �• Ως οµάδα θα πούµε στο παιδί να ζητήσει συγγνώµη από το διαιτητή, να πει ότι µίλησε έτσι πάνω

στα νεύρα του και θα του πούµε να µην το ξανακάνει. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� • Πρώτα θα πηγαίναµε όλη η οµάδα για να πείσουµε τον αρχηγό να πάρει µέρος και εκείνο το

παιδί, γιατί στο παιχνίδι παίζουµε για να διασκεδάσουµε. Αν δε συµφωνούσε µε αυτό που λέµε,

την επόµενη φορά δε θα τον βάζαµε αρχηγό. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �• Την επόµενη φορά δε θα τον βάλουµε αρχηγό. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �• Αν δε συµφωνεί, θα πάψει να είναι αρχηγός. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� • Προσπαθούµε να πείσουµε τους συµπαίκτες µας να δίνουν πάσα και σε εκείνο το παιδί, γιατί δεν

έχει σηµασία η νίκη αλλά η διασκέδαση. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �• Το παιδί που δεν θα δίνει πάσα θα βγει απ’ το παιχνίδι και το παιδί που δεν έπαιρνε πάσα θα γίνει

αρχηγός της οµάδας. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �• Θα φύγει έξω από το παιχνίδι. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �

31

� � � � � � � � � � � �� • Γιατί µας δίνει χαρά και δεν µας κοροϊδεύουν οι αντίπαλοι.

• Γιατί µας δίνει θάρρος για τον επόµενο αγώνα.

• Γιατί θέλουµε να κοροϊδεύουµε τους αντίπαλους.

• Για να καταλάβουν ότι είµαστε καλύτεροι παίκτες.

• Για να µας υποστηρίζουν πιο πολλά παιδιά. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� • ∆ε µας νοιάζει αν θα νικήσουµε ή αν θα χάσουµε. � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � ��

∆ιαπιστώσαµε ότι βρήκαµε πιο πολλά επιχειρήµατα – και τα βρήκαµε εύκολα – για το

ότι το πιο σηµαντικό, όταν παίζουµε, είναι η νίκη. Ένα και µοναδικό επιχείρηµα για την ευχαρίστηση του

παιχνιδιού.

32

� � � � � �Μπορείτε να ξεχωρίσετε ποιες από τις παρακάτω είναι

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �; ∆οκιµάστε

βάζοντας � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �

του παρακάτω πίνακα.

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �1. Ακολουθεί τους κανόνες των παιχνιδιών 46 2

2. Κοροϊδεύει όσους και όσες δεν τα καταφέρνουν 5 43

3. Αποδέχεται τις αποφάσεις των διαιτητών 44 4

4. Προσπαθεί να χρησιµοποιεί τους κανόνες προς όφελός του 8 48

5. Χειροκροτεί τις καλές ενέργειες των άλλων 44 4

6. Χάνει συχνά την ψυχραιµία του 7 41

7. Βοηθάει τους συµπαίκτες του που δεν τα καταφέρνουν

πολύ καλά στο παιχνίδι

45 3

8. Είναι χαιρέκακος όταν κερδίζει και κατσουφιάζει όταν

χάνει

7 41

9. Φέρετε ευγενικά είτε χάσει, είτε κερδίσει 42 6

10. ∆ιαµαρτύρεται συνέχεια στους διαιτητές 8 40

11. Προσπαθεί σκληρά να βελτιωθεί 37 11

12. Μιλάει άσχηµα στους αντιπάλους 6 42

13. Προσπαθεί σκληρά στο παιχνίδι και είναι πάντα δίκαιος 42 6

14. Κλέβει αν είναι σίγουρος ότι δε θα τον πιάσουν 6 42

15. ∆ίνει το χέρι στον αντίπαλο ανεξάρτητα από την έκβαση

του αγώνα

39 9

16. Καυγαδίζει συνέχεια µε τους συµπαίκτες του 7 41

17. Επιβραβεύει τις καλές προσπάθειες των συµπαικτών του 38 10

18. Κλέβει αν αυτό τον βοηθάει να κερδίσει 6 42

19. Συγχαίρει τον αντίπαλο για την καλή απόδοσή του 43 5

20. Προσπαθεί να κάνει τους αντιπάλους να θυµώσουν 5 43

21. Ενθαρρύνει τους συµπαίκτες του 39 9

Το παραπάνω ερωτηµατολόγιο το µοιράσαµε στους µαθητές της Γ΄, ∆΄, Ε΄ τάξης και το απαντήσαµε

κι εµείς. Απάντησαν συνολικά 48 παιδιά. Από τις απαντήσεις διαπιστώσαµε ότι κατά µέσο όρο 87,5 % τα

παιδιά γνωρίζουν ποιες αθλητικές συµπεριφορές είναι σωστές και ποιες είναι λάθος.

33

� � � � � � � � � � � � � � � � � �� 1. Παίζεται σε γήπεδα 12 Χ 35, όπου παίζονται αγώνες 5Χ5.

2. Αποτελείτε από δύο οµάδες και κάθε οµάδα αποτελείτε από 4 παίκτες µαζί µε τον

τερµατοφύλακα.

3. Το παιχνίδι παίζεται σε τρία ηµίχρονα και κάθε ηµίχρονο διαρκεί δεκαπέντε λεπτά.

4.

Documents

Ορισµοί - sch.grdim-rizou.pel.sch.gr/old/ergasies/athlisi_kai_psixagogia.pdf · 2 Σχέδιο εργασίας……..…………………………………………………………………………………...3